Marechaussee vereniging
Verslag 114e
Algemene Vergadering
MARVER
verzamelt VBGprobleemlanden
03
juli 2014
Minister
neemt MARVER-leden niet serieus
JULI 2014
01
ton de zeeuw voorzitter hoofdbestuur
Waarderen van bijzonder zijn
D
e 114e Algemene Vergadering (AV) van onze vereniging was een bijzondere vergadering. Bijzonder vanwege het aftreden van Peter Lamme als bestuurder van onze vereniging. Ik ga zijn humor, intelligentie en creatieve inbreng in het bestuur missen. Ook was deze AV bijzonder vanwege het aantreden van vier nieuwe leden binnen het Hoofdbestuur: Theo Wielens, David Goudzwaard, Martine van der Linden en Sven Schuitema. Onderling verschillend in kennis en ervaring maar alle vier gelijk gedreven om het verschil voor anderen te willen maken. Ik kijk er dan ook echt naar uit om met het nieuw samengestelde Hoofdbestuur een nieuw verenigingsjaar in te gaan.
02
JULI 2014 september maart juli 2013 2013
Maar wat deze Algemene Vergadering extra bijzonder maakte, was de benoeming van mijn collega Wim van Broeckhuijsen tot erelid van onze vereniging. Wim die inmiddels meer dan 25 jaar deel uit maakt van het Hoofdbestuur en daar tot op de dag van vandaag een zeer belangrijke rol vervult, werd met de nodige steunbetuigingen uit de zaal door de AV deze hoogste waardering toegekend. Met het adagium ‘een kwart eeuw richting geven en verantwoordelijkheid nemen’ was het voor mij een grote eer om hem het bijbehorende versiersel op te spelden. In de AV werd uiteraard ook stilgestaan bij de ontwikkelingen binnen en rondom Defensie. De huidige situatie in Zuid- en Oost-Europa maakt het nu ook voor iedereen buiten Defensie pijnlijk duidelijk dat veiligheid geen vanzelfsprekendheid is. Enkele politieke partijen komen zelfs tot de conclusie dat er in de achterliggende periode te veel op de Nederlandse Defensie is bezuinigd. Mogelijk dat dit gaat resulteren in een ophoging van het defensiebudget in de Rijksbegroting van 2015. Maar dit alles zal niet automatisch gaan leiden tot een verbetering van uw arbeidsvoorwoorden, WUL-problematiek of AOW-gat. In onze laatste nieuwsbrief hebben wij ons ongenoegen over de vorderingen op dit gebied aan u bericht. Wij verwijten het de Minister van Defensie als uw werkgever, dat zij u niet serieus neemt. Een goede gezagsdrager op Defensie weet dat haar personeel een sterk ont-
wikkelde ‘can-do’-mentaliteit heeft en ondanks het tanende vertrouwen nog zeer loyaal is aan het politieke gezag. Daarnaast weet een goede gezagsdrager ook dat de werknemers van Defensie niet alle werknemersrechten genieten om druk uit te oefenen om tot een rechtvaardig pakket aan arbeidsvoorwaarden te komen. Om deze redenen rust er een extra verantwoordelijkheid bij een Minister van Defensie om haar rol van werkgever goed in te vullen door serieus open en reëel overleg te voeren met (de vertegenwoordigers van) het personeel. Daar past niet bij om (de vertegenwoordigers van) het personeel zeven maanden aan het lijntje te houden over ontwikkelingen op arbeidsvoorwaarden gebied. En daar past zeker niet bij om arbeidsvoorwaardengeld uit het Sociaal Akkoord naar verluidt voor andere doeleinden binnen Defensie te gebruiken. De positie van de militair en daarmee die van een marechaussee is bijzonder. U weet dat als geen ander. Het probleem is echter dat daar niet alle bewindslieden van overtuigd zijn. Eerder al is met de Minister van Defensie afgesproken dat zij de bijzondere positie van de militair gaat beschrijven. Ondanks het bericht van deze Minister aan de leden van de Tweede Kamer dat zij hierover in overleg is met de bonden, hebben wij daar tot op heden nog niets concreets van vernomen. Ik neem dit alles de Minister van Defensie als uw werkgever bijzonder kwalijk.
35
inhoud
16
09
12 04 24 Verder in dit nummer: 14 Freedom Trail 2014
20
19 Veteranenberichten 20 Helletocht naar herstel 23 Veteranenberichten 24 Geschiedenis Marechausseevereniging (serie) 26 Ledenvoordeel FNV 28 Verjaardagsactie
#03
29 Ledenbezoekers FSZ 30 Verenigingsnieuws 32 Puzzel 33 Computerhoek
Bijzonder of extra bijzonder?
Minister neemt MARVERleden niet serieus
Op 18 juni hield de Marechausseevereniging haar Algemene Vergadering (AV) op ‘De Basis’ in Doorn. Op het programma stond onder andere de verkiezing van nieuwe hoofdbestuursleden en de benoeming van een nieuw erelid van de vereniging, Wim van Broeckhuijsen.
De Minister werkt niet mee aan verbetering van de arbeidsvoorwaarden, ondanks inspanningen van de Marechausseevereniging. Dat ze onze leden niet serieus neemt is volstrekt onacceptabel. Als de Minister niet wil luisteren, zullen wij naar manieren zoeken om wél tot haar door te dringen.
VGB
Uit je ritme
De kwestie rond het intrekken van Verklaringen van Geen Bezwaar (VGB) van militairen met vertrouwensfuncties begint zorgelijke vormen aan te nemen. Om andere militairen deze ellende te besparen publiceert de MARVER een eigen lijst - en doen we nog meer.
Goede voeding tijdens je nachtdienst is van groot belang om fit te blijven. Vaak is men zich hier nog onvoldoende van bewust. Ook de nachtdienstroosters zijn vaak nog voor verbetering vatbaar. De MARVER vroeg het drie Marechaussees die vaak nachtdiensten draaien.
04
09
12
16
34 Servicepagina 35 Hank Dussen (column) 35 Strip
Lidmaatschap
Er kan een moment komen dat u uw MARVERlidmaatschap op moet zeggen, bijvoorbeeld omdat u een baan buiten Defensie heeft aanvaard. Houdt u dan rekening met de opzegtermijn van 1 volle kalendermaand. Voorbeeld: u zegt 15 januari op, het lidmaatschap wordt dan beëindigd per 1 maart. U kunt alleen opzeggen door middel van een ondertekende brief aan MARVER/FNV t.a.v. Ledenadministratie, Postbus 157, 3440 AD Woerden. Het volgende verenigingsblad verschijnt op 18 september 2014. Kopij aanleveren is mogelijk tot en met 25 augustus juni. Salarisbetaaldata: Donderdag 24 juli, vrijdag 22 augustus, woensdag 24 september Cover: Ron Rutten
JULI 2014
03
vereniging Tekst Wim van Broeckhuijsen, Foto’s Ron Rutten
Bijzonder
of extra bijzonder De 114e Algemene Vergadering (AV) van de Marechausseevereniging werd dit jaar op 18 juni gehouden in het gebouw van ‘De Basis’ in Doorn, volgens de indeling: inloop, vergadering, aperitief en afsluitende maaltijd. Ook dit jaar presenteerden leden van het hoofdbestuur delen van de agenda. Dat maakte dat de volgorde van de agenda op vakkundige wijze werd verstoord en toch in goede banen geleid door voorzitter Ton de Zeeuw. Alle fracties waren vertegenwoordigd en het gehele hoofdbestuur was aanwezig. Daarnaast Ereleden, Leden van Verdiensten, commissieleden en genodigden.
D
irecteur Hugo van de Kamp heette iedereen welkom en informeerde met een presentatie over het doel en de werkwijze van De Basis. Die vindt zijn oorsprong in de BNMO. Zij bieden professionele onafhankelijke dienstverlening op het vlak van preventie en (na) zorg na ingrijpende gebeurtenissen. Dat geldt voor (oud)medewerkers in
04
JULI 2014
risicoberoepen als ambulance, brandweer, defensie, openbaar vervoer en politie. Het gaat om wie het direct treft maar ook om familie en relaties in een laagdrempelige omgeving. Later in het programma hield Robin Rijntalder, projectleider van het Sociaal Juridisch Loket (SJL), dat ook is gevestigd in De Basis, een presentatie. Het SJL is een initiatief van onder meer de
Marechausseevereniging om voornamelijk veteranen met zorgvragen vanuit hun werk bij Defensie, Politie en Marechaussee laagdrempelig te kunnen verwijzen naar professionele hulpverlening; onder andere naar De Basis.
Opening voorzitter Voorzitter Ton de Zeeuw stelde de vraag of deze 114e AV een bijzondere of een extra bijzondere vergadering zal worden in een ook dit jaar andere omgeving. In zijn opening herinnerde hij aan een ouder idee om te komen tot een congresmodel. Hij kondigde een extra AV aan in het najaar met als belangrijk punt van besluitvorming: al of niet aansluiting bij de FNV. De Zeeuw wees op de langdurende onvermurwbare houding van de werkgever Defensie. Op alle grote dossiers van de nullijn tot de pensioenen is geen beweging te bespeuren. Bij onze leden zit het activistisch en publiekelijk demonstreren uit onvrede over de werkgever (zoals dat in sommige geledingen van de FNV wel gebruikelijk is) niet in het bloed. Maar het wordt tijd voor een debat over activistisme of gelatenheid. Met de kans dat er voor Defensie meer geld komt moeten we ons niet rijk reke-
Geachte Algemene Vergadering...
Naast vergaderen ook ontmoeten
nen volgens De Zeeuw. De spanningen aan de randen van het bondgenootschap veroorzaken die willigheid. Het eventuele extra gaat naar wapensystemen en personele uitbreiding maar zeker niet naar de broodnodige verbetering van het inkomen van de Defensiemedewerkers. Willen we meer bereiken op dat laatste punt dan zullen we minder aardig en meer activistisch moeten zijn en niet berusten in het aan-het-lijntje-houden. Een ander punt dat de Zeeuw aansneed was de samenwerking met organisaties van militairen in Europa. Met onze historie en achtergrond heeft ook de MARVER een verantwoordelijkheid naar groepen militairen die worden behandeld als tweederangs burgers voor wie moderne grondrechten niet gelden, zoals recht op vereniging en vergadering. En dat komt ook voor in het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Italië. Vanuit die verantwoordelijkheid neemt de MARVER met overtuiging deel in de organisatie EUROMIL.
Jaarverslag 2013 Onderhandelaar René Schilperoort memoreerde de achterstand die in het overleg moest
Penningmeester Roel Ridders wijst op het jaar dat achter ons ligt
worden ingehaald na onze acties en het opzeggen van het vertrouwen; dat betrof een groot aantal reorganisaties. De absolute onbuigzaamheid van de minister van Defensie (in het keurslijf van het Kabinetsbeleid) veroorzaakte zeer weinig vorderingen bij de grote onderwerpen als de WUL, het AOW-gat en de pensioenen. Ook de arbeidsvoorwaarden stonden in een ijzige vrieskou. Nog nooit werd het begrip nullijn zo lang en zo rigide toegepast. Zelfs het deel voor Defensie uit het sociaal akkoord (de 200 miljoen van Asscher) leverde geen voordeel op voor het personeel. De evaluatie van de pilot loopbaanbeleid KMar bracht de vereniging ertoe in 2013 een eigen onderzoek te doen onder de leden. Het resultaat: een aantal aanbevelingen voor aanpassing en verbetering van FPS instrumenten bij de KMar.
VGB Door de aanscherping van de veiligheidsonderzoeken werd van veel
defensiemedewerkers de verklaring van geen bezwaar (VGB) zomaar ingetrokken. Niet vanwege ernstige feiten maar doordat de MIVD door administratief onvermogen geen toereikende informatie kan verkrijgen over hen, of over hun partner. Het gevolg kan zijn: ontslag zonder dat daar nadere voorzieningen tegenover staan. We hebben geëist dat over de toepassing van dit beleid overleg zou worden gevoerd om functies als vertrouwensfunctie aan te wijzen en over de gevolgen voor betrokkenen van dat intrekken van de VGB.
IB-zaken De individuele belangenbehartiging werd ook bepaald bij het voorkomen of herstellen van de gevolgen van ingetrokken VGB. Of de KMar loopbaangerichte opleidingen moet vergoeden gericht op een (noodgedwongen) loopbaan buiten Defensie werd door de rechter bevestigend beantwoord. Daarmee is een belangrijke pijler onder het FPS overeind gebleven. Het bekostigen ervan behoort tot de afgesproken rechtspositie. In 2013 werd relatief vaak bijstand verleend aan leden die een ‘ongewild schot’ hadden gelost met hun dienstwapen. Vaak worden deze zaken strafrechtelijk afgedaan. Soms zijn er verzachtende omstandigheden. Daarom JULI 2014
05
vereniging Achterin maar niet minder geinteresseerd: Joop Geels, Henk en Hilly Kruiswijk en Peter Tervoort.
Nieuw in het Hoofdbestuur David Goudzwaard H Hij begon in 2002 bij de KMar als marechausseebeveiliger in Den Haag, ging naar het NATO hoofdkwartier in België en volgde in 2007 de wachtmeestersopleiding. Bij de brigade Zuid-Holland in Rotterdam vervult hij al zijn tweede functie als medewerker operationele dienst. “Na de opleiding werd ik gekozen in de medezeggenschapscommissie van West. Dat doe ik nu zo’n 5 jaar. In 2009 ben ik ook kaderlid geworden bij de fractie West van de Marechausseevereniging. Als kaderlid en MC-lid heb ik een snelle en grote ontwikkeling doorgemaakt. Soms is het goed en zinvol voor jezelf de balans op te maken. Ik ben iemand die graag ‘mee regeert’ en niet afwacht. Ik sta midden tussen veel leden van de
06
JULI 2014
Marechausseevereniging; een plek waar je hoort wat er leeft bij mensen. Ik heb me kandidaat gesteld om voor het collectief van belangrijke meerwaarde te worden door me nog meer te mengen in lopende discussies over onze rechtspositie en arbeidsvoorwaarden. Zeker nu de veranderingen bij de KMar zich aandienen is het goed de vinger aan de pols te houden om een goede belangenbehartiging van onze leden te bereiken.”
Martine van der Linden – Scherff H Zij kwam in 2008 bij de KMar. Na de opleiding ging zij naar district Schiphol, brigade Politie & Beveiliging en later bij de Politiedienst. Ook zij koos voor deelname in de Medezeggenschapscommissie. Daar raakte ze enthousiast over de belangenbehartiging en besloot – in 2013 – zich
aan te sluiten in de fractie Schiphol. “Collega’s, helpen, bijstaan en adviseren is van essentieel belang in de robuuste organisatie Koninklijke Marechaussee. Voor mijn opleiding HBO-rechten heb ik een aantal meeloopdagen meegemaakt bij de individuele belangenbehartiging op het kantoor in Woerden. Bij de Marechausseevereniging wordt de individuele collega op de voorgrond geplaatst. Het geeft voldoening om deel te zijn van een vakbond. Door deelname in de kaderberaden kon ik mij verdiepen in de rechtpositie en arbeidsvoorwaarden. Ik verwacht dat het nog meer aan de orde komt bij deelname in het hoofdbestuur en daar verheug ik mij op.”
Hoofdbestuurder Ellen Bonhof over het Fonds Sociale Zorg (FSZ)
De invulling van het vrijwilligersbestand is en blijft een uitdaging probeert de MARVER, collega’s zoveel mogelijk bij te staan met een gespecialiseerde strafrechtadvocaat.
De vereniging Wim van Broeckhuijsen bepaalde de AV bij de leden van de vereniging. Wie zijn dat en weten ze wel dat ze de eigenaar zijn. Als je nu eens aanneemt dat 500 leden iets te maken hebben met de activiteiten van de MARVER dan zijn er nog 4700 die alleen contributie betalen. Belangrijk genoeg. In 1907 vertegenwoordigde de vereniging 75% van de actief dienenden; tegenwoordig is dat minder dan 65%. Het ligt niet aan de werving maar kennelijk kunnen we de leden niet vasthouden. Als je de leden niet vast kunt houden dan moet je wat! Hij wees op de zoektocht naar vitalisering van de vereniging en stelde vast dat die niet is gevonden. Hij somde vier uitdagingen op. Een ervan: onderzoek, besluitvorming en doorvoering van een
structuurwijziging van de vereniging in samenhang met de samenwerking met de AFMP en verbetering/modernisering van de communicatie.
Het FSZ Ellen Bonhof nam de vergadering mee met het wel en wee van het Fonds Sociale Zorg (FSZ). De verkoop van het FSZ haalde in 2013 niet het zogenoemde BTW plafond. Voor 50.000, - euro werd er omgezet in de FSZ-winkel. De pogingen om de webwinkel te laten starten werden niet beloond. De hoop is gevestigd op najaar 2014. De verjaardagsactie kampte met problemen waardoor helaas de inkomsten opmerkelijk terug liepen. De vrijwilligers dag FSZ werd op 7 november gehouden bij het OTCKMar. Een genoeglijk samenzijn was het met een uitstapje naar Museum Paleis Het Loo en een verzorgde bijeenkomst in high tea-stijl onderstreepte de waardering voor de vrijwilligers.
Sven Schuitema H Hij is sinds 2000 in dienst bij de KMar en kwam ook na de opleiding al snel terecht op Schiphol. Al doende zag hij dingen gebeuren die niet liepen zoals je het mag verwachten. In 2005 ging hij meedoen in de medezeggenschap Schiphol. Daar leerde hij ook dat ogenschijnlijk vreemde beslissingen soms goed zijn uit te leggen. In die rol waren er ook zaken waarbij de samenwerking met de Marechausseevereniging aan de orde waren. Een leerzame periode. “ Toen kwam de vraag of ik in een tweede termijn voorzitter zou willen zijn. Dat gebeurde en ik had maar een paar weken om aan de nieuwe rol te wennen. Reorganisaties en druk op de medezeggenschap maakten dat ik mij
snel het ‘spel’ van diplomatie, beïnvloeden en verbinden eigen moest maken. De belangrijkste les is voor mij dat de betrokkenheid bij wat de medezeggenschap en een vakbond doen, nooit vanzelfsprekend is. Het vergt een constante investering en ik ben zeer gemotiveerd om die investering te leveren. Want na de periode als voorzitter MC leek een rustiger tijd wel aangenaam maar het begon weer te kriebelen om mij in te zetten voor het collectief belang.”
Theo Wielens H Hij is zestig jaar en heeft een jarenlang verleden bij de MARVER in het bestuur de toenmalige afdelingen Overijssel en later het GOF waar hij secretaris was. Daarnaast nam hij vanuit de ‘MARVER-lijst’ deel in de medezeggenschap in Overijssel en later bij Schiphol.
Het vergt veel inspanning (en soms teleurstelling) om het bestand aan vrijwillige medewerkers voor de zorg en nazorg van zieke en bejaarde leden, ingevuld te krijgen en te houden. De traditionele Sinterklaas- en Kerst actie verliep goed. Met de opbrengst daarvan werden door de ledenbezoekers zelf de presentjes aangekocht.
Rekening en verantwoording Penningmeester Roel Ridders presenteerde de cijfers en de jaarstukken over 2013. Hij lichtte de bestemming toe van het positief resultaat. Gerard Boeijen bracht de verklaring van de Financiële Controle Commissie.
Beleid hoofdbestuur Als altijd heeft de NAD een aantal kritische en soms ook ludieke opmerkingen
Na vertrek met FLO werd hij secretaris van het bestuur FSZ en combineerde dat het afgelopen jaar met de waarneming van voorzitter. “Het FSZ betekent voor mij zorgen voor de mensen die binding hebben met de KMar. Zo blijft je betrokken bij de KMar organisatie en je kunt veel betekenen voor wie hulp nodig hebben: sociaal of financieel. Het geeft een goed gevoel dat je ‘collega’s’ voort kunt helpen. De combinatie lid HB en voorzitter FSZ is voorgeschreven en daarom heb ik mij kandidaat gesteld. Het voorzitterschap krijgt wat mij betreft de nadruk maar lid zijn van het hoofdbestuur is ook niet zonder gevolgen voor mijn aandacht voor agenda’s en het stellen van prioriteiten.”
JULI 2014
07
vereniging
Extra bijzonder »
Ton de Zeeuw wil de speld erelid uitreiken aan Wim van Broeckhuijsen
met een ernstige ondertoon. De grote onderwerpen als het AOW-gat, de WUL en de pensioenen kwamen ter tafel als punten waarin door het HB niets is bereikt. Begrip is er voor het feit dat we niet zelf aan de knoppen zitten maar het ongenoegen blijft. Een punt van belang was het teruggaan van 8 naar 6 verenigingsbladen per jaar.
Peter Lamme vertrekt Voorafgaand werd afscheid genomen van Peter Lamme. Ton de Zeeuw noemde het vertrek met pijn in het hart en herinnerde aan de entree van Peter, vijf jaar geleden vooral bij de kader tweedaagse in Duitsland. Hij dankte hem voor de inspanningen om wegen te vinden de vereniging te verbeteren en ook voor zijn inzet in het Ledenparlement van de FNV. Peter ontving enkele afscheidscadeautjes waaronder een tekenboek omdat hij zal worden herinnerd als de bestuurder die in vergaderingen voortdurend zat te tekenen/schetsen/ krabbelen maar daarbij opmerkelijk oplettend was, gelet op zijn deelname. Peter dankte en sloot af met: “Het gaat u allen goed!”
Nieuwe kandidaten Er waren bij de aanvulling van het
08
JULI 2014
hoofdbestuur twee doelstellingen: verjonging/diversiteit en verantwoorde vulling. Door mutaties en verschuivingen waren er twee vacatures ontstaan en er moest een nieuwe voorzitter komen voor het Fonds Sociale Zorg (tevens HB-lid). Secretaris Theo Wielens had zich daarvoor aangemeld. Met het kaderberaad (KB) was een profiel opgesteld waaraan de drie belangstellenden zeer geschikte kandidaten leken. Om dat aanbod te kunnen benutten maar vooral ook kijkend naar de onderwerpen die extra de aandacht zullen vragen van het hoofdbestuur is de AV voorgesteld van acht naar tien leden in het HB te gaan. Toen dat door de AV was aanvaard kon de benoeming van vier nieuwe leden worden voorgelegd:
» De heer D.I. (David) Goudzwaard, » Mevrouw M.W. (Martine) van der Linden –Scherff, » De heer S.K. (Sven) Schuitema, » De heer Th.H. (Theo) Wielens.
Wielens kon niet aanwezig te zijn. De andere drie kandidaten hadden zich kort voorgesteld. De benoeming had geen unaniem karakter omdat de fractie NAD bezwaar maakte tegen de gang van zaken op zeer korte termijn (daarbij werd nadrukkelijk gesteld dat het onthouden van instemming geen oordeel betrof over de voorgedragen personen).
En dan, ineens is er de aankondiging van een extra agendapunt. De voorzitter begint over vijfentwintig jaar lidmaatschap van het hoofdbestuur. Dat kan alleen maar gaan over de schrijver van dit artikel. In een reeks waarderende zinnen over het zolang functioneren en met kwalificaties die niet waren mis te verstaan maar ook met een persoonlijke noot vol waardering werd de tweede secretaris van het hoofdbestuur Wim van Broeckhuijsen benoemd tot erelid van de Marechausseevereniging. Alsof die overwegingen nog niet genoeg waren kwamen fracties met bevestiging ervan en goede wensen en bovenal dat de benoeming niet bedoeld is als een aanmoediging om nu maar eens te stoppen. De bijbehorende speld en oorkonde werden uitgereikt en bloemen natuurlijk. Wim van Broeckhuijsen reageerde en liet blijken volledig maar aangenaam verrast te zijn over dit initiatief. Vooral verrast omdat er eerder al aandacht was geweest voor zijn jubileum. Hij toonde zich dankbaar en nam de uitspraken ter harte dat het verlenen van het erelidmaatschap niet was bedoeld om te stoppen als bestuurder van de MARVER.
De vergadering liep uit de tijd en een paar punten werden verdaagd. Ton de Zeeuw sloot af met dank voor de wijze van vergaderen en het omgaan met elkaar in de vereniging. Dat kan allen met voldoende middelen en de inzet van vele vrijwilligers. Met ieder zijn eigen rol en verantwoordelijkheden in de verenging past een kritische opstelling maar altijd met respect voor elkaar. Want hij kan zich niet voorstellen dat mensen tijd en energie willen steken in een vereniging waarin men elkaar met achterdocht en wantrouwen benadert. Al met al gaf hij zelf het antwoord op de vraag in het begin gesteld en noemde de 114e Algemene Vergadering een extra bijzondere AV.
werk en inkomen Tekst Alex Groothedde
Kwestie VGB’s leidt tot onrust op de werkvloer
MARVER publiceert
eigen landenlijst De kwestie rond het intrekken van Verklaringen van Geen Bezwaar (VGB) van militairen met vertrouwensfuncties begint zorgelijke vormen aan te nemen. Het gaat hier met name om militairen met een partner uit een land waar hun antecedenten over de afgelopen vijf jaren niet kunnen worden nagegaan. Om deze reden zijn al zeker enkele tientallen militairen geschorst en volgt ontslag. Zij konden dit niet zien aankomen, want de lijst met deze landen is ‘vertrouwelijk’. Het beschadigt hen en het leidt tot onrust op de werkvloer. Om andere militairen deze ellende te besparen publiceert de MARVER een eigen lijst - en doen we nog meer.
D
e MARVER, AFMP en de VBM en een aantal externe advocaten houden de kwestie in een samenwerkingsverband al geruime tijd nauwlettend in de gaten. Het is een steeds groter wordende bron van zorg. Bij de MARVER zijn er al veel zaken bekend van militairen die hun VGB’s kwijtraakten, en het aantal neemt nog steeds toe. Het leidt tot groeiende onrust op de werkvloer. Veel mensen zien collega’s verdwijnen omdat ze na intrekking van de VGB zijn geschorst. Als militairen naar de lijst vragen om te bezien of hun toekomstige liefde ook op de lijst staat, krijgen ze geen antwoord omdat het ‘geheim’ is. De MIVD beroept zich namelijk op een ‘vertrouwelijke’ lijst van landen die geen antecedenten verstrekken. Vandaar dat de MARVER (mede) op basis van meldingen van leden zelf een lijst publiceert van deze landen - zie het kader. Deze lijst is overigens zeker nog niet compleet; updates zullen we op de website melden. MARVER- jurist Herweijer: “De MIVD roept keihard en stelselmatig: we kun-
nen die landenlijst niet verstrekken omdat deze geheim is. En dat terwijl ze dat ‘staatsgeheim’ zelf lekken, door aan de betrokken militair en onze leden te melden dat het land waaruit hun partner komt op die lijst staat. De MIVD is dus strafbaar en wakkert de discussie aan wie nu eigenlijk een gevaar vormt voor de Staatsveiligheid”.
Hoezo, vertrouwensfunctie? Vertrouwensfuncties zijn functies waarin de defensiemedewerker met geheime informatie en systemen werkt. Of op locaties werkt of komt die beveiligd zijn. Hierdoor kan deze functionaris de nationale veiligheid of andere zogenoemde ‘gewichtige belangen van de staat’ schaden. Defensie scheert echter alle medewerkers over een kam: iedere militair en nagenoeg alle burgermedewerkers hebben een vertrouwens-
MIVD lekt zelf staatsgeheim
Naar Straatsburg De MARVER, AFMP, VBM en de externe advocaten nemen momenteel deze kwestie in studie of deze rijp is om voor te leggen aan het Europese College voor de Rechten van de Mens in Straatsburg, aangezien het weigeren van de VGB vanwege de herkomst van de partner strijdig kan zijn met het recht op gezinshereniging en het recht op arbeid.
functie. Volgens deze normen zou dus ook de matroos 3 die in de kombuis piepers staat te jassen ‘s lands veiligheid in gevaar brengen. En hoe staat het met die uitzendkracht die op de Nieuwe Haven te Den Helder die onderzeeboot staat te stralen? Overigens is bij een vergelijkbare organisatie als de politie liefst 80 procent van de functies géén vertrouwensfunctie. Defensie heeft iets te bewijzen, ook in een ander opzicht: “Defensie roept heel hard dat alle militaire functies vertrouwensfuncties zijn. Als je zoiets maar lang en hard genoeg roept, gaat iedereen het geloven. Maar niemand heeft ooit dat daadwerkelijke besluit op papier gezien, terwijl uit de wettekst is te herleiden dat zoiets wel moet.” Met andere woorden: bestaan die JULI 2014
09
werk en inkomen
Landeninventarisatie Op basis van cliënteninformatie: Afrika Burundi Ghana Kenia Marokko Zambia Azië Filipijnen Libanon Sri Lanka Turkije Indonesië Jemen China Saoedi-Arabië
Europa Moldavië Oekraine Rusland Servië Wit-Rusland Georgië Centraal-Amerika Nicaragua Zuid-Amerika Colombia Venezuela
vertrouwensfuncties (officieel) eigenlijk wel? Dit kan nog een interessante juridische schermutseling worden. Inmiddels heeft de MARVER dat in een bezwarenprocedure ingebracht en het wachten is op de reactie van de Minister.
Hoorzitting Tweede Kamer De bonden staan in deze kwestie niet alleen. Advocaat mr. M. Ruperti, die ook veel van deze zaken behandelt, heeft op 24 april 2014 een brandbrief aan de Tweede Kamer gestuurd over deze kwestie. Naar aanleiding hiervan komt er in de Tweede Kamer een speciale hoorzitting (de datum is op het moment van schrijven nog onbekend). De advocaat lardeerde zijn vlammende betoog met schrijnende gevallen van uitmuntende militairen die ontslag aangezegd hebben gekregen omdat hun liefjes uit landen komen waar de inlichtingendiensten niet samenwerken met de MIVD. Volgens Ruperti heeft de MIVD ‘een inspanningsverplichting om op zoek te gaan naar alternatieven om op de een of andere wijze de achtergrond van de partner te kunnen onderzoeken.’ Zoiets zou echter ook via andere kanalen kunnen, maar dat gebeurt niet. De MIVD is ook al niet ontvankelijk voor informatie
10
JULI 2014
die de militair of de partner zelf aandragen. Wiebe Herweijer: “Zelfs al komt een vrouw uit Oekraïne met een verklaring van goed gedrag uit dat land, met een stempel van de politie en/of de ambassade erop, er wordt niets mee gedaan. En de Raad van State accepteert dat omdat er geen samenwerkingsverband tussen de inlichtingendiensten van Nederland en Oekraïne is en daardoor, zoals gezegd, geen antecedenten zijn te achterhalen. De wet wordt hier wel heel erg rigide toegepast”.
Idioot René Schilperoort, algemeen secretaris van de MARVER vindt dat hier erg ongenuanceerd met collega’s wordt omgegaan. “Defensie rekent hun eigen onvermogen af op militairen die zich hier niet tegen kunnen weren. In feite zegt Defensie dat je op personen uit bepaalde landen maar beter niet verliefd kan worden maar om welke landen dat gaat zeggen we niet, dat moet je zelf maar ondervinden. Het geheim houden van deze lijst is nog idioter dan het bestaan van de lijst zelf!” Het antecedentenonderzoek richt zich niet alleen op partners uit andere landen. Er zijn meer voorbeelden te bedenken waarin een VGB niet afgegeven zal worden. Bijvoorbeeld wanneer uw thuiswonende kind besluit om enkele maanden naar een land te gaan die op de lijst van de MIVD voorkomt. Of wanneer uw partner, waar u al 10 jaar mee samen bent, eens in de drie jaar enkele maanden naar zijn of haar land van herkomst zou willen. Ook in die gevallen kan een VGB ingetrokken worden.
Scherpslijperij De MARVER heeft grote moeite met de rücksichtsloze wijze waarop Defensie militairen uit hun ‘vertrouwensfunctie’ zet, alleen omdat de antecedenten van hun partner niet kunnen worden nage-
Het bestaan van de lijst is al idioot, maar deze geheim houden is nog idioter!
trokken. De Beleidsregel veiligheidsonderzoeken Defensie waarin staat dat in bepaalde gevallen de VGB moet worden ingetrokken, is gebaseerd op de Wet Veiligheidsonderzoeken. En deze wet bepaalt alleen dat een VGB kan worden ingetrokken; het hoeft dus niet per se. Dat maakt het allemaal des te wranger, aangezien de gevolgen van het intrekken van de VGB voor de militair in kwestie dramatisch zijn. Dit leidt altijd tot schorsing en na verloop van tijd volgt ontslag. Militairen die in Afghanistan hun leven op het spel hebben gezet, zich dus helemaal hebben gegeven, ook
voor de veiligheid van de Nederlandse staat, kunnen door diezelfde staat de rug worden toegekeerd als ze op een vrouw of man vallen uit een land die op de geheime lijst staat. We vragen ons af welk belang nu eigenlijk wordt gediend met deze scherpslijperij.
Geen goed werkgeverschap De opstelling van Defensie getuigt ook niet bepaald van goed werkgeverschap. Te meer omdat Defensie de procedures niet in alle gevallen afwacht en de ontslagprocedure al in gang zet, omdat de militair door de intrekking van de VGB geen enkele functie binnen Defensie meer mag vervullen. Deze militairen, vaak zijn ze kostwinner, raken hierdoor in psychische en sociale nood wegens de onzekerheid over hun militaire loopbaan en inkomen. De MIVD kent verschillende niveaus van vertrouwensfuncties waar verschillende onderzoeken voor worden gedaan. Nu kan het voorkomen dat men voor een andere functie in aanmerking wil komen
maar dat uit onderzoek blijkt dat er geen VGB afgegeven kan worden voor het betreffende vertrouwensniveau. Niet alleen wordt er dan geen VGB afgegeven maar ook de VGB voor de oude functie kan worden ingetrokken, wat dan automatisch ontslag zou betekenen. Dit terwijl eerder al wel een VGB was afgegeven voor die functie.
MARVER: geen ontslag De MARVER, AFMP en de overige vakbonden vinden dat er in dergelijke gevallen geen ontslag aan de orde mag zijn, maar dat er sprake moet zijn van reintegratie. Dat kan bijvoorbeeld interne herplaatsing zijn. De centrales waar deze bonden zijn aangesloten hebben in gezamenlijk (SCO-) verband een brief naar de minister gestuurd. Hierin is de minister verzocht op zoek te gaan naar functies die bestemd zijn voor militairen (en burgers) van wie de VGB is ingetrokken, zodat zij wel militair, maar bovenal het recht op werk en hun kostwinnerschap kunnen blijven behouden. Want vaak is het toch ‘maar’ een tijdelijke
situatie. De VGB moet om de vijf jaar worden hernieuwd en hiervoor is een hernieuwd veiligheidsonderzoek vereist. Zodra de partner van een militair vijf jaar in Nederland woont, zijn de antecedenten dus wél na te trekken. En dan kan er wel een VGB afgegeven worden. Wat kan de MARVER voor je betekenen als je VGB wordt ingetrokken? Onze afdeling Individuele Belangenbehartiging gaat voor je aan de slag, maar garanties kunnen we niet geven. Het gaat immers om een MIVDonderzoek waarvan sommige stukken geheim (of hoog gerubriceerd) zijn. En aan het besluit zelf is niet te zien of het een deugdelijk onderzoek is geweest; pas tijdens de juridische procedure komen we erachter wat de MIVD heeft gedaan, of juist niet. Belangrijk is dat als je een voornemen of een beslissing voor het intrekken (ontnemen) of weigeren (onthouden) van een VGB ontvangt, je dat altijd aan ons voorlegt. Doe dit ruim binnen de zogenoemde zienswijzetermijn van 14 dagen! JULI 2014
11
werk en inkomen
Arbeidsvoorwaarden:
Minister
neemt MARVER-leden niet serieus De Minister werkt niet mee aan verbetering van de arbeidsvoorwaarden, ondanks onze inspanningen. Dat ze onze leden niet serieus neemt is volstrekt onacceptabel. Als de Minister niet wil luisteren, zullen wij naar manieren zoeken om wél tot haar door te dringen.
Wat is het geval? De Marechausseevereniging heeft, samen met de AFMP, vanaf november 2013 geprobeerd een arbeidsvoorwaardentraject voor 2013-2014 van de grond te krijgen. Het doel van de MARVER en de AFMP was om snel een kortlopend financieel contract af te sluiten. De Minister kon daarmee laten zien dat zij écht werk wil maken van het herstellen van het vertrouwen van het personeel en dat zij de negatieve spiraal met betrekking tot de arbeidsvoorwaarden van de laatste jaren wil doorbreken. Dat het vertrouwen onder het personeel in de Defensieleiding slecht was wisten we al. Begin 2013 was er zelfs al een commissie De Veer ingezet om daar wat aan te doen. Uit het op 30 oktober 2013 gepresenteerde opinieonderzoek van
12
JULI 2014
de AFMP bleek echter dat het met het vertrouwen van het Defensiepersoneel nog steeds slecht gesteld was. Ondanks alle inspanningen van de zijde van de MARVER en de AFMP wil de Minister tot nu toe niet meewerken aan verbetering van de arbeidsvoorwaarden. Ook andere verbeteringen laten veel te lang op zich wachten.
Opinieonderzoek AFMP 2013 Woensdag 30 oktober 2013 presenteerde de AFMP de resultaten van een opiniepeiling onder bijna duizend Defensiemedewerkers. Daaruit bleek dat het uitermate slecht gesteld was met het vertrouwen van het militaire- en burgerpersoneel in de Defensietop en de politiek. Meer dan de helft gaf aan ronduit ontevreden te zijn over Defensie
als werkgever. En 70 procent zou anderen afraden om voor Defensie te gaan werken. Naar aanleiding van deze opiniepeiling heeft de AFMP en de MARVER een aantal aanbevelingen gedaan die noodzakelijk zijn om het vertrouwen van het defensiepersoneel te herstellen. De belangrijkste aanbevelingen waren dat Defensie als werkgever zichtbaar voor haar mensen moest gaan staan en het tonen van goed werkgeverschap door: » Het garanderen van de bestaans- en inkomenszekerheid van het personeel binnen en buiten Defensie; » Het nakomen van afspraken, of het nu om bijvoorbeeld een functietoewijzing, opleiding of loopbaanbegeleiding gaat; » Het zorgen dat teams op sterkte zijn en er voldoende veilig materieel beschikbaar is. » Het vermijden van onderlinge concurrentie door het verminderen van functiewisseling en verplichte roulatie om de drie jaar.
Het is de hoogste tijd voor de Minister om wakker te worden » Het geven van de (financiële) waardering die het Defensiepersoneel toekomt. Door de Minister werd in de eerste weken na het uitkomen van de resultaten van het opinieonderzoek richting de AFMP uitgestraald dat zij deze signalen uiterst serieus nam. Ze zei zich ervan bewust te zijn dat er op het gebied van de aanbevelingen die door de AFMP en de MARVER waren gedaan snel stappen voorwaarts gezet moesten worden.
Wat is ervan terecht gekomen? Nu, zeven maanden na de presentatie van de uitkomsten van het opinieonderzoek moeten wij vaststellen dat het vooral bij mooie woorden van de Minister is gebleven. Ja, er is op dit moment formeel overleg gaande om iets te doen aan het vermijden van de onderlinge concurrentie. Gesproken wordt over het verminderen van het “sollicitatiecircus” in de onderbouw en het weer terugbrengen van de functieduur naar “normale proporties”. Als we echter kijken naar alle aanbevelingen die door de AFMP en MARVER zijn gedaan is dat eigenlijk het enige punt waarop wij wat voortgang kunnen melden. Defensie heeft maanden lang in de richting van de MARVER en de AFMP uitgestraald wel iets voor elkaar te kunnen krijgen. Men zou de financiering van een kortlopend financieel contract voor 2013-2014 bijna voor elkaar hebben. Eind maart was de maat voor ons vol. Wij hebben geëist dat er nu eindelijk boter bij de vis zou worden gedaan. De boodschap die we toen van de Minister kregen was duidelijk. Zij heeft er nul euro voor over om een begin te maken met het herstel van het vertrouwen van het personeel. Erger nog, Defensie heeft geld dat bestemd was voor de overlegtafel en de arbeidsvoorwaarden van het personeel voor eigen doeleinden gebruikt. Het gaat daarbij om een bedrag van tweehonderd miljoen euro bestemd voor de sector Rijk. Een deel
daarvan, vijftien tot twintig miljoen euro, is door de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de Minister van Defensie toegekend. Dit naar aanleiding van het door het kabinet met de FNV vakcentrale afgesloten sociaal akkoord. Wat de MARVER en AFMP betreft laat de Minister hiermee zien dat zij het defensiepersoneel minacht. Het herstellen van het vertrouwen van het personeel heeft kennelijk voor haar absoluut geen enkele prioriteit.
Stroperig en moeizaam Dat voor de Minister vooral de eigen korte termijn (bezuinigings)belangen voorop staan blijkt ook regelmatig in het formele overleg. Naast de eerder genoemde arbeidsvoorwaarden gaat de voortgang van het bespreken van voor onze leden belangrijke onderwerpen uiterst stroperig en moeizaam. Voorbeelden daarvan zijn het AOW-gat, de definitieve reparatie van de WUL, de voortgang van de pakketvergelijking en de daaraan gekoppelde beschrijving van de bijzondere positie van de militair en de discussie over de toekomst van de militaire pensioenen. Bij onderwerpen waar de Minister een groot (bezuinigings)belang heeft blijkt er bij de werkgever geen enkel probleem te zijn om tijd en capaciteit vrij te maken om deze trajecten zo snel mogelijk voort te kunnen zetten. Voorbeelden daarvan zijn de sourcing van de Dienst Vastgoed Defensie (DVD) en de discussie met betrekking tot het voorzieningsniveau van de gezondheidszorg, noodzakelijk om de reorganisatie van de gezondheidszorg voort te kunnen zetten.
Hoe nu verder? Dat uw vertegenwoordigers in het overleg door de Minister aan het lijntje worden gehouden is tot daar aan toe. Dat zij onze leden niet serieus neemt is voor de MARVER echter volstrekt onacceptabel. De MARVER en de AFMP gaan uiteraard niet bij de pakken neerzitten.
Als de Minister niet wil luisteren, zullen wij naar manieren gaan zoeken om wél tot haar door te dringen. Wij hebben de Minister van Defensie in ieder geval op 17 juni formeel via een brief om opheldering gevraagd over wat zij met ”ons” deel van de eerder genoemde tweehonderd miljoen euro heeft gedaan. Wij verwachten voor het zomerreces een antwoord op deze brief, die wij ook naar de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben gestuurd. Hierin hebben wij de oneigenlijke argumenten van de Minister nog eens op een rijtje gezet: » De ene keer werd gezegd dat Defensie geen bijdrage had ontvangen; » Vervolgens werd bericht dat de arbeidsvoorwaardelijke ruimte binnen de eigen begroting van Defensie gezocht moest worden; » Het argument is op tafel gekomen dat er restricties waren bij het zoeken naar ruimte binnen het Defensiebudget; er mocht alleen sprake zijn van een verschuiving van secundaire arbeidsvoorwaarden naar loon; » Daarna berichtte Defensie dat de vrijvallende pensioenpremie 2014 als gevolg van het Witteveenkader maar moest worden benut; » Vervolgens werd beweerd dat de arbeidsvoorwaardelijke ruimte binnen de Defensiebegroting moest worden gevonden, maar dat Defensie daar van het Ministerie van Financiën geen ruimte voor krijgt; » Uiteindelijk werd eind april erkend dat Defensie haar deel van de 200 miljoen wel degelijk had ontvangen. Defensie meent nu evenwel dat de werkgever zelfstandig kan beslissen hoe dat geld (naar schatting 15 à 20 miljoen) besteed wordt. Het is de hoogste tijd voor de Minister om wakker te worden. De dwaalweg die nu al een aantal jaren door de Minister wordt gevolgd moet zo snel mogelijk worden verlaten. JULI 2014
13
Freedom Trail Foto’s Thea de Wit
Freedom Trail 2014 Driehonderd politie- en brandweermedewerkers, militairen en veteranen hebben begin juni eer bewezen aan de geallieerde troepen die in 1944 vanuit Normandië de strijd aanbonden met de Duitse bezetters door een deel van hun gevechtsroute opnieuw af te leggen. De motortochten tijdens deze Freedom Trail worden georganiseerd door de bonden van FNV Veiligheid: de NPB, de Marechausseevereniging en defensiebond AFMP.
D
e Freedom Trail was een initiatief van de Stichting Waardering Erkenning Politie en het Veteraneninstituut en werd ondersteund door de Nationale Politie, de brandweer, het ministerie van Defensie en FNV Veiligheid. Het doel was de mensen achter het belangrijke werk van defensie, politie, brandweer en ambulancediensten een gezicht te geven en daardoor de waardering voor hun dagelijkse inspanningen te bevorderen. FNV Veiligheid wilde daar graag aan bijdragen en besloot een deel van de organisatie te adopteren: de begeleiding en verzorging van de motortocht van Arromanches in Normandie naar Oirschot in Nederland. Projectleider was NPB-penningmeester Albert Springer: ‘Wij hebben die klus geklaard met een team van twaalf personen, bestaande uit leden van de NPB, AFMP en MARVER en medewerkers van FNV Veiligheid. Op dinsdagmid-
14
JULI 2014
het nuttigen van een voedzame spaghettimaaltijd – klaargemaakt door de vrijwilligers van FNV Veiligheid – reden we in bussen naar het gedenkmonument voor de Nederlanders die in 1944 deelnamen aan D-Day, het begin van de bevrijding van Europa. Daar werd samen met de Prinses Irene Brigade en veteranen uit Amerika en Engeland een krans gelegd. Hoet doet wel wat met je als je in aanwezigheid van die mensen juist op die plek met elkaar stil staat bij D-day en bij het feit dat vrede niet vanzelfsprekend is. Ik vond het een erg mooi en waardig moment.’
Motortocht
dag 3 juni begonnen we op een Franse camping in de stromende regen een tentenkamp voor de deelnemers neer te zetten. Later kregen we toch nog de kans om in een pril zonnetje ons plan te bespreken. De tweede dag werd het droog en dat bleef zo tot vrijdag.’
Kranslegging In de loop van woensdagmiddag 4 juni arriveerden in totaal zeventig motorrijders op de camping, onder wie korpschef Gerard Bouman. Springer: ‘Na
Om het tempo er in te houden werd het tanken begeleid door FNV Veiligheid
Op donderdag 5 juni gaf de 94-jarige adjudant buiten dienst Karel Zwart het startschot voor de terugrit naar Nederland. Deze oud-strijder van de Prinses Irene Brigade was op bekend terrein, want hij was een van degenen die in juni 1944 in Arromanches aan land kwamen. Springer: ‘De motorrijders reden in groepen van zeven. Onderweg zorgden het FNV Veiligheid-team voor koffie en broodjes en het aftanken van de motoren. Na een lange tocht arriveerden we ’s avonds vermoeid maar voldaan op de kazerne in Oirschot.’
Kranslegging was een mooi en waardig moment Fietsers Op vrijdagochtend 6 juni namen fietsers het estafettestokje over. Onder hen bevond zich een bijzonder exemplaar: collega Peter Janssen uit Helmond reed de Freedom Trail namelijk op een handbike. ‘Een soort ligfiets met armbediening’, zoals hij het zelf noemde in een interview met Omroep Brabant. Janssen vertelde aan deze fiets verslingerd te zijn geraakt nadat hij door een tumor een gedeeltelijke dwarslaesie opliep en daardoor niet langer uit de voeten kon met een gewone fiets of met zijn skeelers. Met een jaar training op zak begon hij aan een tocht van 129 kilometer: via Vught en Den Bosch dwars door de Betuwe naar Rhenen, verder via Doorn (lunch op de marinierskazerne), Amersfoort naar Eemnes en via een stukje Flevopolder over de Nijkerkerbrug weer terug naar het vasteland en dan door naar strand Nulde. Janssen: Wat een bijzondere dag, wat een bijzondere tocht en wat bijzonder dat ik daaraan deel heb mogen nemen. De collega-fietsers waren ook top, heb steeds in vijfde of zesde positie gereden
Politie, militairen, marechaussees, brandweer en veteranen namen allen deel aan de tocht.
in het peloton. Rijden onder begeleiding van politie-escorte is wel gaaf hoor. Heb nog nooit bij 35 kilometer per uur over de snelweg gehandbiked uiteraard!’
Lopers en zwemmers In de Flevopolder gaven de fietsers het estafettestokje over aan lopers, onder wie Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht, Inspecteur der Veteranen en fanatiek hardloper generaal Ton van Ede. Tot slot sprong bij het Erkemederstrand een groep zwemmers het Veluwemeer in en begon zich door het water richting Strand Nulde te bewegen. Janssen: ‘Het klapstuk was een ware invasie van het Postillon Hotel aan het Veluwemeer door alle motorrijders, fietsers, lopers en zwemmers. Nadat iedereen zich had opgefrist volgde een afsluitende bijeenkomst met wat speeches, een drankje en een hapje. Al met al was de tocht prima georganiseerd, ook voor de inwendige mens. De sfeer was super, de saamhorigheid groot, de zorg voor elkaar hartverwarmend.’
Ook korpschef van de Nationale Politie Gerard Bouman reed mee
Ook projectleider Albert Springer kijkt namens FNV Veiligheid terug op een geslaagd evenement: ‘De gedachte achter de tocht is goed naar voren gekomen. Vrede is niet vanzelfsprekend; daar moet elke dag hard aan gewerkt worden.’ JULI 2014
15
werk en inkomen Tekst alex groothedde foto AVDD
Uit je ritme
Begin vorig jaar heeft de Marechausseevereniging aandacht besteed aan de gezondheids- en veiligheidsrisico’s van werken in de nacht. We stonden toen stil bij de maatregelen die werkgever en werknemers zouden kunnen nemen om die risico’s te beperken. We pakken de draad weer op nu FNV Veiligheid via de Nederlandse Politiebond betrokken is bij een nog lopend kleinschalig onderzoeksproject binnen de politie.
16
JULI 2014
R
egelmatig werken op tijden dat je volgens het natuurlijke levensritme zou moeten slapen heeft onvermijdelijk gevolgen voor je gezondheid en alertheid. Dat is de afgelopen jaren wetenschappelijk vastgesteld in verschillende sectoren in binnen- en buitenland. ’s Nachts werken geeft een verhoogde kans op slaapproblemen, een verstoorde stoelgang, een verstoord eetpatroon, hoofdpijn, prikkelbaarheid, concentratieproblemen en gebrek aan energie. Uit een onderzoek onder verpleegkundigen blijkt dat er veel misverstanden bestaan over eten in de nacht. Het nuttigen van een warme maaltijd tijdens een nachtdienst is niet ongebruikelijk: opgewarmde kliekjes van thuis of een snack van de shoarmaboer om de hoek. In die uren functioneert het spijsverteringsstelsel echter niet optimaal, ook al ben je aan het werk. Volgens je lichaam zou je in slaap moeten zijn en daar zijn je organen dan ook op afgestemd. Veel en vet voedsel wordt niet verteerd en ligt zwaar op de maag. Je kunt je afvragen of de werkgever voldoende rekening houdt met al deze zaken. Is er voldoende gezond eten voorhanden? En is het rooster wel in orde?
Teveel achter elkaar MARECHAUSSEEvereniging vroeg het drie collega’s die ervaring hebben met nachtdiensten. De eerste is adjudant Bert Kollen (53), calamiteitencoördinator en tweede teamleider op de Meldkamer KMar Schiphol. Kollen draait weliswaar geen nachtdiensten meer sinds zijn vijftigste, maar deze zomer moet hij er als teamleider weer aan geloven. De keren dat hij ze heeft gedraaid, had hij de ene keer drie nachtdiensten achter elkaar, de andere keer vier. “Vier nachtdiensten achter elkaar zijn voor mij teveel. Het kost me dan veel tijd om weer in mijn gewone ritme te komen. Dat is een enorm probleem. Ik kan dan twee nachten niet slapen en lig zeker tot vier uur ’s ochtends wakker. Dat was niet zo toen ik nog 30 was. Ze konden het thuis altijd
wel merken als ik nachtdiensten had gedraaid. Ik had minder energie en was vaak kortaf. Dan was het thuis: o, papa heeft zeker een nachtdienst gehad.”
Niets meer kunnen doen Bert doet voordat hij de nachtdienst in gaat aan voorslapen. “Dat lukt aardig.” Om zes uur ’s avonds ligt hij dan erin. Na de nachtdienst gaat hij om zeven uur naar bed, als hij tenminste intern slaapt, wat bij ongeveer de helft van zijn nachtdiensten het geval is. “Ik slaap dan meestal tot een uur of half elf, dan moet ik even naar het toilet, en daarna blijf ik nog een uur liggen. Overdag doe ik vrijwel niets. Ik heb dan te weinig energie. Vroeger was dat niet zo, maar sinds mijn vijftigste wel.”
Ouderdomsregeling Kollen is een warm voorstander van een ouderdomsregeling. “Ik ben van mening dat je op je 55e maximaal twee nachtdiensten achter elkaar zou moeten draaien, op je 56e nog maar één, en op je 57e is het klaar. Burgers hoeven na hun vijftigste geen nachtdiensten meer
Naar huis rijden na een nachtdienst is niet zonder risico
te draaien, constateert hij. “Onzeker is of dit ook voor militairen geldt.” Zowel het AMAR en de Arbeidstijdenwet als de Werk- en Rust Regeling zeggen hier niets over, aldus Kollen. “Dat gaan we in het kaderberaad van de Marechausseevereniging uitzoeken.” Hij heeft nog een punt: “De FNV heeft in een onderzoek geconstateerd dat bij mensen die onregelmatig werken de levensverwachting twee jaar minder is. Dat mag wel beter vergoed worden in de Toelage Onregelmatige Dienst.”
Eten is ‘troep’ En dan het eten. “We mogen tijdens het werk de meldkamer niet verlaten, dus de baas zorgt voor het eten. We zijn hier met 48 collega’s en allemaal klagen we over het eten. Het goede, gezonde eten is compleet wegbezuinigd. De diepvriesmaaltijden die we nu hebben zijn het goedkoopste van het goedkoopste. Het is echt troep en standaard is het veel te zout. In de bami zitten harde stukken, de runderlappen zijn hard en smerig. Vaak gooi ik de helft weg. Er is ook wel brood, kaas en ham, maar je wilt toch warm eten.” Toen hij nachtdiensten draaide had Bert het zo rond vijf uur ’s ochtend altijd even lastig. “Ik kakte dan echt in, was veel minder alert.” En na de dienst? “In het verleden ben ik wel eens naar huis gereden en bleek ik achteraf een stukje van de film te hebben gemist. Dat is best gevaarlijk.”
‘Soms echt killing’ Sven Schuitema (31) is als 1e wachtmeester centralist bij de meldkamer Schiphol (PPTC). Daar draait hij al sinds 2001 nachtdiensten. Ook ’s nachts kan het daar behoorlijk druk zijn. “Het is er hollen of stilstaan, en vanuit stilstand moet je direct de sprint in.” Op de vraag hoe de nachtdiensten bevallen, zegt hij: “Dat hangt af van het rooster ervóór. Soms heb ik eerst een vroege dienst en dan een nachtdienst. Dat is killing, dan ben ik echt uit mijn ritme. Ikzelf ben redelijk een nachtmens. Maar om twee, drie uur ’s nachts ben ik wel aan het inkakken. Dat zijn moeilijke momenten. De concentratie is absoluut minder. Maar als het druk is ga ik wel gewoon door. Dat merk ik wel aan mijn gestel. Ik voel me anders; moe, alsof ik mentaal en fysiek niet verder kan. Een soort jet lag.” Leidt het tot fouten? “Persoonlijk heb ik daar minder last van, het voordeel is dat we hier altijd met zeker twee mensen bij elkaar zijn, en we bewust bezig zijn elkaar scherp te houden. We zijn elkaar constant aan het monitoren.” Na afloop JULI 2014
17
werk en inkomen
is de rit naar huis ook een typisch inkak-moment. “De eerste nacht is het zwaarst. Vaak merk ik achteraf dat ik routinematig naar huis ben gereden. O, denk ik vaak, ben ik al thuis? En ik heb geen idee of ik misschien te hard langs de flitspaal ben gereden waarvan ik normaal heel goed weet waar hij staat.”
Wil meer regelmaat Aangezien Sven en zijn collega’s tijdens de dienst de meldkamer niet mogen verlaten, staat daar een koelkast, waar vrijuit iets uit gehaald kan worden. “Ik neem soms een broodje, maar liefst eet ik warm om vier uur ’s ochtends. Dan neem ik pasta of een diepvriesmaaltijd, die overigens niet al te smakelijk is, pasta of lasagne –nee, niets van de schijf van vijf. Snoepen doe ik niet, maar ik neem wel twee grote blikjes Red Bull en koffie, om mezelf wakker te houden. Ik probeer mijn lichaam voor de gek te houden en doe alsof het een late dienst is. Thuis drink ik nog een biertje en ga ik naar bed. En als ik opsta neem ik een ontbijt.” Over het rooster zelf is Sven in het algemeen redelijk tevreden. “Iedereen heeft zo ongeveer hetzelfde basisrooster. Soms heb je drie vroege diensten en daarna drie nachtdiensten. De ene keer heb je drie nachtdiensten waar vier late diensten aan vooraf gaan. Dat ritme is het meest prettig. Hoe meer nachtdiensten achter elkaar, hoe prettiger dat is. Bij drie kom je net in je ritme en hup, dan moet je er al weer uit. Geef mij maar liever vijf nachtdiensten achter elkaar. Ik zou wel meer regelmaat in het rooster willen. Bijvoorbeeld eerst een blok vroege en late diensten, waardoor de overgang naar de nachtdiensten soepeler gaat. Het liefst draai ik zeven nachtdiensten achter elkaar: dan ben ik er voor die periode in één keer vanaf.”
Slaapgebrek breekt op Wachtmeester Kevin (33) werkt sinds 2011 is bij de brigade Zuid-Holland in de functie van algemene opsporingsambtenaar in de operationele dienst.
18
JULI 2014
Iedere zes weken draait hij één week nachtdiensten. Er zit niet echt een ritme in: soms zitten er twee maanden tussen de nachtdiensten, dan weer twee of drie weken. Kevin, hoe bevallen de nachtdiensten je? “Nou, matig. Ik ben een van de mensen die er niet tegen kan. Ik heb mijn slaap gewoon nodig. En ik vind het lastig om het ritme om te draaien als ik nachtdiensten heb gedraaid. Drie diensten achter elkaar gaat nog net, maar vier zijn me wat dat betreft teveel. Dat zou ik wel anders willen.” Kevin slaapt na de nachtdienst tot hooguit een uur ’s middags. Vooral het slaapgebrek breekt hem op. “Ik kan veel minder hebben, ben prikkelbaarder. Waar ik normaal gesproken boos word, ben ik dan héél erg boos. Ik heb op dit moment geen relatie maar toen ik die wel had gaf dit wel extra druk,
vier nachtdiensten achter elkaar is mij net te veel
stress en ruzie door de nachtdiensten. Als ik uit de nachtdienst kom, heb ik een monotoon gevoel; er zijn geen pieken en dalen meer. Ik doe veel aan sport: fitness, hardlopen en boksen, en merk dan dat ik vermoeider ben en minder breng.” Hij heeft overwogen om melatonine te gebruiken om overdag langer door te kunnen slapen, maar zag hiervan af. “Ik wil het tijdens de periode dat ik nachtdiensten draai niet gebruiken omdat ik mezelf niet wil aanleren dat het overdag nacht is.” Na de nachtdienst gebruikt Kevin wel melatonine. “Dan kom ik wel aan voldoende uren slaap.”
Denken gaat minder soepel Heb je tijdens de nachtdiensten wel eens last van een dip? “Ja, zo rond een uur of twee, drie ga ik het toch wel
merken. Ik probeer wel eens voor te slapen en dat scheelt wel iets.” Wat merk je dan? “Tijdens de hele dienst merk ik dat het denkvermogen en het prestatievermogen heel erg omlaag gaan. Ik moet meer nadenken, het denken gaat minder soepel en ik ben minder scherp. Het is niet zo dat er hierdoor ongelukken gebeuren, maar bij verdachte situaties denk ik achteraf wel: jammer, dit had ik veel eerder kunnen doorhebben.”
Terug naar huis soms eng En het autorijden terug naar huis? “Dat is soms best eng omdat ik bang ben in slaap te vallen. Er zijn weleens momenten dat ik iets teveel aan de kant van de weg rij. Gelukkig is er nog niets gebeurd.” Wat het eten tijdens nachtdiensten betreft hoor je Kevin niet klagen. “Ik kan alles eten en heb nergens last van. Of ik nou een boterham eet, een biefstuk, rijst of een maïskolf. Alles wat ik overdag eet, eet ik dan ’s avonds. Soms heb ik wel een verminderde eetlust, maar dat komt door het slaapgebrek.”
veteranenberichten Tekst fred lardenoye foto ron rutten
Detachementscommandant van het veteranendefilé majoor b.d. Peter Rutten:
‘Het moet weer een militair defilé worden’ Na voor de tiende keer als detachementcommandant op de Veteranendag te hebben opgetreden vindt majoor b.d. Peter Rutten, het de hoogste tijd om het stokje over te dragen. Hij kijkt terug op een leuke tijd, vooral in de eerste jaren dat hij aan het hoofd liep van de KMar-veteranen in het defilé. Maar hij heeft ook kritiek.
A
anleiding voor de stellingname dat de discussie over arbeidsvoorwaarden verkeerd wordt gevoerd, is de ‘nieuwe’ inzetbrief van minister Hillen van 22 december. Een van de meest in het oog springende maatregelen in de brief is (nog steeds) het handhaven van de nullijn voor nog eens twee “Ik heb de laatste keer dat prins Bernhard in Wageningen het defilé afnam nog meegemaakt. Daarna ben ik gebeld door de Stichting Marechausseecontact met de vraag of ik detachementscommandant wilde worden in Den Haag”, vertelt oud-marechaussee Peter Rutten (68). Omdat hij drie jaar nadiende en nog majoor werd, is hij ‘pas’ tien jaar met functioneel leeftijdsontslag. Maar hij zit sindsdien niet stil. Voor de Marechausseevereniging is hij tot op de dag van vandaag kaderlid en hij is lange tijd actief geweest voor het CDA in zijn woonplaats Venlo.
Veteranendag Het veteranendefilé op de Veteranendag in Den Haag maakte hij alle tien de keren mee als detachementscommandant van de veteranen van de KMar die
meeliepen. Zelf is Rutten Libanon- en Afrikaveteraan. Zijn uitzending in 1993 naar Zuid-Afrika in het kader van de eerste vrije verkiezingen daar kreeg extra glans door een ontmoeting met de onlangs overleden Nelson Mandela. “Wat een charisma had die man.” De sfeer bij zijn eerste defilé in Wageningen omschrijft hij als ‘hartstikke goed’, dus over de vraag of hij detachementcommandant bij het eerste veteranendefilé in Den Haag wilde worden, hoefde hij niet lang na te denken. De eerste jaren signaleerde hij wel een verschil tussen de beide defilés. “De sfeer in Den Haag is meer op militaire leest geschoeid. In Wageningen is het veel meer een informele setting. In Den Haag is er ook veel minder publiek. Maar bij de Kneuterdijk, waar ook de koning staat, is het altijd druk.” De laatste jaren vindt hij de setting in Den Haag verbeterd. “Eerst werd het defilé ontbonden voor het Malieveld en sinds een paar jaar defileren we onder die boog bij de ingang zo het veld op. Nu zien alle detachementen op een groot scherm zichzelf binnen marcheren. Dat hebben ze goed gedaan.”
We moeten terug naar waar het om begonnen is
Kermisattractie Toch heeft hij ook kritiek. “Ik vind dat het defilé zo langzamerhand meer een kermisattractie wordt. Dat begon met de intrede van de politie en de douane. Je kunt wel zeggen dat het veteranen zijn die nu bij de politie zitten, maar waarom lopen ze dan niet gewoon bij hun oude club mee? Daarna kwamen er motorrijders, NS-personeel en dit jaar dan het beveiligingsbedrijf G4S. Het is oorspronkelijk toch opgezet als militair defilé, dan moet je het ook zo houden met de krijgsmachtdelen en de militaire kapellen daartussen.” Hij heeft het op evaluaties ook aangegeven, maar ziet met lede ogen aan dat de trend zich doorzet. “Het spreekt mij steeds minder aan en dat is ook een van de redenen waarom ik heb aangegeven dat ik er na de tiende keer mee wilde stoppen.” Zijn wens is dat het defilé weer teruggaat naar de basis. “We moeten terug naar waar het allemaal om begonnen is. De rest is prima voor op het Malieveld. Want de eerste jaren van het defilé vond ik wel heel indrukwekkend.” FL
JULI 2014
19
veteranen Tekst alex groothedde
Zaken als van Dennis aanleiding Veteranenloket
Helletocht naar herstel
A
ls je Dennis hoort praten denk je bij jezelf één ding: wat een geluk dat hij geen PTSS heeft gekregen. Al zat hij er dicht tegenaan. Dennis’ ervaringen op missie in Afghanistan zijn even indrukwekkend als huiveringwekkend. Ondanks alles, de gruwelen van de strijd tegen de Taliban en de depressieve klachten erna, doet hij graag zijn verhaal. “Zodat lotgenoten zich erin herkennen en er hopelijk iets mee kunnen.” Natuurlijk, er is altijd een kans dat jaren later zich toch nog PTSS openbaart. Die kans lijkt bij Dennis klein, want hij doet al het mogelijke om PTSS te voorkomen. Toch noemen we hem zekerheidshalve bij de bijnaam die zijn oude maten hem gaven. Want de veteraan werkt nu in de burgermaatschappij en het kan wel eens verkeerd uitpakken als zijn werkgever op de hoogte raakt van zijn missieverleden.
Vuurgevecht in maïsveld Twee keer is de jonge militair naar Afghanistan gegaan. In 2007 ging hij er op 19-jarige leeftijd voor een half jaar naar toe en in 2009 nog een keer.
20
JULI 2014
Dennis had er een leidinggevende medische functie bij de verkenners en voerde ook gevechtsfuncties uit. Tijdens die missies is hij liefst twintig keer in een vuurgevecht met de Taliban verzeild geraakt. De meest indringende ervaring was in een maïsveld in het district Deh Rawud, waar hij en een groep Nederlandse militairen omsingeld waren door tientallen gewapende Taliban. Er volgde een urenlang durend vuurgevecht, waarbij sommige Taliban in bomen klommen om de Hollanders te beschieten.
Knokken voor ons leven Dennis verloor twee collega’s. “Zelf dacht ik dat ik daar dood zou gaan. We hebben moeten knokken voor ons leven om weg te komen. Sommigen van ons hadden kogelgaten in de jassen, scherven van granaten in de helmen of kogelpunten. We hebben strontveel mazzel gehad.” Naast dit vuurgevecht en de 19 andere waren er ook nog raketbeschietingen en de IED’s. “Tijdens het rijden was ik misselijk van het kijken naar de grond of er IED’s lagen. Psychologisch is dat enorm heftig.”
Na de eerste uitzending voelde hij al dat de missie iets bij hem had losgemaakt. “Toen ik tijdens mijn laatste missie voor de tweede keer de poort uit ging, merkte ik dat ook weer. Ik heb het toen de commandant gemeld en er werd rekening mee gehouden, zodat ik de uitzending goed zou kunnen volbrengen.”
‘Oei, er zit iets niet goed’ Eenmaal terug in Nederland werd duidelijk dat Dennis ook een tweede uitzending zou gaan doen. “Mijn moeder haalde me bij terugkomst van de tweede missie op, keek me in de ogen en zei: oei, er zit iets niet goed. Twee maanden later begon het tot me door te dringen. Ik had weinig grip op de situatie. Mijn adrenalineniveau was nogal aan de hoge kant. Bij het opstaan kreeg ik al een boost.” Dat werkte wel zo gemakkelijk, vertelt hij. Maar als je gedurende langere tijd zo’n hoog adrenalineniveau hebt, wordt de stof serotonine opgebruikt. En dat stofje heb je nou net nodig om vrolijk te worden. “Hoewel ik bij mijn ouders thuis altijd een veilige basis had, werd ik voor de eerste keer depressief. Heel veel dingen kon ik
Op 11 juni wordt het Veteranenloket officieel geopend. Dan is integrale zorg voor veteranen iedere dag bereikbaar en in noodgevallen zelfs 24/7. De Marechausseevereniging heeft zich daar altijd hard voor gemaakt. Hoe anders was het nog maar een paar jaar geleden, toen veteranen veel moeite hadden het juiste zorgloket te vinden. Zoals Dennis. Bij hem duurde het vele maanden van misverstanden en verkeerde diagnoses, totdat hij van Defensie eindelijk de juiste zorg kreeg. Zaken als die van hem waren voor de Marechausseevereniging de welbekende druppel.
Een week wachten is héél lang als je niets kunt en radeloos bent opeens niet meer. Ik kon niet beslissen welk broodbeleg ik zou nemen, of hoe ik mijn koffie wilde drinken. Ik ben best een extravert persoon en heb veel prikkels nodig om te functioneren. Maar alles was weg: mijn vlotte babbel, mijn gevoel, alles. Ik raakte hierdoor snel in paniek, want al dat vertrouwde was weg, en ik had nooit eerder meegemaakt dat het slecht met me ging.”
huilen uit. Ik was lichtelijk suïcidaal. En mijn problemen werden alleen maar nóg groter.” Alles wat mis kon gaan, bleef misgaan. BMW moest de intake bij de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg (MGGZ) regelen, maar het benodigde formulier bleek nooit te zijn verzonden. “Ik zou binnen een week worden teruggebeld. Maar een week is héél lang als je niks kunt en radeloos bent.”
Ommekeer na ongeluk
Zelf maar intake geregeld
De ommekeer kwam toen Dennis in de auto met 140 kilometer per uur tegen een vangrailsplitter knalde. Daar kwam hij wonderwel zonder kleerscheuren vanaf. “Maar dat was wel het moment dat ik dacht: nu moet ik hulp zoeken. Want de problemen werden alleen maar groter. Toen merkte ik wel dat de zorg bij Defensie een log systeem was.” Eerst stapte hij naar Bedrijfsmaatschappelijk werk (BMW). “Daar ging het gelijk al fout. De eerste afspraak was verkeerd gepland. Bij de tweede afspraak die wel doorging barstte ik in
Wanhopig belde hij zijn contactpersoon bij BMW op. “Maar zij was op vakantie, hoorde ik, en ik was te zwak om te eisen dat er iets zou gebeuren.” Uiteindelijk regelde hij ‘via via’ zelf een intake bij de MGGZ. “Het was daar megadruk. Pas drie weken na de intake kon ik terugkomen. Een psychiater van de MGGZ stelde binnen een paar minuten vast dat ik ADHD had. Zat ik twee weken met een scheve kaak op de bank van de Ritalin, die op mij als een soort speed werkte. Vervolgens kreeg ik een behoorlijke dosis antidepressiva maar geen the-
rapie. Het duurde een half tot driekwart jaar eer er een soort van behandeling kwam. Wel haalden de antidepressiva de scherpe kantjes ervan af.” Uiteindelijk is er geen diagnose gesteld volgens het handboek voor de classificatie van psychische stoornissen (DSM 5). “Er was sprake van forse aanpassingsproblematiek na de uitzending en spanningsklachten, plus alle situaties bij elkaar waardoor ik het moeilijk had.” Niettemin stelde de MGGZ voordat ze tot die conclusie kwamen drie keer nogal verschillende en ernstige diagnoses: een bipolaire stoornis, PTSS en de eerder genoemde ADHD. “Voor iedere diagnose heb ik medicijnen gebruikt. Ik ben ook vaak van psycholoog gewisseld. Nee, het systeem deugde van geen kant.”
Wel steun van eenheid Dennis heeft voldoende steun ervaren van zijn eenheid, die de band met hem probeerde te onderhouden en contact hield, onder andere door post en bezoekjes. Maar begeleiding vanuit de Defensieorganisatie was volgens hem zwaar onder de maat. “Er had JULI 2014
21
veteranen
er is geen pilletje dat je beter kan maken. je moet het allemaal zelf doen
toen iemand moeten zijn die je bij de hand neemt en die vertelt hoe je het systeem moet bewandelen.” Ook toen waren er al wel casemanagers, maar die hadden het vaak veel te druk. “Mijn ouders waren er gelukkig wel voor me. Zonder hun was ik er waarschijnlijk niet meer geweest. Maar ook zij konden de weg niet vinden in het zorgsysteem van Defensie.” Hij was ten einde raad toen hij naar de bond stapte. “Gelukkig werd ik met open armen ontvangen door Wim van den Burg (de toenmalige voorzitter AFMP en secretaris MARVER, red.) en Jaqueline van Rossum (beleidsmedewerker, red.). Zij vroegen mij: ga zelf eens nadenken over wat wij voor jou kunnen betekenen. Op die fiets ben ik naar de mogelijkheden gaan kijken.”
Studie met salarisbehoud Na dit gesprek heeft Wim van den Burg de zaak van Dennis aangekaart bij de HDP. In de loop van 2011 is daardoor eindelijk zijn behandeling van de grond gekomen. Met behulp van onder meer cognitieve gedragstherapie kwam hij er weer helemaal bovenop. “Over de uiteindelijk hulp ben ik wél tevreden.
22
JULI 2014 juli
Ik heb nog wel klachten, maar die zijn beheersbaar en dat heb ik bij de MGGZ geleerd.” Dennis realiseerde zich dat hij zo spoedig mogelijk het leger uit moest, zodat hij niet meer op uitzending gestuurd zou worden. “En ik wilde dolgraag mijn huidige droombaan doen, maar daarvoor moest ik wel een paar jaar een sociale opleiding volgen. Gelukkig heeft de bond voor me geregeld dat er sprake was van salarisbehoud. Ik heb Wim van den Burg en Jaqueline van Rossum er meerdere malen voor bedankt.”
Aanbevelingen Heeft Dennis nog aanbevelingen voor collega’s? “Je moet goed voor jezelf zorgen en goed naar jezelf luisteren. Ik was op zoek naar het pilletje dat me beter kon maken, maar uiteindelijk moet je het allemaal zelf doen. Er moet wel iemand zijn die je erin steunt. En laat ook vooral horen wat je van Defensie verwacht. Want ook al moet je het zelf doen, je mag verwachten dat het procesmatig klopt en dat je in dat proces door Defensie wordt meegenomen.”
Veteranenloket
»
Veteranen met geestelijke en/of financiële of juridische problemen (en hun gezinsleden) kunnen sinds kort een beroep doen op het Veteranenloket (zie pagina 23). Het Veteranenloket is mede afgedwongen door de Marechausseevereniging, en het is door zaken als die van Dennis dat de welbekende druppel bij ons de emmer deed overlopen en we actie ondernamen. Alleen al daarom is het altijd zinvol om problemen met Defensie te melden. Naast het Veteranenloket kunnen veteranen ook terecht bij het Sociaal Juridisch Loket (SJL), een initiatief van onder andere de Marechausseevereniging. Het Sociaal Juridisch Loket (SJL) geeft onafhankelijk, professioneel en gratis advies aan (oud) militairen en politiemedewerkers op het gebied van sociaal juridische thema’s. Het SJL is een eerste aanspreekpunt voor iedereen uit de doelgroep, dus ook mensen die geen lid zijn van aangesloten organisaties. Veteranen met een zorgvraag kunnen hier bijvoorbeeld eerst informeren wat hun rechten, plichten en mogelijkheden zijn voordat ze een traject in gaan. De professionals van het Veteranenloket en het SJL weten precies waar je terecht kan met al je vragen.
veteranenberichten Tekst Linde van Deth en Janke Rozemuller Minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert opent het Veteranenloket en wordt terzijde gestaan door voorzitter van het Veteraneninstituut Gerrit Valk. Foto: Erik Kottier
Herdenking voor Jeroen Severs H Ruim vijftig familieleden en andere genodigden waren op 6 juni aanwezig op het Opleidings-, Trainings- en Kenniscentrum KMar (OTCKMar) in Apeldoorn voor het bijwonen van een stiltemoment ter nagedachtenis aan de in 2004 in Irak gesneuvelde wachtmeester 1 Jeroen Severs. Opperwachtmeester Jan Vermeer, collega van Jeroen, deed tijdens de plechtige bijeenkomst op indrukwekkende wijze verslag van de omstandigheden waaronder de collega’s de gebeurtenissen in Irak destijds hebben ervaren en waarbij Jeroen om het leven kwam. Ook aalmoezenier Tim van Kesteren hield een toespraak. Bij het Jeroen Servers Gebouw (gebouw 23) memoreerde Commandant OTCKMar, kolonel Egon Hoppe, de taken van de KMar zoals het bewaken van de vrede en veiligheid en het verlenen van humanitaire hulp, waar dan ook ter wereld. Verder zei Hoppe dat Jeroen het symbool is geworden voor opoffering, moed, betrokkenheid en wat het in essentie betekent om marechaussee te zijn. Er volgden ook nog een toespraak van de moeder van Jeroen Severs en een gebed door de aalmoezenier. FL
Foto: Stichting Marechausseecontact
15e Veteranendag en Contactdag KMar H Zoals eerder gemeld, vindt
Veteranenloket geopend
»
Met een telefoontje vanuit een ouderwetse Britse telefooncel heeft minister van Defensie Jeanine HennisPlasschaert op 11 juni het Veteranenloket officieel geopend. Vanaf nu is er één telefoonnummer en één website waar veteranen en hun relaties toegang krijgen tot zorg en dienstverlening. Het Veteranenloket is ondergebracht bij het Veteraneninstituut. Voorzitter Gerrit Valk van het Veteraneninstituut noemde het loket ‘een van de juwelen’ uit de Veteranenwet die naar verwachting op 1 juli volledig in werking treedt. Veteranen en hun relaties kunnen bij het loket terecht voor de bestaande dienstverlening en zorg van het ministerie van Defensie, het Landelijk Zorgsysteem voor Veteranen, het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds, het Veteranen Platform en het Veteraneninstituut. Het Veteranenloket biedt toegang tot informatie en ondersteuning én immateriële en materiële zorg. Voor acute zorgvragen is het Veteranenloket 24 uur per dag, zeven dagen in de week bereikbaar. Het Veteranenloket is te bereiken via tel: 088 334 00 00 en e-mail:
[email protected] of kijk op www.veteranenloFL ket.nl
De plechtige herdenking van Jeroen Severs op 6 juni in Apeldoorn.
Gezellig onderonsje bij de Veteranendag KMar in 2013.
de Contactdag van de Koninklijke Marechaussee (CD KMar) plaats op vrijdag 3 oktober 2014 op de Koning Willem III kazerne in Apeldoorn. De dag bestaat uit twee delen: in de ochtend staat het programma in het teken van de vertrouwde Veteranendag KMar en vanaf 14.00 uur is op dezelfde locatie de reünie voor alle oud-KMar-medewerkers Het is alweer de 15e Veteranendag KMar. Het programma ziet er als volgt uit: 09.30-10.45 uur ontvangst, 10.45 uur de opening, 11.15 uur herdenkingsplechtigheid voor gevallen en overleden veteranen bij het monument voor de hoofdingang, 12.30-13.30 uur nasimaaltijd. Tussentijds krijgen de veteranen ruimschoots de mogelijkheid om de veteranenbanden aan te halen en te verstevigen. Er is weer veel te beleven en te zien, dit alles gegoten in een feestelijk jasje van het jubileum van tweehonderd jaar Koninklijke Marechaussee. Om 14.00 uur vangt de reünie aan voor allen die ooit bij de KMar als militair of burger hebben gewerkt. De postactieve veteranen ontvangen de aanmeldstrook voor de veteranendag KMar op de adresdrager van het zomernummer van Checkpoint. De veteranen in actieve dienst kunnen het aanmeldingsformulier opvragen op het e-mailadres veteranendag.
[email protected]. Belangstellenden voor de reünie kunnen het aanmeldingsformulier digitaal opvragen op e-mailadres
[email protected]. FL
Foto: Ron Burgerink
JULI 2014 juli
23
geschiedenis tekst Wim van Broeckhuijsen
Het verenigingsblad De Marechausseevereniging heeft een rijke geschiedenis die gebundeld is in talloze jaargangen vakbondsbladen en vergaderverslagen. In een reeks artikelen proberen we de historie levend te houden door in te zoomen op facetten daarvan. Dat doen we aan de hand van het jubileumboekje ‘Terugkijken naar de toekomst’ uit 2007, aangevuld met informatie uit andere bronnen. Dit keer: het verenigingsblad.
I
n 2001 kwam een einde aan de werkwijze vanaf het begin: een lid van het hoofdbestuur stelde het verenigingsblad samen. Het blad was voor de communicatie naar en de vorming van de leden en het contact tussen hoofdbestuur en afdelingen. In juli 1907 verscheen het eerste (maand) blad met de titel: De Marechaussée; een proefnummer met acht pagina’s, op krantenpapier en in krantformaat. Het kostte vijftien gulden om dit blad naar alle 630 leden te sturen en het blad werd gedrukt bij Berkers te Valkenswaard. Het ging naar de leden maar ook naar ‘de politiek’ en maatschappelijke organisaties. In zijn voor-
24
JULI 2014
woorden schreef redacteur Berends in de gezwollen taal van destijds over de doelstellingen waarbij het verbeteren en weerbaar maken door educatie het blad domineerde. Binne Hoekstra meldt zich als schrijver over kameraadschap, lotsverbetering, verhoging van vakkennis en algemene ontwikkeling; hij deed dat vele jaren. Na het krantformaat (1911 tot 1932) zijn er de formaten A-3 en A-4 voorbij gekomen. Het aantal edities varieerde door de loop der jaren van 24 naar 20, 16, 12, 11, 8 en sinds 2014 6 edities per jaar. Zuinigheid bepaalde het uiterlijk maar ook de nuchtere opvatting: het doel is belangrijker dan de vorm. Bij jubilea zijn er bijzondere edities van
Zuinigheid bepaalde het uiterlijk van het blad het verenigingsblad of een gedenkboek uitgebracht. Die waren ‘uitbundiger’ en kleurgebruik werd niet langer geweerd.
Perikelen Redacteur Berends raakte in 1913 door commerciële belangen betrokken bij een flinke rel in het hoofdbestuur. Het zou niet de laatste keer zijn. Dat kwam misschien wel doordat sommige redacteuren langdurig die functie hebben ver-
Het eerste proefnummer en dank aan de drukker na 80 jaar.
vuld. Ook Hoekstra overleefde in 1920 maar net een heftige actie tegen zijn functioneren en in 1950 trad Cambier terug na ‘te eigenmachtig’ optreden. Later, in 1969 overleefde de redacteur Huisman het nodige commentaar ook maar net. Vaker was er commentaar en meestal na publicatie. Of het was te openlijk of te verhullend of te veel de mening van de redacteur zelf geweest.
Drukkerij Tonnaer Lang, van 1917 tot 2001 werd samengewerkt met (huis)drukkerij Hub.Tonnaer B.V. te Kelpen. Dat bedrijf was eerst gevestigd in het witte stadje Thorn (Limburg). Tonnaer drukte het blad maar zorgde ook voor de verzending en vooral het ‘met de hand’ bijhouden van de adressenlijsten was een kunst op zich. De soms lucratieve bron van inkomsten van de advertenties lag ook in handen van de drukker. Dat maakte dat met enige regelmaat vanuit het hoofdbestuur werd afgereisd naar het fysiek ‘verre Limburg’. De reis heen en terug waren in de jaren twintig/ dertig niet zo eenvoudig op één dag te doen. Daarvoor vond de directeur Dijkstra een oplossing. De heren van de Marechausseevereniging overnachten gewoon bij de familie. Dat leidde ertoe dat er een hechte en vertrouwde band ontstond met dit familiebedrijf. In de loop der jaren hebben zich heel wat schokken voorgedaan bij het samenstellen en het uitbrengen van het verenigingsblad. Heel vaak was het Tonnaer BV die de oplossing of de
helpende hand bood. Bij het beëindigen van de relatie in 2001 werd het ook zo verwoord: het bedrijf en vooral de toenmalige directeur Mart Dijkstra werd bedankt voor de langdurige en wel haast vriendschappelijke samenwerking.
Dank aan de drukker voor alle jaren van samenwerking
Blad met vele namen Tussen juli 1941 en augustus 1947 verscheen er geen blad; de vereniging bestond niet meer. Even (1940/1941) verscheen het blad zonder ‘Koninklijke’; dat moest van de bezetter. De naam: eerst ‘De Marechaussée’, Marechaussee en later ‘De Koninklijke Marechaussee’ gaf nogal eens, gespeeld of niet, verwarring over wie of wat werd bedoeld: het verenigingsblad of de organisatie Koninklijke Marechaussee. Gangbare bijnamen waren: ‘De Blauwe Lach’ met een knipoog naar een pikant blad in die tijd genaamd: ‘De Lach’. De naam ‘het Orgaan’ vond zijn oorsprong in de omschrijving van het blad in de statuten van de vereniging. Al of niet bewust kreeg die benaming een extra lading wanneer er werd gesproken over ‘het orgaan van de redacteur’.
in 1948 opgevolgd door Cambier. In 1950 treedt Van Buren opnieuw aan en wisselt in 1954 de wacht met Van der Poel. Dan volgen in 1962 Huisman, in 1969 Groot die de redactie in 1973 overdroeg aan Steenmetz. In 1980 verschijnt Van Wijlick en als begin 1991 het hoofdbestuur implodeert wordt Van Broeckhuijsen, tot dan de tweede redacteur, de laatste traditionele redacteur tot oktober 2001. Meestal bestond er naast de redacteur een tweede redacteur en een redactie- of perscommissie. Dat moest ontsporingen van de redacteur voorkomen (wat niet altijd lukte). Maar ook was de aard van de artikelen veranderd en een inhoudelijke toets was meer nodig dan in de tijd dat de inhoud van het blad voor een groot deel uit letterlijke publicaties van wetten, besluiten, regelingen en dat soort zaken bestond.
Mensen achter het blad Alle (hoofd)redacteuren hebben zonder specifieke opleiding het blad gemaakt. Dat was met de vroegere middelen een hele klus. De eerste redacteur was de medeoprichter Berends. Vanaf 1918 is het Binne Hoekstra. Dan volgt in 1922 J. Hoekstra en vanaf 1924 tot de Tweede Wereldoorlog is het weer Binne Hoekstra. Daarna begon Van Buren
Als gevolg van de samenwerking met de AFMP werd het blad van de MARVER vanaf 2002, onder verantwoordelijkheid van het hoofdbestuur, geproduceerd door een redactiecommissie voor beide verenigingsbladen. Daarbij deed een opgeleide beroepskracht de intrede en moest het blad meer allure krijgen; het begrip ‘magazine’ deed haar intrede. JULI 2014
25
26
JULI 2014
JULI 2014
27
verenigingsNieuws Verjaardagsactie Fonds Sociale Zorg, Hans van Asperen
Donateurs, bedankt!
Van onderstaande donateurs heeft het Fonds Sociale Zorg via de verjaardagactie een gift of donatie ontvangen. G.A. Beishuizen-van den Elskamp Amersfoort M. van den Berg Almere H. van den Berg Apeldoorn T.L. van der Bijl Apeldoorn D. Boddé-Ruggenberg Heerlen A.A.J. Bode-Berends ‘s-Gravenhage J. Boele Zoetermeer L.H.R.F. van den Boorn Maastricht A.L. Borst Wageningen H.J. Boschman-Kelderman Amstelveen H. Bosma Venlo D. Both Eindhoven T.J. Braaksma-Westra Assen A. Brakels-Oosting Apeldoorn E.J. de Bruijn Utrecht G. Bussing Emst W. Clemens Ugchelen R.P.J. Corba Arnhem A. Dijkhuis Coevorden H. Dijkstra Zevenaar R.J. van Dooren Velp GLD F.E. Driessens IIzendijke C.W.M. van Eekelen Boxtel M.P.B. Faas Rotterdam A.M.G. Faessen Baarlo LB H.H.A. Flikkema-Hertsenberg Winschoten H.N.M. Geelen Almere J.M. Geerlings Apeldoorn G.H. Germes Enschede R.J. van Ginkel Soest H.J.M. Govers Amsterdam W. van der Graaf Apeldoorn G.J.M. Grunder Oldenzaal G.H.M. Haverkotte Oldenzaal J.J. vd Heijden ‘s-Gravenhage J.M.G Heijden-Verhoeven Budel P.J. Heijmans Waalre I. Hiemstra Zutphen F.J. Hoedemaker Deventer C.J. Hoefnagel-Noordam Apeldoorn L.J.A. Hoesen Gennep H. Hoogvliet Zevenaar B. Ippel IS.Capo Rizzuto KR E.J. Jacobs Tilburg J.C. Jannes-Hoekman Apeldoorn H.C Jansen Bennekom H. de Keizer Beilen
28
JULI 2014
N.C. van den Kerkhoff Katwijk ZH G. Kiers Steenwijk G.C.J. Klomp Soest R. Kloosterman Roden J.C. Koster-Slaaf onbekend G.H. Kwakkenbos-Borgers Maastricht G.A. van der Laan Almere A.J.M. van Leeuwen Reeuwijk M.G. Leusink Groesbeek J.H. Lieverdink Grave H. Lok Otterlo P.C.M. Louwe Zoetermeer C. van Luik Zevenaar P.C. Maasdam Breda J. Maasdam Rotterdam L.E. Marees Zaandam J.A. van Megen Mook W. Meijboom Bentveld M.A. Meinema Bennekom A.P.T.C. Merkx Harderwijk S.W.M. Messing ‘s-Heerenberg M. van der Meulen Steenwijk G.A.H. Moninkhoff Enschede W.J. Nieman Eelderwolde J.B.M. Nijhuis Arnhem S.G.G. Nooitmeer ‘s-Gravenhage J.D. van der Noord Groningen A.H. Okken Assen J.N. Ooijevaar Ermelo J. Oostenrijk Denekamp M. Pastoor-Damen Beuningen GLD G.J. Penterman Almere A. Pieters Nieuwelande T. Poelstra-van Zuuk Loenen aan de Vecht A.J. Reijnders Oud Gastel W.G. Rosier Oldenzaal W.G.M. le Rutte Nootdorp G. van der Schaaf Rheden J. Schulte Geesbrug L.W.E.P. Seegers Stokkum E.H. Simonetti-Ganzeboom Roosendaal J.J.M. Simons Geldermalsen L.A. Smits-Groenendijk Haasdrecht Z. Stoel Apeldoorn H.T. van Stokkem Venray J.A. van Straten Nunspeet J.P. Suurlant Rilland M.E. Timmermans-Maassen Roermond
50-jarig lidmaatschap Dhr. A.M. Coenradie Santpoort-Noord Dhr. B. Langendoen Hoofddorp Dhr. H. de Vries Nieuw-Vennep Dhr. A.J. Buitendijk Utrecht Dhr. A.G.J. Kollerie Apeldoorn Dhr. A. de Leij Wathiehurt
J. Tjalsma-van den Hoff Apeldoorn J. Triel Bergen op Zoom P. Uitterdijk Eindhoven J. de Velde Genemuiden B. de Velde-van der Sluis IJsselmuiden J.J.A. van de Ven Tilburg J.J. Visser Leeuwarden J. Visser Apeldoorn H.G. ten Voorde Hengelo L. Vrieling Harderwijk H.G. Westland Oosterbeek D.T. Wiegman Gieten Th.H. Wielens Haaksbergen J.J. van Wijlick-Klomp Arnhem S. de Wilde Krimpen aan de IJssel T.G. Willemsen Herveld R.H.J. Zijlstra Almere K. Zweep Almelo
Tussen de deadline voor het inleveren van de kopij en de datum van verschijnen van dit blad zit bijna een maand. Daardoor kan het zijn dat uw naam na aanleiding van een gift of donatie nog niet terug is te vinden in bovenstaande lijst. Die zal dan in het volgende blad verschijnen. Hartelijk bedankt voor uw bijdrage. Hans van Asperen 06-13459772
[email protected]
Verenigingsnieuws
(Leden)bezoekers Fonds Sociale Zorg (FSZ) Landelijke coördinatie B.J.G. Tuenter
[email protected] h. 077 382 54 26 m. 06 101 20 697
Friesland Ongeveer het gebied ten westen van de Autosnelweg A32 Dhr. J. Blanken
[email protected] Het overige deel door Dhr. en Mevr. Blaauw; voor gegevens: zie hieronder! m. 06 101 10 302
Groningen
Gelderland-Veluwe / NOPolder / Oost-Flevoland
Noordelijk deel Noord-Holland
Dhr. en mevr. H.J. Oosting
[email protected] 0525 68 20 18 m. 06 251 10 072
ongeveer tot de lijn Zaanstad-Haarlem Dhr. en mevr. H.C. Veen
[email protected] h. 0223 644 103 m. 06 208 36 194
Gelderland
Zuidelijk deel Noord-Holland
Betuwe en Nijmegen Dhr. en mevr. J. Jansen
[email protected] h. 0481 37 31 89 m. 06 265 32 418
ongeveer vanaf de lijn HaarlemZaanstad, en Zuid-Flevoland Dhr. en mevr. J.P.M. van Goethem
[email protected] h. 0252 54 57 07 m. 06 23659659
Gelderland Arnhem-Liemers-Achterhoek Dhr. en mevr. G. den Braven
[email protected] h. 026 311 30 77 m. 06 447 24 922
Zuid-Holland
Dhr. en mevr. J. Buseman
[email protected] h. 0597 42 29 09 m. 06 223 88 898
Drenthe
Limburg-Noord
Zeeland
alsmede het gebied ten oosten van de Autosnelweg A 32 in Friesland Dhr. en mevr. A. Blaauw
[email protected] h. 0592 34 08 21
Dhr. en mevr. J. Clarijs
[email protected] h. 077 382 67 72 m. 06 179 44 007
Dhr. en mevr. A.A. Bliek
[email protected] h. 0118 56 30 02
Overijssel
Limburg-Zuid
Dhr. en mevr. G.H. Germes
[email protected] h. 053 431 96 73
Dhr. en mevr. L.C.J. Steinbusch
[email protected] h. 045 532 53 11 m. 06 151 27 469
Gemeente Apeldoorn
Noord-Brabant Oost
Dhr. en mevr. M. Baas
[email protected] h. 055 301 54 82 m. 06 551 97 606 Beperkte inzet en waarnemer voor gemeente Apeldoorn (in overleg met M. Baas) Dhr. en mevr. M. Kamphuis
[email protected] h. 055 355 30 99 m. 06 152 68 342 Beperkte inzet en waarnemer voor gemeente Apeldoorn (in overleg met M. Baas) Dhr. en Mevr. J. Buis (Sr)
[email protected] h. 055-5330087
Dhr. en mevr. W.J.M. van de Schoot
[email protected] h. 0411 68 43 09
Noord-Brabant West (en in overleg België) Dhr. en mevr. J.G.C. de Ruijter
[email protected] h. 0162 51 90 36
Utrecht en militair hospitaal (=CMH) te Utrecht Dhr. en mevr. J.A.M. van der Veer
[email protected] 033 2587659
Dhr. en mevr. K. van de Polder
[email protected] h. 0181 41 40 63 m. 06 438 40 994
Duitsland Wordt (in overleg) verzorgd door: Dhr. en mevr. G.H.Germes (midden) Dhr. en mevr. J.Buseman (noord)
Jaaragenda 2014 Vanaf 1 juli zijn de volgende ontmoetingen afgesproken: juli geen Kaderberaad augustus vrijdag 1 Hoofdbestuur september woensdag 3 Kaderberaad te Woerden aanvang 14.00 uur oktober woensdag 1 Kaderberaad te Schaarsbergen aanvang 14.00 uur november geen Kaderberaad december woensdag 17 Kaderberaad te Woerden aanvang 14.00 uur
JULI 2014
29
verenigingsNieuws
In memoriam » Op 31 maart 2014 overleed in de leeftijd van 94 jaar Lubbertus Visch. Veteraan Prinses Irene Brigade, Adjudant en Koreaganger. De crematie heeft op 5 april in besloten kring plaatsgevonden.
» Op 13 april 2014 overleed te Groesbeek in de leeftijd van 85 jaar Francien Kingma-Posthuma, weduwe van Eldert Kingma. De crematie heeft op 18 april plaatsgevonden. Correspondentieadres: Rhenenstraat 136 2546 TX Den Haag
» Op 18 april 2014 overleed, na een korte periode van afnemende gezondheid, op 97-jarige leeftijd te Zwolle, adjudant Berend (Ben) van Heusden. De laatste functie van Ben bij de KMar was brigadecommandant Zwolle. De begrafenis vond onder grote belangstelling plaats op 25 april 2014 te Zwolle. Na een indrukwekkende afscheidsdienst, waarbij twee bevriende dominees het woord voerden, werd door dochter Marijke gezongen: ‘De Heer is mijn Herder’. Op de begraafplaats werd het woord gevoerd door een derde bevriende dominee. Wij wensen zijn vrouw Wil, kinderen en kleinkinderen veel sterkte toe bij dit smartelijke verlies. De MARVER werd vertegenwoordigd door Alie en Henk Oosting, medewerkers Fonds Sociale Zorg. Correspondentieadres: Twellosebeek 18 8033 BW Zwolle
» Op 18 april 2014 is na een kortstondig ziekbed in de leeftijd van 88 jaar overleden aoo b.d. Klaas Hoekstra, weduwnaar van zijn in 2006 overleden vrouw Maaike Zijlstra. Klaas ging op 21-jarige leeftijd als dienstplichtig soldaat naar Nederlands-Indië, alwaar hij ruim 3 jaar verbleef. Na terugkeer in Nederland meldde hij zich aan bij de KMar. Een
30
JULI 2014 juli
groot deel van zijn diensttijd bracht hij door op de brigades Vliegbasis Twente en Seedorf. Klaas beschikte over een bijzondere stem, herkenbaar uit duizenden, deze klonk streng maar rechtvaardig, precies zoals Klaas was. Op 25 april werd in uitvaartcentrum In Pace Dela te Oldenzaal de afscheidsdienst gehouden, waarna de begrafenis plaats vond op de gemeentelijke begraafplaats aldaar. De MARVER werd hierbij vertegenwoordigd door Gerrit en Anne Marie Germes. Correspondentieadres: Zandhorstlaan 31 7576 VT Oldenzaal
» Op 19 april 2014 overleed op 89-jarige leeftijd te Maastricht C. Hage uit Vaals. De crematie heeft op 24 april te Eijsden plaatsgevonden in besloten kring.
» Op 20 april 2014 overleed te Bunschoten na een moeilijke periode waarin hij gedurende lange tijd aan het ziekbed was gekluisterd, op de leeftijd van 79 jaar Bernard Dunsbergen. Ben heeft in zijn carrière gediend bij de brigades Soesterberg, Amersfoort, Rotterdam en Amsterdam. Correspondentieadres: Piet van Egmondstraat 4 3752 VH Bunschoten
» Op 30 april 2014 overleed na een hartaanval op 64-jarige leeftijd Roelf Nomden. Roelf was een fijne collega. Hij uitte zich niet. Een echte binnenvetter. De meesten van de collega’s zullen hem nog kennen van de tijd dat hij geplaatst was in Oldenzaal en op het District Noord in Beilen. Namens de Marchausseevereniging is een bos witte rozen aangeboden wat bijzonder op prijs werd gesteld. De crematieplechtigheid heeft plaats gevonden op 6 mei 2014 in het Rouwcentrum de Boskamp te Assen. De MARVER werd hierbij vertegenwoordigd door A. Blaauw. Wij
wensen de familie veel sterkte toe om dit verlies te dragen. Correspondentieadres: Van Ostadestraat 26 9403 BE Assen
» Op 4 mei 2014 is op 71-jarige leeftijd overleden kapitein b.d. Nicolaas (Nico) de Bruin. Nico was al geruime tijd ziek, maar toch kwam zijn overlijden plotseling. Nico is in diverse functies werkzaam geweest bij onder andere 103 Esk KMar, de brigade Borgholzhausen, Bramsche, Blomberg, Ermelo en Amsterdam. Nico was een bevlogen mens en lange tijd actief binnen de Marechausseevereniging. Op 7 mei was er gelegenheid tot condoleren en afscheid nemen. De uitvaartdienst vond plaats in besloten kring. Namens de MARVER en het FSZ heeft ledenbezoeker Hans Veen zorg gedragen voor een bloemengroet. Wij wensen zijn echtgenote, kinderen en kleinkinderen veel sterkte met dit verlies. Correspondentieadres: Van Alphenstraat 18 1813 KE Alkmaar
» Op 27 mei 2014 overleed na een langdurige ziekte in de leeftijd van 75 jaar Geert Ebertus Koster. Na veel omzwervingen bij de KMar door het gehele land, waarbij Apeldoorn zijn mooiste plaatsing was – hij leerde hier zijn lieve vrouw Jannie kennen -, woonden zij na hun FLO in Delft. Zij vonden het te druk worden in het westen en zijn in 2005 neergestreken in Hoogeveen om te gaan drenthenieren. Al snel werd bij Geert een agressieve vorm van ALS geconstateerd. Geert werd in al die jaren tot aan zijn overlijden liefdevol verzorgd door zijn vrouw Jannie. De uitvaartplechtigheid vond plaats in Hoogeveen op 31 mei waarbij de MARVER vertegenwoordigd werd door Joke en Ap Blaauw. Wij wensen de familie veel sterkte om dit verlies te dragen.
Verenigingsnieuws
Correspondentieadres: Mevr. Koster-Koppert Groenland 14 7908 RC Hoogeveen
» Op 28 mei 2014 is op 72-jarige leeftijd, na een periode van afnemende gezondheid, overleden Hendrikje Derks, echtgenote van ons lid en voormalig HB-lid Jan Schoenmaker. Correspondentieadres: Zierikzeestraat 26 6845 BM Apeldoorn
» Op 8 juni 2014 is na een lange periode van afnemende gezondheid, in de leeftijd van 90 jaar te Oldenzaal overleden Hendrikus Petrus Marie (Henny) Dijkgraaf, echtgenoot van Joke Willemsen. Henny maakte in de oorlogsjaren reeds op zeer jeugdige leeftijd deel uit van de Binnenlandse Strijdkrachten en moest vervolgens onderduiken in Limburg. Na de oorlog ging hij als oorlogsvrijwilliger naar het toenmalige Nederlands-Indië. Na terugkeer in Nederland meldde hij zich aan bij de KMar. Via de brigades Hoek van Holland en Aalten kwam hij als opperwachtmeester naar de brigade Vliegbasis Twente om aldaar vervolgens brigadecommandant te worden. Op 12 juni werd er in de Plechelmusbasiliek te Oldenzaal voor hem gebeden in een avondwake, gevolgd door een gezongen uitvaartviering op 13 juni. In beide vieringen werd door de kleinzoons op voortreffelijke wijze liederen ten gehore gebracht, waarbij het lied ‘Mijn Opa’ op alle aanwezigen grote indruk maakte. Aansluitend vond de teraardebestelling plaats op de gemeentelijke begraafplaats te Oldenzaal. De MARVER werd bij deze plechtigheden vertegenwoordigd door Gerrit en Anne Marie Germes. Correspondentieadres: Beatrixstraat 77 7571 CA Oldenzaal
» Op 8 juni 2014 overleed te Apeldoorn op 80-jarige leeftijd onze collega Freerk (Fre) Vermaning. Hij was nagenoeg zijn hele diensttijd werkzaam bij de brigade Apeldoorn op de administratie en bij de inwendige dienst. Velen van ons zullen hem kennen en ontmoet hebben tijdens de wachtdienst bij de brigade Het Loo. Een motorongeluk in zijn jonge marechausseejaren zijn van grote invloed geweest op zijn verdere functioneren. Tijdens een druk bezette afscheidsbijeenkomst in het crematorium op 13 juni werd Fre herdacht in toespraken door zijn zoons en schoondochter. De MARVER werd vertegenwoordigd door Martin Baas. Correspondentieadres: Troje 9 3823 KB Amersfoort
SLEUTELHANGER KMar Flexibele opsporingsinsigne KMar met sleutelring.
Prijs per stuk
€ 2,–
» Op 15 juni 2014, één dag voor zijn 91e verjaardag overleed te Hoogeveen Wolter Platje. Wolter heeft na plaatsingen in Emmercompascuum en Emmen meer in het westen van het land bij de KMar gezworven in Utrecht en als brigadecommandant Bussum. Wolter heeft gewoond in de Alteveerstraat 44-3 te Hoogeveen. Bij het afscheid nemen waren onze ledenbezoekers de familie Blauw aanwezig namens de MARVER. De crematie heeft in besloten kring plaatsgevonden. Correspondentieadres: Alterveerstraat 44-3 7907 AA Hoogeveen
KLOMPJES SLEUTELHANGER KMar Paar gelakte klompjes van 4 cm.
Prijs per stuk
€ 2,–
Bedankje
»
De vele blijken van medeleven na het plotseling overlijden van mijn allerliefste vrouw, zorgzame moeder en lieve oma Berteke Plooij-Nobel hebben ons diep ontroerd. Daarvoor onze grote dank. Jan Plooij en familie
Te koop bij het Fonds Sociale Zorg Winkel OTCKMar, geb 32 (kek) Openingstijden van 10.30 uur tot 17.00 uur op iedere woensdag van de oneven weken. Of mail:
[email protected]
JULI 2014 juli
31
puzzel door dirry koomans
Omschrijving 1 2 3 4 5 6 7 8
Overlappper
zijn - besef - reusachtig kadaver - grimas - waterdamp tegenhouden - brompot - puntig drinkgeld - soort hagedis - keus naakt - zetel - pijnlijk gevolg draaien - pakken - noppes naaigerei - dagaanduiding - dorpsweide helaas - menens - hoog gebouw
De letters in de dikomlijnde vakjes zijn de laatste letters van het voorgaande en eerste van het volgende woord. In de kolommen onder de pijltjes ontstaat een waarheid, de oplossing van deze puzzel.
1 2 3
Stuur uw oplossing van de puzzel vóór 25.08.2014 naar: Redactie Marechausseevereniging, Postbus 157, 3440 AD Woerden, of stuur een e-mail naar
[email protected]
4 5 6
Vergeet niet uw adres te vermelden want onder de goede inzendingen verloten wij een Boncadeau ter waarde van 25 euro! Uit de goede oplossingen van de puzzel uit het vorige nummer trokken wij Dhr. D Verschoor uit IJmuiden.
7 8
NAD-bijeenkomsten Niet actief dienenden (NAD) MARVER Gezamenlijke bijeenkomstenvan niet-actief dienenden van de MARVER en post-actieven van de AFMP t/m 14 oktober 2014. datum
32
plaats
aanvang
locatie
adres
tel.nummer
24 sept 14 Schaarsbergen
13.30 uur PMT ‘De Landing’ Schaarsbergen Deelenseweg 28
25 sept 14
Voorburg
14.00 uur Hotel ‘Mövenpick’ Stationsplein 8
070-3373737
29 sept 14
Weert
10.00 uur Dienstencentrum ‘De Roos’
Beekstraat 29
0495-520580
29 sept 14 Eindhoven
13.30 uur Zalencentrum ‘Ambassadeur’
L.Napoleonplein 21
040-2520673
2 okt 14
14.00 uur
Cafe Moeke Oude Udenseweg 10
6 okt 14 Steenwijk
14.00 uur
Verenigingsgebouw ‘De Klincke’
7 okt 14 Harderwijk
14.00 uur Zalencentrum ‘De Kiekemure’ Tesselschadelaan 1
Uden
Kerkstraat 16
0413 262102 0521-513429 0341-434749
9 okt 14 Hilversum
13.30 uur
9 okt 14 Rosmalen
10.00 uur Perron 3, zaal Spoorboom Hoff van Hollantlaan 1
073-8507550
9 okt 14 Tilburg
13.30 uur MFA Het Spoor Schaepmanstraat 36
013-5421664
13 okt 14
13.30 uur Dorpshuis De Vluchthaven Schipholweg 649
023-5551692
13 okt 14 Nijmegen
13.30 uur
024 3448963
14 okt 14 Enschede
14.00 uur Zuidkamp, MFA
JULI 2014
Lijnden
‘De Akker’ Melkpad 14
026-4430487
Wijkcentrum Dukenburg zaal 003 Meijhorst 7039 Vliegbasis Twenthe
035-6212447
053-4808218
computerhoek Tekst wim van den burg
Prima password manager
»
Eenvoudig bestanden overzetten H IObit PCtransfer is handige gratis software waarmee je op een makkelijke manier gegevens en bestanden van een oude pc kunt overzetten naar een nieuwe computer. Heel handig als je bijvoorbeeld je oude XP computer vervangt door een wat moderner exemplaar. Niet alleen documenten, foto’s, video’s en muziekbestanden kun je met IObit PCtransfer eenvoudig en snel overzetten, maar ook favorieten/bladwijzers, e-mails, Skype chats en instellingen van programma’s. Onder andere Internet Explorer (vanaf versie 6), Chrome, Firefox, Opera en Outlook worden door PCtransfer ondersteund. Het overzetten van de bestanden en data gebeurt op een veilige versleutelde manier. Je kunt deze gratis software ook gebruiken om backups te maken. Downloaden: http://www.iobit.com/ pctransfer.php
Hoeveel wachtwoorden en gebruikersnamen heb je in de loop der jaren al niet verzameld? Waarschijnlijk heel veel. Want als je de beveiliging serieus neemt voer je bij iedere website waar je je inschrijft een ander wachtwoord in. Zo niet, dan kun je echt in de problemen komen als dat ene wachtwoord in verkeerde handen komt. Met de gratis open source passwordmanager KeePass kun je dit zonder veel inspanning voorkomen. Als oplossing van dit probleem zijn er password managers bedacht. Dit zijn een soort kaartenbakjes waarin je al je wachtwoorden kunt bewaren. Het principe van al die programma’s is hetzelfde. Ze bewaren de wachtwoorden en gebruikersnamen op een veilige versleutelde manier. Deze zijn alleen op te vragen via één wachtwoord dat toegang geeft tot de database. Je hoeft dus maar één wachtwoord te onthouden om toegang te krijgen tot alle inloggegevens, maar dit wachtwoord tik je nooit op internet in. Het programma heeft een groot aantal pluspunten. Ten eerste goede beveiligingsvoorzieningen. Ook hier heb je één master password, maar daarnaast kun je nog extra beveiligingen inschakelen. Bijvoorbeeld met een key-file. Dat is een piepklein bestandje dat aanwezig moet zijn om het programma op te starten. Zet dit bijvoorbeeld op een usb-stick of geheugenkaart en je kunt het altijd bij je dragen. Iemand die de computer steelt of hackt beschikt echter niet over dit bestand en kan dus ook met het master password de database niet benaderen. Verder beschikt KeePass over een uitgebreide generator die wachtwoorden voor je verzint, je kunt het wachtwoord eenvoudig naar het prikbord kopiëren. Het belangrijkste is dat de database dankzij diverse technieken bijzonder goed is beveiligd. Downloaden: http://keepass.info/download.html Nederlandse taalmodule: http://keepass.info/ translations.html
Weg met adware H Je hebt het vast wel eens meegemaakt. Er staan ineens advertenties in je browserscherm die niet afkomstig zijn van de website die je bezoekt, en je standaard zoekmachine is ook ineens vervangen door een zoekmachine vol reclame. Er is dan op één of andere manier Adware op je PC terecht gekomen. Meestal is dit het gevolg van het klikken op een verkeerde banner of van het installeren van gratis software waarin deze troep ‘gratis’ wordt meegeleverd. Van Adware
wil je zo snel mogelijk weer af, maar dat is lang niet altijd zo makkelijk. AdwCleaner is gratis software die je van deze ellende kan verlossen. AdwCleaner bevat een scanner die je PC, inclusief het register, doorzoekt op ongewenste Adware en deze vervolgens verwijderd. AdwCleaner is geschikt voor alle bekende browsers. Het gooit toolbars, hijackers, aangepaste startpagina’s, aangepaste zoekmachines en andere Adware weg na toestemming van jou als gebruiker. Ook de toolbars van programma’s en websites als Zonealarm en Ask kunnen verwijderd worden. Niet alle Adware laat zich door AdwCleaner verwijderen, het blijft immers altijd een kat en muisspel tussen Adwareverspreiders en -bestrijders, maar het komt een heel eind. Downloaden: http://general-change log-team.fr/en/tools/15-adwcleaner
JULI 2014
33
servicepagina
Algemene adresgegevens
Contactpersonen fracties
bezoekadres Steinhagenseweg 2-C 3446 GP Woerden postadres Postbus 157 3440 AD Woerden telefoon 0348 – 487 054 fax 0348 – 707 411 e-mail info@marechaussee vereniging.nl internet www.marechaussee vereniging.nl rekeningnr 513044 openingstijden ma t/m vr van 8.30 tot 17.00 uur
Fractie Schiphol Alexandra Schaap – Zoet e-mail
[email protected]
Afdeling Individuele Belangenbehartiging (IB) telefoon 0348 – 707 433 fax 0348 – 487 056 e-mail ibb@marechaussee vereniging.nl
Ledenadministratie telefoon 0348 – 707 432 e-mail ledenadministratie@mare chausseevereniging.nl Opzegging van het lidmaatschap kan alleen geschieden door middel van een brief aan Marechausseevereniging, t.a.v. Ledenadministratie, Postbus 157, 3440 AD Woerden. Opzeggingen per e-mail of fax worden niet meer geaccepteerd. Adreswijzigingen kunnen doorgegeven worden via onze website www.marechausseevereniging.nl of gezonden aan Marechausseevereniging, t.a.v. Ledenadministratie, Postbus 157, 3440 AD Woerden.
Fractie NAD Gerard Boeijen e-mail
[email protected] Fractie StafCKMar Doeke Dijkstra e-mail
[email protected] Fractie LBE Willem Bernhards e-mail wchbernhards@mare chausseevereniging.nl Fractie LOKKMar Hans Koopman e-mail
[email protected] Fractie Noord-Oost Johan Fernhout e-mail
[email protected] Fractie Zuid Ton Wuijts e-mail
[email protected] Fractie West Richard Sluik e-mail
[email protected]
Fonds Sociale Zorg (FSZ) Voorzitter Theo Wielens telefoon 053 – 572 10 60 , 06 – 42 16 94 43 e-mail
[email protected]
Secretaris Bureau Ledenservice *
Vacant
telefoon 0348 – 487 069 e-mail info@marechaussee vereniging.nl
Coördinator ledenbezoekers
* Voor het doorgeven van ambtsjubilea, leeftijdontslag, opname in ziekenhuis, uitzendingen etc. Ook voor vragen over het lidmaatschap, ledenbenefits en verzekeringen.
Sluitingsdatum kopij Marechausseevereniging 04 - 2014: 25.08.2014. Verschijning: 18.09.2014
34
JULI 2014
Bert Tuenter telefoon 077 – 382 54 26, 06 – 10 12 06 97 e-mail
[email protected]
Coördinator verjaardagsactie Hans van Asperen mobiel 06 - 13 45 97 72 e-mail verjaardagsactie@ fondssocialezorg.nl
Coördinator verkoop (web)winkel Helma Tigelaar mobiel 06 - 81289249 e-mail
[email protected]
Colofon Uitgave van FNV Veiligheid onder verantwoordelijkheid van de Marechausseevereniging De Marechausseevereniging is toegelaten als collectief lid van de Algemene Federatie van Militair Personeel (AFMP/FNV) redactie Alex Groothedde, Fred Lardenoye, Jos van Nieuwenhuizen, Ton de Zeeuw, René Schilperoort, Dick Harte Postbus 157, 3440 AD Woerden 0348 – 707 410 redactie@marechaussee vereniging.nl ontwerp & vormgeving MW Margo Witte De inhoud van MARECHAUSSEEvereniging valt onder de verantwoordelijkheid van het Hoofdbestuur van de Marechausseevereniging, behoudens artikelen op naam en de inhoud van de opgenomen advertenties. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden artikelen te weigeren of te redigeren. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande toesteming van de redactie. oplage 6.200 internet www.marechausseevereniging.nl e-mail
[email protected] druk Senefelder Misset advertenties 0348 – 707 410
column
OMG
I
k las op de website www. veteraanenthuisfront.nl een persbericht van de MC Veterans. Om heel kort te gaan waren zij boos dat ze na drie jaar lang de Veteranendag motorrit te hebben georganiseerd, dit jaar niet welkom waren. Ik weet niet precies wat de overwegingen van de burgemeester van Den Haag zijn, maar de woorden ‘outlaw motor gang’ zullen vast gevallen zijn. Nu heb ik niet echt iets met motors en motorrijden, maar ik heb wel iets met het recht op vereniging en de vrijheid van vergadering.
Ik vind dat elke inperking - en daar versta ik ook het actief mogen deelnemen aan een openbare manifestatie - met uiterste zorgvuldigheid moet worden omkleed. Want het is niet voor niets een grondrecht. Onze democratische samenleving is gebaseerd op grondrechten. Het leek mij dan ook niet meer dan logisch dat de MC Veterans bezwaar wilde aantekenen tegen dit besluit van de burgemeester. Geheel volgens de spelregels van een rechtsstaat. En toen kwam er een kink in de kabel. De gemeente Den Haag heeft het besluit
niet zwart op wit op papier. Hierdoor kon de MC de geldigheid niet laten toetsen door een rechter. Althans dat lees ik in het persbericht. Als dit het geval is dan is het een zeer kwalijke zaak. Ik hoop dat de werkelijkheid genuanceerder ligt dan het persbericht. Want dit knaagt aan de fundamenten van onze rechtsstaat. Als een bestuurder een vereniging die hij niet ‘leuk’ vindt, of waar hij van vindt dat er een verdacht geurtje aan zit, in haar grondrechten kan beperken zonder onderbouwing dan gaan we echt de verkeerde kant op.
JULI 2014
35
Wat is uw volgende reisdoel? Op uitzending of op vakantie naar Spanje... De DFD doorlopende reisverzekering behoort tot uw standaarduitrusting! Standaard werelddekking en annuleringsverzekering De doorlopende reisverzekering uit het DFD MaatwerkPakket biedt standaard werelddekking en heeft een annuleringsverzekering. Hiermee bespaart u zich de ‘dure’ annuleringsverzekering bij het boeken van een vakantiereis.
Buitenland plaatsing Gaat u langer dan een half jaar aaneengesloten naar het buitenland? Bijvoorbeeld bij detachering of plaatsing, dan biedt onze reisverzekering de oplossing. U krijgt altijd een maatwerkproduct dat helemaal is afgestemd op uw wensen en persoonlijke omstandigheden. Zodat u zowel privé als zakelijk goed verzekerd op reis kunt!
Militaire ‘zakenreis’ Voor militairen is het belangrijk dat ook dienstreizen en uitzendingen verzekerd zijn. Bij de meeste verzekeringen zijn militaire ‘zakenreizen’ niet gedekt. Bij DFD wel. Daarnaast sluit de repatriëringsdekking naadloos aan op de voorzieningen van Defensie.
Meer informatie Wilt u meer weten over de DFD MaatwerkPakket doorlopende reisverzekering? Bezoek dan onze site of neem telefonisch contact op met DFD De Financiële Dienstverleners.
Doorlopende reisverzekering Verzekeren • Hypotheken • Sparen 36 JULI 2014Tel: (040) 20 73 100 • E-mail:
[email protected] • www.dfd.nl
