Mastersessies 2014 Sessie 5 9 september 2014 Transitie en Transformatie Locatie: De Brauw Blackstone Westbroek
Raymond van Gils Quint Wellington Redwood • Adviseur en projectmanager • Voorzitter PON werkgroep Transitie • Expertisegebieden: Transitie, governance en sourcing
Geert Heling Médoc MC • Management consultant • Professor of Organizational Behavior Maastricht School of Management • Gedrag, Mindset, Cultuur • Advisering en begeleiding in: change management, governance, performance improvement
Agenda 1.
Introductie
2.
Doelstellingen Masterclass
3.
Definitie Transitie
4.
Visie en strategie
5.
Kritische succesfactoren
6.
Aanbevelingen
7.
Vragen
25-9-2014
Masterclass Transitie en Transformatie
4
Introductie • Bij deze 5e Mastersessie van Platform Outsourcing Nederland http://platformoutsourcing.nl/ • Voor en door outsourcing practitioners • Mix van theorie, kennis en praktijkervaring • Exclusief voor uitbesteders – Wie zijn de docenten? – Wie zijn de deelnemers?
Masterclass Transitie en Transformatie
De sourcing cyclus
Masterclass Transitie en Transformatie
Quint’s Sourcing Framework – The Snake ©
Masterclass Transitie en Transformatie
Agenda 1.
Introductie
2.
Doelstellingen Masterclass
3.
Definitie Transitie
4.
Visie en strategie
5.
Kritische succesfactoren
6.
Aanbevelingen
7.
Vragen
25-9-2014
Masterclass Transitie en Transformatie
8
Doelstellingen Masterclass Enkele kernvragen die om beantwoording vragen… Hoe bereid je je als Uitbesteder voor? Hoe krijg je een beeld van de complexiteit? Hoe borg je de continuïteit van de bedrijfsvoering? Hoe borg je het draagvlak van de organisatie voor de verandering? Hoe borg je de verschillende soorten dienstverlening? Hoe borg je een optimale samenwerking tussen de partijen? Hoe kan de kans van slagen worden vergroot? Hoe krijg je een latende leverancier uit zijn loopgraaf? …
Doelstellingen Masterclass
Strategy Structure Systems Processes Procedures …
Hard variables Soft variables
The 7-S model (Peters & Waterman, 1982)
People Behaviour Attitudes Mind-set Leadership Culture …
Doelstellingen Masterclass • Inzicht krijgen in de diverse facetten van de harde en zachte verandering die een Uitbesteder bij een nieuw contract (ne generatie) ondergaat • Inzicht krijgen in de wijze van organiseren • Inzicht krijgen in cultuur- en gedragsaspecten • Inzicht krijgen in kritische succesfactoren en valkuilen
25-9-2014
Masterclass Transitie en Transformatie
11
Agenda 1.
Introductie
2.
Doelstellingen Masterclass
3.
Definitie Transitie
4.
Visie en strategie
5.
Kritische succesfactoren
6.
Aanbevelingen
7.
Vragen
25-9-2014
Masterclass Transitie en Transformatie
12
Definitie Transitie
Outsourcing Transition Management …is the management of change to deliver everything that the provider promised to deliver during the bid process and formalized in the contract.
It is important to make a distinction between two sets of activities:
1 MODULE 9
Transfer is the transfer of people, assets, contracts and services into the provider and the establishment of business controls.
2
Transformation is the management of all discrete projects necessary to move the client’s services from ‘Present Mode of Operation’ to the agreed ‘Future Mode of Operation’ to deliver the agreed business benefits of the contract to both the client business and the Provider. 13
Wat zijn de archetypes en uitdagingen? Type 1 = Pure Transfer
Transfer
Transitie in zijn pure en eenvoudige vorm. De overdracht vindt “as is” plaats en heeft betrekking op medewerkers, middelen, contracten van derden, procedures en technologie Uitdagingen zijn…
Type 2 = Eerst Transfer, dan Transformatie
Transfer
Transformatie
Meest voorkomende Transitie, waar de juridische verantwoordelijkheid over de dienstverlening is overgedragen aan een nieuwe leverancier. De nieuwe dienstverlener organiseert de Transformatie. Uitdagingen zijn…
14
Wat zijn de archetypes en uitdagingen? Type 3 = Eerst Transformatie, dan Transfer
Transfer
Dienstverlening wordt eerst onder de verantwoordelijkheid huidige dienstverlener getransformeerd. Nadien wordt de dienstverlening overgebracht naar de nieuwe dienstverlener.
Transformatie
Uitdagingen zijn… Type 4 = Transfer & Transformatie gelijktijdig
MODULE 9
Transfer & Transformatie
Transitie met een grote sprong voorwaarts in geplande technologie en werkwijze. Veelal bekend als “Greenfield” en typisch voor bijvoorbeeld Cloud services.
Uitdagingen zijn…
15
Agenda 1.
Introductie
2.
Doelstellingen Masterclass
3.
Definitie Transitie
4.
Visie en strategie
5.
Kritische succesfactoren
6.
Aanbevelingen
7.
Vragen
25-9-2014
Masterclass Transitie en Transformatie
16
Van een visie naar een strategie en aanpak Harde variabelen De vijf (5) interactieve dimensies die minimaal van belang zijn: 1.
De sourcing strategie en key drivers;
2.
De variëteit van volume factoren;
3.
De variëteit van complexiteitsfactoren;
4.
De inkoopstrategie;
5.
Het ecosysteem aan leveranciers, oplossingen en ontwikkelingen.
De impact van volume en complexiteitsfactoren …………… …………… De variëteit van volume factoren
2.
# percelen en betrokken dienstverlening; # medewerkers in scope; # applicatie componenten; # Euro’s gebudgetteerd voor transitie; # Euro’s gecontracteerd voor service delivery; …
De variëteit van complexiteitsfactoren − − − − − −
Bedrijfskritisch karakter van de dienstverlening In scope projectactiviteiten; Variëteit van diverse arbeidsrechten en voorwaarden; Link tussen Business Case en gecontracteerde funds; Beschikbaarheid exit afspraken; …
Volume
X
Transfer
Transfer
X
Transformatie
X
MODULE 9
Transfer Transformatie
Transfer & Transformatie
Complexiteit
…………… ……………
Tender strategie
− − − − − −
Sourcing strategie
1.
Welke essentiële vaardigheden zijn van belang? Transitie Management Vaardigheden
&
&
Integrale aanpak
Project Management
Management of Change
Systematisch de A functionele systematische en holistische aspecten borgen assessment van gedurende alle de zes (6) projectfasen en sourcing aspecten integreren in de aanpak en planning
Doorlopende Doorlopende project beheersing beheersing van op tijd, geld, scope het project en de en om de producten op het doelstellingen van gebied van tijd, de aanbesteding geld,tekwaliteit borgen en scope
Borgen van de cultuuromslag en gedragsaspecten gedurende de verschillende fasen van de transitie.
&
&
19
Van een strategie naar een aanpak (per aspect)
25-9-2014
Masterclass Transitie en Transformatie
20
Het belang van projectmanagement
− − − − − − −
Stakeholder management Collectieve ambitie en doelstellingen Scope afbakening Gezamenlijke strategie en aanpak Verantwoordelijkheden afgebakend Gedeelde risico’s …
Transitie Start-up
Transitie Initiatie
CMO
− − − − −
Bewaken van de doelstellingen van de aanbesteding Vasthouden draagvlak voor de verandering Realisatie op basis van eigenaarschap en verantwoordelijkheden Conform de richtlijnen en afspraken …
−
Run & Control Transitie Transfer Transformatie
Support Operations
TMO
− − − −
Restpunten geïdentificeerd Acceptatie op basis van SMART criteria Stokje overdragen Operationele wijzigingen door DSG …
Transitie Close
FMO 21
De projectorganisatie en de aandachtspunten Een voorbeeld
Uitbesteder
Huidige leverancier
Latende leverancier
22
Het belang van een Regieorganisatie 1.
Besturen van de werkstromen: standaard dienstverlening conform SLA; niet standaard wijzigingen; projecten en controle op projectportfolio.
2.
Bewaken contractafspraken transitie en re-transitie;
3.
Bewaken van het realiseren van de gewenste situatie;
4.
Accepteren en borgen afgesproken resultaten;
5.
Bewaken beschikbaarheid dienstverlening
6.
…
25-9-2014
Masterclass Transitie en Transformatie
Van een visie naar een strategie en aanpak Zachte variabelen
B Roll-out
B
A Groei proces
A
Masterclass Transitie en Transformatie
Van een visie naar een strategie en aanpak Zachte variabelen.
Masterclass Transitie en Transformatie
Essentiële Aspecten van Change Management • Alle verandering impliceert iets verliezen en iets winnen • Veranderingen worden doorgaans als bedreigend ervaren • Elke organisatieverandering vergt verandering in werkwijze, en dus in gedrag • Gedragsverandering is ‘wicked stuff’ • CM = Managing Emotions, Expectations and Perceptions • Soms is ‘tegen-intuïtief’ handelen noodzakelijk
Masterclass Transitie en Transformatie
Change Management = Managing Emotions • De aankondiging van een verandering wordt meestal als ‘slecht nieuws’ ervaren. • Verandering impliceert altijd dat iets verloren gaat. • Wat vrezen mensen te verliezen?
Veiligheid / geborgenheid Macht / invloed / status Territorium Relaties / netwerk Gevoel van richting en betekenis ….
Masterclass Transitie en Transformatie
Psychological Phases in Change
from Danger
to
Opportunity
1. Denial
3.
Exploration
2. Resistance
4.
Commitment
Masterclass Transitie en Transformatie
Standaard posities bij organisatieverandering
Top-management Middle management
Werkvloer/ medewerkers
Masterclass Transitie en Transformatie
Veranderstijlen: twee uitersten
Opgelegd – – – – – – – – –
Top-down Roll-out Gemakkelijk Snel Korte termijn Weerstand Tijdelijk Verlies-minimalisatie …
Participatief – – – – – – – –
Inbreng bottom-up Zoekend Complex Duurt langer Lange termijn Commitment Duurzaam Win-maximalisatie
–…
Masterclass Transitie en Transformatie
Change Management = Managing Expectations
Buying-in is een individuele, bewuste keuze:
‘What’s in it for me ?’ Welk risico loop ik ? Welk perspectief is er ? Is er ruimte voor bewegen ? Geleerde cultuur: beloning of bestraffing ? Sporen de agenda’s ? (‘Ja’ zeggen, ‘nee’ doen) ….
Masterclass Transitie en Transformatie
Condities voor “Changing Behaviour”
Masterclass Transitie en Transformatie
Gedragsverandering is bovenal “Leren”
Leren bij volwassenen bestaat uit: 1.
Weten wat je wilt bereiken
2.
Bestaand gedrag afleren
3.
Nieuw gedrag aanleren
4.
Het nieuwe gedrag borgen
Masterclass Transitie en Transformatie
Collectief nieuw gedrag aanleren
Leren binnen Organisaties vergt: • Vaste gedragspatronen doorbreken • Creativiteit aanspreken • Flexibiliteit verhogen • Energie aanboren • Experimenteren • etc. echter …
Masterclass Transitie en Transformatie
Mindset: Perceptie en Samenwerken • Waarnemen is iets voor ‘waar’ nemen • Waarneming kent vertekening en verstoring
• Goede samenwerking vraagt communicatie over waarneming en interpretatie • Beïnvloeden is vooral sturen van perceptie • ‘Mindset’ bepaalt de manier van kijken en denken
Masterclass Transitie en Transformatie
Change Management = Managing Perceptions
Mindset geprogrammeerde wijze van waarnemen, van denken
en daarmee leidend tot handelen.
Masterclass Transitie en Transformatie
Change Management = Managing Perceptions
Mindset - Mindset wordt bepaald door allerlei factoren en omstandigheden; o.a. door: - Cultuur - Leeftijd - Gender - Opleiding - Professie - Positie/functie -… Masterclass Transitie en Transformatie
Wat zijn de zachte elementen? Organizational Matrix Technical viewpoint
Internal Staff / Organization Personnel
Policy
Vision, Strategy Goals, etc.
1
2
Structure, Tasks, Authorities, etc.
4 Power and Influence
Stakeholders
5 Decision Taking (informal structure)
Cultural viewpoint
Internal Organiz. Climate
7
3
People, Competences, HR systems, etc.
6
Authority, Autonomy, Responsibility etc.
8
9
Co-operation, Attitude, Competition, Commitment, Ownership, etc. etc.
PROBLEM ASSESSMENT IN RELATION TO CHANGE
(after P.Camp (1996)
Agenda 1.
Introductie
2.
Doelstellingen Masterclass
3.
Definitie Transitie
4.
Visie en strategie
5.
Kritische succesfactoren
6.
Aanbevelingen
7.
Vragen
25-9-2014
Masterclass Transitie en Transformatie
39
Kritische succesfactoren Zachte variabelen 1. Visie, Leiderschap en Adequate Sturing 2. Managen van Emoties, Verwachtingen en Percepties 3. Rationeel en Emotioneel passend ‘Verhaal’ 4. Aandacht en Betrokkenheid 5. Doorzettingsvermogen en Discipline 6. Expertise in Change Management 7. …
Masterclass Transitie en Transformatie
Kritische succesfactoren Harde variabelen 1. Due Diligence op geschetste klant- als leverancierssituatie;
2. Vasthouden aan de transitieaanpak; 3. Collectieve ambitie vs. realistische verwachtingen; 4. Business betrokkenheid vanaf het 1e uur;
5. Business Case Transitie is leidend, tenzij…; 6. Re-transitie afspraken up-to-date; 7. …
25-9-2014
Masterclass Transitie en Transformatie
41
Agenda 1.
Introductie
2.
Doelstellingen Masterclass
3.
Definitie Transitie
4.
Visie en strategie
5.
Kritische succesfactoren
6.
Aanbevelingen
7.
Vragen
25-9-2014
Masterclass Transitie en Transformatie
42
Aanbevelingen Harde variabelen Zorg voor … 1. Gezamenlijke borging en evaluatie van de aanpak; 2. Duidelijke verantwoordelijkheden en …; 3. Vertrouwen in de leverancier is goed, maar …;
4. Transparante en een respectvolle samenwerking; 5. Aandacht op zichtbare en meetbare resultaten; 6. Continue borging belangen van de stakeholders;
7. …
Masterclass Transitie en Transformatie
Aanbevelingen Zachte variabelen Zorg voor … 1. Aansprekende lange termijn visie, duidelijke doelstellingen; 2. Aandacht aan de ‘trage variabelen’ (ook in due diligence);
3. Ownership op alle niveaus (betrek mensen zoveel mogelijk); 4. Adequate sturing op resultaten, mindset en gedrag; 5. Heldere, consistente communicatie, en voorbeeldgedrag;
6. Passende Leiderschapsstijl; 7. Cultuur van Vertrouwen, Perspectief, Leren, en Samenwerken; 8. …
Masterclass Transitie en Transformatie