Mercy Ships Holland
JAARVERSLAG 2012
Inhoudsopgave
Voorwoord van de directeur
2
Mercy Ships International
28
Voorwoord van het bestuur
3
“Combined Statement-International”
30
Motivatie van de directie
4
Mercy Ships Holland
31
SWOT Mercy Ships Holland
33
Hulpverleningsgebieden 2012 5
Personeelsbeleid en training
34
Resultaten en Impact
Medewerkers Mercy Ships Holland
35
7
Impactberekening 8 Financiële resultaten 36 Mercy Ships Projecten 2012
10
Balans Mercy Ships Holland 31-12-2012
37
“Smiles” 11
Resultaatbestemming reserves
37
“Mercy Vision” 12
Besteding aan de doelstelling
41
“Orthopedische operaties” 13
Overzicht lastenverdeling 43
“General Surgery” 14
Staat van baten en lasten
44
“Hope Center” 15
Kosten eigen organisatie
45
“Reconstructing Hope” 16
Herkomst inkomsten 47
“Outlook of Hope”
17
Kasstroomoverzicht 2012 48
“Hope Reborn” 18
Begroting 2013 49
“Palliative Care” 19 “Food for Life” 20 “Restoring Hope” 21
Controleverklaring 50
“Leiderstraining” 22
Verantwoordingsverklaring 51
“Infrastructure development” 23
Colofon 52
Evaluatie Projecten 24
Sponsors van het jaarverslag
Nederlandse vrijwilligers 25
1
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
53
Voorwoord van de directeur
Beste lezer, Voor u ligt het jaarverslag van Mercy Ships Holland over 2012.
Ondanks de economisch gezien moeilijke tijden, zijn zowel de vrijwil-
Hierin doen wij verslag van onze activiteiten in Nederland van
ligers als heel veel donateurs enorm trouw. Zowel het aantal Neder-
het afgelopen jaar en ook van de activiteiten op ons hospi-
landers aan boord als het aantal donateurs is blijven stijgen, ook
taalschip Africa Mercy. Hiermee verantwoorden wij de door
in 2012. Ieder die het werk van Mercy Ships en vooral de prachtige
u gegeven steun. We kunnen terugzien op een heel goed jaar,
mensen van West-Afrika gedurende het afgelopen jaar gesteund
waarin onze inkomsten toegenomen zijn. Belangrijker is ech-
heeft: heel hartelijk dank voor uw betrokkenheid. Samen hebben we
ter dat ook aan boord van de Africa Mercy het werk geconti-
effect op individuen en hele landen!
nueerd kon worden. Aan wal, in de buurt van de Africa Mercy,
Ik hoop dat u door dit jaarverslag een goed beeld krijgt van het werk
hebben we ook een aantal belangrijke projecten kunnen doen,
van Mercy Ships en ik wens u veel leesplezier.
waarvan verderop in dit verslag een beschrijving te vinden is. In dit verslag vindt u, na de inleiding, de verslagen van de projecten in West-Afrika. Daarna volgt een toelichting op Mercy Ships International. Tot slot verantwoorden we ons werk in Nederland, gevolgd door de financiële verslaggeving. Arjen van der Wolf Directeur Mercy Ships Holland
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
2
Van het bestuur
Het bestuur van Stichting Mercy Ships is sterk betrokken bij de gang
baarheid kennis van. In 2012 zijn de inkomsten optimaal benut om de
van zaken aan boord van het hospitaalschip! Natuurlijk op enige
primaire doelstelling van Mercy Ships te realiseren. Deze doelstelling
afstand van de directe werkzaamheden, maar wel betrokken en
is te omschrijven als: het zo efficiënt mogelijk in de vaart houden van
meelevend met alles wat zich aan boord van de Africa Mercy afspeelt.
het hospitaalschip om daarmee zo effectief mogelijk medische hulp
Het bestuur is immers verantwoordelijk voor alle activiteiten van
te geven. Omdat in 2011 een extra financiële buffer kon worden opge-
Mercy Ships Holland. Om goed te kunnen besturen is vooral een
bouwd, konden wij in 2012 bovenop de jaarinkomsten deze buffer
goede communicatie tussen bestuur en directie van belang. Voor ons
(ontstaan door eenmalige extra giften) in de doelstelling investeren!
als bestuur is niet alleen dit contact belangrijk. Ook het contact met
Het bestuur heeft een grote betrokkenheid en inzet van de hele
alle medewerkers is een welkome aanvulling voor een goed inzicht in
organisatie vastgesteld en spreek haar waardering hierover uit.
de gang van zaken. Het bestuur vergaderde in 2012 drie keer met de directie en een keer zonder. In de februarivergadering 2013 is met de directeur en de manager financiën het financieel jaarverslag besproken en goedgekeurd. De oktobervergadering is altijd het moment dat de begroting voor het nieuwe jaar wordt besproken. Ook de deelterreinen communicatie en fondswerving komen dan nadrukkelijk aan de orde.
Jan Willem Doeksen (voorzitter)
Jan van den Bosch
Monika Milz
Jan Ruygrok (secretaris)
Jacob de Smit (penningmeester)
Monique Walrave
De samenstelling van het bestuur is erop gericht om directie en organisatie maximaal te ondersteunen. Om dit te realiseren neemt elk bestuurslid een werkveld voor haar of zijn rekening. Een tweetal bestuursleden is vertegenwoordigd in de International Board. Het verslagjaar 2012 laat een groei zien in de ontvangsten van 6,4% ten opzichte van 2011. Gezien de verschillende crises is dit een buitengewoon positieve uitkomst. Het bestuur neemt hier met dank-
De Africa Mercy, ‘s werelds grootste particuliere hospitaalschip
3
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Mercy Ships in het kort
Daarom Mercy Ships
operaties gedaan. Tegelijkertijd worden lokale professionals getraind
In West-Afrika is de gezondheidszorg voor de meeste inwoners niet
en wordt gewerkt aan vergroting van de capaciteit van de plaatselijke
toegankelijk. Terwijl de behoefte aan medische zorg groot is, is het
gezondheidszorg. De ontvangers zijn chirurgen, artsen, verpleegkun-
aanbod te klein en te duur. Duizenden mensen in West-Afrika hebben
digen, gezondheidszorgwerkers, technici, patiënten, boeren/land-
daarom te kampen met gezondheidsproblemen, zonder dat daarvoor
bouwers, schoolkinderen en vaak ook regeringsvertegenwoordigers.
een oplossing is. Om in deze nood te voorzien, heeft Mercy Ships een hospitaalschip. Met dit schip brengt Mercy Ships hoop en genezing
De nadruk van het werk van Mercy Ships ligt op de 10 maanden dat
aan deze armen. Dat deze hulp noodzakelijk is, blijkt uit de enorme
het hospitaalschip in een haven ligt en bereikbaar is voor patiënten.
toestroom van patiënten wanneer de Africa Mercy in een land
De strategie omvat een vijfjarenplan voor de landen waarvan de
aankomt. Natuurlijk kunnen niet al deze mensen geholpen worden.
regering een uitnodiging aan Mercy Ships heeft verstrekt. Deze
Maar elke persoon die geholpen wordt, heeft weer een toekomst
5-jaarplanning bestaat uit:
voor zich. Daarom is de internationale doelstelling van Mercy Ships als volgt geformuleerd: “Het doel is het verlichten van lijden en nood
• Jaar 1: Onderzoek in het doelland
door hoogstaande medische zorg en het brengen van ontwikke-
• Jaar 2: Start van activiteiten voordat het schip komt
lingshulp aan de vergeten armen, waarbij zij in staat worden gesteld
• Jaar 3: Werkperiode met hospitaalschip
zichzelf te ontwikkelen”.
• Jaar 4: Uitloop en monitoring van de projecten • Jaar 5: Eindevaluatie
De motivatie waarmee Mercy Ships in 1978 is begonnen, bestaat nog steeds. We zien dit vooral terug bij de vele vrijwilligers. Voor velen is
Doel Mercy Ships Holland
het de overtuiging dat we onze kennis en welvaart kunnen inzetten
Het doel van Mercy Ships Holland is “de ondersteuning van de in-
om het leven van de armen in West-Afrika (wat betreft materiële
ternationale organisatie Mercy Ships”. Deze ondersteuning is er met
zaken, gezondheidszorg en mogelijkheden) blijvend te veranderen.
name op gericht om te voorzien in vrijwilligers, financiële middelen
Voor anderen is het een praktische uiting van hun geloof in God, die
en goederen. In het jaar 2012 kunnen we in deze drie gebieden groei
onvoorwaardelijk van mensen houdt. Op die manier volgen ze het
constateren. Dat terwijl we zien dat veel goede doelen hun inkomsten
voorbeeld van Jezus door het brengen van hoop en genezing. Samen-
zien dalen. Dat betekent echter niet dat we niet voorbereid zijn op
werken met vrijwilligers vanuit meer dan 40 verschillende landen
de gevolgen van de financiële crisis en de ontwikkelingen in de sec-
over de hele wereld en concrete resultaten bereiken met minimale
tor. Desondanks hopen we in 2013 groei te realiseren. Mercy Ships
kosten, is een taakstelling en roeping die velen aanspreekt.
Internationaal is aan het overwegen een tweede schip in de vaart te brengen. Om dit doel te bereiken, zouden ook de inkomsten van
Werkwijze
Mercy Ships Holland behoorlijk moeten toenemen. Om dit te kunnen
Mercy Ships is gericht op het bereiken van concrete resultaten en
realiseren, wordt er in 2013 een interne analyse gemaakt, op basis
daarmee het hebben van invloed op grote delen van de bevolking
waarvan nieuw (financieel) beleid ontwikkeld gaat worden. Ondanks
van de landen waar gewerkt wordt. Als er na intensief contact met
de uitdagingen in haar omgeving wil Mercy Ships Holland zich verder
de regering van een land een uitnodiging volgt, gaat er letterlijk een
ontwikkelen.
wereld van mogelijkheden open. In samenwerking met ministers,
Als directie zijn we blij met de inzet van onze medewerkers bij Mercy
ambtenaren en lokale organisaties wordt bekeken welke dien-
Ships Holland en onze collega’s aan boord van de Africa Mercy. En we
sten Mercy Ships kan verzorgen. Het gaat daarbij zowel om acute
zijn dankbaar dat onze donateurs in Nederland met hun bijdrage het
noodhulp als om het verbeteren van de leefomstandigheden en
werk erkenning geven en het mogelijk maken!
gezondheidszorg in het gastland. Er worden zoveel mogelijk gratis
Arjen van der Wolf, Dik den Hollander, Aad van Noppen
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
4
Hulpverleningsgebieden 2012 De bemanning van de Africa Mercy is gedurende 2012 van januari tot juni actief geweest in Togo als vervolg op een werkperiode van 6 maanden in 2010. Daarna is in augustus een begin gemaakt met een werkperiode van 10 maanden in Guinee.
De samenwerking tussen Mercy Ships en de WHO (Wereldgezond-
stamhoofden en het land kreeg de naam Duits Togoland. Aan het
heidsorganisatie) wordt steeds groter. Samen met de WHO wordt
begin van de Eerste Wereldoorlog veroverden de Fransen en Britten
bekeken welke landen het meest gebaat zijn bij samenwerking
Togo op de Duitsers. West Togo werd het Engelse Goudkust en het
met Mercy Ships. Daarnaast heeft de WHO de laatste jaren onder-
Oosten werd Frans Togo. In 1956 sloot West Togo (Goudkust) zich
steuning gekregen van Mercy Ships-medewerkers. Zij verzamelen in
aan bij het Britse Ghana. Oost-Togo werd Togo en in 1960 onaf-
ontwikkelingslanden waardevolle informatie voor de WHO.
hankelijk van Frankrijk. Na een staatsgreep in 1967 werd generaal
Al meer dan 20 jaar worden de landen, die bezocht worden, gese-
Etienne Eyadéma president. Hij overleed in 2005 en toen werd zijn
lecteerd op de (slechte) score op de Human Development Index
zoon Faure Eyadéma president. Hij werd in 2010 herkozen. Hij wordt
(HDI) en de Health Development Index. Toen de kleinere en oudere
nu Faure Gnassingbé genoemd. Mercy Ships heeft nauw met hem
schepen van de Mercy Ships-vloot uit de vaart werden genomen, is
samengewerkt in een uitstekende verstandhouding.
het werk effectiever geworden en geconcentreerd op één schip. Dit betekent ook dat één gebied werd gekozen, namelijk West-Afrika.
Guinee
Bijna alle West-Afrikaanse landen scoren laag op de HDI en Sierra
Guinee is sinds 1958 onafhankelijk geworden van Frankrijk. De eerste
Leone, waar Mercy Ships veel heeft gewerkt, staat helemaal onder-
president was Sékou Touré, die in 1984 na een staatsgreep door
aan de HDI-lijst. Door de samenwerking met de WHO en de scores op
het leger opgevolgd werd door generaal Lansana Conté. Hij werd
de HDI zijn ook de in 2012 bezochte landen uitgekozen.
in 1993, 1998 en 2003 herkozen, de laatste maal met veel onregelmatigheden. Na enkele jaren van stakingen en opstanden overleed
Togo
Conté in 2008. Het leger nam de macht over en benoemde Moussa
Togo wordt voornamelijk beheerst door de Ewe- en Kabyé-volkeren.
Dadis Camara tot president met de belofte in 2009 verkiezingen te
De Ewe vestigden zich in de 18de eeuw in het gebied dat nu Togo is.
houden. Camara werd eind 2009 na een aanslag naar Marokko af-
Portugezen, Spanjaarden, Denen en Nederlanders vestigden er in
gevoerd en Sekouba Konaté nam de leiding over tot verkiezingen een
de 18de en 19de eeuw handelsposten. De Duitse handelaar Gustav
jaar later. Sindsdien is Alpha Condé president. 85% van de bevolking
Nachtigal sloot halverwege de 19de eeuw een verdrag met de Ewe-
van Guinee noemt zich Moslim.
Lange rijen bij de algemene screening in Togo
5
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Hulpverleningsgebieden in 2012 23 jaar hulpverlening in West-Afrika Land
Guinee Togo
aantal hulpverleningsbezoeken
Benin
4
Gambia
1
Ghana
3
Guinee-Bissau
1
Guinee
2
Ivoorkust
1
Liberia
2
Senegal
1
Sierra Leone
4
Togo
4
Statistieken Land
Togo
Guinee
Nederland
6.028.000
9.982.000
16.613.000
1.040
1.020
43.140
55/58
54/56
79/83
110
126
4
359/313
348/294
72/55
Totale uitgaven aan gezondheid per persoon (in $, 2011)
80
67
5.123
Totale uitgaven aan gezondheid als % van BNP (2011)
8,0
6,0
12,0
Totale bevolking Bruto nationaal inkomen per persoon ( in $) Levensverwachting in jaren m/v Sterftekans voor het vijfde levensjaar (per 1.000 geboortes) Sterftekans tussen de 15 en 60 jaar m/v (per 1.000 inwoners)
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
6
Resultaten en impact De impact van de besteding is voor Mercy Ships Holland een belangrijk item. Uit de vele contacten met onze achterban blijkt dat niet iedereen geïnteresseerd is in het bedrag, maar wel in de besteding. De altijd weer gestelde vraag is: “Wat hebben jullie met mijn geld kunnen doen?” Dit jaarverslag van Mercy Ships Holland geeft daarom zowel de resultaten van de totale organisatie, als de impact die ons werk heeft en het financieel resultaat van Mercy Ships Holland.
Resultaat op inkopen
directe patiënten vermenigvuldigd kan worden, gekoppeld aan het
Mercy Ships Holland heeft binnen de internationale organisatie een
aantal jaren dat een project of procedure effect heeft. Bijvoorbeeld:
aantal speciale taken. Nederland ligt centraal in Europa en de Rotter-
als een patiënt na zijn operatie weer aan het economisch verkeer
damse haven is toonaangevend in de wereld. Dat biedt extra kansen,
kan deelnemen, dan zal dat conservatief genomen op twee andere
die we benutten. Mercy Ships Holland doet de inkopen voor het schip
mensen veel invloed hebben. Bij 1 patiënt is de NOPI-factor dan 3,
en de projecten en functioneert als het logistiek verzamelpunt van
omdat hijzelf en bijvoorbeeld zijn vrouw en kind hier baat bij hebben.
goederen vanuit heel Europa voor doorzending naar het schip. Bij
Bij getrainde professionals is de NOPI-factor hoger, omdat zij een
inkopen moet worden gedacht aan:
groot potentieel aan zorgafnemers hebben in de komende jaren.
• Scheepsonderdelen en materialen voor technisch onderhoud
Concluderend kan gesteld worden dat in 2012 bij de projecten in Togo
• Huishoudelijke en algemene verbruiksartikelen
en Guinee 67.360 personen direct beïnvloed zijn, wat leidt tot 757.476
• Levensmiddelen voor bemanning en patiënten aan boord
mensen die indirect beïnvloed zijn. Dit is een significant aantal en
• Geneesmiddelen en medische verbruiksartikelen
mag gezien worden als een uitstekend resultaat. Daarnaast heb-
• Producten voor de scheepswinkel
ben projecten elders in Sierra Leone en in Liberia, die door of vanuit Mercy Ships gestart zijn, de volgende resultaten opgeleverd:
Inkopen worden geïnitieerd door de verantwoordelijken aan boord van de Africa Mercy, gecontroleerd door de afdeling Procurement
• In Sierra Leone ondersteunt Mercy Ships de door haar gestarte
Internationaal in de VS en uitgevoerd door inkoop Mercy Ships Hol-
Aberdeen Women’s Clinic. Daar zijn in 2012 in totaal 216 fistelopera-
land. Hiervoor is een integraal inkoopcontrolesysteem ontwikkeld.
ties verricht en 1065 bevallingen begeleid, waarvan 204 keizersne-
Er is geen projectmatige begroting. Bestellingen en inkoop gebeuren
den. In de kinderkliniek zijn 12.791 kinderen behandeld.
meer bedrijfsmatig. • In Liberia is tijdens de bezoeken van de Africa Mercy de Trinity Den-
Impact en getallen
tal Clinic gestart door een tandarts van Mercy Ships. De tandartskli-
Mercy Ships kan concrete getallen als resultaat melden. Iemand die
niek is zelfstandig geworden en traint Liberianen om tandheelkun-
bijna blind is en door een oogoperatie weer kan zien, is een fantas-
dige verzorging te geven. In 2012 zijn ongeveer 9000 behandelingen
tisch resultaat. Mercy Ships heeft onderzocht of het mogelijk is om
gegeven (exacte cijfers nog niet bekend gemaakt). Het werk is
een vollediger beeld te geven van de behaalde resultaten. Daarom is
volledig door lokale tandartsen overgenomen.
de NOPI-factor (Number of People Impacted) ontwikkeld en in 2004
7
voor het eerst toegepast. In de tabel met Resultaten Afrika wordt
In Togo en in Guinee heeft Mercy Ships in 2012 drie oogchirurgen
vermeld hoe groot de impact is in de vorm van het aantal mensen
getraind. Na hun training waren zij in staat in plaats van 7, meer dan
dat voordeel heeft bij de verschillende projecten. In elke vorm van
30 operaties per dag te verrichten. Bij 23 extra operaties per dag en
ontwikkelingswerk is de uiteindelijke impact groter dan het aantal
200 operatiedagen per chirurg, levert dat 13.800 meer operaties per
direct bereikte patiënten van aangeboden diensten en procedures.
jaar op. Over 5 jaar bekeken is de impact dan 69.000 (operaties) x 3
Om de NOPI te bepalen, is berekend met welke factor het aantal
= 207.000. Andere chirurgen: 600 operaties per jaar x 5 jaar x 3.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Impactberekening Aantal NOPI
Oogoperaties aan boord Mensen behandeld in oogklinieken Reconstructieve operaties aan boord Orthopedische operaties aan boord
1.444
4.332
14.100
42.300
602
1.806
116
348
Correctie van klompvoeten (Ponseti)
51
153
VVF/Fisteloperaties aan boord
74
222
VVF/Fisteloperaties in AWC, Sierra Leone Tandartsbehandelingen (26.994 behandelingen) Palliatieve zorg Algemene operaties (buikhernia etc.) Kinderkliniek (consultaties bij AWC) Kraamkliniek AWC (bevallingen, 204 keizersnedes) Tandartsbehandelingen Liberia
278 9.842
834 29.526
36
108
419
1.257
12.791
38.373
1065
3.195
9000
27.000
Brillen aangemeten
1.994
5.982
Preventieve zonnebrillen
2.038
n.v.t.
Training chirurgen in staaroperatietechnieken Training oogzorgwerkers (lokaal) Meelooptrainingen chirurgen
3
207.000
15
750
5
9000
Medisch-technische training
452
Leidingevenden getraind
892
13.560 240.840
Landbouwers getraind
70
2.100
Training in psychiatrie
190
5.670
Basisgezondheidzorg voorlichting Kinderkamp psychiatrie Tandheelkundige voorlichting
2397
9588
30
60
9.456
113.472
Totaal impact:
757.476
Mercy Ships hanteert het aantal mensen dat voordeel heeft bij de projecten als NOPI, Number Of People Impacted.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
8
9
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Projecten Mercy Ships 2012 In 2012 is Mercy Ships werkzaam geweest in Togo (januari – juni) en Guinee (augustus – december). Op de volgende bladzijden wordt verslag gedaan van de verschillende projecten die in deze landen zijn uitgevoerd. In deze veldrapporten gaat het met name over Togo, omdat de projecten in Guinee nog doorlopen tot juni 2013. Daarom zal volgend jaar de evaluatie plaatsvinden van de projecten in Guinee.
Werkwijze
Training
De projecten hebben zich door jarenlange ervaring ontwikkeld tot
De Africa Mercy is een uitstekend ziekenhuis. Er is veel expertise
een combinatie van het bieden van acute nood terwijl tegelijkertijd
in de behandeling van veelvoorkomende ziekten en afwijkingen in
langetermijnhulp geboden wordt. Dat laatste gebeurt vooral door
West-Afrika. Daarom is de Africa Mercy heel geschikt voor training
capacity building – het opbouwen van de mogelijkheden in het
van lokale zorgverleners. Hierbij gaat het om chirurgen, verpleeg-
gastland. Dit kan door training van inwoners of door het bouwen van
kundigen, tandartsen, etc. Op deze manier wordt westerse kennis
faciliteiten. Op deze manier wordt de gezondheidszorg in het gast-
gecombineerd met ziekten die in Afrika voorkomen, wat een goede
land substantieel verbeterd, waardoor de hulp lang doorgaat terwijl
combinatie is voor plaatselijke zorgmedewerkers. Daarnaast kunnen
het schip al vertrokken is. Op deze manier probeert Mercy Ships te
aan boord ook waarden worden overgedragen, bijvoorbeeld dat elk
bereiken dat een zo groot mogelijk aantal van de allerarmsten ter
individu belangrijk is om geholpen te worden. Wanneer het mogelijk
wereld geholpen wordt. Hoewel Mercy Ships gelooft dat deze lange-
is, traint Mercy Ships ook in plaatselijke ziekenhuizen.
termijnhulp enorm belangrijk is, gaat er nog steeds veel aandacht uit
De projecten zijn opgedeeld in twee categorieën, Medische Diensten
naar de acute hulp.
en Capacity Building.
Medische diensten
Capacity building
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
10
Project:
Togo Smiles
Togo Aantal patiënten: 4649 Aantal behandelingen: 9.688 Training: 8 tandartsassistenten
Doel: Tandheelkundige zorg geven om veelvoorkomende gebitsproblemen te verhelpen en voorlichting, onderwijs en training te geven in gebitsverzorging.
Guinee september t/m december 2012
Aantal patiënten: 4.479 Aantal behandelingen: 16.592
Uitvoering en resultaten In ontwikkelingslanden zijn er meestal weinig artsen, maar over het algemeen nog veel minder tandartsen. In Togo zijn er inmiddels 18 tandartsen voor de 6 miljoen inwoners. In combinatie met gebrek aan financiële middelen blijkt dat de meeste mensen in Togo nog nooit door een tandarts zijn behandeld. Er komen veel gebitsproblemen voor en bijna iedereen lijdt pijn door slechte gebitten. Daarom organiseerde Mercy Ships zoals gebruikelijk een tandartskliniek om zoveel mogelijk mensen een gratis behandeling te kunnen geven. Gedurende 19 weken waren er 3 of 4 tandartsen aan het werk. Zij behandelden 4.649 patiënten en 431 van hen kregen een vervolgafspraak. 376 mensen ontvingen een mondhygiënebehandeling. Bij de patiënten werden in totaal 454 tandprothesen aangemeten. Het grootste deel van het werk werd in een ruimte in het centrum van Lomé gedaan. Daarnaast werden korte werkperiodes georganiseerd in de centrale gevangenis van Lomé en ook in een vluchtelingenkamp van de V.N. in het westen van Togo, waar mensen uit Ivoorkust opgevangen worden. Aan 4.071 patiënten werd mondhygiëne onderwezen. Hetzelfde onderwijs werd op twee basisscholen aan 825 leerlingen gegeven. 8 dagwerkers, waarvan 7 uit Togo en 1 uit Sierra Leone, ontvingen uitgebreide training in het werk van een tandartsassistent.
Opmerkingen Gedurende de gehele periode in Togo was er geen Chief Dental Officer (hoofd tandarts). De vorige tandarts in die functie was na ruim 2 jaar van boord gegaan en een opvolger werd pas na de zomer van 2012 verwacht. Gedurende 14 van de 19 weken waren er niet de geplande 4 tandartsen beschikbaar. Toch werd het geplande aantal behandelingen overtroffen. Gedurende 4 dagen heeft een Togolese tandarts meegewerkt in de Mercy Ships-kliniek.
11
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Project:
Mercy Vision
Doel: Blindheid verminderen door het verrichten van operaties om staar te verwijderen, pterygium te verwijderen en eventuele andere oogproblemen operatief te corrigeren. Door training de plaatselijke capaciteit van de oogzorg verbeteren.
Togo Aantal patiënten: 832 Aantal operaties: 832 Patiënten oogkliniek: 10.500 uv-zonnebrillen uitgereikt: 1.718 Leesbrillen aangemeten: 1.160
Uitvoering en resultaten Door gebrek aan plaatselijke capaciteit is de aanvulling op de zorg die Mercy Ships biedt een uitkomst voor velen die blind of visueel beperkt zijn. De focus van oogoperaties ligt op het verwijderen van staar en pterygium, waardoor veel mensen, die geheel of gedeeltelijk blind waren, na een korte behandeling weer kunnen zien. Deel van
Guinee september t/m december 2012
Aantal operaties: 612 Patiënten oogkliniek: 10.079 UV zonnebrillen uitgereikt: 320 (Lees)brillen aangemeten: 791
de zorg is een goede nazorg en wanneer nodig, het geven van een laserbehandeling om littekenweefselvorming te voorkomen en goed zicht te behouden. De selectie van staarpatiënten was gebaseerd op cataract in beide ogen en zicht minder dan 6/60. Naast staar en pterygium werd ook zorg verleend aan patiënten met blindheid door andere oorzaken, pijn in de ogen, strabismus en aangeboren staar bij kinderen. Voor volwassenen zijn de operaties in dagbehandeling gedaan. Kinderen jonger dan 15 worden onder volledige narcose behandeld. Uiteindelijk werden 699 staar-, 95 pterygium- en 38 andere oogoperaties verricht. Bij 91% van de patiënten was er een verbetering van het zicht, zoals gemeten bij een controle 6 weken na de operatie. Training werd gegeven aan mensen die actief zijn in de oogzorg. 3 chirurgen ontvingen training van Dr. Wodome, een Togolese oogchirurg die in 2009 door Mercy Ships werd getraind. Daarnaast werd Dr. Wodome ook verder getraind in het opereren van strabismus. Aan wal werden op diverse plaatsen oogklinieken georganiseerd om zorg te geven en eventuele operatiekandidaten te selecteren. Daar werden 10.500 patiënten onderzocht en wanneer nodig en mogelijk
Om dezelfde reden werden meer pterygiumoperaties uitgevoerd dan
behandeld, 1718 uv-zonnebrillen uitgedeeld en 1160 leesbrillen
gepland. De aantallen zonnebrillen en leesbrillen, die uitgedeeld en
aangemeten. Aan alle 10.500 onderzochte oogpatiënten werd ook
aangemeten werden, waren iets lager dan gepland omdat door meer
instructie over oogverzorging gegeven.
operatiecapaciteit de focus op operaties lag.
Opmerkingen
Training: drie chirurgen, één OK verpleegkundige en 14 dagwerkers
Het geplande aantal staaroperaties (500) werd overtroffen omdat
uit Togo, Benin en Ghana ontvingen training in algemene oogzorg.
gerekend werd op gebruik van één operatiekamer terwijl een deel van de tijd twee operatiekamers voor oogoperaties beschikbaar waren.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
12
Project:
Orthopedie
Togo Aantal patiënten: 485
Doel: De negatieve effecten verminderen van onbehandelde trauma en aange-
Guinee
training van gezondheidswerkers in het toepassen van de Ponseti-behandeling
september t/m december 2012
om klompvoeten te corrigeren zonder de noodzaak van een operatie.
Aantal operaties: 116
boren afwijkingen door het verrichten van orthopedische operaties. Daarnaast
Uitvoering en resultaten
patiënten, die in 2010 behandeld waren, zoveel mogelijk te evalueren,
80% van de botbreuken en geboortes met klompvoeten vindt plaats
extra fysiotherapie te geven en nauwkeurig te beoordelen welke
in ontwikkelingslanden, terwijl er voor 75% geen mogelijkheid is om
methodes voor correctie het beste langetermijnresultaat geven.
orthopedische zorg te krijgen. Omdat het relatief korte bezoek aan
70% van de patiënten (85 personen), die in 2010 behandeld werden,
Togo in 2012 een vervolg was op een werkperiode in 2010, werden
kwamen begin 2012 naar de Africa Mercy. Bevindingen waren onder
bij het project in 2012 geen operaties uitgevoerd. Gekozen werd om
andere: - Kinderen jonger dan 15 jaar vertoonden goede resultaten na operaties aan voeten en knieën. - De directe zorg voor orthopedische patiënten duurde gemiddeld 88 dagen. - Bij patiënten met klompvoeten bleek de Ponseti-methode vooral succesvol bij kinderen tot drie jaar. Bij kinderen van 4-7 jaar was het resultaat wel stabiele, rechte voeten, maar de “tibialis anterior” werd niet altijd voldoende functioneel. Een combinatie van Ponseti en een operatie leverde in nagenoeg alle gevallen een heel goed resultaat op. - De zogenaamde “8-plate” methode bij het recht maken van kromme benen is een goede methode, maar er moet voldoende controle zijn om de platen te verwijderen voordat de benen meer dan voldoende corrigeren.
Opmerkingen Het orthopedische project in de eerste helft van 2012 in Togo was alleen controlerend en evaluerend. Operaties werden in die periode niet verricht. De evaluatie van patiënten die 2 jaar eerder waren geopereerd en behandeld, bleek heel nuttig om te kunnen concluderen dat zowel de operaties als de Ponseti-behandeling succesvol zijn als er voldoende tijd is voor controle en begeleiding. Dat is de reden waarom operaties gedurende de eerste helft van een werkperiode van 10 maanden worden gedaan. Dan blijven er minimaal vijf maanden over voor controle, fysiotherapie en begeleiding.
13
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Project:
General Surgery Togo Aantal patiënten: 271 Aantal operaties: 292
Doel: Door middel van algemene chirurgie onbehandelde trauma en aangeboren afwijkingen corrigeren.
Guinee september t/m december 2012
Aantal operaties: 127 Uitvoering en resultaten In Togo is er, net als in het grootste deel van West-Afrika, een enorm gebrek aan specialistische medische zorg. Daarom verricht Mercy Ships algemene operaties, die vooral bestaan uit het corrigeren van (buik)hernia’s, navelbreuken, liesbreuken en het verwijderen van “goiters” (snelgroeiende, niet-kwaadaardige tumoren, bijvoorbeeld in de schildklier). Gedurende de werkperiode in Togo werden 292 operaties verricht bij
foto?
222 volwassenen en 49 kinderen. Alle patiënten ontvingen onderwijs in basisgezondheidszorg, waaronder wondverzorging, het belang van gezonde voeding, infecties voorkomen, malaria, en dergelijke. Aan hen die daar belangstelling voor hadden, werd counseling gegeven. Tijdens de operaties ontving een plaatselijke verpleegkundige training in het assisteren bij operaties.
Opmerkingen Een grote uitdaging bleek het aannemen van patiënten te zijn. De werkperiode zou relatief kort zijn en de toeloop van patiënten was enorm. Bovendien werd door twee chirurgen vrij kort van tevoren afgezegd en konden gedurende enkele weken geen algemene operaties gedaan worden. Ondanks dat viel het totale aantal algemene operaties nog binnen de doelstelling van 300 à 350 operaties.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
14
Project:
Hope Centre
Togo Aantal patiënten: 40
Doel: Vergroting van de capaciteit van de zorgvoorziening voor operatiepatiënten.
Guinee september t/m december 2012
Gebruik van vleugel bij Ignace Deen ziekenhuis. Gerenoveerd door Mercy Ships.
Uitvoering en resultaten Aan boord van de Africa Mercy bevinden zich 6 operatiekamers en ziekenzalen met in totaal 78 bedden. Als er volop geopereerd wordt, kunnen er dagelijks 30 tot 50 operaties verricht worden. Oogpatiënten worden poliklinisch behandeld, maar andere patiënten zouden enkele dagen tot wel 3 weken aan boord moeten verblijven. Daarvoor is de capaciteit van de ziekenzalen aan boord niet voldoende. Daarom wordt elk jaar gezocht naar extra ruimte voor pre- en postoperatieve zorg en langdurig verblijf van patiënten. Hiermee wordt ook het gebrek aan accommodatie voor patiënten en eventuele familieleden, die van ver komen, opgelost. Elk jaar verzorgt Mercy Ships een “Hospital Out-Patient Extension” (HOPE Centre). In samenwerking met lokale partners wordt een geschikte locatie gezocht, gerenoveerd en ingericht. In Togo is in 2010 een plaatselijke kliniek gerenoveerd en uitgebreid en gedurende zes maanden gedeeltelijk als Hope Centre gebruikt. Dezelfde kliniek kon ook in 2012 weer als Hope Centre gebruikt worden. Door in overleg met de plaatselijke werkers in de zorg goed samen te werken, werd voldoende ruimte gecreëerd om bedden voor 40 patiënten en 40 begeleiders/familieleden te plaatsen. In het Hope Centre werd ook een ruimte ingericht als onderzoekruimte voor oogpatiënten en behandelruimte voor laserbehandelingen. De 80 bedden waren bijna onophoudelijk bezet. Ter plaatse ontvingen patiënten verzorging, maaltijden en therapie. Patiënten en familieleden ontvingen voorlichting en onderwijs over basisgezondheidszorg. Er werden dagwerkers opgeleid om die training zelf te geven.
Opmerkingen Een ruim verblijf met goede voorzieningen bleek weer een belangrijke uitbreiding van de capaciteit. Zo konden veel meer patiënten in de buurt van het hospitaalschip verzorgd worden en hoefde het aantal operaties niet beperkt te worden door gebrek aan zaalruimte aan boord. Patiënten Hope Center Togo: 100 dagen met 40 patiënten en 40 begeleiders .
15
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Project:
Reconstructing Hope Doel: Door middel van plastische en reconstructieve chirurgie worden patiënten met allerlei afwijkingen geholpen.
Togo Aantal patiënten: 61 Aantal operaties: 72 Guinee september t/m december 2012
Aantal operaties: 18 (grootste deel volgt vanaf maart 2013)
Uitvoering en resultaten Gebrek aan gezondheidszorg in het algemeen en specialistische operaties in het bijzonder zorgen in West-Afrika voor schrijnende en onnodige situaties. Plastische en reconstructieve chirurgie is voor de meeste mensen in ontwikkelingslanden onbereikbaar. Totdat de plaatselijke gezondheidszorg voldoende opgebouwd is om zelfvoorzienend te zijn, voert Mercy Ships specialistische operaties uit om de directe nood zoveel mogelijk te verhelpen. Onder het project “Reconstructing Hope” vallen operaties zoals: losmaken van vergroeiingen door littekenweefsel van brandwonden, huidtransplantaties, verwijdering van niet-kwaadaardige tumoren en andere onnodige extremiteiten en uitgroeiingen. Gedurende de werkperiode in Togo werden 72 reconstructieve operaties uitgevoerd bij 26 kinderen en 35 volwassenen. Tijdens de verzorging werden fysiotherapie en bezigheidstherapie gegeven. Vooral voor patiënten met brandwonden was dit een intensieve periode. Voor de patiënten die daaraan behoefte hadden, werd counseling gegeven om traumatische ervaringen en verwerpingsgevoelens te verwerken.
Opmerkingen Voor dit project met complexe operaties werd een team van verpleegkundigen en dagwerkers getraind om optimale wondverzorging te waarborgen. Daardoor bleef het aantal infecties en complicaties tot vrijwel nihil beperkt. De continue aanwezigheid van een diëtiste bleek waardevol. Elke patiënt werd beoordeeld op de noodzaak van speciale voeding en supplementen. Voorafgaand aan de operatie kon elke patiënt indien nodig aansterken en erna bleek er positieve invloed op het herstel.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
16
Project:
Outlook of Hope
Togo Aantal patiënten: 281 Aantal operaties: 281 Mensen getraind: 8
Doel: Ondersteuning geven aan de gezondheidszorg in Togo door het uitvoeren van operaties voor aangezichtsreconstructie en herstel van misvormingen en afwijkingen.
Guinee september t/m december 2012
Aantal operaties: 211
Uitvoering en resultaten
in het binnenland mensen geselecteerd voor een operatie. Verdere
Tumoren aan het hoofd, gespleten lippen en verhemeltes en diverse
selectie vond plaats tijdens de grootschalige screening in Lomé. Zo
soorten misvormingen van het gezicht houden veel kinderen en
konden mensen uit het hele land worden bereikt.
volwassenen in West-Afrika in hun greep. Gebrek aan medische zorg
Bij 170 volwassenen en 77 kinderen werden in totaal 315 recon-
in het algemeen en specialistische operaties in het bijzonder, maken
structieve operaties uitgevoerd. Daarnaast kregen 34 kinderen een
hulp voor deze mensen onbereikbaar. Daarom verricht Mercy Ships
operatie ter correctie van een gespleten lip en (wanneer aanwezig)
reconstructieve operaties aan boord van de Africa Mercy om de
een open verhemelte. Tijdens dit project werden drie chirurgen uit
grootste nood te lenigen.
Togo getraind in operatietechnieken.
Voorafgaand aan de aankomst van het hospitaalschip werden ook
Aan patiënten met een gespleten lip en verhemelte werd spraaktherapie gegeven. Daarbij werden vijf Togolezen getraind om spraaktherapie te geven. Voor patiënten met een gespleten lip en nog meer met een gespleten verhemelte was het voorafgaand aan de operatie in de meeste gevallen moeilijk om goed te kunnen spreken. Daarnaast werd alle patiënten counseling aangeboden omdat hun misvorming in bijna alle gevallen tot verwerping en isolement had geleid.
Opmerkingen Het vullen van het schema bleek een grote uitdaging. Veel patiënten kwamen niet opdagen en wanneer dat gebeurde, werd zoveel mogelijk geprobeerd andere patiënten in hun plaats te zetten. Daardoor werd er veel geschoven in het operatieschema. Het aantal operaties ter correctie van gespleten lippen en verhemeltes was veel minder dan gepland. Er kwamen veel minder patiënten dan verwacht naar de vooronderzoeken en gedurende de werkperiode werden er niet meer gevonden. De continuïteit van de spraaktherapie was moeilijk te waarborgen door de betrokkenheid van zowel therapeuten aan boord als in het Hope Centre, waar Togolezen hun training kregen. De coördinatie met de therapeuten aan boord bleek door de werkdruk op beide locaties niet goed te onderhouden.
17
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Project:
Hope Reborn
Doel: Het geven van hersteloperaties aan vrouwen die lijden aan incontinentie ten gevolge van een fistel (VVF, vesico-vaginale fistel of RVF, recto-vaginale fistel).
Togo Aantal patiënten: 37 Aantal operaties: 49 Mensen getraind: 1 chirurg Guinee
Uitvoering en resultaten
september t/m december 2012
In Afrika leeft een groot aantal vrouwen buiten de samenleving
Aantal operaties: 25
omdat deze vrouwen stinken ten gevolge van incontinentie. Die incontinentie wordt veroorzaakt door een gat, een fistel, tussen blaas en vagina en soms ook tussen rectum en vagina. In de meeste geval-
een deel afkomstig uit het noorden van Togo en spraken talen, die
len is zo’n fistel ontstaan tijdens een langdurige bevalling bij vrouwen
ook de diverse dagwerkers/vertalers uit Togo niet kenden. Bijko-
die door een te smal bekken eigenlijk een keizersnede nodig hebben.
mend probleem was dat er maar twee vrouwelijke vertalers waren,
Bij gebrek aan gezondheidszorg en/of gebrek aan financiële mid-
waardoor er beperkte tijd voor elke patiënt was bij het bespreken van
delen is zo’n operatie veelal niet beschikbaar. De (vaak jonge) vrouw
gevoelige onderwerpen.
kan daardoor heel moeilijk een kind ter wereld brengen, met als triest
Het aantal behandelde patiënten was lager dan gepland door diverse
gevolg dat het hoofdje van de baby bloedvaten afknelt en er daardoor
oorzaken. Door vertraging bij vluchten kwam de Mercy Ships-chirurg
weefsel afsterft. Naast het ontstaan van een fistel overlijdt de baby in
twee dagen later dan verwacht. Het vooronderzoek duurde een dag
zo’n geval en vaak de moeder ook. Wanneer de moeder niet overlijdt,
langer dan gepland. De reis naar het ziekenhuis waar Dr. Sewa werkt,
dan is er een beschadiging ontstaan die vaak resulteert in een fistel
kostte diverse dagen, waarop daardoor niet geopereerd kon worden.
met alle gevolgen, zoals uitstoting, van dien.
Positief is dat Dr. Sewa door de ontvangen training nu nazorg kan
Mercy Ships maakt bekend wanneer fisteloperaties voor deze vrou-
doen bij de geopereerde patiënten, mocht dat nodig zijn. Mede door
wen aangeboden worden en er komen dan gelukkig veel patiënten
de training bij Mercy Ships is Dr. Sewa geaccepteerd voor een FIGO
naar een vooronderzoek.
fellowship training van twee maanden in Senegal.
Voor de fisteloperaties was een Togolese chirurg, Dr. Edoe Sewa, uitgenodigd om training te ontvangen. Hij werkt in een ziekenhuis
Groepsfoto van VVF-patiënten na hun operatie
in het noorden van Togo en is samen met de Mercy Ships-chirurg naar zijn ziekenhuis gereisd om de situatie ter plekke te evalueren en aanbevelingen te doen voor het aanbieden van fisteloperaties in dat ziekenhuis. Aan boord van de Africa Mercy voerden zij 47 operaties uit bij 37 vrouwen. Alle vrouwen ontvingen counseling voor het verwerken van soms vele jaren van verstoting . Voordat een groepje patiënten vertrok, werd tijdens een zogenaamde “dress ceremony” met hen gevierd dat zij een nieuwe start in het leven kunnen maken. Elke vrouw krijgt daarbij een nieuwe jurk en hoofdtooi en een verzorgingspakket.
Opmerkingen De taalbarrière bleek tijdens deze periode in Togo een serieus probleem. De vrouwen die kwamen voor een fisteloperatie waren voor
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
18
Project:
Palliative Care
Togo Aantal patiënten: 14 Training: 15
Doel: Zorg verlenen aan terminale patiënten en de gezinnen waarvan zij deel uitmaken en begeleiding en instructie om kosten voor zorg zoveel mogelijk te beperken.
Guinee september t/m december 2012
Aantal patiënten: 24 Uitvoering en resultaten
directe zorg te verlenen en familieleden te trainen die zorg ook zelf
In de Afrikaanse culturen wordt nauwelijks over de dood gesproken.
te geven. Dat helpt met name om kosten te drukken wanneer er dan
Terminale patiënten worden vaak uitgestoten omdat men denkt dat
geen bezoekjes aan plaatselijke klinieken of artsen nodig zijn. Bij de
zij vervloekt zijn. Zorg en begeleiding voor deze mensen is er over het
huisbezoeken worden medicijnen verstrekt, wordt wondverzorging
algemeen niet.
gedaan en wordt aangeleerd aan familieleden om dat zelf te doen, en
Mercy Ships ontmoet tijdens de vooronderzoeken in het land
er wordt counseling gegeven.
patiënten die voor hulp komen maar ongeneeslijk ziek blijken te zijn.
In Togo zijn gedurende vijf maanden 14 terminale patiënten en hun
Als zij geen baat hebben bij een operatie wordt er besproken of er op
families begeleid. Drie van hen waren kinderen. Tijdens de periode
een andere manier hulp geboden kan worden. Als daar belangstel-
van zorg zijn acht volwassenen en vier kinderen van de 26 patiënten
ling voor is, organiseert Mercy Ships een reeks van huisbezoeken om
overleden. Per patiënt werden er gemiddeld acht huisbezoeken gedaan.
De moeder van Gloria probeert haar terminaal zieke dochter op te vrolijken
Aan 25 familieleden is training en instructie rond wondverzorging, gezonde voeding en gebruik van medicijnen gegeven. Twee families werden geholpen met werk waarmee zij geld konden verdienen om zorg gemakkelijker te maken. Bij het ene gezin werd aangeleerd hoe zij konijnen konden houden en fokken voor de verkoop. Het andere gezin leerde houtskool te maken en verkopen. Tijdens dit project ontvingen 15 dagwerkers training in theorie en praktijk van palliatieve zorg, zodat zij door konden gaan met het verlenen van deze zorg nadat de Africa Mercy was vertrokken.
Opmerkingen Het bleek lastig kerkelijke gemeenschappen te vinden om die vervolgens in contact te brengen met de terminale patiënten. Doordat deze patiënten gemeden worden en zelf niet deel kunnen nemen aan gemeenschapsactiviteiten, bestonden er geen directe contacten. De angst om in aanraking te komen met ongeneeslijk zieke patiënten, speelde ook een rol. Het trainen van dagwerkers bleek heel succesvol. Zij bleken enthousiast om veel te leren en konden al snel de zorg voor de patiënten en de instructie van familieleden overnemen.
19
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Project:
Food for Life
Doel: De capaciteit van plaatselijke organisaties verhogen om de landbouwproductie uit te breiden en training in landbouwmethodes te verzorgen. Uitvoering en resultaten Het “Food for Life” landbouwproject richt zich op het ontwikkelen van duurzame landbouw met veel grotere productie dan traditionele methodes. Training van mensen die daarna training gaan verzorgen is
Togo Landbouwtraining: 54 nieuwe trainers Guinee september t/m december 2012
Landbouwtraining: 18 nieuwe trainers van 4 NGO’s
de kern van het project. De training bestaat uit heel veel praktijk met veel momenten van instructie en uitleg. Zo leren de aspirant-trainers het belang van duurzame, organische landbouw, die in schril contrast staat met de traditionele methodes van afbranden van land en het gebruik van chemische onkruidverdelgers en pesticiden. En zij leren veel over de voedingswaarde van diverse gewassen. In eerste instantie werd geëvalueerd hoe de studenten van de trainingsperiode in 2010 het deden. Het bleek dat verdere training nodig was in beoordeling van voedingswaarde, bodemverzorging, composteren, strooisel maken en dierverzorging. 15 medewerkers van de NGO (Non Govermental Organisation) Bethesda uit Benin ontvingen vooral training in het houden van kippen en konijnen, enten en productie bij fruitbomen en communicatievaardigheden om anderen te trainen. 37 studenten van drie Togolese NGO’s (A.D.A., de Vereniging voor toekomstige ontwikkeling, I.I.F.E.G., een universitaire bedrijfskunde organisatie en C.E.D., het centrum voor ecologie en ontwikkeling) ontvingen meer basale landbouwtraining om anderen te kunnen onderwijzen.
Opmerkingen In het “Food for Life” project worden vrijwel uitsluitend plaatselijke materialen, middelen en gereedschappen gebruikt. De getrainde landbouwwerkers bleken leergierig en enthousiast om direct met eigen projecten aan de slag te gaan. Gedurende het project werd de opbrengst van de landbouwgrond duidelijk verhoogd, en er werd een bedrijfsplan gemaakt voor een kippenboerderij en die werd ook gebouwd. Plannen en constructie werden zo gemaakt dat replicatie in de omgeving gemakkelijk is. Medewerkers van CED in Togo hebben plannen gemaakt voor de bouw van een trainingscentrum zoals Mercy Ships dat in Benin bouwde. Daar kunnen studenten van de proefprojecten dan verblijven om dicht bij hun werkveld te zijn.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
20
Project:
Restoring Hope
Togo Mensen getraind: 190
Doel: Ontwikkeling van de zorg voor psychiatrische patiënten door training van gezondheidszorgmedewerkers in counseling.
In Guinee zijn deze trainingen in april 2013 van start gegaan.
Uitvoering en resultaten In ontwikkelingslanden is er een enorm gebrek aan psychiatrische zorg. De geestelijke gezondheidszorg is echter wel een enorm gemis in grote delen van Afrika. Togo heeft in Aneho een psychiatrisch ziekenhuis. In de vorm van training tijdens seminars, locatiebezoeken en een kinderkamp, hebben professionals van Mercy Ships 43 gezondheidszorgwerkers, 30 kerkleiders, 24 militairen en politiemensen, 32 leraren en sociaal werkers en 31 gevangenismedewerkers onderwezen en begeleid. Tijdens het kinderkamp ontvingen 30 kinderen en kinderwerkers begeleiding en training. Later in de werkperiode zijn er vervolgbezoeken gedaan aan de verschillende locaties en in ieder geval tot maart van 2012 is het project doorgegaan, waarbij leraren, sociaal werkers, gevangenisbewaarders en militaire leiders training hebben ontvangen.
Opmerkingen De enige opmerking bij dit project is dat er veel meer op dit gebied gedaan zou moeten worden. Mercy Ships doet wat mogelijk is, maar er is nog een lange weg te gaan om psychiatrische zorg in ontwikkelingslanden zoals Togo op een voldoende hoog peil te krijgen.
21
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Project:
Leiderstraining
Doel: Leidinggevenden vanuit zoveel mogelijk kerkelijke en andere organisaties samenbrengen om te leren hoe zij aandacht en zorg voor de hele mens en hun omgeving kunnen hebben op lichamelijk, geestelijk en emotioneel gebied.
Togo 892 leidinggevenden getraind Guinee Training voor leidinggevenden wordt in 2014 gerapporteerd.
Uitvoering en resultaten Omdat dorpsraden, maatschappelijke organisaties en kerken in de Afrikaanse cultuur invloedrijk zijn, wil Mercy Ships onderwijs en training geven aan leidinggevenden om zo een heel groot deel van de bevolking te bereiken. Zo kan er op grote schaal transformatie plaats vinden waardoor leefomstandigheden duurzaam verbeteren. Door het organiseren van conferenties voor leidinggevenden worden veel kerkelijke denominaties, regeringsvertegenwoordigers en NGO’s dichter bij elkaar gebracht en aangespoord samen te werken om ontwikkeling van binnenuit mogelijk te maken. In Atakpame werd een conferentie gehouden voor 332 leidingevenden. In Kara werd een vergelijkbare conferentie georganiseerd voor 364 gemeenschapsleiders. In Lomé werd, op verzoek van het ministerie van Volksgezondheid, deze conferentie georganiseerd voor 196 medewerkers van het ministerie van Gemeenschapsontwikkeling (“Community Development”). Later werden eendaagse vervolgmeetings georganiseerd en wel op zaterdagen omdat de meeste deelnemers geen weekdagen van hun werk wilden opgeven.
Opmerkingen Op alle drie de locaties is een vervolgmeeting gehouden om zoveel mogelijk deelnemers deel te laten nemen aan een vervolggespreksgroep om ervaringen te delen en in eerste instantie de conferentie te evalueren. Hierdoor is er een meer duurzame ontwikkeling mogelijk, ook als Mercy Ships niet aanwezig is.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
22
Project:
Infrastructure development Guinee september t/m december 2012
- Afdeling van het Ignace Deen ziekenhuis gerenoveerd voor vestiging HOPE center - Tweede verdieping onder reconstructie (voltooiing 2013) - Renovatie Boulbinet tandartskliniek in volle gang (voltooiing 2013)
Doel: In samenwerking met het plaatselijke ministerie van Volksgezondheid werken aan de verbetering van de infrastructuur van de gezondheidszorg.
Be-Kpota Anfamé Clinic renovation Voordat de samenwerking met Mercy Ships begon, werden er in het Be-Kpota Anfamé ziekenhuis vrijwel geen medische handelingen gedaan. Het accent lag op preventie van veel voorkomende ziektes, zoals malaria, aids, hersenvliesontsteking, suikerziekte, hoge bloeddruk en cholera.
De Ignace Deen ziekenhuis werd gebruikt als de HOPE Center
In 2009, in samenwerking met de Togolese regering, werd een in aanbouw zijnde deel van de kliniek door Mercy Ships afgebouwd en ingericht. Het diende tijdelijk als HOPE Centre, een extra patiëntenverblijf met behandelruimtes voor de periode dat Mercy Ships in Togo actief was met de Africa Mercy. Daarna werd dit deel van de kliniek ingericht als kraamkliniek. Inmiddels worden er in deze kraamkliniek gemiddeld elke maand 120 bevallingen begeleid. Eind 2011, ter voorbereiding van de komst van de Africa Mercy begin 2012, werd een ander deel van de kliniek (1500 m²) verbouwd en gerenoveerd. Dit nieuwste deel werd door Mercy Ships in 2012 als HOPE Centre gebruikt. Er werden 40 bedden voor patiënten en 40 bedden voor hun begeleiders geplaatst. Die werden van februari tot en met mei 2012 naar capaciteit gebruikt. Tijdens de werkperiode van de Africa Mercy werd een derde vleugel van de kliniek verbouwd en gerenoveerd. Dit is het renovatieproject 2012. In twee maanden, april en mei 2012, werd nog eens 600 m² geschikt gemaakt voor medische zorg en daarmee werd de capaciteit voor gezondheidszorg in deze kliniek aanmerkelijk vergroot.
Opmerkingen Renovatie in Afrika vereist meestal een grondige verbouwing en gedeeltelijk nieuwbouw. In dit geval waren muren scheef waardoor raamkozijnen niet zomaar geplaatst konden worden, de aangelegde bedrading voor elektriciteit was ver onder de maat en moest opnieuw worden aangelegd. De manager van de kliniek verwachtte dat Mercy Ships nog meer verbeteringen zou aanbrengen dan gepland. Dat was binnen de beschikbare tijd onmogelijk.
23
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Evaluatie projecten
De impact van het werk met hospitaalschip Africa Mercy en de
Een tweede factor van zorg blijft de langetermijnplanning. Onder-
diverse projecten aan wal is groot. Dat wil echter niet zeggen dat er
handelingen met regeringen, die een uitnodiging verstrekken, duren
geen ruimte voor verbetering is bij de uitvoering van de projecten.
vaak lang en de uitwerking van een protocol is vaak een tijdrovend
De manier van werken heeft uiteraard positieve en negatieve kanten.
proces. Daardoor is het tot nu toe minder dan een jaar van tevoren
Bij de beschrijvingen van de projecten zijn de positieve resultaten
pas zeker dat de Africa Mercy naar een bepaald land toe kan gaan.
voldoende aan bod gekomen. De negatieve kanten verdienen ook
Graag zouden we in de toekomst drie tot vijf jaar van tevoren de plan-
aandacht om verbetering mogelijk te maken.
ning vast te stellen om voor de specifieke projectplanning meer tijd
Het werken met vrijwilligers is goed voor de motivatie en draagt bij
te hebben.
aan een gunstige begroting. Nadeel is echter dat in het geval van een
Een laatste verbeterpunt is de efficiëntie van het ziekenhuis aan
vacature niet zomaar iemand ingehuurd kan worden. Ondanks con-
boord van de Africa Mercy in het algemeen. Er kan aan boord veel
tinue aandacht voor het rekruteren van meer dan 1.000 vrijwilligers
geopereerd worden, maar het aantal operatiekamers en het aantal
op jaarbasis, is het soms niet mogelijk elke positie vervuld te krijgen.
bedden zijn niet goed op elkaar afgestemd. Daarom wordt al jaren
Met name in het najaar, in Guinee, bleven er diverse posities van
een extra patiëntenverblijf aan wal ingericht. Voor de directe nazorg
verpleegkundigen open staan. Hierdoor konden minder patiënten
moeten patiënten echter aan boord blijven. Als zes operatiekamers
verpleegd worden en moest het operatieschema aangepast worden.
met volledige bezetting zouden functioneren, zouden de ziekenzalen
Ook werd er enkele malen, in het voorjaar en het najaar, door een
te klein zijn. Het is nu berekend dat voor een optimale patiënten-
chirurg een week afgezegd. Daardoor kon een aantal operaties niet
stroom (“patient flow”) vijf operatiekamers en meer ziekenhuisbed-
doorgaan en waren enkele medewerkers in de operatieteams over-
den aan boord meer efficiëntie geeft. Daarom wordt het ziekenhuis
bodig. Zij konden weliswaar elders worden ingezet, maar dit is geen
van de Afrika Mercy in de zomer van 2013 verbouwd.
optimale invulling van hun investering om mee te komen werken.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
24
Nederlandse vrijwilligers Mercy Ships begon 34 jaar geleden met vrijwilligers en draait nog steeds op vrijwilligers. Vrijwilligers die hun vrije tijd opgeven zijn niet schaars, maar vrijwilligers die zowel hun tijd opgeven als hun eigen kost en inwoning betalen zijn zeldzaam. Deze mensen vormen de handen en voeten van Mercy Ships. Ook Nederlanders horen bij de internationale bemanning en staan goed bekend om hun toewijding, hoge motivatie en uitstekende kwaliteiten. Hieronder is een greep uit de verhalen en ervaringen van onze Hollandse collega’s in 2012.
Manon Rook
geven bij Human Resources (Personeelszaken) en al vrij snel werd ik overgeplaatst naar het HOPE Centre als “Coordinator Assistant”. Het HOPE Centre is een verlengstuk voor het ziekenhuis op het schip. De mensen die van ver komen of niet uit Guinee komen, kunnen voor hun operatie plaats vindt naar het HOPE Centre. Het bijzondere aan het werk was dat je de mensen ziek binnen zag komen en daarna weer helemaal gezond en hersteld het HOPE Centre zag verlaten. Het was een hele bijzondere ervaring. Op dit moment heb ik de functie als “Off Ship Programs Administrator”, een functie bestaat hier nooit uit één woord, alleen als je als steward werkt
. OSP Admin houdt
in: ondersteunen van mijn leidinggevende in zijn werkzaamheden, plannen van projecten die in het land plaatsvinden voor de huidige “field service” en de komende “field service”, financiële administratie, administratie voor alle projecten en leiderschapsconferenties up country etc. etc. Het is niet stilstaan binnen de organisatie, er is ruimte om je te ontplooien. Wat zijn jouw werkzaamheden aan boord? Ik ben begonnen als kortetermijner voor acht maanden aan boord
Wat was een bijzonder moment uit 2012?
van de Africa Mercy. Ik begon daar als steward in de galley (keuken).
Als ik aan mooie dingen denk, dan is het eerste wat bij me opkomt de
Ik kookte de warme maaltijden voor lunch en diner. Na vier maanden
ervaringen die ik heb opgedaan op de Africa Mercy. Kort gezegd: het
aan boord te zijn, moest ik er niet aan denken om de Africa Mercy
mooiste moment uit 2012 is voor mij dat ik mijn hart ben gaan volgen
over vier maanden te verlaten. Ik heb de keuze gemaakt om langeter-
en voor Mercy Ships ben gaan werken. “But the most beautiful thing
mijnbemanningslid te worden. Al vrij snel wist ik dat ik niet in de
is that we cannot change the whole world, but we can change the
galley wilde werken. Ik had meer uitdaging nodig. Ik heb dit aange-
world for that person”! Groepsfoto Mercy Ships Introductieweekend 2012
25
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Jan Tuinier
mende werkzaamheden: het lossen van zeecontainers waarmee we bevoorraad worden, ongediertebestrijding aan boord, het laden en behandelen van het drinkwater aan boord (dagelijkse consumptie 65.000 liter per dag!), verantwoordelijk voor een positieve stabiliteit van het schip, het onderhoud van de dekmachines en het ontroesten en verven van de hele buitenkant van het schip, zorg dragen voor een voldoende voorraad technische middelen aan boord. Verder delen de stuurlieden de taak als wachtofficier, wat om de paar dagen een 24-uursdienst is waarin de dienstdoende wachtofficier het eerste aanspreekpunt is voor vele (on)voorziene omstandigheden inclusief brandalarmen etc. Samen met de andere stuurlieden dragen we zorg voor alle brandbestrijdings- en veiligheidsmiddelen aan boord, alsmede technische training voor de matrozen. En de eerste stuurman behandelt aanvragen voor (technische) personeelszaken die specifiek voor de dekafdeling een aanvraag indienen. Wat was een bijzonder moment uit 2012?
Wat zijn jouw werkzaamheden aan boord? Werkzaam als eerste stuurman aan boord van de Africa Mercy. Als eerste stuurman ben ik afdelingshoofd van de dekafdeling waaronder de stuurlieden, bootsman en matrozen vallen. De eerste stuurman rapporteert aan de kapitein. Zomaar een greep uit de meest voorko-
Na een moeilijke studie in Engeland om mijn vaarbevoegdheidsbewijs voor eerste stuurman te behalen, was het een bijzonder moment om in oktober ook daadwerkelijk in die functie te kunnen gaan werken. Nieuwe uitdagingen en de verantwoordelijkheid voor een team waarin geen dag hetzelfde is, en vaak vraagt om praktisch inzicht en duidelijk leiderschap, is voor mij een prachtige combinatie.
Marianne Huurman Wat zijn jouw werkzaamheden aan boord? Ik ben HR-manager aan boord en tevens werk ik in het Advance Team als teamleader voor de werving van 200 lokale werkers. Op 1 juli 2012 ben ik teruggekomen in Nederland, na bijna 3 jaar committment. Wat was een bijzonder moment uit 2012? Na bijna 3 jaar aan boord van de Africa Mercy, raak ik steeds meer onder de indruk van Gods liefde en leiding. Als je nadenkt hoe ruim 400 vrijwilligers uit meer dan 40 landen, 200 lokale werkers en de patiënten allemaal op 1 schip samen wonen, werken en genezen. Hoe veel nationale kantoren en donateurs hun onmisbare bijdrage leveren. Hoe levens daardoor voorgoed veranderen. “That’s Kingdom Life in action”. In mijn beide rollen heb ik het voorrecht gehad om veel contact met de bemanning en met de dagwerkers te hebben. En hoorde ik dagelijks verhalen over Gods liefde en leiding en veranderde levens. Hij heeft met iedereen een plan en ieder verhaal is anders! Zo bemoedigend.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
26
Ik heb een rugzak vol aan herinneringen van mijn tijd aan boord.
voorschijn en het leven wordt gevierd. Dagwerkers sluiten aan. De
Grootse herinneringen van genezingen en harten die naar God
oprichter van Mercy Ships is ook aan boord en komt nieuwsgierig
gekeerd zijn. En alledaagse gebeurtenissen die een plaatje zijn van
naar buiten. En danst vrolijk mee op de Afrikaanse beat. Dan komen
iets groters. Als eerste schiet het voorjaar van 2012 me te binnen.
er mensen in pyjama naar buiten, hun hoofd in verband: patiënten
Mijn team is net klaar met de werving van de dagwerkers en ik ben
sluiten aan! En het feest is compleet! Wat een beeld van Gods
terug in de rol van HR-manager. Het is de eerste zaterdagavond van
uitnodiging om het leven samen te vieren. En tijdens het nummer
de maand en we vieren spontaan alle verjaardagen van deze maand.
‘Jabulina Africa’ bedenk ik me wederom wat een ongelofelijk voor-
De bemanning verzamelt zich op het dok, instrumenten komen te-
recht het is om onderdeel te zijn van deze prachtige missie.
Ruben en Mirjam Plomp Wat zijn jullie werkzaamheden aan boord? Mirjam: Ik werk als IC-kinderverpleegkundige op de Africa Mercy. Daarnaast ben ik ook Charge nurse, wat inhoudt dat je de coördinatie over de afdeling hebt en bijvoorbeeld de artsenvisites, opnamen en ontslagen doet van een afdeling. Het is niet te vergelijken met het werk wat ik thuis doe, maar het geeft me onwijs veel voldoening. Ruben en ik hebben besloten om nog een jaar te blijven. Het leuke is dat ik dan een andere uitdagende functie kan gaan uitoefenen. Ik word onderdeel van het screeningsteam dat de patiënten screent om te kijken of ze wel of niet in aanmerking komen voor een operatie. Ik heb hier onwijs veel zin in en zie uit naar de periode in Congo. Ruben: Ik ben werkzaam als PACU-/IC-verpleegkundige. 3 dagen werk ik op de PACU (uitslaapkamer) en 2 dagen op de afdeling of op
een teruggetrokken, niet reagerend mannetje. De meeste kinderen
de IC. Sinds januari ben ik teamleider van de PACU wat inhoudt dat ik
zijn wel voor aandacht vatbaar. Maar Delamou was zo lichamelijk en
de continuïteit probeer te bewaken in het werkproces op deze afde-
geestelijk beschadigd door zijn ziekte dat hij nauwelijks reageerde
ling. Met de hoge turnover van verpleegkundigen is het een uitdaging
op iets of iemand. Verlaten door zijn ouders en door ‘vreemden’ naar
om ervoor te zorgen dat iedereen op dezelfde manier werkt en we
het schip gebracht. Dagen hebben Ruben en ik hem alleen maar
de protocollen volgen die we als ziekenhuis hanteren. De diversiteit
vastgehouden, zonder dat hij reageerde, langzaam werd hij beter,
van nationaliteiten maakt het geheel een bijzondere ervaring. Naast
langzaam werd operatie na operatie uitgevoerd om zijn gehavende
dat we hier dienend bezig zijn, krijgen we er ook ontzettend veel voor
gezicht er beter uit te laten zien en dan langzaam...door onvoor-
terug. Op geestelijk vlak, maar ook als het gaat om verpleegkundige-
waardelijke liefde zagen we deze kleine jongen uitgroeien tot een
expertise. Ik mis de IC van het UMC Utrecht soms wel, maar tege-
ontdeugende, aandachtverslindende, lieve krullebol. Wat hij overigens
lijkertijd staat er zoveel moois tegenover. De Africa Mercy is waar we
keurig herhaalde als je dit naar hem riep. Nooit heb ik zo’n tastbaar
nu moeten zijn.
voorbeeld gezien van een verandering die je kan maken als individu voor een ander individu.
27
Wat was een bijzonder moment uit 2012?
3 maanden later moet je dan afscheid nemen. Met pijn in je hart,
DELAMOU! Hij was een klein mannetje van 4 jaar oud die heel erg
omdat je zo snel zoveel om iemand kan geven. Maar met de ge-
ziek op de afdeling binnenkwam. Hij heeft NOMA gehad toen hij 2
ruststelling dat we hem hoop voor de toekomst hebben gegeven en
jaar was en had een erg verminkt gezicht wat erg geïnfecteerd was.
geloven dat Delamou daardoor hoop voor andere mensen tastbaar
3 maanden heeft hij op de afdeling gelegen. En in het begin was het
zal maken.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Mercy Ships International Mercy Ships is in 1978 opgericht en is een non-profit, internationale, christelijke hulp- en ontwikkelingsorganisatie. Mercy Ships kreeg wereldwijd bekendheid door het werk met haar eerste hospitaalschip, de Anastasis. Het International Operations Center is gevestigd in Garden Valley, Texas, USA. Zie www.mercyships.org.
Guatemala en een orkaan bij eilanden in de Stille Oceaan in 1983 en
Management
1984. Daarbij werd al snel duidelijk dat een focus op gezondheidszorg en ondersteuning bij de opbouw daarvan effectiever was. Het zieken-
Donald K. Stephens
Founder & President
Peter B. Schulze
Vice Chairman and Managing Director
Patrik Bergström
International Chaplain
Andrew Clark
Director Organizational Development
gereisd en werd elk mogelijk land aangedaan van Centraal en Zuid-
Vanda Davey
Chief Financial Officer
Amerika tot de eilanden in de Stille Oceaan. Met diverse schepen kon
huis aan boord werd uitgebreid en zo ontstond de organisatie met hospitaalschepen. In de eerste jaren werd met het schip naar verschillende continenten
het werk zich uitbreiden en ook richten op al deze gebieden tegelijk. Vanaf 1990 richtte het grootste schip, de Anastasis, zich op West-
Africa Mercy Donovan Palmer
Managing Director Africa Mercy
Gary Parker
Chief Medical Officer Africa Mercy
stelling voor Mercy Ships en inmiddels zijn er goede contacten met alle kustlanden van West-Afrika en in al deze landen zijn projecten gestart in samenwerking met de regeringen en met lokale organisa-
Mercy Ships Global Bryce Wagner
Afrika. De regeringen van steeds meer landen toonden hun belang-
ties. Zo is de invloed op individuen levenslang en de impact strekt
Executive Director
zich uit tot over de grenzen van de landen waar gewerkt wordt. Door ontwikkelingsprojecten, trainingsprojecten en samenwerking met lokale organisaties, breiden het werk en de impact zich uit, ook als er
Het financieel verslag is in Amerika in september van elk jaar
in een land geen schip van Mercy Ships aanwezig is.
afgerond. In dit jaarverslag is daarom het Combined Statements of Activities Mercy Ships International 2011 opgenomen.
Het werk van Mercy Ships International
Mercy Ships Holland is een zelfstandige stichting. De relatie met
De hoofdactiviteit van Mercy Ships is om vanuit haar hospitaal-
Mercy Ships International is geregeld met een Association Agree-
schepen gespecialiseerde medische diensten aan te bieden. Omdat
ment. In 2012 is dit Agreement vernieuwd. Twee keer per jaar wordt
ongeveer 80% van de wereldbevolking op niet meer dan 150 km af-
een internationale vergadering van directeuren gehouden. In deze
stand van een havenstad woont, is een schip bij uitstek de vorm van
vergadering wordt het beleid van de landenkantoren besproken met
transport om op een relatief goedkope manier het grootste deel van
het internationale management, en het internationale beleid met de
de wereldbevolking met hulp en ontwikkeling te bereiken. Naast de
landdirecteuren. Daarna volgt afstemming van het beleid.
medische activiteiten aan boord wordt een schip ook gebruikt voor lokale ontwikkelingsprojecten. Een schip van Mercy Ships gaat alleen
Geschiedenis Mercy Ships International
naar die landen waar na het opbouwen van relaties met de regering
Mercy Ships is in 1978 in Zwitserland ontstaan toen een groep
een officiële uitnodiging van die regering ontvangen wordt.
jonge idealisten een groot, voormalig passagiersschip kocht. Zij
Samenwerking met ministers en andere regeringsfunctionarissen is
wilden noodhulp brengen met een groot schip vol vrijwilligers en
essentieel voor een goed verloop van de grootschalige activiteiten.
hulpgoederen. Dat werd onder andere gedaan na een aardbeving in
Het idee is dat Mercy Ships ondersteuning geeft aan de bevolking
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
28
door de benodigde middelen en kennis te leveren, waarna zij hun
1. Werving van vrijwilligers
eigen verantwoordelijkheid kunnen nemen. De plaatselijke bevolking,
2. Werving van materialen (giften in natura en inkoop)
individueel en via lokale organisaties, werkt nauw samen met Mercy
3. Fondswerving
Ships om zo een duurzame verandering en ontwikkeling te waar-
4. Public Relations
borgen. Dit leidt tot goede resultaten, zowel op de korte- als lange termijn.
Mercy Ships Holland heeft naast de taken die alle landenorganisaties hebben, specialisaties in de doelstellingen één en twee.
De internationale bemanning en staf vertegenwoordigen meer dan 35 landen. Zij zetten hun gaven, talenten en bekwaamheden in
Kantoren Mercy Ships
voor het geven van hulp in de allerarmste ontwikkelingslanden. De toewijding van de bemanning blijkt uit het feit dat zij een maandelijks
• Verenigde Staten
• Zuid-Afrika
ook hun eigen ticket bekostigen.
• Nederland
• Australië
• België
• Nieuw-Zeeland
Ieder nationaal kantoor is een zelfstandige organisatie, wat dus ook
• Verenigd Koninkrijk
• Canada
• Spanje
• Denemarken
• Frankrijk
• Duitsland
• Zwitserland
• Noorwegen
• Zuid-Korea
• Zweden
bedrag betalen voor de kosten van inwoning en levensonderhoud, en
geldt voor Mercy Ships Holland. Doel van de 16 kantoren is ondersteuning van de hospitaalschepen en in geringe mate het Aberdeen Women’s Centre in Sierra Leone. Daarnaast worden de ontwikkelingsprojecten mede vanuit de kantoren georganiseerd en begeleid. Lokaal/nationaal is de doelstelling van ieder kantoor:
Schematische weergave internationale organisatie Bestuur van de internationale organisatie
International Management Team
Managing Director
International Operations Centre
Mercy Ships Global
Landenkantoren
Schematische weergave formele verantwoordelijkheden
International Operations Centre
29
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Landenkantoren via Association Agreement
Bestuur Landenkantoren
Combined Statement of Activities Mercy Ships International 2011 Support and revenue
Unrestricted 2011
Temporarily 2011 Total restricted
2010 Total
Contributions
$ $ $ $ 19.026.726
5.439.530
24.466.256
23.914.021
Contributions for staff support
4.081.730
4.081.730
3.588.190
Contributed goods
4.074.557
4.074.557
4.790.601
Contributed services
16.909.971
16.909.971
13.908.625
Fee revenue (crew, volunteers, training)
1.894.726
1.894.726
1.453.795
Sales and other revenue
2.184.034
2.184.034
35.000
Gain (loss) from foreign currency transactions
29.166
29.166
0
Gain (loss) on sale of assets
56.498
56.498
355.000
Net assets released from restrictions: Satisfaction of program restrictions Total support and revenue
7.479.882
-7.479.882
55.737.290
-2.040.352
53.696.938
203.000 75.000
Expenses Program services Ship and field operations
42.972.977
42.972.977
36.757.981
General and administrative
4.326.854
4.326.854
3.950.98
Fund raising
5.444.405
5.444.405
5.168.920
Total support services
9.771.259
9.771.259
9.119.901
52.744.236
52.744.236
45.877.882
Support services
Total expenses Change in net assets
2.993.054
-2.040.352
952.702
2.700.514
51.544.623
3.658.619
55.203.242
52.125.283
-211.878
-211.878
377.445
Net assets at beginning of year Before change in cumulative translation adjustments Change in cumulative translation adjustments
Net assets at end of year After change in cumulative/translation adjustments
54.325.799
1.618.267
55.944.066
55.203.242
Combined Statement “Temporarily restricted” zijn ontvangsten die in 2011 zijn ontvangen als geoormerkte giften voor projecten die in 2012 of later uitgevoerd gaan worden. Na realisatie kan dan ook gericht het project financieel worden verantwoord. In 2011 is $ 24,466,256 aan “Contributions” ontvangen wereldwijd, het aandeel van Mercy Ships Holland hierin is 15,6% (2010- 14,6%). “Contribution for staff support” in 2011 is $ 4,081,730. Het aandeel van Holland hierin is 4,56% (2010- 4%). “Contributed services” is de waarde van onbetaalde arbeid, verricht door vrijwilligers, ongesalarieerde bemanning en medewerkers.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
30
Mercy Ships Holland Mercy Ships Holland wil binnen haar mogelijkheden alles doen om in de toekomst meer operaties, meer opleiding en meer verzorging te kunnen realiseren. De interne organisatie blijft in ontwikkeling om de noodzakelijke ondersteunende activiteiten effectiever en efficiënter te laten verlopen. Dit moet leiden tot meer inkomsten en lagere kosten. De middellange termijndoelstelling van de totale organisatie is verdubbeling van de hulpverlening. Dit kan worden gerealiseerd door het in de vaart brengen van een tweede schip. Mercy Ships Holland wil dit mede mogelijk maken door een verdubbeling van de inkomsten.
Visie
op basis van de toegevoegde waarde voor de organisatie van de
Mercy Ships streeft er naar, in navolging van Jezus, het toonbeeld
verschillende specialismen, die ieder van hen kenmerken. In 2010
van liefde in actie te worden door met hospitaalschepen op grote
is besloten werkvelden te definiëren. De werkorganisatie is opge-
schaal de gezondheidszorg in ontwikkelingslanden op een hoger peil
deeld in verschillende werkvelden (Fondsenwerving, Communicatie,
te brengen.
Financiën, Personeel, Inkoop en Logistiek, Internationale contacten).
Medische hulp en ontwikkeling komt, in de vorm van ingrijpende
Bestuursleden nemen een werkveld onder hun hoede dat aansluit bij
operaties, training, landbouw- en bouwprojecten, zonder enig onder-
het eigen specialisme.
scheid ten goede aan de armste bevolkingsgroepen.
Missie
Bestuursleden ontvangen geen vergoeding voor hun werk. De
Mercy Ships Holland wil mensen en middelen mobiliseren ter
directeur ontvangt een salaris van € 38.500 per jaar. Vrijwilligers die
ondersteuning van het internationale werk van Mercy Ships onder
minimaal wekelijks meewerken ontvangen een gepaste vrijwilligers-
kansarme mensen in de allerarmste ontwikkelingslanden. Mercy
vergoeding. In 2012 is door het bestuur besloten om werknemers
Ships wil, in navolging van Jezus, hoop geven en genezing brengen.
in vaste dienst een vorm van pensioensparen toe te kennen. Verder
Kernwaarden
heeft het bestuur, op voorstel van de directeur, in 2012 een “loonge-
• Compassie • Bijbelse normen en waarden • Kwaliteit • Integriteit • Verantwoordelijkheid
ANBI-certificatie en CBF-keur
bouw” vastgesteld dat gerelateerd is aan het salaris van de directeur. Wijze benoemen en zittingsduur bestuur Bestuursleden worden op voordracht gekozen en benoemd voor een termijn van vijf jaar en kunnen maximaal één keer worden herkozen.
Strategie en beleid Het doel van Mercy Ships Holland is “de ondersteuning van de in-
Mercy Ships Holland is een stichting, in 1990 in Nederland opgericht
ternationale organisatie Mercy Ships”. Deze ondersteuning is er met
en gevestigd. Het Mercy Ships Holland bestuur is verantwoordelijk
name op gericht om te voorzien in vrijwilligers, financiële middelen
voor het functioneren van de werkzaamheden van Mercy Ships Hol-
en goederen. In het jaar 2012 kunnen we in deze drie gebieden groei
land. Mercy Ships Holland houdt zich aan de richtlijnen van het CBF
constateren. Dat terwijl we zien dat veel goede doelen hun inkomsten
en heeft het CBF-keur sinds 1 januari 2002.
zien dalen. Dat betekent echter niet dat we niet voorbereid zijn op de
Informatie over directie en bestuur
31
Bezoldiging- en vergoedingenbeleid
gevolgen van de financiële crisis en de ontwikkelingen in de sector. Desondanks hopen we in 2013 groei te realiseren. Mercy Ships Inter-
Taak en werkwijze van directie en bestuur
national overweegt een tweede schip in de vaart te brengen. Om dit
De directie stuurt de organisatie aan. Het bestuur is samengesteld
doel te bereiken, zouden ook de inkomsten van Mercy Ships Holland
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Directie Mercy Ships Holland
Arjen van der Wolf directeur Mercy Ships Holland
Aad van Noppen hoofd afdeling Inkoop & Logistiek
Dik den Hollander hoofd afdeling Financiën
behoorlijk moeten toenemen. Om dit te kunnen realiseren, wordt er
in Nederland.
in 2013 een interne analyse gemaakt, op basis waarvan nieuw (finan-
Mercy Ships Holland stelt zich ten doel: “de ondersteuning van de
cieel) beleid ontwikkeld gaat worden. Ondanks de uitdagingen in haar
internationale organisatie Mercy Ships”. Buiten een inkooponder-
omgeving, wil Mercy Ships Holland zich verder ontwikkelen.
steuning en logistiek is er de financiële ondersteuning en het trainen van vrijwilligers.
Taken Mercy Ships Holland Mercy Ships Holland heeft binnen de internationale organisatie een
Verantwoording
aantal speciale taken. Alle zestien landenkantoren richten zich op:
De begroting van Mercy Ships Internationaal laat zien dat onze
1. Public Relations, 2. het werven van vrijwilligers, 3. middelen,
organisatie veel vaste kosten heeft. Het is mooi om het grootste
4. fondsenwerving. Nederland ligt centraal in Europa en de Rotter-
particuliere hospitaalschip ter wereld te beheren met gemiddeld
damse haven is toonaangevend in de wereld. Dat biedt extra kansen,
vierhonderdvijftig mensen aan boord. De kosten hiervoor vergen een
die we benutten. Mercy Ships Holland doet de inkopen voor het schip
stabiele inkomstenstroom. Een jaar stoppen is geen optie omdat een
en de projecten en functioneert als het logistiek verzamelpunt van
aantal kosten gewoon doorgaat zonder dat de organisatie dan resul-
goederen vanuit heel Europa voor doorzending naar het schip. Bij
taten zou kunnen melden. Door spreiding over zestien landen is het
inkopen moet worden gedacht aan:
risico van een ernstige vermindering van inkomsten geminimaliseerd.
• Technische materialen voor scheepsonderhoud
Aan uitbreiding van het aantal landen wordt gewerkt. Daarom heeft
• Levensmiddelen voor bemanning en patiënten aan boord
Mercy Ships Holland vanaf 2010 bijgedragen aan de ontwikkeling
• Geneesmiddelen en medische verbruiksmiddelen
van Mercy Ships Belgium, die in 2011 in België zijn officiële status als
• Artikelen voor de “Ship Shop” (winkel aan boord)
Goed Doel heeft gekregen. Om een zo volledig mogelijk beeld te geven van de bestedingen is een
Het inkoopbeleid is erop gericht om uiteraard de juiste materialen en
kwantitatief overzicht opgenomen van alle activiteiten in het betref-
goederen in te kopen. Hiervoor bestaat een internationaal systeem
fende jaar. Hoewel iedereen zich een voorstelling kan maken van de
met heldere procedures, vastgelegde verantwoordelijkheden en
genoemde zaken (bijvoorbeeld een oogoperatie) zijn ook samenvat-
bevoegdheden. Naast een juiste inkoop is een inkoopdoelstelling het
tingen van de eindrapportages van de projecten opgenomen. Het is
behalen van extra resultaat door inkoopvoordeel.
moeilijk dit werk te plannen of het aantal operaties te voorspellen.
Dit bestaat uit twee componenten: Goederen om niet en extra in-
Als het schip is aangemeerd en de screening (intake) is begonnen,
koopkortingen. Goederen om niet worden nu al als resultaat opge-
ontstaat er enig inzicht in de meest voorkomende medische proble-
nomen in de financiële verantwoording. Kort geleden is de 118de
men. Daarna ontstaat de mentale druk om de gevraagde hulp en
container naar West-Afrika gestuurd, waarvan 18 in 2011. Dit laat
genezing te kunnen realiseren.
zien hoe groot de logistieke verantwoordelijkheid van Mercy Ships Holland is en het is tevens een concreet resultaat van de activiteiten
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
32
SWOT Analyse Mercy Ships Holland
Sterktes
Zwaktes
Concrete boodschap; concrete resultaten; uniek en uitstekend
Onvoldoende bekendheid buiten de Christelijke wereld;
concept; Christelijke organisatie; risicospreiding door internatio-
beleid moet verder ontwikkeld worden; ervaring van teveel
nale organisatie; naamsbekendheid; groot aantal vaste donateurs;
informatie roept irritatie op; samenwerking met de inter-
MSH heeft duidelijke doelen; aanwezigheid communicatieplan;
nationale organisatie is niet optimaal; vergrijzing van de
doelgroepenbeleid; verbetering professionaliteit organisatie; sterk
donateurs; er is een afstand tussen het werk van MSH en
inkoopbeleid; stijgende lijn giften.
het werk in West-Afrika.
Kansen
Bedreigingen
Beleid doelgroepen verder ontwikkelen: kerken, nala-
Aantal goede doelen stijgt, zorgt voor verdringing op de
tenschappen, major donors, bedrijven, stichtingen en
markt; negatieve uitstraling goededoelensector (salarissen
vermogensfondsen; voor vrijwilligers zijn er mogelijkheden
etc.); financiële crisis en invloed daarvan op donateurs en
voor publicatie in vak- en regionale media; groei mogelijk in
bedrijven; verharding van de maatschappij.
contacten met bedrijven.
Sterktes: De boodschap van Mercy Ships is uniek en concreet.
dische wereld is dit belangrijk, dit zou ook extra vrijwilligers kunnen
Uniek, omdat de Africa Mercy het grootste particuliere hospitaal-
opleveren. Hoewel de doelen duidelijk zijn, behoeft het beleid nog
schip ter wereld is en vrijwilligers hun eigen verblijf aan boord be-
extra uitwerking. Regelmatig ontvangt Mercy Ships Holland signalen
kostigen. Concreet, omdat Mercy Ships kan vertellen hoeveel opera-
dat de verzonden informatie teveel gevonden wordt. Ook hier is een
ties er verricht zijn en hoeveel mensen voorlichting of opleiding heb-
ander beleid nodig. Daarnaast moet MSH zich gaan richten op ver-
ben gekregen. Mercy Ships is een Christelijke organisatie, en heeft
jonging van het donateursbestand, aangezien hier een flinke
daarom een sterke binding met Christelijke donateurs, die relatief
vergrijzing heeft plaatsgevonden. Hoewel MSH verantwoordelijk en
veel geven. Vanwege de verschillende landenkantoren, die allemaal
zelfstandig is, is er veel samenwerking nodig met andere landenkan-
bijdragen aan de financiële middelen, is het risico van inkomensver-
toren, en met name met het IOC in Amerika. Deze samenwerking
lies voor het schip klein. De naamsbekendheid van Mercy Ships, ze-
verloopt niet altijd goed. Een laatste zwakte is dat er afstand is tussen
ker binnen de Christelijke wereld, is relatief groot. Dit zorgt ook voor
het werk in Nederland en in West-Afrika.
een groot aantal vaste donateurs uit deze doelgroep. Mercy Ships Holland heeft dit als één van de doelen, samen met het verkrijgen van
Kansen: In het verder ontwikkelen van het doelgroepenbeleid liggen
(financiële) middelen en vrijwilligers en het doen van de inkoop. Bin-
enorme kansen. Binnen deze doelgroepen kan MSH groeien, mits ze
nen de organisatie functioneert een communicatieplan, waarin ook
de groepen op een goede wijze benadert. Om de naamsbekendheid
doelgroepen zijn gedefinieerd. MSH streeft ernaar deze doelgroepen
te vergroten, kan er gebruik gemaakt worden van het toenemend
apart te benaderen. In de afgelopen jaren heeft een professionalise-
aantal vrijwilligers dat aan boord heeft gewerkt. Deze kansen worden
ringsproces plaatsgevonden, wat onder andere heeft geleid tot een
nu niet altijd belicht richting de vrijwilligers. De contacten met be-
sterke inkoopsprocedure. Het is ook terug te zien in de stijgende lijn
drijven kunnen verder uitgebreid worden.
in de giften.
Bedreigingen: De goededoelensector heeft de afgelopen jaren
33
Zwaktes: Buiten de Christelijke wereld kan de naamsbekendheid
flink wat veranderingen doorgemaakt. Zo is het aantal goede doelen
van Mercy Ships nog sterk vergroot worden. Met name in de me-
(met name in de cultuursector) door overheidsbezuinigingen flink
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
toegenomen. Daarnaast heeft de sector een negatievere uitstraling
ontwikkelingswerk, omdat het niet voldoende resultaat zou hebben.
gekregen, bijvoorbeeld door de publiciteit over hoge directeurssala-
Ook de financiële crisis heeft zijn invloed op donateurs en bedrijven.
rissen. Hoewel de directeur van Mercy Ships Holland hier niet aan
Daarnaast zijn die in financieel zware tijden meer op zichzelf gericht
mee doet, raakt het MSH wel. Daarnaast is er steeds meer kritiek op
dan op armen ver weg.
Personeelsbeleid en training
Personeelsbeleid
geert als een centraal punt voor de Europese kantoren. Begeleiding
Mercy Ships Holland werd in 1990 opgericht als een vrijwilligersor-
bij het aanmeldingsproces en tijdens de werkperiode in een ontwik-
ganisatie. Dat is bijna achttien jaar zo gebleven. Tijdens de groei, die
kelingsland is er voornamelijk voor de Nederlandse vrijwilligers. Voor
in 2005 inzette, bleek steeds meer dat een professionalisering nodig
Europese belangstellenden is er in Nederland een introductiecursus.
was. Daarbij kon het werken met uitsluitend vrijwilligers niet volgehouden worden. Meer specialisme en continuïteit waren noodzake-
Training
lijk. Langzamerhand werden enkele betaalde parttime krachten
Mercy Ships Holland organiseert tweemaal per jaar, in de maanden
aangenomen en sinds 2010 ook enkele fulltime medewerkers. Het
april en oktober, de cursus “Introduction to Mercy Ships”.
personeelsbestand blijft echter een mix van vrijwilligers, gesala-
Deze weekendcursus is er voor ieder die geïnteresseerd is mee te
rieerde en gesponsorde medewerkers. In 2012 zijn enkele gespon-
werken met Mercy Ships. De cursus geeft een zo volledig mogelijk
sorde, fulltime medewerkers, waaronder de directeur, op de loonlijst
beeld van wat het betekent om als vrijwilliger mee te werken op een
gekomen om met de zorg voor de langetermijnstaf een pensioen-
hospitaalschip in Afrika. De cursus wordt in een vergelijkbare vorm
voorziening mogelijk te maken. Hun salaris wordt echter grotendeels
ook gegeven op het Mercy Ships-kantoor in de V.S. In Europa is
door persoonlijke sponsoring bij elkaar gebracht.
Mercy Ships Holland het enige landenkantoor dat de introductiecur-
Het werven van personeel voor de projecten blijft onveranderd ge-
sus organiseert en potentiële deelnemers worden vanuit heel Europa
richt op het vinden van professionals, die hun diensten belangeloos
uitgenodigd deel te nemen.
willen inzetten. De personeelsafdeling van Mercy Ships Holland fun-
Landenkantoren in Noorwegen, Zweden, Denemarken, Engeland, Duitsland, België, Zwitserland, Frankrijk en Spanje, en soms ook
Voorlichting en Fondsenwerving 2012 Aantal voorlichtingsmailings
14
Aantal adressen
395.770
Gemiddelde kosten per 1000
€ 470
Gemiddelde respons
1.34%
Gemiddelde gift
€ 27,21
Aantal donateursmailings
12
Aantal nieuwsbrieven
336.291
Gemiddelde kosten per 1000
€ 333.24
Gemiddelde respons
12.91%
Gemiddelde gift
€ 32,38
Totaal aantal giften
92.674
Aantal donateurs
32.278
Kosten fondswerving 2012
6.6%
Begroot 2012
9.3%
Werkelijk 2011
10.3%
buiten Europa, werken mee om kandidaten te informeren. Ervaringen van medewerkers aan boord, die de cursus in Nederland gevolgd hebben, maken duidelijk dat de cursus een waardevolle voorbereiding is op werken aan boord van een hospitaalschip in Afrika. De juiste verwachting hebben maakt een wereld van verschil in het hebben van een goede ervaring (zie foto onderaan pagina 25).
Communicatiebeleid met belanghebbenden De directeur van MSH heeft als hoofdtaak het formuleren en actualiseren van het communicatiebeleid. Tevens is hij door het bestuur belast met een belangrijk deel van de uitvoering. De directie is deskundig op dit gebied en het aantrekken van nieuwe donateurs is bepalend voor de groei van Mercy Ships. De betrokkenheid van de meeste giftgevers is heel groot, waardoor zij feitelijk belanghebbenden zijn. Communicatie met hen is de levensader van Mercy Ships Holland.
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
34
Medewerkers Mercy Ships Holland
Communicatie
Arjen van der Wolf directeur Mercy Ships Holland
Jan Piet media & PR
Feyan Pulmano medewerker Communicatie
Renate van Winkelhof Office Manager
Astrid van Drenth relatiemanager
Personeelszaken
Paula Schenk externe communicatie adviseur
Merrily Versluis videobewerking
Carel Jansen contactpersoon Kerken
Eric Vis contactpersoon Ziekenhuizen
Huishouding
Alize van der Wolf Personeelszaken
Joke Haspels huishouding
Nicole van de Hoeve medewerker Financiën
Lianne van den Dorpel medewerker Financiën
Afdeling Financiën
Dik den Hollander hoofd afdeling Financiën
Nel van Bekkum medewerker Financiën
Sandra Treels medewerker Financiën
Afdeling Inkoop & Logistiek
Jeroen Hartog medewerker Financiën
aantal uren
8
16
24
32
40
gesalarieerd vrijwilliger gesponsord* * Deze medewerkers worden voor een klein deel gesalarieerd door Mercy Ships Holland en grotendeels financieel gesteund door hun eigen achterban van sponsors. Aad van Noppen hoofd afdeling Inkoop & Logistiek
35
Johan Vroege medewerker Inkoop & Logistiek
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Paul Tijmons medewerker Inkoop & Logistiek
In totaal vormt deze groep van medwerkers bijna 10 FTE.
Financiële resultaten De jaarrekening is opgesteld op basis Richtlijn 650 voor “Richtlijn Fondsenwervende Instellingen” van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Doel van deze Richtlijn is inzicht te geven in de kosten van de organisatie en besteding van de gelden in relatie tot het doel waarvoor die fondsen bijeengebracht zijn. De jaarrekening is opgesteld in Euro’s. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.
Grondslagen van waardering en van bepaling
wending aan een specifiek doel.
van het resultaat
Fondsen betreffen gelden die besteed moeten worden in het kader
Vergelijkende cijfers
voor de doelstelling waarvoor deze ter beschikking zijn gesteld. Dit
De cijfers over 2011 zijn waar nodig aangepast om vergelijkbaarheid
betreft het niet bestede deel van toegekende donaties en andere
met het verslagjaar mogelijk te maken.
fondsen en gelden die vastliggen in vaste activa.
Grondslagen van waardering
Grondslagen van resultaatbepaling
Algemene grondslagen van waardering
Algemene grondslagen van resultaatbepaling
Voor zover niet anders vermeld, worden activa en passiva opgeno-
Het resultaat is bepaald als het verschil tussen de baten en alle hier-
men tegen de geamortiseerde kostprijs.
mee verbonden kosten en andere aan het verslagjaar toe te rekenen lasten, met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderings-
Materiele vaste activa
grondslagen.
De materiële vaste activa benodigd voor de doelstelling en voor de bedrijfsvoering worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs
Baten
verminderd met de op basis van de geschatte levensduur bepaalde
De baten zijn gevormd door alle aan het verslagjaar toe te rekenen
afschrijvingen, met inachtneming van een eventuele restwaarde. De
opbrengsten. Nalatenschappen worden opgenomen in het verslag-
afschrijvingen bedragen een percentage van deze verkrijgingsprijs.
jaar waarin de omvang van de nalatenschap betrouwbaar kan worden
De vastgoedbeleggingen worden gewaardeerd tegen de verkrij-
vastgesteld, derhalve indien de betaling is aangekondigd. Voorschot-
gingsprijs verminderd met de op basis van de geschatte levensduur
ten worden verantwoord in het boekjaar waarin zij worden ontvangen.
bepaalde afschrijvingen, met inachtneming van een eventuele
Giften in natura worden gewaardeerd tegen de reële waarde.
restwaarde. De afschrijvingen bedragen een percentage van deze verkrijgingsprijs.
Lasten Financiële baten en lasten betreffen de op de verslagperiode betrek-
Vorderingen, liquide middelen, schulden en overlopende activa
king hebbende renteopbrengsten en –lasten.
De vorderingen, liquide middelen, schulden en overlopende activa en passiva zijn opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs; waardering
Kostentoerekening
geschiedt onder aftrek van een voorziening wegens oninbaarheid,
De directe kosten van publiciteit en communicatie die betrekking
gebaseerd op een individuele beoordeling van de vorderingen.
hebben op voorlichting worden voor 6% verantwoord als kosten
Subsidieverplichtingen zijn opgenomen op basis van een besluit ter
eigen fondsenwerving. Het restant van de kosten van publiciteit en
zake, welke schriftelijk is kenbaar gemaakt aan de ontvanger van de
communicatie wordt geheel als kosten eigen fondsenwerving verant-
subsidie.
woord.
Reserves en fondsen
De Stichting heeft sinds 2011 personeel in dienst. Daarnaast wordt
Reserves betreffen gelden ter vrije besteding van de Stichting. Door
gebruikgemaakt van uitzendkrachten. Een deel van het werk wordt
het bestuur kunnen doelreserves worden aangehouden voor aan-
gedaan door vrijwilligers. De verdeling van de personeelskosten over
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
36
de kostendragers vindt plaats op basis van de gemiddelde tijds-
voor 95% aan beheer en administratie. Deze toedeling is gebaseerd
besteding van alle vrijwilligers. Dit is 45% doelstelling, 5% fondsen-
op de tijdsbesteding van de medewerkers die actief zijn op het ge-
werving en 50% beheer en administratie. De overige kosten worden
bied van fondsenwerving en financiën.
voor 5% toegerekend aan de kosten van eigen fondsenwerving en
Balans Mercy Ships Holland per 31 december 2012 (na resultaatbestemming)
Activa Passiva Vaste activa
31-12-2012
31-12-2011
€
Reserves en fondsen
€
31-12-2012 31-12-2011 €
€
Materiële vaste activa Reserves Gebouwen
143.865
Inventaris Vervoersmiddelen
157.498
Continuïteitsreserve
125.000
18.990
22.083
Reserve financiering activa
182.296
181.829
19.441
2.248
116.120
343.042
423.416
609.871
182.296
Instandhoudingsreserve
181.829
85.000
Financiële vaste activa Langlopende schulden Leningen u/g
5.250.000
6.250.000
Hypothecaire leningen
4.250.000
5.250.000
Overige leningen o/g 30.600 0 Vlottende activa Kortlopende schulden Overige vorderingen en activa
19.961
323.253
Aflossingsverplichtingen
hypothecaire leningen
Liquide middelen
Crediteuren
340.095
205.291
Belastingen en premies
Overige kortlopende schulden
Totaal activa
5.792.352
Totaal passiva
Resultaatbestemming reserves
Realisatie Begroting Realisatie 2012 2012 2011
€ € €
Continuïteitsreserve
40.000
-
20.000
467
-
119.875
Instandhoudingsreserve
-226.922
-
312.082
Totaal
-186.455
- 451.957
Reserve financiering activa
37
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
1.000.000
41.567
85.561
6.327
6.960.373
1.000.000
40.442
1.908 13.033
1.088.336
1,100,502
5.792.352
6.960.373
Toelichting op de balans
De vordering wordt aangehouden voor directe aanwending in het kader van de doelstelling.
ACTIVA De gebouwen betreffen:
VLOTTENDE ACTIVA
- Het appartementsrecht aan de Strevelsweg 700/317 te Rotter-
dam. Kadastraal bekend gemeente Rotterdam, Sectie 1, complexaan-
duiding 540-A, appartementindex 42.
Vorderingen
31-12-2012 31-12-2011 €
€
- Eigendom van een appartement aan de Johan de Wittstraat 262 te Dordrecht, die is ontvangen uit een nalatenschap in 2011 en wordt
Overige vorderingen
aangehouden als vastgoedbelegging en is verhuurd aan derden.
Vordering op Mercy Ships België
Te ontvangen nalatenschappen
De afschrijvingen zijn berekend op basis van de volgende jaarlijkse
Te ontvangen rente
701
295
afschrijvingspercentages:
Overige vorderingen
600
600
Gebouwen (exclusief grond)
4-33%
-
250.491
18.660
71.867
19.961 323.253
Inventaris 20-33%
Vervoermiddelen 20%
Liquide middelen
Financiële vaste activa
ABN AMRO Bank 41.14.67.778
Postbank girorekening 1990184
31-12-2012 31-12-2011
€ €
1.196
Postbank girorekening 3404340
5.071
108.955
67.787
13.835
12.404
Leningen u/g
Rabobank rekening-courant 35.63.12.151
22.654
31.891
Africa Mercy Malta Limited inzake Africa Mercy
Rabobank rekening-courant 1028.16.689
192.828
87.885
Kas Saldo per 1 januari
-
5.768.793
-1.000.000
-4.270.950
Verstrekte leningen Aflossingen
Saldo per 31 december
627 253
4.752.157
6.250.000
5.250.000
340.095 205.291
De liquide middelen zijn vrij opneembaar.
6.250.000
PASSIVA Voor de renovatie van het schip Africa Mercy zijn aan Africa Mercy Malta Limited leningen verstrekt. Deze leningen zijn gefinancierd met Reserves en fondsen de onder de langlopende schulden opgenomen leningen o/g bij de Reserves Rabobank. Mercy Ships International heeft zich voor deze leningen en derhalve ook voor de vordering garant gesteld. De looptijd van de leningen u/g is gelijk aan de looptijd van de leningen o/g bij de Rabobank. Alle leningen zijn rentevrij verstrekt aan Africa Mercy Malta Limited. In 2011 is een nieuwe lening verstrekt met een hoofdsom van
31-12-2012 31-12-2011 €
€
Saldo per 1 januari
85.000
65.000
Mutatie volgens resultaatbestemming
40.000
20.000
Continuïteitsreserve
Saldo per 31 december
125.000
85.000
€ 3.500.000, die in 28 termijnen van elk € 125.000 zal worden afgelost (1 juli 2011 – 1 april 2018).
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
38
De continuïteitsreserve wordt gevormd voor dekking van risico’s
Lening 2 is per 3 november 2010 aangegaan eveneens ter gedeelte-
op korte termijn en om zeker te stellen dat ook in de toekomst aan
lijke financiering van de renovatie van het schip “Africa Mercy”. De
verplichtingen kan worden voldaan. De noodzakelijk geachte omvang
looptijd bedraagt zeven jaar en het rentepercentage is gelijk aan
van de continuïteitsreserve bedraagt € 125.000.
driemaands Euribor rente plus 1,5% opslag. De aflossing bedraagt
De grondslag hiervoor vormt de van 50% van de jaarlijkse door-
€ 125.000 per kwartaal met ingang van 1 juli 2011.
lopende kosten van de werkorganisatie. Lening 3 is per 1 juni 2011 aangegaan en dient als herfinanciering Reserve financiering activa
voor de aflossing van de laatste termijn van lening 1. De looptijd bedraagt zeven jaar en het rentepercentage is gelijk aan driemaands
Saldo per 1 januari
181.829
61.954
Euribor rente plus 1,5% opslag. De aflossing bedraagt € 125.000 per
467
119.875
kwartaal met ingang van 1 juli 2011.
Mutatie volgens resultaatbestemming
Saldo per 31 december
182.296
181.829
Mercy Ships International (Texas, USA) en Mercy Ships (California,
USA) staan gezamenlijk garant voor de te betalen aflossingen en Instandhoudingsreserve Saldo per 1 januari Mutatie volgens resultaatbestemming
rente van beide leningen. Tevens is hypotheek verleend op het schip. 343.042
30.960
-226.922
312.082
onder de kortlopende schulden.
116.120
343.042
Het kortlopende deel van de aflossingsverplichting is verantwoord
Saldo per 31 december
31-12-2012 31-12-2011
€
€
Overige leningen o/g Deze reserve wordt noodzakelijk geacht voor het realiseren van de
Saldo per 1 januari
-
-
doelstellingen op lange termijn. Uit de opbrengsten van deze reserve
Opgenomen lening
34.000
-
wordt een deel van de jaarlijkse exploitatiekosten gefinancierd en
Kwijtschelding
kunnen eventuele tekorten worden opgevangen.
-3.400 30.600 -
31-12-2012 31-12-2011
€
€
Langlopende schulden
In 2012 heeft Stichting Mercy Ships Holland een bedrag van €34.000 opgenomen. Deze lening wordt in 10 jaarlijkse termijnen kwijtgescholden. Over de lening wordt geen rente berekend.
Hypothecaire leningen Rabobank Kortlopende schulden Saldo per 1 januari Opgenomen lening
6.250.000 4.752.157 - 5.768.793
Aflossingen
-1.000.000 -4.270.950
5.250.000 6.250.000
Crediteuren Saldo per 31 december
41.567
85.561
Belastingen en premies sociale verzekeringen
Loonbelasting 6.327 1.908 Kortlopend deel hypothecaire leningen -1.000.000 -1.000.000 Saldo per 31 december 4.250.000 5.250.000 Lening 2 (aangegaan per 3 november 2010) 2.625.000 3.125.000
Lening 3 (aangegaan per 6 mei 2011) 2.625.000 3.125.000 Saldo per 31 december 5.250.000 6.250.000
39
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Overige kortlopende schulden
Meerjarige financiële verplichtingen
Schuld aan Mercy Ships België
18.927
Accountantskosten
6.500 6.500
komst aangegaan met een jaarlijkse last van circa € 7.100.
Reservering vakantiegeld
7.059
1.954
Tevens is een huurovereenkomst aangegaan met een looptijd tot 31
Overlopende passiva
7.956
4.579
augustus 2014 met betrekking tot pand aan Zoommeer 7 te Baren-
-
40.442 13.033
Voor de huur van het kantoor aan de Strevelsweg is een huurovereen-
drecht. De huurvergoeding bedraagt € 60.000 per jaar.
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen
Verkrijgingen belast met vruchtgebruik Uit een erfenis heeft de Stichting op 30 mei 2005 verkregen: - 1/3-deel van het bloot eigendom van een onroerende zaak
(Stokweg 12, 3911 TL Rhenen);
- 11 1/3-deel van de aandelen van Pensioenfonds C. de Groot
B.V., gevestigd te Leusden. Nederlandse bemanningsleden in 2012 (foto genomen op 02-11-2012 door Ruben Plomp)
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
40
Besteding aan doelstelling
Besteding aan de doelstelling Gerealiseerd
Begroting
Begroting
2012 2012 2013
Omschrijving besteding
€
€
€
Fuel (Scheepsbrandstof)
250.619
-
-
Medische benodigdheden
33.694
46.000
40.000
Giften in natura medisch
93.385
10.000
10.000
Medische kosten
127.079
56.000
50.000
Voeding aan boord
268.585
290.000
300.000
Shipshop
27.093
30.000
25.000
Voeding
295.678
320.000
325.000
Algemene kosten
Scheepsbrandstof Medische kosten Voeding Techische & office kosten Africa Mercy Logistieke kosten Financiering Africa Mercy Aanvullende kosten Huisvesting NL Voorlichting
Giften in natura algemeen
27.260
35.000
7.000
Office Supplies
12.058
11.000
Totaal
39.318
35.000
18.000
Technische kosten
353.978
203.000
385.000
Dekkosten
89.017
75.000
103.650
Giften in natura technisch
26.821
45.000
15.000
Huishoudelijke dienst
105.232
-
100.000
Technische kosten
575.048
323.000
603.650
Transportkosten
61.060
65.000
60.000
Logistieke kosten Holland
60.000
-
40.000
Totaal logistieke kosten
121.060
65.000
100.000
Financiering Africa Mercy
1.135.778
1.220.000
1.117.000
Autokosten (ter plaatse)
8.547
15.000
5.000
Scheepspost
8.228
8.000
7.000
Sierra Leone
2.778
10.000
3.000
Supportkosten Mercy Ships Holland
138.949
72.000
106.000
Introductie nieuw scheepspersoneel
7.681
8.000
8.000
Aanvullende kosten
149.408
90.000
117.000
Huisvesting Crew in Nederland
60.000
60.000
60.000
205.483
310.000
186.350
Voorlichting in het kader v.d. doelstelling
Totaal
41
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
2.976.246
2.502.000
2.589.000
Toelichting op de uitgaven Algemene kosten Uitleg
Onder ‘Giften algemeen’ wordt een veelheid aan (materiële) giften
In 2012 is aan de doelstelling aanzienlijk meer besteed dan begroot.
samengevat die noodzakelijk zijn voor het functioneren van het schip
Dit is een zeer positieve ontwikkeling. De primaire doelstelling is: het
en van het werk aan boord. Bedrijven, meestal bestaande relaties die
hospitaalschip Africa Mercy zo efficiënt mogelijk in de vaart houden
ons werk een goed hart toedragen, worden door ons benaderd om
en de gratis medische zorg aan de armen zo effectief mogelijk aan-
heel gericht de aankoop van een bepaald onderdeel of aspect van het
bieden.
werk mogelijk te maken. Steeds meer doneren bedrijven spontaan bij
Wie een gift geeft aan Mercy Ships doet dat in de verwachting dat
een jubileum of andere feestelijke gebeurtenis.
deze gift zo goed mogelijk wordt besteed, en natuurlijk maximaal aan het werk aan boord van de Africa Mercy zelf. Het doelbeste-
Technische kosten
dingspercentage was voor 2012 begroot op 84,3%. We zijn blij te kun-
Technische kosten zijn moeilijk te begroten. Gaan veel of weinig
nen melden dat we nog hoger zijn uitgekomen. Van elke euro hebben
onderdelen stuk in een jaar, of moet er preventief meer of minder
wij maar liefst 91,3 eurocent aan de doelstelling kunnen besteden! Op
worden vervangen. Veel technische materialen kunnen, door de
een aantal posten wordt een korte toelichting gegeven.
gerichtheid van Rotterdam op alles wat met scheepvaart te maken heeft, snel en voordelig in onze omgeving worden ingekocht. Regel-
Brandstof
matig worden technische materialen om niet gefactureerd. In 2012
De Africa Mercy gebruikt uiteraard grote hoeveelheden stookolie.
is besloten de technische materialen en apparaten voor de interne of
Normaliter wordt deze afgerekend in dollars. Eind 2012 was het
huishoudelijke dienst apart te administreren. Vooral uit het oogpunt
buitengewoon aantrekkelijk om gebruik te maken van een aanbod
van kostenbewaking is dit zinvol en noodzakelijk.
om een factuur in Euro’s te betalen. In overleg met Mercy Ships Amerika, verantwoordelijk voor de betaling van de facturen voor
Logistieke kosten
brandstof, is besloten deze voordelige transactie af te sluiten.
Mercy Ships Holland verstuurt ca. 20 containers van 40ft per jaar. Alle materialen worden verzameld en opgeslagen in Gouda. De
Medische kosten
containers worden ook vanuit deze locatie verzonden. De locatie en
In 2012 is een zeer grote gift van een farmaceutische groothandel
een deel van de werkzaamheden die samenhangen met ontvangst
in de vorm van medicijnen ontvangen. In de ontvangsten en uit-
en opslag van materialen, ontvangen wij als gift. De vierkante
gaven is deze gift tegen netto marktwaarde gewaardeerd. Door deze
meters opslag die wij in gebruik hebben en het deel dienstverle-
ontvangst zijn uitgaven hoger dan begroot. Voor een deel zijn deze
ning waarderen we tegen marktwaarde. In het geval dat locatie en
medicijnen aan boord gebruikt. Een ander deel is geschonken aan
dienstverlening wegvallen, moet het worden ingekocht tegen de
ziekenhuizen in de omgeving van het schip in het kader van opleiding
opgenomen waarde van
en ondersteuning ter plaatse. Mercy Ships Holland verzorgt meestal
€ 60.000, -.
de levering en het transport bij spoedbestellingen of onverwachte tekorten. 90% van de medicijnen en medische benodigdheden
Financiering Africa Mercy
komen uit Amerika. Ook daar wordt overigens een belangrijk deel als
Het totaalbedrag bestaat voor € 1.000.000, - uit aflossing en voor
gift ontvangen.
€ 135.778, - uit betaalde rente. Het rentebedrag is door het dalende percentage substantieel lager t.o.v. 2011. Zie verder de toelichting op
Voeding
de balans.
De kosten voor voeding aan boord kunnen jaarlijks sterk fluctueren. Een geladen container heeft gemiddeld een waarde van € 70.000, -.
Supportkosten Mercy Ships Holland
Het ene jaar worden vier, het andere jaar vijf containers met voeding
De bezetting van ons kantoor in Rotterdam bestaat uit twee delen. De
verstuurd. Met de containers worden ook de artikelen verzonden
werkzaamheden van de afdeling Inkoop en Logistiek zijn voor 100%
voor de Shipshop, een kleine winkel aan boord waar snacks, persoon-
direct aan het functioneren van het schip toe te rekenen, de andere
lijke verzorging e.d. kunnen worden gekocht.
medewerkers werken ten behoeve van fondsenwerving, voorlichting,
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
42
communicatie en administratie. De kosten van Inkoop en Logistiek zijn ten laste gebracht van besteding aan doelstelling. Deze kosten
Voorlichting in het kader van de doelstelling
zijn in 2012 gestegen doordat meer materialen dan voorheen via
De Africa Mercy is een hospitaalschip met een bemanning van ca.
Holland worden ingekocht. Dit heeft alles te maken met de scherpe
450 man/vrouw. Om het schip in de vaart te houden, het werk te
prijzen waartegen we in Holland kunnen inkopen. Daarnaast zijn de
kunnen blijven doen en steeds weer nieuwe mensen aan te trekken
transportkosten lager en is de transporttijd korter.
is veel voorlichting en communicatie noodzakelijk. In 2012 zijn de kosten aanzienlijk lager dan begroot en nog veel lager dan in 2011. In
Huisvesting Crew in Nederland
2011 is nieuw beleid ontwikkeld dat in 2012 is geïmplementeerd. Op
Mercy Ships Holland heeft een vaste mogelijkheid om personeels-
basis van zorgvuldige analyses vanuit de eigen database is het mo-
leden van het schip, die voor kortere of langere tijd in Nederland of
gelijk selectiever en meer doelgroepgericht te opereren. Uiteindelijk
België moeten zijn, huisvesting te bieden. Deze huisvestingsmogelijk-
komt deze beleidswijziging de efficiency zeer ten goede en kunnen
heid wordt volledig gesponsord voor de tijd van zes jaar. Deze termijn
ook hierdoor giften bijzonder maximaal aan de primaire doelstelling
loopt af eind 2014.
worden besteed.
Overzicht lastenverdeling 2012 Bestemming Doelstelling
Lasten Medische hulp Voorlichting Eigen Beheer en Fondswerving Administratie
Totaal 2012
Begroting 2012
Totaal 2011
€
€
€
€
-
2.564.645
2.046.000
1.462.930
€ €
Subsidie en bijdragen
2.564.645
Publiciteit/comm.
€
-
205.483
191.433 396.916 570.000 785.050
Personeelskosten 146.118
-
16.235 162.354 324.707 189.200 203.398
Reis- en verblijfkosten
-
506
Huisvestingskosten 60.000
-
654
Kantoorkosten
-
-
907 17.235 18.142 13.300 13.310
Algemene kosten
-
-
Afschrijvingen
-
-
-
1.928
9.605
10.111
12.429 36.639
14.500
73.083 38.567
12.920
81.500 80.398 44.500
43.322
982 18.662 19.644 7.000 8.830
Totaal lasten
2.770.763
205.483
212.645
256.924
3.445.815
2.966.000
2.610.158
Doelbestedingpercentage van de baten
91.3%
84.3%
68.6%
Bestedingen aan doelstellingen/baten Doelbestedingpercentage van de lasten
86.4%
84.3%
80.5%
Bestedingen aan doelstellingen/totale lasten Fondswervingpercentage 6.6%
9.3% 10.3%
Kosten eigen fondswerving/baten eigen fondswerving Norm kosten beheer en administratie
7.9%
6.4%
Kosten beheer en administratie/totale baten
43
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
6.4%
Toelichting lastenverdeling
Norm kosten beheer en administratie
Het percentage doelbesteding van de baten is ten opzicht van 2011
In overleg met de externe accountant is deze norm vastgesteld en
sterk verbeterd. In het jaarverslag van 2011 is aangegeven dat het
voor het eerst in het jaarverslag opgenomen.
beleid met betrekking tot fondsenwerving en voorlichting zal worden aangepast. De database is zodanig aangepast dat acties meer gericht kunnen worden naar doelgroepen. Hierdoor zijn de kosten van fondsenwerving en voorlichting lager dan in 2011. De besparing is uiteraard ten goede gekomen aan de doelstelling.
2011 2012
€ €
Eigen Fondsenwerving
314.057
Voorlichting
486.102 205.483
Medische hulp
1.614.459
245.116 2.770.763
Staat van baten en lasten Realisatie
Begroting
2012 2012
€
€
Realisatie 2011 €
Baten Eigen fondsenwerving
3.247.403
2.958.000
3.055.870
Rentebaten 5.219
5.000 6.171
Overige baten
6.738
3.000
74
Totaal baten
3.259.360
2.966.000
3.062.115
Lasten Besteed aan doelstellingen Doelstelling medische hulp
2.770.763
2.191.140
1.614.459
Doelstelling voorlichting
205.483
310.250
486.102
2.976.246 2.501.390 2.100.561 ---------------- ---------------- ---------------Kosten werving baten
Kosten eigen fondsenwerving 245.116 ----------------
274.250 314.057 ---------------- ----------------
Beheer en administratie Kosten van beheer en administratie 224.453 190.360 195.540 Totaal lasten
3.445.815
2.966.000
Tekort respectievelijk overschot
-186.455
0
2.610.158
451.957
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
44
Kosten eigen organisatie
Omschrijving uitgaven
Giften aan medewerkers aan boord Zzp’ers en vrijwilligers Personeel
Gerealiseerd Begroting Gerealiseerd Begroting 2012 2012 2011 2013 ¤
¤
¤
¤
86.243 50.000
83.500 40.000
55.083 67.000
49.369 40.000
172.304 139.000
57.723 220.000
Salarisadministratie
1.290 1.000
1.460 1.000
Opleiding en selectie
1.436 2.000
2.694
Overige Personeelskosten Huur kantoor Energie
0 1.200 316.356 260.200 7.133 7.500 5.532 5.500
2.000
807 1.000 195.553 304.000 6.783
7.000
5.401 4.000
Servicekosten
7.393 7.000
7.803 5.000
Afschrijvingen
6.658 2.000
2.669 2.000
Crew Huisvestingskosten
60.000 60.000
60.000 60.000
86.716 82.000
82.656 78.000
Brandstof
6.590 5.000
4.950 6.000
Onderhoud
1.997 3.000
2.482 2.000
Belasting
2.118 3.000
2.937 2.000
Verzekering
1.605 3.000
2.491 2.000
2.918 2.500
3.068 2.500
Afschrijvingen Overige
-2.200 500
Transportmiddelen
13.028 17.000
15.988 14.500
60
0
Computerkosten
3.549 2.500
2.380 3.000
Kantoormiddelen
4.649 2.500
3.678 3.000
Huur kopieermachine/kopieerkosten
3.483 3.000
3.152
Accountantskosten
6.883 7.000
7.321 7.000
Porto
3.124 1.500
1.746 2.000
3.000
Telefoonkosten
3.336 3.200
2.661 3.000
Afschrijvingen
3.093 2.500
3.093 2.000
Overige
1.119 600
942
0
Administratiekosten
29.236 22.800
24.973 23.000
Bank- en girokosten
16.926 18.500
20.145 19.000
Algemene kosten
6.001 4.000
954
2.000
Heffingen
4.780 4.000
4.719
3.000
Bestuurskosten/reiskosten
2.779 2.000
2.062 3.000
750 2.000
1.050 1.000
7.682
7.636 8.000
Notariskosten Introductiekosten nieuwe crew Sponsorreizen nieuwe sponsoren Overige kosten
0 6.000 38.918 36.500
6.441
3.000
43.007 39.000
Totaal
484.254 418.500
362.177 458.500
Support Africa Mercy
-206.118 -128.500
-151.529 -166.000
278.136 290.000
210.648 292.500
Kosten eigen organisatie
45
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Toelichting eigen organisatie
Transportmiddelen Als eerder aangegeven heeft Mercy Ships Holland een belangrijke
Giften aan medewerkers aan boord
inkoopfunctie binnen de wereldwijde organisatie. In Gouda beschikt
Onze organisatie ontvangt een groot aantal geoormerkte giften. Dit
de organisatie over magazijnruimte die tevens functioneert als lo-
zijn giften voor vrijwilligers die aan boord werken. Zij worden onder-
gistiek knooppunt. Goederen voor het schip worden uit verschillende
steund door groepen vrienden. Het geld van deze vrienden wordt op
Europese landen hier aangeleverd. Soms moeten goederen worden
onze rekening gestort en wij storten het rechtstreeks door naar de
opgehaald of met speciaal vervoer verzonden. In 2012 is als bijzon-
mensen aan boord. Feitelijk dus een rekening-courantverhouding.
dere gift een nieuwe bestelwagen en een nieuwe kleine bestelwagen
De vrijwilligers hebben dit geld nodig voor hun kosten aan boord. Het
ontvangen van een betrokken giftgever. De marktwaarde van de
zijn dus geen kosten die gemaakt worden door Mercy Ships Holland,
schenking is als gift opgenomen bij de ontvangsten.
maar een verantwoording naar de gevers en ontvangers. Porto Zzp’ers en vrijwilligers
Regelmatig wordt over het werk aan boord een presentatie gegeven.
In 2012 is minder gebruik gemaakt van de diensten van Zzp-ers,
Daarnaast staan we op verschillende beurzen. Hier worden zaken
daarom zijn de kosten lager dan begroot.
verkocht die te maken hebben met de organisatie. Er zijn postzegels gemaakt met de Africa Mercy erop die in de toekomst verkocht gaan
Personeel
worden.
In het jaarverslag is al melding gemaakt van de noodzaak om de organisatie verder te versterken. De marktomstandigheden zijn de
Introductiekosten nieuwe crew
laatste jaren veranderd. De vanzelfsprekendheid dat onze doelgroep
Nederland levert relatief veel vrijwilligers voor aan boord. Om te-
op verzoek een gift overmaakt is grotendeels verdwenen. Daarom is
leurstelling te voorkomen wordt er veel aan een goede voorbereiding
het een grote opgave om groei te realiseren. Het volstaat niet meer
gedaan. Gedurende een weekend wordt informatie gegeven, aan
om enthousiaste vrijwilligers in de organisatie op te nemen, er zijn
boord van een schip. Regelmatig nemen ook vrijwilligers van buiten
ook specifieke kwaliteiten nodig. Daarnaast nemen ook de bijdra-
Nederland deel aan dit introductieweekend.
gen van vriendengroepen af. Voor een drietal medewerkers was het noodzakelijk om de status van vrijwilliger, met ondersteuning door
Support Africa Mercy
vrienden, op te geven en een arbeidscontract te sluiten met Mercy
De internationale organisatie heeft zestien kantoren wereldwijd.
Ships. In 2012 was sprake van een deel van het jaar, in 2013 is een
Vrijwel alle kantoren houden zich uitsluitend bezig met fondsenwer-
volledig contractjaar begroot. De bestaande ondersteuning wordt nu
ving. Mercy Ships Holland heeft een aantal extra taken zoals Inkoop
wel overgemaakt aan Mercy Ships.
en Logistiek. Drie en een halve fte zijn rechtstreeks gekoppeld aan het schip. Deze kosten worden in het overzicht toegerekend aan
Huisvesting Crew
“besteding aan de doelstelling”, evenals de “Huisvesting Crew”. Om
Mercy Ships Holland heeft de mogelijkheid om personeel van de
een helder inzicht te krijgen in de kosten voor eigen fondsenwerving
Africa Mercy, dat zakelijk in Europa moet zijn, onderdak te bieden.
wordt een deel van de organisatiekosten hieraan toegerekend.
Het is een faciliteit die kostenbesparend werkt maar ook de mogelijkheid biedt om informeel contact te hebben. Deze faciliteit wordt
Beheer en Administratie
volledig gesponsord. Onder speciale giften is een bedrag opgenomen
Totaal van het overzicht
van € 60.000, evenveel dus als de kosten.
Inkoop en Logistieke kosten
€ 146.118
Huisvesting Crew
€ 60.000
Overige huisvestingskosten
Support Africa Mercy
€ 206.118
In 2012 is de afschrijving op het pand Johan de Wittstraat in de
Kosten eigen organisatie
exploitatie opgenomen, de huuropbrengst is hierop in mindering
Fondsenwerving
gebracht.
Beheer en Administratie
€ 484.254
€ 278.136
€ 53.683 €224.453
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
46
Herkomst inkomsten
Herkomst inkomsten 2009 - 2012 Kerken ¤ 3.000.000
Bedrijven
¤ 2.500.000
Incassanten
¤ 2.000.000
Inserts
¤ 1.500.000
Speciale gift
¤ 1.000.000
Crew fees
¤ 500.000
Algemeen Nieuwsbrieven
¤ 0 2009
2010
2011
2012
Giften naar grootte 2009 - 2012
¤ 3.000.000 > ¤ 1.000 ¤ 2.500.000
¤ 100,01 - ¤ 1.000 ¤ 50,01 - ¤ 100
¤ 2.000.000
¤ 25,01 - ¤ 50 ¤ 1.500.000
¤ 10,01 - ¤ 25
¤ 1.000.000
¤ 0 - ¤ 10
¤ 500.000
¤ 0 2009
47
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
2010
2011
2012
Kasstroomoverzicht 2012 Kasstroom uit activiteiten 2012
2011
¤ ¤
Totaal baten
3.259.360
3.062.115
Totaal lasten
3.445.815
2.610.158
Tekort respectievelijk overschot
-186.455
451.957
Afschrijvingen 19.644
8.830
Cash-flow
-166.811
460.787
Mutaties in: Vorderingen 303.292
-309.821
Crediteuren -43.994
21.416
Overige kortlopende schulden
31.828
3.455
Totaal mutaties
291.126
-284.950
Totaal kasstroom uit activiteiten
124.315
175.837
Kasstroom uit investeringen Investeringen in materiële vaste activa
-20.111
-128.705
Kasstroom uit financieringen Verstrekte leningen u/g
0
-5.768.793
Ontvangen aflossingen op leningen u/g
1.000.000
4.270.950
Ontvangen hypothecaire leningen o/g
0
5.768.793
Ontvangen leningen o/g
34.000
0
Aflossingen hypothecaire leningen o/g
-1.000.000
-4.270.950
Aflossingen overige leningen o/g
-3.400
0
Totaal kasstroom uit financieringen
30.600
0
Totale kasstroom
134.804
47.132
Saldo liquide middelen begin
205.291
158.159
Totale kasstroom
134.804
47.132
Saldo liquide middelen eind
340.095
205.291
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
48
Begroting 2013 Begroting 2013
Begroting
Begroting
2013 2012 2012
Baten Eigen fondsenwerving
Realisatie
€ € € 3.174.000
3.247.403
2.958.000
Rentebaten
4.000 5.219 5.000
Overige baten
8.000
6.738
3.000
Totaal baten
3.186.000
3.259.360
2.966.000
Lasten Besteed aan doelstellingen Doelstelling medische hulp Doelstelling voorlichting
2.402.650
2.770.763
2.191.140
186.350
205.483
310.250
Subtotaal
2.589.000
2,976,246
2.501.390
Kosten werving baten
175.000
212,645
274.250
Beheer en administratie Kosten van beheer en administratie
292.500
256.924
190.360
Totaal lasten
3.056.500
3.445.815
2.966.000
Overschot of tekort
129.500
Jeroen Valkenier, een Nederlandse kok aan boord van de Africa Mercy, liep in 2012 een ultraloop van 55 kilometer in Togo. Hij deed dit om geld op te halen voor het werk van Mercy Ships. Jeroen liep langs de kust
49
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
-186.455
0
van het westen naar het oosten van Togo met een gemiddelde dagtemperatuur van 35 graden. Jeroen liep uiteindelijk een tijd van 5 uur 45 minuten. Met zijn actie haalde hij een totaalbedrag op van bijna ¤ 2.500!
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben gecontroleerd of de in dit jaarverslag opgenomen verkorte jaarrekening over 2012 op de juiste wijze is ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening 2012 van Stichting Mercy Ships Holland. Bij de jaarrekening hebben wij op 28 februari 2013 een goedkeurende controleverklaring verstrekt. Het bestuur van de Stichting is verantwoordelijk voor het opstellen van de verkorte jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals gehanteerd in de jaarrekening 2012. Het is onze verantwoordelijkheid een controleverklaring van de onafhankelijke accountant inzake de verkorte jaarrekening te verstrekken.
Werkzaamheden Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig dienen wij onze controle zodanig in te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de verkorte jaarrekening op de juiste wijze is ontleend aan de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
Oordeel Naar ons oordeel is de verkorte jaarrekening 2012 in alle van materieel belang zijnde aspecten op de juiste wijze ontleend aan de jaarrekening 2012.
Toelichting Wij vestigen er de aandacht op dat voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financiële positie en de resultaten van de Stichting en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van onze controle de verkorte jaarrekening dient te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening 2012, waaraan deze is ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 28 februari 2013 verstrekte goedkeurende controleverklaring. Deze toelichting doet geen afbreuk aan ons oordeel. Was getekend, Sliedrecht, 17 mei 2013 WITh Accountants B.V. P. Alblas RA
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
50
Verantwoordingsverklaring 2012 Mercy Ships Holland heeft een bestuur en een directie. Er is een directiestatuut, een directiefunctiebeschrijving en een bestuursreglement. Het bestuur vergadert minimaal vier keer per jaar, waarbij de directie (in geval van vier vergaderingen) bij drie vergaderingen aanwezig is. Het bestuur draagt zorg voor een jaarlijkse evaluatie van zijn eigen functioneren. De uitkomsten van de evaluatie en de mogelijk daaruit voortkomende afspraken worden vastgelegd. Het functioneren van de directie wordt geëvalueerd in een besloten vergadering van het bestuur. Het bestuur stelt het beleid van de stichting vast en houdt toezicht op de uitvoering van zijn besluiten. Het bestuur ziet erop toe dat: • er jaarlijks voor 1 oktober door de directie een jaarbegroting c.q. meerjarenbegroting wordt opgesteld en in de vergadering wordt vastgesteld. • investeringsvoorstellen tijdig worden ingediend en door de vergadering of twee bestuursleden worden goedgekeurd. • de financiële jaarrekening voor 1 april van elk jaar in concept ter kennis wordt gebracht van het bestuur. • een meerjarenbeleidsplan wordt opgesteld, geëvalueerd en geëxtrapoleerd. • binnen de organisatie op basis van een meerjarig communicatieplan wordt gewerkt. Mercy Ships Holland koopt een belangrijk deel van de goederen en onderhoudsmaterialen in voor het schip Africa Mercy. Door scherp in te kopen en hoge kortingen te bedingen wordt een verantwoorde besteding van de middelen mogelijk. Het systeem om giften te verantwoorden werkt naar behoren. Mercy Ships Holland zorgt voor continue bewaking van de kosten, zodat de ontvangen donaties optimaal worden besteed. Maandelijks stuurt de directie naar het bestuur een voortschrijdend financieel verslag. De inkoopafdeling stuurt maandelijks een volledig overzicht van alle aankopen naar de internationale inkoopafdeling (Procurement, Garden Valley, Texas, USA). Het geheel is vastgelegd in een administratieve procedure die is goedgekeurd door het bestuur en de directie. Aanpassing van de procedure wordt geïnitieerd door de directie. Mercy Ships Holland heeft een aantal belanghebbenden in Nederland. In eerste instantie zijn dit de donateurs en giftgevers. Andere belanghebbenden zijn de vrijwilligers in het land, de leveranciers, banken en collega-kantoren in de wereld. De website (www.mercyships.nl) is opnieuw opgezet, sterk gemoderniseerd en wordt dagelijks bijgewerkt. Gedurende 2011 en 2012 heeft de organisatie, net als andere goede doelen, regelmatig signalen ontvangen over een overmaat aan informatie. Daarnaast heeft een groot aantal donateurs aangegeven selectief post te willen ontvangen of in het geheel niet meer, dit in verband met de kosten. Als gevolg hiervan is in 2012 aanzienlijk minder post verstuurd naar onze potentiële donateurs, wat een sterke besparing opleverde. Mercy Ships Holland stuurt de vaste donateurs maandelijks een low cost-nieuwsbrief. Klachten worden dagelijks behandeld en beantwoord. De financiële jaarrekening is voor iedere belangstellende beschikbaar en wordt op verzoek toegestuurd. Verder wordt een eigen jaarverslag uitgegeven en gestuurd naar onze grotere giftgevers. Het voornaamste doel van het jaarverslag is de verantwoording van de projecten. Dit geeft een indringend beeld van het werkveld en van de schrijnende nood in de landen waar de organisatie werkzaam is. Daarnaast legt onze organisatie in het jaarverslag ook financieel verantwoording af. Een belangrijk gegeven is het overzicht van het aantal medische operaties, die de kernactiviteit van onze organisatie zijn. Om tot een optimale en transparante verantwoording te komen wordt het jaarverslag ter inhoudelijke beoordeling aan De Transparant Prijs toegestuurd. De informatie is vooral beschrijvend en voorzien van relevante foto’s. Namens het bestuur van Mercy Ships Holland, Rotterdam, 16 februari 2012
51
Drs. J.W.J. Doeksen
J. Ruijgrok
Bestuurslid, Voorzitter
Bestuurslid, Secretaris
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
Dankzij uw trouwe steun en donaties hebben wij in 2012 duizenden levens in Togo en Guinee gered en blijvend veranderd.
HARTELIJK DANK Colofon Jaarverslag 2012
Bestuur Stichting Mercy Ships Holland:
Stichting Mercy Ships Holland
Drs. J.W.J. Doeksen - voorzitter
Copyright 2013
Dhr. J. Ruijgrok - secretaris Prof. Dr. Ir. J. de Smit - penningmeester
Overname van gegevens uitsluitend in overleg
Dhr. J. S. van den Bosch
met Mercy Ships Holland
Mevr. M.R. Milz Mevr. drs. M.M.M. Walrave (per 11/5/2013 afgetreden)
Samenstelling en bewerking: Drs. A.P. van der Wolf - Directeur
Comité van Aanbeveling:
Dhr. D. den Hollander - Manager Financiën
Prof. Dr. Bob Smalhout
Dhr. A.C. van Noppen - Manager Inkoop & Logistiek
Dr. A.H.E.M. Wellink
L. van den Dorpel - Financieel analyst
Dr. H.H.F. Wijffels Drs. Joël Voordewind
Contact:
Mr. André Rouvoet
[email protected] Tel. 010-4102877
Vormgeving:
www.mercyships.nl
Feyan J.M. Pulmano
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
52
Het jaarverslag is volledig gesponsord door onderstaande bedrijven:
www.stabiplan.nl
www.rabobank.nl
Lange Houtstraat 26, Den Haag - 070 373 77 24
[email protected] www.staalbankiers.nl
www.staalbankiers.nl
www.beter-uit.nl
0184-49 38 88 | www.teusvlot.nl www.teusvlot.nl 53
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
www.dtgbv.nl
Het jaarverslag is volledig gesponsord door onderstaande bedrijven:
Your partner for
safe water on board Water from production to consumption
[email protected] www.hatenboer-water.com
www.atlascopco.com
www.hatenboer-water.com
Leverancier van SpeedQueen & Unimac wasapparatuur www.laundrysolutions.nl
www.vwsl.nl
www.laundrysolutions.nl
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland
54
Hét varende ziekenhuis voor de allerarmsten Mercy Ships Holland Strevelsweg 700/317 | 3083 AS Rotterdam E-mail:
[email protected] Tel: 010 - 4102877 | Fax: 010 - 4101380 K.v.K. 41040806 | Bank rek: 1990184 www.MercyShips.nl
55
Jaarverslag 2012 | Mercy Ships Holland