Meld je aan voor Het Apotheekteam, Let op: Laatste nummer! Het vervolggesprek maakt het werk juist weer leuk

Het vervolggesprek maakt het werk juist weer leuk Eerste-uitgiftegesprek blijft onderdeel van zorgprestatie

Winter 2015 jaargang 29

Meld je aan voor Het Apotheekteam, hét online vakblad voor apothekersassistenten! ...en maak kans op een goody bag!

Let op: Laatste nummer !

Uitleg in beeld: www.apo.nl

Vacatures bestuur en PR-commissie Optima Farma Optima Farma

Optima Farma is op zoek naar een aantal enthousiaste collega’s voor : Bestuur Optima Farma Het bestuur bestaat momenteel uit 5 personen en word bijgestaan door 1-2 adviseurs. Om het werk wat beter te kunnen verdelen en volgend jaar onze doelstellingen te kunnen bereiken zouden we graag nog twee bestuursleden willen toevoegen aan het bestuur. PR-commissie Heb jij affiniteit met communicatie, PR en Social Media? Dan zijn wij op zoek naar jou! Deze nieuwe Optima Farma commissie is op zoek naar enthousiaste en actieve collega’s die samen met ons de schouders er onder willen zetten. Interesse? Ben je apothekersassistent, farmaceutisch consulent, farmaceutisch manager en/of farmakundige (met apothekersassistent diploma) en werkzaam in het farmaceutische werkveld? En wil en kan jij je op bestuurlijk niveau en/of als commissielid inzetten voor de beroepsvereniging Optima Farma? Dan zijn wij op zoek naar jou! Informatie Voor meer informatie over een van de functies of voor aanmeldingen stuur je een e-mail naar: [email protected] of bel naar Optima Farma T: 070-3737215 (maandag t/m donderdag)

Stopper laaggeletterdheid 1/4.indd 1

29-10-15 16:40 Naamloos-1 1

24-11-15 09:28

Samen werken aan de toekomst van ons vak? Waarom? Wij zorgen dat het apotheekteam gehoord wordt bij

Optima Farma dé vereniging voor apothekersassistenten

overheid en andere partijen. Zo maken wij het verschil voor de dagelijkse werkzaamheden in de apotheek en de ontwikkeling van het vak. Hoe meer leden hoe meer wij kunnen doen! Lidmaatschap 2016 : g 50,- per jaar (dit is g 4,15 per maand!) Donateur 2016: g 10,-. Meer informatie over de voordelen als lid van Optima Farma én aanmelden kan via:

www.optimafarma.nl

Korting bij aanmelden apotheekteam

Inhoud

04 Nieuws 06 Eerste uitgifte gesprek blijft onlosmakelijk

onderdeel van zorgprestatie

10 Het vervolggesprek maakt het werk juist weer leuk

Nieuw begin

12 'Hij sloeg mijn collega en een kogel doorboorde

Aan het eind van 2015 hebben we goed en

slecht nieuws voor jullie. Om met het laatste te

het plafond'

beginnen: het blad Optima Farma houdt na 29

15 Levonorgestrel of ulipristal? 16 'Er is niets typisch vrouwelijk aan het vak assistent' 21 'Ik miste humor in scheidingsboeken' 22 Verenigingsnieuws

jaargangen op te bestaan. Het goede nieuws is dat we in 2016 gewoon verder gaan met het maken van een tijdschrift, maar dan online. Het nieuwe magazine heet Het Apotheekteam en je kunt je daar nu al voor opgeven (zie pagina 9). Wij vinden het belangrijk om je zo goed mogelijk te blijven informeren over de ontwikkelingen in de farmaceutische sector die voor jou relevant zijn, en ook het nieuwe

18

online magazine zal daarom ieder kwartaal vol staan met boeiende verhalen. Altijd leuk om aan het eind van het jaar ook een fris, nieuw begin te kunnen aankondigen! Terugkijkend op afgelopen jaar kunnen we

foto: S123RF

natuurlijk niet om ‘de knip’ heen. Eerst was het alle agressie waarmee jullie aan de balie te maken kregen en de grootschalige publiciteit die de peiling van onderzoeksinstituut

Ecstasy: veel water drinken veroorzaakt watervergiftiging

SIR onder assistenten veroorzaakte, en vervolgens het geweldige nieuws dat ‘de knip’ per 1 januari 2016 van de baan is.

Boegbeeld van de maand

foto: Studio Oostrum

Winter 2015 jaargang 29

Optima Farma

Dat neemt niet weg dat het Begeleidingsge-

Tina Sajadova (39), afkomstig uit Armenië,

sprek eerste uitgifte belangrijk blijft, evenals

werkt voor Apotheek De Witte in Arnhem,

het vervolggesprek, zoals je in dit nummer kunt

waar zij zich naast het normale apo-

lezen. Rest mij jullie allemaal een fantastisch

theekwerk bezighoudt met verslavingszorg.

nieuw jaar toe te wensen!

Haar levensmotto: “Als ik iets doe, doe ik het goed." Communicatie tussen collega’s

Frans van den Houdt

is volgens haar heel belangrijk.

hoofdredacteur

04 foto : Thinkstock

optima farma nr 04

-

nieuws

Uitstel nieuwe bevolkingsonderzoek Het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker zal niet op 1 juli 2016 worden ingevoerd, zoals aanvankelijk de bedoeling was. Dit is het gevolg van een aantal juridische procedures. Minister Edith Schippers van vws heeft het rivm nu gevraagd om ‘te verkennen’ wanneer het nieuwe bevolkingsonderzoek wel kan worden ingevoerd. Het huidige bevolkingsonderzoek bestaat uit primair cytologisch onderzoek van het uitstrijkje bij vrouwen tussen de 30 en 60 jaar. Het nieuwe onderzoek gaat uit van hpv-screening van het uitstrijkmateriaal. Dit wordt iedere tien jaar herhaald. Schippers verwacht dat met de gevoelige nieuwe test jaarlijks ongeveer 75 extra gevallen van baarmoederhalskanker en 18 sterftegevallen voorkomen kunnen worden.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> •

Bereidingen

Zorgverzekeraars bepalen vanaf 1 januari 2016 gemeenschappelijk foto : Thinkstock

welke apotheekbereidingen worden vergoed. Dat heeft Zorgverzekeraars Nederland (ZN) bekendgemaakt. Met dit besluit komt een einde aan maanden van onduidelijkheid voor verzekerden, omdat sommige apotheekbereidingen door de ene zorgverzekeraar wel en door de andere niet werden vergoed. Onder druk van de mededingingswet hanteerden zorgverzekeraars hun eigen beleid, maar nu staat de Autoriteit Consument en Markt (acm) het ‘gezamenlijk duiden’ tóch toe – mits het Zorginstituut Nederland daarbij aanwezig is, schrijft zn in haar persbericht. Over een oplossing voor het probleem is, op uitnodiging van de knmp, de afgelopen maanden uitvoerig gesproken door apothekers, zorgverzekeraars en patiënten- en artsenorganisaties.

Burn-outklachten

Een op de zeven werknemers heeft burn-outklachten. Dat is ruim 14 procent. In het onderwijs is dat zelfs meer dan een op de vijf, zeggen het cbs en tno. Volgens beide instituten voelden die werknemers zich minstens een paar keer per maand leeg aan het eind van een werkdag, emotioneel uitgeput door het werk of moe bij het opstaan als zij werden geconfronteerd met hun werk. Dat het onderwijs koploper is als het gaat om het percentage werknemers met burn-outklachten, heeft onder meer te foto : KNMP

maken met de hoge werklast en de hoge mate van emotionele betrokkenheid die het werk met zich meebrengt. Als gevolg van stress door het werk melden werknemers zich in totaal 7,5 miljoen dagen per jaar ziek. Dat kost 1,8 miljard euro. In de landbouw worden relatief gezien het minste aantal klachten gemeld.

winter 2015 jaargang 29

Test je kennis! Wil je testen of je voldoende op de hoogte bent om te adviseren over noodanticonceptie? De KennisTest Noodanticonceptie is aangepast aan de nieuwe adviezen. KennisTesten zijn korte digitale nascholingen voor apothekersassistenten, gemaakt door de knmp. Er zijn 28 KennisTesten over zelfzorg, medicatiebewaking en eerste of tweede uitgifte. Hiermee kun je checken of je voldoende kennis in huis hebt om een goed advies te geven. Het gaat hierbij niet om losse weetjes, maar om zaken die belangrijk zijn voor het geven van advies in de praktijk. De KennisTesten zijn sana-geaccrediteerd, dus je kunt er nascholingspunten mee behalen. Zie voor meer informatie over een abonnement www.knmp.nl/kennistest.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Nieuwe schijf van vijf Begin november publiceerde de Gezondheidsraad de Richtlijnen Goede Voeding, nieuwe adviezen over gezond eten. Het Voedingscentrum zal deze aanbevelingen zo snel mogelijk verwerken in een nieuwe Schijf van Vijf. Meest opmerkelijke, nieuwe eetadviezen zijn :

plaats van ongefilterde koffie (kookkoffie of cafetiere-

koffie), minder vruchtensappen en liever geen alcohol. foto : Voedingscentrum

• meer peulvruchten, dagelijks wat ongezouten noten, • dagelijks groene of zwarte thee, gefilterde koffie in

De komende maanden zal het Voedingscentrum de nieuwe inzichten doorrekenen en aanvullen met adviezen om tot een volwaardig voedingspatroon te komen. “Zo weten we straks precies hoeveel je van alles zou moeten eten om alle voedingsstoffen binnen te krijgen die je lijf nodig heeft”, aldus het Voedingscentrum.

Publiekscampagne antibioticagebruik Door te veel en onnodig gebruik van

een landelijke campagne, met als titel ‘Daar

is volgens vws zeer omvangrijk, en het is vol-

antibiotica

onge-

wordt iedereen beter van’. Naast een alge-

gens het ministerie daarom belangrijk dat

voelig worden. Een simpele blaasont-

mene campagne zullen ook afgeleiden

de overheid maatregelen neemt op alle

steking kan hierdoor levensbedreigend

gemaakt worden voor zorgprofessionals

terreinen waar de gezondheid van mensen

worden. Om het publiek bewust te

en andere betrokkenen. Op de website

wordt bedreigd door resistente bacteriën.

maken van deze gevaren en te wijzen op

www.daarwordtiedereenbetervan.nl wordt

Dat is niet alleen in de zorg, maar ook in de

een zorgvuldig gebruik van antibiotica,

alvast een tipje van de sluier opgelicht.

veehouderij en bij de voedselproductie en ont-

start het ministerie van vws in januari 2016

Het probleem van antibioticaresistentie

wikkeling van nieuwe behandelmethoden.

kunnen

bacteriën

0

optima farma nr 04 -

begelei d in g s g e s p r e k

Eerste-uitgiftegesprek blijft onlosmakelijk onderdeel van zorgprestatie

foto Twan de Veer

door: Katelijne van de Vooren


Aan de inhoud van het begeleidingsgesprek voor nieuwe geneesmiddelen verandert niets per 1 januari 2016. Wat wel verandert is dat het gesprek niet meer apart op de nota vermeld wordt, zo heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) bekendgemaakt Per 2016 zal het begeleidingsgesprek

tatie. De kosten hiervoor zijn gelijk aan

over de werking van het medicijn, de wij-

voor nieuwe geneesmiddelen niet meer

die voor de twee losse prestaties samen.

ze van gebruik, mogelijke bijwerkingen,

apart op de nota vermeld worden. Vanaf

Vanaf 1 januari 2016 zal of een ‘terhand-

eventuele andere bijzonderheden, ad-

1 januari staat op de rekening of het een

stelling met begeleidingsgesprek’ of een

viezen of waarschuwingen en de even-

‘terhandstelling

‘standaard terhandstelling’ uitgevoerd

tuele samenhang met andere medicijnen

sprek’ of een ‘standaard terhandstelling’

en vervolgens gedeclareerd worden.

die de patiënt gebruikt. Tevens is het

betreft, aldus de nza.

Doordat het begeleidingsgesprek per

van belang om de verwachtingen van

Sinds januari 2014 staan de kosten voor

2016 als integraal onderdeel van de eer-

de patiënt betreffende het geneesmid-

een eerste uitgifte gesprek apart op de

ste terhandstelling op de nota komt te

del te bespreken. Daarnaast moet de

nota voor de patiënt. Uiteraard werd ook

staan, wordt duidelijk dat zo’n gesprek

patiënt de gelegenheid krijgen om zelf

hiervoor al aandacht besteed aan de eer-

niet optioneel is. Het gesprek is een on-

vragen te stellen. De verrichte handelin-

ste uitgifte, maar dit werd niet apart ge-

losmakelijk onderdeel van de zorgpres-

gen moeten worden vastgelegd in het

declareerd bij de verzekeraar. Met deze

tatie. Het aanschrijven, de medicatiebe-

digitale dossier van de patiënt.

aparte prestatie die de patiënt vaak zelf

waking, het eventuele overleg met de

moet betalen via het eigen risico, ont-

voorschrijver, de interne controles én het

Verdienmodel

stonden veel problemen aan de balie.

baliegesprek bij de start van de medicatie

De prestatie ‘terhandstelling met

Een peiling onder apothekersassistenten

zijn cruciale voorwaarden voor veilig en

begeleidingsgesprek’ kan gede-

maakte eerder dit jaar pijnlijk duidelijk

effectief medicijngebruik.

clareerd worden als:

met

begeleidingsge-

• een geneesmiddel met dezelfde

dat de splitsing onbedoeld leidde tot onbegrip bij patiënten en helaas ook tot

Verwachtingen

werkzame stof en toedienings-

agressie jegens het apotheekpersoneel.

Vanzelfsprekend is ook in de nieuwe

vorm niet eerder aan de patiënt

situatie het voeren van een volwaardig

ter hand is gesteld, of

Nieuwe prestatie

begeleidingsgesprek een voorwaarde

• een geneesmiddel met dezelfde

De knmp drong er bij de relevante par-

voor het mogen declareren van een eer-

werkzame stof en toedienings-

tijen op aan om de splitsing van het tarief

ste terhandstelling. Als het gesprek niet

vorm 12 maanden of langer

op te heffen. Met succes. Het eerste uit-

wordt gevoerd, mag enkel een reguliere

geleden voor het laatst aan de

gifte gesprek zal volgend jaar niet meer

verstrekking worden gedeclareerd. In de

patiënt ter hand is gesteld, of

als aparte prestatie worden gedeclareerd

apotheek moeten we ervoor zorgen dat

• niet objectief vastgesteld kan

bij de verzekeraar en daardoor ook niet

dit begeleidingsgesprek op de juiste ma-

worden of aan de patiënt het

meer apart op de nota voor de patiënt

nier plaatsvindt. De exacte vorm en in-

geneesmiddel in de twaalf voor-

komen te staan. De prestaties ‘ter hand

houd van elk gesprek is afhankelijk van

afgaande maanden eerder ter

stelling’ en ‘het eerste uitgifte gesprek’

de indicatie, het geneesmiddel en de

hand is gesteld.

zijn samengevoegd in een nieuwe pres-

patiënt. In elk geval wordt er gesproken

begelei d in g s g e s p r e k

De apotheek heeft de inspannings-

per 1 januari 2016. Het begelei-

verplichting om erachter te komen

dingsgesprek nieuw geneesmid-

of de patiënt het UR-geneesmiddel

del wordt eveneens als aanleiding

in de afgelopen twaalf maanden

gebruikt om de activiteiten van de

niet eerder heeft ontvangen. Er

apotheek en het daarbij behoren-

wordt vanuit de knmp een publi-

de verdienmodel uit te leggen.Om

citeitscampagne opgezet met als

te helpen bij het voeren van een

doel nut en noodzaak van het be-

goed begeleidingsgesprek bij ver-

geleidingsgesprek nieuw genees-

strekking van een nieuw genees-

middel aan het publiek uit te leg-

middel zijn diverse hulpmiddelen

gen rond de invoering van de

ontwikkeld

nieuwe prestatie eerste uitgifte

onderstaande gesprekshulp.

zoals

foto Twan de Veer

08


bijvoorbeeld

Gesprekshulp bij begeleiding nieuw geneesmiddel Een eerste terhandstellingsgesprek met patiënt of verzorger vindt plaats wanneer een geneesmiddel voor het eerst (sinds 12 maanden) aan de patiënt wordt verstrekt. De exacte vorm en inhoud van elk gesprek is afhankelijk van de indicatie, het geneesmiddel en de patiënt. Deze gesprekshulp biedt een structuur voor een dergelijk gesprek. 1. Introductie Ga na wat de patiënt al over zijn geneesmiddel weet. Onderwerpen die aan bod komen: • Ga na of de patiënt het geneesmiddel voor de eerste keer krijgt. • Informeer eventueel bij de patiënt naar de klachten waarvoor het geneesmiddel wordt gebruikt. • Ga na wat de patiënt zelf al over het geneesmiddel weet en wat hij ervan verwacht. 2. Informatieverstrekking Bespreek de informatie die de patiënt nodig heeft om het geneesmiddel juist en veilig te kunnen gebruiken: • De werking van het geneesmiddel. • Wijze van gebruik. • Mogelijke bijwerkingen. • Eventuele andere bijzonderheden, adviezen of waarschuwingen. • Eventuele samenhang met andere gebruikte geneesmiddelen. 3. Afsluiting Ga na of de patiënt de informatie heeft begrepen en het geneesmiddel goed kan gaan gebruiken. Onderwerpen die aan bod komen: • Informeer bij de patiënt of alles duidelijk is en of er nog vragen zijn. • Informeer of de patiënt het geneesmiddel kan gebruiken zoals besproken. • Geef schriftelijke informatie mee (ten minste de bijsluiter). • Geef aan dat de patiënt altijd met de apotheek contact op kan nemen als er nog vragen zijn.


Meld je aan voor Het Apotheekteam, hét online vakblad voor apothekersassistenten! ...en maak kans op een goody bag! Vanaf maart 2016 verschijnt ieder kwartaal het nieuwe gratis online magazine voor apothekersassistenten.

Het Apotheekteam. Meld je hiervoor aan op knmp.nl/aanmelden-apotheekteam.

Je maakt kans op 14 pakketten van Vichy ter waarde van tenminste 50 euro, of een van de 15 bags van Eucerin, ter waarde van 40 euro of een van de 10 verrassingspakketten van Zarqa met een waarde van 100 euro.

Nasc holin g

1


Verlopen eerste-uitgiftegesprekken vaak stroef vanwege de kosten, een vervolggesprek is veel meer ontspannen. Apotheker Raymond Brunink reist door het land om met name apothekersassistenten te wijzen op het belang van een goed vervolggesprek. “Het heeft een meerwaarde voor zowel patiënt als apotheekteam.”

door: Frans van den Houdt

Het vervolggesprek maakt het werk juist weer leuk Aanhoudende vragen van apothe-

voor het voeren van vervolggesprek-

rond de H 6 voor het begeleidingsge-

kersassistenten en uitvoerige media-

ken, met als titel ‘Vervolguitgifte, pak

sprek eerste uitgifte. Begrijpelijk, vindt

aandacht waren voor de Stichting Be-

je rol!’. Veel assistenten ervaren het

Raymond Brunink van Apotheek Vrij,

drijfsfonds Apotheken (sba) aanleiding

voeren van baliegesprekken als lastig,

die samen met Marion van der Kemp

speciale nascholing te ontwikkelen

vooral door alle klachten en agressie

de sba-cursus in het land doceert. “Maar”, voegt hij er meteen aan toe, “het is jammer om de cliënt na dat eerste gesprek los te laten. Het is voor de apotheek juist belangrijk het contact uit te breiden en te verbeteren.” Op de cursusbijeenkomsten weten Brunink en Van der Kemp assistenten hiervan snel te overtuigen. "Wij laten zien dat hun werk door het vervolggesprek juist weer leuk wordt. Het is namelijk veel inhoudelijker; geen gedoe meer over geld zoals bij het eerste gesprek, zodat ze zich weer kunnen profileren met hun kennis en kunde. Onzingesprekken maken plaats voor inhoudelijke gesprekken”, aldus Brunink.


Wat levert je deze thema-avond op:

• Door jouw goede zorg weet je cliënt je te vinden als hij vragen heeft.

• Je cliënt ziet jou als deskundige. • Je leert de juiste vragen en foto studio Oostrum

bondig te stellen.

• Je werkt aan een goede relatie die de therapietrouw kan verbeteren.

• Je signaleert al in een vroeg stadium problemen

sen – vragen stellen, ervaringen uitwis-

structureel aan de balie moet staan.

Omdat de verplichting ontbreekt, kan

selen en meediscussiëren. “In de prik-

“Het is wel belangrijk dat hij er is als de

een assistent eerst rustig bij de patiënt

kelende sketches behandelen we een

assistent vastloopt. Je ziet dat de pa-

informeren of hij tijd heeft voor een ge-

probleemstelling, waarbij we expres

tiënt zijn toon dan al snel dimt, omdat

sprek en nog specifieke vragen heeft,

fouten maken en open deuren niet uit

de apotheker meer autoriteit heeft.”

of alles goed gaat met het geneesmid-

de weg gaan, om de zaal te kietelen.

Apothekers die er “plots niet zijn” als

del, of er problemen zijn met het in-

Iedereen kan suggesties aandragen, er

er problemen zijn aan de balie, zor-

nemen en of er sprake is van bijwer-

is geen heilige graal voor het vervolg-

gen volgens Brunink voor onbegrip en

kingen. Klantenbinding noemt Brunink

gesprek.”

frustraties bij assistenten: ‘Altijd maar

dat. “Je moet niks forceren, maar als je

Brunink juicht het toe dat naast de as-

de kastanjes uit het vuur moeten ha-

geduldig vragen stelt en uitleg geeft,

sistenten ook apothekers naar de trai-

len, maar op cruciale moment laten ze

gaan mensen de meerwaarde zien van

ningen komen. “Het effect is groter als

je in de kou staan’. Brunink: “Dat hoor

het hele team zich met het vervolgge-

ik wel eens, ja.”..<<

sprek bezighoudt.” Dat betekent vol-

Meer info over nascholingscursussen is te vinden op sbaweb.nl

Iedereen kan suggesties doen; er is geen heilige graal voor het vervolggesprek' de apotheek. Dan komt er weer begrip en respect voor het werk van assistenten en apotheker.” Op de cursussen worden sketches gespeeld en kan het publiek – gemiddeld komen er zo’n twintig tot dertig men-

gens hem niet dat de apotheker ook

foto studio Oostrum

Klantenbinding

Over val

1


Overvallen op apotheken komen de laatste jaren vaker voor. In Amsterdam zijn in de afgelopen drie maanden twee apotheken overvallen door gewapende mannen. Een weerbaarheidstrai-

ning helpt de schade te beperken, maar de impact blijft enorm. “Een jaar na de overval durf ik nog steeds niet alleen in de apotheek te zijn.” door: Edwin Bos

‘Hij sloeg mijn collega en een kogel doorboorde het plafond’ “Eén verkeerde beweging van mij en

dels een weerbaarheidstraining gevolgd

het werk gegaan. “We zeiden tegen el-

het had verkeerd kunnen aflopen met

om de fysieke en emotionele schade

kaar: als we het nu niet doen, doen we

mijn collega. Daar heb ik het nog steeds

door een overval zo veel mogelijk te be-

het nooit meer”, aldus Mascha.

moeilijk

perken.

mee.”

Apothekersassistent

Mascha werkte op maandagmorgen

Angsten en verdriet kunnen echter nog

Schuldgevoel

24 augustus jongstleden in de Schin-

lang doorwerken na een overval, vertel-

Alle assistenten van de Schinkel Apo-

kel Apotheek in Amsterdam toen twee

len apothekers en assistenten die het

theek hebben op hun eigen manier

gewapende mannen binnenstormden.

hebben meegemaakt. Ze geven aan hoe

gereageerd op de overval, vertelt apo-

“Eén man haalde de kassa leeg en de

belangrijk het is om zoiets ingrijpends

theker Taco van Witsen. Op de maan-

ander nam mijn collega mee naar de

samen te verwerken, eventueel onder

dagmorgen van de overval stond Van

kluis in de kelder. Dat waren lange mi-

begeleiding van Slachtofferhulp.

Witsen zelf in de file: hij kon geen kant

nuten, want ik kon niet zien wat er met

De apothekersassistent die in de Schin-

op. “Daarover heb ik me wel schuldig

haar gebeurde.”

kel Apotheek werd meegenomen naar

gevoeld, want ik ben verantwoordelijk.”

Een gewapende overval is misschien

de kelder, praat daar desgevraagd liever

Ook de assistenten die niet werkten tij-

wel het meest ingrijpende wat een apo-

niet over. “Ze heeft angstige momenten

dens de overval hebben hun gedachten

theekteam kan overkomen. Het is niet

beleefd. Toen de overvallers weg waren,

gedeeld in de teambespreking. Van Wit-

bekend hoe vaak in Nederland een apo-

durfde ze niet naar boven te komen”,

sen: “Het is belangrijk niets te bagatel-

theek wordt overvallen, want de politie

vertelt Mascha, die haar ophaalde uit de

liseren als je zoiets samen hebt meege-

beschikt niet over cijfers, maar de drei-

kelder.

maakt; alles mag gezegd worden.”

ging lijkt de laatste tijd toe te nemen.

Het complete team van de Schinkel Apo-

Apotheken krijgen na een overval via de

Diverse apotheekteams hebben inmid-

theek is de dag na de overval weer aan

politie actief hulp aangeboden. De assi-

winter 2015 jaargang 29 In de Parkrand Apotheek was het moeilijk de draad weer op te pakken omdat de assistenten elkaar als slachtoffer bleven zien. “Dat was voor mij het moment om hulp te vragen. We hebben met het team, onder begeleiding van een personeelsadviseur van de Stichting Bedrijfsfonds Apothekers, gesprekken gevoerd in drie sessies”, aldus Flendrig. Vijf jaar later is het apotheekteam er volgens Flendrig in geslaagd weer voorfoto Istock

uit te kijken, maar iedereen is nog wel schrikachtig. “Als een patiënt luid pratend de apotheek binnenloopt of er vliegt een helikopter over, dan kijken we meteen om ons heen.” stenten van de Schinkel Apotheek heb-

worden: ze durft niet meer alleen in de

ben allemaal telefonisch contact gehad

apotheek te zijn. ’s Morgens de apo-

Ex-politieman

met Slachtofferhulp, maar geen van hen

theek openen, zoals ze voorheen deed,

Omkijken, niet alleen durven zijn, schrik-

heeft hulp gevraagd. Het team heeft de

gaat niet meer.

ken van geluiden. Sommigen zullen na

draad weer opgepakt, maar volgens Mascha is de apotheek wel veranderd

Kogel

door de overval. “Dat moet slijten. Ik

Het team van de Parkrand Apotheek

ben niet schrikachtig geworden, maar

in Amsterdam heeft ook een lange

als iemand naar binnen staat te kijken,

nasleep ervaren. In drie jaar tijd werd

hou ik hem in de gaten.”

deze apotheek drie keer overvallen, de

Apothekersassistent Jessica van Lent

laatste keer in 2010, toen het er zeer

van Boots Apotheek Houten kijkt, sinds

heftig aan toeging. Een van de over-

deze apotheek vorig jaar werd over-

vallers eiste geld uit de kluis en terwijl

vallen, ook meer om zich heen. “Ik let

hij dit riep, sloeg en trapte hij wild in

goed op wie er binnenkomt in de apo-

het rond. Toen hij met het pistool een

Twee assistenten hebben door de overval een jaar niet kunnen werken theek.” Een man met een zonnebril

medewerker sloeg, doorboorde een ko-

richtte tijdens de overval een pistool op

gel het plafond.

haar en greep geld uit de kassa. Dat mo-

“Twee assistenten hebben door de over-

ment heeft Jessica niet als heel angstig

val een jaar niet kunnen werken”, vertelt

ervaren. “Maar toen hij weg was en ik

apotheker Carin Flendrig van de Park-

112 had gebeld, besefte ik pas wat me

rand Apotheek. “De een blijft ziek thuis

was overkomen!”

en een ander is koelbloedig. Binnen één

Door de overval is Jessica angstiger ge-

team zijn de reacties totaal verschillend.”

Politie: stap over op pinbetalingen Detailhandelaren lopen volgens de politie meer risico op een gewapende overval omdat bij geldinstellingen door de zware beveiliging weinig ‘te halen’ valt. Op politie.nl staan tips die een overval helpen voorkomen: maak een draaiboek voor wat te doen bij een overval, monteer een transparant scherm boven de kassa tegen ‘kassagrepen’, stimuleer pinbetalingen en room de kassa regelmatig af, tel geld in een afgesloten ruimte die onzichtbaar is voor buitenstaanders, sluit personeels- en magazijningang altijd af ook tijdens openingstijden, installeer een overvalknop en breng geld altijd met twee personen naar de bank op wisselende tijdstippen en via een wisselende route.

Over val

een overval altijd last houden van dit

ten mede hierdoor rustig gebleven tij-

soort klachten, vertelt Jacques van den

dens de overval. “In de theorieles heb

Berg van trainingsbureau Mind, Body

ik nog nadrukkelijk gezegd dat de as-

& Soul. Deze ex-politieman geeft weer-

sistenten een overvaller moeten geven

baarheidstrainingen voor apotheken –

waar hij om vraagt, want daar zijn we

voor Service Apotheek heeft hij inmid-

voor verzekerd.”

dels twaalf apotheekteams getraind.

Aanleiding voor Van Witsen om een

Een weerbaarheidstraining is opge-

weerbaarheidstraining te volgen waren

bouwd uit drie modules: de-escaleren,

de vele overvallen in de straat: de Albert

Een overvaller nam mijn collega mee naar de kluis in de kelder

foto Istock

1


Heijn, een bank en een benzinepomp werden kort na elkaar overvallen. “Een overval op onze apotheek was voor mijn gevoel een kwestie van tijd.” Voor Flendrig van de Parkrand Apotheek waren de drie overvallen in haar apotheek aanleiding een agressietraining te volgen met het team. “Ik kan het alle apothekers aanraden. Het is belangrijk

door het nu onmogelijk is met een uit-

de-escaleren en fysieke weerbaarheid

stil te staan bij de vraag: wat doen we

gestrekte arm bij een medewerker te

en de-escaleren en overval. Van den

als het ons overkomt?”

komen”, aldus Flendrig.

fysieke weerbaarheid te volgen, omdat

Contant geld

stappen op pinnen zijn preventieve

een conflict sneller uit de hand loopt als

Veel apotheken zijn tegenwoordig voor-

maatregelen die apothekers kunnen

iemand onzekerheid uitstraalt.”

zien van camera’s en een overvalknop.

treffen. Flendrig accepteert al sinds

Maar het belangrijkste bij elke overval

Maar volgens Van den Berg is het on-

2008 uitsluitend pinbetalingen. Een

is volgens Van den Berg: rustig blijven.

mogelijk een apotheek te beveiligen te-

enkele klant is hierdoor volgens haar

“We werken volgens het raak-princi-

gen een overval. “Een apotheek is geen

vertrokken. “Jammer, maar niets aan te

pe,: Rustig blijven, Accepteer de slacht-

bankfiliaal met kogelwerend glas. Bo-

doen. Oudere patiënten ontvangen een

offerrol, Afgeven wat de daders vragen

vendien kiezen veel apotheken voor een

rekening, als ze daar om vragen.”

en Kijken: zoveel mogelijk kenmerken

open en klantvriendelijke inrichting.”

Contante betalingen afschaffen vindt

opnemen van de daders.” Toevallig

Flendrig heeft er wel voor gekozen glas-

Van

heeft Van den Berg een paar weken

platen voor de balie te plaatsen. Ook

“Bovendien was ik blij dat er geld in

vóór de overval op de Schinkel Apo-

zijn de klapdeurtjes naast de balie ver-

de apotheek was, anders hadden de

theek een theorieles gegeven in deze

wijderd, zodat er geen vrije doorgang

overvallers misschien de assistenten

apotheek. Volgens Taco van Witsen van

meer is. “De eilandbalies hebben we

gedwongen hun bezittingen af te

de Schinkel Apotheek zijn de assisten-

vervangen door een grote balie, waar-

geven.”..<<

Berg: “Wij adviseren sowieso de module

Ook vaker geld storten of volledig over-

Witsen

te

klantonvriendelijk.

In België: meerdere keren per week raak

zijn in België 57 gewapende overvallen geregistreerd.

Overvallen op apotheken komen in Nederland niet

Tussen 2010 en 2014 werd in totaal bijna 750 keer

vaak voor, maar in België is het gemiddeld meerdere

een apotheek overvallen: 2010 (172 overvallen), 2011

keren per week raak. Gewapende overvallen op apo-

(85 overvallen), 2012 (183 overvallen), 2013 (113

theken maken in België jaarlijks ongeveer 12% uit

overvallen) en in 2014 (95 overvallen). De Belgische

van het totaal aan gepleegde gewapende overvallen

Algemene Pharmaceutische Bond voor zelfstandige

op commerciële doelwitten, blijkt uit cijfers van de

apotheken is onlangs een roadtour gestart om aan

Federale Gerechtelijke Politie. België telt zo’n vijfdui-

apothekers een nationaal veiligheidsplan te presen-

zend apotheken. In de eerste zes maanden van 2015

teren, dat samen met de federale politie is opgesteld.

optima farma nr 04

-


zelfzor g

Het advies voor noodanticonceptie is aangepast. Er is geen voorkeur meer voor levonorgestrel of ulipristal, de keuze is nu aan de klant. De nieuwe keuzehulp helpt je bij het adviseren. door: Jeltje Luinenburg, knmp Geneesmiddel Informatie Centrum

Levonorgestrel of ulipristal? Wanneer je een klant aan de balie

omdat deze nogal eens veranderen.

krijgt die vraagt om noodanticoncepom te bepalen of dit inderdaad nodig

Ook wijziging advies condooms bij ulipristal

volgende

is. Als je hebt vastgesteld dat noodan-

Het advies voor de periode na de

menstruatie.

ticonceptie nodig is, leg de klant dan

morning-afterpil met ulipristal is ook

Dit is omdat ulipristal de ovulatie ver-

de verschillende mogelijkheden voor.

gewijzigd. Omdat de ovulatie wordt

der uitstelt (vaak meer dan 5 dagen).

Deze zijn: de morning-afterpil met

uitgesteld, moeten bij gemeenschap

Het is niet bekend of bij een zoda-

levonorgestrel, de morning-afterpil

condooms worden gebruikt naast de

nig verstoorde cyclus het 7 dagen

met ulipristal of een verwijzing naar

pil. Bij levonorgestrel is dit van toe-

achter

de huisarts voor het morning-after-

passing totdat ten minste 7 dagen

wel voldoende bescherming biedt.

spiraaltje. Het volgende schema kan

achtereen de pil is geslikt. Nieuw is

Ook vrouwen die geen anticonceptie-

helpen bij de keuze. De kosten zijn

dat bij ulipristal wordt geadviseerd aan-

pil gebruiken, moeten er rekening mee

niet opgenomen in deze keuzehulp,

vullende maatregelen te nemen tot de

houden dat zij vruchtbaar zijn in de

tie, gebruik je eerst de stroomschema’s

levonorgestrel

ulipristal

koperspiraaltje

Betrouwbaarheid binnen 12 uur*

++ ++ ++

Betrouwbaarheid binnen 3 dagen**

+ + ++

Betrouwbaarheid na 3-5 dagen***

-- + ++

elkaar

slikken

van

de

pil

periode na het innemen van de morning-afterpil. Tot slot, vergeet bij het adviseren van ulipristal de medicatiebewaking niet. Onder andere vanwege de interacties met maagzuurremmers en anti-

Gebruiksgemak**** ++

epileptica, die de werking kunnen verminderen. Het complete overzicht

++

-

met adviezen met toelichting is terug te vinden in de zelfzorgstandaard

* Het risico op zwangerschap binnen 12 uur is bij levonorgestrel ongeveer 0.5%; bij ulipristal naar verwachting ook. ** Binnen 72 uur (3 dagen) is het zwangerschapsrisico bij levonorgestrel 2% en bij ulipristal 1.4%. Bij ulipristal is dit cijfer gebaseerd op minder data, levonorgestrel wordt al veel langer toegepast. Er is wel aangetoond dat ulipristal minstens even betrouwbaar is als levonorgestrel. *** Na 72-120 uur (3-5 dagen) is levonorgestrel niet meer betrouwbaar, ulipristal nog wel (2.1% risico op zwangerschap). **** Het morning-afterspiraaltje (koperspiraaltje) is altijd het betrouwbaarst (100%), maar moet wel worden ingebracht door de huisarts, waarna het desgewenst langer kan blijven zitten (tot 5 jaar).

Noodanticonceptie. De Standaard, de stroomschema’s en de keuzehulp (voorheen heette dit document Toelichting op de stroomschema’s) zijn per 1 november 2015 aangepast. Je vindt ze op www.knmp.nl en op de knmp Kennisbank. Ook de knmp KennisTest Noodanticonceptie is aangepast aan de nieuwe adviezen.

<<

inter vi e w

‘Er is niets typisch vrouwelijk aan vak van assistent’ door: Frans van den Houdt

foto: studio Oostrum

1 16


winter winter2015 2015 jaargang jaargang29 29

Het zijn vooral vrouwen die apothekersassistent worden, maar dat maakt het nog geen typisch vrouwenberoep, vindt Ben Hartogh. Als coördinerend assistent in Apotheek Seghwaert in Zoetermeer geeft hij leiding aan vijftien medewerksters. “Grootste aantrekkingskracht van mijn werk is mensen gemotiveerd houden.”

Ben Hartogh (49) zat als enige man tussen honderdvijftig

meer is dan de som der delen. Grootste aantrekkingskracht

vrouwen op de opleiding voor apothekersassistenten, wat

van mijn werk is dat je mensen gemotiveerd kunt houden,

hij “als zodanig” niet prettig vond. “Het is een aparte

door hen zoveel mogelijk zelfstandig te laten werken en

situatie, je valt ontzettend op en dat voelt niet altijd goed.

waar nodig te ondersteunen. Goed communiceren is daarbij

Een andere jongen die samen met mij begon, haakte om die

erg belangrijk.”

reden al snel af. Ik ging door omdat ik het vak zo interessant vond. Ik werd ook volkomen geaccepteerd.”

Motivatie

Dat het vak nog altijd door velen als een typisch

Dat enthousiasme heeft het afgelopen jaar bij hem noch bij

vrouwenberoep wordt gezien (opleidingen en apotheken

zijn medewerkers een knauw gekregen door het gedoe aan

worden nog steeds bevolkt door vooral vrouwelijke

de balie over de vergoeding voor het Begeleidingsgesprek

assistenten), vindt Hartogh onbegrijpelijk. “Ik snap echt niet

nieuw geneesmiddel. “Ik zie die kwestie juist als een

wat er zo typisch vrouwelijk aan dit werk is. Centraal staat

uitdaging, om klanten nog beter te informeren. Maar ik

het contact met patiënten, voor mij het allerleukste aan dit

moet zeggen dat we relatief weinig klachten hebben gehad

vak, en dat is volgens mij gender-neutraal.”

aan de balie. Tegelijkertijd is het belangrijk dat ik het team periodiek informeer over op handen zijnde veranderingen

Spannend

en hen handvatten geef om alles zo goed mogelijk uit te

Na zijn mbo-opleiding voor apothekersassistent volgde hij de

leggen aan de patiënt.”

hbo-opleidingen middle management gezondheidszorg en

Hartogh erkent dat de werkdruk fors is toegenomen de

hoger management gezondheidszorg. Hij werkte als assistent

afgelopen jaren. “Assistenten hebben steeds meer op hun

in een apotheek op een vliegbasis, in een kleine openbare

bordje gekregen. Maar geen van mijn collega’s heeft te

apotheek en in de grootste apotheek van Nederland, Azivo

kennen gegeven er de brui aan te willen geven. Het zijn

in Den Haag, waar zijn managementkwaliteiten opvielen

wat oudere, zeer ervaren mensen die hier goed mee om

en hij uiteindelijk teamleider werd van veertig vrouwen.

kunnen gaan.” Onder jongeren ziet hij soms helaas een

Daarna rolde hij van de ene in de andere leidinggevende

andere houding. “Je ziet bij sommige stagiaires dat ze

functie. Daardoor vindt hij zijn werk in de apotheek nog

minder gemotiveerd zijn.”

altijd “spannend en uitdagend.”

Ben Hartogh doet zijn werk na dertig jaar nog altijd met veel

Tien jaar was hij elders werkzaam, als zorginkoper voor

plezier en ziet de toekomst hoopvol tegemoet. “Voorzichtig

een zorgverzekeraar en accountmanager voor een

hoop ik dat we het dieptepunt wel achter ons hebben, wat

detacheringsbureau voor apothekers en assistenten, maar

betreft de te grote macht van zorgverzekeraars. Niet de

in 2011 keerde hij toch weer terug in de apotheek. "Ik miste

financiën maar de zorg voor patiënten moet weer leidend

het samenwerken en leiding geven aan een goed team, dat

zijn in de zorg.”

<<

Partyd r u g s

1


G ebruikers van partydrugs moeten op de hoogte zijn van de risico’s. Een watervergiftiging of serotoninesyndroom door

ecstasy kan fataal zijn. Apothekers die vragen krijgen van gebruikers over de combinatie van partydrugs met geneesmiddelen, kunnen bijdragen in voorlichting hierover. “Veilig is het gebruik van drugs nooit”, zegt apotheker Hans Smit. door: Cindy Reinders

Ecstasy: veel water drinken veroorzaakt watervergiftiging macologische groep van ecstasy, want

Afgelopen september nog stierf een

woorden reageerde een cliënt toen apo-

een goede interactielijst voor drugs is

20-jarige studente aan een watervergif-

theker Hans Smit hem adviseerde om

er (nog) niet. “Veilig is het gebruik van

tiging door ecstasy. Haar ouders riepen

veel water te drinken mocht hij ecstasy

drugs nooit,” benadrukt Smit. Zo kan je

jongeren in het Noordhollands Dagblad

gaan gebruiken. Want dat overwoog

oververhit raken door ecstasy. Daarom

op om na te denken bij wat je doet.

deze meneer. Hij wilde alleen eerst we-

adviseerde Smit zijn cliënt om extra te

ten of het gebruik van ecstasy veilig sa-

drinken. Dat je daardoor een water-

Advies

men ging met zijn medicatie en wendde

vergiftiging kan krijgen, wist hij toen

Preventiemedewerker Judith Noijen en

zich daarom tot zijn apotheker.

nog niet.

arts Renske Blom van Jellinek Preventie

Smit, apotheker van de Leidsestraat

Dat was voor hem een eye-opener op

in Amsterdam juichen het toe dat meer

Apotheek in Amsterdam, verwachtte

de regionale nascholing over party-

mensen open durven te zijn over drugs

geen interacties met zijn pijnstillers en

drugs, georganiseerd door het Amster-

en hun apotheker om advies vragen

slaappillen. Hij baseerde zich op de far-

damse zorgbureau fba. Smit had dit on-

over de risico’s met hun geneesmidde-

derwerp aangedragen omdat hij steeds

len. Daar zijn veel mensen nog niet van

vaker vragen kreeg over het gebruik van

op de hoogte, zegt Blom.

partydrugs. “Dat er vorig jaar oktober

Via de website van Jellinek Preventie

drie doden zijn gevallen op het Amster-

krijgt zij regelmatig vragen over het ge-

dam Dance Event heeft de drugsgebrui-

bruik van drugs met geneesmiddelen.

kers alert gemaakt”, denkt Smit. “Door

Zo kreeg ze laatst een mail van een cli-

kennis over het gebruik van partydrugs

ënt die een keer ecstasy wilde proberen

te verspreiden, moeten we meer dode-

om te vieren dat haar depressie voorbij

lijke slachtoffers zien te voorkomen.”

was. Ze gebruikte sinds een jaar cita-

foto Jellinek Preventie

“Wil je me dood hebben?” Met die

winter 2015 jaargang 29 Twintigers gebruiken het meeste ecstasy Ecstasy is na cannabis de meest gebruikte drug van Nederland. 830.000 Nederlanders tussen 15 en 64 jaar hebben ooit wel eens ecstasy gebruikt (7,6%), van wie 270.000 in het afgelopen jaar. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (cbs) en het Trimbos-instituut over peiljaar 2014 . Het gebruik van ecstasy is het hoogst onder de 25- tot 29- jarigen (19,2%), gevolgd door de 20 tot 24 jarigen (14,2%). Vergeleken met de laatste peiling uit 2009 lijkt het gebruik in 2014 te zijn toegenomen (6,2% versus 7,6%). Hoeveel precies kunnen de onderzoekers niet vaststellen omdat de in 2014 gebruikte onderzoeksmethode te veel verschilt van die in 2009. Waarom ecstasy in populariteit toeneemt, kan preventiemedewerker Judith Noijen van Jellinek Preventie niet verklaren. “Het is een modeverschijnsel dat een golfbeweging volgt. We zitten nu ongeveer op hetzelfde niveau als tijdens de eind jaren negentig. We zien nu alleen dat de groep gebruikers breder is geworden. Het gebruik foto 123 RF

van ecstasy beperkt zich niet meer tot de bezoekers van houseparty’s.”

lopram en voelde zich niet depressief

al te veel, beaamt Blom. Zij mag 60 tot

spreken een aantal speerpunten, zoals

meer. Maar wie ecstasy met een SSRI

90 mg uitgaande van een dosering van

de noodzaak van het testen en de meest

combineert, loopt het risico op het se-

1 tot maximaal 1,5 mg/kg lichaamsge-

voorkomende risico’s. Zo waarschuwen

rotoninesyndroom. Het is belangrijk om

wicht.

we bij ecstasy onder meer voor overver-

uit te leggen hoe gevaarlijk dat is, maar

“Gelukkig weten inmiddels steeds meer

hitting, zeker als iemand naar een festi-

raad het nooit helemaal af, adviseert

gebruikers de testservice te vinden,”

val gaat en warm weer voorspeld wordt.

Blom. “Dan doen ze het vaak juist. Pro-

zegt Noijen. “Daardoor kunnen we het

Ons advies luidt: stop op tijd met dan-

beer daarom een alternatief te bieden.”

alleen bijna niet meer aan, zo druk is

sen als je het warm krijgt, zoek regel-

Deze cliënte adviseerde Blom om samen

het.” De gebruikers die hun pillen willen

matig een koele plek op om te chillen en

met haar behandelaar te kijken of het

testen moeten dit van tevoren plannen,

drink water of fris, maar niet te veel.”

mogelijk is om het antidepressivum af

omdat ze niet altijd direct de uitslag

Dat is lastig omdat mdma de dorstprik-

te bouwen. “Kan dat, dan zou ze het gebruik van ecstasy kunnen heroverwegen wanneer ze haar medicatie een aantal maanden volledig heeft afgebouwd én haar stemming stabiel blijft.”

Testservice

Kennis verspreiden over partydrugs is van belang om doden te voorkomen

Wat tegenwoordig voor extra risico’s

krijgen. Ongeveer de helft van de pillen

kel opwekt. Meer dan twee glazen wa-

zorgt, is dat de sterkte van de pillen

kunnen ze matchen met eerder geteste

ter per uur verhoogt het risico op een

toeneemt, zegt Noijen. “Bij de testser-

pillen. De andere helft sturen ze op naar

watervergiftiging, oftewel een hypona-

vice zien we veel pillen met een dose-

het laboratorium, dan volgt de uitslag

triëmie. Blom legt uit mdma de afgifte

ring van meer dan 140 mg 3,4-methy-

een week later.

van het antidiuretisch hormoon (adh)

leendioxymethamfetamine (mdma), de

Noijen: “Met de mensen die zich bij de

stimuleert. Je lichaam houdt vocht

werkzame stof van ecstasy, met enkele

testservice melden, gaan we altijd het

vast en het zoutgehalte in het bloed

uitschieters naar 300 mg.” Voor een

gesprek aan. We vragen hoeveel erva-

daalt. Daardoor treedt uiteindelijk het

vrouw van 60 kg is een halve tablet dan

ring ze hebben met dat middel en be-

water uit de bloedbaan en zwellen de

Partyd r u g s

2


Gebruik ecstasy hooguit eenmaal per maand partydrug

dosering

werkingsduur

verschijnselen van overdosering

ecstasy

1-1,5 mg/kg, niet vaker dan

4-6 uur

hersenschade, black-outs,

1 keer per maand

amfetamine

5-40 mg is gebruikelijk, afhankelijk van

misselijkheid, hoofdpijn, hyperthermie, serotoninesyndroom, kater

4-8 uur Misselijkheid, braken, hyperthermie,

(speed)

de sterkte, of het geslikt, gespoten of

lever- en nierfunctiestoornissen,

gesnoven wordt, en de ervaring.

epileptische aanval, coma

cocaïne

50 mg per lijntje, vaak meer dan

een lijntje per avond

hypertensie, hersen bloeding,

epileptische aanvallen,

30-45 minuten Hartritmestoornissen, hartinfarct,

ademhalingsproblemen Gammahydroxy- dosering verschilt per individu. Een boterzuur (GHB) beginnende gebruiker van 50 kg heeft vaak voldoende aan 1 gram, een ervaren gebruiker van 70 kg aan 2,1 gram. De sterkte van buisjes met 5 ml verschilt.

1-3 uur Ademhalingsdepressie, diepe slaap die tot coma kan leiden

lichaamscellen op. Hersen- of longoe-

bereiken. Zo hopen ze bijvoorbeeld de

vragen, “die weten vaak wel wat hun

deem kan fataal zijn.

nieuwe animatie over watervergiftiging

vriend gebruikt heeft.”

bij potentiele ecstasygebruikers onder

Smit informeert op verjaardagen bij zijn

Uitgaanspubliek

de aandacht te brengen. Die is te bekij-

Amsterdamse vrienden en kennissen wat

Met de voorlichting over mdma en an-

ken op www.unity.nl onder het tabblad

de nieuwste trends zijn in het uitgaans-

dere partydrugs richten de medewer-

xtc. Op die website zijn ook bijsluiters te

circuit. Om vragen in zijn binnenstad-

kers van Jellinek zich voornamelijk op

downloaden per drug.

apotheek te kunnen beantwoorden, wil

het uitgaanspubliek, niet op het alge-

“Erg handig”, vindt apotheker Hans

hij daarvan op de hoogte te blijven. “In

mene publiek. Schoolgaande jongeren

Smit, die ondertussen de bijsluiters van

de Verenigde Staten wordt nu crystal

bijvoorbeeld die helemaal niet bezig zijn

alcohol, ecstasy en gammahydroxybo-

meth gebruikt. Misschien waait dat wel

met drugs, moet je vooral niet op idee-

terzuur (ghb) laat zien. Daarin staan

over naar Nederland.”

ën brengen, zegt Noijen. “We staan dus

onder meer de gebruikelijke dosering,

vooral met stands op feesten en festi-

de werkingsduur en eerste hulp advie-

Judith Noijen en Renske Blom van

vals. Studentenverenigingen hebben we

zen. Zo moet je bij iemand die te veel

Jellinek Preventie waren sprekers

tijdens de introductieweken bezocht.

ghb heeft ingenomen voorkomen dat

op de regionale nascholing Drugs

Daar verzorgen we bijvoorbeeld trainin-

iemand onderkoeld raakt, terwijl je bij

die projectmanager Yvonne Groen-

gen voor mentoren van eerstejaars stu-

ecstasy juist wel moet koelen.

stege van het Amsterdamse zorgbu-

denten. Niet alleen over de risico’s van

Als iemand out gaat, is het dus van be-

reau fba organiseerde voor apothe-

drugs, maar ook over alcohol.”

lang om te weten wat iemand heeft ge-

kers en huisartsen. Momenteel is ze

Noijen en Blom zijn verheugd over het

bruikt. Op een personeelsbijeenkomst

bezig om de cursus ook in Utrecht

platform Celebrate Safe. Hiermee kun-

voor barmedewerkers en beveiligers van

te organiseren en bij belangstelling

nen ze het uitgaanspubliek via clubs

het Amsterdam Dance Event adviseerde

ook in andere grote steden in de

en

Noijen om dat altijd aan de vrienden te

Randstad.

evenementenorganisaties

online

<<

optima farma nr 04

-

inter view


Apotheker Mike Nettekoven maakte (onder het pseudoniem Mike van Dam) een prentenboek over scheiden en co-ouderschap, omdat een dergelijk kinderboek ondanks de behoefte nog niet bestond. “De meeste boeken zijn zo triest, een positieve invalshoek ontbreekt.” door: Frans van den Houdt

‘Ik miste humor in scheidingsboeken’ Vier jaar geleden besloten Mike Nette-

Zo’n boek miste ik. Ook co-ouderschap

koven en zijn partner uit elkaar te gaan,

werd nergens behandeld.”

hun zoontje was toen twee jaar. “Niet

Zo ontstond bij Nettekoven het idee

echt een leeftijd waarop je makkelijk

om zelf een boek te maken. Het aan-

kunt communiceren over de scheiding

tal scheidingen neemt tenslotte toe

van papa en mama en het co-ouder-

en steeds meer jonge kinderen krijgen

schap waarvoor wij hadden gekozen.

te maken met situaties die om uitleg

Terwijl je bij je eerste kind juist alles zo

vragen. “Een prentenboek leek me het

goed mogelijk wilt doen, wisten we

meest geschikt om de boodschap bij

aters, jeugdcoaches en huisartsen die

niet goed hoe we dit aan onze zoon

kinderen van drie tot zeven jaar over te

vaak met de scheidingsproblematiek in

duidelijk moesten maken.”

brengen.” In Mirjam Laater vond hij de

aanraking komen, maar ook op de ba-

Bij hun zoektocht naar een geschikt

perfecte illustrator.

lie en in wachtruimtes van apotheken

kinderboek dat als hulpmiddel kon

Eind oktober werd het boek ‘Thuis bij

zou het niet misstaan. “Apothekersas-

dienen, stuitten ze vooral op trieste

allebei – Een prentenboek over schei-

sistenten worden aan de balie ook ge-

boeken. “Natuurlijk is een scheiding

den en co-ouderschap’, officieel ge-

confronteerd met gezinssituaties van

geen leuke happening, maar je kunt

lanceerd in een kinderboekhandel in

patiënten”, aldus Nettekoven, die als

het onderwerp wel met een knipoog,

Rotterdam. De reacties waren positief.

freelancer in veel verschillende apothe-

met een beetje humor behandelen.

Zo prees kinderpsycholoog en opvoed-

ken werkt, bijvoorbeeld als waarnemer

kundige Tischa Neve het boek omdat

bij zwangerschapsverlof.

het moeilijke dingen ietsje makkelij-

Hij is ervan overtuigd dat zijn boek veel

ker en duidelijker maakt. Zijn zoontje

mensen uitkomst kan bieden. “Voor

was “super trots”, zegt Nettekoven.

het geld heb ik het niet gedaan, ik

“Hij herkent zichzelf in de tekeningen,

verdien er niks aan. Maar ik geloof er

die op waargebeurde situaties zijn ge-

heilig in dat het boek ouders en hun

baseerd.” Nettekoven hoopt dat zijn

kinderen kan helpen door moeilijke

boek ook terechtkomt bij kinderpsychi-

perioden heen te komen.”

<<

2 22

optima farma nr 04

-

ver eni g in g s ni e u w s

Vakblad Optima Farma stopt na 30 jaar!

Beroepsvereniging Optima Farma gaat

en het jaarlijkse Optima Farma congres

maatschap van de beroepsvereniging is

zelfstandig verder. Ruim 30 jaar heb je

te kunnen behouden.

ook nog eens dat het je 2 kaof punten

het vakblad Optima Farma kosteloos

Omdat de directe samenwerking met de

per jaar oplevert.

ontvangen en ben je zo geïnformeerd

knmp per 1 januari 2016 tot een einde

Als je wel bij wilt blijven maar geen

over ontwikkelingen over je vak als

komt, stopt ook het uitgeven van het

lid wilt worden, kun je ook donateur

apothekersassistent, farmaceutisch con-

vakblad Optima Farma door de knmp.

worden, waarbij je dezelfde informatie

sulent en manager en heb je alle ont-

En aangezien de vereniging niet over

ontvangt maar niet de voordelen hebt

wikkelingen in het werkveld van de far-

een financiële buffer beschikt om het als

van het lidmaatschap. Donateur word je

macie kunnen volgen. Optima Farma,

beroepsvereniging zelf uit te kunnen

voor g 10 per jaar.

de beroepsvereniging van apothekersas-

geven verschijnt het vakblad na 1 januari

sistenten, farmaceutisch consulenten en

2016 niet meer.

Wij hopen dat onze collega’s in de apo-

managers, was tot 2012 verantwoordelijk

Het komend jaar staat voor Optima Farma

theek ook het belang inzien van een

voor de inhoud en het uitgeven van het

dan ook in teken van leden werven om

beroepsvereniging met een grote achter-

vakblad. Omdat het vakblad kosteloos

zo een grote, bloeiende vereniging, met

ban, want er zijn ruim 16.000 apo-

werd verzonden en de inkomsten uit ad-

een grote (betalende) achterban te real-

thekersassistenten!

vertenties zodanig terugliepen, was dit

iseren. Wellicht is het in de toekomst dan

Optima Farma staat dan ook voor de

financieel niet meer haalbaar. Daarom

weer mogelijk om in een of andere vorm

kwaliteit en deskundigheid van onze

is samenwerking gezocht met de knmp.

een blad uit te kunnen uitgeven. Tot

beroepsgroep. Alleen met een grote,

Optima Farma heeft hierbij het belang

die tijd houden we jullie op de hoogte

betrokken en daadkrachtige achterban

van de achterban voorop gesteld om

via onze website en onze digitale

kunnen we onze beroepsgroep goed ver-

hen zo blijvend een platform te kunnen

Nieuwsbrief, met verdieping en extra in-

tegenwoordigen en ook meer bereiken

bieden en te kunnen blijven informeren

formatie. En je kunt ons natuurlijk ook

in het farmaceutische werkveld.

over veranderingen en ontwikkelingen

via Facebook en LinkedIn volgen.

We hopen dan ook dat velen van jullie de

rondom het vak, de apotheek en de far-

komende tijd lid worden! Om de nieuwsbrief te ontvangen - aan-

De samenwerking met de knmp was

melden via www.optimafarma.nl - moet

Jose, Trudy, Marian en Sharda

in 2012 voor het bestuur van Optima

je wel lid of donateur zijn van Optima

Bestuur Optima Farma

Farma een logische stap om als beroep-

Farma. Het lidmaatschap kost je g 50

svereniging meer inhoud te geven aan

per jaar, maar wanneer je je met het hele

het blad maar ook aan de samenwerking

apotheekteam aanmeldt, krijg je korting.

tussen beide beroepsgroepen, wat ten

Bij dat lidmaatschap horen natuurlijk

goede kwam aan het apotheekteam. En

ook ledenvoordelen zoals korting op

uiteraard om het vakblad Optima Farma

symposia. Een extra voordeel van je lid-

foto : Optima Farma

macie in het algemeen.

Symposium 2015 “Helpen, Beslissen en Ontwikkelen” De eerste grote activiteit van de commissie

aan de diverse workshops en lezingen. Er

ingscurve’ oftewel: wat doet het met mensen

Hoger Kader was het organiseren van een

kwamen hierbij farmaceutisch inhoudelijke

in de praktijk als zij dingen op een andere

symposium voor hbo’ers. Op 21 november

onderwerpen, zoals mfb’s, polyfarmacie en

manier moeten gaan doen en hoe kun je daar

j.l heeft dit symposium met de titel “Helpen,

noac’s maar ook onderwerpen als ‘samen-

als leidinggevende het beste mee omgaan.

Beslissen en Ontwikkelen” plaatsgevonden.

werken met andere disciplines’ en ‘innov-

En uiteraard was er ook ruim de tijd om de di-

Voornamelijk farmaceutisch consulenten

aties in de farmacie’ aan bod. In het kader

verse stands te bezoeken, te netwerken en bij

maar ook enkele farmaceutisch managers

van ‘persoonlijk leiderschap’ werden de

te praten met andere collega’s en oud-klasge-

en farmakundigen namen zaterdag deel

bezoekers meegenomen in de ‘verander-

noten. Kortom; een enerverende dag!


lemaal veel zin in, dus dat gaat wel

Een terugblik van de commissie Hoger Kader

goed komen.

Vol enthousiasme is de commissie Hoger

Congrescommissie en scholingscommissie gaan samen verder!

constructie, maar we hebben er al-

Tot voor kort hadden we twee com-

Symposia apothekersassistenten 2016

gaat de hbo’ers , werkzaam in de apotheek-

missies, namelijk de scholingscommis-

Voor 2016 hebben we al een sym-

ondersteuning bieden bij hun werkzaam-

sie en de programmacommissie. Deze

posium

apothekersassistenten

heden en activiteiten en hen met elkaar

zijn nu tot één commissie samenge-

gepland, met als thema Hart en Vaat-

in contact te brengen. De commissie heeft

voegd. Let wel: Optima Farma is geen

ziekten (maar dan net even anders…);

zich in eerste instantie verdiept in de vol-

scholingsaanbieder, maar houdt zich

Noteer zaterdag 16 april 2016 dus al-

gende vragen: Wie zijn de hbo’ers, Waar

wel bezig met vraag en aanbod en

vast in de agenda! Verder willen we

werken ze en Hoe kunnen we ze bereiken.

het in kaart brengen van opleidingen

ook op meerdere locaties in het land

Naar aanleiding hiervan is er ook een Face-

en bij- en nascholingsmogelijkheden.

(kleinschaliger) activiteiten gaan or-

bookpagina aangemaakt. Daarnaast kan

De programmacommissie houdt zich

ganiseren. Mocht je nog goede ideeën

via de Optima Farma website en de digitale

bezig met de organisatie van de Op-

hebben voor onze commissie of zelf

Nieuwsbrief ook de nodige informatie

tima Farma symposia. De programma-

graag meedenken of iets willen doen,

gedeeld worden. Door middel van deze

Kader dit jaar begonnen. Deze commissie

voor

communicatiemiddelen willen wij nog

samen met de nvfz (beroepsvereniging

beter in contact komen met alle hbo’ers in

farmaceutische medewerkers in de

de apotheek.

foto : Optima Farma

commissie werkt hierbij in het voorjaar

ziekenhuisapotheek) en in het najaar met

de

commissie

Hoger

Kader.

Eind oktober hebben we met de leden van beide commissies bij elkaar gezeten om te kijken of het slimmer en

schroom niet en laat iets van je horen!

efficiënter is om samen te werken,

De huidige commissie bestaande uit:

waarna besloten is om als één acti-

Marian (bestuur), Louise, Trudy (bestuur),

viteitencommissie verder te gaan.

Karin(vz), Jolande, Jennifer en Marga. Niet

Het is nog een beetje zoeken naar de

op de foto: Mirella.

foto : Optima Farma

Vlnr.: Marlies, Inge, Christine, Sharida.

Symposium 2016

Colofon

Inmiddels is de commissie Hoge Kader druk

Het vakblad Optima Farma is een uitgave van

doende met de voorbereidingen voor vol-

de beroepsvereniging Optima Farma en knmp. Het kwartaalblad bereikt via de apotheek

gend jaar. Het symposium zal wegens suc-

apothekersassistenten, farmaceutisch consu

ces een vervolg krijgen en wel op zaterdag 19 November 2016, noteer deze datum alvast! Daarnaast is er in het voorjaar een bezoek gepland aan Lareb, het Nederlandse bijwerkingencentrum. Alle geplande activiteiten zullen worden gepubliceerd op de

lenten en farmaceutisch managers, die

Bereikbaarheid Optima Farma na 1 januari 2016!

website van Optima Farma en Facebook. Dus hou deze goed in de gaten. Het zou jammer zijn wanneer je onze activiteiten misloopt! www.optimafarma.nl www.facebook.com/OFhogerkader www.linkedin.com/in/optima-farma451b5660

Algemeen email adres: [email protected] Voor andere contactadressen zie onze website www.optimafarma.nl

werkzaam zijn bij de openbare, huisarts-, of ziekenhuisapotheek, poliklinische apotheek of farmaceutische groothandel. Hoofdredacteur: Frans van den Houdt Aan dit nummer werkten mee: Edwin Bos, Margo Briejer, Jeltje LuinenburgCindy Reinders, . Ontwerp: Ton Sampiemon, TSdesign ISSN 0920 -2110

professional

Kleine veranderingen kunnen een verschil maken voor uw cliënten

Verlaag het cholesterol met 3 porties of 1 yoghurtdrink per dag

1 per dag

Bezoek

www.becelproactiv.nl voor voorlichtingsmaterialen en meer informatie

100ml: 1 yoghurtdrink

3 PORTIES PER DAG -> 1 PORTIE = 10g: 2 boterhammen

250ml: 1 glas

OF *Resultaten van een Europese meting onder 9066 deelnemers naar het bewustzijn en begrip van cholesterolcijfers. ** Becel pro.activ bevat plantensterolen. Het is aangetoond dat plantensterolen het bloedcholesterol verlagen als onderdeel van een gezonde voeding met voldoende groente en fruit en een gezonde leefstijl. Een hoog cholesterolgehalte is een risicofactor voor de ontwikkeling van coronaire hartziekten. Hiervoor bestaan meerdere risicofactoren en de verandering van één van die factoren kan al dan niet een heilzaam effect hebben.

Meld je aan voor Het Apotheekteam, Let op: Laatste nummer! Het vervolggesprek maakt het werk juist weer leuk

Recommend Documents