4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
LUTERATUUR Bestuur Voorzitter Secretaris Penningmeester Bestuurslid Jeugdopleidingen
Mark van Kemenade Maurice van den Heuvel Rob Monen Marieke Peelen Linda van Kemenade Bestuurslid Volw. Opleidingen Johan Boeren Evenementencommissaris Marty Linnenmans Materialencommissaris Jean-Jacques Bistervels Secretariaat
0499 - 373276 06 - 50505756 040 - 2904420 0499 - 373276 0499 - 373276 040 -2483125 040 -2939520
Internet-adres: Lutrafoon: Gironummer:
Postbus 2047, 5600 CA, Eindhoven
[email protected] www.lutra.info 06 - 51705825 15 42 649
Redactie Luteratuur Linda van Kemenade Redactieadres: Redactie-email:
0499-373276 Hinkelbrits 13, 5683 KW Best
[email protected]
Lidmaatschap en contributie Lutra kent aspirant leden, volle leden, jeugdleden, gezinsleden en buitenleden, alle leden zijn jaarleden. Als gezins- of buitenlid betaal je de helft van de voor een vol of aspirant lid verschuldigde contributie. Beëindiging van het lidmaatschap kan slechts door middel van een schriftelijke mededeling vóór 1 november van dat jaar aan het bestuur. Lidmaatschappen worden alleen per 31 december beëindigd. Let op; je betaalt dus tot en met 31 december contributie. De contributie voor een vol of aspirant lid bedraagt € 135,- per jaar. Dit dien je aan het begin van het kalenderjaar te betalen. De mogelijkheid bestaat om via een automatische overschrijving maandelijks € 12,50 te betalen. Zie voor meer informatie de statuten en het huishoudelijk reglement. Compressor Tijdens de Lutra zwembaduren kun je je persluchtfles gratis vullen bij de Lutra compressor: dinsdag van 21:30 tot 23:30, vrijdag van 18:00 tot 21:00. Materialenverhuur Materiaalsoort Persluchtfles Ademautomaat Stabilizing Jacket Complete set Boot + Trailer
Weekhuur 10 10 18 30 100
Weekendhuur 5 5 9 15 50
Pagina 1
(prijzen in euro) Borg 70 70 70 135 135
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Inhoud Van de Voorzitter................................................................................................... 3 Van de Redactie ................................................................................................... 5 Sluitingsdata Kopij ................................................................................................ 5 Lutra 40 jaar ......................................................................................................... 6 Van de Evenementencommissie............................................................................... 8 Lutra Freediving ................................................................................................... 11 Renovatie materiaalkarren ..................................................................................... 13 De Pen van .......................................................................................................... 16 Duikerspaniek begrijpen ........................................................................................ 18 Lutra Jeugd.......................................................................................................... 24
Braderie Waalre
Pagina 2
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Van de Voorzitter Het duikseizoen zit er weer bijna op. De opleidingen hebben hun laatste buitenduiken inmiddels afgerond. Allen de echte die hards gaan nog naar buiten. Kortom de winter zit eraan te komen. Deze gaan we als Lutra zijnde goed beginnen met een knalfeest op 19 november ter ere van ons 40 jarig bestaan. Ik wil WIJ graag vanuit deze positie alvast hartelijk bedanken voor alle inzet. Daarnaast gaat de nieuwe open water cursus starten. Het zijn er dit jaar zelfs 2 bij de volwassenen alleen al met heel veel dank aan onze PR man Arwin. En laten we de mosselavond ook niet vergeten, die komt er ook nog aan. Met al deze activiteiten in het vooruitzicht hoeven we niet treurig te zijn dat het winter wordt, en er minder gedoken kan worden (op de echte bikkels na dan die wel gaan, die hebben dubbel feest). Inmiddels is onze voltallige Egyptische afdeling ook weer op Nederlandse bodem neergestreken waarmee er een einde is gekomen aan een periode van permanente Lutra aanwezigheid in de rode zee. Maar er zullen ongetwijfeld genoeg Lutranen langsgaan om onze aanwezigheid daar ook voort te zetten al is het dan niet permanent... Mark van Kemenade
Pagina 3
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
HELMOND ! ! ! ! !
De best gesorteerde duikwinkel van het zuiden 500 m² zeer voordelig winkelplezier Alle topmerken op voorraad Voor betrouwbaar advies en service Vulstation, fleskeuringen en verhuur van duikmaterialen
Kies voor kwaliteit en service! Voor meer informatie : Info@divoc ean.nl en www.divocean.nl
Pagina 4
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Van de redactie Hallo lezers, Voor jullie ligt alweer de 5 editie van ons clubblad. Hoewel tot nu toe iedere keer de kopij makkelijk te verkrijgen was laten de mensen dit keer op zich wachten. Normaal wordt de luteratuur op maandag naar de drukker gestuurd zodat hij dinsdags op de club is om uit te delen. Deze keer krijg ik in de laatste nacht (maandag op dinsdag) nog 2 tot 3 stukjes opgestuurd. Dus mijn dringende verzoek aan iedereen is lever op tijd de stukjes in!!! Maar goed toch is het weer gelukt om een goed gevuld blad in elkaar te zetten. Ik wens jullie veel leesplezier!
Linda van Kemenade
Sluitingsdata Kopij Luteratuur 2005-6 Luteratuur 2006-1
16 dec feb.
Pagina 5
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
LUTRA 40 JAAR!! Ja, jullie doen (bijna) allemaal onze naam weer aan! Hoewel velen zich al hebben aangemeld hebben voor het spetterende jubileum feest, blijven jullie op het gebied van de anekdotes en de foto’s LUi en TRAag! Op zich niet zo’n probleem zou je zeggen,maar…. WIJ moeten nu op nog meer creatieve manieren verzinnen hoe we het feest nu een beetje kunnen opleuken en tot dusver valt er nog niet veel te jureren voor de fotowedstrijd. Op zich ook geen probleem, de inzendingen die we tot dusver gehad hebben zijn ook al erg goed Maar… we hebben ook nog een tweede en een derde prijs te vergeven en WIJ mogen niet meedoen. Wat waren die geweldige prijzen ook al weer: • Eeuwige roem, Publicatie in de Luteratuur en op de website • • Diner (bon) voor twee personen. Jeugdprijs: een paar vinnen in jouw maat • De bekendmaking en de prijsuitreiking zijn op het feest.
Wordt dit de 1e prijs? Of geven jullie de jury nog wat te doen?
Pagina 6
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Ook gaan WIJ heel binnenkort jullie uitnodigingen versturen. Dus als je er nog bij wilt zijn (en wie wil dat nou niet) op 19 november: meld je aan op
[email protected]. Eventuele partner kost €7,50 te storten op Bart’s rekening. Voor de jeugd hebben we op vrijdag 14 oktober een groot zwem-snorkelfeest gehouden wat een groot succes was. Groet, WIJ
PS Als jullie willen dat we zelf mensen gaan uitzoeken om eens goed te bespreken, en zelf onze verhalen gaan verzinnen dan zou ik vooral geen leuke verhalen naar
[email protected] sturen. PPS Nog even wat gegevens op een rijtje: Feest! Zaterdag 19 november in de Merckthoeve, oude Urkhovenseweg 2-4 in Eindhoven (www.merckthoeve.nl). Vanaf 20:00 starten we ontspannen op om ons tot 2:00 helemaal uit te leven. Partners mogen mee voor €7,50, storten op Bart’s rekening. Opgeven op
[email protected] of bij Bart. Bart’s rekening LHJC Spijkers, giro 3452286 ovv Lutra 40 jaar. Regels fotowedstrijd • Maak een foto met de Lutra sticker op een mooie, bijzondere, spannende of wat voor plek dan ook. • Per persoon mogen maximaal twee foto’s ingestuurd worden. • Je kunt meedoen aan twee categorieën: de puur natuur (ingestuurd zoals de foto gemaakt is) en de photoshopper (bewerkt met wat voor computerprogramma dan ook, op wat voor manier dan ook). • Insturen kan naar: OVV fotowedstrijd. Postbus 2047, 5600 CA Eindhoven, afgeven op vrijdagavond aan Lutra of sturen naar of
[email protected] of
[email protected] De gemailde foto’s mogen niet groter zijn dan 2 MB • De winnaars worden bepaald door een onafhankelijke jury (niet WIJ). • Uiterste inleverdatum: 1 november. • De winnaars krijgen bericht op en/of na 19 november.
Pagina 7
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Van de Evenementencommissie Duik in ‘La Gombe’ Druk was het er weer in ‘La Gombe’. Ook de steuren waren weer van de partij en hoe. We hebben er zo’n 20 tot 30 minuten bij gezeten en Jos maar foto’s maken. Het weer werkte ook weer mee, al met al; was het weer zeer gezellig met een klein clubje afgevaardigden.
De straaljager in ‘La Gombe’
Mosselavond, dinsdag 8 november De winter staat al bijna voor de deur, alhoewel dit aan de temperaturen nog niet te merken is. Eind oktober en komende week wordt het 22 graden, het moet niet gekker worden. Binnenkort begint de Open Water opleiding al weer, op 8 november om precies te zijn. Het dan ook onze Mosselavond, een prachtige gelegenheid om meteen kennis te maken met ‘de club’. Die avond zullen we weer grote hoeveelheden mosselen aan jullie serveren. Vanaf zo’n 22.00 uur gaan we hiermee beginnen en ik verwacht dan ook iedereen in de aanslag om aan te kunnen vallen.
Pagina 8
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Evenementen Agenda 2005/2006 Dinsdag 8 november Mosselavond Zaterdag 19 november 40 jarig jubileum feest LUTRA Vrijdag 2 december Sinterklaas komt op bezoek Januari/Februari 2006 Duiken in ‘Nemo33’ Zondag 8 januari Nieuwjaarsduik met receptie Dinsdag 10 januari OWWS 1 Dinsdag 14 februari OWWS 2 Dinsdag 14 maart OWWS 3 Mei/Juni Duik bij de ‘Sea Devils’ te Mill Weekend van 23/24/25 juni LUTRA BBQ Weekend
LUTRA BBQ Weekend, 23/24/25 juni 2006 Noteer dit weekend alvast in je agenda. De opkomst in 2005 viel een beetje tegen voor een vereniging met thans maar liefst 225 leden. Op het weekend waren we met zo’n 60 personen, inclusief de familie leden. Dit is echt te weinig voor onze grote vereniging. Zeker voor dit evenement geldt; “Hoe meer zielen, hoe meer vreugd”. Dus …… Komt Allen !!!!! Oproep De E.C. kan eigenlijk wel wat uitbreiding gebruiken, vandaar dat wij op zoek zijn naar 1 nieuw lid voor de E.C. Lijkt je dit een leuke ‘job’ (en dat is het), trek dan één van de E.C.-leden aan zijn of haar jasje op de clubavond. Als je nog ideeën hebt voor andere evenementen horen we dit natuurlijk graag op de clubavond of via onze ideeënbus ideeë
[email protected]. De Evenementencommissie, Mirjam, Tom, Marty, Bart, Jeroen, Martijn, Ester, Peer
Pagina 9
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Pagina 10
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Lutra Freediving Het is alweer even geleden dat we onze bijdrage schreven voor Luteratuur, maar inmiddels is voor ons de training weer gewoon begonnen. Nou ja gewoon, in de afgelopen paar maanden hebben we vooral veel met perslucht bij Lutra in het water gelegen en is van trainen niet veel gekomen. Nu tref je ons weer aan in het kleine badje, hard in training voor een nieuw freediving seizoen. In augustus vond het laatste belangrijke evenement van dit jaar plaats in Renens, Zwitserland. In dit dorpje net buiten Lausanne aan het meer van Genève vonden de individuele wereldkampioenschappen plaats in Freediving. In tegenstelling tot het WK vorig jaar in Canada was het dit jaar “ieder voor zich”. Een ander belangrijk verschil was het feit dat dit jaar de zwembaddisciplines (statisch, dynamisch met vinnen en dynamisch zonder vinnen) los van de buitenwaterdisciplines werden gehouden. Het laatste deel van het WK vond plaats in Nice in de week na het kampioenschap in Renens en was voorbehouden aan de diepste duikers van de wereld. Een select gezelschap waarbij de dames minimaal 40 meter en de heren minimaal 55 meter diep moesten kunnen duiken – waren het sluitstuk van het WK. Helaas was mijn beste duik van 28 meter niet voldoende om daar bij te mogen horen. Natuurlijk waren Pim en ik wel aanwezig in Zwitserland, Pim als jurylid van een 8 koppige jury bestaande uit 7 (!) nationaliteiten. Voor Pim betekende het WK een belangrijke aanvulling op zijn ervaring als internationaal jurylid. Niet ieder internationaal jurylid mag dit soort evenementen jureren en het droeg voor Pim bij aan een nog hogere rang als jurylid, een leuke ervaring dus, met veel voordelen in de toekomst! Niet voor niets is hij dit jaar genomineerd als “beste internationale jurylid” door ICARE (International Center for Apnea Recognition and Education)! Met startbewijzen voor 2 disciplines: statisch en dynamisch met vinnen heb ik deelgenomen aan dit WK, zonder al te veel training! De laatste training was in december 2004 en helaas betekende dat dat ik niet zo goed presteerde als op wedstrijden eerder dit jaar. Ondanks dat training niet de enige voorwaarde is om goed te presteren was ik het “gevoel” een beetje kwijt. Mijn voorbereiding bij statisch voelde alsof ik iets aan het doen was dat ik al een paar jaar niet meer had gedaan, hetgeen me erg uit mijn concentratie heeft gehaald. Al met al wist ik toch nog 3 min. 26 sec. mijn adem in te houden en 59 meter te zwemmen. Met kramp in mijn rechtervoet na de eerste slag met mijn monovin heb ik meteen besloten dat ik nooit meer ongetraind ga deelnemen, ook al heb ik het voorrecht me tot de betere freedivers van de wereld te mogen rekenen.
Pagina 11
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Dat training niet de doorslaggevende factor was voor mijn tegenvallende prestatie bewees ik meteen de eerste trainingsavond op 2 september. Erg eenvoudig en zonder moeite wist ik mijn persoonlijk record van 4 min. 21 sec. (daterend uit maart 2004!) naar 4 min. 41 sec. te verbeteren!! Wat ik hiervoor ook niet eerder klaar kreeg was om elke training minimaal 1 keer over de 4 minuten te gaan, ook dat is tot nu toe goed geslaagd. Ook Pim heeft zijn training weer opgepakt en we zijn druk bezig met voorbereidingen voor het volgende grote evenement: het WK voor teams in Egypte in november 2006. Foto’s van het WK vind je op www.immersion.nu bij het foto album in het album “competitions” Tot snel in het zwembad! Groeten, Susan
Pagina 12
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Renovatie materiaalkarren Velen van jullie zullen het reeds hebben gezien: de materiaalkarren hebben een nieuwe 'look'. In augustus hebben Erwin en ik de materiaalkarren bij Astra-Stramon in Asten laten poedercoaten. Een initiatief dat door Arwin en Maurice was opgestart in juli. Het was nog een hele klus om de karren te strippen en naar Asten te krijgen; en naderhand weer alles ophalen en in elkaar zetten. En natuurlijk liep niet alles zoals gepland ("whats new"). Gelukkig gaf men ons bij het Ottenbad alle ruimte en ondersteuning die we nodig hadden. Maar het resultaat mag er zijn. In strak blauw, en weer voorzien van enkele nieuwe schuiven. Sinds augustus 2005 heb ik met Erwin Sonnemans het materialenbeheer van LUTRA opgepakt. Wij hopen de komende maanden wat achterstallig onderhoud in te halen, en het onderhoudswerk aan het LUTRA materiaal voor 2005/2006 wat beter in te regelen. Maar alle begin is moeilijk. We hebben beiden geen 'onderhoudsachtergrond' (laat staan van duikmaterialen), dus zijn wij de afgelopen periode flink bezig om ons te (laten) updaten over het materiaal en her en der kennis te maken. Er zullen een aantal veranderingen in het materialenbeleid aan gaan komen. Een van de uitgangspunten is dat een aanzienlijk deel van het reparatiewerk voortaan door professionele reparateurs gaat worden uitgevoerd. Dit omdat de regelgeving ook voor clubs en verenigingen strikter is geworden, en er ook nog juridische ontwikkelingen zijn op het terrein van zuurstof en -flessen.
Foto: de vernieuwde materiaalkarren van LUTRA en de tevreden materiaalcommissarissen.
Pagina 13
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Uiteindelijk is het natuurlijk ons doel dat de leden er nauwelijks iets van merken en het materiaal adequaat is voor het duiken. Echter, ook bij de leden ligt een deel van de verantwoordelijkheid voor de materialen van de club. Er zijn een paar spelregels voor 2005/2006 waar wij iedereen op willen wijzen: – check altijd voordat je materialen meeneemt voor cursus of training, of de materialen deugdelijk zijn. Dat voorkomt teleurstellingen als je net in Zeeland staat en dan pas ontdekt dat iets niet (goed) werkt. Bovendien vergroot het je eigen veiligheid, wat ook handig is; – indien materialen defect blijken, gooi ze dan niet zomaar terug in het materiaalrek zodat anderen er 'last' van kunnen hebben. Er zijn in de beide karren mapjes met labels en een registratielijst opgehangen. Label defecte materialen en schrijf op de lijst wat er mis is. Elke dinsdag of vrijdag zal een van ons nagaan of er iets defect is, en deze materialen meenemen voor reparatie; – we mogen van het Ottenbad voortaan een bak met schoon water plaatsen. Als je op dinsdag of vrijdag de eerste bent om de materialen te gebruiken, vraag dan even aan een van de zwembadmedewerkers of je de bak mag vullen met schoon water. We kunnen de bak bij het kraantje bij de roldeur vullen. Als je materialen van de club gebruikt, spoel ze dan na gebruik even na in het schone water; – tenslotte: als je op dinsdag of vrijdag de laatste bent die weggaat, voel je dan verantwoordelijk genoeg om de materiaalrekken te sluiten en weg te zetten, en de waterbak om te gooien in de goot. Alvast bij voorbaat dank en nog veel duikplezier! Namens de materialencie, Jean-Jacques Bistervels
Pagina 14
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Pagina 15
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
De pen van…: Saskia Vet
Hallo allemaal, Deze keer was de pen voor mij. Ik heb er lang over nagedacht wat ik moest gaan schrijven, en had bedacht dat ik best een stukje kon schrijven over mijn avontuur in Egypte. Ik ben zoals de meeste wel weten voor zes maanden naar Egypte geweest. Dit ging over de periode Okt 2004 tot mei 2005. In deze periode heb ik bij Tom en Wendy van der Waals als au pair in huis gezeten. In het begin moest ik best wel wennen aan de Arabische cultuur, aan het eten enz. Waar we het meeste aan moesten wennen was het rijgedrag van de Egyptenaren. Er kan namelijk alles, en een mooi voorbeeld daarvan is gewoon drie dik over een tweebaans weg rijden. Ook tegen het verkeer in was niks raars. Het duiken hier was natuurlijk een genot. Mijn open water had ik al, dus duiken maar. Meestal was ik een keer in de week vrij en ging ik dan mee op de boot. Hier ging ik overigens niet altijd duiken. Vaak lag ik gewoon lekker te luieren op het dek, of was een oppas voor de kindjes van gasten die samen wilde duiken. De mooiste ervaringen voor mij waren wel de Schildpad die ik op mijn 22ste duik tegen kwam. En de Thistelegorm, dit was mijn laatste duik in Egypte. Ik heb deze duik dan ook samen met mijn vader gemaakt. Sommige hebben deze duik al gemaakt, degene die het nog niet hebben gedaan kan ik het echt aanraden. Nou mijn hersenen zijn nu toch echt wel leeg, dus geef ik de pen door aan: Mark ( jaja verrassing hè omdat hij hem zo graag wilde )
Volgende keer in de pen van… Mark van Kemenade
Pagina 16
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Pagina 17
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Duikerspaniek begrijpen Door Dr. John R. Yarbrough uit Alert Diver (DAN Europe), 2e kwartaal 2005
Paniek heeft betrekking op een plotseling en vaak onvoorspelbaar begin van intense, soms blindelingse angst of verschrikking, meestal gepaard aan gevoelens van een op handen zijnd noodlot. We brengen paniek in verband met een aantal fysiologische symptomen, zoals ademloosheid, een gevoel van “niet genoeg lucht krijgen”, hartkloppingen, pijn op de borst en angst om de controle te verliezen. Panieksymptomen bereiken vaak een piek in tien minuten of minder. We kunnen drie verschillende soorten paniekaanvallen onderscheiden: 1. Situationeel verbonden, of aanvallen met een oorzaak; 2. Situationele gepredisponeerde aanvallen; 3. Spontane aanvallen Situationeel verbonden (of paniekaanvallen met een oorzaak) treden direct op na blootstelling, of in de verwachting van een situationele situatie of trigger, zoals het zien van een haai of het doorbreken van de magische 18 meter-grens naar een ‘diepe duik’. Deze panieksoort wordt vaak in verband gebracht met een specifieke fobie, zoals de angst voor haaien of de angst om ‘diep te gaan’. Hierbij zullen duikers hoogst waarschijnlijk vermijden zich in een dergelijke situatie te begeven, om op die manier de kans op een aanval zo klein mogelijk te houden. Situationeel gepredisponeerde paniekaanvallen treden meestal ook op in aanwezigheid van een trigger, maar ze doen zich echter niet altijd in dezelfde situatie voor en treden soms niet onmiddellijk op. Een gespannen nieuweling bijvoorbeeld kan twee goede duiken naar 10 meter maken, maar een overweldigend noodzaak voelen om tijdens de derde duik naar de oppervlakte te schieten. De spontane paniekaanval staat niet altijd in verband met een speciale trigger en treedt ‘zo maar ineens’ op. Dit is misschien de meest angstaanjagende aanvalsoort en waarschijnlijk één van de gevaarlijkste. Niemand kan het begin van panieksymptomen voorspellen en er bestaat geen manier om te weten wanneer en of de symptomen terugkomen.
Pagina 18
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Cognitieve en fysiologische panieksymptomen Op een bepaald moment ondervindt iedereen wel eens milde symptomen van spanning. Misschien wel de best bekende en meest algemene vorm is uitvoeringsspanning of ‘plankenkoorts’. Mensen kunnen zich gespannen of verlegen voelen omdat alle ogen op hen gericht zijn, wachtend tot ze een bepaalde vaardigheid tentoonspreiden. Dit is vaak heel duidelijk tijdens de opleiding wanneer cursisten geobserveerd worden bij het beoefenen van vaardigheden zoals het klaren van het volgelopen masker. Paniek ligt aan het einde van de spanningsboog: het kan intensief en allesomvattend zijn en rationeel denken overheersen. Ten gevolge van hun unieke omgeving kunnen duikers zich in feite gevoelig maken voor paniek, vooral in noodgevallen. De natuurlijke menselijke reacties op een overweldigend gevoel van spanning, de natuurlijke ‘vecht of vlucht’ reacties, zijn ongeschikt voor het omgaan met problemen die men in onderwater tegenkomt. Bijvoorbeeld, je automaat geeft onverwacht op een diepte van 18 meter problemen. Je lichaam merkt het gevaar onmiddellijk op en reageert door je voor te bereiden op ‘vechten of vluchten’. Je hartslag versnelt, je perceptie versmalt, bloed wordt van je interne organen omgeleid naar je ledematen. De zuurstofbehoefte wordt groter. Dit gebeurt automatisch en onwillekeurig; je kunt niets doen om het te voorkomen. Je probeert weer in te ademen, deze keer bewuster, maar zonder resultaat. Je voelt direct dat je geen lucht meer hebt en de gedachte schiet door je heen dat je gaat verdrinken. Voordat je training het overneemt en je naar je octopus of back-up luchtvoorraad grijpt, of voordat je je buddy seint dat je geen lucht meer hebt en zijn of haar octopus pakt, is je eerste impuls om zo snel mogelijk aan de situatie te ontsnappen. Je bent geneigd je adem in te houden en tenminste met een gedeeltelijk volle long naar het oppervlak te schieten. Onverwacht is een belangrijke factor hier, want als je een noodgeval verwacht, kun je er vaak op een meer klinische manier naar kijken, d.w.z. ingaan op de situatie in plaats van direct te reageren. Let op: dit voorbeeld van een automaat met een storing is van toepassing op ieder niveau duiker. Het is alleen maar een veronderstelling dat duikerveteranen totaal geen symptomen vertonen in dergelijke omstandigheden. Oefening en een veelheid aan leren spelen een belangrijke rol in hoe ervaren duikers reageren in onverwachte noodsituaties.
Pagina 19
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Paniek en Persoonlijkheidsfactoren Verschillende persoonlijkheidsfactoren dragen bij aan iemands vatbaarheid voor paniek. Mensen die gevoelig zijn voor spanning kunnen paniek verwachten door het doen van allerlei zaken, waaronder: 1. extra stress door het duiken op een nieuwe en onbekende stek; 2. proberen te diep te duiken; 3. proberen een profiel te duiken waar ze niet aan gewend zijn; 4. te veel dingen tegelijk moeten doen tot op het punt waarop het overweldigend wordt. Mensen die al aan een spanningskwaal leiden, zoals aan een obsessievecompulsieve afwijking, posttraumatische stress (vooral als het initiële trauma iets met water te maken had) of een speciale fobie hebben, zoals nyctofobie (angst voor het donker) of pnigofobie (angst om niet te kunnen ademen) kunnen nog gevoeliger zijn voor totale paniekaanvallen. Merk hierbij ook op dat sommige medische condities bepaalde mensen gevoeliger kunnen maken voor paniek. Er wordt gesuggereerd dat astma, hartklepproblemen en schildklierafwijkingen factoren zijn die ertoe bijdragen. Het gebruik van cocaïne, amfetamines of cafeïne en afkicken van alcohol of andere onderdrukkers van het centraal zenuwstelsel kunnen ook een paniekaanval veroorzaken.
Omgaan met paniek bij jezelf Één van de belangrijkste dingen die je kunt doen in het omgaan met spanningen is je bewust te zijn van je eigen toestand. Loop zo nu en dan eens door een mentale checklist: 1. Voel je een versnelde hartslag? 2. Voel je je plotseling moe, gespannen, angstig? 3. Heb je een “slecht gevoel” over de omstandigheden of de duik? Denk eraan dat het nooit te laat is een duik af te breken. Als je je gespannen voelt, vertel jezelf actief en krachtig te STOPPEN! Na dit stoppen van de gedachten, richt je je geest op een andere gedachte, zoals een hoofd-tot-voeten materiaalcontrole. Deze techniek dient een tweeledig doel: het haalt de lont uit het kruitvat van de spanning en het verzekert je dat alle spullen aanwezig zijn, goed zijn gecontroleerd en nu nogmaals gecontroleerd zijn. Dit geeft je extra veiligheid en zelfvertrouwen om door te gaan. Het helpt je bovendien ook het kalmer aan te doen en je op iets anders te concentreren dan op je spanningen. Als dit niet snel werkt, maak dan een gecontroleerde opstijging naar het oppervlak. Soms kan alleen het omhoog gaan naar ondieper water al
Pagina 20
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
helpen. Als je toch voelt dat je naar de oppervlakte moet stijgen, vergeet dan echter niet een veiligheidstop te maken. Er zijn gevallen bekend van duikers die eenmaal aan het oppervlak in paniek raakten omdat ze plotseling geloofden dat ze onmiddellijk decompressieziekte (DCZ) kregen vanwege het missen of inkorten van hun veiligheidstop. Sommigen hebben het probleem verergerd door te proberen in een bijna-paniek af te dalen. Sommige mensen geloven dat om paniek te kunnen begrijpen je het eerst aan den lijve moet hebben ondervonden. Men kan dit benaderen door een techniek te overwegen die cognitieve repetitie wordt genoemd en die bestaat uit het spelen van “Wat als?”
Stel jezelf moeilijke vragen “Wat zou ik doen als .......... gebeurde?” Bijvoorbeeld: “Wat zou ik doen als mijn buddy plotseling mijn automaat uit mijn mond rukte en zich naar het oppervlak vocht?” “Wat zou ik doen als mijn loodgordel vast bleef zitten aan een wrakstuk? Of als mijn paniekerige buddy de inflator op mijn trimjacket vastgreep en ik plotseling ongecontroleerd begon te stijgen?” Of “Wat zou ik doen als ik in kelp vast kwam te zitten?” Loop mentaal door een noodgeval. Studeer een ezelsbruggetje in voor een handeling: b.v. ‘SAFE: Slow Ascent For Exit.’ Dit is vooral effectief als je je al in een soortgelijke, maar op dat moment nog niet gevaarlijke, situatie bevindt. Denk er over hoe je op een noodgeval zou reageren terwijl je een duik in het zwembad maakt of op je veiligheidstop hangt. Het geeft je een soort mentaal patroon van hoe je zou kunnen handelen in een echt noodgeval. Het mentaal repeteren van een situatie kan je in feite één of twee ogenblikken extra geven die nodig zijn om een volledige paniek te vermijden. Vraag jezelf af of je klaar bent voor deze duik. Is je materiaal geserviced en werkt het goed? Heb je een alternatieve luchtbron, zoals een ponybottle of Spare Air? Heb je een mes of schaar bij je om je te bevrijden als je ergens per ongeluk in vast komt te zitten? Sommige duikers beschouwen een back-up signaleringsmiddel en of een jacketlampje tijdens een dagduik als onnodig. Anderen beschouwen deze kleine dingetjes als essentieel voor hun psychologisch veiligheidsnet en ze geven hen een groter gevoel van comfort en grotere vrijheid om van de duik te genieten. Is je fysieke en mentale conditie goed genoeg om te gaan duiken? Heb je een laat feestje gehad en heb je nu een kater? Voel je je wat slaperig van de antihistamine die je zojuist hebt ingenomen voor sinusproblemen of tegen zeeziekte? Voel je je misselijk van de tocht met de boot over een ruwe zee? Is je opleiding toereikend voor de situatie? Hoe ervaren ben je in het maken van nachtduiken, duiken dieper dan 18 meter of in een omgeving zonder directe toegang tot het oppervlak? Heb Pagina 21
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
je vaardigheden voor zelfhulp geleerd en geoefend of de vaardigheden om een andere duiker te helpen of te redden? Hoe zwaar voel je je belast? Probeer je te fotograferen, vissen te tellen, van het rif af te blijven, je minder ervaren buddy in de gaten te houden en een oogje op je meters te houden en dat allemaal tegelijkertijd? En hoe zit het met de omgevingsfactoren? Hoe zit het met stromingen, zicht en temperatuur? Draag je voldoende beschermende kleding voor de duik? Watertemperaturen onder de 20 graden Celsius betekenen een grote belasting van het lichaam en kou wordt als een van de belangrijkste redenen genoemd voor drop-out onder militaire duikers. Hoe goed ken je je duikbuddy? Hoe weet je wat een toevallig iemand op de boot gaat doen zodra zijn voeten het water raken, en laat staan hoe hij reageert in een moeilijke situatie of een noodgeval? Aan de andere kant, hoe weet je dat de jongere divemaster met slechts honderd duiken meer ervaren is in het omgaan met onbekende situaties dan jij, een advanced open water duiker met maar een of twee specialties, maar wel met meer dan 1.000 gelogde duiken? Dit brengt ons tot het volgende onderwerp.
Omgaan met paniek in anderen Zoals al in een eerder artikel is besproken horen tot de subjectieve, fysiologische symptomen van paniek onder andere een snelle hartslag en gevoelens van onwerkelijkheid. Dit zijn zeer reële symptomen maar ze zijn niet direct zichtbaar voor een toeschouwer. Actieve paniek kan gemakkelijk te herkennen zijn. Dit wordt vaak gezien als een duiker die probeert de automaat van een andere duiker uit de mond te rukken om te proberen lucht te krijgen of die naar het oppervlak schiet. Andere uiterlijke tekenen van een overweldigende spanning zijn ondermeer: 1. een ‘paniekerig’ staren met grote ogen (of zoals een instructeur zei: “je oogkassen raken de lenzen van je masker”); 2. snelle, ondiepe, inefficiënte ademhaling; 3. hyperventilatie (of soms adem inhouden tijdens een snelle opstijging); 4. met armen of benen zwaaien of plotseling niet instaat zijn tot samenhangende communicatie. (Zie kader). Gedurende de PADI Rescue Diver of SSI Stress and Rescue breveteringscursussen of op het niveau van de divemaster en instructeur leren gevorderde duikers deze situaties te herkennen en ermee om te gaan.
Pagina 22
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Paniek kan nog een andere en meer onverwachte vorm aannemen, d.w.z. met plotseling een zich onttrekken of catatonie, een onwillekeurig ‘bevriezen’ of de onmogelijkheid zich te bewegen of op een andere manier te reageren. Als de duiker een licht negatief drijfvermogen heeft kan catatonie een langzaam wegzakken tot gevolg hebben; de duiker kan naar een diepte zakken waarop een veilige redding moeilijk wordt. Een aantal van dit soort ongevallen heeft zich in de loop der jaren voorgedaan, hoewel we misschien nooit zeker zullen weten of ze het gevolg van paniek waren. Houd wel in gedachten dat een ‘passieve’ paniek zoals catatonie net zo snel om kan slaan in een actieve vorm als iemand plotseling uit zijn staat van onttrekking komt. Dit gebeurt vaak als de duiker benaderd wordt door een buddy of hulpverlener. Op dit punt kan de duiker de automaat van de hulpverlener grijpen, zich onbewust van het feit dat hij hun gezamenlijke veiligheid ook in gevaar brengt, de hulpverlener omstrengelt of hem meesleept in de opstijging. Aan de oppervlakte kan een duiker een andere duiker van zich wegduwen in een poging verder uit het water te komen, de duiker kan de hulpverlener onderduwen en andere verwondingen toebrengen aan degenen die hem proberen te helpen. Nogmaals, een opleiding in duiker hulpverlening en het echte oefenen van de vaardigheden kan in een dergelijke situatie van onschatbare waarde blijken te zijn. Een vuistregel in het proberen om te gaan met paniek bij anderen is van het hoogste belang: zorg eerst voor jezelf. Je kunt iemand anders niet helpen als je in de problemen zit of uitgeschakeld bent. Als je probeert te helpen en je komt ook in moeilijkheden heb je alleen maar een tweede noodgeval geschapen dat iemand anders moet oplossen. Voorbereid duiken betekent dat je jezelf en anderen kunt helpen.
Objectieve Tekenen van Paniek Op diepte: 1. Snelle, oppervlakkige ademhaling of hyperventilatie (of soms het inhouden van de adem tijdens een snelle opstijging). 2. Plotseling onvermogen tot communicatie of het opvolgen van aanwijzingen. 3. Grote ogen, angstige gelaatsuitdrukking (zoals te zien door het masker). 4. Grijpen naar de automaat of octopus van een ander duiker. 5. Naar de oppervlakte vluchten (meest voorkomend) of ander onberedeneerd gedrag. 6. Teruggetrokken, op een trance gelijkende staat of catatonie.
Pagina 23
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Aan het oppervlak: 1. Hoofd achterover en uit het water, snakken naar adem (vaak met het masker af). 2. Wild met de armen zwaaien alsof men probeert zichzelf uit het water omhoog te duwen. 3. Niet in staat tot spreken of tot roepen om hulp vanwege het snakken naar adem. 4. De duiker in paniek heeft vaak zijn vest niet opgeblazen en heeft zijn lood nog om terwijl hij / zij probeert het hoofd boven water te houden. Symptomen van Paniek bij Duikers 1. Tachycardie (versnelde hartslag), hartkloppingen, of palpitaties (snel fladderen of bonzen van het hart). 2. Overmatig zweten. 3. Droge mond. 4. Trillen. 5. Gevoelloosheid of tintelingen. 6. Plotseling koud of warm hebben. 7. Kortademigheid of het gevoel dat je niet voldoende lucht krijgt. 8. Gevoel van verstikking. 9. Pijn op de borst of een gevoel alsof er een strakke band rond de borst zit. 10. Misselijkheid, overgeven, of maagproblemen. 11. Een gevoel alsof men de controle over darmen of blaas gaat verliezen of dit ook werkelijk doen. 12. Zich duizelig licht in het hoofd voelen, of alsof men op het punt staat flauw te vallen. 13. Een onwerkelijk gevoel (derealisatie) of depersonalisatie (alsof men los is van zichzelf, alsof men de gebeurtenissen van bovenaf of van buiten het eigen lichaam waarneemt). 14. Angst om controle te verliezen of om ‘gek te worden.’ 15. Intense verdrinkingsangst, of de plotselinge vrees dat je op het punt staat dood te gaan.
Pagina 24
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Lutra Jeugd Hallo Lutraantjes, Het seizoen is weer begonnen en de lessen draaien weer vol op. Dit keer hebben we bijna alle opleidingen vol behalve S2, die hebben met z’n 4e lekker privé les. Voor de vakantie hebben jullie het 40 jarig bestaan gevierd met een zwem feestje. Muziek, snoep, golven en zelfs een klein duikje met perslucht voor wie wilde. Ik denk dat het leuk was jullie niet? Ook hebben jullie goed je best gedaan met het verkopen van loten voor de grote clubactie. Er zijn in totaal 400 loten verkocht door heel de vereniging. Bij de Jeugd was er een prijs te winnen voor wie de meeste loten had verkocht. Dat is een onderwater fototoestel die 30 meter onderwater kan! Deze is gesponsord door Emiel Otten van Otten onderwatersport. De winnaar van deze prijs wordt in de les bekend gemaakt en zal volgende keer in het clubblad staan. Tot dan! Agenda 2 Dec. 16 Dec. 23 Dec.
Sinterklaas Examen S1 en S2 Spel
Pagina 25
4 0 jaar
Oproep
nr 5 - 2 0 0 5
!!!!!!!
Wie wil er onze jeugdafdeling versterken??? Beste Lutranen en ouders, opvoeders en jong volwassen duikers, we zijn naarstig op zoek naar actieve vrijwilligers, die ons helpen met de opleiding van de jeugd. Ik denk dan aan snorkelles geven of begeleiden. Divemasters voor de opleidingen met perslucht. Maar het kan ook zijn voor het klaarleggen van de duik en snorkelspullen. Ook denk ik aan begeleiders van duiken in het buitenwater. Heb je zin??? Bel of mail dan gerust met een van de jeugdbegeleiders of met onze opleidingscoördinator Linda van Kemenade 0499-373276
Doen, doen, doen, doen.
Lijst met cursussen op de vrijdagavond Cursusnaam
instructeur
telefoonnummer
Snorkelen 1 Snorkelen 2 Snorkelen 2½ Snorkelen 3 Openwater Advanced openwater Vrije training Algemene Informatie Vertrouwenspersoon
Linda van Kemenade Mirjam van Kemenade Martijn Luttje Johan Boeren Erik van Doorenmalen Pieter van Sambeeck Dick den Ouden Marja den Ouden Petra van Mol
0499-373276 0499-373276 040-8440830 0492-383326 040-2480369
Pagina 26
040-2482384 040-2482384
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
OPROEP AAN ALLE LEDEN!!!
Heb jij altijd al iets in het clubblad willen schrijven? Dit is je kans!! Stuur iedere 2 maanden voor de sluitingsdatum jouw stukje in! Volgende keer is de sluitingsdatum 16 december
Pagina 27
4 0 jaar
nr 5 - 2 0 0 5
Dinsdag 8 november Mosselavond
Pagina 28
