Sleutelteksten De geur van vers gemaaid gras en pas geoogst koren. Genieten van mooie landschappen en vergezichten. Een toevluchtsoord van rust uit het drukke stadsleven. Gemoedelijkheid en persoonlijke contacten. Het platteland als een idyllische plaats. Onzichtbaar en verborgen in dit plaatje is de harde dagelijkse realiteit van een leven in armoede. Met de campagne ‘Armoede (op den) buiten’ wil Welzijnszorg deuren openen en de problematiek van plattelandsarmoede naar buiten brengen. Ook jouw warm hart hebben we nodig.
Pagina
1
Met taal en teksten kun je mensen inspireren en bewegen. Gebruik deze sleutelteksten op weg naar een warm hart: voor persoonlijke overweging of voor een moment van verstilling aan het begin van een vergadering of een schooldag, de start van een actie voor Welzijnszorg …
V.U. Welzijnszorg vzw, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel
DEZE TEKST SCHETST ARMOEDE OP HET PLATTELAND EN GEEFT EEN TEKEN VAN HOOP
De struiken in de voortuin staan veel te hoog. De struiken in de voortuin staan veel te hoog. Niemand ziet de scheve rolluik of het gebroken glas in de voordeur. Er staat nooit een auto op de oprit en er brandt niet veel licht ’s avonds. De buren zijn attent, houden het een beetje in de gaten. Wordt de brievenbus nog geleegd? Staat er elke week een vuilzak buiten? Maar voor de rest weten ze het niet zo goed. Ze durven niet, willen zich niet opdringen. Maar op een dag breekt het open. De dagelijkse ‘goedemorgen’ krijgt een aarzelend antwoord. Voorzichtige interesse valt in goede aarde. Schroom en verlegenheid verliezen terrein en er groeit ruimte voor contact. De struiken in de voortuin staan nog steeds te hoog. De rolluik en het glas in de voordeur zijn nog niet hersteld. Er staat nog steeds geen auto op de oprit maar wel een bank voor wie dichterbij wil komen. Tekstenboekje Spoor ZeS ‘Binnenstebuiten’, Hadewijch Van Hove
DEZE TEKST GAAT OVER ARMOEDE EN UITSLUITING IN HET ALGEMEEN EN SLUIT AAN BIJ DE SYMBOLIEK VAN DE SLEUTELS.
Pagina
2
Sleutel Ik heb een bos sleutels. Er is een waarvan ik niet meer weet waar hij op past. Ik kan hem beter weggooien. Toch heb ik het nog niet gedaan. Achter vele deuren vind je armoede,
al dan niet verborgen. Ik blijf proberen op alle sloten. Misschien blijven alle deuren dicht, misschien gaat er één een klein beetje open. Tekstenboekje Spoor ZeS ‘Binnenstebuiten’,Tom Coucke
DEZE TEKST NODIGT UIT OM STIL TE STAAN EN VERDER TE KIJKEN
Binnen en buiten Als je van binnen naar buiten kijkt, wat ontdek je dan? Als je van buiten naar binnen kijkt, zie je dan meer? Als je iets van buiten kent, weet je dan wat er vanbinnen zit? Als je iemand vanbinnen kent, weet je dan of de buitenkant echt is? Bekijk het leven eens binnenstebuiten. Tekstenboekje Spoor ZeS ‘Binnenstebuiten’, Tom Coucke
DEZE TEKST SPEELT MET HET BINNEN EN BUITEN, HET ERBIJ HOREN OF NET NIET
Echt Ik hou mijn deur gesloten. Hier komt niemand binnen. Niemand hoeft te zien hoe ik leef. Binnen is het leven echt, ongenadig en hard. Buiten kan ik doen alsof: ik ben net als iedereen.
Pagina
3
Ik hou mijn deur gesloten. Ik kom niet meer buiten. Niemand hoeft te zien wie ik ben. Buiten is het leven echt, ongenadig en hard. Binnen kan ik doen alsof: ik ben net als iedereen. Ik wil mijn deur wel openen,
maar ik durf niet meer. Ik ben te vaak vernederd, geminacht, verkeerd begrepen … Laat mij maar leven met de illusie. Het alsof is goed genoeg. Help me hopen dat het nog kan. Laat me geloven dat als ik mijn deur open het deze keer anders zal zijn. Geef me een teken dat ik echt mag zijn zoals iedereen. Tekstenboekje Spoor ZeS ‘Binnenstebuiten’, Hadewijch Van Hove
DEZE TEKST STAAT STIL BIJ DE ADVENT EN MENSEN IN DE MARGE
Droom In de advent worden in de kerk ook teksten gelezen van Jesaja, een joodse profeet van lang geleden.
Pagina
4
In een tijd van oorlog en ballingschap droomde hij van een samenleving waarin alle mensen aan hun trekken kwamen. Hij droomde van een Messias, een Koning-Dienaar die alle onrecht zou wegnemen. Hij geloofde dat er een tijd zou komen dat “blinden zien en lammen lopen, melaatsen genezen en doven horen.” Krachtige beeldspraak, niet? Toen Jezus eeuwen later in Galilea rondtrok, zagen de Joden Jesaja’s droom in vervulling gaan. Jezus zei: "Blinden zien en lammen lopen, melaatsen genezen en doven horen, doden staan op en aan armen wordt de Blijde Boodschap verkondigd.”
Ze zagen in Jezus die Messias, die langverwachte Koning! Wie zijn vandaag de mensen die als het ware dood, blind, doof , melaats … zijn en hoe halen wij hen uit hun isolement? Tekstenboekje Spoor ZeS ‘Binnenstebuiten’, Mia Verbanck
DEZE TEKST GAAT OVER ARMOEDE EN UITSLUITING IN HET ALGEMEEN EN SLUIT AAN BIJ DE METHODIEK VAN HET KAARTSPEL ‘ARMOE TROEF’
Zou dat ook bij ons zo zijn? In elk kaartspel heb je een rangorde van hoog naar laag. Helemaal onderaan heb je de twee, die is van weinig tel. En helemaal bovenaan prijkt de aas. Dat is een held, die staat voor één. Zou dat ook bij ons zo zijn? Bart Walgraeve
DEZE TEKST GAAT OVER ARMOEDE EN UITSLUITING IN HET ALGEMEEN EN SLUIT AAN BIJ DE METHODIEK VAN HET KAARTSPEL ‘ARMOE TROEF’
Wie heeft de kaarten geschud?
Pagina
5
Of beter: wie heeft ze niet geschud? Geen joker, geen troeven, geen aas, geen dames en geen heren. Alleen de schoppenboer en soms een eenzame twee. Veel heeft het me niet gebracht. Geen overwinningen, geen gejuich. Alleen veel wijsheid.
Niemand kent beter dan ik de regels van dit spel. Hadewijch Van Hove
DEZE TEKST BEVAT EEN STERKE OPROEP TOT ENGAGEMENT
Hoge bomen met lage takken We hebben dikwijls het gevoel dat we machteloos staan tegenover zoveel dingen die anderen overkomen: onrechtvaardigheid, kansarmoede, ziekte … Het volgende verhaal vertelt ons wat mensen desondanks voor elkaar kunnen betekenen. Er was eens een vogel met slappe vleugels. Helemaal geen hoogvlieger, want hij had weinig kracht. Misschien had hij ook wel een minderwaardigheidscomplex. De andere vogels scheerden in een hoge vlucht doorheen de wolken en langs de azuurblauwe hemel. Hij keek ernaar en trippelde wat. Hij pikte op de grond of in het gras, vloog even op, enkele meters ver, maar plofte dan weer terug op de grond. Hij keek met veel verdriet toe, hoe de andere vogels tot in de takken van de hoogste bomen vlogen. Toen werd het hem te machtig. Hij verzamelde al zijn moed en vloog ... Maar zijn krachten begaven het. Gelukkig was daar een boom met een lage tak. Daar kon hij zich neerzetten. Voor de vogels met slappe vleugels zijn er bomen met lage takken. Elke dag weer anderen dragen, in weer en wind, elke dag weer medemens zijn … Dat is het ideaal waartoe Welzijnszorg ons oproept. Wat willen wij zijn? En hoge boom of een lage tak?
EEN ODE AAN HET PLATTELAND. GOED OM DE JUISTE SFEER OP TE ROEPEN
Pagina
6
De stilte van het land – Zjef Vanuytsel De verre heuvels maken trage bogen aan de einder en het kopergele koren blikkert in de zon langsheen de open velden door het eeuwig groen der weiden loopt het oude wagenpad zijn weg doorheen de mulle grond en onder in het dal tussen het groene loof der eiken ligt het kleine dorp verscholen als in een oud verhaal
witgekalkte gevels zoete geuren van jasmijnen alsof er nooit iets was veranderd en de tijd had stilgestaan De dorpstraat ligt verlaten in de schaduw van de huizen alleen een trage fietser maakt krassen in het grint door de openstaande ramen komt de geur van de fornuizen het gefluister van de vrouwen of het schreien van een kind en over de bruine velden trekken traag de brede paarden langs de flanken van de heuvels plooien in het warme zand de boerenlijven buigen over de verse aarde alsof de grote meester Breughel ze daar had neergeplant En hoog over dit alles klinkt een zachte melodie als een teken van de verre overkant de stilte van het land
Pagina
7
Hier leeft men met de eenvoud maar toch als kleine goden op het ritme der seizoenen een vredevol bestaan met regen zon en wind als trouwe bondgenoten bewerkt men er de aarde zoals men eeuwen heeft gedaan alsof de grenzen tussen heden en verleden zijn verschoven alsof er nooit iets was veranderd en de tijd had stilgestaan Want hoog over dit alles klinkt een zachte melodie als een teken van de verre overkant de stilte van het land de stilte van het land
EEN LIED OVER SOLIDARITEIT EN … LIEFDE
Een woord van liefde – Ann Christy Toen de toekomt duister was En de zon geen licht en geen warmte gaf Leek de wereld koud en leeg Vermoeid en zonder leven Maar dan kwam zacht en onverwacht Het geluk voorbij en het werd mei Zonder aarzelen ging ik mee Zoals een stroom zijn weg baant naar zee Een woord van liefde Een woord van tederheid Brengt mensen bij elkaar En maakt hun dromen waar Komend uit een donkeren nacht Sprak m'n hart het woord dat bevrijding bracht Zo vind ieder vroeg of laat Een mens die al z'n zorgen verstaat Een woord van liefde Een woord van tederheid Brengt mensen bij elkaar En maakt hun dromen waar Wat ons naar elkander drijft Is dezelfde wet die eeuwig geldig blijft Zij maakt alle mensen één Een woord van liefde brengt hen bijeen, bijeen
DIT LIED SCHETST HET LEVEN VAN IEMAND AAN DE RAND VAN DE SAMENLEVING
Pagina
8
Te weinig kracht – Ingeborg Ze ziet de dingen langs haar gaan Als een landschap in de trein En ze weet dat niets, nee niets ooit van haar zal zijn
Want wie zich niet naar voren drukt Die eindigt achteraan Wie een held wil worden in dit leven Moet over lijken leren gaan Maar ze heeft te weinig kracht gehad Ze is niet meer dan één seconde Die ongemerkt voorbij gaat In een onbelangrijk jaar Waar niemand meer bij stilstaat Ze cijferde zich weg Tot een nul op elk gebied Ze heeft niets om voor te sterven Dus dat doet ze dan ook niet Dat zie je als je haar ziet zitten In de lente op zo'n plein Waar iedereen alleen zit Die niet alleen wil zijn Want ze heeft te weinig kracht gehad Ze is niet meer dan één seconde Die ongemerkt voorbij gaat In een onbelangrijk jaar Waar niemand meer bij stilstaat Ze heeft te weinig kracht gehad Om de ellende door te maken Die had kunnen inspireren Om iets groots, iets machtigs te creëren Had ze maar kracht gehad
Pagina
9
Al die keuzes in het leven Kom we zijn toch vrij We mogen zelf beslissen Nee ik mag zelf beslissen Of ik wil worden zoals zij Zo zittend op een plein Waar iedereen alleen zit die helemaal niet alleen wil zijn Alleen, alleen wil zijn Te weinig kracht gehad Te weinig kracht
DIT LIED BEVAT EEN STERKE OPROEP OM ER TE ZIJN VOOR ANDEREN
Loop maar even langs – Wim De Craene Heb ik je gehoord, riep je niet m'n naam Stond je niet de ganse tijd te wachten onder m'n raam Wachten tot ik buiten kwam met de hond achter me aan Moest je soms iets kwijt, iets wat je zelf niet dragen kan Nou kijk, hier ben ik dan Weet je wat ik doe, 't heeft voor mij niet zo'n belang Zoek dus maar een plekje voor m'n nummer op 't behang Ben je moe en radeloos of 't leven even zat Kom dan vlug hierheen als je op weg bent naar de stad Met om het even wat Kijk de deur staat altijd open, loop maar rustig even aan Ik heb ook wel die dagen dat ik in de kou blijf staan Als ik praten wil met iemand die ik nergens vinden kan En als ik 's nachts alleen op stap ben en m'n bed niet vinden kan Soms had ik niet eens tijd en was ik wat gestoord Soms heb ik de stemmen van m'n vrienden niet gehoord Liep ik achter grieten en de avonduren aan Duikelde in kroegen want daar voelde ik mij man Maar kijk, hier ben ik dan Ben je overstuur, heb je grote nood Springen alle lichten voor je neus plots naar het rood Weet dan dat dit lied een beetje een sleutel is voor jou Draag hem in je hart, zo heb je 'm altijd dicht bij jou En weet dat ik van je hou Kijk de deur staat altijd open, loop maar rustig even aan Ik heb ook wel die dagen dat ik in de kou blijf staan Als ik praten wil met iemand die ik nergens vinden kan En als ik 's nachts alleen op stap ben en m'n bed niet vinden kan
Pagina
10
Kijk de deur staat altijd open, loop maar rustig even aan 'k Heb ook wel die dagen dat ik in de kou blijf staan Kijk de deur staat altijd open, loop maar rustig even aan Kijk de deur staat altijd open, loop maar rustig even aan
