VANOCHTEND Deel 1: achtergrond (kennis en ervaring) ‐ 1 uur, 15 min
Mediawijsheid 0‐4 jaar Digitale media vanaf de wieg? Dr Justine Pardoen
De invloed van beeldscherm‐media 0 ‐ 4 jaar. Wat weten we uit onderzoek? Wat doen media ukkies thuis? Welke media zijn er speciaal voor deze groep?
[pauze 15 min] Deel 2: de praktijk ‐ 1 uur
Casussen Discussie
MEDIA UKKIES DAGEN (0 ‐ 6)
MEDIA 0‐4 JAAR EN ONDERZOEK
Teletubbies aandacht voor baby's en peuters (1997) Baby Einstein dvd (1997) Baby TV (2003) YouTube (2005) iPad (2010)
www.mediaukkies.nl (Mediawijzer.net) www.kindermediaawards.nl ‐‐> wanneer is iets goed?
ONZE ZORGEN IN DE TIJD VAN TIK‐TAK
boeken met schelden en vleoken geweld in het A‐team... programma's voor volwassenen
Onderzoek aandacht voor baby's en peuters pas sinds begin deze eeuw! eerst gericht op invloed van reclame effecten van media zijn niet universeel drie C's: child, context, content
1
ZORGEN NU? 0‐4 jaar: 1. 2. 3.
Nodige hard wiring van de hersens komt in gevaar (Spitzer) Mediaprikkels zijn zinloze prikkels zonder integratie rechter en linker hersenhelft (Goorhuis‐Brouwer) Schadelijk als het te veel tijd in beslag neemt
NEGATIEVE INVLOED OP TAALONTWIKKELING
radio of televisie op de achtergrond ‐ media‐inhoud niet afgestemd op kind = stoorzender voor taal en spelen onvoldoende aandacht voor talige interactie omgeving (bewust luisteren) ouders praten zelf ook minder (minder rijke taalomgeving)
INVLOEDEN ‐ LOS VAN DE INHOUD (ONDERZOEK)
RISICO'S ‐ HYPOTHESEN
RISICO'S DOOR MEDIA‐INHOUD (ONDERZOEK)
Meekijken met oudere kinderen en volwassenen Invloed op eetpatroon door reclame voor ongezond voedsel Relatie geweld kijken en druk en grensoverschrijdend gedrag (versterkt door media)
Minder 'gezichtstijd' en tijd voor beweging (ook: vingerspelletjes) Invloed op spel ‐ spelen met apps = voorgeprogrammeerd spelen (doel is door een ander bepaald en ligt vast) Te weinig contact met tastbare werkelijkheid (zintuigen)
Gevoelige perioden niet optimaal benut Gebrekkige aanleg van de hard ware Gevolgen voor vermogen tot concentratie (gewenning ana hoog prikkelniveau, adhd) Invloed op slaap (moeite met inslapen, kwaliteit) Ogen (kijken‐zien, 3D) Gevolgen van hard geluid (= vergeten element in onderzoek)
GEVOLGEN VAN TEVEEL MEDIAPRIKKELS
Hyperactief (adhd) Thrill seeking Gebrekkiger korte‐termijngeheugen
leerproblemen
bron: o.a. D. Christakis e.a. (div), zie ook Patti Valkenburg (2015)
2
MANFRED SPITZER
EXPERTS WAARSCHUWEN
Spitzer: "Je wordt later dement al naar gelang je je hersens beter hebt weten te vormen in je jeugd."
Manfred Spitzer (geheugenonderzoeker gespecialiseerd in dementie)
John Medina (ontwikkelingsbioloog)
Theo Compernolle (neuropsychiater)
Sieneke Goorhuis‐Brouwer (ortho‐pedagoog gespecialiseerd in taalontwikkeling van jonge kinderen)
Tip: zie Whitepaper Mediaukkies 2014
DE HOND VERSUS DE WETENSCHAP?
INVLOED VAN MEDIA OP HET DEBAT
De Hond: "Ik vergelijk het gekscherend met iemand van de Taliban die wetenschappelijk bewijst dat het Christendom absoluut niet deugt. Als je maar goed in allerlei onderzoek grasduint met een gekleurde bril zal je daar wel onderbouwingen voor vinden."
WAT KRIJGEN WE NOG?
VOORDOEN
Invloed van media op kennisontwikkeling?
3
NADOEN...
HET NIEUWE VOORLEZEN Gevolgen voor de interactie? ‐ ‐ ‐
Zitten we anders? Richten we onze blik anders naar de kinderen? Wordt de aandacht afgeleid door het apparaat (interface)?
VOOR HET SLAPEN GAAN?
VERANDERING IN GEZINNEN DOOR TABLETS
HANDIG BIJ HET SHOPPEN
ONDERZOEK MEDIA UKKIE DAGEN 2015
4
OPMERKELIJK
TABLET: BOEKJES EERDER
1 op de 4 kan tablet/laptop op eigen kamer gebruiken
NIEUWE PROBRLEMEN IN HET GEZIN
5 MIN WORKSHOP... WAT GEBEURT HIER?
TIJDBESTEDING
ONTWIKKELING
5
MEDIAOPVOEDING 0.0
ANNO 2015
WAT LEREN ZE WEL?
WAT LEREN ZE NIET?
BABY'S EN DREUMESEN
PEUTERS EN KLEUTERS
Senso‐motorische fase Ritme en muziek Heldere kleuren Bewegende objecten Actie‐reactie (instant feedback)
preoperationele fase (symbolisch denken) imitatie, tekenen en spel onder de indruk van fantasiefiguren aandacht voor verhaallijn
Mediainhoud krijgt betekenis Aandacht voor nieuwe, verrassende objecten Tablets passen heel goed bij behoeften van baby's en peuters (sensomotorische ontwikkelingsniveau)
Televisie: programma speciaal gemaakt voor de leeftijd Tablet: apps waarmee ze leren door herhaling
6
WAT HEBBEN ZE NODIG?
ETHISCH PRINCIPE
Gebruik van media‐technologie zoals tablets door kinderen van 0 tot 6 jaar is pas verantwoord wanneer overtuigend aangetoond is dat het niet schadelijk is. Positief effect niet aangetoond. Voorzorgsprincipe
Dus: gebruik je professionele, gezonde verstand
WAT IS EEN GOEDE APP?
Informeer jezelf Voer doorlopend gesprek met collega's én ouders Meng je als professional in het de discussie in de media
NIEUWE MYBEE
Gouden Apenstaart Media Ukkie Award iKind.nl AppLab (Cinekid en www.ouders.nl) Digidreumes Mediasmarties Snugger‐app
BEVEILIGING IN NIVEAUS
RAPPORTAGE
7
DIGITALE MEDIA (VIA INTERNET)
Zie Boekstart.nl > Tips > Digitale prentenboeken en apps Bereslim.nl ‐> geschikt voor het digibord (spelletjes en prentenboeken (3+) SchoolTV ‐> Het Zandkasteel, Mijn naam is Haas Brochure Spelend Leren Boek: Speel Digiwijs Zie handout
TIPS VOOR OPVOEDERS
Gebruik media altijd samen en begeleid met taal en verhaal Leg verband met ervaringen dagelijks leven Leer ze doelgericht gebruik (waarom? wat ben je aan het doen?) Zoek goede apps, passend bij leeftijd en interesse Vergeet 'educatief', zoek media die je leuk vindt om samen te doen
DIGITALE PRENTENBOEKEN
Responsieve interactie vergroot de woordenschat Afgeleid worden door het apparaat gaat ten koste van leren Niet alle producten zijn voor alle kinderen even 'goed'
Conclusie: 1. Een product is goed als het de interactie op een goede manier stimuleert en geen actie van het kind vraagt die afleidt van het voorlezen zelf 2. Let goed op het kind zelf, of iets aanslaat 3. Kies vooral ook iets wat je zelf leuk vindt
TAKE HOME ‐ MEDIAOPVOEDING
Adviezen voor over maximale schermtijd werken niet Luister naar ouders over mediagebruik in het gezin
Wat wel werkt:
Stimuleer actieve mediaopvoeding ‐ ‐
En: Nooit ten koste van vrij spelen, muzikale en literaire beleving Liever niet alleen (pas na 9 jr) Doe actief aan mediaopvoeding
‐
DISCUSSIE
Moeten ouders kinderen (0‐4) thuis voorbereiden op het digitale onderwijs? (vgl. stimulering voorbereidend lezen thuis, jaren 70) Apps voor baby's worden verkocht als 'educatief' Wat is een goede app? Onder de indruk van wat 'ze al kunnen' Vooral vaders zijn positief over gebruik technologie Goed ouderschap: Hoe eerder, hoe beter (O4NT)? Suggestie: iPad‐school biedt je kind een betere start (voorsprong) > is dat nodig dan?
Informeer over goede media (wat, waar?) Wijs ouders op hun eigen voorbeeldfunctie Stimuleer ouders samen, interactief en met taal van media te genieten
DE PRAKTIJK ‐ 4 CASUSSEN
Bespreking in groepjes (30 min) Terugkoppeling (30 min) Afronding
8
BUREAU JEUGD & MEDIA
CONTACT JUSTINE PARDOEN
www.bureaujeugdenmedia.nl/nieuws Mail
[email protected]
sociale media en schoolveiligheid mediaopvoeding: ouderavonden mediawijsheid: workshops voor docenten, mentorlessen, gastlessen. Handboek Mediawijsheid op School (2015)
Twitter @JustineP @jeugdenmedia @mediaopvoeding Pinterest Pinterest.com/jeugdenmedia
9
