Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
1
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave 1. Voorwoord van het bestuur
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3
2. Doelstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Financiële doelstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 4
3. Bestuur
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
4. Mercy Ships International . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1 Resultaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2 De kantoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Mercy Ships Holland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Financiën . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2 PR en fondsenwerving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3 Procurement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.4 Registratie van vrijwilligers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.5 Administratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.6 Bijdragen aan het (medische) ontwikkelingswerk van Mercy Ships . . . 6. Beleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.1 Financieel beleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.2 Inkomsten en uitgaven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6 8 9 10 10 10 11 11 12 12 13 14 14
7. Bijlagen Patiëntenverhalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 ‘s Werelds grootste particuliere hospitaalschip . . . . . . . . . . . . . . 26 Veldrapporten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
2
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Voorwoord
Voorwoord van het bestuur
2
2007 is het jaar geworden waarin er voor Mercy Ships grote veranderingen waren. Belangrijkste ontwikkeling was het in de vaart komen van het nieuwe vlaggenschip, de Africa Mercy. In maart 2007 kon eindelijk de proefvaart gemaakt worden en in mei kwam het schip naar Ro�erdam voor een kort bezoek. Belangrijk daarbij was de rol die Rabobank gespeeld hee� in de financiering van het schip en de PR daar omheen. Dit resulteerde in sponsoring van een evenement aan boord en de overhandiging van een sponsorbedrag voor een dag operationele kosten door Rabo-bank bestuurder dhr. Hans ten Cate. Met hem kwamen diverse prominenten aan boord waaronder oudpremier Lubbers, burgemeester Van Opstelten en Mr. Paul A. Nouwen. Zij en ruim 1000 andere bezoekers hebben de Africa Mercy feestelijk op weg gezonden naar haar eerste doel: Liberia. Een tweede grote verandering kwam toen het voormalige vlaggenschip, Anastasis, na 29 jaar trouwe dienst uit de vaart werd genomen. Dit eerste schip van Mercy Ships hee� Nederland meer dan 10 keer bezocht in de havens van Delfzijl, Den Helder, Amsterdam, Scheveningen, Ro�erdam en Vlissingen. Daarmee werd dit schip het gezicht van Mercy Ships en het zal een mijlpaal in de geschiedenis van het hulpverlenings en ontwikkelingswerk blijven.
geslaagde voorlichtingsmailings en de daaraan gekoppelde donateurwerving, hebben geresulteerd in een enorme toename van zowel het aantal donateurs als de inkomsten. Daarnaast zijn er enkele zeer genereuze gevers geweest, waardoor het totale inkomen voor 2007 boven de 2 miljoen is gekomen, een stijging van 40% ten opzichte van 2006.
Personeel: Onder leiding van directeur Arjen van der Wolf en kantoormanager Aad van Noppen hee� Mercy Ships Holland in 2007 opnieuw een onverwachte groei doorgemaakt. De in 2006
Prof. Dr. G.G. van Beers, voorzi�er (tot 5 juni 2008)
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Bij deze hartelijk dank aan personeel en bestuursleden voor hun inzet, waardoor Mercy Ships Holland een derde plaats hee� ingenomen onder de 15 Mercy Ships kantoren wereldwijd. Samen met de medewerkers op schepen en kantoren wereldwijd werd in 2007 effectief nood gelenigd in diverse ontwikkelingslanden, waaronder Sierra Leone, Liberia, Honduras en de Dominicaanse Republiek, en wordt bijgedragen aan duurzame ontwikkeling. Ondersteuning van schepen en landprojecten werd gedurende 2007 verder uitgebreid. Het overgrote deel van de inkomsten werd direct besteed aan de diverse projecten, waaronder het werk van de schepen. We zijn dankbaar dat Mercy Ships in deze wereld met zoveel chronische nood op een practische manier Gods liefde mag doorgeven aan de allerarmsten in ontwikkelingslanden. Wij hopen ook voor de komende tijd op de medewerking van velen om dit belangrijke werk voort te kunnen ze�en.
3
Bestuursverslag
Doelstelling
M
4
2. Doelstelling
3. Financiële doelstelling
Mercy Ships is een internationale, christelijke hulp- en ontwikkelingsorganisatie die medische zorg, noodhulp en lange termijn ontwikkelingshulp brengt om zo mee te werken aan een duurzame ontwikkeling van de allerarmste landen. De visie van Mercy Ships International is: “Mercy Ships is toegewijd aan het verlichten van lijden en nood door het brengen van hoogstaande medische zorg en ontwikkelingshulp aan de vergeten armen, waarbij zij in staat gesteld worden zichzelf te ontwikkelen. De visie van Mercy Ships Holland is in het jaar 2011 het benodigde support voor een groot hospitaalschip voor haar rekening te kunnen nemen.
Mercy Ships Holland verkrijgt haar middelen voornamelijk uit fondswerving. Deze inkomsten worden in overeenstemming met de CBF-regels voor meer dan 75% besteed aan de doelstelling van Mercy Ships Holland. In de afgelopen jaren hee� dit percentage boven de 80% gelegen en doel is deze gunstige verhouding van onkosten en besteding aan de doelstelling te behouden.
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
M
Bestuursverslag
Bestuurssamenstelling
M
3. Bestuur Mercy Ships Holland is opgericht op 19 maart 1990 te Heerde. Mercy Ships Holland is een stichting en ingeschreven bij de Kamer van Koophandel voor de re-
gio Ro�erdam onder nummer 41040806. Het kantoor van Mercy Ships Holland is gevestigd aan de Strevelsweg 700-317, 3083 AS te Ro�erdam.
- Prof. Dr. G.G. van Beers Frankrijk;
voorzi�er (a�redend 5 juni 2008)
- Dr. W. van Vuuren Ede;
secretaris
- Mevr. C.W. van der Vorm-Schuurman Bennebroek; - Dhr. D.K. Stephens Van, TX, U.S.A;
oprichter en algemeen directeur Mercy Ships
- Dhr. B. Ekkebus Middelburg;
penningmeester Anastasis en Africa Mercy:
- Dhr. J.W.J. Doeksen Ro�erdam;
veteraan en nieuw hospitaalschip
- Drs. M.M.B. Toen; Den Haag - Prof. Dr. Ir. J.J. de Smit; Leiden - Dhr. J. Ruygrok, per oktober 2007. Bruchem
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
5
Bestuursverslag
Mercy Ships International
M
4. Mercy Ships International
De bemanning ontvangt geen salaris.
6
Mercy Ships is in 1978 opgericht en is een non-profit, internationale, christelijke hulp- en ontwikkelingsorganisatie. Mercy Ships had in 2007 nog twee hulpverleningsschepen: de Anastasis en Africa Mercy. Eerder waren ook de Pacific Ruby, de Island Mercy en de Caribbean Mercy in de vaart. Deze zeewaardige schepen worden, op uitnodiging van de plaatselijke regering, voornamelijk ingezet in gebieden waar de allerarmsten van de wereld in diepe, chronische nood verkeren. Mercy Ships verstrekt gratis medische zorg door middel van operaties, medische voorzieningen en tandheelkundige hulp. Tevens wordt er voorzien in landbouwkundig onderwijs, zaaigoed, bouwmaterialen, ontwikkelingsprojecten, bouwprojecten en het geven van training en voorlichting op allerlei gebied, voornamelijk gerelateerd aan gezondheid.
De programma’s van Mercy Ships zijn gericht op de kernoorzaken van armoede op individueel, regionaal en nationaal niveau. Geografisch gezien concentreert Mercy Ships zich momenteel op Afrika, de Caraïben en CentraalAmerika. Voor de toekomst zijn er plannen om opnieuw uit te breiden naar Azië, waar tot 2001 vele jaren gewerkt is vanaf kleine schepen. De hoofdactiviteit van Mercy Ships is om vanuit haar hospitaalschepen gespecialiseerde medische diensten aan te bieden. Omdat ongeveer 80% van de wereldbevolking op niet meer dan 150 km afstand van een havenstad woont, zijn schepen bij uitstek de vorm van transport om op een relatief goedkope manier het grootste deel van de wereldbevolking met hulp en ontwikkeling te bereiken. Naast de medische activiteiten aan boord worden de schepen ook gebruikt voor lokale ontwikkelingsprojecten. Schepen van Mercy Ships gaan alleen naar die landen waar na het opbouwen van relaties met de regering een officiële uitnodiging van die regering ontvangen wordt. Het ontwikkelingsmodel is een concept van participatie en ondersteuning van de bevolking (zuidelijke partners) met de benodigde middelen, waarbij zij eigen verantwoordelijkheid krijgen. De plaatselijke bevolking werkt nauw samen met Mercy Ships om zo een duurzame verandering en ontwikkeling te waarborgen. Deze samenwerking zorgt voor een maximaal rendement voor de allerarmste bevolkingsgroepen. Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Bestuursverslag
De motivatie voor het werk van Mercy Ships is de wens om, in navolging van Jezus, hoop en genezing te bieden aan individuën, gezinnen en gemeenschappen. De internationale bemanning en staf vertegenwoordigen meer dan 35 landen. Zij ze�en hun gaven, talenten en bekwaamheden in voor het geven van hulp in de allerarmste ontwikkelingslanden. De toewijding van de bemanning blijkt uit het feit dat aan boord een maandelijks bedrag betaald wordt voor de kosten van inwoning en levensonderhoud. Daarnaast werkt de staf van Mercy Ships Holland ongesalarieerd. In 2007 bezat Mercy Ships twee schepen: De Anastasis was begin 2007 in Liberia aan het werk en de activiteiten van dit schip werden eind mei 2007 stopgezet. Na het a�uigen van dit schip en verhuizing van de bemanning naar de Africa Mercy, werd de Anastasis naar India gevaren om gesloopt te worden. Dit zou gebeuren op een werf die na onderzoek was gebleken op een verantwoorde manier oude schepen te ontmantelen. Zo kwam na 29 jaar dienst bij Mercy Ships een einde aan het gebruik van dit mooie schip, dat al sinds 1953 in de vaart was. De Africa Mercy, in 1998 aangekocht, was ooit een treinferry in Denemarken. Na veel vertragingen op de werf in Newcastle upon Tyne, werd dit schip uiteindelijk in maart 2007 opgeleverd. Na een proefvaart van 24 uur voer het schip naar de haven van Blythe, waar het schip werd bevoorraad en een deel van de bemanning aan boord kon gaan wonen. Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Vanuit twee landbases wordt lange termijn ontwikkelingswerk gecoördineerd. De opgebouwde relatie met een ziekenhuis in de stad San Pedro Sula in het land Honduras hee� na diverse bezoeken van het schip Caribbean Mercy geleid tot het organiseren van training van plaatselijke werkers in de gezondheidszorg. Daarnaast worden regelmatig teams naar dit ziekenhuis gestuurd voor periodes waarin orthopedische operaties gedaan worden. Mercy Ships Sierra Leone is verdeeld in twee hoofdtakken. New Steps is een project waarbij revalidatie en training worden verstrekt aan oorlogsslachtoffers en polio-patiënten en protheses worden aangemeten bij slachtoffers van oorlogen en landmijnen. Bij New Steps werken (eind 2007) ruim 80 plaatselijke medewerkers (uit Sierra Leone a�omstig) en rond de 10 internationale vrijwilligers. Elders in Freetown, Sierra Leone, in de wijk Aberdeen, hee� Mercy Ships een ziekenhuis voor fistel-operaties bij vrouwen (feitelijke aandoening: VVF, Vesico Vaginal Fistula) en daarnaast een algemene medische kliniek. Dit centrum heet sinds begin 2006 het Aberdeen West Africa Fistula Centre (AWAFC).
7
Bestuursverslag
Resultaten
M
Mercy Ships hee� in 2007 hulp geboden in de volgende landen:
Sierra Leone, West-Afrika Liberia, West-Afrika Honduras, Centraal-Amerika Dominicaanse Republiek, Centraal-Amerika
Resultaten 2007
Aantal oogoperaties aan boord Aantal laser behandelingen aan boord Aantal reconstructieve operaties aan boord Aantal orthopedische operaties Aantal VVF/Fistel-operaties aan boord en in AWAFC Aantal prothesen, orthosen en rolstoelen aangemeten (New Steps) Aantal gehandicapte kinderen begeleid naar school Aantal tandheelkundige behandelingen Behandelingen in dorpsklinieken Aantal mensen getraind in basisgezondheidszorg Aantal gezondheidszorgtrainers opgeleid Aantal mensen dat enige technische (“skills”) training ontving Aantal mensen dat beroepstraining ontving Aantal bouwprojecten (9 bronnen, 40 latrines, 1 kliniek, 1 school)
1.209 621 905 91 662 769 403 12.886 12.581 13.455 99 7.018 219 51
Bouw van een kliniek.
8
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
M
M
Bestuursverslag
Kantoren De Kantoren Mercy Ships hee� vij�ien kantoren wereldwijd. Het hoofdkantoor van Mercy Ships is gevestigd in Garden Valley, Texas. Andere kantoren zijn gevestigd in Zwitserland (waar Mercy Ships gestart is), Noorwegen, Zweden, Denemarken, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Spanje, Nieuw-Zeeland, Australië, Zuid-Korea, Canada, Zuid-Afrika en Nederland. Ieder nationaal kantoor is een zelfstandige organisatie, wat dus ook geldt voor Mercy Ships Holland. Doel van de 15 kantoren is ondersteuning van de hospitaalschepen en de vaste bases in Sierra Leone en Honduras. Daarnaast worden de ontwikkelingsprojecten mede vanuit de kantoren georganiseerd en begeleid. Lokaal/Nationaal is de doelstelling van ieder kantoor: 1. werven van vrijwilligers, 2. werven van materialen (gi�en in natura en inkoop), 3. Fondswerving en 4. Public Relations. Mercy Ships Holland is een stichting, in 1990 in Nederland opgericht en ge-
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
vestigd. Het bestuur van Mercy Ships Holland is verantwoordelijk voor het functioneren van de werkzaamheden van Mercy Ships Holland. Mercy Ships Holland houdt zich aan de richtlijnen van het CBF en hee� het CBF keurmerk sinds 1 januari 2002, met de 5-jaarlijkse verlenging per 1-2007. Eind 2007 is de ANBI toekenning vernieuwd. De medewerkers van Mercy Ships Holland ontvangen geen salaris, waardoor de kosten laag zijn en donaties aan Mercy Ships Holland vrijwel volledig ten goede komen aan het hulpverleningswerk van de schepen. In het veld worden eveneens geen salarissen uitbetaald zodat projectkosten volledig ten goede komen aan projecten.
Kantoor Mercy Ships
De toekomstvisie van Mercy Ships Holland is om substantiëler te kunnen bijdragen aan het werk van de schepen in ontwikkelingslanden, o.a. door uitbreiding van het adressenbestand van de nieuwsbrief, het houden van lezingen, meer contacten leggen met het bedrijfsleven en de algemene naamsbekendheid te vergroten. Daarnaast wordt door het recruteren en begeleiden van vrijwilligers vanuit Nederland het aantal Nederlanders in het veld op hoog peil gehouden.
Kantoor Mercy Ships
International, Texas, USA (deel van warehouse en guest house).
Holland in Rotterdam.
9
Bestuursverslag
Mercy Ships Holland
H
5. Mercy Ships Holland
Het kantoor van Mercy Ships Holland in Ro�erdam is actief op het gebied van dienstverlening aan schepen en projecten van Mercy Ships, financiële administratie, fondswerving, P.R., logistiek, medische en technische procurement, begeleiding van vrijwilligers en algemene administratie.
5.1 Financiën:
Anastasis. Inladen van voorraden.
10
Op de financiële afdeling wordt de financiële ondersteuning, die voor bemanningsleden binnenkomt, verwerkt en overgeboekt naar de plaats van bestemming. Binnengekomen gi�en worden verwerkt en beschikbaar gemaakt voor de bestemde projecten. Het overgrote deel van de gi�en hee� geen specifieke bestemming en wordt zoveel mogelijk beschikbaar gemaakt voor de projecten. Rekeningen worden gecontroleerd, geboekt en betaald en maandelijks vinden kascontroles plaats. Samen met het bestuur wordt door de directie
een begroting gemaakt. Kostenanalyses vinden per kwartaal plaats. Een lopend project is de hulp van Mercy Ships Holland bij het beheren en aflossen van een lening voor de a�ouw van het nieuwste Mercy Ship, de Africa Mercy. Via Rabo Shipping te Ro�erdam werd begin 2005 een lening van 10 miljoen euro ter beschikking gesteld met een onderpand dat werd verstrekt door drie donateurs. Mercy Ships Holland is de plaatselijke partner van Rabo Shipping, maar is niet verantwoordelijk voor a�etaling van de lening. Mercy Ships International (California corporation en Malta corporation) is volledig verantwoordelijk. In mei 2007 is het onderpand voor de lening vrijgekomen toen de Africa Mercy in de vaart kwam. Nu is het schip het onderpand voor het restant van de lening.
5.2 Fondsenwerving en PR: Door middel van de kwartaalnieuwsbrief wordt gecommuniceerd over de activiteiten van Mercy Ships. Er wordt verslag gedaan van de projecten in de verschillende ontwikkelingslanden. In de tussenliggende maanden wordt een korte brief rondgestuurd met de beschrijving van specifieke projecten en resultaten in de vorm van patiëntenverhalen. Gedurende 2007 hebben precies 23.270 Nederlandse donateurs en 96 Belgische donateurs minimaal één maal bijgedragen aan het werk van Mercy Ships. Advertenties en artikelen worden geplaatst in kranten en tijdschri�en. Met een stand worden grote en kleine manifestaties bezocht. Spreekbeurten Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Bestuursverslag
worden gehouden in kerken, bij festiviteiten, op scholen en bij bedrijven om op deze manier een grotere bekendheid te geven aan het werk van Mercy Ships en voorlichting te geven over effectief ontwikkelingswerk in de allerarmste ontwikkelingslanden. In 2007 is Mercy Ships 65 maal gepresenteerd in krantenartikelen (26 maal), tijdschri�en (18 maal), op tv (10 maal) en radio (11 maal) waarbij maximaal 8.169.302 lezers/luisteraars/kijkers bereikt zijn. Ook wordt informatie verstekt via de website van Mercy Ships Holland (www.mercyships.nl), die maandelijks gemiddeld 80.000 “hits” had. De belangrijkste aanwas van het aantal donateurs is verkregen door het voorlichtings en PR programma waarbij inserts met tijdschri�en werden verstuurd. Vanuit de respons hierop zijn contacten gelegd met potentiële donateurs en werden via telemarketing vele honderden vaste donateurs geworven. Daarmee stegen de fondswervingkosten, maar de nieuwverworven donaties maakten die kosten ruimschoots weer goed. De directe fondswervingkosten kwamen daardoor op 17,15% van de totale inkomsten.
5.3 Procurement: Verzoeken van de algemene en technische afdelingen van kantoren en schepen voor het verkrijgen van medicijnen, materialen en apparatuur gaan naar bedrijven en instanties. Met deze voorraden wordt het werk in ontwikkelingslanden mogelijk gemaakt. Verzending van materialen en apparatuur vanuit Europa wordt in RotJaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
terdam geregeld en daarmee is Mercy Ships Holland het Europese logistieke centrum van Mercy Ships. In 2005 is de opslag en verzending van goederen vanuit Europa naar de schepen sterk uitgebreid. De opslagloods van De Baanderij te Gouda is voor 75% ter beschikking gesteld aan Mercy Ships Holland. Daar worden voorraden ontvangen, opgeslagen, verpakt en in containers verscheept naar de schepen en naar Mercy Ships Sierra Leone.
5.4 Registratie van vrijwilligers:
Starbuck’s Cafe aan
In het kantoor te Ro�erdam worden kort- en lang-verband medewerkers vanuit Nederland begeleid bij hun registratie voordat zijn aan boord van een van de schepen kunnen werken. De feitelijke registratie vindt plaats op het hoofdkantoor van Mercy Ships in Garden Valley, Texas. Daar wordt in overleg met de personeelsafdelingen op de schepen en het betrokken nationale kantoor de feitelijke aanmelding geregeld. Door Mercy Ships Holland wordt actief naar technisch personeel gezocht.
Mercy.
boord van de Africa
11
Bestuursverslag
aangemeld om mee te werken.
5.5 Administratie Het versturen van informatie, verwerken van adreswijzigingen, het voeren van gesprekken met geïnteresseerden en vele bijkomende zaken vallen onder het administratieve werk op het kantoor van Mercy Ships Holland.
5.6 Bijdrage aan het (medische) ontwikkelingswerk werk van Mercy Ships Medische staf aan boord van de Anastasis.
Mercy Ships Holland staf en vrijwilligers uit heel Nederland.
12
Algemeen personeel wordt geworven door het aanbieden van een driedaagse weekendcursus: “Introduction to Mercy Ships”. Die cursus wordt voor belangstellenden vanuit heel Europa tweemaal per jaar in Nederland georganiseerd. In 2007 waren er 56 deelnemers van wie ruim eenderde zich hee�
Mercy Ships Holland hee� de projecten van Mercy Ships op de volgende wijze financieel kunnen ondersteunen: Projecten direct Projecten indirect Totaal:
Jaarverslag 2007
€ 1.480.956,€ 225.623,€ 1.706.579,-
Mercy Ships Holland
Beleid
B
Beleid 6. Beleid Beleid en planning worden door de directie en het bestuur van Mercy Ships Holland geformuleerd, vastgesteld en getoetst. Het beleid is en blij� afgestemd op de doelstellingen van Mercy Ships International en is voor Mercy Ships Holland gericht op ondersteuning van de projecten aan boord van de hospitaalschepen en de projecten aan wal. Visie en concrete doelstellingen worden jaarlijks bekeken en zo nodig aangepast met behulp van een “tactical plan”. Een simpele samenva�ing is dat er zoveel mogelijk verzameld wordt in financiën, goederen in natura en medewerkers voor schepen en kantoren, inclusief de PR die daarvoor nodig is. Daarbij wordt in overleg met de werkers in het veld zoveel mogelijk ondersteuning gegeven aan concrete ontwikkelingsprojecten en het medische werk van Mercy Ships. Informatie voor toetsing van het beleid bestaat uit gegevens die ontvangen worden van het internationale bestuur van Mercy Ships, communicatie van de internationale leiders, regelmatige berichten van leiders en projectleiders van de schepen en de veldlocaties en veel persoonlijk email-contact. Er is niet de verwachting dat beleid en doelstelling op korte termijn zullen wijzigen. Daarom is de doelstelling aan de hand van het “tactical plan” uitgewerkt in een geleidelijke groei van alle aspecJaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
ten van het werk van jaarlijks 10%. Over 2007 is die 10% net als in 2006 te laag geschat omdat gebleken is dat de groei van inkomen zelfs op 45% is gekomen ten opzichte van 2006. Resultaten van de actviteiten worden wekelijks door de directie en enkele malen per jaar door het bestuur beoordeeld en aan de hand daarvan wordt
de begroting voor het volgende jaar gemaakt. Eenzelfde controle is er voor de administratieve en financiële zaken bij Mercy Ships Holland. Verder hee� de directie heel regelmatig contact met bestuursleden voor advies en betrokkenheid. Medewerkers van Mercy Ships Holland zijn allen vrijwilliger in de zin dat zij geen salaris ontvangen en zelf voor hun inkomen zorgen. Daarom is er geen salarisadministratie. Gevolg is dat er voor de diverse taken wel naar gekwalificeerd personeel wordt gezocht, maar dat motivatie meestal een belang-
Dankzij een chirurgische ingreep aan boord van de Africa Mercy kan de eerste patiënt van dit schip weer zien.
13
Beleid
rijkere rol speelt. Daarom is vaak training nodig voor specifieke taken en die wordt gegeven door medewekers van Mercy Ships, zowel nationaal als internationaal. Omdat Mercy Ships Holland een kleine organisatie is, is er geen ingewikkelde beleidsstructuur. Een klein team van
van de begroting. In het voorjaar wordt door een ona�ankelijke accountant (Lansigt te Alphen a/d/ Rijn) de financiële verslaggeving gecontroleerd. Daarbij is ook voor 2007 gebleken dat de fondswervingskosten ruim binnen de norm van 25% bleven en wel op 17,15% uitkwamen. Daarbij moet worden aangetekend dat het beleid van verantwoording van onkosten nauwkeuriger is geworden dan voorgaande jaren. Nu worden alle feitelijke fondswervingskosten als zodanig berekend en worden algemene administratieve kosten en voorlichting apart gerekend.
6.1 Financieel beleid
14
de ongeveer 20 medewerkers vormt de uitvoerende directie, terwijl de directeur regelmatig terugkoppeld met het bestuur en ook bij alle bestuursvergaderingen aanwezig is. Het bestuur wordt altijd betrokken bij beleidsmatige zaken, voornamelijk als er grote financiële gevolgen zijn en ook bij elke substantiële financiële transactie. Tussentijdse verslaggeving vindt plaats bij bestuursvergaderingen, terwijl jaarlijkse verslaggeving zo snel mogelijk in het daaropvolgende jaar wordt gedaan. Voor de financiële verslaggeving wordt in overleg met het bestuur gedurende een kalenderjaar overlegd en waar nodig bijgestuurd. Richtlijn daarbij is de CBF-norm waarbij fondswervingskosten beperkt worden tot minder dan 25%
De begroting voor 2007 is eind 2006 door het bestuur goedgekeurd. Begin 2007 is besloten de geldstromen te optimaliseren. Dit wil zeggen dat geen bedragen meer worden overgeboekt naar andere kantoren. Ontvangen gelden worden gebruikt om rechtstreeks rekeningen voor de projecten te betalen. In een aantal gevallen gee� dit voordelige koersverschillen en worden nadelige verschillen voorkomen. Gegeven de onrust op de valutamarkten zal dit beleid, met een aantal nieuwe initiatieven, worden voortgezet in 2008. Voor de financiele verslaggeving hee� dit als nadeel dat “budget” 2007 en “actual” 2007 niet meer met elkaar vergeleken kunnen worden. In 2008 zal hiervoor een nieuwe methode worden ontwikkeld. Op de Leningen o/g wordt per kwartaal met een vast bedrag afgelost door het hoofdkantoor in Texas. In 2007 is een schuld omgezet in een gi� waarJaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Beleid
door een aanzienlijke aanpassing van de balanspositie mogelijk was. Er zijn nieuwe afspraken gemaakt met de geldverstrekkers over de kosten en renten van geldleningen en liquide middelen. In eerder jaarverslagen is melding gemaakt van een kostenbewust beleid. Ook het beheer van de geldstromen is nu onderdeel van dit beleid. Dit is er op gericht om de besteding aan de werkelijke doelen te maximaliseren. In de balans staat een negatief eigen vermogen. Dit is een moment opname per balansdatum. Aan het eind van het jaar (december) zijn extra betalingen gedaan voor brandstof van de Africa Mercy. Hierdoor zijn de totale uitgaven in 2007 hoger dan de totale ontvangsten. De stand van de liquide middelen maakte dit mogelijk.
6.2 Inkomsten en Uitgaven Beide zijn in 2007 aanzienlijk gestegen. Positief is te noemen dat de inkomsten sterker gestegen zijn dan de uitgaven.
Fondsenwerving
Bovendien zijn in december 2007 extra betalingen gedaan voor de brandstof van de Africa Mercy. In 2007 is een beleid ontwikkeld voor fondswerving dat er op is gericht een stabiele inkomstenstroom mogelijk te maken. Voorwaarde is een zorgvuldig bijgehouden bestand van gi�gevers, periodieke incasso’s en speciale giften. Gi�gevers mogen er van verzekerd zijn dat fouten in naam, adres en woonplaats zoveel mogelijk worden voorkomen. Er is verder geïnvesteerd in andere methoden van “marktbenadering”. De voordelen hiervan zijn naar verwachting ook merkbaar in 2008. In onderstaand overzicht is een samenva�ing gegeven van de effecten op de inkomende geldstroom. Van belang is ook de verhouding, Totale baten uit eigen Fondswerving: Totale kosten eigen Fondswerving. In de begroting was een hoger percentage voorzien aan eigen kosten. Een positieve ontwikkeling: voor 2008 zal het streven er op gericht zijn om deze ontwikkeling te continueren. Uitkomst 2007
Begroting 2007
Uitkomst 2006
2.045.956
888.000
1.442.545
2.059.956
888.000
1.442.545
330.361
171.518
158.566
Uitvoeringskosten eigen Organisatie
23.016
5.965
10.564
Totaal kosten eigen Fondsenwerving
353.377
177.483
169.130
17,15%
20%
11,72%
1.706.579
710.517
1.273415
Gi�en Overige baten Totaal baten uit eigen Fondswerving Kosten eigen fondswerving
In % van baten eigen Fondsenwerving Beschikbaar uit Fondsenwerving
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
14.000
15
Beleid
2006 besloten een aanschaf van voorlichtingsmateriaal te activeren. In 2007 is € 10.000 in de kosten geboekt.
Medewerksters in de eetzaal aan boord.
Orthopedische operatie aan boord.
De totale verwervingskosten zijn gestegen onder invloed van bank en girokosten (ca. + € 15.000). Daarnaast is er bedrijfsmatig advies gevraagd voor het benaderen van bedrijven voor gi�en in het kader van verantwoord ondernemen (€ 13.000). Om een gelijkmatige verdeling van kosten te realiseren is in
Er gaat veel geld naar onderhoud, brandstof, proviand en andere kosten voor de schepen. Dit is de basis voor al het mooie werk dat aan boord wordt gedaan. Ook deze kosten worden scherp bewaakt. Met het hoofdkantoor in Texas is een technische en administratieve procedure ontwikkeld waardoor uitgaven pas worden gedaan als hiervoor goedkeuring is gegeven. Dit is noodzakelijk omdat Ro�erdam het logistiek centrum is voor goederen die naar het schip of naar Sierra Leone moeten. In 2007 is verder beleid ontwikkeld om benodigde materialen als gi� te verkrijgen. Juist door hierop sterk te sturen is de waarde van gi�en in natura gestegen van € 81.000 naar € 131.000,=. Verder is het beleid gericht op het in de hand houden van de totale logistieke kosten. Gekeken wordt naar een efficiënte verhouding van voorraadhouding , inkoopvoordeel en kosten van opslag en verzending. Daarnaast zijn er voordelen te realiseren door in US $$ te kopen. Voor de financiële verslaggeving is 2007 een tussenjaar. Begroting 2007, actual 2006 en actual 2007 kunnen onvoldoende met elkaar vergeleken worden. In het jaarverslag 2008 zal qua presentatie en analyse een meer cijfermatige onderbouwing van het beleid opgenomen worden.
16
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Financieel beleid
Financieel overzicht Omschrijving
Actual 2007
Budget 2007
Actual 2006
Budget 2008
Gi�en aan medewerkers Uitzendkrachten Overige
64.511 12.057 6.710
40.000 0 4.875
59.737 448 9.017
40.000 5.500 4775
Personeelskosten
83.278
44.875
69.202
50.275
Afschrijvingen
18.219
6.900
7.886
9.400
6.486 7.356 6.485 2.582
7.500 6.500 6.000 2.700
6.031 7.020 4.778 1.163
7.500 6.500 6.000 3.000
22.909
22.700
18.992
23.000
4.254 4.910 1.895 1.552 1.637
2.500 3.500 1.200 2.300 -500
2.848 4.284 1.323 1.127 -76
2.500 2.500 1.200 2.300 -250
Transportmiddelen
14.248
9.000
9.506
8.250
Computerkosten Kantoormiddelen Accountantskosten Bedrijfsadviezen Porto Telefoonkosten Overige
5.761 4.946 4.722 13.168 5.154 3.224 1.734
3.500 1.200 4.000 0 2.000 2.000 8.100
5.497 1.156 9.040 0 1.970 2.430 5.419
3.500 5.500 5.000 0 3.500 2.000 9.000
Administratiekosten
38.709
20.800
25.512
28.500
Bank- en Girokosten
21.614
5.000
6.267
7.500
Algemene kosten
7.601
5.620
11.745
6.800
Bestuurskosten
5.154
4.400
4.808
4.400
211.732
119.295
153.918
138.125
Huur Energie Servicekosten Overige Huisvestingskosten Brandstof Onderhoud Belasting Verzekering Overige
Totale verwervingskosten
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
17
Financieel beleid
Kosten Schip en Transport Overzicht
Omschrijving
Actual 2007
Budget 2007
Actual 2006
Budget 2008
Gi�en overige medewerkers 13.955
6.000
10.246
8.000
Medische benodigdheden
155.142
14.000
45.059
14.000
Proviant Schoonmaakkosten Overige
276.967 33.193 7.018
5.000 0 3.450
78.894 2.107 3.716
200.000 35.000 6.750
Verblijfskosten
317.178
8.450
84.717
241.750
Brandstof Technische kosten Dekkosten Overige
620.067 127.478 47.587 58.053
0 20.000 3.500 1.750
85.429 51.523 11.684 1.270
500.000 120.000 25.000 2.200
Technische kosten
853.185
25.250
149.906
647.200
Transportkosten
61.941
24.808
36.645
50.000
Scheepspost Woon- en werkruimten Overige
9.189 8.700 10.120
250 4.000 12.000
1.068 2.625 11.695
250 4.000 8.800
Personeelskosten
28.009
16.250
15.388
13.050
In het vorige jaarverslag niet gespecificeerde projectkosten
600.000
721.018
Totaal structurele hulp
1.429.410
694.758
1.062.980
974.000
Fondswerving Voorlichting
353.377 225.623
71.518 100.000
114.690 118.883
162.518 125.000
Totale kosten
579.000
171.518
233.573
287.518
2.220.142
985.571
1.450.471
1.399.643
Totaal van de uitgaven
18
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Financieel beleid
Support Personeel Holland Support Personeel Crew
66.536 6.762
40.000 20.000
57.108 6.697
40.000 20.000
Support
73.298
60.000
63.805
60.000
Gi�en uit mailing via YWAM Belgie
1.833.030 9.000
750.000 10.000
1.276.976 7.286
1.270.000 10.000
Eigen inkomsten
1.842.030
760.000
1.284.262
1.280.000
Overige gi�en
14.000
0
0
Gi�en in natura medisch Gi�en in natura technisch
74.202 19.782
18.000 20.000
17.948 35.162
20.000 30.000
Gi�en in natura overig
36.644
30.000
27.910
18.000
130.628
68.000
81.020
68.000
Totaal van de ontvangsten 2.059.956
888.000
1.429.087
1.408.000
-97.571
-21.384
8.357
Saldo boekjaar
Jaarverslag 2007
-160.186
Mercy Ships Holland
19
Patiënten
Esther Krono
E
Monrovia, Liberia, 28 maart 2007 Een stralende lach siert het gezicht van Esther. Ze zwaait nog een keer enthousiast terwijl ze aan boord van een klein vliegtuigje stapt. In ruim een week is haar leven kompleet veranderd. Herinneringen aan vliegen, een hospitaalschip, nieuwe vrienden en een lach die
20
altijd bij haar zal blijven… Esther is 13 jaar en geboren met een gespleten lip. Terwijl ze opgroeide werd ze door familie en vrienden veel geplaagd en uitgelachen. Na haar operatie zit ze in een ziekenzaal van het hospitaalschip van Mercy Ships. Ze houdt een spiegel in haar hand en lacht: “Iedereen noemde me ‘tranenmond’, maar toen ik mezelf na de operatie voor het eerst in een spiegel zag, was ik stomverbaasd en heel gelukkig tegelijk”. De 12-jarige Carys Parker, dochter van hoofdchirurg Gary Parker, zit naast Esther op haar ziekenhuisbed. Gedurende een week is hun vriendschap gegroeid. Esther was eerst extreem verlegen, maar kan Carys nu vertrouwen. “Ik heb elke avond met Esther doorgebracht”, vertelt Carys. “We hebben kettinkjes gemaakt, spelletjes gedaan en gekleurd. Het was geweldig tijd door te brengen met Esther.” Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Patiënten
Op de dag dat Esther vertrekt staan de meisjes op de wal naast het koele schip. Om 8 uur ’s morgens is het al heel warm buiten. Esther draagt een nieuwe jurk en andere kadootjes die Carys haar gaf. En dan moeten ze afscheid nemen. In samenwerking met het Rode Kruis hee� Mercy Ships de mogelijkheid gehad patiënten te onderzoeken in heel Liberia. Met een klein vliegtuig worden deze patiënten naar het schip vervoerd en ook weer terug naar hun dorp. Esther hee� genoten van de heenvlucht en ziet er naar uit terug te gaan. “We kunnen uit het raam kijken en van alles zien: bomen, struiken, rivieren, mijn land!” Een busje arriveert om de eerste groep Mercy Ships patiënten naar het vliegveld te brengen. Sarah, verpleegkundige bij het Rode Kruis, springt uit het busje en roept uit: “wow, jullie zien er ongelofelijk goed uit!” Ze vertelt: “ik vloog met deze groep mee. Ze waren heel stil en nerveus. Het is geweldig te zien hoe ze getransformeerd zijn. Hun lachende gezichten zien er ongelofelijk goed uit. Prijs God.” Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Ook al is ze nog maar 13, Esther hee� veel meegemaakt gedurende de oorlog in haar land. Ze zag hoe familieleden werden vermoord en ze werd uitgelachen om haar gespleten lip. Maar nu is er nieuwe hoop! Eerst was ze zo stil en verlegen. Nu is Esther levendig en druk terwijl ze vertelt dat haar familieleden zo enthousiast zullen zijn om haar weer te zien. Wachtend om aan boord van het vliegtuigje te gaan, schi�eren haar bruine ogen in de zon en een stralende lach breekt door . . .
21
Patiënten
David Gweh
D
Monrovia, Liberia - Augustus 2007
22
David Gweh zal niet gauw vergeten dat hij aan boord van een Mercy Ship is geweest. Maar, mocht dat zo zijn, dan kan zijn oma, Be�y, hem eraan herinneren. David is heel verlegen en stopt zijn gezicht in een kussen als hem iets gevraagd wordt. Oma Be�y zit op de rand van het bed in een ziekenzaal van het hospitaalschip. Ze moedigt David aan om rechtop te gaan zi�en en iets te zeggen, maar David glimlacht alleen en mompelt onverstaanbaar. Oma Be�y hee� dat probleem niet. Ze is heel trots op haar 12-jarige kleinzoon en beschrij� graag hoe hij de tegenslagen in zijn leven hee� verwerkt. David hee� een aangeboren afwijking, klompvoeten. Maar oma maakt duidelijk dat David zich daardoor niet hee� teruggetrokken. “Ik prijs God omdat hij een sterke jon-
gen is die hard werkt”, zegt ze. “Hij beweegt zich voort, hee� zijn eigen tuin en verbouwt kleine gewassen. Hij verbouwt pepers, cassava en “egg plant”. Zijn moeder verkoopt alles op de markt.” Ze vertelt dat David op allerlei manieren typisch een jongen is die gek is op voetbal. “Bal, bal, bal”, zegt ze lachend om aan te geven dat David en zijn vrienden over niets anders praten. In landen van de eerste wereld wordt een aangeboren afwijking zoals klompvoeten kort na de geboorte gecorrigeerd. Maar David werd geboren in een arm land waar bovendien een burgeroorlog heerste. 14 jaar oorlog vernielde de weinige medische faciliteiten die Liberia bezat. “Gedurende de oorlog konden we nergens heen”, vertelt oma in verband met gebrek aan medische zorg voor David. “We verstopten ons in bosrijke gebieden en schuilden voor de rebellen. Daar zaten we 2 jaar lang. Sommigen vluch�en naar Ivoorkust, anderen woonden in gro�en. We waren heel bang en hadden geen contact met veel familieleden. Oma Be�y kwam terecht in een opvangkamp in Ivoorkust. Diverse familieleden verloren het leven tijdens de oorlog, maar degene die overbleven ontmoe�en elkaar uiteindelijk in Nimba County, dichtbij de grens met Guinee. Net als 90% van de inwoners van LibeJaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Patiënten
ria, doet Davids familie aan landbouw. Met de hand worden stukjes jungle vrijgemaakt en wanneer de oogst goed is, worden producten op de markt verkocht. Maar de familie had nooit de hoop voldoende te kunnen verdienen om een operatie voor David te kunnen betalen. “Niemand hee� genoeg geld om een operatie te betalen. Wij hebben het absoluut niet. Daarom is het belangrijke hulp voor de Afrikaan, ook de Liberiaan. Ik dank God dat jullie dit werk gratis doen”, zegt oma. Enkele dagen na de operatie, met gips tot halverwege zijn bovenbeen, loopt David met behulp van krukken door de ziekenzaal. Een fysiotherapeut van het schip helpt hem om te leren lopen. Oma Be�y is heel blij als ze de vooruitgang ziet die David maakt. Bovendien krijgt hij volgens haar veel meer dan lichamelijke genezing. “Hij ontdekt dat God goed is door het wonder dat
hij hee� meegemaakt. Dat is beter dan medische hulp. Jullie houden van de patiënten. Het is mooier dan ik kan uitleggen.” “Ik zal alle mensen vertellen wat ik heb gezien; het werk van verpleegkundigen en artsen. Ik weet zeker dat jullie voor God werken. Ik moedig jullie aan meer te doen en God te vertrouwen terwijl je het doet.”
David met zijn oma Betty.
David Gweh en zijn oma verlaten de Africa Mercy na behandeling.
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
23
Patiënten
Suah Yekeh
S
Monrovia, Liberia oktober 2007 Suah is een heel mooie vrouw. Haar gezicht straalt. Haar donkere ogen zij hartverwarmend. Als ze haar verhaal vertelt, is het niet voor te stellen dat ze door zoveel pijn is heengegaan. “Mijn leven lang ben ik door mensen afgewezen”, begint Suah. “Ik raakte een oog kwijt toen ik 2 was. Daarna werd ik dagelijks geplaagd.”
Beoordeling van het resultaat na behandeling.
24
Ondanks plagerijen voltooide Suah haar school. Ze wilde verpleegkundige worden en toen ze slaagde voor haar toelatingsexamen, was dat een geweldige prestatie. Maar bij het toelatingsgesprek viel haar droom in duigen. “Ik werd afgewezen omdat het met één
oog niet toegestaan was de opleiding te volgen.” Er was niets aan te doen en haar familie had amper voldoende inkomen voor het levensonderhoud, laat staan voor medische zorg voor Suah. Heel onverwacht kwam er een arts uit haar kerk met hoopvol nieuws. Mercy Ships was in Liberia aan het werk en gaf gratis medische zorg, inclusief oogoperaties. Dat was 5 maanden geleden. Terugkijkend moet Suah lachen. Ze herinnert zich de eerste keer dat ze de kunstogen zag. Die zagen er heel echt uit, maar ook raar. Een lade vol met ogen! “Nu kijken mensen me aan en weten niet welk oog het kunstoog is.” Suahs lach breidt zich uit. “De oogverpleegkundige nam alle tijd om een oog te vinden Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Patiënten
dat exact op mijn echte oog leek. Het is een wonder!” Met veel zekerheid vertelt Suah welk verschil het kunstoog maakt: “Ik vertelde mijn verhaal in de kerk voor de hele gemeente. Ik kon God alleen maar danken voor wat Hij gedaan had.” Misschien wordt Suah ooit nog verpleegkundige, maar nu werkt ze bij een plaatselijke organisatie, waar ze voormalige kindsoldaten ondersteunt. Ook gee� ze voorlichting over HIV/AIDS. Omdat ze zelf zoveel is afgewezen, hee� Suah een hart voor mensen die hulp nodig hebben. Nu ze twee mooie ogen hee� is haar zelfvertrouwen zo gegroeid dat ze haar dromen weer kan uitleven en zich kan uitstrekken naar anderen.
Een kunstoog dat past met bij goede oog van Suah wordt zorgvuldig uitgezocht.
Een gelukkige Suah Yekeh toont haar nieuwe “look”.
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
25
Bezoek aan Rotterdam
’s Werelds grootste particuliere hospitaalschip
A
De Africa Mercy (v.h.
koningin Ingrid) vóór de ingrijpende verbouwing. Een veranderde Africa Mercy klaar voor haar nieuwe taak.
Al sinds 1978 is Mercy Ships, bekend van hospitaalschip “Anastasis”, actief in ontwikkelingslanden met het verstrekken van hoogstaande medische zorg, tandheelkundige hulp, landbouw en bouwprojecten, gezondheidsonderwijs en het geven van voorlichting en beroepstraining. Mercy Ships hee� wereldwijd ongeveer 1000 fulltime medewerkers. Jaarlijks zijn er wel 2000 kort verband vrijwilligers die zich inze�en aan boord en bij ontwikkelingsprojecten. Medewerkers ontvangen geen sa-
laris, maar voorzien zelf in hun onderhoud door sponsors; bovendien betalen zij aan boord kost- en inwoning. Mercy Ships bracht in mei 2007 het grootste particuliere hospitaalschip ter wereld in de vaart. Op het voormalige ‘treindek’ van het schip, dat Africa Mercy is gedoopt, bevinden zich nu zes operatiekamers, ziekenzalen met 78 bedden, laboratoria en onderzoeksruimtes. De Africa Mercy zal jaarlijks zo’n 400.000 mensen kunnen helpen, daarbij inbegrepen maximaal 7000 operaties aan boord. De Africa Mercy werd in 1999 aangekocht met een donatie van een Schotse zakenvrouw. De aanbesteding van de verbouwing kos�e enige tijd en een werf in Newcastle upon Tyne in Noord Engeland, deed het beste bod. Begin 2000 werd de voormalige treinferry, die in Denemarken dienst deed onder de naam “Dronning Ingrid”, “Africa Mercy” gedoopt door Dame Norma Major.
26
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Bezoek aan Rotterdam
Zij en haar echtgenoot, Lord John Major, werden daarmee beschermvrouwe en beschermheer van de Africa Mercy. De start van de verbouwing was moeizaam en na enkele jaren ging de werf failliet. Het werk lag toen ruim een jaar stil en moest opnieuw aanbesteed worden. Tot de voltooiing in 2007 hee� de doorgestar�e werf voor veel moeilijkheden en vertragingen gezorgd, mede omdat de vrijwilligers van Mercy Ships
steeds minder werd toegestaan bij te dragen. De lang uitgestelde proefvaart in maart 2007 betekende eindelijk het vertrek vanaf de werf en het begin van de reis die naar Afrika zou leiden. Begin mei, 2007, vertrok de Africa Mercy uit Blythe, noord Engeland, en begon haar reis naar Afrika met een feestelijke tussenstop in Ro�erdam. Mede door de hulp van Rabobank (afdeling Rabo Shipping), werd de laatste financiering gerealiseerd waardoor de verbouwing versneld afgerond kon worden. Daarom was de organisatie van enkele feesJaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Mr. Paul Nouwen, per 5-6-2008 voorzitter van Mercy Ships Holland, met echtgenote.
telijke bijeenkomsten aan boord in de Ro�erdamse haven een logische zaak. Uitgenodigde sprekers waren onder andere Mr. Paul Nouwen (per juni 2008 voorzi�er van St. Mercy Ships Holland), voormalig premier Ruud Lubbers, Burgemeester Ivo Opstelten en Rabobank raad van bestuurslid Hans ten Cate. Zij onderstreepten hun steun aan Mercy Ships en wensten het nieuwe hospitaalschip een behouden vaart. Naast de speciale genodigden kregen 1000 donateurs en belangstellenden een rondleiding over het moderne, grootste particuliere hospitaalschip ter wereld. De allerarmsten in West-Africa krijgen zo de best mogelijke zorg.
Dhr. Hans te Cate, lid van de raad van bestuur van de Rabobank.
Veel belangstelling voor de Africa Mercy tijdens haar bezoek aan Rotterdam.
27
Veldrapporten
Tide of Mercy Een opzet om de kerken in Liberia te helpen een antwoord te vinden op de HIV/Aids problematiek. Plaats Hospitaalschepen Anastasis en Africa Mercy. Doel Vergroten van het aantal HIV/Aids zorg-, ondersteuning en preventieprogramma’s aangeboden door de Liberiaanse kerken. Periode Maart – november 2007 Door Debra Slight en Eunok Lee
L
Inleiding
Liberia is een natie in beroering na veertien jaren van burgeroorlog die in 2003 eindigde. Het hee� een, veronderstelde, bevolkingsomvang van 3.3 miljoen mensen. Het meeste recente UNAID demografische overzicht hee� vastgesteld dan 1.7% van de bevolking is besmet met HIV. Deze statistieken zijn nog niet gepubliceerd en zijn verzameld via vrijwillig deur-tot-deur on-
28
derzoek in de verschillende provincies in Liberia. Een grondiger onderzoek bracht aan het licht dat 6.8% van vrouwen tussen 30-34 jaar die naar de klinieken komen voor controle tijdens zwangerschap HIV positief bleken. 8.3% van de mensen die zich uit eigen beweging tot de regeringsziekenhuizen rich�en voor testen en advies bleken eveneens positief te zijn. Uit het onderzoek bleek ook dat de hoogste graad van infectie te vinden was bij vrouwen in de lee�ijd van 20 tot 29 jaar oud en bij de hoger opgeleiden. Voorafgaand aan dit onderzoek maakte de NACP, het nationale programma tot de beheersing van Aids in Monrovia, een scha�ing dat het aantal Aids geïnfecteerden tussen de 8 en 10% moet liggen. In een staat waar ongeveer 50% van de bevolking onder de lee�ijd van 15 jaar is, kan worden vastgesteld dat de jeugd in Liberia een hoog risico loopt op infectie. Het Tide of Mercy team hee� gewerkt in New Kru Town, Gaye Town, Jacob Town, Klau Town (prov. Bomi) en Gardnersville. Gebrek aan financiële middelen, hygiëne, veilige woonsituatie en onderwijsmogelijkheden blijven een grote uitdaging voor de plaatselijke kerken die trachten de leefomstandigheden in hun omgeving te verbeteren. Hoewel velen in Monrovia goed opgeleid zijn en bewust van de gevaren van HIV/Aids, hee� dat helaas niet geleid tot een verandering naar minder risicovol gedrag. Het team tracht met onderwijs en training een verandering tot stand te brengen op twee niveaus. Ten eerste een vermindering in gedrag dat verhoogde kans op HIV in de hand werkt, door onderricht in adequate Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Veldrapporten
Verwachte uitkomst van het project
Genomen actie en resultaten
Verschil tussen verwachting en uitkomst
Vergroot het aantal van kerkelijke vrijwilligerprogramma’s met 10 en verbind ze tezamen in een ‘Mercy genootschap’ Het totale aantal kerken dat onderricht ontving was 19. Er waren er 15 in Monrovia en 4 in Klay Towne. Elke kerk werd tevens uitgenodigd voor de HIV conferentie die werd gehouden in Monrovia in de eerste week van oktober. Van de 19 uitgenodigde kerken waren er 9 aanwezig.
Het totale aantal kerken dat onderricht ontving was 19. Er waren er 15 in Monrovia en 4 in Klay Towne. Elke kerk werd tevens uitgenodigd voor de HIV conferentie die werd gehouden in Monrovia in de eerste week van oktober. Van de 19 uitgenodigde kerken waren er 9 aanwezig.
Het huidige HIV team constateerde dat het efficiënter werkt om verschillende kerken tezamen onderricht te geven dan ieder apart. Deze strategie maakte het mogelijk om meer dan het voorgestelde aantal van 10 kerken te trainen. Het is te hopen dat de multi-kerk training programma’s een aanmoediging zullen blijken voor de kerken om meer samen te werken en ‘Mercy genootschappen’ te vormen.
Vergroot het aantal van kerkelijke gemeenschapszorggenootschappen met 2. Een ‘Mercy genootschap’ wordt gedefiniëerd als 3 tot 5 kerkelijke gemeenten die tezamen werken aan een antwoord op het HIV/Aids probleem in hun gemeenschap.
Van de 19 kerken die onderricht ontvingen, zijn uiteindelijk 3 gemeenten in Jacob Town gaan samenwerken in een ‘Mercy’ genootschap.
informatie en bijbelse principes. Ten tweede het veranderen van de instelling van de kerkelijke gemeenschap ten opzichte van hen die met het HIV-virus zijn besmet, zodat de kerk deze mensen in haar midden ontvangt en hen begeleidt. Nu is het nog zo dat met HIV besme�e mensen gestigmatiseerd en gediscrimineerd worden, binnen- en buiten de kerk. De bedoeling van Tide of Mercy is de plaatselijke kerk in staat te stellen een antwoord te vinden op de HIV/Aids crisis in Liberia. Het programma volgt een 3 fasen-benadering: Fase I: Bewustmaking en dé-stigmatseren; Fase II: Strategische aanpak; Fase III: Vaardigheden. Het doel is de kerken op te Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Team-opbouw activiteiten werden geïntegreerd in de tijd die voor de training beschikbaar was. Gedurende de workshops was de interactie tussen de deelnemers goed. Tijdens de vervolgsamenkomsten bleken de groepen niet met elkaar te communiceren.
voeden op de terreinen van onderwijs, zorg (voor hen die besmet zijn met HIV/ Aids en Aids-wezen), en raadgeving. De training is ontwikkeld om hen in staat te stellen een HIV/Aids programma voor hun kerk te ontwikkelen dat voldoet aan de noden van hun gemeenschap. Gedurende Fase I wordt de film ‘Starting over’ aan de deelnemers van het programma getoond, een publicatie van Gospel Communications International. Gedurende deze periode wordt een beginnende HIV/Aids training gegeven en de kerken worden uitgenodigd hun eigen HIV/Aids programma te ontwikkelen. Deze periode van bewustmaking is bedoeld om de interesse van kerk en gemeenschap op te wekken
29
Veldrapporten
aangaande het probleem HIV/Aids. In fase II worden de kerken die zich interesseren voor het ontwikkelen van een HIV programma opnieuw benaderd met een 4-daagse workshop met een totaal van 24 onderwijsuren over de volgende onderwerpen: HIV bewustwording (onderwijs), advisering en de zorg voor reeds besme�e mensen. Fase III: vervolgsessies worden bepaald in elke kerk om de voortgang van de programma’s die zij hebben ontwikkeld te volgen en om hen hulp aan te bieden om verder te komen met de uitvoering van hun programma.
HIV Conferenties: Bong Mine and Monrovia
30
Doelen: - Het vergroten van de bewustwording rond HIV/Aids door een twee dagen van lezingen en discussies. - Het verminderen van de stigmatisering en discriminatie ten opzichte van mensen getroffen door HIV/ AIDS. - Bespreek de moeilijkheden veroor-
zaakt door HIV/AIDS in West-Afrika door behandeling van de volgende onderwerpen: Basisfeiten over HIV/ AIDS, HIV en de kerk, cultuur gerelateerde gewoonten, stigmatisering en discriminatie en familiegerelateerde onderwerpen.
Bong Mine: 4-5 October 2007 Wat werd bereikt: De doelgroep van de Bong Mine conferentie was 200 kerkelijke leiders en gemeenteleden van drie verschillende gebieden: Bopulu (prov. Lofa), omgeving rivier St. Paul, Bong Mine (prov. Bong) en Lakata (prov. Margibi). In vervolg op vier lezingensessies, gegeven door Canon Gideon, waren er op de tweede dag tussenbijeenkomsten in kleine groepjes gericht op het deelnemen in groepen en het formeren van actieplannen. Tevens werd, nadat de conferentie beëindigd was, de Bong Mine kliniek bereid gevonden tot uitvoering van het vrijwillig testen voor alle deelnemers die hun HIV-status wensten te weten. Niemand meldde zich hiervoor aan op die dag, maar sindsdien hee� mevr. Brown, de HIV consultante voor de Bong Mine kliniek, geconstateerd dat er een toename van 15% was van mensen die zich op HIV lieten testen en dat meer mensen die zich voor een test meldden werden begeleid door hun partner. Mevr. Brown was, voorafgaand aan de conferentie, reeds betrokken bij onderricht over HIV in de gemeenschap en vertelde dat sinds de conferentie leidende figuren in de gemeenschap, in het bijzonder de predikanten, minder Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Veldrapporten
negatief stonden ten opzichte van onderricht over HIV. Uit reacties van de deelnemers bleek dat zij voorkeur hadden voor een langere conferentie, zo’n 4 à 5 dagen. Op 7 november keerde het HIV team terug naar Bong Mine voor vervolgoverleg met het stuurcomité en kernleden van de actiegroepen. Het was bemoedigend voor het team te horen dat het HIV-onderricht in vele kerken plaatsvond en dat verschillende groepen begonnen waren met gemeentebreed HIV bewustwordingsonderricht. Het team hee� contact gezocht met het kantoor van National AIDS Control (NACP) in Monrovia ter verkrijging van aanvullend testmateriaal voor de kliniek.
Evaluatie: Gebaseerd op de evaluaties van de deelnemers en ons daaropvolgende bezoek bleek dat de conferentie een belangrijke indruk had gemaakt in het gebied van Bong Mine en de omringende gebieden. Aanbevolen wordt om een betere voorbereiding te doen voor aanvang van de conferentie. Met enige belangrijke kerkelijk werkers werd contact gezocht voor aanvang van de conferentie, echter niet met de mensen die al werkzaam waren in het gebied waar veel HIV voorkomt. Deze mensen zouden in een eerder stadium opgemerkt moeten worden zodat zij in ieder geval een deel van de “breakout sessions” kunnen voorbereiden. Het team stelt voor om op z’n minst één trainingworkshop voor de Bong Mine regio te organiseren gedurende de Liberia 2008 werkperiode als deel van het vervolg op de conferentie. Deze confeJaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Financiële verantwoording Tide of Mercy
Benodigd bedrag
Feitelijke Uitgaven
Lokale verpleegkundigen/dietist/Vert. Vervoermiddelen Reis naar Liberia - voorbereidingsteam Reis naar Liberia - Evaluatieteam Kosten conferentie Training Verblijfskosten - voorbereidingsteam Verblijfskosten - evaluatieteam Subtotaal Kosten schip
$ 1,250 $ 7,040 $ 350 $ 3,000 $ 20,500 $ 9,360 $ 1,400 $ 875 $ 43,775 $ 6,037
$ 740 $ 4,828 $ 717 0 $ 8,851 $ 4,098 $ $ 525 0 $ 19,758 $ 6,037
Directe projectkosten Overhead Totaal
$ 49,812 $ 7,671 $ 57,483
$ 25,795 $ 7,671 $ 33,466
rentie was van nut voor het versterken van de campagne tegen AIDS voor hen die reeds werkzaam zijn in het HIV gebied. Mevr. Brown rapporteerde dat sinds de conferentie mensen in de gemeenschap – in het bijzonder kerkelijke leiders - meer ontvankelijk zijn voor de boodschap van HIV preventie. Er waren vele misva�ingen, mythen en angsten rond HIV die tijdens de conferentie werden ontzenuwd. Gebaseerd op de evaluaties van de deelnemers, is de attitude ten opzichte van HIV tijdens die conferentie behoorlijk veranderd.
Monrovia: 9-10 oktober 2007 Wat werd bereikt: De Monrovia conferentie trach�e zo’n 250 kerkelijke leiders en andere organisaties te bereiken die werkzaam waren op het gebied van HIV. Aansluitend op de vier lezingen gegeven door ds. Gideon werden ach�ien HIV-raadslieden gerecruteerd om aan het einde van de
31
Veldrapporten
dag de discussies in kleine groepen te assisteren. Deze tijd werd benut om plaatselijke kerkliders in contact te brengen met mensen die reeds werkzaam waren in een HIV omgeving. Op de tweede dag van de conferentie kwam een mobiele testploeg van het Lutherse testcentrum om gratis HIV testen uit te voeren. Zevenenzestig kerkelijk werkers werden getest. Als – deel van het – vervolg werden exemplaren van de video van ds. Gideon, “Wat kan ik doen?” te koop aangeboden aan de deelnemers aan de conferentie.
Evaluatie: Aanbevolen wordt om meer specifieke praktische doelen te bepalen van wat we bereiken willen aan het eind van de conferentie. Het zou ook wenselijk zijn om de conferenties uit te breiden tot op z’n minst 3 dagen, direct voor het begin van het veldwerk en voor het regenseizoen. Daardoor zou meer tijd beschikbaar komen voor het vervolg van de conferentie. Een andere suggestie is om de tijd tussen de conferenties te vergroten. De direct opeenvolgende conferenties waarvan nu sprake was, waren te intensief.
Moeilijkheden
32
De overstap van de Anastasis naar de Africa Mercy in mei en juni was een uitdaging en een onderbreking van het werk. Het veroorzaakte niet slechts een vertraging in het project, maar de lange onderbreking bemoeilijkte ook het vervolg op het werk met de Jacob Town groep. Het onderhouden van relaties met de groepen waar eerder mee
gewerkt werd was moeilijk. Het regenseizoen veroorzaakte enige moeilijkheden en maakte dat sommige projectonderdelen moesten worden uitgesteld of geschrapt. Door de regen ervoeren staf en deelnemers reisproblemen en een ernstige vertraging vond plaats in de aanvang van onze workshop in Gardnersville. De “Worship and Prayer Church” in Jacob Town werd beroofd n.a.v. de aanwezigheid van Mercy Ships in deze kerk tijdens de 4-daagse workshop. Sommigen in de omgeving veronderstelde blijkbaar dat Mercy Ships alle mensen van deze kerk grote sommen geld gaf. De deuren van de kerk werden gestolen en ook de stoelen, het podium en verschillende andere zaken die gebruikt worden als het kerkgebouw doordeweeks wordt gebruikt als school. Het ‘Mercy genootschap’, was moeilijk van de grond te krijgen. De kerken waren al druk bezig met hun eigen verschillende programma’s. Het is daarom moeilijk voor hen om een HIV programma te coördineren met 2 of 3 andere kerken op een reguliere basis. Een bijkomende moeilijkheid was om samenwerkende organisaties of plaatselijke klinieken te vinden die leerlingen toelaten voor praktijkervaring. Bijvoorbeeld, de training tijdens workshops houdt ook in: basale thuiszorg. Het is het team echter niet gelukt om de deelnemers aan de workshops te verbinden met de hospiceverzorging van de Liefdezusters of het ELWA thuiszorg project.
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Veldrapporten
lessen en aanbevelingen Gebruik bij de kerken een andere toon om het project aan te prijzen. In plaats van te zeggen: “het zou goed zijn voor de kerken om samen te werken”, moet worden gesteld: “het is een eerste vereiste dat de kerken bereid zijn om het project gezamenlijk af te werken”. Samen leren, samen praktijkonderricht en gezamenlijke toepassing van hun projecten. Deze benadering zou een bekrachtiging zijn voor het idee van de zgn. ‘Mercy genootschappen’. Een van de moeilijkheden om te werken over de grenzen van de diverse denominaties heen is het feit dat veel van de grenzen van deze denominaties parallel lopen met die van de diverse stammen. Bijvoorbeeld: de Kru mensen zijn meestal katholiek, terwijl andere stammen weer Luthers zijn. Aan de gemeenschappen moet worden aanbevolen om meer tijd te steken in het bouwen van hechtere relaties met kerken en kerkleiders voor de aanvang van de training. Stel vragen zoals: “Met welke moeilijkheden wordt uw gemeenschap geconfronteerd? ”. Waarom vindt u deze training belangrijk?” “Wat zijn de demografische ontwikkelingen in uw gebied?” Dit gee� het team de mogelijkheid om de training meer toe te snijden op de noden van de gemeenschap. Bijvoorbeeld: extra aandacht voor de jeugd, voor de weeskinderen etc. Het is ook wenselijk om meer aandacht te geven aan het gebied buiten Monrovia omdat veel mensen uit het landelijk gebied niet in de gelegenheid zijn om trainingworkshops te bezoeken. Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Verantwoording van financiële variatie groter dan 10% • Verpleegkundigen en vertalers: Kosten werden beperkt door van twee vertalers vóór de verhuizing* naar slechts één te gaan bij de herstart in juni. • Kosten voertuigen: Deze kosten waren lager dankzij de verhuizing* en het regenseizoen verminderde het aantal uren op de weg; • Kosten conferenties: Lager dan begroot omdat dezelfde spreker aan beide conferenties deelnam en slechts één keer behoefde te reizen vanuit Oost-Afrika. Dit was de eerste keer dat de Gezondheidszorgafdeling de conferenties organiseerde. De ramingen voor de locaties en logistiek waren gebaseerd op de ervaringen van een andere afdeling. • Training: Veel van de boeken en onderwijshulpmiddelen werden geschonken, zodat de uitgaven onder het begrote bedrag bleven. Daarbij bleek dat de notebook computer voor het team overbodig was. • Evaluatieploeg: $ 3,875 voor de programma evaluatie is een toekomstige kostenpost (vluchten en voedsel/onderdak) en komt niet voor op het kostenoverzicht hierboven. • Voorbereidingsteam: dit team, dat vóór aankomst van het schip alle details voor de start van het programma voorbereidde, had minder kosten dankzij de groo�e van het team en de tijdsduur (slechts zes weken) dat zij in het gebied vertoefde; • Overzicht: Zelfs met mederekening van de toekomstige kosten bleken
*
In juni 2007 werd het Mercy Ships personeel overgeplaatst van de Anastasis naar de Africa Mercy over een periode van verscheidene weken. Dit beïnvloedde projectafwikkeling en de verwachte resultaten doordat de werkzaamheden moesten worden onderbroken.
33
Veldrapporten
de reële kosten belangrijk lager dan begroot, dankzij besparingsmaatregelen. Beschikbare fondsen reikten tot $ 21,000, de rest kwam uit de Algemene middelen van Mercy Ships.
Succesverhalen Jireh Full Gospel International Church, Gardnersville. Moeder Esther Nyemah, de hoofdpastor van Jireh Full Gospel International Church in Gardnersville en verscheidene anderen van haar kerk namen deel aan de 4-daagse HIV workshop in Gardnersville. Dit maakte moeder Esther zeer gedreven om de boodschap van HIV/AIDS naar anderen over te brengen en zij bracht het op in haar preken tijdens de zondagmorgendiensten. De zondagse kerkdiensten worden uitgezonden door een van de nationale TV-stations in Liberia. Tijdens een van deze diensten spoorde zij haar gemeente en zij die TV keken aan om zich te laten testen voor HIV en lich�e hen in over de voordelen daarvan. Haar
34
preek, die op de TV werd uitgezonden, leidde tot een telefonische talkshow de volgende dag en tot veel discussie, lokaal, over HIV. Het belang van het kennen van je status hoe mensen met HIV moeten worden behandeld enz. Het is zeer bemoedigend te weten dat, als resultaat van de 4-daagse workshop, zo veel mensen nu praten en zich bewust gaan worden van de voordelen van het kennen van hun status. Als deel van de HIV campagne rond haar kerk, ze�e moeder Esther het voorbeeld door zich te laten testen op HIV en spoorde de rest van haar gemeente aan hetzelfde te doen. Na een van haar zondagmorgen diensten bracht zij een mobiele HIV-testploeg in waardoor velen in haar gemeente nu weten waar zij aan toe zijn. Monrovia HIV-conferentie Gedurende de 2-daagse HIV conferentie in Monrovia bracht onze gastspreker, ds. Gideon Byamugisha uit Uganda, een bezielende boodschap, waarbij hij de deelnemers aanspoorde om hun HIV-status – pos./neg. te weten te komen. Een van onze stuurgroep leden en tevens de directeur van het HIV/AIDS programma van de Lutherse kerk in Liberia, Moses Gobah, organiseerde een verplaatsbare kliniek om naar de kerk te komen om HIV testen uit te voeren op die deelnemers die geïnteresseerd waren. Tijdens de voortgang van de conferentie maakten 67 deelnemers de dappere keuze om zich te laten testen op HIV.
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Veldrapporten
H
Gezondheidsinitiatieven (Strategic Health Initiatives)
Inleiding Het Mercy Ships project Strategic Health Initiatives (SHI) werd uitgevoerd op twee locaties in het gebied Bomi County. Het gebied Cheesemanburg bestaat uit 8 dorpen met een totale populatie van ongeveer 2000. Voorkomende religies zijn Christendom, Islam en veel animistische stromingen. De laatste beva�en veel bijgeloof betreffende gezondheid en levenswijzen. De meeste inwoners leven van landbouw waarvoor jungle gekapt wordt om cassave, maïs, rijst en fruitbomen (mango, “sour sop”, sinaasappel, grapefruit en banaan) te verbouwen voor eigen gebruik en verkoop. In lokale rivieren en meren wordt gevist. Productie van houtskool en rode palmolie vormen de belangrijkste bronnen van inkomsten in dit gebied. Honden, ka�en, kippen en geiten lopen vrij rond, zowel in als rond de huizen en vormen een bedreiging voor de gezondheid. Sasstown hee� meer inwoners en is meer ontwikkeld. Er is een kliniek, een school, een grote markt, kerken en moskeeën, betonnen gebouwen, handpompen en latrines. Meer mensen zijn alfabeet en er is meer kennis op het gebied van gezondheid. Er is een netwerk van vrijwilligers in de gezondheidszorg die jaren geleden training ontvingen van een andere NGO. Vrijwilligers uit 8 dorpen namen deel aan een herhalingscursus over malaria, gezond drinkwater, geboorteregeling, gezinsplanning, zwangerschap en voeding. Zowel in Cheesemanburg als in Sasstown kwam het team van het schip Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Gezondheid- en conditieverbetering bij de gemeenschappen en speciaal de kinderen in Cheesemanburg en Sasstown, Liberia. Plaats Hospitaalschepen Anastasis en Africa Mercy. Doelstelling Verbetering van de gezondheidstoestand in gemeenschappen en vooral bij kinderen door samenwerking en toepassing van effectieve gezondheidsprincipes Periode Maart – november 2007 Door Jennifer Gerson
samen met de studenten voor de lessen. Dat gebeurde twee maal per week gedurende 12 weken waarbij de studenten op andere dagen in hun dorpen bezocht werden. De volgende onderwerpen werden tijdens de cursus behandeld: de besme�ingscyclus, handen wassen, gezond drinkwater, door water overdraagbare ziektes, diarree uitdroging, wormen en parasieten, schistosomiasis, rivierblindheid, oogzorg, tandheelkunde, geestelijke gezondheid, geboorteregeling, gezinsplanning, zwangerschap, baby en kinderverzorging, schur� en inentingen. Het doel van het Mercy Ships project is de verbetering van gezondheid in de gemeenschappen, zowel bij volwassenen als kinderen, waarbij in samenwerking met groepen bewoners gewerkt wordt aan toepassing van effectieve gezondheidsprincipes. Een specifiek doel was ook het gebruik van muskietenne�en te laten toenemen, vooral door vrouwen en kinderen
35
Veldrapporten
Verwachte uitkomst van het project
Genomen actie en resultaten
Verschil tussen verwachting en uitkomst
In 6 maanden 30 gezondheidswerkers getraind.
33 gezondheidswerkers uit 14 dorpen werden getraind.
Het team van Mercy Ships slaagde erin meer dan 30 werkers te trainen, maar door de verhuizing van Anastasis naar Africa Mercy, kon er niet gedurende 6 maanden training gegeven worden.
Gezondheidswerkers uit 3 gemeenschappen werden speciaal getraind om gezondheidsvraagstukken te identificeren en invloed uit te oefenen tot op regeringsniveau om constructieve samenwerking met de regering te bevorderen.
Gezondheidswerkers uit 14 dorpen werden getraind om gezondheidsproblemen in hun dorpen te herkennen. Deze vrijwilligers komen uit twee gebieden: Sasstown en Cheesemanburg.
Door de kortere periode van training werd aandacht gegeven aan twee gebieden om de studenten voldoende aandacht te kunnen geven. De gezondheidswerkers bepaalden de belangrijkste onderwerpen voor een project dat een positieve invloed zou hebben in de gemeenschap. Het enige contact met de regering liep via de klinieken.
Gezondheidswerkers uit 3 gemeenschappen ontwikkelen een plan en implementeren dat om gezondheidsvraagstukken op te lossen.
In Cheesemanburg kwamen de studenten samen met de dorpshoofden om een project te kiezen en uit te voeren om zo een positieve invloed te hebben op de gezondheid in de gemeenschap. In veel van de dorpen werden onder leiding van het “Water & Sanitation” team latrines gebouwd en waterbronnen aangelegd. Daarnaast werden waslijnen gespannen, kuilen gegraven voor afval, handen wassen werd aangemoedigd en ook het gebruik van muskietennetten. In de dorpen van Sasstown gaven de gezondheidswerkers huis-aan-huis onderwijs. Muskietennetten werden opgehangen bij individuen die het meeste risico lopen op besmetting.
Door tijdsgebrek werd geen derde gebied gekozen om meer training te geven.
In 3 gemeenschappen het gebruik van met insecticide behandelde muskietennetten laten toenemen, vooral door vrouwen en kinderen tot 5 jaar
900 muskiettennetten werden verdeeld over de 14 dorpen, waar de studenten vandaan kwamen. Onderwijs over het voorkomen van malaria werd in kleine groepen gegeven en ook individueel. Netten werden door studenten en Mercy Ships medewerkers opgehangen in de slaap-ruimtes van de ontvangers. Voorrang kregen zwangere en zogende vrouwen en kinderen tot 5 jaar.
Huis aan huis distributie van muskiettennetten bleek heel effectief te zijn. Het gaf de gelegenheid leefcondities te beoordelen in de doelgebieden, de gezondheidsrisico’s te evalueren en de mensen te leren kennen. Na maanden werden de ontvangers thuis bezocht en het bleek dat het overgrote deel van de netten goed gebruikt werd.
36
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Veldrapporten
jonger dan 5 jaar in alle dorpen waar de studenten vandaan kwamen. Verbetering van de gezondheid bij volwassenen en kinderen krijgt gestalte als plaatselijke bewoners de mogelijkheden verkrijgen hun eigen gezondheid positief te beïnvloeden. Daarna kunnen zij de gezondheid in hun gemeenschappen beïnvloeden door een voorbeeld te zijn en onderwijs te geven over de geleerde onderwerpen. Twee methodes om de effectiviteit van het Mercy Ships project te beoordelen, waren: het testen van de kennis van de studenten betreffende gezondheid, zowel voorafgaand als na de cursus en het doen van onderzoek in elk dorp om te beoordelen hoe de gezondheidstoestand is en welke verandering nodig is om een positieve impact te hebben. Alle deelnemende studenten uit Cheesemanburg maakten een test voorafgaand aan het “Community Health Education” project van Mercy Ships. Zo werd beoordeeld welke leergebieden de meeste aandacht nodig hadden. Het resultaat is in onderstaande tabel weergegeven. De resultaten zijn uiteenlopend. Na afloop van het project werd met een tweede test aangetoond dat de studenten veel geleerd hadden tijdens het project. In alle leergebieden was er vooruitgang geboekt, vooral op het gebied van malaria en voeding. Het Mercy Ships team bracht ook tijd door in de dorpen Bay Town, Upper Cheeseman-burg, Momo Ballah, Quenyondee, Gbonjiema en Korsor. De zichtbare resultaten van het project Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
waren: minder vuilnis op straat, schonere omgeving, struiken rond huizen waren verwijderd om broedplaatsen van muskieten tegen te gaan, muskiettenne�en hingen in de huizen, elk dorp had waslijnen, kleding werd vrijwel nergens meer op de grond gedroogd, een groot aantal latrines was samen met het “Water & Sanitation” team van Mercy Ships gebouwd. Bovendien had elk dorp nu de beschikking over een handbediende waterpomp en schoon drinkwater, gerealiseerd in samenwerking met Mercy Ships in een ander project. Elke bron was met de hand gegraven, wat een flinke investering van tijd en moeite vergde van de dorpsbewoners. Door schoon drinkwater is de kans op het voorkomen van door water overdraagbare ziektes en diarree sterk afgenomen. De veranderingen in de dorpen werden besproken met de bewoners. Velen merkten op dat er meer handen werden gewassen, de latrines werden gebruikt en er werden er meer aangelegd, mensen sliepen onder muskie�enne�en, er was minder ziekte en minder kliniekbezoek. De studenten uit Sasstown hadden al eerder training ontvangen en bleken meer kennis te hebben over gezondheid-gerelateerde onderwerpen. Het Onderwerp Sanitatie/wormen/diarree Immunisering Voeding Malaria HIV/Aids
Resultaten Resultaten Procentuele voor de test na de test verschillen 70% 70% 70% 70% 70%
92% 94% 83% 90% 96%
22% 33% 43% 38% 15%
37
Veldrapporten
project met hen had tot doel deze gezondheidswerkers verder toe te rusten met methods om zelf effectieve training te geven, zodat zij zelf betere leraren zouden worden. Onder begeleiding brachten zij dit in praktijk. Er werd met de studenten een forum georganiseerd om uitdagingen en probleemoplossing te bespreken. Hierdoor konden de instructeurs het lesmateriaal aanpassen aan de behoe�en van de studenten zodat zij betere leraren konden worden. De meest positieve feedback kwam over de visuele hulpmiddelen die ervoor zorgden dat de dorpsbewoners meer geïnteresseerd waren in onderwijs en geconcentreerder meededen tijdens de lessen.
Uitdagingen
38
Enkele belangrijke uitdagingen kwamen aan het licht bij de uitvoering van het project. De eerste was de verhuizing van de Mercy Ships bemanning van hospitaalschip Anastasis naar het nieuwe schip Africa Mercy. De cursus moest daarvoor onderbroken worden op een moment dat de lessen goed verliepen en de studenten de lesstof goed begonnen op te pakken. De tweede belangrijke uitdaging was het regenseizoen. Vooral in juli en augustus werden lessen vaak uitgesteld. Dit gaf teleurstelling bij de studenten maar zij erkenden dat reizen door regen en modder heel lastig was. In het gebied Cheesemanburg zorgt een rivier voor scheiding tussen twee van de dorpen en de rest. Tijdens hevige regen zwol deze rivier zo aan dat hij niet over te steken was. Om geen studenten uit te sluiten van lessen werd soms gewacht
tot alle studenten aanwezig konden zijn om zo geen belangrijke lesonderwerpen te missen. Bovendien was lesgeven soms onmogelijk door het hoge geluidsniveau van de vallende regen. Een derde belangrijke uitdaging was het opleidingsniveau van de mensen waarmee het Mercy Ships team moest werken. Veel studenten waren gedeeltelijk of geheel analfabeet, hadden nauwelijks formeel onderwijs genoten en hadden niet geleerd kritisch te denken. Dit bleek een probleem bij het onderwijzen van een groot deel van de lesonderwerpen en verwerken daarvan door de studenten. Om deze uitdaging aan te gaan werden creatieve lesmethodes ingezet, zoals gebruik van toneel, veel illustraties en het vertellen van verhalen. Uitdagingen kwamen ook voort uit het verschil in denken tussen leraren uit de eerste wereld en studenten uit de naoorlogse Afrikaanse cultuur. De grootste uitdaging daarbij is de extreme armoede en het korte termijn denken. Studenten zijn gewend om niet meer dan te overleven in plaats van te plannen voor de toekomst. Nu maatregelen nemen om in de toekomst gezonder te zijn, is een nieuw concept. Het Mercy Ships team hee� eraan gewerkt om de studenten te motiveren hun gezinnen en gemeenschappen te transformeren. Bepaalde culturele en religieuze gewoontes vormden uitdagingen bij het aanleren van gezondheidskunde. Drie voorbeelden: malaria zou veroorzaakt worden door het eten van teveel mango’s, als een zwangere vrouw wormen hee� zou haar baby door de wormen opgegeten worden en de gewoonte dat Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Veldrapporten
veel mannen een vaste vriendin hebben naast hun vrouw, vooral nadat die een keer bevallen is.
Leermomenten en aanbevelingen voor de toekomst Het team van Mercy Ships hee� lessen van onschatbare waarde geleerd tijdens de uitvoering van het project “Strategic Health Initiatives”. Het belangrijkste daarbij was het bouwen aan relaties met mensen uit de dorpen waar gewerkt zou gaan worden, voorafgaand aan de periode van lesgeven. Dit wekt vertrouwen en maakte het project zinvol op alle gebieden als de dorpshoofden, de oudsten en de dorpsbewoners het gevoel hebben dat ze het team kennen en de teamleden hebben leren respecteren. Omgekeerd geldt dit ook voor het team van Mercy Ships wanneer zij de vrijwilligers, die mee gaan doen aan het project, leren kennen. Dit kan helpen om de gangbare 10% uitvallers tijdens de eerste weken te verminderen. Het team oordeelde dat het uitdelen van muskie�enne�en een uitstekend middel was om relaties te leggen. Deze activiteit zou al na enkele maanden voltooid kunnen worden en gaf de teamleden de gelegenheid individuele gezinnen te bezoeken en de mensen in het werkgebied te leren kennen. Tegelijkertijd konden de studenten zo onderwijs geven in het bijzijn van de instructeurs en was er controle op het juiste gebruik van de ne�en. Door het ophangen van de ne�en was er veel minder kans dat ingepakte ne�en voor verkoop gebruikt zouden worden. Herhaalde bezoeken versterkten die controle. Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Het team werd zich na korte tijd bewust van gebruik van teveel “westerse”methodes en nam zich voor dit anders te doen bij een volgend project in Liberia in 2008. De verschillende onderwerpen werden ieder behandeld in lessen van 3 uur. Voor mensen zonder ervaring met formele lessen was dit misschien wat lang. Voorgenomen werd de lessen in te korten tot 2 uur om de studenten te helpen meer te onthouden en verwerken. Ook moet er tijdens de lessen meer gelegenheid worden gegeven aan de studenten om te oefenen met lesgeven aan de andere studenten. Zo kunnen de teamleden beter corrigeren en aanmoedigen voordat de studenten zelf aan de slag gaan in de gemeenschappen. Voor de lange termijn zou het beter zijn minder onderwerpen diepgaander te behandelen zodat er meer zekerheid is dat de studenten later accuraat informatie overdragen. Het team moet meer tijd ui�rekken voor het bezoeken van de gemeenschappen en het observeren van de studenten als zij lesgeven. Op die manier
39
Veldrapporten
Financiële verantwoording Strategic Health Initiatives
Gevraagde fondsen
Feitelijke Uitgaven
Lokale verpleegkundige/dietist/vert. Vervoermiddelen Reis naar Liberia - voorbereidingteam Reis naar Liberia - Evaluatieteam Onderwijs Verblijfkosten - voorbereidingteam Verblijfkosten - evaluatieteam Mukietennetten Afschrijving kosten Subtotaal Onkosten aan boord
$ 2.850 $ 7.698 $ 750 $ 5.000 $ 5.150 $ 390 $ 2.800 $ 7.500 $ 600 $ 32.738 $ 8.408
$ 850 $ 2.850 $ 307 $ 0 $ 1.838 $ 225 $ 0 $ 5.400 $ 600 $ 12.070 $ 8.408
Directe projectkosten Overhead Totaal
$ 41.146 $ 6.337 $ 47.483
$ 20.478 $ 6.337 $ 26.815
kan het team de studenten beter ondersteunen bij uitvoering van hun taken. Daarnaast moeten de projecten eerder in de veldwerkperiode worden gekozen en gestart om de studenten ruim de tijd te geven rustig te beginnen en kan het team de tijd nemen de voortgang te begeleiden en het doel bereiken. Ook is er dan voldoende tijd eventuele problemen op te lossen.
Toelichting bij financiele verschillen groter dan 10%
40
• Lokale verpleegkundige/vertaler: Er bleek in de meeste gevallen maar 1 vertaler nodig, geen 3 zoals begroot. • Vervoermiddelen: door de gunstige locatie, het regenseizoen en de frequentie van veldbezoeken waren vervoermiddelen minder nodig dan begroot. • Training: hierbij inbegrepen waren lunches en transport van de studen-
ten. Beide waren te ruim begroot voor de gekozen locaties. Studenten hadden vaak geen vergoeding nodig voor transport omdat velen lopend naar de projecten kwamen. • Evaluatieteam: $5,000 voor de evaluatie na afloop van het project is een toekomstige uitgave en komt niet voor in de getoonde uitgaven. • Muskie�enne�en: 900 in plaats van 1500 ne�en werden besteld bij leverancier IDA (Amsterdam). • Door gebrek aan fondsen waren de uitgaven nog steeds hoger dan de inkomsten waardoor kostenbesparing noodzakelijk was. Het desondanks halen van de beoogde resultaten was een goede zaak.
Succesverhalen Kralenke�ingen Bij het lesgeven over het onderwerp “geboorteregeling” gebruikte het team lokaal geproduceerde kralenke�ingen om de vrouwen te onderwijzen over hun menstruele cyclus. Zo zouden ze sexuele omgang kunnen vermijden tijdens de meest vruchtbare dagen. Het team kocht gewoonlijk kralen op een plaatselijke markt waarna de vrijwilligers zelf ke�ingen konden maken tijdens de lessen. Dit werkte heel goed bij de studenten in Quenyondee. Het bleek echter duur de kralen te kopen en zou niet vol te houden zijn voor de niet draagkrachtige studenten. Met deze ervaring in gedachten werden de studenten in Sasstown uitgedaagd hun eigen methode te bedenken om de menstruele cyclus bij te houden, niet noodzakelijkerwijs met kralen. Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
Veldrapporten
Het team was positief verbaasd toen de studenten de volgende week allemaal met hun eigen versie van een “kralenke�ting” aankwamen (zie foto). Ze bleken heel creatief te zijn. Er werd gebruik gemaakt van natuurlijke materialen uit moeras of jungle – riet, stokjes, bamboe en rotan draad. Anderen hadden gebruikte kralen van ouders of vrienden gekregen en die aan vislijn geregen. Haarbanden werden gebruikt om op de ke�ingen van kraal naar kraal te gaan om zo de dagen van de cyclus bij te houden. Op de stokken werden de dagen door geverfde aanduidingen weergegeven. Het Mercy Ships team was onder de indruk van de vindingrijkheid van de studenten. Elke student gaf voor de klas uitleg over haar ontwerp en zo konden medestudenten en het team advies geven over het juiste gebruik van het ontwerp. De gemeenschappen in Sasstown kunnen de ontwerpen gemakkelijk kopiëren zonder veel kosten te maken en elke vrouw kan haar eigen model “kralenke�ing”maken..
Projecten in de Quenyondee gemeenschappen Alle studenten die onderwijs ontvingen werden aangemoedigd een project te starten in hun dorp waarvan de hele gemeenschap voordeel zou moeten hebben. Tegen het eind van het Mercy Ships project bracht het team bezoeken aan de 6 dorpen van Cheesemanburg waar de studenten vandaan kwamen om de studentenprojecten te zien. De resultaten waren heel bemoedigend. Zonder uitzondering werd in elk dorp in praktijk gebracht wat de studenten Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland
als project uitgevoerd en aangeleerd hadden. Latrines werden gegraven en velen waren al klaar om afgedekt te worden met de betonnen platen die Mercy Ships leverde. Het team zag overal waslijnen hangen, in veel gevallen touwen die gespannen waren tussen in de grond geslagen stokken. Touw werd onder andere van bamboe gemaakt. Het was goed te zien dat er van gratis materiaal gebruik gemaakt werd. De muskie�enne�en werden overal gebruikt. Een van de dorpshoofden kwam trots vertellen dat hij persoonlijk elk huis in zijn dorp bezocht had om te controleren of de ne�en wel goed gebruikt werden. Het team hoorde van velen ( en werd daarbij door velen meegnomen in de huizen) dat ze de ne�en gebruikten, dat ze veel minder gestoken werden en dat ze heel dankbaar waren voor de beschermende maatregelen. Belangrijker was dat de connectie tussen malaria en muskieten nu duidelijk was geworden. In enkele huizen waren wasgelegenheden aangelegd en de waterpompen met handbediening hadden duidelijk gezorgd voor veel minder gevallen van diarree nu er geen water uit vervuilde beekjes werd gedronken. In een van de dorpen was een begin gemaakt met het graven van een vuilnisverzamelplaats en in andere dorpen werden diverse projecten tegelijk aangepakt. Overal werden gezondheidmaatregelen getroffen: een geweldig resultaat.
Door studenten gemaakte kralenkettingen die de menstruele cyclus weergeven.
41
Mercy Ships Holland Strevelsweg 700/317 3083AS Ro�erdam Tel: 010 - 4102877 Fax: 010 - 4101380 E-mail:
[email protected] Website: www.mercyships.nl
42
Jaarverslag 2007
Mercy Ships Holland