nummer 28, 2013
Meer dan Meren
Fryslân Topattractie en Het Friese Merenproject
‘Fryslân beter bereikbaar voor watersporter’
Het Friese Merenproject is een samenwerkingsverband van gemeenten, Wetterskip Fryslân, Recreatieschap De Marrekrite, branche- en natuurorganisaties onder regie van provincie Fryslân. Het Friese Merenproject is onderdeel van de ambitie Fryslân Topattractie.
Over de grens
Het Friese Merenproject wil grenzeloos varen mogelijk maken. Dat betekent de mogelijkheden in eigen provincie vergroten, maar ook letterlijk de grens oversteken: die met buurprovincies, aangrenzende wateren en verder kijkend ook de Nederlandse grens. In deze rubriek leest u hier meer over.
Wilco Waller geeft SEFF-stokje door Hij is één van de oprichters van de Stifting Elektrysk Farre Fryslân (SEFF). Na ruim vijf jaar voorzitterschap geeft hij het stokje door aan zijn opvolger. Wilco Waller kijkt met veel plezier terug op een periode als
Gastvrij Grou van start
ambassadeur van elektrisch varen.
Grou wil gastvrijer zijn. Het dorp in gemeen-
Lokale ondernemers moeten de investerin-
Allereerst is onderzocht hoe bezoekers de
Voor Waller begon het allemaal tijdens een
Het ene moment leid je een bestuursverga-
Jaloers
te Boarnsterhim hoopt zo meer bezoekers
gen verzilveren. Dit kunnen zij doen door te
ontvangst in Grou beoordelen. De verbe-
watersportconferentie in 2007, in het Aqua-
dering, het andere moment sta je op Boot
De functie van voorzitter draagt Waller nu
te trekken. Sinds 2006 investeren provincie
zorgen voor een gevarieerd aanbod en meer
terpunten die hieruit naar voren kwamen,
verium waar hij toen werkte als directeur.
Holland met hamer en spijkers een stand op
over aan Haije Talsma. Waller: “Ik wens hem
Fryslân en de gemeente in de watersport van
gastvrijheid.
hebben geleid tot een totaalplan om het dorp
“Bouwe de Boer hield daar een mooi be-
te bouwen. Of ik was met een ander klusje
veel succes en doorzettingsvermogen. Hij
Boarnsterhim. Maar verbeteringen aan havens,
Business Club Grou is daarom met de provin-
gastvrijer te maken. Het plan richt zich vooral
toog over elektrisch varen,” herinnert Waller
bezig; ik stond erom bekend dat ik altijd een
heeft zijn achtergrond mee. Ik heb altijd met
bruggen en vaarwegen leiden niet zomaar tot
cie en de gemeente in gesprek gegaan. Samen
op de thema’s houding en gedrag, informatie-
zich. “Mijn interesse was meteen gewekt.
zakmes bij me had.”
ontzettend veel plezier samengewerkt met
extra bestedingen en meer werkgelegenheid.
hebben zij het project ‘Gastvrij Grou’ opgezet.
voorziening, marketing en promotie.
Ik zag allerlei kansen voor de provincie en
de provincie, maar als echte Fries kan Haije
“Ik zou de uitdaging graag weer aangaan”
het politieke spel nog net wat gevoeliger spelen. Ik ben eigenlijk wel jaloers, ik zou de uitdaging graag weer aangaan. Maar ik
Recreatiegebouw Oudega weer open
het bedrijfsleven. Een jaar later was ik bij de
Willem-Alexander
ben nu 70 jaar, dat is een mooi moment om
opening van De Stille Boot in Heeg. Anita
Hoogtepunten waren er genoeg voor Waller.
te stoppen. Overigens blijf ik betrokken bij
Het recreatiegebouw bij het strandje net buiten Oudega (gemeente
Andriesen sprak daar met mij en anderen
“De Solar Challenge in 2012, waaraan tien
SEFF en ben ik nog steeds bestuurslid van
Súdwest-Fryslân) is weer klaar voor gebruik. Op 18 september vond
over het belang van een organisatie ten
commerciële elektrische boten meededen
EV-NL, de branchevereniging Elektrisch Va-
de officiële heropening plaats. De renovatie van het gebouw kwam
behoeve van elektrisch varen. En we zeiden:
en lieten zien dat zij grote afstanden kunnen
ren Nederland. Maar ik ga ook genieten van
tot stand in nauwe samenwerking met de Recreatiestichting Oudega
waarom zorgen wij daar dan nu zelf niet
afleggen. Koning Willem-Alexander die
mijn rust, mijn familie en de mooie natuur
en het Dorpsbelang Oudega. Beide partijen speelden een rol bij
meteen voor? Kort daarna was SEFF een feit.”
afgelopen september de HISWA te water
van Fryslân!”
zowel de voorbereiding als de uitvoering van de werkzaamheden.
opende met een elektrische boeier. Ons eerZakmes
ste grote paviljoen op Boot Holland 2008.
Nieuwe voorzitter SEFF:
Plaatselijk aannemer Klaas de Groot nam de renovatie van het recre-
Vooral de eerste jaren van SEFF waren
En niet te vergeten, de subsidieregeling voor
Haije Talsma
atiegebouw op zich. De Recreatiestichting Oudega en het Dorps-
een drukke periode voor Waller, die naast
elektrisch varen die provincie Fryslân in het
Haije Talsma is wethouder van gemeente
belang Oudega hielpen mee met het schilderen van de vloer en het
voorzitter bovendien twee jaar tegelijker-
leven heeft geroepen. De subsidie die tot nu
Ferwerderadiel. Onlangs is hij verkozen tot
plafond. Voor het gebied rondom het dorp staat er nog meer op de
tijd penningmeester was. “En toen we net
toe is verstrekt, heeft in de branche al een
meest duurzame wethouder van Fryslân en
planning: de aanleg van een strekdam. Ook hier zijn beide lokale
startten, had ik ook nog mijn baan bij het
omzet van ruim drie miljoen euro opgele-
tot de op één na duurzaamste wethouder
organisaties bij betrokken.
Aquaverium,” vertelt hij. “Maar het was een
verd. Goed voor de economie én voor het
van Nederland. Sinds 4 november is Talsma
mooie, afwisselende tijd. Van begin tot eind.
milieu!”
de nieuwe voorzitter van SEFF.
Wethouder Offinga opent het recreatiegebouw
Bijzondere bankjes in Harlingen In Harlingen kunnen inwoners en bezoekers
periode hard aan de slag gaat.
sinds kort plaats nemen op bijzonder bankjes.
De bankjes zijn niet alleen zitplaatsen, ze
Sinds 31 augustus staat op de Dokkade in
doen ook dienst als informatiepunt. Aan de
de Nieuwe Willemshaven een ‘bootbank’:
mast van elk bootbankje is een informatie-
een houten bankje met de contouren van
bord bevestigd. Hierop staat aangegeven
een schip. Ook bij de Westerzeedijk en op de
wat er in Harlingen gebeurt om de stad nog
Waddenpromenade staan bootbanken. Net
aantrekkelijker te maken voor de waterrecre-
als de Nieuwe Willemshaven zijn dat plekken
atie. Het Friese Merenproject is van plan om
in Harlingen waar Het Friese Merenproject
samen met gemeenten ook in andere
samen met de gemeente in de komende
watersportplaatsen bootbankjes te plaatsen.
Wereldconferentie Elektrisch Varen in Nice Op 10 en 11 oktober 2013 vond in Nice de wereldconferentie Elektrisch Varen plaats. Namens Fryslân waren daar provincie Fryslân, SEFF en NHL Hogeschool vertegenwoordigd. De conferentie stond in het teken van kennisuitwisseling en samenwerking. Diverse organisaties presenteerden daarbij hun projecten op het gebied van elektrisch varen.
2
3
Masterplannen Dokkum en Franeker
Waddenfonds helpt Dokkum en Franeker Dokkum en Franeker willen zichzelf beter op de kaart zetten als watersportbestemming. Het Waddenfonds biedt daarvoor een helpende hand. In totaal heeft het fonds 11,7 miljoen euro toegekend aan projecten in en rond de twee steden. Gemeenten Dongeradeel en Franekeradeel werken daarbij samen
‘Directe scheepvaart is nu niet mogelijk, daarom gaat de dam eruit’ door ervoor te zorgen dat vissen langs de
mogelijkheden om aan te leggen. Maar ook
willen gemeente Franekeradeel en provincie
sluizen en gemalen kunnen zwemmen,
daar komt verandering in. Twerda: “In het
Fryslân het oude stadsgezicht terugbrengen
wordt de vaarweg ecologisch versterkt.
centrum ligt een mooie vaarroute door de
en looproutes verbeteren. De Stationsbrug
Daarmee groeit de visintrek, waar sport- en
grachten langs de oude bolwerken. We wil-
over het Van Harinxmakanaal maakt plaats
beroepsvissers weer plezier van hebben.”
len daar de kades vernieuwen en een groot
voor een nieuwe, hogere en bredere brug.
aantal passantenplekken aanleggen. Daarbij
“En er is aandacht voor ligcomfort,” vertelt
Franeker beter bereikbaar
letten we er wel op dat we het historische
Talma. “De doorvaart van grote schepen in
karakter van de omgeving in stand houden.”
het kanaal zorgt voor een flinke golfslag bij
met Het Friese Merenproject van provincie Fryslân. “We hebben allerlei mooie plannen klaarlig-
Dokkum komen. Om te voorkomen dat zij
presenteren naar de waterkant toe. Zo komt
De 2,1 miljoen euro die het Waddenfonds
gen voor Dokkum,” vertelt Pytsje de Graaf,
zomaar voorbij varen, gaan brugwachters
daar meer sfeer en levendigheid.”
aan Franekeradeel toekent, komt ten goede
wethouder van gemeente Dongeradeel.
informatie verstrekken over wat er in de stad
“Daarbij is er veel aandacht voor de binnenstad. Door de stadsgrachten te baggeren, kunnen straks meer boten een rondje varen langs de historische bolwerken. In het centrum komen betere voorzieningen voor
‘Een rondje varen langs de historische bolwerken’
de nieuwe aanlegplaatsen. Met een golfke-
aan plannen binnen het programma ‘Kanaal-
Golfkering
ring vang je dat op. Zo kijken we overal naar
Súd Ie
zone’. Dit grootschalige project moet er
Het programma Kanaalzone heeft nog meer
mogelijkheden om het vaarrecreanten meer
Van de totale bijdrage van het Waddenfonds
onder andere voor zorgen dat Franeker via
doelstellingen. Aan de oostkant van Franeker
naar de zin te maken.”
gaat 9,6 miljoen euro naar Dongeradeel.
het water beter bereikbaar is. Wethouder
Naast het verbeteren van Dokkum als wa-
Thiadrik Twerda legt uit: “Op dit moment is
tersportplaats, richten de gemeente en de
er geen directe scheepvaart mogelijk tussen
watersporters. Denk aan watertappunten,
te beleven is. Ook een aantrekkelijke entree
provincie zich op de Súd Ie. Deze vaarweg
het Van Harinxmakanaal en de stadsgrach-
stroom en douchegelegenheden. Zo wil-
is belangrijk. “De vaarwegen richting de
verbindt de stad met het Lauwersmeer en is
ten. Daarom gaat de Oosterpoortsdam eruit.
len we boottoeristen wat langer in de stad
binnenstad zijn nu nog weinig bezienswaar-
daarom belangrijk voor de recreatievaart. De
In plaats daarvan komt er een brug met een
houden. Want als ze een prettige aanlegplek
dig,” zegt Klaas Talma, projectleider bij Het
Graaf: “Door de Súd Ie te verbreden en uit
hoogte van 2,5 meter. Het is voor water-
hebben gevonden, gaan ze vervolgens de
Friese Merenproject. “We hebben daar de
te diepen, moet deze uiteindelijk bevaarbaar
sporters dan gemakkelijker om een bezoek
gezelligheid aan wal opzoeken.” Vaarre-
hulp nodig van bedrijven die aan het water
zijn voor boten uit de DM-klasse. Door de
aan Franeker te brengen.” Eenmaal bij de
creanten moeten daarvoor wel eerst naar
liggen. Het zou mooi zijn als zij zich beter
aanleg van natuurvriendelijke oevers en
binnenstad hebben schippers nu nog geen
Het Waddenfonds Het Waddenfonds is opgericht om een impuls te geven aan de eco-
Daarnaast moeten zij duidelijk bijdragen aan de vier doelen van het fonds:
logie en economie van het Waddengebied. Tot dit gebied behoren de
• Vergroten en versterken van de natuur- en landschapswaarden van
Waddenzee, de Waddeneilanden en de kustgemeenten van de provincies Fryslân, Groningen en Noord-Holland. Deze drie provincies zijn verantwoordelijk voor het fonds.
het Waddengebied • Verminderen of wegnemen van externe bedreigingen van de natuurlijke rijkdom van de Waddenzee • Ontwikkelen van een duurzame economie en duurzame energie in
Bij aanvragen voor subsidie, bekijkt het Waddenfonds in hoeverre projecten toegevoegde waarde en een breed draagvlak hebben.
het Waddengebied • Ontwikkelen van duurzame kennis over het Waddengebied Ga voor meer informatie naar www.waddenfonds.nl
4
5
Stremmingen tussen IJsselmeer en Friese Meren In de herfst- en wintermaanden zijn de sluizen van Stavoren en Workum gestremd. Ook de brug bij Warns kan in januari en februari 2014 geen boten laten passeren. Op al deze plekken vindt onderhoud plaats. In Stavoren gaat de bouw van de tweede sluis verder. De nieuwe sluis in Stavoren geeft de stad
oorspronkelijke sluis krijgt ondertussen een
eveneens in het ‘stormseizoen’ plaatsvindt,
meer capaciteit voor vaarverkeer tussen het
onderhoudsbeurt. De oude deuren en bewe-
komt er voor de veiligheid vóór de sluis een
IJsselmeer en de Friese wateren. Daarmee
gingswerken maken plaats voor vervanging.
damwand.
moet er een einde komen aan de lange
Ook allerlei ander materiaal, zoals elektra,
wachttijden in het zomerseizoen. De bouw
wordt vernieuwd.
Brug van Warns Doordat de werkzaamheden in Stavoren en
liep eerder vertraging op door de vondst
Column Hester Marije Dijkstra
van verontreiniging in de grond. Aannemer
Diepere sluis in Workum
Workum samenvallen, beperkt de over-
Ballast Nedam gaat het karwei afmaken en
De stremming van de sluis in Workum duurt
last zich zoveel mogelijk tot één seizoen.
daarom is de bestaande sluis gestremd van
één maand korter, namelijk van 1 novem-
Schepen die vanaf het IJsselmeer komen,
1 november tot 1 april. Het werk is klaar
ber 2013 tot 1 maart 2014. In die periode
kunnen Fryslân binnenvaren via de sluis van
voor het vaarseizoen 2014.
werkt provincie Fryslân aan het verlagen van
Makkum of Lemmer. In de maanden januari
De vijf maanden zijn nodig, omdat de bouw
de sluisdrempel. De toegelaten diepgang
en februari 2014 is er bij de brug van Warns
van de tweede sluis in een specifieke volg-
voor schepen, die door de sluis willen
nog een derde stremming. Ook daar zijn
Om vijf uur ‘s ochtends word ik wakker. Ik
Inmiddels is Tanne wakker geworden en
binnen haalt vragen we ons af hoe het
orde plaatsvindt. Dit komt niet alleen door
gaat van 1.65 meter naar 1.90 meter. Zo
de bewegingswerken aan vervanging toe.
ril. Met koude vingers probeer ik tevergeefs
heb ik de dektent een stukje opengeritst. We
kan dat we dit stukje Friesland nooit eerder
het bouwproces, maar ook door de strenge
kunnen straks ook grotere schepen de stad
De bediening van deze brug gebeurt straks
de rits van de dektent te vinden. “Tanne?”
blijven even stil. De golven klotsen tegen de
ontdekt hebben...
veiligheidseisen waaraan de sluis moet
binnenvaren. Daarnaast heeft ook deze sluis
vanuit het nieuwe sluiscomplex in Stavoren.
Fluister ik. Uit haar slaapzak komt gemur-
blijven voldoen. Als primaire waterkering
onderhoud nodig. Aan de kant van de stad
moet zij de kwaliteitstesten voortdurend
komen nieuwe vloeddeuren. De deuren aan
kunnen doorstaan. De twee sluizen vormen
de kant van waterpark It Soal gaan eruit
Kijk voor meer informatie over de
Ik ben op zeilvakantie met een vriendin.
samen straks één groot sluiscomplex. De
voor een opknapbeurt. Omdat dit werk
stremmingen op www.fryslan.nl/jfsluis
We kennen elkaar al van de basisschool en
Zwerven over de Friese Meren
mel, “het lijkt wel winter.”
zijn beide in de Zuidwesthoek opgegroeid.
Als waterkering moet de sluis voortdurend aan veiligheidseisen voldoen
‘Stiekem willen we de meertjes graag voor ons zelf houden, maar het is te mooi om niet te delen.’
Half op een schip, half aan de wal. Daardoor hebben we al veel van de Friese wateren
spiegel. “Het lijkt wel of een trommelaar
Op het gebied van communicatie maakt Het Friese
gezien. Maar weinig van de kleinere meren.
zich uitleeft op het vlak,” zegt Tanne fron-
Merenproject onder andere gebruik van social media.
We hadden onszelf de keuze voorgelegd om
send. We draaien de BM’mer met de neus
Op Twitter heeft het project al vele volgers. De 1000e
of op wintersport te gaan of met een bootje
in de wind en kruipen snel weer in onze
volger is Hester Marije Dijkstra. De 23-jarige studente
de voor ons onbekende Friese Meren te
slaapzakken. Even is het geluid verdwenen,
journalistiek is veel op het water te vinden. Als matroos
verkennen. Ons studentenbudget maakte
maar de wind draait verder. Mijn reisgenoot
op een zeilend charterschip of zwervend over de kleine
de keuze gemakkelijk.
begraaft haar gezicht in een stapel kleding
meren. Zij schreef voor deze editie de column.
en zucht, “we gaan, nu!’ Na het hijsen van
6
‘s Avonds hebben we ons houten bootje
de zeilen wrijf ik de slaap uit mijn ogen en
onder zeil afgemeerd op een prachtig Mar-
gooi de boot los. Langzaam wordt de lucht
rekrite plekje. Daar hebben we een fles rosé
roze. Na een paar slagen liggen we aan de
opengetrokken en een paar ‘roerbakpanne-
hoge kant van het meertje. De golven wor-
koeken’ gebakken. We lachen om de avontu-
den minder en er is tijd om een foto te
ren van die dag. De wind zal in de loop van
maken. Die zet ik op Facebook. Door mijn
de nacht aanwakkeren, maar we hebben ons
posts kunnen mijn vrienden meegenieten
bootje veilig achter het riet geparkeerd dus
van onze avontuurlijke zeiltocht. Terwijl we
‘dat zal toch zo’n storm niet lopen!’
een visser begroeten die zijn eerste netten 7
Winterrustgebieden
Vogels vinden winterrust in Fryslân Sinds 1 oktober 2013 is er in de Friese Meren een erecode van kracht. Deze code vraagt watersporters om een aantal specifieke natuurgebieden niet in te varen. Zo kunnen vogels daar in alle rust overwinteren. De winterrustgebieden zijn gemarkeerd met speciale gele boeien. ‘Geniet en vaar bewust, gun vogels in de
ren. Zo blijven de vogels terugkeren naar
weer wel door een winterrustgebied varen.
winter hun rust’, luidt de erecode. Hij is
de Friese Meren. “Het is een richtlijn, geen
De erecode is een Friese samenwerking
van kracht tussen 1 oktober en 1 april.
verbod,” benadrukt Bakker. “Verbieden heeft
tussen onder meer sportvissers, watersport-
De winterrustgebieden zijn relatief kleine
soms juist het tegenovergestelde effect.
verenigingen, natuurorganisaties, recrea-
gedeeltes van het Snitser Mar, de Wite en
We zijn als provincie gastvrij naar onze
tieondernemers, overheden en Het Friese
Swarte Brekken, de Aldegeaster Brekken en
bezoekers toe en rekenen erop dat zij daar
Merenproject. Zie www.fryslan.nl/slobber
de Fluezen. Deze meren in Zuidwest-Fryslân
respectvol mee omgaan. Maar we gaan het
voor meer informatie.
zijn van internationale waarde. Dit is deels
wel in de gaten houden. We tellen de vogels,
te danken aan de bijzondere watervogels die
observeren waar boten varen en meten de
hier overwinteren, zoals de slobeend en de
bekendheid van de erecode. Zo weten wij of
Slimme samenwerking
wintertaling. “Voor deze dieren is rust van
er al dan niet meer bewustwording onder
Op 22 november tekenden Het Friese
groot belang,” vertelt Ettienke Bakker van
watersporters nodig is.”
Merenproject, Staatsbosbeheer, It Fryske Gea
provincie Fryslân. “Als er teveel boten varen,
Meer dan Meren:
Fryslân Topattractie
Waddenvereniging/Joachim de Ruijter.
en Wetterskip Fryslân een samenwerkings-
gaan de vogels op de wieken. Gebeurt dat te
Slobber
overeenkomst. Hiermee maken zij afspraken
vaak, dan is het mogelijk dat zij niet meer
Met een communicatiecampagne ves-
om natuurprojecten beter op elkaar te laten
naar het gebied terugkomen. Dat zou jam-
tigt provincie Fryslân de aandacht op de
aansluiten. De vier partijen werkten in het
mer zijn, ze maken deel uit van een prachtig
invoering van de erecode. De mascotte van
verleden al vaak samen. Met deze onder-
stukje Fryslân!”
de campagne is ‘Slobber de Eend’. Deze
tekening krijgt dat nu een officieel tintje.
De provincie heeft de ambitie om van Fryslân de plek te maken waar toeristen in Nederland het liefst naar toe gaan. Fryslân Topattractie richt zich op het versterken van de aantrekkelijkheid van de 11-steden, het waddengebied, de Friese meren en de Friese wouden. Ondernemers, overheden en onderwijs spelen hierin de hoofdrol. Kijk voor meer informatie op www.fryslan.nl/topattractie.
slobeend staat afgebeeld op de gele boeien Respectvol
die de rustgebieden in de winter markeren.
In de overeenkomst staat waar prioritei-
De erecode roept recreanten daarom op om
Overigens gaat veiligheid voor alles. Recre-
ten liggen, wie welk project uitvoert en
de winterrust van watervogels te respecte-
anten mogen bijvoorbeeld bij naderend on-
wie daarbij een ondersteunende rol krijgt.
Samen inspelen op de kracht van de Waddenzee
Door onderling overleg maken de partijen gebruik van elkaars kennis en ervaring. Deze pragmatische aanpak bespaart uiteindelijk geld en heeft een grote meerwaarde voor de Friese natuur.
Op traditionele wijze vissen of een kookworkshop volgen met producten afkomstig uit het Waddengebied. Dat kan sinds dit jaar met de Werelderfgoedexcursies die de Waddenvereniging in samenwerking met lokale ondernemers organiseert. “Het Werelderfgoed is voor veel mensen nog een onbekend begrip,” vertelt Werelderfgoedgids Lian Zigterman. “Ik leid mensen rond, deel daarbij mijn kennis en laat ze de rust en waarde van de Wadden
8
beleven. We organiseren deze excursies zodat mensen die het gebied bezoeken begrijpen waarom het gebied op wereldschaal zo uniek is. Wij proberen daarbij zoveel mogelijk de lokale ondernemers te stimuleren om op de kracht van het Wad in te spelen. Er is van alles mogelijk zonder de waarde aan te tasten.”
‘Ik leid mensen rond en laat ze de rust en waarde van de Wadden beleven’
De Waddenzee staat sinds 2009 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Een erkenning dat het gebied van bijzonder belang is. De Werelderfgoedgidsen verzorgen excursies in samenwerking met lokale ondernemers. Steeds meer ondernemers reageren positief op het initiatief van de Waddenvereniging. Zigterman: “De excursies zijn een groot succes. Meerdere ondernemers hebben aangegeven interesse te hebben in een vervolg.”
Fryslân Topattractie
9
Duizenden gasten Serious Request met open armen ontvangen Van 18 tot en met 24 december staat het Glazen Huis op het Wilhelminaplein in Leeuwarden om geld in te zamelen voor het Rode Kruis. Voor deze tiende editie van 3FM Serious Request worden duizenden extra bezoekers in de Friese hoofdstad verwacht. Een mooie kans voor ondernemers om hier op in te spelen.
In 2012 leverde Serious Request niet alleen veel geld op voor het terugdringen van baby-sterfte, maar ook voor de stad waar het glazen huis stond. Het glazen huis trok vorig jaar 320.000 mensen. Winkels en horeca in Enschede hebben zo’n twintig miljoen euro omgezet tijdens de actie. Ook in Leeuwarden kan de binnenstadondernemer inhaken op het toegenomen aantal bezoekers in de stad. Gemeente Leeuwarden heeft voor de gelegenheid eenmalig de openingstijden van horecagelegen-
heid rondom het Wilhelminaplein versoepeld. De bezoekers van het Glazen Huis kunnen zo ook in de late uurtjes worden bediend. Kom in actie Gemeente Leeuwarden moedigt ondernemers aan om met initiatieven te komen voor Serious Request. Er zijn beperkt plaatsen beschikbaar op het Wilhelminaplein voor kraampjes. Ondernemers kunnen zich hiervoor aanmelden via de website van de gemeente. De gemeente geeft onder-
nemers alle vrijheid in eigen initiatieven. Wel worden ze aangeraden om acties te melden op de website van 3FM: Kom in actie.
Corné van de Erve:
‘Je moet er zelf wat voor doen om zichtbaar te blijven als horeca ondernemer’
Actief ondernemen Corné van de Erve is eigenaar van eetcafé Spinoza in Leeuwarden. Gedurende de dagen dat het Glazen Huis in Leeuwarden staat verandert zijn eetcafé ‘s avonds in een standupcomediancafé. “Je moet er zelf wat voor doen om zichtbaar te blijven als horeca ondernemer. De tijd dat klanten vanzelf binnen stromen is voorbij. Juist nu moet je heel actief ondernemen. Ik onderhoud veel contact met collega’s waardoor ik vaak van alles hoor en zie. En daarnaast maak ik gebruik van de sociale media.” Sinds juli is Corné voorzitter van de Koninklijke Horeca Bond voor de regio Fryslân. “Samenwerken met andere horeca ondernemers vind ik erg belangrijk. Het benutten van elkaars sterke punten biedt nieuwe kansen.”
10
Fryslân Topattractie
Ondernemer Mark Jongedijk van slaapschepen.nl verzorgt hotelschepen aan de Westerkade voor bezoekers van Serious Request. “Ons kantoor is in Franeker gevestigd, maar we varen naar evenementen in het hele land. Dat we deze winter in Leeuwarden liggen voelt als een thuiswedstrijd: heel bijzonder.” Jongedijk is als ondernemer vooral actief in het contact met zijn netwerk. “Doordat we overal komen, hebben we veel contacten. We communiceren via social media en onze website. Vooral als we iets leuks te melden te hebben, zoals deze actie voor Serious Request, komen er veel reacties.”
Evenementen in Fryslân De provincie Fryslân maakt plannen om meer evenementen te gaan organiseren in Fryslân. De bedoeling is vanaf 2015 in de aanloop naar Culturele Hoofdstad jaarlijks twee grootschalige evenementen met (inter)nationale allure op te zetten. Deze worden gefinancierd vanuit een nieuw Fries evenementenfonds. Provinciale Staten moeten nog vaststellen hoeveel geld hiervoor beschikbaar komt. De provincie Fryslân stelt 2 miljoen euro beschikbaar voor STINAF II, de tweede Stimuleringsregeling Natuurlijk Toeristisch Fryslân.
De interesse voor deze regeling is enorm. Maar liefst 78 aanvragen van recreatief-toeristische ondernemers in Fryslân kwamen op 18 november binnen bij het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN). Vanwege het grote aantal aanvragen is het subsidieloket van SNN voor deze regeling inmiddels gesloten.
Mark Jongedijk:
‘Het benutten van elkaars sterke punten biedt nieuwe kansen’
Fryslân Topattractie
11
Bijzondere opgravingen in Duitsland Wie kent de prachtige Nederlandse vestigingen Oudeschans, Nieuweschans en vooral Bourtange niet? Minder bekend is dat deze vestingengordel doorloopt op Duits grondgebied. Binnen het project Grensland Vestingland is onderzocht welke rol de Dieler Schansen en Vesting Leerort in de geschiedenis speelden. Hierbij zijn bijzondere opgravingen gedaan. “We wilden graag weten hoe onze geschiedenis aansluit bij die van Nederland”, zegt Insa Wutschke, projectmanager van ‘Grensland Vestingland’. “We wisten dat er ooit een gordel van vestingen was.Met magneetveldmetingen zijn muurresten opgespoord, waarna kleine stukjes zijn afgegraven. Bij de Dieler schans zijn de vestingwal en de grachten in kaart gebracht. “Binnenin de schans vonden we wapens als 17e eeuwse musketten en ijzeren handgranaten. En bommen met een doorsnee van wel 20 centimeter
zoals in Bourtange”, verklaart Insa Wutschke. “Maar in combinatie met het museum in Leer en de Nederlandse vestingen zijn de vindplaatsen een bijzondere toeristische bestemming. We zijn in gesprek met Marketing Groningen over de gezamenlijke ontwikkeling van een app over dit Nederlands-Duitse gebied dat een geschiedenis deelt.”
Toekomst. Dit is een samenwerkingsproject met als doel het versterken van het toerisme in de Eems Dollard Regio (Noord-Nederland en Duitsland). De provincie Fryslân werkt hierin samen met 18 Nederlandse en Duitse overheden en organisaties uit de toeristische sector. Het project NetzwerkToekomst loopt tot eind 2013.
Nederlands-Duits project: Netzwerk Toekomst Het project Grensland Vestingland maakt onderdeel uit van Netzwerk
Meer informatie op: www.netzwerktoekomst.org
Tentoonstelling en app De 15e eeuwse vesting Leerort was een slot in plaats van een militair bastion. De opgravingen laten zien dat het slot op houten palen was gebouwd en bewoond werd door een adellijke familie: er is glas, keramiek en zilveren bestek met veel decoraties gevonden. Deze voorwerpen zijn vanaf 12 december te zien in het Heimatmuseum in Leer. “We hebben niet de mogelijkheid om beide plekken weer op te bouwen,
Colofon – november 2013 Meer dan Meren is een uitgave van Het Friese Merenproject, Provincie Fryslân, Postbus 20120, 8900 HM Leeuwarden, Tweebaksmarkt 52, 058 - 2925862, www.friesemeren.nl. Ontwerp: OzingaVorm Tekst, productie en vormgeving: Camerik Voortman communicatie- en pr-adviseurs. Drukwerk: Van der Eems Foto’s: Provincie Fryslân, Hans Pietersma, Camerik Voortman, gemeente Sûdwest-Fryslân, Jurjen Backer Dirks, Team Horsthuis, gemeente Boarnsterhiem, Het Hoge Noorden, Frans Mulder, Joachim de Ruijter HET FRIESE MERENPROJECT WORDT MEDEGEFINANCIERD DOOR DE EUROPESE
www.friesemeren.nl
www.fryslan.nl/topattractie
GEMEENSCHAP EUROPEES FONDS VOOR REGIONALE ONTWIKKELING EN SNN, EZ/KOMPAS
12
Fryslân Topattractie
Bij het tot stand komen van de Meer dan Meren is getracht zoveel mogelijk toestemming te verkrijgen voor het beeldgebruik van de oorspronkelijke uitgevers. Indien een rechthebbende denkt aanspraak te kunnen maken op het beeldgebruik, graag contact op te nemen met Provincie Fryslân.
