maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 45 nr. 8
magazine
Jan Van Rompaey: “Of ik over de dood pieker of niet, het maakt geen verschil.” blz. 18
24 Guido Gezelle aan het werk 38 Liefde met een kleurtje 42 Orval in het glas en op het bord
8
en e n i W endje weeksterdam in Am 0 blz. 5
okramagazine oktober 2012
OKTOBER 2012
1
Afgiftekantoor Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - Antwerpen X - BC 1145
okra.be
.
en
ng la
be
V.U. Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge | maart 2010 | OKRA vzw |
gevaertgraphics | gevaertprinting |
Wi
el
uist er t n
R aar 55-plussers? OK
Je
er v A
t e m wint + t 55 trefpun
www.okra.be | www.okrasport.be www.okrazorgrecht.be | 02 246 44 41
t k l to
w u jo
!
Haar belangrijkste momenten 2 februari 1924 “Op Lichtmis 1924 kwam ik met 24 andere Hongaarse kinderen aan in België. Dat was een grote verandering voor mij. Een pleeggezin uit Onze-Lieve-Vrouw-Waver ving me op. Ik was verlegen, sprak de taal niet, lustte het eten niet en kende niemand. En ik miste mijn lieve mama, mijn vader en mijn twee zusjes. Na de afgesproken zes maanden wilde ik graag naar huis maar daar besliste mijn pleegmoeder anders over. Maar altijd heb ik aan de woorden van mijn vader gedacht: ik moest lief, dankbaar en vriendelijk zijn. Dat doe ik nog steeds. Waarom ik naar België kwam? Hongarije verkeerde na de Eerste Wereldoorlog in een diepe crisis. Het land was letterlijk verdeeld en de natuurlijke grondstoffen en de afzetmarkt waren verdwenen. Het resultaat was armoede - niet enkel mijn familie, iedereen was arm. Sommige
organisaties in West-Europa trokken zich het lot van de Hongaarse kinderen aan en haalden hen voor zes maanden naar het Westen om op krachten te komen. Ik was een van hen en ik bleef.”
27 februari 1935 “Dat was de dag van mijn huwelijk met Jos. We kenden elkaar al lang, hij was de buurjongen van mijn eerste pleeggezin. Ik speelde vaak met zijn twee zussen maar had geen idee dat Jos geïnteresseerd was in mij. Later zijn we elkaar blijven zien, ook toen ik bij mijn tweede pleegmoeder woonde. Jos was een schone jongen, hij had veel succes bij de meisjes. Maar hij wilde mij. Op 27 februari 1935 zijn we getrouwd. Er was een feest in huis en in een van de kamers werd piano gespeeld en gezongen. Ik deed mee maar mijn pleegmoeder haalde me daar weg. Ik
3
dedrie
moest naar de andere kamer, waar mensen van zeventig en tachtig zaten. Nu zijn dat leuke mensen, vroeger waren die heel saai. Mijn pleegmoeder zei dat ik vanaf die dag een vrouw was, ik moest serieus zijn. Maar ik ben altijd vrolijk gebleven. Jos was een goeie man. Hij gaf me veel vrijheid. Ik mocht vaak alleen op reis en daar ben ik hem heel dankbaar om. Als reisleidster voor allerlei verenigingen trok ik heel Europa door en natuurlijk ging ik ook regelmatig naar mijn familie in Hongarije.”
10 januari 1936 en 24 november 1937 “De geboorte van mijn dochters vergeet ik nooit. Dat zal wel zo zijn voor alle moeders. In 1936 werd Sara geboren, genoemd naar mijn tweede pleegmoeder. Bijna twee jaar later werd Annuska geboren. Na de geboorte van Sara liep het bijna mis, ik werd ziek in het kraambed. De dokters hadden me helemaal opgegeven, ik had de laatste sacramenten al ontvangen. Maar na drie maanden genas ik toch en was ik niet verlamd zoals de dokter had voorspeld. Een groot geluk. Ik heb twee schatten van dochters, ze zorgen goed voor mij en ze zetten zich in voor het goede doel. Daar bewonder ik hen om. Nu heb ik drie kleinkinderen en vijf achterkleinkinderen. Ik ben echt gezegend. Ik vraag nooit iets voor mezelf en toch krijg ik zo veel.” Tekst Nele Joostens Foto Jürgen Doom
okramagazine oktober 2012
Een rijk en gevuld leven – al honderd jaar lang. Toch kost het Anneke Béber geen enkele moeite om daar drie momenten uit te pikken die voor haar het belangrijkst waren. “Die gebeurtenissen hebben mijn leven bepaald, ze maakten me tot wie ik nu ben.”
3
inhoud
34
okramagazine oktober 2012
6 OKRA-ZINGEVING
34 INFO
8 STANDPUNT
36 DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS
9 OKRA-MOBIEL
Franciscus en Clara, inspiratiebronnen voor vandaag Stem voor een lokaal ouderenbeleid Low Impact Man
12 OKRA-REIZEN
Met een gerust hart op reis
14 OKRA-SPORT
Een kwarteeuw sporten
16 PRIKKERTJES 18 OVER WAT TELT
Niets blijft duren
22 BOEKEN Graaien
24 TENTOONSTELLING
De woordenschat van Guido Gezelle
26 FILM
Drama met en zonder kostuum
28 INTERIEUR
Zo maak je je huis veilig(er)
32 GEZONDHEID
Seks mag, ook na een hartinfarct
OKRA-magazine Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37,
[email protected].
Weet wat je erft
Het land is moe
38 RELATIES
Liefde lokte hen naar Vlaanderen
40 VRAAG EN AANBOD
De boom van Charles Darwin
41 HOE DOE IK HET?
Een duw in de rug
42 MENU
Een bruine engelbewaarder
45 UITJES 46 UIT
Even Amsterdammen?
50 KRUISWOORDRAADSEL 52 SPEEL EN WIN
37 winnaars
53 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD
42
Amsterdam, mooier dan Parijs? In ieder geval een te gekke stad.
46 18 Niets blijft duren Doorwinterde radio- en tvmaker Jan Van Rompaey maakte duizenden reportages, tekende honderden mooie verhalen op en interviewde tal van boeiende mensen. En toch is zijn werk niet af nu hij 71 is. Hij blijft nieuwsgierig en gedreven. Het is de onrust die hem bezig houdt.
28 Zo maak je je huis veiliger(er) De meeste ongevallen gebeuren thuis. Vooral valpartijen kunnen nare gevolgen hebben, zeker voor ouderen. We geven je enkele tips die je huis merkelijk veiliger maken zonder dat je aan huiselijkheid of comfort moet inboeten.
34 Weet wat je erft Een erfenis accepteren, kan in sommige gevallen een kwalijke financiële zaak zijn. Daarom ben je het best goed
okramagazine maart 2011
geïnformeerd vooraleer je een nalatenschap aanvaardt.
okra.be
5
OKRA-ZINGEVING
Franciscus en Clara, inspiratiebronnen voor vandaag
okramagazine oktober 2012
Er zijn steeds minder priesters en kloosterlingen. Ook de minderbroeders (franciscanen, kapucijnen, conventuelen) en clarissen verouderen. Maar hun boodschap blijft actueel. Tinne Grolus (30) werkt sinds anderhalf jaar als stafmedewerker voor de franciscaanse familie. Ze verdiept zich in de levens van Franciscus en van Clara van Assisi en ontmoet de mensen die franciscaans denken en leven. De franciscaanse inspiratie doorgeven, is haar taak. Eenvoudig, kwetsbaar en verbonden.
6
Franciscus - en daarmee ook zorg om de schepping - zit Tinne Grolus in de genen. Ze groeide op in een gelovig gezin en ontmoette er mensen van alle slag: bijbelkenners, vierde wereldmensen en asielzoekers. Haar moeder was verpleegster en ziekenhuispastor, haar vader werkte voor De Wielewaal en Natuurpunt. Tinne studeerde regentaat en godsdienstwetenschappen. Ze werkte drie jaar als pastor in de parochie van Herent, voor tijdschriften en sinds januari 2011 als stafmedewerker bij TAU - Franciscaanse spiritualiteit vandaag. Haar man werkt thuis. Hij bouwt hun ecolo-
gische woning. Geloof, denken, werk, natuur en leven: alle stukjes vallen samen.
Eenvoudig, kwetsbaar, verbonden “Onze organisatie heet TAUFranciscaanse spiritualiteit vandaag. Wat dat betekent, kan ik uitleggen aan de hand van drie woorden: eenvoudig, kwetsbaar en verbonden. Het leven vandaag is heel hectisch: het gaat om presteren, om consumeren. Wij kiezen voor eenvoud. Franciscus was een eenvoudig man. Hij had niet gestudeerd,
maar inspireerde de Kerk. Eenvoud: God vraagt ons niet dat we de lat keihoog leggen. Wat we doen, hoeft niet perfect te zijn. Hij vraagt niet dat we het lijden actief opzoeken. Wel vraagt Hij om wat ons overkomt in vrede te dragen. Ons best te doen. Niet beter of slechter, God houdt van ons zoals we zijn. In alle eenvoud. Ik mag kwetsbaar zijn. Ik heb materiële noden. Ik heb nood aan affectie, warmte, erkenning. Nood aan mezelf zijn, bemind worden. Ook Franciscus en Clara waren kwetsbaar. Ze droegen zorg voor al wie kwetsbaar was. Wij dragen vandaag zorg voor de kwetsbare mens en de natuur. In woord en daad. Daar proberen te zijn waar mensen hulp nodig hebben. Krijg je er iets voor, neem het dan aan. Krijg je niets, vraag dan aan wie overvloed heeft. De eerste minderbroeders waren geen bedelaars en geen predikers met woorden.
Wij zijn over de eeuwen heen verbonden met Franciscus en Clara. Met iedereen, met alles. Met de schepping, de maatschappij. Verbonden met God. Laat ons leven met een hart dat vrij is en liefheeft. Ook onze vijand. In vrede proberen leven met elkaar, geeft echte vreugde. En echte vreugde beleef je als je - middenin eenzaamheid en moeilijkheden - de vrede bewaart, niet boos wordt, de ander met mededogen benadert. Echte vreugde is lijden aanvaarden. En daar niet bitter, boos of hard om worden. Echte vreugde beleef je als je je hart niet met tralies blokkeert - noch voor jezelf noch voor je medemensen. Zegen diegenen die jou kwetsen. Heb ze lief. Ga je lijden niet uit de weg. Wie trouw is aan de liefde, komt het lijden tegen. Zo was het ook voor Jezus. Leven in liefde gaat voor ons nog niet zonder kruis.″
Lijden “Iedereen heeft een rugzak. Franciscaans met die rugzak leven is je kwetsbaar opstellen. Iemand die je gekwetst heeft, toch graag zien. Niet oog om oog, tand om tand. Dat is moeilijk. Dus we moeten ook leren mild te zijn voor onszelf als het niet lukt. Als je kind sterft, vloek je verschrikkelijk. Maar de dood maakt die liefde, die band niet ongedaan. De dood maakt je niet minder moeder of
“Echte vreugde beleef je als je je hart niet met tralies blokkeert - noch voor jezelf noch voor je medemensen.” vader, zoon, dochter, vriend of vriendin. Op alle momenten in ons leven, gelukkig en ongelukkig, worden we gedragen, staan er mensen naast ons. Hun steun aanvaarden, is soms een opdracht. Ik heb alle vertrouwen in God. Hoe hij ons steunt en draagt. Ook jongere generaties zoeken God. Hun spirituele dimensie is niet opgedroogd, al vullen ze het vaak anders in dan traditioneel katholiek of christelijk. De vriendschap in hun vriendenkring speelt daarbij een belangrijke rol. Ik heb het soms moeilijker met vertrouwen in de samenleving. We zijn absoluut niet goed bezig. Als we ons klimaat zo blijven vernielen, zijn er binnen vijftig jaar geen groenten - en zeker ook geen vlees meer. We moeten leren leven met minder rijkdom, er meer zijn voor elkaar. Ik hoop dat Griekenland, Spanje en Italië ons tonen hoe het anders kan.″
We zijn elkaar gegeven “Ik had een gelukkige jeugd. Ik ben dankbaar om mijn ouders,
familie en vrienden. Ik kreeg talenten. Inzicht. Moed. Energie. Ik kreeg die van mensen die mijn weg kruisten. Dat is genade. We zijn elkaar gegeven. En wat we krijgen, kunnen we doorgeven. Leed kan je delen, liefde vermenigvuldigen. We zijn samen op weg, niet alleen door de woestijn, maar ook naar het beloofde land, met oases onderweg. Je kwetsbaar tonen, is ook durven zeggen wat er scheelt. Maar het is moeilijk om toe te geven dat je bijvoorbeeld je gazon niet meer kan afmaaien, dat je niet meer zeker bent om met de auto te rijden, dat je jouw (klein)kinderen niet vaak ziet. Toch komt het er op aan mild en liefdevol naar jezelf en anderen te durven zeggen: ik kan het niet meer alleen, kom je mij helpen? Je kwetsbaar opstellen maakt je niet minder waard. Als je verdriet hebt, mag je depressief zijn en mag je jouw geloof verliezen. Ook in onze twijfel zijn we gedragen. Daarin gaan Clara en Franciscus ons moedig voor.” Tekst Dominique Coopman Foto Guy Puttemans
Info Tau www.franciscaansleven.be, 0475 07 81 40 Inspiratienamiddag voor alle geïnteresseerden op zaterdag 24 november, klooster Vaalbeek (bij Leuven). Workshops, inleidingen, boeken, wandelingen, sacrale dans, kunst... ′s Avonds monoloog door Jos Mariën over Franciscus’ leven.
okramagazine oktober 2012
Het waren doeners: ze gingen naar kwetsbare mensen. Zoals Jezus er was voor wie aan de rand van de maatschappij stond. Franciscus sprak met de kraaien (de bandieten), de duiven (de simpele mensen) en de eksters (de woekeraars). We moeten er zijn voor mensen: in buurten, wijken, steden, in het onderwijs en in de zorg. Waar we ook ons leven leiden.
7
STANDPUNT
Stem voor een lokaal ouderenbeleid We kunnen er niet meer naast kijken. In alle formaten kleuren de verkiezingsborden het straatbeeld. Sommigen vinden ze milieuvervuilend maar voor wie het aanbelangt, zijn ze noodzakelijk. De gemeente- en provincieraadsverkiezingen komen met rasse schreden dichterbij. De gemeenteraadsverkiezingen staan het dichtst bij de burger. Iedereen krijgt er mee te maken en kan zijn oordeel uitspreken over het beleid van de voorbije zes jaar. Je kan duidelijk te kennen geven wie je genoeg vertrouwt om de komende legislatuur te besturen. Intussen zijn de partijnummers bekend gemaakt. Je zou zeggen dat die weinig belang hebben maar toch volgen alweer een hele hoop speculaties want achter elk getal gaat een bepaalde symboliek schuil. Of gaan deze verkiezingen over kandidaten? We zien hen verschijnen op foto’s al dan niet met gevatte slogans. Dingen waarvoor ze staan, persoonlijke zorgen. Ze duiken ook op in filmpjes op internet en facebook. Creatief, dat wel. Maar vaak ook commercieel.
Inhoud graag!
okramagazine oktober 2012
Misschien draaien deze verkiezingen dan toch over de inhoud. Folders boordevol informatie teisteren de brievenbus. Postbodes en honderden vrijwilligers dragen ze rond. Heel wat van de thema’s die in deze folder aan bod komen, passen binnen het gedachtegoed van OKRA. Hebben de kandidaten
8
geen aandacht voor wat voor OKRA belangrijk is, zullen we hen daarop wijzen na de verkiezingen, bij de opmaak van de beleidsprogramma’s.
Aandacht voor ouderen? Intussen nodigen we je uit om de partijprogramma’s aandachtig te lezen. Is er aandacht voor een gemeentelijk ouderenbeleid? Wordt er gewag gemaakt van een ouderenbeleidsplan? Wordt er een forum voorzien waar ouderen en hun organisaties hun ideeën naar voor kunnen brengen? Mogen zij mee schrijven aan het beleidsprogramma als ervaringsdeskundigen? Ouderen zijn en blijven immers volwaardige burgers die een inbreng hebben in de samenleving. Ze willen hun ervaring en hun kunde ten dienste stellen. Ook voor de huisvestingsproblematiek zouden lokale kandidaten oog moeten hebben. Willen zij investeren in voldoende, betaalbare en kwaliteitsvolle woningen voor ouderen? Voorzien ze een aangepaste en bijkomende huurpremie en wordt er bij het toekennen van sociale woningen een billijk toewijzingsreglement voor ouderen voorzien? Hebben de
Je kan duidelijk te kennen geven wie je genoeg vertrouwt om de komende legislatuur te besturen.
kandidaten oog voor energiebesparende maatregelen zodat de energiefactuur van ouderen binnen de perken blijft? Gemeenten krijgen nu ook meer verantwoordelijkheden op het vlak van zorg- en hulpverlening. Het loont de moeite na te gaan wat jouw kandidaat met deze mogelijkheden wil doen. Zijn er plannen om mantelzorgers financieel te steunen zoals Ziekenzorg CM vraagt? Mogen mensen met een parkeerkaart voor personen met een beperking straks gratis parkeren op alle parkeerplaatsen in jouw gemeente? Zijn er initiatieven in het vooruitzicht gesteld om het openbaar vervoer te optimaliseren? Voor OKRA zijn dit belangrijke aandachtspunten. Mandatarissen van de christelijke arbeidersbeweging zullen deze bekommernissen als eerste delen. Stem dus op waardevolle kandidaten op 14 oktober. Stem voor een beter gemeentebeleid. Jan Vandecasteele Algemeen secretaris
Foto Jürgen Doom
OKRA-MOBIEL
Low Impact Man De centrale figuur als het om duurzaamheid gaat, is Steven Vromman - beter bekend als de Low Impact Man van Vlaanderen. Steven ging samen met zijn kinderen op zoek naar een manier van leven die zo weinig mogelijk schadelijke impact heeft op het milieu. In zijn boek Low Impact Man, praktische tips voor een ecologischer leven van wieg tot graf vertelt hij over die zoektocht, geeft hij achtergrondinformatie en tips voor een groener leven. Om je alvast te laten watertanden, trakteren we je alvast op een fragmentje uit zijn boek, uit het hoofdstuk vervoer. “Ik was met moeite twintig toen ik mijn eerste auto had. Het was de normaalste zaak van de wereld. Het was een vijfdehandse Citroën die je nog
met een zwengel kon starten. Mijn laatste wagen heb ik weggedaan begin 1995, daarna was ik nog enkele jaren gebruiker van een auto in een autodeelsysteem. Sindsdien leef ik lang en gelukkig zonder eigen wagen. Zo uitzonderlijk is dat niet, want in België doet 23 procent van de huishoudens het zonder auto. De voorbije jaren gebruikte ik af en toe de auto van de buurman of van mijn moeder, voor sommige uitstapjes of boodschappen. Samen goed voor ongeveer 1 000 kilometer per jaar. Als Low Impact Man wil ik het nog beter doen en helemaal zonder auto leven. Aangezien ik in de stad leef en er een ruim aanbod is van openbaar
vervoer, is dat zeker mogelijk. Een paar keer heb ik beroep gedaan op de fietskar van vrienden om bijvoorbeeld een voorraadje bier in te slaan of om naar de kringloopwinkel te fietsen. Toch heb ik ook enkele keren een auto gebruikt; voor het aankopen van houtplaten, planken en isolatiemateriaal waren fiets en openbaar vervoer namelijk geen optie. Daarvoor op zoek gaan naar paard en kar is zelfs voor mij wat te extreem. Tijdens de vakantie hebben we ook een aantal kilometer meegereden met de auto van de buurman. Om maar duidelijk te maken dat ik niet vind dat alle auto’s meteen moeten worden afgeschaft. We moeten ze alleen veel minder en anders gaan gebruiken.
→
okramagazine oktober 2012
Het centraal thema OKRA mobiel loopt op z’n laatste pootjes. Maar we laten het niet helemaal los: ook in het nieuwe thema Ik vind de aarde leuk - dat draait rond duurzame ontwikkeling - blijft mobiliteit een rol spelen.
9
De impact van transport
okramagazine oktober 2012
Zowel binnen de ecologische voetafdruk als voor de uitstoot van broeikassen neemt het aandeel van de auto hand over hand toe. Bij de start van de eerste oliecrisis waren er in België een goede twee miljoen wagens op de baan. Ondertussen zijn er meer dan vijf miljoen auto’s ingeschreven in ons land, en elk jaar komen er nog bij. Het aantal kilometers dat deze personenwagens rijden, neemt ook alsmaar toe. Meer dan 15 000 kilometer per jaar en per wagen, in totaal in België dus een 80 miljard kilometer. De bezettingsgraad van de wagens daarentegen neemt verder af. Waar je in 1970 in elke wagen gemiddeld nog 1,7 inzittenden kon vinden, is dit nu iets minder dan 1,4 personen. Het Federaal Planbureau heeft een aantal prognoses gemaakt en de toestand zal helemaal hopeloos worden. Het aantal wagens op de baan zal tegen 2030 met nog eens 36 procent toenemen en de gemiddelde snelheid tijdens de spits zal met 23 procent dalen.
10
De impact van koning auto laat zich op vele vlakken voelen. Vooreerst is er het verlies aan mensenlevens. België scoort op dat vlak nog steeds erg slecht met jaarlijks meer dan 1 000 verkeersdoden, 7 000 zwaargewonden en 58 000 lichtgewonden. Deze cijfers alleen al zeggen veel over de maatschappelijke prijs die we betalen voor ‘onze auto, onze vrijheid’. De gezondheidsproblemen gaan nog verder. De concentraties van fijn stof, waarvan ruim een derde rechtstreeks een gevolg is van het autogebruik, zorgen ervoor dat de levensverwachting van de Vlaming met acht maanden wordt ingekort. Naast het fijn stof zijn er ook problemen van geluidsoverlast, lichthinder en verkeers-
agressie. Wegverkeer speelt ook een belangrijke rol bij de klimaatproblematiek. Nu al wordt twaalf procent van alle broeikasgassen in Europa door het wegverkeer veroorzaakt, een aandeel dat blijft toenemen. Het probleem is al langer gekend, en er zijn ook enkele maatregelen genomen die de uitstoot moeten beperken. Maar aangezien auto’s groter en zwaarder worden, er steeds auto’s bijkomen en mensen meer rijden, kunnen we hier terecht spreken van een druppel op een hete plaat. Het feit dat bedrijfswagens door de overheid worden gesubsidieerd, zorgt ook voor veel overbodige wagens en kilometers. Verminderen van het gebruik van de auto is echter vooral een psychologische kwestie. We zijn zo afhankelijk geworden van onze vierwielers dat elke poging om hun impact te verkleinen gezien wordt als een aanslag op onze burgerrechten.
Minder rijden Technologische verbeteringen of milieuvriendelijkere brandstof kunnen de impact van het wegverkeer nooit voldoende verminderen. Dé belangrijkste opdracht is dus minder en anders gaan rijden. Te vaak gebruiken we de auto als paraplu of boodschappentas. Daarbij wordt een gevaarte van meer dan een ton in beweging gezet om een broodje van achthonderd gram te halen. Terwijl je met regenkledij en fietstassen ook even goed verder kan. De helft van alle verplaatsingen onder de vijf kilometer gebeurt met de auto. De wagen gebruiken bij korte verplaatsingen is erg milieubelastend omdat de motor een groot deel van de korte rit niet op temperatuur is. Het openbaar vervoer is naast de voeten en de fiets een andere
optie. De voorbije jaren zijn er heel wat inspanningen gedaan om het aanbod te vergroten (al is er ook nog veel werk aan de winkel). Het verschil is natuurlijk dat je voor een rit met het openbaar vervoer het best op voorhand je traject kunt plannen. Dat kan wel wat omslachtig lijken maar dankzij internet is dat ondertussen een stuk makkelijker. De volgende tabel maakt duidelijk wat de impact is van de verschillende vervoersmodi. UITSTOOT PER PERSOON (in g CO2/km) Fietsen of wandelen 0 Bus (afhankelijk van het 20 tot 80 aantal passagiers) Trein 20 Tram 0,5 Auto in de stad 103 (met drie passagiers) Auto in de stad 310 (met een passagier) Auto op snelweg 67 (met drie passagiers) Auto op snelweg 200 (met een passagier) Het verhogen van de bezettingsgraad is ook een mogelijkheid. Eerlijk gezegd zitten we nu met een economisch bijzonder weinig efficiënt vervoerssysteem. Tienduizenden mensen die elk in hun eigen wagen dezelfde route afleggen op hetzelfde moment. Samen rijden kan zowel georganiseerd worden voor werk, ontspanning als school. De auto verstandig gebruiken wil zeggen dat je boodschappen en uitstapjes wat gaat plannen en combineren. Hoe vaak doen we geen verloren verplaatsingen naar een winkel die net dicht is of om een boodschap te doen die we eigenlijk ook kunnen uitstellen tot we de volgende keer de auto
ThyssenK ru Monolif pp heet voortt aan
THYSSEN KRUPP E
NCASA Uw partne r voor com fort wonen in eigen huis abel . Een leven lang!
nemen? Een gemiddelde auto staat 95 procent van de tijd stil; het afstappen van een eigen auto is ook financieel een verstandige beslissing. Voor wie af en toe eens een auto nodig heeft, wordt in stedelijke gebieden het aanbod rond autodelen ook steeds groter. Daarbij kun je kiezen voor commerciële initiatieven zoals Cambio of de autodeelgroepen zoals Autopia, waarbij de deelnemers zelf hun auto ter beschikking stellen aan andere leden van de groep. Samen met het aanbod voor openbaar vervoer is het zeker mogelijk om in de stad van een grote mobiliteit te genieten zonder eigen auto.
Makkelijk de trap op en af? Met een traplift van ThyssenKrupp Encasa natuurlijk! Op ma at
Veder geeft hij in dit hoofdstuk nog concrete tips over ecodriving (zo zuinig mogelijke rijstijl), overwegingen bij de aanschaf van een andere auto en het gebruik van verschillende soorten brandstoffen.
l
be
& ilig
ta for
m
co
Ve
Voo ra lle tra pp en
Boek Low Impact Man vend Vraag vrijblij maat. op e rt fe of n ee
Bel gratis
0800 94 365
[email protected]
www.tk-traplift.be
okramagazine oktober 2012
In samenwerking met OKRA herwerkte Steven Vromman zijn boek Low Impact Man, praktische tips voor een ecologisch leven van wieg tot graf. Het is de neerslag van zijn ervaringen en een goed startpunt voor wie zelf aan de slag wil. Het biedt achtergrondinformatie, concrete oplossingen, geeft 400 tips en verwijst naar 200 websites. Kortom voldoende materiaal, zowel voor mensen die hun eerste groene stappen zetten als voor diegenen die al wat langer bezig zijn met duurzaam leven. OKRAleden kunnen dit boek kopen tegen amper 6 euro excl. verzending. Stuur je naam en adres naar
[email protected] of Ingrid Samson, Postbus 40, 1031 Brussel. Je krijgt het boek en de factuur thuis gestuurd.
11
okra-reizen
Met een gerust hart op reis In april van dit jaar veroordeelde het hof van beroep OKRA. OKRA mocht geen reizen meer organiseren zolang het niet over een vergunning zou beschikken. Intussen is de reisvergunning een feit en kan je terug met OKRA op reis. Een half jaar na de veroordeling, verkreeg OKRA haar reisvergunning. Dit betekent dat opnieuw duizenden mensen met een gerust hart de wereld kunnen verkennen. De reizen die OKRA organiseert, voldoen immers aan alle voorwaarden die het decreet op de reisbureaus oplegt. Trouwens, ook in het verleden beantwoordde OKRA aan de voorwaarden uit de reiscontractenwetgeving.
Wijzigingen? Wat betekent dit voor klanten van OKRA-REIZEN? Helemaal niets. De reisbegeleiding, de veiligheid, de
kwaliteit en de zorg voor elke deelnemer zijn de troeven van OKRA-REIZEN. Die blijven als een paal boven water staan. Op de documenten die je krijgt ter bevestiging van je reis, kan wel iets veranderen. Het adres van-
waar je de bestelbon en de factuur krijgt, kan gewijzigd zijn. Voortaan heeft OKRA immers zeven verkooppunten in Vlaanderen en Brussel. Vanuit deze verkooppunten worden reizen georganiseerd en geboekt.
De verkooppunten van OKRA-REIZEN: voor regionale reizen uit Oost-Vlaanderen: de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas, 03 760 38 10,
[email protected], www.okra.be/oostvlaanderen. voor regionale reizen uit West-Vlaanderen: Wijngaardstraat 48 C, 8500 Kortrijk, 056 26 63 53,
[email protected]. voor regionale reizen uit de provincie Antwerpen: Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen, 03 220 12 80. voor regionale reizen uit Limburg: Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt, 011 26 59 30. voor regionale reizen uit Oost-Brabant: Platte Lostraat 451, 3010 Kessel-Lo, 016 35 96 94.
okramagazine oktober 2012
voor regionale reizen uit Brussel: Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel, 02 555 08 30.
12
voor reizen van OKRA-Algemeen: Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel, 02 246 39 44, www.okra.be. Licentienummer 7305 voor Vlaanderen; A7305 voor Brussel.
Ben je geïnteresseerd in het reisaanbod van je provincie? Vraag dan een reisbrochure of informatie aan op het verkooppunt van je regio. Als CM-lid krijg je trouwens 15 euro korting op een reis.
OKRA-A
LGEMEE
WINTER
Verder weg Wil je verder weg? Dan zit je goed bij de reizen van OKRA-Algemeen. De winterbrochure is trouwens net verschenen! Twee toppers uit het aanbod zullen je alvast doen watertanden. Van 12 tot 19 februari 2013 kan je op cruise langs de kusten van Noorwegen. Langzaam trek je van Bergen richting poolcirkel. Je
vaart langs schilderachtige steden en laat je imponeren door de fascinerende natuur. Als je geluk hebt, zie je het spectaculaire noorderlicht. Onderweg kan je trouwens deelnemen aan een huskytocht en een tochtje met een sneeuwscooter maken. Trek je liever wat zuidelijker? Dan kan je van 20 tot 27 april 2013 met OKRA naar Corsica. Met zijn
N
2012-2
013
indrukwekkende rotskust, granieten huizen en prachtige stadjes, is dit eiland zeker het bezoeken waard. OKRA biedt je een afwisselende reis met boeiende daguitstappen, boottochtjes en voldoende vrije tijd. Meer info en meer reizen vind je in de nieuwe winterbrochure, te verkrijgen via 02 246 39 44 of
[email protected].
korting via website
HOME & INSPIRATIONS GREEN & GARDEN TRIPS & TRAVEL COOK & TASTE HEALTH & HAPPINESS HANDMADE & HOMEMADE CASUAL & OUTDOOR WEAR
01 » 04 NOV 2012 FLANDERS EXPO GENT 10 » 18 UUR
www. countryside. be
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
-2€
ACTIECODE: COU21
FOTO WWW.WOONTHEATER.BE
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
COUNTRYSIDE the authentic way of living
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
OKRA-SPORT
Een kwarteeuw sporten OKRA-SPORT bestaat dit jaar 25 jaar. Op 24 oktober wordt dit uitgebreid gevierd met een academische zitting. Jul Geeroms, een van de oprichters, blikt terug op de hoge vlucht die de sportwerking nam sinds 1987. “De eerste initiatieven rond gezondheid en lichamelijke conditie binnen KBG (nu OKRA) gaan natuurlijk al veel verder terug dan 1987. In de eerste jaargang van Herfstlicht (nu OKRA-magazine) werd al een lans gebroken voor ‘bejaardengymnastiek’. Begin jaren zeventig reisde medewerker Chris Vandaele het land rond met voordrachten over gezondheid”, zegt Jul. Vanuit zijn functie als Algemeen secretaris kon hij de geschiedenis van nabij volgen. “Vanaf het midden van de jaren zeventig ontstonden in de trefpunten de eerste wandel-, fiets- en turnclubs. Ook de regio’s namen initiatieven.”
okramagazine oktober 2012
Erkenning?
14
“De sport groeide en bloeide. Daarom waren we met het nationaal bestuur van KBG van mening dat het wenselijk was om een kader en structuur te scheppen om al die verspreide sportinitiatieven te coördineren. Zo konden we de sportwerking verder uitbouwen. De oprichting van Seniorensport (sinds 2006 OKRA-SPORT) in november 1987 was een feit. De aanvraag tot erkenning liep toen echter op een sisser af. Want niet iedereen was blij met onze komst. De overheid vreesde dat de sportfederatie van KBG de verzuiling van de sport in de hand zou werken. De andere sportfederaties verzetten zich dan weer tegen deze nieuwe federatie waarmee ze de subsidiepot zouden moeten
delen. Uiteindelijk duurde het nog zes jaar vooraleer de overheid en BLOSO de Seniorensport erkende en subsidieerde.”
Verzekering, lessen en evenementen “De erkenning was een belangrijk moment. Zo konden we personeel aanwerven en een structuur op poten zetten waarmee de sportwerking verder kon worden uitgebouwd. We konden zorgen voor een goede verzekering en pakken lesmateriaal en organiseerden heel wat evenementen”, weet Jul. “Sindsdien nam de sportfederatie een hoge vlucht. Dat bewijzen ook de cijfers. Na het eerste jaar hadden we 18 043 aangesloten sportievelingen in 503 trefpunten. Dit jaar ronden we de kaap van de 45 000 leden en zijn er zo’n 900 trefpunten met een sportwerking.”
Drie periodes “Als ik terugblik, onderscheid ik duidelijk enkele grote periodes. De eerste tien jaar lag het accent vooral op de vorming van dans- en gymleraren. Daarop volgden tien jaar van jaarlijks weerkerende evenementen zoals de nationale wandeldagen, petanque- en volleybaltornooien, joggings en regionale en provinciale happenings. De jongste vijf jaar zijn deze van de campagnes. Elke stap telt! en Elke trap telt zetten heel wat senioren in beweging. Intussen zijn we een beweging in beweging met een zeer uitgebreid aanbod voor sporter en begeleider. En dat is goed. Wat de toekomst brengt, weet ik niet maar ik voorspel OKRA-SPORT nog vele mooie, actieve en sportieve jaren.” Tekst Johan Breugelmans en Wim Bogaert
‘We zorgden voor een goede verzekering en pakken lesmateriaal en organiseerden heel wat evenementen.’
’S O kt. EM 4 o KD 1 O ag O K nd zo
O
n e p
n e g a d r u e d
GRATIS
GRATIS* inductie- * vaatwas kookplaat twv €1 699,twv €1 399,-
+
Belgische betaalbare kwaliteit
Pootjes
TORONTO - DESIGN ** Richtprijs: € 7 520,-
Sokkel
Een Dovy keuken vind je enkel in een Dovy toonzaal Aalst
De Gheeststraat 1 053 70 20 94
Grimbergen
Vilvoordsesteenweg 397 02 251 30 64
Hasselt
Genkersteenweg 297 011 25 55 20
Herent
Brusselsesteenweg 16 016 58 44 75
Ieper
Jaagpad 7 - Noorderring 057 21 45 00
Maldegem
Koning Leopoldlaan 89 050 30 04 67
Mechelen
Schoten
Antwerpsesteenweg 191 b 015 20 51 15
Bredabaan 1161 03 644 18 58
Oostakker (Gent)
Sint-Genesius-Rode
Roeselare
Sint-Niklaas
Antwerpsesteenweg 1066c 09 356 85 85
Meensesteenweg 320 h 051 20 50 15
Waterloosesteenweg 246a 02 380 30 85
Heidebaan 71 03 776 30 61
Turnhout
Steenweg op Gierle 267 014 41 04 28
Waregem
Gentseweg 467 056 60 53 48
Wij maken ùw keuken!
Zuienkerke
Blankenbergsesteenweg 10 050 31 11 34
Altijd open op zondag | Gesloten op woensdag | www.dovy.be SCHRIJF JE IN VOOR EEN BEDRIJFSBEZOEK IN DE FABRIEK IN ROESELARE! Meer info zie: www.dovy.be/bedrijfsbezoeken
*
Actie geldig tot en met 31/10/2012 voorwaarden zie één van onze toonzalen. Vaatwas: AEG F99015VIOP & Inductiekookplaat AEG HK8544001M
**
Richtprijs = Inclusief levering & plaatsing, excl. BTW, excl. toestellen en met laminaten werkblad.
okramagazine oktober 2012
“Onze kasten zetten we NIET op pootjes, maar WEL op een oerdegelijke sokkel. Zo buigt de bodem niet door onder het gewicht van de keuken.”
15
PRIKKERTJES
Armoede verjaart niet Een op de vijf ouderen wordt geraakt door armoede. Deze groep loopt veel meer risico in armoede verzeild te raken dan de doorsnee bevolking. Daarom stelt Welzijnszorg ouderen centraal in haar eindejaarscampagne van dit jaar. Een verjaardag zou een feest moeten zijn: cadeautjes, de hele familie bij elkaar, mooie wensen. Ook mensen in armoede blazen elk jaar een kaarsje uit. Vaak heeft dat kaarsje een bittere nasmaak want armoede verjaart niet. Wie in armoede leeft, vecht elke dag om de eindjes aan elkaar te knopen. Op hogere leeftijd uit de armoede geraken, is nog veel moeilijker.
Vier pijnpunten Met de campagne ‘Armoede verjaart niet’ wil Welzijnszorg vier pijnpunten naar voor schuiven die wegen op het armoederisico bij ouderen. Onontbeerlijk is een leefbaar inkomen. Voor ouderen betekent dat uiteraard een voldoende hoog
Ook jij kan de campagne van Welzijnszorg steunen. Zet je handtekening op www.armoedeverjaartniet.be of steun Welzijnszorg financieel op rekeningnummer BE21 0000 0000 0303. Vul deze gestructureerde mededeling in, dan is meteen duidelijk dat de overschrijving via OKRA kwam: +++201/1000/01185+++. Meer info via 02 502 55 75.
okramagazine oktober 2012
Het risico op een leven in armoede ligt bij ouderen veel hoger dan bij de rest van de bevolking. Een op de vijf ouderen wordt geraakt door armoede. Gemiste kansen op de arbeidsmarkt, ziekte, faillissement of echtscheiding kunnen mensen de armoede induwen. Kansen om hogerop te klimmen, zijn er niet meer. Het pensioen zal immers niet meer drastisch toenemen.
16
Ouderen ervaren veel drempels om te kunnen deelnemen aan het sociale leven. Uit angst om niet rond te komen, gaan ouderen besparen op ontspanning, het verenigingsleven en vervoer. Ook eenzaamheid speelt een grote rol.
pensioen. Vaak is het wettelijk pensioen onvoldoende en niet in verhouding tot de reële levenskosten. Op de tweede plaats pleit Welzijnszorg ervoor dat zorg betaalbaar blijft. Naarmate mensen ouder worden, hebben ze vaker nood aan medische en andere zorg. De kostprijs hiervan kan oplopen. In België kunnen 41 procent van de 65-plussers hun uitgaven voor gezondheidszorg maar moeilijk betalen. Ten derde ijvert Welzijnszorg voor gezonde en betaalbare woningen. Al beschikken drie op de vier ouderen over een eigen woning, dat is geen garantie om niet in armoede terecht te komen. Vaak zijn de woningen oud en hebben ze weinig comfort. Geld voor nodige verbouwingen is er niet altijd. Wie moet huren, is er dikwijls nog slechter aan toe. Tenslotte is er naast deze drie materiële drempels ook een vierde pijnpunt.
Vier eisen Om aan deze pijnpunten te verhelpen, stapt Welzijnszorg eind november naar de overheid met vier concrete eisen. Welke dat zijn, wordt pas eind november bekend gemaakt. Om deze eisen kracht bij te zetten, voert Welzijnszorg vanaf eind november overal in Vlaanderen actie. Informeer of jouw gemeente of trefpunt ook iets onderneemt.
LOW VISION LAAT JE ADVISEREN IN DE THUISZORGWINKEL Heb je last om de kleine letters op de verpakking in de winkel te lezen? Of heb je moeite met het lezen van de krant? Ontdek onze Low Vision producten die je hiermee kunnen helpen.
Kan jij de energierekening nog betalen? Nu de winter voor de deur staat, loopt de energiefactuur weer op. Sommige groepen komen echter in aanmerking voor een tegemoetkoming. Personen met een leefloon, een inkomensgarantie voor ouderen of een tegemoetkoming aan personen met een handicap van de FOD Sociale Zekerheid hebben recht op het maximumtarief voor gas en elektriciteit. Dit tarief is bij elke leverancier gelijk en is meestal het voordeligste tarief dat je kan krijgen. Ook een kind met een handicap dat daarvoor verhoogde kinderbijslag krijgt, geeft recht op dit voordeel. In principe wordt dit recht automatisch toegekend. Het staat vermeld op je energiefactuur. Personen met een verhoogde verzekeringstegemoetkoming bij het ziekenfonds of met een beperkt inkomen en personen met schuldenlast kunnen een tussenkomst vragen van het Sociaal verwarmingsfonds. Je hebt slechts zestig dagen tijd om de factuur van huisbrandolie, verwarmingspetroleum of propaangas voor te leggen aan het OCMW van je gemeente. Het recht op de verhoogde tegemoetkoming herken je aan het eindcijfer 1 van de code op je ziekenfondsklever, bv. 121/121. Meer informatie via 078 05 08 05 of
[email protected].
STAANDE LOEP
HANDLOEPEN keuze uit verschillende types en vergrotingen
ZAKLOEP zeer handig formaat om mee te nemen
ELEKTRONISCHE LOEPEN voor wie een hoogcontrast scherm en elektronische vergroting nodig heeft LOEPLAMP geschikt voor mensen met een visuele beperking die graag willen lezen of fijn werk willen doen BRILLOEP Kan o.a. gebruikt worden om naar TV te kijken te lezen of fijn werk te doen
Vraag naar onze productfolder met ons volledig gamma Low Vision producten. De adressen van de Thuiszorgwinkels vind je op onze website of via 02 246 49 49.
www.thuiszorgwinkel.be
OVER WAT TELT
Niets
okramagazine oktober 2012
blijft duren
18
Jan Van Rompaey (71) begon bij de radio met Toost, gevolgd door Zomaar en Janenalleman als bekendste programma’s. Voor televisie maakte hij honderden reportages voor Echo en Terloops. Hij presenteerde zo’n 450 rechtstreekse praatprogramma’s waaronder Argus, Zeker Weten, Schermen, Jan Publiek en Ombudsjan. Hij pakte uit met hypermoderne snufjes als straalverbindingen en televoting. Nu schrijft hij hoofdzakelijk nog Verhalen uit Gasthuisberg voor het UZ-patiëntenblad. Tijd om de balans te maken of heeft hij nog andere plannen?
voor- en nadelen: het gemak van goed geïnformeerd te zijn maar ook de respectloze kritiek op Twitter zodra een presentator zich verspreekt. Politici die zichzelf de aandacht in tweeten terwijl ik verwacht dat ze hun dossiers ernstig aanpakken. Inspirerende muziek en beelden delen is voor mij prima maar ik hoef echt niet te weten of iemands eitje ′s morgens lekker smaakte of niet.”
“Wat me het meest is bijgebleven van de duizenden mensen die ik ontmoet heb in mijn leven is moeilijk te zeggen. De ene keer lag ik dubbel van het lachen bij een interview met Fernandel, de andere keer schoten er tranen in mijn ogen omdat een vrouw vertelde dat haar man kanker had en de hele studio doodstil werd. Ik stond doodsangsten uit toen ik met Les médécins motards in Parijs als een gek tegen 140 km/u door een file raasde, om op die manier supersnel bij een ongeval te geraken. En zo zijn er honderden voorbeelden.”
Lust en onlust
“Ja, ik ben altijd geïnteresseerd geweest in techniek. Dat heb ik van mijn vader geërfd. Maar toch waren het de gasten en hun specifieke verhaal die in mijn programma's centraal stonden. Mijn journalistieke nieuwsgierigheid heeft me overal gebracht: ik wilde weten wie iemand was, hoe iets werkte, wat er achter zat. Maar daarnaast ben ik ook ijdel: ik heb altijd geprobeerd om spraakmakende programma’s te creëren, mensen te amuseren en tegelijk ook te vechten tegen onrecht. Een vrouw die genas van borstkanker kreeg geen schuldsaldoverzekering, dus inviteerden we een bankdirecteur en lieten het publiek voor haar sympathiseren. Ook taboe-onderwerpen ging ik niet uit de weg. Integendeel, ik zocht ze net op en dat hield in dat
De rechtstreekse praatprogramma’s waren voor mij een uitdaging, zeker met de nieuwe technische snufjes die ik erin wou hebben. Ik heb veel van dichtbij meegemaakt: de eerste satellieten en de tv-uitzendingen in 1953, de overstap van wit-zwart naar kleur, de afstandsbediening, de video, de digitale televisie, het breedbeeldscherm, de satellieten, Rudi Vranckx rechtstreeks vanuit Irak, internet, sms in de uitzending, de smartphone…”
Soms is het er over “Ik begrijp niet hoe het werkt, maar Google is een fantastische machine. Wat we vroeger zochten in bibliotheken vinden we nu met een muisklik op de computer. Tegenwoordig maakt iedereen ook media en dat heeft zo z'n
“Ik ben een workaholic. Ik heb heb mijn werk heel graag gedaan, al was het een mengeling van lust en onlust. Want wat we maakten, was niet vanzelfsprekend: rechtstreeks en dus onvoorspelbaar. Tijdens de minuten voor het begin van een uitzending, voelde ik mijn maag krimpen. Op mijn 65ste ben ik officieel gestopt. Ik was te oud om nog in beeld te komen, het werd me letterlijk gezegd en dat raakte me. Tijdig plaats maken voor jong talent oké, maar iemand met jarenlange ervaring kan een coachende rol op de achtergrond blijven spelen."
Van briljant tot hulpbehoevend “Thuis waren we met drie kinderen: ikzelf en mijn twee zussen. Mijn vader was burgerlijk ingenieur bij de spoorwegen. Bij een treinongeval nabij Leuven zag ik hem rekenen hoe een kraan een locomotief kon optillen om zoveel mogelijk mensenlevens te redden. Hij werkte dag en nacht en dat was voor mijn moeder niet gemakkelijk. Zij was een sterke vrouw uit een gezin met negen kinderen.
“Of ik nu over de dood pieker of niet, het maakt geen verschil. Daarom doe ik het ook niet.”
→ okramagazine oktober 2012
Journalistiek en techniek
ik soms razendsnel moest beslissen wat ik ging uitzenden. Denk maar aan de man die een moord pleegde op een kerkhof, de laatste beelden van An en Eefje of de gruwel van een oorlog. Ik ben ervan overtuigd dat je het maar bewijst door het te tonen maar wel met veel respect.
19
okramagazine oktober 2012
“Dat we geen kinderen hebben, blijft een gemis. Maar we proberen het positief te bekijken.”
20
Ze was leerkracht maar bleef al snel thuis. Ze wou dat ik een gewoon vak deed, vond de tv maar een verdacht milieu. Zacht en bekommerd om anderen, zo zou ik haar beschrijven. Mijn moeder is 92 geworden. Tot het echt niet meer kon, woonde ze alleen in een groot huis. Daarna verhuisde ze naar een home. Mijn vader is niet oud geworden. Op het einde van zijn carrière is hij in een depressie geraakt. Hij had te hard gewerkt, te weinig genoten. Uiteindelijk is hij door de
medicatie weggedeemsterd en kreeg hij Alzheimer. Ik ben peter van de Alzheimerliga en van een project van CERA dat hulpbehoevende ouderen ondersteunt. Ik vind dat mijn plicht als BV om me te engageren. Mijn vader heeft lang en veel geleden: groot en sterk als hij jong was maar zo fragiel en eenzaam op het einde van zijn dagen. Alzheimerpatiënten beseffen bij het begin van hun ziekte heel goed wat hen overkomt, daarom zwijgen ze vaak om vooral niets verkeerds te zeggen. Ook mijn vader sloot zich lang-
zaam op in zichzelf en takelde af, mentaal en fysiek. Dat was erg pijnlijk.”
Hard werken zit me in het bloed “Wij zijn opgegroeid met hard werken. ‘Alleen zo kan je er komen’, werd ons geleerd. Genieten kwam pas op de tweede plaats. Nu kan ik me gelukkig wel die dingen permitteren: thuis in alle rust een lange tv-uitzending bekijken bijvoorbeeld. Natuurlijk zou ik nog een programma kunnen maken of een boek schrijven:
Het gemis van kinderen “Nee, jammer genoeg hebben we geen kinderen. We hadden er wel gewild en voelen dat gemis nog altijd. Maar de wetenschap was toen niet wat ze nu is. Mensen van mijn generatie zijn intussen opa en spenderen veel tijd met hun kinderen en kleinkinderen. Daar kunnen mijn vrouw en ik niet op terugvallen maar ik probeer het positief te zien: ondanks het gemis gebruiken we de vrijgekomen mogelijkheden.”
Verhalen uit Gasthuisberg “Een gigantisch ziekenhuis als Gasthuisberg is voor een journalist een ongelooflijke biotoop: er zijn patiënten, bezoekers, medische teams, administratie, techniek, onderzoek. Je ontdekt er veel diepmenselijke gevoelens, je ontmoet er een halfzatte man die pas vader werd maar ook ouders van een ongeneeslijk ziek kind. De grens tussen leven en dood is niet groot: soms gaat leven verder, soms net niet. Dat fascineert me.
In Gasthuisberg gebruik ik mijn ruime mensenkennis en doe ik er dagelijks ook veel nieuwe op: zonder menselijke bagage kan je geen interviews doen. Mensen vertellen me vaak hun hele leven, tot in het kleinste detail. Dan ben ik een luisterend oor. Keer op keer valt het me op hoe sterk en moedig mensen zijn. Wie ziek is, ervaart vaak een levenskracht die hem helpt de ziekte te overwinnen. En wat een ander overkomt, is nog altijd erger dan wat je zelf meemaakt: de man die kanker heeft en moet doodgaan vindt het erg van die man in z’n rolstoel die zijn eten morst. Maar die wijst op zijn beurt weer naar zijn vrouw en zijn mooie kinderen. Voor dat doorzettingsvermogen, ondanks de aftakeling, heb ik veel respect. Onlangs zag ik twee vrouwen die allebei borstkanker hadden. Ze waren lotgenoten en goede vriendinnen geworden. Schaterlachend zaten ze buiten op een bank.”
Nadenken over doodgaan “Ik ben weinig met de dood bezig, te weinig allicht. Hoe meer mensen rond mij wegvallen, hoe groter het besef dat het dichterbij komt. Intussen tikt de tijd en wie weet word ik zelf ook ziek. Het is laf om de dood weg te duwen maar anderzijds maakt het toch geen verschil, of ik daar nu over pieker of niet. Ik hoop dat ik er nog lang en gezond mag zijn maar eigenlijk is het niet mijn probleem. Ik wil er wel voor zorgen dat alles geregeld is: je kan mensen niet zomaar achterlaten, vind ik.”
Mijn werk is niet af “Ik heb een leuke job en een leuk leven gehad. Ik heb gedaan wat ik wou doen en genoten van de vrijheid. Spijt heb ik niet. Wel het gevoel dat het nog niet af is… Soms denk ik eraan nog een laatste boek te schrijven, een laatste programma te maken want ik word ouder. Maar tegelijk weet ik niet of ik er een half jaar tijd wil voor uittrekken: er is nog zoveel ander leuks te doen. Ontdekkingen op het internet, reizen om mensen en landen te zien. Maar hoe lang ik het nog allemaal kan doen, weet ik niet: zelfs na mijn rugoperatie kreun ik onder de artrose als ik acht uur op een vliegtuig zit. De mogelijkheden nemen af en toch wil ik, samen met mijn vrouw, mijn tijd zo intens mogelijk benutten. Niks doen, dat gaat me niet. Het is alsof de onrust me gaande houdt. Ik heb ooit een programma met montages van archiefopnamen gemaakt. Dat eindigde steevast met het gedicht Niets blijft duren van Gilbert Coghe. En zo is het… Niets, tenzij die onrust diep in mij.” Niets blijft duren niet de vuren niet de muren van het ouderlijk huis niet de kinderen in de straat niet de vrienden ’s avonds laat niet de tuin in stille pracht niet mijn zoon die gretig lacht niet de vogels in de bomen niet de dag die nog moet komen niets blijft duren tenzij die onrust diep in mij dat onophoudelijk geruis. Tekst Dominique Coopman Foto's François De Heel
okramagazine oktober 2012
mijn journalistieke nieuwsgierigheid is niet weg. Ik lees drie kranten per dag, ontdek meer literatuur. Op dit moment ben ik bezig in Gestolen leven, een roman over een knaap in Noord-Korea. Maar ook het dagelijkse leven van vroeger fascineert me. Sinds ik op pensioen ben, heb ik wel minder sociale contacten. Een paar collega’s zijn vrienden gebleven maar die kring is beperkt. En er zijn natuurlijk ook al veel mensen weggevallen: enkele jaren geleden verloor ik mijn beste jeugdvriend aan een hersentumor. Met hem ging ik als kind het land afrossen met de fiets.”
21
BOEKEN
Graaien Het was graaien, niet tijdens de laatste solden in de winkel, maar in de romankorf. Wij graaiden voor jullie vier boeken uit de mand die het herfstgevoel wat kunnen verlichten.
Ira’s bekentenis
het wrede oorlogsverleden. Een beklijvend boek dat niemand onverschillig laat. Auteur Shoshi Breiner is de moeite van het ontdekken waard!
Een ongelooflijk interessant boek met thema’s die niemand onberoerd laten. Een Israëlisch-Nederlandse familie zit een hele week samen om te rouwen voor de overleden 85-jarige Ira. Tussen zijn achtergelaten papieren vinden ze een schrift waarin hij vertelt over een moord die hij pleegde op de verrader van zijn ondergedoken familie. Tijdens de oorlog woonde de joodse familie in Nederland en alleen Ira en zijn jongere broer David hebben de holocaust overleefd. Is die bekentenis echt of niet? David, zijn echtgenote, kinderen en kleinkinderen komen elk afzonderlijk aan het woord en laten ons meekijken in hun eigen problemen. Een verrijkende generatieervaring. De lezer wordt constant heen en weer geslingerd tussen afscheid nemen en zelf opnieuw verlaten worden. Je voelt hoe een generatie jeugd op zoek is naar identiteit binnen een familie die nog altijd in de schaduw loopt van
Een klassiek Russisch epos, in de lijn van Anna Karenina, Oorlog en vrede, Schuld en boete en andere lijvige turven van grote klassieke meesters. Boris Zjitkov (1882-1938) schreef deze roman in de jaren 19291934, tussen zijn bekende kinderboeken door. De roman werd echter voor het eerst gepubliceerd in 1941 en raakte wat verloren in de woeste oorlogsjaren. Zjitkov schetst zijn verschillende personages in het kader van het revolutionaire Rusland van 1905. De roman speelt zich af in Odessa. Rusland is in beroering, het tsarendom wankelt en de revolutionaire ideeën krijgen meer scherpte. Viktor Vavitsj wordt politieagent en verdedigt het zieltogende tsarendom. Zijn opponente
Shoshi Breiner.
Donato Carrisi.
Het tribunaal van de ziel De Italiaanse auteur Donato Carrisi (1973) is jurist en criminoloog. Zijn eerste thriller De souffleur werd een bestseller. Rome vormt de thrillerlocatie. Een meisje verdwijnt en Clemente leidt het onderzoek dat daarop volgt. Marcus is penitensiere (jager van de duisternis): getraind om afwijkende elementen in een misdaad te herkennen en de verborgen kant van het kwaad te ontdekken. Verder is er ook nog de politiefotografe, Sandra. Deze roman is een stukje Aspe maar dan op een veel hoger niveau. De roman raakt omdat er morele vragen in gesteld worden, zoals de keuze tussen vergeving en wraak. De auteur sluipt samen met zijn lezers in het hart van de mens maar dan wel langs de kant van het kwaad.
okramagazine oktober 2012
Viktor Vavitsj
Nadezjada kiest voor de revolutionairen. Doorheen hun zorgen van alledag voltrekt zich traag maar onafwendbaar en meedogenloos, de revolutie. 686 bladzijden lang word je in de houdgreep gehouden van dit meesterwerk. Een aanrader voor urenlange spanning.
22
Arnon Grunberg.
De man zonder ziekte Op een bepaald moment moet een mens eens iets anders durven dat het gewone: een roman lezen van een auteur uit een generatie die niet meer de mijne is. Ik koos voor Arnon Grunberg. En… het is een meevaller geworden! Een ethische roman waar een doorsnee man gekarteld wordt in de raderen van het systeem. Een systeem dat hem tenslotte vermaalt tot het meest pure niets. De man zonder ziekte is het verhaal van Sam, een gedreven jonge architect, die hopeloos verdwaald raakt in de grijparmen van het nieuwe Babylon (Dubaï). Daar werkt hij aan een groot bibliotheekcomplex. Maar Sam is te veel mens, te weinig strijder: alledaags maar architectonisch heel creatief. Grunberg is een sterke stylist maar mist misschien wat vlees aan het literaire been. Of ligt dat dan aan mijn generatie,
die dat schrale literaire nihilisme niet aankan? Enkel door het te proberen, kom je het te weten. Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne
Shoshi Breiner, Ira’s bekentenis, Nieuw Amsterdam Uitgevers 2012, 379 blz., 21,95 euro. Boris Zjitkov, Viktor Vavitsj, Atlas 2012, 692 blz., 49,95 euro. Donato Carrisi, Het tribunaal van de ziel, Wereldbibliotheek 2012, 376 blz., 19,90 euro. Arnon Grunberg, De man zonder ziekte, Nygh & Van Ditmar, 220 blz., 17,50 euro.
DE ZILVERTORENS,
Nieuw in hartje Poperinge: 48 levensloopgeschikte appartementen
Uniek woonconcept met zorg op maat
De 4 pijlers van dit totaalconcept • Toplocatie in Poperinge: meerwaarde verzekerd • Betaalbare zorg en diensten dankzij CM-Zorgmakelaar: 24/24 SOS-dienst, thuisverpleging, poetshulp, … • Zorgeloos verhuurrendement door tekort aan aangepaste woningen voor senioren • Behoud van uw persoonlijke vrijheid CM -Zorgmakelaar en wooncomfort Wonen in welzijn Op 11 en 20 september, om 19u in Domein De Lissewal, Bolle Meersstraat 28, 8906 Elverdinge, met trendwatcher Herman Konings (enkel op 11/9).
Te koop vanaf € 199.000 (Excl. BT
W)
SIL-ad Okra 210x99 Pop.indd 1
Vooraf inschrijven is verplicht en kan via www.zilvertorens.be of contacteer Valérie Dujardyn, verantwoordelijke commerciële dienst, telefonisch: T 056/53 13 09 of via mail:
[email protected]
www.zilvertorens.be
okramagazine oktober 2012
Gratis en vrijblijvende infosessies: schrijf u nu in!
6/09/12 14:11
23
TENTOONSTELLING
De woordenschat van Guido Gezelle
okramagazine oktober 2012
Je zou het niet vermoeden maar Brugge heeft ook een stille kant. Daar werd, aan de rand van de Kruisvest, in 1830 Guido Gezelle geboren. In alle stilte, niets wees erop dat de man zou uitgroeien tot een van onze belangrijkste dichters. Zijn geboortehuis is nu een museum, met een overzicht van zijn leven en werk en nog tot 11 november de tentoonstelling over Hiawatha, de Indiaan in Gezelle.
24
′k Hoorde zo geerne de veugelkens schufelen’, waren de laatste woorden van de priester-dichter toen hij in 1899 in Brugge stierf, na een bewogen leven als leraar in de seminaries van Roeselare en Brugge en een rijk leven als dichter. In het Gezellemuseum dat vorig jaar een nieuwe opstelling kreeg, worden die twee werelden samengebracht in vijf thema’s, met als rode draad de Woordentas, een greep uit de 150 000 fiches die de dichter aanlegde over woorden en uitdrukkingen die hij in gesprekken onderweg of in oude boeken tegen kwam. Hij onderzocht ze op hun klank en hun mogelijkheden tot het vormen van weer nieuwe woorden. Want dich-
ten was voor Gezelle een manier om wat geen taal had toch te doen spreken.
Natuur, religie en vriendschap “Niets ging Gezelle meer ter harte dan de natuur”, vertelt Inge Geysen, medewerkster van het museum. “Hoewel hij voor de mooie tuin die bij dit museum hoort als kind wellicht nog geen aandacht had, heeft hij talloze gedichten geschreven over dieren en planten. Heel bijzonder hier is zijn boodschap van de vogels, waarin hij met alle mogelijke klanken hun geluiden probeert na te bootsen. Hij schreef het bij de opening van een museum voor
opgezette dieren in het seminarie van Roeselare. Die interesse voor opgezette dieren was trouwens een familietrekje. Maar evengoed is De Slekke een Gezelle-gedicht, waarvan zelfs gezegd wordt dat het een zelfportret is: ernstig, gekweld en bang voor agressie bovengronds.” Als priester speelde ook religie een belangrijke rol in zijn werk. “In Speculo verwijst duidelijk naar zijn geloof dat hij na zijn dood met God zal zijn”, gaat Inge verder. “Hij maakte gelegenheidsgedichten bij kloosterjubilea, priesterwijdingen en bidprentjes.” En verwoordde iemand mooier de vriendschap dan in Dien Avond en die Rooze?
Taal en volkskunde Naast het spel met zijn onuitputtelijke woordenschat, schreef Gezelle ook in verschillende tijdschriften. Met de Duikalmanak
De Indiaan in Gezelle De tijdelijke tentoonstelling over Gezelle’s vertaling van de Song of Hiawatha opent een schrijfboek dat vandaag nog door weinigen gekend of gelezen is. In 1855 publiceerde de Amerikaan Henry Longfellow een Indianenepos over de figuur Hiawatha die oorlogvoerende stammen had verenigd en in de geschiedenis van NoordAmerika als een belangrijke leider is blijven verder leven. Het epos had alles om Gezelle’s aandacht te trekken”, zegt Inge. “Rijk aan woordenschat, een lied met een
lengte van 22 hoofdstukken als voorbeeld voor spreekpoëzie, het volgehouden metrum en de verbinding van religie met de natuur.” Gezelle gebruikte het onmiddellijk in zijn lessen Engels. Toen een student het wilde vertalen, stond hij hem met raad en daad bij. “Maar uiteindelijk distantieerde hij zich van dat werk en werd het nooit uitgegeven”, zegt Inge. “Gezelle begon aan een eigen vertaling maar wij noemen het liever een herdichting. Hij zocht nieuwe woorden die de sfeer van de Grote Meren weergaf, hield het ritme aan en voegde er poëtische beelden aan toe.” In de tentoonstelling liggen eerste drukken van de Song of Hiawatha naast de versie van Gezelle die in 1886 werd uitgegeven. Enkele authentieke objecten uit de Indianencultuur illustreren hoe gedetailleerd beide schrijvers
omgingen met hun taal. Een belangrijk deel van de tentoonstelling zijn de opzoekingen die Gezelle voor deze vertaling deed. Zoals verwacht, ging hij zeer grondig te werk om de levenswijze van de Indianen te doorgronden. “We bezitten correspondentie met West-Vlaamse missionarissen die destijds in grote getale naar Noord-Amerika trokken”, vertelt Inge. “Gezelle was toen doodgraag meegegaan maar de kerkelijke overheid hield hem hier, omdat zijn schrijfpen hier veel beter kon worden ingezet.” Die houding heeft ons een briljant dichter nagelaten: Wat waart, of wat zijt of wat zult gij zijn? Een blinkend knopke fijn, dat nimmer van ’t schrijven zijt moe… (uit Het Schrijverke). Tekst Suzanne Antonis
Info Bruggemuseum-Gezelle Rolweg 64 – 8000 Brugge, www.museabrugge.be. Open van 9.30 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17.00 uur, gesloten op maandag. Tickets: 2 euro, jongeren tot 25 jaar: 1 euro. De tentoonstelling De Indiaan in Gezelle, Longfellows Song of Hiawatha vertaald, loopt nog tot 11 november 2012.
okramagazine oktober 2012
was hij de grondlegger van de scheurkalender. Zelf richtte hij Loquela op, waarin hij wetenschappelijke artikels publiceerde over taalonderzoek. “Uiteindelijk is dat en het experimenteren met klanken de voedingsbodem van zijn dichterschap”, zegt Inge, “en werd hij later vooral daarom bewonderd. Voor Paul Van Ostaijen was hij een inspiratiebron, Hugo Claus verwees in een van zijn boeken letterlijk naar een vers van Gezelle.” Of luister in het museum eens hoe Willem Vermandere Moederken zingt en halfweg struikelt. ‘Verdraaid,’ zegt de zanger, ‘die Gezelle was een deugniet, met zijn rare uitvindsels. Maar het metrum, dat klopt altijd!’
25
FILM
Drama met en zonder kostuum Twee drama’s deze maand. Een hedendaags melodrama en een historisch familiedrama. Beide films van hoge kwaliteit.
Een intens melodrama
Kostuumfilm met inhoud Het Deense historisch drama A Royal Affair van Nikolaj Arcel vertelt het verhaal van prinses Caroline Mathilde die in 1766 als vijftienjarige uitgehuwelijkt werd aan de zeventienjarige schizofrene Deense koning Christian VII. De
okramagazine oktober 2012
Met De helaasheid der dingen veroverde regisseur Felix Van Groeningen zich een plaats bij het kruim van de Vlaamse cineasten. Met zijn jongste film The broken circle breakdown bevestigt hij zijn talent. Deze film opende het Gentse filmfestival en komt op 10 oktober in de zaal. Tussen Didier en Elise is het liefde op het eerste gezicht. Zelfs wanneer Didier niet klaar lijkt om de verantwoordelijkheid voor een kind op zich te nemen, versterkt de komst van baby Maybelle hun liefde en geluk. Maar wanneer Maybelle zes is, slaat het noodlot toe onder de vorm van een levensbedreigende kanker. Waar Didier en Elise elkaar steunen tijdens de ziekte van hun kind, verliezen ze elkaar tijdens hun rouwproces. Dat Didier een overtuigd atheïst is voor wie de wetenschap primeert en dat Elise toch nog ergens gelooft, speelt zeker een rol bij het uit elkaar groeien. Hij slaagt er enkel in zijn verdriet in woedeuitbarstingen te uiten, terwijl zij troost vindt in het geloof en de overtuiging dat er toch iets moet zijn na de dood. Van Groeningen weet zijn intens
drama levensecht te houden, vervalt nooit in overdreven sentimentaliteit maar weet mooie poëtische momenten in zijn film in te bouwen. Hij schuwt het gebruik van close-ups niet en weet dankzij die beelden heel wat momenten nog sterker en aangrijpender te maken. Hoewel de film allesbehalve chronologisch verloopt, heeft een geboeid publiek dankzij de knappe montage geen moeite het verhaal te volgen. Veel van de kracht van de film wordt geleverd door de uitstekende acteurs Johan Heldenbergh als Didier en Veerle Baetens die schittert als Elise. Een zeer belangrijk element van The Broken circle breakdown is de heerlijke geluidsband met pure countrymuziek. Tijdens de optredens van de bluegrassband bewijzen Heldenbergh en Baetens dat ze ook muzikaal heel wat pijlen op hun boog hebben.
The broken circle breakdown.
26
A Royal Affair.
onstabiele Christian lijkt zich enkel te laten beïnvloeden door zijn lijfarts Johann Struensee, een idealistisch dokter met vooruitstrevende politieke ideeën. Struensee weet zijn invloed op de koning te gebruiken om het gedachtegoed van de Verlichting in Denemarken door te drukken. De adel neemt hem dit niet in dank af. Wanneer Struensee een hartstochtelijke romance begint met de koning zien de edellieden, met aan het hoofd koningin-weduwe Juliana Maria, stiefmoeder van de koning, hun kans schoon om Struensee uit te schakelen. De in ons land vrijwel onbekende cineast Arcel brengt met A Royal Affair niet alleen een visueel zeer mooie kostuumfilm met prachtige decors maar ook een boeiend beeld van een bewogen periode in de Deense geschiedenis. Niet alleen hofintriges en complotten maar ook de sociale bekommernissen van de Verlichting, vormen het kader voor deze uitstekende film. A Royal Affair behaalde op het jongste Filmfestival van Berlijn een Zilveren Beer voor beste scenario en beste acteur (Mikkel Boe Følsgaard) en kreeg een nominatie voor de Gouden Beer. De film loopt momenteel in de bioscoop. Tekst Willy Verbestel
Bescherm u tegen irriterende voedselrestjes en maak van elke maaltijd weer een jne maaltijd! Start met Corega Free Geniet u ook zo van lekker eten? Dan is het zonde als u tijdens uw maaltijd last krijgt van irritante voedselrestjes die tussen uw gedeeltelijke prothese en tandvlees komen. Gelukkig is er nu Corega Free. Want ook al past uw prothese goed, Corega Free zorgt voor een beschermend laagje tussen uw tandvlees en tandprothese. Deze afscherming helpt voedselrestjes buiten te sluiten.
Corega. Eet, praat en lach vol vertrouwen. www.corega.be
BC19037
Wilt u ook de voordelen van Corega Free ervaren? Vraag uw apotheker om advies of kijk op www.corega.be
INTERIEUR
Zo maak je je huis veilig(er)
okramagazine oktober 2012
Thuis gebeuren meer ongelukken dan op het werk of in het verkeer. Kinderen en ouderen zijn meestal het slachtoffer. Zeker valpartijen kunnen nare gevolgen hebben. Met deze (stijlvolle) tips en trucs maak je je huis van binnen en van buiten een stuk veiliger.
28
Berg slim op: zet alles wat je regelmatig nodig hebt niet te hoog in de kasten. Ben je toch te klein om die ene vaas te pakken, laat je dan niet verleiden om even snel op een stoel te gaan staan. Investeer in een degelijke keukentrap: met brede antisliptreden en een stabiele en stevige basis. Draag goede schoenen als je de keukentrap op klimt: geen kousen, losse slippers of naaldhakken. Wil je niet te veel heen en weer lopen naar de eettafel met stapels borden, zware pannen en grote slakommen? Koop dan een stijlvolle serveerwagen. Ruim op: laat speelgoed, tassen, gereedschap en schoenen niet rondslingeren want je kan er over struikelen. Zeker op die plaatsen
in huis waar veel passage is (gang, inkom, trap), mag geen rommel blijven liggen. Heb je gemorst in de keuken, maak het dan meteen schoon en veeg de plek droog, anders bestaat het risico op uitglijden. Loop sowieso nooit over natte vloeren. Houten vloeren of traptreden in de boenwas zetten, zorgt ook voor extra gladheid. Wandel niet in het donker door je huis: je kan overal tegenaan botsen of struikelen over planten, tafeltjes, dozen... Heb je geen lichtknop op de muur vlakbij de deur? Plaats dan een bewegingsmelder die het licht automatisch laat aanspringen. Je kan ook een klassieke schakelaar vervangen door een bewegingsdetector. Ze zijn heel compact en in alle kleu-
Plaats altijd een haardscherm voor de open haard.
ren en maten verkrijgbaar, gewoon in een doe-het-zelfzaak of bij de installateur. Of kies voor een onzichtbare schakelaar die je met een wuifgebaar bedient. ’s Nachts zijn nachtlampjes op weg naar het toilet een handige leidraad.
Voorkom uitglijders De badkamer staat erom bekend gevaarlijk te zijn: uitglijders zijn hier schering en inslag. Praktische oplossingen zoals steunen en handgrepen, zien er gelukkig steeds aantrekkelijker uit. Fabrikanten beseffen ook wel dat een huis geen hospitaal is en investeren in design. Accessoires voor de badkamer krijgen de looks van luxehotels: handgrepen in strak of gegolfd inox, warm hout en felle kleurtjes acryl. Een wit plastic opklapbaar zitje in de douche geeft al snel de indruk van een verzorgingstehuis terwijl een exemplaar teak van je douche een
Een bewegingsmelder laat het licht automatisch aanspringen. voor: brandend hout kan flink spatten en de vonken vliegen alle kanten op. Er is keuze genoeg in alle materialen en stijlen. Je kan zo’n haardscherm zelfs op maat laten maken. Zet een emmertje zand in de buurt voor het geval dat... Doof de haard in ieder geval voor je gaat slapen. Laat je schoorsteen minstens een keer per jaar vegen. De meeste fatale branden gebeuren ’s nachts. Daarom zijn rookmelders inmiddels verplicht in nieuwe woningen of woningen die verbouwd zijn. Heb je nog geen rookmelders in huis, dan loont het de moeite om ze te installeren. Ze redden niet alleen levens, ze beperken ook de materiële schade. Waar plaats je zo’n rookmelder? Niet in de keuken, badkamer,
Houten vloeren in de was zetten zorgt voor extra gladheid.
→ luxe spa maakt! Vind je ze niet in de winkel, ga dan gerust het internet op. Quick-wins in de badkamer zijn antisliptegels op de vloer en badmatjes met antisliplaagje.
Heb je nog geen rookmelders in huis, dan loont het de moeite om ze te installeren.
Pas op voor brand
okramagazine oktober 2012
Bijna de helft van alle brandhaarden in ons land zijn woningbranden. Een derde van de woningbranden wordt veroorzaakt door een elektrisch defect. Check dus je huis op overbelasting van elektrische kabels, slecht geïsoleerde draden en kapotte stopcontacten. Elektrische draden onder je tapijt verhogen ook het risico op brand. Zet elektrische kacheltjes op minstens een meter van je bed, gordijnen of andere brandbare zaken. Kaarsen houd je ook beter uit de buurt van brandbare materialen. Doof alle kaarsen als je de kamer als laatste verlaat. Een open haard is niet alleen fraai en gezellig, maar ook risicovol. Zet er daarom altijd een stevig haardscherm Rookmelders zijn verplicht in nieuwe woningen.
29
garage of stookruimte. Stoom en stof kunnen de werking van het toestel namelijk verstoren. Je plaatst ze wel aan het plafond van de slaapkamer en de living, de hal of het trappenhuis van elke verdieping. Zorg dat je het toestel regelmatig test en vervang de batterijen op tijd! Een branddeken en een brandblusapparaat zijn overigens ook geen overbodige luxe. Gebruik ze om beginnende brandjes onder controle te krijgen. Leg tot slot een lijstje met noodnummers (politie, brandweer, huisarts) bij elke telefoon in je huis.
Hou inbrekers buiten Inbraak staat in de top drie van criminele activiteiten in ons land. Inbrekers hebben echter een hekel aan de drie L’s: lang werk, lawaai en lampen. Leg dus geen sleutel onder je deurmat of onder een bloempot. Laat geen gereedschap of spullen rondslingeren die een inbreker kan gebruiken, zoals ladders, schroevendraaiers of betonscharen. Laat geen (balkon)deuren of ramen openstaan, ook niet als je maar even weg bent. Hang geen briefje op de deur met de mededeling dat je zo terug bent. Gebruik speciale inbraakwerende sloten voor ramen en deuren, ze zijn te koop bij elke slotenmaker. Zet extra stalen strips op deuren en kozijnen, installeer dievenklauwen en -pinnen op ramen en deuren, zodat ze niet uit hun scharnieren kunnen worden gelicht. Zet een extra slot of grendel op lichtkoepels en schuiframen. Installeer buitenverlichting met een bewegingsmelder bij je voor- en achterdeur en in je tuin. Dieven komen zo opeens in het volle licht te staan. Verstop je huis ook niet achter hoge heggen en struiken. Laat rolluiken niet te lang naar beneden, want zo wek je de indruk dat je niet thuis bent. Een doeltreffend inbraakalarm is wellicht de moeite waard. De Vlaamse overheid betaalt dit jaar tot 730 euro mee aan het beveiligen van je woning (via een belastingvermindering in 2013). Informeer gerust naar de mogelijkheden. Tot slot zijn er allerlei innovatieve en esthetisch aantrekkelijke toegangscontrolesystemen: van deurbel tot videofoon. Met een druk op de knop hoor je of zie je meteen wie er naar binnen wil. Niemand valt dus nog ongewenst met de deur bij jou in huis. KEE2256-TKB005-240712.indd 1
24/07/12 10:43
365 DAGEN SUDOKUPLEZIER!
€ 9,95!
Tekst Karin Swiers Foto’s Niko & Haardshop
SLECHT
2
3
S
4
SCHEURKALENDER
NU in de winkel!
SCHEURKALENDER 2013 okramagazine oktober 2012
TIPS! CADEAU
30
slechts € 9,95 ! De Sudoku Scheurkalender houdt u het hele jaar door scherp. De kalender bevat eenvoudige en iets meer uitdagende sudoku’s. De oplossing van elke sudoku
Braintainment voor het hele gezin! vindt u op de achterzijde van iedere pagina. De regels voor het oplossen van een sudoku zijn eenvoudig: elke rij, elke kolom en elk vierkant van drie bij drie
“Zet u schrap voor een uitdagend Met de Denksport Varia Scheurkalender of de Denksport Sudoku kalender vakjes mag slechts jaar! één keer de cijfers van één tot en ligt er iedere dag een puzzel voor u klaar om opgelost te worden. Meteen een goed voornemen voor 2013 én een metnieuwe negen bevatten. leuke cadeautip voor het eindejaar.” Vind ons ook op www.denksport.be Vind ons ook op:
Leef niet langer als in een luchtbel
Beter horen is beter leven. Praat erover.
Gratis HOORTEST**
Mist u soms de pointe van een verhaal of hebt u soms moeite om bepaalde grapjes te begrijpen? Maak dan een afspraak op www.amplifon.be. Op basis van het hoorprofiel kan uw Amplifon-specialist u de beste hooroplossing voorstellen, afgestemd op uw behoeften en uw budget.
Vrijblijvende PROEFPERIODE***
0800 94 229 of www.amplifon.be
ervaring expertise excellentie
* voorwaarden in het hoorcentrum of op www.amplifon.be ** zonder medisch doel *** op doktersvoorschrift
okramagazine oktober 2012
Altijd 5 JAAR gratis service*
31
GEZONDHEID
Seks mag,
ook na een hartinfarct
okramagazine oktober 2012
Een hartinfarct of een hartoperatie hebben een impact. Niet alleen op je lichaam maar ook op je psychische toestand. Vaak zijn mensen onzeker over welke inspanningen wel of niet kunnen, ook op seksueel gebied. Erover praten helpt.
32
Hoe komt het dat mensen na een hartinfarct vaak seksuele problemen hebben? Prof. Chris Vrints, cardioloog in het UZA: “Het gebeurt regelmatig dat mensen na een hartinfarct wat problemen hebben met hun seksleven. Dat heeft meestal te maken met angst, zowel bij de patiënt als bij de partner. Die angst zit vooral tussen de oren. Het doormaken van een hartinfarct is meestal een dramatische gebeurtenis die zowel fysisch als psychologisch moet verwerkt worden. En als er een vorm van stress aanwezig is tijdens het vrijen, is dat geen goed recept. Na een hartoperatie schakelen we mensen vaak in een hartrevalidatieprogramma in en nodigen ook de partner uit. We
vestigen niet alleen de aandacht op fysieke capaciteit maar ook op de psychologische impact van de operatie. Via deze revalidatie benaderen we de patiënt meer op een holistische manier: niet alleen somatisch of lichamelijk. Maar er zijn grenzen natuurlijk: stress praat je niet zomaar eventjes weg. Het herstelproces kan wat tijd vragen.” Beleeft men seksualiteit anders na een hartoperatie? “Dat zou je eigenlijk aan de patiënten zelf moeten vragen. Maar er blijft toch altijd een zekere vrees voor inspanning en ook voor hartritmestoornissen, vooral bij een bypassoperatie.”
Zijn er risico's verbonden aan seks op oudere leeftijd? “Dat denk ik niet. Seks kan alleen maar een positief effect hebben op de algemene gezondheid. Behalve als er faalangst en negatieve gevoelens komen bij kijken natuurlijk. Seksualiteit beleven vraagt om een matige inspanning. Er is momenteel wel veel aandacht voor erectiele disfunctie en impotentie, als eerste tekenen van vaataantasting bij mannen. De erectie komt tot stand door verwijding van bloedvaten en dat is een beetje paradoxaal want je zou kunnen verwachten dat vaten moeten relaxeren om een penis hard te krijgen. De verwijding van de bloedvaten wordt geregeld door zenuwen maar er is ook een
Tekst Chris Van Riet
VOETZOOL-
GEZIEN OP TELEVISIE
KUSSENTJES
De onderkant van de voorvoet bevat een vetkussentje dat de druk verspreidt. Dit natuurlijke kussentje verslijt met de leeftijd … Dit leidt tot pijn, lichte ontsteking en eeltplekken. Epitact® heeft Voetzoolkussentjes met Epithelium 26® ontworpen die het verschraalde vetkussentje in de voorvoet vervangen. Deze kussentjes zijn wasbaar in de machine. Ze hebben een lange levensduur en passen in al uw schoenen. 1 paar Kussentjes
S 2373-025 / M2373-678 / L 2373-686
EPITHELIUM 26®
GEPATENTEERDE SILICONENGEL
ZONDER E26® MET E26®
De rode pijnlijke zones zijn verdwenen.
Wasbaar en herbruikbaar
Maximum prijs € 33.95
LIKDOORNS, EKSTEROGEN Met slechts 1 mm Epithelium™ beschermt de Digitube® op doeltreffende wijze de teen en verlicht ze de pijn. Draag deze bescherming regelmatig, een maand lang: ze is wasbaar, herbruikbaar en bevorderlijk voor het verdwijnen van de likdoorn.
DIGITUBES®
1 Digitube® (1 x 10 cm) S 2373-082 / M2373-710 / L 2373-728
Maximum prijs € 7.95
HIELKLOVEN Geen discussie mogelijk: de doeltreffendheid van de hielklovencrème zonder parabeen, met Mimosa Tenuiflora en Propolis, werd bevestigd door 100% van de gebruikers en dit al na amper 2 weken gebruik: de hielkloven verdwijnen en de huid krijgt haar soepelheid terug. 1 Crème voor hielkloven, 30 ml Code apotheek: 2659-779
Maximum prijs
4.50 €
Beschikbaar in de apotheek.
Vraag advies aan uw voetdeskundige.
D-0
*
Aa
ij nbevolen pr
D-14
KLINISCH GETEST
www.epitact.com
MILLET INNOVATION BP 64 - 26270 LORIOL
• DP01-NL
Wat is uw advies om zo lang mogelijk een gezond seksleven te hebben? “Doe vooral aan preventie! Niet alleen om hartinfarcten te voorkomen maar ook om je bloedvaten langer gezond te houden. Dat leidt automatisch tot minder seksuele klachten, gelinkt aan vaatproblemen. In Vlaanderen - ‘waar de pensen omvangrijk zijn’ zoals Raymond van het Groenewoud zingt - zou een gezonde levensstijl al veel invloed hebben. Minder gewicht betekent meestal ook gezondere bloedvaten. Dat leidt dan weer tot minder kans op hartinfarcten en hoge bloeddruk en minder last van impotentie. Gezond leven is dus dubbel winstgevend!”
PIJNLIJKE VOETZOLEN, EELTKNOBBELS
okramagazine oktober 2012
Heeft men baat bij Viagra? “Als de bloedvaten ziek zijn, worden minder vaatverwijdende stoffen afgegeven. Medicatie zoals Viagra gaat de afbraak van die vaatverwijdende stof afremmen en daardoor is het erectieprobleem minder uitgesproken. Viagra herstelt de normale vaatfunctie waardoor de erectie wat gemakkelijker gaat optreden. In se is dit een gunstig werkend medicijn: er zijn geen onmiddellijke nadelen aan, behalve voor een hartpatiënt die behandeld wordt met vaatverwijdende geneesmiddelen. Indien een man zijn toevlucht wil nemen tot Viagra of soortgelijke medicatie doet hij dat het best in overleg met de huisarts of cardioloog. Tegenwoordig bestellen mensen veel van dit soort geneesmiddelen via het internet. Dat raad ik ten stelligste af, want niet alles is betrouwbaar.”
PODOLOGY
s
invloed van de binnenste laag van de bloedvaten, het endotheel. Die endotheelcellen scheiden een vaatverwijdende stof af. Wanneer onze bloedvaten ziek worden, gaan ook de endotheelcellen verkeerd functioneren en minder van die vaatverwijdende stoffen afgeven. Vandaar dat wanneer bij beginnende aantasting van de bloedvaten erectiele disfunctie optreedt en mannen moeilijkheden hebben om een erectie te krijgen. In feite is het een soort symptomatisch waarschuwingssysteem dat er iets mis is met de bloedvaten. Dat is niet gebonden aan leeftijd: ook mannen van 35 kunnen deze klachten hebben. Oorzaken kan je vinden in te hoge cholesterol, roken of hoge bloeddruk. De klassieke risicofactoren dus.”
33
RCS Romans 418 397 055 00025
23, Rue du Bosquet - 1400 Nivelles - T: 067843591 F: 067841092 -
[email protected]
INNOVATION
INFO
Weet wat je erft Erfgenamen zijn nooit verplicht een erfenis te aanvaarden. Ook al klinkt het wat vreemd om bewust de nalatenschap van een overledene te weigeren, toch kan dat in sommige gevallen de beste financiële optie zijn. Zeker wanneer je net een geliefde verloren hebt, wil je onaangename verrassingen vermijden.
okramagazine oktober 2012
Informeer je goed vooraleer je een erfenis aanvaardt. Bij het ‘zuiver aanvaarden’ van de nagelaten goederen horen hier niet alleen rechten maar ook plichten. Als eigenaar kan je goederen (op) gebruiken, verkopen en zelfs wegschenken. Maar als de overledene schulden had, verbonden aan deze goederen, ben je verplicht die te betalen. Als er meerdere erfgenamen zijn is ieder afzonderlijk verantwoordelijk voor de schulden van zijn ontvangen erfdeel. Sowieso betaal je daarnaast flink wat belastingen, de zogenaamde successierechten.
34
Als je bijvoorbeeld een mooi huis erft waar wel nog een hypothecaire lening op rust, dan zal jij de verplichting tot afbetaling moeten overnemen. Bij andere goederen kan je dan weer opdraaien voor afbetalingskredieten, betalingsachterstallen, persoonlijke leningen, verplichtingen van een vennootschap, investeringskredieten... Soms zijn de schulden zo groot dat je er zelfs je eigen middelen moet voor aanspreken. Je lost dan meer schulden af dan je goederen ontvangt, waardoor de vererving een stuk minder interessant wordt.
Toch maar niet aanvaarden? Gelukkig ben je niet verplicht om de erfenis te aanvaarden als ze deficitair is. Als je ervoor kiest om de erfenis te verwerpen wordt er met jou geen rekening meer gehouden bij de verdeling van de nalatenschap en krijg je niets van de goederen. Je betaalt dan ook geen successierechten. Indien andere erfgenamen wel aanvaarden, ben je niet verplicht hetzelfde te doen. Een verwerping moet je altijd schriftelijk melden bij de griffie van de rechtbank van eerste aanleg. Ook de notaris kan dit voor jou regelen. We raden je ieder geval aan om dit zo snel mogelijk te doen. In principe zou je ook kunnen verwerpen om aan successieplanning te doen. Bijvoorbeeld als je je kinderen in jouw plaats wil laten treden maar voordehandliggend is het niet. Wanneer iemand zijn
RUBENSHUIS.BE
DE MEESTER LEEFT
erfdeel verwerpt, wordt dat stuk verdeeld over de andere erfgenamen. Pas als iedereen van dezelfde generatie erfgenamen verwerpt, kan de volgende in aanmerking komen.
Stilzwijgend aanvaarden Voorzichtigheid en een grondig onderzoek zijn dus geboden vooraleer de erfenis te aanvaarden. Let tijdens dit onderzoek op dat je geen ‘daden van beheer’ verricht. De Staat kan immers veronderstellen dat je de erfenis stilzwijgend aanvaardt, wanneer je bepaalde handelingen hebt gesteld met betrekking tot de goederen uit de nalatenschap. En eens aanvaard, kan je ook niet meer verwerpen.
In het Rubenshuis toont Peter Paul Rubens écht wie hij was. Hier woonde hij met zijn vrouw en kinderen. Hier schilderde hij in zijn majestueuze atelier. Hier kuierde en filosofeerde hij in zijn tuin. Hier koesterde hij zijn weergaloze kunstverzameling. Hier stierf hij in 1640.
Vermijd dus om goederen te gebruiken of te verkopen, niet-dringende schulden te betalen en geld af te halen van de bankrekening. Anders loop je het risico niet meer te kunnen verwerpen. Een aantal zaken kunnen dan weer wel, zoals dringende herstellingen uitvoeren, dringende facturen betalen, onderhoud verrichten, bederfelijke waren verkopen. Dat zijn ‘daden van behoud’, bedoeld om bepaalde bijkomende kosten of schade te vermijden. Bij het ontvreemden van voorwerpen wordt altijd geacht dat de dader de erfenis aanvaardt, zij het dat die ook nog eens het erfrecht op deze goederen verliest.
BEZOEK HET RUBENSHUIS IN GROEP met een gids doorheen het huis en de tuin. Het is het gedroomde vertrekpunt voor uw verkenning van de stad van Rubens. Alle info op www.rubenshuis.be
De tussenoplossing
Tekst Niek De Meester Meer info? De Koninklijke federatie van het Belgisch Notariaat: www.notaris.be/erven-schenken/erven.
okramagazine oktober 2012
In de praktijk laat je dan een objectieve boedelbeschrijving opmaken bij notariële akte. Na een verklaring op de griffie van de rechtbank van eerste aanleg volgt binnen de vijftien dagen een publicatie in het Belgisch Staatsblad. Mogelijke schuldeisers krijgen zo de kans om hun rechten te doen gelden. Als blijkt dat de schulden groter uitvallen dan de erfenis, moet je geen eigen middelen gebruiken om de schulden te vereffenen.
Peter Paul Rubens, Zelfportret, Rubenshuis, © Beeldarchief collectie Antwerpen
Naast de keuze van aanvaarden of verwerpen kan je tot slot ook nog opteren om te aanvaarden ‘onder voorbehoud van boedelbeschrijving’. Deze procedure geeft je de zekerheid dat je nooit meer schulden zal moeten betalen dan het actief dat je erft. In het slechtste geval zal je dus niets ontvangen maar ook niets moeten betalen.
www.rubenshuis.be
03 201 15 55
35
DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS
Het land is moe “Er is iets fundamenteels mis met de manier waarop wij vandaag de dag leven. We kunnen niet op deze wijze blijven doorgaan”, schreef in 2010 de Britse historicus en politiek commentator Tony Judt. “Veel van wat vandaag de dag vanzelfsprekend lijkt – de obsessie met het scheppen van rijkdom, de voorliefde voor privatiseringen en de particuliere sector, de groeiende ongelijkheid tussen rijk en arm – dateert uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. En dat geldt zeker voor de retoriek waarmee die kenmerken gepaard gaan: kritiekloze bewondering voor een onbegrensde vrije markt, minachting voor de publieke sector en het waandenkbeeld van de onbeperkte groei.”
okramagazine oktober 2012
Tony Judt stierf, 62 jaar oud, enkele maanden nadat hij deze woorden had geschreven. Of liever, hij schreef ze niet. Hij dicteerde ze aan zijn medewerkers, omdat hij toen al leed aan ALS, een verlammende spierkwaal. Die bedenkingen zijn toen gepubliceerd onder de titel Ill fares the land, in het Nederlands vertaald als Het land is moe1. Ze worden zowat beschouwd als zijn politiek testament. Er blijkt uit dat zijn scherpe geest allesbehalve was aangetast door de vergevorderde ziekte.
36
Het Europese voorbeeld De bankencrisis van 2008 heeft hij dus nog meegemaakt. De nog steeds aanzwellende crisis van de
euro daarentegen heeft hem in snelheid gegrepen. Daardoor is een deel van zijn analyse enigszins achterhaald door de feiten. Judt is weliswaar een Brit, maar heeft vooral gedoceerd in de Verenigde Staten en geschreven voor Amerikaanse media. En dat is er aan te merken. Hij is een vurig verdediger van politiek op zijn Europees en een al even overtuigd criticus van het Amerikaanse maatschappijmodel. Die overtuiging probeert hij bij te brengen aan een Amerikaans publiek, dat doorgaans zeer sceptisch staat tegenover de manier waarop het openbaar leven in onze contreien wordt bestuurd. Veel van wat hij daarover stelt, klinkt in onze oren dan ook als het intrappen van open deuren - voor de Amerikanen daarentegen vaak als heuse provocatie. En als hij bovendien de Amerikaanse bankencrisis aangrijpt - in 2010, vergeet dat niet! - om zijn stelling te illustreren dat alles in Europa zo veel beter is, dan kunnen wij, die sindsdien steeds dieper in de eurocrisis verwikkeld zitten, nauwelijks enige cynische reactie onderdrukken. Maar ja, wie had de razendsnelle evolutie van de laatste twee jaar wel voorspeld? Overigens, ook als hij snoeihard uithaalt tegen de torenhoge salarissen van topma-
1 Tony Judt, Het land is moe, Amsterdam/Antwerpen, 2011, Uitgeverij Contact.
nagers als was het een haast exclusief Amerikaans fenomeen, hebben wij nu ook onze bedenkingen.
Het land is moe Nogal wat van Tony Judts boek mag sedert de publicatie dan al achterhaald zijn, toch vinden we er nog veel lezenswaardigs in terug. Misschien nog steeds meer zelfs. Dat het kapitalisme allesbehalve de redding in pacht heeft, dat heeft de wereld intussen overduidelijk aan den lijve ondervonden. Winstbejag als motor van de samenleving, het heeft bewezen welke perverse gevolgen het ons op de hals haalt. Al proberen zij die verantwoordelijk waren voor de crisis ons van het tegenovergestelde te overtuigen. Opmerkelijker is misschien zijn onverbiddelijke kritiek op de sociaaldemocratie, zeg maar het socialisme op zijn Europees. Judt is immers altijd een fervent verdediger geweest van het sociaaldemocratische model en een groot bewonderaar van de verzorgingsstaat die daar toch grotendeels uit is ontstaan. Die kritiek bestaat er precies uit dat de sociaaldemocraten vanaf de jaren tachtig in de vorige eeuw zich hebben laten meeslepen in een ego-maatschappij waarin het begrip solidariteit volledig uitgehold raakte, zowel dicht bij huis als over de grenzen heen. Geleidelijk begon ook het
industriële proletariaat, dat altijd de natuurlijke achterban is geweest van het socialisme, af te brokkelen. Er kwamen meer mensen met precaire banen in de plaats, die veeleer op zichzelf gekeerd met hun persoonlijke problematiek bezig waren. Links ging steeds meer focussen op persoonsgerichte items zoals feminisme, homorechten of migranten. Daarop volgde dan de val van het communisme. Ondanks alle denkbare kritiek toch een referentiepunt: “Voor links valt er bij het wegvallen van een onderbouwd verhaal een gat en blijft er slechts politiek over: de politiek van de belangen, de politiek van de afgunst en de politiek van de herverkiezing (…) En toen kwamen de jaren negentig, de eerste van twee verloren decennia, waarin fantasieën over rijkdom en eindeloze persoonlijke vooruitgang alle aandacht voor politieke bevrijding, sociale rechtvaardigheid en collectieve actie wegvaagden.”
zullen erven maar we kunnen onszelf in elk geval niet meer wijsmaken dat die zeker op die van ons zal lijken.” “Chauvinistische politici zullen die dreigingen het beste weten uit te buiten, want ze versterken immers de gevoelens van boosheid en vernedering (…) Buitenstaanders worden gezien als bedreiging, vijand en probleem”. Dat is het grote gevaar van deze tijd, volgens Tony Judt. Profetische woorden, als je
het mij vraagt. De toekomst ligt volgens hem in een terugkeer naar het sociale, naar de solidariteit. Maar daarvoor moet de staat opnieuw zijn verantwoordelijkheid opnemen. Weer meer staat dus. “Het sociale vraagstuk staat opnieuw op de agenda.” Maar daar zal een drastische kentering van de geesten voor nodig zijn. Ook nu nog, twee jaar na de dood van Tony Judt, voldoende stof tot nadenken dus. Tekst Liesbet Walckiers
Onzekere toekomst
okramagazine oktober 2012
Alle politieke partijen zijn aan inhoudelijke vernieuwing toe. Geen enkele stroming is volgens Tony Judt tot nog toe op die uitdaging ingegaan. Ook over de haalbaarheid daarvan in de toekomst is hij erg pessimistisch. We leven met een groeiende economische onzekerheid en steeds meer onveiligheid. “We hebben geen idee wat voor soort wereld onze kinderen Naar 'De aanbidding van het Gouden Kalf.'
37
RELATIES Het is toch even slikken als zoon- of dochterlief meldt dat je een buitenlands schoonkind mag verwachten. Maar het is een hele geruststelling als blijkt dat Efrata uit Sumatra en Leron uit Las Vegas beslisten om hun lief naar Vlaanderen te volgen. Schoonmoeder Myriam Thienpont heeft er een dochter bij zoals ze trots zegt en schoonvader Jos Lacroix geniet van een jongere zoon in de buurt. Hun wereld is verruimd.
okramagazine oktober 2012
Liefde lokte hen naar Efrata en Myriam Vlaanderen
38
Efrata: “Ik liep Sven tegen het lijf in Vietnam tijdens een studentenuitwisseling. Eens terug in Indonesië vergaten we elkaar. Sven reisde een jaar lang door Azië, belandde in Indonesië, herinnerde zich mij en zocht me op. We reisden een tijdje samen en werden verliefd. En ja, in december 2009 ben ik in België geland. Dat eerste jaar leek wel vakantie. Alles was nieuw, ik leerde veel mensen kennen en kreeg de taal onder de knie. Maar ik had geen job, studeerde nog niet en liep wat verloren. In Indonesië is het makkelijk vriendschap te sluiten en afspraken te maken. Hier heeft iedereen een volle agenda. Wij hadden altijd tijd. Ik ben uit liefde voor Sven naar hier gekomen maar ook omdat hij de enige zoon is. Het zou moeilijk geweest zijn voor zijn mama als hij wegging. Ik heb nog drie broers en een zus. Mama zal mij ook missen maar zij heeft die andere kinderen en haar kleinzoon. Ik mis hen ook
maar ik kan hen gemakkelijk bellen en ik heb hier nu familie.” Myriam: “Sven en Efrata kenden elkaar nog niet lang toen ze besloten naar hier te komen. Dat zal niet makkelijk zijn, vreesde ik, zo ver, blijft dat duren? Indonesië heeft een heel andere cultuur maar het verschil is minder groot dan ik dacht. Efrata is een heel gemakkelijke, sociale vrouw. Momenteel studeert ze in Gent bedrijfspsychologie en personeelsbeleid en ze werkt deeltijds in het Ibis-hotel. Ze leert tussendoor ook nog Frans want de vacatures vragen drietaligheid. ’t Is een bezige bij. Ik ben heel blij dat ze hier zijn. Zouden ze ginder gebleven zijn en daar gelukkig zijn, was dat natuurlijk ook goed maar toch. Zij maken voor mij de wereld kleiner maar interessanter. Voor ons is haar aanwezigheid heel boeiend. We bekijken alles eens van een andere kant.
Er is veel verschil tussen de vreemdelingen die hier komen. Efrata zei meteen dat ze niet op Svens kosten wilde leven, ze wilde een job en studeren. Dat heeft ze in die korte tijd waar gemaakt en ze heeft er hard voor gewerkt. Zo heeft ze vanzelf respect afgedwongen. Als ze het soms niet makkelijk heeft, proberen wij dat op te vangen. Ik ben blij, ik heb er een dochter bij. Ik had nooit gedacht aan een buitenlandse schoondochter maar ook niet dat Sven zijn goeie job zou opzeggen en een jaar op reis zou gaan. Maar waarom niet? Hij was jong en heeft er veel van geleerd en ontdekt hoe goed we het hier hebben. Voor mij is Efrata een verrijking. Ik vraag me af of mijn relatie met een schoondochter van hier direct zo goed zou zijn. In haar cultuur is familie zeer belangrijk. Die moest ze zolang missen en dat kunnen wij een beetje compenseren.”
Leron en Jos Leron: “Ik woonde in Las Vegas, heet woestijngebied waar het zelden regent. Ik trok naar Florida om te studeren voor paramedische ambulancier. Daar heb ik Miet ontmoet, zij was een vriendin van mijn tante en kwam tweemaal per jaar bij haar op vakantie. Ik hou zeer veel van Miet en ik wilde bij haar wonen. Miet heeft in België een goedbetaalde job met veel vakantie. Die job moest ze voor mij niet opgeven. Dus kwam ik naar hier, twee weken voor Kerstmis in 2010.” Jos: “Omdat onze dochter zo vaak naar Amerika ging, dachten we dat ze ooit met een Amerikaan naar huis zou komen of dat ze zou bellen: ‘ik kom niet meer naar huis.’ Onze zoon was intussen in het noorden van Nederland verzeild geraakt. We vreesden dat we geen kinderen meer zouden hebben in België. Maar dan kwam Miet terug van reis en zei: ‘pa, ik
heb een lief ginder, een Amerikaan.’ Miet woonde hier boven ons, alles was apart maar de telefoonrekening was voor mij. Die liep snel op tot ik zei: ‘Miet, ga hem halen!’ Dat wou ze maar al te graag. Nu zijn we content dat we hem hebben. Leron is een vriendelijke jongen en Miet en hij zijn allebei nog zo gek als een achterdeur. Als je hen zo verliefd op straat ziet lopen, is dat een plezier om zien. Miet blond en klein, hij met zijn getaande huid en kroezelkapsel à la Bob Marley. Leron heeft vrienden gemaakt in de inburgeringscursus. Waar ze nu wonen, is het een beetje de zoete inval voor de dorpsjeugd. Voor ik elke avond naar ons ma ga, loop ik even bij hen binnen. Gewoon van: ‘hey, hoe is het met jullie twee? Tot morgen!’ Een paar minuutjes maar. Ze moeten zelf hun leven maken. Voorlopig leven ze van één wedde want Leron
Leron: “Ik heb een goede relatie met mijn schoonvader. Hij oefent mijn Nederlands, we maken grapjes en hebben goede momenten met elkaar. Ik heb elke week contact met mijn moeder maar soms mis ik haar knuffels wel. Niet altijd. Nu heb ik een ander leven met mensen om me heen met wie ik elke dag kan praten. Het leven wordt wat je er kan van maken. Je moet het zelf doen. Het was natuurlijk ook wennen toen ik hier kwam. Niet alleen aan de taal, die is moeilijk voor mij omdat er zoveel klanken in komen die ik niet ken. Omdat de meeste jongeren hier ook wat Engels spreken, oefen ik mijn Nederlands niet genoeg. Hier is veel minder politie op straat en er zijn niet voortdurend controles zoals in Florida. Met die vele fietsers is ook alles rustiger dan bij ons. Nu ben ik wat ongelukkig omdat ik nog niet alles begrijp wat hier gaande is en wat er moet gebeuren. Sommigen vinden dat ik Miet alles voor mij laat doen. Ik doe van alles maar minder omdat ik nu nog minder kan. Maar Miet is daar niet ongelukkig om. Ik weet dat het zal beteren.” Tekst Hilde Masui Foto’s Lieven van Assche en Mine Dalemans
okramagazine oktober 2012
gaat naar school en verdient niets. De RVA betaalt niet aan Amerikanen die hier komen. Miet werkt in Leuven, elke morgen vertrekt ze vroeg. Ze verdient goed maar iets overhouden zit er niet in. Ik heb een vriendelijke schoonzoon, hij maakt nooit ruzie en dronk geen druppel alcohol toen hij hier kwam. Nu drinkt hij al eens een pintje met de vrienden op café.”
39
VRAAG EN AANBOD
De boom van Charles Darwin Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedingen nemen we niet op. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar
[email protected]. Vermeld het liefst je telefoonnummer. Dank in naam van de lezers aan wie je reageert.
Heel veel lezers sturen ons zoekertjes voor deze rubriek. Omdat de wachttijd bijna twee jaar bedroeg, zullen we voortaan in OKRAmagazine enkel de vragen publiceren waarop lezers niet per mail kunnen antwoorden. Alle zoekertjes verschijnen uiteraard onmiddellijk op www.okra.be (via zoekertjes in rechterkolom).
■ Bierglazen
■ Stamboom (2)
Heeft iemand interesse voor een vijftiental glazen van verschillende biersoorten? Dora Van De Sompel, Dorp Oost 18, 9080 Lochristi, 09 251 04 90 of 0478 47 84 26
■ Artis–Historia
Ik ben in het bezit van verschillende Artis en Historia-albums. Interesse? Emmy Van Goylen, Dauwstraat 28, 9190 Stekene, 0486 98 10 71
■ Boom Darwin
Ik las ooit een boek over Charles Darwin die met een vloot naar China reisde. In dat boek beschreef hij alle zaden en planten die hij meebracht naar Engeland. Ik kan dat boek nergens meer vinden. Er stond een boom in beschreven die in het voorjaar bloeide met welriekende klokvormige bloemen. Ideaal om naast het terras te planten. Weet iemand welke boom Darwin bedoelde of kan iemand mij dat boek uitlenen? Magda De Klepper, Schraaienstraat 1, 9810 Nazareth
■ Brouwerij (correctie)
In onderstaand zoekertje sloop een foutje in het gsm-nummer. Hierbij de juiste gegevens. Ik zoek alles wat te maken heeft met de vroegere brouwerijen Cruyl en Van Hoorebeke uit Assenede en Hull uit Merelbeke. Eric Boerjan, Heiwijkstraat 36, 9820 Merelbeke, 0495 61 40 22.
okramagazine oktober 2012
■ Postzegels
40
Mijn zus is 92 jaar en zou haar collectie gestempelde postzegels willen cadeau doen. Er zijn hele oude Belgische zegels en buitenlandse zegels bij. Ze vraagt enkel een vergoeding voor de boeken waarin ze geborgen zijn. Germaine Paret, Jean de Bolognelaan 54, 1020 Laken, 02 268 03 57
■ Weck
Ik beschik over steriliseerpotten Weck en andere. Wie kan ze gebruiken? J. Asselberghs-Verbeeck, Achterstraat 116, 2980 Halle-Zoersel, 03 383 43 66
■ Buddywerking Vlaanderen
We organiseren vriendschappelijke contacten tussen vrijwilligers (de buddy) en mensen met psychische problemen (de deelnemer) die zelfstandig wonen maar zich dikwijls eenzaam voelen. Ga je graag met mensen om, wil je een deugddoend contact aanbieden, samen op stap gaan, een tweetal uur per veertien dagen, dan maken wij graag kennis met je. Ga naar www.buddywerking.be of
[email protected] of 0479 678 488
■ Jahrbuch
Wie is geïnteresseerd in Jaarboeken van de Oostenrijkse Alpenvereniging van 1956 tot 1992? Ze zijn in het Duits met teksten over en foto’s van bergen en bergtochten met telkens een stafkaart van het desbetreffende gebied. Gratis aanbod. Jos Berckmans, Rucaplein 571, 2610 Wilrijk, 03 218 69 48.
■ Stamboom (1)
Voor mijn stamboom zoek ik de kinderen van Bessems Petrus in 1742 gehuwd in Boechout met Feyninckx Maria. De kinderen zijn allemaal geboren in Boechout. Waar en wanneer zijn ze gehuwd of overleden? Pierre Vingerhoets, Stationssteenweg 160, 2560 Kessel, 03 480 73 37
■ Bandopnemer
Ik zoek een viersporen bandopnemer – 18 cm. De spoelen moeten min of meer in goede staat zijn, eventueel met muziekbanden. Marcel Decoene, Moorselestraat 54, 8930 Menen, 056 51 52 40
Ik zoek de nakomelingen van Roofthooft-Mariën. Ze zijn zijn allemaal geboren in Lier rond 1750. Ook zoek ik de kinderen van Cornelis Dominicus Van Den Brande en Petronella Mariën. Ze huwden rond 1720 in Lier. Petronella stierf in Lier, Dominicus huwde een tweede maal rond 1735 in Lier met Elisabetha Bauwens. De kinderen zijn ook in Lier geboren. Ik ben ook op zoek naar het huwelijk, waar en wanneer, en het overlijden van de kinderen en schoonkinderen van Antonius Vingerhoets die in 1703 in Bouchout trouwde met Catharina Melens (Melyns). Pierre Vingerhoets, Stationssteenweg 160, 2560 Kessel, 03 480 73 37
■ Courths Mahler
Wie heeft interesse in boeken van Courths Mahler? Lieve Wuyts, Villalaan 5, 2170 Merksem
■ Bidprentjes
Ik zoek bidprentjes van mensen die geboren of overleden zijn in Assenede, Bassevelde, Boekhoute (vroeger Bouchoute geschreven) en oorlogsslachtoffers. Willy Schijvynck, Weststraat 21, 9961 Boekhoute, 0497 71 01 37
■ Postzegels
Ik verzamel alle Belgische en buitenlandse postzegels. Zendingen met zegels van alle landen zijn welkom ook om te ruilen! Jozef Lierman, Maalse steenweg 173/102, 8310 Sint-Kruis Brugge, 050 60 90 44 of 0477 50 08 82
■ Patronen
Ik zoek standaardpatronen van rokken, corsages en broeken. Maat 34 tot 46. Emma Naessens-Vandenbroecke, Vinkstraat 8, 9870 Zulte, 09 388 77 90
HOE DOE IK HET?
Een duw in de rug Wil je de werking van OKRA-ZORG een steuntje in de rug geven, dan kan je een gift storten. Met jouw steun kan OKRA haar zorgwerking verder uitbouwen. Alle hoogbejaarden komen daarbij aan bod: zowel bewoners van woonzorgcentra maar ook ouderen die in serviceflats of thuis verblijven en die zorg nodig hebben. OKRA zorgt voor regelmatige bezoekjes, organiseert activiteiten op maat met vervoer en zoekt naar oplossingen voor al hun noden. Kleine attenties, een luisterend oor en bemiddeling bij allerlei instanties betekenen voor vele ouderen een wereld van verschil. En trouwens, vroeg of laat zal je zelf ervaren als mantelzorger of als zorgbehoevende - dat een bezoekje nu en dan erg welkom is.
Minder belastingen Met jouw gift kan je de werking van OKRA-ZORG vooruit helpen. Elk bedrag - klein of groot - zal
helpen om kwetsbare ouderen te ondersteunen. Stort je bijdrage met als vermelding ‘gift’. Schrijf je minstens 40 euro over, ontvang je van OKRA een fiscaal attest. Daarmee kan je je gift aan OKRA aftrekken van je belastbare inkomen. Zo wil de overheid je vrijgevigheid belonen. OKRA zorgt ervoor dat je het attest begin maart ontvangt zodat je voldoende tijd hebt om het aan je belastingaangifte toe te voegen.
Voorwaarden Om een fiscaal attest te kunnen ontvangen, moet je gift aan enke-
le voorwaarden voldoen. Zo moet je gift over het hele jaar verspreid minstens 40 euro bedragen. Belangrijk is ook dat de gift geheel om niet wordt overgemaakt aan OKRA. Dit wil zeggen dat de schenker geen enkel voordeel mag ontvangen voor de gift. De gift mag geen vergoeding zijn en er mag bijvoorbeeld ook geen lidmaatschap tegenover staan. Ten slotte moet de gift tijdig aankomen op de rekening van OKRA. Wacht dus niet tot 31 december om je bijdrage over te schrijven. Alvast bedankt! Je mag erop rekenen dat je bijdrage zinvol gebruikt zal worden. OKRA blijft zich inzetten voor de zorgbehoevende ouderen en voor goede pensioenen en kwalitatieve en betaalbare zorg. Tekst Nele Joostens
Wil je de zorgwerking van OKRA ondersteunen? Schrijf dan je gift over op de rekening van OKRA. IBAN: BE 15 7995 5002 1930 BIC: GKCCBEBB. Bedraagt je gift minstens 40 euro, dan ontvang je een fiscaal attest.
okramagazine oktober 2012
OKRA verenigt gepensioneerden - zowel actieve zestigplussers als kwetsbare ouderen. Voor deze laatste groep zetten de beroepskrachten en vrijwilligers van OKRAZORG zich elke dag in. Jij kan OKRA nu ook financieel steunen. Voortaan krijg je een fiscaal attest voor giften van minstens 40 euro.
41
MENU
Een bruine engelbewaarder Wist je dat er wereldwijd maar zeven trappistenbieren zijn? En dat zes ervan in België gebrouwd worden? Eentje daarvan is de Orval.
okramagazine oktober 2012
De brouwerij van Orval, een rustig plekje in de Gaume in het zuiden van België, werd in 1931 opgericht om de wederopbouw van de abdij te financieren. De inkomsten van het merk worden nog steeds aangewend voor sociaal hulpbetoon en het onderhoud van de gebouwen. Met zo’n 68 000 hl per jaar zit de brouwerij momenteel aan haar capaciteitslimiet. Slechts vijftien procent daarvan wordt uitgevoerd. De bedoeling is dan ook niet aan massaproductie te doen maar binnen de muren van de abdij een kwaliteitsvol product te leveren. Misschien bezocht je ooit de abdij van Orval en kuierde er rond tussen de mysterieuze ruïnes en
42 © WBT-Emmanuel Mathez
indrukwekkende kruidentuin. Misschien was je verwonderd over de eeuwenoude traditionele kruidenapotheek, het museum in de achttiende eeuwse kelders of gewoon verrast over deze magische en gastvrije plek met haar eeuwenlange geschiedenis. De abdij heeft inderdaad heel wat te bieden. Bovendien opende onlangs vlakbij het restaurant
Lamsribstuk met trappistenbier van Orval Voor twee: 800 gr ribstuk van lam | 1,5 dl Orval | 50 gr peterselie | 50 gr bieslook | 50 gr geplette look | tijm | laurier | 2 eetlepels olijfolie | peper en zout.
Schroei het vlees kort in een grillpan of op een grillvuur. Kruid met peper en zout. Meng het bier met de peterselie, de bieslook, de geplette look, de tijm en de olijfolie. Strijk het vlees met dit mengsel in en leg het in een vuurvaste schotel. Bak het gedurende 20 minuten in een oven van 180° C. Gebruik als garnituur gebakken aardappelen, uien en aubergines.
→
okramagazine oktober 2012
A l’Ange Gardien (In de Engelbewaarder), vanwaar je een adembenemend uitzicht op de abdij hebt. Je kan er met je gezin, vrienden of trefpunt niet alleen proeven van de kaas en het bier van Orval. In het volledig vernieuwd kader serveert de kok er ook gerechten op basis van Orval en andere streekproducten. Hier kan je ook kennismaken met de groene Orval van het vat.
43
Ardeense forel (truite meunière) Voor twee: 2 verse forellen | bakboter | bloem | peterselie | 1 citroen | melk | peper en zout. Bevochtig de forellen met melk en wrijf ze in met bloem. Verhit de bakboter in een pan en bak de forellen op een rustig vuurtje aan beide kanten bruin. Afhankelijk van hun grootte duurt het een tiental minuten voor ze gaar zijn. Bestrooi de forellen met peterselie voor je ze opdient. Halveer de citroen en pers de helft uit. Voeg het citroensap bij de bakboter en roer dit samen met een beetje water tot een sausje. Snijd de andere helft van de citroen in partjes en serveer bij de forellen.
Hertenragout
Crème brûlée met Orval
Voor vier: 700 gr hertenragout | bakboter | 2 uien | 2 wortelen | ½ venkel, 100 gr knolselder in stukjes | ½ l wildbouillon | 1 fles rode wijn | 150 gr champignons | 100 gr ontbijtspek | peper en zout.
Voor vier: 1 flesje Orval | 5 eigelen | 150 gr kristalsuiker | 1/2 l vloeibare slagroom | 50 gr rietsuiker.
Bak de hertenragout mooi bruin. Haal het vlees uit de pan en doe er de in ringen gesneden ui in: laat die mooi bruinen. Voeg het vlees, de in schijfjes gesneden wortelen, de knolselder, de stukjes venkel, de wildbouillon en de helft van de rode wijn toe en laat dit gedurende drie uur op een zacht vuurtje gaar worden.
Kook het bier voor de helft in en laat het afkoelen. Klop de kristalsuiker en de eigelen tot een wit mengsel en voeg dan de slagroom en het bier toe. Meng alles goed met de garde. Verdeel het mengsel in vier vuurvaste ovenschaaltjes. Plaats die in een diepe bakplaat, gevuld met warm water tot net onder de rand van de schaaltjes. Laat ze gedurende een uur stollen in de oven op 100°C.
Verhit de bakboter en bak de spekreepjes. Haal het spek uit de pan en stoof de champignons gaar in diezelfde pan. Voeg beide ingrediënten bij de hertenragout en laat alles goed opwarmen. Breng op smaak indien nodig.
Bestrooi de crème brûleé met rietsuiker en laat die carameliseren met behulp van een klein brandertje of onder de hete grill. Dien onmiddellijk op. Tekst Blanche Vanbelle en Chris Van Riet Foto's Emy Elleboog
Orvaliflette Voor vier: 3 uien | 1 kg aardappelen | 120 gr spekblokjes | 200 gr Orval kaas | 1 dl witte wijn | 1,5 dl kookroom | bakboter | 1 dl slagroom | peper, zout en muskaatnoot. Kook de aardappelen gaar in hun schil en laat afkoelen. Schil ze daarna en snijd ze in schijfjes. Bak de spekblokjes lichtbruin en leg ze op keukenpapier om uit te lekken.
okramagazine oktober 2012
Snijd de uien in ringen en stoof die in bakboter tot ze lichtjes beginnen
44
te kleuren. Voeg de wijn toe en laat alles zachtjes koken tot de wijn verdampt is. Meng de aardappelen, de uien, de spekblokjes en de kookroom en breng die op smaak met peper, zout en muskaatnoot. Doe alles in een ovenschaal en bedek met een dun laagje slagroom en de plakjes kaas. Zet de schaal gedurende 15 minuten in de oven (op 200°C), tot de kaas gesmolten is.
UITJES
Lucas Cranach de Jonge (1515 - 1586), Het ongelijke paar, verzameling Ellermann
Comme des soeurs. Mode ;) religie.
Schatten van de Duinenabdij
Een rariteit. Dat is de kledij van zusters en paters geworden. Habijten en kappen zijn zo goed als volledig uit het straatbeeld verdwenen. Zeven modestudenten van de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten van Lier lieten zich inspireren door de historische kledij van onder andere de gasthuiszusters, de karmelietessen en de Witte Paters die op KADOC wordt bewaard. Ze ontdekten vele lagen, vaste patronen, eenvoudige materialen en - tegen hun verwachtingen in - ook kleur. De ontwerpen van de studenten vertrekken vaak van een contrast: de tegenstelling tussen hun eigen leefwereld en die van het klooster maar ook de vermeende spanningen in het leven van religieuzen. Zo getuigen de collecties van kritische zin maar ook van speelse humor. De studenten ontwierpen geen nieuwe religieuze kledij. Hun collecties zijn het resultaat van een fantasierijke interpretatie van het religieuze erfgoed. De tentoonstelling Comme des soeurs. Mode ;-) religie toont 28 silhouetten van modestudenten Vera Broeckx, Zeynep Caylar, Paula Cornelissens, Karen Lens, Karin Maas, Eva Nauwelaerts en Marilou Stevens, naast een selectie uit de historische habijtencollectie van KADOC.
Abdijmuseum Ten Duinen 1138 organiseert naar aanleiding van de expo Schatten van de Duinenabdij een verkiezing onder haar topstukken. Zowel online als in het museum kan je stemmen op 25 stukken die de preselecties doorstonden. Voorwerpen uit het dagelijkse leven van de cisterciënzermonniken doen het opvallend goed. Enerzijds zijn er de kostbare handschriften en kunstige gebruik- en siervoorwerpen. Deze luxueus versierde getuigenissen van een vergane glorie spreken voor zich. Anderzijds zijn er ook de vele schatten die op de site zijn opgegraven. De meeste van deze schatten zijn beschadigd. Onderzoekers waren uren bezig om ze terug te laten spreken en hun vergane glorie op te roepen. Het zijn stukken die intrigeren, verbazen en verrassen. Je kan nog steeds je stem uitbrengen: bezoek het museum, ga op pad en plak je sticker bij het stuk dat jou het meest intrigeert. Of breng je stem uit op facebook.
Over het genot van de zintuigen in de schilderkunst (16de-20ste eeuw) De tentoonstelling begint met de 16de eeuw en brengt zowel de tijden geestesgenoten van Jheronymus Bosch, Pieter Bruegel de Oude en Adriaen Brouwer in beeld als een groep moderne kunstenaars zoals Félicien Rops, Fernand Khnopff en James Ensor. De zintuiglijke benadering van de werkelijkheid in de kunst wordt geactualiseerd in HYPERSENSITIEF, een aparte tentoonstelling die werk van de hedendaagse kunstenaar Robert Devriendt in relatie brengt met dat van Joachim Wtewael en Fernand Khnopff. In de 16de eeuw waren allegorische voorstellingen van de vijf zintuigen bijzonder geliefd. Het gezicht, het gehoor, de reuk, de smaak en het gevoel werden in series voorgesteld als liefdesparen die door de verlokkingen van de zintuigen in verleiding worden gebracht. In de 17de eeuw werden de vijf zintuigen uitgebeeld als een vrolijk gezelschap, dat zich overgeeft aan de zinnelijke geneugten. Deze voorstellingen roepen oogstrelende effecten op en zijn een hommage aan het leven zelf. Hoe het thema zich verder ontwikkelde, wordt verbeeld in Over het genot van de zintuigen in de schilderkunst.
Info
Tot 2 december 2012 in het Timmermans-Opsomerhuis, Netelaan 4, 2500 Lier, 03 8000 394, http://musea.lier.be. Van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 17.00 uur. Gesloten op maandag, en op 1 en 11 november. Tickets: 2 euro.
Info
Tot 9 december 2012 in Abdijmuseum Ten Duinen 1138, Koninklijke Prinslaan 6-8, 8670 Koksijde, 058 53 39 50. Open van dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot 18.00 uur (van 1 april tot 31 oktober); van 14.00 tot 18.00 uur (van 1 november tot 31 maart). Tijdens weekend en feestdagen: van 14.00 tot 18.00 uur. Tickets: 5 euro; senioren: 3 euro.
Van 30 september 2012 tot 31 januari 2013 in Tentoonstellingszaal Zwijgershoek 14 te Sint-Niklaas, 03 760 37 90, www.devijfzintuigen.be. Van dinsdag tot zaterdag van 14.00 tot 17.00 uur; zondag van 10.00 tot 17.00 uur. Tickets: 5 euro; +60 en groepen vanaf 15 pers.: 4 euro; rondleiding na afspraak: 50 euro per gids (max. 20 pers.).
op kans ets. k a a M uotick ! d s i t gra k blz. 53 Kij
okramagazine oktober 2012
Info
45
UIT
Even Amsterdammen? Amsterdammers zijn echte levensgenieters. Een aperitiefje op het bordes, wat rondlummelen langs de grachten, uren sjouwelen met vrienden in trendy bars en cafés, daarbij een tikkeltje arrogantie uitstralend. Je neemt het hen niet eens kwalijk. Ze wonen immers in een metropool waar alles kan en alles mag.
“De oorsprong van de naam Amsterdam moeten we zoeken bij Amstel en dam. De IJ was een zijarm van de vroegere Zuiderzee en onderhevig aan eb en vloed, zodoende oorzaak van herhaalde overstromingen. Op de plaats waar de Amstel in de IJ vloeide, werd een dam gelegd. In 1275 besliste Floris V, graaf van Holland, dat de mensen die rond deze dam woonden de waterwegen mochten gebruiken zonder dat ze tol moesten betalen. Daardoor ontwikkelde de handel zich uiteraard meteen. Naderhand breidden de inwoners de stad uit vanuit het centrum. Ze maakten walletjes of opgehoogde stukken aarde. Het water dat ze kwijt moesten, verzamelden ze in een gracht, een woord dat de meeste toeristen niet kennen en ook niet kunnen vertalen”, lacht Daphne Duyne, onze Amsterdamse gids.
okramagazine oktober 2012
De halsgevels zijn prachtig versierd.
46
Een uniek concept Omdat het hier moerassig gebied was, werd de hele stad op miljoenen houten palen gebouwd. Rond 1600 had Amsterdam een uitbreidingsplan. Er werd niet willekeurig bijgebouwd maar de stad werd in fasen uitgebreid. De Keizersgracht is de breedste van alle grachten en tegelijk de middelste. De stukken land tussen de grachten werden alsmaar breder zodat ze er straten tussen konden leggen. Smalle straten als de Noorderstraat en de Kerkstraat vormden een paar eeuwen geleden de achteringangen van de herenhuizen en stadspaleizen die aan de grachten lagen. Deze achterstraten waren erg belangrijk. Langs de grote poorten die we vandaag nog zien, reden de koetsen de tuin in. Vrijwel alle huizen bezitten een haak bovenaan de dakgoot. Die diende om de goederen naar binnen te halen zodat ze op zolder konden
worden opgeslagen. Wanneer je goed kijkt, zie je dat alle gevels naar voren hellen. Ze hangen een centimeter per meter over en werden zo gebouwd om de waren zonder kapotte ramen boven te krijgen. Maar ook als het regende, bleef op die manier de hele gevel droog. “Sommige huizen leunen vervaarlijk scheefgezakt aan tegen het aanpalende huis. Toch is er geen gevaar voor instorting”, meent Daphne. Wie na een nachtje stappen langs de Staalkade of Groenburgwal komt en aan de overkant van de Amstel enkele dansende huisjes in het oog krijgt, heeft niet te veel borrels op. De 'drie dansende huisjes' zijn een bekende attractie. In een ervan huist een hotel. “De huizen ondersteunen mekaar. Daarom is de Amsterdamse grachtengordel zo uniek als stedenbouwkundig en architectonisch kunstwerk. En bovendien erkende Unesco de grachten als werelderfgoed. De stad bestaat uit losse woonhuizen, je ziet hier geen blokken.” In het museum Van Loon, de woning van een van de oprichters van de Verenigde Oostindische Compagnie (V.O.C.), zie je nog hoe zo'n herenhuis er
Eye, het nieuwe filmmuseum, is een futuristisch bouwwerk.
De Amsterdamse grachten: Werelderfgoed.
Een huis is een kerk Tijdens een grachtenrondvaart, een echte aanrader vooral bij valavond, zie je op een bepaalde plek vanop de Reguliersgracht zeven bruggen. Deze tocht brengt je niet alleen langs de mooiste plekjes, je vaart ook langs de haven waar je o.a. een blik kan werpen op Eye, het futuristische filmmuseum, Nemo, een technologiemuseum, het centraal station en aangemeerde oceaanreuzen. Onvermijdelijk gluur je binnen bij de creatieve bewoners van zo'n 2 500 woonboten. “Voor zo'n drijvend huis tel je al gauw 300 000 euro neer,” weet Daphne. “Op een bepaald ogenblik vond het stadsbestuur het wat te gortig (we hadden er op dat ogenblik zo'n 5 000!) en was er sprake van dat ze weg moesten. De grachten waren vervuild en alle boten moesten verbonden worden met een kanalisering. Vandaag is 85 procent van de woonboten aangesloten.” Onder Willem van Oranje werd het protestantisme de belangrijkste godsdienst. De katholieke kerken moesten verdwijnen maar ze bleven bestaan in het verborgene.
Belangrijk was dat je aan de buitenkant niet kon zien dat het een katholieke kerk was. In het begijnhof is dat heel duidelijk. De katholieken kregen daarvoor toestemming van een niet katholieke stadsraad. Dat was op zich heel bijzonder. Een soort gedoogbeleid avant la lettre! De stad breidde zich op dat ogenblik enorm uit. Een heleboel joden en protestanten kwamen deze kant op. Ook veel Belgen. Vandaar dat op deze plek veel kerken ontstonden. In een kerk, De Duif genoemd, wordt nog steeds 's zondags de mis opgedragen maar je kan ze ook voor allerlei andere doeleinden gebruiken.
In de goot Op het Spui zijn leuke cafeetjes en jeneverhuizen. Hier vindt ieder jaar de boekenmarkt plaats. Achter de gevels van het Spui ligt het 15de eeuws Begijnhof verscholen, een van de magische plekjes van de stad. Het oudste houten huis van Amsterdam staat hier. Hoewel de laatste begijn in 1971 stierf, sta je vandaag op een wachtlijst om er in te komen. Begijn Cornelia Arents wilde niet, zoals gebruikelijk, in de Begijnhofkerk begraven worden omdat de kerk protestants geworden was. Ze beweerde nog liever in de goot naast de kerk te liggen. De legende wil dat ze in de kerk begraven werd maar 's anderendaags in
Het tapijt van Barbara Broekman in het Historisch Museum.
de goot werd teruggevonden. Men heeft haar dan ook op die plaats begraven. Haar grafsteen vind je aan de rand van het grasveld. De begijnen richtten twee samengevoegde huizen in als katholieke kerk. Ga er zeker eens binnen want hier wacht je een mirakelverhaal (zie Streekverhaal op blz. 48). Ondanks het calvinisme behielden de begijnen steeds hun Mariabeeldje. Via de Begijnensteeg bereik je het Historisch of Amsterdams Museum in de Kalverstraat. Het vertelt je waar de stad vandaan komt, waarom ze zo was en zo is. In de Schuttersgalerij van het museum ligt momenteel een tentoonstelling op de grond. Een veertig meter lang tapijt van Barbara Broekman dat de 179 culturen (één meer dan New York!) die in Amsterdam wonen, toont. De idee erachter: textiel heeft en verbindt iedereen. Zoek en
→
okramagazine oktober 2012
uitzag begin 16de eeuw. Let vooral op de typische halsgevels langs de grachten. Ze zijn vaak prachtig versierd.
47
Streekverhaal Een pelgrimverhaal uit 1345 vertelt dat een oude man die op sterven ligt, de laatste sacramenten toegediend krijgt, ook de eucharistie. Wanneer hij daarna zijn eten uitbraakt in het haardvuur, blijkt dat de hostie en ook het brood dat hij gegeten had niet door het vuur waren aangetast. Dit verhaal is in verschillende varianten in de literatuur terug te vinden. De hostie zou vervolgens door de echtgenote van de man uit het vuur zijn genomen en in een kistje weggeborgen. De volgende dag nam een priester van de Oude Kerk de hostie mee. De hostie keerde daarop bij herhaling op miraculeuze wijze weer naar het huis van de man terug. Dit was een indicatie voor het feit dat het een heilige plaats betrof die in ere diende gehouden. Het gevolg was de bouw van een devotiekapel en het ontstaan van een belangrijk bedevaartsoord in het begijnhof van Amsterdam.
Omdat Amsterdam moerassig gebied was, werd de hele stad op miljoenen houten palen gebouwd.
okramagazine oktober 2012
vind het stukje Belgische kant! Het gezellige museumcafé op het groene binnenplein heet Mokum, de naam die de joden vroeger aan Amsterdam gaven. Tenzij je de bekendste winkelstraat wil induiken, steek je de Kalverstraat over, zo bereik je nog enkele leuke steegjes. Sigarenfreaks moeten absoluut het Huis Hajenius bezoeken aan het Rokin, een vrij drukke laan waar metrowerken in uitvoering zijn. In een weelderig art deco interieur dat sinds 1915 niet veranderde, maakte
48
De Negen Straatjes: een eindeloze verzameling leuke boetieks en curiosa.
de negentienjarige Pantaleon Hajenius zijn droom waar. Hij wilde een sigarenmagazijn waar alleen het beste over de toonbank zou gaan.
Hollandse Meesters Een bezoek aan Amsterdam is uiteraard niet compleet zonder een bezoek aan het Van Gogh Museum. Van 29 september 2012 tot 25 april 2013 is de collectie van dit museum echter te zien in de Hermitage Amsterdam aan de Amstel. Wegens verhuizing is het Van Gogh museum
gesloten van 24 tot 28 september 2012. Tot 13 januari 2013 kan je in de Hermitage Amsterdam eveneens terecht voor de uitzonderlijke tentoonstelling Impressionisme, sensatie & inspiratie. Ze toont de confrontatie die impressionisten als Monet, Pissarro, Renoir en Sisley aangingen met de heersende regels. Door de opbouw van deze expo wordt duidelijk hoe schokkend en sensationeel hun werk was en hoe zij andere kunstenaars inspireerden. Zowel meer traditionele tijdgenoten als Delacroix en Gérôme als hun navolgers Gauguin en Cézanne hangen hier naast elkaar. Heb je niet het geduld om uren in de rij te staan in Parijs of SintPetersburg, grijp dan de kans om aan de Amstel een glimp op te vangen van ruim vijf decennia Franse schilderkunst. Een derde niet te missen kanjer blijft het Rijksmuseum. Momenteel in renovatie maar misschien daarom juist interessant. Onder de titel De Meesterwerken toont het museum tijdens de verbouwing zijn vierhonderd topwerken in een verrassende samenstelling. Verlaat Amsterdam niet zonder oog in oog te staan met een Rembrandt, Hals of Vermeer, de meesters van de 17de Gouden Eeuw. Doch het museum met de meeste toeristische aantrekkingskracht Coffeeshops zijn niet uit het straatbeeld weg te denken.
blijft het Anne Frank huis. Wil je urenlang wachten aan de kassa vermijden, ga dan 's avonds met tickets die je online koopt. Het Anne Frank huis is iedere dag open tot 21.00 uur en zaterdag tot 22.00 uur.
Lekker Hollands
Tekst Chris Van Riet Foto's Ellen Callaert
Info ■ ATCB Amsterdam, www.atcb.nl, www.holland.com. ■ Amsterdam verken je bij voorkeur te voet of met de fiets. Fietsen kan je overal in de stad huren. Je huurt al een fiets voor 14,25 euro voor 24 uur of 21 euro voor twee dagen. Info: www.macbike.nl. ■ Amsterdam bereik je in nauwelijks twee uur met de trein via een rechtstreekse treinverbinding Brussel-Antwerpen-Amsterdam. Info: www.nmbs-europe.com.
Maak kans op een gratis verblijf voor twee personen in hotel Mercure Arthur Frommer Amsterdam. Kijk blz. 51!
prinses marie-josé tussen belgië en italië
Een koninklijke garderobe
3/10/2012 – 3/03/2013
jubelparkmuseum, brussel www.kmkg.be
okramagazine oktober 2012
In Amsterdam zijn fietsers de baas. Ze bepalen het straatbeeld zoals de yellow cabs in Londen dat doen. Ga ervan uit dat ze snel en lichtjes gevaarlijk zijn en constant bellen. Naast de fietsers kijk je het best ook steeds over je schouder voor de tram die geluidloos door de meeste centrumstraten glijdt. Afgezien daarvan is je verplaatsen per fiets uiteraard dé oplossing in een stad met vooral nauwe straatjes en waar parkeren een dure zaak blijkt. Bovendien bevinden alle interessante locaties zich op minder dan tien minuten fietsen vanaf de Dam. Naast pannenkoekenhuisjes zijn vooral coffeeshops populair in Amsterdam, nog steeds the place to be voor de wietroker. Maar Amsterdammers zijn, zoals de doorsnee Nederlander, vooral gek op bitterballen, vleeskroketten die ze al dan niet uitgesmeerd op een sneetje brood, op ieder moment van de dag naar binnen werken. Ze staan overal op het menu als snack en smaken heerlijk bij zowel een pilsje als bij een gekoelde witte wijn of cava. Amsterdammers houden ook van lekker eten. Dat moet niet altijd stamppot zijn. Bij Haesje Claes in de Spuistraat bijvoorbeeld serveren ze je in een mum van tijd lekkere Nederlandse kost in een oergezellig Hollands decor. Liever geen uitputtingsslag in de Kalverstraat? Begeef je dan naar de Negen Straatjes waar je uren kan snuisteren in de excentrieke boetiekjes. Laat je daarna culinair verwennen met een Indonesische rijsttafel bij Puri Mas op de Lange Leidse Dwarsstraat. Wie tuk is op wereldkeuken gaat in deze straat uit de bol. Te vergelijken met het Parijse Quartier Latin. Amsterdam, mooier dan Parijs? In ieder geval een te gekke stad.
49
34 aankomend (afk.) 35 onvoltooid 36 moeder 37 tijdmaat 38 primitief huisje 40 ongema nierd 41 grote plaats 42 stopmechaniek 43 bovenste dakrand 45 silicium 46 pantoffel 47 doopmoeder 49 paard 50 of dergelijke 51 hotel-, restaurant- en caféwezen 52 gierigaa 54 het opbieden 55 vergrootglas 56 padvinder 57 van adel 58 pit, fut 60 militair 61 Gr. lett 63 bejaard 67 motorschip 69 overmatig 71 zuurgraad.
KRUISWOORDRAADSEL HORIZONTAAL 1 grote hoop 4 Aziatische taal 8 gein 11 vurig bewonderaar 12 laagtij 14 voertuig 15 geraspte snuiftabak 16 onder andere 17 fijngesneden sigarettentabak 19 donkere kamer 20 bouwland 21 armband 23 onwillekeurige zenuwtrek 25 hetzelfde 26 samentrekking v.h. middenrif 27 eenmaal 31 grote hoeveelheid 32 voordat 33 matrasvulling 36 voorzetsel 37 aarden vaas 38 deel van de voet 39 neon 40 flauw 41 dof van geest 42 vogeleigenschap 43 clown 44 voorzetsel 45 straat (afk.) 46 tennisterm 47 handwarmer 48 Bijb. figuur 50 boom 51 omheining 53 uitgestorven vogel 55 lootje 56 senior 57 loofboom 59 pl. in Italië 61 uitgave 62 eerste hulp bij ongelukken 64 broos 65 niet even 66 temperatuur 68 sportterm 70 personal computer 71 gegraven diepte 72 indien 73 gifslang 74 telwoord.
1
1
2
3
Naam:
3
5
6
7
8
9
12
11
13
17
16
14
15
18
21
19
20 23
22
1
12
25
10
2
26
28
29
32
36
24
11 27
31
30
33
37
34
35
38
39
6 41
40 44
45
48
Woonplaats:
Tel.:
E-mail:
43
46
49
47
50
51
52
8 53
54
55
56
13 57
58
59
60
7 62
63 68
67
64 69
65 70
71
73
74
4
G T E B H A G B R A C E L E I D H I K E B O M E M E T U R L A oktober F S U F kruiswoordraadsel O M S T R M A R I A O P O D O D E S P P E D E H B O 7 4 5 6 8 T E9M P10 O11 U A L S A D D
Postnr.:
42
10
3
9 © DENKSPORT PUZZELBLADEN
U R K S K A R R D O K A T O T E E N S E R K A N H A K R U I 2012 S E T M L M H E O L O T F L O R E T E E R T 12 P 13 C E R A C
Straat:
8
4
5
VERTICAAL 1 deel van een sleutel 2 voegwoord 3 verborgen 5 klein kind 6 wiel 7 vorstenhoofddeksel 8 muzieknoot 9 org. v. olielanden 10 onderricht 11 angstbeklemming 13 lang, 61 dik stuk hout 15 ongedierte 17 houten afscheiding 18 u (ouderwets) 22 twijg 24 olm 28 bijwoord 29 kunstleer 30 ambte66 naar bij het ijkwezen 31 Belgische frank 32 grond om boerderij 34 aankomend (afk.) 72 35 onvoltooid 36 moeder 37 tijdmaat 38 primitief huisje 40 ongemanierd 41 grote plaats 42 stopmechaniek 43 bovenste dakrand 45 silicium 46 pantoffel 47 doopmoeder 49 paard 50 of dergelijke 51 hotel-, restaurant- en caféwezen 52 gierigaard 54 het opbieden 55 vergrootglas 56 padvinder 57 van adel 58 pit, fut 60 militair 61 Gr. B E R letter 63 bejaard 67 motorschip 69 over- F A N O A S matig 71 zuurgraad.
Oplossing
2
OKRA-lidnummer of trefpuntnummer:
Schiftingsvraag: Hoe oud werd Tony Judt?
L O L A P E E S I C E IJ P O K N E N A R O F K K S R N C E O N P U T H T
SUDOKUSudoku
Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten Vul het diagram zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van één keer voorkomen in alle kolom3 bij 3 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 9 precies één keer voorkomen. men, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.
3
9
6
2
3
1
2
Nr.:
5
6
2
1
5 7
7
1 9
2
5
4
9
5 8
6 7
8 3 © DENKSPORT PUZZELBLADEN
Vergeet niet een postzegel van 0,75 euro toe te voegen!
50 50
Stuur je oplossing naar: OKRA-magazine, Kruiswoord oktober 2012, PB 40, 1031 Brussel, voor 31 oktober 2012. De winnaars verschijnen in het december-janiarinummer 2013. Voeg één postzegel van 0,75 euro toe (niet vastkleven).
4i7jzen
pr
KRUISWOORDRAADSEL Maak kans op een van onderstaande prijzen en stuur je oplossing van het kruiswoordraadsel naar OKRA-magazine.
Speel en win een van deze prijzen
Verblijf ter waarde van 125 euro Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen.
Info
Verblijf voor twee personen in hotel Mercure Arthur Frommer te Amsterdam (waarde 492 euro). Inbegrepen: twee overnachtingen voor twee personen met uitgebreid ontbijtbuffet inclusief vijf procent citytax.
■ De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88,
[email protected], www.dekinkhoorn.be. ■ Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 059 55 27 55, fax 059 55 27 59,
[email protected], www.ravelingen.be. ■ Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04,
[email protected], www.olfossedouth.com.
Info: Hotel MERCURE Amsterdam Arthur Frommer, Noorderstraat 4, NL-1017 TV Amsterdam, +31 20 622 0328, fax : +31 20 620 3208, www.mercure.com.
Tien duotickets voor het Festival van de Ambiance (waarde 76 euro). OP 1 december 2012 vindt het Festival van de Ambiance plaats in het Kuipke in Gent. Topnamen als Lindsay, Luc Steeno, Laura Lynn Sergio, Sam Gooris, De Romeo’s, Peter Koelewijn, Willy Sommers en Christoff sieren de affiche. Milc Inc sluit de avond af. Meer info op www.festivalvandeambiance.be.
Vijf exemplaren van Ira’s bekentenis van Shoshi Breiner (waarde 21,95 euro). Vijf exemplaren van De man zonder ziekte van Arnon Grunberg (waarde 17,50 euro). Vijf exemplaren van Het tribunaal van de ziel van Donato Carrisi (waarde 19,90 euro). Vijf exemplaren van Viktor Vavitsj van Boris Zjitkov (waarde 49,95 euro). Tien exemplaren van De laatste trein naar Istanbul van Ayse Kulin (waarde 22,90 euro). Vijf exemplaren van Congo. De impact van de kolonie op België. (waarde 22,50 euro).
okramagazine oktober 2012
35 boeken
51
gingsorgaan 16 polsband 17 beeldbandapparatuur 19 tuimelin 21 dans 23 onhandig 25 vogel 26 plaats in Egypte 29 bevestigin 34 slee 35 onder andere 36 Bijbelse figuur 38 Afrikaans land 40 schrift 42 van het genoemde 43 Europeaan 44 voormalige Russ 48 de oudere 50 voorbij 51 en omstreken 53 Los Angeles 54 kla weg 57 rund 59 modern, hip 61 ondanks 64 slok 65 rekenopgav loop 70 open ruimte in een stad 72 kasteel 73 hoofddeksel 74 im den. Winnaars kruiswoord juli-augustus 2012.
SPEEL EN WIN
fo: meer in 0 950 0800 2nfo.be ti traplif
www.
37 winnaars
Onze traplift ... 2 bloem 3 klein fototoestel 5 bouwland 6 in p ... Uw comfort 1 televisiestation 1 Verenigde Staten 8 bron 9 bijwoord 10 dans 11 kleine hoeveelh VERTICAAL Meer dan 3 000 deelnemers.
Gratis en vrijblijvende offerte — Korte leveringstermijn (vanaf 1 week) — Dienst na verkoop (24u/24) — Gratis subsidieadvies — Conform wetgeving — Diverse afwerkingen — Batterijvoeding
rief letter aap 24 slapte in zaken 27 veronderstelling 28 dier van zuiver ra ■ Wie krijgt de waardebon van 125 euro? Rita Van Havere uit Oostakker. 32 bewerkte dierenhuid 35 halfedelsteen 37 arrondissement 38 der (afk.) ■40 als 't u belieft 45 af en toe 46 muziekteken 49 venst Wie ontvangt straks Britannia Road 22? Karel Van Den Bogaert uit Antwerpen, Annemie Kees uit 54 kluit 56 menigte 58 loopstok 59 kaassoort 60 te koop 62 muzi Neerpelt, Paula Borgmans uit Kasterlee, Michel Migom ment 65 groente 66 Chinese deegwaar 68 Griekse letter 70 vad uit Wondelgem, Henri Campaert uit Wilrijk, Marleen
NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
[email protected] | www.trapliftinfo.be
Gelegen op de verkeersvrije zeedijk van Nieuwpoort Bad belooft u een onvergetelijke vakantie! Voor diegenen die er in het najaar en voorjaar 2013 nog even tussenuit willen, stellen wij voor:
Nieuwpoortse seniorenweek
Kleinste prijzen, Grootse sfeer!!! Logement op een kamer of studio/appartement en dit in halfpension (ontbijtbuffet en middag- of avondmaal met saladbar) Ook de welkomstdrink, een mosselfestijn en een gastronomische brunch zijn inbegrepen! Een week met tal van activiteiten waaronder een begeleide natuurwandeling, bingo, quiz, petanque, hobby, film, optredens, uitstappen met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, aperitiefvoormiddag, cake-namiddag,… ■ ■
■
maandag 12/11 tot maandag 19/11/12 (of van zondag tot zondag) of maandag 19/11 tot maandag 26/11/12 (of van zondag tot zondag) € 270 p.p. met twee op een tweepersoonskamer € 325 p.p. met twee op een studio of appartement € 290 p.p. alleen op een kleine single € 350 p.p. alleen op een grote single maandag 25/02 tot maandag 04/03/13 (of van zondag tot zondag) € 275 p.p. met twee op een tweepersoonskamer € 330 p.p. met twee op een studio of appartement € 295 p.p. alleen op een kleine single € 355 p.p. alleen op een grote single
2012
2013
Wij organiseren nog tal van andere promoties en arrangementen, wij sturen u graag onze folder toe!
Hotel Sandeshoved Zeedijk 26 | 8620 Nieuwpoort | Tel: 058 22 23 60 6 www.sandeshoved.be |
[email protected]
■ Naar wie gaat het verblijf voor twee personen in De Haan? Anne-Marie Goffart uit18 rivier Bierbeek. in Rusland 20 Griekse 16 muziekinstrument
7
Haegemans uit Neerlinter, Robert Vandenbussche uit Roeselare, Jeannine Vandermotten uit Leuven, Christiaan 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Claeys uit Wakken, Marleen Naessens uit Wingene. ■ Wie13kan binnenkort14wegduiken 15 in Tweede persoon enkelvoud? Hilda 17 De Clercq uit Gijzegem, 18 Gerard19Lambrichts uit Zutendaal, Walter Poppelaars uit Wuustwezel, Helena De Hondt uit Leest, Therese Glorieux 22 uit Sint-Denijs. 21 23 ■ Wie mag Roerloos ontdekken? 24 Cuppens 25 26 27 Middelaer 28 uit Charles uit Beverlo, Etienne De Beveren, Marc Van Poucke uit Lummen, Danielle Fluchard uit Antwerpen, 33 34 31 32 Garda Claes uit Wilrijk. ■ Voor wie ligt De onafwendbare dag klaar? 38 Gerda Scherpereel uit 36 Meurs 37 Johanne uit Overpelt, Wevelgem, Christiane De Brucker uit Herdersem, Roger 41 uit Elversele, Christa Vanparijs uit Diksmuide, Reyniers Noël Vanhecke uit Pittem, Robert Coene uit Sint-Job-in’t-Goor, 44 45uit Gent-Sint-Kruis- 46 43 Roger De Maertelaere Winkel, Karel Janssens uit Burcht, Marie-Josée Pustjens uit Neerharen, Gerda49 Vanopré 50 uit Halen, Huguette 51 48 Sempels-Wuyckens uit Kessel-Lo, Monique De Cock uit Sint-Pauwels, Louis 54 Lenaerts uit Geel, 55 Paul De 56Wilde uit Sint-Niklaas, Gustaaf Bauwens uit Lokeren, Christine Buyse uit Deinze, P. Groeseneken uit Lommel, Lutgarde 59 60 61 Van de Velde uit Lokeren, Rita De Maeyer uit Zoersel. ■ Wie64leest straks Te gast bij wijnbouwers in 66 65 Frankrijk? Magda69De Ranter uit Wilrijk, Hugo 70 Braet uit Turnhout, 71 Simonne De Scheemaecker uit Brugge Sint-Michiels, Christine Goddyn uit Sint-Kruis.
16 20
29
39 42
52 57 62 67 72
74
73
■ Wie verdiept zich in Aarzelend wenkt de nacht? Ronny Callens uit Wakken.
© DENKSPO
Oplossing: cocktail. Antwoord op de extra vraag: in 1933. M I K T R O G V I D E S A M M K A A L K L E A A D R E I E R S R B E K L B L I D R O N E I N D P E T
H E S O B A C C T U S T S O M T S K P N A
I MW P I E V A L M A I R A A N E S N D A R I M E E T R R S O M L E I A P E
E E R B P A L I N O J R O I E E R N A O D O O T R O E D N S R IJ
P O L K A S V P S T E L T
I L E I T S S M O A P A A N A D L A G S L E O T K A
Oplossing kruiswoordraadsel juli-augustus 2012.
397 265 814 576 123 948 751 432 689
156 843 927 439 685 712 398 561 274
842 917 356 281 479 563 624 798 135
Oplossing sudoku september 2012.
OKRA-LIDKAART = GELD WAARD Info zie blz. 45.
Win gratis duoticket Uitjes gelezen blz. 45? Genieten van het huwelijk tussen modeontwerpers en religieuzen? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 4 euro) voor een bezoek aan de tentoonstelling Comme des Soeurs. Mode ;) religie in het TimmermansOpsomerhuis te Lier. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2012 naar OKRA-magazine, Comme des soeurs, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met de mededeling Comme des soeurs. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Woonplaats: Telefoon:
Info zie blz. 45.
Gratis duoticket Uitjes gelezen blz. 45? Benieuwd hoe schilders door de eeuwen heen de zintuigen in beeld brachten? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 10 euro) voor een bezoek aan de tentoonstelling Over het genot van de zintuigen in de schilderkunst (16de – 20ste eeuw) in Tentoonstellingszaal Zwijgershoek te Sint-Niklaas. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2012 naar OKRA-magazine, Zintuigen, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met de mededeling Zintuigen. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Woonplaats: Telefoon:
Info zie blz. 45.
Gratis duoticket Uitjes gelezen blz. 45? Even sidderen of dromen tussen de opgravingen van de Duinenabdij? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 10 euro) voor een bezoek aan de tentoonstelling Schatten van de Duinenabdij in het Abdijmuseum Ten Duinen 1138 te Koksijde. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2012 naar OKRA-magazine, Duinenabdij, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met de mededeling Duinenabdij. Naam en voornaam: Straat en nr.:
Bon voor twintig extra Qualietpunten Als OKRA-lid ontvang je vandaag twintig extra Qualietpunten. Lever deze bon in bij een Qualietzaak in je buurt, zij zorgen ervoor dat de punten op je kaart terecht komen. Je Passnummer: (Een bon geldig per OKRA-lidkaart.)
okramagazine oktober 2012
Postnr.: Woonplaats: Telefoon:
53
colofon OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw PB 40, 1031 Brussel 02 246 44 37, fax 02 246 44 42, www.okra.be,
[email protected] Redactie Nele Joostens, Chris Van Riet, Katrien Vandeveegaete Redactieraad Herman De Leeuw, Niek De Meester, Nic Fruru, Jos Lacroix, Hilde Masui, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Hugo Verhenne Verantw. uitgever Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge Vormgeving Gevaert graphics nv Coverbeeld François De Heel Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto Sylvain Van Der Guchtlaan 24, 9300 Aalst 053 82 60 80 fax 053 82 60 90
[email protected] Oplage: 169 550 exemplaren Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Het novembernummer verschijnt uiterlijk op 27 oktober 2012.
OKRA-regio’s Antwerpen Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen 03 220 12 80 fax 03 220 17 68
[email protected] www.okra.be/antwerpen
OKRA-Limburg vzw Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt 011 26 59 30 fax 011 22 59 50
[email protected] www.okra.be/limburg
Oost-Brabant Platte Lostraat 541, 3010 Leuven 016 35 96 94 fax 016 35 95 55
[email protected] www.okra.be/oostbrabant
Brugge Oude Burg 23, 8000 Brugge 050 44 03 81 fax 050 44 03 90
[email protected] www.okra.be/brugge
Mechelen Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen 015 40 57 45
[email protected] www.okra.be/mechelen
Brussel Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel 02 555 08 30 fax 02 555 08 39
[email protected] www.okra.be/brussel
Midden-Vlaanderen www.okra.be/middenvlaanderen Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 • 09 269 32 16
[email protected] ■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16
[email protected] ■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99
[email protected] ■ Gent Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15
[email protected] ■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94
[email protected]
Oostende Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 90 fax 059 55 26 12
[email protected] www.okra.be/oostende
Ieper Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 40 fax 056 26 63 06
[email protected] www.okra.be/ieper Kempen Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout 014 40 33 50 fax 014 40 33 52
[email protected] www.okra.be/kempen Kortrijk Wijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk 056 26 63 53 fax 056 26 63 10
[email protected] www.okra.be/kortrijk
Tielt Oude Stationsstraat 12, 8700 Tielt 051 42 38 08 fax 051 40 89 79
[email protected] www.okra.be/tielt Waas en Dender Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75
[email protected] ■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17
[email protected] www.okra.be/waasendender ■
Algemeen secretariaat | www.okra.be |
[email protected] www.okrasport.be | www.okrazorgrecht.be | 02 246 44 41
02 246 57 72
02 02 02 02
246 246 246 246
44 36 44 35 42 09 42 07
02 246 44 47 02 246 44 34 02 246 44 39 02 246 44 47
54
Roeselare Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 26 53 07 fax 051 22 59 80
[email protected] www.okra.be/roeselare
02 246 39 44
OKRA-CMPensioendienst 02 246 44 31 02 246 44 45 Studiedienst 02 246 44 40 02 246 39 45 Communicatie 02 246 44 33 02 246 44 37 02 246 57 71 Websites 02 246 44 57
Uw schoenenspecialist: ook voor grote maten !
www.
1000m2 TOPMERKEN
YouthStyle: Björn Borg*LaCoste*Art* NewBalance*LeCoqSportif*Nike*AllStar* Vans*DC*Goliath*Asics*Adidas*G-Star* Cafeina*Replay*Diesel*Pantofola d’Oro*
In elk merk keuze uit vele modellen en kleuren !!
.com
MensStyle: HugoBoss Black & Orange* FlorisVanBommel*Replay*TommyHilfiger*Cat* Van Gils*Giorgio*Riverwoods*CycleurDeLuxe* Classic: VanBommel*Ambiorix*Lloyd*Scapa* Timberland*Rieker*Geox*Sebago*Solidus* Specials: Bugarri(+8cm)*Clarks*Ara*Think! EddyMerckx*Rockport(300gr)*Mephisto*
GirlsStyle: Brako*Spm*ZapaNegra*Replay*Mjus* Björn Borg*Riverwoods*Fidji*FlyLondon*Airstep* DanieleTucci*TerreBleue*TommyHilfiger*Jhay* Lady: PeterKaiser*Gabor*Mephisto*Think!*Geox* Elnaturalista*Timberland*Clarks*Ara*Wolky*
voor losse steunzolen
)))
)))
WAARDEBON EURIKA-SHOE BVBA HANDELSSTRAAT 141 1840 LONDERZEEL MALDEREN-STATION TEL. (052) 33 30 01 e-mail:
[email protected]
€ 13
Bij aankoop van een paar schoenen vanaf € 93 en niet cumuleerbaar met andere kortingen. Open: Naam werkdagen van 9 tot 20 u. Adres zaterdags van 9 tot 19 u. gesloten zon- en feestdagen. Datum / /
VOLG WEGWIJZERS! Malderen - station
ELKE DAG OPNIEUW : VELE NIEUWE EN TEVREDEN KLANTEN !!
okramagazine oktober 2012
Helpen bij Rug-,Heup-,Voet-,en Spierklachten: MBT(250p.voorraad)*StrechWalker*RollingSoftGabor* MEPHISTO:(+120 mod.) the sano*technologie Walking/Running: Lowa*Asics*Mephisto*Meindl* Rockport(TruWalk)*NewBalance*Teva*Allrounder* Niet geldig tijdens de sperperiode.
KIDS: Rondinella*LittleDavid*Kipling*Kotf* Replay&Sons*Stones&Bones*GeoxRedbull* Vans*LeCoqSportif*LaCoste*RicostaPepino* Dc*Mistral*CanBe*Lowa*Pantofola d’Oro* TerreBleue*Birki’s*LelliKelly*K3*Crocs*
Met uitneembaar voetbed EN kleine/grote maten ! Durea*Verhulst*Timberland*Ponsquintana*PiediNudi* Classicwalker*Mephisto-Mobils*Gabor*Romika*Ara* Vabene*Rieker*Wolky*Loints*Finest*Softwaves*Cd* Chroomvrij/arm: Think! *El Naturalista*MissClair* Brako-Anatomics*Vital*Finn-Comfort*Crocs*Wolky* Fitflop*Rollingsoft by Gabor*Stuppy*Birkenstock* Diabetici: Varomed*Xsensible*Solidus*Newdress*
55
De MasterCard Prepaid: het beste van alle betaalkaarten in één kaart.
Bent u op zoek naar een betaalmiddel dat al het comfort van een kredietkaart combineert met budgetcontrole? Dan is de nieuwe MasterCard Prepaid de geknipte oplossing voor u. U kunt ermee betalen op internet en in meer dan 33 miljoen winkels, hotels, restaurants …, maar u kunt enkel het bedrag uitgeven dat u er vooraf hebt opgezet. Bovendien worden bijna al uw aankopen beschermd * tegen diefstal of ongevallen schade. De meeste aankopen die u via
internet doet, zijn gedekt tegen niet levering *. En met de MasterCard Gold Prepaid geniet u eveneens een reisannulatieverzekering*. Uw geld wordt ook beschermd, want in geval van verlies of diefstal van uw kaart volstaat het Card Stop te bellen om het nog beschikbare bedrag te recupereren. Over een mooie mix gesproken. Meer info? Ga langs in uw Belfius Bank kantoor, bel gratis 0800 17 222 of surf naar www.belfius.be/prepaid.
* Raadpleeg de voorwaarden (franchises, gedekte goederen, dekkingslimieten …) van de verzekeringspolissen in uw kantoor of op www.belfius.be. De algemene en bijzondere voorwaarden hebben voorrang op de algemene kenmerken die in de commerciële brochures beschreven staan. Alle in deze advertentie vermelde verzekeringen zijn collectieve verzekeringen die Belfius Bank NV heeft afgesloten bij Chartis Europe NV (Belgisch filiaal), verzekeringsonderneming naar Frans recht, Pleinlaan 11, 1050 Brussel erkend onder nr. FSMA 0976 – RPR Brussel 0435.262.754.
Belfius Bank NV, Pachecolaan 44, 1000 Brussel – IBAN BE23 0529 0064 6991 – BIC GKCCBEBB – RPR Brussel BTW BE 0403.201.185 – FSMA nr. 19649 A.