MÉÉR MET MILIEU MILIEUBELEIDSPLAN GEMEENTE MOERDIJK

MÉÉR MET MILIEU

MILIEUBELEIDSPLAN 2007-2010 GEMEENTE MOERDIJK

Zevenbergen, 27 april 2007 Afdeling Strategie en Advies Alex Crane

2

INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING ....................................................................................................... 5 HOOFDSTUK 1 INLEIDING.................................................................................... 11 1.1 aanleiding.................................................................................................................................... 11 1.2 probleem- en doelstelling............................................................................................................ 12 1.3 leeswijzer .................................................................................................................................... 13

HOOFDSTUK 2 KADERSTELLING / ANALYSE ................................................... 15 2.1 kader ........................................................................................................................................... 15 2.2 analyse........................................................................................................................................ 15

HOOFDSTUK 3 VISIE............................................................................................. 17 3.1 inleiding ....................................................................................................................................... 17 3.2 beginselen van milieurecht ......................................................................................................... 17

HOOFDSTUK 4 BODEM.......................................................................................... 23 4.1 uitgangssituatie ............................................................................................................................ 23 4.2 beleidslijnen ................................................................................................................................. 27 4.3 actiepunten bestaand beleid ........................................................................................................ 27 4.4 actiepunten nieuw beleid ............................................................................................................. 27

HOOFDSTUK 5 GELUID ......................................................................................... 29 5.1 uitgangssituatie ............................................................................................................................ 29 5.2 beleidslijnen ................................................................................................................................. 31 5.3 actiepunten bestaand beleid ........................................................................................................ 31 5.4 actiepunten nieuw beleid ............................................................................................................. 31

HOOFDSTUK 6 EXTERNE VEILIGHEID................................................................. 33 6.1 uitgangssituatie ............................................................................................................................ 33 6.2 beleidslijnen ................................................................................................................................. 35 6.3 actiepunten bestaand beleid ........................................................................................................ 35 6.4 actiepunten nieuw beleid ............................................................................................................. 35

HOOFDSTUK 7 LUCHT EN GEUR ......................................................................... 37 7.1 uitgangssituatie ............................................................................................................................ 37 7.2 beleidslijnen ................................................................................................................................. 40 7.3 actiepunten bestaand beleid ........................................................................................................ 40 7.4 actiepunten nieuw beleid ............................................................................................................. 40

HOOFDSTUK 8 NATUUR........................................................................................ 41 8.1 uitgangssituatie ............................................................................................................................ 41 8.2 beleidslijnen ................................................................................................................................. 42 8.3 actiepunten bestaand beleid ........................................................................................................ 42 8.4 actiepunten nieuw beleid ............................................................................................................. 42

HOOFDSTUK 9 HUISHOUDELIJK AFVAL............................................................. 43 9.1 uitgangssituatie ............................................................................................................................ 43 9.2 beleidslijnen ................................................................................................................................. 44 9.3 actiepunten bestaand beleid ........................................................................................................ 44 9.4 actiepunten nieuw beleid ............................................................................................................. 45

3

HOOFDSTUK 10 KLIMAAT..................................................................................... 47 10.1 uitgangssituatie .......................................................................................................................... 47 10.2 beleidslijnen ............................................................................................................................... 48 10.3 actiepunten bestaand beleid ...................................................................................................... 49 10.4 actiepunten nieuw beleid ........................................................................................................... 49

HOOFDSTUK 11 LICHT .......................................................................................... 51 11.1 uitgangssituatie .......................................................................................................................... 51 11.2 beleidslijnen ............................................................................................................................... 51 11.3 actiepunten bestaand beleid ...................................................................................................... 52 11.4 actiepunten nieuw beleid ........................................................................................................... 52

HOOFDSTUK 12 STRALING................................................................................... 53 12.1 uitgangssituatie .......................................................................................................................... 53 12.2 beleidslijnen ............................................................................................................................... 54 12.3 actiepunten bestaand beleid ...................................................................................................... 54 12.4 actiepunten nieuw beleid ........................................................................................................... 54

HOOFDSTUK 13 VERVUILING OPENBARE RUIMTE ........................................... 55 13.1 uitgangssituatie .......................................................................................................................... 55 13.2 beleidslijnen ............................................................................................................................... 57 13.3 actiepunten bestaand beleid ...................................................................................................... 57 13.4 actiepunten nieuw beleid ........................................................................................................... 57

HOOFDSTUK 14 GEBIEDSGERICHT MILIEUBELEID........................................... 61 14.1 uitgangssituatie .......................................................................................................................... 61 14.2 beleidslijnen ............................................................................................................................... 63 14.3 actiepunten bestaand beleid ...................................................................................................... 63 14.4 actiepunten nieuw beleid ........................................................................................................... 63

HOOFDSTUK 15 EXTERNE INTEGRATIE ............................................................. 65 15.1 uitgangssituatie .......................................................................................................................... 65 15.2 beleidslijnen ............................................................................................................................... 68 15.3 actiepunten bestaand beleid ...................................................................................................... 69 15.4 actiepunten nieuw beleid ........................................................................................................... 69

HOOFDSTUK 16 UITVOERINGSINSTRUMENTEN MILIEUBELEID...................... 73 16.1 uitgangssituatie .......................................................................................................................... 73 16.2 beleidslijnen ............................................................................................................................... 84 16.3 actiepunten bestaand beleid ...................................................................................................... 85 16.4 actiepunten nieuw beleid ........................................................................................................... 87

HOOFDSTUK 17 MEERJARENPLANNING ACTIEPUNTEN NIEUW BELEID ...... 91 17.1 uitgangssituatie .......................................................................................................................... 91 17.2 toelichting activiteiten nieuw beleid............................................................................................ 91 17.3 planning activiteiten nieuw beleid .............................................................................................. 92 17.4 waar wil de gemeente over 4 jaar staan? .................................................................................. 94

HOOFDSTUK 18 FINANCIËLE CONSEQUENTIES NIEUW BELEID..................... 95 18.1 kosten actiepunten bestaand beleid .......................................................................................... 95 18.2 kosten actiepunten nieuw beleid................................................................................................ 95 18.3 personele consequenties ........................................................................................................... 97 18.4 totaaloverzicht financiële consequenties ................................................................................... 98 18.5 dekking kosten ........................................................................................................................... 98 18.6 risicoparagraaf ........................................................................................................................... 98

BIJLAGE: LIJST MET AFKORTINGEN .................................................................. 99

4

SAMENVATTING

Inleiding De gemeente heeft geen integraal milieubeleidsplan. De aanpak van milieuproblematiek vindt plaats met behulp van wettelijke instrumenten, beheerplannen en deelnota`s, specifiek gericht op één thema. Gedacht kan worden aan onder andere de Klimaatnota 2004 – 2008, de handhavingnota “Correct en Consequent”, de Nota verbetering afvalscheiding. Doel milieubeleidsplan Een milieubeleidsplan (GMP) is gewenst omdat meer taken verschuiven van de landelijke overheid naar de gemeenten en gemeenten meer ruimte krijgen voor het ontwikkelen van een eigen visie in plaats van het sec uitvoeren van landelijke weten regelgeving. Het beleidsplan geeft de ambities van het bestuur weer, die worden vertaald in concrete actiepunten. Een GMP geeft een totaalbeeld van de bestaande probleem- en knelpunten, waardoor het gemeentebestuur beter kan bepalen waar de prioriteiten moeten worden gelegd. Ook voor de burger geeft het GMP inzicht in de milieuproblematiek en de wijze waarop die wordt aangepakt. Probleemstelling Over het algemeen is de milieuaanpak toegespitst op bestaande problemen en knelpunten. Veelal worden hierbij de uiterste normen van de wetgeving als leidraad genomen. Deze aanpak gebeurt op ad hoc basis, waarbij niet altijd oog is voor consequenties elders of in de nabije toekomst. Het streven is om het accent te verschuiven naar een meer duurzame benadering, waarbij een op ontwikkeling gericht milieubeleid wordt gevoerd door voor bepaalde gebieden de (toekomstige) milieukwaliteit als kader vast te stellen en deze na te streven. Beleidsvisie Dit leidt tot een tweesporenbeleid dat elkaar aanvult en versterkt: LEEFBAARHEID: Hierbij staat het oplossen van bestaande problemen en knelpunten centraal. Uitgangspunt hierbij is de bestaande (thematische) weten regelgeving. Hierbij kan gedacht worden aan bodem, geluid, externe veiligheid, lucht en geur, natuur, huishoudelijk afval, klimaat, licht, straling en vervuiling openbare ruimte. DUURZAAMHEID: Hierbij staat de gewenste milieukwaliteit voorop als uitgangspunt. Omdat elk gebied haar specifieke kenmerken heeft wordt onderscheidt gemaakt tussen woonkernen, het buitengebied en de bedrijventerreinen. Voor deze gebieden zullen gebiedsstreefbeelden worden opgesteld, waarin de gewenste milieukwaliteit voor de (nabije) toekomst wordt vastgelegd. Omdat de gemeenten meer beleidsvrijheid krijgen (b.v. de mogelijkheid tot het opstellen van een eigen geluidbeleid) kan meer maatwerk worden verricht. Ook de integratie van milieu in andere beleidsvelden bevordert een meer op ontwikkeling gericht milieubeleid. Ongeveer gelijktijdig met het opstellen van het GMP lopen ook de procedures voor het maken van een mobiliteitsplan, een beleidsplan wonen en een beleidsplan ten aanzien van volksgezondheid, waarin de milieuwensen worden vastgelegd. Uitvoeringsinstrumenten milieubeleid Voor de realisatie van het milieubeleid heeft de gemeente een aantal instrumenten tot haar beschikking. De belangrijkste zijn: het milieumanagement, vergunningverlening, handhaving, milieucommunicatie, regionale samenwerking, de gemeente als voorbeeldfunctie en de meldingen- en klachtenafhandeling.

5

Meerjarenplanning activiteiten De beleidslijnen (ambities) zijn vertaald in nieuwe concrete actiepunten die samen het milieuuitvoeringsplan 2007-2010 (MUP) vormen. ACTIVITEITENPLANNING NIEUW BELEID

THEMA BODEM Uitvoering deelnota Bodembeheersplan THEMA GELUID Opstellen en uitvoeren integraal geluidbeleid als uitwerking van het milieubeleid (Actualisatie) zonebeheer bedrijventerreinen THEMA EXTERNE VEILIGHEID Opstellen en uitvoeren integraal risico- en veiligheidsbeleid. THEMA LUCHT EN GEUR Inventariseren projecten “in betekenende mate” Jaarlijkse rapportage luchtkwaliteit Actualiseren vergunningen agrarische bedrijven in kader van de IPPC-richtlijn THEMA NATUUR Betrekken derden bij natuurontwikkeling THEMA HUISHOUDELIJK AFVAL Onderzoek naar de aanscherping van de controle op het aanbod van afval op de milieustraat en de bezoekersfrequentie. Aanscherping controle gescheiden aanbieden van gft, restafval en grof huisvuil Optimaliseren inzamelstructuur glas- en kledingcontainers THEMA KLIMAAT Bevorderen uitvoeren EPA’s Afsluiten regionaal convenant Duurzaam Bouwen Actief beleid ten aanzien van biomassastromen Toepassen 4-8% verscherpte EPC bij nieuwe gemeentelijke gebouwen Bij renovaties uitvoeren van gemeentelijke gebouwen uitvoeren van vaste en kostenneutrale energiemaatregelen uit het NPDB Energiezorgsysteem voor alle gemeentelijke gebouwen Actief inkoopbeleid ten aanzien van energie, met aandacht voor herkomst Bij renovaties van grond-, wegen waterbouwprojecten uitvoeren van energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 5 jaar Actief overleg met standsorganisaties agrarische sector inzake energiebesparing en duurzame energie THEMA LICHT Meewegen onevenredige lichthinder bij besluitvorming op grond van de APV THEMA STRALING Opstellen notitie over de uitvoerbaarheid van de motie van de raad inzake het tegengaan van UMTS-masten THEMA VERVUILING OPENBARE RUIMTE Verdere implementatie van de actiepunten uit de nota aanpak vervuiling openbare ruimte GEBIEDSGERICHT MILIEUBELEID Opstellen gebiedsstreefbeelden voor de woonkernen Opstellen gebiedsstreefbeelden voor de bedrijventerreinen

2007 1 2 3

4

2008 1 2 3

4

2009 1 2 3

4

2010 1 2 3

4

X X X X

X

X

X

Voor dit onderdeel volgt een aparte nota, met daarbij ook aandacht voor de sociale veiligheid. X X

X

X

X

X

X X X X X X X X X X

X X

X

X X X

X X X X X X X X X X X X

6

EXTERNE INTEGRATIE Implementeren milieu in beleid ten aanzien van zorg (volksgezondheid) Implementeren milieu in beleid ten aanzien van wonen Implementeren milieu in beleid ten aanzien van mobiliteit UITVOERINGSINSTRUMENTEN Opstellen monitoringssysteem Komen tot een adequaat vergunningenbestand (<10 jaar oud) Opstellen beleidskader verruimde reikwijdte Verantwoording afleggen over vergunningverlening Oprichten handhavingsteam bedrijventerreinen (groeimodel) Aandacht voor provinciale bedrijven bij verslaglegging Verdiepingsslag BRZO-bedrijven Deelname in werkgroep handhaving bij het Havenschap Moerdijk (V en H en PJC) Ondertekening bestuursovereenkomst wetshandhaving Noord-Brabant Opstellen integraal communicatieplan milieubeleid (+NME) ter uitvoering van het milieubeleid Uittreding uit gemeenschappelijke regeling Milieu en Afval Regio Breda Actualisatie contract Regionale Milieudienst WestBrabant Samenstellen interne werkgroep ten behoeve van het structureren van de samenwerking met het Havenschap Moerdijk Aanschaf duurzaam gemeentelijk wagenpark Aanschaf en implementatie nieuw registratieprogramma

X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X

X

X

X

X

X

X X X X X X X X X X X

X X X X

Toelichting speerpunten van beleid Integraal geluidbeleid. Het geluidprobleem speelt op vele fronten, zoals bedrijven, wegverkeer, railverkeer, evenementen, burenlawaai. De Wet geluidhinder heeft nieuwe bevoegdheden aan de gemeenten overgedragen, zoals het zonebeheer en het volgen van hogere grenswaardenprocedures. Voor het uitvoeren van deze taken is een onderliggend en samenhangend geluidbeleid noodzakelijk. Actualisatie zonebeheer bedrijventerreinen. Het zonebeheer van 2 bedrijventerreinen (Dintelmond en Schansdijk de Koekoek) is per 1 januari 2007 van de provincie naar de gemeente overgeheveld als gevolg van de wijziging van de Wet geluidhinder. Jaarlijks dient de gemeente aan de provincie een actualisatieoverzicht te verstrekken. Met de RMD gemeenten is afgesproken hiervoor een gezamenlijk protocol op te laten stellen door de RMD (mede omdat enkele bedrijventerreinen in meerdere gemeenten liggen). De kosten van deze actualisatie door de RMD worden geraamd op circa 125 uur x € 81,40 = circa € 10.000,--. Vanaf 2008 dient het bestand actueel gehouden te worden en moeten vergunningen aan de zone worden getoetst. De gemeente ontvangt van de provincie in 2007 en 2008 een overdrachtsvergoeding van € 5.000,--. Daarna zijn alle kosten voor de gemeente zelf. Risico- en veiligheidsbeleid. Voor het opstellen van een integraal risico- en veiligheidsbeleid is in dit milieuplan geen raming opgenomen. Het (integrale) veiligheidsbeleid wordt apart aan u ter besluitvorming voorgelegd. Lucht en geur. Mede gelet op de mogelijke gevolgen voor de gezondheid is het gewenst om jaarlijks (in plaats van de wettelijk verplichte termijn van 3 jaar) onderzoek te verrichten naar de luchtkwaliteit. Onderzoek naar controlesysteem toegang milieustraat. Bij de gemeente Moerdijk wordt veel meer afval gebracht dan bij andere milieustraten. De reden hiervan kan zijn dat bij Moerdijk geen kosten zijn verbonden aan het afleveren van afval bij de

7

milieustraat. De extra verwerkingskosten leiden tot een hogere afvalstoffenheffing voor de burgers. Een beter controlesysteem dan wel het beperken van de aanleverfrequentie kan tot een lager aanbod van afval leiden (dat al dan niet illegaal wordt gebracht). Inkoop energie. In de Nota Klimaatbeleid 2004-2008 is opgenomen dat bij de inkoop van energie aandacht is voor de herkomst hiervan. In 2007 is gezamenlijk met andere gemeenten een nieuw inkooptraject opgestart voor de inkoop van stroom en gas. Met name voor de inkoop van stroom bestaat een goed alternatief in de vorm van groene stroom. De afname hiervan is wel iets duurder. De extra kosten worden geraamd op € 4.000,-- per jaar. Dit is 0,8% van de totale geraamde energiekosten ad € 483.994. Gebiedsgericht milieubeleid. Door het opstellen van gebiedsstreefbeelden per woonkern en bedrijventerreinen ontstaat een goed beeld van de daar aanwezige milieuknelpunten en kansen ter verbetering van de situatie. Hierbij kan ook de beleving van de bewoners worden meegenomen. Dit milieustreefbeeld vormt dan het toetsingskader voor nieuwe ontwikkelingen, zodat ook de milieuaspecten gelijkwaardig worden meegewogen met belangen van andere beleidsterreinen. Opstellen monitoringssysteem. Ten behoeve van een objectieve en goede monitoring van het toekomstig milieubeleid zijn indicatoren en een daaraan gekoppeld monitoringsysteem onontbeerlijk. Actualiseren vergunningenbestand. Hoe actueler een vergunning, hoe minder kans op overlast voor de woonomgeving. De gemeente streeft daarom een vergunningenbestand na waarbij geen enkele vergunning ouder is dan 10 jaar. Dit betekent dat er de komende 4 jaren 133 vergunningen die ouder zijn dan 10 jaar moeten worden doorgelicht en eventueel aangepast, zodat de meest actuele voorschriften worden opgelegd. Verwacht wordt dat 40% van deze vergunningen daadwerkelijk moeten worden aangepast. Dit zijn 53 vergunningen x 40 uur x € 75,-- = € 159.000,--. Dit is afgerond € 40.000,-- per jaar. Werkbudget afdeling Vergunningen en Handhaving. De afdeling V en H is bij veel actiepunten betrokken, zowel incidenteel als structureel. Het is niet praktisch om apart per actiepunt de kosten uit te specificeren. Het benodigde werkbudget wordt geraamd op respectievelijk € 25.000, in 2007, en € 16.000 in de daaropvolgende jaren. Er is dan geen capaciteitsuitbreiding nodig voor de extra structurele werkzaamheden. Beleidskader verruimde reikwijdte. Het toepassen van de verruimde reikwijdte bij vergunningverlening houdt in dat naast de wettelijk verplichte voorschriften er ook aandacht is voor afvalscheiding, energiebesparing, verkeersbewegingen, e.d.. Deze extra voorschriften zorgen voor een extra bescherming van het milieu. Het is gewenst dat hiervoor een beleidskader wordt opgesteld. Opstellen integraal communicatieplan. In 2007 en 2008 worden in het kader van de verbetering afvalscheiding en de aanpak vervuiling openbare ruimte deelplannen voor communicatie opgesteld. Ook is in het kader van de risicocommunicatie een apart plan opgesteld. De wens is ook om de communicatie bij calamiteiten en klachten ten aanzien van het industrieterrein Moerdijk te verbeteren. Met andere woorden; het opstellen van een integraal overkoepelend communicatieplan milieu is noodzakelijk. Hierbij wordt dan ook meegenomen de regionale samenwerking, natuur- en milieueducatie, het milieu educatief centrum, e.d.. Verankering samenwerking met HM op basis van masterplan. Door bij het industrieterrein Moerdijk betrokken partijen wordt in 2007 een “masterplan” opgesteld, met het doel om de samenwerking meer te structureren en zo te komen tot een meer duurzaam bedrijventerrein. Belangrijke actiepunten zijn de verbetering van de onderlinge afstemming van betroken partijen bij klachten c.q. calamiteiten en de communicatie hierover naar met name de burgers. Voor de uitvoering van projecten op basis van dit masterplan is structureel een bedrag geraamd van € 10.000,-- per jaar.

8

De financiële consequenties van de uitvoering van het nieuwe beleid In onderstaand overzicht staan de geplande uitgaven genoemd van de nog niet gedekte kosten in de begroting 2007 en verder. KOSTEN Structureel Uitvoeringskosten actiepunten Interne personele kosten PJC Totaal: af: reeds begroot CWP SUBTOTAAL STRUCTUREEL

2007 20.500 20.500 - 20.500 0

2008 20.500 25.000 45.500 -25.000 20.500

2009 20.500 25.000 45.500 -25.000 20.500

2010 20.500 25.000 45.500 -25.000 20.500

Incidenteel Uitvoeringkosten actiepunten af: nog te ontvangen subsidie zonebeheer Af: restant begroot in CWP SUBTOTAAL INCIDENTEEL

110.000 - 5.000 - 4.500 100.500

71.000 - 5.000

96.000

71.000

66.000

96.000

71.000

Totaal

100.500

86.500

116.500

91.500

Structureel + Incidenteel

Dekking kosten De voor de uitvoering van het milieubeleid in de periode 2007-2010 benodigde extra middelen van in totaal € 395.000,-- mee te nemen bij de integrale afweging van nieuw beleid bij de vaststelling van de e 1 berap 2007 en de kadernota 2008 in de raadsvergadering van 28 juni 2007.

9

10

HOOFDSTUK 1 INLEIDING 1.1 aanleiding De Wet milieubeheer geeft aan dat de gemeenteraad een Gemeentelijk milieubeleidsplan (GMP) kan vaststellen, dat: “met het oog op de bescherming van het milieu richting geeft aan de door het gemeentebestuur te nemen beslissingen”. Het vaststellen van een GMP is niet wettelijk verplicht. Dit in tegenstelling tot een gemeentelijk milieu-uitvoeringsprogramma, een gemeentelijk milieuverslag en een gemeentelijk rioleringsplan. Wanneer eenmaal een GMP is vastgesteld kan een gemeentebestuur daarvan slechts gemotiveerd afwijken. Er is dus sprake van een zekere zelfbinding. Recente ontwikkelingen op het gebied van milieuregelgeving worden gekenmerkt door een verschuiving van beleidsverantwoordelijkheid van rijks- en provinciale overheid in de richting van de gemeentelijke overheid (“lokaal doen, wat lokaal kan”). Lokale afwegingen dienen gemotiveerd te worden en hun grondslag te vinden in beleid. Het beleidsinstrument bij uitstek om het milieubeleid te concretiseren en vast te leggen is een gemeentelijk milieubeleidsplan (GMP). Het coalitieakkoord 2006 - 2010 In het coalitieakkoord zijn ten aanzien van natuur, milieu en landschap de volgende speerpunten benoemd: - het opstellen en uitvoeren van het GMP; - streng toezicht op de handhaving van milieunormen; - milieuvervuiling financieel bestraffen; - voldoende meetpunten en een efficiënt informatiesysteem om luchtvervuiling te onderkennen; - waar nodig het treffen van geluidwerende voorzieningen bij woningen; - het uitbreiden van de milieucommunicatie. Programma 2 van het Collegewerkprogramma 2006 – 2010 “Van Ambitie naar Realisatie” (CWP) heeft betrekking op de leefomgeving. Dit is onderverdeeld in de onderdelen “Mobiliteit”, “Veiligheid”, “Ruimte, water en groen” en “Milieu en afval”. Ambities mobiliteit: - optimaliseren van wegennet; - verbeteren van het openbaar vervoersysteem. Actiepunten: - opstellen mobiliteitsplan; - uitvoeren diverse projecten, waaronder aanleg Oostrand; - buurtbusproefprojecten; - parkeerplaatsen voor evenementen, vrachtwagens; - lokaal wandel- en fietspadenplan; - fysieke verkeersmaatregelen met name rondom scholen. Ambities veiligheid: - op een systematische en samenhangende manier werken aan het behoud of het verbeteren van de lokale veiligheid in al haar facetten en in samenwerking met andere partners in veiligheid; - een gemeentelijke organisatie die adequaat kan inspringen bij calamiteiten; - met preventieve maatregelen het veiligheidsgevoel van inwoners positief beïnvloeden; - het consequent en integraal betrekken van veiligheid bij ruimtelijke plannen. Actiepunten: - het opstellen van een integraal veiligheids- en risicobeleid met specifiek aandacht voor het RIS, routes gevaarlijke stoffen, inzet politie en gemeentelijke toezichthouders in kernen en op industrieterreinen, keurmerk veilig wonen en bestrijding hennepteelt; - de integraliteit van de handhaving vergroten.

11

Ambities milieu en afval: - het komen tot een integraal en samenhangend milieubeleid; - de vermindering van de hoeveelheid zwerfvuil, illegale dumpingen en hondenpoep, inclusief meldingen en klachten; - integraal handhaven op kleine ergernissen in de openbare ruimte; - verbeteren afvalscheiding; - betrokkenheid burger vergroten; - voorkomen van verdere aantasting en waar mogelijk verbeteren van de leefomgeving. Actiepunten: - het opstellen en uitvoeren van een gemeentelijk milieubeleidsplan (GMP); - het opstellen van een beleidsnota aanpak vervuiling openbare ruimte en deze nota te integreren in het GMP; - integrale handhaving op kleine ergernissen in de openbare ruimte; - uitvoeringsmaatregelen zoals verwoord in de nota verbetering afvalscheiding; - continueren Natuur- en Milieu-educatie; - de burgers informeren over milieucalamiteiten, die gevolgen kunnen hebben voor de volksgezondheid; - uitvoeren klimaatbeleid; - waar nodig treffen van geluidwerende maatregelen bij woningen die een te hoge geluidbelasting ondervinden. Ambities ruimte, water en groen - ruimtelijk beleid formuleren dat beheer van de bestaande omgeving en ontwikkeling van gebieden optimaal faciliteert; - inzetten water en groen voor een verbeterde leefomgeving. Actiepunten: - opstellen en uitvoeren beleidsnota ruimtelijk beleid; - opstellen en uitvoeren beleidsplan water; - implementeren nieuwe Wet ruimtelijke ordening; - onderhoudsplan bestemmingsplannen; - digitale beschikbaarheid bestemmingsplannen invoeren; - revitalisering centrum Zevenbergen (terugbrengen water?); - planmatig beheer openbare ruimte op basis van vastgelegde kwaliteitseisen.

1.2 probleem- en doelstelling De probleemstelling is als volgt geformuleerd: Tot op heden is de aanpak van de milieuproblematiek voornamelijk georiënteerd geweest op het bestrijden van bedreigingen, zoals de aanpak van saneringen en het beheersen hiervan. Deze aanpak kenmerkt zich vooral door normstelling en een sectorale aanpak. Met deze aanpak is zonder meer veel bereikt. Directe bedreigingen voor het milieu zijn veelal weggenomen. Toch blijft het milieu onder zware druk staan. Er komen meer mensen met meer wensen. Het ruimtebeslag wordt steeds groter. Ook is sprake van een toenemende consumptie en mobiliteit. De complexiteit van de milieuproblemen en het streven naar een meer op duurzaamheid gericht beleid vragen om een andere aanpak van de problematiek. De doelstelling van deze nota is als volgt geformuleerd: De nota moet een beeld geven van de belangrijkste wettelijke verplichtingen, de landelijke ontwikkelingen die spelen en de 0-situatie binnen de gemeente. Vanuit deze situatie kunnen probleemsituaties onderkend worden die om een oplossing vragen, vertaald in actiepunten. Daarnaast is de nota met name bedoeld om ook kansen en ambities te formuleren die de basis vormen voor een meer op ontwikkeling gericht milieubeleid.

12

1.3 leeswijzer In hoofdstuk 1 wordt de AANLEIDING omschreven tot het opstellen van dit milieubeleidsplan. In het kort wordt beschreven het probleem van het momenteel gevoerde milieubeleid en het DOEL van dit beleidsplan om hierin verandering te brengen. In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op het KADER van het milieubeleid. Verder wordt aangegeven welke bronnen zijn aangewend om de milieusituatie te analyseren. Ook worden (algemene) kansen en bedreigingen geformuleerd. Hoofdstuk 3 omschrijft de VISIE op het toekomstige milieubeleid. Het beleidsspoor 1 over de LEEFBAARHEID wordt geconcretiseerd de in de hoofdstukken 4 tot en met 13. Hier passeren de belangrijkste milieuthema`s de revue. Per thema wordt achtereenvolgens ingegaan op de uitgangssituatie, de beleidslijnen en de bijbehorende actiepunten. De milieuthema`s zijn: bodem, geluid, externe veiligheid, lucht en geur, natuur, huishoudelijk afval, klimaat, licht, straling en vervuiling openbare ruimte. Het beleidsspoor 2 over DUURZAAMHEID wordt uitgewerkt in de hoofdstukken 14 en 15. Hier wordt ingegaan op het gebiedsgericht milieubeleid (gebiedsstreefbeelden) en de externe integratie in andere beleidsvelden. Hoofdstuk 16 beschrijft de belangrijkste UITVOERINGSINSTRUMENTEN milieubeleid, namelijk milieumanagement, vergunningverlening, handhaving, communicatie, regionale samenwerking, de gemeente als voorbeeldfunctie en de meldingen- en klachtenafhandeling. Hoofdstuk 17 betreft de MEERJARENPLANNING en hoofdstuk 18 geeft de FINANCIËLE CONSEQUENTIES aan van de uitvoering van het (nieuwe) beleid. De bijlage bevat een afkortingenlijst.

13

14

HOOFDSTUK 2 KADERSTELLING / ANALYSE 2.1 kader Milieu kan worden omschreven als “het geheel van voorwaarden waaronder planten, dieren en mensen zich optimaal kunnen ontwikkelen”. Milieu is hierbij breder dan de puur fysieke, natuurlijke omgeving. Met name belevingsaspecten bepalen wat een mens ervaart. Het milieu wordt hiermee uit haar isolement gehaald en in een breder perspectief geplaatst. Deze ontwikkeling maakt het moeilijker om milieu als zodanig af te kaderen. Het best lukt dit nog door de bekende milieuthema`s als uitgangspunt te nemen: bodem, geluid, externe veiligheid, lucht en geur, water, natuur en landschap, huishoudelijk afval, klimaat, licht, straling en de vervuiling van de openbare ruimte. Water is een zo breed en complex beleidsveld, waarbij de bevoegdheden niet alleen bij de gemeente liggen, dat dit als een apart beleidsveld wordt beschouwd. Hiervoor wordt een apart beleidsplan opgesteld. Landschapsbeheer gaat vooral over de wijze van inrichten van een gebied en is daarom niet direct relevant voor het formuleren van milieubeleid, dit in tegenstelling tot natuurontwikkeling. Verder worden zorg (volksgezondheid) en mobiliteit als aparte beleidsvelden gezien, waarvoor specifieke plannen worden opgesteld. Wel wordt steeds zorggedragen voor een goede onderlinge afstemming tussen deze verschillende beleidsvelden. 2.2 analyse Bij het analyseren van de milieuproblematiek is gebruik gemaakt van diverse bronnen, waaronder: • de van toepassing zijnde (Europese) verdragen en weten regelgeving; • het landelijk en provinciaal beleid; • regionale overlegstructuren; • bestaande gemeentelijke plannen en nota`s; • het collegewerkprogramma; • het coalitieakkoord 2006-2010; • meldingen en klachten; • evaluatierapporten (jaarverslag milieu, jaarverslag handhaving, e.d.); • (wettelijk verplichte) rapportages ten aanzien van b.v. de luchtkwaliteit; • de rapportage van de Inspectie VROM-regelgeving over de uitvoering van VROM-taken; • de dagelijkse praktijk; • verslagen kerncontactavonden; • ervaringen bij andere gemeenten; • reacties van aangeschreven instanties en instellingen; • bewonersonderzoeken, b.v. ten aanzien van afvalscheiding; • milieubelevingsonderzoek; • sorteerproeven scheiding afval; • structurele overleggen met derden; • algemene informatiebronnen (internet, tijdschriften, e.d.); Uit de bestudering van de beschikbare informatie kunnen in hoofdlijnen de volgende kansen en bedreigingen worden geformuleerd.

15

Kansen algemeen: • door nieuwe wetgeving (op andere beleidsterreinen) en andere werkwijzen wordt de mogelijkheid vergroot dat milieu-aspecten eerder bij planvorming worden meegewogen; • dorps- en stadsraden en andere belangengroeperingen kunnen een belangrijk aanspreekpunt gaan vormen voor de gemeente en kunnen een belangrijke informatiebron zijn voor lokale milieuproblemen; • door gebruik te maken van subsidiemogelijkheden kunnen doelen eerder en goedkoper bereikt worden; • de toegenomen beleidsvrijheid bij gemeenten leidt tot een grotere gemeentelijke verantwoordelijkheid. De gemeentelijke rol verschuift van ‘toetsend achteraf’ naar ‘anticiperend en voorwaardenstellend’. Bedreigingen algemeen: • steeds meer milieuregelgeving komt uit Europa en deze is vaak (nog) niet afgestemd op de lokale problematiek; • vanuit het Rijk- en de provinciale overheid wordt druk gelegd op onze gemeente om mee te werken aan het realiseren van een nieuw bovenregionaal bedrijventerrein; • toename van bedrijvigheid, verkeer, e.d. vergroot de milieudruk op de woonkernen en het buitengebied; • prioriteiten op andere beleidsterreinen (economie, mobiliteit, wonen, recreatie) kunnen ten koste gaan van de milieubelangen; • Moerdijk is een gemeente met in hoofdzaak drie verschillende gebiedstypes; verspreid liggende woonkernen, (bovenregionale) bedrijventerreinen en een groot buitengebied, met elk haar specifieke (milieu)kenmerken, waarmee de Europese en landelijke regelgeving geen rekening houdt.

16

HOOFDSTUK 3 VISIE 3.1 inleiding De visie ten aanzien van milieubeleid is in veel verdragen, wetten, landelijke, provinciale, gemeentelijke plannen en plannen van andere overheden vastgelegd. De gemeente dient de hogere regelgeving als uitgangspunt te nemen voor het formuleren van eigen beleid. 3.2 beginselen van milieurecht Naast de algemene beginselen als rechtszekerheid en rechtsgelijkheid die voor alle beleidsterreinen gelden, kent het milieurecht een aantal specifieke beginselen. Een rechtsbeginsel is vaak richtinggevend voor toekomstige weten regelgeving en beleid. De meeste van deze beginselen zijn inmiddels verankerd in het EG-verdrag, de Wet milieubeheer en andere milieuwetten. Uitgangspunt 1: beginsel van duurzame ontwikkeling Dit beginsel kan als het centrale beginsel worden beschouwd. Het betreft het voorzien in de behoeften van de huidige generatie, zonder daarmee voor de toekomstige generaties de mogelijkheden in gevaar te brengen om ook in hun behoeften te voorzien. Uitgangspunt 2: preventiebeginsel Dit houdt in dat in gevallen waarin een activiteit leidt tot nadelige gevolgen voor het milieu, maatregelen moeten worden getroffen om die gevolgen te voorkomen. Dit betekent niet dat activiteiten die tot nadelige gevolgen voor het milieu (kunnen) leiden zondermeer verboden behoren te worden. Er dient dan in ieder geval wel vooraf (preventie) een afweging gemaakt te worden tussen bijvoorbeeld maatschappelijke of economische wenselijkheid van een activiteit en de gevolgen voor het milieu. Uitgangspunt 3: voorzorgbeginsel Dit heeft betrekking op situaties waarbij nog niet geheel duidelijk is of bepaalde activiteiten nadelige gevolgen voor het milieu zullen hebben. Dit is het verschil met het preventiebeginsel waarbij die duidelijkheid wel bestaat. Bij dit beginsel wordt er dan vanuit gegaan dat ondanks dat het causaal verband tussen de activiteit en de milieugevolgen niet wetenschappelijk vaststaat, er toch maatregelen worden genomen. Alle mogelijke risicofactoren dienen te allen tijde uitgesloten te worden. Te denken valt bijvoorbeeld aan het verbieden van CFK’ s zonder dat onomstotelijk is bewezen dat die de ozonlaag aantasten. Uitgangspunt 4: beginsel van voorkeur voor bestrijding aan de bron Dit beginsel houdt in dat in gevallen waarin het niet mogelijk is om te voorkomen dat een activiteit nadelige milieugevolgen heeft, maatregelen ter voorkoming of ter beperking van die gevolgen bij voorkeur moeten worden getroffen bij de bron. Uitgangspunt 5: stand-still beginsel Hierbij mag de bestaande milieukwaliteit in ieder geval niet verslechteren. Wanneer deze kwaliteit ligt beneden de wettelijk normen dan is het niet de bedoeling om deze ruimte “op te vullen”. Uitgangspunt 6: beginsel dat “de vervuiler betaalt” Hierbij wordt ervan uitgegaan dat de kosten van het voorkomen, beperken en ongedaan maken van nadelige milieugevolgen behoren te worden gedragen door degene die deze direct of indirect veroorzaakt. Uitgangspunt 7: beginsel dat wordt gestreefd naar een zo hoog mogelijk beschermingsniveau Dit beginsel staat ook wel bekend als het “alara-beginsel” (zo laag als rederlijkerwijs bereikbaar is) en gaat er vanuit dat gebruik wordt gemaakt van de best beschikbare technieken. Hieronder worden verstaan technieken op zodanige schaal ontwikkeld, dat zij, kosten en baten in aanmerking genomen, economisch en technisch haalbaar in de betrokken industriële context kunnen worden toegepast, mits zij voor de exploitant op redelijke voorwaarden toegankelijk zijn. Uitgangspunt 8: beginsel van de externe integratie Dit beginsel houdt in dat de milieubelangen binnen andere beleidsterreinen worden meegenomen bij de beleidskeuzes en besluiten. Met name de integratie van milieu met ruimtelijke ordening is actueel.

17

Landelijk beleid Het Europese en landelijke milieubeleid vormt het kader voor de uitvoering op provinciaal en gemeentelijk niveau. In 2001 is het Nationaal Milieubeleidsplan (NMP-4) opgesteld. Het plan schetst wat Nederland moet doen om in 2030 de grootste milieuproblemen te hebben opgelost en een duurzame samenleving te hebben tot stand gebracht. De huidige ambitieuze doelstelling die is geformuleerd in het NMP4 blijft ook de komende jaren onverminderd van kracht en staat niet ter discussie. Deze doelstelling luidt: Gezond en veilig kunnen leven in een hoogwaardige leefomgeving temidden van een vitale natuur, zonder natuurlijke hulpbronnen uit te putten en de mondiale biodiversiteit aan te tasten. Gebleken is echter dat het als gevolg van een aantal belangrijke ontwikkelingen steeds moeilijker wordt om aan deze ambities vast te houden. Deze ontwikkelingen zijn onder meer: • het milieu is inmiddels op veel punten aanzienlijk verbeterd, waardoor het steeds duurder wordt om de resterende milieuproblemen op te lossen. “Het laaghangende fruit is geplukt”. • veel resterende milieuproblemen zijn grensoverschrijdend en moeten steeds meer in het Europese en internationale kader worden aangepakt; • de steun van de bevolking voor verdergaande maatregelen is beperkt. Deze ontwikkelingen vereisen een modernisering van het huidige milieubeleid. In april 2006 heeft het kabinet de Toekomstagenda Milieu naar de Tweede Kamer gestuurd. De nota beschrijft de manier waarop het kabinet uitvoering geeft aan het nationale milieubeleid en bevat voorstellen waardoor het beleid ook op de lange termijn houdbaar is. De kernpunten uit de nota kunnen als volgt worden samengevat: • een beter regelende overheid; • bij de opzet en uitvoering van het milieubeleid moet de overheid, sterker dan nu het geval, slagvaardig en doelgericht optreden. In beleid en uitvoering moet duidelijk zijn dat de overheid kosten en baten heeft afgewogen en de doelen van het milieubeleid realiseert op een zo kosteneffectief mogelijke en voor burger en bedrijfsleven minst belastende wijze; • ruimte voor gezonde groei; • het bedrijfsleven heeft een sleutelpositie bij het verbeteren van het milieu. Het nieuwe milieubeleid is er daarom op gericht dat bedrijven ruimte krijgen om hun verantwoordelijkheid voor milieuvraagstukken te kunnen nemen. Daarbij wordt gewerkt aan een gunstig klimaat voor innovaties en investeringen die bijdragen aan een gezond milieu en een duurzame samenleving; • het milieu dichter bij de burger; • een toekomstvast milieubeleid dient herkenbaar te zijn voor burgers en draagvlak te hebben in de samenleving. Op korte termijn wil het kabinet de aandacht concentreren op die onderdelen van het milieubeleid waar de huidige aanpak ontoereikend is om de doelen te halen: schone lucht en klimaat, schoon water, behoud van de kwaliteit van de lokale leefomgeving en behoud van de mondiale biodiversiteit. Uit het voorgaande blijkt dat de beoogde modernisering van het beleid zal doorwerken naar de gemeentelijke milieutaken. Decentrale overheden wordt de ruimte voor lokale keuzes en maatwerk geboden als het gaat om het beleid gericht op het lokale leefmilieu. Deze ruimte is echter niet vrijblijvend. De uitvoering en de handhaving dienen consequent en afrekenbaar te zijn. Minimum beschermingsniveaus dienen te worden gehandhaafd en internationale afspraken nagekomen. De overheid heeft dus een actieve - en geen terugtredende - rol. Provinciaal beleid De provincie Noord-Brabant heeft in 2006 het Integraal Strategisch Milieubeleid opgesteld. De Provincie beschrijft daarin wat haar uitgangspunten zijn. Het is een versterking van het bestaande (milieu)beleid en geen vervanging daarvan. Deze strategie stimuleert milieubeleid dat uitnodigt tot meedenken en meedoen. In de toekomst gaat de Provincie via de thema’s gezondheid, veiligheid, leefbaarheid en (bio)diversiteit met doelgroepen over milieu praten. De Provincie stelt in haar beleid

18

acht uitgangspunten centraal. Het gaat om vijf Europese en drie Brabantse uitgangspunten: • bescherming; • voorzorg; • preventie; • bronaanpak; • de vervuiler betaalt; • erfgoed (behouden van kwaliteit van water, de bodem en de lucht); • eco-efficiency (economisch ontwikkelen zonder dat de druk op milieu toeneemt); • deregulering. Tevens heeft de provincie een Provinciale milieuverordening met algemene en bijzondere regels ten aanzien van verschillende milieuaspecten. Ook heeft GS een milieubeleidsverklaring ondertekend, deelbeleidsplannen en uitvoeringsplannen opgesteld. Centraal hierin staat duurzaamheid en leefbaarheid. De (gemeentelijke) milieuvisie: De aanpak van de milieuproblematiek kan via twee sporen worden benaderd. Aan de ene kant is het nodig om bestaande probleemsituaties op te lossen (leefbaarheid) en aan de andere kant moet er naar worden gestreefd om te voorkomen dat er in de toekomst nieuwe milieuproblemen ontstaan en dat de milieusituatie waar mogelijk nog wordt verbeterd (duurzaamheid). LEEFBAARHEID Bij leefbaarheid denken we met name aan het hier en het nu, de korte termijnvisie. Het gaat vooral om losse, individuele situaties, vaak gekenmerkt door één specifiek milieuprobleem. De milieuwetgeving is nog altijd primair op deze wijze van aanpak ingericht. Zo zijn de milieuwetten specifiek op één milieuthema gericht, b.v. de Wet Geluidhinder, Wet bodembescherming, het Besluit luchtkwaliteit, e.d.. De leefbaarheid mag in principe nooit bepaald worden door louter sociale of economische aspecten. Er moet sprake zijn van een balans tussen het beleidsveld milieu en de sociale en economische aspecten. Voor het probleemoplossend milieubeleid is het allereerst nodig om exact in beeld te hebben waar de problemen spelen en van welke aard deze zijn. Vervolgens kunnen dan maatwerkmaatregelen worden genomen om deze problemen uit de wereld te helpen. DUURZAAMHEID Een betere aanpak is het voorkomen van milieuproblemen en een bestaande goede milieukwaliteit te behouden dan wel nog te verbeteren. Hierbij gaat het om de langere termijnvisie, die is gericht op de samenhang tussen en integrale ontwikkeling van verschillende waarden, met het doel om geen negatieve milieugevolgen op toekomstige generaties af te wentelen. Ook het zorgvuldig omgaan met milieuvoorraden is hierbij van belang, zodat deze niet uitgeput raken. Biodiversiteit moet behouden blijven. De bestaande thematische milieuwetgeving is hiervoor niet toereikend. Instrumenten om aan duurzaamheid inhoud te geven zijn het vooraf vastleggen van de beoogde toekomstige milieukwaliteit, gedifferentieerd naar de verschillende gebiedstypen. Voor Moerdijk kan hierbij gedacht worden aan de woonkernen, het buitengebied en de bedrijventerreinen. Ook de vroegtijdige integratie van milieuaspecten in planontwikkeling op andere beleidsterreinen (externe integratie) bevordert een duurzame aanpak.

19

MILIEUBELEID

LEEFBAARHEID

DUURZAAMHEID

KENMERKEN:

KENMERKEN:

BESTAANDE SITUATIE IS UITGANGSPUNT PROBLEEMOPLOSSEND THEMAGERICHT WETTELIJKE NORMEN ALS KADER

TOEKOMSTGERICHT KANSEN BENUTTEN GEBIEDSGERICHT EIGEN STREEFBEELDEN BEPAALD

THEMA`S

GEBIEDSSTREEFBEELDEN

BODEM GELUID EXTERNE VEILIGHEID LUCHT EN GEUR NATUUR HUISHOUDELIJK AFVAL KLIMAAT LICHT STRALING VERVUILING OPENBARE RUIMTE

WOONKERNEN BUITENGEBIED BEDRIJVENTERREINEN EXTERNE INTERGRATIE RUIMTE ZORG WONEN MOBILITEIT

UITVOERINGSINSTRUMENTEN MILIEUBELEID

MILIEUMANAGEMENT VERGUNNINGVERLENING HANDHAVING COMMUNICATIE REGIONALE SAMENWERKING GEMEENTE ALS VOORBEELDFUNCTIE MELDINGEN EN KLACHTENAFHANDELING

20

LEEFBAARHEID

21

22

HOOFDSTUK 4 BODEM

4.1 uitgangssituatie Wettelijke taken Uitvoeren en handhaven Wet Bodembescherming (WBB) en bijbehorende besluiten. De gemeente speelt een belangrijke rol bij de uitvoering en handhaving van de Wet bodembescherming en de besluiten die hieraan gerelateerd zijn. De komende jaren zal de handhaving een speciaal aandachtspunt zijn van de VROM-Inspectie. De volgende taken moeten door de gemeente als bevoegd gezag worden uitgevoerd: Zorgplicht. De gemeente moet op basis van een beleidsstuk en een programma erop toezien dat de zorgplichtbepalingen worden nageleefd. Deze zorgplicht houdt in dat ieder die op of in de bodem handelingen verricht waardoor de bodem verontreinigd of aangetast wordt, verplicht is maatregelen te treffen om verontreiniging of aantasting te voorkomen, te beperken of ongedaan te maken. De gemeente ziet hierop toe door aanschrijving en handhaving. De gemeente stelt ook beleid en saneringscriteria vast voor de bodemsanering van niet ernstige gevallen van bodemverontreiniging. Informatieplicht gemeenten. De gemeente is verplicht de provincie in te lichten over de hun bekende gevallen van bodemverontreiniging (onderzoeksgevallen) en nader bodemonderzoek. Hiervoor moeten de gemeenten een procedure opstellen. Gemeentelijke bodemsaneringen in eigen beheer. De gemeente is verplicht bepaalde asbestsaneringen en alle saneringen van ernstige gevallen waarvan zij initiatiefnemer is, te melden aan de provincie onder overleggen van de stukken conform artikel 28 en 39 van de WBB. Uitvoeren en handhaven Besluit Opslag in Ondergrondse Tanks (BOOT). Dit is een algemene maatregel van bestuur die regels stelt voor het gebruik van ondergrondse tanks door bedrijven en particulieren. BOOT moet voorkomen dat lekkende ondergrondse tanks de bodem of het grondwater verontreinigen. BOOT verbiedt het om brandstoffen op te slaan in ondergrondse tanks anders dan in inrichtingen. Ondergrondse tanks die niet langer gebruikt worden moeten geheel verwijderd worden als er geen KIWA-saneringscertificaat voor beschikbaar is. Eigenaren van nog aanwezige tanks zijn verplicht hun tanks bij de gemeente te melden. Desondanks duiken er regelmatig ongesaneerde tanks op. De gemeente moet een handhavingsplan met programma opstellen met als doelstelling dat de nog aanwezige, niet reglementair gesaneerde tanks binnen een ander vast te stellen termijn worden opgespoord en verwijderd. De gemeente is verplicht een procedure voor de melding, registratie en beoordeling van tanksaneringen op te stellen en aan te geven hoe het bijbehorende bodemonderzoek wordt beoordeeld. Uitvoeren Nederlandse Richtlijn Bodembescherming (NRB). Gemeenten moeten de NRB hanteren bij de vergunningverlening. Aan de hand daarvan kan de vergunningverlener de juiste bodembeschermende maatregelen voorschrijven, rechtsongelijkheid vermijden en concurrentievervalsing tegengaan. Uitvoeren en handhaven Bouwstoffenbesluit De gemeente is bevoegd gezag in het kader van het bouwstoffenbesluit (Bsb). Het Bsb is sinds januari 1999 van kracht en legt normen vast voor 130 stoffen. Het besluit is van toepassing op bouwstoffen (grond of overige steenachtige materialen) die in een werk worden toegepast en in contact kunnen komen met regen-, grond- of oppervlaktewater. Het is de taak van de gemeente om meldingen en controles in het kader van het Bouwstoffenbesluit te verzorgen.

23

Uitvoeren en handhaven Besluit Bodemkwaliteit. Het Bouwstoffenbesluit is per 1 januari 2007 deels vervangen door het Besluit Bodemkwaliteit. Hierin wordt de omgang met grond en bagger geregeld. (zie hierna bij “Landelijke ontwikkelingen”). Uitvoeren en handhaven Lozingenbesluit bodembescherming. Voor directe lozingen van huishoudelijk afvalwater gelden op dit moment twee lozingenbesluiten: één op grond van de Wet verontreiniging oppervlaktewateren en één op grond van de Wet bodembescherming. Deze besluiten richten zich rechtstreeks tot de lozer. Uitvoeren en handhaven Stortbesluit bodembescherming. Dit besluit bevat regels voor het storten van afvalstoffen. In dit besluit staan de zogenoemde IBCcriteria (criteria voor isoleren, beheersen en controleren) voor het storten van afvalstoffen binnen bedrijven. Uitvoeren en handhaven Wet milieubeheer en bijbehorende besluiten. Gemeenten hebben een belangrijke taak ten aanzien van preventief bodembeleid bij inrichtingen. In besluiten op grond van de Wet milieubeheer en in milieuvergunningen worden steeds meer bodemvoorschriften opgenomen. Om de kwaliteit van de bodem bij aanvang en bij beëindiging van een bodembedreigende activiteit te kunnen bepalen kan een inrichting worden verplicht een bodemonderzoek uit te voeren volgens bepaalde richtlijnen. Uitvoeren en handhaven Bouwregelgeving en besluit indieningvereisten aanvraag bouwvergunning. De gemeente moet schriftelijk vastleggen hoe zij de bodemaspecten beoordeelt bij de aanvraag of melding in het kader van de bouwregelgeving. Het is verboden bodemonderzoeken van niet gecertificeerde instellingen te accepteren. De gemeente moet ook aangeven hoe zij de in een vergunning opgelegde gebruiksbeperkingen handhaaft. Landelijke ontwikkelingen Het rijk heeft als taak te zorgen voor een goede bodemkwaliteit om duurzaam gebruik van de bodem mogelijk te maken. Het rijk ontwikkelt het bodembeleid en faciliteert de lagere overheden bij de uitvoering van het beleid. Provincies en gemeenten zijn de eerst verantwoordelijke voor de uitvoering en zijn voor specifieke gevallen van bodemverontreiniging het aanspreekpunt. Het landelijk bodembeleid onderscheidt ernstig verontreinigde grond, lichtverontreinigde grond en schone grond. Ernstig verontreinigde grond moet in principe worden gesaneerd, licht verontreinigde grond moet blijvend worden beheerd en schone grond moet schoon blijven. Het bodembeleid moet bestaat uit drie hoofdonderdelen: bodembescherming, bodemsanering en bodembeheer. Nieuw bodembeleid Het kabinet heeft in december 2003 de Bodembeleidsbrief van het ministerie van VROM goedgekeurd. Deze beleidsbrief schetst de contouren voor een nieuw bodembeleid. Het beleid wordt duurzamer, eenvoudiger en consistenter. De aandacht verschuift van lokale bodemverontreiniging naar duurzaam bodembeheer. Door de beleidsverbreding komen meer dan voorheen hardnekkige problemen met de bodemkwaliteit in het landelijke gebied in beeld, zoals diffuse verontreinigingen met meststoffen, zware metalen en gewasbeschermingsmiddelen, achteruitgang van de bodemdiversiteit en het organische-stofgehalte en afdekking door bebouwing en bodemverdichting. De gebruiker van de bodem heeft het recht de bodem te benutten maar ook de plicht zorgvuldig met de bodem om te gaan en met belangen van derden (eigen verantwoordelijkheid). Om de eigen verantwoordelijkheid te kunnen waarmaken moet de beschikbaarheid van informatie over de kwaliteit en het gebruik van de bodem vergroot worden. Gestreefd wordt naar één loket voor gegevens over de bodem om laagdrempelig toegang te bieden tot betrouwbare bodeminformatie. Gemeenten, provincies en waterschappen moeten bij ruimtelijke ordening en inrichting, landbouw, natuurbeheer en waterbeheer bewuster rekening houden met de toestand van de bodem. Beslissingen over het gebruik van bovengrondse en ondergrondse ruimte worden gebaseerd op een beoordeling van de effecten van bodemgebruik. Het vertrekpunt bij het bewuster omgaan met de bodem is het gegeven dat de bodem in staat is en in staat moet blijven om zo goed mogelijk zogenaamde maatschappelijke diensten te leveren. In de initiatieffase of ontwikkelfase van ruimtelijke plannen en besluiten wordt beoordeeld wat de nadelige effecten zijn op de bodem van de voorgestelde plannen en hoe die nadelige effecten kunnen worden voorkomen of verminderd.

24

Gemeenten, provincies en waterschappen krijgen meer ruimte voor het realiseren van gebiedsgerichte oplossingen en meer ruimte en verantwoordelijkheid ten behoeve van de lokale en regionale (bodem)omstandigheden. Provincies, gemeenten en waterschappen betrekken bij de inrichting van hun grondgebied de huidige kwaliteit van de bodem en de vereiste kwaliteit van de bodem en de vereiste bodemkwaliteit voor de nieuwe bestemming. Afhankelijk van de bestemming en de gebruiksfunctie van de bodem moeten er maatregelen genomen worden. Het nieuwe beleid gaat daarbij uit van een zogenaamde risicobenadering, gekoppeld aan de mogelijkheid op het ontstaan van verontreiniging, op blootstelling aan of verspreiding van verontreiniging. De gewenste bodemkwaliteit wordt vastgelegd in een bodembeheerplan of verordening, waarop inspraak mogelijk is. Actief bodembeheer. Actief bodembeheer is in brede zin het proces dat de keten preventie, beheer, sanering en nazorg omvat. Het centrale doel van actief bodembeheer is het op maatschappelijk verantwoorde wijze realiseren van een duurzaam bodemgebruik. Hierbij horen instrumenten die het mogelijk maken om: schone bodems te beschermen (stand still principe, wat schoon is moet schoon blijven); verontreinigde bodems optimaal te gebruiken (functiegericht saneren); de kwaliteit van verontreinigde bodems waar nodig en waar mogelijk te verbeteren; de kwaliteit van de bodem en de activiteiten op de bodem te beheren en te controleren. Indien het grondwerk wordt uitgevoerd in een beheersgebied waarvoor een bodemkwaliteitskaart door de gemeente of provincie is vastgesteld, bestaat de mogelijkheid dat het werk valt onder de Vrijstellingsregeling grondverzet. Als dat het geval is gelden bepaalde regels van het Bouwstoffenbesluit (zie hierna) niet, zoals onder meer de verwijderingspicht, terwijl ook een andere meldingsprocedure dan de procedure van het Bouwstoffenbesluit moet worden gevolgd. Er gelden dan ook nog andere regels. De belangrijkste is dat de grond alleen mag worden toegepast op een bodem van vergelijkbare kwaliteit. Bouwstoffenbesluit. In 1999 is het Bouwstoffenbesluit van kracht geworden. Het besluit heeft tot doel de bodem en het oppervlaktewater te beschermen en het hergebruik van bouwmaterialen en grond te stimuleren. Het Bouwstoffenbesluit regelt welke vrijkomende bouwstoffen waar mogen worden toegepast. In die gevallen waarin zij bevoegd gezag is, is het de gemeente die toezicht moet houden op de naleving van het besluit. Het hergebruik van bouwstoffen dient in dat kader te worden gemeld bij de gemeente. De gemeente dient de meldingen te beoordelen en te registreren. Vanwege de knelpunten bij de uitvoering en de handhaving van het Bouwstoffenbesluit, heeft het ministerie in het kader van de herijking van de VROM-regelgeving het voornemen om het Bouwstoffenbesluit te vervangen door een eenvoudigere regeling. Onderdelen van de vereenvoudigde regeling zijn: een belangrijke vereenvoudiging van de bewijslast, nadrukkelijke aansluiting bij de Bouwproductenrichtlijn, een heroverweging van het normstelsel en een simpel regime voor primaire bouwstoffen. Bevordering uitvoeringskwaliteit bodembeheer. In het Kabinetsstandpunt Beleidsvernieuwing Bodemsanering staat dat vanwege het grote risico van fouten (onbewust) en fraude (bewust) door de minister van VROM in overleg met de andere overheden en marktpartijen een pakket aan maatregelen is ontworpen dat tegemoet komt aan de wens om de kwaliteit van de bodemsanering te borgen. In juni 2006 is artikel 11 van de Wet milieubeheer van kracht geworden tegelijkertijd met het Besluit Bevordering Uitvoeringskwaliteit Bodembeheer. Samengevat komt dit erop neer dat het gemeenten verboden is ten behoeve van wettelijke regelingen, RO, bouwen, vergunningen, saneringen, BOOT, etc. om stukken te accepteren die niet door gecertificeerde instellingen en door gecertificeerde adviseurs zijn opgesteld.

25

Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken In het bodembeheerplan gemeente Moerdijk 2005 is bepaald hoe het duurzame bodembeheer en het grondstromenbeleid er de komende jaren uit zal zien. Dit plan sluit aan op het landelijk bodembeleid. Duurzaam bodembeheer. Onder duurzaam bodembeheer wordt een zodanig gebruik en beheer van de bodem verstaan dat daardoor geen belemmeringen ontstaan voor de toekomstige vormen van landgebruik, dat er geen risico’s ontstaan voor de kwaliteit van watersystemen en dat archeologische en bodemkundige waarden bewaard blijven. Voor duurzaam bodembeheer en voor een efficiënt gebruik van de bodem is de beschikbare informatie over de bodem in de gemeente in kaart gebracht. Met deze informatie kunnen de bodemeigenschappen worden bepaald waardoor duidelijk is welke bodems het meest geschikt zijn voor een bepaald gebruik zoals woningen, industrie, landbouw en natuur (afstemming van het grondgebruik). Afstemming van de bodemkwaliteit en het grondgebruik houdt in dat: gebieden met een bepaald niveau van bodemverontreiniging zoveel mogelijk worden benut voor functies waarvoor geldt dat een dergelijk verontreinigingsniveau acceptabel is (bijvoorbeeld bedrijventerreinen); (licht) vervuilde gebieden worden schoongemaakt tot het vereiste kwaliteitsniveau van de functie; schone(re) gebieden zoveel mogelijk worden benut voor functies die niet belastend zijn voor de bodem en die afhankelijk zijn van een goede bodem- en waterkwaliteit. Dit zijn grondgebonden functies zoals (biologische) landbouw, natuur en drinkwatervoorziening; Op sommige plaatsen saneringsmaatregelen moeten worden genomen om de bodemkwaliteit te verbeteren zodat deze weer geschikt wordt voor een bepaald gebruik (oplossingen op maat). Grondstromenbeleid. De doelstelling van het gemeentelijk grondstromenbeleid is het vastleggen van de gemeentelijke randvoorwaarden en mogelijkheden voor het hergebruik van licht verontreinigde grond als bodem. Dit is onder bepaalde voorwaarden mogelijk op grond van de Vrijstellingsregeling Grondverzet. Hierbij gelden de volgende uitgangspunten: het stand still principe: gebieden mogen niet vuiler worden dan ze al zijn; de gebruiksfunctie van de bodem: de kwaliteit van de bodem moet in ieder geval voldoende zijn voor het beoogde gebruik. Bodemkwaliteitskaart. Naast het grondstromenbeleid is er in de gemeente Moerdijk een bodemkwaliteitskaart opgesteld. Het doel van de bodemkwaliteitskaart is het vastleggen van de bodemkwaliteit binnen de gemeente. Doordat een grondstromenbeleid en een bodemkwaliteitskaart zijn opgesteld is het mogelijk om licht verontreinigde grond als bodem toe te kunnen passen. De bodemkwaliteitskaart is opgedeeld voor twee lagen: de bovengrond en de ondergrond. Voor elke laag is het grondgebied van de gemeente opgedeeld in zones. Deze zonering is gebaseerd op historisch bodemgebruik en analytische gegevens uit bestaande bodemonderzoeken. Daarbij zijn de volgende zones onderscheiden: Wonen (schoon); Wonen (licht verontreinigd); Buitengebied; Bedrijfsterreinen (schoon); Bedrijfsterreinen (licht verontreinigd); Havenschap Moerdijk (schoon). Daarnaast wordt op basis van bijzondere omstandigheden nog een aantal gebieden onderscheiden waarvoor aanvullende regels gelden. In het bijzonder kan hier het HSL-tracé worden vermeld waarvoor een aparte bodemkwaliteitskaart is opgesteld.

26

Conclusie en aanbevelingen De gemeente beschikt over een in 2005 vastgesteld bodembeheerplan waarin bovengenoemde beleidslijnen van het ministerie zijn verwerkt en het gemeentelijk beleid ten aanzien van een duurzaam bodembeheer en grondstoffenbeleid is verwoord. Dit bodembeheerplan heeft een looptijd van 5 jaar, waarna het plan wordt geactualiseerd. Aanvullend beleid en acties worden niet noodzakelijk geacht.

4.2 beleidslijnen Realiseren van een maatschappelijk verantwoord milieubeleid door middel van preventie, beheer, sanering en nazorg (actief bodembeheer), waardoor geen belemmeringen ontstaan voor de huidige en toekomstige vormen van landsgebruik en de kwaliteit en de waarden van de bodem niet worden aangetast. Het stand-still beginsel en de gebruiksfunctie van de bodem als uitgangspunten hanteren bij het hergebruik van grondstromen. Stimuleren van het hergebruik van (bouw)materialen. Bij ruimtelijke ordening en inrichting, landbouw, natuurbeheer en waterbeheer bewuster rekening houden met de toestand van de bodem (waaronder ook archeologische waarden).

4.3 actiepunten bestaand beleid Actiepunt 1 Bodembeheerplan Aanpak Uitvoeren en actueel houden van het geldende bodembeheerplan. Dit plan bevat (bovengenoemde) kaders waarbinnen aan het bodembeleid uitvoering wordt gegeven. Het plan is in 2005 vastgesteld en actualisatie hiervan vindt in ieder geval na 5 jaar plaats. Actiepunt 2 Bodemparagraaf in gemeentelijke plannen Aanpak Bij het opstellen van gemeentelijke plannen waarbij bodemaspecten een rol spelen wordt verplicht een bodemparagraaf opgenomen.

4.4 actiepunten nieuw beleid Actiepunt 3 Uitvoeren Bodembeheerplan Aanpak Realiseren van de beleidslijnen die zijn vastgelegd in het bodembeheerplan. Activiteit Externen Capaciteit

Verplicht Projectontwikkelaars, aannemers, particulieren, e.d. V en H (regulier)

Kosten Dekking

in begroting verwerkt, structureel 6723.600 Bodembescherming

Planning Doorlopend

27

28

HOOFDSTUK 5 GELUID

5.1 uitgangssituatie Wettelijke taken Uitvoeren Wet geluidhinder en Wet milieubeheer. Dit betreft onder meer controle en handhaving van de Wet geluidhinder bij bedrijven, toetsen bouwplannen binnen zone‘s langs wegen en spoor en de sanering van hierbinnen gelegen (bestaande) woningen, toetsen akoestische gegevens, beheer bij gezoneerde industrieterreinen en het voeren van procedures om tot ontheffingen te komen van de voorkeursgrenswaarden. Landelijke ontwikkelingen Het huidige beleidsinstrumentarium ten aanzien van geluid komt voor het belangrijkste gedeelte voort uit de Wet geluidhinder. In deze wet is een uitgebreid stelsel van procedurele bepalingen en inhoudelijke criteria opgenomen voor de bestrijding van geluidhinder door onder meer industrie, wegverkeer en railverkeer. MIG I Onder de naam Modernisering Instrumentarium Geluidbeleid (MIG) wordt de weten regelgeving ten aanzien van geluid gemoderniseerd. De plannen voor deze modernisering werden in 2002 voor het eerst vastgelegd in een wetsontwerp. Daardoor zouden lagere overheden meer verantwoordelijkheid en beleidsvrijheid krijgen. Een daartoe strekkend wetsontwerp werd door toenmalig minister Pronk nog op de valreep aan Paars II voorgelegd. Staatssecretaris Van Geel (milieu) haalde het echter in het Kabinet Balkenende I weer van tafel; de systematiek van MIG paste niet in de plannen van dat Kabinet. Het gedachtegoed van MIG zou echter behouden blijven en op andere wijze worden vormgegeven. MIG II. MIG II is het vervolg op het mislukte MIG I en omvat een fasegewijze aanpassing van de Wet geluidhinder. Het karakter van de geluidproblematiek is voornamelijk lokaal van aard en vraagt dan ook om lokale oplossingen op maat. De wijzigingen hebben tot gevolg dat gemeenten binnen wettelijke kaders een grote mate van verantwoordelijkheid en beleidsvrijheid hebben gekregen. Dit geeft gemeenten de mogelijkheid om binnen de kaders van de Wet geluidhinder een eigen geluidbeleid te ontwikkelen. De Eerste Kamer heeft op 3 juli 2006 het Wetsvoorstel MIG II fase 1 aangenomen. Op 1 januari 2007 is de gewijzigde Wet geluidhinder (Wgh) en het bijbehorende Besluit Geluidhinder (BGH) in werking getreden. Een aantal wijzigingen heeft consequenties voor de gemeentelijke uitvoeringspraktijk. Gemeenten hebben de bevoegdheid gekregen om zelf hogere grenswaarden vast te stellen. Voorheen was dit een provinciale bevoegdheid. Als een gemeente een hogere waarde verleent bij de vaststelling of herziening van een bestemmingsplan, moet zij het ontwerpbesluit hiervoor tegelijk met het ontwerp-bestemmingsplan ter inzage leggen. Ook is het merendeel van de ontheffingscriteria vervallen: de gemeente zal het vaststellen van hogere grenswaarden met eigen argumenten moeten motiveren. De hogere grenswaarden zullen kadastraal geregistreerd moeten worden. Zonebeheer en zonebeheersplannen. Het zonebeheer van industrieterreinen is bedoeld als instrument om nieuwe bedrijfsactiviteiten op een gezoneerd industrieterrein te kunnen toetsen aan de bestaande grenswaarden. Bij de herziening van de Wet geluidhinder (MIG II, fase I) is nadrukkelijk geregeld wie verantwoordelijk is voor het zonebeheer, namelijk in de regel de gemeente. Voor (boven)regionale industrieterreinen is de verantwoordelijkheid bij Gedeputeerde Staten gelegd. Het zonebeheer kan planmatig worden aangepakt doordat een nieuw artikel in de Wet geluidhinder een uitdrukkelijke basis biedt voor een zonebeheersplan.

29

Eindmelding sanering wegen railverkeerslawaai. Gemeenten hebben de verplichting om er voor te zorgen dat het geluidniveau binnen woningen wordt teruggebracht tot maximaal 35 dB(A). Deze woningen zijn opgenomen op de A-lijst (wegverkeerslawaai) en de Raillijst. De sanering dient voor 2023 te zijn afgerond. Om inzicht te krijgen in de totale saneringsvoorraad, de spreiding van de saneringssituaties en de ernst van deze situaties moeten de gemeenten de bestaande lijsten actualiseren. Nog niet eerder gemelde saneringssituaties met betrekking tot railverkeerslawaai zijn voor 1 januari 2007 aangemeld. Voor het melden van saneringssituaties wegverkeerslawaai geldt 1 januari 2009 als uiterste datum. Voor de sanering van de gemelde situaties wordt jaarlijks (in beperkte mate) geld beschikbaar gesteld uit het ISV-budget voor geluid. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken De geluidssituatie in de gemeente Moerdijk wordt onder andere bepaald door het verkeers- en railverkeerslawaai. De belangrijkste veroorzakers zijn de hoofdverkeersaders zoals de A59, de A29, de A17 en de A16 en de spoorlijn Roosendaal-Dordrecht. In 1995 zijn op basis van de gemeentelijke gegevens door het ministerie van VROM lijsten samengesteld van de woningen in de gemeente Moerdijk die op 1 maart 1986 een te hoge geluidbelasting ondervonden door wegen railverkeerslawaai en waar sprake is van een te hoge geluidsbelasting. De raillijst is in 2006 geactualiseerd. De bestaande A-lijst (geluidbelasting tussen de 65–70 d(B)A) is begin 2007 geactualiseerd. Overigens wordt de geluideenheid voor verkeerslawaai per 1 januari 2007 in Lden uitgedrukt. Woningen die in een 30 km-zone liggen komen niet meer voor een saneringsbijdrage in aanmerking. Ook wanneer de eigenaar geen medewerking verleent aan de aanpassing van de woning, kan deze van de lijst worden geschrapt. Uiterlijk tot 1 januari 2009 kan de A-lijst nog worden aangevuld met nieuwe woningen. Een ander bepalend aspect is industrielawaai. De industrie is voornamelijk geconcentreerd op een aantal bedrijventerreinen waaronder het industrieterrein Moerdijk. Om een aantal knelpunten met betrekking tot geluid en gronduitgifte op te lossen is voor dit bedrijventerrein een gebiedsgericht geluidbeleid opgesteld. Bij Vergunningaanvragen kan daarmee de gevraagde geluidruimte worden beperkt tot wat het bedrijf daadwerkelijk nodig heeft. Dit voorkomt dat één bedrijf de volledige geluidruimte opeist, waardoor de nog braakliggende grond moeilijk verkoopbaar wordt. e

Momenteel loopt een procedure in het kader van de 6 herziening bestemmingsplan Industrieterrein Moerdijk met betrekking tot het actualiseren van de bestaande geluidzone. Andere gezoneerde bedrijventerreinen zijn Dintelmond, Hazeldonk, Zwartenberg en Schansdijk-De Koekoek. Hiervoor geld (nog) geen geluidbeleid. Het zonebeheer was uitsluitend een provinciale taak. Bij de herziening van de Wet geluidhinder (MIG II, fase I) per 1 januari 2007 is het zonebeheer echter gedeeltelijk aan de gemeente overgedragen waardoor de gemeentelijke organisatie met een extra taak geconfronteerd wordt. De provincie heeft hiertoe extra geld toegezegd. Bij vergunningaanvragen en meldingen in het kader van de Wet milieubeheer is het gebruikelijk om geluidvoorschriften op te nemen om de overlast hiervan te beperken. Hierbij is de gemeente gebonden aan de in de Wet geluidhinder vastgelegde landelijke normen, die echter overal hetzelfde zijn, terwijl de achtergrondlawaai per locatie sterk kan verschillen. Op rustige locaties klinkt het geluid harder door dan op plaatsen waar al een hoger achtergrondgeluid waarneembaar is. In een op te stellen gemeentelijk geluidbeleidsplan kunnen deze achtergrondwaarden per gebied worden vastgelegd, wat het mogelijk maakt om hieraan gerelateerde geluidvoorschriften op te leggen in afwijking van de landelijke normen. Momenteel wordt gewerkt aan het opstellen van beleidsregels voor evenementen als actiepunt dat voortvloeit uit de Evenementennota. Een van de onderwerpen hierbij is de geluidhinder. Hierbij gaat het met name om de duur en frequentie van de overlast. Ten aanzien van de hoogte van de geluidbelasting dient een koppeling gelegd te worden met het toekomstige geluidbeleid. Ook het plaatsen van toestellen in de openbare ruimte kan tot geluidoverlast leiden. Te denken valt aan glasbakken en b.v. speeltoestellen (skatebaan). Een duidelijk toetsingskader hiervoor ontbreekt.

30

Conclusie en aanbevelingen Gelet op de bestaande geluidproblematiek van industrieterrein Moerdijk, het wegen verkeerslawaai, evenementen en (horeca)bedrijven en gelet op de grotere beleidsvrijheid die de gemeente met de gewijzigde Wet geluidhinder heeft gekregen, is het opstellen van een integraal gemeentelijk geluidbeleid gewenst dat als toetsingskader moet gaan dienen voor toekomstige ontwikkelingen, projecten, vergunningverlening en handelingen. 5.2 beleidslijnen Het formuleren van gedifferentieerde geluidnormstellingen waarbij rekening wordt gehouden met de gebiedskenmerken, die als toetsingskader gaan gelden voor vergunningverlening en planvorming. Geluidruimte op industrieterrein Moerdijk koppelen aan te verkopen aantal m2 grond om het ongewenst opsouperen van de nog beperkte geluidruimte te voorkomen. Terugbrengen van de geluidoverlast tot het wettelijk vastgestelde niveau bij woningen die een te hoge geluidbelasting ondervinden van wegen railverkeer en industrielawaai. 5.3 actiepunten bestaand beleid Actiepunt 4 Treffen van gevelisolatievoorzieningen bij woningen die een te hoge geluidbelasting ondervinden van wegen railverkeer. Aanpak In 2006 is de lijst geactualiseerd met betrekking tot woningen die een te hoge geluidbelasting ondervinden van railverkeer. Deze woningen komen op termijn voor een financiële bijdrage in aanmerking voor het treffen van gevelisolatievoorzieningen. Voor 1 januari 2009 moet ook de A-lijst geactualiseerd zijn. Dit betreft woningen met een geluidbelasting tussen de 65-70 d(B)A. Daarnaast is er nog een landelijke regeling voor woningen met een geluidbelasting van meer dan 70 d(B)A. Op grond van deze regeling zijn in 2006 twee projecten ingediend voor 70+ woningen in Fijnaart en Standdaarbuiten. Per 1 januari 2007 geldt de Lden als rekeneenheid voor geluidbelasting verkeerslawaai. Deze wordt uitgedrukt in d(B) in plaats van d(B)A.

5.4 actiepunten nieuw beleid Actiepunt 5 Aanpak

Opstellen en implementeren integraal geluidbeleid als uitwerking van het milieubeleid Het geluidbeleid moet inzicht geven in het aantal geluidgehinderden van bedrijven en van wegen railverkeer en moet een reductiedoelstelling bevatten om dit aantal terug te dringen. Daarnaast moeten gedifferentieerde normen bepaald worden, rekening houdend met gebiedskenmerken, die als toetsingskader gaan dienen voor vergunningaanvragen en voor de ontwikkeling van plannen en projecten.

Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Kosten HM, bedrijven, RMD, Provincie Dekking V en H ( 16 uren), S en A (regulier) Planning RMD (190 uren)

€ 15.000 incidenteel Kadernota 2008 e e 3 en 4 kwartaal 2007

Actiepunt 6 Aanpak

(Actualisatie) zonebeheer bedrijventerreinen Het zone beheer van bedrijventerreinen met grote lawaaimakers is gedeeltelijk van de provincie overgeheveld naar de gemeenten. Voor Moerdijk is het beheer van de bedrijventerreinen Dintelmond en Zwanengat-de Koekoek overgedragen. Jaarlijks dient een rapportage gemaakt te worden die aan de provincie moet worden toegezonden. De overgedragen gegevens moeten nog worden geactualiseerd.

Activiteit

Verplicht

Kosten

Externen

HM, bedrijven, RMD, Provincie

Dekking

Capaciteit

V en H ( 24 eenmalig + 16 uren Planning structureel), S en A (regulier) RMD (125 uren eenmalig + 75 uren structureel)

€ 5.000 structureel.+ € 10.000 incidenteel in 2007 voor de actualisatie van gegevens. Bijdrage provincie: zowel in 2007 als 2008 € 5.000 doorlopend

31

32

HOOFDSTUK 6 EXTERNE VEILIGHEID

6.1 uitgangssituatie Wettelijke taken Uitvoeren Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi). In 2004 is het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (BEVI) in werking getreden. In het besluit zijn normen voor de risico’s als gevolg van risicovolle inrichtingen vastgelegd. Deze normen dienen gemeenten in acht te nemen bij het verlenen van de milieuvergunning voor risicovolle inrichtingen en bij de vaststelling van besluiten die van belang zijn voor de lokale ruimtelijke ordening zoals bestemmingsplannen. Uitvoeren Besluit Risico’s en Zware Ongevallen (BRZO). Het Besluit Risico’s Zware Ongevallen (BRZO) is gericht op bedrijven die een verhoogd risico vormen ten aanzien van zware ongevallen. Bedrijven die onder de werking van het BRZO vallen moeten een preventiebeleid zware ongevallen, een veiligheidsbeheerssysteem en een actuele stoffenlijst hebben. Een bepaalde categorie bedrijven, waarbij de risico’s het grootst geacht worden, dient tevens een veiligheidsrapportage op te stellen. Risico-inventarisatie bedrijven. Het registreren van risicosituaties met gevaarlijke stoffen (in inrichtingen, via transportroutes en buisleidingen) is op twee manieren vastgelegd in de milieuwetgeving: in artikel 12.12 van de Wet milieubeheer is de registratieplicht voor risicovolle situaties aangegeven; in het Registratiebesluit Externe Veiligheid is vastgelegd welk bevoegd gezag welke informatie m.b.t. risicovolle situaties beschikbaar moet stellen. Vanaf 30 maart 2007 zijn gemeenten, provincies en rijk verplicht de risicogegevens over gevaarlijke stoffen aan te leveren. De verplichting geldt voor alle overheden die milieuvergunningen verlenen waar risicovolle situaties kunnen voorkomen. Deze overheden zijn immers verantwoordelijk voor het toezicht op 'bedrijfsmatige activiteiten' met mogelijke gevolgen voor milieu en veiligheid. In de Wet milieubeheer is geregeld welke overheden voor welke bedrijfsmatige activiteiten vergunningen verlenen. Uiterlijk 30 maart 2008 dienen de gegevens in het bezit te zijn van het RIVM, beheerder van het Register risicosituaties gevaarlijke stoffen (risicoregister). Sanering risicovolle situaties. Voortvloeiend uit het BEVI moet het bevoegd gezag saneringprogramma’s opstellen voor urgente gevallen. Vervolgens dient het bevoegd gezag een procedure te starten om de milieuvergunning in te trekken. Daarnaast dient ook voor niet-urgente gevallen een saneringsprogramma te worden opgesteld. Risico-communicatie. Communicatie met burgers over risico’s en veiligheid is een gemeentelijke taak. Landelijke ontwikkelingen Het rijk geeft hoge prioriteit aan de verbetering van de veiligheid rond de opslag, het gebruik en het transport van gevaarlijke stoffen. Vervoer gevaarlijke stoffen. Naast inrichtingen leidt ook het vervoer van gevaarlijke stoffen tot knelpunten in Nederland. Spoor- en rijkswegen gaan dwars door stedelijke gebieden en daar waar kwetsbare objecten zoals woningen te dicht op deze vervoersassen staan is er een probleem. In 2004 is een circulaire uitgebracht zonder daarbij een saneringsnorm op te nemen. De circulaire beschrijft het rijksbeleid voor de afweging van veiligheidsbelangen bij het vervoer van gevaarlijke stoffen. Het rijk verzoekt gemeenten, provincies en infrabeheerders bij besluitvorming over veiligheidsbelangen (vervoers- en omgevingsbesluiten) deze circulaire toe te passen. Op 11 november 2005 heeft de minister van Verkeer en Waterstaat de nota

33

Vervoer gevaarlijke stoffen aan de Tweede Kamer gezonden. In de nota wordt via twee sporen ingezet op de beleidsvernieuwing voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. De beleidsvernieuwing is noodzakelijk vanwege de toenemende spanning tussen ruimte, vervoer en veiligheid, de veranderende rol van de overheid, de maatschappelijke zorg over veiligheid en de beperkingen van het huidige beleidsinstrumentarium. Het eerste spoor richt zich op het beheersen van de spanning tussen de verschillende belangen. Het belangrijkste onderdeel van dit spoor is een wettelijk vastgelegd Basisnet voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Het tweede spoor richt zich op het permanent verbeteren van de veiligheid. Circulaire buisleidingen. In 2005 is gestart met het opstellen van een nieuwe circulaire buisleidingen. Dit naar aanleiding van nieuwe inzichten in de benodigde veiligheidsafstanden ten opzichte van hoofdtransportleidingen van bijvoorbeeld gas. Risico Informatie systeem. Naar verwachting treedt binnenkort het Registratiebesluit Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen in werking. Dit besluit verplicht overheden om risicosituaties met gevaarlijke stoffen bij de provincie te melden voor zowel het Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen (RRGS) als voor de risicokaart. De Risicokaart is een landkaart van een provincie of gemeente met alle risicosituaties erop. Via internet kunnen bijvoorbeeld burgers aan de hand van hun postcode zien welke risico-bedrijven (lpgstations, chemische bedrijven of bijvoorbeeld een vuurwerkopslag) in hun directe omgeving zijn gevestigd. Voor de risicokaart is door het ministerie van BZK een model ontwikkeld dat wettelijk verankerd is in de Wet kwaliteitsbevordering rampenbestrijding (Wkr). Om het register en daarmee de risicokaart van gegevens te voorzien moeten gemeenten de risico’s inventariseren van mogelijke ongevallen in bedrijven met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen. Ook moet de gemeente in de risico-inventarisatie aangeven hoe ze bij denkbeeldige rampen de bevolking gaat informeren. Programmafinanciering externe veiligheid. Het Rijk heeft voor versterking van de uitvoering van het externe veiligheidsbeleid en de uitvoering van nieuwe taken op decentraal niveau de subsidieregeling ‘Programmafinanciering externe veiligheidsbeleid’ voor andere overheden beschikbaar gesteld. Binnen deze regeling hebben provincies en gemeenten gezamenlijk uitvoeringsprogramma’s opgesteld. Het Brabantse programma ‘Brabant veiliger 2004-2006’ bevat 25 projecten waarbij werd samengewerkt tussen overheden op verschillende schaalniveaus en tussen verschillende disciplines. Verbreding, verdieping en samenwerking is de essentie van het Brabantse programma. Ook voor de periode 2006-2010 krijgen de provincies subsidie voor programma’s Externe veiligheid. (Programmafinanciering 2). De regeling borduurt voort op de programmafinanciering over 2004-2005 en richt zich op een structurele uitvoering van het externe veiligheidsbeleid. De gemeenten, regionale brandweren en hulpverleningsregio’s hebben bij hun provincie projectvoorstellen voor 2006 ingediend die vallen binnen het externe veiligheidsbeleid van VROM en binnen het Meerjarenperspectief van de provincie (MJP 2010). In Noord-Brabant is mede op basis hiervan het programma ‘Brabant veiliger 2006-2010’ en het uitvoeringsprogramma 2006 opgesteld. De activiteiten en projecten zijn ingedeeld in 9 hoofdgroepen. Dit zijn: risico-inventarisatie en risicovolle bedrijven, externe veiligheid bij vergunningverlening en handhaving, transport van gevaarlijke stoffen, structuurvisie externe veiligheidsbeleid, ruimtelijke ordening, groepsrisico, sanering, risicocommunicatie, organisatorische versterking en professionalisering. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken In de gemeente Moerdijk liggen verschillende bedrijven die een belangrijke rol spelen als het gaat om externe veiligheid in de gemeente. Inrichtingen die vallen onder de Wet milieubeheer moeten voldoen aan het Bevi. De vergunningen Wet milieubeheer moeten hierop worden geactualiseerd. Dit betreft vooral BRZO-inrichtingen, CPR 15-inrichtingen, emplacementen en ammoniakkoelinstallaties. In totaal zijn er 15 BRZO bedrijven binnen de gemeente, waarvan er 9 onder het bevoegd gezag van de gemeente vallen en 6 onder de provincie. Op basis van het BRZO dient een aantal bedrijven een veiligheidsrapportage (VR) op te stellen. Daarnaast moeten alle BRZO-bedrijven een preventiebeleid zware ongevallen (PBZO), een veiligheidsbeheerssysteem (VBS) en een actuele stoffenlijst hebben. Om bepaalde bedrijven ligt een zogenaamde risicocontour. Bij ruimtelijke ontwikkelingen, bijvoorbeeld woningbouw, dient rekening gehouden te worden met de contour.

34

Conclusie en aanbevelingen Voor 2007 tot en met 2010 is aan de gemeente Moerdijk € 60.000,- per jaar beschikbaar gesteld door het ministerie van Vrom, onder voorwaarde dat het gemeentebestuur voor 1 januari 2007 een uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid had opgesteld en dan ook de inventarisatie van risicovolle bedrijven heeft afgerond. Aan deze voorwaarden is voldaan. Een beleidskader veiligheid wordt momenteel uitgewerkt, waarin ook het aspect van de sociale veiligheid wordt meegenomen.

6.2 beleidslijnen Het in beeld brengen van de risico`s als gevolg van activiteiten van met name gevaarlijke stoffen, binnen de woon- en leefomgeving, waaronder risicovolle transportroutes. Actief informeren van de burgers over deze risico`s ten behoeve van het positief beïnvloeden van het veiligheidsgevoel. Het ontwikkelen van een gemeentelijke visie externe veiligheid, in samenwerking met de partners in veiligheid. Het saneren van maatschappelijk onaanvaardbare risicosituaties vóór 2010. Het consequent en integraal betrekken van externe veiligheid in andere (ruimtelijke) beleidsplannen en besluiten.

6.3 actiepunten bestaand beleid Actiepunt 7 Aanpak

Uitvoeren weten regelgeving externe veiligheid Betreft toetsing (bouw)plannen aan o.a. het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (BEVI), veiligheidsparagrafen in bestemmingsplannen en het verbinden van voorschriften aan vergunningen.


Opstellen en uitvoeren integraal risico- en veiligheidsbeleid Eind 2006 de startnotitie Integraal veiligheid en risicobeleid door de raad vastgesteld. Ook is een uitvoeringsprogramma externe veiligheid 2007 opgesteld. In 2007 wordt een deelbeleidsplan risico- en veiligheidsbeleid opgesteld. Dit beleidsplan zal ook aspecten bevatten met betrekking tot sociale veiligheid. Dit beleidsplan maakt daarom (vooralsnog) geen deel uit van dit milieubeleidpslan.

35

36

HOOFDSTUK 7 LUCHT EN GEUR

7.1 uitgangssituatie

Wettelijke taken Europese richtlijnen en verdragen. De Europese regelgeving gaat uit van een 4-sporenbeleid ter verbetering van de luchtkwaliteit: Spoor 1: het stellen van milieukwaliteitseisen (grenswaarden); Spoor 2: het stellen van emissie-eisen; Spoor 3: het stellen van emissieplafonds; Spoor 4: het mogelijk maken van emissiehandel. IPPC-richtlijn. Deze Europese richtlijn verplicht bevoegde gezagen om grote milieuvervuilende bedrijven te reguleren met een integrale vergunning (vóór 1.1.2008), waarin regels staan voor alle soorten vervuiling en die de bedrijven verplicht de best beschikbare technieken te gebruiken om vervuiling tegen te gaan (zie verder hoofdstuk 17 onder vergunningverlening). Wet inzake de luchtverontreiniging. Deze wet geeft regels ten aanzien van toestellen, brandstoffen of handelingen in de buitenlucht. Wet milieugevaarlijke stoffen. Geeft regels ten aanzien van stoffen die gevaar (kunnen) opleveren voor mens en natuur. Te denken valt aan bijvoorbeeld asbest. Wet milieubeheer. Op grond van deze wet kunnen onder andere eisen gesteld worden ten aanzien van de maximaal toegestane emissies. Regeling luchtkwaliteit ozon. Geeft regels specifiek ten aanzien van ozon. Besluit luchtkwaliteit 2005. Bij milieuvergunningverlening en bij ruimtelijke plannen dienen de normen uit het besluit in acht te worden genomen. Voorts schrijft artikel 20 uit het besluit voor dat bij gemeenten met minder dan 40.000 inwoners eens in de drie jaar een inventarisatierapport moet worden opgesteld als er een overschrijding van de grenswaarde geconstateerd is of als de verwachting is dat er mogelijk overschrijdingen zijn. Wet geurhinder en veehouderij. Bij vergunningverlening voor veehouderijen vormt de beoordeling van geur een belangrijk onderdeel. Voor landbouwontwikkelings- en verwevingsgebieden gold de Wet stankemissie veehouderijen. Voor de rest van Nederland waren drie ‘stankrichtlijnen’ van toepassing: de Richtlijn Veehouderij en Stankhinder 1996, de Brochure Veehouderij en Hinderwet 1985 en het Cumulatierapport. De nieuwe wet Geurhinder en veehouderij, die op 1 januari 2007 in werking is getreden betekent een sterke vereenvoudiging ten opzichte van de huidige regels en bepaalt op welke manier geur van veehouderijstallen in de milieuvergunning moet worden beoordeeld. Er zijn in de wet maximumconcentraties en afstandsnormen opgenomen om voldoende afstand tussen een veehouderij en gevoelige bestemmingen te bewaren. Landelijke ontwikkelingen Luchtkwaliteit Het doel van luchtkwaliteitsbeleid is de verbetering van luchtkwaliteit om mensen te beschermen tegen gezondheidsrisico’s. Luchtverontreiniging kan tot acute en chronische gezondheidsklachten

37

leiden, zoals keel- en neusirritaties, astmatische klachten, hart- en vaatzieken. Daarnaast zijn ook het behoud van de biodiversiteit, het tegengaan van het broeikaseffect en het tegengaan van de aantasting van de ozonlaag belangrijke doelstellingen. In 2005 is een nieuw Besluit luchtkwaliteit van kracht geworden. In dit besluit zijn naast de al van kracht zijnde normen voor fijn stof, nieuwe normen opgenomen voor verschillende luchtverontreinigende stoffen die gaan gelden vanaf 2010. Deze normen zijn gebaseerd op grenswaarden in Europese richtlijnen. Het besluit bevat luchtkwaliteitsnormen voor zwavel- en stikstofdioxide, stikstofoxiden, fijn stof, lood, koolmonoxide en benzeen. Het besluit geeft aan binnen welke termijn de normen gehaald moeten worden en welke bestuursorganen daarvoor verantwoordelijk zijn. Het besluit stelt ook eisen aan de controle van de luchtkwaliteit (meten en berekenen), het rapporteren daarover (rapportage luchtkwaliteit) en het nemen van maatregelen bij overschrijding van normen (actieplan luchtkwaliteit). De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van het Besluit luchtkwaliteit 2001 zijn: Zeezout mag worden afgetrokken van de concentratie fijn stof bij toetsing aan de luchtkwaliteitsnormen; het stand-stillbeginsel hoeft niet meer te worden aangehouden. Hierdoor is het mogelijk om tot aan de grenswaarden op te vullen; projecten in overschrijdingsgebieden waarbij als gevolg van het project de luchtkwaliteit verbetert of ten minste gelijk blijft, worden toegestaan; de introductie van een saldobenadering: een project dat op een bepaalde locatie leidt tot een beperkte verslechtering van de luchtkwaliteit is acceptabel mits dit leidt tot een verbetering van de luchtkwaliteit op een andere locatie. Na het Besluit luchtkwaliteit 2005 wordt naar verwachting in 2007 de Wet luchtkwaliteit geïntroduceerd. De kern van het wetsvoorstel is de aanpak van knelpunten via een nationaal programma van maatregelen. In dat programma wordt aangegeven met welke maatregelen en op welk tijdstip overschrijdingssituaties worden opgelost. Daarin wordt ook rekening gehouden met nieuwe ontwikkelingen zoals bouwprojecten of de aanleg van infrastructuur. Projecten die passen binnen het programma hoeven niet meer te worden getoetst aan de grenswaarden. Naast de verbeteringsmaatregelen moeten in een dergelijk programma ook de grote ruimtelijke ontwikkelingen worden opgenomen. Dit zijn projecten die dermate groot zijn dat ze “in betekenende mate” effect hebben op de luchtkwaliteit. Alleen projecten die opgenomen zijn in het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) kunnen gebruik maken van het maatregelenpakket in datzelfde programma. Voor ruimtelijke “in betekenende mate” projecten die niet zijn aangemeld voor het programma geldt dat de lokale overheden zelf een programma moeten opstellen en dit moeten voorleggen aan de minister. Dit kan dus een flinke verzwaring van de procedures betekenen voor lokale overheden. Wat er verstaan wordt onder het begrip “in betekenende mate” is nog niet bekend. Op dit moment zijn er wel richtaantallen bekend, maar deze zijn nog niet definitief. Provinciale activiteiten. Bij besluit van 30 oktober 2006 heeft de provincie aan het RIVM opdracht verstrekt om luchtkwaliteitsmetingen te doen rondom industrieterrein Moerdijk. De metingen worden een aantal jaren achtereen uitgevoerd. Aanvullend verricht TNO een aantal metingen in Moerdijkse woonkernen. Met deze metingen wordt de invloed van (toekomstige) industriële activiteiten op de luchtkwaliteit in beeld gebracht. Geur. Belangrijke doelstelling van het geurbeleid is het voorkomen van verstoring van de kwaliteit van de leefomgeving. Geur (stank) is op zich niet bedreigend voor de volksgezondheid. Indirect kan dit wel het geval zijn als gevolg van “ergernis” aan deze overlast, dat weer psychische prolemen met zich mee kan brengen. Industrie, landbouw, verkeer en huishoudens kunnen bronnen zijn van stank. De industrie en landbouw zijn daarbij de belangrijkste. In 1995 had nog 20 procent van de Nederlandse bevolking last van stank. In het jaar 2010 mag niemand nog in ernstige mate hinder van stank hebben. Om dit te bereiken heeft de overheid een stankbeleid geformuleerd. Centraal in het stankbeleid staat dat nieuwe hinder moet worden voorkomen. Bestaande hinder moet worden verminderd.

38

Geurhinder is veelal een lokaal probleem, dat op lokaal niveau het meest doelmatig kan worden opgelost. Gemeenten hebben op basis van het huidige landelijke beleid de mogelijkheid een geurbeleid op te stellen. Zo kan het hinderniveau worden afgestemd op het type omgeving. Wanneer een gemeente geen geurbeleid opstelt kan dat beperkingen geven in de inrichtingsmogelijkheden. Omgekeerd kan een gemeente met een geurbeleid juist ook een strenger hinderniveau vaststellen om de omgeving tegen hinder te beschermen. Het uitrijden van mest is aan regels gebonden. Deze staan in het Besluit gebruik meststoffen. In augustus 2006 is het gewijzigde Besluit meststoffen naar de Tweede Kamer gestuurd. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken Luchtkwaliteit In de gemeente Moerdijk zijn diverse bedrijven gevestigd die stoffen naar de lucht uitstoten. De inrichtingen waarvoor de gemeente bevoegd gezag is, hebben een relatief geringe emissie naar de lucht. Ook inrichtingen die onder het bevoegd gezag van de provincie vallen leiden niet tot knelpunten in de luchtkwaliteit. Uit de rapportage die over 2004 is opgesteld is gebleken dat de grenswaarde voor stikstofdioxide in 2004 langs één gemeentelijke weg en één rijksweg minimaal werd overschreden maar dat er geen overschrijding van de plandrempel heeft plaatsgevonden. Er mag ervan worden uitgegaan dat door landelijke maatregelen (b.v. verplichting tot het aanbrengen van roetfilters) deze overschrijdingen ongedaan worden gemaakt. Een landelijk probleem is dat met name de achtergrondconcentratie van fijn stof te hoog is. De portefeuillehouder Mobiliteit heeft plaats genomen in de Klankbordgroep Luchtkwaliteit om de regionale aanpak van de luchtkwaliteit, met name in relatie tot het verkeer te stimuleren. Geurhinder De industrie en in de beleving van de bewoners ook de landbouw, spelen een bepalende rol in de geursituatie in de gemeente Moerdijk. Het gemotoriseerde verkeer speelt slechts een beperkte rol. In 2005 zijn 215 klachten over stankoverlast geregistreerd. Dit is circa 35% van alle milieuklachten die dat jaar geregistreerd zijn. In een brief van 30 juni 1995 heeft het ministerie van VROM aan gemeenten en provincies de bevoegdheid toegekend om zelf (gemotiveerd) een geurbeleid vast te stellen en hiernaar te handelen. De wijze waarop dit beleid moet worden vormgegeven is niet aangegeven en kan decentraal worden bepaald. De gemeente is gestart met procedures voor de aanleg van de Oostelijke Randweg langs de kern Zevenbergen, waardoor er minder verkeer door deze kern zal rijden en de doorstroming van het verkeer wordt bevorderd. Dit vermindert de aantasting van de luchtkwaliteit en stankoverlast binnen deze woonkern. Conclusie en aanbevelingen Vanuit het Rijk wordt een Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit opgestart om de luchtkwaliteitsproblematiek ook met landelijke maatregelen aan te pakken. Ook vanuit Europa wordt door met name het opleggen van maatregelen aan de bron luchtkwaliteitsproblematiek aangepakt. Het is niet mogelijk om met uitsluitend gemeentelijke maatregelen de fijn stof problematiek aan te pakken. De provincie gaat in 2007 twee meetstations plaatsen nabij het industrieterrein Moerdijk. Gelet op de recente landelijke en provinciale initiatieven, waarin de gemeente kan meeliften, de lopende discussies in Europa hierover en de constatering dat de fijn stofproblematiek niet door enkel gemeentelijk beleid is aan te pakken, geniet het opstellen van een eigen gemeentelijk luchtkwaliteitsplan op dit moment geen prioriteit. Gelet op de vele klachten over stank en geur van met name het Industrieterrein Moerdijk, vaak als gevolg van een calamiteit, gaat de voorkeur uit naar een aanscherping van de handhaving hierop, met een hieraan gekoppeld communicatietraject. In hoofdstuk 17 “uitvoeringsinstrumenten milieubeleid” (handhaving) wordt hier verder op ingegaan.

39

7.2 beleidslijnen De luchtkwaliteit mag als gevolg van nieuwe projecten per saldo niet verslechteren. In 2010 voldoen aan de in Europese Richtlijnen vastgelegde grenswaarden luchtkwaliteit (gezamenlijk met de Rijks- en provinciale overheid in verband met het grensoverschrijdende karakter). Voorkomen dat overlast van stank van veehouderijen toeneemt bij gevoelige bestemmingen. Verbeteren inzicht in registratie van de uitstoot van bedrijven die op het Industrieterrein Moerdijk zijn gevestigd. Voorkomen en verminderen van overlast van stank door andere bedrijven. Het aantal geurgehinderden in beeld brengen en verminderen.


Stookbeleid Uitvoeren vastgestelde beleidsregels ten aanzien van het stoken van (afval)stoffen buiten een inrichting.

Actiepunt 10 Externe integratie Aanpak Geur en luchtkwaliteitsaspecten worden meegewogen bij het opstellen van (ruimtelijke) plannen.

7.4 actiepunten nieuw beleid Actiepunt 11 Inventariseren projecten “ in betekenende mate” Aanpak Het Rijk gaat het mogelijk maken om gemeentelijke projecten te kwalificeren als “ in betekenende mate”. Met landelijke maatregelen wordt de extra overlast van deze projecten gecompenseerd zodat de betreffende gemeente dan zelf ten aanzien van deze aangewezen projecten geen aanvullende maatregelen hoeft te nemen. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze GGA Regio Breda (verkeer), Provincie, ministerie VROM afd. S en A (regulier), afd. P en G (regulier).

Kosten Dekking Planning

Niet van toepassing Niet van toepassing 3e kwartaal 2007

Actiepunt 12 Jaarlijkse rapportage luchtkwaliteit Aanpak Op grond van het Besluit Luchtkwaliteit moet de gemeente eens in de 3 jaren onderzoek doen naar de luchtkwaliteit, met name ten aanzien van locaties waar overschrijding van de normen wordt verwacht. Gelet op de beleving van onze bewoners dat de luchtkwaliteit tot nadelige effecten voor de gezondheid leidt, kan deze gedeeltelijk worden weggenomen door jaarlijks aan de in het besluit genoemde normen te toetsen. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze RMD, RIVM, Provincie Afd. S en A (regulier), RMD (20 uur)


€ 1.500 structureel Kadernota 2008 e Doorlopend: jaarlijks 1 kwartaal

Actiepunt 13 Actualiseren vergunningen agrarische bedrijven in kader van de IPPC-richtlijn Aanpak De vergunningen moeten worden aangepast zodanig dat de onder deze richtlijn vallende agrarische bedrijven gebruik gaan maken van de best beschikbare technieken, waardoor de overlast voor de omgeving zal afnemen. Activiteit Externen Capaciteit

Verplicht Agrarische bedrijven die onder de IPPC-regelgeving vallen. Afd. V en H (regulier)


Niet van toepassing 6723.300 Milieuvergunningen Vóór 31 oktober 2007

40

HOOFDSTUK 8 NATUUR

8.1 uitgangssituatie Wettelijke taken Uitvoeren van de Flora- en Faunawet. De Flora- en Faunawet is op 1 april 2002 in werking getreden en regelt de bescherming van soorten. De doelstelling van de wet is de bescherming en het behoud van de gunstige staat van instandhouding van in het wild levende planten- en diersoorten. Het uitgangspunt van de wet is ‘nee, tenzij’. Dit betekent dat activiteiten met een schadelijk effect op beschermde soorten in principe verboden zijn. Daarnaast erkent de wet dat ook dieren die geen direct nut opleveren voor de mens van onvervangbare waarde zijn (erkenning van de intrinsieke waarde). Uitvoeren van de Natuurbeschermingswet. In 1998 is een nieuwe natuurbeschermingswet tot stand gekomen, die zich richt op gebiedsbescherming : de Natuurbeschermingswet 1998. De Natuurbeschermingswet 1998 moest de bescherming van natuurgebieden, zoals vastgelegd in de Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn, in nationale wetgeving vastleggen. Omdat de omzetting van Europese regels in deze wet onvoldoende was is de wet gewijzigd en de nieuwe Natuurbeschermingswet is 1 oktober 2005 in werking getreden. Landelijke ontwikkelingen De Europese Unie heeft een zeer gevarieerde en rijke natuur, die van grote biologische, esthetische, genetische en economische waarde is. Om deze natuur te behouden heeft de EU het initiatief genomen voor Natura 2000. Dit is een samenhangend netwerk van beschermde natuurgebieden op het grondgebied van de lidstaten van de Europese Unie. Dit netwerk vormt de hoeksteen van het beleid van de EU voor behoud en herstel van biodiversiteit. Het netwerk omvat alle gebieden die zijn beschermd op grond van de Vogelrichtlijn (1979) en de Habitatrichtlijn (1992). Deze richtlijnen zijn in Nederland geimplementeerd in de Natuurbeschermingswet 1998. Het netwerk is in opbouw: nog niet alle lidstaten hebben definitief alle gebieden aangewezen. Een overzicht van de Natura 2000-gebieden die Nederland heeft/gaat aanwijzen is te vinden in de linkerkolom, onder 'hulpmiddelen'en dan gebieden'. Natura 2000 (Vogel- en Habitatrichtlijn) schrijft ook maatregelen voor soortenbescherming voor. In Nederland zijn deze maatregelen vertaald in de Flora- en faunawet. De Europese Commissie draagt financieel bij aan essentiële beschermingsmaatregelen van Natura 2000 via subsidies, zoals het LIFE-fonds. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken Van gemeenten en provincies wordt verwacht dat zij bijdragen aan de biodiversiteit, bijvoorbeeld via de bestemmingsplannen en streekplannen. Provincies hebben de formele taak om natuurgebieden als onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur aan te wijzen en de goede bescherming van die gebieden te garanderen. Voldoende gevarieerd groen in de directe leefomgeving is naast bescherming van de biodiversiteit tevens goed voor de gezondheid en het biedt de gelegenheid voor recreatie en ontspanning. In de gemeente Moerdijk bevinden zich de vogel- en habitatgebieden Hollands Diep en KrammerVolkerak. Deze gebieden vormen een speciale beschermingszone vanwege het voorkomen van drempeloverschrijdende aantallen van de grauwe gans die het gebied benut als overwinteringsgebied en/ of rustplaats. Daarnaast zijn deze gebieden ook van betekenis voor een aantal andere vogelsoorten die er in behoorlijke aantallen voorkomen zoals lepelaar en diverse ganzen- en

41

eendensoorten. De aanwezigheid van deze gebieden leggen beperkingen op aan ruimtelijke ontwikkelingen die van invloed kunnen zijn op het gebied. (externe werking). De gemeente Moerdijk heeft in 2001 een landschapsbeleidsplan opgesteld waarin het beleid met betrekking tot de gewenste landschaps- en natuurontwikkeling is uitgezet. In het kader van het plan heeft een inventarisatie plaatsgevonden van de beleidsmatige achtergronden, de opbouw van het Moerdijkse landschap en van de in het plangebied aanwezige kleine landschapselementen. De landschapsbeleidsplan is inmiddels uitgewerkt in het nieuw vastgestelde bestemmingsplan Buitengebied. In het collegewerkprogramma is de wens uitgesproken dat ook de agrarische sector een bijdrage levert aan de natuurontwikkeling in het buitengebied. Conclusie en aanbevelingen Recentelijk is het bestemmingsplan Buitengebied vastgesteld waarin de beleidslijnen ten aanzien van natuur zijn verwerkt. Het bestemmingsplan Buitengebied biedt in beperkte mate ontwikkelingsmogelijkheden voor de natuur. De agrarische sector wordt, evenals andere derden, nu niet actief betrokken bij de verdere ontwikkeling van de natuur in het buitengebied. 8.2 beleidslijnen Behoud en bescherming van de openheid en rust in het landschap. Het ontwikkelen van nieuw groen, aansluitend op de bebouwde kommen. Bevorderen combinatie van diverse functies, zoals duurzame landbouw en waterbeheer, natuur en landschap. Bewerkstelligen van een optimale waterhuishoudkundige situatie voor de verschillende grondgebruikfuncties. Behoud van bestaande natuurgebieden en/of gebieden met natuurwaarden. Ontwikkeling en realisatie van ecologische verbindingszone`s. Behoud en bescherming van waardevolle weidevogelgebieden en ganzenfoerageergebieden. Ruimte scheppen voor een verdere ontwikkeling van natuur en landschap, waarbij derden belanghebbenden gestimuleerd worden om hieraan op vrijwillige basis een bijdrage te leveren.

8.3 actiepunten bestaand beleid Actiepunt 14 Ambities natuur voor het buitengebied Aanpak Genoemde ambities zijn vastgelegd in het recent vastgestelde bestemmingsplan Buitengebied. Bij ontwikkelingen in dit gebied dient met al deze ambities rekening gehouden te worden en kan hiervan alléén gemotiveerd worden afgeweken.

8.4 actiepunten nieuw beleid Actiepunt 15 Betrekken derden bij natuurontwikkeling in met name het buitengebied Aanpak Verdere ontwikkeling van de natuur voor het gehele grondgebied, met het op een vrijwillige basis betrekken hierbij van andere belanghebbenden, waaronder de agrarische sector. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze ZLTO, Provincie, gebiedscommissie Brabantse Delta, Waterschap Brabantse Delta afd. S en A (regulier)


Niet van toepassing Niet van toepassing 2009

42

HOOFDSTUK 9 HUISHOUDELIJK AFVAL

9.1 uitgangssituatie Wettelijke taken Uitvoeren wettelijke inzameltaak op basis van de Wet milieubeheer. Op grond van de Wet Milieubeheer heeft de gemeente de wettelijke taak om huishoudelijk afval in te zamelen. Hoe en onder welke voorwaarden dit gebeurt wordt geregeld in de Afvalstoffenverordening en de daarop gebaseerde uitvoeringsbesluiten. Landelijke ontwikkelingen Het landelijk afvalstoffenbeleid is vastgelegd in het Landelijk afvalbeheerplan (LAP 2002-2006). Het LAP bevat het beleid voor alle afvalstromen waarop de Wet milieubeheer van toepassing is. Dat betekent dat het plan al het afval behandelt behalve baggerspecie, destructieafval, mestoverschotten, radioactief afval en rioolwater. Voor dit afval geldt specifieke wetgeving en beleid. Het beleid is in de eerste plaats gericht op preventie: voorkomen dat afval ontstaat. Afval dat ondanks het preventiebeleid toch ontstaat wordt zoveel mogelijk hergebruikt (nuttige toepassing). Pas als dit niet mogelijk is, mag afval worden verbrand of gestort. In het LAP staat het beleid voor het beheer van alle afvalstoffen waarop de Wet milieubeheer van toepassing is. Het LAP geeft onder meer het beleid voor ‘nuttige toepassing’ en voor het storten en verbranden van afval. Verder geeft het LAP de minimale eisen voor verwerking van afvalstoffen. Ook staat in het plan per afvalstof onder meer hoeveel afval er vrij komt, welke regelgeving ervoor geldt en welke toekomstige ontwikkelingen er te verwachten zijn. De laatste jaren is er discussie ontstaan over de vraag of de wettelijke inzamelplicht voor gft-afval moet blijven bestaan. Staatssecretaris Van Geel heeft besloten van wel. Gemeenten krijgen wel meer vrijheid bij het inzamelen, zodat ze meer met de plaatselijke situatie rekening kunnen houden. Voor het verruimen van de ontheffingsmogelijkheden is een wetswijziging nodig, zodat gemeenten in de toekomst: zelf de frequentie van de gescheiden inzameling kunnen gaan bepalen (bijvoorbeeld de wintermaanden overslaan); alleen bepaalde fracties van het gft-afval kunnen inzamelen (bijvoorbeeld alleen tuinafval); ook andere afvalstromen met het gft mogen inzamelen (bijvoorbeeld luiers). VROM zal erop toezien dat gemeenten via de extra ontheffingen niet proberen om feitelijk te stoppen met het gescheiden inzamelen. Sinds 1 januari 2006 is het Besluit beheer verpakkingen en papier en karton van kracht. Daarmee zijn producenten volledig verantwoordelijk voor de kosten van de inzameling, recycling en andere nuttige toepassingen van verpakkingen en draaien de gemeenten niet langer op voor die kosten. Met het besluit zijn het convenant verpakkingen van 2002 en de regeling verpakking en verpakkingsafval uit 1997 komen te vervallen. Er is nog geen duidelijkheid hoe deze verantwoordelijkheid concreet wordt ingevuld.

43

Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken Op 13 april 2006 heeft de raad ingestemd met een voorstel waarin de verbetering van afvalscheiding is uitgewerkt. De doelstellingen zijn: het percentage gescheiden ingezameld huishoudelijk afval (= gft, papier, glas, textiel en kca) te verhogen van 44% nu naar minimaal 60% eind 2007; het percentage gescheiden ingezameld grof huishoudelijk afval (= de overige afvalstromen zoals puin, bouwen sloopafval, wit- en bruingoed, hout, e.d.) minimaal te handhaven op het huidige percentage van 82%; kennis en betrokkenheid van de burgers ten aanzien van de (kosten van) afvalinzameling en verwerking verhogen door communicatie en het geven van structurele voorlichting, waardoor het scheidingsgedrag verbetert; door het bevorderen van de scheiding van afval, de verwerkingskosten van het restafval verlagen waardoor de totale kosten van afvalinzameling en verwerking structureel dalen. De belangrijkste aanbevelingen zijn: het uitvoeren van proefprojecten inzameling oud papier, invoering van de gescheiden inzameling van luiers, het afschaffen van de scheidingsplicht bij gestapelde woningbouw en bovenwoningen in combinatie met ondergrondse opslag, onderzoek naar voor- en nadelen van een pasjessysteem op de milieustraat, het opstellen van een communicatieplan en het aanscherpen van controle en naleving in de vorm van toezichthouders (stadswachten). Conclusie en aanbevelingen De in de deelnota “Verbetering afvalscheiding” vastgestelde doelen en actiepunten zijn in dit milieubeleids- en -uitvoeringsplan overgenomen. Deze deelnota kan daarom gelijktijdig met het vaststellen van het milieubeleidsplan worden ingetrokken. Dit geldt ook voor de (verouderde) nota’s Afvalbeleid 1998 en Inzameling oud papier (1999). 9.2 beleidslijnen Structurele voorlichting en communicatie gericht op preventie en betere scheiding. Verbetering van het gescheiden aanbieden van huishoudelijk afval tot minimaal de landelijke taakstellingen per afvalstroom ten aanzien van weinig stedelijke gebieden. Voorkomen van het brengen van illegaal afval op de milieustraat. Afvalstoffenheffing 100% kostendekkend. Intensivering (geïntegreerde) handhaving op het op de juiste wijze aanbieden van huishoudelijk afval.

9.3 actiepunten bestaand beleid Actiepunt 16 Doelmatige inzameling gestapelde woningbouw Aanpak realiseren ondergrondse voorzieningen voor de opslag van gft- en restafval bij nieuwbouw gestapelde woningen. Actiepunt 17 Uitvoeren en evalueren proefproject inzameling oud papier 2x per maand Aanpak In de kern Klundert gedurende 3 maanden 2x per maand oud papier inzamelen en evalueren of dit leidt tot meer papieropbrengst en daarmee minder restafval. Actiepunt 18 Uitvoeren en evalueren proefproject inzameling oud papier met papierbakken Aanpak In de kern Noordhoek gedurende 3 maanden oud papier inzamelen met papiercontainers en evalueren of dit leidt tot meer papieropbrengst en daarmee minder restafval. Actiepunt 19 Gescheiden inzameling luiers Aanpak Opzetten en evalueren inzamelstructuur tbv de gescheiden inzameling van luiers en incontinentiemateriaal, te starten bij kinderdagverblijven en peuterspeelzalen.

44

Actiepunt 20 Uitvoeren communicatieplan verbetering afvalscheiding Aanpak Uitvoeren communicatieplan ter ondersteuning van projecten en ten behoeve van algemene informatieverstrekking en communicatie over afvalscheiding in relatie met de kosten en het draagvlak.

9.4 actiepunten nieuw beleid Actiepunt 21 Onderzoek naar de aanscherping van de controle op het aanbod van afval op de milieustraat en de bezoekersfrequentie. Aanpak Onderzoek laten uitvoeren aar de voor- en nadelen van toegangspasjes, strippenkaarten of het tegen betaling aanbieden van bepaalde afvalstromen. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Burgers, exploitant milieustraat afd. R en B (regulier), afd. S en A (regulier)


€ 10.000 incidenteel 6721.000 milieustraat 2007

Actiepunt 22 Aanscherping controle gescheiden aanbieden van gft, restafal en grof huisvuil Aanpak Controle-acties met toezichthouders (stadswachten) en werklozenprojecten met name gericht op het gescheiden aanbieden van gft en restafval en grof afval. Activiteit Keuze Kosten In begroting verwerkt Externen Burgers, inzamelaars Dekking 6723.500 milieuhandhaving afd. V en H (0,5 fte) Capaciteit Planning doorlopend Actiepunt 23 Optimaliseren inzamelstructuur glas- en kledingcontainers Aanpak Onderzoek naar eventuele uitbreiding van aanbiedlocaties Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Burgers, inzamelaars, winkeliers afd. R en B (regulier), GA (regulier), afd. S en A (regulier), afd. V en H (40 uren).


In begroting verwerkt 6721.100 inzameling huishoudelijk afval e e 3 en 4 kwartaal 2007

45

46

HOOFDSTUK 10 KLIMAAT

10.1 uitgangssituatie Wettelijke taken Hoewel ook van gemeenten een bijdrage wordt verwacht aan het realiseren van de Kyotodoelstellingen geldt hiervoor geen wettelijke verplichting. Ten aanzien van duurzaam bouwen is in het Bouwbesluit een aantal voorschriften opgenomen zoals de energieprestatienorm. Landelijke ontwikkelingen Het doel van het klimaatbeleid voor de lange termijn is vastgelegd in het internationale klimaatverdrag dat in Rio de Janeiro in 1992 werd ondertekend: de concentraties van broeikasgassen in de atmosfeer stabiliseren op een niveau waarop gevaarlijke verstoring van het klimaatsysteem door de mens wordt voorkomen. Op de lange termijn wil de overheid de overgang (transitie) naar een duurzame huishouding bereiken. Dit betekent vooral dat de CO2 emissie als gevolg van energiegebruik over dertig jaar vergaand moet zijn teruggedrongen. In het Nationaal Milieubeleidsplan 4 is de doelstelling voor de korte termijn aangegeven. Deze doelstelling is gebaseerd op de afspraken binnen de Europese Unie en het Kyoto-protocol dat in is opgesteld als aanvulling op het Klimaatverdrag. Industrielanden verplichten zich in het Kyoto-protocol om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Voor Nederland betekent dit dat de emissie van broeikasgassen over de periode 2008-2012 gemiddeld 6% lager moet zijn dan in 1990. Daarbij gaat het om de belangrijkste broeikasgassen: koolstofdioxide (CO2), lachgas (N2O), methaan (CH4) en een aantal fluorverbindingen. De helft van de reductie wil de overheid met binnenlandse maatregelen halen, de rest met maatregelen in het buitenland. Het klimaatbeleid is gericht op de sectoren huishoudens, landbouw, verkeer en vervoer, industrie en energie. In 2006 stelt het kabinet op basis van de Evaluatienota Klimaatbeleid, zo nodig aanvullende maatregelen om de Kyoto doelstelling voor 2012 te halen. Om de uitstoot van CO2-emissies van het verkeer te beperken wordt in lijn met Europees beleid ingezet op het gebruik van biobrandstoffen. Vanaf 2007 zijn aanbieders van brandstof in Nederland verplicht om 2% van hun brandstoffen in de vorm van biobrandstoffen aan te bieden. Om het rendement van biobrandstoffen in de toekomst te verbeteren, wordt tevens de innovatie van biobrandstoffen gestimuleerd. Ook wordt er extra geïnvesteerd in duurzame energiehuishouding. De Subsidieregeling BANS klimaatconvenant maakt het voor gemeenten en provincies mogelijk om subsidie aan te vragen voor het uitvoeren van klimaatbeleid. BANS staat voor het ‘bestuursakkoord nieuwe stijl’. Het bestuursakkoord houdt in dat het Rijk, provincies en gemeenten in halfjaarlijkse overleggen heldere en effectieve onderlinge afspraken maken over belangrijke beleidsthema’s. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken Klimaatbeleid. De Nota Klimaatbeleid gemeente Moerdijk 2004-2008 heeft als belangrijkste doelstelling het bijdragen aan het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen met 6% ten opzichte van 1990, te realiseren uiterlijk 2012. Een tweede doelstelling is het vergroten van het aandeel duurzame energie. Om te komen tot de nota klimaatbeleid is er onder andere een klimaatscan en een duurzame energiescan uitgevoerd. Op basis van de uitkomsten van de klimaatscan, de mogelijkheden binnen de eigen gemeentelijke organisatie en de al eerder uitgevoerde en opgestarte projecten is besloten om projecten die betrekking hebben op de thema’s “woningbouw”, “duurzame energie”, “gemeentelijke gebouwen en voorzieningen” en de “agrarische sector” op een actief niveau uit te voeren. Voor de uitvoering is subsidie verkregen op grond van de BANS-regeling. Omdat deze subsidie pas eind 2004 is toegekend, mag de uitvoeringsperiode met één jaar worden verlengd tot eind 2008. Duurzaam Bouwen In 2000 is de nota “Op stap naar een duurzaam Moerdijk” vastgesteld. Hierin is aangegeven op welke wijze de gemeente uitvoering wilde geven aan de principes van duurzaam bouwen. In vervolg hierop

47

is in regionaal verband is het initiatief genomen om hierin een gezamenlijk beleid te voeren. Een van de acties is om een convenant duurzaam bouwen te gaan afsluiten met woningcorporaties in de regio. Dit zal zich met name richten op projectmatige nieuwbouw en renovatie. Een uniforme aanpak in de regio is goed voor het draagvlak omdat alle bouwende partijen overal met hetzelfde beleid worden geconfronteerd (eenduidigheid). Windenergie In 2004 is de gemeentelijke nota Visie Windenergie vastgesteld. De nota biedt een afwegingskader voor de plaatsing van windturbines. Bij het opstellen van de nota is onder andere rekening gehouden met het rijks- en provinciale beleid ten aanzien van windenergie. Het eigen beleid van de gemeente sluit aan op het Rijks- en provinciale beleid ten aanzien van windenergie. In de nota zijn verder kaders aangebracht waar de potentiële ontwikkelaars aan moeten voldoen en waarop de gemeente in de toekomst kan toetsen. Het beleid van de gemeente Moerdijk is gebaseerd op de volgende 3 punten: het optimaliseren van de bestaande locaties (Sluizencomplex Willemstad en Sabinadijk); het benutten van de mogelijkheden van het bedrijventerrein Moerdijk; het ontwikkeling van voorkeurslocaties. De realisatie van de windmolens op het industrieterrein is vertraagd omdat er nog nader onderzoek moet plaatsvinden naar de veiligheidsaspecten, (b.v. het optreden van domino-effecten wanneer er een rotorblad afbreekt). Conclusie en aanbevelingen De in de Klimaatnota 2004-2008 gemeente Moerdijk genoemde doelen en actiepunten zijn integraal overgenomen in dit milieubeleidsplan, evenals de uitgangspunten voor duurzaam bouwen. De Nota Klimaatbeleid 2004-2008 en het plan van aanpak Op stap naar een duurzaam Moerdijk kunnen daarom gelijktijdig met de vaststelling van dit milieubeleidsplan worden ingetrokken. 10.2 beleidslijnen Woningbouw: De inspanningsverplichting om bij nieuwbouw een verscherping van de Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC) met 5%-10% te bereiken. Plan van Aanpak opgesteld voor uitvoering van het Energie Prestatie Advies (EPA) voor bestaande particuliere en huurwoningen. Minimaal 30% van de bestaande eigen woningen is voorzien van EPA. Realisering van minimaal 2 randvoorwaarden voor verbeteren toepassing duurzame energiebronnen. Bij uitbreidingsplannen is sprake van zongerichte verkaveling. Duurzame energie: In bestemmingsplannen worden (indien relevant) locaties voor windenergie bestemd die voortvloeien uit het provinciaal beleid dan wel de Bestuursovereenkomst landelijke ontwikkeling windenergie (BLOW). De gemeente voert actief beleid voor inzameling en ter beschikking stelling van reststromen van biomassa voor energie-opwekking. Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen: Toepassen van een met 4%-8% verscherpte Energie Prestatiecoëfficiënt (EPC) wanneer de terugverdientijd van de extra investeringen uiterlijk binnen 5 jaar worden terugverdiend. Bij renovaties uitvoeren van alle vaste en kostenneutrale energiemaatregelen uit het Nationaal Pakket Duurzame Utiliteitsbouw. Energiebeheer ingevoerd voor alle gemeentelijke gebouwen. Een actief inkoopbeleid inzake energie (waaronder aandacht voor de herkomst). In het kader van de voorbeeldfunctie koopt de gemeente duurzame producten en energie in, ook al is dat wat duurder. Bij renovaties van infrastructurele voorzieningen en installaties uitvoeren van energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 5 jaar. Agrarische sector: Actief overleg met standsorganisaties en uitvoering voorlichtingstraject over mogelijkheden energiebesparing en duurzame energie. Duurzaam bouwen:

48

Mede ontwikkelen uniform regionaal beleid ten aanzien van duurzaam bouwen ten behoeve van de eenduidigheid voor woningcorporaties en projectontwikkelaars. 10.3 actiepunten bestaand beleid Actiepunt 24 Toepassen zongericht verkavelen bij uitbreidingsplannen woningbouw Aanpak Gestreefd wordt naar een percentage van 70% zongericht verkavelde woningen. E.e.a. is mede afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden. Actiepunt 25 Toepassen 5-10% verscherpte EPC bij nieuwbouw woningen Aanpak Wordt vastgelegd in de locatieontwikkelingsovereenkomsten. Voldoende compenserende maatregelen in het kader van duurzaam bouwen worden ook geaccepteerd.

10.4 actiepunten nieuw beleid Actiepunt 26 Bevorderen uitvoeren EPA’s Aanpak Eigenaren stimuleren tot het uitvoeren van een onderzoek naar het energieverbruik van de eigen woning, d.m.v. voorlichting, ontwikkelen websites met informatie (Brabantbespaart.nl), informatiebijeenkomsten, overleg met woningcorporaties, e.d., met het doel dat zij vervolgens de benodigde maatregelen daadwerkelijk uitvoeren. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Woningcorporaties, eigenaren particuliere woningen, RMD, SenterNovem afd. S en A (regulier)


Niet van toepassing Inzet uren uit subsidie Klimaatbeleid 2007 en 2008

Actiepunt 27 Afsluiten Regionaal convenant Duurzaam Bouwen Aanpak Regionaal Convenant afsluiten over duurzaam bouwen. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Woningcorporaties, projectontwikkelaars, RMD, SenterNovem afd. S en A (regulier)


Niet van toepassing Inzet uren uit subsidie Klimaatbeleid e

2 kwartaal 2007

Actiepunt 28 Actief beleid ten aanzien van biomassastromen Aanpak Regionaal onderzoek naar de mogelijkheden om grof tuinafval van gemeenten in te zamelen en in te zetten voor biomassaverbranding, met als optie om de inzameling uit te breiden bij bewoners en bedrijven in het buitengebied. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Kosten SenterNovem, RMD, regiogemeenten, exploitant milieustraat, inzamelaars, Dekking ZLTO, hoveniers, bedrijven in het buitengebied, e.d. afd. S en A (regulier), GA (regulier), afd. R Planning en B (regulier)

Niet van toepassing Inzet uren uit subsidie klimaatbeleid

2007 en 2008

Actiepunt 29 Toepassen 4-8% verscherpte EPC bij nieuwe gemeentelijke gebouwen Aanpak Als voorwaarde vastleggen in nieuwe programma’s van eisen. Activiteit

Keuze

Kosten

Externen

Uitvoerder project, SenterNovem, RMD, regionale dubocoördinator

Dekking

Capaciteit

afd. R en B, afd.V en H (regulier),

Planning

Afhankelijk van project Inzet uren uit subsidie klimaatbeleid, uitvoeringsmaatregelen ten laste van budget project Bij elke nieuwbouw

49

Actiepunt 30 Bij renovaties van gemeentelijke gebouwen uitvoeren van vaste en kostenneutrale energiemaatregelen uit het Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Aanpak Maatregelen benoemen en meenemen in programma van eisen. Activiteit

Keuze

Kosten

Externen

Uitvoerder project, SenterNovem, RMD, regionale dubocoördinator

Dekking

Capaciteit

afd. R en B, afd. V en H (regulier)

Planning

Afhankelijk van project. Inzet uren uit subsidie klimaatbeleid; uitvoering maatregelen ten laste van project. doorlopend

Actiepunt 31 Energiezorgsysteem voor alle gemeentelijke gebouwen Aanpak Onderzoek naar een geschikt energiezorgsysteem ten behoeve van de registratie en monitoring van energieverbruik bij gemeentelijke gebouwen. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze SenterNovem, RMD afd. I en F, afd. R en B


Niet van toepassing inzet uren uit subsidie klimaatbeleid doorlopend

Actiepunt 32 Actief inkoopbeleid ten aanzien van energie, met aandacht voor herkomst Aanpak Bij aanbestedingsprocedures zowel grijze als groene stroom laten offreren, zodat hieruit een keuze kan worden gemaakt met als criteria de kosten en het milieubelang. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Inkoopbureau West-Brabant, energieleveranciers Afd. I en F (regulier)


€ 4.000 structureel 5100200 e.v. e

2 kwartaal 2007 en volgende jaren

Actiepunt 33 Bij renovaties van grond-, wegen waterbouwprojecten uitvoeren van alle energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 5 jaar Aanpak Meenemen in programma’s van eisen en controleren bij uitvoering. Activiteit

Keuze

Kosten

Externen

SenterNovem, RMD

Dekking

Capaciteit

afd. R en B (regulier)

Planning

Afhankelijk van project. Inzet uren uit subsidie klimaatbeleid; uitvoering maatregelen ten laste van project. doorlopend

Actiepunt 34 Actief overleg met standsorganisaties agrarische sector inzake energiebesparing en duurzame energie Aanpak Overlegstructuur opzetten, ook in overleg met andere gemeenten in de regio, later uit te breiden naar andere bedrijfstakken. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze SenterNovem, RMD, ZLTO, regiogemeenten afd. S en A (regulier), Bedrijvenloket (regulier)


Niet van toepassing inzet uren uit subsidie klimaatbeleid. doorlopend

50

HOOFDSTUK 11 LICHT

11.1 uitgangssituatie Wettelijke taken Regelgeving voor lichtemissie glastuinbouw. Voor de glastuinbouw zijn er regels die bepalen welke lichtemissie de kassen mogen veroorzaken. Die regels zijn neergelegd in onder meer het Besluit glastuinbouw, natuurbeschermingswetten en de Vogel- en Habitatrichtlijn. Landelijke ontwikkelingen Lichthinder en gebrek aan donkerte worden steeds meer als een probleem ervaren. De overheid stelt in het Nationaal Milieubeleidsplan 4 dat het door landbouwactiviteiten, wegverlichting en andere activiteiten veroorzaakt licht de kwaliteit van het landschap niet aantast en dat het ook niet hinderlijk is voor mensen (ten aanzien van wegverlichting is daarbij een afweging met de veiligheid aan de orde). Anderzijds wordt gesteld dat binnen de ecologische hoofdstructuur (EHS) de soortenrijkdom niet mag worden aangetast door kunstmatig licht. Er is geen alomvattende wetgeving in Nederland of Europa voor lichthinder. Op dit moment is er wel op deelgebieden wetgeving. Zo bieden de Wet milieubeheer en APV mogelijkheden om lichthinder te voorkomen. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken De gemeente beschikt niet over een beleid ten aanzien van lichthinder omdat de lichtproblematiek in Moerdijk gering is. Wel wordt onnodige verspilling en lichtoverlast meegewogen bij plan- en besluitvorming en bijvoorbeeld vergunningverlening. Hierbij dient een afweging te worden gemaakt tussen enerzijds aspecten als sociale veiligheid, verkeersveiligheid en het leefklimaat en anderzijds met aspecten als lichtverspilling (b.v. schijnwerpers), een door licht ontregelde natuur, energieverspilling, aantasting van de gezondheid en verstoring van het nachtelijk landschap. Conclusie en aanbevelingen Er is in de gemeente geen sprake van structurele ernstige lichthinder. Wel verdienen de concentratiegebieden voor glastuinbouw aandacht. Met name door de planologische concentratie van deze bedrijfstak en de milieuwetgeving kan de eventuele lichthinder hiervan worden beperkt. Aanvullend beleid wordt momenteel niet noodzakelijk geacht. 11.2 beleidslijnen Voorkomen en tegengaan van lichtverspilling. Voorkomen en tegengaan van een ontregelde natuur. Voorkomen en tegengaan van energieverspilling. Voorkomen en tegengaan van aantasting van de gezondheid. Voorkomen en tegengaan van verstoring van het nachtelijk landschap.

51

11.3 actiepunten bestaand beleid Actiepunt 35 Meewegen onevenredige lichthinder bij vergunningverlening op grond van de Wet milieubeheer en bij het opstellen van bestemmingsplannen Aanpak Bij vergunningverlening op grond van de Wet milieubeheer en bij bestemmingsplanprocedures worden zo nodig voorwaarden gesteld om onevenredige lichthinder te voorkomen.

11.4 actiepunten nieuw beleid Actiepunt 36 Meewegen onevenredige lichthinder bij besluitvorming op grond van de APV Aanpak Bij vergunningverlening op grond van de Algemene Plaatselijke Verordening als een van de wegingsfactoren meenemen of sprake is van onevenredige hinderlijke lichthinder. Dit zal mede afhangen van de duur van de overlast (structureel of b.v. bij een eendaags evenement). Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Aanvragers vergunningen afd. V en H (regulier)


Niet van toepassing 6723.300 Vergunningen doorlopend

52

HOOFDSTUK 12 STRALING

12.1 uitgangssituatie Wettelijke taken De Kernenergiewet (Kew) geeft regels voor het werken met radioactieve stoffen en ioniserende straling uitzendende toestellen (lozen, opslag, vervoer). Op basis van deze wet is een aantal besluiten in werking getreden zoals: het Besluit stralingsbescherming, het Besluit kerninstallaties en het Besluit vervoer splijtstoffen, ertsen en radioactieve stoffen. Randvoorwaarden van deze wet zijn: de rechtvaardiging van het gebruik van deze stoffen, de aantasting van het milieu en de gezondheid moet zo klein mogelijk zijn (ALARA-beginsel), het hanteren van dosislimieten. De Kernenergiewet heeft weer een relatie met andere wetten zoals de Wet milieubeheer, de Wet vervoer gevaarlijke stoffen, de Wet beroepen individuele gezondheidszorg en andere gezondheidswetten en bijvoorbeeld de Arbowet. Landelijke ontwikkelingen Er zijn twee soorten straling: radioactieve en elektromagnetische straling. In de nota ‘Nuchter omgaan met risico’s, beslissen met gevoel voor onzekerheden’ is de aanzet gegeven voor de vernieuwing van het beleid voor milieurisico’s voor straling. Deze vernieuwing is uitgewerkt voor radongas, hoogspanningslijnen en basisstations voor mobiele telefonie. Radon. Radon is een radioactief edelgas dat vrijkomt uit bouwmaterialen en uit de bodem. In woningen (en vooral kruipruimtes) kan radon zich in de lucht ophopen. Het beleid van de overheid richt zich op het doorbreken van de sinds 1970 stijgende trend van straling in nieuwbouwwoningen. Om dit doel te realiseren zijn in juli 2004 tussen VROM en VNO-NCW harde afspraken gemaakt over de stralingsemissie van de bouwmaterialen. Producenten hebben de verplichting op zich genomen ervoor te zorgen dat de uitstoot van radongas uit deze bouwmaterialen niet zal toenemen. Ook kan er door goed ventileren voor gezorgd worden dat de radonconcentratie in de woning niet onnodig hoog wordt. Hoogspanningsleidingen. Naar de mogelijke gezondheidsrisico’s van de elektromagnetische velden van bovengrondse hoogspanningslijnen zijn de afgelopen jaren diverse epidemiologische studies uitgevoerd. Hoewel een oorzakelijk verband niet is aangetoond, is uit analyses van de gezamenlijke resultaten van deze studies wel gebleken dat kinderen die in de buurt van bovengrondse hoogspanninglijnen wonen, een statistisch verhoogde kans hebben op het krijgen van leukemie. In een brief van 3 oktober 2005 adviseert voormalig Staatssecretaris Van Geel gemeenten om te vermijden dat nieuwe situaties ontstaan waarbij voor gevoelige bestemmingen de referentiewaarde van 0,4 microtesla wordt overschreden. Nieuwe situaties zijn nieuwe of te wijzigen bestemmingsplannen en de plaatsing of wijziging van hoogspanningslijnen. Gevoelige bestemmingen zijn lokaties waar kinderen tot 15 jaar langdurig verblijven, zoals woningen, scholen en crèches. Gemeenten en provincies wordt geadviseerd om in hun ruimtelijke plannen zones op te nemen met gebieden rondom bovengrondse hoogspanningslijnen. Vanwege de onzekerheden en de grote maatschappelijke gevolgen wordt voor bestaande situaties geadviseerd geen maatregelen te nemen. GSM- en UMTS-antennes. De antennes voor GSM en UMTS wekken een elektromagnetisch veld op. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat elektromagnetische velden het menselijk lichaam opwarmen. Om te grote opwarming te voorkomen heeft de Europese Commissie zogeheten blootstellingslimieten aanbevolen. De limieten worden door de Nederlandse overheid gehanteerd. Bij het vaststellen van de limieten zijn ruime veiligheidsmarges ingebouwd. Voor antenne-installaties lager dan vijf meter is niet langer een bouwvergunning vereist. Als voorwaarde voor het laten vallen van de vergunningplicht hebben de rijksoverheid, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de vijf operators in 2002 een convenant ondertekend. Met de invoering van de bouwvergunningvrijheid en het convenant is het beleid voor een gedeelte op nationaal niveau

53

vastgelegd. Voor antennes van vijf tot veertig meter is sinds 1 januari 2003 een ‘lichte’ bouwvergunning vereist. Voor antennes hoger dan veertig meter geldt een reguliere bouwvergunning. Zwitserse onderzoekers hebben op 6 juni 2006 een artikel gepubliceerd over hun onderzoek naar de mogelijk schadelijke effecten van het verblijf in de nabijheid van UMTS-masten. Het Zwitsers onderzoek, door een team van de technische universiteit in Zürich (ETH), kreeg de naam COFAM2. Het is een vervolgonderzoek op een onderzoek in 2003 door TNO. Daarin bleek dat UMTS-straling kan leiden tot onder meer duizelingen en tintelingen. In het Zwitserse onderzoek werd dit effect niet aangetoond en niet weerlegd. De uitkomsten zijn voor de rijksoverheid geen aanleiding om regelgeving te gaan ontwikkelen. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken In 2006 heeft de gemeenteraad als beleidslijn vastgesteld dat geen medewerking moet worden verleend aan de plaatsing van UMTS-masten binnen 400 meter van woningen. Conclusie en aanbevelingen Er is nog steeds onduidelijkheid over de mogelijke gevolgen van straling op langere termijn, met name als gevolg van UMTS-masten. Zolang deze onzekerheid voortduurt moet plaatsing van nieuwe masten nabij de woonomgeving worden tegengegaan, evenals nieuwbouw van woningen binnen een straal van 400 meter.

12.2 beleidslijnen Tegengaan stralingsoverlast van UMTS-masten in de woonomgeving. Stralingsoverlast van bestaande hoogspanningsmasten tegengaan bij nieuwe situaties. Burgers actief informeren over gevaren en nieuwe ontwikkelingen en over maatregelen die zij zelf kunnen nemen om stralingsgevaar tegen te gaan.

12.3 actiepunten bestaand beleid Actiepunt 37 Voorkomen gevaar hoogspanningsmasten Aanpak In bestemmingsplannen bepalingen opnemen ter beperking van bouwactiviteiten nabij hoogspanningsmasten conform de hiervoor vastgestelde landelijke richtlijnen Actiepunt 38 Tegengaan plaatsing nieuwe vergunningsplichtige UMTS-masten Aanpak De plaatsing van (vergunningplichtige) UMTS-masten proberen te voorkomen, wanneer deze binnen 400 meter van woningen zijn gesitueerd. Actiepunt 39 Tegengaan straling van UMTS-installaties bij woningbouw. Aanpak Zoeken naar (wettelijke) mogelijkheden om het aanbrengen van UMTSvoorzieningen in bestaande masten te voorkomen, wanneer binnen 400 meter woningen liggen of gebouwd gaan worden.

12.4 actiepunten nieuw beleid Actiepunt 40 Opstellen notitie over de uitvoerbaarheid van de motie van de raad inzake tegengaan UMTS-masten Aanpak De (on)mogelijkheden in beeld brengen van ht tegengaan van UMTS-masten en installaties, evenals de neveneffecten van plaatsing hiervan buiten de woonkernen. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze GGD, Nationaal Antennebureau Afd. S en A (regulier)


Niet van toepassing Niet van toepasssing e 2 kwartaal 2007

54

HOOFDSTUK 13 VERVUILING OPENBARE RUIMTE

13.1 uitgangssituatie Wettelijke taken Er zijn geen wetten die gemeenten rechtstreeks opdragen om ten aanzien van bovengenoemde onderdelen regelend of handelend op te treden. De gemeenteraad heeft wel in de Algemene Plaatselijke Verordening bepalingen hierover opgenomen. De burger mag dan ook verwachten dat de gemeente controleert of deze bepalingen worden nageleefd en bij overtreding hiervan handhavend optreedt. Naast deze wettelijke zelfbinding bestaat ook vanuit maatschappelijk oogpunt gezien de morele plicht om deze problematiek op te pakken. Landelijke ontwikkelingen Landelijk ligt de laatste jaren het accent op het terugdringen van zwerfvuil. Zwerfafval draagt bij aan de verloedering van steden en dorpen en vergroot daarmee het gevoel van onveiligheid bij burgers. Daarnaast kan zwerfafval langs de weg gevaren voor de verkeersveiligheid opleveren. In het Landelijk afvalplan en het deelconvenant zwerfafval staan de uitgangspunten verwoord voor het beleid voor zwerfafval. Het deelconvenant zwerfafval maakt deel uit van het Convenant Verpakkingen III en bevat afspraken tussen het bedrijfsleven, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de rijksoverheid over het terugdringen van de hoeveelheid verpakkingsafval en het zwerfafval. De afspraken in het deelconvenant vallen binnen het gedachtegoed van de producentenverantwoordelijkheid. Dit betekent dat producenten en bedrijven die producten op de markt brengen (mede)verantwoordelijk zijn voor die producten in het afvalstadium. De doelstellingen van het deelconvenant zwerfafval zijn: Het bedrijfsleven verplicht zich aantoonbaar in te spannen om de hoeveelheid blikjes en flesjes in het zwerfafval vóór 1 januari 2005 met ten minste 2/3 te verminderen. Dat betekent van 50 miljoen stuks in 2001, naar 16,5 miljoen stuks eind 2004; In 2005 moet de hoeveelheid blikjes en flesjes in het zwerfafval met ten minste 80% zijn afgenomen tot 10 miljoen stuks; De Rijksoverheid, de VNG en het bedrijfsleven zorgen er gezamenlijk voor dat in 2005 het overige zwerfafval met ten minste 45% ten opzichte van het jaar 2002 is verminderd. Dat betekent van 95.000 ton naar ruim 52.000 ton. Op 1 januari 2006 is het Besluit Verpakkingen in werking getreden. Hierin staat onder andere dat bedrijven verplicht zijn om hun bedrijfs- en consumentenverpakkingen gescheiden in te zamelen en te recyclen. Bedrijfsleven en overheid willen dat de gemeenten verantwoordelijk blijven voor het inzamelen. Zij moeten hiervoor een vergoeding ontvangen van het bedrijfsleven. Over de hoogte hiervan wordt nog gespoken. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken Onder vervuiling openbare ruimte verstaat de gemeente met name de vervuiling als gevolg van hondenuitwerpselen, illegale dumpingen en zwerfvuil. Deze vormen van vervuiling tasten het aanzien van de gemeente aan en vormen een grote bron van ergernis (aantasting woongenot). Voor de aanpak van deze problematiek is een deelnota “Aanpak vervuiling openbare ruimte” opgesteld. De doelstellingen luiden: Doelstelling aanpak hondenpoepoverlast: Door het treffen van structurele maatregelen, ondersteund met voorlichting, controle en handhaving, de overlast van hondenuitwerpselen voorkomen en terugdringen.

55

Beoogde effecten het creëren van een breed draagvlak voor het te voeren beleid; begrenzing gebied: het verminderen van de overlast binnen de bebouwde kom; het treffen van toereikende voorzieningen binnen de dorpskernen; het beëindigen van de overlast binnen de aan te wijzen verbodsgebieden; de hondenbelasting specifiek inzetten voor de bestrijding van hondenpoepoverlast; in het kader van het beginsel “de vervuiler betaalt”, de hoogte van de hondenbelasting afstemmen op de te maken kosten; structurele controle en handhaving; structurele communicatie en voorlichting eenduidige registratie van klachten; jaarlijkse afname van het aantal (gegronde) klachten. Doelstelling aanpak zwerfvuil: Het ontstaan van zwerfafval in de openbare ruimte verminderen, in het bijzonder ter plekke van de nader in beeld te brengen hotspots. Beoogde effecten: het creëren van een breed draagvlak voor het te voeren beleid; het treffen van toereikende afvalinzamelvoorzieningen binnen de dorpskernen; structurele controle en handhaving; structurele communicatie en voorlichting; participatie burgers, doelgroepen en bedrijven verbeteren; eenduidige registratie van klachten; ontwikkelen monotoringssysteem; jaarlijkse afname van het aantal (gegronde) klachten. Doelstelling aanpak illegale dumpingen: Door een integrale aanpak, ondersteund met communicatie, voorlichting, controles en handhaving, illegale dumpingen voorkomen. Beoogde effecten: het creëren van een breed draagvlak voor het te voeren beleid; in het kader van het beginsel “de vervuiler betaalt”, de pakkans van de dader(s) vergroten waardoor deze bekeurd kunnen worden en waardoor de te maken kosten voor het verwijderen hiervan kunnen worden doorberekend; door het nemen van maatregelen het illegaal dumpen op hotspots ontmoedigen; jaarlijkse afname van het aantal meldingen en (gegronde) klachten; structurele monitoring van de effecten van de maatregelen, voorlichting, controle en handhaving en van de kosten; structurele samenwerking met andere overheidsinstanties. Conclusie en aanbevelingen De doelstellingen en actiepunten uit de nota “Aanpak vervuiling openbare ruimte” zijn integraal opgenomen. Deze deelnota kan daarom gelijktijdig met de vaststelling van dit milieubeleidsplan worden ingetrokken.

56

13.2 beleidslijnen Voorkomen en verminderen van de overlast van hondenpoep, zwerfvuil en illegale dumpingen door het treffen van voorzieningen, het aanwijzen van verbodsgebieden, voorlichting, communicatie en handhaving.


Verwijderen zwerfvuil en illegale dumpingen en schoonhouden bestaande hondenuitlaatplaatsen Een schone omgeving nodigt minder uit tot het vervuilen daarvan. Gedurende de eerste 2 jaar zullen naast de bestaande maatregelen ook de geïnventariseerde hotspots van zwerfvuil en illegale dumpingen 1x per maand extra worden opgeruimd. Deze actie is inmiddels opgestart.

Actiepunt 42 Aanpak

Overleg met doelgroepen over terugdringen zwerfvuil Structureel overleg met horeca, scholen, (sport)verenigingen jongeren over tegengaan en terugdringen zwerfvuil

Actiepunt 43 Aanpak

Bepalen maatregelen tegen hondenpoepoverlast Na overleg met de stads- en dorpsraden vaststellen van de locaties voor hondenpoepbakken, uitlaatplaatsen en verbodsgebieden.

Actiepunt 44 Aanpak

Inspraak hondenpoepbeleid Organiseren van inspraakavonden

Actiepunt 45 Aanpak

Voorlichting en communicatie Opstarten voorlichting en communicatie over hondenpoepbeleid, zwerfvuil en illegale dumpingen

Actiepunt 46 Aanpak

Integrale handhaving Door toezichthouders specifiek op overtredingen in de openbare ruimte te laten controleren en door preventief surveilleren. Naast de aspecten van de vervuiling van de openbare ruimte worden dan ook meegenomen overtredingen ten aanzien van het aanbieden van huisvuil. Hierbij wordt bezien of ook inzet van de politie (wijkagenten) mogelijk is.

13.4 actiepunten nieuw beleid Actiepunt 47 Verdere implementatie van de actiepunten uit de Nota aanpak vervuiling openbare ruimte Aanpak Met de uitvoering van de hierin opgenomen actiepunten is in 2007 een begin gemaakt, maar deze zijn nog niet afgerond. De hiervoor benodigde financiële middelen zijn in de (meerjaren)begroting verwerkt. Activiteit

Vastgesteld beleid

Kosten

Externen

Burgers, stads- en dorpsraden, doelgroepen

Dekking

Capaciteit

Afd. S en A (regulier), V en H (regulier), R en B (regulier), SA (regulier), PJC (regulier)

Planning

In begroting verwerkt 6721.105 Vervuiling openbare ruimte 2007 en verder

57

58

DUURZAAMHEID

59

60

HOOFDSTUK 14 GEBIEDSGERICHT MILIEUBELEID

14.1 uitgangssituatie Huidig beleid De inbreng van milieu-aspecten gebeurt nu vaak op ad hoc basis. Wanneer er zich een project voordoet wordt voor die locatie bekeken welke milieu-aspecten een rol spelen. Deze werkwijze kenmerkt zich door het zoeken naar de uiterste grens van wat nog net (wettelijk) is toegestaan. Ook wordt hierbij gekeken naar procedures waarbij de grenswaarden nog kunnen worden opgerekt, b.v. het volgen van de hogere waardenprocedure in het kader van de Wet geluidhinder (opvullen van de beleidsruimte). Bij het huidig ambitieniveau wordt geen rekeninggehouden met de verschillende gebiedstypes (buitengebied, woonkernen en de industrieterreinen). De nadelen van deze werkwijze zijn duidelijk: geen kaderstellend milieubeleid (ad hoc, probleemoplossend); geen onderscheid in gebiedstypes (buitengebied, woonkernen, bedrijventerreinen); geen gewogen afstemming tussen milieu en ruimtelijk beleid (milieu ondergeschikt); wijkt af van het stand-still beginsel (toestaan maximale normen in wetgeving); de realisatie van het project c.q. plan is het uitgangspunt, niet de leefomgeving; door het zoeken naar de uiterste grenzen van de milieuregelgeving ontstaat al snel een situatie waarbij de normen worden overschreden en de leefbaarheid onaanvaardbaar wordt aangetast, wat weer leidt tot klachten (b.v. wanneer door autonome groei van verkeer de al opgerekte geluidnormen worden overschreden). Schematisch kan het huidig beleid als volg worden weergegeven: Saneringssituaties Huidig ambitieniveau Ontheffingsmogelijkheden in milieuwetgeving Hoogste wettelijke norm Hoogste wettelijke norm Hoogste wettelijke norm ⇑

⇑

⇑

Laagste wettelijke norm Buitengebied

Laagste wettelijke norm Woonkernen Gemeente Moerdijk

Laagste wettelijke norm Bedrijventerreinen

Vastleggen milieukwaliteit Om milieu een meer gelijkwaardige plaats te geven met de belangen op andere beleidsterreinen is het gewenst om toe te werken naar een werkwijze waarbij per gebied vooraf de gewenste milieukwaliteit wordt bepaald. Het werken met deze zogenaamde gebiedstreefbeelden is een middel om een ruimtelijke vertaling te maken van de verschillende milieuthema`s. Hierdoor is het ook veel beter mogelijk om deze te integreren in (ruimtelijke) ontwikkelingsplannen. Een gebiedsstreefbeeld geeft inzicht in: - de aanwezigheid van milieuinrichtingen; - overlastsituaties (gerelateerd aan meldingen en klachten); - een overzicht van geluidcontouren, veiligheidscircels, e.d. uitgezet op een overzichtskaart; - inzicht of aan alle formele wettelijke bepalingen wordt voldaan; - saneringssituaties; - kansen ter verbetering van de milieusituatie; - de milieubeleving van de bewoners/gebruikers van dat gebied (b.v. woonkern); - hoe deze milieubeleving zich verhoudt met het voldoen aan de wettelijke normen; - een plan van aanpak met verbetervoorstellen met een uitspraak over de gewenste milieukwaliteit over 4 jaar. Eventueel kan hierbij een ambitieniveau worden bepaald dat verder gaat dan de

61

standaard wettelijke normen (voor zover de gemeente de bevoegdheid daartoe heeft bij het formuleren van eigen beleid. Schematisch zou dit er dan als volgt uit kunnen zien. Saneringssituaties Ontheffingsmogelijkheden in milieuwetgeving Hoogste wettelijke norm bufferruimte tot aan wettelijke bufferruimte tot aan wettelijke maximale norm maximale norm Ambitieniveau Ambitieniveau

Ambitieniveau

⇑

⇑

⇑

Laagste wettelijke norm Buitengebied

Laagste wettelijke norm Woonkernen Gemeente Moerdijk

Laagste wettelijke norm Bedrijventerreinen

Toelichting schema: Per gebiedstype geldt hier een ander streefbeeld (ambitieniveau). Het streefbeeld bij het buitengebied ligt het dichtst bij de laagste wettelijke normen. Dit is ook logisch omdat het buitengebied over het algemeen extra bescherming geniet tegen bijvoorbeeld de vestiging van (niet aan het buitengebied gerelateerde) bedrijven, woningbouw, verkeer, e.d.. Het ambitieniveau bij de woonkernen is wat lager omdat hier meer sprake is van meer bedrijvigheid en mobiliteit. Het ambitieniveau voor de bedrijventerreinen ligt gelijk aan de maximale wettelijke normen om geen onnodige belemmeringen op te werpen tegen de vestiging van milieubelastende bedrijven. Wanneer het ambitieniveau lager wordt gelegd dan de maximale wettelijke normen, dan ontstaat een “bufferruimte”. Deze ruimte kan gebruikt worden om in uitzonderingssituaties van dit milieustreefbeeld af te wijken, wanneer andere dan milieubelangen in een bepaalde situatie preveleren, zonder de maximale normen te overschrijden. Dit is vergelijkbaar met het opstellen van bestemmingsplannen waarbij met name een ruimtelijke afweging plaatsvindt en waarvan ook gemotiveerd kan worden afgeweken. Milieustreefbeelden (ambities) dienen als vooraf vastgestelde kaders waaraan getoetst moet worden, maar waarvan wel gemotiveerd mag worden afgeweken, zodat altijd op nieuwe ontwikkelingen (ook op andere beleidsterreinen) kan worden ingespeeld. Procedure milieukwaliteit in de leefomgeving (MILO) Het vierde Nationaal Milieubeleidsplan (NMP4) kondigde een vernieuwing van het beleid voor de leefomgeving aan. De denken werkwijze MILO moet hieraan een bijdrage leveren. MILO heeft als doel het versterken van de bijdrage van het milieubeleid aan de kwaliteit van de leefomgeving door een geïntegreerde gebiedsgerichte benadering. De MILO-aanpak bestaat uit 7 stappen: Stap 1: analyseren functies en potenties Stap 2: bepalen gebiedstype Stap 3: selecteren indicatoren kwaliteit Stap 4: bepalen referenties voor het gebiedstype Stap 5: beschrijven huidige kwaliteit Stap 6: vaststellen ambities Stap 7: uitvoeren en monitoren Vanuit een gezamenlijk project van de VNG, het IPO, de UvW en VROM, is er onder andere voor gemeenten een handreiking MILO opgesteld. In de handreiking wordt aangegeven hoe gebiedsgerichte ambities voor de milieukwaliteit kunnen worden vastgelegd. De jaren 2005 en 2006 worden benut om met 30 tot 50 projecten de waarde van het instrument te bewijzen en ervaringen op

62

te doen. Hiervoor is het MILO bureau opgericht. De resultaten hiervan zullen worden verwerkt in een nieuwe versie van de handreiking MILO. Het is uiteraard ook mogelijk om voor ander nader te specificeren gebied te kiezen wanneer dit gewenst is in het kader van gebiedsontwikkeling. Conclusie en aanbevelingen Door het werken met gebiedsstreefbeelden wordt de gewenste milieusituatie per gebied bepaald en vastgelegd. Hiermee wordt een meer op de toekomst gericht milieubeleid gevoerd in vergelijking met het probleemoplossend handelen. 14.2 beleidslijnen Inzichtelijk maken van de 0-milieusituatie per woonkern en bedrijventerrein en deze vertalen naar een gebiedsgerichte kaart. de milieubeleving van de bewoners/gebruikers van een gebied inventariseren en analyseren in relatie tot de geldende objectieve milieunormen in weten regelgeving en de 0-situatie. Op basis van bovenstaande gegevens en kansen de gewenste milieukwaliteit formuleren (streefbeeld) voor het betreffende gebied voor 2015. Bij planvorming, projecten en activiteiten binnen het betreffende gebied (of wanneer het hierop invloed uitoefent) dient met dit streefbeeld rekening gehouden te worden en mag hiervan alleen gemotiveerd worden afgeweken.

14.3 actiepunten bestaand beleid Actiepunt 48 Gebiedsgericht milieubeleid Aanpak Milieuaspecten worden structureel meegenomen bij het opstellen van bestemmingsplannen.


Opstellen gebiedsstreefbeelden voor de woonkernen Opstellen milieukaders voor de 11 hoofdkernen van de gemeente. Hierbij moet steeds bezien worden of het streefbeeld gekoppeld kan worden aan een project in het kader van gebiedsontwikkeling.


Keuze RMD, bewoners, stads- en dorpsraden afd. S en A (regulier), V en H (88 uren)

Actiepunt 50 Aanpak

Opstellen gebiedsstreefbeelden voor de bedrijventerreinen Opstellen milieukaders voor het Industrieterrein Moerdijk, Dintelmond, Schansdijk-de Koekoek. Hierbij moet steeds bezien worden of het streefbeeld gekoppeld kan worden aan een project in het kader van gebiedsontwikkeling.


Keuze RMD, bedrijven, HM afd. S en A (regulier), afd. V en H (66 uren).



€ 40.000 incidenteel Kadernota 2008 2009


63

64

HOOFDSTUK 15 EXTERNE INTEGRATIE


MILIEU EN RUIMTE Landelijke ontwikkelingen (nieuwe) Wet op de ruimtelijke ordening (WRO). Met deze nieuwe wet wordt gestreefd naar een samenhangend pakket van regels voor de ruimtelijke ordening. De wet biedt een nieuw stelsel om beleid voor een duurzame leefomgeving mogelijk te maken en te normeren. De nieuwe Wro draagt bij aan vereenvoudiging en versnelling van procedures en beroepsprocedures. Ook zal er scherpere handhaving zijn door betere toezichts- en handhavingsmogelijkheden, uitbreiding van het instrumentarium, koppeling aan het strafrecht en door de mogelijkheid tot ingrijpen als gemeenten hun taak onvoldoende uitoefenen. Rijk, provincies en gemeenten stellen straks een structuurvisie op. Dit is een strategisch beleidsdocument over de ruimtelijke ontwikkelingen in een bepaald gebied. Een structuurvisie komt in de plaats van de planologische kernbeslissing (Rijk), het streekplan (provincie) en het structuurplan (gemeente). Beleidsdoelen uit de structuurvisie worden gerealiseerd in het bestemmingsplan. Stad-en-milieubenadering Stad & Milieu staat voor een integrale benadering van milieu en ruimtelijke ordening in de ruimtelijke planvorming. Met drie stappen: (1) bronbeleid, (2) maatwerk binnen de wet en (3) afwijking van weten regelgeving. Met de wet stad-en-milieubenadering hebben gemeenten meer mogelijkheden om projecten te realiseren op plaatsen waar milieuregels wellicht belemmeren. Gemeenten kunnen onder een aantal voorwaarden afwijken van de milieunormen voor geluid, lucht, bodem, stank en ammoniak, zowel in landelijk als stedelijk gebied. Om af te wijken van de normen moet een afwijkingsbesluit genomen worden. Een dergelijk besluit kan alleen genomen worden als dit leidt tot zuinig en doelmatig ruimtegebruik en een optimale leefomgevingskwaliteit. De wet bevat daarnaast een procedure om vrijstellingen en vergunningen te coördineren, zodat gemeenten projecten sneller kunnen uitvoeren. Bijvoorbeeld de coördinatie van gemeentelijke besluiten zoals bouwen aanlegvergunningen, maar ook de afstemming met provinciale besluiten zoals milieuvergunningen. Met de coördinatieprocedure anticipeert de wet op de nieuwe Wet ruimtelijke ordening. Strategische milieubeoordeling (SMB) en milieueffectrapportage (M.E.R.). Vanaf 21 juli 2004 moeten overheden in Nederland de (Europese) richtlijn voor Strategische Milieubeoordeling (SMB) toepassen waardoor voor meer overheidsplannen een milieubeoordeling verplicht wordt. Het gaat bijvoorbeeld om ruimtelijke plannen, plannen voor verkeer en vervoer of waterhuishoudingsplannen. Plannen die aan m.e.r.-plichtige besluiten vooraf gaan moeten een ‘Strategische Milieubeoordeling’ ondergaan. Ook bij plannen waarvoor een passende beoordeling moet worden opgesteld in het kader van de Vogel- of Habitatrichtlijn, moet een SMB worden opgesteld. De Milieueffectrapportage wordt vernieuwd en in de toekomst zoveel mogelijk aan vergunningen gekoppeld. Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV). Het Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV) is een doeluitkering, speciaal ingesteld om de aantrekkelijkheid van de steden te vergroten. Deze moeten leefbaarder worden en hun positie versterken. Met het ISV-budget kan het stedelijk voorzieningenpakket worden uitgebreid en vernieuwd. Dit is primair een zaak van de gemeente samen met de lokale partijen. Het ISV-geld is bedoeld voor het nemen van fysieke maatregelen op de terreinen wonen, ruimte, milieu, fysieke stadseconomie en grootschalig groen. Denk bijvoorbeeld aan de aanleg of transformatie van (bestaande) wijken, parken en bedrijfsterreinen. Het kan ook gaan om duurzame milieumaatregelen, het opheffen van lokale milieuhinder, bodemsanering of het verbeteren van de fysieke condities voor stedelijke economische bedrijvigheid. In principe kunnen alle gemeenten aanspraak maken op een ISV-bijdrage. De gemeenten worden in dat kader verdeeld in rechtstreekse en niet-rechtstreekse

65

gemeenten. Op 1 januari 2005 is het tweede tijdvak van het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV-2) ingegaan. De tweede ISV-periode loopt tot en met 2009. Om voor ISV-middelen in aanmerking te komen dienen de gemeenten een aantal helder omlijnde prestaties en doelen te formuleren om de lokale opgave op het gebied van de stedelijke vernieuwing aan te pakken. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken De gemeente ervaart regelmatig een spanningsveld tussen milieuregelgeving en ruimtelijke ambities. De komende jaren wil de gemeente daarom milieu-aspecten in een zo vroeg mogelijk stadium meenemen in de ruimtelijke planvorming door onder andere het MILO-instrument hiervoor in te zetten.

MILIEU EN ZORG Landelijke ontwikkelingen Landelijk Actieprogramma Gezondheid en Milieu. In de laatste 150 jaar is de gezondheid in ons land flink verbeterd. Toch schat het RIVM dat ook nu nog 2 tot 5 procent van de gezondheidsklachten van mensen kan worden toegeschreven aan milieufactoren. De belangrijkste oorzaken van gezondheidsverlies zijn luchtverontreiniging, verontreiniging van het binnenmilieu en geluidhinder. Deze ontwikkelingen zijn voor het kabinet aanleiding om meer aandacht te schenken aan het thema Gezondheid en Milieu. Daartoe is het ‘Actieprogramma Gezondheid en Milieu’ opgesteld. Dit is een meerjarenprogramma (2002-2006), waarin de ministers van VROM en van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aangeven welke extra acties gedurende deze 5 jaar in gang worden gezet om het gezondheids- en milieubeleid te versterken. Het actieprogramma concentreert zich op vier sporen: Extra inzet op een gezond binnenmilieu in gebouwen; Een extra impuls voor de gezonde lokale omgeving; Risicocommunicatie met burgers; Verbetering van enerzijds signalering en beoordeling van risico’s en anderzijds verankering en samenhang van beleid op het gebied van gezondheid en milieu. Stoffen Tot op heden is veelal een reactief beleid gevoerd ten aanzien van (gevaarlijke) stoffen. Gestreefd wordt naar een meer preventief Europees beleid: Registration, Evaluation, Authorisation and restricton of Chemicals (REACH). De regelgeving komt in de plaats van ruim zestig bestaande richtlijnen en verordeningen. Het gaat om één geïntegreerd systeem voor de registratie, de evaluatie, beperkende maatregelen en de autorisatie (vergunningverlening) van chemische stoffen. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken Actieprogramma Gezondheid en Milieu. Het actieprogramma Gezondheid en Milieu leidt voor de gemeente tot twee belangrijke nieuwe taken op het gebied van Gezondheid en Milieu: Het maken van (integraal) beleid en het (actief en passief) informeren van burgers. Bij de uitvoering van het actieprogramma door gemeenten speelt de samenwerking met het Bureau Medische Milieukunde van de GGD’en Brabant / Zeeland een belangrijke rol. Voor e verdere uitwerking hiervan wordt verwezen naar het op te stellen beleid gericht op volksgezondheid. GES. De gezondheidseffectscreening (GES) is een instrument waarmee vooraf helderheid kan worden verkregen in de relevante milieugezondheidskundige effecten van een ruimtelijk plan. De gemeente kan bij de verdere uitwerking en besluitvorming over het plan optimaal rekening houden met deze effecten. Bovendien kan zij het uiteindelijke GES-rapport gebruiken in de communicatie met toekomstige bewoners en/of andere belangstellenden om inzicht te geven in de gezondheidssituatie in een gebied. Doorgaans houdt de gemeente bij de ruimtelijke planvorming uitsluitend rekening met milieufactoren op basis van wettelijke milieunormen of afspraken. Voor een aantal milieufactoren geldt echter dat ook beneden de wettelijke (grens-)waarden nog gezondheidsrisico’s kunnen bestaan. De GES biedt de kans hiermee rekening te houden.

66

De provincie heeft een GES opgesteld in relatie met de mogelijke aanleg van Moerdijkse Hoek. De wijze waarop dit onderzoek tot stand is gekomen wordt niet door de gemeente ondersteund. Milieubelevingsonderzoek in de gemeente Moerdijk en de gemeente Drimmelen. Als reactie op plannen van met name de Provincie Noord-Brabant tot de aanleg van een nieuw bovenregionaal industrieterrein stellen steeds meer bewoners van de gemeenten Drimmelen en Moerdijk vragen (aan de GGD) over de gevolgen hiervan voor hun gezondheid. De bovengenoemde GES geeft wel een indicatie of bepaalde normen worden overschreden, maar geeft niet direct antwoord op de vraag wat de consequenties zijn voor de gezondheid en geeft zeker geen inzicht in de beleving van de omwonenden. Met het milieubelevingsonderzoek wordt antwoord gezocht hoe bewoners van omliggende kernen de potentieel belastende milieufactoren waarnemen, in welke mate ze hinder ervaren en de bezorgdheid hierover in relatie met hun gezondheid. Aanvullend doel is na te gaan of kanker hier meer voorkomt dan elders. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken In 2006 is een belevingsonderzoek uitgevoerd bij met name de bewoners van de kernen rondom het industrieterrein Moerdijk. De bevindingen hiervan zijn aan de raad gepresenteerd. De gemeente stelt in 2007 een nieuw WMO-, c.q.volksgezondheidsplan op, waarin deze bevindingen worden meegenomen.

MILIEU EN WONEN Landelijke ontwikkelingen In de nota “Mensen, wensen, wonen 2000” heeft het Rijk haar visie vastgelegd over de toekomst van het wonen. Centraal in de nota staat: meer zeggenschap van de burger over de woning en de woonomgeving; kansen scheppen voor mensen in kwetsbare posities; maatwerk in wonen voor mensen die zorg nodig hebben; de kwaliteit van wonen in steden verbeteren; meer ruimte voor groene woonwensen. Met name de twee laatste doelstellingen hebben een relatie met milieuwetgeving. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken Voorheen was volkshuisvesting niet veel meer dan het bouwen van woningen. De laatste jaren is het taakveld aanzienlijk verbreed. Naast de kwaliteit van de woning zelf speelt ook de woonomgeving een steeds belangrijkere rol in de volkshuisvesting. Ook de integratie met andere beleidsvelden is verder aan het ontwikkelen, met name het zorgaspect springt er uit. Raakvlakken zijn o.a. het bouwen van energiezuinige woningen, zongericht verkavelen, het gebruik van duurzame materialen, het aanbrengen van meer groen in de woonomgeving en het streven naar een schone, veilige en gezonde woonomgeving zonder overlast van bijvoorbeeld stank en geluid. Inmiddels is het hernieuwde beleidskader voor wonen, periode 2007-2011, met de naam “Een (t)huis voor iedereen” in afronding.

MILIEU EN MOBILITEIT Landelijke ontwikkelingen De Nota Mobiliteit is een nationaal verkeers- en vervoersplan. De gemeente ondersteunt zoveel mogelijk de hierin opgenomen beleidslijnen: 95% van de reizigers komt in 2020 op tijd op zijn of haar plaats van bestemming zonder dat de lokale luchtkwaliteit vermindert; de uitstoot van fijn stof en NO2 wordt met 40% teruggedrongen, o.a. door aanscherping van de normen voor de uitstoot van gassen bij voertuigen, snelheidsbeperkende maatregelen, het bevorderen van de doorstroming, stimulerende dan wel verplicht voorgeschreven maatregelen voor technische voorzieningen (b.v. roetfilters);

67

terugdringen van de uitstoot van broeistofgassen (CO2-reductie) middels het afsluiten van convenanten met automobielfabriekanten en gebruik van andere brandstoffen; andere neveneffecten zoals geluidoverlast moeten binnen de perken blijven door het treffen van geluidreducerende maatregelen, zoals geluidarm asfalt, geluidschermen, stille banden, nieuwe remsystemen bij treinen; andere neveneffecten zoals versnippering van het landschap moeten binnen de perken blijven; het integraal meewegen van milieuaspecten in het verkeers- en vervoersbeleid. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken De gemeente stelt in 2007 een geactualiseerd mobiliteitsplan op: “Moerdijk maakt mensen mobiel”. Conclusie en aanbevelingen externe integratie Naast de vaststelling van het gemeentelijk milieubeleidsplan staan ook de vaststelling van het beleidsplan wonen, het mobiliteitsplan en het beleidsplan met betrekking tot volksgezondheid op de agenda. In deze plannen wordt ook ingegaan op milieuaspecten. In ruimtelijke plannen is dit al langer gebruikelijk (milieuparagraaf, waterparagraaf). 15.2 beleidslijnen milieu en ruimte Bevorderen van een gestructureerde, tijdige en gelijkwaardige inbreng van milieu-aspecten bij bestemmingsplannen (MILO-werkwijze). Verplichte milieuparagraaf in alle ruimtelijke plannen, waarbij alle relevante milieuthema`s aan de orde komen. Stimuleren effectief grondgebruik in bestaande woonwijken en op bestaande industrieterreinen. Stimuleren duurzame industrieterreinen. Stimuleren duurzame ontwikkelingen zoals windenergie en biomassa. milieu en zorg Bevorderen van een gestructureerde, tijdige en gelijkwaardige inbreng van milieu-aspecten bij volksgezondheidsplannen. De milieubeleving van de bewoners meewegen bij besluitvorming, waarbij objectieve feiten en gegevens als uitgangspunt dienen. Communicatie naar de burger toe speelt hierbij een belangrijke rol. Het bevorderen van een gezonde woon- en leefomgeving. Actieve voorlichting aan bewoners over gezondheidsaspecten in relatie tot milieu. milieu en wonen Bevorderen van een gestructureerde, tijdige en gelijkwaardige inbreng van milieu-aspecten in het Beleidsplan wonen. Stimuleren van duurzaam (ver)bouwen, waaronder het treffen van energiebesparende maatregelen bij woningbouw. Streven naar een gezonde,veilige en duurzame woonomgeving. Gezamenlijke aanpak met externe partijen (met name de woningcorporaties en projectontwikkelaarsten aanzien van het realiseren van duurzaam bouwen en het treffen van energiebesparende maatregelen. milieu en mobiliteit Bevorderen van een gestructureerde, tijdige en gelijkwaardige inbreng van milieu-aspecten bij verkeersplannen. Stimuleren openbaar vervoer. Stimuleren schone vervoersmiddelen (b.v. fiets). gedragsbeïnvloeding met als doel het bevorderen van een brandstofbesparende rijstijl, minder autokilometers en carpoolen. Voorkomen en verminderen geluidoverlast van verkeerslawaai bij gevoelige bestemmingen daar waar de wettelijke normen zijn of worden overschreden. Voorkomen en tegengaan van gevaar als gevolg van transport gevaarlijke stoffen.

68

15.3 actiepunten bestaand beleid Actiepunt 51 Actualisatie bestemmingsplannen Aanpak In nieuwe bestemmingsplannen en bij actualisaties worden alle van belang zijnde milieuaspecten tijdig en volwaardig meegewogen in de besluitvorming 15.4 actiepunten nieuw beleid Actiepunt 52 Implementeren milieu in beleid ten aanzien van zorg Aanpak Voor de relatie tussen milieuaspecten en gezondheid en de actiepunten worden verwezen naar het beleid ten aanzien van volksgezondheid. Actiepunt 53 Implementeren milieu in het beleid ten aanzien van wonen. Aanpak Voor de relatie tussen milieuaspecten en volkshuisvesting en de actiepunten wordt verwezen naar het beleidsplan wonen. Actiepunt 54 Implementeren milieu in beleid ten aanzien van mobiliteit. Aanpak Voor de relatie tussen milieuaspecten en mobiliteit en de actiepunten wordt verwezen naar het beleidsplan mobiliteit.

69

70

UITVOERINGSINSTRUMENTEN MILIEUBELEID

71

72

HOOFDSTUK 16 UITVOERINGSINSTRUMENTEN MILIEUBELEID


MILIEUMANAGEMENT Om het milieubeleid in de organisatie een vaste plaats te geven is het vaststellen van dit plan niet voldoende. De algemene doelen moeten worden vertaald in concrete actiepunten, waarbij wordt vermeld wanneer deze worden opgepakt. Jaarlijks moet inzicht bestaan in de resultaten die zijn bereikt. Dan kan ook overwogen worden om het beleid aan te passen. Aangezien het soms om acties gaat die op dit moment geen deel uitmaken van het reguliere werk zullen ook beslissingen genomen moeten worden over de inzet en het beschikbaar stellen van middelen en het vaststellen van prioriteiten. Het milieubeleidsplan moet daarom deel uitmaken van een milieubeleidcyclus, bestaande uit een beleidsplan (GMP), een milieu- uitvoeringsprogramma (MUP) en een milieujaarverslag. Door middel van monitoring en evaluatie wordt nagegaan in hoeverre de gestelde doelen zijn bereikt en of eventueel bijsturing noodzakelijk is.

Ambitie en Bijsturing

Prioriteiten GMP

Rapportage

Monitoring

Programma Uitvoering

Doel van deze cyclus is een beleidsmatige en financiële verankering van het milieubeleid.

73

VERGUNNINGVERLENING Wettelijke taken Uitvoeren (vergunningverlening) Wet milieubeheer; Beoordelen van meldingen artikel 8.40 en 8.19 Wm; Beheer inrichtingen- en vergunningenbestand. Landelijke ontwikkelingen Modernisering van de VROM-regelgeving. Voor burgers en ondernemers zijn de regels van het ministerie van VROM voor milieu, ruimte en voor wonen niet altijd eenvoudig en helder. Om de regelgeving te vereenvoudigen heeft VROM in 2003 de modernisering van de VROM-regelgeving (voorheen ‘herijking’) aangekondigd. Het ministerie wil burgers, bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties meer ruimte en eigen verantwoordelijkheid geven en stimuleren tot creativiteit en daadkracht. Om dit te bereiken wordt gestreefd naar minder, eenvoudiger, maar vooral effectievere regels die bovendien beter te handhaven zijn. Daarbij worden de administratieve lasten van de regelgeving fors verminderd en komt er één loket voor het aanvragen van een omgevingsvergunning. Ter ondersteuning van de beoogde vereenvoudiging zal het gebruik van ICT-toepassingen worden bevorderd. De modernisering van de VROM-regelgeving zal leiden tot aanzienlijke wijzigingen van (de organisatie van) het gemeentelijk takenpakket. Eén van de belangrijkste en meest ingrijpende onderdelen van deze modernisering is de ontwikkeling van de omgevingsvergunning. Daarnaast wordt in nauwe samenhang met deze omgevingsvergunning in het project ‘8.40-AMvB’s’ (= activiteiten amvb) onderzocht of algemene regels uit de 8.40-AMvB’s kunnen worden samengevoegd tot één besluit. Tevens wordt bezien of de vergunningplicht voor nog meer categorieën van bedrijven dan nu het geval is, kan worden vervangen door algemene regels. Zowel het project 8.40-AMvB’s als het project Omgevingsvergunning moeten er toe leiden dat burgers en bedrijven sneller duidelijkheid hebben over de voorwaarden waaronder een voorgenomen activiteit is toegestaan. Vanwege het belang van deze projecten voor de gemeentelijke praktijk worden beide ontwikkelingen hieronder nader toegelicht. Meer algemene milieuregels voor bedrijven. In het project 8.40-AMvB’s wordt onderzocht of de vergunningplicht voor nog meer categorieën van bedrijven dan nu het geval is, kan worden vervangen door algemene regels. In de eindsituatie zal alleen een beperkt aantal bedrijven dat zich bezighoudt met activiteiten met omvangrijke en complexe milieueffecten een vergunning nodig hebben. Ook zullen de huidige algemene regels - de 8.40-AMvB’s – voor niet agrarische bedrijven worden samengevoegd tot één besluit. Door de samenvoeging worden de regels vereenvoudigd, geüniformeerd en versoberd. Voor bedrijven wordt daardoor sneller duidelijk aan welke voorschriften zij moeten voldoen. Voor landbouwbedrijven is eind 2006 één nieuw Besluit landbouw milieubeheer in werking getreden. Daar zullen aanzienlijk meer landbouwbedrijven onder vallen dan onder de bestaande besluiten. In de derde plaats wil VROM dat bedrijven en gemeenten straks gemakkelijk kunnen achterhalen aan welke voorschriften een bepaald bedrijf moet voldoen. Daarom ontwerpt VROM een digitaal hulpmiddel waarmee een bedrijf kan zien welke regels voor het bedrijf van toepassing zijn. Ook wordt veel aandacht besteed aan de ontwikkeling en introductie van nieuwe ICT-systemen zoals digitale aanvraag- en meldingsformulieren. De nieuwe algemene regels tasten het beschermingniveau van het milieu niet aan. Met de nieuwe algemene regels uit het besluit beoogt VROM juist een betere uitvoering en handhaving van de regels. Voor bedrijven en gemeenten betekent dit dat de nieuwe regels helder en eenduidig zijn, voor het milieu betekenen de regels een effectieve bescherming. Om de belangrijkste uitgangspunten van de modernisering van de 8.40 AMvB’s in de Wet milieubeheer te verankeren is wijziging van de Wet milieubeheer noodzakelijk. De Omgevingsvergunning. Als onderdeel van de modernisering van de VROM-regelgeving wil het ministerie de verschillende vergunningen (maar ook ontheffingen en andere toestemmingsvereisten) voor wonen, ruimte en milieu zoveel mogelijk samenvoegen. De bedoeling is dat in de toekomst één vergunning volstaat: de omgevingsvergunning. Deze kan bij één loket worden aangevraagd. De achterliggende gedachte

74

hierbij is dat de aanvrager geen hinder ondervindt van de manier waarop de overheid is georganiseerd. Voor de omgevingsvergunning gaat één procedure gelden waarop één besluit volgt. Voor beroep tegen dat besluit zal er één beroepsprocedure zijn en één bevoegd gezag zal met de (coördinatie van) de handhaving belast worden. Dit is een omvangrijk en ingewikkeld proces. Enerzijds is er een nieuwe wet nodig en anderzijds zullen bestaande wetten moeten worden aangepast. De nieuwe ‘Wet algemene bepalingen omgevingsrecht’ (Wabo) waarvan het voorontwerp in mei 2005 is gepresenteerd, bundelt diverse regelingen voor vergunningen, ontheffingen, vrijstellingen en meldingen die nodig zijn voor het realiseren van een fysiek object (bouw, aanleg, oprichting, gebruik en sloop), zodanig dat één besluit overblijft. Naar verwachting zal het wetsvoorstel in het najaar van 2007 in werking treden. Vanaf 2008 gaan gemeenten en provincies met de nieuwe vergunning werken. De introductie van de omgevingsvergunning betekent een grote verandering voor gemeenten, met veel organisatorische consequenties. Hoe richten we het loket in, hoe organiseren we het vergunningenmanagement, hoe voeren we de procedures uit en hoe organiseren we de handhaving, zijn vragen die de gemeenten bezig houden. Overigens blijft het mogelijk voor de verschillende disciplines aparte vergunningen aan te vragen. De IPPC-richtlijn. De IPPC-richtlijn verplicht Europese lidstaten grote milieuvervuilende bedrijven te reguleren met een integrale vergunning (waarin regels staan voor alle soorten vervuiling). Het gaat om bedrijven in de energiesector, metaalproductie en -verwerking, chemie, afvalsector en agro-voedingsindustrie. De richtlijn verplicht bedrijven om de best beschikbare technieken te gebruiken om hun verontreinigingen te beperken en zo min mogelijk afval, energie en grondstoffen te gebruiken. Bedrijven moeten uiterlijk vanaf 31 oktober 2007 aan de richtlijn voldoen. Nederland heeft de richtlijn in de Wet milieubeheer (Wm) en de Wet verontreiniging oppervlaktewateren (Wvo) verankerd. De Europese Commissie maakt samen met de lidstaten, bedrijven en milieuorganisaties voor verschillende branches lijsten met best beschikbare technieken. Dit zijn zogenoemde referentiedocumenten over best beschikbare technieken (kortweg Brefs). De overheid wil dat de aangewezen technieken technisch en economisch haalbaar zijn en dat ze op z’n minst zo goed voor het milieu zijn als gangbare technieken die al in Nederland worden gebruikt. Nederland heeft onder meer gegevens uit de milieueffectrapportage van het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP) en uit vergunningen beschikbaar gesteld voor het opstellen van de Brefs. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken De gemeente speelt actief in op de nieuwe ontwikkelingen met betrekking tot de modernisering van VROM-regelgeving en de omgevingsvergunning.Om hiermee ervaring op te doen zijn circa 30 pilotprojecten gestart. In West- en Midden-Brabant nemen de gemeenten Bergen op Zoom, Breda en Moerdijk deel aan deze pilots. Mede op basis van de resultaten van de pilots publiceert VROM een handreiking omgevingsvergunning. Ook moet de IPPC-regelgeving worden uitgevoerd. HANDHAVING Wettelijke taken Handhaving Wet milieubeheer en andere milieuwetgeving Meldingen- en Klachtenbehandeling Landelijke ontwikkelingen Wet op de handhavingstructuur. Doel van het project Professionalisering van de milieuhandhaving was om het naleefgedrag van de milieuregelgeving te verbeteren door verbetering van de kwaliteit van de handhaving. In 2002 is hiertoe een aantal kwaliteitscriteria vastgesteld waaraan handhavingorganisaties per 1 januari 2005 moesten voldoen. Om na te gaan in welke mate dit het geval was, is in opdracht van VROM in het eerste kwartaal van 2005 de eindmeting uitgevoerd. Alle handhavingorganisaties hebben een zelfevaluatie uitgevoerd en zijn vervolgens bezocht door een verificateur die de zelfevaluaties heeft getoetst. In de eindrapportage voor de provincie Noord-Brabant (mei 2005) is geconcludeerd dat een grote sprong vooruit was gemaakt maar dat het einddoel nog niet was gehaald. Op basis van de

75

resultaten van deze eindmeting heeft de provincie vanuit haar regiefunctie achterblijvers aangespoord om voor het eind van 2005 alsnog de maximale score te realiseren. Parallel aan het professionaliseringsproces is een wetgevingstraject opgezet om te komen tot de Wet op de Handhavingstructuur. In de wet die op 11 november 2005 in werking is getreden, zijn de kwaliteitscriteria vertaald naar wettelijke kwaliteitseisen. De regie voor de milieuhandhaving is neergelegd bij de provincie en daaraan is een aantal bevoegdheden gekoppeld zoals een aanwijzingsbevoegdheid. Met deze bevoegdheid krijgt de regisseur de mogelijkheid direct in te grijpen bij onvoldoende prestaties van de betreffende handhavingorganisatie. De verdere uitwerking van deze wet is vastgelegd in de Handreiking aanwijzingsbevoegdheden. Ter verdere afronding van het wettelijk kader wordt momenteel gewerkt aan het vastleggen van de kwaliteitscriteria in een Algemene Maatregel van Bestuur. De komende jaren geeft een verschuiving van beleid naar uitvoering en zal het profijt van de gedane inspanning zichtbaar worden. Integrale handhaving en klachtenbehandeling. Het beleid van de overheid is om de handhaving meer integraal aan te pakken dan tot nu toe gebeurde. De basis voor integrale handhaving ligt bij het landelijke actieprogramma Handhaven op niveau dat in 2000 naar aanleiding van een onderzoek is geïnitieerd om overheden te stimuleren om de handhaving te verbeteren. Het programma richt zich op een structurele en integrale aanpak, gebaseerd op een handhavingprogramma waarin prioriteiten zijn gesteld en verschillende activiteiten zoveel als mogelijk op elkaar zijn afgestemd. Integrale handhaving kan onder andere worden vormgegeven door de ontwikkeling van eenduidige handhavingmethodieken en instrumenten zoals checklists en door de toepassing van een signaalfunctie bij de handhaving van de verschillende kleursporen (beleidsvelden). Het bevoegd gezag dat milieuvergunningen verleent heeft op grond van artikel 18.2 van de Wet milieubeheer de wettelijke taak om klachten te behandelen die betrekking hebben op de naleving van wetten door inrichtingen. Een efficiënte en doeltreffende klachtenbehandeling is van grote waarde gebleken in het kader van het voorkomen, beperken en beheersen van de gevolgen van eventuele calamiteiten en hinder. Ook in relatie tot de handhaving van de milieuhandhaving is het belang groot. Servicepunt Handhaving (Seph) Het Rijk heeft vanuit een aantal ministeries de verschillende handhavinginstanties gevraagd een samenwerkingsovereenkomst (bestuursovereenkomst) aan te gaan op provinciaal niveau. In NoordBrabant is, met de provincie als regisseur, de provincie in drie handhavingregio’s ingedeeld met elk een servicepunt. De servicepunten voor de handhaving zijn ondergebracht bij de regionale milieudiensten. Zij initiëren, coördineren en faciliteren de handhaving. De financiering en werkwijze van het Seph zijn geregeld via overeenkomsten tussen de regionale milieudienst en de provincie. Met ingang van 1 juli 1999 is voor een periode van 5 jaar een bestuursovereenkomst van kracht waarin de provincie, alle Brabantse gemeenten, de waterschappen en andere handhavingspartners met elkaar afspraken dat zij de handhaving op een hoger plan zouden brengen en in ieder geval meer en beter zouden samenwerken. Deze overeenkomst is in 2004 met 1 jaar verlengd tot 1 juli 2005. In september 2005 is de bestuursovereenkomst nogmaals met twee jaar verlengd (van 1 juli 2005 tot 1 juli 2007). Ontwerp Wet bestuurlijke boete overlast in de openbare ruimte. Overwogen wordt om deze wet in te voeren om gemeenten de mogelijkheid te geven om bestuurlijke boetes op te leggen, waarvan de opbrengst in de gemeentekas vloeit. Doel is om het veiligheidsgevoel van de burger in de openbare ruimte te vergroten. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken Correct en Consequent. Op 20 november 2003 heeft de Raad het handhavingprogramma “Correct en Consequent 2003 2006” vastgesteld. Hierin staat het principe van Programmatisch Handhaven centraal. Dat wil zeggen een structurele en integrale aanpak van handhaving op basis van te stellen prioriteiten. Om onderbouwde prioriteiten te kunnen stellen heeft de gemeente een afwegingsmodel ontwikkeld. Het programma richt zich op de bouwregelgeving (rode kleurspoor), milieuregelgeving (grijze kleurspoor), natuur en monumenten (groene kleurspoor) en regelgeving openbare orde (paarse kleurspoor). Jaarlijks legt het college verantwoording af over de gerealiseerde activiteiten. In 2007 vindt een actualisatie plaats van dit handhavingsprogramma.

76

Regionale afstemming en projecten. Op 16 juni 1999 is de “Bestuursovereenkomst wetshandhaving Noord-Brabant” aangegaan voor een periode van 5 jaar. Op basis van deze evaluatie is de conclusie getrokken dat de meerwaarde van de samenwerking onvoldoende is gebleken om deze verder voort te zetten. Op 26 mei 2005 heeft de raad daarom besloten de overeenkomst niet te continueren. Inmiddels is de organisatiestructuur sterk vereenvoudigd. Ook heeft de provincie toegezegd dat in de toekomst meer met de specifieke situatie van Moerdijk zal worden rekening gehouden. Zo wordt overleg gevoerd over de invoering van een “haventeam” ten behoeve van de integrale uitvoering van handhavingsaangelegenheden (provincie, waterschap, politie en gemeente) op met name het industrieterrein Moerdijk. Overwogen wordt daarom om weer over te gaan tot ondertekening van deze bestuursovereenkomst om het belang van integrale samenwerking te onderstrepen. Professionalisering van de handhaving. In 2002 is gezamenlijk door de verschillende handhavingorganisaties zoals, rijk, provincie, gemeenten, watersschappen een protocol opgesteld met criteria waaraan een goede organisatie dient te voldoen om op professionele wijze te kunnen handhaven. Deze hoofdcriteria zijn: heldere doelen en condities; een goede strategie en werkwijze; een goede uitvoeringsorganisatie; evaluatie hiervan goed geregeld. De gemeente Moerdijk voldoet aan alle eisen die het rijk heeft gesteld aan de kwaliteit van de handhaving. Om de professionalisering verder vorm te geven is het gewenst dat de uitvoering van de handhaving niet langer beperkt blijft tot die tijdens de “kantooruren”. Nu worden incidenteel acties gehouden buiten kantoortijden, zoals controles horeca tijdens oud en nieuw. Er bestaat wel een klachtenlijn voor buiten kantooruren waaraan de RMD invulling geeft. Nadeel hiervan is dat het kwaad dan al is geschiedt. Bij preventief surveilleren kunnen juist klachten worden voorkomen. Het werken met toezichthouders (stadswachten) vormt een eerste aanzet voor handhaving in de openbare ruimte, óók buiten kantoortijd. Systeem van bestuurlijke boete. Voordeel van het systeem van het opleggen van een bestuurlijke boete is dat de overtreder meteen wordt gestraft (lik op stuk). Er zijn echter ook veel nadelen voor de gemeente aan verbonden. De wetgever bepaalt welke overtredingen hiervoor in aanmerking komen en wat de hoogte van de boete maximaal mag zijn. De primaire verantwoordelijkheid verschuift van de politie naar de gemeente. Boetes mogen alleen door BOA`s worden opgelegd. Ook komen alle bezwaar- en beroepsprocedures ter behandeling bij de gemeente te liggen, wat een enorme extra (financiële) belasting betekent voor de gemeentelijke organisatie. MILIEUCOMMUNICATIE Wettelijke taken Lokale Agenda 21. e Tijdens de VN-conferentie in Rio de Janairo in 1992 is de Agenda voor de 21 eeuw vastgesteld. In dit actieprogramma zijn afspraken vastgelegd in het belang van een duurzame ontwikkeling met in achtneming van het milieu. De kern van de Lokale agenda 21 is dat de gemeente de dialoog over duurzame ontwikkeling op gang brengt tussen burgers, maatschappelijke groepen en bedrijven. Dit moet leiden tot betrokkenheid en tot het indienen van initiatieven die bijdragen aan een duurzame gemeente Moerdijk. Bij het totstandkomen van dit plan zijn hiervoor de eerste contacten gelegd met belangengroeperingen, instanties en individuele burgers. Uitvoeren ‘Aarhus-regelgeving’. Het doel van het verdrag is om het recht te beschermen ‘van elke persoon van de huidige en toekomstige generaties om te leven in een milieu dat passend is voor zijn of haar gezondheid en welzijn’. Het verdrag regelt de openbaarheid van milieu-informatie (eerste pijler van het verdrag), de inspraak bij milieubesluiten (tweede pijler), de rechtsbescherming (derde pijler).

77

Uitvoeren Wet openbaarheid van bestuur (Wob) Gemeenten zijn verplicht aan derden informatie te verschaffen over haar milieubeleid. Zij moeten ook milieu-informatie beschikbaar stellen in een door de verzoeker gewenste vorm. Deze informatie moet volledig zijn. De gemeentelijke organisatie moet hiertoe zodanig worden ingericht dat dit ook praktisch mogelijk is. Landelijke ontwikkelingen Openbaarheid van milieu-informatie. Burgers hebben sinds 14 februari 2005 ruimere toegang tot milieu-informatie. Dat is het gevolg van wijzigingen van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) en de Wet milieubeheer (Wm). Beide wetswijzigingen vloeien voort uit het Verdrag van Aarhus dat in 1998 is gesloten. De aanpassing van de Wob en de Wm brengt voor overheden een aantal verplichtingen met zich mee. Dit betreft onder meer: Burgers kunnen meer milieu-informatie opvragen. De definitie van milieu-informatie is verruimd en er zijn minder uitzonderingen om informatie te weigeren; Voor vertrouwelijke, aan de overheid verstrekte bedrijfs- en fabricagegegevens geldt niet langer een ‘absolute uitzondering’, maar een ‘relatieve’. Dat betekent dat bestuursorganen bij openbaarheid het bedrijfsbelang van geheimhouding moeten afwegen tegen het publieke belang van openbaarheid. Emissiegegevens zijn op grond hiervan altijd openbaar; Bestuursorganen (overheden) moeten iedereen die om informatie vraagt (verzoeker) behulpzaam zijn bij het verkrijgen van milieu-informatie. Als het informatie-verzoek niet duidelijk is, moet het bestuursorgaan de verzoeker helpen het te preciseren; Overheden moeten ‘alle redelijke inspanningen’ leveren om milieu-informatie waarover zij beschikken te bewaren in ‘gemakkelijk reproduceerbare en toegankelijke vorm’ en toegankelijk maken via elektronische middelen (bij voorkeur internet); Overheden moeten in beginsel binnen 4 weken de gevraagde informatie leveren; Overheden moeten informatie leveren in de verzochte vorm, bijvoorbeeld op cd-rom of op papier tenzij het document al op een andere, voor het publiek toegankelijke wijze openbaar is gemaakt of dit onevenredige inspanning vereist; Overheden moeten voorzieningen hebben waar informatie kan worden ingezien en onderzocht (bijvoorbeeld een kamer met een pc); Overheden moeten hun best doen om milieu-informatie te ordenen zodat het actief en systematisch via, bij voorkeur, internet kan worden verspreid; Overheden moeten een lijst hebben met beschikbare milieu-informatie (waarop aangegeven is waar die informatie te vinden is); Overheden moeten onder andere wetsteksten, beleidsplannen, milieuverslagen, vergunningen, milieu- en risicobeoordelingen actief openbaar maken; Overheden moeten, voor zover mogelijk, zorgen voor actuele, nauwkeurige en vergelijkbare informatie; Overheden moeten, als dat mogelijk is, aangeven welke meetmethodes zijn gebruikt bij het samenstellen van de informatie, bijvoorbeeld van emissiegegevens. Informatie- en communicatietechnologie. De informatie- en communicatietechnologie is van steeds groter belang voor een goede en efficiënte uitvoering van de milieuwerkzaamheden. Het inzichtelijk maken van de milieukwaliteit van een bepaald gebied met behulp van een geografisch informatiesysteem is volop in ontwikkeling. Met het oog op het te formuleren omgevingsbeleid kunnen milieuproblemen en ruimtelijke beperkingen goed in beeld worden gebracht door middel van kartering. Samengevat kan informatie- en communicatietechnologie worden ingezet bij de volgende toepassingen: systemen voor geografische ondergronden (Geografisch Informatie Systeem); expertsystemen voor bodem (bodemkwaliteitskaarten, risicobepalingen), geluid (geluidsberekeningen, geluidsniveaukaarten, geluidboekhouding), luchtkwaliteit (verspreidingsberekeningen voor stank, giftige en kankerverwekkende stoffen zoals fijn stof), externe veiligheid (individuele en groepsrisicobepalingen); systemen voor het bijhouden van milieu-informatie over bedrijven (o.a. in relatie tot vergunningverlening, handhaving, klachten); goede informatie- en archiefsystemen voor de historie, actuele stand van zaken en nieuwe ontwikkelingen op het hele milieugebied (documentaire informatie, inen externe databases);

78

monitoringssystemen om de uitvoering van de milieuwerkzaamheden/milieubeleid te kunnen volgen. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken Communicatieplan verbetering afvalscheiding. In het kader van de verbetering afvalscheiding is een communicatieplan opgesteld. Dit plan kent de volgende doelstellingen: Kennis: het vergroten van kennis bij burgers van de gemeente Moerdijk over de beschikbaarheid van voorzieningen (glasbollen, textielbakken, etc.); het vergroten van kennis bij de burger van de gemeente Moerdijk over de nut en noodzaak van afvalscheiding in zijn algemeenheid en per fractie; het vergroten van kennis bij burgers van de gemeente Moerdijk over hoe zij betrokken worden bij de veranderingen in de inzamelsystematiek; vergroten van kennis bij burgers van de gemeente Moerdijk over de financiële consequenties voor burger en gemeente van het beter scheiden van afval; het vergroten van kennis bij burgers van de gemeente Moerdijk over inzamelaars, de wijze waarop afval gescheiden kan worden en de frequentie van bepaalde inzamelmethode per fractie; het vergroten van kennis bij burgers van de gemeente Moerdijk over de wijze waarop de goede afvalscheiding gehandhaafd wordt en welke sancties / beloningen er gelden voor slecht dan wel goed scheidingsgedrag door burgers; vergroten van kennis bij burgers van de gemeente Moerdijk dat het scheiden van de verschillende afvalfracties bijdraagt aan de vermindering van het restafval en hiermee aan de vermindering van de verwerkingskosten, het sparen van het milieu en de vermindering van kosten voor de burger. Houding: het creëren van een positieve houding bij burgers van de gemeente Moerdijk ten opzichte van het beter scheiden van afval; het creëren van een positieve houding bij burgers van de gemeente Moerdijk over dat zij betrokken worden bij de veranderingen in de inzamelsystematiek; het creëren van een positieve houding bij burgers van de gemeente Moerdijk ten opzichte van de inzamelmethoden; het creëren van een positieve houding bij burgers van de gemeente Moerdijk ten opzichte van het handhavings- en sanctionerings- / beloningssysteem van de gemeente; burgers van de gemeente Moerdijk voelen zich betrokken bij de veranderingen in de inzamelsystematiek; burgers van de gemeente Moerdijk worden bewust van het feit dat scheiden van de verschillende herbruikbare afvalfracties (uitgezonderd blik) bijdragen aan de vermindering van het restafval. (totaalprobleem zien). Gedrag: burgers van de gemeente Moerdijk scheiden hun afval beter voor wat betreft alle fracties, waardoor de landelijke richtlijn van een scheidingspercentage van 60% gehaald wordt; burgers van de gemeente Moerdijk handelen naar de nieuwe inzamelsystematiek; burgers van de gemeente Moerdijk zien in dat voor de verbetering van de afvalscheiding het belangrijk is om alle afvalfracties aan te pakken en handelen daarnaar. Pilotproject RIS-communicatie. Ook neemt de gemeente deel aan een pilotproject betreffende het opstellen van een communicatieplan ten aanzien van risicovolle bedrijven. Doel van dit plan is om burgers meer te betrekken en op de hoogte te stellen van de gevaren van bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen. Meer kennis hierover betekent vaak ook een beter veiligheidsgevoel.

79

Natuur- en milieueducatie (NME). De invulling van natuur- en milieu-educatie is de laatste jaren verder verbreed. Ook het bijdragen aan leefbaarheid en de leefomgeving is onderdeel van NME. Belangrijk uitgangspunt is dat communicatie beleidsondersteunend werkt. De visie hierop en de instrumenten die daarbij gebruikt worden, hebben ook een verandering ondergaan. Naast communicatie en voorlichting wordt meer gewerkt vanuit een interactieve visie waarin participatie (samen doen) en interactie (gezamenlijke verantwoordelijkheid) een belangrijke rol spelen. De gemeente is aangesloten bij het regionale NMEeerpunt dat is ondergebracht bij de RMD. Jaarlijks wordt een gezamenlijk programma vastgesteld (vaak aansluitend op landelijke campagnes) en worden afspraken gemaakt voor activiteiten specifiek voor Moerdijk. Het streven is om het MEC hier meer bij te betrekken en het werkterrein van het MEC meer uit te breiden naar de gehele gemeente. Communicatie Handhavingactiviteiten. Er bestaat nog wel eens onduidelijkheid over de wijze waarop de gemeente c.q. de provincie omgaat met meldingen en klachten, met name wanneer de overlast op een groot gebied betrekking heeft. Niet altijd worden bewoners hier goed en tijdig over geïnformeerd en is ook de afstemming tussen de verschillende handhavende instanties niet optimaal. Dit aspect zal ook onderdeel uitmaken van het te actualiseren handhavingsprogramma 2007-2010 in relatie met het op te stellen communicatieplan milieubeleid. Communicatieplan milieubeleid. Mede ten behoeve van het verkrijgen van subsidies is of wordt een aantal deelcommunicatieplannen milieubeleid opgesteld. Te denken valt aan de communicatieplannen verbetering afvalscheiding, risicocommunicatie en aanpak vervuiling openbare ruimte. Daarnaast wordt ook jaarlijks een NMEjaarplan opgesteld. De voorkeur gaat echter uit naar één integraal milieucommunicatieplan met een daaraan gekoppeld integraal uitvoeringsplan. REGIONALE SAMENWERKING Wettelijke taken Wet gemeenschappelijke regelingen. Deze wet geeft een kader om een samenwerking tussen verschillende overheden te formaliseren. Landelijke ontwikkelingen Samenwerking door zowel het Rijk als de provincie gestimuleerd door bijvoorbeeld financiële prikkels en dit aspect mee te wegen bij de beoordeling van de uitvoering van het VROM-beleid (b.v. in het kader van een de professionalisering van de handhaving wordt verwacht dat de gemeente hierbij samenwerkt met andere handhavende instanties). Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken De gemeente neemt deel in vier gemeenschappelijke regelingen ten aanzien van het opstellen en uitvoeren van het milieubeleid: Regionale Milieudienst West-Brabant (RMD); Milieu en Afval Regio Breda (MARB); Havenschap Moerdijk; Gemeente Roosendaal in het kader van de inzameling van gft, restafval en grof huisvuil. RMD. De Regionale Milieudienst West-Brabant (RMD) voert in opdracht van 8 eigenaargemeenten in WestBrabant milieutaken uit in het kader van de Wet milieubeheer. Naast deze uitvoerende en controlerende taken coördineert de dienst op regionaal niveau voor gemeenten een aantal zaken binnen het beleidsterrein milieu en treedt zij op als adviseur. De RMD werkt per gemeente op basis van een afgesproken werkprogramma en een aantal minimum af te nemen uren (9.000) en organiseert per gemeente de daarvoor benodigde capaciteit. De contractueel vastgelegde 9.000 uren worden nu als teveel ervaren. Aanpassing van het contract op dit punt is daarom gewenst.

80

Milieu en Afval Regio Breda (MARB). Milieu en Afval Regio Breda is een gemeenschappelijke regeling tussen 12 gemeenten in de regio Breda. Naast de algemene taken, zoals het opstellen van begrotingen en het voorbereiden van overleggen, initieert de regio activiteiten ten aanzien van de beleidsvelden milieu en afval: Milieu: projecten in het kader van klimaatbeleid projecten in het kader van duurzaam bouwen; gezamenlijk aangaan van contracten, b.v. aankoop groene stroom; beheer van de regionale voorziening geluidisolatie Afval: vertegenwoordiging van de gemeenten in de Vereniging van Contractanten, een overlegorgaan met Essent ten aanzien van de contracten voor verwerking van gft en restafval; transportkostenpooling; nazorg voormalige stortplaatsen (Bavel/Dorst en Zevenbergen); gezamenlijk aangaan van contracten ten aanzien van de inzameling en verwerking van huishoudelijke afvalstromen. In verband met de overlapping van taken tussen de verschillende samenwerkingsverbanden heeft de gemeenteraad besloten om uit deze regeling te treden. Momenteel wordt overleg gevoerd tussen de regio en de gemeente over de financiële consequenties hiervan. Industrie- en Havenschap Moerdijk. De gemeente neemt al jaren deel in diverse overlegstructuren (werkgroepen) in relatie met het industrieterrein Moerdijk. Andere partijen hierbij zijn het havenschap, de provincie, het waterschap, rijkswaterstaat en de bedrijfskring industrieterrein Moerdijk (BIM). De coördinatie hierover werd gevoerd in de Stuur- en Coördinatiegroep Milieu en Veiligheid Moerdijk (SCMVM). Om de vrijblijvendheid in te perken is in onderling overleg besloten de werkwijze te veranderen. De naam van de stuurgroep wordt vereenvoudigd tot Duurzaam industrie- en havenschap Moerdijk (DHM). De stuurgroep stelt een meerjarenwerkprogramma op en brengt de financiële consequenties hiervan in beeld. Het gaat hierbij dan niet om de reguliere (wettelijke) verplichtingen maar om bijzondere projecten die een bijdrage kunnen leveren aan een meer duurzaam en veilig industrieterrein. Partijen die deelnemen aan een project betalen ook gezamenlijk de kosten hiervan. Onder de stuurgroep zit de “Commissie nieuwvestiging” die advies uitbrengt aan de stuurgroep over concrete aanvragen tot vestiging. Daarnaast zijn er werkgroepen die een specifiek milieuthema meer beleidsmatig benaderen en eventueel betrokken worden bij het uitvoeren van de projecten. Het betreft de werkgroepen geluid, externe veiligheid, monitoring, duurzaam ruimtegebruik, veiligheid en beveiliging. Gelet op de calamiteiten die regelmatig plaatsvinden en de communicatie daaromtrent, is er behoefte deze problematiek integraal met andere belanghebbenden (provincie, HM, bedrijven, rijkswaterstaat, waterschap, omwonenden) meer structureel aan te pakken. Hiertoe zal in 2007 een nieuwe werkgroep handhaving in het leven worden geroepen, waarin deze partijen participeren. Gemeenschappelijke regeling met de gemeente Roosendaal. Moerdijk heeft een gemeenschappelijke regeling met de gemeente Roosendaal wat betreft de inzameling van gft, restafval en grof huisvuil. Roosendaal heeft deze werkzaamheden uitbesteed aan SAVER. De regeling loopt op 31 december 2008 af. GEMEENTE ALS VOORBEELDFUNCTIE Wettelijke verplichtingen De gemeente dient ten aanzien van de eigen gebouwen net als andere inrichtingen te voldoen aan de bestaande weten regelgeving.

81

Landelijke ontwikkelingen Eén van de uitgangspunten van het milieubeleid is het stimuleren van eigen verantwoordelijkheden en zelfoplossend vermogen van actoren en doelgroepen. Ook overheden zijn een actor in de samenleving en hebben daarbij een voorbeeldfunctie. Dit betekent dat een gemeente in eigen huis verantwoordelijkheid moet nemen door aandacht te besteden aan bedrijfsinterne milieuzorg door materialen milieubewust in te kopen. Als onderdeel van het programma “Met preventie naar duurzaam ondernemen” werd van overheden verwacht dat zij milieuoverwegingen expliciet meenemen in hun rol als ondernemer. Eind 2005 is dit programma afgesloten en (gedeeltelijk) opgevolgd door het programma Duurzame Bedrijfsvoering Overheid (DBO). DBO loopt door tot 2010 en streeft naar een maximale samenwerking met provincies, gemeenten, waterschappen en departementen bij de ontwikkeling van een duurzame bedrijfsvoering. Daarbij wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: duurzaam inkopen; energie en mobiliteit; doorlichten overheidsorganisatie; stimueren van maatschappelijk verantwoord ondernemen bij bedrijven; monitoring. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken Inkoop stroom en gas. In 2007 zijn offertes ontvangen voor het aanbieden van groen stroom en gas ten behoeve van een nieuw af te sluiten contract. Gekozen is voor groene stroom. De meerkosten hiervan bedragen circa € 4.000,-- per jaar structureel. Beheer en onderhoud. De gemeente onderscheidt 5 kernbeheerproducten bij het beheer en onderhoud van de openbare ruimte: wegen, groen, openbare verlichting, gebouwen/eigendommen en buitensportaccommodaties. Uitgangspunt van het beheer en onderhoud is het duurzaam instandhouden van de openbare ruimte. Onder duurzaam wordt verstaan veilig en passend binnen de beleving van de burgers. Als criterium is gekozen voor het basisniveau. Hierbij wordt uitgegaan van veiligheid, goede verzorging en uitstraling, zonder luxe. Deze uitgangspunten zijn vastgelegd in de diverse beheerplannen. Ook als deze taken worden uitbesteed, worden deze uitgangspunten opgenomen in de bestekken en overeenkomsten. Openbare verlichting. Bij het plaatsen en het onderhoud van de openbare verlichting wordt door middel van de inkoop van armaturen en lampen rekening gehouden met het energieverbruik. Binnen de gemeente is gestart met een proefproject waarbij led-verlichting wordt gebruikt. led-verlichting gaat langer mee en evrbruikt aanzienlijk minder dan “normale” verlichting. Wanneer dit experiment slaagt zal in toenemende mate led-verlichting worden toegepast. Ook landelijke ontwikkelingen hieromtrent worden gevolgd. Gladheidbestrijding. Voor gladheidbestrijding is een apart plan opgesteld. Dit plan regelt het strooien op de belangrijkste wegen en fietspaden en locaties waar veel (oudere) mensen verwacht kunnen worden. Hierbij dient een goede afweging gemaakt te worden tussen sociaal-maatschappelijke, economische en miliiehygiènische aspecten. Wanneer er daadwerkelijk gestrooid wordt (op basis van het registratiesysteem van Rijkswaterstaat) dan wordt het zout vermengd met water waardoor er minder van gebruikt hoeft te worden. In 2000 zijn hiervoor 9 strooiers aangeschaft die alléén gedoseerd zout strooien op plaatsen waar dat nodig is en zo voor een lagere milieubelasting zorgen. Op de hoofdwegen wordt “nat gestrooid” zodat het zout beter blijft plakken en niet onnodig verwaaid. In de woonwijken zelf is dit niet nodig omdat de wind er minder vrij spel heeft. Onkruidbestrijding. Uitgangspunt is het streven naar een basisniveau dat past binnen de beleving van de burgers. Vanuit de beleving van de burgers gezien, mag onkruid het straatbeeld niet bepalen. De beste resultaten worden (nog altijd) behaald met het chemisch bestrijdingsmiddel Glysofaat (Round-Up). Het gebruik van dit bestrijdingsmiddel wordt door de wetgever (nog) geaccepteerd. Aangezien het gebruik van dit middel negatief effect heeft op het flora- en faunaleven, op de kwaliteit van oppervlaktewater, bodem

82

en lucht, en op het grondwater door uitspoeling, vindt de toepassing hiervan selectief plaats. In 2002 is er onderzoek gedaan naar alternatieve bestrijdingsmethoden, zoals borstelen, branden, e.d.. Tevens is gekeken naar de kritische succesfactoren die hierbij een rol spelen, zoals communicatie inen extern, voldoende budget, omschakeling naar ander materiaal, scholing, draagvlak. Overschakeling naar een andere methode bleek bijna 4 x duurder te zijn dan de huidige bestrijdingsmethodiek. Per 1 januari 2007 is de maaifrequentie verhoogd. Vanuit de wetgever wordt gestreefd naar een afname van de gevolgen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen ( duurzaam onkruid beheer) en naar een duurzame gewasbescherming in de land- en tuinbouw. Dit beleid heeft al geleid tot het verbieden van het gebruik van veel chemische bestrijdingsmiddelen. In 2008 wordt verscherpte regelgeving verwacht. Moerdijk wacht deze af en zal deze naleven. Door bij het ontwerp en de inrichting van een openbare ruimte al rekening te houden met het voorkomen van onkruid kan het gebruik van bestrijdingsmiddelen preventief worden voorkomen. Te denken valt aan dichte verhardingen, bodembedekkers, materiaalgebruik, e.d..

Bestrijding ziekten en plagen. De gemeente heeft als taken het bestrijden van ongedierte (ratten, muizen, wespen), luizen in bomen, mollen en eikeprocessierupsen. De bestrijding hiervan vindt alleen plaats wanneer daadwerkelijk sprake is van overlast en/of gevaar (b.v. mollen op het sportveld) en wanneer gevaar voor de volksgezondheid een rol speelt. Luizen worden bestreden met lieveherenbeestjes. Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen. Het realiseren van energiezuinige en duurzame gebouwen en voorzieningen is een van de in de klimaatnota gemeente Moerdijk genoemde hoofdthema`s (zie klimaatbeleid). Inkoop duurzaam wagenpark. In 2009 staat de vervanging van het gemeentelijk wagenpark gepland. Bij het nog op te stellen programma van eisen zal nadrukkelijk het duurzaamheidsaspect worden meegenomen. Inmiddels is al gestart met onderzoek naar de mogelijkheden hiervan, met name ook gericht op het type brandstof. In het verlengde hiervan staat ook het onderzoek naar de beschikbaarheid van vulpunten, bijvoorbeeld wanneer gekozen wordt voor aardgas. De gemeente kan ten aanzien van de realisatie van vulpunten voor meer milieuvriendelijke brandstoffen als stimulator optreden en hierbij bijvoorbeeld een relatie leggen met de bedrijvigheid op het Industrieterrein Moerdijk. MELDINGEN EN KLACHTENAFHANDELING Wettelijke verplichtingen De gemeente heeft op grond van de Wet milieubeheer de verplichting meldingen en klachten in behandeling te nemen. Gemeentelijke ontwikkelingen en stand van zaken Registratie. In het huidige registratieprogramma worden alle klachten en meldingen opgenomen, ongeacht de wijze waarop deze bij de gemeente binnenkomen. Naast de registratie bevat het programma ook een voortgangs- en afhandelingsmodule. Er kan met dit programma echter geen koppeling worden gelegd met de achterliggende informatie, zoals de verleende vergunning, de controlerapporten, eerder verzonden correspondentie, e.d., waardoor meerdere programma’s en dossiers geraadpleegd moeten worden. Dit is niet efficiënt en klantvriendelijk omdat de afhandeling daarmee langer duurt. Interne meldingen- en klachtenbehandeling. Het aantal, de aard en de ernst van de klachten wordt geregistreerd. Klachten worden zo snel mogelijk onderzocht en opgelost. Van de beschikbare handhavingcapaciteit wordt 20% gereserveerd om direct in te spelen op klachten. De overige 80% voert controles (surveilleren) en het planmatig toezicht uit op de naleving van vergunningen e.d.. Het accent van de handhaving heeft tot nu toe gelegen in de bestrijding van overlast van bedrijven.

83

Externe afhandeling meldingen en klachten. RMD De gemeente heeft afspraken gemaakt met de RMD over de afhandeling van klachten, ook buiten kantooruren. Ook de provincie heeft dit gedaan, zodat ook klachten ten aanzien van de in de gemeente gelegen provinciale inrichtingen worden opgepakt. Inzamelaar/exploitant Klachten en meldingen ten aanzien van de inzameling van gft en restafval en grof huishoudelijk restafval worden bij de inzamelaar hiervan geregistreerd en afgehandeld. Dit voorkomt dat de gemeente hier tussenzit wat weer vertragend werkt. Een zelfde regeling is getroffen met de exploitant van de milieustraat. Nadeel is dat de gemeente hierdoor geen inzicht heeft op het aantal ingediende klachten en de wijze waarop deze worden afgewerkt. De inzamelaar en de exploitant dienen hierover overigens wel te rapporteren (1x per twee maanden). CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN UITVOERINGSINSTRUMENTEN MILIEUBELEID Met het opstellen van dit milieubeleids- en uitvoeringsplan is de aanzet gegeven tot de milieubeleidscyclus. Vervolgstappen zijn het maken van hierop gebaseerde indicatoren voor de monitoring en een hierop gebaseerd milieujaarverslag. Bij vergunningverlening zit de prioriteit de komende jaren bij de implementatie van de omgevingsvergunning in de organisatie. Het handhavingprogramma “Correct en Consequent” wordt begin 2007 geactualiseerd. Ten aanzien van de milieucommunicatie is het gewenst alle deelplannen te bundelen tot één milieucommunicatieplan. Bij de gemeenschappelijke regelingen is de uittreding uit de MARB een speerpunt. Ook de in 2000 afgesproken verplicht af te nemen contracturen van de RMD (9.000) is een punt voor onderhandeling. Ten aanzien van de gemeente als voorbeeldfunctie zijn het bouwen en exploiteren van energiezuinige en duurzame gemeentelijke gebouwen speerpunt van het klimaatbeleid, evenals de inkoop van groene stroom en de aanschaf van een duurzaam wagenpark. Ten behoeve van een betere meldingen- en klachtenafhandeling is aanschaf van een ander pakket in voorbereiding. Dit moet het bijvoorbeeld mogelijk maken direct opdrachten te kunnen versturen naar medewerkers in de buitendienst c.q. handhavers, zodat snel en adequaat op meldingen kan worden gereageerd.

16.2 beleidslijnen milieumanagement Opstellen en uitvoeren milieubeleid volgens de milieubeleidcyclus: analyse-beleid-uitvoeringmonitoring-evaluatie-bijstelling en koppelen uitvoering milieubeleid aan (meerjaren)begroting. vergunningverlening Integrale vergunningverlening implementeren (omgevingsvergunning). Bij belangrijke wetswijzigingen of belangrijke ontwikkelingen de betreffende doelgroep c.q. branche hierover actief informeren Vergunningen op adequaat niveau (geen vergunningen ouder dan 10 jaar). Toepassen verruimde reikwijdte ten aanzien van afvalpreventie, energiebesparing, mobiliteit en grondstoffengebruik. Stimuleren eigen verantwoordelijkheid vergunninghouder (bedrijfsinterne milieuzorg). Structureel overleg met andere betrokken partijen ten aanzien van vestiging nieuwe bedrijven op het Industrieterrein Moerdijk. Integrale registratie vergunningverlening en handhaving. handhaving Programmatische aanpak (cyclisch, democratisch, integraal en transparant). Handhaving op basis van de in het gemeentelijk afwegingsmodel vastgestelde prioriteiten (inzet van 80% capaciteit). Behandeling klachten hogere prioriteit dan het vastgestelde werkprogramma (inzet van 20% capaciteit). Handhavingsactiviteiten in de openbare ruimte uitbreiden naar perioden buiten kantooruren.

84

Invoeren van een zichtbaar en herkenbaar handhavingsteam, gericht op handhaving kleine ergernissen in de leefomgeving. Bij controles van eigen gemeentelijke inrichtingen onafhankelijke derden betrekken ( b.v. buurgemeente). Periodieke gebiedsgerichte (aangekondigde) acties ter voorkoming van handhavingssituaties. Handhaving volgens het vastgestelde gemeentelijk handhavingsstappenplan. Samenwerking met andere handhavingspartners vanuit de één loketgedachte, met afstemming van elkaars handhavingsbeleid en met uitwisseling van handhavingsgegevens, met name ten aanzien van industrieterrein Moerdijk. milieucommunicatie Actief, tijdig, interactief en structureel. Ontwikkelen integraal communicatieplan op basis van milieubeleidsplan ter vervanging van de bestaande deelcommunicatieplannen voor b.v. verbetering afvalscheiding, zwerfvuil en bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen. Milieubeleid ondersteunen door het faciliteren van acties (b.v. opschoondag zwerfvuil) Het gemeentelijk Milieu Educatieve Centrum meer betrekken bij het formuleren van milieuambities NME en de uitvoering daarvan. Externe samenwerking met het “NMEerpunt” van de RMD afstemmen op de gemeentelijke actualiteit regionale samenwerking Samenwerking alléén voortzetten wanneer samenwerkingsverband een aantoonbare meerwaarde heeft bij het opstellen en uitvoeren van het gemeentelijk milieubeleid. Bevorderen samenwerking tussen verschillende samenwerkingsverbanden onderling. Verbetering afstemming uitvoering taken tussen gemeente en regionale samenwerkingsverbanden. de gemeente als voorbeeldfunctie Duurzaam in stand houden van de openbare ruimte op het basisniveau, waaronder wordt verstaan veilig, met een goede verzorging en met een uitstraling zonder luxe. Ontwikkelen nota groenbeleid, waarin aandacht voor de hoeveelheid, de kwaliteit en de differentiatie van openbaar groen in de bestaande bebouwde omgeving en in toekomstige nieuwbouwlocaties. Aanschaf van een duurzaam wagenpark bij vervanging. Realiseren energiebesparing en duurzaam bouwen bij nieuwe gemeentelijke gebouwen en voorzieningen en bij grote renovaties. meldingen en klachtenafhandeling Een meer integrale registratie van milieuklachten met achterliggende vergunningen, handhavingsrapporten, eerder ondernomen acties, correspondentie, e.d.. Goede afspraken met externe partijen (inzameldienst duobakken en exploitant milieustraat) over registratie klachten en verantwoording over de afwerking daarvan.

16.3 actiepunten bestaand beleid MILIEUMANAGEMENT Actiepunt 55 Milieu-uitvoering en evaluatie Aanpak Ten aanzien van bepaalde onderdelen van het milieubeleid werkt de gemeente conform een vooraf vastgesteld uitvoeringsplan, zoals bij vergunningverlening en handhaving. Jaarlijks wordt ook een milieuverslag opgesteld. VERGUNNINGVERLENING Actiepunt 56 Omgevingsvergunning in organisatie implementeren Aanpak Moerdijk doet met enkele andere gemeenten in een pilotproject ervaring op in het kader van de implementatie van de omgevingsvergunning, welke ervaringen door het ministerie van VROM worden gebruikt voor het definitief formuleren van de wetgevingsbepalingen.

85

Actiepunt 57 Verlening milieuvergunning binnen 12 weken, milieumeldingen binnen 2 weken Aanpak In het kader van de klantgerichtheid zijn deze termijnen korter dan die in de wet zijn opgenomen. Actiepunt 58 Toetsen vergunningen op verruimde reikwijdte Aanpak Bij milieuvergunningverlening wordt meegewogen of extra bepalingen ten aanzien van afvalpreventie, energiebesparing, grondstoffengebruik en mobiliteit meegenomen kunnen worden om de milieudruk extra te verminderen. Een toetsingskader hiervoor 0ntbreekt echter. Actiepunt 59 Deelname in de werkgroep nieuwvestiging Industrieterrein Moerdijk Aanpak In overleg met het Havenschap wordt nagegaan waar een nieuw bedrijf op het industrieterrein het best gesitueerd kan worden gelet op haar activiteiten, behoeftes (b.v. aanvoer via het water, grondstoffen) en mogelijke gevolgen voor het milieu. HANDHAVING Actiepunt 60 Actualiseren handhavingsprogramma Correct en Consequent Aanpak Om de 4 jaar wordt het handhavingsprogramma Correct en Consequent geactualiseerd, waarin de handhavingambities worden opgenomen als kaders ten behoeve van de uitvoering van de handhaving. In het derde kwartaal 2007 wordt de geactualiseerde versie opnieuw vastgesteld voor de periode 2007 – 2010. MILIEUCOMMUNICATIE Actiepunt 61 Incidentele voorlichting Aanpak Op bepaalde onderwerpen vindt al wel communicatie plaats, zoals bij de verbetering van afvalscheiding, risicocommunicatie en zwerfvuil. REGIONALE SAMENWERKING Actiepunt 62 Deelname in regionale overleggen Aanpak De gemeente is vertegenwoordigd in de Regionale Milieudienst, Milieu en Afval Regio Breda, het Havenschap Moerdijk en de gemeenschappelijke regeling met de gemeente Roosendaal inzake de inzameling van gft en restafval en grof huishoudelijk afval. Actiepunt 63 Uittreding uit de gemeenschappelijke regeling Milieu en Afval Regio Breda Aanpak In 2006 heeft de raad besloten om uit deze regeling te treden omdat de meerwaarde van deelneming hierin niet meer wordt onderkent. Besprekingen zijn opgestart om de financiële consequenties in beeld te brengen van de uittreding. Het eindbesluit wordt in december 2007 verwacht. DE GEMEENTE ALS VOORBEELDFUNCTIE Actiepunt 64 Actualisatie Groenbeheerplan e Aanpak In het 3 kwartaal van 2007 wordt aan de raad ter besluitvorming voorgelegd de actualisatie van het groenbeheerplan. Hierbij zal een keuze worden voorgelegd tussen het beheer op basisniveau (zoals dat nu gebeurt) en het beheer op een hoger niveau, waarbij b.v. gedacht kan worden aan ecologisch beheer. In dit plan wordt aandacht besteed aan het maaien, onkruidbestrijding, onderhoud wallen Willemstad, bomen, bermen, gazons, enz.. De financiële consequenties tussen de verschillende beheersniveaus worden hierin ook aangegeven. Vooruitlopend hierop heeft de raad al ingestemd met het verhogen van de maaifrequentie van bermen van gemiddeld 1,5 naar 2x per week. Deze verhoogde maaifrequentie wordt per 1 januari 2007 in praktijk gebracht.

86

MELDINGEN- EN KLACHTENAFHANDELING Actiepunt 65 Prevent Aanpak Meldingen en klachten worden nu geboekt in het registratieprogramma Prevent.

16.4 actiepunten nieuw beleid MILIEUMANAGEMENT Actiepunt 66 Opstellen monitoringssysteem Aanpak Na vaststelling van het milieubeleidsplan liggen de beleidslijnen (ambities) vast. Om te kunnen toetsen of de beoogde doelen zijn bereikt is een monitoringssysteem noodzakelijk, op grond van bruikbare indicatoren. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze RMD afd. S en A, RMD (125 uren)


€ 10.000 incidenteel Kadernota 2008 e kwartaal 2007 en volgende jaren

VERGUNNINGVERLENING Actiepunt 67 Komen tot een adequaat vergunningenbestand (< 10 jaar oud) Aanpak Geen vergunningen ouder dan 10 jaar. De vergunningen die nu nog ouder zijn dan 10 jaar (circa 133) actualiseren binnen een periode van 4 jaar. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Vergunninghouders V en H (uitbesteden)


€ 40.000 voor 4 jaren Kadernota 2008 2007 tot en met 2010

Actiepunt 68 Actualiseren vergunningen in kader van de IPPC-richtlijn Aanpak De inrichtingen die onder deze regeling vallen moeten worden doorgelicht en daar waar nodig moet de vergunning worden geactualiseerd, zodat sprake wordt van de best beschikbare technieken, zodat de overlast voor de omgeving c.q. het milieu wordt verminderd en het bedrijf zo min mogelijk afval en energie verbruikt. Activiteit Externen Capaciteit

Verplicht Circa 20 bedrijven die onder de IPPC-regelgeving vallen. Afd. V en H (regulier)


Niet van toepassing 6723.300 Milieuvergunningen Vóór 31 oktober 2007

Actiepunt 69 Aanpak

Verantwoording afleggen over vergunningverlening Opstellen jaarverslag ten aanzien van vergunningverlening. Samen met het al bestaande jaarverslag handhaving en de gegevens over de juridische procedures wordt dit een integraal jaarverslag van de afdeling Vergunningen en Handhaving.


Verplicht Betrokkenen partijen afd. V en H (4 uren)

Actiepunt 70 Aanpak

Opstellen beleidskader verruimde reikwijdte Wet milieubeheer De verruimde reikwijdte houdt in het toevoegen van extra voorschriften ten aanzien van energiebesparing, afvalscheiding, mobiliteit, e.d. die niet verlicht zijn. Deze extra voorschriften hebben een positieve uitwerking op het milieu. Vraag is hoe hier mee om te gaan, omdat ze wettelijk niet zonder meer opgelegd kunnen worden.


Keuze RMD Afd. S en A (uitbesteden aan RMD)


Onderdeel werkbudget V en H Kadernota 2008. doorlopend


€ 5.000 incidenteel Kadernota 2008 e 4 kwartaal 2007

87

HANDHAVING Actiepunt 71 Oprichten handhavingsteam bedrijventerreinen (groeimodel) Aanpak Samen met provincie en politie komen tot een integraal handhavingsteam, specifiek gericht op de bedrijventerreinen, te beginnen met het industrieterrein Moerdijk. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Politie, provincie afd. V en H (40 uren)

Actiepunt 72 Aanpak

Aandacht voor provinciale bedrijven bij verslaglegging Bijlage in jaarverslag handhaving ten aanzien van provinciale bedrijven.


Keuze Provincie, HM, RMD afd. V en H (12 uren)

Actiepunt 73 Aanpak

Verdiepingsslag BRZO-bedrijven Opstarten van een meer gestructureerde en integrale benadering van BRZObedrijven, samen met andere betrokken partijen.


Keuze BRZO-bedrijven, provincie, RMD afd. V en H (56 uren)

Actiepunt 74 Aanpak

Deelname in werkgroep handhaving bij het Havenschap Moerdijk Samen met andere belanghebbenden komen tot een meer op elkaar afgestemd registratie- en meldingensysteem en communicatietraject inzake overlast van bedrijfsactiviteiten en calamiteiten op Industrieterrein Moerdijk.

Activiteit

Keuze Provincie, HM, BIM, GGD, vertegenwoordiging omwonenden afd. V en H (60 uren)

Externen Capaciteit





Werkbudget V en H Kadernota 2008 e e 3 en 4 kwartaal 2007

Werkbudget V en H Kadernota 2008 e 2 kwartaal jaarlijks doorlopend

Werkbudget V en H Kadernota 2008 2007

Werkbudget V en H Kadernota 2008 e

3 kwartaal 2007 doorlopend

Actiepunt 75 Aanpak

Ondertekenen bestuursovereenkomst wetshandhaving Noord-Brabant Aangaan samenwerkingsovereenkomst met het doel om de afstemming tussen handhavende partijen te versterken.

Activiteit

Keuze Provincie, andere bevoegde gezagen handhaving, politie, OM afd. V en H (regulier)

Externen Capaciteit


€ 7.000 67.23.500 milieuhandhaving e

3 kwartaal 2007

MILIEUCOMMUNICATIE Actiepunt 76 Opstellen en uitvoeren integraal communicatieplan milieubeleid (+NME) ter uitvoering van het milieubeleidsplan Aanpak Momenteel worden op milieugebied diverse deelplannen communicatie opgesteld. Het is echter gewenst dat deze deelplannen worden samengevoegd tot één integraal communicatieplan. Hierin moet ook een prominentere plaats voor natuur- en milieueducatie ingeruimd worden waaronder de positie van het Milieu Educatief Centrum alsmede de digitalisering van informatie. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Burgers, doelgroepen, MEC, RMD, Stads- en dorpsraden Afd. PJC (0,5 fte). Zie 18.3



Actiepunt 77 Aanpak

Deelname in werkgroep handhaving bij het Havenschap Moerdijk Samen met andere belanghebbenden komen tot een meer op elkaar afgestemde handhaving, registratie- en meldingensysteem en communicatietraject, inzake overlast van bedrijfsactiviteiten en calamiteiten op Industrieterrein Moerdijk.

Activiteit

Keuze Provincie, HM, BIM, GGD, vertegenwoordiging omwonenden Afd. PJC (60 uren)

Externen Capaciteit


Niet van toepassing. CWP (25.000 per jaar structureel) e

3 kwartaal 2007 doorlopend

88

REGIONALE SAMENWERKING Actiepunt 78 Uittreding uit gemeenschappelijke regeling Milieu en Afval Regio Breda Aanpak Onderhandelingen continueren over uittredingskosten en datum van uittreding. In juni 2007 wordt de uittredingsprocedure en uitgangspunten vastgesteld. In december 2007 neemt het AB van de MARB een definitief besluit over het uittredingsverzoek, waarbij de financiële consequenties voor Moerdijk worden bepaald. Als uittredingsdatum wordt uitgegaan van 01.01.2008. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze MARB, adviesbureau afd. S en A (regulier), afd. Financiën (regulier)


Nog niet bekend Algemene reserve e 1 kwartaal 2008

Actiepunt 79 Actualisatie contract Regionale Milieudienst West- Brabant Aanpak Moerdijk heeft een contract met de RMD voor het mede opstellen van milieubeleid en de uitvoering van milieutaken. Dit contract is in 2000 afgesloten. Hierbij is bepaald dat Moerdijk 9.000 uur structureel per jaar afneemt. Gelet op de inmiddels gewijzigde omstandigheden (inhaalslag achterstallige en niet actuele vergunningen nagenoeg voltooid, deregulering in de vorm van de omgevingsvergunning, meer zelf uitvoeren van werkzaamheden) is aanpassing van het contract op dit punt gewenst. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze RMD Afd. S en A (regulier), afd. V en H (32 uren)


Niet van toepassing Niet van toepassing e 4 kwartaal 2007

Actiepunt 80 Oprichten werkgroep ten behoeve van de interne afstemming van de contacten van medewerkers met het Havenschap Moerdijk Aanpak De min of meer vrijblijvende samenwerking tussen de gemeente, het havenschap, de provincie en andere handhavers en de bedrijven, vervangen door een structurele aanpak vastgelegd in een masterplan met meerjarenprogramma met verdeling van de kosten over de deelnemers. Hiertoe wordt een interne werkgroep opgericht. Er is een werkbudget nodig voor uitvoering van projecten op basis van het masterplan. Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Niet van toepassing Afd. S en A (regulier)


€ 10.000 structureel Kadernota 2008 e Vanaf 3 kwartaal 2007

DE GEMEENTE ALS VOORBEELDFUNCTIE Actiepunt 81 Aanschaf duurzaam gemeentelijk wagenpark Aanpak Bij vervanging van het gemeentelijk wagenpark uitdrukkelijk inzetten op duurzaamheid (b.v. rijden op aardgas). Activiteit Externen Capaciteit

Keuze Leverancier, Inkoopbureau GA (regulier)


In begroting verwerkt Staat van vervangingen 2009

MELDINGEN- EN KLACHTENAFHANDELING Actiepunt 82 Aanschaf en implementatie nieuw registratieprogramma Aanpak Aanschaf van een meer integraal programma voor vergunningverlening, handhaving, meldingen en klachten waarbij alle relevante gegevens samengevoegd en gekoppeld kunnen worden. Geldt ook ten aanzien van meldingen en klachten op andere beleidsterreinen. Kosten komen niet ten laste van milieubeleid.

89

90

HOOFDSTUK 17 MEERJARENPLANNING ACTIEPUNTEN NIEUW BELEID

17.1 uitgangssituatie De actiepunten op grond van het bestaande beleid worden uitgevoerd binnen de reguliere werkzaamheden. Deze hoeven daarom niet meer apart te worden ingepland. Deze meerjarenplannen betreft daarom uitsluitend de actiepunten op basis van het nieuwe beleid.

17.2 toelichting activiteiten nieuw beleid Integraal geluidbeleid. Het geluidprobleem speelt op vele fronten, zoals bedrijven, wegverkeer, railverkeer, evenementen, burenlawaai. De Wet geluidhinder heeft nieuwe bevoegdheden aan de gemeenten overgedragen, zoals het zonebeheer en het volgen van hogere grenswaardenprocedures. Voor het uitvoeren van deze taken is een onderliggend en samenhangend geluidbeleid noodzakelijk. Actualisatie zonebeheer bedrijventerreinen. Het zonebeheer van 2 bedrijventerreinen (Dintelmond en Schansdijk de Koekoek) is per 1 januari 2007 van de provincie naar de gemeente overgeheveld als gevolg van de wijziging van de Wet geluidhinder. Jaarlijks dient de gemeente aan de provincie een actualisatieoverzicht te verstrekken. Met de RMD gemeenten is afgesproken hiervoor een gezamenlijk protocol op te laten stellen door de RMD (mede omdat enkele bedrijventerreinen in meerdere gemeenten liggen). De kosten van deze actualisatie door de RMD worden geraamd op circa 125 uur x € 81,40 = circa € 10.000,--. Vanaf 2008 dient het bestand actueel gehouden te worden en moeten vergunningen aan de zone worden getoetst. De gemeente ontvangt van de provincie in 2007 en 2008 een overdrachtsvergoeding van € 5.000,--. Daarna zijn alle kosten voor de gemeente zelf. Risico- en veiligheidsbeleid. Voor het opstellen van een integraal risico- en veiligheidsbeleid is in dit milieuplan geen raming opgenomen. Het (integrale) veiligheidsbeleid wordt apart aan u ter besluitvorming voorgelegd. Lucht en geur. Mede gelet op de mogelijke gevolgen voor de gezondheid is het gewenst om jaarlijks (in plaats van de wettelijk verplichte termijn van 3 jaar) onderzoek te verrichten naar de luchtkwaliteit. Onderzoek naar controlesysteem toegang milieustraat. Bij de gemeente Moerdijk wordt veel meer afval gebracht dan bij andere milieustraten. De reden hiervan kan zijn dat bij Moerdijk geen kosten zijn verbonden aan het afleveren van afval bij de milieustraat. De extra verwerkingskosten leiden tot een hogere afvalstoffenheffing voor de burgers. Een beter controlesysteem dan wel het beperken van de aanleverfrequentie kan tot een lager aanbod van afval leiden (dat al dan niet illegaal wordt gebracht). Inkoop energie. In de Nota Klimaatbeleid 2004-2008 is opgenomen dat bij de inkoop van energie aandacht is voor de herkomst hiervan. In 2007 is gezamenlijk met andere gemeenten een nieuw inkooptraject opgestart voor de inkoop van stroom en gas. Met name voor de inkoop van stroom bestaat een goed alternatief in de vorm van groene stroom. De afname hiervan is wel iets duurder. De extra kosten worden geraamd op € 4.000,-- per jaar. Dit is 0,8% van de totale geraamde energiekosten ad € 483.994. Gebiedsgericht milieubeleid. Door het opstellen van gebiedsstreefbeelden per woonkern en bedrijventerreinen ontstaat een goed beeld van de daar aanwezige milieuknelpunten en kansen ter verbetering van de situatie. Hierbij kan ook de beleving van de bewoners worden meegenomen. Dit milieustreefbeeld vormt dan het toetsingskader voor nieuwe ontwikkelingen, zodat ook de milieuaspecten gelijkwaardig worden meegewogen met belangen van andere beleidsterreinen.

91

Opstellen monitoringssysteem. Ten behoeve van een objectieve en goede monitoring van het toekomstig milieubeleid zijn indicatoren en een daaraan gekoppeld monitoringsysteem onontbeerlijk. Actualiseren vergunningenbestand. Hoe actueler een vergunning, hoe minder kans op overlast voor de woonomgeving. De gemeente streeft daarom een vergunningenbestand na waarbij geen enkele vergunning ouder is dan 10 jaar. Dit betekent dat er de komende 4 jaren 133 vergunningen die ouder zijn dan 10 jaar moeten worden doorgelicht en eventueel aangepast, zodat de meest actuele voorschriften worden opgelegd. Verwacht wordt dat 40% van deze vergunningen daadwerkelijk moeten worden aangepast. Dit zijn 53 vergunningen x 40 uur x € 75,-- = € 159.000,--. Dit is afgerond € 40.000,-- per jaar. Werkbudget afdeling Vergunningen en Handhaving. De afdeling V en H is bij veel actiepunten betrokken, zowel incidenteel als structureel. Het is niet praktisch om apart per actiepunt de kosten uit te specificeren. Het benodigde werkbudget wordt geraamd op respectievelijk € 25.000, in 2007, en € 16.000 in de daaropvolgende jaren. Er is dan geen capaciteitsuitbreiding nodig voor de extra structurele werkzaamheden. Beleidskader verruimde reikwijdte. Het toepassen van de verruimde reikwijdte bij vergunningverlening houdt in dat naast de wettelijk verplichte voorschriften er ook aandacht is voor afvalscheiding, energiebesparing, verkeersbewegingen, e.d.. Deze extra voorschriften zorgen voor een extra bescherming van het milieu. Het is gewenst dat hiervoor een beleidskader wordt opgesteld. Opstellen integraal communicatieplan. In 2007 en 2008 worden in het kader van de verbetering afvalscheiding en de aanpak vervuiling openbare ruimte deelplannen voor communicatie opgesteld. Ook is in het kader van de risicocommunicatie een apart plan opgesteld. De wens is ook om de communicatie bij calamiteiten en klachten ten aanzien van het industrieterrein Moerdijk te verbeteren. Met andere woorden; het opstellen van een integraal overkoepelend communicatieplan milieu is noodzakelijk. Hierbij wordt dan ook meegenomen de regionale samenwerking, natuur- en milieueducatie, het milieu educatief centrum, e.d.. Verankering samenwerking met HM op basis van masterplan. Door bij het industrieterrein Moerdijk betrokken partijen wordt in 2007 een “masterplan” opgesteld, met het doel om de samenwerking meer te structureren en zo te komen tot een meer duurzaam bedrijventerrein. Belangrijke actiepunten zijn de verbetering van de onderlinge afstemming van betroken partijen bij klachten c.q. calamiteiten en de communicatie hierover naar met name de burgers. Voor de uitvoering van projecten op basis van dit masterplan is structureel een bedrag geraamd van € 10.000,-- per jaar.

17.3 planning activiteiten nieuw beleid ACTIVITEITENPLANNING NIEUW BELEID

THEMA BODEM Uitvoering deelnota Bodembeheersplan THEMA GELUID Opstellen en uitvoeren integraal geluidbeleid als uitwerking van het milieubeleid (Actualisatie) zonebeheer bedrijventerreinen THEMA EXTERNE VEILIGHEID Opstellen en uitvoeren integraal risico- en veiligheidsbeleid. THEMA LUCHT EN GEUR Inventariseren projecten “in betekenende mate” Jaarlijkse rapportage luchtkwaliteit Actualiseren vergunningen agrarische bedrijven in kader van de IPPC-richtlijn

2007 1 2 3

4

2008 1 2 3

4

2009 1 2 3

4

2010 1 2 3

4

X X X X

X

X

X

Voor dit onderdeel volgt een aparte nota, met daarbij ook aandacht voor de sociale veiligheid. X X

X

X

X

92

THEMA NATUUR Betrekken derden bij natuurontwikkeling THEMA HUISHOUDELIJK AFVAL Onderzoek naar de aanscherping van de controle op het aanbod van afval op de milieustraat en de bezoekersfrequentie. Aanscherping controle gescheiden aanbieden van gft, restafval en grof huisvuil Optimaliseren inzamelstructuur glas- en kledingcontainers THEMA KLIMAAT Bevorderen uitvoeren EPA’s Afsluiten regionaal convenant Duurzaam Bouwen Actief beleid ten aanzien van biomassastromen Toepassen 4-8% verscherpte EPC bij nieuwe gemeentelijke gebouwen Bij renovaties uitvoeren van gemeentelijke gebouwen uitvoeren van vaste en kostenneutrale energiemaatregelen uit het NPDB Energiezorgsysteem voor alle gemeentelijke gebouwen Actief inkoopbeleid ten aanzien van energie, met aandacht voor herkomst Bij renovaties van grond-, wegen waterbouwprojecten uitvoeren van energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 5 jaar Actief overleg met standsorganisaties agrarische sector inzake energiebesparing en duurzame energie THEMA LICHT Meewegen onevenredige lichthinder bij besluitvorming op grond van de APV THEMA STRALING Opstellen notitie over de uitvoerbaarheid van de motie van de raad inzake het tegengaan van UMTS-masten THEMA VERVUILING OPENBARE RUIMTE Verdere implementatie van de actiepunten uit de nota aanpak vervuiling openbare ruimte GEBIEDSGERICHT MILIEUBELEID Opstellen gebiedsstreefbeelden voor de woonkernen Opstellen gebiedsstreefbeelden voor de bedrijventerreinen EXTERNE INTEGRATIE Implementeren milieu in beleid ten aanzien van zorg (volksgezondheid) Implementeren milieu in beleid ten aanzien van wonen Implementeren milieu in beleid ten aanzien van mobiliteit UITVOERINGSINSTRUMENTEN Opstellen monitoringssysteem Komen tot een adequaat vergunningenbestand (<10 jaar oud) Opstellen beleidskader verruimde reikwijdte Verantwoording afleggen over vergunningverlening Oprichten handhavingsteam bedrijventerreinen (groeimodel) Aandacht voor provinciale bedrijven bij verslaglegging Verdiepingsslag BRZO-bedrijven Deelname in werkgroep handhaving bij het Havenschap Moerdijk (V en H en PJC) Ondertekening bestuursovereenkomst wetshandhaving Noord-Brabant Opstellen integraal communicatieplan milieubeleid (+NME) ter uitvoering van het milieubeleid Uittreding uit gemeenschappelijke regeling Milieu en Afval Regio Breda

X

X X X X X X X X X X

X X

X

X X X

X X X X X X X X X X X X

X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X

X

X

X

X

X

X X X X X X X X X X

93

Actualisatie contract Brabant Regionale Milieudienst WestSamenstellen interne werkgroep ten behoeve van het structureren van de samenwerking met het Havenschap Moerdijk Aanschaf duurzaam gemeentelijk wagenpark Aanschaf en implementatie nieuw registratieprogramma

X

X X X X

17.4 waar wil de gemeente over 4 jaar staan? Met het nieuwe milieubeleidsplan streeft de gemeente Moerdijk een groot aantal doelen na. Een aantal van deze doelen heeft betrekking op de korte termijn, bij andere zullen de resultaten pas op langere termijn merkbaar zijn. Het milieubeleidsplan heeft een looptijd van 4 jaar. Dit is een gebruikelijke termijn voor milieubeleid. Deze periode is enerzijds lang genoeg om een ontwikkeling te starten die is gebaseerd op een visie voor de langere termijn en anderzijds kort genoeg om flexibel in te kunnen spelen op actuele ontwikkelingen op milieugebied. De vraag doet zich voor wat de gemeente Moerdijk over vier jaar bereikt wil hebben met het nieuwe milieubeleidsplan. Met het nieuwe milieubeleid streeft Moerdijk naar een leefbare én duurzame gemeente. Dit wordt gerealiseerd via een twee-sporenaanpak: Spoor leefbaarheid: In de eerste plaats wil de gemeente voldoen aan de wettelijke verplichtingen die gelden voor de verschillende milieuthema’s. Met dit spoor wordt de sectorale aanpak zoals we die al langer kennen voortgezet. Uitgangspunt is dat de doelen die voor dit spoor gesteld zijn, binnen de looptijd van het milieubeleidsplan gerealiseerd zijn. Dit vereist een continue inspanning van de gemeentelijke organisatie. Spoor duurzaamheid: Naast de sectorale benadering werkt de gemeente ook aan een milieubeleid dat meer op ontwikkeling gericht is. Hierbij gaat het om de kwaliteit van de leefomgeving en de manier waarop die door de huidige en toekomstige inwoners wordt ervaren. De waarden die samenhangen met de kwaliteit van de leefomgeving wil de gemeente voor verschillende gebiedstypes vastleggen en in onderlinge samenhang ontwikkelen. Uit het bovenstaande volgt dat de gemeente met dit plan een stap verder gaat dan tot nu toe gebruikelijk. Door de kwaliteit van de leefomgeving centraal te stellen krijgt het milieubeleid een nieuwe dimensie. De gemeente heeft de ambitie om over vier jaar niet alleen te voldoen aan de wettelijke verplichtingen (normen) maar wil een ontwikkeling in gang zetten die leidt tot een structurele verbetering van de kwaliteit van de leefomgeving. Normen zijn een belangrijk middel om er voor te zorgen dat ons leefmilieu aan bepaalde minimumvereisten voldoet. Deze normen zijn per thema landelijk of zelfs Europees bepaald. Maar het voldoen aan de normen betekent niet per definitie dat daarmee op lokaal en buurtniveau ook een aangenaam leefklimaat wordt gerealiseerd. Daar is meer voor nodig. Daarom wil de gemeente duurzaamheid structureel afwegen tegen sociale en economische waarden. Moerdijk gaat hieraan invulling geven door de duurzaamheidsdoelen vast te leggen in gebiedsstreefbeelden. Dit betekent dat de beoogde toekomstige milieukwaliteit per gebiedstype wordt bepaald via een stapsgewijze aanpak. Dit wordt uitgevoerd per woonkern. Daarnaast wordt één visie opgesteld voor de bedrijventerreinen. Deze aanpak start met een inventarisatie van de huidige situatie. Hierbij worden de verschillende gebruiksfuncties van het gebied beschreven en op kaarten ingetekend. Vervolgens wordt vastgelegd welke kansen er zijn voor verbetering van de kwaliteit van de leefomgeving. Op basis van de huidige situatie en kansen voor verbetering wordt de gewenste situatie voor de langere termijn vastgelegd (de ambities per gebiedstype). Vervolgens wordt bepaald welk traject gevolgd gaat worden om van de huidige situatie naar de gewenste situatie te komen (maatregelen). Met milieubeleidsplan wordt beoogt dat de gemeente Moerdijk over vier jaar beschikt over acht uitgewerkte gebiedsvisies voor de woonkernen en één gebiedsvisie voor de gezamenlijke bedrijventerreinen en dat structureel wordt toegewerkt naar de ambities die hierin zijn vastgelegd.

94

HOOFDSTUK 18 FINANCIËLE CONSEQUENTIES NIEUW BELEID

18.1 kosten actiepunten bestaand beleid Voor de in dit beleidsplan genoemde “actiepunten bestaand beleid” hoeft geen financiële dekking meer te worden bepaald. De kosten hiervan zijn reeds verwerkt in de begroting 2007 en verder. Hieronder een overzicht van het geraamde saldo van de lasten en baten in de productenraming van Programma 2 “Leefomgeving”, onderdeel F: Milieu en Afval. De bedragen zijn inclusief alle intern verrekende uren van medewerkers en het na de vaststelling van de begroting genomen raadsbesluit over de Nota aanpak vervuiling openbare ruimte.

productnr.

omschrijving

meerjarenbegroting 2007 2008 483.994 483.994

diverse

Inkoop energie (gas + electra)

6721.000

Milieustraat

730.310

6721.100

Inzameling huishoudelijk afval

6721.105

Vervuiling openbare ruimte

6721.200

Verwerking huishoudelijk afval

6723.000

2009 483.994

2010 483.994

730.310

730.310

730.310

936.980

916.027

915.937

915.848

54.010

54.010

54.010

54.010

1.625.102

1.625.102

1.625.102

1.625.102

Uitvoering milieubeleid

174735

142.463

142.464

142.464

6723.100

(beperking) geluidhinder

12.448

12.448

17.098

17.098

6723.200

Milieucommunicatie

16.033

16.033

16.033

16.033

6723.300

Milieuvergunningen

612.509

612.509

612.509

612.509

6723.400

Meldingen

7.576

7.576

7.576

7.576

6723.500

Milieuhandhaving en –toezicht

1.068.849

1.068.849

1.068.849

1.068.849

6723.600

Bodembescherming

29.835

29.835

29.835

29.835

5.664.106

5.699.156

5.703.717

5.703.628

Totaal

18.2 kosten actiepunten nieuw beleid Een gedeelte van de “actiepunten nieuw beleid” betreft de nog op te starten uitvoering van al eerder vastgesteld beleid, zoals b.v. de Klimaatnota 2004-2008, de “Nota verbetering afvalscheiding”, de Nota aanpak vervuiling openbare ruimte” en het Bodembeheersplan. De dekking van deze kosten is reeds opgenomen in de begroting 2007 en verder. Van de resterende “actiepunten nieuw beleid” kan een gedeelte worden uitgevoerd binnen de reguliere werkzaamheden, zoals bijvoorbeeld het meewegen van lichtoverlast bij vergunningverlening. Ook voor deze actiepunten behoeft geen aanvullende financiële dekking te worden bepaald.

95

Het waterbeleid en het risico- en veiligheidsbeleid wordt in aparte beleidsnota’s uitgewerkt en maakt geen deel uit van dit milieubeleidsplan. In onderstaand schema zijn alle “actiepunten nieuw beleid” opgesomd. De actiepunten waar een streepje is ingevuld, vallen onder een van bovengenoemde ( reeds begrote) categorieën. Met onderstaande kosten is in de begroting 2007 e.v. geen rekening gehouden. ACTIVITEITEN NIEUW BELEID THEMA BODEM Uitvoering deelnota Bodembeheerplan THEMA GELUID Opstellen en uitvoeren integraal geluidbeleid (Actualisatie) zonebeheer bedrijventerreinen THEMA EXTERNE VEILIGHEID Opstellen en uitvoeren integraal risico- en veiligheidsbeleid THEMA LUCHT EN GEUR Inventariseren projecten “in betekenende mate” Jaarlijks onderzoek naar de luchtkwaliteit THEMA NATUUR Derden actief betrekken bij ontwikkeling natuur THEMA HUISHOUDELIJK AFVAL Onderzoek naar de aanscherping van de controle op het aanbod van afval op de milieustraat en de bezoekersfrequentie. Aanscherping controle gescheiden aanbieden van gft, restafal en grof huisvuil Optimaliseren inzamelstructuur glas- en kledingcontainers

EXTRA BENODIGD BUDGET 2007 2008 2009 2010 -

-

-

-

15.000 15.000

5.000

5.000

5.000

Een aparte beleidsnota wordt opgesteld

1.500

1.500

1.500

1.500

-

-

-

-

10.000

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

4.000

4.000

4.000

4.000

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

40.000

-

-

-

15.000

-

-

-

THEMA KLIMAAT Bevorderen uitvoeren EPA’s (energielabel woningen) Afsluiten Regionaal convenant Duurzaam Bouwen Actief beleid ten aanzien van biomassastromen Toepassen 4-8% verscherpte EPC bij nieuwe gemeentelijke gebouwen Bij renovaties uitvoeren van gemeentelijke gebouwen uitvoeren van vaste en kostenneutrale energiemaatregelen uit het NPDB Energiezorgsysteem voor alle gemeentelijke gebouwen Actief inkoopbeleid ten aanzien van energie, met aandacht voor herkomst Bij renovaties van grond-, wegen waterbouwprojecten uitvoeren van alle energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 5 jaar Actief overleg met standsorganisaties inzake energiebesparing en duurzame energie

THEMA LICHT Meewegen onevenredige lichthinder bij besluitvorming THEMA STRALING Actieve communicatie over voorkomen stralingshinder THEMA VERVUILING OPENBARE RUIMTE Verdere implementatie actiepunten nota vervuiling openbare ruimte

GEBIEDSGERICHT MILIEUBELEID Bepalen 0-situaties woonkernen en opstellen beoogde milieukwaliteit Bepalen 0-situaties bedrijventerreinen en opstellen beoogde milieukwaliteit EXTERNE INTEGRATIE Implementeren milieu in zorg Implementeren milieu in wonen Implementeren milieu in mobiliteit

-

-

96

UITVOERINGSINSTRUMENTEN 5.000 Opstellen monitoringssysteem Komen tot een adequaat vergunningenbestand (<10 jaar 40.000 40.000 40.000 40.000 oud). Doorlichten en aanpassen 133 milieuvergunningen. Inhaalslag. actualiseren vergunningen IPPC-bedrijven 25.000 16.000 16.000 16.000 werkbudget afdeling V en H uitvoering milieubeleidsplan 5.000 Opstellen beleidskaders voor toepassing van de verruimde reikwijdte Verantwoording afleggen over vergunningverlening Oprichten handhavingsteam bedrijventerreinen (groeimodel) Aandacht voor provinciale bedrijven bij verslaglegging Verdiepingsslag BRZO-bedrijven Ondertekening bestuursovereenkomst wetshandhaving Noord-Brabant Deelname V en H in werkgroep handhaving tav Industrieterrein Moerdijk Ondertekening bestuursovereenkomst wetshandhaving 15.000 Opstellen integraal communicatieplan milieubeleid (+NME) Deelname PJC in werkgroep handhaving tav Industrieterrein Moerdijk Uittreding uit gemeenschappelijke regeling Milieu en Een apart voorstel volgt begin 2008 Afval Regio Breda Actualisatie contract Regionale Milieudienst WestBrabant 10.000 10.000 10.000 10.000 Verankering samenwerking HM op basis van masterplan Aanschaf duurzaam gemeentelijk wagenpark Aanschaf en implementatie nieuw meldingensysteem Totaal actiepunten nieuw beleid

130.500

91.500

116.500

91.500

18.3 personele consequenties PERSONELE CONSEQUENTIES PJC (communicatie) Dekking uit CWP Totale personele kosten

capaciteit 0,5 fte

2007

2008 25.000 - 25.000 0

2009 25.000 - 25.000 0

2010 25.000 - 25.000 0

Aangezien milieucommunicatie een steeds belangrijkere rol krijgt toebedeeld en er ook bestuurlijk wordt aangedrongen op snelle, adequate en tussen verschillende overheden op elkaar afgestemde communicatie, is uitbreiding van de formatie bij de afdeling PJC per 2008 met 0,5 onvermijdelijk. Nu wordt veelal de communicatie uitbesteed, wat niet alleen verhoudingsgewijs duurder is, maar ook niet praktisch. Inhoudelijk zal deze persoon zich bezighouden met het opstellen en uitvoeren van een integraal communicatieplan milieu, het evalueren van het communicatiebeleid, ontwikkeling van Natuur- en Milieucommunicatie, ontwikkelen van het Milieu Educatief Centrum in relatie met de kinderboerderij, structureel overleg met doelgroepen, afstemming en overleg met regionale samenwerkingsverbanden, waaronder de Regionale Milieudienst (NMEerpunt), deelname in de werkgroep handhaving bij het Havenschap Moerdijk, met name gericht op communicatie rondom calamiteiten. De gemeente heeft veel zware industrie, waarbij incidenteel sprake is van calamiteiten. Een interne communicatiemedewerker milieu kan hierop veel adequater reageren dan een extern persoon. Ook qua informatieverstrekking (preventief) kan milieucommunicatie een belangrijke bijdrage leveren aan de informatiebehoefte van de burgers en aan het voorkomen van bijvoorbeeld milieuvervuiling.

97

18.4 totaaloverzicht financiële consequenties KOSTEN Structureel Uitvoeringskosten actiepunten Interne personele kosten PJC Totaal: af: reeds begroot CWP SUBTOTAAL STRUCTUREEL

2007 20.500 20.500 - 20.500 0

2008 20.500 25.000 45.500 -25.000 20.500

2009 20.500 25.000 45.500 -25.000 20.500

2010 20.500 25.000 45.500 -25.000 20.500

Incidenteel Uitvoeringkosten actiepunten af: nog te ontvangen subsidie zonebeheer Af: restant begroot in CWP SUBTOTAAL INCIDENTEEL

110.000 - 5.000 - 4.500 100.500

71.000 - 5.000

96.000

71.000

66.000

96.000

71.000

Totaal

100.500

86.500

116.500

91.500

Structureel + Incidenteel

18.5 dekking kosten De voor de uitvoering van het milieubeleid in de periode 2007-2010 benodigde extra middelen van in totaal € 395.000,-- mee te nemen bij de integrale afweging van nieuw beleid bij de vaststelling van de e 1 berap 2007 en de kadernota 2008 in de raadsvergadering van 28 juni 2007. 18.6 risicoparagraaf De dekking van de uitgaven voor de aanpak vervuiling openbare ruimte en verbetering afvalscheiding zijn in de begroting 2007 en volgende gedeeltelijk gedekt met (toegezegde) subsidiegelden. In 2007 bedraagt de dekking € 72.000,-- en in 2008 € 60.000,--. Om definitief voor deze bijdragen in aanmerking te komen moet (tijdig) aan de in de subsidiebeschikkingen genoemde voorwaarden worden voldaan. Is dit niet het geval dan bestaat de kans dat de subsidiebedragen (gedeeltelijk) moeten worden terugbetaald.

98

BIJLAGE: LIJST MET AFKORTINGEN

99

100

ALARA AmvB APV BANS BEVI BLOW BOA BOOT Brefs BRZO Bsb BZK CPR CWP DIFTAR DUBO EHS EPA EPC ETH EV FSC(-hout) GFT GES GGD GIM GMP GRP GSM HSL HUM IBA IBC ICT IPO IPPC ISV Kew LAP MARB MEC MER MIG MILO MJP MUP NME NMP NNG NPDB NRB NSL

As Low as reasonably achievable Algemene Maatregel van Bestuur Algemene plaatselijke verordening Bestuursakkoord Nieuwe Stijl Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen Bestuursovereenkomst landelijke ontwikkeling windenergie Bijzondere opsporingsambtenaar Besluit opslaan ondergrondse tanks Referentiedocumenten over de best beschikbare technieken Besluit Risico's Zware Ongevallen Bouwatoffenbesluit Binnenlandse Zaken Commissie voor Preventie van Rampen door gevaarlijke stoffen College Werkprogramma 2006 – 2010 “Van ambitie naar realisatie” Tariefdifferentiatie Duurzaam bouwen Ecologische hoofdstructuur Energie prestatie advies Energie prestatie coëfficiënt Eidgenossische Technische Hochschule Zurich Externe Veiligheid Forest Stewardship Counsil Groente-, fruit- en tuinafval Gezondheidseffectscreening Gemeentelijke (gewestelijke) gezondheidsdienst Gemeentelijk interne milieuzorg Gemeentelijk milieubeleidsplan Gemeentelijk rioleringsplan Groupe Spéciale Mobile Hoge snelheidslijn Handhavingsuitvoeringsmethode Individueel behandeling afvalwater Isoleren, Beheersen en Controleren Informatie en communicatiethechnologie Interprovinciaal overleg Integrated pollution prevention and control Investeringsbudget stedelijke vernieuwing Kernenergiewet Landelijk afvalbeleidsplan Gemeenschappelijke regeling Milieu Afval Regio Breda Milieu educatief centrum Milieueffectrapport Modernisering instrumentarium geluidsbeleid Milieu in de leefomgeving Meerjarenperspectief van de provincie Milieu-uitvoeringsprogramma Natuur- en milieueducatie Nationaal milieubeleidsplan Nationale Natuurgerichte Gezondheisorganisatie Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Nederlandse Richtlijn Bodembescherming Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit

101

PBZO PHOM REACH RIS RIVM RMD RRGS RO SEPH SMB SOMS TNO TVR UMTS UvW VBS VIS VNG VNO-NCW VR VROM WBB WCPV WGH Wkr WM WRO WUR WVO

Preventiebeleid zware ongevallen Provinciaal handhavingoverleg Moerdijk Registration, Evaluation, Authorisation and restrictions of Chemicals Risico-informatiesysteem Rijksinstituut voor volksgezondheid en milieu Gemeenschappelijke regeling Regionale Milieudienst West-Brabant Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen Ruimtelijke Ordening Servicepunt handhaving Strategische milieubeoordeling Strategienota omgaan met stoffen Nederlandse organisatie voor toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek Tijdelijke vrijstellingsregeling Bouwstoffenbesluit Universal Mobile Telecommunications System Unie van Waterschappen Veiligheidsbeheerssysteem Vastgoed informatie systeem Vereniging van Nederlandse Gemeenten Verbond van Nederlandse Ondernemingen en het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond Veiligheidstrapportage Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu Wet bodembescherming Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid Wet geluidshinder Wet kwaliteitsbevordering rampenbestrijding Wet Milieubeheer Wet op de ruimtelijke ordening Wijziging Uitvoeringsregeling Bouwstoffenbesluit Wet verontreiniging oppervlaktewateren

102

MÉÉR MET MILIEU MILIEUBELEIDSPLAN GEMEENTE MOERDIJK

Recommend Documents