MAGAZINE VOOR DE DYNAMISCHE ONDERNEMER
AUGUSTUS-SEPTEMBER 2003
155
DOSSIER: OPVOLGINGSPROBLEMATIEK IN FAMILIEBEDRIJVEN – DEEL 2
De zorgvuldige voorbereiding van de verkoop De risico’s van internationale handel Nieuw wettelijk kader voor aanvullende pensioenen De INGaccountmanager als draaischijf Drie nieuwe elektronische pluspunten van ING
DOSSIER: HOE TEVREDEN IS UW PERSONEEL? – DEEL 5
Bedien u van het Cafetariaplan
inhoud
155
MAGAZINE VOOR DE DYNAMISCHE ONDERNEMER
AUGUSTUS-SEPTEMBER 2003
MARKETING EN MANAGEMENT
Nieuw wettelijk kader voor aanvullende pensioenen 10 De nieuwe wet op de aanvullende pensioenen
155
AUG-SEPT 2003
(WAP) is een van de belangrijkste maatregelen Redactiecomité: N. Bamps G. Busseniers M. Chevalier S. Dausimont J. Lievens V. Manneback P. Ongena S. Pilette P. Walkiers
van de vorige regering. Een overzicht van de
DOSSIER: OPVOLGINGSPROBLEMATIEK IN FAMILIEBEDRIJVEN – DEEL 2
De zorgvuldige voorbereiding van de verkoop
belangrijkste wijzigingen voor werkgevers,
De risico’s van internationale handel
werknemers, sociale partners en
Nieuw wettelijk kader voor aanvullende pensioenen
DOSSIER: HOE TEVREDEN IS UW PERSONEEL? – DEEL 5
De INGaccountmanager als draaischijf
BANK EN TECHNOLOGIE
Dossier: Uw contactpersonen bij ING – Deel 1 De ING-accountmanager als draaischijf 12 In deze nieuwe reeks stellen wij u graag de
Hoofdredacteur: S. Dausimont Medewerkers aan de redactie van dit nummer: Marketing en management L. Gobbe R. Rosiers S. Vansteenkiste Bank en technologie Th. Derungs P. Duchesne-Thirion F. Masschelein G. Mertens E. Mottequin W. ter Heerdt F. Van de Gaer Buitenlandse handel H. Verschoren Fiscale knipoog S. Graziosi
Ondertekende artikels vallen onder de verantwoordelijkheid van de auteur. ING Onderneming© Het reproduceren van teksten uit dit tijdschrift is toegestaan mits bronvermelding. Foto’s, lay-out en illustraties zijn eigendom van Publitec. Alle rechten voorbehouden. ISSN nr. 1379-7123 Elke briefwisseling moet worden gericht aan ING Mevr. S. Dausimont Sint-Michielswarande 60 1040 Brussel Tel.: 02-738 82 81 Fax: 02-738 58 09 E-mail:
[email protected] Internet: www.ing-ondernemingmagazine.be Aanvraag gratis abonnement: www.ing-ondernemingmagazine.be Realisatie: Publitec-MarkCom nv 1702 Groot-Bijgaarden Tel. 02-482 36 46 Fax 02-482 36 47 ING Onderneming est également édité en français. V.U.: A. Biebuyck Sint-Michielswarande 60 1040 Brussel
2
pensioeninstellingen.
Bedien u van het Cafetariaplan
Drie nieuwe elektronische pluspunten van ING
belangrijkste contactpersonen voor bij ING. Eerste aan de beurt is de accountmanager, de centrale schakel tussen uw onderneming en MARKETING EN MANAGEMENT
Dossier: Opvolgingsproblematiek in familiebedrijven – Deel 2 De zorgvuldige voorbereiding van de verkoop 3 Als u binnen uw familie geen geschikte
ING. BANK EN TECHNOLOGIE
Drie nieuwe elektronische pluspunten van ING 15 Om perfect in te spelen op uw behoeften, investeert ING voortdurend in nieuwe
kandidaat vindt om uw onderneming over te
technologieën. Zo lanceert ING alweer drie
nemen, lijkt een verkoop onafwendbaar. Stel die
nieuwe elektronische softwareproducten:
beslissing niet te lang uit, want het kan enkele
ING Reporting+ helpt u bij het optimaliseren
jaren duren om uw bedrijf ‘verkoopklaar’ te
van uw cashmanagement, LC-Plus versnelt uw
maken.
aanvragen voor het openen en wijzigen van een documentair krediet import, en Home’Bank
BUITENLANDSE HANDEL
Plus is de nieuwe elektronische bankoplossing
De risico’s van internationale handel 5 Als u handel voert met het buitenland loopt u
voor de KMO.
tal van risico’s. Gelukkig kunt u zich tegen de meeste beschermen. Een overzicht.
FISCALE KNIPOOG
18
Enkele fiscale tips die belangrijk kunnen zijn voor uw bedrijf.
MARKETING EN MANAGEMENT
Dossier: Hoe tevreden is uw personeel? – Deel 5 Bedien u van het Cafetariaplan 8 Gebaseerd op de gemeenschappelijke voldoening van de werkgever en zijn werknemers, is het Cafetariaplan een groepsverzekering ‘à la carte’, die een maximale flexibiliteit biedt en een creatieve benadering van de behoefte van alle partijen.
agazine.be ondernemingm g.in w w w ar Surf na eming vindt u van ING Ondern Op de website in het gedrukte rmatie die niet aanvullende info registreerd? hijnt. Nog niet ge magazine versc ten volle van de gratis en geniet Registreer u nu site. arde van de web toegevoegde wa
marketing en management
DOSSIER: OPVOLGINGSPROBLEMATIEK IN FAMILIEBEDRIJVEN DEEL 2
De zorgvuldige voorbereiding van de verkoop Het is niet altijd evident om binnen de familie een geschikte opvolger te vinden die het familiebedrijf kan overnemen. In dat geval kan verkoop een goede oplossing zijn. Veel familiale ondernemers zien er tegen op om
BUSINESSPLAN
hun bedrijf te verkopen. Ze hebben niet alleen financi-
Veel familiale ondernemers zijn manusjes-van-
eel, maar ook emotioneel geïnvesteerd in hun bedrijf
alles die weinig tijd hebben om zich te bezinnen over
en vrezen dat bij verkoop de bedrijfscultuur en een
de toekomst van hun bedrijf. Ze zijn verantwoordelijk
aantal positieve eigenschappen zullen verloren gaan.
voor honderd en één taken en doen zaken vooral in-
Ook de nauwe banden met het personeel kunnen een
tuïtief. Als u uw onderneming wenst te verkopen, dan
verkoop in de weg staan. Gevolg: ze stellen de beslis-
moet u de kandidaat-koper een stevig onderbouwd
sing zo lang mogelijk uit en brengen daardoor de con-
businessplan kunnen voorleggen dat de krijtlijnen
tinuïteit van hun onderneming in gevaar. Een goed
vastlegt voor het bedrijfsbeleid in de komende jaren.
advies als u ooit van plan bent uw bedrijf te verkopen:
Het opstellen van een dergelijk businessplan vergt een
wees vooruitziend en tref ruim op voorhand de nodige
doorgedreven marktkennis en inzicht in de mogelijk-
maatregelen.
heden van uw onderneming en activiteitensector. Die complexe denkoefening is nodig om de juiste beleids-
CONTINUÏTEIT MANAGEMENT
beslissingen te nemen en is medebepalend voor de
Kandidaat-overnemers zijn vaak ondernemingen
waardering van uw onderneming. Veel bedrijfsleiders
die tot een groep behoren en die met de overname
missen de nodige kennis en expertise voor het opstel-
synergie beogen om hun omzet en bedrijfsresultaten te
len van een dergelijk businessplan. Hierover meer in
verbeteren. Ze wensen uw bedrijf enkel over te nemen
een van de volgende artikels in deze reeks.
als het goed gestructureerd is, ook op managementniveau. Als u met de verkoop wacht tot de pensioenge-
PRO-ACTIEF OPTREDEN
rechtigde leeftijd, dan ontstaat er een vacuüm binnen
René Rosiers is Head Mergers and Acquisitions
het management en wordt de kandidaat-koper meteen
Middle Market bij ING. Zijn ervaring leert dat heel wat
geconfronteerd met een zwaar probleem. U kunt pro-
ondernemingen niet echt klaar zijn voor verkoop. Om
beren een interim-manager in te schakelen, maar die
een bedrijf ‘verkoopklaar’ te maken, moet u al gauw
oplossing ligt niet voor de hand. Goede interim-mana-
enkele jaren voorzien. René Rosiers: “Sommige
gers zijn schaars en bovendien moeten ze in het volste
ondernemingen hebben in hun balans activa staan die
vertrouwen met u kunnen samenwerken. Als u gewoon
niks te maken hebben met de eigenlijke bedrijfsacti-
bent om alleen te werken, dan is zo’n duo-leiding verre
viteit. Dat kan een gevolg zijn van een uit de hand
van evident. Daarom moet u op het ogenblik dat u uw
gelopen hobby van de bedrijfsleider, bijvoorbeeld: de
onderneming verkoopt nog voldoende jong zijn, zodat
manager van een groothandel in bouwmaterialen is
u nog een aantal jaren kunt mee leiding geven en uw
een paardenliefhebber en bouwt een manege die uit-
verantwoordelijkheden langzamerhand kunt overdra-
eindelijk in de balans van zijn onderneming blijkt te
gen aan een nieuwe manager.
staan. Of hij is kunstverzamelaar en sprokkelt een
Een goed advies als u ooit van plan bent uw bedrijf te verkopen: wees vooruitziend en tref ruim op voorhand de nodige maatregelen.
3
Een onderneming klaarstomen voor verkoop kost niet alleen veel tijd, maar is bovendien erg belastend voor de bedrijfsleider.
indrukwekkende collectie bijeen, die echter deel uit-
belangrijk dat u als verkoper over de nodige mentale
maakt van zijn bedrijfsactiva. Als hij zijn bedrijf wenst
en fysieke reserves beschikt om door te wegen in de
te verkopen, dienen dergelijke zaken uiteraard eerst uit
onderhandelingen. De mate waarin u de kandidaat-
de balans te verdwijnen en dat kost tijd.” Ver gezocht?
koper kunt overtuigen, heeft een belangrijke impact op
Het komt vaker voor dan u denkt. Soms duiken moei-
het verkoopresultaat. Als uw onderneming niet tijdig
lijkheden op die niemand had verwacht.
klaar is voor verkoop, loopt u het risico dat u een gunstige verkoopopportuniteit moet laten schieten. Na
IS UW ONDERNEMING VOLLEDIG IN ORDE?
verloop van tijd kan de marktsituatie in uw nadeel spe-
René Rosiers: “Aandelen zijn juridisch maar gel-
len, of heeft de kandidaat-koper inmiddels in een
dig indien ze de handtekening dragen van twee
ander project geïnvesteerd.” De tijdsfactor is en blijft
bestuurders die in functie waren op het ogenblik dat
bepalend in elk verkoopsproces.
de aandelen werden uitgegeven. Wij hebben tijdens de ondertekening van een verkoopakte ooit meegemaakt
DE ROL VAN ING
dat op de aandelen een handtekening ontbrak zodat
De rol van ING bij de verkoop van een onderne-
de verkoop niet meteen kon doorgaan. Bij een andere
ming is tweevoudig. Aangezien in de meeste gevallen
verkoop bleek dat de betrokken onderneming niet over
de onderneming doorweegt in het privé-patrimonium
de nodige vergunningen beschikte. Dat probleem is vrij
van de ondernemer, brengt de private banker eerst
courant in de chemische sector. Strengere milieuwet-
structuur in het patrimonium van de bedrijfsleider.
ten dwingen ondernemingen te investeren in nieuwe
Hierover meer in het volgende nummer van ING
technologieën en procédés om milieuvriendelijker te
Onderneming.
produceren. Zonder die investeringen verliezen ze hun
Acquisitions stelt een inventaris op van mogelijke knel-
exploitatievergunning. Kandidaat-kopers zullen twee-
punten en zoekt in alle discretie naar een geschikte
maal nadenken alvorens ze een onderneming overne-
koper. René Rosiers: “Als grote financiële instelling
men die niet in orde is met de (toekomstige) milieuver-
beschikt ING over een grote expertise op onderne-
eisten. Uw bedrijf conform de nieuwe wetgeving
mingsvlak, een gedegen marktkennis en een uitge-
maken, kost al vlug enkele jaren.”
breid relationeel netwerk. Bovendien is ING uw ideale
Als uw onderneming al te zeer afhankelijk is van een
vertrouwenspersoon die de verkoop van uw onderne-
klant, zullen kandidaat-kopers evenmin happig zijn om
ming in de grootste discretie afhandelt en kort op de
ze over te nemen. Het verlies van die klant kan immers
bal speelt. Want hoe langer een verkoopsproces aan-
het einde betekenen van de onderneming. In dat geval
sleept, hoe groter de kans op onrust bij uw klanten en
moet u het aandeel van die klant in uw totale omzet
personeel en hoe meer uw onderneming in waarde
eerst tot aanvaardbare proporties terugschroeven en
daalt.” ■
Het
departement
Mergers
ook dat kost tijd. BELASTENDE PERIODE Een onderneming klaarstomen voor verkoop is niet alleen tijdrovend, maar is bovendien erg belastend rende heel die periode normaal blijven functioneren, terwijl hij extra tijd moet uittrekken om na te denken, om met specialisten te overleggen, om problemen weg te werken die de verkoop bemoeilijken. René Rosiers: “In het ideale geval mag niemand merken dat er plannen zijn om uw onderneming te verkopen. Het is
4
▲
voor de bedrijfsleider. Zijn onderneming moet gedu-
EXTRA INFO SURF NAAR ONZE WEBSITE VOOR MEER INFORMATIE BIJ DIT ARTIKEL: 15503.ing-ondernemingmagazine.be • Link naar vroeger artikel • Professionele managers
&
buitenlandse handel
De risico’s van internationale handel Wie handel voert met het buitenland stelt zich bloot aan heel wat risico’s. Als u die (onder)kent, kunt u ze ook beheersen. ING biedt u een brede waaier van indekkingmogelijkheden waardoor uw export- en importactiviteiten een stuk zorgelozer verlopen. Wisselrisico’s, commerciële risico’s, transferrisico’s,
steeg de euro met 15 tot 20% ten opzichte van de dol-
juridische risico’s, administratieve risico’s, politieke risi-
lar. De daling van de dollarkoers kan uw hele winst
co’s, transportrisico’s… het rijtje is lang. Uiteraard is
hebben tenietgedaan.
niet elke transactie even risicovol. Veel hangt af van uw klantenrelatie. Als u uw klant goed kent, kunt u het
BESCHERMING
risico allicht perfect inschatten en zelf bepalen of het
Gelukkig bestaan er een aantal mechanismen die
al dan niet nodig is om u in te dekken. Want elke risi-
u beschermen tegen de grillen van de deviezenmark-
cobeperking heeft een prijs, waarbij de vuistregel
ten, zoals wisseltermijncontracten en opties. Meer
geldt: hoe minder risico, hoe hoger de prijs. De specia-
hierover vindt u in de Financial Daily, die u kunt raad-
listen van de CAD’s (Commercial Advisory Desks) van
plegen op onze website (www.ing-onderneming-
ING zoeken samen met u naar de meest veilige oplos-
magazine.be). Veel ondernemers laten zich - geheel
sing voor uw buitenlandse handelsactiviteiten.
onterecht - afschrikken door de term ‘opties’, die ze associëren met speculatie. Het gaat hier echter om het
WISSELRISICO’S
kopen van aankoop- of verkoopopties van vreemde
Wisselrisico’s vloeien voort uit de wisselkoers-
valuta, die u het recht geven om die deviezen aan te
schommelingen die kunnen ontstaan tussen het afslui-
kopen of te verkopen tegen een op voorhand vastge-
ten van het contract en de uiteindelijke betaling.
legde maximum- of minimumprijs. Ze houden met
Aangezien veel bedrijven werken met kleine winstmar-
andere woorden geen enkele verplichting in. Meer
ges, kan een schommeling van enkele procenten al vol-
nog, de echte speculanten zijn de ondernemers die zich
staan om de volledige winst op te peuzelen. Binnen de
niet indekken tegen wisselkoersrisico’s, want zij gok-
eurozone zijn die risico’s verdwenen, maar niet in de
ken in feite op het constant blijven van de wisselkoer-
hele Europese Unie. Als u bijvoorbeeld handel drijft
sen. Neem contact op met uw accountmanager of uw
met Groot-Brittannië of Zweden kunnen koersschom-
plaatselijke CAD om de beste indekkingoplossing te
melingen u nog altijd bedreigen. Ondernemingen die
verkrijgen.
exporteren en factureren in dollars, en zich niet hebben
Daarnaast kunt u zelf maatregelen nemen door
ingedekt tegen het wisselkoersrisico, kregen het de
bepaalde clausules in te lassen in het contract dat u
laatste maanden hard te verduren. Sinds oktober 2002
met uw handelspartner afsluit. Als u importeert, kunt u
De echte speculanten zijn de ondernemers die zich niet indekken tegen wisselkoersrisico’s, want zij gokken in feite op het constant blijven van de wisselkoers.
5
Veel ondernemers denken ten onrechte dat hun goederen sowieso verzekerd zijn door een CMR. Een CMR is echter een aansprakelijkheidsverzekering, geen transportverzekering.
door middel van ‘leading’ en ‘lagging’ het beste
weigert een factuur te betalen van 10.000 euro. Ruw
moment proberen uit te pikken om uw leverancier te
geschat moet u een extra omzet realiseren van
betalen. Uiteraard heeft die methode zijn beperkingen.
200.000 euro om dat verlies weer goed te maken. Recente voorbeelden vinden we in de staalhandel.
COMMERCIËLE RISICO’S
Door de sterke daling van de staalprijzen op de
Wat kunt u doen als een schuldenaar zijn vorde-
wereldmarkt zeggen bepaalde kopers eenzijdig hun
ring niet betaalt wegens insolvabiliteit, of omdat hij de
contract op om hun bestelling elders te plaatsen tegen
goederen weigert of betwist? In dat geval is er sprake
een goedkopere prijs. Gelukkig zijn er heel wat
van een commercieel risico. De averij kan aanzienlijk
beschermingsmaatregelen voorhanden: bankwaarbor-
zijn. Stel dat u een winstmarge hebt van 5%. Een klant
gen, stand-by letters of credit, documentaire kredieten, goederen in consignatie, een kredietverzekering, de Nationale Delcrederedienst. Ook hier kan uw relatiebeheerder wijze raad geven en op basis van uw risicogevoeligheid de beste oplossing uitwerken. Veel hangt af van uw onderhandelingspositie ten opzichte van uw zakenpartner. Staat u voldoende sterk, dan kunt u bijvoorbeeld een voorafbetaling bedingen, of een solide betalingsmiddel eisen zoals een documentair krediet. TRANSFERRISICO’S Soms kan of mag een solvabele koper zijn lokale munt niet omwisselen in de munt van het contract (euro, dollar …), zodat u toch op uw honger blijft zitten. Dat gebeurt meestal in derdewereldlanden met deviezentekorten en/of een strenge deviezencontrole. Ze staan omwisseling enkel toe naargelang de nood-
DE BEPERKINGEN VAN EEN CMR Voorbeeld 1 Stel dat de vrachtwagen die uw goederen vervoert op de E40 wordt aangereden door een Sloveense vrachtwagen. De volledige lading ter waarde van 10.000 euro gaat onherroepelijk verloren. Omdat de Sloveense chauffeur was ingedommeld achter het stuur, wordt hij aansprakelijk gesteld. Uw CMR komt niet tussen, omdat die alleen de aansprakelijkheid dekt van uw transporteur. U dient bijgevolg uw schade te verhalen op de Sloveense transporteur. Hoeft het gezegd dat u een lange juridische lijdensweg te wachten staat?
zakelijkheid van de ingevoerde producten. Die situatie doet zich momenteel voor in een aantal landen in Latijns-Amerika zoals Argentinië, dat onlangs zijn betalingssystemen botweg tijdelijk heeft stopgezet. Tegen transferrisico’s kunt u zich beschermen via de Delcrederedienst, een kredietverzekering of een geconfirmeerd (of gegarandeerd) documentair krediet. Die indekkingmethoden worden zelfs gebruikt in het handelsverkeer met dochterondernemingen. JURIDISCHE RISICO’S
Voorbeeld 2 Hetzelfde ongeval doet zich voor, maar nu is het uw chauffeur die de controle over het stuur verloor en bijgevolg aansprakelijk is. Stel dat de lading 100 kilogram woog. Uw vergoeding wordt vastgesteld op basis van de CMR-conventie, die de schade berekent op basis van het gewicht van de goederen, onafhankelijk van de waarde ervan. 100 kg microprocessoren worden op dezelfde wijze vergoed als 100 kg kunstmest: De vergoeding volgens de CMR-conventie bedraagt: 8,33 x XDR/kg (speciale trekkingsrechten). In ons voorbeeld: 8,33 x 1,18 (koers XDR midden juni) x 100 = 982,94 EUR Uw schade: 10.000 EUR – 982,94 EUR = 9.017,06 EUR
6
Juridische risico’s vloeien voort uit contracten die onderworpen zijn aan een buitenlandse jurisprudentie. In geval van betwisting gaat u een moeilijke en langdurige juridische strijd tegemoet met een onzekere uitkomst. Tegen dergelijke risico’s valt weinig te ondernemen. Ze doen zich vooral, maar niet uitsluitend, voor in niet-EU-landen. In Griekenland legde een rechter
DE DE VOORDEELPIRAMIDE VOORDEELPIRAMIDE Voordelig Voordelig voor voor de de koper koper
Niet Niet zo zo voordelig voordelig voor voor de de verkoper verkoper Open account
onlangs een Griekse bank een verbod op om een bank-
Goederen in consignatie
waarborg uit te betalen aan een Belgische exporteur.
Documentaire incasso’s (D/A, D/P)
De verkoper was nochtans de begunstigde van een bankwaarborg ‘op eerste verzoek’, onderworpen aan
Documentaire kredieten
het Griekse recht. De koper had echter een concordaat
Bankwaarborgen en Stand-by L/C’s
verkregen van de rechtbank, die de uitbetaling ver-
Voorafbetaling
bood tot aan de afloop van de periode van het concor-
Niet Niet zo zo voordelig voordelig voor voor de de koper koper
daat. De Belgische exporteur kan alleen maar lijdzaam
Voordelig Voordelig voor voor de de verkoper verkoper
afwachten. TRANSPORTRISICO’S ADMINISTRATIEVE RISICO’S
Elke goederentransactie met het buitenland impli-
U herinnert zich vast de perikelen rond een mest-
ceert transport. En aan elk transportmiddel zijn welbe-
transport naar Rusland, waarbij de Russische autoritei-
paalde risico’s verbonden. Goederen kunnen beschadi-
ten de invoer weigerden omdat de nodige paperassen
ging oplopen of volledig verloren gaan, zowel tijdens
ontbraken. De boot diende onverrichter zake naar
de opslag, de behandeling als het vervoer. De achilles-
Zeebrugge terug te varen. Dat is een typisch voorbeeld
pees is het wegtransport. Vrijwel dagelijks zijn er ern-
van een administratief risico. Dergelijke risico’s zijn het
stige ongevallen met vrachtwagens te betreuren. Veel
gevolg van administratieve verplichtingen bij invoer-
ondernemers denken ten onrechte dat hun goederen
en uitvoervergunningen, douanereglementeringen,
sowieso verzekerd zijn. In Europa wordt immers veel
enzovoort. Ze leiden tot commerciële en financiële
gebruik gemaakt van een CMR (Contrat relative au
schade voor alle partijen. U kunt zich daartegen indek-
transport de Marchandise par Route). Een CMR is ech-
ken door in het contract de nodige documenten te
ter een aansprakelijkheidsverzekering, geen transport-
voorzien, of door een documentair krediet of een docu-
verzekering (zie p.6). ING Insurance Solutions dekt u in
mentair incasso. Uw vaste gesprekspartner bij ING
tegen alle risico’s (dus ook fysieke risico’s) in het goe-
geeft u daarover graag meer uitleg.
derenvervoer.
POLITIEKE RISICO’S
In dit overzicht wilden we u niet alleen attent
In de recente periode zit het gebruik van docu-
maken op de vele risico’s van de internationale handel,
mentaire kredieten stevig in de lift ten gevolge van de
maar ook wijzen op de vele beschermingsmogelijkhe-
spanningen in het Midden-Oosten. Belgische onderne-
den die bestaan. Een verwittigd man is er twee waard,
mers die met die regio zakendoen, dekken zich meer in
maar het is natuurlijk aan u om te bepalen voor welke
dan vroeger. Ze lopen immers een politiek risico.
transacties u zich wenst in te dekken, en tegen welk
Binnenlandse of internationale conflicten veroorzaken
risico. Een ding staat echter als een paal boven water:
instabiliteit, waardoor de betrokken mogendheden
als u geen enkele maatregel neemt, speelt u hoog spel.
maatregelen treffen die het handelsverkeer bemoeilij-
■
ken of onmogelijk maken: embargo’s, boycots, nationaliseringen, wijzigingen van reglementeringen. Uw mag van overheidswege zijn verbintenis (betaling) niet nakomen. Ook in dergelijk geval kan een tussenkomst van de Delcrederedienst soelaas bieden, of kunt u een kredietverzekering afsluiten, of eisen dat u betaald wordt met een geconfirmeerd (of gegarandeerd) documentair krediet.
▲
handelspartner mag dan nog solvabel zijn, hij kan of
EXTRA INFO SURF NAAR ONZE WEBSITE VOOR MEER INFORMATIE BIJ DIT ARTIKEL: 15505.ing-ondernemingmagazine.be • Links naar vorige artikels • Link naar de Financial Daily
Als u beschikt over een sterke onderhandelingspositie ten opzichte van uw handelspartner, dan kunt u bijvoorbeeld een voorafbetaling bedingen, of een solide betalingsmiddel eisen zoals een documentair krediet.
7
marketing en management DOSSIER: HOE TEVREDEN IS UW PERSONEEL? – DEEL 5
Bedien u van het Cafetariaplan Een groepsverzekering waarbij iedereen vrij het hoofdgerecht kiest: zo flexibel is het Cafetariaplan. U bepaalt als werkgever de buitenwettelijke voordelen die u in de korf wenst op te nemen, uw werknemers maken hun keuze volgens hun persoonlijke criteria.
Dankzij zijn onvergelijkbare flexibiliteit is het Cafetariaplan, een groepsverzekering ‘à la carte’, een aantrekkelijk loonvoordeel voor uw medewerkers. Bovendien is de budgettaire controle uiterst eenvoudig.
U wenst alleen maar tevreden medewerkers, maar hun persoonlijke, familiale en professionele situaties
staande medewerker eerder zal opteren voor meer pensioenopbouw, naast een invaliditeitsverzekering.
verschillen grondig van elkaar. Hoe kunt u aan ieders wens voldoen als iedereen andere interesses heeft? De
Laurence Gobbe, specialist Employee Benefits
levensfase, de familiale situatie, het beroepsverleden,
bij ING Insurance, wijst op de voordelen van het
het persoonlijke vermogen… zijn stuk voor stuk facto-
Cafetariaplan: “Dat type van groepsverzekering, met
ren die bepalen in welke mate een buitenwettelijk
een zogenaamde vaste bijdrage, levert u als werkgever
voordeel voldoening geeft. Om uw medewerkers te
tal van voordelen op, in de eerste plaats de budgettai-
motiveren en te binden en zodoende het menselijke
re eenvoud. U kunt immers kiezen tussen een forfaitair
kapitaal van uw onderneming te consolideren, dringen
budget per werknemer (vaste premie), een budget dat
zich vandaag creatieve oplossingen op die kaderen
gedurende de hele duur van het contract verbonden is
binnen de nieuwe wetgeving op de aanvullende pen-
aan het salaris (gemiddeld 5 tot 6% van het totale bru-
sioenen (zie p.10). Het Cafetariaplan van ING
toloon), of een combinatie van beide formules. Het
Insurance komt aan die uiteenlopende wensen tege-
Cafetariaplan is fiscaal aftrekbaar en vormt een uitste-
moet: een groepsverzekering ‘à la carte’ en op maat
kend motivatie- en bindingsinstrument, want uw
van iedere onderneming.
medewerkers zijn betrokken partij en kunnen zelf volop de voordelen inschatten die u hen aanbiedt. Dat
MAXIMALE FLEXIBILITEIT
buitenwettelijke voordeel is voor de werknemer vooral
U presenteert de kaart aan uw medewerker en hij
aantrekkelijk omdat hij de mogelijkheid heeft om zich-
kiest uit het menu. In andere woorden, u blijft meester
zelf en zijn familie te beschermen tegen elk inkomens-
over het loonvoordeel dat u toestaat door vrij het bud-
verlies dat voortvloeit uit werkonbekwaamheid of
get te bepalen evenals de risicodekkingen en het type
overlijden. Tegelijkertijd bouwt hij een aanvullend pen-
van pensioenbelegging dat u toestaat. Van zodra u dat
sioen op, waarbij hij zelf het beleggingstype kiest en
kader hebt vastgelegd, hoeft uw medewerker alleen
waarvan hij de begunstigde blijft, zelfs al verlaat hij de
maar te kiezen uit een waaier formules die overeen-
onderneming.”
stemmen met zijn persoonlijke en familiale situatie. Een vader van een kroostrijk gezin zal waarschijnlijk
DOELSTELLING: AANVULLEND PENSIOEN
mikken op gezinsbescherming door een groot deel van
Aangezien het Cafetariaplan in eerste instantie
zijn budget te besteden aan een overlijdenspensioen
een aanvullend pensioen beoogt, zal het grootste deel
en invaliditeitsverzekering, terwijl een jonge en alleen-
van het budget hier ook naar toe gaan. Daarnaast kunt
Laurence Gobbe, Employee Benefits Specialist bij ING Insurance: “Het Cafetariaplan past perfect binnen het kader van een modern personeelsbeleid: uw werknemers betrekken bij de keuze van hun verzekering versterkt hun motivatie en hun trouw aan uw onderneming.”
8
u als werkgever volgende types van risicodekking op
opgebouwd eens hij de pensioengerechtigde leeftijd
het menu plaatsen: overlijden, overlijden ten gevolge
heeft bereikt.”
van een ongeval, invaliditeitsuitkering ten gevolge van een ongeval of ziekte, vrijstelling van betaling van de
ADMINISTRATIEVE EENVOUD
premie in geval van werkonbekwaamheid. U bepaalt
“De vrije keuze voor de werknemer betekent
als werkgever eveneens de beleggingstypes voor de
geenszins een vermenigvuldiging van de administra-
pensioenpremies en de winstparticipaties naargelang
tieve complicaties,” vervolgt Laurence Gobbe. “Het
de risicograad (van zeer bescheiden tot ronduit agres-
ondertekenen van een Cafetariaplan bij ING vergt
sief). Van de ‘werkgeversbijdrage’ of ‘bedrijfspremie’ in
uiteraard de nodige voorbereidende gesprekken met
het budget mag de werknemer maximaal 50% toebe-
een van onze raadgevers om het stramien vast te leg-
delen aan de risicowaarborgen en gaat het saldo naar
gen. Daarna organiseren wij collectieve informatieses-
de pensioenopbouw. Het gedeelte ‘persoonlijke pre-
sies en simulaties in uw onderneming ten behoeve van
mies’ van de werknemer daarentegen dient volledig
uw personeelsleden. Op die basis kan elke medewerker
voor het aanvullend pensioen. Binnen deze krijtlijnen
met kennis van zaken en in alle onafhankelijkheid zijn
kiest uw medewerker vrij de waarborgen die hij wenst
keuze bepalen. Gedurende heel dat proces geniet uw
en hun bedrag, evenals de pensioenbeleggingsfond-
onderneming van onze begeleiding. De flexibiliteit van
sen.
het Cafetariaplan voorziet dat elk personeelslid jaarlijks een herziening kan aanvragen op basis van
CREATIEVE BENADERING Naargelang de bedrijfscultuur en de structuur van uw onderneming, stelt ING u verschillende opties voor.
gebeurlijke veranderingen in zijn persoonlijke situatie en zijn prioriteiten (huwelijk, geboorte van een kind, enz.).”
Op budgetniveau kunt u als werkgever beslissen om hetzelfde loonvoordeel toe te kennen aan al uw mede-
Uiterst flexibel en op maat van beide partijen, is
werkers. Maar u kunt net zo goed bijzondere voorde-
het Cafetariaplan een buitengewoon buitenwettelijk
len exclusief toekennen aan bepaalde werknemersca-
voordeel. Het komt tegemoet aan de diverse situaties
tegorieën, op voorwaarde dat die gebaseerd zijn op
en levensverwachtingen van uw personeelsleden en
objectieve en niet-discriminerende criteria (bijvoor-
sluit zo nauw mogelijk aan bij de realiteit en de aspi-
beeld: arbeiders, bedienden, kaders, directie).
raties van elk individu. Uw medewerkers worden per-
Laurence Gobbe: “Als we u een Cafetariaplan voor-
soonlijk betrokken in het proces en zijn zich daardoor
stellen, dan gaan we uit van uw belangen, met inacht-
beter bewust van het buitenwettelijke voordeel dat ze
neming van de juridische en fiscale beperkingen. Welke
ontvangen. Ze zullen het plan bijzonder op prijs stel-
impact verwacht u? Aan welke werknemerscatego-
len. Uw accountmanager of onze Pension Employee
rieën wenst u bepaalde voordelen te verlenen? Hoe
Benefits Advisors geven u graag meer informatie over
groot is het budget dat u wilt besteden? Is het nodig
het Cafetariaplan van ING Insurance. ■
dat u bijdraagt tot het betalen van de premie? Wat is de structuur van uw personeelsbestand (geslacht, leeftijd, burgerlijke stand, kinderen ten laste, anciënniteit, salaris)? Op basis van al die informatie en een aantal standaardelementen (bij overlijden bijvoorbeeld zal de familie van een getrouwde medewerker eenmalig genieten van het jaarloon van die laatste, plus een half jaarloon per kind ten laste) doen wij een eerste offerte op maat, met voor elk individueel personeelslid een schatting van het pensioenkapitaal dat hij zal hebben
Elke medewerker kiest zijn eigen dynamiek. Binnen een door u vastgelegd budgettair kader bepaalt uw medewerker zelf hoeveel hij wenst te besteden aan zijn bescherming en aan de samenstelling van zijn aanvullend pensioen.
9
marketing en management
Nieuw wettelijk kader voor aanvullende pensioenen Het vorige parlement keurde op de valreep de Wet op de Aanvullende Pensioenen (WAP) goed, die op 15 mei 2003 in het Staatsblad verscheen. De media besteedden er weinig aandacht aan. Toch is dat een van de belangrijkste verwezenlijkingen van de vorige regering.
De WAP is het nieuwe wettelijke kader voor de
oenvormen. Dat geldt zowel voor pensioenplannen op
aanvullende pensioenen van werknemers. De wet
sectorniveau als voor plannen op ondernemingsni-
brengt heel wat ingrijpende wijzigingen met zich mee,
veau, en zelfs voor een aantal individuele vormen van
niet alleen voor de werknemers, maar ook voor de
pensioenvorming. Ook voor de pensioeninstellingen
werkgevers, de sociale partners en de pensioeninstel-
werd de lat gelijk gelegd. De groepsverzekering en het
lingen. Ze verplicht alle werkgevers die een pensioen-
pensioenfonds hebben voortaan nagenoeg dezelfde
toezegging hebben gedaan om de aangeslotenen
rechten en plichten.
binnen de zes maanden na de inwerkingtreding in te lichten over de gevolgen van de wet. Op onze website
WANNEER?
(www.inginsurance.be/ned/wap) vindt u een uitge-
De WAP neemt een deel van de bepalingen uit de
breid overzicht van alle mogelijke gevolgen van de
Wet Colla over. Die regels blijven gewoon gelden. De
WAP voor u en uw werknemers.
datum van inwerkingtreding van de andere bepalingen wordt geregeld bij Koninklijk Besluit. Bij de afsluiting
WAAROM EEN NIEUWE WET?
De WAP biedt niet alleen een duidelijke regelgeving voor de aanvullende pensioenen op sectorniveau, maar regelt ook alle vormen van aanvullende pensioenen voor werknemers.
10
van de redactie van dit artikel (26 juni 2003) is dat KB
De WAP vervangt de vroegere ‘Wet Colla’, maar
nog niet gepubliceerd. Uit het ontwerp van KB dat
gaat heel wat verder in de bescherming van de werk-
gepubliceerd is op de website van de Controledienst
nemers en de regulering van hun aanvullende pensi-
voor de Verzekeringen (CDV) blijkt dat de inwerking-
oenen. De directe aanleiding voor de wet was de nood-
treding voorzien is op 1 januari 2004. Bijgevolg zal dit
zaak om over een duidelijke regelgeving te beschikken
jaar de oude wetgeving nog van toepassing zijn voor
voor de aanvullende pensioenen op sectorniveau.
een aantal zaken. Over mogelijke opportuniteiten kunt
Maar uiteindelijk regelt de nieuwe wet alle vormen
u meer lezen op onze website (www.inginsuran-
van aanvullende pensioenen voor werknemers. Op dat
ce.be/ned/wap).
vlak realiseert de WAP een zogenaamd ‘level playing field’: voortaan zijn ongeveer dezelfde sociale, fiscale en juridische spelregels van toepassing op alle pensi-
BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN Sectorpensioenstelsels Sectorpensioenstelsels vallen onder de WAP. Zij worden ingesteld door een CAO die de vrijheidsgraad van de ondernemingen bepaalt. Dat kan gaan van een verplichte aansluiting van alle ondernemingen van de sector bij dezelfde pensioeninstelling, tot de volledige vrijheid van de ondernemingen om zelf hun pensioeninstelling te kiezen. Multi-Ondernemingspensioenfondsen Met de uitvoeringsbesluiten van de WAP zal ook het KB verschijnen dat de oprichting van Multi-Ondernemingspensioenfondsen (MOF) moet mogelijk maken. Ondernemingen kunnen dan gezamenlijk tot een pensioenfonds toetreden, zelfs indien ze geen onderlinge sociale of economische band hebben. Sociale plannen Onder bepaalde strenge voorwaarden kan een pensioenplan een ‘sociaal plan’ zijn. Een dergelijk plan wordt vrijgesteld van de belasting op de premies en de premies tellen niet mee voor de toepassing van de loonnorm. Wat gewonnen wordt aan taksen, moet geïnvesteerd worden in een solidariteitstoezegging die de pensioenvoorziening aanvult. Einde van onderhandse pensioenbelofte In de toekomst zal een onderhandse pensioenbelofte, eventueel gefinancierd op de balans of gedekt door een bedrijfsleiderverzekering, niet meer mogelijk zijn voor werknemers. Daarmee verdwijnt ook de mogelijkheid om een zogenaamde gouden handdruk in een fiscaal gunstig pensioenkleedje te stoppen. In de plaats komt de mogelijkheid van een individuele pensioentoezegging. De werkgever kan daarmee een welbepaalde werknemer begunstigen. Maar een dergelijke toezegging is beperkt tot een bedrag van 1.525 euro per jaar en is niet langer mogelijk in de laatste 36 maanden voor (brug)pensionering. Bovendien moet er vooraf een collectieve toezegging bestaan voor alle werknemers. Individuele voortzetting Bij uittreding kan een aangesloten werknemer kiezen uit diverse vormen van individuele voortzetting. Binnen een ‘onthaalstructuur’ kan hij desgevallend de risicodekkingen zelf voortzetten. Dat kan ook binnen een ‘KB69-instelling’ (nog te reguleren bij KB). Die individuele voortzettingen vallen fiscaal binnen de tweede pijler. Pensioeneis Als noch de sector, noch de werkgever een pensioentoezegging voorziet, kan een werknemer onder bepaalde strenge voorwaarden zelf investeren in een aanvullend pensioen in de tweede pijler. Het bedrag van die ‘pensioeneis’ is beperkt tot 1.500 euro per jaar. De werkgever kan verplicht worden een deel van het loon door te storten aan de door de werknemer gekozen pensioeninstelling. Procedure Als een pensioenplan geldt voor alle werknemers van de onderneming én in persoonlijke pensioenbijdragen voorziet, dan kan dat plan enkel per CAO ingevoerd of gewijzigd worden. Voor ondernemingen zonder vakbondsafvaardiging geldt een alternatieve procedure.
Differentiatie naargelang de leeftijd De WAP integreert de bestaande wettelijke en jurisprudentiële nondiscriminatievoorschriften. Nieuw is dat de differentiatie van de pensioenbijdrage naargelang de leeftijd tot een minimum wordt beperkt (anciënniteit blijft wél een geldig criterium). Het is voortaan expliciet verboden om bij de aansluiting een onderscheid te maken tussen voltijdse en deeltijdse werknemers. Rendementsgarantie De rendementsgarantie van 3,75% op de persoonlijke bijdragen van de werknemer blijft behouden. Nieuw is dat de werkgever een rendementsgarantie van 3,25% verschuldigd is op de werkgeversbijdragen. Het gaat om een gemiddelde jaarlijkse garantie die hij op 95% van de premie dient te geven, na aftrek van de risicopremies. Werkgevers die aan hun werknemers keuzevrijheid gelaten hebben met betrekking tot de beleggingsstrategie, krijgen tot 31 december 2004 de tijd om die keuzevrijheid in te perken. Keuze In ons land worden aanvullende pensioenen meestal uitgekeerd in de vorm van een eenmalig kapitaal. Door de nieuwe wet krijgt elke aangeslotene het recht om op het ogenblik van zijn pensionering te eisen dat het kapitaal wordt omgezet in een levenslange rente. Tijdstip van uitkering Vandaag wordt de pensioengerechtigde leeftijd vrij bepaald in het pensioenreglement. Onder de nieuwe wet kan het pensioen pas uitgekeerd worden op het moment van de effectieve pensionering (niet bij brugpensioen!), of vanaf de leeftijd van 60 jaar. Voor de bestaande pensioenplannen blijft tot 31 december 2009 de pensioengerechtigde leeftijd gelden die in het pensioenreglement is opgenomen. Kennisgeving en raadpleging De werkgever krijgt strenge verplichtingen opgelegd met betrekking tot kennisgeving en raadpleging. Voortaan moet hij de invoering en elke wijziging van een pensioenplan dat voor alle werknemers geldt, vooraf meedelen aan de ondernemingsraad, het CPBW of de vakbondsafvaardiging. Voor ondernemingen zonder vakbondsafvaardiging geldt een alternatieve procedure. Voor een aantal pensioenvormen (MOF, sociaal plan, opting-out) moet hij een paritair toezichtcomité oprichten. Transparantie De wetgever vergroot de transparantie en de communicatie over pensioenplannen. Een aantal gegevens wordt verplicht opgenomen in het pensioenreglement. Ook de inhoud van de jaarlijkse pensioenfiche voor de werknemers (benefit statement) wordt uitgebreid. De werkgevers krijgen daarnaast jaarlijks een uitgebreid beheersverslag van hun pensioeninstelling. Belastingen De verzekeringstaks bedraagt 4,4% voor de dekkingen leven en overlijden. Ook collectieve invaliditeitsdekkingen en lijfrentes worden belast aan 4,4%. Alle andere dekkingen worden voortaan aan 9,25% belast. Voor een aantal contracten zal dit leiden tot een verhoging van de belasting. ■
11
bank en technologie
DOSSIER: UW CONTACTPERSONEN BIJ ING - DEEL 1
De INGaccountmanager als draaischijf De hele strategie en structuur van ING is gericht op een optimale financiële dienstverlening. De accountmanager is daarbij de centrale schakel tussen uw onderneming en de bank.
De ING-accountmanager is een ‘generalist’, omringd door specialisten.
12
UNIEKE STRUCTUUR
BRUGGENHOOFD
In tegenstelling tot haar belangrijkste concurren-
Als u bijvoorbeeld zoekt naar de beste methode
ten, heeft ING haar ondernemingscliënten niet onder-
om uw internationale betalingsstromen te organiseren
gebracht in een aparte structuur. Zo kan uw onderne-
en uw cashmanagement te beheren, introduceert uw
ming genieten van de diensten van het plaatselijke
accountmanager u bij een specialist ter zake, de
kantoor en hoeft u voor operationele zaken geen kilo-
Payments & Cash Management Advisor. Voor andere
meters ver te rijden. Naast een dicht kantorennetwerk
behoeften kan hij u doorverwijzen naar een specialist
beschikt ING over Business Centers, verspreid over
employee benefits, of leasing, of electronic banking…
heel het land, die de kantoren ondersteunen in hun
Bovendien fungeert hij als bruggenhoofd naar andere
dienstverlening aan de ondernemingen. De account-
pijlers van ING, zoals private banking. Hij leert u
managers opereren vanuit die Business Centers. Ze
immers niet alleen kennen als bedrijfsleider, maar ook
dragen de eindverantwoordelijkheid voor de relatie
als privé-persoon. Die geïntegreerde structuur levert
met het ondernemingscliënteel.
heel wat synergie op, waar u alleen maar wel bij vaart.
De accountmanager is uw persoonlijk aanspreek-
U hoeft geen persoonlijke contacten te onderhouden
punt binnen ING. Hij is een ‘generalist’ die uw financi-
met een dozijn bankrelaties die naast elkaar werken
ële behoeften detecteert en naar een oplossing zoekt
omdat ze u telkens benaderen vanuit een andere
die u als het ware op het lijf is geschreven. Maar dat
invalshoek. U beschikt over een vertrouwenspersoon
doet hij niet alleen. Door het groeiende aanbod en de
die een complete visie ontwikkelt over uw zakelijke en
stijgende complexiteit van de producten en diensten
persoonlijke situatie, en u in contact brengt met de
wordt hij bijgestaan door specialisten.
meest geschikte adviseur naargelang uw behoeften en
accountmanager heeft zowel plaatselijke ondernemingen onder zijn hoede, als ondernemingen die behoren tot een zelfde sector, hoewel die indeling sterk afhankelijk is van het economische weefsel van de streek. Zo kan een accountmanager in West-Vlaanderen hoofdzakelijk ondernemingen uit de agro- en voedingsindustrie in zijn portefeuille hebben, of overwegend textielbedrijven. ING hecht veel belang aan die sectorale benadering. Het is immers een stuk makkelijker praten met een accountmanager die vertrouwd is met uw sector. Hij begrijpt beter uw behoeften. Hij heeft een bredere kijk op uw bedrijf dan wat blijkt uit de naakte cijfers en houdt rekening met de bedrijfseconomische uw hoedanigheid (als bedrijfsleider, aandeelhouder of
specificiteit van uw onderneming, zodat hij creatieve
privé-persoon).
oplossingen kan aanreiken. Die sectorale aanpak bestaat zowel op regionaal, nationaal als internatio-
MULTIDISCIPLINAIRE AANPAK
naal vlak.
Filip Masschelein, directeur ondernemingen Business Center Kortrijk-Roeselare: “In feite werken
GEOGRAFISCHE NABIJHEID
we met multidisciplinaire teams van vaste contactper-
Even belangrijk als die sectorale specialisatie is de
sonen en specialisten die op hun beurt in teamverband
regionale nabijheid. De accountmanagers houden
opereren. Elk dossier is anders en vergt de inbreng van
daarom nauwe contacten met de plaatselijke kanto-
de best mogelijke specialist terzake. Soms doen we ook
ren. Ook daar bevinden zich medewerkers in hoofde
een beroep op experts van de hoofdzetel in Brussel,
van de kantoordirecteur of bedienden die het zakenle-
bijvoorbeeld voor Investment Banking. Of introduceren
ven volgen en u kunnen bijstaan in tal van operatione-
we cliënten bij ING-medewerkers in het buitenland.
le activiteiten. En als ondernemer kunt u in hetzelfde
Een dergelijke aanpak vergt een gestroomlijnde com-
kantoor terecht voor uw bedrijfsactiviteiten, uw per-
municatie. Onze medewerkers zijn goed op elkaar
soonlijk vermogensbeheer of een financieringsformule
ingespeeld. Door die structuur beschikken onze cliën-
voor de wagen van een van uw gezinsleden.
ING hecht veel belang aan een sectorale benadering. Het is immers een stuk makkelijker praten met een accountmanager die vertrouwd is met uw sector.
ten over verschillende ankerpunten binnen ING, zodat ze sneller en efficiënter antwoorden en oplossingen krijgen aangereikt. Zo kunnen we maximaal inspelen op uw behoeften en een ideale mix aanbieden.”
MARKTEVOLUTIE De tijd dat de accountmanager zich vrijwel uitsluitend bezighield met kredietdossiers behoort tot het verleden. Vandaag is hij een aanbieder van totaalop-
CONTINUÏTEIT IN DE RELATIE
lossingen, omringd door specialisten. Hij heeft ook een
Gezien de aanpak op maat wordt er gestreefd
belangrijke informatieve opdracht. Filip Masschelein:
naar een maximale continuïteit bij uw gesprekspart-
“Wij vinden het belangrijk om de knowhow die we in
ners. Onvermijdelijke personeelswijzigingen worden
huis hebben door te geven aan onze cliënten en zo bij
opgevangen door een gedegen interne rapportering en
te dragen tot een bewustwordingsproces. Ik denk hier-
teamwork.
bij aan de pensioenproblematiek en de nieuwe wetgeving op de aanvullende pensioenen (WAP). We merken
SECTORALE OPDELING
dat veel ondernemers de impact en de opportuniteiten
Elke accountmanager van ING is verantwoordelijk
hiervan nog onvoldoende kunnen inschatten. In West-
voor een groep ondernemingen. Een doorsnee
Vlaanderen zijn momenteel al 12 medewerkers voltijds
13
ACCOUNTMANAGERS AAN HET WOORD De specificiteit van de agro- en voedingssector Willem ter Heerdt is accountmanager en behoort tot het agro-team van ING Zetel West-Vlaanderen: “Door de grote bedrijvenconcentratie in een aantal sectoren is ons Business Center sterk sectoraal georganiseerd. Ons agro-team telt zes medewerkers die exclusief gericht zijn op de agro- en voedingssector: vier accountmanagers, een adviseur particulieren en professionelen (voor de land- en tuinbouwers) en een middle office assistente. Ons team werkt zeer nauw samen zodat er heel wat kruisbestuiving ontstaat en we de sector zeer goed onder de knie hebben. Die sectorale aanpak begint eigenlijk al van bij de aanwerving. Wij komen vrijwel allemaal uit landbouwgezinnen. We leren heel veel van onze cliënten, steunen op de kennis die we in huis hebben en zijn ook actief op plaatselijke, nationale en zelfs internationale agro- en voedingsbeurzen. Daarnaast organiseren we jaarlijks zelf een evenement rond een actueel onderwerp, een initiatief dat onze cliënten sterk appreciëren. De agro- en voedingssector is een atypische sector met een eigen dynamiek die grotendeels
bezig met het informeren van onze cliënten terzake en
losstaat van de algemene economische conjunctuur. Bovendien is het een traag
vooral met naar hen te luisteren. Alleen op die manier
roulerende sector die nood heeft aan een langetermijnpolitiek. Als financiële
kunnen we hen een oplossing op maat aanbieden.”
dienstverlener moet je daar rekening mee houden en beslissingen nemen conform de conjunctuur van de sector.”
TOEGEVOEGDE WAARDE REBRANDING Ten slotte is er de toegevoegde waarde die is ont-
De toegevoegde waarde van de accountmanager Geert Mertens opereert vanuit het Business Center in Leuven, waar hij verantwoordelijk is voor een heterogeen werkgebied. “Wij hebben een streefdoel van zes bedrijfsbezoeken per week, want het persoonlijke contact met de cliënt staat centraal. Maar veel zaken kunnen vlot via de telefoon worden afgehandeld. We kennen onze cliënten en die vertrouwensrelatie maakt heel wat mogelijk. Voor veel operationele taken kunnen onze cliënten overigens terecht bij hun plaatselijk kantoor, of bij de medewerkers van onze middle office. Zij vangen de cliënten op als wij niet aanwezig zijn op kantoor. Dankzij de synergie die voortvloeit uit ons businessmodel, kunnen wij onze cliënten een totaalservice aanbieden. Onze toegevoegde waarde gaat trouwens verder. Zo organiseerden we in de Tiense regio recent een businessmeeting. Ik bracht de managing director van een bedrijf dat zijn door ING België NV gefinancierde nieuwe hall en burelen op de lokale nieuwe industriezone aan het bouwen is, in contact met de bedrijfsleider van een glasgevelbouwer, gevestigd in dezelfde industriezone. De nieuwbouw omvat onder meer een glasgevel. De offerte ‘tussen de nieuwe buren’ is intussen uitgebracht. Voor diezelfde industriezone onderhandelen we momenteel met het stadsbestuur omtrent de bouwvergunning voor een INGcliënt, die pas over pakweg 2 jaar aan de minimale tewerkstellingsvereisten zal voldoen. De internationale uitstraling, gekoppeld aan de sector waarin dit bedrijf actief is (verzorging), heeft het stadsbestuur overtuigd om de aanvraag een positieve voororiëntatie mee te geven. Dat zijn zaken die strikt genomen niet tot onze taak behoren, maar die wij er als extra service graag bijnemen en die onze cliënten sterk appreciëren.”
14
staan uit de overgang van BBL naar ING. Filip Masschelein: “Door deel uit te maken van een internationale groep, kunnen we u heel wat extra’s aanbieden. In de eerste plaats op het vlak van de organisatie van uw internationale betalingsstromen. ING beschikt terzake over een wereldwijd netwerk. Ten tweede kunnen we vandaag veel grotere projecten financieren omdat de financieringscapaciteit van ING beduidend groter is dan die van de vroegere BBL. Ten slotte kunnen we bogen op een schat aan knowhow inzake employee benefits, waarin ING een internationale trendsetter is met een uitgebreide ervaring. Om het met de woorden van Luc Vandewalle, voorzitter van ING South West Europe te zeggen: ING is BBL Plus. Dat betekent lokaal aanwezig zijn, dichtbij de cliënt, maar gesterkt door de knowhow en financiële slagkracht van een internationale groep.” ■
bank en technologie
Drie nieuwe elektronische pluspunten van ING Bewust van uw behoeften, investeert ING voortdurend in nieuwe technologieën om u maximaal tevreden te stellen. Zo lanceert ING alweer drie nieuwe elektronische softwareproducten: ING Reporting +, LC-Plus en Home’Bank Plus. Technologie ten dienste van professionelen…
HULP BIJ CASHMANAGEMENT:
lings…) zodat u ze kunt analyseren vanuit het oog-
ING Reporting +
punt van hun volume in aantal en in bedrag. CODA geeft analisten de nodige details om de verrichtingtypes die in hun rekeningen zijn opgenomen perfect te
De nieuwe software ING Reporting + is een financieel beheerinstrument dat uw betalingsstromen registreert tot in het kleinste detail, uitgebreide analyses mogelijk maakt en financiële directeurs helpt bij het nemen van strategische beslissingen.
identificeren. De gebruiker van IR+ kan bovendien een economische betekenis toekennen aan zijn verrichtingen. Zo kan hij zijn betalingsstromen analyseren volgens specifieke criteria die overeenstemmen met zijn bedrijfsactiviteiten. Etienne Mottequin en Patrick DuchesneThirion, Product Managers International Payment & Cash Management Services geven tekst en uitleg: “ING doet een beroep op twee contactpersonen in uw
Het nieuwe netwerkinstrument ING Reporting +
onderneming: een IT Administrator en een Functional
(IR+) is een uiterst geavanceerd concept dat analisten
Administrator. Die laatste bepaalt de parameters van
van allerlei slag (boekhouders, controleurs en financië-
de specifieke codes die hij wenst toe te kennen aan zijn
le managers) heel wat tijd doet besparen bij het verza-
verrichtingen in zijn IR+ software. U beschikt dan over
melen en beheren van hun financiële gegevens.
gepersonaliseerde gegevens en automatische analyses
Door het programma IR+ te personaliseren met uw persoonlijke codes, kunt u een economische betekenis geven aan uw betalingsstromen en op die manier uw financieel beheer verbeteren.
die gebaseerd zijn op eigen criteria. IR+ is een intelliINFORMATIE
gent en krachtig instrument op twee niveaus: met
Een essentiële functie van de software is uiteraard
behulp van de CODA-informatie van ING en uw eigen
de informatie over uw verrichtingen: raadpleging van
codes kunt u uw verrichtingen in detail oproepen,
de geconsolideerde verrichtingen per boekhouddatum
rangschikken en de betalingsstromen heel precies ana-
(volgens nummer rekeningafschrift) of per valuta-
lyseren. Deze financiële rapporten helpen u bij het
datum (valutastaffel), met of zonder centralisatiebe-
dagelijkse bedrijfsbeheer en bij het nemen van beslis-
wegingen voor cliënten die hun financiën centraal
singen. Met ING Reporting + maken wij het u mogelijk
beheren. Die functie laat u toe om snel al uw transac-
om acties op te zetten volgens de inhoud van al die
ties te identificeren en rechtstreeks de details van iede-
informatie.”
re verrichting naar wens te raadplegen. INTERESTBEREKENING ANALYSE
De module Intercompany loans management
Aangezien alle bestanddelen van een verrichting
vergemakkelijkt en versnelt binnen het kader van fysi-
toegankelijk zijn, laat het programma veelzijdige ana-
sche pooling efficiënt het beheer van de interesten tus-
lyses toe. Dankzij het toekennen van de CODA-code
sen de centralisatierekening en de gecentraliseerde
aan al uw financiële verrichtingen, krijgt u de financië-
rekeningen. Zowel de krediet- en debetrentevoeten als
le betekenis van elke beweging. De verrichtingen zijn
de marges kunnen worden toebedeeld aan een groep
gegroepeerd volgens type (binnenlandse betalingen,
rekeningen of aan een specifieke rekening. De bereke-
grensoverschrijdende cheques, binnenlandse poo-
ning van de te betalen of te ontvangen interesten tus-
15
sen verschillende juridische entiteiten verloopt dan
(saldi, informatie over bewegingen, analyses van beta-
automatisch. Verrichtingen met back value worden
lingsstromen, enz.) kunnen worden gepersonaliseerd.
duidelijk geïdentificeerd en veroorzaken een automati-
Bovendien is er een zoekprogramma per criterium, dat
sche aanpassing van de oude opgeslagen rapporten,
toepasbaar is op elk veld van iedere verrichting. ■
zodat u de impact ervan zeer snel kunt analyseren. VERSLAGEN waaronder een functie die door zijn gemak en tijdbesparend karakter bijzonder interessant is: het maandelijkse verslag van de betalingsbalans van de Belgische niet-resident-rekeningen
ten
behoeve
van
de
Nationale Bank wordt automatisch aangemaakt in het juiste formaat. Overigens zijn alle gegevens en analyseverslagen exporteerbaar naar Microsoft Excel en beschikbaar in PDF-formaat. De standaardverslagen
▲
Het programma biedt verschillende rapporten,
EXTRA INFO VOOR MEER INFORMATIE OVER ING REPORTING + SURFT U NAAR 15515.ing-ondernemingmagazine.be • Gedetailleerde presentatie van de software ING Reporting + (in het Engels) • Download de volledige lijst van de CODA-codificatie
SNELLER EN EFFICIËNTER EEN DOCUMENTAIR KREDIET OPENEN:
ING LC-Plus Exclusief voor België integreerde ING een gloednieuwe module in de software Telelink Off-line. Dankzij LC-Plus kunt u sneller documentaire kredieten import openen en wijzigen door ze via uw pc in te toetsen en op een veilige manier door te sturen naar ING.
De software LC-Plus, geïntegreerd in Telelink Off-line, vereenvoudigt en versnelt de administratieve procedure voor het aanvragen van een documentair krediet.
16
Politieke instabiliteit, goederen die niet voldoen
de goederen, controle van de conformiteit voor de
aan de normen, niet-gerespecteerde leveringstermij-
levering, vervoersmethode, leveringtermijn, voor te
nen zijn maar een greep uit de risico’s die verbonden
leggen commerciële documenten...), indien nodig met
zijn met de buitenlandse handel. Zeker als u handel
de steun van de bank. De koper moet bijgevolg zijn
drijft met partners aan de andere kant van de wereld
aanvraag om een krediet te openen zeer nauwkeurig
zijn die risico’s zeer reëel. Om ze te beperken, kunt u
opstellen, aangezien de documenten worden gecon-
gebruikmaken van een documentair krediet dat een
troleerd en niet de goederen.”
zeer solied betalingsmiddel is: als uw leverancier alle gewenste documenten voorlegt, zorgt de bank voor de
VEREENVOUDIGDE PROCEDURE
controle van de documenten en de betaling. Anderzijds
Die procedure blijft evenwel een administratieve
stelt de bank de verkoper gerust over de solvabiliteit
last, die dankzij de module LC-Plus heel wat lichter
van de klant door de betaling te waarborgen als de
wordt. LC-Plus biedt u comfort, snelheid, coherentie en
voorwaarden zijn vervuld.
veiligheid. De vier pagina’s van het complexe papieren formulier worden vandaag vervangen door een aan-
CONTROLE OP DE DOCUMENTEN
vraagformulier dat geïntegreerd is in de software
De betaling met een documentair krediet via de
Telelink Off-line. Het is bovendien volledig gratis. De
tussenkomst van de banken van de koper en de verko-
grote plus van die formule is de snelheid: u toetst via
per maakt bijgevolg deel uit van een akkoord tussen
uw pc uw voorwaarden in en, als u regelmatig met
de beide partijen. Françoise Van de Gaer, Senior
dezelfde leveranciers werkt, kunt u per begunstigde
Product & Sales Manager van het Documentary Trade
standaardmodellen inzake voorwaarden en vereiste
Competence Center, wijst op het belang: “Als de com-
documenten opmaken. Alvorens uw aanvraag vertrekt
merciële partners overeenkomen om de betaling te
naar ING, voert het systeem interne controles uit om
regelen met een import documentair krediet, vraagt de
na te gaan of de gegevens correct zijn ingevoerd en of
koper aan ING om een documentair krediet uit te
er geen data ontbreken. Verzenden is makkelijk en
geven. De koper bepaalt de voorwaarden van het
goedkoop: als uw aanvragen klaar zijn, hoeft u alleen
documentair krediet (beschrijving van de geïmporteer-
maar een verbinding tot stand te brengen met de
beveiligde server van Isabel en uw transacties te
deren – aan de koper en betaalt de goederen aan de
ondertekenen.
bank van de begunstigde. Snel, eenvoudig en efficiënt. Voor alle bijkomende informatie, neem contact op met
Het vervolg van uw aanvraag voor een documen-
uw Documentary Trade Advisor. ■
tair krediet verloopt in een mum van tijd. Na aanvaarding van uw dossier door ING, wordt de Letter of de begunstigde in het buitenland, die aan uw leverancier de geldigheid van het krediet bevestigt. Kort na de verzending van de goederen geeft de verkoper de vereiste documenten aan zijn bank, die ze op zijn beurt doorzendt naar ING. ING controleert of de voorwaarden zijn nageleefd, geeft de documenten – waarvan sommige vereist zijn voor de inklaring van de goe-
▲
Credit (LC) via SWIFT doorgestuurd naar de bank van
EXTRA INFO VOOR MEER INFORMATIE OVER ING LC-PLUS SURFT U NAAR 15515.ing-ondernemingmagazine.be • Neem contact op met uw Documentary Trade Advisor • Concreet voorbeeld
E-BANKING VOOR DE KMO:
Home’Bank Plus
HOME’BANK PLUS IN
Gebruiksvriendelijk, flexibel, administratief eenvoudig. De software Home’Bank Plus, speciaal ontworpen voor de KMO, is de nieuwste telg van ING op het vlak van elektronisch bankieren.
• Onbeperkte gebruikslimieten
EEN NOTENDOP
• Meervoudige handtekeningen • Regelen van betalingen in België en in het buitenland • Doorlopende opdrachten en
Als u geen behoefte hebt aan een gesofisticeerd
MEER EFFICIËNTIE
domiciliëringen
multibancair instrument voor uw elektronische bank-
Met de “Off”-module kunt u zonder verbinding
verrichtingen, dan beschikt u voortaan over een zeer
verschillende overschrijvingen voorbereiden, samen
uitgebreide versie van elektronisch bankieren voor par-
doorsturen (en zelfs ondertekenen na verzending), een
• Rekeninginformatie
ticulieren. Plus verwijst naar de software Home’Bank,
onbeperkte lijst van begunstigden aanleggen, fictieve
• Liquiditeitsbeheer
die al over een brede waaier aan functies beschikt,
rekeningen creëren, de uitgavenstaat van uw krediet-
• Doorlopende reserve
maar speciaal voor ondernemers werd uitgebreid om
kaar raadplegen… Als u wenst te beschikken over nog
• Uitgavenstaat kredietkaarten
tegemoet te komen aan hun specifieke behoeften.
meer gespecialiseerde administratieve faciliteiten,
• Verzekeringscontracten
kunt u zich abonneren op de optie Business. Die
• Beleggingsportefeuilles
module bevat het CIRI-formaat voor het verzenden van
• SMS-diensten
De belangrijkste voordelen van die nieuwe service
betalingsbestanden uit het boekhoudsysteem van uw
• Gepersonaliseerde menu’s
zijn: onbeperkte gebruikslimieten voor uw verrichtin-
onderneming naar de ING-server, evenals het CODA-
• Gratis toegang tot Phone’Bank
gen, de mogelijkheid om met beperkte volmachten op
formaat dat de rekeninginformatie, afkomstig van de
• ING Digipass
uw rekeningen te werken en een vereenvoudiging van
bank, inbrengt in de boekhoudsoftware. Naast die
• Specifieke opties voor bepaalde
uw financieel beheer. De off-linemodule, die al zeer
administratieve flexibiliteit beschikt Home’Bank Plus
veel mogelijkheden biedt in Home’Bank, laat u toe om
over nog andere niet te onderschatten kwaliteiten:
zoekopdrachten uit te voeren, bewegingen te klasse-
gebruiksvriendelijke schermen, gebruiksgemak, een
ren per rubriek, analyseresultaten voor te stellen in
snelle en makkelijke installatie. Bovendien kost een
tabelvorm of in grafieken en de gegevens te exporte-
jaarabonnement op het basispakket u maar 35 euro
ren naar andere software. Thierry Derungs, Business
(exclusief BTW).
WELKE FACILITEITEN VOOR DE KMO?
• Onderscheid tussen private en professionele rekeningen
beroepen
Expert bij ING, benadrukte in het vorige nummer van ING Onderneming al de pluspunten van de nieuwe ver-
Wenst u de software uit te testen? Surf naar
sie voor KMO’s: “De rubrieken van de bewegingen, die
http://homebank.ing.be/NL/index.jsp voor een
een automatisch klassement mogelijk maken van alle
online-demoversie. ■
inkomende en uitgaande betalingen en alle gewenste analyses, kunnen gepersonaliseerd worden en zelfs overeenstemmen met een genormaliseerd boekhoudplan. Voor ondernemingen is dat een buitengewoon interessante functionaliteit.”
Home’Bank Plus vereenvoudigt uw administratief beheer en biedt u het comfort van een eenvoudige en gebruiksvriendelijke formule.
17
fiscale knipoog Enkele fiscale tips die belangrijk kunnen zijn voor uw bedrijf. (Bron: Deloitte & Touche)
KRUISPUNTBANK VAN ONDERNEMINGEN
MEERWAARDEN OP BEDRIJFSVOERTUIGEN:
EN ONDERNEMINGSLOKETTEN
HET FORMULIER IS BESCHIKBAAR
OPERATIONEEL
Belastingplichtigen die willen genieten van de
De Kruispuntbank van ondernemingen is operatio-
nieuwe vrijstelling van de meerwaarden op bedrijfs-
neel sinds 1 juli 2003. In dit register worden de identi-
voertuigen, moeten het formulier 276N invullen en bij
ficatiegegevens van ondernemingen opgenomen,
hun aangifte voegen. Dat formulier is nu beschikbaar
bewaard en beheerd. Hiertoe verleent de Kruis-
op het internet: www.finform.fgov.be.
puntbank aan elke onderneming een ondernemings-
Deze samenvattende opgave moet bij de aangifte
nummer en aan elke vestigingseenheid van de onder-
gevoegd worden van het belastbare tijdperk waarin de
nemingen een vestigingseenheidsnummer.
meerwaarde verwezenlijkt is en bij de aangiften van de
De Ondernemingsloketten vormen voor de onderne-
daaropvolgende belastbare tijdperken tot aan het aan-
mers voortaan het enige contactpunt voor de admi-
slagjaar dat gekoppeld is aan het belastbare tijdperk
nistratieve formaliteiten die vervuld moeten worden
waarin de herbeleggingstermijn verstrijkt.
bij het opstarten van een onderneming. De loketten
Vennootschappen moeten voldoen aan de volgende
zorgen voor de inschrijvingen bij de Kruispuntbank die
voorwaarden voor de vrijstelling:
een ondernemingsnummer toekent en nagaat of de
•
voorwaarden voor de toegang tot het beroep vervuld zijn. De Ondernemingsloketten kunnen ook andere for-
de meerwaarde is en blijft geboekt op een afzonderlijke rekening van het passief;
•
de meerwaarde mag niet dienen tot grondslag
maliteiten vervullen, zoals de inschrijving inzake BTW
voor de berekening van de jaarlijkse dotatie aan
of RSZ. ■
de wettelijke reserve of van enige beloning of toekenning. ■
UITERSTE INDIENINGSDATUM AANGIFTE IN DE VENNOOTSCHAPSBELASTING:
MAALTIJDCHEQUES: OOK VERHOGING VAN
29 AUGUSTUS 2003
DE MAXIMALE WERKGEVERSBIJDRAGE OP
De aangifte in de vennootschapsbelasting voor het
FISCAAL VLAK
aanslagjaar 2003 moet ten laatste op 29 augustus
Vanaf 1 januari 2003 mag de werkgeversbijdrage
2003 worden ingediend. Deze datum werd bevestigd
voor een maaltijdcheque niet meer bedragen dan 4,91
in een persbericht van de Federale Overheidsdienst
euro (in plaats van 4,46 euro) opdat die maaltijdche-
Financiën. U vindt dit persbericht terug op http://min-
ques vrijgesteld zijn van sociale bijdragen. Daarnaast
fin.fgov.be.
zijn er nog enkele andere voorwaarden.
Het model van het aangifteformulier in de vennoot-
Recent bevestigde de belastingadministratie dat dit
schapsbelasting voor dit aanslagjaar is verschenen in
bedrag ook op fiscaal vlak van toepassing is.
het Belgisch Staatsblad van 30 juni laatstleden. ■
Maaltijdcheques zijn dus belastingvrije sociale voordelen in hoofde van de genieters voor zover de werkge-
29 AUGUSTUS IS OOK VOOR DE AANGIFTE
versbijdrage niet meer bedraagt dan 4,91 euro en voor
IN DE PERSONENBELASTING DE UITERSTE
zover de andere sociaalrechtelijke voorwaarden zijn
INDIENINGSDATUM
vervuld.
In hetzelfde persbericht werd aangekondigd dat
Het parallellisme tussen de sociale wetgeving en de
ook de uiterste indieningsdatum voor de aangifte in de
fiscale wetgeving wordt ook doorgetrokken voor de
personenbelasting uitgesteld wordt tot 29 augustus
maaltijdcheques die worden toegekend aan werkne-
2003. Met dit uitstel wil men de belastingplichtigen
mers die toegang hebben tot een bedrijfsrestaurant.
aansporen om gebruik te maken van het programma
Zoals voor de sociale bijdragen blijft de minimumkost-
“Tax-on-Web” (beschikbaar op de volgende website:
prijs dus 4,46 euro. ■
www.belgium.be/taxonweb/app/page/public/). Het uitstel geldt echter voor alle aangiften, zowel de aangifte via “Tax-on-Web” (on line aangifte en belastingberekening), de aangifte op “Finform” (elektronische aangifte die men moet invullen en afdrukken) als de gewone papieren aangifte. ■
18
ING Onderneming
U kunt ING Onderneming ook raadplegen op het internet. Sterker nog, u kunt de website www.ing-ondernemingmagazine.be beschouwen als ING Onderneming Plus! De website is meer dan een louter elektronische weergave van uw vertrouwde magazine. U treft er nuttige, aanvullende informatie, die niet in het magazine verschijnt. U kunt er naar hartelust grasduinen in het archief van ING Onderneming, dat teruggaat tot januari 1998. U vindt er aankondigingen van seminaries en studiedagen, vaak met de mogelijkheid om u on line in te schrijven. Bovendien heeft ING Onderneming on line af en toe een leuke verrassing voor u in petto, zoals een wedstrijd waarmee u mooie prijzen kunt winnen.
NEWS ▼ Ten slotte brengt de website regelmatig nieuwsbe-
uitgewerkt door de studiedienst van ING. Daarnaast
richten die van belang kunnen zijn voor uw bedrijfs-
richt de Financial Daily tweemaal in de week de schijn-
voering. U vindt ze door in de oranje bovenbalk ‘News’
werpers op een gunstige gelegenheid die zich voor-
aan te klikken. Die rubriek brengt actuele nieuwsbe-
doet op de aandelenmarkt, of op een strategie in ver-
richten over ING, bedrijfsgidsen, contactdagen, over-
band met de Forex of interestvoeten.
heidsinitiatieven, beurzen, interessante websites… Hier volgt een greep uit de laatste nieuwsberichten: •
Het European Multimedia Forum
•
Op zoek naar vastgoed?
•
NOG NIET GEREGISTREERD? Alleen geregistreerde lezers krijgen toegang tot alle extra’s. Als u nog niet
Surf naar www.immoscan.be
geregistreerd bent, dan hebt u er alle belang bij dat nu te doen. Registratie is
Eurowards: de Europese prijs voor ondernemers
volledig gratis en alleen dan kunt u ten volle genieten van de toegevoegde waarde van de website:
FINANCIAL DAILY ▼
•
De rubriek Financial Daily is exclusief toegankelijk
toegang tot extra informatie bij de artikels Een handige tip: elk artikel heeft een eigen, logisch opgebouwd URL-adres,
op de website van ING Onderneming. Ze biedt u dage-
bestaande uit het nummer van het magazine, direct gevolgd door het
lijks een overzicht van de evolutie van de financiële en
paginanummer en .ing-ondernemingmagazine.be. Bijvoorbeeld: u wenst
monetaire markten. Dankzij de zeer beknopte, essen-
rechtstreeks pagina 9 van nummer 154 op te roepen? U tikt
tiële financiële marktinformatie bent u in een oogwenk
http://15409.ing-ondernemingmagazine.be in uw browser, en klaar is Kees.
op de hoogte van de marktevolutie. Bovendien krijgt u
•
driemaal in de week een extraatje. Op maandag brengt de Financial Daily een overzicht van indicatoren, plus
uitzonderlijke aanbiedingen (bijvoorbeeld mogelijkheid tot deelname aan een wedstrijd)
•
raadplegen van de Financial Daily
de vooruitzichten van de deviezen- en rentemarkten,
19
G&CO
E U R O
N AV I G AT O R
Een gecentraliseerd beheer van uw betalingen, waar u ook bent. Met Euro Navigator en de elektronische diensten op Telelink@Isabel is het kinderspel om, vanaf uw computer, al uw buitenlandse rekeningen te beheren. Zo'n algemeen overzicht laat u toe om snel beslissingen te nemen, onnodige bewegingen te vermijden en dus uw kosten te beperken. Doodeenvoudig, maar ook aangepast aan de specifieke behoeften van uw bedrijf. Euro Navigator biedt u immers een gerichte analyse van uw geldvoorraad en stelt u een unieke en gepersonaliseerde oplossing voor. Praat er eens over met uw ING-adviseur.
www.ing.be/professional
BANK
VERZEKERINGEN
