2015 • 2
GynAEc ol o o g Marian n e A l der l ieste n
Bevallen in het ZMC D e t oe k o m s t
Achter de schermen van het nieuwe ZMC ke i z e rsn e d e
Wow! Dat eerste contact is zo fijn!
[
uw zorg
]
inhoud 5 Beste lezers, Fijn om weer een voorwoord te mogen schrijven in Uw Zorg, ons blad met de nieuwste informatie van en over het Zaans Medisch Centrum. In de afgelopen maanden is er heel veel veranderd rondom ons oude ziekenhuis: twee bouwkranen hebben in korte tijd een totaal nieuw ziekenhuis naast het oude ziekenhuis opgebouwd. Er staan vijf bouwlagen volledig in de steigers en er wordt keihard gewerkt om het eind 2016 op te leveren. Het komende anderhalf jaar wordt besteed aan de afwerking van de buitenkant en de binnenkant. U kunt zich voorstellen dat het inrichten van de medische installaties ook de nodige tijd kost. Met het nieuwe ziekenhuis willen we aan de hoogste criteria van service en veiligheid voldoen. Op dit moment zijn de voorbereidingen gestart van de bouw van het volgende gebouw, de zorgboulevard. Daarin vindt u straks allerlei belangrijke activiteiten die een verbinding hebben met de zorg in het ziekenhuis. Voorbeelden hiervan zijn een apotheek, verloskundigen, fysiotherapie en revalidatiezorg. Voor u als patiënt betekent dit dat de looproutes naar het oude ziekenhuis af toe zullen veranderen. Met duidelijke borden hopen we u zo goed mogelijk te helpen en de overlast tot een minimum terug te brengen. In dit blad leest u meer over de bouw van uw nieuwe ziekenhuis, maar ook dat onze zorg voor u gewoon doorgaat. Bevallen in het Zaans Medisch Centrum en een verhaal over een bijzondere, nieuwe keizersnede komen aan bod. Maar ook de samenwerking met huisartsen en de behandeling van knieslijtage komt u in deze uitgave tegen. Samen gaan we zo verder een nieuwe toekomst in. Het nieuwe ziekenhuis is van ons allemaal!
8
10
Uw Zorg is een uitgave van het Zaans Medisch Centrum. Adres Koningin Julianaplein 58, 1502 DV Zaandam Webadres www.zmc.nl E-mailadres
[email protected] Eindredactie Anja Geldermans Productiebegeleiding Rosanne Heijne Vormgeving Jan Mak en Josta Bischoff Tulleken Fotografie Jolanda Hoogendoorn, Juliette Stroosnijder en afdeling communicatie Tekstbijdrage Marcel Butterhoff, Anja Geldermans, Rosanne Heijne, Hanne van der Waa Advertenties Afdeling communicatie. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Niets uit deze uitgave mag worden gepubliceerd zonder toestemming van het Zaans Medisch Centrum. Acquisitie naar aanleiding van deze uitgave wordt niet op prijs gesteld.
In de koffiecorner De redactie in gesprek met bezoekers van het Zaans Medisch Centrum
5
Samenwerken Cardioloog en huisarts werken nauw samen bij controle hartinfarct
6
Goed om te weten Nieuwtjes, weetjes en tips van het Zaans Medisch Centrum
8
De toekomst Achter de schermen van het nieuwe ZMC
10
De week van Vicenza Keijzer-van Rossum, Transferverpleegkundige afdeling zorgbemiddeling
11
uitgelicht Marianne Alderliesten: “We zijn er altijd klaar voor, wat er ook gebeurt”
12
uitgelicht Geboren in Bevalcentrum Parteanz
14
uitgelicht Moeder en kind direct samen bij keizersnede
15
Aangenaam Muhammad Al-Dulaimy, “Ik zoek altijd de mens achter de patiënt”
16
Veel voorkomend Vijf vragen over knieslijtage en knieoperaties
18
Behandelen Sonja de Waard vertelt over haar ervaring in een MRI apparaat
11
16
Wouter van der Kam, voorzitter Raad van Bestuur
Colof on
4
18
2015 • 2
uwzorg
3
[
]
In de koffiecorner
De koffiecorner In iedere editie van UW Zorg schuift
Inge Hondema uit Zaandijk
de redactie bij een bezoeker of patiënt
“Eind mei kreeg ik in het ziekenhuis een scan voor iets relatief onschuldigs. Plots bleek dat ik op drie plaatsen kanker had. Dat was behoorlijk schrikken. Ik moest meteen worden behandeld en heb inmiddels vier keer chemo gehad. Gelukkig heb ik de laatste sessie nu achter de rug. De kuur was uiteraard verre van leuk, maar de behandeling die ik heb gekregen was perfect. De verpleegkundigen en ook alle andere medewerkers hebben zoveel geduld, je kunt alles aan ze vragen. Ze vliegen voor je, jong en oud. Iedereen toonde belangstelling en was vriendelijk. Dat heb je echt nodig in zo’n periode.”
aan tafel om te praten over hun bezoek aan het Zaans Medisch Centrum.
“Ze vliegen voor je, jong en oud”
Grace Smit en dochter Liesanne Smith uit Zaandam
Inge Hondema
Grace: “We zijn allebei langs de optometrist geweest om onze ogen op te laten meten voor contactlenzen. Ik heb dit jaar met spoed een glaucoomoperatie gehad aan mijn ogen en de arts van het VU-ziekenhuis raadde me aan om voortaan onder behandeling te blijven bij een optometrist. Dat geldt ook voor mijn dochter. Liesanne had vroeger een lui oog en is op vierjarige leeftijd aan beide ogen geopereerd. Zij heeft dus ook geen standaard ogen. De optometrist houdt daarnaast in de gaten of zij wellicht dezelfde afwijking aan haar ogen ontwikkelt als ik. Dat vinden we allebei een geruststellende gedachte.”
Amber Commandeur, Elly Rothuizen en Lucia Commandeur uit Krommenie deur
Amber Comman
Lisanne en
4
2015 • 2
uwzorg
Grace Smit
Amber: “We zijn in het ziekenhuis vanwege mijn opa. Hij heeft COPD en is hiervoor al sinds lange tijd in behandeling bij het ziekenhuis. Een paar dagen geleden is hij met de ambulance naar het ziekenhuis gebracht.” Elly: “Hij wordt niet meer beter, oppeppen lukt niet meer. Gelukkig heeft hij het zelf niet allemaal niet meer zo door.” Lucia: “Hij heeft het al jaren erg benauwd en kan niet veel meer. We hebben er vrede mee dat dit zijn laatste periode zal zijn. Hij is hier in goede handen. We hebben er alle vertrouwen in dat het proces door de verpleegkundigen en artsen van het ZMC in goede banen wordt geleid.”
[
In vertrouwen
]
C a rdio l oo g e n huis a r t s werke n n a uw s a me n bi j co n t ro l e h a r t i n f a rc t Jaarlijks krijgen zo’n 27.000 Nederlanders een hartinfarct. De cardio logen (hartspecialisten) van het ZMC behandelen ongeveer 400 van deze patiënten. Om een nieuw infarct te voorkomen, is goede begelei ding belangrijk. Voorheen werd een patiënt jaarlijks gecontroleerd bij de cardioloog. Momenteel is in samenspraak met de huisarts besloten
len die wijzen op een mogelijk nieuw dreigend hartinfarct. Dat doen we volgens vaste afspraken met de cardiologen. Is er iets niet in orde, dan verwijzen we hen meteen door. Omdat de cardiologen van het ZMC ook spreekuur houden in ons Gezondheidscentrum Saendelft kunnen we altijd overleggen.”
om een deel van de groep hartinfarctpatiënten terug te verwijzen naar het spreekuur van de huisarts. Cardioloog Shanti Ramawadhdoebe: “Een hartinfarct is een ingrijpende gebeurtenis. Nadat een patiënt een acuut hartinfarct heeft doorgemaakt, is intensieve medischspecialistische behandeling nodig. Als cardioloog doe ik onderzoek en behandel ik de mogelijke oorzaken van het ontstaan van het hartinfarct. De gespecialiseerde hartrevalidatieverpleegkundige informeert de mensen hoe ze hun levensstijl kunnen aanpassen: gezonder eten, meer bewegen en stoppen met roken. Uiteindelijk moet de patiënt weer steeds meer vertrouwen krijgen in zijn eigen lichaam.”
Doorverwijzen “Sommige patiënten hebben geen hartklachten meer, waardoor ze nog slechts een paar keer per jaar voor controle hoeven te komen. Voor die medische controles kunnen we hen nu, uiteraard in overleg, doorverwijzen naar de huisarts”, aldus Ramawadhdoebe. Een van die huisartsen is Mark Koster, samen met ZMC-cardioloog Patrick Bronzwaer initiatiefnemer achter de bijzondere samenwerking: “Tijdens de controles onderzoeken we de patiënten op lichaamssigna-
Volgens Koster zijn de patiënten tot nu toe zeer tevreden. “Patiënten vinden het fijn om bij hun huisarts terecht te kunnen en waarderen de lifestyle-coaching door de praktijkondersteuner. Voor een onderwerp als stoppen met roken neemt zij bijvoorbeeld echt de tijd. Daarnaast zijn ook de wachttijden korter. Omdat huisartsenzorg goedkoper is, scheelt het patiënten ook in hun eigen risico.” Samenwerking De verbeterde samenwerking tussen huisartsen en cardiologen krijgt zeker een vervolg. “De samenwerking bevalt zo goed dat we nu ook onderzoeken of we deze manier van werken voor hartfalenpatiënten kunnen introduceren”, besluit Ramawadhdoebe.
2015 • 2
uwzorg
5
[
goed om te weten
]
su g a rb a b y Diabetesverpleegkundige Corina Pronk: “Diabetes en zwangerschap noem ik vaak topsport. Vrouwen met type 1 en type 2 diabetes die zwanger willen worden en zwanger zijn, moeten daar veel voor laten maar vooral ook heel veel voor doen. Dit om een zo goed als mogelijke bloedglucose te krijgen met als doel een gezonde baby ter wereld te brengen. Ook bezoeken zij tijdens de zwangerschap om de twee tot vier weken de gynaecoloog, internist en diabetesverpleegkundige. Als kleine attentie voor hun grote inzet krijgen zij na de bevalling van het diabetesteam een rompertje met de tekst ‘Sugarbaby’. De dubbele betekenis spreekt voor zich.”
Sabrina met haar ‘sugarbaby’ Tygo en Corina Pronk.
14 november Diabetesmarkt
Filmpjes voor (vermoedelijke) borstkankerpatiënt
Diabetes Vereniging Nederland organiseert zaterdag 14 november in samenwerking met Zaans Medisch Centrum een informatiemarkt over diabetes. Doel is om patiënten te helpen in hun zelfredzaamheid en zelfmanagement. Tussen 11.00 en 16.00 uur zijn diabetespatiënten, hun vrienden, familie en belangstellenden van harte welkom in het ZMC. Vanaf 10.30 uur worden er diverse lezingen georganiseerd (waarvoor aanmelden noodzakelijk is). Meer informatie vindt u op www.zmc.nl/ uwzorg of www.noordhollandmidden.dvn.nl
Vorig jaar is er voor patiënten met het vermoeden van borst kanker een filmpje gemaakt over het screenings – en diagnose traject. Nu is er tweede film gelanceerd over de operatieve ingreep bij borstkanker. Voor patiënten met het vermoeden van borstkanker of voor patiënten met een operatie in het verschiet, kunnen deze filmpjes een steun zijn bij hun voorbereiding op het traject dat hen te wachten staat. Elk filmpje volgt ‘real-live’ een patiënt. Zo komt ook de emotionele impact in beeld. Beide filmpjes zijn gefinancierd met de opbrengst van [Z]aan de Wandel. Beide filmpjes staan op ons You Tube kanaal zmczaandam of op www.zmc.nl/uwzorg
6
2015 • 2
uwzorg
Gecertificeerd voor bevolkingsonderzoek darmkanker Het Zaans Medisch Centrum is door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gecertificeerd voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Met twee medisch specialisten die voldoen aan alle voorwaarden én de certificering is het ZMC officieel toegelaten tot deelname aan de landelijke screening naar darmkanker.
Poeppoli voor kinderen
Spoedzorg nodig buiten kantoortijden? Het team van Spoedzorg Zaanstreek staat 24/7 voor patiënten klaar. Om goed voorbereid te zijn op een spoedsituatie buiten kantoortijden staat er een handig filmpje op onze website. Er wordt uitgelegd hoe je een bezoek aan de Huisartsenpost of Spoedeisende Hulp zou soepel mogelijk kan laten verlopen. Scan de QR code om de animatie te zien.
Social media Ontlastingsproblemen kunnen het dagelijks leven van kind en ouders sterk beïnvloeden. Klachten die kinderen ervaren kunnen variëren van buikpijn, minder eetlust of een pijnlijke stoelgang. Kinderen (tussen 1 en 18 jaar) met dit type klachten kunnen terecht op onze Poeppoli. Het team op deze poli bestaat uit zes kinderartsen en twee urotherapeuten. De kinderfysiotherapeut en kinderpsycholoog staan in contact met dit team en worden als het nodig is ingeschakeld. Voor een afspraak is een verwijzing van de huisarts nodig. Op www.zmc.nl staan meer veelvoorkomende klachten en ook meer informatie over deze poli.
Wil Jonkman-Oud Meer dan tevreden over traumachirurg Dr Derksen, niet alleen een kundig arts, maar ook een aardige goed communicerende man! Ook de afdeling anesthesie verdient een dikke pluim voor zorgzaamheid. @GT_Meijer Ik heb grote waardering voor alle verplegend personeel van 3-Zuid bij #ZaansMC
2015 • 2
uwzorg
7
[
de toekomst
]
Achter de schermen Martin Borggreve, bedrijfsleider Spoedeisende Hulp
Terwijl er op de bouwplaats nog druk wordt ge
SPOEDEISENDE HULP EN HUISARTSENPOST IN ÉÉN
werkt aan de nieuwbouw, denken onze medewer
“De Spoedeisende Hulp (SEH) en de Huisartsenpost (HAP) hebben nu al één ingang, straks gaan ze in de avond, nacht en weekenduren volledig samenwerken en worden alle ruimtes met elkaar gedeeld om het zorgproces nog soepeler te laten verlopen. We hebben straks samen twee wachtruimtes: in de eerste neem je plaats als je binnenkomt, in de tweede nadat je bent ingeschreven. Afhankelijk van de klachten word je vervolgens opgehaald en behandeld door zorgverleners van de Huisartsenpost of de Spoedeisende Hulp.”
kers al na over de inrichting en de manier waarop we straks in het nieuwe ziekenhuis gaan werken. Vijf medewerkers lichten een tipje van de sluier op.
Suzanne Sneijders, bedrijfsleider
PRETTIGER WACHTEN “Een bezoek aan onze poliklinieken wordt veel prettiger. Nu wachten patiënten nog in kleine wachtkamers vlak bij de spreekkamers, straks heten we ze welkom in een grote centrale wachtruimte met allerlei faciliteiten. Wat dat betreft lijkt de ontvangst aardig op die van Schiphol. Je komt binnen, scant je paspoort en krijgt een boardingpass waarop staat hoe laat je bij de gate moet zijn.” “Zo gaat het ook in het nieuwe ZMC. Bij een aanmeldzuil scan je je pasje en zie je meteen hoe laat je waar wordt verwacht. Voor wie er niet uitkomt met de aanmeldzuilen staan onze gastvrouwen en -heren klaar. Want één ding is zeker: het wordt geen robotachtige omgeving. Alles staat in het teken van persoonlijke aandacht.”
Alies ten Doeschate, afdelingshoofd Chirurgie/Orthopedie
De verbeterde verpleegafdeling “Wie in het huidige ZMC op een verpleegafdeling ligt, moet soms voor wc of douche de gang op. Straks hebben alle vierpersoons- en eenpersoonskamers een eigen toilet en een eigen badkamer met douche en wastafel. Op de eenpersoonskamers komt er een bedbank, zodat een familielid of mantelzorger eventueel kan overnachten. De kleine familiekamers op de afdeling zelf maken plaats voor een grotere, open en gezelligere lounge in de buurt van de lift. Die is voorzien van meerdere zitjes, een eettafel, keukenblokje en koffie- en theemachine.” “In het nieuwe ziekenhuis komen er zogeheten ‘aanlandwerkplekken’ op de verpleegafdelingen. Deze werkplekken zijn in de gangen, vlakbij de patiëntenkamers. Hier kunnen verpleegkundigen de administratie doen en gegevens opvragen. Daardoor hoeven ze niet meer achter de balie te gaan zitten, maar zijn zij dichterbij onze patiënten. En dus toegankelijker. De verpleegafdelingen voor patiënten die worden geopereerd, komen straks dichter bij de operatiekamers. Zo hoeven zij niet meer het hele gebouw door.”
8
2015 • 2
uwzorg
“Als de situatie levensbedreigend is, hoeft natuurlijk niemand te wachten. Voor die patiënten hebben we drie acute kamers waarvan één met apparatuur om röntgenfoto’s te maken. Omdat een levensbedreigende situatie ook voor familieleden moeilijk is, hoeven zij straks niet meer tussen alle wachtenden te zitten. Voor hen is er een speciale familiekamer.”
v a n h e t ni e uw e Z M C Yvonne Bandt, bedrijfsleider Klinisch Chemisch Lab
Nel van der Wardt, teamcoördinator Dagcentrum
MEER PRIVACY BIJ BLOED PRIKKEN
DAGOPNAME ZONDER TIJDVERLIES
“Bij alle veranderingen kijken we goed naar het patiënttevredenheidsonderzoek dat eerder is gehouden. Bij de bloedafname bleken mensen het bijvoorbeeld niet prettig te vinden dat ze in één ruimte met andere patiënten zitten. Daar luisteren we naar: in de nieuwbouw zorgen aparte ruimtes voor meer privacy. In het onderzoek spraken patiënten ook over een ‘steriele sfeer’. Daar is nu al wat aan gedaan, straks wordt de afdeling nog warmer aangekleed.”
“In ons Dagcentrum komen patiënten die ’s ochtends worden opgenomen, in de loop van de dag worden geopereerd en ’s avonds weer naar huis gaan. Onze afdeling ligt nu op de tweede verdieping en de operatiekamers zijn op de eerste. Voor een operatie moet de patiënt in bed door het hele ziekenhuis worden vervoerd. Voor de patiënt is dat geen pretje: het duurt niet alleen lang, je rijdt ook over de gangen waar bezoekers lopen. In ons nieuwe gebouw hoeft dat niet meer. Ons Dagcentrum komt direct naast de operatiekamers.”
“Wie in het nieuwe ZMC komt om bloed te prikken, meldt zich bij de zuilen in de centrale wachtruimte. Onder het genot van een kopje koffie ziet de patiënt op de informatieschermen hoe snel hij aan de beurt is. Handig van dit systeem is dat spoedpatiënten voorrang krijgen, zonder dat anderen zich daaraan storen.”
2015 • 2
uwzorg
9
[
de week van...
]
TRANSFERVER P LEE G KUNDI G E A FDELIN G ZORG B EMIDDELIN G
V ICEN Z A K EI J Z ER - VA N ROSSUM Maandag EN Dinsdag Op maandag en dinsdag ben ik vrij. Dan zijn mijn drie collega’s beschikbaar. Woensdag Op woensdagochtend begin ik op de afdeling Neurologie met het wekelijkse MDO. Tijdens dit overleg met onder meer artsen en therapeuten bespreken we de verschillende neurologische patiënten. Welke patiënten zijn er bijvoorbeeld klaar voor ontslag uit het ziekenhuis en wat moet er voor hen geregeld worden? Na het MDO ga ik aan de slag. Ik bezoek de patiënten, overleg met de familie – indien nodig – en bel met Evean om te vragen welke verpleeghuizen er plaatsen beschikbaar hebben. Voor patiënten die goed genoeg zijn om naar huis te gaan, regel ik de hulpmiddelen en thuiszorg. Donderdag Mijn collega’s en ik bezoeken vandaag meerdere patiënten die binnenkort ontslagen worden uit het ziekenhuis. Zelf sta ik bijvoorbeeld aan het bed bij een mevrouw die haar heup gebroken heeft. Ik overleg met haar over een revalidatieplek in een verpleeghuis en bel met de kinderen. Na overleg en goedkeuring meld ik mevrouw aan. 10
2015 • 2
uwzorg
Soms horen patiënten dat ze niet lang meer te leven hebben en dat het ziekenhuis niets meer voor hen kan doen. Ik ga in gesprek met de patiënt en familie, en kijk waar de wensen en mogelijk heden liggen. Wat wil de patiënt? Is dit haalbaar en verantwoord? Aan mij de taak om te adviseren en alles te regelen, van hulpmiddelen en thuiszorg tot het aanvragen van een indicatie voor een hospice. Dit zijn moeilijke en zware tijden voor de patiënt en familie; het is fijn als je iets voor hen kunt betekenen.
Vrijdag Deze vrijdag word ik direct gebeld door een verpleegkundige. Een spoedsituatie! Een zwaar dementerende man is van huis uit opgenomen met een groot zorgprobleem. Omdat hij extreem dwalend gedrag vertoont en niet reageert op aanwijzingen, vormt hij een gevaar voor zichzelf en andere patiënten. Ik begin meteen met bellen naar familie en diverse instanties. Na zes uur bellen en mailen heb ik een plek op een gesloten afdeling in een verpleeghuis gevonden. Meneer wordt dezelfde middag nog overgeplaatst. Met een moe maar voldaan gevoel ga ik naar huis. Zaterdag en zondag Relaxen!
[
UITGELICHT
]
‘Iedereen is welkom bij ons’ “We zijn er altijd klaar voor, wat er ook gebeurt. Iedereen is welkom bij ons”, zegt gynaecoloog Marianne Alderliesten van Bevalcentrum Parteanz. “We werken met een team aan integrale geboorte zorg. Dit betekent dat gynaecologen, anesthesio logen, kinderartsen en verloskundigen samenwer ken om de beste zorg te bieden voor de zwangere. Ons team is 24/7 beschikbaar.” Waarom je als vrouw voor een thuis- of ziekenhuisbevalling kiest, is voor iedereen verschillend. Belangrijk is dat het een plek is waar je je prettig voelt. Voor veel vrouwen is dat thuis. Andere vrouwen vinden het prettig om in een ziekenhuis te bevallen, op een plek waar gespecialiseerde zorg dichterbij is. Dit kan in Bevalcentrum Parteanz, gevestigd op de afdeling Verloskunde van het Zaans Medisch Centrum.
Veiligheid én zorgzaamheid
Informatiemarkt Bevalcentrum Parteanz Datum: zaterdag 31 oktober van 11.00 tot 14.00 uur. Locatie: Polikliniek Gynaecologie & Verloskunde, Zaans Medisch Centrum, Koningin Julianaplein 58, Zaandam. Toegang is gratis. Inschrijven voor de pret-echo en/ of de rondleiding door Parteanz kan vanaf 10.45 uur bij de polikliniek. Kijk voor het volledige programma op www.bevalcentrumparteanz.nl.
Parteanz is een unieke en intensieve samenwerking tussen verloskundigen, kraamverzorgenden, verpleegkundigen en gynaecologen waardoor de begeleiding tijdens de zwangerschap en bevalling nog beter is. In het Bevalcentrum Parteanz word je begeleid door je eigen verloskundige in een huiselijke, comfortabele kamer mét de veiligheid van het ziekenhuis én de één-op-één zorg van een kraamverzorgende. De kraamverzorgende zorgt alleen voor jou, jouw partner en de baby. Mocht er tijdens de bevalling iets aan de hand zijn, dan komt de gynaecoloog naar je toe en hoef jij niet naar een andere kamer. Stel dat je te veel pijn hebt, dan zijn er verschillende mogelijkheden om die pijn te bestrijden. Een anesthesist is 24 uur per dag beschikbaar en alles gebeurt altijd in nauw overleg met de gynaecoloog. Tijdens de gehele bevalling verblijf je als ouders op één kamer.
Kom ook een beschuitje eten! Word je binnenkort vader of moeder? Kom dan naar de zwangerenmarkt van Bevalcentrum Parteanz. Op zaterdag 31 oktober tussen 11.00 en 14.00 uur is er een informatiemarkt in het Zaans Medisch Centrum met alle zorgprofessionals die je nodig kunt hebben voor, tijdens of na de zwangerschap. Je krijgt een rondleiding op de bevalkamers en je kunt een pret-echo laten maken: leuk om je familie of vrienden mee te laten kijken! Op de informatiemarkt vertellen gynaecologen en verloskundigen je alles over houdingen tijdens het baren, pijnmedicatie, borstvoeding en de dienstverlening van Bevalcentrum Parteanz. De kraamverzorgenden geven je tips & tricks over de kraamtijd: hoe doe je bijvoorbeeld een pasgeboren baby in bad? Ook aan de aanstaande broertjes en zusjes is gedacht! 2015 • 2
uwzorg
11
[
uitgelicht
]
G e bo r e n in B e va l c e n De ene vrouw bevalt thuis, de ander moet om medische redenen naar het ziekenhuis. Maar wat als je zon der medische reden toch liever in het ziekenhuis bevalt? Speciaal daarvoor is er Bevalcentrum Parteanz, gevestigd in het ZMC. Hier bevallen vrouwen onder begeleiding van hun eigen verloskundige op een eigen kamer. En als het nodig is, kan meteen de medische hulp van de gynaecoloog worden ingeroepen.
“Prettige gedachte om in het ziekenhuis te zijn” Yusmen: “We vonden het een prettige gedachte om in het ziekenhuis te zijn, mocht er iets niet helemaal volgens plan gaan. Bovendien, als er halverwege de bevalling problemen ontstaan, dan moet je alsnog naar het ziekenhuis.” Yusmen en Ayeen hadden wat dat betreft een vooruitziende blik. Want toen de ontsluiting onvoldoende bleek door te zetten, kon de verloskundige meteen de gynaecoloog erbij roepen. Ayeen: “Ik had op dat moment veel pijn. Dan is het fijn dat je gewoon op dezelfde kamer kunt blijven en niet naar de verloskamer moet worden vervoerd.” In Bevalcentrum Parteanz is dat mogelijk, omdat de kamers zijn uitgerust met de apparatuur die de gynaecoloog nodig heeft. Die apparatuur is niet direct zichtbaar, maar netjes weggewerkt achter kastdeuren.
Op 27 juli om 21.00 uur is Aylya ge boren. Haar ouders, Yusmen en Ayeen Mehmedova, kozen bewust voor een bevalling in Bevalcentrum Parteanz.
12
2015 • 2
uwzorg
Vertalen Yusmen: “Mijn vrouw en ik komen allebei uit Bulgarije. Ik spreek inmiddels Nederlands, maar mijn vrouw nog niet zo goed. Gelukkig kon ik alles wat de gynaecoloog vertelde, meteen voor haar vertalen. Wat dat betreft ben ik die dag een halve dokter geworden, haha!” Ayeen: “Het verblijf in Bevalcentrum Parteanz was geweldig gewoon. De mensen waren heel vriendelijk. Ze bleven ook continu bij je. Niemand heeft pauze genomen. Zo goed, dat hadden we echt niet verwacht!”
t r u m Pa rt e a n z José Heilema, verloskundig coördinator: “Als verloskundige ben ik voorstander van een bevalling thuis. In je eigen huis ben je het meest ontspannen, waardoor de bevalling vlotter verloopt. Door enige negatieve publiciteit rond de thuisbevalling willen de laatste jaren steeds meer vrouwen in het ziekenhuis bevallen. Met Bevalcentrum Parteanz wordt daaraan tegemoet gekomen. Vrouwen vinden daar het knusse van thuis – een eigen kamer met één vaste kraamverzorgende – en het veilige van het ziekenhuis.” “De samenwerking tussen ZMC en de verloskundigen in de regio verloopt goed. Daar zet ik mij als verloskundig coördinator ook voor in. Samen met de gynaecologen van het ZMC organise ren we bijvoorbeeld iedere maand een voorlichtingsavond voor toekomstige ouders. We praten hen onder andere bij over de bevalling, wat een medische opname inhoudt en vertellen hen over Parteanz.”
Op 27 juli om 9.07 uur kregen Patricia Verburgt Epping en Rainier Epping hun tweede kindje: Luuk. Plaats van deze vreugdevolle gebeurtenis: Bevalcentrum Parteanz.
“In een ontspannen sfeer bevallen” “Patricia: “De weeën begonnen om vier uur die ochtend. Toen hebben we meteen onze verloskundige José Heilema gebeld. Zij was rond zessen bij ons thuis.” De verloskundige bepaalt altijd wanneer het tijd is om naar het Bevalcentrum te gaan. Daarbij kijkt ze onder meer naar het aantal centimeters ontsluiting en de weeënkracht. “Wij konden uiteindelijk om zeven uur naar het ziekenhuis gaan. De bevalling verliep daarna soepel, want even na negenen was Luuk er al.” Niet op zolder Rainier: “Thuisbevallen was voor ons
sowieso geen optie. Onze slaapkamer bevindt zich namelijk op zolder. Met die schuine wanden kan niemand er goed bij. Daarom lag een bevalling in het Bevalcentrum voor de hand. Bovendien vonden we het wel prettig om die rompslomp niet in huis te hebben.” Ook het veilige idee van ‘in het ziekenhuis bevallen’ telde mee in de keuze voor Parteanz. Patricia: “Bij ons eerste kind verliep het allemaal niet zo vlotjes. Toen moesten we alsnog van thuis naar het ziekenhuis voor medische zorg.”
Praktisch en knus Patricia en Rainier hebben hun kortstondig verblijf – “Om 12 uur gingen we alweer naar huis” – als zeer prettig ervaren. Patricia: “Het was top. De sfeer was zeer ontspannen en gemoedelijk. De inrichting van de kamers is knus, maar tegelijkertijd ook heel praktisch. Bij de kamer zit ook een douche. Het is heerlijk als je tussentijds en naderhand even kunt douchen.” Rainer vervolgt: “Er is zelfs aan een goede stoel gedacht, waar je als partner even rustig kunt zitten.” 2015 • 2
uwzorg
13
[
UITGELICHT
]
In het Zaans Medisch Centrum is een gentle sectio mogelijk. Dit wordt ook wel een natuurlijke keizersnede genoemd. Gynaecoloog Marianne Alderliesten legt uit. “Een gentle sectio is een keizersnede waarbij alle moeite wordt gedaan moeder, kind en vader bij elkaar te houden vanaf het moment dat de baby geboren is. Er is gelijk na de geboorte huid-op-huidcontact mogelijk. Dit is voor de hechting tussen moeder en kind beter. Ook zorgen we ervoor dat vader en moeder de geboorte van de baby kunnen zien door een luik in het operatiedoek. Uiteraard moet de conditie van de baby wel helemaal goed zijn. De kinderarts beoordeelt dit direct na de geboorte. Een gentle sectio kan op dit moment bij alle geplande keizersnedes. In de toekomst willen graag dat dit bij alle keizersnedes mogelijk is.”
Moeder en kind direct samen bij keizersnede “Wow! Dat eerste contact is zo fijn” De tweeling van Patty en Paul Ligthart uit Assendelft werd in het ZMC met een gentle sectio geboren.
Patty: Cloë lag niet goed. Ook lagen ze allebei met het ruggetje naar buiten. Teveel risico voor een natuurlijke bevalling, dus werd het een keizersnede. Ik zag er tegen op. Daarbij zou ik het magische moment missen van het eerste contact op mijn borst – dat vond ik bij mijn eerste dochter zo bijzonder. Toen las ik iets over een gentle sectio en gelukkig kon dat in het ZMC.” Op de operatiekamer
Paul: “Ik moest even apart wachten totdat Patty de ruggenprik had gekregen en de operatiekamer was voorbereid. Maar eenmaal daar, ging het heel vlug. “Ben je er klaar voor?” hoorde ik na tien minuten de gynaecoloog zeggen. Voor ik het wist zag ik Cloë door het venster van het operatiedoek. Twee minuten later was Jayden er ook.”
Patty: “Ik zag de kleintjes door het operatiedoek. Ze werden vervolgens onderzocht door de kinderarts. Toen alles goed met hen was, mochten ze meteen op mijn borst. Wow! Dat eerste contact is zo fijn. Toen Jayden later die dag moest huilen, legde ik hem op mijn borst, hij was meteen stil”, zegt ze met een glimlach. Meevaller Patty : “Achteraf gezien is het erg meegevallen. Van te voren werd precies verteld wat ik kon verwachten. Ik kon mogelijk een zwaar gevoel krijgen in mijn buik en benauwd zijn. Toen ik hier last van kreeg, herkende ik het direct. Ik hoefde me geen zorgen te maken. Er werd helemaal niet gedrukt of geschud, zoals ik vooraf dacht. Het ging vrij rustig. Per stap wordt uitgelegd wat er gebeurt. Dat vond ik heel prettig.”
14
2015 • 2
uwzorg
[
gedreven
]
“Ik zoek altijd de mens achter de patiënt”
Inte rn i st Ac ut e z o r g
Muhammad Al-Dulaimy Geen specialist zonder passie, zonder gedrevenheid. Dat geldt ook voor Muhammad Al-Dulaimy. Hij is internist – acute zorg bij het Zaans Medisch Centrum sinds begin 2015. Voor die tijd heeft hij al heel wat van de wereld gezien. Twee vakken De helft van de tijd werk ik als internist en ontvang patiënten op het polikliniekspreekuur. Ik begeleid hen bij hun klachten. Welke? Denk aan schildklier, hypertensie/hoge bloeddruk of buikklachten. De andere helft van mijn tijd coördineer ik de Spoedeisende Hulp (SEH) en Acute Opname Afdeling. Het runnen van een bedrijf – want dat is eigenlijk wat je dan doet – is een heel ander vak, waarvoor je als arts niet voldoende wordt opgeleid. Dat komt pas als je in een ziekenhuis werkt. Nieuw ziekenhuis Acute zorg dichtbij huis is belangrijk. Als er echt iets aan de hand is, moet je snel in een ziekenhuis terecht kunnen. En wij zijn goed in die acute zorg. In het nieuwe ziekenhuis wordt het voor patiënten gemakkelijker. Zo hoeven ze niet meer ver te lopen vanaf de SEH naar de röntgenafdeling. Straks kunnen we op de SEH namelijk zelf foto’s maken. Dat is één van de vele voor delen van het nieuwe ziekenhuis.
Heel ziek Acute zorg vind ik echt interessant. Mensen komen vaak hals over kop, heel ziek, naar de Spoedeisende Hulp. Patiënten en familie zijn op zo’n moment gestrest. Logisch. Ik blijf ook onder zulke omstandigheden juist heel rustig en ik merk dat mensen dat prettig vinden. Gezonde patiënten Op de SEH zie ik echt zieke mensen en ik zie ze maar heel kort. Op het polikliniek spreekuur komen relatief gezonde mensen. Daar kun je een persoonlijke relatie mee opbouwen. Dat vind ik belangrijk. Het gaat mij om de mens achter de patiënt. Ik wil graag hun verhaal horen. Koud in Drenthe Op 30 december 1995 arriveerde ik als 17-jarige in Nederland, samen met mijn ouders, broers en zusje. Het was een koude winter in Drenthe, ik weet het nog precies. Voor die tijd woonden we op veel verschillende plekken
– in Irak, Turkije, Albanië. Voor ons heeft mijn vader zijn politieke ambities opgegeven. Die eerste zeven maanden in Nederland hebben we in een asielzoekerscentrum gezeten.
Carrière Nu woon ik in Amsterdam. Mijn vrouw heeft heel lang in Qatar gewoond en woont sinds kort in Nederland. We zijn beiden gericht op ons werk, echte work aholics. Mijn vrouw is chemisch ingenieur en is heel goed in haar vak. Dat is nogal een overgang, van Qatar, naar Nederland. Thuis proberen we alleen Nederlands te spreken en geen Arabisch. Drijfveer Ik doe een spreekuur niet alleen als dokter, maar vooral ook als mens. Respect hebben voor een ander. De ander in z’n waarde laten. Dat is voor mij de basis. Lees het hele interview: www.zmc.nl/uwzorg
2015 • 2
uwzorg
15
[
veel voorkomend
]
vi jf VR AGEN OVER KNIESLIJTAGE EN KNIEO P ERATIES
Hoe zit dat precies? De 3D-techniek is in het ZMC ook beschikbaar voor schouderoperaties.
16
2015 • 2
uwzorg
Jaarlijks krijgen 1,2 miljoen mensen te maken met artrose, een reumatische aandoening waarbij het kraakbeen dunner en zachter wordt. Artrose van de knie, ook wel knieslijtage genoemd, komt het meeste voor: 594.000 Nederlanders hebben ermee te maken. Vrouwen hebben er vaker last van: 44 op de 1000. Bij mannen is dat 28 op de 1000.
Hoe herken je knieslijtage? Orthopedisch chirurg Kajo Stýblo: “Knieslijtage kan op verschillende manieren naar voren komen. Veel mensen ervaren pijnklachten bij het bewegen. Voor sommigen is die pijn er alleen bij het in het beweging komen – de startpijn. Anderen hebben bijvoorbeeld ’s nachts pijn aan hun knie. En voor weer anderen komt die pijn geleidelijk opzetten bij het afleggen van grotere afstanden. Ook hebben mensen met knieartrose vaak last van stijfheid in het kniegewricht. Bij sommigen kunnen ook hun benen wat anders gaan staan: dan krijgen ze na verloop van tijd O- of X-benen.”
Hoe kun je knieslijtage behandelen? Orthopedisch chirurg Jan van der Aa: “Dat is voor iedere patiënt weer verschillend. Voor de een kunnen pijnstillende medicijnen, injecties en/of fysiotherapie helpen, de ander adviseren we bijvoorbeeld om de leefstijl aan te passen en af te vallen. Ook kunnen hulpmiddelen zoals braces en steunzolen uitkomst bieden.”
Dus een operatie is niet altijd nodig? Orthopedisch chirurg Robbert Jan Noorda: “Alleen als de situatie voor de patiënt niet langer acceptabel is en er op de röntgenfoto sprake is van een vergevorderde slijtage, gaan we over tot operatie. Het plaatsen van een knieprothese leidt namelijk niet altijd tot het gewenste resultaat. Uit landelijke c ijfers blijkt dat een nieuwe knie voor 80 tot 85% van de m ensen goed uitpakt, 20 tot 15% houdt nog klachten.” Van der Aa: “We hoeven overigens niet altijd de volledige knie te vervangen door een totale knieprothese. We kunnen ook kiezen voor een halve knieprothese. Daarnaast kunnen we met een o peratie ook proberen de stand van O- en X-benen te veranderen. Zo kunnen we het slijtageproces tot wel vijftien jaar vertragen.”
Hoe nauwkeurig kan zo’n prothese worden geplaatst? Stýblo: “Sinds tweeëneenhalf jaar werken we in het ZMC met de nieuwe 3D-knieprothesetechniek. Deze techniek zorgt ervoor dat we de ‘nieuwe knie’ nog beter kunnen afstemmen op het lichaam van de patiënt. Werd voorheen de positie van de prothese tijdens de operatie bepaald, dankzij 3D-techniek kunnen we dat nu vóóraf doen en nog nauwkeuriger ook. Op basis van een röntgenfoto van het hele been en een MRI-scan van de
De orthopedisch chirurgen in Nederland plaatsen jaarlijks 22.496 knieprotheses bij 19.262 mensen: 17% van hen wordt aan beide knieën geopereerd. In 98% van de gevallen is artrose de oorzaak.
knie weten we precies hoe de knie staat ten opzichte van de heup en enkel, en kunnen we in de VS een 3D-zaagmal laten maken. Met die mal weten we tijdens de operatie exact welk deel van het gewrichtsvlak moeten worden verwijderd en kunnen we de prothese direct in de juiste positie plaatsen.”
Noorda: “De nieuwe manier van werken heeft vele voordelen voor onze patiënten. Omdat we de prothese nu nauwkeurig kunnen plaatsen, is de verwachting dat nog meer patiënten tevreden zijn over het eindresultaat. Mogelijk gaat een op maat geplaatste knie langer mee. Prettige bijkomstigheid: doordat de operatie over het algemeen korter duurt, is ze minder belastend voor de patiënt. Ook de kans op infecties loopt daardoor terug.”
Hoe lang duurt het herstel na een knieoperatie? Van der Aa: “De herstelperiode is voor elke patiënt verschillend. Zorgvuldige begeleiding en ondersteuning zijn heel belangrijk. Vanuit het ZMC hebben we dat goed geregeld met een uniek traject dat voor de operatie begint met de juiste voorlichting en achteraf voorziet in revalidatie. De tweede dag na de operatie gaan mensen al naar Evean om daar in groepsverband te werken aan herstel. Als het maar even kan, overnacht de patiënt thuis en komt hij overdag naar Evean voor revalidatie. Loopt hij thuis tegen bepaalde bewegingsproblemen aan, dan kan daar tijdens de revalidatie aan worden gewerkt.” Stýblo: “Na de operatie is het belangrijk dat mensen zo snel mogelijk weer bewegen. Pijn en misselijkheid kunnen hen daarin belemmeren. Daarom werken we sinds kort met onder meer lokale infiltratieanesthesie (LIA), waarbij het inspuiten van het gewricht zorgt voor langdurige pijnstilling. Zo is de patiënt uit eindelijk weer sneller op de been.”
Meer weten? Op 3 november is er een informatiebijeenkomst over het zorgpad gewrichtsvervanging van de heup en knie. Kijk voor het volledige programma op www.zmc.nl/uwzorg. U kunt zich hiervoor aanmelden via (075) 650 7434 of
[email protected]
2015 • 2
uwzorg
17
[
behandelen
]
“Ik lig helaas regelmatig in een MRI en kan dus goed toelichten hoe het in z’n werk gaat”, vertelt Sonja de Waard. “Als je binnen komt krijg je uitgelegd wat er gaat gebeuren en hoe lang het duurt”.
Hoe is het in een MRI apparaat? “In het kleedhokje moet je alle metalen van je lichaam verwijderen. Dus ook een beugel-b.h. of piercings. Er mag absoluut geen metaal de MRI ruimte in, dat wordt door de grote magneet erg aangetrokken. Smeer ook geen gel of haarlak in je haren en geen make-up op je snoet. Als je een
bril draagt, kun je die ophouden tot aan de ‘tafel’ en dan leggen ze ‘m voor je weg. Qua kleding draag ik altijd een strak t-shirt en een jogging- of pyjamabroek. M’n sokken houd ik altijd aan en ik vraag ook meestal om een deken over mijn benen, maar ik ben wel een echte koukleum.
Dan ga je op een smalle plank liggen en krijg je een lang kussen onder je benen zodat je zo comfortabel mogelijk op de plank ligt. Eerst begint de plank te schuiven waardoor je in de tunnel komt te liggen. Tsja, die tunnel. Ruim is anders. Iedereen gaat in
“De scan duurt ongeveer een half uur tot 45 minuten en is prima te doen” dezelfde maat tunnel. Ik heb een keer meegemaakt dat er iemand niet paste, maar dan moet je wel heel erg fors gebouwd zijn, ver over de 100 kilo. Dan begint de scanner te klappen en te kloppen, terwijl de tafel tussen de series door bromt en beweegt. Het zijn maar kleine bewegingen. Ik vind het lawaai van de scanner mee vallen, terwijl ik overgevoelige oren heb.
Doe je ogen dicht
Wat doet een MRI? MRI staat voor magnetic resonance imaging: beeldvorming met magnetische resonantie. Grofweg valt te zeggen dat een MRI-scan een nauwkeurig beeld geeft van de volgende lichaamsonderdelen: • hersenen(functie), ruggenmerg en zenuwen • spieren • pezen en gewrichtsbanden • hart(functie) • buikorganen
18
2015 • 2
uwzorg
Bij een MRI-scan worden met behulp van een grote sterke magneet en radiogolven bepaalde signalen in het lichaam opgewekt. Deze signalen worden door een antenne weer opgevangen. Er wordt dus geen röntgenstraling gebruikt. Een computer verwerkt vervolgens de signalen tot een afbeelding die op een beeldscherm bekeken kan worden. Met deze techniek kunnen gemakkelijk doorsneden van het lichaam of bepaalde organen worden gemaakt alsof er plakjes van zijn gesneden.
Tegen de claustrofobie werkt één ding heel goed: je ogen dichthouden. Doe ze dicht als je het tijdens het naar binnenschuiven niet prettig meer vindt en doe ze open als je je rustig voelt. Of hou ze gewoon de hele tijd dicht. Je krijgt een koptelefoon. Je mag kiezen of je muziek wilt horen of niet.
Contact Je krijgt een pompje in je handen waar je in kunt knijpen als je het benauwd krijgt. Dan komen ze je er meteen uithalen zodat je even kunt bijkomen. Dan gaan ze pas weer verder op het moment dat jij er weer aan toe bent. Ze houden ook contact met je via de koptelefoon en vragen regelmatig of alles ok is. De scan duurt ongeveer een half uur tot 45 minuten en is prima te doen. De laatste keer lag ik bijna te slapen dus het valt echt mee!”
[advertentie]
K uns t in het Zaans Medisch Centrum
Kunst draagt bij aan kwaliteit van leven. Kunst biedt iets extra’s waardoor je je pretBreng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de tiger kan voelen, zoals door een behaaglijke oplossingsbalk. Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de temperatuur, frisse lucht, een fijn bed, mooie oplossingsbalk. HORIZONTAAL bloemen en een onverwachtse glimlach. 1 zwaarte bepalen 6 Zuid-Amerikaans lastdier 10 Griekse letter 14 strijdperk 15 scheikunDe dingen waarmee je je omringt, hebben HORIZONTAAL dig element 16 akelig 17 aansporing tot handelen 19 veel weerstand bezittend 20 twee14 strijdperk 15 scheiku invloed op hoe je je voelt. Kunst veraange- 1 zwaarte bepalen 6 Zuid-Amerikaans lastdier 10 Griekse letter wielig voertuig 21 zulke 22 mysterie 24 autobaan 27 sof 28 mager 29 specialist 33 raamdig element 16 akelig 17 aansporing tot handelen 19 veel weerstand bezittend 20 twee Zaanstreek naamt, verward of zet je aan het denken en werk 36 blaasinstrument 38 opschik 39 strand24 autobaan bij Venetië 40 verzekeringspapier 41 gentlewielig voertuig 21 zulke 22 mysterie 27 sof 28 mager 29 specialist 33 raamgeschilderd: het kan mensen helpen om door moeilijke man 42 voedsel nuttigen 43 plaats38 opschik in Italië 44 arena 45 Eerste Kamerlid 47 in iemands 41 gent werk 36 blaasinstrument 39 strand bij Venetië 40 verzekeringspapier Havenstraat, periodes heen te komen. Door elk half jaar voordeel man 48 uitvoeren 49 waterverlies 53 ergens anders 56 deel vanZaandam een chromosoom 42 voedsel nuttigen 43 plaats in Italië 44 arena 45 Eerste Kamerlid – 47 in iemands een nieuwe collectie samen te laten stellen voordeel 48 uitvoeren 49 waterverlies 53 ergens anders 56 deel van een chromosoom 57 persoonlijk voornaamwoord 58 walm 59 splitsing 63 snoep 64 één keer 65 voor ieder Peter de Rijcke door Het Kunstcentrum probeertander het Zaans 57 persoonlijk 58 walm68 opbrengst 59 splitsing 63 snoep 64 ééngelden. keer 65 voor iede 66 einde van een voornaamwoord gebed 67 hechtpennetje van belegde Medisch Centrum het verblijf in het zieken- anderOp dit moment hangen in het ZMC 9 kunstwerken. Een daarvan is het kleurrijke 66 einde van eenergebed 67 hechtpennetje 68 opbrengst vanwerk belegde gelden. VERTICAAL huis zo aangenaam mogelijk te maken. Zaanstreek geschilderd van Peter de Rijcke. Een landschapschilderij dat door velen waarschijnlijk VERTICAAL 1 waakzaam 2 daarmee verbonden 3 soort 4 stuk 5 grappenmaker 6 dik 7 werelddeel 8 onherkend zal worden mooie herinneringen op zal roepen. Peter de Rijcke schilderde de 11 op 1 waakzaam 2 daarmee verbonden 4 stuk 5 grappenmaker 6 dik 7 werelddeel 8 bepaald voornaamwoord 9 teengoeder trouw3 soort 10 gevoel van afkeer opwekkend geHavenstraat in Zaandam. Zijn favoriete thema’s zijn de zee, de kust en de oude havens van bepaald voornaamwoord 9 te goeder trouw 10 gevoel van afkeer opwekkend 11 op ge ringe hoogte 12 vermaardheid 13 deel van een opera 18 praalziek 23 tot nu toe 25 schenkHolland. Zijn werk isangst te huur 30 opgewonden en te koopvan bij Heteen Kunstcentrum. ringe Noord hoogte 12 vermaardheid 13 deel opera 18 praalziek 23 tot nu toe 25 sche gerei 26 verdriet 27 obsederende toestand 31 gezicht 32 stichting
Kruiswoord Kruiswoord
gerei 26 verdriet 27 obsederende angst 30 opgewonden toestand 31 gezicht ideële reclame 33 verpakkingsmiddel 34 kerkgebruik 35 Arabische havenstad 36 deel32 stichting van ideële reclame 33 verpakkingsmiddel 34 kerkgebruik 35 Arabische havenstad 36 deel v Openingstijden Kunstcentrum een telefoon 37 loofboom 40 niezen 44 teer 46 kever 47 individu 49 vorm van een schoen telefoon Vincent 37 loofboom 40 niezen 46 kever 49 vorm van van een schoe 50 esdoorn 51 genegenheid 52 nauwe doorgang 53 bijwoord 54 traag 55 bestuurder dinsdag tot en met zaterdag: 10.00-17.00 uureen van Goghweg 40 a|b 44 teer 075 614 12 1047 individu 50 esdoorn 51 genegenheid 52 nauwe doorgang 53 bijwoord 54 traag 55 bestuurder van Venetië 56 schaamte 60 grasland 61 met ingang van 62 klein hert. www.kunstcentrum.nl 1506 JC Zaandam
[email protected] Venetië 56 schaamte 60 grasland 61 met ingang van 62 klein hert. 1
2
Kruiswoordraadsel 14
17
Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar 20 de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk. 24
HORIZONTAAL 1 zwaarte bepalen 6 Zuid-Amerikaans lastdier 10 Griekse letter 14 strijdperk 15 scheikundig element 16 akelig 33 34 17 aansporing tot handelen 19 veel weerstand bezittend 20 tweewielig voertuig 21 zulke 22 mysterie 24 autobaan 39 27 sof 28 mager 29 specialist 33 raamwerk 36 blaasinstrument 38 opschik 39 strand bij Venetië 40 verzekeringspapier 41 gentleman 42 voedsel nuttigen 43 plaats in Italië 42 44 arena 45 Eerste Kamerlid 47 in iemands voordeel 45 48 uitvoeren 49 waterverlies 53 ergens anders 56 deel van een chromosoom 57 persoonlijk voornaamwoord 58 walm 59 splitsing 63 snoep 64 één keer 65 voor ieder ander 66 einde van een gebed 67 hechtpennetje 68 opbrengst 53 van 54 belegde gelden. 58
075 614 12 10 3 4 5 6
[email protected] 1
2
3
4
18
17
25
26
28 34
46 48
58
54
36
60
47
59
13
32 30
31
32
5052
51
52
23
31 38 41
44 47
50
49
51
57
56 60
12
19
38
37
44
56
13 11
16
30
29
49
55
22
12 10
27
43
48
11
41
46
59
23
40
43
45
22
29 37
10 9 16
27
26
40
42
8
19
21
36
35
9 7
15
28
39
55 53
25
8 6
18
21
20
35 33
7
15
14
24
5
61
62
61
57 62
VERTICAAL 64 65 64 65 63 1 waakzaam 2 daarmee verbonden 3 soort 4 stuk 5 63 grappenmaker 6 dik 7 werelddeel 8 onbepaald voornaamwoord 67 68 66 67 68 66 9 te goeder trouw 10 gevoel van afkeer opwekkend 11 op geringe hoogte 12 vermaardheid 13 deel van een opera 18 praalziek 23 tot nu toe 25 schenkgerei 26 verdriet 20 67 28 65 32 39 15 46 50 56 2 20 67 28 65 32 39 15 46 50 56 2 27 obsederende angst 30 opgewonden toestand 31 gezicht 32 stichting ideële reclame 33 verpakkingsmiddel 34 kerkgebruik 35 Arabische havenstad 36 deel van een telefoon 37 loofboom 40 niezen 44 teer 46 kever 47 individu 49 vorm U kunt uw oplossing voor 1 november 2015 sturen naar: van een schoen 50 esdoorn 51 genegenheid 52 nauwe Zaans Medisch Centrum, afd. communicatie, Postbus 210, 1500 EE Zaandam doorgang 53 bijwoord 54 traag 55 bestuurder van Venetië Of mailen naar:
[email protected] A L F A E G E N WLE AGME AN AL LA FM AA 56 schaamte 60 grasland 61 met ingang van 62W klein hert. Vergeet A R E EN RA uNIJniet N A de A Roplossing ook uw naam en adres te vermelden? A R E N A IJ Z AZ AEom RR naast T A A I A A N D R IJAVA INNDGR IJ TV AI AN IG K A R DK I A ER E ND II GE M AE N I G M A F L O P S N E L W ESGN E FL LWOE PG
[advertentie]
Zorg of ondersteuning nodig? Bel Evean! Het thuiszorgteam van Evean zorgt voor u, zodra u weer naar huis mag. Ook als u complexe verpleegtechnische zorg nodig heeft, bijvoorbeeld omdat u afhankelijk bent van een infuus, een voedingssonde of een morfinepomp. U kunt dan eerder naar huis vanuit het ziekenhuis. Evean helpt u met:
Evean. Midden in het leven.
• Thuiszorg
• Prikservice
• Specialistische zorg
• Verzorgd wonen
• Thuiszorgtechnologie
• Respijtzorg
• Revalidatie en herstel
• Palliatieve zorg
Met een compleet aanbod aan zorg of ondersteuning zijn we u graag van dienst, op alle momenten in uw leven.
Meer weten? Bel 0900 98 97 of kijk op www.evean.nl
www.evean.nl
Wij heten hetenjejevan vanharte hartewelkom welkomininonze onzepraktijk. praktijk.Wij zijn We Wij zijn Nasim Katleen Fissers en Janneke Janneke GitselsYadegari, en Nasim Yadegari. Samen vormenGitsels. we Samen vormen we Verloskundigenpraktijk Lavita. Verloskundigenpraktijk Lavita.
Lavita Koningin Julianaplein 58 1502 DV Zaandam T 075 650 21 74 F 075 650 28 09 M 06 466 139 82
[email protected] www.lavita-verloskundigen.nl
Wij zwangerschap Wij vinden vindendat datiedere iederevrouw, vrouw,enendus dusiedere iedere zwangeruniek is. Daarom krijg je bij ons de ruimte je zwangerschap schap, uniek is. Bij ons krijgt iedere vrouw daarom de op je eigen manier te beleven en begeleiden we je op de ruimte om haar zwangerschap op haar eigen manier manier die bij jou past. te beleven.Wij houden rekening met geloof, cultuur en achtergrond van de vrouw enwehaar gezin. bieden Zoals gebruikelijk begeleiden zowel thuisOok als in het we begeleiding aan vrouwen met angsthoort voor indedebevalziekenhuis bevallingen. Een badbevalling ling, bijvoorbeeld een eerder traumatisch beleefde thuissituatie tot denamogelijkheden. bevalling. Je kunt ons bereiken op 075 – 6502174, indien geen gehoor, bel thuis gerustals opin06het – 46613982. We begeleiden zowel ziekenhuis je bevalling. Lavita staat voor kwalitatief hoogwaardige zorg en laagdrempelige informatie. Dankzij praktijklocatie Dankzij onze praktijklocatie die inonze het Zaans Medischdie in het Zaans Medisch Centrum is gevestigd, zijn we in staat Centrum is gevestigd, zijn we in staat om onze zwanom onze zwangeren alles onder één dak te bieden zoals geren alles onder één dak aan te bieden zoals, echo’s, echo’s, bloedonderzoek en indien nodig een doorverwijzing bloedonderzoek e.d. naar één van de gynaecologen. Iedere zwangere in zaandam Overigens worden wonend al uw echo’s door uw en omgeving is bij ons van harte welkom. zorgverzekeraar vergoed.
Doet u mee aan het patiëntenpanel van de cliëntenraad?
Heeft u wensen of verbeterpunten door uw ervaringen? Dan is het goed te weten dat er al ruim 10 jaar een Cliëntenraad is, die de stem van de patiënt laat horen.
Patiëntenpanel
Wat doet de Cliëntenraad
De Cliëntenraad van het Zaans Medisch Centrum zoekt naar patiënten die hun mening willen geven over uiteenlopende onderwerpen op het gebied van zorg en dienstverlening. Patiënten die zich hiervoor opgeven, ontvangen twee a drie keer per jaar een digitale vragenlijst. De resultaten daarvan gebruikt de Cliëntenraad bij hun adviezen aan het bestuur van het ziekenhuis.
De Cliëntenraad adviseert het bestuur van het Zaans Medisch Centrum over kwaliteit van zorg, toegankelijkheid, veiligheid, hygiëne, voeding en bejegening. Maar ook organisatorische en financiële thema’s worden besproken. Wij behandelen geen individuele klachten over een behandeling, daarvoor is er een klachten functionaris.
Meer weten: www.zmc.nl/patientenbezoekers/clientenraad