Medewerkers van IBN aan de slag bij Kuehne & Nagel.
Werk met diploma
48
Hoe kan functiedifferentiatie kansen bieden voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt? En hoe kunnen daarmee (toekomstige) personeelstekorten in de techniek opgelost worden? Om dat te onderzoeken startten Philips, Vetipak, Sligro, Kuehne & Nagel samen met IBN en ROC De Leijgraaf de pilot Food & Feed.
Structuur
‘Wel binnen de lijnen op de vloer blijven, hè’ waarschuwt Hans. Trots: ‘Ja, alles is hier gestructureerd. Sinds een halfjaar werken we helemaal “lean”. Martin: ‘Kijk, daar tussen die witte lijnen staan de pallets; we laten hier niets aan het toeval over. Duidelijkheid en structuur, daar vaart de IBN-ploeg goed bij.’ Van de ploeg gaan alleen Pascal en Richard op woensdag naar school, om de hoek bij ROC De Leijgraaf. Ze volgen er een opleiding tot Assistent logistiek medewerker, die door ROC De Leijgraaf is ontwikkeld voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De opleiding volgen ze samen met tien andere kandidaten. Die werken ook via IBN bij werkgevers in de logistiek, zoals bij Sligro, Vetipak en Philips. Deze bedrijven zijn net als Kuehne & Nagel (met uitzondering van Philips, red.) aangesloten bij Food & Feed, een netwerk van bedrijven in de voedingsmiddelen- en diervoederindustrie in de regio Noordoost-Brabant.
Functiedifferentiatie
Locus heeft in 2011 het initiatief genomen voor de pilot en de samenwerking gezocht met zowel Food & Feed, IBN als het ROC. Doel van de pilot is: ervaring opdoen met functiedifferentiatie.
Investeren in mensen loont ‘IBN is consta nt bezig met va k k rachten en we doen er alles aan om mens e n n a a r w e r k t e b e g e l e i d e n’, v e r t e l t L eona rd Steet sel, d irec teu r IBN A rbeid sinteg rat ie. ‘Bij de pilot Fo o d & Fe e d h e b b e n w e m e e r d e r e k la nten va n IBN bet rok ken. Met deze k l a n t e n , z o a l s S l i g r o e n Ve t i p a k , hebben we ger ichte en specif ieke a fs p r a k e n g e m a a k t o v e r d e m o g e l i j kheden van onze medewerkers. L ocus breng t de par tijen bij elkaar en zorg t dat er op hoofd lijnen a fspra ken met elk aa r worden gemaa k t. We m o e t e n h e t n a m e l i j k w e l s a m e n d o e n . A l s e e n w e r k ge v e r b e s l u i t n i e t meer deel te nemen, d a n heef t d it gevolgen voor de medewerker en de pilot. Dat geldt ook voor de groep medewerker s: door goed met el k a a r samen te werken, kunnen ze zich aan elkaar optrek ken. D e k a nd id ate n v a n de pi lot w e rk e n vol w a a r d ig me e op de w e rk v lo e r. I n ve s te r e n i n me n s e n lo ont ; vol w a a r d ig k u n ne n de e l ne me n a a n de m a at s c h ap pij do or w e rk i s vo or ie de r e e n v a n b e l a ng. Z o he e f t I BN on l a ng s e e n on de r z o e k ge d a a n . Me n s e n d ie no g ge e n w e rk he bb e n , ge ve n hu n le ve n e e n 6 , 3 a l s r app or tc ij fe r. Me n s e n d ie w e rk e n w a a r de r e n hu n le ve n me t e e n 7, 2*. Uit: ‘ vo or fe ite n, vo or op e n he id, vo or in z ic ht ’, e e n uitgave ove r maat s c hap p elijk re nde me nt van IBN .
•
49
fotografie Phil Hemmis
Om half acht beginnen Richard van Riemsdijk (44) en Pascal Lourenssen (36) bij Kuehne & Nagel in Veghel. Ze worden er gedetacheerd via IBN, net als hun ruim twintig collega’s. Want IBN beheert een aantal productielijnen van Kuehne & Nagel. ‘Stickeren, deksels op verpakkingen draaien, dozen inpakken – de medewerkers van IBN werken volwaardig mee’, aldus Hans van Dijk, operationeel manager bij Kuehne & Nagel. ‘En mocht er te weinig werk zijn op de “IBN-lijnen”, dan werken ze mee met de reguliere medewerkers van Kuehne & Nagel.’ Op de werkvloer heeft de IBN-ploeg een eigen aanspreekpunt. Martin Wolfs, groepsleider bij IBN, begint om zeven uur. ‘De productielijnen worden in samenwerking met Kuehne & Nagel voorbereid. Als wij de componenten aangeleverd hebben gekregen, zorg ik ervoor dat de medewerkers de juiste instructie krijgen om het werk te kunnen uitvoeren’, aldus Martin. ‘Deze lading hier met chocola van een bekende fabrikant gaat naar Amerika, daar moeten andere etiketten op. Die etiketten leg ik dan klaar bij de productielijn met een voorbeeld hoe en waar het etiket geplakt moet worden.’ Ook als er onrust is, spreekt Martin zijn mensen aan. ‘Soms komt het voor dat iemand zijn dag niet heeft en dat kan het werkproces verstoren. Dan haal ik zo iemand meestal even uit de groep. Want het werk moet immers wel op tijd af. Daar zijn we bij onze “eigen lijnen” verantwoordelijk voor’, aldus Martin.
50
Pascal van IBN aan het werk bij Kuehne&Nagel
‘Er is een tekort aan technici, en dat tekort groeit alleen maar.’ Daarvoor weekten de bedrijven logistieke secundaire taken uit de reguliere functie van vaktechnisch procesoperator en leiden daar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt gericht voor op. De specialist kan zich zo nog beter op zijn primaire taken – zijn vak – richten.
Paul Bekkers van ROC De Leijgraaf en (mede)samensteller van de opleiding: ‘Er is een tekort aan technici en dat tekort groeit alleen maar. Weinig jongeren kiezen voor techniek. Waarom we de medewerkers dan opleiden voor logistiek en niet voor techniek? Bijna iedere technische functie kent logistieke aspecten. Wanneer de technici op mbo-2, -3 en -4 niveau daarbij worden ontlast door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, kunnen zij zich meer richten op hun kerntaken.’ De opleiding van ROC De Leijgraaf richt zich dan ook vooral op logistieke taken in de proces- en productietechniek. Daarvoor maakte ROC De Leijgraaf een werkplekanalyse bij de betrokken bedrijven en leidt de mensen gericht op. Zo leren de kandidaten onder begeleiding processen uit te voeren volgens de zogenaamde Standaard Operatie Procedures (SOP’s). Wanneer zij hun diploma hebben, zijn ze onder andere in staat om de productiemachine volgens voorschriften te bedienen en om zowel in teamverband als individueel de werkplanning te halen.
Certificering proces- en productietechniek
Aan het eind van de rit, vermoedelijk na 18 maanden, behalen Richard en Pascal het diploma Assistent logistiek medewerker (een vakdiploma op niveau 1, red.), aangevuld met certificeringen op het gebied van procesen productietechniek. Renate Brinkman, Supervisor Groepsdetacheringen bij IBN: ‘De bedoeling is dat ze
Er is ruggengraat voor nodig ‘ Va n u i t h e t P h i l i p s We r k g e l e g e n heidsplan hebben w ij t wee kandid a t e n g e p l a a t s t i n d e p i l o t Fo o d & Fe e d ’, v e r t e l t F r a n k V i s s e r, m a n a g e r v a n he t Ph i l ip s We rkg e le g e n he i d s p l a n . ‘ H e t i s g o e d om mensen werk te bieden met een diploma waar ze op de ex ter ne a rbeidsma rk t goed mee voor de dag kunnen komen. Maar het op sta r ten va n de pilot was niet ge mak kelijk. Door de economische sit uatie lig t het overa l helemaa l p l a t , n i e m a n d h e e f t d e “ g u t s ”. Wa nt w a a r om z ou j e k e n n i s op do e n voor e en sit uat ie d ie ooit komt? Ve e l w e r k g e v e r s d e n k e n o o k : waarom zou ik dat doen wanneer d e s w - s e c t o r h e t o o k k a n? M a a r het is juist heel belangr ijk om sa men met werkgevers, sw-bed r ijven en gemeenten er va r ingen uit te w isselen. Er is wel r ug gengraat voor nodig. Daarom is het ook zo goed dat L ocus er is. L ocus heef t de rol van coördinator in de pilot Fo o d & Fe e d . H e t z o r g t a l s l a n d e lijk contact persoon voor kennisdeling met geïnteresseerde sw-bedr ijven en het Minister ie v a n S Z W.’
•
51
Dit zogeheten jobcarven moet het mogelijk maken om in de toekomst meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te plaatsen in het reguliere bedrijfsleven. En dan vooral in de techniek. Dat is hard nodig, want hoewel de werkloosheid snel oploopt, schreeuwt de industriesector om goed geschoold technisch personeel. Nederland stevent af op meer dan 150.000 vacatures in de branche vanaf 2016, waarvan 60.000 op mboniveau. Wanneer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt de secundaire taken van hoger opgeleide technici kunnen overnemen, kan een deel van het tekort worden opgelost, zo luidt de gedachte.
door het traject breder inzetbaar zijn, en meer kansen hebben op de arbeidsmarkt – ook buiten Kuehne & Nagel. En Richard en Pascal doen het trouwens zo goed dat ze waarschijnlijk kunnen door-stromen naar niveau 2.’ Paul is ervan overtuigd dat door deze methodiek een substantieel tekort aan technici kan worden teruggedrongen. ‘Het mooie is, een technicus kan ondersteund worden door (meerdere) parttime logistiek medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt’, aldus Paul. ‘Komt dat even goed uit, want veel van deze mensen werken deeltijd. Zo kunnen we het tekort aan technici terugdringen én meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag helpen.’
Slimmer
52
Op dit moment voeren Pascal en Richard al meer en andere taken uit binnen Kuehne & Nagel dan hun collega’s van IBN. Zo verzorgen zij enkele administratieve handelingen of hebben de leiding over een productielijn bij Kuehne & Nagel. Renate: ‘Wanneer Pascal en Richard het diploma Assistent logistiek medewerker hebben, kunnen zij nog meer taken overnemen.’ ‘Leuk’, vindt Richard het om een dag naar school te gaan. ‘Ik word er slimmer van en het breekt de week. Ik leer er veel, zo krijg ik meer inzicht in de logistieke processen op de werkvloer. Maar we krijgen bijvoorbeeld ook vakken als Nederlands. Daarnaast gaan we bij elkaar op de werkvloer kijken, om te zien hoe het er bij andere bedrijven aan toe gaat.’ De andere kandidaten zijn pas bij Kuehne & Nagel op bezoek geweest. Pascal: ‘Nee, wij zijn nog niet bij andere bedrijven op bezoek geweest, dat komt nog. Maar ach, het liefst werk ik gewoon bij Kuehne & Nagel, hoor.’ Lacht: ‘Ik vind het werk hier leuk, maar mijn vorige werk vond ik ook leuk. Als ik maar lekker bezig ben.’ Richard knikt instemmend: ‘Ja, dat geldt voor mij ook.’•
‘Ik leer er veel, zo krijg ik meer inzicht in de logistieke processen op de werkvloer.’
