market monitor
Focus op elektronica en de ICT sector huidige prestaties en vooruitzichten
Mei 2014
In deze uitgave… Inleiding
Vooruitgang – tegen en prijs
3
Frankrijk
Een bescheiden herstel verwacht in 2014
4
Duitsland
Minder insolventies in 2013
Nederland
Verkoop van consumentenelektronica blijft zwak
10
Polen
Algemeen lage marges en sterke concurrentie
14
VSA
Verdere groei in de meeste segmenten
17
.
7
Marktprestaties in een oogopslag
21
België
Opleving van verkoop verwacht in 2014
21
Indië
Valutavolatiliteit blijft een probleem
22
Overzichtstabel
Overzicht van de prestaties per sector per land
23
Sectorprestaties
Wijzigingen sinds Maart 2014
24
Op de volgende pagina’s geven we aan de hand van de volgende weersymbolen de algemene economische vooruitzichten per sector weer:
Uitstekend
Goed
Redelijk
Matig
Slecht
2
atradiusmarketmonitor
Vooruitgang – tegen een prijs
De sector elektronica en informatie- en communicatietechnologie (ICT) wordt gedreven door constante innovatie. Dat is wat zijn klanten, zowel particulieren als bedrijven, verwachten. Verwachtingen die vaak op het randje van hysterie balanceren in de aanloop naar de volgende generatie van een elektronisch apparaat. Voor bedrijven die actief zijn in de elektronica/ICT-sector is die verwachting zowel een uitdaging als een opportuniteit. Een uitdaging omdat dit van hen vereist dat ze altijd klaar staan om aan de verwachtingen van de klant te voldoen en een opportuniteit omdat ze – zolang ze de verwachtingen van de klant inlossen – relatief verzekerd zijn van een continue inkomstenstroom. Deze editie van Market Monitor bewijst dit punt. In Duitsland kan de sector consumentenelektronica een impuls verwachten van de nieuwe generatie spelconsoles. Frankrijk en Nederland zijn slechts twee van de landen in deze editie waar cloudcomputing inmiddels een must is voor veel soorten bedrijven, niet in het minst omdat het de kosten van investeringen in kantoorhardware beperkt. In de Verenigde Staten zal de vraag naar innovaties zoals 3D-printers, slimme horloges en ultra HD-televisies een belangrijke rol spelen in de toekomstige groei van de Amerikaanse ICT-sector. Dit constante streven naar verandering in een dergelijke competitieve sector – in onze verslagen wordt de concurrentie als "fel" en zelfs "moordend" omschreven – heeft een prijs. Die prijs is de winstmarge. Polen heeft een reputatie opgebouwd als een van de snelst groeiende ICT-markten in Centraal-Europa, maar de prijsdruk heeft tot gevolg dat grotere bedrijven kunnen overleven ten koste van de kleinere. In deze Market Monitor bespreken we ook de sterke en zwakke punten van de ICT-sector in India en België.
Indien u na het lezen van een artikel in dit rapport meer informatie zou wensen over het beschermen van uw handelsvorderingen tegen wanbetalingen van uw klanten, dan kunt u de Atradius website bezoeken. Indien u meer specifieke vragen hebt en wenst te spreken met een specialist van Atradius, gelieve ons dan hier een boodschap achter te laten en uw wordt snel gecontacteerd.
3
atradiusmarketmonitor
Frankrijk Een bescheiden herstel verwacht in 2014 Kleinere bedrijven blijven blootgesteld aan krimpende marges Verwachte afvlakking van de insolventiecijfers in 2014
De Franse elektronica/ICT-sector zal naar verwachting een bescheiden opleving kennen in 2014. Ons acceptatiebeleid blijft echter voorzichtig aangezien veel kleinere bedrijven financieel nog steeds zwak staan en met krappe winstmarges werken. Volgens het marktonderzoeksbureau IDC daalde de omzet van de Franse IT-sector (hardware, software en diensten) in 2013 met 0,7% j-o-j tot EUR 43,5 miljoen. De Franse IT-uitgaven voor software en diensten liepen in 2013 met 0,2% terug omdat zowel bedrijven als overheden hun IT-budgetten voortdurend verlaagden terwijl de toegenomen concurrentie tussen dienstverleners de prijzen en marges onder druk zette. Tegelijkertijd bleef de vraag naar IT'ers groter dan het aanbod, waardoor IT-bedrijven hun loonkosten
4
atradiusmarketmonitor
zagen stijgen. In het vierde kwartaal van 2013 gingen de IT-uitgaven eindelijk weer omhoog, zij het bescheiden. Verwacht wordt dat deze stijging zich in 2014 doorzet.
De verkoop van smartphones steeg met 28% in waarde en 3,5% in volume. Omdat de Franse markt voor mobiele communicatie zeer competitief is, geven operatoren grote kortingen op smartphones om de verkoop ervan te stimuleren. Zowel IT- als consumentenelektronicabedrijven kampen met structureel kleine marges, waardoor de verhouding tussen eigen vermogen en totaal vermogen vaak niet meer dan 15% bedraagt. Dienstverleners werken met EBITDA-marges van slechts 7%, vergeleken met 14% bij software-uitgevers. Bij de groothandel in hardware liggen de marges zelden hoger dan 10%. De onderstaande prijsindexgrafiek laat zien dat IT-dienstverleners sterk concurreren op activiteiten met weinig toegevoegde waarde, terwijl softwareprogrammeurs en -uitgevers meer marktmacht hebben en hogere prijzen kunnen genereren.
Prijsindex voor IT-diensten, sinds 2011
Source: INSEE Gelet op de tekenen van een opleving in het vierde kwartaal van 2013, zijn de vooruitzichten voor 2014 redelijk gunstig voor de hele sector. De IT-uitgaven zullen naar verwachting stijgen als gevolg van de expansie van cloudcomputing en de toegenomen mobiliteit. Deze diensten zijn inmiddels een must voor alle soorten bedrijven, wat de vraag naar servers en bijbehorende consulting opdrijft. Verwacht wordt dat de segmenten software-uitgevers en computerhardware met ongeveer 2,5% zullen groeien, terwijl 'Software as a Service' (SaaS) met meer dan 20% zal groeien.
5
atradiusmarketmonitor
Bovendien zouden de telecomuitgaven verder moeten stijgen. Verwacht wordt dat de verkoop van tablets die van pc's zal overtreffen in 2014. Vandaag bezit 29% van de Franse huishoudens een tablet. In 2013 werden in Frankrijk 6,2 miljoen tablets verkocht, en GFK voorspelt dat er dit jaar 7,5 miljoen zullen worden verkocht. Wij verwachten dat de betalingsachterstand de komende maanden over het algemeen stabiel zal blijven, aangezien de kasreserves van veel elektronica/ICT-bedrijven op een bevredigend niveau staan. Daarnaast zullen de banken verstrekte kredietfaciliteiten herbekijken op basis van de balansen van 2013. Het lijdt echter geen twijfel dat de banken restrictief zullen zijn in de toekenning van leningen aan bedrijven waarvan de resultaten eerder zwak zijn. Hoewel de Franse elektronica/ICT-sector zich eind 2013 begon te herstellen, bleven de insolventiecijfers in de IT-sector in het vierde kwartaal van 2013 stijgen, vooral bij kleine en financieel zwakke software-uitgevers (+13% j-o-j). In 2013 steeg het aantal insolventies in de elektronica/ICT-sector met 2,1%, wat iets minder was dan de stijging van het totale aantal bedrijfsinsolventies in Frankrijk (+2,8%). Gelet op de bescheiden opleving in 2014 verwachten we dat het aantal insolventies in de elektronica/ICT-sector dit jaar zal afvlakken, in lijn met onze prognose voor de ontwikkeling van de bedrijfsinsolventiecijfers in Frankrijk. Toch zullen de marges krap blijven en zal de behoefte aan werkkapitaal een belangrijk probleem blijven voor veel elektronica/ICT-bedrijven. Ondanks de meer optimistische vooruitzichten voor de elektronica/ICT-sector in 2014 blijft ons acceptatiebeleid voorlopig voorzichtig. We moeten er rekening mee houden dat veel elektronica/ICT-bedrijven nog steeds blootgesteld zijn aan verhoogde risico's. Dit is met name het geval bij zeer kleine bedrijven met weinig eigen vermogen, die het moeilijk zullen hebben om een verdere daling van hun marges tegen te houden. Voor bedrijven met meer dan 20 werknemers zal de uitdaging erin bestaan de betalingsachterstand van hun belangrijkste klanten op te vangen.
Franse elektronica- en ICT sector
STERKE PUNTEN
ZWAKKE PUNTEN
Grote informatie- en mobiliteitsbehoeften genereren nieuwe vraag
Afnemers zijn vaak afhankelijk van een zeer beperkt aantal leveranciers en klanten
Diensten met hoge toegevoegde waarde ondersteunen gezonde EBITDA-niveaus
De sector is gebaseerd op een groot aantal kleine en kwetsbare bedrijven
Bedrijven hebben geleerd om hun behoefte aan werkkapitaal tijdens een recessie te beheren
Gebrek aan IT-experts
Indien u na het lezen van een artikel in dit rapport meer informatie zou wensen over het beschermen van uw handelsvorderingen tegen wanbetalingen van uw klanten, dan kunt u de Atradius website bezoeken. Indien u meer specifieke vragen hebt en wenst te spreken met een specialist van Atradius, gelieve ons dan hier een boodschap achter te laten en uw wordt gecontacteerd.
6
atradiusmarketmonitor
Duitsland Minder insolventies in 2013 Winstmarges zijn verslechterd Kleinere bedrijven woren nauwlettender gevolgd
Verwacht wordt dat de Duitse consumentenelektronica/ICT-sector in 2014 weer zal groeien en dat de insolventiecijfers laag blijven. De felle concurrentie zet de winstmarges van bedrijven nog steeds onder druk en daarom blijft ons acceptatiebeleid selectief. Volgens de Duitse bond voor informatietechnologie, telecommunicatie en nieuwe media (BITKOM) zal de totale omzet van de consumentenelektronica/ICT-sector in 2014 met 1,7% groeien tot 153,4 miljard, na een lichte krimp van 0,5% in 2013 (zie onderstaande tabel). Verwacht wordt dat alle segmenten zullen groeien, uitgezonderd het segment telecommunicatiediensten (-1,3%). Bedrijven die software en diensten aanbieden en bedrijven die smartphones en tablets verkopen mogen zich verheugen op een bovengemiddelde groei. Na een scherpe daling met 15% in 2013 wordt verwacht
7
atradiusmarketmonitor
dat de omzet van de sector consumentenelektronica dit jaar weer zal stijgen dankzij een nieuwe generatie gameconsoles en het WK voetbal, dat een einde zal maken aan de recente dalende trend in de verkoop van tv's.
Marktvolume (in miljard euro)
Consumentenelektronica/ICT Duitsland
Groeipercentages
2010
2011
2012
2013
11/10
12/11
13/12
Totaal ICT + CE
148,1
151,7
150,8
153,4
2,4
-0,5
1,7
Consumentenelektronica
12,7
12,6
10,7
10,9
-0,6
-14,8
1,2
ICT
135,4
139,1
140,1
142,5
2,7
0,8
1,7
Informatietechnologie
71,2
73,1
74,2
76,3
2,6
1,5
2,9
IT-hardware
20,8
21,0
20,7
20,8
1,2
-1,4
0,2
Software
16,4
17,3
18,1
19,1
5,4
4,9
5,3
IT-diensten
34,1
34,8
35,3
36,5
2,2
1,6
3,2
Telecommunicatie (TC)
64,2
66,0
65,9
66,2
2,7
-0,1
0,4
TC-terminals
7,1
8,8
9,5
10,2
24,4
7,9
7,2
TC-infrastructuur
5,9
6,0
6,2
6,3
1,6
3,1
3,0
TC-diensten
51,2
51,2
50,3
49,6
-0,1
-1,8
-1,3
Bron: Bitkom, EITO, Maart 2014 Over het algemeen is de eigen vermogenspositie van bedrijven in alle subsectoren (informatietechnologie, telecommunicatie en consumentenelektronica) zwakker dan gemiddeld. De winstmarges zijn krap als gevolg van de hevige concurrentie, die vooral op de prijs wordt gespeeld. De algemene solvabiliteits- en liquiditeitspositie van ICT-bedrijven varieert van krap tot voldoende. Vaak doen deze bedrijven een beroep op factoring als financieringsmiddel. In de consumentenelektronica/ICT-sector worden facturen na gemiddeld 30 tot 60 dagen betaald. Wij hebben de afgelopen paar maanden geen toename van de betalingsachterstand vastgesteld, en verwachten dat dit zo blijft. Volgens Bitkom daalde het aantal insolventies in deze sector vorig jaar met 11,2% j-o-j, na een terugval van 1,2% in 2012. We verwachten dat de insolventiecijfers dit jaar zullen afvlakken. In de eerste maanden van 2014 bleven de kredietverzekeringsclaims stabiel.
De consumentenelektronica/ICT-sector is een zeer snelle en innovatieve sector met over het algemeen goede groeivooruitzichten. De lage marges, de sterke prijserosie en de felle concurrentie leiden echter tot een aanhoudende consolidatietrend. Tenzij ze sterk verankerd zijn in nichemarkten, zijn en blijven kleinere bedrijven de verliezers in deze moordende concurrentieslag.
8
atradiusmarketmonitor
Tegen deze achtergrond kunnen we niet anders dan ons acceptatiebeleid selectief houden. Wij vragen uitgebreide informatie op over elk bedrijf waartegen we verzekeren. Een kredietlimiet wordt pas goedgekeurd als we in het bezit zijn van de recentste beschikbare informatie over de prestaties van het betrokken bedrijf, waaronder: -
de jaarrekening
-
de tussentijdse resultaten (niet ouder dan 3 maanden)
-
een overzicht van de liquiditeitspositie (inclusief verstrekte bankfaciliteiten)
-
bedrijfsprognoses.
Om onze klanten een maximale dekking tegen afnemers in deze sector te bieden, vergaren we (onder meer via persoonlijke bezoeken) zoveel mogelijk informatie, zoals kwartaalverslagen, liquiditeitsbegrotingen, etc. Indien we op basis daarvan onze dekking moeten beperken, leggen we onze klant volledig uit waarom we dat doen. Zo kunnen we hem helpen bij de planning van zijn toekomstige verkoopstrategie. Over het algemeen beperken we onze dekking tegen bedrijven die minder dan één jaar actief zijn, tenzij ze deel uitmaken, of een spin-off zijn, van een grotere groep. De opname van een clausule van eigendomsvoorbehoud is verplicht, omdat dit een verstandig middel is om de verkochte goederen extra te beschermen. Normaal herbekijken we onze kredietbeslissingen jaarlijks. Voor problematische subsectoren of als we moeilijkheden vaststellen, verhogen we deze frequentie. Vanwege het dynamische karakter van deze sector, moeten we onmiddellijk reageren op negatieve ontwikkelingen in de kredietwaardigheid of de bedrijfsresultaten van een bedrijf.
Duitse electronica- en ICT sector STERKE PUNTEN
ZWAKKE PUNTEN
Snelle productinnovaties leiden tot nieuwe vraag van de klant
Hoge innovatiedruk / Grote investeringen moeten worden gefinancierd
Het aanbieden van extra diensten (totaalpakketten) leidt vaak tot positieve aankoopbeslissingen en klantenbinding
De toenemende uitwisselbaarheid van producten maakt het voor bedrijven moeilijk om zich van hun concurrenten te onderscheiden
Geen afhankelijkheid van bepaalde klantensectoren
De felle concurrentie en hoge druk op de prijzen leiden tot lage marges
Indien u na het lezen van een artikel in dit rapport meer informatie zou wensen over het beschermen van uw handelsvorderingen tegen wanbetalingen van uw klanten, dan kunt u de Atradius website bezoeken. Indien u meer specifieke vragen hebt en wenst te spreken met een specialist van Atradius, gelieve ons dan hier een boodschap achter te laten en uw wordt gecontacteerd.
9
atradiusmarketmonitor
Nederland Groei van het segment IT-diensten in 2014 Verkoop van consumentenelektronica blijft zwak Verwachte afvlakking van de insolventiecijfers in 2014
In Nederland neigen bedrijven steeds meer naar cloudcomputing, terwijl ze andere IT-uitgaven, zoals kantoorhardware, terugschroeven. Tegelijkertijd verschuift de verkoop van hardware meer in de richting van smartphones en tablets. Dit komt echter niet tot uiting in de omzet van de telecomsector, vooral omdat het toegenomen gebruik van nietspraakdiensten het verlies aan inkomsten uit spraakdiensten niet compenseert. IT (hardware, diensten & software) De activiteit van de sector IT-diensten (infrastructuur-, opslag- en ontwikkelingsdiensten) bleef zwak in 2013. Net als in voorgaande jaren bleven de investeringen op een laag niveau en daalde de omzet in dit segment. Verwacht wordt dat de omzet van de sector IT-diensten dit jaar verder zal krimpen (zie onderstaande grafiek).
10
atradiusmarketmonitor
In het softwaresegment heeft een verschuiving plaatsgevonden naar investeringen in businessintelligence en cloudcomputing. De omzet van dit segment is gestaag gegroeid met 2,0% - 2,5% per jaar, en verwacht wordt dat deze groei in 2014 zal aanhouden. Verwacht wordt dat de vraag naar cloudcomputing dit jaar met 20-25% groeit. De verkoop van netwerkapparatuur en systemen voor gegevensopslag zal naar verwachting met respectievelijk 6,7% en 4,9% stijgen. De plannen van Google, Microsoft en Apple om hun datacentercapaciteit uit te breiden onderstrepen dat Nederland is uitgegroeid tot een aantrekkelijke locatie voor het opzetten van centra voor dataopslag. Dit is te danken aan zijn geavanceerde telecominfrastructuur, betrouwbare energievoorziening, strategische ligging en goede netwerk met de rest van de wereld. De hardwaresector is verzadigd geraakt, en de nadruk ligt nu op productvervanging. De daling van de verkoop van computers en laptops wordt gecompenseerd door de stijging van de verkoop van smartphones en tablets. Om kosten te besparen, hebben bedrijven hun investeringen in kantoorhardware en -technologieën teruggeschroefd. 'Bring Your Own Device' (BYOD) zal leiden tot een verdere daling van de investeringen in kantoorhardware en een stijging van de omzet van het tablet- en smartphonesegment (+17% tot EUR 370 miljoen). Telecommunicatie Nederlandse telecomproviders concurreren op prijs, pakketten en speciale aanbiedingen om hun inkomsten op peil te houden en hun marktaandeel te vergroten. Volgens Telecompaper liep de omzet van de Nederlandse mobiele markt vorig jaar met 2% terug tot EUR 5,5 miljard. Voor dit jaar wordt een terugval van 1% voorspeld als gevolg van de aanhoudende daling van de omzet uit spraakdiensten. Wij verwachten dat de betalingsachterstand in het ICT-segment de komende maanden stabiel zal blijven en dat de insolventiecijfers in 2014 zullen afvlakken, in lijn met onze prognose voor de ontwikkeling van de bedrijfsinsolventiecijfers in Nederland.
11
atradiusmarketmonitor
Consumentenelektronica/huishoudelijke apparaten Aanpassing, innovatie en groei zijn de belangrijkste uitdagingen voor retailers in consumentenelektronica om de interesse van hun klanten vast te houden en hen naar hun (online)winkels te lokken in de hoop producten te verkopen. Ontwikkeling van offlineretailers (fysieke winkels) in consumentenelektronica in de periode 2008-2012: Jaar
2008
2009
2010
2011
2012
Huishoudelijke apparaten
2470
2230
2240
2030
1910
Bron: Locatus/HBD In 2013 noteerde de sector consumentenelektronica de grootste omzetdaling in de afgelopen vier jaar (zie onderstaande tabel). Dit kwam niet als een verrassing, gezien het moeilijke economische klimaat en de teruglopende particuliere consumptie. De winstmarges zijn de afgelopen 12 maanden aanzienlijk verslechterd. Consumentenelektronica verkopen 2009-2013 Jaar
2009
2010
2011
2012
2013
Waarde Prijs Volume
-11,5 -8,4 -3,4
-1,0 -4,6 3,7
-3,8 -4,4 0,7
-1,9 -3,2 1,3
-7,4 -1,0 -6,5
Bron: CBS Statline In totaal besteedde de Nederlandse consument ongeveer EUR 1,5 miljard aan consumentenelektronica, waarbij de verkoop van televisies meer dan 50% van de totale omzet vertegenwoordigde. Het valt nog te bezien of, nadat de 3D-hype is overgewaaid, nieuwe technologieën zoals Ultra HD en OLED een impuls zullen geven aan de verkoop. De omzet uit de verkoop van huishoudelijke apparaten (vooral wasmachines, drogers en keukenapparaten) liep vorig jaar met 4% terug. De verkoopvolumes van drogers blijven onder druk staan omdat consumenten vervangingen uitstellen. Voor wasmachines bleven de verkoopvolumes vrijwel onveranderd als gevolg van noodzakelijke vervangingen, maar in dit segment staan de verkoopprijzen onder druk. De omzet van het segment kleine huishoudelijke apparaten daalde vorig jaar met slechts 1%. Verwacht wordt dat de verkoopvolumes voor consumentenelektronica dit jaar verder zullen afnemen, met ongeveer 5%. Ondanks de verwachte economische opleving wordt verwacht dat de consumenten voorzichtig blijven en dat het consumentenvertrouwen wankel blijft, wat leidt tot uitstel van grotere aankopen. Gezien de moeilijke marktomstandigheden zullen de verkoopprijzen onder druk blijven staan. Wij verwachten dat de betalingsachterstand in het segment consumentenelektronica de komende maanden zal toenemen en dat de insolventiecijfers in 2014 zullen afvlakken, in lijn met onze prognose voor de ontwikkeling van de bedrijfsinsolventiecijfers in Nederland.
12
atradiusmarketmonitor
Op het eerste gezicht is het verwachte economische herstel in 2014 een positieve factor voor de ontwikkeling van het segment IT-bedrijfsdiensten. Toch zal dit segment nog steeds worden geconfronteerd met het feit dat bedrijven hoe langer hoe meer de neiging hebben om kosten te besparen door interne middelen in te zetten in plaats van opdrachten te outsourcen. Tegelijkertijd is de publieke sector continu op zoek naar mogelijkheden om de budgetten te verminderen, wat betekent dat de sector van plan is om de uitgaven aan externe (IT-)resources te beperken. We stellen vast dat de elektronica/ICT-sector aan het begin staat van een periode waarin onlinebusinessmodellen een belangrijke verandering in de zakenwereld zullen teweegbrengen. Daarom zijn innovatie, kennis en diensten de sleutel tot succes in een zeer competitieve omgeving. Om innovatief te blijven, wordt het voor de elektronica/ICT-sector belangrijker dan ooit om te investeren in de vaardigheden van werknemers. Tegelijkertijd blijven kostenbesparende maatregelen essentieel voor zakelijk succes. Ons acceptatiebeleid blijft over het algemeen open, waarbij wij de risico's van geval tot geval beoordelen en bepalen. Onze kredietverzekeringsklanten en hun afnemers begrijpen het belang van transparantie en tweerichtingscommunicatie om individuele risico's correct te verzekeren.
Nederlandse electronica- en ICT sector STERKE PUNTEN Samenwerking (inkoop, distributie en dienst na verkoop) biedt mogelijkheden
Traag economisch herstel
ZWAKKE PUNTEN Prijsconcurrentie van grote (internationale) spelers
Grote druk op de verkoopprijzen
Strategische ligging en goed netwerk met de rest van de wereld
Indien u na het lezen van een artikel in dit rapport meer informatie zou wensen over het beschermen van uw handelsvorderingen tegen wanbetalingen van uw klanten, dan kunt u de Atradius website bezoeken. Indien u meer specifieke vragen hebt en wenst te spreken met een specialist van Atradius, gelieve ons dan hier een boodschap achter te laten en uw wordt gecontacteerd.
13
atradiusmarketmonitor
Polen Solide groei van het IT-segment Algemeen lage marges en sterke concurrentie Facturen meestal na 14-45 dagen betaald
Op de middellange termijn zijn de groeivooruitzichten voor de Poolse elektronica/ICT-markt goed. Toch blijft ons acceptatiebeleid voorzichtig, gezien de felle concurrentie en dalende winstmarges waarmee vooral kleinere bedrijven worden geconfronteerd. IT segment De afgelopen drie jaar groeide de Poolse IT-markt met gemiddeld 3%. Verwacht wordt dat Polen in de periode 2014-2018 een van de snelst groeiende IT-markten in Centraal- en Oost-Europa zal zijn, waarbij de vraag naar hardware, software en diensten zal toenemen naarmate de economie groeit. De publieke sector zorgt voor een stabiele vraag naar IT-diensten. Er is echter een neerwaarts risico, namelijk de onzekere veiligheidssituatie in buurland Oekraïne. In het B2B-segment hebben de moeilijkere economische omstandigheden in voorgaande jaren kansen gecreëerd voor ITleveranciers: in veel sectoren hebben de bedrijven hun uitgaven voor IT-oplossingen en -diensten verhoogd om bedrijfsprocessen te stroomlijnen en te optimaliseren en om kosten te besparen.
14
atradiusmarketmonitor
Een mogelijke stimulans voor de IT-vraag zijn bedrijven die willen overschakelen op cloudcomputing (zoals 'Software-as-aService' en 'Infrastructure-as-a-Service'). Wat cloudcomputing betreft, dienen zich vooral opportuniteiten aan in het bankwezen en de detailhandel, aangezien bedrijven in deze sectoren willen besparen op hardware-investeringen. Tegelijkertijd wordt verwacht dat kleine en middelgrote ondernemingen bijzondere opportuniteiten voor cloudcomputingdiensten zullen bieden, waarbij een groter aantal computers per bedrijf de vraag naar meer geavanceerde oplossingen en diensten zal stimuleren. In de financiële sector zullen de IT-uitgaven naar verwachting vrij hoog blijven, al zijn ze vorig jaar gedaald omdat veel banken onlangs belangrijke IT-projecten hebben afgerond. Investeringen door telecomoperators zullen ook een groeimotor zijn als gevolg van de privatiserings- en moderniseringsinitiatieven in deze sector. Telecommunicatie (hardware, infrastructuur, diensten) Geschat wordt dat de omzet in dit segment vorig jaar verder gestegen is, grotendeels dankzij de sectoren mobiele en breedbandcommunicatie die de dalende inkomsten uit vaste spraaktelefonie compenseerden. De recentste gegevens van operatoren bevestigen dat de Poolse markt voor vaste telefonie blijft krimpen, zij het trager dan in voorgaande jaren. Het geschatte aantal abonnementen nam vorig jaar met 2,3% af tot 8,374 miljoen, wat overeenkomt met een penetratiegraad van 21,9%. Op de middellange termijn zal het aantal abonnementen verder dalen, waarbij vaste breedbandcommunicatie of betaal-tv weinig soelaas zal bieden. Polens zeer competitieve mobiele markt biedt een realistisch en betaalbaar alternatief voor vaste spraakdiensten voor een steeds groter deel van de bevolking. Verwacht wordt dat de Poolse vaste-telefoniemarkt de komende vijf jaar zal blijven krimpen door de overschakeling van vaste telefonie naar mobiele en VoIP-telefonie. De groeiende populariteit van productbundels die een zwaar gesubsidieerd vaste-lijnabonnement omvatten, zal een rem zetten op de overschakeling van vaste naar mobiele telefonie. Tot nu toe vertoonde de Poolse mobiele markt veel van de kenmerken die we ook bij ontwikkelde mobiele markten met een hoge penetratiegraad zien. De operatoren rapporteerden dat het aantal abonnementen in 2012 en 2013 schommelde, waarbij periodieke kortingen op abonnementen leidden tot een verlies van abonnementen, met name prepaid abonnementen. Wij verwachten dat het aantal 3G- en 4G-abonnementen op de middellange termijn blijft toenemen door de vraag van de consument naar smartphones. Verwacht wordt dat de prijsdaling van smartphones, vooral van smartphones in het middensegment van Chinese fabrikanten, deze trend de komende jaren in de hand zal werken. De afgelopen jaren steeg het aantal abonnementen voor mobiele breedbandcommunicatie sneller dan dat voor vaste breedbandcommunicatie. Uit de recentste gegevens blijkt dat het aantal breedbandabonnementen in 2012 met 21,2% steeg, terwijl het aantal abonnementen voor vaste breedbandcommunicatie met slechts 3,5% steeg. Geschat wordt dat het internetgebruik de komende vijf jaar gestaag zal toenemen naarmate de netwerktoegang wordt uitgebreid en diensten toegankelijker en betaalbaarder worden. De groeiende penetratie van mobiele breedbanddiensten zal ook bijdragen aan de groei van het internetgebruik.
15
atradiusmarketmonitor
Consumentenelektronica De omzet uit de verkoop van consumentenelektronica (computerapparatuur, mobiele telefoons en video-, audio- en gamingproducten) zal dit jaar naar verwachting met 0,6% stijgen tot US$ 9,3 miljard. Deze groei zal echter negatief worden beïnvloed door de aanhoudende economische onzekerheid en de zwakkere zloty. De verschuiving van de vraag van pc's en notebooks naar goedkope tablets zet een rem op de omzetgroei. De verkoop van smartphones en tablets steeg explosief in 2012 en 2013, maar de groei zal dit jaar vertragen. De verkoop van digitale camera's, mp3-spelers en notebooks zal in 2014 verder afnemen: de verkoop van digitale camera's en mp3-spelers lijdt onder de opkomst van multifunctionele apparaten, terwijl de verkoop van notebooks gekannibaliseerd wordt door de verkoop van tablets. Verwacht wordt dat de uitgaven aan consumentenelektronica op de middellange termijn zullen stijgen, aangezien de prognoses voor de economie gunstiger zijn. De belangrijkste productcategorieën, zoals tablets, hybriden, smartphones en flatscreen-tv's, zullen de komende jaren profiteren van het groeiende consumentenvertrouwen en de stijgende inkomens. De eigenvermogensratio's en winstmarges van bedrijven in de elektronica/ICT-sector zijn over het algemeen laag, terwijl de prijsdruk hoog is. Bijgevolg helpt alleen een hoge omzet om de winstgevendheid te verhogen, wat betekent dat grote distributeurs hun omzet verder zullen verhogen ten koste van kleinere bedrijven. Bijvoorbeeld in het segment IT-distributie hebben de drie grootste spelers (AB SA, ABC Data SA en Action) samen een marktaandeel van meer dan 75%. Deze drie grote spelers groeien veel sneller dan het marktgemiddelde, nemen marktaandeel van kleinere distributeurs over, en boren verschillende segmenten met hogere marges aan (zoals speelgoed in het geval van AB SA). Bij normale zakenrelaties bedragen de betalingstermijnen in de elektronica/ICT-sector gewoonlijk 14 tot 45 dagen (in het merendeel van de gevallen maximaal 30 dagen). Bij grotere projecten zijn de betalingstermijnen echter langer. In het ITsegment worden slechts kleine betalingsvertragingen aanvaard – meestal maximaal één week (omdat die niet aan een incassoafdeling worden gemeld). Dit betalingsgedrag is gebruikelijk, zelfs voor grote spelers. In het segment engineering en bouw/IT kan de betalingsachterstand echter oplopen tot meer dan 30 dagen en blijven de handelsvorderingen en -schulden vaak relatief lang openstaan. Gelet op de sterke concurrentie en de lage winstmarges van veel (kleinere) bedrijven blijft ons acceptatiebeleid voorzichtig, ondanks de algemeen goede groeivooruitzichten voor de elektronica/ICT-sector. Het is in deze sector gebruikelijk dat bedrijven veel verschillende aannemers hebben en vaak van leverancier veranderen. Wij baseren onze verzekeringsbeslissingen op de financiële rekeningen van bedrijven voor 2012 en 2013, en focussen ons daarbij op de omzet, solvabiliteit, schuldgraad en omloopsnelheid. Veel bedrijven in de elektronica/ICT-sector hebben een lage nettowaarde met een positief werkkapitaal, terwijl de solvabiliteitsratio heel vaak niet meer dan 25% bedraagt (de situatie is nog erger in het geval van systeemintegrators met zeer grote seizoenschommelingen). Als gevolg van de zeer hevige concurrentie bedraagt de winstgevendheid zelden meer dan 2%. Naast het verhogen van de lage marges moeten veel bedrijven zich focussen op kostenbesparingen, terwijl de liquiditeit zeer vaak onder druk staat. De financiële ratio's variëren meestal per subsector. Onlinewinkels bijvoorbeeld hebben gewoonlijk zeer weinig eigen vermogen, terwijl kleine integrators soms hoge vorderingen/schulden hebben als gevolg van hun betrokkenheid bij IT-projecten.
16
atradiusmarketmonitor
Poolse electronica- en ICT sector STERKE PUNTEN Stabiele vraag vanuit de publieke sector
ZWAKKE PUNTEN Lage marges en felle concurrentie
Stevige voet aan de grond in exportmarkten
Afhankelijkheid van wisselkoers
Financiële transparantie – de grootste IT-distributeurs zijn genoteerd aan de beurs van Warschau
Zeer seizoensgebonden verkoop
Indien u na het lezen van een artikel in dit rapport meer informatie zou wensen over het beschermen van uw handelsvorderingen tegen wanbetalingen van uw klanten, dan kunt u de Atradius website bezoeken. Indien u meer specifieke vragen hebt en wenst te spreken met een specialist van Atradius, gelieve ons dan hier een boodschap achter te laten en uw wordt gecontacteerd.
17
atradiusmarketmonitor
VSA Verdere groei in de meeste segmenten Verwachte daling van de insolventiecijfers met 5% in 2014 Retailers worden nog steeds geconfronteerd met een sterk concurrende omgeving
Retailers van consumentenelektronica worden nog steeds geconfronteerd met problemen, zoals de toegenomen concurrentie, "showrooming" (een praktijk waarbij klanten in een winkel informatie inwinnen, maar vervolgens hun aankoop online doen) en krimpende marges. Toch zijn de resultaten van elektronica/ICT-fabrikanten over het algemeen gezond. De vraag naar smartphones en tablets blijft wereldwijd sterk, en veel elektronicafabrikanten en retailers boeken mooie verkoopcijfers in opkomende markten. Distributeurs die bewezen hebben dat ze duidelijk in staat zijn om binnen de toeleveringsketen diensten met toegevoegde waarde te bieden, hebben geprofiteerd van de gestegen verkoopvolumes. De lage toetredingsdrempels hebben tot meer concurrentie geleid, waardoor de marges van de distributeurs kleiner zijn geworden. De meeste bedrijven in de sector zijn sterk afhankelijk van bankfaciliteiten en externe financiering, wat resulteert in balansen met veel vreemd vermogen.
18
atradiusmarketmonitor
Consumentenelektronica Volgens de Consumer Electronics Association (CEA) zal de omzet van de Amerikaanse consumentenelektronicasector dit jaar met 2,4% j-o-j stijgen tot $207,7 miljard. De CEA verwacht een aanzienlijke groei in opkomende productcategorieën zoals 3D-printen, draagbare technologie (gezondheids- en fitnessapparaten/slimme horloges), Bluetooth-technologieën, Ultra HD-televisies en converteerbare pc's. Deze categorieën vertegenwoordigen slechts een klein deel van de totale markt voor consumentenelektronica, maar zullen aanzienlijk bijdragen tot de totale procentuele groei binnen de sector in 2014. Fabrikanten zoals Apple en Samsung blijven de toppers in de sector op het gebied van zowel innovatie als winst.
In de sector consumentenelektronica zien we nog steeds een productverschuiving naar mobiele apparaten, waaronder tablets en smartphones. Deze verschuiving blijft een duidelijke trend aangeven in de voorkeur van de consument voor mobiele apparaten en informatie. De voortdurende innovaties op het gebied van Bluetooth-technologie en draagbare technologische apparaten blijven ervoor zorgen dat de consument zijn informatie nog gemakkelijker kan meenemen en zijn productiviteit kan verhogen. Verwacht wordt dat smartphones in 2014 de belangrijkste omzetmotor in de sector zullen zijn: volgens de CEA zullen er dit jaar 152 miljoen smartphones worden verkocht, tegenover 138 miljoen in 2013. De totale omzet uit de verkoop van smartphones wordt geraamd op $41 miljard. Daarnaast voorspelt de CEA dat er dit jaar 15% meer tablets zullen worden verkocht en dat de omzet uit die verkoop met 3% j-o-j zal stijgen tot $27,3 miljard. Softwareontwikkelaars hebben op smartphonetechnologieën ingespeeld door goedkope apps te ontwikkelen die aan een groot aantal klanten worden verkocht. Bedrijven profiteren ook door een abonnementsmodel aan te bieden dat continue inkomstenstromen genereert. Mobiele operatoren profiteren eveneens door extra vergoedingen te vragen voor een hoger dataverbruik. Ondanks de prijs- en margedruk binnen het segment flatscreen-tv's in de afgelopen jaren, blijven de fabrikanten innovatie stimuleren en de consument aanmoedigen om te upgraden. Nu fabrikanten grotere schermen, een verbeterde beeldkwaliteit en nieuwe weergavefuncties aanbieden, is de vraag van de consument gestegen, met als gevolg dat ook de prijzen gestegen zijn. Hoewel het aantal verkochte eenheden naar verwachting stabiel zal blijven, voorspelt de CEA dat de omzet uit de verkoop van tv-toestellen en schermen zal stijgen tot $21,3 miljard. Andere groeicategorieën in de sector
19
atradiusmarketmonitor
consumentenelektronica zijn onder meer audio, auto-elektronica en gaming. Binnen de audiocategorie hebben soundbars, hoofdtelefoons en draadloze Bluetooth-speakers de vraag van de consument gestimuleerd. Verwacht wordt dat de verkoop van nieuwe voertuigen in 2014 zal groeien, wat fabrikanten van auto-elektronica en audiosystemen waarschijnlijk ten goede zal komen. Aangezien de vraag van de consument naar geïntegreerde apparaatplatforms aanhoudt, wordt een verdere innovatie in de auto-elektronica verwacht. De volgende generatie videogameconsoles, zoals de PlayStation 4 en Xbox One, zullen de belangrijkste groeimotor zijn in de videogame-industrie. ICT/telecommunicatie Binnen het segment ICT/telecommunicatie blijven we consolidatie-inspanningen zien van de leidende mobiele operators, waaronder Verizon, AT&T, Sprint en T-Mobile. Het beperkte draadloze spectrum is nog steeds een groot probleem in de ICT-sector, aangezien draadloze netwerken overbelast raken. Het Amerikaanse Congres heeft de Federal Communications Commission (FCC) de opdracht gegeven om spectrumveilingen ('voluntary incentive spectrum auctions') te organiseren. De FCC verwacht dat dit type veiling de nodige financiële steun zal bieden aan tv-omroepen en ervoor zal zorgen dat de beschikbaarheid van spectrum voor mobiele netwerken toeneemt. Kleinere spelers op de markt, waaronder T-Mobile, hebben er bij de FCC op aangedrongen om de geografische spectrumblokken die in de veilingen worden aangeboden kleiner te maken teneinde een gelijk speelveld te creëren. De Semiconductor Industry Association (SIA), die de Amerikaanse leiders op het gebied van de productie en het ontwerp van halfgeleiders vertegenwoordigt, deelde in februari 2014 mee dat de wereldwijde omzet uit de verkoop van halfgeleiders vorig jaar met 4,8% j-o-j steeg tot $305,6 miljard. Volgens de SIA groeide de Amerikaanse halfgeleidermarkt bijna drie keer sneller dan de wereldwijde markt. De sector is een van de grootste exporteurs van Amerika, stelt bijna een kwart miljoen mensen tewerk en blijft aan de top op het gebied van banencreatie in de Amerikaanse economie. Er heerst echter aanhoudende economische en politieke onzekerheid over mogelijke toekomstige handelsbeperkingen. Verdere bezuinigingen op de federale begroting kunnen ook gevolgen hebben voor belangrijke programma's van federale agentschappen op het gebied van halfgeleideronderzoek. Daarnaast blijft de aanzienlijke handel in namaakhalfgeleiders een punt van zorg vanuit het standpunt van zowel de economie als nationale veiligheid. Hoewel de insolventiecijfers in de elektronica- en ICT-sector in 2013 niet aanzienlijk waren, blijven we een aantal retailers die afhankelijk zijn van de sector nauwlettend volgen. De sector lijdt nog steeds onder een aanzienlijke prijsdruk als gevolg van de toegenomen concurrentie en promotionele activiteiten. De algemene insolventietrend voor de elektronica/ICTsector is echter stabiel en zal naar verwachting de algemene insolventietrend voor Amerikaanse bedrijven volgen, wat voor dit jaar een daling van 5% j-o-j betekent. Facturen worden meestal nog steeds na 30 tot 90 dagen betaald. Als in de elektronicasector facturen te laten worden betaald, heeft dat doorgaans te maken met geschillen over de prijs van producten of over andere zaken, en niet met liquiditeitsproblemen. Fabrikanten bieden vaak 'prijsbescherming' of kortingen op producten om voorraden sneller te verkopen dan het hoge tempo van de technologische innovatie in de sector. Dit kan leiden tot geschillen en uiteindelijk tot een verslechtering van de wanbetalingscijfers totdat de problemen kunnen worden opgelost. We verwachten dat de betalingstrend voor 2014 in lijn zal zijn met die van 2013, met weinig verandering in het algemene betaalgedrag.
20
atradiusmarketmonitor
De Amerikaanse economie is verbeterd, de benzineprijzen zijn gedaald en de werkloosheid is afgenomen (al staat ze nog steeds op een redelijk hoog niveau), maar toch blijven de consumenten enigszins terughoudend in hun discretionaire uitgaven. Dit vergroot nog steeds de prijsconcurrentie tussen consumentenelektronica/ICT-retailers en leidt tot meer promotionele activiteiten, wat druk zet op de marges en concurrerende bedrijven noodzaakt om na te gaan hoe ze hun kosten kunnen verminderen. Wij verwachten dat bedrijven strategische overnames blijven nastreven als onderdeel van een globale groeistrategie, met name in markten waar het overnemende bedrijf zijn aanwezigheid of productaanbod wil uitbreiden. Onze onderliggende verzekeringsstrategie zal zich richten op gunstige segmenten zoals smartphones, tablets en gezondheidstechnologische producten, en zal ongunstige of verslechterende segmenten zoals pc's en videogames links laten liggen. Bij de analyse van afnemers is de mate van transparantie in de producten en hun levenscyclus alsmede inzicht in terugkoopregelingen voor oude of verouderde producten essentieel. Aangezien de levenscycli kort zijn en technologie snel veroudert, is het voor ons belangrijk om te weten aan welke eindmarkten en subsectoren wordt geleverd.
Amerikaanse electronica- en ICT sector STERKE PUNTEN
ZWAKKE PUNTEN
Halfgeleiders worden in bijna alle consumentenelektronica gebruikt, en de eindgebruikers/eindmarkten zijn zeer divers in een breed scala van sectoren. Dit betekent dat fabrikanten een terugval in een bepaald segment van eindproducten kunnen goedmaken met winsten in een ander segment. Een goed voorbeeld hiervan is de daling van de vraag naar pc's die wordt gecompenseerd door de gestage stijging van de vraag naar mobiele apparaten. Er is veel productinnovatie in de VS. Nieuwe apparaten, met name mobiele apparaten, worden er breed geaccepteerd door de consument. De recente trend naar cloudapplicaties en "cloudcomputing" zou moeten leiden tot een bescheiden omzetgroei voor softwarebedrijven.
Amerikaanse macro-economische factoren zoals de werkloosheidscijfers, stagnerende lonen en brandstofprijzen blijven wegen op de consumentenbestedingen en op de ITuitgaven van bedrijven, waardoor de druk op zowel fabrikanten als retailers toeneemt.
De zeer felle concurrentie in de sector leidt nog steeds tot prijsdruk en meer promotionele acties. De levenscycli van producten zijn kort en de sector is kapitaalintensief, wat veel onderzoek en ontwikkeling vergt om gelijke tred te houden met de technologische vooruitgang in de sector.
Indien u na het lezen van een artikel in dit rapport meer informatie zou wensen over het beschermen van uw handelsvorderingen tegen wanbetalingen van uw klanten, dan kunt u de Atradius website bezoeken. Indien u meer specifieke vragen hebt en wenst te spreken met een specialist van Atradius, gelieve ons dan hier een boodschap achter te laten en uw wordt gecontacteerd.
21
atradiusmarketmonitor
Outlook
Marktprestaties in een oogopslag België Opleving van de verkoop verwacht in 2014 Subsector games nog steeds in de problemen De insolventiecijfers zullen afvlakken in 2014
In 2013 kromp de omzet van de consumentenelektronica/ICT-sector in België met 3% j-o-j na een stijging van 0,8% in 2012. In lijn met de dalende vraag zijn de winstmarges van de bedrijven de afgelopen 12 maanden verslechterd. Subsectoren zoals telecommunicatie (+10,8%), kleine huishoudelijke elektronica (+2,2%) en IT (+1,8%) groeiden, maar het segment consumentenelektronica viel met 17,4% terug, voornamelijk als gevolg van de sterke daling in de verkoop van tv's, mobiele telefoons, notebooks, digitale camera's, muziek, films en games. Smartphones, tablets en de accessoires ervan gingen echter tegen de trend in, met een omzetstijging van 300 miljoen tot 1,4 miljard. Wij verwachten dat de omzet van de elektronica/ICT-sector in 2014 weer zal groeien, zij het licht, op basis van de voorspelling dat de Belgische economie met meer dan 1% zal groeien en omdat het consumentenvertrouwen sinds 10 maanden toeneemt. Aangezien de verkoop van tablets de afgelopen drie jaar sterk is gestegen, verwachten we dat de groei van dit segment zal vertragen omdat de markt verzadigd begint te raken. De verkoop van tv's zou na de terugval in 2013 weer moeten toenemen dankzij innovaties. De subsector games heeft echter nog steeds te lijden onder de beschikbaarheid van downloads via het internet en de ontwikkeling van tabletgames. Deze trend zal zich de komende jaren voortzetten en kan een reële bedreiging vormen voor deze subsector. In de consumentenelektronica/ICT-sector worden facturen na gemiddeld 60 tot 90 dagen betaald. Ondanks de verslechtering van de markt in 2013 hebben we de laatste paar maanden geen toename van de betalingsachterstand gezien en verwachten we dat het betalingsgedrag stabiel zal blijven. In vergelijking met andere Belgische sectoren, zijn de wanbetalings- en insolventiecijfers van de consumentenelektronica/ICT-sector goed. Hoewel het economische klimaat nog steeds moeilijk is, zijn we van mening dat het aantal bedrijfsfaillissementen niet zal toenemen in 2014. Wij verwachten dat de Belgische bedrijfsinsolventiecijfers (alle bedrijven) dit jaar zullen afvlakken, en dat de elektronica/ICT-sector deze algemene trend zal volgen. Ons acceptatiebeleid blijft open. Wij proberen altijd een verzekering aan te bieden die aan de behoeften van normale handel voldoet. Wel zijn we voorzichtiger ten aanzien van de subsector videogames. Als ons gevraagd wordt om de kredietwaardigheid van elektronica/ICT-bedrijven te beoordelen, vragen we jaarrekeningen en tussentijdse cijfers op, houden we hun voorraadniveaus, handelsschulden en schulden nauwlettend in de gaten, en informeren we indien nodig naar de handelservaring van onze klanten. Als we twijfelen aan de financiële stabiliteit van een bedrijf waartegen we verzekeren, of als we een bijzonder grote financiële blootstelling aan een bedrijf hebben, regelen we een bezoek om zijn ontwikkeling te bespreken en de recentste beschikbare financiële informatie te verkrijgen.
22
atradiusmarketmonitor
Indië Groei houdt in alle segmnten aan Valutavolatiliteit blijft een problem Voorzichtiger acceptatiebeleid ten aanzien van IT-resellers Volgens Business Monitor International (BMI) zullen de uitgaven aan consumentenelektronica in India dit jaar met ongeveer 16% stijgen tot US$ 43,4 miljard dankzij de stijgende inkomens, de toenemende betaalbaarheid, de groeiende vraag vanuit landelijke gebieden met een zeer lage penetratiegraad en de groeiende bevolking jonger dan 25 jaar. Belangrijke segmenten zijn onder meer goedkope mobiele telefoons, kleuren-tv's, settopboxen en notebooks. BMI bevestigt ook de positieve groeivooruitzichten voor de Indiase IT-sector. Verwacht wordt dat de totale IT-uitgaven dit jaar met 12,4% zullen stijgen. BMI voorspelt dat de IT-hardwaremarkt dit jaar met 11,8% zal groeien. 2014 wordt echter naar verwachting een moeilijk jaar voor de pc-markt, met aanhoudende concurrentie van apparaten zoals smartphones en tablets. De softwaremarkt zal ook blijven groeien, al zou de groei groter zijn mocht er minder namaak circuleren. Nasscom (National Association of Software and Services Companies) schat dat de Indiase sector van de softwarediensten dit jaar met 12-14% zal groeien. De sector heeft zijn dienstenaanbod gediversifieerd naar analysediensten, mobiliteit, cloud, sociale media en nieuwe verticals zoals gezondheidszorg en medische hulpmiddelen om gelijke tred te houden met nieuwe technologieën en leveringsplatforms. Bedrijven in deze sector hebben over het algemeen stabiele kredietprofielen, weinig schulden en veel liquide middelen. De depreciatie van de Indiase roepie in 2013 heeft bijgedragen tot de verbetering van het internationale concurrentievermogen van Indiase leveranciers van softwarediensten. De marges van aanbieders van IT-diensten kwamen vorig jaar onder druk te staan door de gestegen loonkosten. Wij verwachten dat de winstmarges in 2014 en 2015 krap blijven als gevolg van de aanhoudende looninflatie en de verwachte mogelijke appreciatie van de roepie. Een eventuele uitholling van de marges zal naar verwachting echter deels wordt gecompenseerd door een stabiele prijsomgeving, hogere marges voor consulting en productiviteitsverbeteringen. Voor veel Indiase elektronica/ICT-bedrijven is valutavolatiliteit een probleem omdat ze afhankelijk zijn van de import of export. Na de forse depreciatie van de Indiase roepie in de eerste helft van 2013, heeft de wisselkoers van de roepie zich sinds september 2013 gestabiliseerd. Dit was te danken aan het toegenomen vertrouwen van de financiële markten in het monetaire beleid van de centrale bank, de gestegen deviezenreserves en het afnemende tekort op de lopende rekening. Een onduidelijke uitkomst van de huidige algemene verkiezingen (bijvoorbeeld een zwakke en gefragmenteerde coalitieregering) zou tot een volgende grote depreciatieronde kunnen leiden. Ondanks de gunstige groeivooruitzichten voor de elektronica/ICT-sector in India zijn we dit jaar iets voorzichtiger geworden in ons acceptatiebeleid, gelet op de vertraging van de Indiase economische groei (tot 4,6% in 2013 en naar verwachting slechts iets hoger dan 5% in 2014) en de afgenomen winstmarges in de sector. Binnen onze IT-portefeuille zijn de grootste afnemers nationale IT-distributeurs of grote software/hardwarebedrijven die ofwel beursgenoteerd zijn, ofwel privé-eigendom van sterke groepen zijn. In termen van aantallen bestaat het grootste deel van onze afnemersportefeuille echter uit IT-resellers – het is bij bedrijven in dit segment dat liquiditeits- en solvabiliteitsproblemen meestal ontstaan. Resellers van IT-hardware zijn meestal eenmanszaken/personenvennootschappen die met zeer lage marges werken en die worden geconfronteerd met 'multiple sourcing' (meerdere leveringsbronnen), een scherpere concurrentie en prijsvolatiliteit als gevolg van valutaschommelingen. Financiële informatie over vennootschappen is direct
23
atradiusmarketmonitor
beschikbaar, maar is moeilijker te verkrijgen in het geval van personenvennootschappen/eenmanszaken: zij zijn niet verplicht hun jaarrekening neer te leggen bij het handelsregister ('Registrar of Companies') en zijn meestal niet bereid deze informatie door te geven aan externe informatiebureaus. In dergelijke gevallen houden we rekening met kwalitatieve factoren en roepen we de hulp van onze verzekerden in om relevante financiële documenten over hun afnemers te verkrijgen. Ook houden we rekening met de debiteurenbeheercapaciteiten van bedrijven. Daarnaast zijn bezoeken aan afnemers essentieel voor een succesvol acceptatiebeleid.
24
atradiusmarketmonitor
25
atradiusmarketmonitor
Sectorprestaties
Wijzigingen sinds maart 2014 Europa Portugal Auto-industrie:
Verhoogd van slecht naar redelijk
De vooruitzichten voor deze sector zijn verbeterd dankzij het herstel van de verkoop, de positieve trend in de export en de aankondiging van meer investeringen door buitenlandse investeerders.
Rusland Voedingsindustrie:
Verlaagd van redelijk naar slecht
Toenemend aantal gevallen van niet-betaling in deze sector en een minder gunstig economisch klimaat. Metaal
Verlaagd van redelijk naar slecht
Staal:
Verlaagd van redelijk naar slecht Grote Russische bedrijven in deze sectoren hebben het momenteel moeilijk.
Spanje Chemie/Farmaceutische industrie:
Verhoogd van slecht naar redelijk
De chemische sector zal naar verwachting met 3,5% groeien in 2014, voornamelijk dankzij de groeiende export (met meer dan 5% gestegen). In de farmaceutische sector is de omzet de afgelopen maanden weer gestegen.
Amerikaans continent Brazilië Machines/Engineering:
Verlaagd van goed naar redelijk
De sector kampt met een vertraging van de economische groei, hoge inflatie en volatiele wisselkoersen.
Azië/Oceanië 26
atradiusmarketmonitor
Singapore Elektronica/ICT:
Verhoogd van slecht naar redelijk
De detailverkoop van consumentenelektronica kende een sterke groei in 2013, met name smartphones, tablets en andere draagbare computers. Om technologisch bij te blijven, gingen consumenten op zoek naar de beste deals voor de nieuwste gadgets.
Thailand Duurzame consumptiegoederen:
Verlaagd van redelijk naar slecht
Diensten:
Verlaagd van redelijk naar slecht
Beide sectoren hadden te lijden onder het afnemende consumentenvertrouwen, dat negatief werd beïnvloed door de aanhoudende politieke impasse en de onzekere vooruitzichten voor de economische groei in 2014.
Indien u na het lezen van een artikel in dit rapport meer informatie zou wensen over het beschermen van uw handelsvorderingen tegen wanbetalingen van uw klanten, dan kunt u de Atradius website bezoeken. Indien u meer specifieke vragen hebt en wenst te spreken met een specialist van Atradius, gelieve ons dan hier een boodschap achter te laten en uw wordt gecontacteerd.
27
atradiusmarketmonitor
Hebt u deze Market Monitor met interesse gelezen? Kijkt u dan ook eens op onze website www.atradius.be. U vindt hier nog meer Atradiuspublicaties die zich richten op de mondiale economie, waaronder diepgaande landenrapporten, advies over creditmanagement en artikels over actuele businesstopics. Volg Atradius op Social Media
@atradiusBEnl
Atradius-Belgie
atradiusBEnl
Disclaimer Dit rapport wordt louter ter informatie verstrekt en is niet bedoeld als enige aanbeveling aan de lezer(s) met betrekking tot een specifieke transactie, investering of strategie. Lezers zijn zelf verantwoordelijk voor het nemen van commerciële en andere beslissingen omtrent de verstrekte informatie. Hoewel Atradius al het noodzakelijke heeft gedaan om te verzekeren dat de informatie in dit rapport verkregen is van betrouwbare bronnen, kan Atradius niet verantwoordelijk gesteld worden voor fouten of omissies, of voor de resultaten verkregen door gebruik van deze informatie. Alle informatie in dit rapport wordt gegeven ‘zoals ze is’, zonder garantie op volledigheid, accuraatheid, tijdsgebondenheid, of op de resultaten verkregen door gebruik van het rapport, en zonder garantie van enige soort, uitdrukkelijk of geïmpliceerd. In geen geval zal Atradius, haar gerelateerde partners of corporaties, of de partners, agenten of werknemers hiervan verantwoordelijk gesteld kunnen worden voor enige genomen beslissing of actie die zij zouden nemen op basis van de in dit rapport verstrekte informatie om het even welke schade het betreft, zelfs wanneer vooraf geïnformeerd over de mogelijke negatieve gevolgen. Copyright Atradius N.V. 2014
Atradius Credit Insurance NV Jan van Genstraat 1, bus 201-202 2000 Antwerpen
[email protected] www.atradius.be
28
atradiusmarketmonitor