Meesterlijke masters in de maak

België - Belgique P.B. / P.P. B - 731

JAARGANG 14, NR. 1 - 29 OKTOBER 2004 VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS

Vlaanderen zendt zijn zonnen uit. ”Vroeger zond Vlaanderen z’n zonen uit, straks stuurt het z’n zonnen uit”, aldus Johan De Graeve tijdens de opening van het academiejaar. De Algemeen Directeur doelde hiermee op het Solar Team van GROEP T dat met een zelfgemaakte racewagen op zonne-energie in september 2005 deelneemt aan de World Solar Challenge in Australië. Meer nieuws op p. 8.

TWEEJARIG EN MET BIJZONDERE FINALITEITEN

Meesterlijke masters in de maak S amen met de bachelor-masterstructuur lanceert GROEP T in 2004-2005 ook een nieuwe ingenieursopleiding. Die bevat belangrijke innovaties zoals competentiegericht leren, nieuwe werkvormen zoals leerbelevenissen en geïntegreerde 3 E-projecten waarin de studenten zich bekwamen in Engineering, Enterprising en Educating. De blikvangers worden ongetwijfeld de masterprogramma’s die momenteel in de steigers staan. GROEP T werkt aan een originele formule en een pakket bijzondere finaliteiten. Terwijl de bacheloropleidingen nog volop in ontwikkeling zijn, kijkt GROEP T al verder, naar de masterprogramma’s die

in 2007-2008 van start gaan. Belangrijk in het vernieuwingsproces is dat alle betrokkenen – studenten, docenten en ondernemers – weten waarheen het traject leidt en op welke finaliteiten de opleiding uitzicht geeft. Eerder dit jaar ging een interdisciplinair team mastermanagers aan de slag om de architectuur van de masters te ontwerpen en een aantal finaliteiten uit te werken. Eerst het algemene concept. In haar ingenieursopleiding richt GROEP T vier masterprogramma’s in: Elektromechanica, Elektronica-ICT, Chemie en Biochemie. Studenten kunnen kiezen tussen een Nederlandstalige of een Engelstalige opleiding en tussen twee formules: een klassiek éénjarig traject

lopend over twee semesters zoals overal elders in Vlaanderen. Ofwel – en dat is nieuw – een tweejarig traject van vier semesters waarin de opleiding wordt gecombineerd met complementaire leeractiviteiten in een onderneming, activiteiten die resulteren in een complementair certificaat. Wie kiest voor de tweejarige formule volgt het eerste en het vierde semester aan de hogeschool. Semesters 2 en 3 zijn gereserveerd voor een zg. ‘in-company’ leertraject in binnen- of buitenland. Gedurende de semesters in-company realiseren de

Vervolg op pagina 2

foto F. Van Loock

Vervolg van pagina 1 studenten ook hun masterproef waarmee ze aantonen een startbekwame 3 E-ingenieur/master te zijn.

Leren-werken

INNOVATIE

Waarom een tweejarig traject als het ook in één jaar kan? Eerst en vooral om de ingenieurs in spe in staat te stellen om zelfstandig en gedurende een langere periode supplementaire ervaring op te doen in een professionele context. Zo komt er meer ruimte voor flexibilisering en personalisering in het curriculum. Het professionele milieu wordt een volwaardige en in de opleiding geïntegreerde leeromgeving waardoor de studenten beter voorbereid zullen zijn op de beroepspraktijk. Die wordt immers steeds meer gekenmerkt door een combinatie van leren en werken. Met deze formule van alternerend leren en werken anticipeert GROEP T op toekomstige ontwikkelingen. Maar er is meer. Met de tweejarige formule sluit GROEP T ook aan bij de Europese en internationale onderwijscontext waar tweejarige masteropleidingen regel zijn. Daarbij kan men zich trouwens afvragen of Vlaanderen op termijn zijn eenjarige masters wel zal kunnen handhaven. Verder biedt de tweejarige formule ook heel wat voordelen aan de ondernemingen die erbij betrokken zijn. Zij kunnen met studenten en de hogeschool meer omvattende leertrajecten uitzetten die over een langere periode lopen. De masterproef bijvoorbeeld zal in de tweejarige formule ongetwijfeld heel wat meer om het lijf hebben dan in het eenjarige traject.

2

Ontwikkelingsplan Een andere innovatie in de masterprogramma’s is het persoonlijk ontwikkelingsplan. Na het eerste semester wordt van de studenten verwacht dat zijn een plan opstellen over de leerinhouden en competenties waarin zij zich verder willen bekwamen. Zij doen dit op basis van vastgestelde competentieleemtes en/of individuele leerbehoeften. Belangrijk daarbij is dat dit plan wordt opgesteld in samenspraak met de onderneming waarin de studenten aan de slag gaan. In hun persoonlijk ontwikkelingsplan maken zij duidelijk hoe

hun in-company leertraject er zal uitzien. De realisatie van dit plan wordt ondersteund door zelfstudie, door (optie)vakken in de hogeschool of door andere vormen van flankerend onderwijs maar ook door expert meetings waarin de studenten vragen kunnen stellen of ervaringen uitwisselen.

“

GROEP Tingenieurs/masters staan niet alleen sterk in hun vakgebied, ze geven ook blijk van ondernemingszin en zijn in staat om andere mensen te coachen en zichzelf te blijven ontwikkelen als professional

’’

Bij het persoonlijk ontwikkelingsplan hoort een portfolio. Hierin reflecteren de studenten op hun leerproces en verzamelen ze producten die als bewijsmateriaal voor hun ontwikkeling moeten dienen. Het portfolio vormt de registratie van de manier waarop de in het persoonlijk ontwikkelingsplan vooropgestelde doelen bereikt zijn: het maakt het in-company leertraject zichtbaar. De invoering van het persoonlijk ontwikkelingsplan betekent niet alleen een belangrijke onderwijsinnovatie, het geeft de masteropleiding ook een bijkomende aantrekkingskracht voor zowel de studenten als de ondernemingen.

Interdisciplinair Elk van de masterdiploma’s bij GROEP T zal worden gekenmerkt door een aantal finaliteiten waaruit de

Beijing pop in Leuven

A

t the opening party of GROUP T’s students’ union Industria, a special guest made her appearance: Kelly Cha, pop star, artist, writer, performer, composer. Commuting between Los Angeles and

Beijing this musical jack-of-all-trades symbolizes the new China: cool, creative, cosmopolitan… Kelly was born in China and went to the US when she was 8 years old. She completed her elementary school education there and returned to China for high school and college. She began radio DJing in college and has been hosting shows and live events ever since. Her bilingual book debut “Looking at America, memoirs of a Chinese girl” was first published in 1996. She began song-writing in 1998 and has written over 100 songs since then. Kelly returned to the US at the age of 20 to pursue her Master’s Degree in International Business Studies, during which she was awarded a six-month internship by the Academy of Television Arts and Sciences at Warner Bros. in Los Angeles. After graduating, she continued working in the entertainment industry. Kelly moved to Beijing in 2002 to focus on the writing and song-writing. Since then, she has hosted a number of widely-acclaimed radio and TV-shows, published numerous articles and has gained much notice on her debut novella “Happiness”. Kelly is now working on her first novel and preparing for her debut music album. During her stay at GROUP T, Kelly explored several ideas and possibilities for promoting GROUP T in China through culture.

INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

studenten kunnen kiezen. Die finaliteiten laten de studenten toe zich te verdiepen in hun studierichtingen maar ook zich te verbreden naar andere vakgebieden. Verschillende finaliteiten zullen interdisciplinair zijn, dus toegankelijk voor studenten uit meerdere diplomarichtingen. Twee mogelijke finaliteiten die voor alle masterrichtingen open staan zijn ‘Entrepreneurship’ en ‘Competence Development’. De eerste, horend bij het competentiegebied Enterprising, heeft betrekking op zowel het zelfstandig ondernemerschap als het ondernemerschap binnen de organisatie (intrapreneurship). De tweede finaliteit, horend bij het competentiegebied Educating, leidt de masters op tot kennisingenieurs die in staat zijn competenties in organisaties te ontwikkelen. Andere mogelijke finaliteiten die kunnen openstaan voor meerdere masteropleidingen zijn ‘Sustainable Engineering’ of duurzaam ontwerpen, ontwikkelen en produceren; ‘Bio-Electronics’ over biologische herkenning via biosensoren en ‘Tissue Engineering’ waarbij men cellen laat ontwikkelen op externe dragers. Elke masterrichting zal ten slotte ook een aantal diplomaspecifieke finaliteiten hebben. Binnen Elektromechanica zou dat bijvoorbeeld ‘Intelligent Mechanics’ en ‘Intelligent Manufacturing’ kunnen zijn. Bij Elektronica wordt gedacht aan ‘e-Media’ en ‘Embedded Systems’ of het incorporeren van intelligentie in compacte stand-alone systemen. Chemie werkt aan ‘Advanced Materials’, het karakteriseren, verwerken en toepassen van nieuwe materialen. En Biochemie is van plan een finaliteit aan te bieden over ‘Bio Molecular Engineering’ of het engineeren van levensprocessen op moleculair niveau. Al deze (of nog andere) finaliteiten hebben een aantal eigenschappen met elkaar gemeen: ze zijn duurzaam, sluiten aan bij belangrijke trends in de technologie en de samenleving, ze bieden mogelijkheden voor wetenschappelijk onderzoek (belangrijk in het kader van de academisering), ze zijn attractief en – last but not least – ze belichamen de 3 E-filosofie. Want, wat ook hun finaliteit is, GROEP T-ingenieurs/masters staan niet alleen sterk in hun vakgebied (Engineering), ze geven ook blijk van ondernemingszin (Enterprising) en zijn in staat om andere mensen te coachen en zichzelf te blijven ontwikkelen als professional (Educating). Y.P.

Ruben Huylenbroeck, voorzitter van de Studentenraad, had het eerste woord tijdens de opening van het nieuwe academiejaar. Hij pleitte voor meer samenwerking tussen alle geledingen van de hogeschool.

OPENING

OPENING ACADEMIEJAAR

Voorzitter studentenraad pleit voor meer “Ensemble”

3

Bij de opening van een nieuw academiejaar hebben de studenten traditiegetrouw het laatste woord. Dit jaar werd de volgorde volledig omgedraaid en beet Ruben Huylenbroeck, ingenieursstudent en voorzitter van de Studentenraad de spits af. Hij verwelkomde de studenten die niet alleen in een nieuw jaar, maar ook in een nieuwe structuur en een nieuw curriculum stappen. Met zijn team wil Ruben meer in het bijzonder werk maken van samenwerking.

E

en nieuw academiejaar is altijd opnieuw iets speciaals”, aldus Ruben. “Na drie maanden vakantie opnieuw uitkijken naar medestudenten – sommigen na een iets kortere vakantie omdat het studeren te plezant was – dit jaar eens zien hoe GROEP T het eerste bachelorjaar concreet invult en al volop denkt aan de finaliteiten van de masterprogramma’s. Er is ook het Solarteam dat met een zelfgebouwde zonnewagen gaat deelnemen aan de World Solar Challenge in Australië en een eerste stap zet naar een vijfjarige opleiding. De start van een academiejaar is meer dan een paar speeches en een receptie achteraf; het is ook en altijd opnieuw met nieuwe moed aan een doel of een visie werken.” Ook in de nieuwe BaMastructuur en de nieuwe studieprogramma’s blijft de Studentenraad een baken. “Ons doel als studentenvertegenwoordigers is het blijven verdedigen van de belangen van de studenten en dat op alle mogelijke gebieden: examenreglement, kotnet, groepsvertegenwoordigers, noem maar op. Ook onze hogeschool, GROEP T, heeft haar visie en evolueert daar ieder academiejaar in verder, dit jaar met de 3 E’s van Engineering, Enterprising en Educating wellicht nog meer en nog sneller dan anders. De mooiste voorbeelden daarvan zijn de grote vooruitgang in de internationalisering, de Engelstalige programma’s en het invoeren van meer ervaringsgerichte opleidingsonderdelen en werkvormen waaronder de 3 E-projecten en de leerbelevenissen. Bij GROEP T is meer dan ooit sprake van ‘accent op talent’.”

Vragen Toch zijn er bij alle lopende en nog op til zijnde ver-

nieuwingen volgens Ruben nog heel wat vragen en dat niet alleen bij de studenten maar even goed bij de docenten. “De vragen van de docenten laten we aan het hogeschoolbestuur over, wij concentreren ons op de vragen van de studenten die we zullen inventariseren, registreren en formuleren en beantwoorden. Wij nemen het initiatief, de studenten hoeven ons enkel te contacteren. Want dat ligt helemaal in de lijn van ons doel: met een visie op een degelijke opleiding een degelijk antwoord geven waarbij we de belangen van de studenten blijvend voor ogen hebben.” Als voorzitter van de Studentenraad is Ruben uiteraard ook bekommerd om de vele buitenlandse studenten bij GROEP T in de Engelstalige ingenieursprogramma’s. De overgrote meerderheid van hen komt uit Azië, meer in het bijzonder uit China. In zijn toespraak richtte Ruben zich dan ook speciaal tot hen: “As a member of the Student Council I’ll keep a special eye on our foreign friends. Tomorrow is my first lesson of Chinese language: it is my step towards a better integration. At GROUP T we are on the right path, but a lot of work remains to be done. All members of the Student Council consider the presence of Asian students as an important enrichment towards a beautiful cultural diversity. Therefore, we invite our foreign friends to take part in this with us.”

Samenwerken

de docenten, het hogeschoolbestuur en zelfs voor de hele associatie waar GROEP T lid van is. “Het zal inderdaad niet altijd even gemakkelijk zijn om dit ensemble goed draaiende te houden. Ook zonder de internationalisering en de aanwezigheid van buitenlandse studenten draait de studentenwerking soms vierkant wegens te weinig motivatie bij de studenten of een gebrek aan erkenning bij de docenten. Hier vragen we dan ook hulp aan de hogeschool. Die is aan onze verwachtingen al gedeeltelijk tegemoet gekomen, o.m. met de vernieuwde mentorenwerking in het eerste bachelorjaar waar de studentenbegeleiding in het curriculum wordt geïntegreerd.” Naast belangenbehartiging is het bevorderen van de samenwerking een van de prioritaire thema’s van Ruben en zijn team. Meer samenwerking tussen Vlaamse en Aziatische studenten, meer samenwerking tussen ingenieurs- en lerarenopleiding, meer samenwerking tussen de verschillende studentenorganisaties binnen GROEP T: de studentenraden van de Technologische en de Pedagogische Hogeschool en de studentenverenigingen Industria en Educata. “Zo creëren we een breder draagvlak waardoor we sterker naar buiten kunnen treden en de mening en belangen van alle studenten van de Pedagogische en de Technologische Hogeschool kunnen verdedigen als dat nodig is. De solo’s vloeien dan over in een groot harmonieus geheel en groeien uit tot een groot ensemble.” Y. P.

Ook in het nieuwe academiejaar zal de toenemende internationalisering en de aanwezigheid van diverse culturen op de campus de hogeschool voor een echte uitdaging plaatsen. Dat is volgens Ruben niet alleen het geval voor de Studentenraad maar ook voor INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

OPENING

Rector André Oosterlinck tijdens de academische opening bij GROEP T: “Ik ben er zeker van dat de Associatie, mét de universiteit en mét GROEP T, een sleutelrol te vervullen heeft in de innovatiegerichte kenniseconomie.”

4

OPENING ACADEMIEJAAR

Profilering maakt sterker Prof. André Oosterlinck opende het nieuwe academiejaar bij GROEP T in een dubbele hoedanigheid. Als voorzitter van de Associatie K.U. Leuven waarin GROEP T een belangrijke partner is en als rector van de Leuvense universiteit, dus als buurman van GROEP T. Dit partnership en nabuurschap zullen in de geglobaliseerde wereld de volgende jaren steeds meer aan belang winnen. Met zijn 3 E-profiel en zijn internationaliseringspolitiek heeft GROEP T volgens de rector een uitstekende uitgangspositie verworven: in Leuven, in Vlaanderen en in de wereld.

R

ector Oosterlinck beklemtoonde het al bij de academische opening van zijn universiteit: het universitair en het hogeschoolonderwijs komt in een stroomversnelling terecht, in een golf van europeanisering en mondialisering. “We zijn aanbeland in de geglobaliseerde wereld van de kennismaatschappij waarin kennis, talent en leren anders ingevuld worden dan vroeger. In Vlaanderen zijn we volop bezig met de uitbouw van een hoger onderwijsruimte volgens de krijtlijnen van Bologna. Doel van de hele Bologna-operatie is om tegen 2010 een slagkrachtig en meetellend hoger onderwijs in Europa tot stand brengen.” Dat Europa is – nog steeds volgens de rector – veel groter dan de huidige 25 lidstaten van de Europese Unie. “Inmiddels hebben al 34 landen de Bologna-principes geaccepteerd en we gaan wellicht naar 44 landen. Ook Rusland komt daar bij wat betekent dat de Europese hogeronderwijsruimte zich al minstens tot de Oeral uitstrekt, straks wellicht tot in Vladivostok. Misschien spreken we binnenkort beter van een Euro-Aziatische ruimte. Als bestuurslid van de Europese Vereniging van Universiteiten meen ik dat het onverstandig zou zijn om de grenzen van onze onderwijsruimte te beperken tot Vlaanderen of de Europese Unie. Onze buur is de wereld, dus ook de Verenigde Staten, India, uiteraard China. Dat is de ruimte waarin ons onderwijs en onderzoek moeten gedijen.”

Talent aantrekken Om mee te tellen in de geglobaliseerde kennismaatschappij zijn uiteraard geld en middelen nodig maar evenzeer talent. “Onderwijs en onderzoek zijn nog altijd mensenwerk, dus komt het erop aan om zoveel mogelijk talent van eigen bodem aan te trekken of te behouden. Kunnen we dat voldoende? En als we dat niet kunnen, slagen we er dan in om voldoende talent van elders aan te trekken? Op dit laatste punt scoren we nog altijd INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

zwak. Er gaan nog altijd veel meer Europese studenten in andere continenten studeren dan er studenten van elders in de wereld naar Europa komen. Laten we niet vergeten dat de Sorbonne-overeenkomst – de directe voorloper van Bologna – destijds precies tot doel had buitenlands talent aan te trekken. Er is dus nog veel werk aan de winkel.” Wat het aantrekken van talent betreft, kunnen we volgens rector Oosterlinck veel leren van de Verenigde Staten. Hij noemt dit het Silicon Valley-effect. “Amerikaanse topuniversiteiten richten zich heel specifiek op buitenlandse studenten in de postdoctorale fase. De kosten van de basisopleiding zijn gedragen door hun land van oorsprong maar als zij in de States arriveren zijn ze op het toppunt van hun productiviteit en creativiteit. Aan de Amerikaanse topuniversiteiten krijgen deze postdocs ook veel vrijheid om nieuwe wegen te verkennen en innoverende initiatieven te nemen. Bij ons lukt dat veel minder goed, o.m. door de organisatie van onze onderzoekswereld waarin postdocs te lang onder de vleugels van hun promotor blijven zodat hun innovatief potentieel zich niet ten volle kan ontplooien.”

Nieuwe bakens Met de invoering van de bachelor-masterstructuur dit jaar zijn de Bologna-hervormingen nu voor iedereen een zicht- en tastbare realiteit geworden. In dit BaMa-proces bekleedt GROEP T volgens de rector een voorbeeldfunctie. “Met het 3 E-concept is GROEP T er niet alleen in geslaagd zijn onderwijs grondig te moderniseren, maar heeft het ook nieuwe bakens uitgezet. Deze hogeschool pakt uit met een compleet nieuwe ingenieursopleiding waarin het technologie-onderwijs op een nieuwe leest is geschoeid. Zoals in de Purdue University in de USA een ‘master of technology’ en een ‘master in engineering’ perfect naast elkaar kunnen bestaan, zijn de ingenieursopleidingen aan de universiteit en hier bij GROEP T geen concurrenten van elkaar. Het gaat

hier om complementaire profileringen die mits de nodige taakafspraken en overstapregelingen nieuwe mogelijkheden openen voor studenten die levenslang en levensbreed willen leren.” Een andere troef van GROEP T is ongetwijfeld de internationale oriëntatie. Tijdens de opening van het academiejaar aan de K.U. Leuven pleitte de rector ervoor om de lokale omgeving minder te laten primeren en verder te kijken. En dat is precies wat GROEP T doet. “Door zijn bachelor- en masteropleidingen ook in het Engels aan te bieden opent GROEP T de deuren voor internationale studenten. Dat de formule aanslaat, blijkt uit de aanwezigheid van tal van Aziatische studenten op deze campus.”

Profiel aanscherpen De BaMa-hervormingen in het algemeen en die bij GROEP T in het bijzonder maken dat de kloof tussen universiteit en hogeschool en tussen burgerlijk en industrieel ingenieur verkleint. Rector Oosterlinck spreekt in dat verband over een continuum waarin meer en flexibelere overstapmogelijkheden zullen bestaan. De huidige drieledige structuur van het hoger onderwijs in Vlaanderen – ééncyclusopleidingen, tweecycli-opleidingen en universitair onderwijs – ziet hij op termijn verdwijnen. “De tweecycli-opleidingen zullen via de academisering in het universitair onderwijs worden geïntegreerd. Maar het is niet omdat ze universitair onderwijs worden dat ze daarom hun eigenheid moeten of zullen verliezen. Het tegendeel is waar. Ze moeten hun herkenbaarheid behouden en bij voorkeur hun profiel zelfs nog aanscherpen. Profilering maakt scherper. Maar er zullen wel, zoals ik al zei, goede afspraken gemaakt moeten worden in verband met de overstapmogelijkheden van geacademiseerde hogeschoolopleidingen naar universitaire opleidingen en vice versa.” Y.P.

OPENING ACADEMIEJAAR

Talentenkaart is paspoort voor het leven “Op het moment dat veel aandacht gaat naar kostenbesparingen, eindeloopbaandiscussies, het verminderen van bijkomende brugpensioenen, enz. is het niet evident extra te investeren in innovatie, in onderwijs en opleiding, in de talenten van onze studenten en medewerkers. Nochtans is het precies wat nodig is”, aldus dr. ir. Urbain Vandeurzen, voorzitter en gedelegeerd bestuurder van LMS International, ondervoorzitter van VEV-VOKA en VBO en bestuurder bij GROEP T tijdens de opening van het nieuwe academiejaar.

U

Mythe doorprikken In zijn toespraak doorprikt Urbain Vandeurzen drie hardnekkige mythes die over onderwijs bestaan. De eerste mythe luidt: “Ons onderwijs is zeer goed, er hoeft dus niets te veranderen. Onderwijs heeft vooral rust nodig.” “Ons onderwijs scoort inderdaad goed in internationale tests op het vlak van wiskunde en wetenschappen, maar we mogen niet blind zijn voor een aantal serieuze knelpunten”, aldus Urbain Vandeurzen. “Te weinig jongeren kiezen bijvoorbeeld voor techniek en technologie. Meer dan 1 op 2 jongeren in TSO/BSO heeft minstens één jaar leerachterstand. Eén op 6 leerlingen verlaat de school zonder een einddiploma middelbaar onderwijs. En geen enkele Belgische universiteit behoort tot de wereldtop 100. Er moet dus wel degelijk iets veranderen als je dit ziet. Het laatste wat we nodig hebben is rust of berusting in het onderwijs.” Veel heeft volgens Urbain Vandeurzen te maken met de compleet verouderde beschotten in ons onderwijs. Die stoelen op het achterhaalde industrieel model alsof er in deze kennismaatschappij nog een tweedeling zou bestaan tussen technische en technologische vaardigheden enerzijds en cognitieve denkvaardigheden anderzijds. En dat terwijl in de meeste beroepen beide noodzakelijk zijn. “Of de talenten van een jongere eerder in zijn handen of in zijn hoofd zitten of in allebei, doet er niet toe. Waar het wel op aankomt is dat een school élk talent weet te vinden, te waarderen en te ontwikkelen. Ook de sociaal-economische wereld moet dat doen t.a.v. haar medewerkers. En ook de lerenden en de werkenden zelf moeten de nodige initiatieven nemen om hun kennis en vaardigheden te ontplooien.” Urbain Vandeurzen pleit dan ook voor meer aandacht voor techniek en technologie in het onderwijs, meer modulariteit en individuele leertrajecten, een betere aansluiting van de onderwijsniveaus, uitgebreidere combinaties van leren, kennen en toepassen en nieuwe formules van leren en werken.

trekkelijker te maken. Onderwijs zal in de toekomst meer en meer moeten gebeuren in een open samenwerking met het bedrijfsleven, in actieve netwerken met zowel binnen- als buitenlandse partners. Zo bereiden wij onze jeugd voor op hun toekomst in de ‘global village’ van vandaag en dat niet alleen voor de Vlaamse markt maar voor de wereldmarkt.”

en de ‘best practices’. Ook is er dringend behoefte aan meer autonomie voor de scholen om vernieuwende ideeën een kans te geven. “Een licentie tot innovatie” noemt Urbain Vandeurzen dit.

“

Volgens Urbain Vandeurzen heeft GROEP T niet zitten wachten op de Koning Boudewijnstichting en ‘Accent op Talent’ om een eigen innovatief onderwijsproject uit te werken. “Met de synthese van Engineering, Educating en Enterprising biedt GROEP T de jongeren alle kansen om hun talenten en persoonlijkheid te ontwikkelen. Het gaat immers niet meer over de specifieke kennis die je opdoet, maar wel over hoe je snel nieuwe kennis kunt verwerven en vooral wat je ermee doet – je vaardigheden en attitudes. En die kunnen best gestimuleerd worden via allerlei uitdagende, creatieve en ondernemende projecten. GROEP T is de jongste jaren een voortrekker geweest op het vlak van onderwijsvernieuwing met ondermeer een wijdvertakt internationaal netwerk.” Tot slot feliciteerde Urbain Vandeurzen de hogeschool om naast een klassieke ingenieurs masteropleiding van één jaar ook een tweejarige formule aan te bieden met twee semesters binnen GROEP T en twee semesters als uitgebreide stage in samenwerking met een vooruitstrevende technologische onderneming. “Studenten zullen een rijke combinatie van kennen en kunnen, leren en werken kunnen opdoen, liefst in een onderneming met een internationale cultuur. Dit is een schitterend voorbeeld van het type innovaties die ons onderwijs nodig heeft”, aldus de voorzitter van Accent op Talent.

Studenten zullen een rijke combinatie van kennen en kunnen, leren en werken kunnen opdoen, liefst in een onderneming met een internationale cultuur

’’

En dan is er nog de derde mythe. Die stelt dat “grote vernieuwingen in het onderwijs gedoemd zijn te mislukken”. Ook dit is volgens Urbain Vandeurzen een misvatting. Er zijn wel degelijk succesvolle veranderingsprojecten. Zij zijn ontstaan vanuit een inspirerende toekomstvisie, in een duidelijk beleidskader, maar ook met een groot draagvlak aan de basis. Daarom is de commissie “Accent op Talent” een groot voorstander van de bottom-up vernieuwingen via voortrekkersprojecten. Dergelijke projecten moeten via voortrekkersscholen en voortrekkersbedrijven de motor worden van voortdurende innovatie. De overheid moet dit faciliteren, in de nodige middelen voorzien en zorgen voor de verspreiding van de resultaten

Voortrekkersrol

Y.P.

Structureel samenwerken De tweede mythe die doorprikt moet worden zegt dat “de kloof tussen onderwijs- en arbeidsmarkt niet gedicht kan worden.” Urbain Vandeurzen erkent dat die kloof inderdaad bestaat en zelfs groter wordt. Hiervan getuigen de knelpuntberoepen waarvoor ondanks de hoge werkloosheid systematisch te weinig kandidaten opduiken. Niet toevallig gaat het bijna altijd om technische en technologische beroepen. “De kloof zal maar pas gedicht worden als bedrijfsleven en onderwijs meer structureel gaan samenwerken om voor deze beroepen een positiever imago te creëren, door tezelfdertijd zowel de opleiding als de beroepen zelf aan-

Dr. ir. Urbain Vandeurzen, voorzitter van LMS International, feliciteerde GROEP T om naast een klassieke ingenieursmasteropleiding van 1 jaar ook een tweejarige formule aan te bieden met twee semesters in-company. INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

OPENING

rbain Vandeurzen is niet alleen een gereputeerd ingenieur-ondernemer. Als voorzitter van de commissie “Accent op Talent” binnen de Koning Boudewijnstichting spreekt hij ook met autoriteit over onderwijs en vorming. De commissie die hij voorzit had als oorspronkelijke opdracht voorstellen uit te werken voor de herwaardering van technisch beroepen en opleidingen maar heeft haar opdracht verruimd om vanuit een actuele visie over talentontwikkeling beleidsaanbevelingen te formuleren voor een onderwijs- en vormingssysteem van wereldklasse. De doelstellingen van de commissie ‘Accent op Talent’ zijn inmiddels in het nieuwe Vlaamse regeerakkoord opgenomen. Alles wijst er dus op dat de aanbevelingen die de commissie in haar eindrapport publiceert au sérieux genomen zullen worden.

5

OPENING ACADEMIEJAAR

Vlaanderen profileren in de wereld “Dat ik hier vandaag spreek is geen toeval. Deze keuze past duidelijk in de strategie van GROEP T om zowel in haar lerarenopleiding als in haar ingenieursopleiding de kaart te trekken van een open Vlaanderen dat vol zelfvertrouwen over grenzen kijkt en reikt. De doorgedreven internationale samenwerking waar Vlaanderen nood aan heeft, zien we hier bij GROEP T in praktijk gebracht”, aldus Geert Bourgeois, Vlaams minister bevoegd voor Buitenlands Beleid in zijn openingstoespraak.

OPENING

I

6

n een wereld die almaar meer globaliseert hebben regio’s de sterkste troeven in handen. De minister citeerde hierbij de Amerikaanse politieke filosoof Benjamin Barber. Die is ervan overtuigd dat deelstaten die een sterk identiteitsbesef ontwikkelen en die steeds meer autonomie verwerven de beste toekomstkansen hebben. Barber ziet zulke regio’s als de bouwstenen van een Europa dat tegelijk krachtig in de wereld staat en participatie geeft aan zijn burgers. In zulke overlappende zones van burgerschap en participatie vinden de burgers een niveau waarin ze zich thuis voelen, terwijl ze zich tegelijk kunnen identificeren met het kosmopolitische geheel. Volgens minister Bourgeois past Vlaanderen perfect in dit plaatje en weet GROEP T met dit gegeven op een voortreffelijke manier om te springen. “De keuze van deze hogeschool om voluit te gaan voor internationalisering past dan ook helemaal in de doelstellingen die de Vlaamse regering voorop heeft gesteld in ondermeer het pact van Vilvoorde en recent nog in het nieuwe Vlaamse regeerakkoord. Ik stel met genoegen vast dat GROEP T via een actief beleid gericht op studentenuitwisseling een reële bijdrage levert tot het waarmaken van deze doelstellingen en zodoende Vlaanderen mee op de wereldkaart plaatst”.

China en UNESCO Vervolgens stond de minister stil bij twee aspecten die prominent aanwezig zijn in de internationale werking van GROEP T. Aspecten die ook voor het Vlaamse buitenlands beleid zeer belangrijk zijn, nl. de samenwerking met Azië in het algemeen en met China in het bijzonder en de samenwerking met de UNESCO.

“Het staat buiten kijf dat Azië Vlaanderen tal van opportuniteiten biedt op economisch vlak, maar ook inzake samenwerking op het gebied van cultuur,

“

Als jullie hier afstuderen zullen jullie de nieuwe vertegenwoordigers van Vlaanderen in de wereld worden

’’

wetenschappelijk onderzoek en onderwijs. Met name de ontwikkelingen in China zijn bijzonder interessant. Het is duidelijk dat dit land een belangrijke plaats opeist op het wereldtoneel en zich tegelijk ook meer openstelt voor de buitenwereld. Voor Vlaanderen schept dit ongekende kansen en mogelijkheden. Dit heeft GROEP T al tien jaar geleden begrepen toen de blikken resoluut oostwaarts werden gericht.” En dan is er de samenwerking tussen Vlaanderen en de UNESCO die de voorbije jaren in een stroomversnelling is gekomen. De minister schetste eerst even de historiek. Op 6 maart 1988 werd door de toenmalige Vlaamse minister-president Luc Van den Brande en de directeur-generaal van de UNESCO een samenwerkingsovereenkomst gesloten. Het is één van de zeldzame overeenkomsten van de UNESCO met een deelstaat. Op 7 februari 2002 werd een tweede over-

Vlaams minister Geert Bourgeois: “De keuze van deze hogeschool om voluit te gaan voor de internationalisering past helemaal in de doelstellingen die de Vlaamse regering voorop heeft gesteld”. INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

eenkomst ondertekend, waardoor een algemeen Vlaams UNESCO-Trustfonds werd opgericht. De middelen van dit Fonds gaan naar projecten omtrent onderwijs voor allen, aidspreventie, het bevorderen van de culturele diversiteit en het in stand houden van cultureel erfgoed. Ten slotte beschikt Vlaanderen sinds 17 mei 2004 met de Vlaamse UNESCO-Commissie over een orgaan dat de Vlaamse regering kan adviseren over UNESCO-aangelegenheden en de samenwerking tussen Vlaanderen en UNESCO kan bevorderen. “Een van de twaalf stemgerechtigde leden van deze Commissie is uw Algemeen Directeur, Johan De Graeve” , vervolgde minister Bourgeois. “Zijn aanduiding door de Vlaamse regering moet worden beschouwd als een erkenning van de voortrekkersrol die GROEP T vervult bij het uitdragen van de UNESCO-idealen in het Vlaamse hoger onderwijs. Ik wil hierbij uitdrukkelijk verwijzen naar uw initiatief tot de oprichting van een UNITWIN-netwerk in samenwerking met de K.U. Leuven, de V.U. Brussel en universiteiten in Beijing en Bangkok. Ik duim samen met u voor de definitieve goedkeuring van dit initiatief door het UNESCO-hoofdkwartier in Parijs, zodat er straks een UNITWIN-project komt waarin een Vlaamse onderwijsinstelling de leidende partner is.”

Kenniseconomie Vlaanderen profileren in de wereld betekent ook investeren in de kenniseconomie. “De Vlaamse economie zal voornamelijk op hersenen draaien, aldus de minister. “Steden, universiteiten, hogescholen en bedrijven zullen moeten samenwerken om te investeren in die kenniseconomie.” Het is onze ambitie om Vlaanderen erkend te zien als een topregio inzake creatieve en kenniseconomie. Het project Flanders D.C. - District of Creativity – wil een open samenwerkingsverband uitbouwen met andere regio’s rond het thema creativiteit als bron voor innovatie en versterking van de regionale concurrentiekracht”. Naast onderwijs is onderzoek de tweede belangrijke pijler van de kenniseconomie. Dat onderzoek wordt in Vlaanderen vanuit diverse polen aangestuurd : universiteiten, instituten zoals IMEC (micro-elektronica), VIB (moleculaire biologie) VITO (milieutechnologie, niet nucleaire energie en nieuwe materialen) en bedrijven. “Binnen de pool van het grensverleggend onderzoek was er tot voor kort te weinig samenwerking tussen hogescholen en universiteiten. Daardoor dreigde versnippering en overlapping. Sinds kort is er echter een nieuwe dynamiek op gang gekomen door de associaties”. Maar ook tussen de overheid, universiteiten, hogescholen en bedrijven moet volgens de minister meer samenwerking tot stand komen, naar Fins model. Dit bevordert de verankering van de kenniscentra in de economische activiteit in een regio. Geert Bourgeois besloot zijn toespraak met een oproep aan de studenten: “Als jullie hier afstuderen zullen jullie niet enkel hoog opgeleide kaderleden en ondernemers worden. Jullie worden ook de nieuwe vertegenwoordigers van Vlaanderen in de wereld. Ambassadeurs van een Vlaanderen dat open, inventief en zelfverzekerd is. Zorg ervoor dat jullie de wereld leren kennen en dat de wereld jullie kent”. Y.P.

Johan De Graeve: “GROEP T gaat voluit voor de 3 E-ingenieur, duidelijk geprofileerd tegenover de ingenieur van de universiteit maar ook tegenover die van de andere hogescholen.”

OPENING ACADEMIEJAAR OPENING

GROEP T trekt Aziatische kaart

7 Het stond al in onze oorspronkelijke ‘mission statement’, en het is nog steeds geldig. Bij GROEP T staat de student initiaal, de docent centraal, en de ondernemer finaal. Aan het begin van al ons denken staan jullie, de studenten. Ook bij de ingrijpende vernieuwingen die aan de gang zijn, blijven we ons telkens weer die cruciale vraag stellen: How to meet the customer’s need?

D

at onze klanten, en ook onze docenten, zich vragen stellen bij de vernieuwing, is een goed teken. Dat doe ik namelijk ook. Twijfel is het begin van het geloof. Mijn job bestaat er zelfs in om elke dag opnieuw de organisatie in vraag te stellen. Niets is vaster dan verandering. Daarom stel ik met genoegen vast dat ook de voorzitter van de studentenraad zich vragen stelt. Zelf heb ik me bewust op de achtergrond gehouden in het vernieuwingsproces. Het is de zogenaamde paradox van leiding geven. Het bewaren van de waarden en de waarheden, niet door actieve deelname aan het veranderingsproces, maar door te observeren, te stimuleren, en waar nodig te corrigeren. Afwezigheid is een stellige aanwezigheid.

Kernervaringen Voor wat de E’s betreft, laat ons de stemvork opnieuw juist zetten. Hoeveel er nu precies zijn, maakt niet veel uit. We hebben er – geloof ik – al 123. Niet het aantal telt, maar wel het feit dat ze stuk voor stuk de kernervaringen van Engineering, Educating en Enterprising versterken. Engineering is niet alleen technologie, maar omvat ook management en communicatie. En Educating is veel meer dan onderwijzen. Het ontleent haar betekenis aan de visie op educatie zoals die is ontwikkeld binnen UNESCO en door de commissie Delors is samengebracht in vier pijlers: ‘learning to know’, ‘learning to do’, ‘learning to live together’ en ‘learning to be’. Deze vier pijlers vonden we jaren geleden al terug in de beleidsverklaring van de minister van onderwijs in de vorige Vlaamse regering. We hebben toen ook al aangeboden om ze mee in praktijk te helpen brengen. De recent opgerichte Vlaamse UNESCO commissie biedt ons een uitgelezen kans daartoe. Maar wat heeft het voor belang dat ik naar een commissie ga, als het niet bij u leeft. Ik doe hier dan ook een oproep aan de studenten om een UNESCO commissie te vormen temidden van de studenten die de idealen van UNESCO bij GROEP T tot leven brengt. Engineering, Educating, Enterprising, dat is ook wat het Solar Team van GROEP T dit jaar gaat doen. Een

dozijn ingenieursstudenten hebben beslist om een jaar hun studies te staken, en hebben de handen in elkaar geslagen om een racewagen op zonne-energie te bouwen. Deze studenten lopen vooruit op de nieuwe Masteropleiding en integreren reeds de elf finaliteiten die we van plan zijn aan te bieden. Het Solar Team is een primeur voor dit land. Vroeger zond Vlaanderen zijn zonen uit, straks stuurt het zijn zonnen uit. Samen met u, mijnheer de rector, hebben we hier in Leuven de voorbije jaren een, naar ik meen, foutloos parcours afgelegd. Een parcours gekenmerkt door wederzijds respect voor eigenheid, in en met Leuven, ongebonden verbonden. De Faculteit Toegepaste Wetenschappen heeft dit jaar het toelatingsexamen voor de burgerlijk ingenieurs afgeschaft, en dat is eigenlijk niet meer dan normaal. Dat we in deze zich globaliserende wereld ook de barrières in het onderwijs afbreken, ligt voor de hand. Tegelijk geeft dit ons ook de kans ons duidelijk te profileren. GROEP T gaat voluit voor de 3 E-ingenieur, duidelijk geprofileerd tegenover de ingenieurs van de universiteit maar ook tegenover de ingenieurs van de andere hogescholen. Zo zijn er minstens drie types ingenieur in Vlaanderen. We zullen alle creativiteit aanwenden om dit eigen profiel te handhaven. Misschien wordt het eerste jaar burgerlijk ingenieur wel een voorbereidend jaar voor GROEP T.

Padvinders Als we thuis willen zijn in de wereld, laat ons dan eerst thuis voelen in Vlaanderen. Met deze stelling van de Vlaams minister van Buitenlands Beleid ben ik het volkomen eens, al moet ik bekennen dat ik me in dit Vlaanderen, hoe graag ik zou willen, soms niet zo thuis voel. Vlaanderen is vaak nog erg conservatief. Meer nog dan een voortrekkersrol te gaan spelen, willen wij padvinders zijn die de begane paden verlaten en nieuwe wegen ontdekken. Een goed voorbeeld hiervan is het Hong Zhi-project dat dit jaar van start gaat. Dit is een initiatief van GROEP T, met de steun van de Chinese ambassade en de Chinese minis-

ter van onderwijs, om beloftevolle jongeren uit de arme rurale gebieden van China een studiebeurs aan te bieden om in Vlaanderen voor ingenieur te komen studeren. Ook dat is accent op talent. Deze Hong Zhistudenten vervoegen straks hun zowat 200 landgenoten die nu al bij GROEP T studeren. Uiteraard is het belangrijk om Vlaanderen op de wereldkaart te zetten, maar wij vinden het minstens even belangrijk om Azië op de kaart van Vlaanderen te zetten. Daarom werken we niet alleen aan extensies van GROEP T in Azië, maar ook aan extensies van Aziatische universiteiten in Vlaanderen. In de nieuwe campus die we gaan bouwen in Leuven zullen buitenlandse universiteiten welkom zijn. Overigens zijn het niet alleen de Aziatische studenten die beter worden van onze internationalisering. Ook u, Vlaamse studenten, geven wij een groot cadeau door u met Aziatische studenten samen te laten studeren. Vlaanderen heeft het hart op de juiste plaats. Steek uw hand uit en nodig ze uit. Een Chinese student met Kerstmis bij je thuis uitnodigen, welnu dat is ook Educating. Ten slotte, bovenal dat ene, ben ik er heilig van overtuigd dat er een rode draad is tussen materie, lichaam, verstand, ziel en geest. Over enkele dagen vertrek ik naar de Thammasat Universiteit in Bangkok om er aan een nieuw project te werken dat niet alleen de 3 E’s integreert, maar ook de oosterse en westerse waarden. Hoe dit alles te integreren zodat het ten bate komt aan het ingenieursonderwijs is de vraag in dit project met de titel ‘Towards a true engineering education’. Dit zal in de komende jaren het grote thema worden. Want vaak hoort men dat er te weinig ingenieurs zijn. Ik zeg u: er zijn vandaag al veel te veel ingenieurs van het soort dat er nu worden gemaakt. Leiden we ingenieurs op voor Mister Technology, of leiden we studenten op tot jonge mensen die zich gelukkig voelen in een zich globaliserende wereld? Johan De Graeve Algemeen Directeur

INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

GROEP T-INGS ONTWERPEN TESTBANK VOOR JUNGHEINRICH

Van bedrijfsbezoek tot managementprijs Vier jaar geleden gingen Rik Adriaens en Pieter Leemans als schuchtere eerstejaars mee op bedrijfsbezoek bij Jungheinrich in Haasrode. Vorig academiejaar ontwierpen ze in opdracht van hetzelfde bedrijf een testbank voor de sturing van een veelgebruikt type heftruck. Het ontwerp bestaat niet alleen op papier, het werkt ook in de praktijk en bewijst bovendien economisch rendabel te zijn. Voor hun ondernemingsproject bij Jungheinrich ontvingen Rik en Pieter de Managementprijs 2004 van KPMG Belgium, dochter van een van ‘s werelds grootste advies- en consultancybedrijven.

J

ungheinrich is een van de “vaste klanten” van de bedrijfsbezoeken bij GROEP T. Al tijdens de eerste weken van het academiejaar worden de eerstejaars ingenieur op die manier in contact gebracht met de finaliteit van hun opleiding. Het eerste bezoek in de reeks is steevast een burenbezoek aan een van de talrijke ondernemingen in het Leuvense researchpark. Het is duidelijk een ervaring die beklijft want toen Rik en Pieter in hun derde jaar begonnen uit te kijken naar een ondernemingsproject herinnerden zij zich nog levendig het bezoek aan Jungheinrich. Een telefoontje met ing. Louis Van Acker, toenmalig werkplaatsleider, volstond voor de start van een boeiende én lonende samenwerking.

PRIJS

Heftrucks

8

Jungheinrich België maakt deel uit van het Jungheinrich-concern dat met vestigingen in 24 landen over de hele wereld tot de belangrijkste producenten behoort van interne transportmiddelen, goederenbehandelings- en magazijnsystemen. Het bedrijf heeft zich de voorbije 50 jaar ontwikkeld tot een toonaangevende dienstverlener die zijn klanten totaaloplossingen biedt voor alle mogelijke logistieke uitdagingen. Jungheinrich is vooral bekend voor zijn heftrucks. Het bedrijf produceert er in alle maten en gewichten: van low-lift trucks, hoogstapelaars, order pickers en reach trucks om te opereren in smalle gangen, tot de klassieke drie- of vierwielige EFG vorkheftrucks. Voor dit type besloten Rik en Pieter in overleg met het bedrijf een testbank te ontwerpen. ”We waren op zoek naar een project waarin we ons konden uitleven”, vertelt Rik. “Geen theoretische studie die je op je studeerkamer achter je computer uitvoert, maar een echt werk waarvoor je de handen uit de mouwen moet steken. Iets wat tot een concreet resultaat leidt waar je opdrachtgever mee aan de slag kan. Het ontwerpen van een testbank beantwoordde helemaal aan deze verwachtingen. Wat ons ook bijzonder aansprak was dat er verschillende vakgebieden mee

gemoeid waren, niet alleen onze studierichting automatisering, maar ook pure mechanica, elektronica, hydraulica, noem maar op. Geen klus voor vakidioten dus.”

Sturing In de zomervakantie tussen het derde en vierde jaar van hun studie namen Rik en Pieter ruim de tijd om zich in het bedrijf in te werken. Vijf weken lang liepen ze stage op de werkvloer en maakten ze kennis met het hele gamma heftrucks en hun diverse sturingen. ”De sturing is een cruciaal onderdeel van een heftruck”, legt Pieter uit. “De motor van zo’n tuig moet een grote en vooral telkens wisselende belasting aankunnen. Om vlot te kunnen versnellen en vertragen is een degelijke elektronische sturing nodig. Traditioneel wordt een gelijkstroomsturing gebruikt, de laatste tijd schakelt Jungheinrich almaar meer over naar wisselstroom omdat dit een hoger rendement oplevert.” ”Een defect in de sturing zet het hele toestel stil”, vervolgt Rik. “Jungheinrich heeft dan ook een uitgebreid team van techniekers op de been om eventuele defecten onmiddellijk te gaan herstellen. Die mensen werken onder tijdsdruk want ze willen de klant zo vlug mogelijk uit de nood helpen. Daarom is het belangrijk dat zij snel en efficiënt een diagnose kunnen stellen. En daarvoor heb je een testbank nodig. Als een sturing volledig vervangen moet worden, kan het bedrijf nu dankzij ons ontwerp ook eigen ruilsturingen aanbieden.”

Rendabel Op het einde van hun stage zagen Rik en Pieter hoe een zwaar beschadigde EFG truck het bedrijf werd binnengebracht. Die was rijp voor de schroothoop maar de meeste onderdelen binnenin waren nog intact. Dit bracht hen op het lumineuze idee om het afgedankte exemplaar om te bouwen tot een testbank. Ze haalden alles wat overbodig was eraf, zaagden de machine in

twee en kortten het zo een heel stuk in. Ze bedachten ook systemen om zowel op het hydraulisch circuit als op de wielaandrijving belasting te simuleren. Het resultaat is een compact apparaat waarmee snel en efficiënt nagegaan kan worden wat er precies aan een defecte sturing scheelt. De kroon op Rik en Pieters werk is het financiële plaatje. In een gedetailleerde kosten-batenanalyse tonen ze zwart op wit aan dat hun testbank niet alleen technisch op punt staat maar ook daadwerkelijk rendabel is voor het bedrijf. Deze studie van de managementaspecten van de technologie leverde hen de KPMG Managementprijs op. Louis Van Acker, inmiddels hoofd van de afdeling reserveonderdelen bij Jungheinrich en copromotor van het bekroonde werk, bevestigt dat de testbank operationeel is. “We sturen de binnengekomen sturingen niet langer onmiddellijk naar Duitsland maar testen eerst hier om te zien wat we zelf kunnen repareren. Zo slagen we erin om onze klanten nog beter en sneller te bedienen.” Over het werk van beide GROEP T’ers heeft hij dan ook niets dan lof. Ingenieursstudenten die niet alleen technologisch stevig in de schoenen staan maar ook financieel van wanten weten kom je volgens hem niet elke dag tegen. Ir. Jeroen Buys, docent bij GROEP T en trotse promotor, wijst op de geoliede samenwerking tussen studenten, docent en bedrijf maar ook op de grote zelfstandigheid die Rik en Pieter aan de dag hebben gelegd. Het is hem eveneens opgevallen hoe soepel en creatief zij de vertaalslag konden maken van theorie naar de vaak weerbarstige praktijk. De laureaten zelf kijken inmiddels verder. Rik heeft zich ingeschreven aan de Cork University in Ierland om er management en marketing te studeren. En Pieter kijkt ernaar uit om zijn oude droom waar te maken en een tweede diploma van handelsingenieur te behalen. Beiden zijn het erover eens dat Jungheinrichs heftrucks hun toekomstplannen op een hoger niveau heeft getild. Y.P.

De ings Pieter Leemans en Rik Adriaens (midden), winnaars van de Managementprijs van KPMG. Rechts promotor ir. Jeroen Buijs (GROEP T), links copromotor ing. Louis Van Acker (Jungheinrich). INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

Het Solar Team belichaamt de 3 E’s van Engineering, Enterprising en Educating en staat model voor de 3 E-ingenieur die GROEP T wil opleiden.

GROEP T’ERS MAKEN ZICH OP VOOR WORLD SOLAR CHALLENGE 2005

PROJECT

We don’t build a car, we create the future

9 De blikvanger tijdens de Dag van de Technologie bij GROEP T in maart 2004 was de NuNa II. Deze Nederlandse racewagen reed 3 000 km dwars door Australië zonder één druppel brandstof en won hiermee met glans de World Solar Challenge 2003 voor auto’s op zonneenergie. Tot het winnende team behoorde ook een ingenieursstudent van GROEP T. Zijn verhalen over de reis en het project werkten zo aanstekelijk dat een 15-koppig team GROEP T’ers de handen in elkaar sloeg om voor de editie 2005 de eerste Vlaamse zonnewagen te bouwen. De pioniers kunnen alvast rekenen op de steun van astronaut Frank De Winne.

I

n zijn aanbevelingsbrief formuleert projectpeter Frank De Winne het als volgt: “Het Solarproject is een unicum. Bovendien komt dit idee van enkele ambitieuze jongelui, die om deze uitdaging te realiseren, bereid zijn hun studie een jaar op te geven. Dit project bewijst dat de Vlaamse jeugd over voldoende ondernemingsdrang en innovatievermogen beschikt. Ik vind dat we dan ook niets anders kunnen doen dan dit project te steunen.” Ambitie, ondernemingsdrang, innovatievermogen, … het speelt allemaal wel mee, maar verklaart niet alles. Een minstens even belangrijke drijfveer van het Solar Team is een diepgeworteld ecologisch bewustzijn. “Je kunt er nu eenmaal niet omheen dat de conventionele energiebronnen uitgeput raken”, stelt projectleider Thierry Le Compte. “We zullen dus niet alleen spaarzaam moeten omgaan met de beschikbare bronnen, maar ook volop op zoek moeten gaan naar volwaardige alternatieven. Eén daarvan is ongetwijfeld zonne-energie. De World Solar Challenge heeft precies tot doel om zonne-energie te promoten en de ontwikkeling en implementatie ervan te stimuleren. Dit veronderstelt het inzetten van de allernieuwste technologieën, waarvan de meeste niet toevallig uit de ruimtevaart komen, omdat daar precies de meest geavanceerde ontwikkelingen gebeuren. Zo zie je dat technologie en ecologie helemaal niet tegengesteld aan elkaar zijn. Zonder technologie wordt duurzame energie nooit een volwaardig alternatief.”

Ontwerp In september 2005 is het zover en zullen van overal ter wereld Solar Teams naar Australië afzakken voor de 3 000 km race van Darwin naar Adelaïde. De NuNa II deed er in 2003 precies 30 uur en 54 minuten over en brak hiermee het snelheidsrecord, het dagafstandsrecord en haalde met 97 km per uur ook de hoogste gemiddelde snelheid. “Het komt erop aan het in 2005 beter te doen en een competitieve wagen te bouwen waarin de technologisch meest geavanceerde onderde-

len worden gecombineerd tot een dynamisch geheel”, vertelt Gert Janssens. Samen met Daan Hofman en Saphir Faid is hij verantwoordelijk voor het ontwerp, de aërodynamica van de zonnewagen. “Onze taak bestaat erin een lichtgewicht body uit hoogwaardig composiet materiaal te ontwerpen dat zo weinig mogelijk luchtweerstand biedt. Om verder gewicht te besparen rusten we de wagen uit met een zelfdragend chassis. We berekenen ook speciale veren en wishbones om de rolweerstand te beperken”, aldus de ontwerpers. Een cruciaal element van de racewagen zijn uiteraard de zonnecellen. “Hiervoor zullen we echt het neusje van de zalm nodig hebben”, bevestigt Kristof Gaukema. “Zoals prototypes die gebruikt worden in satellieten met een rendement van bij de 30%, wat op dit ogenblik het hoogst haalbaar is.” “Aan die zonnecellen verbinden we dan batterijen om energie op te slaan tijdens het remmen, het laden en de stops onderweg”, voegt Joppe Leysen eraan toe die, samen met Filip Bernaer, instaat voor de ophanging van de wagen.

Optimale snelheid Een andere kritische succesfactor is de strategie. Hiervoor tekent Samuel Vrancken. “De uitdaging hier is om op elk moment de optimale snelheid te bepalen rekening houdend met alle omgevingselementen. Hiervoor gebruiken we optimalisatiesoftware waarmee je quasi constant gegevens kunt updaten en doorsturen.” Voor het meten en doorsturen van deze gegevens zorgt de telemetrie. Per seconde worden de gegevens die nodig zijn voor het berekenen van de optimale snelheid geactualiseerd via een draadloze verbinding met de volgwagen. De telemetrie staat ook in voor permanent radiocontact met de piloten. Jeroen Van Aken zal ervoor zorgen dat de piloot in de piepkleine cockpit van de racewagen de optimale snelheid kan lezen. Last but not least is er de logistiek die toevertrouwd is aan Hendrik Nolens. Zijn taak bestaat er niet alleen in de wagen en het hele team behouden naar Australië

en terug te brengen. “Ter plaatse tijdens de race ben ik ook verantwoordelijk voor de hele karavaan die de zonne-auto escorteert. Vóór elke zonnewagen uit rijden er bijvoorbeeld twee voertuigen om de baan vrij te houden en andere weggebruikers of omstaanders te verwittigen. De race-auto zelf wordt gevolgd door een ‘mission control car’ die de optimale snelheid berekent en doorgeeft op basis van de input van de telemetrie. In het spoor van ‘mission control’ rijdt een bus met reparatie- en onderhoudsmateriaal. En helemaal achteraan sluit de bezemwagen met het Australisch support team de karavaan af. Dit team richt de kampeerplaatsen onderweg in en zorgt voor de catering.”

Marketing en media Terwijl de technische voorbereidingen volop aan de gang zijn, is Sofie Vandewiele druk in de weer met de marketing van de hele onderneming. “Zowel voor de sponsors als voor onszelf is het erg belangrijk om veel en vaak in de kijker te lopen”, vindt ze. “Daarom plannen we een hele resem van activiteiten zoals schoolbezoeken met een wedstrijd voor de scholieren, een promotour door het land, demonstraties aan de kust, persvoorstellingen, sympathisanten kunnen een zonnecel ‘adopteren’, enz. Eenmaal in Australië rekenen we eveneens op massale mediabelangstelling. Het NuNa II –team kwam bijvoorbeeld tijdens de race van 2003 vrijwel dagelijks in het nieuws bij onze noorderburen, dus hopen we dat de pers hier te lande ook de Vlaamse primeur op de volgende World Solar Challenge in het zonnetje zet. Het is precies die media-aandacht die potentiële sponsors over de streep moeten trekken.” En dat die sponsoring levensnoodzakelijk is, blijkt alvast uit de begroting van het project. Het project zal in totaal 1 485 000 euro kosten. Y.P.

Meer informatie, zie www.solarteam.be INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

Kevin Logist, Saskia Mainzer, Xandra Killens en Joke Delronge zijn de nieuwe studiementoren in het eerste jaar lerarenopleiding.

INNOVATIE

NIEUW TEAM STUDIEMENTOREN AAN DE SLAG

Studiebegeleiding wordt opleidingsonderdeel

10 Vanaf dit academiejaar is de begeleiding van de eerstejaars geen vrijblijvend of op zichzelf staand gegeven meer in de lerarenopleiding van GROEP T. Het studiementoraat krijgt als volwaardig opleidingsonderdeel een vaste plaats in het curriculum. Bovendien wordt de coaching uitgebreid met een cruciaal aspect van de competentieontwikkeling van de toekomstige leraar: reflectie. Om deze klus te klaren staat een nieuw en jong team van studiementoren voor de eerstejaars klaar.

V

orig academiejaar introduceerde GROEP T het metawerk in de lerarenopleiding, om te beginnen in het derde jaar. De leraren in spe verwerven er reflectieve vaardigheden en worden begeleid bij het stellen van eigen leerdoelen, het plannen, uitvoeren en evalueren ervan, het leren uit opgedane ervaringen en de registratie van dit alles in een portfolio. Doel van het metawerk is de studenten veel meer verantwoordelijkheid te geven voor hun leren en de wijze waarop ze de voor het lerarenberoep benodigde competenties verwerven. “Na de positieve ervaring vorig academiejaar besliste het innovatieplatform om het metawerk meteen in het eerste jaar in te voeren”, zegt Stijn Dhert, decaan van de Pedagogische Hogeschool. “Daar is met het bestaande studiementoraat het terrein al geëffend. Coaching van de eerstejaars gebeurt immers al. Vanaf 2004-2005 komt er dus reflectie bij. Zo slaan we twee vliegen in een klap. Coaching en reflectie vormen voortaan een geïntegreerd geheel en het studiementoraat is niet langer een facultatieve service maar wordt een heus opleidingsonderdeel met een eigen studiepuntengewicht. De reden ligt voor de hand. Begeleiden van leerprocessen is één van de essentiële basiscompetenties van de startbekwame leraar. Als we willen dat onze studenten hierin excelleren dan moet ook ons eigen begeleidingssysteem op punt staan.”

Veilige thuishaven Het nieuwe studiementoraat is toevertrouwd aan Xandra Killens, Joke Delronge, Saskia Mainzer en Kevin Logist. Xandra is als lector al jaren actief in het studiementoraat. Joke, Saskia en Kevin studeerden eerder dit jaar af aan de Pedagogische Hogeschool. Zij kennen dus de opleiding en de docenten, staan dicht bij de studenten én zij weten wat metawerk is. Samen met Xandra gaan zij het studiementoraat in het eerste jaar uitbouwen tot een veilige thuishaven voor de studenten. Daarvoor zijn twee contacturen per week ingeroosterd waarin de studiementor met zijn/haar groep van zo’n 20tal studenten samenkomt. INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

”Onze eerste opdracht bestaat erin de studenten wegwijs te maken in de studie”, legt Joke uit. “Tijdens de groepssessies briefen we de studenten over het collegerooster, de jaarplanning, de werkvormen, het evaluatiesysteem, de projecten, de studentenvoorzieningen, de stages, de computerinfrastructuur, het elektronisch leerplatform, noem maar op.”

Reflectiecyclus Als tweede belangrijke opdracht vermeldt Kevin het bevorderen van de studiemotivering. “Daarbij richten we onze aandacht op het opvolgen van de aanwezigheid en de studieprestaties van de studenten. Na de examens organiseren we bijvoorbeeld nabesprekingen over de resultaten. Ook de stages en de projecten komen in de sessies uitgebreid aan bod. Een essentieel element van onze opdracht is evenwel het aanleren van reflectieve vaardigheden. We laten de studenten uitgebreid reflecteren over hun ervaringen tijdens de hoor- en werkcolleges, de stages en de projecten.” ”Reflectie ligt aan de basis van levenslang leren en is bijgevolg een belangrijk instrument in de ontwikkeling van de toekomstige leraren”, bevestigt Saskia. “In het mentoraat leren we de studenten reflecteren aan de hand van de bekende reflectiecyclus van Korthagen. Daarin wordt in een aantal duidelijk onderscheiden stappen teruggeblikt op een voorbije leerperiode; we gaan na wat goed was en wat mogelijk beter kon om op basis daarvan nieuwe doelen uit te zetten voor een volgende periode. Na deze periode wordt eveneens teruggeblikt en begint de reflectiecyclus opnieuw.” Als vertrouwenspersoon van de studenten speelt de studiementor ook een bemiddelende rol. “Dat is onze derde hoofdopdracht”, verduidelijkt Xandra. “Wij komen tussenbeide bij ziekte of afwezigheid, bij familiale problemen of bij conflicten met medestudenten of docenten. Uiteraard kunnen we niet alles oplossen. Dan is het onze taak om de studenten door te verwijzen naar competente personen of diensten binnen of buiten de hogeschool.”

Een vierde reeks van activiteiten groepeert Joke onder de noemer ‘stimuleren’. “We moedigen de studenten aan tot het bijwonen van de lessen, tot regelmatig en planmatig studeren maar ook tot onderlinge solidariteit.” ”Hun wil tot samenwerken leggen de studenten vast in een schriftelijke overeenkomst”, vervolgt Kevin. “Daarin engageren zij zich om deel te nemen aan de groepsbijeenkomsten, optimaal gebruik te maken van het begeleidingsaanbod maar ook om zich in te zetten voor elkaar. Dit contract wordt bij het begin van het academiejaar ondertekend door de student en de studiementor. Tijdens de laatste sessie ondertekend de studiementor het contract een tweede keer waarmee hij/zij bevestigt dat de afspraken zijn nageleefd.” Het studiementoraat wordt afgesloten met een ‘integratief beoordelingsmoment’, kortweg IBM. “Tijdens het IBM worden de studenten ondervraagd over hun portfolio”, aldus Saskia. “Dat is een map met bewijsstukken waarmee ze laten zien wat ze kunnen of – beter gezegd – hoever ze gevorderd zijn in een aantal basiscompetenties van de leraar. Concreet verwachten we van de studenten dat ze in hun portfolio een goede reflectie opnemen, een goede lesvoorbereiding en een portret van de leraar die ze zouden willen worden. Uiteraard staat het hen vrij om hun portfolio te stofferen met werkstukken, verslagen en ander illustratief materiaal. Eigen initiatief om competentie te bewijzen juichen we heel erg toe, in de hogere jaren is het zelfs een must. Tijdens het IBM leggen we de studenten ook een zg. ‘kritische situatie’ voor. Dat is een representatief voorval of probleem in de klas of de school aan de hand waarvan je kunt zien of de leraar competent kan handelen of reageren. Zo’n kritische situatie is een uitstekende competentiegraadmeter en vormt dan ook een waardevolle aanvulling bij het portfolio. Het levert de proef op de som dat de student na een jaar een tussentijdse akte van bekwaamheid verdient.” Y.P.

MILIEU-EDUCATIE IN ZUID-AFRIKA

Blank en zwart gaan voor groen “Teaching environmentally”, zo luidt het devies van Frieda Stroobans, docente in de Technologische en de Pedagogische Hogeschool van GROEP T. Als professionele milieu-educatrice werkt zij mee aan ‘Milieuzorg op School’ (MOS), een samenwerkingsproject van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, de provinciale overheden en de Vlaamse Gemeenschapscommissie dat scholen helpt om een eigen milieuzorgsysteem te ontwikkelen. Eind augustus trok Frieda met een Vlaamse delegatie naar Zuid-Afrika om het project te mee te implementeren in drie pilootscholen. Het werd voor alle partijen een leerrijke ervaring.

E

Stappenplan Een ander kenmerk van MOS is de methodische aanpak. “Het gaat inderdaad niet om lukrake acties die na een tijd een stille dood sterven”, legt Frieda uit. “MOS biedt de school een volledig uitgewerkt stappenplan aan dat als praktische handleiding kan dienen. De eerste stap is de ondertekening van een milieubeleidsverklaring door de directie en de oprichting van een milieuwerkgroep. Die voert een eerste milieu-audit uit in de school, definieert een paar relevante aandachtspunten en zet een sensibiliseringscampagne op voor de hele schoolgemeenschap. Eenmaal iedereen is wakker geschud, begint het eigenlijke werk: het opmaken van de milieu-inventaris en het opsporen van knelpunten. Als die in kaart zijn gebracht, volgt de strategiebepaling: hoe pakken we het aan, welke maatrege-

len gaan we nemen? De volgende fase is de uitvoering van de beslissingen op de verschillende niveaus: klas, school, omgeving. Cruciaal in deze fase is het systematisch meten van de effecten: produceren we echt minder afval en hoeveel, verbruiken we effectief minder elektriciteit, eten we inderdaad gezonder, ziet de schoolomgeving er daadwerkelijk fraaier uit, enz.”

“

De zwarte scholen blijken opvallend milieubewuster te functioneren

’’

Op het einde van het schooljaar wordt de balans opgemaakt. Er wordt nagegaan wat goed verlopen is maar ook wat beter of anders kan om vervolgens de fakkel door te geven aan een nieuwe milieu-werkgroep. “Wie erin slaagt continuïteit in het project te brengen, kan op termijn het logo ‘Groene School’ dragen”, vervolgt Frieda. “Dit is een soort kwaliteitslabel dat aangeeft dat de school in een educatief proces stapt, systematisch acties organiseert en volgehouden inspanningen levert om zoveel mogelijk mensen in en rond de school voor milieuzorg te sensibiliseren. De kroon op het werk wordt zonder twijfel de ‘groene vlag’. Scholen met deze onderscheiding zullen via MOS toegang krijgen tot het Europese uitwisselingsprogramma Eco Schools van de Foundation for Environmental Education.” De initiatiefnemers van MOS kijken inmiddels al veel verder dan Europa. Van 23 tot 27 augustus waren ze te gast in Zuid-Afrika om beleidsverantwoordelijken te adviseren bij het opstellen van een aan de Zuid-Afrikaanse situatie aangepast handboek. Frieda nam deel aan een zg. ‘scope and needs identification workshop’. “Het hele project moet resulteren in een ‘Green school map’”, vertelt Frieda. “Het is een soort draaiboek met basismateriaal voor de scholen. Theoretische inzichten worden gecombineerd met praktische richtlijnen, best practices, checklists, procedures, enz.”

Contrast De Vlaamse delegatie bezocht uiteraard ook de pilootscholen waar het project van start gaat: twee kleinere scholen “Onverwacht Primary School” op het platteland en “Chokoe Primary School” in een township en als nummer drie de grote Anton van Wouw Laerskool in een stedelijke upper-class omgeving. De eerste twee – niet toevallig – bevolkt door zwarte kinderen, de derde – nog minder toevallig – een blanke school. Je kunt je volgens Frieda geen groter contrast voorstellen: “Niet alleen in status, weelde en uitrusting maar ook in de manier waarop met het milieu wordt omgegaan. De zwarte scholen blijken opvallend milieubewuster te functioneren. Niet omdat ze dat zo graag doen, maar omdat ze wel moeten. Hun precaire financiële en economische situatie dwingt hen ertoe om niets verloren te laten gaan. Ik heb bijvoorbeeld gezien dat leerlingen afvalwater van thuis aandragen om de planten op school te besproeien. In een andere school spreken de leerlingen af welk recuperatiemateriaal ze ’s anderendaags meebrengen om te verkopen: papier, blik, glas, enz… In de schooltuin worden groenten geteeld als aanvulling op het eenzijdige menu van de leerlingen. In dezelfde tuin kweken de leraars geneeskrachtige kruiden want er is geen geld om geneesmiddelen te betalen. En zo zijn er nog tal van andere activiteiten. Opvallend is ook dat de ouders telkens enthousiast meedoen. Kortom, waar je hier decreten en speciale projecten voor nodig hebt, gebeurt daar vanzelf.” Een heel ander beeld biedt de blanke Anton van Wouw Laerskool. “In een school met eigen zwembad, voldoende en gevarieerd voedsel, moderne medische en sanitaire voorzieningen is milieubewust gedrag duidelijk minder evident. De school heeft weliswaar een milieubewust lerarencorps en oudervereniging en is al ver gevorderd met het opzetten van een milieuzorgsysteem, maar dit is nog niet altijd even goed te merken in het dagelijks gedrag. Dus zijn er nog wel degelijk acties nodig om iedereen te sensibiliseren voor duurzaamheid en zorg voor natuur en milieu. Blank en zwart kunnen er nog veel van elkaar leren en wij ook van hen”, aldus Frieda. Y.P.

Frieda Stroobans trok met een Vlaamse delegatie naar Zuid-Afrika in het kader van het ‘ecoschool partnership project with Flanders’. INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

INTERNATIONAAL

ducation for the Environment’ heet de ZuidAfrikaanse versie van MOS. Het project wordt gefinancierd door de Vlaamse overheid en uitgevoerd door de Tshawe University of Technology van Pretoria, een lokale NGO (Museumpark) en de Vrije Universiteit Brussel. Het “ecoschool partnership project with Flanders” beoogt de ontwikkeling van een coherent geheel van milieuvriendelijke ingrepen en voorzieningen waarbij al diegenen die van ver of nabij bij de school betrokken zijn de handen in elkaar slaan. “Kenmerkend voor MOS is precies de geïntegreerde aanpak”, bevestigt Frieda. “MOS is geen laagje vernis, het wil milieuzorg een vaste plaats geven in de gehele schoolcultuur en overstijgt dan ook ruimschoots de klassieke opdeling in klassen en vakken. Het doorbreekt eveneens de hiërarchische barrières tussen directie, leraren en leerlingen want het is de bedoeling dat iedereen gaat samenwerken. Als je een MOS-school binnenstapt, zie je direct dat dit geen school als een ander is. Je merkt het in de klas, op de speelplaats, in de eetzaal, het secretariaat maar ook rond het schoolgebouw. Alles is erop gericht om milieuschade te voorkomen en dat op alle mogelijke gebieden: afval, water, energie, gebruik van materialen, voeding, sanitair, verkeer van en naar de school, groenvoorziening, enz.”

11

EERSTEJAARS DUIKEN IN DE BEROEPSPRAKTIJK

Kom(pas) in de klas Eerstejaarsstudenten onmiddellijk in contact brengen met de beroepspraktijk en hen leren kijken met de ogen van de leraar die ze zullen worden. Dat is de belangrijkste doelstelling van het eerste project van de gemeenschappelijke stam in het eerste jaar van de lerarenopleiding. Het project werd inhoudelijk en organisatorisch grondig vernieuwd en bestrijkt nu het hele eerste semester. Zo kunnen de studenten zich nog beter vertrouwd maken met hun latere rol als begeleider van leerprocessen en als lid van het schoolteam.

B

INNOVATIE

ij de invoering van de gemeenschappelijke stam vijf jaar geleden koos GROEP T resoluut voor de competentiegerichte aanpak. Het programma werd geconcipieerd vanuit de basiscompetenties van de startbekwame leraar. Die competenties verwerf je niet in vakken of in contactonderwijs, maar wel al doende in projecten waarbij je in team een concrete opdracht uitvoert, bij voorkeur voor een externe opdrachtgever uit de beroepspraktijk. ”Het semestersysteem dat dit academiejaar van start gaat maakte een herschikking van de bestaande drie projecten in het eerste jaar noodzakelijk”, vertelt projectleider Ruben Kelchtermans. “Het bood meteen een goede gelegenheid om ook de projectopdracht, de inhoudelijke input en ondersteuning, de coaching en de integratie met de andere opleidingsonderdelen opnieuw te bekijken. Het resultaat is meer dan een facelift, het is een nieuw project met een grotere interne coherentie, een ruimer bereik qua competenties en meer diepgang.”

Leren kijken Aan de uitgangspunten van de gemeenschappelijke stam werd evenwel niet geraakt. Ook het nieuwe project is ontwikkeld vanuit de basiscompetenties van de leraar. “Hierbij gaat het voornamelijk om de basiscompetenties ‘de leraar als begeleider van leerprocessen’ en

‘de leraar als lid van het schoolteam’”, verduidelijkt Ruben. “In het eerste geval is sprake van de verantwoordelijkheid van de leraar t.a.v. de lerende, in het tweede geval van de verantwoordelijkheid t.a.v. de school. Het derde grote verantwoordelijkheidsgebied – dat t.a.v. de samenleving – is aan de orde in het tweede semester waar de studenten zullen werken aan de basiscompetentie ‘de leraar als cultuurparticipant’”.

“

De rode draad doorheen de verschillende opdrachten is leren kijken met de ogen van een leraar

’’

De rode draad doorheen de verschillende opdrachten is leren kijken met de ogen van een leraar. “Het komt erop neer dat je je als eerstejaars leert verplaatsen in de huid van de beroepsbeoefenaar die je later zult worden om je een realistisch en min of meer volledig beeld te vormen van de finaliteit van de opleiding. Zo weet je niet alleen waarom en waarvoor je studeert, maar je ziet en ervaart ook wat je allemaal moet kennen en kunnen om in de

12

beroepspraktijk professioneel te functioneren”, aldus Ruben. “Het resultaat is dat je bewuster gaat studeren, meer gemotiveerd én doelgericht.” Concreet wordt van de studenten verwacht dat ze als leraar leren kijken naar de leerlingen, naar de klas, naar de collega’s en de school maar ook naar zichzelf. “Een essentieel onderdeel van competentiegericht leren is visieontwikkeling”, vervolgt Ruben. “Daarin kijk je eerst en vooral naar het beeld dat je van jezelf hebt als toekomstig leraar. Naast de voorstelling van jezelf heb je ook een ideaalbeeld voor ogen van de goede leraar en van wat goed onderwijs is. In het opleidingsonderdeel ‘metawerk’ vragen we aan de studenten om hierop geregeld te reflecteren en na te gaan in hoeverre zij naar het ideaalbeeld toegegroeid zijn. De basis van deze reflectie wordt gelegd in het eerste project van de gemeenschappelijke stam.”

Portretten De projectopdracht bestaat uit twee grote delen. Het eerste deel omvat een reeks portretten van resp. een leerling, een leraar, een klas, de school en een les. “Voor al deze portretten hebben we concrete vragen en richtlijnen uitgewerkt”, zegt Ruben. “Bij het leerlingportret bijvoorbeeld verwachten we dat de studenten een score geven op het welbevinden en de betrokkenheid van de leerling en ook zijn of haar leefwereld reconstrueren. Voor het lerarenportret interviewen de studenten een leraar, voor het klasportret maken ze een visuele voorstelling van de klassetting, voor het schoolportret bestuderen ze de plattegrond van een school, de inplanting ervan maar ook de onderwijsorganisatie, het schoolreglement, enz. Het lesportret ten slotte bestaat uit een analyse van een concrete les aan de hand van een didactisch model.” De tweede grote projectopdracht luidt “organiseer met het schoolteam een activiteit”. Nu gaan de studenten echt aan de slag in de school. Ze werken deze opdracht uit volgens de richtlijnen en in overleg met de schooldirectie. “Omdat gewerkt wordt met een externe opdrachtgever kunnen de opdrachten sterk verschillen”, zegt Ruben. “Het kan gaan om een schoolfeest, een kerstmarkt, maar ook om de organisatie van een tentoonstelling, een kwis, een themadag, enz. De studenten nemen effectief aan de activiteiten deel en maken er na afloop een lesvoorbereiding van.”

Input en coaching Het nieuwe project start al de eerste dag van het academiejaar. De eerste twee weken zijn gereserveerd voor de verkenning van de opdrachten, voor input en voor observatie in de school. “Week 1 bestaat grotendeels uit hoor- en werkcolleges over o.m. observeren, welbevinden en betrokkenheid, onderwijsorganisatie, het didactisch model, vergaderen en samenwerken, kortom alles wat de studenten nodig hebben om de opdrachten uit te voeren”, aldus Ruben. “In week 2 trekken de studenten dan naar de scholen om informatie te verzamelen voor de verschillende portretten. Vlak vóór de kerstvakantie is ook nog een volle projectweek uitgetrokken. De studenten organiseren dan de activiteit in de school, stellen het eindrapport op en presenteren de resultaten. Tijdens de negen weken tussen de eerste en de laatste projectweken werken de studenten zelfstandig aan de deelopdrachten. Ze kunnen daarbij wel rekenen op een degelijke begeleiding. In het kader van het metawerk zijn twee uren per week gepland voor de opvolging en coaching van de projectteams.” De evaluatie gebeurt op basis van verschillende portretten, de presentatie en de realisatie van de activiteit in de school. “Nieuw is dat de studenten ook elkaar zullen beoordelen”, besluit Ruben. “Peer assessment heet dat. Door de studenten actief bij de beoordeling te betrekken, krijgen ze meer verantwoordelijkheid en worden ze ook in onze hogeschool volwaardige partners van het schoolteam.” Het ontwikkelteam van het nieuwe project: Gonda Meurrens, Annick Desair, Els Knaepen, Stijn Dhert, Annelies Gils, Ruben Kelchtermans, Roel Vander Auwera, Isabelle Dewinkeler. INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

Y.P.

ALUMNUS IN DE KIJKER

Ingenieur, ondernemer, uitgever Patrick Nijs studeerde tien jaar geleden af als ingenieur Elektromechanica bij GROEP T. Al tijdens zijn studententijd bewees Patrick communicatie en ondernemerstalent in het bloed te hebben als hoofdredacteur van het studentenblad, als organisator van het eerste Ruslandproject en als preses van Industria. Intussen heeft hij een bloeiend uitgeversbedrijf in het Antwerpse.

O

“

Je moet door en door kennen waarover je spreekt, er goed over kunnen communiceren en mensen overtuigen, maar de passie maakt het verschil

’’

INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

ALUMNUS

ndanks het feit dat hij in Genk woonde, koos Patrick heel bewust voor de ingenieursopleiding bij GROEP T in Leuven. “Ik vind het een ongelooflijke uitdaging om alles wat met technologie te maken heeft te weten, maar bij GROEP T sprak vooral de commerciële feeling en nadruk op communicatie me erg aan. Bovendien wilde ik natuurlijk graag in Leuven op kot gaan. Achteraf gezien ben ik erg blij met de keuze die ik toen gemaakt heb. Ik heb heel veel geleerd uit het studentenleven en alles wat daar rond hangt.” Dat mag niet verbazen, want Patrick was bijzonder actief in het studentenleven. “In het tweede jaar heb ik een echt boekje gemaakt van het wekelijkse studentenblad ‘Wablief!’ (de voorloper van het huidige T-magazine). Dat boekje had zestien pagina’s, en ik heb die dertig weken lang (bijna) in mijn eentje volgeschreven. Met een agenda, verhaaltjes, besprekingen van feestjes en studentenactiviteiten…” Na ‘Wablief!’ kwam er een nog groter project: de Rusland-reis, meteen de eerste stap van GROEP T naar het Oosten. “Yves Persoons had een brief gekregen van het Moscow Power Engineering Institute, en stelde voor een uitwisseling met de studenten daar op het getouw te zetten. Ik heb die organisatie op mij genomen. Uiteindelijk zijn we met een honderdtal GROEP T-ers naar Moskou getrokken voor een week en hebben later op het jaar hier een twintigtal Russische studenten ontvangen, eveneens voor een week.” En daarmee kwam er nog geen einde aan het studentenverhaal van Patrick. Hij werd ook preses. “Het was een bijzonder spannende verkiezing. Onze ploeg had het grootste campagnebudget in de geschiedenis van GROEP T bij elkaar gekregen en onze activiteiten waren bijzonder goed georganiseerd. Maar juist doordat we zo sterk waren, belandden onze concurrenten in een underdogpositie en haalden daardoor ook nog heel Met ‘out in Antwerpen’ maakt ing. Patrick Nijs je wegwijs in de gastronomie en het uitgaansleven van de metropool. veel stemmen. Het was écht kantje-boordje!” Met al deze activiteiten mag het niet verbazen dat Patrick niet altijd een voorbeeldstudent was. “Aanvankelijk werkte ik in onderaanneming voor men als je dat gedreven doet, vanuit een zekere passie”, “Ik denk dat ik meer lessen gemist heb dan bijge- Nederlandse uitgevers die in België iets op de markt gaat Patrick verder. “Je moet door en door kennen waarwoond,” lacht hij, “maar het zijparcours is voor wat ik wilden brengen. Ik ben begonnen met verpakkingsbla- over je spreekt, er goed over kunnen communiceren en nu doe toch erg belangrijk geweest. Je moet als student den en medische bladen. Intussen werk ik volledig mensen overtuigen, maar de passie maakt het verschil.” keuzes maken: ga je netjes naar alle lessen zodat je het in eigen beheer voor de verpakkingssector, met een Patrick zelf was meteen gepassioneerd door het onderop het einde van het jaar niet te moeilijk hebt, of pro- eigen gloednieuw ‘PackDirect Magazine’ en een por- nemen. “Ik heb nooit gewerkt als werknemer. Toen ik beer je je ook in andere dingen te verdiepen? Uiteinde- taalsite www.packdirect.com. Twee jaar geleden zijn we terugkwam uit Spanje, ben ik meteen in eigen beheer lijk heb ik daar leren kiezen, leren communiceren en ook met ‘Out in Antwerp’ van start gegaan. Dat maga- aan de slag gegaan en eigenlijk gestart van nul. Was ik leren met stress omgaan.” zine is ontstaan vanuit mijn passie voor restaurants en twaalf jaar geleden begonnen als vaste werknemer in gastronomie. Antwerpen heeft enorm veel te bieden op een bedrijf, dan zou ik het nu waarschijnlijk veel dat vlak, en tot voor twee jaar was er geen enkel kwali- makkelijker hebben. Als ondernemer ben je geconcenteitsvol magazine dat daar echt aandacht aan besteedde. treerd op wat je zelf interessant vindt, en dan komt het Ofwel waren ze plat commercieel, ofwel moest je er als geld dat je ermee verdient pas op de tweede plaats. lezer veel geld voor betalen. Iedereen verklaarde me gek Je kiest dus voor het risico.” toen ik een nieuw gratis magazine op de markt bracht, Risico is immers inherent aan het ondernemen zelf. maar intussen moeten we onze oplage wel van 25.000 “Natuurlijk zijn er dingen als geluk en pech en de connaar 35.000 exemplaren optrekken!” currentie die je het leven behoorlijk zuur kan maken. Dat succes heeft zeker te maken met de manier waarop Vooral op het vlak van concurrentie heb ik veel geleerd. Patrick zijn klanten benadert. “Gratis magazines wor- Toen ik begon dacht ik, ‘leven en laten leven en we den uiteraard betaald door de verkoop van publici- amuseren ons allemaal’, maar hoe groter je wordt, hoe teitsruimte. Daarbij moet je niet proberen in het wilde serieuzer de competitie. En dan mag iedereen staan weg zoveel mogelijk publiciteitsruimte aan de man of roepen dat we allemaal ‘concullega’s zijn, uiteindelijk vrouw te brengen, je moet jezelf altijd de vraag stellen is het gewoon ‘oorlogje voeren’. Daar moet je ergens de wat je klant aan die publiciteit kan hebben. Uiteindelijk pret van gaan inzien: strategieën uitdenken, een gat in is een advertentie voor hem een investering die return de markt zoeken, je concurrenten te slim af zijn…” moet opbrengen. Dus moet je erop letten dat de doel- Niet iedereen is geboren om in zulke wereld mee te Out in Antwerp groep van het product waarover je klant wil adverteren draaien. “Als je niet voldoende vertrouwen hebt en volOok na zijn studies bewandelde Patrick niet de platge- en het publiek van je magazine zoveel mogelijk over- harding en durf mist, dan hou je ’t nooit vol”, besluit treden paden. Na een verblijf van zes maanden in eenkomen. Meestal bedenken wij zelf het concept van Patrick. “Risico’s nemen wordt er trouwens niet makSpanje, richtte hij terug thuis een kleine uitgeverij op: de advertentie, natuurlijk steeds in samenspraak met kelijker op naarmate je ouder wordt. Daarom zeg ik: CreaMedia. “Ik ben met uitgeven begonnen omdat ik de klant. Op deze manier krijg je een gemeenschappe- begin er jong aan. Met een flinke dosis creativiteit en strategisch inzicht kan je heel ver komen, ook al begin altijd gepassioneerd ben geweest door communicatie. lijke win-winsituatie.” je met weinig.” Bovendien was het voor mij zowat hetzelfde als wat ik vroeger deed met ‘Wablief!’, alleen flink wat professio- Passie en risico Katleen Craenen neler natuurlijk.” Met die uitgeverij heeft Patrick een hele weg afgelegd. “Ik ben ervan overtuigd dat je pas goed kan onderne-

13

DOCENT IN/MET DE KIJKER

Bouw je eigen telescoop ‘Make stuff work’ is het thema van de 3 E-projecten in het tweede bachelorjaar van GROEP T’s ingenieursopleiding. Studenten ontwerpen en bouwen zelf een product of apparaat waarmee ze aantonen competent te zijn in Engineering, Enterprising en Educating. Paul Hellings, docent in de Technologische Hogeschool, geeft alvast het goede voorbeeld. Tijdens de zomervakantie bouwde hij zijn eigen telescoop waarmee hij het brede publiek wil introduceren in de wondere wereld van sterren en planeten.

P

DOCENT

aul Hellings is gefascineerd door sterrenkunde. Zijn grote passie is de astrofysica, een vakgebied waarin hij promoveerde en waarover hij tal van publicaties verzorgde. In 1997 bekroonde de Société Astronomique de France zijn boek ‘Astrophysics with a PC’ waarin hij aan amateurastronomen uitlegt hoe ze via wiskundige modellen astrofysische verschijnselen kunnen simuleren zodat ze een beter inzicht krijgen in de mathematische en fysische processen die eraan ten grondslag liggen. De jury van de Franse Société Astronomique was vol lof over Pauls pedagogisch-didactische aanpak om een niet bepaald eenvoudig vakgebied toegankelijk te maken voor een breder publiek. Dezelfde pedagogisch-didactische gedrevenheid zette eerder dit jaar Paul ertoe aan om zelf een telescoop te bouwen. Als gepassioneerd astronoom had hij natuurlijk al jaar en dag een kijker in huis, maar die was erg

14

zwaar en moeilijk te verplaatsen. “M’n actieradius bleef dus noodgedwongen beperkt tot mijn tuin”, vertelt Paul. “Terwijl het precies zo boeiend is om met je kijker de velden in te trekken en die plaatsen op te zoeken van waar je het best kunt waarnemen. Nog boeiender wordt het als je ook andere mensen op je tocht kunt meenemen om een blik te werpen in de overweldigende grootsheid van de kosmos. Na zo’n ervaring kijk je gegarandeerd anders aan tegen het universum maar eveneens tegen de dagelijkse beslommeringen hier op aarde.”

Kijkkwaliteit

Paul besloot zijn kijker volledig te demonteren en recupereerde uiteindelijk enkel de hoofdspiegel en de optische componenten. Rond deze essentiële onderdelen bouwde hij een compleet nieuwe constructie: licht, gemakkelijk in en uit elkaar te halen – ook bij duisternis in het veld – maar tegelijk ook stabiel genoeg om dezelfde kijkkwaliteit te garanderen als het oorspronkelijke apparaat. “Mijn nieuwe telescoop is een zg. spiegelkijker of Newtonkijker”, legt Paul uit. “Het principe is eenvoudig: het licht wordt onderaan de kijker opgevangen in een holle spiegel en teruggekaatst naar een kleine vangspiegel hogerop. Kijken doe je via een oculair aan de zijkant. Dit type is niet alleen eenvoudiger maar ook beduidend goedkoper dan de zg. refractor-telescoop waarbij je rechtstreeks door een lenzenstelsel naar de kosmos kijkt. Belangrijk bij een telescoop is niet zozeer de vergroting, maar de diameter van de optiek. Hoe groter die diameter, hoe meer licht de telescoop verzamelt. Een refractor met dezelfde diameter als mijn spiegelkijker (35 cm) zou gewoon onbetaalbaar zijn. De bekende Hubble telescoop bijvoorbeeld is een spiegelkijker.” ”Je staat er versteld van wat allemaal bij de bouw van zo’n tuig komt kijken”, vervolgt Paul. “Ruimtemeetkunde, fysica, optica, mechanica, maar ook flink wat materiaalkunde. Het gewicht en de mobiliteit van je kijker worden immers in grote mate door de materiaalkeuze bepaald. Hetzelfde geldt voor de manipuleerbaarheid: Dr. Paul Hellings, docent en astronoom, bouwde zijn eigen telescoop.

REALIA OP STUDIEDAG J. Buijs, L. Renders, T. Nobels en P. Geenen (TH – eenheid Energie) presenteerden een poster op het Scores Platform over data processing en systeemidentificatie aan de K.U Leuven op 12 en 13.10.2004. J. Cauwerts (TH – eenheid Informatie) nam deel aan de opleiding “Designing a windows server 2003 active directory infrastructure”, georganiseerd door AZLAN in Mechelen van 01 tot 03.09.2004 J. De Graeve (Algemeen Directeur) en Li Wei (eenheid Strategie & Communicatie) waren van 04 tot 12.10.2004 op werkbezoek aan de Thammasat University, de Sukhothai Thammatirat Open University en bij UNESCO in Bangkok (Thailand). D. Fabré (TH – eenheid Informatie) nam deel aan de volgende studiedagen: - “ITIL”, georganiseerd door IT-Works in Diegem op 08.09.2004; - “Netwerkbeveiliging – Belnet User Day” in Leuven op 16.09.2004. A. François (TH – eenheid Materie) nam deel aan de studiedagen: INTERVIEW,

- “Plastic Electronics”, georganiseerd door WE ARE in Eindhoven op 09.09.2004;

ingericht door Silic/Analog Devices in GrootBijgaarden op 23.09.2004.

- “Extrusion minitec conference”, georganiseerd door SPE in Düsseldorf op 26.10.2004.

M. Smeyers (PH – eenheid Talen) nam deel aan “Ned werken –online werken in de klas Nederlands”, ingericht door REN Vlaanderen in Antwerpen op 29.09 en 06.10.2004.

J. Gevaert, (PH – eenheid Humane Wet.) woonde de studiedag “Leefsleutels” bij georganiseerd bij Leefsleutels in Mechelen op 08.06.2004. J. Heyvaert (TH – eenheid Informatie) nam deel aan de opleiding “MS Excel Turbo” georganiseerd door Kluwer in Brussel op 01.06.2004. L. Houwaer (TH – eenheid Wiskunde) woonde de studiedag “Portfolio Assessment” bij, georganiseerd door KHBO in Brugge op 03.06.2004. I. Ilsbroux (TH – eenheid Leven) nam deel aan de internationale UNESCO-conferentie “Water: a Catalyst for Peace. Alternative approaches for the management of shared water resources” in Zaragoza (Spanje) van 6 tot 8 oktober 2004. K. Pelsmaekers (TH – eenheid Informatie) woonde het “Jave One-after glow event 2004” bij, georganiseerd door de Belgian Java Users Group in Brussel op 21.09.2004. C. Schuttyser (TH – eenheid Informatie) nam deel aan het “2004 Data Convertor Seminar”,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

F. Stroobans (PH – eenheid Wetenschappen) en G. Meurrens (PH – eenheid Expressie) namen deel aan “Earth Education, een andere kijk op NME”, georganiseerd door het Ecologisch Centrum Oostende op 18.06.2004. F. Stroobans (eenheid Wetenschappen) nam deel aan de workshop “Establishment of a manual for environmental care systems in primary schools” in Pretoria (Zuid-Afrika) van 23 tot 27.08.2004. C. Willemaerts (TH – eenheid Energie) nam deel aan de “Workshop Solid Edge”, georganiseerd door Cadjobs in Dordrecht op 04.06.2004. NIEUW BIJ GROEP T Michiel Steel, Chief Operational Officer NIEUW BIJ GROEP T - PH Jo De Cuyper, lector Joke Delronge, praktijklector Kevin Logist, praktijklector Saskia Mainzer, praktijklector

glijlagers in teflon en geleiders in formica zorgen voor een lage wrijvingscoëfficiënt en een hoge wendbaarheid van de telescoop.”

Plannen Heel veel informatie heeft Paul op het internet gevonden. “Tientallen ontwerpen van kijkers, volledig uitgewerkte plannen en technische specificaties vind je daar. Maar even snel komt de ontnuchtering, want veel van die mooie schema’s zijn om praktische redenen niet uit te voeren. Ik kan bijvoorbeeld zelf niet lassen, welnu dat beperkt de mogelijkheden. De beschikbaarheid van materiaal is een andere hinderpaal. Het heeft weinig zin in het ontwerp een aluminiumprofiel te gebruiken dat hier nergens te verkrijgen is. En zo zijn er nog wel meer obstakels te noemen die tussen droom en daad kunnen staan. Uiteindelijk maakt elke zelfbouwer zijn eigen ontwerp”

“

Het is precies zo boeiend om met je kijker de velden in te trekken en die plaatsen op te zoeken van waar je het best kunt waarnemen

’’

Pauls nieuwe kijker was te zien tijdens de Wetenschapsweek bij GROEP T eind oktober. Ook de afdeling Halle van de Vlaamse Vereniging voor Sterrenkunde – waar Paul lid van is – zal er gebruik van maken tijdens de nachten van de duisternis. Aan kersverse amateur-astronomen geeft Paul nog de volgende raad: “Begin niet onmiddellijk zelf een kijker te bouwen. En loop zeker niet snel naar de groothandel om daar het eerste het beste toestel te kopen want je komt gegarandeerd bedrogen terug. Maak je eerst lid van de Vlaamse Vereniging voor Sterrenkunde. Die heeft overal te lande afdelingen en laat je kennismaken met professionele apparatuur. Daar leer je ook waar je overal moet op letten. Zelf bouwen doe je pas later. Hoe beter voorbereid je bent, hoe groter de voldoening achteraf.” Y.P.

Marie Nellens, praktijklector Els Schoubs, lector Patricia Sieuw, lector Bert Smits, lector Geert Van Aerschot, lector Mieke Van Ingelghem, lector NIEUW BIJ GROEP T – TH Gert Cuypers, assistent Inge Holsbeeks, assistent Pieter Roets, praktijkassistent David Serre, praktijkassistent Andy Stynen, praktijkassistent Luc Vandeurzen, docent Alex Vanhaesendonck, assistent Kristien Van Hoegaerden, assistent Veerle Van Rompaey, docent Wannes Verhegge, assistent Nele Verhenne, praktijkassistent Geert Waeyenbergh, assistent NIEUW BIJ GROEP T – ATP Ann Acar Sarah Coenen Jonas Hermans OP BEZOEK De volgende delegaties kwamen op bezoek bij GROEP T: ZHEJIANG UNIVERSITY OF TECHNOLOGY – HANGZHOU (CHINA) 07 - 09.09.2004

prof. Zhang Libin, Executive Vice-President prof. Zhou Gengui, Inernational Exchange & Cooperation prof. He Xiao, Director Finance Dept. UNIVERSITY OF SCIENCE AND TECHNOLOGY BEIJING 25.09 – 05.10.2004 prof. Che Yuanguan, President Guanzhuang Campus prof. Liu Yongcai, Director Foreign Affairs ms. Ji Shujuan, Director of the Library mr. Xu Xinhua, Director Dept. of Information Engineering mr. Xu Yi, Director Dept. of Foreign Languages BEIJING JIAOTONG UNIVERSITY 29.09 – 04.10.2004 prof. Cha Jianzhong, Director of the Intelligence Engineering Lab, Mechanical Engineering GASTDOCENTEN – PH PROJECT 1 – TWEEDE EN DERDE JAAR LERARENOPLEIDING “EVALUEREN EN RAPPORTEREN IN HET LICHT VAN ZORGVERBREDING” (27.09 – 15.10.2004) R. Roger, graadscoördinator (29.09 en 01.10.2004) E. Meurisse, freelance nascholer (28.09.2004) F. Pappaert, leraar (29.09.2004)

FEESTEDITIE 2005

Festival en technologie voor cultuurparels Dit jaar viert GROEP T zijn 100ste Cultuurparel. Anna Selga Feixas en Manuela Caniato, beiden taaldocenten van ACE - GROEP T, zullen hun krachten bundelen in een bontgekleurd festival in februari-maart. Maar ook de docenten en studenten van de hogeschool zijn uitgenodigd om een culturele bijdrage te doen.

I

banden met de Thaise partneruniversiteiten worden intenser. We zullen er nog van horen. Voor alle informatie over het Parelduiken in Vlaams-Brabant kan u terecht op http://www.groept.be/T/cultuur/index.htm of [email protected]. Nele Verhenne

EVENT

nderdaad, op de groeiende vraag van docenten en studenten van de hogeschool zelf, zullen zij dit jaar actief kunnen meefeesten met Cultuurparels, en niet enkel meer genietend kijken of proeven aan de zijlijn. De soms lawaai- of ophefmakende smaakmakers in het atrium werken aanstekelijk en missen hun doel niet. Cultuurparels wedijveren met de studentenbewegingen Industria en Educata in origineel gebruik van het atrium. Echter, wat niet elke hogeschooldocent of -student wist, is dat vóór of na de vrijblijvende teaser steeds een interactieve taalbelevenis plaatsvindt in het kader van een ACE - taalopleiding. Voor die activiteit wordt in samenwerking met de betreffende taaldocenten didactisch materiaal uitgewerkt, om de belevenis voor te bereiden en om er achteraf als student zoveel mogelijk uit te halen. Zo worden de cultuurparelbelevenissen helemaal ingepast in een open taalklas, want voor de gelegenheid staan de deuren voor alle geïnteresseerden open. Een extra voor iedereen. Maar cultuur en feest in de klas is ook mogelijk binnen een technologische opleiding; wie zou beweren van niet? Enkele Cultuurparels gingen al toevallig in deze richting. Een voorstelling van 3D-computerreconstructies van het historische Rome en Pompei, bijvoorbeeld. Deze Italiaanse cultuurparel trok de aandacht van veel Chinese ingenieursstudenten en ook enkele docenten fysica kwamen erbij zitten. Er werden zelfs al Cultuurparels ingericht door studenten van de hogeschool zelf. Op een morgen sprak een student Chemie Cultuurparels aan met de vraag of hij zijn eigen ambachtelijk bier aan de studenten Nederlands voor anderstaligen kon voorstellen … en hij vond daar een nieuwsgierig en geïnteresseerd publiek. Dit academiejaar willen Cultuurparels en technologie elkaar vinden en samen culturele belevenissen opzetten.

15

Voor de taalstudenten zal het de moeite lonen tijdens het festival Parelduiken in Vlaams-Brabant van 22 februari tot 17 maart 2005. In de voorbereiding van een Cultuurparel voor elke taal gedoceerd bij GROEP T, nodigen de organisatoren onze internationale studenten - studerend, wonend of werkend in de regio - uit om de activiteiten mee op te zetten. Zo worden het belevenissen voor en door studenten van verschillende culturen. Ook een Thaise parel is in de maak want de Thaise populatie bij GROEP T groeit en de

D. Pyls, directie St Pieterscollege (29.09 en 01.10.2004) D. Vandenbroeck, directie Wijnpers (06.10.2004) G. Baeten, directeur CLB (06.10.2004) H. De Snerck, leraar PO (24.09 en 25.09.2004) R. Van Oppre, leraar L.O. (29.09.2004) A. Pelgrims, leraar (06.10.2004) I. Wertoy, leraar A.V. (06.10.2004) G. Smets, leraar (08.10.2004) C. Bruinjé, medewerker CLB (05.10.2004) I. Lombaert, medewerker CLB-Limburg (01.10.2004) N. Vanhellemont, lerares BSGO Keerbergen (29.09.2004) A. Schotte, directie BSGO Keerbergen (29.09.2004) A. Coenen, medewerker CEGO-Leuven (30.09.2004) C. Verbeeck, medewerker VCLB-Leuven (28.09.2004) G. Moors, orthopedagoog K.U. Leuven (28.09.2004) C. Vansteeland, leraar-coördinator (29.09.2004) P. Vanbedts, leraar GBS Boortmeerbeek (28.09.2004) EXTERNE ACTIVITEITEN – PH Vlaams Congres voor Leraren Wetenschappen (13.11.2004). Studenten van de lerarenopleidingen Wetenschappen en

Mechanica-Elektriciteit presenteren projecten en experimenten over elektriciteit tijdens de wetenschapsmarkt. Wetenschapsfeest (22 – 24.10.2004). Studenten van de afdelingen MechanicaElektriciteit en Wetenschappen presenteerden het educatief computersimulatieprogramma Crocodile Technics waarbij proeven over en toepassingen van elektriciteit en mechanica gedemonstreerd werden. Coördinatie: Luc Vingerhoets (eenheid Wetenschappen). VLAAMSE WETENSCHAPSWEEK 2004 25 – 29.10.2004 Overzicht activiteiten en deelnemende scholen: Maak je eigen batterij (G. Bény) St.-Laurensinstituut Zelzate (26.10.2004) VTI – Leuven (25.10.2004) Sancta Maria – Aarschot (25.10.2004) Bouw een batterijlader (G. Van Loock) St. Laurensinstituut Zelzate (26.10.2004) St.-Jorisinstituut Bazel (25.10.2004) Sancta Maria – Aarschot (25.10.2004) Bio-sensatie: enzymen in wasmiddelen (I. Ilsbroux) St.-Jozefsinstiuut – Brugge (29.10.2004) H. Drievuldigheidscollege – Leuven (28.10.2004) Don Bosco Technisch Instituut – Halle (29.10.2004)

Marsrobotten in opmars (A. Jans) H. Hartinstituut – Heverlee (26.10.2004) St.-Jozefscollege- St.-Pieters-Woluwe (25.10.2004) VTI-Leuven (27.10.2004) STUDIEPRIJZEN 2004 KPMG-MANAGEMENTPRIJS 2004 Winnaars: Rik Adriaens en Pieter Leemans, ings. Elektromechanica – AT “Testbank voor MP1514 in heftrucks” Promotor: ir. Jeroen Buijs (eenheid Energie) Copromotor: Louis Van Acker Onderneming: Jungheinrich Belgium – Leuven PRIJS VLAAMSE INGENIEURSKAMER 2004 Winnaar: Stijn Dierickx, ing. Biochemie “Biomassa als hernieuwbare en aanvaardbare energiebron” Promotor: dr. Ingrid Ilsbroux (eenheid Leven) Copromotor: Donaat Cosaert Onderneming: viWTA – Samenleving en Technologie EGEMINPRIJS 2004 Kandidaten: Kristof Wouters en Kristof Demulder, ings Elektronica – OT “Ontwerp en implementatie van een architecturale lichtbediening met touchscreen” Promotor: ing. Bert Schodts (eenheid Informatie)

Copromotor: Marc Kusters Onderneming: Lux Lumen BARCO – VIK PRIJZEN 2004 Kandidaten: Gert Rijckbosch en Tom Van Breussegem, ings Elektronica – OT ‘Microcontroller in ASIC-FPGA” Promotor: prof. ir. Clemens Schuttyser (eenheid Informatie) Copromotor: Tom Torfs Onderneming: IMEC – Leuven John Mellaerts en Gert Schevernels, ings. Elektromechanica – AT “SR Kathedermeting en naaldhoogte-correctie” Promotor: prof. ir. Leen Renders (eenheid Energie) Copromotor: Benny Geets Onderneming: Terumo Europe – Leuven BAUDOUIN ELLEBOUDT AWARDS 2004 Kandidaten: Lode Fastré an Andy Stynen, ings. Elektronica – ICT ‘Java-codegeneratie vanuit XHTML en SMIL” Promotor: Koen Pelsmaekers (eenheid Informatie) Copromotoren: Filip Hendrickx, Lode Nachtergaele Onderneming: IMEC – Leuven

GROEP T – Leuven Hogeschool Vesaliusstraat 13, 3000 Leuven tel. 016-30 10 30 – fax 016-30 10 40 e-mail: [email protected] http://www.groept.be 14de jaargang, nr. 1, 29 oktober 2004 INTERVIEW verschijnt vier keer per academiejaar Verantwoordelijke uitgever: Johan De Graeve, Vesaliusstraat 13, 3000 Leuven Hoofdredactie: Yves Persoons Redactiesecretariaat: Martine Groffils Interview on-line: Seany Geuns Redactieraad: Arthur D'Huys, John Caluwaerts, Guido Vercammen, Stijn Dhert, Paul Goossens, Luc Geurts, Wim Polet, Jan Van Maele, Kristien Van Hoegaarden, Nele Verhenne, Ruben Huylenbroeck Engelse vertaling: Martin Hughes Foto ’ s: Filip Van Loock Vormgeving: EDISON, Leuven, 016-29 24 00 Drukkerij: Artoos, Kampenhout Oplage: 23.000 exemplaren Wettelijk Depot: D/2004/2134/5

INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

PROGRAMS FOR UNDERGRADUATES AND MASTERS

Beijing Jiaotong University welcomes GROUP T-students Five years ago GROUP T welcomed its first Chinese students: it was then that 6 first-years from the Beijing Jiaotong University (BJTU) enrolled for the Joint Undergraduate Program in ICT-Engineering, a number that has since increased to 107. Now it is the turn of the Jiaotong University to open its doors to Belgian students for a valuable two-way exchange between Beijing and Leuven.

T

he Beijing Jiaotong University belongs to the first-generation partners of GROUP T in the People’s Republic. Contacts have not only been established at managerial and governing body level but also between professors and students. The 69 BJTU students at GROUP T are the best illustration of this. The membership of Professor Cha Jianzhong on GROUP T’s Board of Directors is also clear proof of the long-standing friendship between both institutes. The Beijing Jiaotong University calls itself “a cradle for advanced technical and management personnel, depending for its excellence on sophisticated training and research facilities, a skilled faculty and desirable living conditions for the students.” The BJTU proudly bears the title of “key university” in the field of engineering education and belongs to the absolute best in the People’s Republic. The BJTU boasts a long tradition. Established in 1896 as the School of Railway Administration, it has since grown to become a multidisciplinary institute in engineering, sciences and management as well as in social sciences, law and the humanities. The BJTU was one of the first universities in China to award doctor’s and master’s degrees and was the first to establish a post-doctorate research centre in railway, highway and waterway transportation subjects.

11 colleges, 12 000 students A few facts and figures suffice to portray the size and activities of this “key university”. The BJTU consists of no less than 11 different colleges (Electronic Information Engineering, Transportation, Science and Arts, INTERVIEW,

jg. 14, nr. 1, 29 oktober 2004

Economics and Business Administration, Graduates, Architecture and Civil Engineering, Mechanical and Electric Engineering, Computer Information Technology, Electric Power Engineering, Vocational Technology, Adult Education) and two centres for at-the-posttraining in technology and management. All together the college and the centres are good for 22 undergraduate study programs, 39 master’s degree programs and 14 doctor’s degree programs. The faculty comprises more than 1 100 full professors, 400 associate professors and over 400 scholars and specialists engaged in scientific research. At present the university has 12 000 full-time students and more than 5 100 adult students on the campus, including over 100 international students from more than 20 countries around the world.

“

Those students enrolling for the Joint Master Program can rely on the provision of appropriate coaching

New initiatives

’’

In the meantime the BJTU has undertaken new initiatives to attract more foreign students. The coming year sees the start of a new Undergraduate Program in Engineering from one term up to two years to be given in English. GROUP T-students enrolling for the program

will find a particularly warm welcome. They will be staying on or near the university campus, living and learning together with Chinese students. On top of their GROUP T-degree, they will obtain an official Chinese degree in engineering upon successful completion of their studies. Another initiative is the new Joint Master Program in Electromechanical Engineering, established by the School of Mechanical, Electronic and Control Engineering at BJTU and GROUP T Leuven Engineering School. The Joint Master Program is a collective name for different study programs in the field of Mechatronics Automation, Mechanical Manufacturing and Mechanical Design. Each is a two-year program consisting of one year of post graduate courses and training and one year devoted to research and the completion of a thesis. Both the BJTU and GROUP T will recruit joint masters students in their own countries and these students will be able to enrol at both institutes. The agreement means that after their basic training students go to the partner university to follow the Joint Program courses and to carry out a research project resulting in a thesis. After completing this study program students are awarded a master degree from the BJTU and from GROUP T. Those students enrolling for the Joint Master Program can rely on the provision of appropriate coaching at the partner university as well as assistance in carrying out their research project. The joint Program provides for an exchange of visiting lecturers. The jury assessing the students’ theses is composed of professors from the BJTU and GROUP T. Y.P.

EDISON 14229

INTERNATIONAL 16

Prof. Cha Jianzhong, Director of the Intelligence Engineering Lab at Beijing Jiaotong University, Committee member of the 9th Chinese People’s Political Consultative Conference and member of the Board of Directors at GROUP T strongly advocates a two-way exchange between Beijing and Leuven.