magazine
trefpunt 55+
NOVEMBER 2007
www.okra.be | www.okrasport.be
OKRA-CREA
Jouw schatkamer
50 150 gratis tickets! OKRA-magazine, maandblad (verschijnt niet in januari en in augustus) | jaargang 40 nr. 9 | afgiftekantoor 3200 Aarschot. Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften | Toelating - Gesloten verpakking | 3200 Aarschot 1 - BC 1145
Ontdek de nieuwe collectie mantels ELEGANT HET NAJAAR IN MET SKM
5 EURO REISVERGOEDING - BIJ AANKOOP VAN 125 EURO (DIRECT VERREKEND AAN DE KASSA) 10 EURO REISVERGOEDING OF ÉÉN FLES CHAMPAGNE - BIJ AANKOOP VAN 250 EURO
MEESTER-KLEERMAKER SINDS 1870 Alle dagen open van 9u30 tot 18u - Zon en feestdagen gesloten - 4.500 m2 winkelruimte - Gezellig restaurant - Parking voor 300 wagens - Winkel toegankelijk voor rolstoelgebruikers - Rolstoelen ter beschikking - Lift - Airco - Kinderafdeling met speelruimte - Autobus lijn 50.0 aan de Rooseveltplaats te Antwerpen en station Mechelen tot aan de halte ‘Leugstraat’/SKM - www.skm.be
A12 • BOOMSESTEENWEG 35 • 2630 AARTSELAAR • 03 887 38 41
Pamperen | VOORWOORD
Pamperen Een mail van Maria, ex-collega uit een vorig leven, met pensioen en actief bij OKRA. “Wij hoeven niet vanaf ons 65ste gepamperd en verwend. Ik besef dat ik in een rijk land leef en tot een luxegeneratie behoor. De relatieve welvaart die we vandaag bereiken, danken we aan de generaties die voor een stevige sociale zekerheid vochten. We moeten niet doen alsof pensioentijd alleen maar speeltijd is. Aan de welvaart van onze generatie kunnen we niet veel meer bijdragen, alleen blijven hameren op welvaartsvaste pensioenen en ervoor zorgen dat zo weinig mogelijk mensen uit de boot vallen. Aan welzijn meewerken kunnen we wel, en hoe! Toch lijken veel plussers daar hun draai niet in te vinden. Ze blijven maar in de zetel zitten. Vandaar mijn vraag: zou OKRA geen jobbeurs kunnen creëren? Een jobbeurs voor vrijwilligers natuurlijk. Niet voor mij, mijn agenda is vol gekriebeld van ‘s morgens tot ‘s avonds… maar voor wie zich verveelt of denkt dat hij/zij al genoeg deed of voor niets meer deugt? Of voor mensen als mijn buurman die een leidinggevende functie had, zich niet goed voelt bij vrijwilligerswerk dat hem onvoldoende uitdaagt, maar wat graag zijn ervaring en kunde zou weggeven?” Inderdaad, Maria, je hebt overschot van gelijk. En die boodschap hoor of zie je zelden. 55-plussers die het geluk hebben actief en gezond te blijven, worden in de reclame alleen aangespoord om van het leven te profiteren, geld uit te geven dus, alsof ze er overmorgen niet meer zijn. Uiteraard hoort ook dat bij die zorgeloze pensioentijd: nu en dan een reisje, een brokje cultuur en ontspanning… maar het mag gerust wat meer zijn. En daar hoor of lees je zelden over. OKRA probeert uiteraard wel die schat aan kunde en kennis volop te laten renderen. 17 000 OKRA-vrijwilligers werken op de meest diverse plaatsen en aan de meest diverse opdrachten. Voor jou. Dag in, dag uit. En vergeet het niet verder te vertellen aan buren, vrienden… die nog niet van OKRA genieten. Zelf zin om de handen uit de mouwen te steken en daar ongelooflijk veel plezier aan te beleven? Vertel het aan een bestuurslid of wijkverantwoordelijke van je trefpunt. En wees gerust, bij OKRA geen tekort aan jobs. Gisteren nog gehoord over een gepensioneerde computerfreak die gratis alle leden van zijn trefpunt uit de nood helpt als ze met hun pc in de puree zitten. Maar ook creatievelingen komen aan de bak. Ga daarvoor eens kijken op blz. 25. Ach, het is te veel om op te noemen. Kom gewoon uit je huis en begin eraan. Die pampers… ik wil de pret niet drukken, maar het gezeur over de onbetaalbare zorgkost moet ophouden. Mensen die hun hele lange leven hard werkten, betaald en vrijwillig, hebben als ze hoogbejaard zijn recht op de beste zorgen. In voorzieningen waar mensen centraal staan, niet de winst.
[email protected]
3
magazine NOVEMBER 2007
8
8
Marcel Van der Auwera is al 32 jaar de dynamische voorzitter van heemkring Die Swane uit Heist-op-den-Berg. Hij vertelt honderduit over wat zijn ‘job’ allemaal inhoudt, over zijn voorganger Jozef Weyns, de oprichter van Bokrijk en over zijn leven.
12
25
“Geen memel in ons hoofd”
Stap voor stap Onze samenleving krijgt steeds meer ‘kleur’. Niet alle 55-plussers vinden dit even gemakkelijk. Toch wil OKRAregio Antwerpen uitzoeken hoe daarmee om te gaan. We gingen op bezoek bij Annie De Nijs uit Berchem, actief lid van een werkgroep die bruggen wil bouwen tussen plussers van verschillende culturen. In november is er alvast een eerste activiteit rond de voedingsdriehoek.
25
OKRA-CREA, jouw schatkamer OKRA-CREA is de favoriet van heel wat leden. Naaitechnieken, vilten, dingen in elkaar knutselen… Blader snel door naar blz. 29 en 31. Maar OKRA-CREA is veel en veel meer. De koorwerking bv. OKRA-magazine laat dirigenten Paul Mispelaere en Gust Teugels aan het woord op blz. 26 en 27. Ook toneel past binnen dit plaatje. Albert Gemels en zijn vrolijke bende acteurs nemen je op blz. 28 mee het podium op. Tot slot (blz. 30) is ook de leesclub creatief bezig. Want een boek analyseren vraagt soms enige fantasie.
46
Keulen, alive en kicking! Meer dan kerstmarkt- en carnavalsdoelwit, verrassend leefbaar en altijd veranderend. Een kunst- en winkelparadijs, een aantrekkelijke metropool met als anker de onverwoestbare Dom, de grijze dinosaurus die moeiteloos de tand des tijds doorstond: Keulen!
50 en 53 Met OKRA win je altijd! Een prijzenpot om u tegen te zeggen! In totaal 35 prijzen, waaronder twee Pata Gregahammen. Puzzel dus zeker mee! En win op blz. 53 een van de 150 gratis tickets. Of profiteer van ledenkorting!
46
OKRA-magazine! Ledenmagazine van de grootste ouderenbeweging van Vlaanderen: OKRA, trefpunt 55+. OKRA staat voor open, kristelijk, respectvol en actief. Een nummer boordevol cultuur, praktische informatie, diepmenselijke reportages en nog veel meer. Deze maand laten we de CREA-tievelingen aan het woord. Toneel, zang, maar ook de handige Harry’s kunnen aan de slag. Laat gerust weten wat je van OKRA-magazine vindt. Bel naar Chris Van Riet 02 246 44 37 of mail naar
[email protected]
Zingeving 10 Antenne De Herfst blaast op den horen
Gezondheid
36
22
6 Gezondheid Na de moedermelk
Mensen 8 Achter de schermen “Geen memel in ons hoofd” 12 Info Stap voor stap 16 De keuze van Dekeyser Afrika kleurt geel 18 Ouderenweek “Niet wakker van!” 22 Info Mis de Pensioentrein niet! 52 Horen, zien en… schrijven Horen, zien en zwijgen
OKRA 20 Kleur het leven De ruimte tussen de regels 25 OKRA-CREA, jouw schatkamer 26 “Zelden zo’n deugd beleefd” 27 “Vanuit je hart” 28 “Lachen en werken” 29 Pardon... Service 30 Lees je mee? 31 CREA-tief met OKRA
Lifestyle 33 Menu Met lof van de jury 36 Groen Lekkere peren
Cultuur 38 Film Smakelijk! 40 Boeken Zeg nooit… 43 Gedicht Ik kan het oude huis niet binnengaan
Wijs weg 43 Holiday On Ice Witte magie 45 Uitjes In november 46 Uit Keulen, alive and kicking!
Extra 14 Zoekertjes Vraag en aanbod 42 Lezersbrieven Welkom 49 Winnaars 50 Speel en win 35 prijzen! 53 Ledenvoordeel
De redactie contacteren? Een zoekertje plaatsen? Reageren op een of ander? Meer info over OKRA en over wat we jou allemaal bieden? Bel naar Chris Van Riet 02 246 44 37, mail naar chris.vanriet@okra. be, surf naar www.okra.be en naar www.okrasport.be
OKRA-magazine december Verdwalen in Dinant en de tuinen van Annevoie Omgaan met verlies
GEZONDHEID | Na de moedermelk
| Tekst Chris Van Riet | Foto Cois Van Roosendael |
De term immuniteit betekent dat je resistent of bestand bent tegen infecties. Moedermelk versterkt het immuunsysteem van de baby. Dat staat vast. Maar hoe bescherm je je de rest van je leven op een natuurlijke wijze? Zonder afhankelijk te zijn van pijnstillers en kalmeermiddelen?
Na de moedermelk Veel groenten en fruit helpen je weerstand verhogen.
Het spreekwoord ‘baat het niet, dan schaadt het niet’ gaat in de moderne geneeskunde al een tijdje niet meer op. Dokters zijn er hoe langer hoe meer van overtuigd dat overconsumptie van geneesmiddelen ons lichaam meer kwaad dan goed doet. Antibiotica worden nog uitzonderlijk voorgeschreven. Preventie is het sleutelwoord. Wie vandaag nog niet weet dat evenwichtige voeding en genoeg bewegen een garantie zijn op een lang en gezond leven, komt van een andere planeet. Het komt er dus op aan niet ziek te worden. Want wie ziek wordt, wil hoe dan ook genezen. Hoe voorkomen we dat we ziek worden? Veel aandoeningen zoals verkoudheden, griep, allergieën, chronisch vermoeidheidssyndroom... zijn direct verbonden met een verzwakt immuunsysteem. De sleutel tot genezen is dan ook je natuurlijke immuniteit versterken.
Beschermen De hoofdfunctie van het immuunsysteem is het lichaam beschermen tegen infectieziekten en de ontwikkeling van kankers. Hoe sterker je afweersysteem, hoe klei-
6
ner de kans dat ziekmakers je lichaam binnendringen. Een gezonde levensstijl is de basis om je afweersysteem te versterken. Langdurige stress en onvoldoende rust kunnen een mens vatbaarder maken voor infecties en andere ziektes. Tijdens de slaap worden krachtige immuunverhogende stoffen vrijgelaten. Een ontspannende slaap is essentieel voor een gezond immuunsysteem. Suiker vermindert het vermogen van de witte bloedcellen om bacteriën te doden. Alcoholverbruik maakt je vatbaarder voor infecties. Een verkoudheid werkt als een soort uitlaatklep waarlangs het lichaam afvalstoffen kan dumpen. In de meeste gevallen gaat het hier om een virale infectie die ons lichaam zelf moet overwinnen. Slechts in 20% van de gevallen is er sprake van een bacteriële bijbesmetting, maar ook dan is het zelden nodig om antibiotica in te nemen. Als we koorts onderdrukken met medicijnen, verminderen we onze immuunreactie. Temperatuursverhoging onder de 38,5°C moet dan ook zelden onderdrukt worden. In de moderne geneeskunde wordt vooral de nadruk gelegd op het verlichten van de symptomen.
GEZONDHEID | Na de moedermelk
Luister naar je lichaam Elke dag lichaamsbeweging is een aanrader voor wie zijn immuunsysteem wil versterken.
Pieker niet De Chinese kruidengeneeskunde, Ayurveda, bloesemtherapie, kruidengeneeskunde, homeopathie... zijn gebaseerd op remedies die een goede gezondheid beogen, chronische en acute ziektes beweren te kunnen behandelen en voorkomen. Omstreden behandelingen voor sommigen wegens gebrek aan wetenschappelijke onderbouwing of gevaarlijke nevenwerkingen. De medicijnen van de toekomst voor anderen. Wie er gebruik van wil maken, kan best eerst inlichtingen vragen bij de huisarts. We moeten in ieder geval openstaan voor nieuwe, natuurlijke geneeswijzen, maar toch waken over hun werkzaamheid en veiligheid. Maar meestal zal een gezonde leefstijl al heel wat ziektes kunnen voorkomen en genezen zodat we niet altijd behoefte hebben aan medicijnen of alternatieve behandelingen.
Als je een verkoudheid of griep voelt opkomen, luister dan naar je lichaam. >>Leef langzamer en neem genoeg rust. >>Eet gezond met veel groenten en fruit >>Vervang negatieve gedachten door positieve. >>Doe dagelijks aan lichaamsbeweging. >>Vertoef minstens een halfuur per dag in open lucht. >>Rook niet en drink geen alcohol. Zowel nicotine als alcohol zijn kalmerende drugs. Ze vereisen energie om het lichaam te ontgiften. >>Ben je overdag moe, rust dan meer. Pieker niet. Noteer je problemen voor je gaat slapen en neem ze ’s morgens met een fris hoofd terug door. Je zal er anders tegenaan kijken.
Kom Kom voor voor nieuwe nieuwe ideeën ideeën naar naar de de voor alle creatieve trends • verkoop workshops • exposities • demonstraties de nieuwste creatieve technieken...
je
Gratis geschenk inkomticket op vertoon van uw
8, 9, 10
&
11 NOVEMBER
Grenslandhallen
HASSELT
Gouverneur Verwilghensingel (Grote Ring)
Open: van 10u00 tot 18u00 DOE MEE & WIN! Verras ons met een zelfgemaakte kerst- of nieuwjaarskaart en lever deze in bij de infobalie aan de ingang. De 5 mooiste kaarten ontvangen een geschenkenpakket ter waarde van 100,00 Euro.
prijzenpot: 500,- Euro Voor meer informatie: www.dehobbybeurs.be Toegangsprijs: € 8,50 kinderen -16 jaar gratis toegang Gratis stadsbus vanuit Hasselt station naar de Grenslandhallen
er-patissier .v. Meester chocolati Culinair paviljoen m.m door de magie van uw zinnen prikkelen Peter Messely. Laat traties! doorlopende demons chocolade en ijs met
Uw kortingsbon van
2,50 €
per pers. (geldig voor 2 pers.) zie blz. 45 bij rubriek Uitjes. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.
ACHTER DE SCHERMEN | Geen memel in ons hoofd Mensen achter de schermen… Vrijwillig steken ze de handen uit de mouwen om anderen te laten genieten. OKRAmagazine plaatst deze onzichtbare engelen tien afleveringen lang in de schijnwerpers.
“Geen memel in Marcel Van der Auwera (79) is een bezige bij. Al 32 jaar is hij voorzitter van heemkundige kring Die Swane uit Heist-op-denBerg. “Promotie, informatie en communicatie zijn belangrijk.”
“
De memelclub, zo noemden ze de heemkring vroeger. Gelukkig zat die memel (een worm, nvdr.) niet in ons hoofd. De heemkring houdt onder andere tentoonstellingen en voordrachten, van oktober tot april. Vooral ons ‘heemerf’ Kaasstrooimolen en Pandoerenhoeve trekken elke zondag veel volk. Verder is er ons jaarlijks teerfeest. In 1970 werd ik lid. In 1974 overleed toenmalig voorzitter en boegbeeld Jef Weyns. Na een geheime stemming bleek ik hem te ‘mogen’ opvolgen. Geen gemakkelijke taak. Jef was de grondlegger van Bokrijk, een monument. Intussen mogen we onszelf Koninklijke heemkring noemen omdat we meer dan vijftig jaar bestaan.
“
”
Jef Weyns was een pionier. Begin volgend jaar verschijnt er een boek over hem. De man had een uitstekende kennis van heemkunde, de streek en oude gebruiken. Van Louis Roppe, de toenmalige gouverneur van Limburg, kreeg Jef de opdracht Bokrijk op te richten. Hij had heel wat nuttige contacten in Europa. Oostenrijk, Hongarije, Nederland, Noorwegen, noem maar op. Het was een wisselwerking: zij vroegen hem raad en hij heeft veel geleerd van die mensen. Jef was een intelligente man die zijn capaciteiten ten volle mocht gebruiken. Zijn beroep was zijn hobby en omgekeerd. Ook het boek Volkshuisraad in Vlaanderen is een levenswerk van hem. Jammer genoeg heeft hij de publicatie ervan zelf niet meer meegemaakt.
“
”
Mijn taak? Te veel om op te noemen. Veel praktische dingen. Iets organiseren, vergaderingen voorzitten, brandjes blussen en conflicten sussen. De organisatie van tentoonstellingen ook bv. Een paar jaar geleden was er Grillige grenzen, over de grenzen van Heistop-den-Berg in samenwerking met de provincie. Daar
8
is heel wat tijd in gekropen. Verder zijn er onze publicaties waarmee we de heemkundige gedachte verspreiden. Elke maand verschijnt ons Swanekoeriertje. Het voorwoord schrijven vind ik persoonlijk de lastigste klus door de tijdsdruk. We tellen 400 abonnees, al moet een aantal mensen er niet voor betalen. Bij wijze van promotie. Informatie en communicatie zijn in deze tijd ontzettend belangrijk.
“
”
Ons museum in Heist-op-den-Berg is elke zondag open voor het publiek, net als de Kaasstrooimolen en de Pandoerenhoeve. Ook onderhandelingen met de gemeente zitten in mijn takenpakket. Welke politieke partij ook aan de macht is, een goede relatie met het bestuur is belangrijk. Dat is een raad die ik andere verenigingen altijd geef. Oppositie voeren heeft geen zin. Je steekt alleen maar stokken in je eigen wielen. Wat niet wil zeggen dat je zomaar alles moet pikken. Een vriendschappelijke relatie is aan te raden. Zo was onze nieuwe burgemeester tijdens de jongste meiboomplanting de eregast. In vol Kempens ornaat met faas en kiel en op houten blokken!
“
”
Geschiedenis heeft me altijd geboeid. Hoewel ik helemaal geen historicus ben, maar industrieel ingenieur. Ik heb 35 jaar bij den Bell in Antwerpen gewerkt, zoals ze zeggen, het latere Alcatel. In de beginjaren een Amerikaanse multinational die later overging in Franse handen. Een groot verschil. Bij Amerikanen telt vooral het resultaat, bij de Fransen moet ook de weg die je bewandelt zijn zoals zij willen. Vanuit een zeker chauvinisme, want wat van hun was, was beter. Ik kon daar niet zo goed mee om en dus ben ik vroeger met pensioen gegaan dan ik oorspronkelijk van plan was. Op eigen vraag door organisatorische problemen. Met gemengde gevoelens. Ik werkte er eerst in het apparatus department, de apparatenafdeling. Mijn eerste baas was monsieur Preud’homme, een Waal. Ik heb er dus heel wat Frans geleerd! In 1953 ben ik daar begonnen als alternatief voor mijn legerdienst. Ik wou niet met mijn voeten laten spelen in het leger, maar iets nuttigs doen. En dus werd ik reserveofficier. En moest ik drie maand minder dienen. Later werd ik afdelingshoofd met drie onderzoekslaboratoria. We testten er onder meer onderdelen van satellieten, maar ook van de
ACHTER DE SCHERMEN | Geen memel in ons hoofd
ons hoofd” | Tekst Veerle Van den Broeck | Foto Cois Van Roosendael |
Hawkraketten bv. Waar ze tegen betoogden. Maar ja, dat was nu eenmaal onze opdracht. In ons laatste labo testten we de toen nieuwe digitale systemen uit. De laatste vijf jaar van mijn carrière ontwikkelden die dingen zich almaar sneller.
”
“
Na mijn pensioen kon ik het werken niet zomaar opgeven. De zoon van een vriend des huizes werkte toen op het kabinet van minister André Geens. Hij was minister van Ontwikkelingssamenwerking. Ze zochten iemand die technische dossiers kon behandelen. Zo belandde ik in Kinshasa, Kivu en Kigali. Ik onderhandelde er over telefoniesystemen met de minister van PTT van Rwanda. Tot het kabinet viel. Intussen was professor Derkinderen, voorzitter van APEC (Antwerp Port Engineering and Consulting) een goede vriend geworden. Hij kon mijn hulp gebruiken. Hij is op hoge leeftijd overleden. Toen hebben we een serieus project goedgekeurd gekregen voor de opleiding van Chinese studenten tot havenspecialisten. Zo ben ik naar Beijing, Hong Kong en Shanghai kunnen gaan.
”
“
Veel gereisd, absoluut. Ik ben net terug van Napels, Pompeï en Herculaneum in Italië. Ook voor mijn job heb ik de halve wereld gezien. Een keer of zeven naar de bazen in Noord-Amerika. Dat vond ik boeiend. Vaak vonden er ook conferenties in Stuttgart, Zürich, Milaan, Oostenrijk, Madrid, Parijs… plaats, bij andere ITT-vestigingen. We kregen ook al wel eens geheime missies. Zo ben ik vijf keer naar India geweest. En één keer in Peru. Maar daar mag ik niet meer over zeggen.
”
“
Een goede pint af en toe hoort er natuurlijk ook bij in de heemkring. Nu er jongeren bijgekomen zijn, begin ik een aantal dingen van me af te schuiven. Ik heb al een opvolger in gedachten (lacht). Ik ben ook tien jaar voorzitter geweest van Heemkunde gouw Antwerpen. Maar daar heb ik de fakkel al doorgegeven. Ik wil het stilaan wat rustiger aan doen. Zonder de heemkring vaarwel te zeggen. Het jubeljaar 2008 waarin Heist 1 000 jaar bestaat, zal nog heel wat werk met zich meebrengen.
”
“Geschiedenis heeft me altijd geboeid. Hoewel ik helemaal geen historicus ben, maar industrieel ingenieur.”
9
ANTENNE | De Herfst blaast op den horen
De Herfst blaast
| Tekst Stefaan Magerman |
Komen ook bij jou de gedichten die je als kind van buiten moest leren nu en dan naar boven? Raar genoeg ken je ze nog altijd. Elke herfst borrelt zo’n gedicht bij me op. Geleerd bij een flamboyante priesterleraar: de Herfst blaast op den horen van Felix Timmermans.
Precies zestig jaar geleden stierf Felix Timmermans. Toen verscheen ook zijn dichtbundel, zijn testament Adagio. Ja, als kind verwens je vaak gedichten, maar met het ouder worden begrijp je meer van het leven en… worden gedichten véél zinvoller. Dan pas zie je de volle betekenis van elk woord, elke beeldspraak, elke zin en elk leesteken. Wat Felix Timmermans, de Fé, ons naliet, is niet alleen heel mooi, maar ook ontroerend en beklijvend. Timmermans (Lier, 1886-1947) was een veelzijdig kunstenaar, een gelovig man die de natuur be-wonderde en er zich over ver-wonderde. Die er Gods hand in zag en zich goed voelde als hij de mensen met zijn kunst gelukkig kon maken. Niet alleen bewonderde en schreef Timmermans over SintFranciscus in De harp van Sint-Franciscus, er stak een stukje Franciscus in hemzelf. Ondanks alle kritiek zou hij zich nooit verlagen tot hatelijkheden. Hij minimaliseerde de vijandige houding door te wijzen op onwetendheid of vergetelheid. Godfried Bomans noemde Felix Timmermans zelfs een ‘irenisch’ schrijver, naar het Griekse woord irènè, wat ‘vrede’ betekent.
De innerlijke Fé Een mens krijgt altijd wat van zijn vader en moeder mee. De grote Duitse auteur Johann Wolfgang von Goethe, schreef dat hij van zijn vader de ernst en de gestalte had geërfd en van zijn moeder de vrolijke natuur en de lust tot fantaseren en schrijven. Guido Gezelle had het luchtige, maar eigengereide en naarstige van zijn vader en de vroomheid en melancholie van zijn moeder. Velen zien in Timmermans’ werk een evolutie van zwaarmoedigheid naar levenslust. Ik vind van niet. In het leven en de werken van de Fé is veeleer een golfbeweging te bespeuren. Nu eens drijft de levenslust en jovialiteit van vaderszijde boven, dan weer de angst, bezorgdheid en overgevoeligheid van zijn moeder. Een in geloof twijfelende en zoekende Fé, die een zware geestelijke crisis doormaakte, pende de Schemeringen van de dood neer. Een zestal jaar later krijgen we, nadat Timmermans oog in oog met de dood had gestaan, inderdaad een explosie van levensdrift in zijn bekende Pallieter.
Ik zag Cecilia komen Felix Timmermans stierf zestig jaar geleden. De Herfst blaast op den horen heeft nog niets aan schoonheid ingeboet.
10
Felix Timmermans en Pallieter zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Hij schreef nog verschillende andere pareltjes, minder bekend, maar minstens even mooi. Eén ervan is de
ANTENNE | De Herfst blaast op den horen
op den horen novelle Ik zag Cecilia komen. Het is een smaakvol geschilderd en getekend verhaal, dat een vervolg lijkt te kennen in zijn laatste werk Adagio. Een jongeman, verloofd met Roelinde, wordt één maand voor zijn huwelijk zwaar ziek en gaat naar de Kempen om te herstellen. Daar lijdt hij onder de afwezigheid van zijn Roelinde tot hij kennismaakt met de dorpsonderwijzer (die een dichtbundel schrijft) en zijn dochter Cecilia. Hij wordt hevig verliefd op Cecilia, maar wil Roelinde trouw blijven. Tot het noodlot toeslaat. De rest moet je zelf ontdekken… De dichtbundel Lied van God van de dorpsonderwijzer intrigeert me. Hoewel Adagio pas in 1947 verschijnt, denk ik dat de Fé al bij Ik zag Cecilia komen in 1938 met zijn later verschenen gedichten bezig was. Krijgen wij een onrechtstreekse verwijzing met Lied van God naar zijn op stapel staande gedichten? Ook thema’s als herfst, ziekte, lijden, verdriet, stilte, geloof, dood en doodsverlangen zitten in beide werken.
Adagio Adagio is een term uit de muziekwereld, en betekent ‘langzaam en rustig te spelen’. De gedichten zijn dan ook muziek op zich. In 1944-1947 was Timmermans er lichamelijk heel slecht aan toe, oorlogsperikelen hadden hem ook psychisch belast. Het was alsof hij het einde voelde naderen. Langzaam neemt hij in zijn gedichten afstand van het leven, inderdaad een adagio, een rustig en langzaam uitsterven van klank, licht en beeld. Zijn dochter Lia vertelt: “Hij had zich van alles losgemaakt en zich naar God gericht.” Zijn gedichten krijgen een dubbele dimensie: de herfst wordt de herfst van het leven, symbool van vergankelijkheid. De avond wordt het nabije einde. Weemoed, de mysterieuze aanwezigheid van God, de vergankelijkheid, de stilte, de dood en het doodsverlangen keren voortdurend terug in zijn gedichten, die eigenlijk prachtige gebeden zijn. In het mooie De Herfst blaast op den horen wordt het naderende levenseinde subtiel, raak en poëtisch uitgebeeld. Het begint met een schildering van de vergankelijke herfst: hoorngeschal, de bomen die ‘wieroken’, vruchten die overrijp zijn, spinnenwebben als gouddraden, reeën… Maar dan komt de realiteit, onze vergankelijkheid: “Alle schoonheid zal verdwijnen, want alle schoonheid is slechts droom.” En dan treedt de gelovige Fé krachtig naar voren: “Gij zijt d’Eeuwigheid.” Een mens is God dankbaar voor al
het mooie dat Hij ons schenkt: de natuur met alles erop en eraan. Tot slot: het einde, alles valt stil, niets groeit noch bloeit, “nu komt de wintertijd”. De wintertijd is ook in de Fé zelf begonnen, het einde is in zicht: “Ik hoor U door mijn hart en door de rieten zuchten.” De Fé, de goede Fé is gelouterd, heeft afstand genomen van alles en is gelaten, klaar om tot God te gaan, klaar om te sterven. Wat gebeurde op 24 januari 1947 om 1.15 uur: “Ik ben bereid.”
De Herfst blaast op den horen De Herfst blaast op den horen, en ’t wierookt in het hout; de vruchten gloren. De stilten weven gobelijnen van gouddraad over ’t woud, met reeën, die verbaasd verschijnen uit varens en frambozenhout, en sierlijk weer verdwijnen… De schoonheid droomt van boom tot boom, doch alle schoonheid zal verdwijnen, want alle schoonheid is slechts droom, maar Gij zijt d’Eeuwigheid! Heb dank dat Gij mijn weemoed wijdt en zegen ook zijn vruchten. Een ganzendriehoek in de luchten; nu komt de wintertijd. Ik hoor U door mijn hart en door de rieten zuchten. Ik ben bereid.
Clara Timmermans zingt, schildert en schrijft In de reeks rond de kinderen van Felix Timmermans in het Lierse Timmermans-Opsomerhuis is het na Lia en Tonet de beurt aan Clara. De expo brengt een veelzijdig portret van haar als zangeres, schilderes en schrijfster. Tot 6 januari 2008, TimmermansOpsomerhuis, Netelaan, 2500 Lier, 03 480 11 96, www.lier.be,
[email protected], dinsdag tot zondag van 10.00 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 17.00 uur, 1 euro.
Kansen in overvloed om in jouw trefpunt, regio... met leeftijdgenoten over zingeving door te bomen. 11
INFO | Stap voor stap 55+ maakt toekomst. Onder dat thema debatteerden op 21 december 2006 meer dan 700 OKRA-sleutelfiguren tijdens het eerste OKRA-Congres. Misschien was jij er ook bij. Om alle OKRA-leden in onze tien voornaamste prioriteiten in te wijden, krijg je er elke maand één toegelicht!
Stap voor
| Tekst Griet Trioen, Kristel Wijshof | Foto Cois Van Roosendael |
Ons jaarthema ‘Kleur het leven’ omvat een luik multiculturaliteit en internationale solidariteit. Leven in een ‘veelkleurige’ samenleving is niet altijd even gemakkelijk. Toch wil OKRAregio Antwerpen uitzoeken hoe daarmee om te gaan. We gingen op bezoek bij Annie De Nijs uit Berchem, actief lid van de werkgroep. Waarom Annie deelneemt aan dit experiment? “Als lid van het regiobestuur begeleid ik vier OKRA-trefpunten in Borgerhout. Veel plussers vinden het moeilijk het multiculturele aspect van hun wijk positief te bekijken. Angst voor het onbekende en een gevoel niet meer in de ‘eigen’ gemeente te wonen, daar hoor je hen vaak over spreken.”
“Daarom startten we een werkgroep op met de bedoeling bruggen te bouwen”, vertelt Annie. “Kennismaken met elkaars cultuur is een eerste belangrijke stap. Onbekend maakt onbemind. Een groep studenten van de K.U.Leuven zocht samen met ons enkele allochtonenverenigingen aan. Via een kaartspel bleek hoe moeilijk het is iets duidelijk te maken als je elkaar – in vele opzichten – niet verstaat.” “Er kwam een eerste vergadering met OKRA en een tiental verenigingen. Een bonte verzameling van ZuidAmerika over de Maghreblanden (mensen uit Turkije, Marokko, Noord-Afrika…) en Oost-Europa tot de joodse gemeenschap. De voertaal was Nederlands. Elkaar verstaan was geen probleem, het spreken, zeker voor oudere allochtonen ging wat moeizamer.” Miet Debruycker, laatstejaarsstudente van de Arteveldeschool in Gent en stagiaire bij OKRA, zorgde dit voorjaar voor contacten met de Antwerpse Allochtone Verenigingen.
Annie De Nijs: “OKRA heeft de plicht ervoor te ijveren dat alle ouderen -van vreemde afkomst of in België geboren- in ons land een waardige ‘oude dag’ beleven.”
12
INFO | Stap voor stap
stap Gezonde voeding “We zochten naar een gemeenschappelijk interessepunt. Uiteindelijk kwam gezonde voeding als thema uit de bus. Eind november organiseert OKRA-regio Antwerpen, samen met de betrokken verenigingen, een informatienamiddag rond de voedingsdriehoek. We krijgen ondersteuning van een diëtiste en enkele tolken. De verenigingen krijgen de kans om typische gerechten van hun land voor te stellen en dit te koppelen aan de voedingsdriehoek. De deelnemers kunnen er naar hartelust van proeven. Zo kunnen we elkaar ontmoeten en leert iedereen iets bij.” Loopt het allemaal van een leien dakje? “Niet altijd”, gaat Annie verder. “Dat zou te makkelijk zijn. Er is vooral het taalprobleem. Taal- en inburgeringscursussen bestonden vroeger niet. Laat staan dat ze verplicht waren. Mensen kwamen naar België om te werken, meestal met de bedoeling later naar hun vaderland terug te keren. Een tweede verschil: de agenda. Wij hebben allemaal een agenda op zak, waarin we onze afspraken noteren en die we regelmatig inkijken. Maar heel wat mensen van vreemde afkomst zijn dat zo niet gewoon. Zij verwachten een telefoontje of berichtje dat er vandaag een vergadering is. En zo heeft ieder zijn eigen manier van werken, maar niets wat we niet kunnen overbruggen. Nog een moeilijk punt. Sommige moslimvrouwen zien een gemengde bijeenkomst waar mannen en vrouwen samen vergaderen niet altijd zitten.”
Een feit Annie De Nijs beklemtoont tot slot dat dit stap voor stap moet gaan. “Elkaar beter leren kennen, vertrouwen opbouwen tussen de verschillende allochtonenverenigingen en OKRA is een eerste stap. Maar we moeten beseffen dat een multiculturele samenleving een feit is. Als OKRA hebben we de plicht ervoor te ijveren dat alle ouderen -van vreemde origine of in België geboren- in ons land een waardige ‘oude dag’ beleven.”
Open voor verscheidenheid In een samenleving verschillen mensen op vlak van opvoeding, levenservaring, leeftijd, sociale achtergrond… Ook voor plussers is dat zo: leeftijd, financieel vermogen, vrijetijdsbesteding... Al die verschillen zijn gelukkig een bron van rijkdom. De aanwezigheid van heel wat mensen uit andere culturen maakt die verscheidenheid in onze samenleving heel duidelijk zichtbaar. Wijzelf, de overheid, verenigingen, politici… elk van ons wordt ermee geconfronteerd en komt ermee in contact. En dit gebeurt op allerlei manieren: in het dagelijkse leven, in de onderlinge communicatie, dienstverlening. En dit vraagt extra inspanningen van beide kanten. De O van Open. OKRA wil met haar nieuwe naam aangeven dat zij meer dan ooit tevoren openstaat voor mensen uit een andere cultuur. Een belangrijke stap naar een samenleving waarin mensen uit verschillende gemeenschappen respectvol samenleven is dat we mensen uit andere culturen ook gaan beschouwen als ‘onze’ ouderen en hen dezelfde kansen bieden. En hoewel de situatie van allochtone ouderen meer overeenkomsten dan verschillen vertoont met deze van vele Belgische ouderen, moeten zij toch erkend worden als groepen met specifieke problemen. We vinden het daarom belangrijk dat men investeert in:
1 Een beleid gericht op zowel autochtonen (Belgen dus) als allochtonen: zodat de verscheidenheid in onze samenleving vanzelfsprekend wordt en een verrijking is. Dit betekent ook een degelijk onthaalen integratiebeleid, waarbij integratie in en kennismaking met onze cultuur centraal staat.
2 Aangepaste taallessen voor oudere allochtonen. 3 Aandacht voor eigenheid binnen de zorgsector. OKRA is geen voorstander van aparte zorgvoorzieningen, wel van een aangepast en ruim zorgaanbod waarbinnen diversiteit een plaats krijgt en zorg op maat de regel wordt.
4 Verenigingen die zich inzetten voor een respectvolle multiculturele samenleving, moeten ondersteund worden.
5 En tot slot vragen we aandacht voor mensen die het minder goed hebben, ook in het buitenland.
13
ZOEKERTJES | Vraag en aanbod
Vraag en aanbod Muzikanten
Kwezels
Ik ben op zoek naar de muzieknoten en de zanger van Hoor de muzikanten komen hier voorbij. Wie kan helpen?
Ik zoek de tekst van het gedicht Kwezels. Het begint als volgt: “Rozalie is in gebed, terwijl ze stiekem… Hoe d’oude koster kaarsjes zet, bij ’t beeld van Sint Elisabeth.” Het was te vinden in een van de delen van Zuid en Noord en werd in de poësis aangeleerd in de jaren vijftig en zestig.
Germaine Dierckx, Donkerstraat 19, 2840 Reet, 03 888 46 37
Paternosters Mijn papa was een verwoede verzamelaar van alles wat met de kerk te maken heeft. Zo had hij een unieke verzameling van 500 à 600 paternosters. Onder andere ook een paternoster die gemaakt is in een concentratiekamp. Papa had bij iedere paternoster wel een verhaal. Mama wil nu alles van de hand doen. Iemand geïnteresseerd? Roland Moeskops, 0475 30 40 85
Visitekaartjes Ik verzamel visitekaartjes van over de hele wereld. Ik heb meer dan 80 000 kaartjes uit 170 landen. Ooit hoop ik het Guinness Book of Records te halen. En dus zoek ik nog kaartjes. Zowel van mensen als bedrijven, restaurants, hotels… Tony Geuns, Sint-Amandinastraat 50, 3970 Leopoldsburg
Agfa Ik zoek een persoon die mijn oude kopieermachine Agfa X-58 wil nakijken. Als ik verschillende kopieën na elkaar maak, heb ik altijd zwarte strepen. Gegevens: 89111 AGFA/V 220-W 1600 HZ 50/Ser. Nr. 21298578 /FPG 7 P/ AGFA-GEVAERT n.v. Belgium Hassewer-Vander Veken, Thillostraat 7, 2920 Kalmthout, 03 666 67 26, 0494 57 01 10
Frans Portael, Baron de Celleslaan 6, 2650 Edegem, 03 449 14 57, fax 03 449 17 43,
[email protected]
1994 Ik zoek voor mijn verzameling van uitgeverij Spectrum het Jaaraanzien van het jaar 1994. Paula Van den Abbeele, Robert-Ramlotstraat 74, 9200 Sint-GillisDendermonde, 052 21 53 13,
[email protected]
Naaikring De missienaaikring van onze parochie is op zoek naar wol, katoenresten en knopen. Lizette Raus, Eikvarenlaan 14, 2950 Kapellen, 03 664 48 83 of 0478 43 75 20,
[email protected]
Sint-Antonius Ik heb een devotieprent van Sint-Antonius van Padua met daarop de vermelding ‘Verkocht door en voor een mijnwerker - Prijs 5 fr.’ Wie heeft meer informatie? Antoon Vanquaethem, Blommestraat 66, 8800 Rumbeke, 051 20 81 95,
[email protected]
Vriendin gezocht Weduwe, 62 jaar, zoekt eerlijke, lieve vriendin, liefst ongeveer dezelfde leeftijd, uit Temse of onmiddellijke omgeving. Mijn hobby’s zijn wandelen, fietsen, af en toe een dagreisje met OKRA en soms een wat verdere reis. Christiane Hollanders, Hoogkamerstraat 151, 9140 Temse, 03 711 38 40, bellen na 19.00 uur a.u.b.
Lombaert Wij hebben drie schilderijen van Ach. Lombaert. Aan de hand van foto’s veronderstellen we dat ze minstens 85 à 90 jaar oud zijn. Wie weet meer? Lianne Buggenhout, Stokerijstraat 70, 2110 Wijnegem, 03 353 18 53
Jouault We bezitten een schilderij van de Fransman André Jouault, geboren op 24 juli 1904 in Domfront. Hebben deze doeken waarde? Wie weet meer? Jan Sergeant, Noordstraat 33, 9300 Aalst
14
Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedingen nemen we niet op. Je zoekertje komt ook op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Zoekertjes, PB 40, 1031 Brussel of naar
[email protected]. Dank in naam van de lezers aan wie reageert.
BETER LEVEN
PUBLIREPORTAGE
S.O.S Gevoelige gewrichten! ‘‘Albert, 62 jaar, kan geen klusjes meer
Handboek Ik zoek het handboek Nederlands dat in de jaren veertig en vijftig gebruikt werd in het middelbaar Latijn en handel. Het bestond uit Nederlandse en Zuid-Afrikaanse vertellingen en gedichten en het was 3 à 4 cm dik.
opknappen omwille van de rechterschouder die hem al een paar weken parten speelt’’.
Roger Cael, Geluwebroekstraat 6, 8940 Wervik
Als u, zoals Albert, gevoelige gewrichten hebt die u het dagdagelijkse leven lastig maken, zoekt u misschien een doeltreffende oplossing om uw gewrichtscomfort terug te vinden. Waarom niet Phytalgic uitproberen?
Gladde peperkoek Als je een peperkoek zelf bakt, barst hij in het midden altijd open. Als je er een koopt, is hij mooi glad van boven. Hoe ga ik dit probleem te lijf? Ludo Copers, Baan 11, 2990 Wuustwezel, 03 669 99 39
Sweet home
Paul Wouters, Sluisbamd 34, 3550 Heusden-Zolder
Strandtaferelen Ik zoek oude foto’s tot 1955 van strandtaferelen met mensen aan onze Belgische kust. De Franse Noordzee is ook leuk. Alleen in leengebruik voor de cover van mijn brochures. Sonia Lafosse, Sareptastraat 4, 8340 Moerkerke-Damme, 050 33 84 75, 0495 25 39 75,
[email protected]
Op zoek
Unesco-Koerier Gratis: 33 jaargangen van het maandblad UNESCO-Koerier (1962-1995) over kunst, cultuur, wetenschappen (voor student of documentatiecentrum). Christina Goossens, Brusselsesteenweg 88, 9300 Aalst, 053 77 72 61
al deze actieve bestanddelen hebben het voordeel van een zachtaardige werking, zonder de maag te verstoren.
Phytalgic van Phythea Uitsluitend bij de apotheek Ongeveer 16,80 € per doos van 45 capsules (Code NUT/PL: 968/1 en CNK: 2399-202)
anbod Ph y sa
zen 2 do ocht gek = tis! de gra 3 de
ic
Hanny Goormachtig, 059 80 40 76,
[email protected]
Goed om te weten:
lg ta
Ik woon sinds vijf jaar in Oostende en ben op zoek naar familie, meer bepaald de kinderen van Karel Corneille (of Corneillie?) en Victoire Goormachtig. Victoire is mijn nicht die in de oorlog een paar jaar bij ons woonde. Ze is jong gestorven. Waarschijnlijk zijn de kinderen geboren in de buurt van Torhout.
Ontstaan uit het Phythea onderzoek is dit natuurlijk product ontworpen om een antwoord te geven aan wie dagelijks te maken krijgt met gewrichtsongemakken. De formule bevat wilde visolie, uitgekozen voor het beschermend effect op het vlak van de gewrichten. Brandnetel, rijk aan silicium en zink versterken de doeltreffende werking. Ze helpen u de structuur van beenderen en gewrichten te onderhouden.
dekkin O nt g
Ik zoek al jaren een home waar ik als kind in de jaren vijftig meermaals verbleef, Koning Albert I-laan, Oostduinkerke. Toen eigendom of gehuurd door het Nationaal Werk voor Kinderwelzijn. Ik kan het gebouw niet meer terugvinden. Wie kent dit of heeft er verbleven? Ook in Kalmthout was ik meermaals in zo’n home en ook dat gebouw vind ik niet meer terug.
Om uw gratis doos te ontvangen: - Omcirkel de naam van het product en de aankoopdatum op het origineel kasticket. - Voeg 2 CNK streepjescodes toe samen met uw naam en adres. - Stuur alles voor 31/12/2007 terug naar: Aanbod Phytalgic – PB 17 - 1420 Eigenbrakel Aanbod beperkt tot 2 zendingen per gezin - terugsturen van het product ongeveer 6 weken.
DE KEUZE VAN DEKEYSER | Afrika kleurt geel Miel Dekeyser geeft je elke maand tekst en uitleg bij een min of meer brandende ‘kop’ uit het wereldnieuws. Zijn ‘keyserlijke’ kijk krijg je gratis toe!
Afrika kleurt geel China heeft een zware boon voor Afrika. Onder het mom van ontwikkelingshulp wil de grootmacht het arme continent verder helpen. Maar is alles wel wat het lijkt? Al die auto’s in de Chinese hoofdstad in Beijing ‘vreten’ olie. En die hoopt China in Afrika te vinden.
Tijdens de Koude Oorlog profiteerde een (beperkt) aantal Afrikaanse landen van de rivaliteit tussen Russen en Amerikanen. Denk maar aan Angola, Mozambique, Ethiopië of Somalië. De luttele kruimels die van de rijke of rode tafel vielen, proefden steevast naar cola of wodka. De Groten wilden een vinger in de pap en hadden vooral belangstelling voor de strategische positie van de zwarte landen. Maar na het instorten van het Sovjetrijk bleef er niets over van de bescheiden belangstelling voor het Zwarte Continent. Afrika was weer een straatarm zwart gat! Tot de dag dat grote olieverbruikers zoals de Verenigde Staten (VS) en China op zoek gingen naar een nieuw Midden-Oosten. Want Irak brandde en bracht de olieleveringen vanuit de Golf in gevaar. De prijzen klom-
16
men naar ongekende hoogten. De behoefte aan nieuwe, veilige petroleumputten groeide elke dag. En, warempel, de Groten vonden verse, goedkopere én zuiverdere olie in Afrika. De Amerikanen gingen voor hun afspraken met de arme zwarte landen te werk via het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank, met strenge, bindende afspraken die in de producerende landen voor financiële orde en ethisch gedrag moesten zorgen. Dat was veel gevraagd van een overwegend corrupt continent! Maar zie, daar kwamen de Chinezen! Zij zagen de toestand helemaal anders in. Zij namen het op moreel vlak niet zo nauw. Zullen zij het Afrikaanse zwarte gat met goud vullen in ruil voor olie? Of zijn ze nieuwe kolonisatoren? Dat moet nog blijken!
DE KEUZE VAN DEKEYSER | Afrika kleurt geel
Logica met spleetogen?
Eigenlijk wil China vooral de consument in de Afrikanen wakker maken. Als ze maar geen concurrenten van China worden! De Chinezen hebben het gemunt op de Afrikaanse bodemschatten. Van de Afrikaanse grondstoffen Chinese, goedkope spullen vervaardigen en die dan aan de Afrikanen slijten. Dat is de grote gedachte achter de hele onderneming. Ze verschilt niet zozeer van de westerse, commerciële aanpak. De Chinezen pakken het wel langzamer aan. Eerst wil China de Afrikaanse consument warm maken voor de allergoedkoopste dingen zoals T-shirts, zaklampen, radio’s, sokken... Pas in een later stadium komen de blinkende dingen aan bod zoals gsm’s, wasmachines, koelkasten, om nog maar niet te spreken over tv’s en computers. Hoe geraakt Afrika industrieel en commercieel ooit overeind als het niet mag concurreren met zijn weldoener?
Maar de samenwerking met China heeft voor Afrika voor- en nadelen. China heeft bv. lak aan de strenge, ethische regels van de Wereldbank, het IMF en de Verenigde Naties. China steekt zijn neus niet in de lokale, binnenlandse aangelegenheden. Mensenrechten? Nog nooit van gehoord. Als de wereld zijn mond houdt over het Chinese gesol met die mensenrechten, dan wil Beijing een oogje dichtknijpen voor wat bij de Afrikaanse vrienden misgaat. Soedan blijft zo een trouwe olieleverancier ondanks de genocide in de provincie Darfoer (50% van de Soedanese olie gaat naar China). Als het moet, doet China zelfs een flinke scheut water bij zijn diplomatieke wijn. Zo werd het beste maatjes met Tsjaad toen dat land nog het ‘kleine’ China, Taiwan, erkende. En die aanpak wierp zijn vruchten af, want Tsjaad heeft het kleine China sindsdien laten vallen voor het grote Gele Rijk. China gedraagt zich ook alsof De klok teruggedraaid? het geen weet heeft van het onheil dat de misdadige dictator Mugabe in Zimbabwe aanricht. Hij verjoeg de Intussen laten de Chinezen verstaan dat het hen meeste blanke boeren van en uit het land. Mugabe menens is met hun harde aanpak. Nu het Westen weikrijgt nog steeds de gevraagde militaire steun uit gert nog langer overspoeld te worden met Chinees China. Dat in Nigeria (de grootste olieleverancier van textiel, hanteren de Chinezen onmiddellijk dezelfde Afrika) 85% van de inkomsten naar slechts één procent tactiek in Afrika. Ze geven de ‘boycot’ gewoon door aan van de 137 miljoen inwoners gaat, daar ligt Beijing niet de Afrikanen. In Zambia zijn na twintig jaar de Chinese wakker van! Toch beweert Beijing dat het in Afrika aan textielfabrieken stilgelegd. Ze brengen voorlopig geen échte ontwikkelingssamenwerking doet. Duizenden kleurrijke typisch Afrikaanse stoffen meer voort. De Chinese dokters zijn er actief. Chinese Chinese bazen zijn nu kooplui van landbouwingenieurs trekken in dichte ruw katoen die dan naar China verAfrika dreigt nu het drommen naar Afrika. Zwarte stuscheept wordt waar diezelfde denten krijgen beurzen om in Beijing slagveld te worden van Afrikaanse stoffen uit de machines te studeren. Elk jaar worden meer rollen. de concurrerende Chinese toeristen naar Afrika gelokt Afrika dreigt het slagveld te worden om in een handvol landen de econovan de concurrerende olieverbruiolieverbruikers. mie te helpen opkrikken. Soms, niet kers. Want ook Amerika eist zijn zo vaak, scheldt China zelfs de schulden van een stuk van Afrika op. De VS nestelden zich in de Golf van Afrikaanse leverancier-klant gedeeltelijk kwijt. De keerGuinee, op de eilanden Sao Tomé en Principe, voor de zijden van dezelfde, holklinkende medaille? Een dubkust van Angola. De olie is er van prima kwaliteit (weibelzinnige situatie! nig zwavel), ligt dichter bij Amerika dan het gevaarlijke
De weldoener van Afrika? Moeilijke vraag: is Beijing de eerste echte weldoener van het Zwarte Continent? Je kan niet ontkennen dat China intens met Afrika bezig is. China is de derde handelspartner, ná de VS en Frankrijk. De Britten komen pas daarna. In Afrika zijn 700 Chinese (staats)bedrijven actief. Is China echt hét ontwikkelingsland dat andere, nog armere ontwikkelingslanden op de been wil helpen?
Midden-Oosten en er zijn geen pijpleidingen nodig naar de VS. Maar op een steenworp daarvandaan, in Angola, zijn de Chinezen aan het boren. Angola is China’s tweede handelspartner in Afrika. Beijing denkt aan een directe luchtverbinding van Angola met de Chinese hoofdstad… In de Angolese hoofdstad, Luanda, is er al een heus Chinatown. Afrika kleurt inderdaad ‘geler’, maar wordt het beter, rijker, veiliger? De nieuwe kolonisatoren heten nu wel ontwikkelingshelpers… een hele stap vooruit?!
17
OUDERENWEEK 2007 | Niet wakker van!
Niet wakker Goddie De Smet: “Belangrijk is dat verschillende generaties respectvol met elkaar omgaan. Zonder elkaar te betuttelen.”
“Verschillen tussen generaties bestaan. Als ik mijn kleinkinderen vertel dat ik me zorgen maak over de federale regering die er maar niet komt, hoor ik: ‘Oma, daar liggen wij niet wakker van!’” Goddie De Smet (71), voorzitter van het OOK (Ouderen Overleg Komitee) over haar ervaringen met generatieverschillen.
Het OOK organiseert elk jaar de Ouderenweek. Dit jaar van 19 tot 25 november. Het thema Generaties verschillen? Ontmoeting verrijkt! spreekt voor zich. Hoe zit het met die verschillende generaties in onze samenleving? Waar vinden ze elkaar? Hoe kunnen ze samen bouwen aan een wereld waarin elke generatie zich thuis voelt? En daarbij kijken we natuurlijk verder dan onze eigen ‘witte’ neus. In kleurrijk Vlaanderen en Brussel hebben generaties van welke kleur ook elkaar ongetwijfeld veel te bieden.
18
Zonder vingertje Goddie De Smet: “Belangrijk is dat verschillende generaties respectvol met elkaar omgaan. Zonder elkaar te betuttelen. Ieder in zijn of haar eigen waarde laten. Zoeken naar raakvlakken, meningen uitdiepen. Dat is ideaal om verdraagzaam en goed met elkaar om te gaan. Mooie theorie, hoor ik je denken. Misschien, maar als ik aan eigen ervaringen denk… Neem nu onze kleinkinderen. We praten vaak samen. Zowel over banale zaken (kleding bv.) als over serieuze zaken zoals politiek en milieu. Uiteraard spreek ik anders met een kind van tien dan met een jongvolwassene van 21. Maar respect is de rode draad. Respect voor hun mening, voor waar zij mee bezig zijn, voor wat zij belangrijk vinden. Voor de manier waarop zij bv. vandaag met hun vrienden en vriendinnetjes omgaan. Uiteraard is dat anders dan toen ik die leeftijd had. Afspraken zijn vandaag weer even snel geannuleerd als gemaakt. Daar zorgen het internet en de gsm voor. Vroeger stuurde je een brief met de gewone post en keek je wekenlang uit naar het weerzien met… Generatieverschillen merk ik ook aan de interesse voor politiek. Als ik bezorgd ben om de moeizame vorming van een federale regering, zuchten ze diep: ‘Oma, waar jij toch wakker van ligt!’ Voor mij is dat een uitgelezen kans om te vertellen dat politiek ook hun dagelijks leven vormgeeft. Maar ik steek daar zeker mijn vingertje niet bij op hoor!”
Kostelijk “Contacten met hoogbejaarden verlopen dan weer helemaal anders. Wie durft nog zeggen dat die verschillende generaties in een samenleving niet verrijken? Het contact, het gesprek verloopt heel wat moeizamer. Hoogbejaarden zitten in hun eigen leefwereld opgeborgen. Als in een cocon. Kijken eerder achteruit dan vooruit. Het leven van elke dag, in hun omgeving is wel belangrijk. Het eten, hoe ze wonen, de prijs van een brood… En eigenlijk zijn ook die contacten verrijkend, ze verdichten het leven tot zijn kern. Ik ben altijd blij verrast dat ook jongere generaties interesse tonen voor die hoogbejaarden. Hoeveel scholen trekken niet regelmatig naar een woon- en zorgcentrum? En blijkbaar amuseren die lagere schoolkinderen en de bewoners zich kostelijk.”
OUDERENWEEK 2007 | Niet wakker van!
van!
| Tekst Lieve Demeester | Foto OOK-Vlaamse Ouderenraad |
Achter de muren “Contacten met mensen van een andere origine hebben weer een heel eigen karakter. Soms is de taal een probleem. Het moeilijke met mijn leeftijdgenoten die onze taal niet spreken is bv. dat de jongere generatie vertaalt en je nooit weet wat de oudere zelf denkt of bedoelt. Wat mij betreft zou het zeer interessant zijn dat we een beter zicht krijgen op wat zich thuis achter de muren afspeelt bij mensen van een andere origine. Inzicht daarin zou het wederzijds contact verrijken en het wederzijds begrip versterken.”
Generaties verschillen? Ontmoeting verrijkt! In onze samenleving zijn relaties tussen generaties niet vanzelfsprekend, maar wel belangrijk. Ook al doen mensen bepaalde zaken op een verschillende manier, het doel is vaak hetzelfde. Zo verwachten jongeren een speelplein in de buurt, ouderen zitbanken: beide groepen verwachten een ontmoetingsplaats. Vraag is hoe deze wensen op elkaar afstemmen zodat ontmoeting verrijkt. Hou deze maand het aanbod in je trefpunt extra in het oog! Misschien zit er een activiteit in het kader van de Ouderenweek tussen. Of een woorddienst in dat kader. Info www.vlaams-ook.be en je OKRA-bestuurslid!
DPDF
Vraag raad aan uw apotheker.
[email protected] INFO: 053/68.34.30
KLEUR HET LEVEN | De ruimte tussen de regels
De ruimte
| Tekst Herman De Leeuw | Foto Cois Van Roosendael |
In een gedicht staat vaak veel tussen de regels. Onuitgesproken gedachten verpakt in letters die naar de binnenkant van de schrijfster leiden. Christina Guirlande (69), dichteres en jeugdschrijfster, ondervraagt zichzelf en haar omgeving en beleeft de antwoorden bijna letterlijk in haar teksten.
Christina Guirlande: “Ik draag mijn verleden mee en beleef het vandaag intenser dan toen. Dieper gekleurd door de mensen en dingen die ik vandaag ontmoet. Ik groeide op in Moerzeke en studeerde aan de normaalschool van Sint-Niklaas voor onderwijzeres. Op mijn twaalfde probeerde ik de dingen rondom mij al in gedichten gestalte te geven. Als ik ze nu lees, zijn het geen kinderverzen, maar een vrij volwassen interpretatie van de dingen die mij raakten. “Mijn grootmoeder werkte bij de baron op het kasteel. Ze zong veel, vooral oude ballades. De levenswijsheden die daarin verscholen lagen, waren dikwijls de onderwerpen van mijn schuchtere eerste stappen in de literatuur. Als kind hield ik van de poëzie van Alice Nahon en Guido Gezelle. Als jonge onderwijzeres vertelde ik in de klas zelf geschreven verhalen die dan gepubliceerd werden in Zonneland en de grote Kerstboeken. Een tijd vol charme en romantiek, maar ook met kwetsuren van een snelgroeiende maatschappij die voorbijging aan pijn en innerlijke groei. Wij dweepten toen met de literatuur van Yvonne Waegemans, Frans Boschvogel, André Demedts, Martinus Nijhoff en Albe. Later leerde ik Anton Van Wilderode kennen, een uitzonderlijk dichter, een begenadigd kunstenaar en een rechtlijnige Vlaming. Wij werden goede vrienden.”
Emoties “Meestal schrijf ik poëzie over mijn geboortestreek, over de natuur en haar seizoenen, en vooral over mijn diepe emoties. Ik leef op het ritme van de natuur. De herfst haalt me
20
Christina Guirlande: “Het leven is broos en erg breekbaar en mijn zoektocht daarin poog ik uiterst sober in taal om te zetten.”
vaak het meest overhoop. Ik kan niet tegen het vergaan, het verdwijnen van alles. Mensen die mij ontvallen, maken een blijvende leegte, een wonde die nooit geneest. Het leven is broos en erg breekbaar en mijn zoektocht daarin poog ik steeds uiterst sober in taal om te zetten. Dat is een van de redenen waarom ik graag voor kinderen schrijf. Hun fantasiewereld is nog onaangetast. Ik schrijf voor eerste lezertjes tot adolescenten. Ik schrijf over dingen die ze kunnen herkennen. Over dapperheid uit angst geboren. Elk boek kent een positief, hoopgevend einde omdat ik kinderen niet met onrust verder wil laten gaan. Mijn vijftigste boek kwam in september uit. Een jeugdboek Het fenomeen. Het vertelt over een uitzonderlijk begaafde jonge violist die de problematiek van zijn gebroken thuis niet kan verwerken.”
KLEUR HET LEVEN | De ruimte tussen de regels
tussen de regels Oud worden En ingetogen ligt het lied tussen de regels volgt bewust het voorgeschreven partituur.
Ik ben gerust er staat goddank niet altijd wat er staat. De schaduw van de taal wordt uitgewist.
De woorden draaien om hun as en vatten vuur tussen de regels in dit enig uur.
Bron van inspiratie “Ik ben een religieus zoekend mens. Ik zoek naar antwoorden op vragen. Soms vind ik die in de kunst. Beeldhouwen, schilderen, schrijven en componeren ontstaan dikwijls uit een religieus beleven. De grote vragen over het leven vinden hierin dikwijls een aanzet tot antwoord. Ik vind het pijnlijk dat godsdienst vandaag geen plaats meer krijgt. Daardoor verdwijnt ook het mysterie en de hunker naar het onmeetbaar goddelijke, van waaruit alles ontstaat, waarin alles vorm krijgt. Ik voel me verantwoordelijk voor het mee maken van deze wereld. Mijn poëzie en boeken vinden hier hun oorsprong. De christelijke waarden hebben ons inhoud gegeven. Ik heb het onbehaaglijke gevoel dat zij vandaag niet meer thuishoren in het moderne Europa en dikwijls leiden tot zinloze kunstinvulling. Wij stapten vroeger door het leven met een duidelijke boodschap, met waarden die ons inspireerden en onze tocht inhoud gaven.”
“Mijn poëzie grijpt met ouder worden dieper in mijn leven in. Ik ga dieper in op de essentie van het zegbare. Woorden raken me sterker dan vroeger. Ik word veel sneller ontroerd. De toon van mijn poëzie wordt weemoediger en in mijn jeugdromans ga ik dieper op de problematiek in. Misschien omdat ik al een tijdje oma ben. Ik ben bang van ontsporing en chaos en tracht in mijn jeugdboeken mijn lezers hiertegen te wapenen. En toch betekent ouder worden ook rijkdom: alles krijgt een intense kleur en schoonheid wordt langer bewaard. Het vluchtige uit de jeugdjaren wordt opgelost in de rijpheid van blijvende betrokkenheid. Wij hebben deze wereld gemaakt. Het is in die wereld dat onze kinderen vandaag leven. We zijn te vlug geneigd hen en niet ons dat te verwijten. Zij worden opgezadeld met onze erfenis. Misschien dat mijn poëzie en boeken ergens een rustpunt kunnen betekenen, een moment van nadenken en eventjes bezinnen. Een aanzet tot verandering die gelukkig maakt.”
Overbrengen “Ik geef heel wat lezingen in scholen, voor alle leeftijden. Het verwondert me telkens hoe ver zij in mijn tocht naar schoonheid willen meegaan. Dat stemt me wel hoopgevend. Misschien dat het huidige negatieve jeugdbeeld zich maar beperkt tot de 5% die het nieuws halen. En wat haalt het nieuws? Negatief gedrag. Als ik daar uit kan afleiden dat 95% toffe jonge mensen zijn, ziet de toekomst er nog zo slecht niet uit. Met oudere mensen kom ik vaak in contact in de OKRAACADEMIE. Ik word vrij regelmatig gevraagd om poëziecursussen of voordrachten te geven. Ik vind dat een schitterend initiatief: een centrum van verdiepend levenslang leren. Schoonheid wordt er in al haar vormen doorgegeven. Ik speel zelf heel graag piano, vooral Chopin met zijn verdriet, woede en tederheid in elke pianotoets. Om tot rust te komen schilder ik soms aquarellen. Misschien heeft dat ook iets te maken met de tederheid van Chopin. En soms komt de dood even loeren. Ik ben er niet bang van. Misschien wel van doodgaan op zich. Ik wil in de hemel geloven, in al het goede en het mooie, misschien ook het verdriet dat uiteindelijk uitmondt in eeuwigdurende goddelijkheid, waarin iedereen en alles zijn weg heeft gevonden.”
21
INFO | Mis de Pensioentrein niet!
Mis de Pensioentrein niet! | Tekst Veerle Van den Broeck | Foto’s Cois Van Roosendael |
De Rijksdienst voor Pensioenen (RvP) viert dit jaar feest. De RvP blaast twintig kaarsjes uit én het werknemerspensioen bestaat veertig jaar. Om die verjaardag extra in de verf te zetten, doorkruiste de Pensioentrein in september het hele land om een antwoord te geven op al jullie vragen.
En of jullie vragen hadden! Zowel in Brussel, Kortrijk, Gent, Antwerpen als Hasselt stond een massa volk aan te schuiven. Een mooi initiatief, vonden de meesten. Letterlijk en figuurlijk. Een oude stijlvolle stoomtrein die binnenin modern ingericht was. Vooral de exporuimte waar je foto’s en uitleg kreeg over het verleden, het heden en de toekomst van het pensioen. Elke dag waren heel wat mensen aan de slag om (toekomstig) gepensioneerden een gepast antwoord te geven op de vragen waarmee ze zaten. Ook mensen met een gemengde loopbaan waren van harte welkom. Wij vroegen enkele reacties.
22
Kenneth Dopere, RvP, kantoor Hasselt: “Er staan heel wat mensen aan te schuiven, maar in vergelijking met de vorige dagen valt het goed mee. We zijn nu anderhalf uur bezig en zo’n vijfhonderd mensen hebben zich al ingeschreven bij onze promodame. Maar we waren voorbereid. De vorige dagen was er af en toe sprake van een overrompeling, dus hebben we maatregelen getroffen. We informeren hen met 27 personen, hier en in het kantoor in Hasselt. Wat de mensen willen weten? De niet-gepensioneerden willen vooral een raming van hun pensioen. En hoe dat alles in elkaar zit. Wat ze ervoor moeten doen, welke aanvragen ze moeten indienen. Gepensioneerden stellen zich vooral vragen over de toekomst van hun pensioen. Gaat dit behouden blijven of moeten ze inleveren? Verder informeren heel wat mensen naar wat ze mogen bijverdienen en of ze als vrijwilliger mogen werken.”
INFO | Mis de Pensioentrein niet!
Julienne: “Waar we hier voor zijn? Ons pensioen komt via de Post, maar we willen dat veranderen naar de bank. In februari hebben we een eerste aangetekend schrijven gestuurd, maar er is nog steeds niks veranderd. We hebben nog een paar keer geschreven, maar het haalt niks uit. Daarom komen we hier vragen waarom dat niet kan en of die mensen hier er iets aan kunnen doen. Op zich vinden we die Pensioentrein wel een goed initiatief, maar voor gepensioneerden zou het niet nodig zijn als de RvP werkte zoals het moet.” Theodoor: “Ik ga binnenkort over van brugpensioen naar pensioen. Vroeger werkte ik bij Renault Vilvoorde, maar sinds de sluiting ben ik met brugpensioen. Ik wil vooral weten hoeveel mijn pensioen bedraagt en wat ik allemaal moet doen om dat te krijgen. Een goed idee dus, die pensioentrein, want anders weet je van niks. We zijn hier al van kwart voor negen en het is nu bijna kwart voor twaalf, het is dus even wachten. Maar dat is zeker de moeite waard.” Theo: “Ik wil weten hoeveel mijn pensioen de komende jaren gaat stijgen. Die pensioentrein is een fijn initiatief. Dan moet je er niet zo ver voor lopen! Bovendien maken mijn vrouw en ik er een fijne daguitstap van en dat is altijd mooi meegenomen.” Mia: “Ik heb informatie gevraagd over vrijwilligerswerk. Ik help geregeld in de Grenslandhallen in Hasselt tijdens beurzen en activiteiten. Mijn man was een beetje ongerust dat ze daardoor mijn pensioen zouden afnemen. Maar dat was nergens voor nodig, zo blijkt. Een goed initiatief die Pensioentrein. Voor herhaling vatbaar!”
OKRA- of CM-lid en een vraag over je (toekomstige) pensioen? Ga dan eens langs op een zitdag van de CMPensioendienst in je regio of telefoneer naar 02 246 44 31 of 02 246 44 45 (OKRA-LCM pensioendienst). De pensioendiensten van OKRA en de Christelijke Mutualiteit bekijken samen je pensioendossier en berekenen je pensioenrechten. Deeltijds werken? Tijdskrediet opnemen? Of vervroegd met pensioen? Een pensioenspecialist becijfert voor jou de weerslag op het latere pensioen en geeft deskundig advies voor een weloverwogen keuze. Welvaartsaanpassingen, indexeringen of andere verhogingen? We helpen jou graag!
Nieuwe THAB-brochure De THAB-brochure (tegemoetkoming hulp aan bejaarden) is vernieuwd. OKRA en CM geven deze brochure uit. De THAB is bedoeld voor personen met een handicap, ouder dan 65 jaar en met een verminderde graad van zelfredzaamheid. Eén luikje gaat over het medisch onderzoek dat deze graad van verminderde zelfredzaamheid moet vaststellen. Je vindt ook details over het inkomstenonderzoek dat een voorwaarde is voor toekenning van deze uitkering. De brochure kost 2 euro. Je kan ze bestellen via op 02 246 44 41 of via het bestelformulier dat je stuurt naar OKRA, Joke Callens, PB 40, 1031 Brussel. Bestelformulier THAB Naam en voornaam: Straat en nr.: Postcode: Aantal ex.:
Woonplaats: x 2 euro =
euro
Info over het starten of afhandelen van individuele dossiers? De medewerkers van de CAW-Dienst Maatschappelijk Werk van je CM–ziekenfonds helpen je graag. Naar aanleiding van je adviesaanvraag krijg je de brochure gratis van hen.
23
We hebben veel meer impact op onze planeet dan we denken.
Boek
9,9,955*
%
Lees vanaf 5/11 het dossier ‘Red de aarde’ in Het Nieuwsblad. Klimaatverandering is zonder twijfel de grootste uitdaging van onze tijd. ‘Global warming’ laat zelfs de grootste sceptici niet langer koud. Een complex thema, zoveel is zeker. Vanaf 5 november klaart ons dossier ‘Red de aarde’ het voor je uit. Wat is de stand van zaken ? Maar vooral, wat kan jij doen ? Dat en nog veel meer lees je ook in het boek ‘Onze planeet wordt heet ! Global warming bij ons’ van weervrouw Jill Peeters. Knip op 7 november de bon uit en het klimaat heeft voor jou geen geheimen meer. Dat komt meteen goed uit want op 14 november is er de bon voor ‘Jills CO2-quiz’. Genoeg stof dus tot nadenken.
Redactionele reeks van HET NIEUWSBLAD, DE GENTENAAR en HET VOLK.
* aanbevolen winkelwaarde
DE “IK DRAAG EEN TRUI IN PLAATS VAN DE VERWARMING HOGER TE ZETTEN”-IJSBERG.
ipv % 19
BON 7 november
Quiz
4,95
% BON 14 november
OKRA-CREA Jouw schatkamer
Jouw
schatkamer Decoratietechnieken, hobby, crea, welke vlag dekt de lading? Cultuur maken en cultuur scheppen of niet? Binnen OKRA zijn honderden creaclubs actief, met duizenden leden. Ze komen elke week samen. Hoogtepunt in veel van die clubs? De organisatie van een createntoonstelling. Ik was dan ook verbaasd toen ik in een studie over de werkingsverslagen 2006 van alle sociaal-culturele verenigingen in Vlaanderen las dat in geen enkel verslag gewag werd gemaakt van ‘cultuurschepping’. Wat gebeurt in creaclubs dan wel? En wat is samen muziek spelen in de OKRA-harmonie van Limburg dan wel? Of een theaterproductie opzetten rond multiculturaliteit? De organisatie van een zangfestival? Deelnemen aan een schildersatelier? Het is toch al te gek deze vormen van actieve cultuurbeleving alleen te catalogeren onder ‘consumeren’? OKRA-CREA is al tientallen jaren een vaste en waardevolle deelwerking van OKRA. Helaas niet door iedereen naar waarde geschat. Honderden createchnieken zijn in de loop van de jaren de revue gepasseerd. Vanuit alle hoeken van de wereld komen ze. Sommige al eeuwenoud en met een bijzondere ontstaansgeschiedenis. Een beetje te vergelijken met de oorsprong van gospels bv. Wie de eindresultaten van dichtbij bekijkt, kan alleen maar in bewondering staan. Techniek, handigheid, geduld en gedrevenheid zijn de rode draad. De mensen die tekenen voor deze creaties, hadden tijdens hun actieve leven vaak niet de tijd of de kans om zich creatief te uiten. Wat ze maken, zal nooit de veilinghuizen bereiken. Maar des te meer een ereplaats krijgen in hun eigen gezin of familie. Geen werkstuk ontstaan van ‘moeten’, geen zoveelste product in de rij. Maar wel het eindresultaat van creativiteit én durf. Een teken van talent. Dat is precies de opdracht van OKRA-CREA. Een aanbod in clubverband of via korte ‘doereeksen’. In het eigen trefpunt of een buurtrefpunt. En daar blijft het niet bij. De verantwoordelijken en lesgevers bij OKRA-CREA zijn voortdurend op zoek naar nieuwe en trendy technieken. OKRA-CREA zet de toon wat nieuwigheden betreft. Daar steken de honderden creaverantwoordelijken in de trefpunten, de regio’s en op het Algemeen niveau hun handen voor in het vuur. OKRA-CREA heeft bovendien nog een extra troef. Elke dag leven duizenden OKRA-leden niet alleen hun creatieve talenten uit. In de rand daarvan ontmoeten ze elkaar. Vertellen over de kleinkinderen, over een zieke dochter, over hoe duur het leven is, over de boeiende voordracht die ze de vorige week meemaakten. Niet alleen goed voor handen en hoofd dus, maar ook voor hartelijkheid onder de mensen. In tijden van ik, ik, ik… een heerlijk tegengif! Jan Vandecasteele OKRA-Algemeen secretaris
25
OKRA-CREA Jouw schatkamer
|Tekst Chris Van Riet |
Zelden “ zo’n deugd beleefd” Onze zangwerking telt een boel creatieve dui-
zendpoten. In 2006 organiseerde OKRA een zangfestival. Toen verscheen ook het OKRA-liedboek Ik zing wanneer… Dirigent Paul Mispelaere was een van de drijvende krachten achter dit boek. Paul Mispelaere (72): “Thuis kreeg ik de muziek- en zangmicrobe mee. In 1953 won ik de eerste prijs klarinet en notenleer van de gemeentelijke muziekschool in Wevelgem. Ik speelde klarinet in het ‘gildenmuziek’ en mocht ook notenleer onderwijzen. Na mijn loopbaan bij KBG-Kortrijk begeleidde en ondersteunde ik er de zangwerking. Jan Vandecasteele, Algemeen secretaris, vroeg me aan het liedboek mee te werken. Ik leidde toen twee seniorenkoren in Marke en Wevelgem. Voor het OKRA-liedboek kozen we profane of wereldlijke liederen. Want OKRA had al twee religieuze liedbundels. We wilden er allerlei soorten liedjes in. Geen gemakkelijke klus. Naast ernstige
liederen kozen we voor het ludieke, het geestige en guitige lied. We namen ook kleinkunst- en andere hedendaagse liederen onder de loep. De liederen moesten zoveel mogelijk een- en meerstemmig uit te voeren zijn. Ook aan de talenknobbel van de komende generaties hebben we gedacht. Een aantal liederen ligt nu al op de muziekstandaard van menig OKRA-koor en blijkbaar zijn er nu al OKRA-koren die voor hun trefpunt een zangnamiddag organiseerden met o.a. liederen uit ons zangboek.” “Zo’n boek vraagt ongetwijfeld heel wat werk, maar het loont de moeite. De leden zijn OKRA er erg dankbaar om. Mensen zingen graag, zeker oudere mensen. Liedjes uit hun jeugd, herinneringen aan de jeugdbeweging, maar ook Miel Cools, Juul Decorte, Louis Neefs… Een zangnamiddag organiseren in je trefpunt lijkt mij de manier, de stimulans om mensen weer aan het zingen te krijgen. Cultuur laten leven en beleven! Doen! Een anekdote: in 2003 waren enkele oud-leiders en oudleden van de jeugdbeweging, vooral van de KAJ uitgenodigd voor een avondreceptie ter gelegenheid van de 70ste verjaardag van een van hen. Die avond hebben wij zo enthousiast gezongen dat de muren trilden, liederen uit onze jonge jaren, het ene na het andere. En als de tekst ons ontsnapte, werd dit door anderen aangevuld. Toen dat niet meer kon, gingen we spontaan over op tralala. En als we dreigden stil te vallen, was er altijd nog wel iemand die opnieuw een ander wijsje kon inzetten. Zelden zo’n deugd beleefd. En de spontaneïteit waarmee dit gebeurde! De kinderen en kleinkinderen van de jarige stonden ons met open mond aan te staren en zegden achteraf: ‘Wij wisten niet dat er in jullie tijd zoveel gezongen werd en dat jullie dat nog allemaal kennen.’ Daarom mogen wij het zingen bij onze leden niet laten uitdoven. Een belangrijke opdracht voor onze vele zangkoren. Waarom geen liedboek onder de kerstboom? Mooi en waardevol! Ook buiten OKRA kan je er mee voor de dag komen! En met Willem Gijssels en Emiel Hullebroeck, respectievelijk tekst- en toondichter... zeggen wij: ‘Hij die geen liedje zingen kan, die moet er maar eentje fluiten!’”
Zin in een koor? Vraag aan je bestuurslid of ook in jouw trefpunt een koor aan het werk is. Ook je OKRA-regio (zie blz. 54) bezorgt je alle info! “Een zangnamiddag organiseren in je trefpunt lijkt mij de manier, de stimulans om mensen weer aan het zingen te krijgen.”
26
OKRA-CREA Jouw schatkamer
| Tekst Lieve Demeester | Foto Cois Van Roosendael |
Gust Teugels: “Het zingen op zich, in een vertrouwde groep, is de belangrijkste motivatie om mee te doen. En dat geldt voor alle generaties.”
“Vanuit je hart” Paul is in West-Vlaanderen actief, Gust Teugels (70) in de provincie Antwerpen. “Tijdens mijn actieve (?) leven was ik schoolhoofd van een lagere school. Toen dirigeerde ik al graag! Met muziek ga ik slapen en sta ik weer op.” Gust Teugels: “Een koor dirigeren is vooral luisteren. Ik herinner me hoe de dirigent van het gemengd koor van Schoten net voor een concert forfait moest geven. Of ik wilde invallen… Wel, ik liet die mensen zingen en luisterde heel aandachtig en inlevend. Een halfuur later traden zij op en leidde ik hen in muzikale banen. En ik ga nog elke week naar Schoten. Ja hoor, daar komen nieuwe zangers bij. Hoe dat gaat? De sfeer van een koor brengt mensen samen en geeft zin om mee te doen. Ontmoeting en samen genieten van al dat moois, dat is het recept van een succesvol koor. Net als bij OKRA toch? Ontmoeting krinkelt door al het aanbod van onze beweging. En precies dat is de meerwaarde. Ouderen van alle generaties houden van samen zingen. Zowel in een koor, als tijdens de samenzang in een woonen zorgcentrum. Ik zeg altijd: als je de muziek in je leven binnenlaat, ben je nooit alleen. Sinds mijn vrouw vijf jaar geleden overleed, besef ik dat nog veel intenser.”
Eerste taal “De eerste taal van elk mensenkind is zingen. Een taal spreken moet je leren. Zingen niet, dat doe je vanzelf. Baby’s neuriën als ze zich behaaglijk bij hun mama en papa nestelen. Luister daar maar eens naar. Ik vind dus dat de belangrijkste vrijetijdsbesteding van een mens als hij niet praat, zingen hoort te zijn. En uiteraard hoort de koorwerking bij OKRA-CREA. Niets is zo creatief als een groep mensen die samen een lied creëren. En je wordt helemaal warm vanbinnen als je merkt hoe hoogbejaarden par coeur, recht uit hun hart en vanbuiten de liedjes van hun leven weer oprakelen. Ik zie vaak tranen in hun ogen als ze nog maar aan een liedje denken. Samen zingen geeft harmonie, voor ruzie en discussie is daar geen plaats. Nieuwe generaties plussers? Ik zou ze aanspreken met
nieuw repertoire en met nieuwe genres. Maar ik merk dat het zingen op zich, in een vertrouwde groep, de belangrijkste motivatie is om mee te doen. En dat geldt voor alle generaties.”
Het OKRA liedboek… een must voor ieder zangtalent! ‘Ik zing wanneer…, liederen voor 55-plussers. De zangwerking is vandaag meer dan ooit een dynamische OKRAactiviteit in vele trefpunten. Met een uniek liedboek wordt dit in de verf gezet: 170 pagina’s vol bekende en nieuwe liederen. Variatie genoeg. Interesse? Je kan één of meerdere exemplaren bestellen met bijgevoegde bestelstrook: de prijs per exemplaar bedraagt 15 euro (+ verzendingskosten). Stuur de bon naar OKRA, Joke Callens, PB 40, 1031 Brussel.
Vlug bestellen dus! Naam en voornaam: Straat en nr.: Postcode:
Woonplaats:
Tel.: Aantal ex.:
27
OKRA-CREA Jouw schatkamer
|Tekst Veerle Van den Broeck | Foto Cois Van Roosendael|
“Lachen en werken” Het is een vrolijke bende, de toneelgroep van
OKRA-trefpunt Leopoldsburg-Heppen. Ze vuren de ene grap af na de andere, maar, zegt regisseur Albert Gemels: “Er is een tijd van lachen en een tijd van werken.” “En dat is niet meer dan normaal”, vullen acteurs Jos Schaeken en Andrea Devriendt aan. “We luisteren ook als Albert daar tijdens de repetitie een opmerking over maakt.” Vragend kijk ik regisseur Albert aan, want ik kan het me niet echt voorstellen. “Ja, ze doen over het algemeen wat ik vraag. Ik heb er geen probleem mee dat het er vrolijk aan toe gaat, maar af en toe moeten ze ook serieus werken”, lacht hij. “Meestal treden we op tijdens het OKRA-kerst- en paasfeest. Begin september zijn de repetities begonnen voor Met kerst komt alles goed. Voorlopig oefenen we één keer per week, maar tegen de ‘première’ drijven we het aantal repetities op. Ik schrijf het stuk vaak zelf en heb een beeld in mijn hoofd van hoe een bepaalde scène moet gespeeld worden, maar eigenlijk zoeken we het samen uit. We, dat zijn meestal onze vijf vaste acteurs (Andrea, Jacqueline, Josephine, Julia en Jos), eventuele gelegenheidsspelers en ik. Tot nu toe voerden we de stukken in het buurthuis op, maar dat wordt verbouwd en dus vindt het kerstfeest op een andere locatie plaats. Best wel spannend, zo’n nieuw podium. Af en toe staat er ook een sketch op het programma. Maar dan schakelen we niet al onze acteurs in.”
Ziek “Vroeger was ik binnen ons trefpunt verantwoordelijk voor ontspanning. Samen met Jos schreef en bracht ik een stukje tekst dat mijn vrouw Angèle typte. Dat mondde uit in ons eerste stuk in 2000, een revue over 150 jaar Leopoldsburg. Ook ons OKRA-zangkoor speelde daarin een belangrijke rol”, vertelt Albert. “In 2001 volgde dan Zet de ramen wijdslags open, opnieuw een revue. Alleen werd een van de hoofdrolspelers ziek, vlak voor de première. Wij in alle staten. Gelukkig was onze toenmalige voorzitter Toine Lathouwers onze reddende engel. Dankzij zijn goede geheugen kende hij de tekst snel. Bovendien
28
De slappe lach is de toneelgroep van OKRA-trefpunt Leopoldsburg-Heppen niet vreemd. Vlnr.: Albert Gemels, Jos Schaeken, trefpuntvoorzitster Irène Van Gool, Andrea Devriendt en Toine Lathouwers.
moest hij van op een spreekgestoelte spelen.” Pretlichtjes in de ogen van Toine. “Mijn tekst lag eigenlijk voor me. Telkens nam ik het blad subtiel weg.” Jos vult aan. “Dat waren eigenlijk de leukste stukken om te doen. Met chique decors!” “Lut Mommen, nu regiosecretaris van OKRA-Limburg vzw, had van ons gehoord en vroeg of we iets wilden doen tijdens het afscheid van toenmalig verbondssecretaris Martin Rutten. Dat werd Gewestvergadering. De hemelpoort die we toen in elkaar timmerden, die mag gezien worden hoor. Maar we brengen ook educatieve stukken. In 2003 schreef ik Abrikozenvlaai. Over het fenomeen kangoeroewoning. Hiervoor werkten we samen met CM”, zegt Albert. “Dat is een van de stukken die we ook in andere gewesten brachten”, voegt Jos toe. “In Bree, Riemst, Sint-HuibrechtsLille en elders bv. speelden we de pannen van het dak. Ook tijdens de toneeltrefdagen in Heusden oogstten we steevast veel applaus. Ook ons koor deed het daar niet slecht. Al konden we niet op tegen die van Heusden.” “We zijn voortdurend op zoek naar nieuwe mensen”, vertelt Albert. “Er zijn wel enkele voorwaarden natuurlijk. Je moet je tekst kunnen onthouden bv. Maar heel wat mensen zijn helaas bang om op een podium te staan. En dat je je al eens verspreekt, is niet erg. Dat is vaak het begin van de slappe lach.” “Maar daar heb ik zo mijn trucje voor”, verklapt Andrea. “Dan houd ik mijn boek voor mijn gezicht, zodat ik niet meer naar het gezicht van mijn medespeler moet kijken.” Een gouden raad!
Zin in een toneelclub? Vraag aan je bestuurslid of in jouw trefpunt zo’n club voor podiumfreaks bij het aanbod hoort. Ook je OKRA-regio (zie blz. 54) bezorgt je alle info!
OKRA-CREA Jouw schatkamer
| Met medewerking van Aters | Foto’s Madelien Waegemans |
Pardon... Service Hoe ga je te werk?
Op zoek naar een origineel dienblad in plaats van de schreeuwlelijke exemplaren uit de winkel? Met mozaïeksteentjes maak je een origineel plateau met een retrotoets.
Wat heb je nodig? >> MDF dienblad, onbewerkt hout, grootte bepaal je zelf >> Mozaïeksteentjes in twee of drie kleuren, 1x1cm groot, naargelang grootte dienblad >> UHU alleslijm >> Mozaïekvoegsel >> Decolazurverf.
1
2
>> Beschilder het dienblad met een laagje Decolazurverf (1). Die verf is transparant en zorgt ervoor dat de structuur van de ondergrond zichtbaar is. Ga voor een kleur die bij je steentjes past. >> Teken eerst op een ruitjesblad een patroon uit of leg de steentjes in het dienblad zonder ze vast te kleven. Als je zeker bent dat het patroon klopt en dat je genoeg steentjes van iedere kleur hebt, kleef je de steentjes vast met alleslijm. Laat tussen de steentjes telkens een beetje opening (2). >> Laat het geheel goed drogen. Daarna voeg je de openingen op met mozaïekvoegsel (3). Het overtollige voegsel haal je voorzichtig weg met een vochtige doek (4). Laat het geheel drogen en blink de steentjes op met een droge zachte doek.
3
4
29
OKRA-CREA Jouw schatkamer
| Tekst Erik Lauwers | Foto Cois Van Roosendael |
Lees je mee? OKRA-CREA is meer dan handwerk alleen. Ook een leesclub behoort tot de creatieve mogelijkheden. Een verhaal interpreteren, erover ‘filosoferen’... In Ronse draait sinds februari zo’n club voor leesfreaks. “We kijken steeds benieuwd uit naar de inhoud van de gekozen werken.” Aan het woord is Gerard Vandenabeele, voorzitter van OKRA-trefpunt Ronse. Hij is heel enthousiast over de pas opgerichte leesclub. “In maart 2006 nam ik deel aan de studiedagen voor bestuursleden in Blankenberge. Daar kwam een leesclub als mogelijke trefpuntactiviteit aan bod. Ons dagelijks bestuur polste eerst naar mogelijke interesse bij de leden. Ook bij de mensen die lid zijn van het Davidsfonds deden we navraag. En uiteindelijk, in samenwerking met de bibliotheek en het Davidsfonds, gingen we van start in februari 2007.”
Hoe verloopt een clubbijeenkomst? “Eerst stellen we één of meerdere boeken voor en krijgen de leden zes weken de tijd om de boeken te lezen. Dan komen we opnieuw samen voor de evaluatie en worden de nieuwe werken gepresenteerd. De gekozen boeken komen uit de bibliotheek. Zo kwamen al werken van Marianne Frederiksson, Paul Baeckelandt (een plaatselijk schrijver uit Schorisse) en Arnon Grunberg aan bod. Voor de volgende weken staan twee werken op het programma: Grijze zielen van Philippe Claudel en Veronica daalt de trap af van Dimitri Verhulst. De commentaren tijdens de evaluatie lopen erg uiteen. Elk heeft zo zijn eigen opinie. Niet alleen de literaire waarde ervan, maar ook de personages en de plot worden gewikt en gewogen. Zelfs de auteur wordt op de korrel genomen. Dat alles verloopt onder de deskundige begeleiding van onze moderator die zeer belezen is.” Hoeveel leden telt de leesclub en wie kiest de boeken? “Oorspronkelijk waren we met dertien. Twee leden zijn gestopt. Maar een groepje van elf man is echt ideaal. Iedereen komt aan bod met zijn commentaar. De helft van de clubleden komt uit het onderwijs. De deelnemers hebben wel een bepaald leesniveau. De boeken worden door de moderator gekozen, in samenspraak met iemand van het Davidsfonds en de bibliothecaris. Soms valt de keuze wel eens tegen. Zo wilde iemand het boek van Arnon Grunberg niet verder lezen omwille van de woordenschat en stijl. Maar over het algemeen zijn alle deelnemers ontzettend enthousiast. We kijken steeds benieuwd uit naar de inhoud van de gekozen werken. Ons trefpunt volgt de boekenrubriek in OKRA-magazine op de voet. Interesse is zeker voorhanden. En zo zijn we weer een nog jonge clubwerking rijker.”
Zin in een leesclub? Vraag aan je bestuurslid of ook in jouw trefpunt zo’n club voor leesfreaks bij het aanbod hoort. Ook je OKRA-regio (zie blz. 54) bezorgt je alle info! Gerard Vandenabeele: “De commentaren tijdens de evaluatie van een boek lopen erg uiteen. Elk heeft zo zijn eigen opinie.”
30
OKRA-CREA Jouw schatkamer
| Tekst Veerle Van den Broeck | Foto’s Madelien Waegemans |
CREA-tief met OKRA Ben je een creatieve duizendpoot die geen
Yvonne Vercammen en
bijeenkomst van OKRA-CREA overslaat? Vraag
Christel Verbiest.
je je af waar de lesgeefsters hun ideeën halen? Op 1001 plaatsen! De driedaagse cursus voor lesgevers in Torhout is daar een voorbeeld van. Ook dit jaar doken weer heel wat CREA-tievelingen op tijdens de driedaagse cursus voor lesgevers in Torhout. Lieve Degreef, Yvonne Vercammen en Christel Verbiest vertellen je meer over de cursus en over OKRAcrea… Yvonne Vercammen en Christel Verbiest geven les in OKRA-regio Mechelen vzw én in hun eigen trefpunt. Zij staken heel wat op tijdens deze cursus. “Zo’n driedaagse is ideaal om nieuwe ideeën op te doen. Ons programma zat behoorlijk vol: vilten, een verfsmelttechniek, spiralenfantasie, een handtas in patchwork, borduren uit Mazurië... Je hebt voortdurend nood aan nieuwe technieken voor de crealiefhebbers in je trefpunt. Bovendien leer je mensen kennen die je interesse delen en met wie het heerlijk is om ideeën uit te wisselen. Ook provinciaal komen we af en toe samen. Iedereen presenteert dan drie technieken. Zo heb je direct een waaier van mogelijkheden en de nodige uitleg erbij. De lesgeefsters van de gewesten Mechelen, Lier en Heist komen één keer per maand samen om een nieuwe techniek uit te proberen. In december stellen we voor het eerst samen ons jaarprogramma voor. We hebben alvast alle trefpuntvoorzitters uitgenodigd. Wat de mensen aantrekt? Dat verschilt van gewest tot gewest. Mechelen en Lier Lieve Degreef.
kiezen eerder voor handwerk, maar Heist is meer geïnteresseerd in het andere creatieve aanbod.”
Je regio Ook je regio heeft heel wat crea-activiteiten op de planning staan. Lieve Degreef, de CREA-verantwoordelijke van OKRA-regio Brussel, licht toe. “Onze ploeg bestaat uit negen ‘man’. Vijf keer per jaar plannen we een workshop, waar telkens twee creaverantwoordelijken per trefpunt voor uitgenodigd zijn. Daar komt vooral ‘hobby’ aan bod, (knutsel)technieken waarvan je na twee uur al resultaat in handen hebt. Het dienblad in mozaïek (blz. 29, nvdr.) is daar een voorbeeld van. Verder zetten we nog een aparte cursus op voor alle crealiefhebbers van de regio, waar we handwerktechnieken geven. Die vindt plaats op vier verschillende locaties, zodat we heel veel mensen bereiken. De cursus duurt zo’n zes dagen, want een handwerk is niet af op één dag. Deelnemers kiezen of ze voor deze cursus materiaal van ons afnemen of niet. Trefpunten moeten hun materiaal zelf kopen. Tijdens de workshops horen ze waar ze de benodigdheden kunnen kopen. We bereikten dit jaar veertig trefpunten. Vooral de mangosjaal (met veel frulletjes) sloeg aan, net als de parels. Het is moeilijk voorspelbaar welke techniek succes zal hebben.”
31
OKRA kampeert… In 2008 organiseert OKRA kampeervakanties i.s.m. Vakantiegenoegens.
LIMOUSIN 16-30 juni 2008
! w u nie
Neem een frisse duik in...
Een oase van rust, landerijen met Limousinrunderen en paardenkwekerijen, stille dorpjes, bossen, kronkelende weggetjes, kastelen, stuwmeren en pure natuur.
• 219 euro/207 euro* op basis van 2 personen per kampeerinstallatie. • 223 euro/217 euro* vanaf de derde deelnemer • 253 euro/265 euro* voor een alleenreizende. (* prijs leden OKRA) In de prijs begrepen: campinggeld (4*) en elektriciteit (10A), uitstappen, bezoeken en maaltijden, documentatie, VG-attentie, begeleiding.
WESTENDE 9-19 september 2008 Speciaal voor OKRA organiseert de Kampeerclub Vakantiegenoegens een tiendaagse kampeervakantie op de Kompas Camping in Westende.
Sportieve, leerrijke, creatieve, culturele... activiteiten. Trefzekere belangenbehartiging van, voor en met 55+.
www.okra.be, www.vakantiegenoegens.be 02 246 39 44
c pe
tvol actie f
kristelijk r es
125 euro, OKRA-leden krijgen 25 euro korting. In de prijs begrepen: campinggeld, begeleiding, welkomstaperitief. Toeslagen: elektriciteit (10 A): 23 euro, hond: 20 euro.
n pe
Word vandaag nog lid en geniet van de extra voordelen! Surf naar www.okra.be of bel 02 246 44 41.
o
Originele geschenken & creativiteit in kerstsfeer vind je op de… Nekkerhal MECHELEN
zat. 17 & zon. 18 november
Antwerp Expo ANTWERPEN
zat. 24 & zon. 25 november
Flanders Expo GENT
zat. 1 & zon. 2 december dagelijks geopend van 10.00 tot 18.00 uur
GRATIS animatie & attracties voor jong en oud. GRATIS geschenkje voor elk kind! ! ! Zolang de voorraad strekt!!!
www.hobbysalon.be
✂ ✂✂
INFO: Tel.
[email protected]
Normale toegangsprijs, volwassenen: € 6,50 p.p.
Slechts € 5,50 p.p. met de kortingsbon! ! ! 60+: - € 1,00 korting p.p. * Groepen vanaf 10 personen: € 5,50 p.p. Kinderen t/m 12 jaar, mits onder begeleiding: GRATIS
Leden Hobby Creatief Club: GRATIS
* Korting alléén geldig op de normale toegangsprijs.
✂ ✂ ✂ ✂ ✂ ✂ ✂ ✂ ✂✂ ✂ ✂ KORTINGSBON t.w.v. - € 1,- p.p.
Organisatie: B.E.O. bv
(0031)(0)76.581.10.05
Toegangsprijzen
Korting alléén geldig op de normale toegangsprijs (= € 6,50 p.p.) . Geldig voor maximaal 2 personen. Niet verenigbaar met andere kortingen. In te leveren aan de kassa van de Kerst & Creatief Beurs Mechelen (17 & 18/11), Antwerpen (24 & 25/11) of Gent (1 & 2/12). OKRA
MENU | Met lof van de jury
|Tekst Kristien Descheemaeker | Foto’s Madelien Waegemans |
Met lof van de jury
Dit keer de loftrompet over witlof. Jeanne Van den Broeck (75) uit Itegem maakt heerlijke witlofsoep klaar. Ideaal tijdens koude winterdagen!
33
MENU | Met lof van de jury
Witlofsoep 7 stronkjes witlof | 100 gr boter | 2 aardappelen | 1 grote ui | 1 preiwit | 2 l bouillon | 1 dl room | peper | zout. Snijd het preiwit, de ui, de aardappelen en het witlof in stukjes (1). Smelt de helft van de boter en stoof de gesneden groenten (2). Overgiet met de bouillon en laat gaar koken (3). Mix de soep (4). Roer de room erdoor en laat opnieuw koken. Serveertip: met pimpernel of marjolein. Je kan ook twee of drie stronkjes witlof fijnsnijden, stoven en aan de soep toevoegen. Dankzij moderne teeltmethoden vind je het hele jaar witlof in de winkel. Het wordt geteeld in volle grond of via hydrocultuur. We kennen winter-, zomer-, rood- en babywitlof. Deze laatste zijn ministronkjes, gekweekt in hydrocultuur. Witlof is rijk aan vezels, arm aan calorieën en bevat 93% water. Bewaar witlof op een koele, donkere plaats, 4-5°C, de groentelade in de koelkast is ideaal. Koop geen te grote hoeveelheid ineens. Spoel de stronkjes grondig, laat ze niet te lang in het water liggen. Door te besprenkelen met citroensap voorkom je verkleuring.
1
34
2
3
4
MENU | Met lof van de jury
Voor wie de soep wat pittiger en exotischer wil, heeft Kristien dit receptje.
Witlofsoep met gember 5 stronkjes witlof | 2 aardappelen | 1 l kippenbouillon (vers of blokje) | 1 koffielepel gember | 1,5 dl slagroom | ½ koffielepel curry | ½ citroen | ½ sinaasappel | 1 eetlepel citroenmelisse. Maak het witlof schoon. Schil de aardappelen en snijd ze in stukjes. Verhit wat olijfolie en stoof de groenten. Giet er de bouillon en gember bij en laat 20 min. zachtjes koken. Mix de soep. Voeg het citroen- en sinaasappelsap toe, kruid met peper en curry. Voeg net voor het opdienen slagroom bij en bestrooi met gehakte citroenmelisse.
Gekonfijt witlof met ijs en peperkoek (bron: Flandria) Voor 4 personen: 6 stronken witlof | 1 citroen | 300 gr suiker | 250 gr vanilleroomijs | 200 gr peperkoek | 100 gr boter | kaneelpoeder | takjes verse munt. Kook de dag voordien in 1 dl water 2 stronken witlof gaar met de helft van het citroensap en 100 gr suiker. Mix de bereiding fijn. Laat het roomijs smelten tot het vrij smeuïg is. Roer er de witlofpuree onder en laat een nacht opstijven. Snijd de peperkoek in dunne plakjes en laat ze in de oven bij 60-70°C drogen tot ze bros zijn. Snijd de overige witlofstronken in lange repen en bak ze even aan in boter. Voeg de rest van het citroensap en de suiker bij. Laat zachtjes stoven tot het witlof gekaramelliseerd is. Blus met 1 dl water en strooi er wat kaneelpoeder over. Leg een bodem van gedroogde plakjes peperkoek in diepe borden. Verdeel er het gekonfijte witlof over. Schik hierop een bolletje of een quenelle witlofijs en lepel er wat saus van het gekonfijte witlof bij. Versier met een takje munt.
Egeltje van meloen en Pata Grega 1 meloen (Cavaillon) | 6 sneden Pata Grega (dik gesneden). Snijd de meloen in 2, verwijder de pitten. Met behulp van een parisiennelepeltje haal je er zoveel bolletjes uit als je kunt. Snijd de Pata Grega in blokjes van ongeveer 1 cm. Maak brochettes van meloen en Pata Grega op een houten stokje (tandenstokers). Prik de brochetjes op de schil van de meloen zodat je een egeltje krijgt.
Win een Pata Gregaham op blz. 50!
Bladerdeeggebakje met pladijs en witlof Voor 2 personen: 2 pladijsfilets | 2 blaadjes bladerdeeg | 1 venkel | 4 stronken witlof | 2 sjalotten | 1 dl room | een scheutje pastis | bieslook | olijfolie | kervel | bloem. Maak het witlof, de venkel en de sjalot schoon. Snijd het witlof julienne, de venkel in heel fijne blokjes en de sjalot fijn. Verhit wat olijfolie in een pan en stoof het witlof beetgaar. Kruid met peper. Verhit in een andere pan opnieuw wat olie en bak de sjalot samen met de venkel. Giet de room en de pastis bij en laat tot de helft inkoken. Kruid met peper en zout. Rol het bladerdeeg uit en snijd 2 visjes uit van ± 10 x 4 cm. Bak deze in een voorverwarmde oven bij 200°C en houd ze warm. Wentel de pladijsfilets in bloem en bak ze in olijfolie goudbruin. Kruid met peper en zout. Snijd de bladerdeegvisjes overlangs in 2 en houd ze warm. Leg de onderste helften op de borden. Schik het witlof boven op het bladerdeeg en daarboven de gebakken pladijs. Dek af met de tweede helft van het viskoekje. Napeer de venkelroomsaus rondom en versier met pijpjes bieslook en plukjes kervel.
Kalkoenfiletrolletjes met witlof en garnalen Voor 2 personen: 200 gr witlof | 200 gr gepelde garnalen | 4 dunne lapjes kalkoenfilet (± 300 gr) | 1 ui | olijfolie | tijm | kervel | groentetuiltje (takje prei, selder, ½ wortel) Hollandse saus: 100 gr boter | 2 eierdooiers | citroensap | 1 glaasje witte wijn. Maak het witlof schoon en snijd het heel fijn. Verhit wat olijfolie en stoof het beetgaar. Kruid met peper. Laat wat afkoelen. Meng de helft van de garnalen onder het witlof. Verdeel het mengsel over de 4 lapjes kalkoen, rol ze op en steek vast met een prikkertje. Kook groentebouillon van de ui en het groentetuiltje. Giet de bouillon in het onderste deel van de stoompan en schik de kalkoenrolletjes in het bovenste. Stoom de rolletjes 10 min. gaar. Saus: smelt de boter. Klop de eierdooiers met de wijn en het citroensap au bain-marie los tot een luchtige massa. Kruid met peper. Neem uit de bain-marie en roer er de gesmolten boter onder. Plaats weer au bainmarie en klop tot een dikke vloeibare saus. Schik de rolletjes per 2 op een bord en lepel er de saus rond. Verdeel de rest van de garnalen over de 2 borden. Dien op met gekookte capellini (pasta) en versier met plukjes kervel.
35
GROEN | Lekkere peren
Lekkere Angoysen tot Doyenné de Comice
Durandeau, een peer met een aparte smaak. In de schil zit een beetje looizuur.
Met priester d’Hardenpont in de 18de eeuw en de Leuvense professor Van Mons in de 19de eeuw speelden de Lage Landen, en vooral België, een vooraanstaande rol in de geschiedenis van de peer. Een lekker brokje geschiedenis.
Het kweken van peren is veel vroeger begonnen. Er bestaan aanwijzingen dat de oudste cultuurperen, vermoedelijk steenharde stoofpeertjes, uit het gebied tussen de Zwarte en de Kaspische Zee afkomstig zijn. Ook de oude Egyptenaren kenden de peer. De Grieken onderscheidden 5 rassen van de houtpeer, Pyrus communis, de Romeinen 50, in de Renaissance waren er 500. We kunnen als we over de hele wereld op perenstrooptocht zouden gaan, ongeveer 5 000 variëteiten eetperen verzamelen. In onze contreien brouwden de Keltische druïden cider van wilde peertjes. Gedroogde peertjes waren een welkome aanvulling van het schaarse voedsel op het einde van de winter. Deze wilde peren waren klein en hard. Hooguit de rand van het korrelige vruchtvlees van het peertje, net onder de schil, werd bij rijpheid een beetje mals.
36
In de middeleeuwen hoor je in onze streek vaak spreken van handgrote vuystperen, zomerperen of peren van hastinelen, peren van Poperinghen ende van Risele, peren van Angoysen, een stoofpeer met harde steencellen en kortstelige bewaarperen of Cortsterten. Vanaf de 13de eeuw is ook sprake van suyckerpeeren en regelperen, peren die de stoelgang ‘regelen’. Eeuw na eeuw worden de rassen talrijker, zoeter, malser en lekkerder. Een doorbraak in de perencultuur komt er met priester Nicolas d’Hardenpont (1705-1774) uit Bergen. Hij is de eerste die een boterpeer of beurrépeer teelt, peren met volledig smeltend vruchtvlees. Ze gaan de geschiedenis in als Beurré d’Hardenpont (1750), Délice d’Hardenpont, Passe Colmar (1759) en Beurré Rance (1762). De kunst van het enten wordt in die periode door de Friese pomoloog (vruchtenkundige) Herman Knoop in de verf gezet in zijn boek Hovenierskonst (1753). Lekker en beroemd is ook Fondante de Charneux van Martin Legipont. De Leuvense professor en agronoom (landbouwkundige) J.B. Van Mons (1765-1842) is een monument als perenveredelaar. Door strenge selectie van honderdduizenden zaailingen en een geduld dat onze tijdgenoten nauwelijks nog kunnen opbrengen wint hij 150 nieuwe perenrassen. Van hem zijn Dubbele flip, Colmar d’Arenberg, Nec Plus Meuris en Conseiller à la Cour. Majoor Esperen en J.C. Nelis zijn de Mechelse tegenhangers van Van Mons. Esperen won Soldat Laboureur, Joséphine de Malines, Bergamotte d’Esperen en vele andere. Nelis is de veredelaar van Winter Nelis. Maar de lekkerste peer is van Franse afkomst. In november 1849 plukte een fruitbouwkundige raadgever (le comice) van het Franse departement Maine et Loire in Angers zijn eerste Doyenné de Comice, een peer die nog steeds doorgaat voor de lekkerste commerciële peer ter wereld.
GROEN | Lekkere peren
peren
| Tekst en foto’s Ivo Pauwels |
Kleine bomen, kleinere tuinen
Sinds de jaren dertig van de vorige eeuw vind je in elke zichzelf respecterende kwekerij een aantal perenrassen die op een speciale onderstam van Cydonia oblonga, de kweepeer, zijn geënt. Die onderstammen hebben een codenaam. Voor peren is dat kwee A of bv. kwee MC. Die onderstammen bepalen de leeftijd waarop de boom begint te dragen en in mindere mate ook de vruchtbaarheid. De kwee MC perenonderstam remt de groei en zorgt voor een vroege vruchtbaarheid. Kwee A geeft over het algemeen kleine bomen die 1,5 m van elkaar in rijen met een onderlinge afstand van 3 m kunnen worden geplant. Voor hoogstambomen van peren worden meestal zaailingen als onderstam gebruikt. Als je echt groene fruitvingers hebt, kan je per boompje een opbrengst halen die deze van professionele fruitkwekers benadert. Maar daar is het niet echt om te doen. Wel om zelf een buitengewoon natuurproduct te telen dat aan de boom mag rijpen, geen koelschuren in moet, en zoveel lekkerder is omdat je het zelf hebt zien groeien. De volgende perenrassen schenken vlot vruchten en worden niet gauw aangetast: Clapp’s Favorite, Bonne Louise d’Avranches, Conference, Durandeau, Soldat Laboureur, Williams Bon Crétien en Comtesse de Paris. Succes is bijna altijd verzekerd. Het is best twee of meer verschillende perenrassen in elkaars buurt te planten, want kruisbestuiving geeft beduidend meer vruchten. Goede boomkwekerijen in jouw omgeving bieden vaak ook plaatselijke rassen aan. Ze voldoen meestal prima in eigen streek. Bovendien zijn er heemkundige, sentimentele en historische redenen aan te voeren om ze een knus plekje in je tuin te geven.
Tante Cydonia De melk komt van het koetje boe, het ei van de kip, de kool uit het slijk. De peer hangt aan de perenboom, de hazelnoot aan de hazelaar. Al leer je dat alles bij het ouder worden nuanceren. Alle vrouwelijke zoogdieren hebben melk, alle vogels leggen een kakelvers ei en bijna elke plant groeit in aarde. En toch leren we onze kleine kinderen opnieuw van koetje boe en kippetje kakel. Nu is dat van die peren helemaal juist. Een peer groeit aan een perenboom. Maar een perenboom groeit vaak niet op een perenwortel. De meeste perenbomen zijn geënt en niet op een zaailing van de eigen soort zoals dat voor de meeste fruitbomen gebruikelijk is, maar op een kwee. Een kweepeer, zeg je. Akkoord, maar een kweepeer is geen peer. De boom is van een heel ander geslacht. Peren behoren tot het geslacht Pyrus en kweeperen tot het geslacht Cydonia. En toch zijn ze, om het met een recent woord te zeggen, compatibel. Ze gaan dus goed samen. En daarmee gelijkt Cydonia oblonga, de kweepeer die het perenboompje voedt en opvoedt, een beetje op tante Sidonia van Suske en Wiske, een voedstertante. Al staat dat woord niet in Van Dale.
Marcel kan het wel Trots toont Marcel Moons uit Retie zijn okra’s. Ondanks de natte zomer had hij een schitterende oogst. En of ze smaakten!
Peren en stippelperen zijn er in alle maten en gewichten.
37
CULTUUR
FILM | Smakelijk! Twelve angry men.
Smakelijk! | Tekst Willy Verbestel |
November brengt heel wat lekkers. Delicatessen in diverse bioscopen met een aantal echte aanraders én Vermist, de nieuwste prent van Jan Verheyen. Al zullen vooral popcornliefhebbers deze politiefilm smaken... Regisseur Jan Verheyen is misschien bij het grote publiek de bekendste Vlaamse filmmaker, toch heeft hij geen eigen herkenbare stijl. Van film tot film past hij zich aan het onderwerp aan. Met zijn nieuwste werk Vermist draaide hij voor het eerst een politiefilm. Het scenario steunt niet op een zoektocht naar een dader, zoals bij een traditionele politiefilm. Wel op de vraag of de vermiste persoon, de 16-jarige Evi die na een avondje discotheek niet meer thuiskomt, (levend) zal teruggevonden worden. Als bioscoopfilm vormt Vermist meteen het eerste deel van een nieuwe tv-reeks voor VT4. Voor de scenario’s steunt de reeks op het werk van de Cel Vermiste Personen van de federale politie. Zonder echte dossiers tot film te verwerken streven de makers toch sterk de realiteit na om de herkenbaarheid hoog te houden. Helaas mist de film wat vaart. Hoewel Verheyen verscheidene keren met een heel beweeglijke camera werkt, slaagt hij er niet echt in het juiste snedige ritme te vinden. Vermist mist de emotionele betrokkenheid die er moet voor zorgen dat je als kijker meegesleurd wordt. Wat er met de personages gebeurt, laat je nogal koud. Zonder een hoogvlieger te zijn, zal Vermist, misschien vooral dankzij het onderwerp, zijn weg naar het (popcorn)publiek vinden.
onderzoeksjournalist Peter Landesman over internationale netwerken van mensenhandel en gedwongen prostitutie. De met een handgehouden camera geschoten beelden, de scherpe, contrastrijke belichting en de oververzadigde kleuren wekken in het begin van de film de indruk van een docudrama. Maar naarmate de film vordert, vallen er steeds meer gaten in het almaar ongeloofwaardiger wordende verhaal. Het is verwonderlijk dat de getalenteerde scenarist Jose Rivera, die voor zijn scenario van Motorcycle diaries een oscarnominatie kreeg, zijn materiaal niet beter in de hand hield. Trade voelt na een tijdje niet langer aan als een docudrama, maar wordt entertainment dat gretig gebruikmaakt van zijn sensatierijk onderwerp. Het geeft de indruk dat bij de samenwerking van regisseur Kreuzpainter (Sommersturm) en producer Roland Emmerich (regisseur van o.a. The Patriot, The day after tomorrow en Independence day) de producer de bovenhand kreeg. Daarom evolueert Trade, dat de belofte van een ingetogen en aangrijpend docudrama inhoudt, naar een film die zich richt op het grote publiek. Een gemiste kans? Misschien net niet, omdat nu een belangrijk thema kans krijgt tot een ruim publiek door te dringen… Vanaf 21 november kan je zelf oordelen.
Trade Trade vertelt het verhaal van Adriana, een 13-jarig meisje uit Mexico City, dat ontvoerd wordt door Russische vrouwenhandelaars. Jorge, haar 17-jarige broer, een kleine straatboef, begint een wanhopige zoektocht. Tijdens die tocht ontmoet Jorge de Amerikaanse politieman Ray die een persoonlijke reden heeft om de mensenhandelaars op te sporen. De twee worden onwaarschijnlijke bondgenoten in de zoektocht naar Adriana. De jonge Duitse regisseur Marco Kreuzpainter baseerde de film op een artikel van
38
Trade.
Der blaue Engel
IERS WEEKEND AAN DE NOORDZEE
Filmische Delicatessen Overkomt het je ook dat je de bioscoop verlaat met het idee: films als vroeger worden niet meer gemaakt? In zes Vlaamse steden kan je tot 30 januari 2008 genieten van twaalf onbetwiste filmklassiekers. Onder de titel Delicatessen presenteert het Koninklijk Filmarchief in Brugge (Lumière), Gent (Sphinx), Kortrijk (Buda Kunstencentrum), Leuven (Studio), Mechelen (Utopolis) en Turnhout (Utopolis) een reeks schitterende films, gemaakt tussen 1930 (Der blaue Engel, J. Von Sternberg) tot 1975 (Professione Reporter, M. Antonioni). De twaalf films zijn niet alleen representatief voor hun tijd, maar waren vaak bepalend voor de ontwikkeling van de zevende kunst. Dat laatste is bv. het geval voor Sidney Lumets 12 angry men, die zowat de maatstaf werd voor alle latere gerechtsdrama’s. Wie van bossa nova houdt, mag zeker Orfeu Negro niet missen. Albert Camus brengt met deze film een eigenzinnige bewerking van de mythe van Orpheus en Eurydice tegen de achtergrond van het carnaval van Rio. Een echt festijn voor oog en oor. Liefhebbers van verfilmd toneel mogen dan weer Cat on a hot tin roof niet missen. Richard Brooks weet met deze stomende verfilming van het toneelstuk van Tennessee Williams de zwoele sfeer van het Amerikaanse Zuiden tastbaar van het scherm te laten druipen. De zes oscarnominaties voor onder meer beste film en Paul Newman en Elizabeth Taylor waren oververdiend. Het programma omvat verschillende genres, bv. ook humor (Les vacances de Mr. Hulot, Jacques Tati), spanning (Key Largo, John Huston en The Lady vanishes, Hitchcock), western (For a few dollars more, Sergio Leone) en (psychologisch) drama (Mademoiselle, Tony Richardson en Teorema, Pier Paolo Pasolini). Een uiterst aanbevelenswaardig initiatief dat voor elk wat wils te bieden heeft.
Info Informatie zoals voorstellingsdata en -uren in de verschillende steden krijg je bij het Koninklijk Filmarchief, 02 551 19 00 of surf naar www.ledoux.be/nl, rubriek Delicatessen en in de deelnemende bioscopen.
OKRA-filmforum? Vraag je bestuurslid naar het aanbod van de OKRA-ACADEMIE in je streek of surf naar www.okra.be...
• Vrijdag 14/12 tot zondag 16/12 148,-/persoon • Derde pers. op hetzelfde app.: 92,• 2-6j.:27,- • 6-12j.: 40,50 Vol pension in buffetformule met welkomstdrank. Iers Thema menu met live folkmuziek. Gratis Whisky degustatie, Dia’s + infostandjes Bezoek ijslander en Irish pub met Guinnes en gids. Vernieuwde appartementen en studio’s met zicht op zee. Gratis zwembeurt en sauna (extra te betalen) ; gratis fitness Ravelingen vzw, Zeedijk 290, 8400 Oostende Tel.: 059/ 55 27 55; Fax.: 059/ 55 27 59 e-mail:
[email protected]
www.ravelingen.be
Sinterklaas aan zee MIDWEEK
(zondag 2 dec. – vrijdag 7 dec.) • 5 overnachtingen in vol pension • 1 en 2de pers.: 230,- €; • 3de en volg.: 150,- €; -12 jaar; GRATIS Zwembad (1 gratis zwembeurt) met whirlpools, kinderbad, sauna (te betalen); fitness, welkomstdrink met hopla Bezoek van sint en zijn pieten + geschenk voor ieder kind Ballonplooien, grimeren, springkasteel, poppenkast, hoplashow, knutselen, kinderopvang, peuterzwemmen Ravelingen vzw, Zeedijk 290, 8400 Oostende;
Tel.: 059/ 55 27 55; Fax.: 059/ 55 27 59: e-mail:
[email protected]
www.ravelingen.be
BOEKEN | Zeg nooit... Foto Ulrike Schamoni
CULTUUR
Zeg nooit… Zeg nooit: “Dat is echt niets voor mij.” Zeker niet
over romans. Laat je bij zo’n uitspraak nooit ofte nimmer leiden door de titel van een boek. Want die kan je op het verkeerde been zetten… Donald Antrim.
De breiclub
Het leven nadien
Niets is aan zoveel toevalligheden onderhevig als de titel van een boek. De roman De breiclub drukte me nog maar eens met de neus op de feiten. Ik wou het stante pede terugzenden. En toch heb ik mijn totale breionkunde in de onderste lade gestoken. De titel dekt de echte lading. Het gaat over een club van breiende vrouwen en één breiende man. Maar er steekt zoveel meer achter. Zoveel menselijks. Beelden en woorden uit het leven gegraaid. Met echt getekende mensen. Mary verliest haar vijfjarige dochtertje Stella. Een autobiografisch element, het vijfjarige dochtertje van Ann Hood stierf aan hersenvliesontsteking. Na dit verlies zit Mary muurvast. Het leven doelloos en zinloos. Tot ze op aandringen van haar moeder ‘therapeutisch’ lid wordt van een breiclub. Een keerpunt. Ze leert nieuwe breitechnieken, maar ‘breit’ ook aan haar leven. Geleidelijk merkt ze dat het breien en haar nieuwe vrienden haar helpen het verlies te verwerken. Zeg maar de kracht van de ontmoeting en het woord. Ze vertelt uiteindelijk haar levensverhaal aan de anderen en krijgt meteen zelf meer inzicht, vooral in de relatie tot haar moeder. Hoe dat gebeurt, geef ik niet prijs. Je moet het boek tot zijn climax toe lezen. Geen tranerig, wollig, oversentimenteel boek. De personages zijn sympathiek, maar niet te mooi om waar te zijn. De kracht van het boek ligt juist in het soms schrijnende, maar ook louterende realisme waarmee de verschillende fasen van rouw worden beschreven. De breiclub is ondanks het verlies geen treurig boek. Integendeel. Het is een hoopvolle roman met de mogelijkheid om pijnlijke en moeilijke herinneringen te verwerken en nieuwe gedachten binnen te laten. Het boek leest heerlijk en vloeiend. Echt Hugo iets voor een OKRA-leesclub. Verhenne
Iets heel anders. Maar toch interessant en boeiend, dit werk van Donald Antrim (1958). Mevrouw Antrim, de moeder van de schrijver is een kettingrokende alcoholiste die in haar fantasiewereld leeft. De relatie met haar man is woelig. Ruzies volgen elkaar op, er komt een scheiding, maar na een tijd hertrouwen ze om uiteindelijk definitief uiteen te gaan. Ze verhuizen voortdurend. Onvoorstelbaar. In deze onstabiele situatie leven de twee kinderen, de auteur zelf en zijn één jaar jongere zus. Vader begint een nieuw leven en moeder sterft aan kanker op het ogenblik dat ze denkt een normaal leven te gaan leiden… De schrijver levert ons geen chronologische biografie. Een opeenvolging van herinneringen, dromen en psychoses, die de lezer meeneemt van het ene naar het andere. Dat vraagt wel enige inspanning. Dit portret van een ontwricht gezin is niet optimistisch, met nu en dan momenten van pakkende vertedering. De auteur zoekt zijn weg in de haatliefdeverhouding met zijn moeder (het boek is aan haar opgedragen) en probeert zo zijn voorbije leven op een rijtje te krijgen. Antrim die in New York woont, schreef hiermee zijn derde roman en die wordt als zijn beste beschouwd.
40
Winternacht De gelukkige reacties van de OKRA-lezers op de thrillers van vorige maand spoorden me aan er nog eentje te lezen. Van de IJslandse thrillerauteur Arnaldur Indriðason. Op een ijskoude winterdag wordt voor een appartementencomplex in een armer gedeelte van Reykjavik het lichaam van een ‘donker’ jongetje gevonden. Vastgevroren in zijn eigen bloed (brr…). De inspecteurs Erlundur, Sigurdur Oli en hun vrouwelijke collega Elinborg worden op pad gestuurd. Eerst
CULTUUR
BOEKEN | Zeg nooit...
OKRA-leesclub?
Gebeten door de boekenmicrobe? Vraag jouw bestuurslid naar OKRA-leesclubs in de streek of surf naar www.okra.be
Arnaldur Indriðason.
Foto Ralf Baumgarten
Boekenbeurs 2007
denken ze aan een racistische moord, maar gaandeweg komen ze tot de ontdekking dat er meer aan de hand is. Ze komen terecht in het immigrantenmilieu, een gesloten en onbekende gemeenschap. Indriðason is hiermee niet aan zijn proefstuk toe. Als enige auteur won hij twee keer op rij de Martin Beck Award, de belangrijkste thrillerprijs in Scandinavië. De sfeer van het boek is koud (zoals het land…) en het is in het begin even wennen. De roman ademt een sfeer uit die we niet kennen. De inspecteurs stralen evenmin menselijke warmte uit en blijven grote onbekenden voor de lezer. Alleen van Erlundur komen we te weten dat hij nog altijd gekweld wordt door de dood van zijn kleine broertje dat nooit werd teruggevonden. Wij vernemen ook dat hij vrouw en vooral kinderen heeft verlaten en zijn relatie met hen niet soepel is. Hij reageert ook tegen Amerikaanse tendensen in IJsland. De spanning bereikte bij mij nooit een echt hoogtepunt en de ontknoping vond ik eerder ontgoochelend. Interessant is de kennismaking met een land en leefwereld die erg van de onze verschilt. Toch de moeite waard om je daarin als lezer onder te dompelen.
Van woensdag 31 oktober tot zondag 11 november is het weer feest. De Boekenbeurs ontvangt dan duizenden bezoekers. Voor mensen die graag in alle rust de Boekenbeurs bezoeken, zetten de organisatoren hun beste beentje voor. Van 5 tot 9 november kan je niet alleen boeken ontdekken, maar ook genieten van leuke workshops en interessante lezingen. Een greep uit het aanbod: • 5 november: Leven om te eten of eten om te leven?, Beleef deFilharmonie… • 6 november: Workshop kalligrafie, Terugblikken met Gaston Berghmans, Steph Goossens op zijn best… • 7 november: Jan Desmet en Guido Belcanto, tussen 15.00 en 17.00 uur kan je het werkproces van a tot z meemaken: van schrijven tot uitgeven... • 8 november: Klimaat op hol?, Connie Palmen over haar nieuwe boek Lucifer, allerlei lezingen rond strips… • 9 november: Een wereld om op te eten, hoe kies ik het beste boek voor mijn kleinkind? Info: Antwerp Expo (Bouwcentrum), Jan Van Rijswijcklaan 191, 2018 Antwerpen, www.boek.be, www.boekenbeurs.be.
• Ann Hood, De breiclub, Archipel, Amsterdam-Antwerpen, 2007, 348 blz., ISBN 978 90 6305 292 8/NUR 302, 18,95 euro. • Donald Antrim, Het leven nadien, De Bezige Bij, Amsterdam-Antwerpen, 2007, 224 blz., ISBN 978 90 234 2547 2 NUR 302, 18,90 euro. • Arnaldur Indriðason, Winternacht, Q, Amsterdam, 2007, 287 blz., ISBN 978 90 214 6814 3/NUR 305, 18,95 euro.
41
LEZERSBRIEVEN | Welkom
Welkom
met Okra naar de mooiste ijsshow van het jaar met spectaculaire ledenvoordelen
Levenslang leren
(OKRA-magazine, september 2007) Ik genoot van dit artikel. Hopelijk gaat deze boeiende reeks verder. Mij interesseert dit enorm omdat ik deel uitmaak van de leken-predikantengroep in mijn parochie. Ik ben als vrijwillig gebedsvoorganger verbonden aan het crematorium van Turnhout. Bij de voorbereiding van een gebedsdienst krijgen we vaak heel wat geloofsvragen. Heel wat mensen zitten nog met het beeld van een straffende God, een machtige God in de negatieve zin en weten op vele geloofsvragen geen antwoord. Ik denk dat deze verhelderende artikels hieraan misschien wat kunnen veranderen. Onze generatie heeft het moeilijk om dat geloof door te geven aan kinderen en kleinkinderen. Twee van onze kleinkinderen zijn door het werk van hun ouders in het weekend bij ons. We leren hen nog bidden voor het eten en hebben een kinderbijbel in huis. We nemen hen soms mee naar de kerk, omdat we allebei in het kerkkoor zingen en proberen op hun vragen te antwoorden. Ze zijn vijf en zeven en hun ouders zeggen niet-gelovig te zijn en zeker niet katholiek. Maar wij hebben wel de vrijheid en de ruimte om met hen gelovig (?) bezig te zijn. Probleem: hoe kunnen wij op hun niveau goede antwoorden geven? Wij hebben altijd voor onszelf naar geloofsverdieping gezocht, maar vinden het toch niet simpel als ons kleinzoontje vraagt: “Een ziel, wat is dat oma? En kunnen we die zien? De hemel, waar is die? Als je doodgaat, is het dan ook nog leuk?” Een andere vraag: “Oma, waarom geloof jij?” Als ik dan vertel dat mij dat gelukkig maakt en warm van binnen, is het ook weer goed en besluit hij: “Dan ga ik ook geloven!” Nog een anekdote… Ik geef de kindjes als ze slapen gaan een kruisje. Maartje vraagt opeens “Oma, waarom zeg je steeds ‘God zegene en God beware u?’” Waarop ik antwoord: “Overdag kan ik voor u zorgen, maar ‘s nachts niet.” Waarop hij prompt zegt: “Maar ‘s nachts slaap ik, dan hoeft er niemand voor mij te zorgen.” Marie-Jeanne Bruyland-Casier uit Turnhout
Jouw reactie, mét naam en adres, is meer dan welkom. Soms korten we je brief in. Die
HASSELT ETHIAS ARENA 21 T/M 25 NOV OOSTENDE SLEUYTER ARENA 28 NOV T/M 2 DEC ANTWERPEN LOTTO ARENA 5 T/M 8 DEC
WIL JIJ ER GRAAG BIJ ZIJN?
RESER
VEER
Kom je individueel of in groep en wil je genieten van gratis busvervoer op • Zaterdag 24/11 om 15.00 in Hasselt – tickets € 39,00 (exclusief servicekosten) • Woensdag 28/11 om 15.00 in Oostende – tickets € 39,00 • Woensdag 5/12 om 15.00 in Antwerpen – tickets € 39,00 Bel dan naar Hanneke Hermans op 03 400 60 38. Zij draagt zorg voor uw boeking en regelt uw vervoer. Kom je individueel of in groep met eigen vervoer en wil je genieten van € 5 korting, bel dan naar 070 345 345 en vraag naar Danny. Hij boekt uw kaarten met korting (geldig voor alle voorstellingen).
moet altijd gaan over (een artikel uit) OKRAmagazine. Stuur je brief naar: OKRA-magazine, Chris Van Riet, PB 40, 1031 Brussel of naar chris.
[email protected]
42
NU!
WWW.HOLIDAYONICE.BE
CULTUUR
GEDICHT | Ik kan het oude huis niet binnengaan
De ene maand een gedicht gekozen door Herman De Leeuw of Hugo Verhenne. De andere maand schrijft medewerker Erik Lauwers een poëtische indruk bij een foto van Cois Van Roosendael. Geniet ervan!
Ik kan het oude huis niet binnengaan Ik kan het oude huis niet binnengaan niet zonder pijn als ik het deed zou ik er als beklaagde staan en schuldig zijn want tijd hij spreekt het harde recht de tegels van de vloer leven weer echt de ramen open op een zomer met mul zand een stem die zingend leeft van dag naar avondland en duizenden verhalen kan vertellen het eerste koppig wintervuur een jubelkreet op hoge witte muur en elke stap een hol getuigenis van wat het vroeger was en niet meer is ik kan het oude huis niet binnengaan er loopt geen zilt meer van de keukenmuren zal ik het vragen durven aan de buren of nacht nog langs de trapleuning beneden glijdt ik kan het niet nu niet ik heb nog tijd
Christina Guirlande Uit: De dans der uren (1974), uitgeverij Ben Roggeman
Aan teruggaan is altijd emotie verbonden. Je draagt een verleden mee, of je dit nu wil of niet. Christina heeft blijkbaar problemen met teruggaan. Ik vermoed dat het huis symbool staat voor alles wat zich in haar jeugd heeft afgespeeld. Veel geluk, maar waarschijnlijk ook verdriet. En de banden met de mensen die daar samen met haar leefden. Je bent niet altijd klaar voor een confrontatie. Verwerken vraagt tijd in elke mensenleven. Misschien dragen we dit allemaal mee en komt die tijd maar als we klaar zijn om ons boek te sluiten. Herman De Leeuw
43
HOLIDAY ON ICE | Witte magie
| Foto’s Holiday On Ice|
Wittemagie Van 21 november tot 8 december 2007 brengt Holiday On Ice opnieuw de beste schaatsers naar Vlaanderen in de Magical Mystery Tour. Erik Gravendeel, tour director bij Holiday On Ice aan het woord.
Erik Gravendeel: “De show gaat over allerlei soorten fantasieën, dromen en een heleboel mysterieuze dingen. Priesteressen, charmante feeën… Verder beelden de vijftig schaatsers in verschillende acts de sterrenbeelden van de dierenriem uit. Ook het verhaal van Alice in Wonderland zetten de schaatsers neer op het ijs. Een herkenbaar verhaal met een nieuwe look, dat is een van de sterktes van Holiday On Ice. Het duurt tien maanden vooraleer onze voorstellingen af zijn. Rond de jaarwisseling gaat Holiday On Ice op zoek naar een nieuwe show. Verschillende creatievelingen mogen dan hun idee komen presenteren. In januari stelt de director of regisseur zijn team samen: choreografen, muziekspecialisten, licht-, decor- en kostuumontwerpers. Zij brengen van januari tot maart hun ideeën samen. In augustus begint de cast de show trainen. Vanaf oktober treden we op. De schaatsers waar we mee werken, nemen we aan voor een periode van drie jaar, de duur van de show. Heel wat mensen komen auditie doen als we bij hen in de buurt spelen. We selecteren streng. Vaak zijn het mensen die sinds hun jeugd aan wedstrijden meedoen, maar geen zin hebben in een verdere carrière op EK’s en WK’s. Voor hen is Holiday On Ice ideaal.”
44
Hasselt, Ethias Arena, 21/11 om 15.00 uur, 22/11 en 23/11 om 20.00 uur, 24/11 om 15.00 en 20.00 uur, 25/11 om 10.30 en 15.00 uur. Oostende, Sleuyter Arena, 28/11 om 15.00 uur, 29/11 en 30/11 om 20.00 uur, 1/12 om 15.00 en 20.00 uur, 2/12 om 10.30 en 15.00 uur. Antwerpen, LOTTO Arena, 5/12 om 15.00 en 20.00 uur, 6/12 en 7/12 om 20.00 uur, 8/12 om 15.00 en 19.00 uur. Tickets kosten 19, 26, 33 en 39 euro (exclusief serviceen verzendingskosten), Hanneke Hermans, 03 400 60 38, fax 03 400 40 41, hanneke.hermans@sportpaleis. be.
Ledenvoordeel Gratis busvervoer bij volle bussen van 25, 33, 50, 54 of 74 personen of een korting van 5 euro per persoon, kinderen t.e.m. 14 jaar -50%. Zie blz. 42.
UITJES | In november
In november • 2 oktober tot 6 januari, Waas Zilver 1700 - 1869, Zilvermuseum Sterckshof, Cornelissenlaan, Deurne, 03 360 52 52, www.zilvermuseum.be, info@zilvermuseum. be, dinsdag tot zondag van 10.00 tot 17.30 uur, 6 euro, 4 euro. Win een gratis ticket op blz. 53! • 8 tot 11 november, Hobby- en Creatiefbeurs 2007, Grenslandhallen, Gouverneur Verwilgensingel, 3500 Hasselt, www.hobbybeurs.be, 10.00 tot 18.00 uur, 8,50 euro. Ledenvoordeel op blz. 53! • 17 november tot 2 december, Kerst en Creatief Beurzen in de Nekkerhal (Mechelen, 17-18/11), Antwerp Expo (Antwerpen, 24-25/11), Flanders Expo (Gent, 1-2/12), (0031) (0)76 58 11 005, www.hobbysalon.be, van 10.00 tot 18.00 uur, 6,50 euro, 60+: 5,50 euro. Win een gratis ticket op blz. 53! • Tot 6 januari 2008, De wijze en de dwaas. De alchemist in woord en beeld, Nationaal Jenevermuseum, Witte Nonnenstraat 19, 3500 Hasselt, 011 23 98 60, www.jenevermuseum.be,
[email protected], dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur, zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur, 3,5 euro • Tot 6 januari 2008, Les Elégantes, Modemuseum Hasselt, Gasthuisstraat 11, 3500 Hasselt, 011 23 96 21, www.modemuseumhasselt.be, modemuseum@hasselt. be, dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur, zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur, 5 euro • Tot 27 januari 2008, Vrouwenportretten, Museum Mayer van den Bergh, Lange Gasthuisstraat 19, 2000 Antwerpen, 03 232 42 37, www.museummayervandenbergh.be,
[email protected]. be, dinsdag tot zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur, 5 euro • Van 20 tot 24 november, Zenith 2007, doe-beurs voor levensgenieters vanaf 50 jaar, Brussels Expo, paleizen 4 en 8, www.salonzenith.be, van 10.00 tot 17.30 uur, 8 euro. Senioren en kinderen kunnen dit najaar samen creatief aan de slag in het Design Museum in Gent. De collecties en tentoonstellingen zijn de inspiratiebron voor creatieve verwerking. Telkens gespreid over twee woensdagnamiddagen kunnen ze kiezen uit: • Ontwerpen op zijn Italiaans, op 7 en 21 november 2007: van 13.30 tot 16.30 uur of • Licht in de duisternis, op 12 en 19 december 2007: van 14.30 tot 16.30 uur Kostprijs 10 euro per deelnemer(tje) per 2 namiddagen, Design museum Gent, Jan Breydelstraat 5, Gent, voor Senioren en kinderen. Inschrijven is verplicht, 09 267 99 99 of
[email protected] Bron: www.cultuurweb.be, d.d. 4 oktober onder voorbehoud van wijzigingen
Tip van Chris Europa in de kijker Europa alom dit najaar in Brussel. In Tour & Taxis organiseert Museum van Europa de tentoonstelling Dit is onze Geschiedenis. In Bozar kan je naar De wereld rond. Portugal, een wereldrijk in de 16de en 17de eeuw in het kader van Europalia. Dit is onze Geschiedenis toont je Europese Geschiedenis met grote G. Maar je ontdekt ook je eigen, individuele geschiedenis. Aan de hand van 500 unieke stukken uit heel Europa. Het kleedje van een klein meisje gemaakt uit de stof van de vlaggen van de geallieerden, stukken van het IJzeren Gordijn en de Berlijnse Muur, een geurpot van de Stasi… Een aanrader! Win een ticket voor deze expo op blz. 53! Tot 23 maart 2008, Tour & Taxis, Havenlaan 86, 1000 Brussel, 02 549 60 49, www.expo-europa.be, maandag tot vrijdag: van 9.00 tot 17.00 uur, schoolvakanties, zaterdag, zondag en feestdagen: van 10.00 tot 18.00 uur De wereld rond. Portugal, een wereldrijk in de 16de en 17de eeuw verzamelt meer dan 180 uitzonderlijke stukken. De expo nodigt de bezoeker uit om de eenheid én de verscheidenheid te ontdekken van de culturen die hebben bijgedragen tot de bloei van een handelsgrootmacht. Centraal staat Portugal zelf. In het kielzog van de grote ontdekkingsreizigers ga je mee op wereldreis aan de hand van oude kaarten, navigatie-instrumenten en manuscripten. Niet te missen! Gratis duotickets op blz. 53! Tot 3 februari 2008, Bozar, Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel, www.bozar.be, dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur, donderdag van 10.00 tot 21.00 uur, 02 507 83 91, 9 euro, 55+ 7 euro Speciale seniorendagen op 25 november en 16 december met een bezoek aan de tentoonstelling en een concert!
Meer info? Bel of mail naar Chris Van Riet 02 246 44 37,
[email protected]
45
an
UIT | Keulen, alive and kicking!
| Tekst en foto’s Chris Van Riet |
Keulen, alive and kicking!
Zicht op Hohenzollernbrug en Dom vanop de rechteroever.
Meer dan kerstmarkt- en carnavalsdoelwit, verrassend leefbaar en altijd veranderend. Een kunst- en winkelparadijs, een aantrekkelijke metropool met als anker de onverwoestbare Dom, de grijze dinosaurus die moeiteloos de tand des tijds doorstond: Keulen!
Een on-Duitse stad, mengelmoes van moderne vijfsterrenhotels zoals het Hyatt en Maritim Hotel, hippe winkelstraten en boulevards met reusachtige panden, saaie pleintjes die herinneren aan de jaren vijftig en art nou-
46
veaugevels op de Altmarkt. Chaotische drukte, deels veroorzaakt door verwarde Amerikaanse en Japanse toeristen, deels door de alom aanwezige wegversperringen en -werkzaamheden waardoor autorijden in de binnenstad quasi onmogelijk is. Beste vervoermiddel is dan ook de trein die je tot vlak bij de Dom brengt. Opteer je toch voor de wagen, dan volg je best de parkingroute tot aan de Dom. Daar kan je veilig ondergronds parkeren en je citytrip aanvatten. De stad verkennen kan via een ritje met een airco touringbus of met de Hop on hop off bus. Respectievelijk 15 en 9 euro per persoon. Knap duur en weinig waar voor je geld, want zo’n autocar waagt zich alleen in de brede lanen en dringt niet door in de historische steegjes. Het stoomtreintje en ook de moderne riksja’s brengen ons even in verleiding, maar toch... Een wereldstad als Keulen verken je best te voet.
UIT | Keulen, alive and kicking!
Der dicke Pitter
Eins, Zwei…
De Dom: 144 m lang, 157,38 m hoog, een totale vensteroppervlakte van 10 000 m²… Indrukwekkend is een understatement voor de grootste kerk van Duitsland met de grootste gevel ter wereld. De westelijke gevel heeft maar liefst een oppervlakte van 7 000 m². Gross, grösser, grösst moeten de Duitsers destijds gedacht hebben. Ook de Petrusklok, der dicke Pitter voor de Keulenaars, mag zich de grootste vrij zwaaiende kerkklok ter wereld noemen. Eén keer in je leven moet je oog in oog staan met deze Dom of kathedraal van Keulen waarvan de eerste fundamenten dateren uit 780. Ook al ziet ze zwart als roet, overdonderen doet ze. In de schatkamer kan je o.a. de bisschopsstaf van Petrus bewonderen en de kettingen waarmee hij vastgeketend lag. De Dom herbergt relikwieën van de heilige Drie Koningen en nog een aantal kostbare schatten. Als oriëntatiepunt kan ze tellen. Van hieruit werden de liften in de schachtbok bediend. Van kilometers ver ontwaar je haar torens en ook in de stad fungeert ze als baken voor inwoners en toeristen. “In Keulen kan je nooit verloren lopen”, blijkt al gauw een cliché.
Een wandeling van slechts vijf minuten brengt je naar het historische stadhuis met als pronkstuk de renaissancegaanderij uit de 16de eeuw. Via de Pasta, de binnenplaats van het stadhuis, kom je in de Hansazaal of de vergaderplaats van de Hansen, de Duitse gilden tijdens de 14de eeuw. De stadhuistoren, met zijn 61 meter de eerste hoogbouw van Keulen, werd door de Keulse gilden als teken van hun macht opgericht. Onder de klokkentoren zie je de Platz-Jabbecks, een houten figuur die om het uur zijn tong naar de patriciërs uitsteekt. Achter het stadhuis ligtwerden de Heumarkt. dit plein bereik je de hisVan hieruit de liften inVia de schachtbok bediend. torische stadskern of Altstadt, ook Martinswijk genoemd. Hier klopt het hart van Keulen! In de 10de eeuw was dit een eiland in de Rijn. Vandaag vind je hier kroegen en eethuisjes aan de lopende band. Maar evengoed typische spitsgeveltjes en ambachtshuizen rond leuke pleintjes met opmerkelijke fonteintjes. Café Päffgen mag zich een origineel Brauhaus noemen met een typisch Keulse
Typisch
>>>
In de schaduw van de Dom: het Romaans-Germaans museum.
Heb je meer dan een dag om Keulen plat te lopen, moet je beslist enkele musea aandoen. Keulen bezit er zo’n twintigtal. Wij pikten er het Romeins-Germaans Museum uit, vlak bij de Dom. Het werd gebouwd op de ruïnes van een stadsvilla uit de 3de eeuw. Je kan er o.a. glaswerk, muurschilderingen, juwelen, grafmonumenten, portretten en reiswagens bekijken. Ook het Käthe Kollwitz Museum staat al enkele decennia op mijn verlanglijstje. Vandaag grijp ik mijn kans. Al is het een eindje stappen. Op de vierde verdieping van de Neumarktpassage vind je de grootste verzameling van deze expressionistische kunstenares die als geen ander menselijke emoties kan uitbeelden. Staat je hoofd niet naar musea, maar vang je toch graag iets typisch Keuls? Het Huis 4711 in de Glockengasse spreekt beslist tot je verbeelding. Wie besprenkelde in zijn kindertijd niet stiekem zijn zakdoek met Echt Kölnisch Wasser of vond onder de kerstboom nooit dit oerdegelijke, betrouwbare blauwgouden flesje eau de cologne? 4711 blijkt doodleuk het huisnummer van reukwaterfabrikant Muhlens anno 1796. In die tijd werden de Keulse huizen gewoon doorgenummerd. In de verkoopruimte kan je alle mogelijke 4711-artikelen kopen. Tussen 9.00 en 21.00 uur word je om het uur verrast door het klokkenspel op de façade, die na de Tweede Wereldoorlog in haar oorspronkelijke staat werd heropgebouwd.
47
UIT | Keulen, alive and kicking!
>>> sfeer. Dit bierhuis leidt je de Salzgasse in, een van de gezellige steegjes die naar de Rijnoever leiden. Ah, de Rijn! Waar het immer krioelt van de toeristen, luierend op de uitgestrekte gazons, snuffelend tussen slordig uitgestalde boekenkraampjes of aanschuivend aan een overvol terras al of niet genietend van de diverse aroma’s die je reukorganen besluipen. Kuierend ontdek je zo de Fischmarkt, die zijn naam dankt aan de talrijke visrestaurantjes. Keulen en kunst gaan hand in hand. Net als Keulen en kerken. Maar liefst 250 zijn er. Je krijgt niet zomaar het etiket ‘Rome van het Noorden’ opgeplakt! Een van de mooiste? Gross St. Martin. Vanaf de Fischmarkt heb je een prachtig zicht op deze idyllische kerk met haar markante torens. Via de Rijnpromenade wandelen we richting Hohenzollernbrug. Langs deze voetgangers- en treinbrug belanden we op de rechteroever. Van oudsher bron van vooroordelen en smaad. Volgens de Keulse aartsbisschoppen sinds eeuwen een heidens oord voor barbaarse zuippartijen.
Ingang van Brauhaus Päffgen.
Luieren en kuieren op de Rijnpromenade.
48
Info Toerisme Keulen (tegenover de Dom): Köln Tourismus GmbH, Unter Fettenhennen 19, D-50667 Köln, +49 221 221 301 00, fax +49 221 221 304 10, www. koelntourismus.de,
[email protected], op werkdagen van 9.00 tot 20.00 uur, zon- en feestdagen van 10.00 tot 17.00 uur. Te bereiken • Met de trein: Brussel-Keulen via Luik: 7 keer per dag met de Thalys (reserveren verplicht) in 2,45 uur, 3 keer per dag met de ICE-trein (reserveren verplicht) in 2,15 uur of met binnenlandse treinen met overstap in Luik en Aken. Het station bevindt zich vlak bij de Dom. • Met de wagen: via E40 - E314/A2 Genk-Aken. Zuipen in stijl kan je nog steeds in de Biergarten van het Hyatt hotel. In deze smaakvolle biertuin geniet je bovendien van een uniek uitzicht op de Dom, het Ludwigmuseum en de Altstadt.
Ambachtelijke, grappig versierde gevels.
Het historische stadhuis.
Winterpromotie Winterverblijf aan de laagste prijzen! Actie van 4 november tot 21 december 2007 Aankomst- en vertrekdatum vrij te bepalen U stelt zelf uw verblijf samen aan vaste prijzen: Prijs voor het logement per persoon: (ganse verblijf! 6 dagen / 5 nachten) • € 56 p.p. met 2 op een tweepersoonskamer • € 94 p.p. met 2 op een studio / appartement • € 68 p.p. alleen op een kleine single • € 112 p.p. alleen op een grote single Prijs voor de maaltijden per persoon: (ganse verblijf! 6 dagen / 5 nachten) • € 42 voor 5 dagen ontbijtbuffet • € 65 voor 5 dagen 1 warme maaltijd per dag (keuze tussen middag- of avondmaal) • € 92 voor 5 dagen halfpension (keuze tussen middag- of avondmaal) • € 135 voor 5 dagen volpension
Kerstarrangement • Vrijdag 21/12 Avondmaal • Zaterdag 22/12 Ontbijtbuffet & Middag- of Avondmaal • Zondag 23/12 Ontbijtbuffet & Middag- of Avondmaal • Maandag 24/12 Ontbijtbuffet & Kerstbanket (4-gangenmenu met aperitief & wijnen) • Dinsdag 25/12 Ontbijtbuffet & Kerstbrunch (vis- & schaaldierenbuffet, vleesbuffet, wokgerechten, soepen, hoofdschotels ww& dessertbuffet) • Woensdag 26/12 Ontbijtbuffet & Middag- of Avondmaal • Donderdag 27/12 Ontbijtbuffet & Middag- of Avondmaal • Vrijdag 28/12 Ontbijtbuffet & Middagmaal
14 winnaars!
I]nhhZc@gjee
KZg]j^oZc½YVicdd^i
Hotel Sandeshoved • Zeedijk 26 • 8620 Nieuwpoort 058/22 23 60 • F 058/23 95 23 E-mail:
[email protected] • www.sandeshoved.be
6aaZkZgY^Ze^c\Zc lZZgWZgZ^`WVVg KgVV\kg^_Wa^_kZcY^c[dgbVi^Z
%-%%.)(+*"
H
DkZgVa^c7Za\^
"')j$')j :hi]Zi^hX]ZcY^hXgZZi :^\Zc[VWg^XVVi
C>:JL dd`kddghbVaaZ igVeeZc
lll#bdcda^[i#WZ
IgVea^[iZc ?V!hijjgb^_jlHYdXjbZciVi^Z
:><
C66B 69G:H I:A# I]nhhZc@gjeeBdcda^[ick"@VaZlZ\'%".%(%
Wil je ook winnen? Kijk snel op blz. 50!
Winnaars kruiswoord september 2007. Meer dan 4 000 deelnemers! Wie kan zijn brein trainen met een Nintendo DS console en het spelletje Meer Brain Training? K. Fontaine uit Oudenaarde
Oplossing: SCHOOLJAAR. Antwoord op de schiftingsvraag: Paul De Bom
Wie kan gaan relaxen in De Linde? Noëlla Deprez uit Zele Wie wint het weekendje Eurovillage in de Ardennen? Tielemans-Verbruggen uit Ekeren Wie krijgt een waardebon van 125 euro? Charles Cuppens uit Beverlo Voor wie is Duizend schitterende zonnen? Simonne Verbiest uit Kanegem, Aldegonde De Jaeger uit Deurle, Francine Van Quickelberghe uit Zulte-Olsene, Hugo Lootens uit Gent-Mariakerke, Roland Claeys uit Hove Wie kan beginnen in De heer Cevdet en zonen? Maria Claessens uit Ekeren, Brigida Huyghe uit Gottem, Robert De Brabandere uit Ardooie, Simonne Verheyden uit Leuven, Maria Magdalena uit Ingelmunster
49
SPEEL EN WIN | 35 prijzen!
35 prijzen!
Winnaars september 2007 zie blz. 49! noot 67 bijwoord 68 fijn, leuk 70 godsdienstoefening 72 ongeboren vrucht 73 gesjor 75 met andere woorden 78 uitstapje 80 plakband 84 drietal 85 Open Universiteit 87 vanaf 89 kleine wig 91 handvat 92 roomskatholiek 93 plaats in de Verenigde Staten 94 deel van het been 96 in het jaar 97 aarden vaas 98 Europeaan 101 dierenhoofd 102 kreet 103 Koninklijk Besluit 104 mijns inziens 106 rivier in Italië 108 u (ouderwets).
Stuur je oplossing naar: OKRA-magazine, Kruiswoord november 2007, PB 40, 1031 Brussel, voor 31 november 2007. De winnaars verschijnen in het decembernummer. Voeg één postzegel van 0,52 euro toe (niet vastkleven).
HORIZONTAAL 1 pers. voornaamwoord 4 handigheid 7 groot mens 10 oostnoordoost 13 lekkernij 15 voorzetsel 17 ijsdek aan elk van de polen 19 jonge koe 21 vezelproduct 23 tuinbloem 25 ter zee 26 grote rotsspleet 29 slee 31 deel van de Bijbel 33 Zijne Hoogheid 35 soort 36 vrouwelijk dier 37 voormiddag 38 muzieknoot 39 vochtig koud 40 bolgewas 42 per uur 43 voorbij 44 zoon 45 zorgvuldig opgestapelde hoop 46 wereldkampioenschap 47 insect 49 boom 51 groep spelers 53 neon 54 schrijfgerei 56 visgerei 58 mythol. stad 59 bustehouder 60 vogel 61 carnavalsgroet 62 visgerei 66 verwonding 69 type zeilboot 71 evenredigheid 72 figuur (afk.) 74 wijnsoort 75 milliliter 76 verhoogde toon 77 zeker type onderwijs 78 tegenover 79 etage 81 muzieknoot 82 opening 83 verbrandingsrest 84 te koop 85 vreemde munt 86 ten aanzien van 88 naschrift 90 pers. voornaamwoord 91 kroon 92 weg voor paardrijders 95 per adres 97 enig 99 gestampte aardappelen 100 het voorzien van een keurmerk 103 waterplantjes 105 baardje 107 onbenullig 109 bruto nationaal product 110 schenkmond 111 deel van een geweer 112 Spaanse uitroep. VERTICAAL 1 uitroep 2 november (afk.) 3 opspringend vochtdeeltje 4 voorzetsel 5 klein kind 6 bureau 8 en anderen 9 zangvogeltje 10 gelige kleur 11 grappenmaker 12 verbruikt 14 muziekstijl 15 papieren zakdoek 16 zorg, moeite 18 deel van een boom 20 de oudere 21 pas 22 traag 23 voorzetsel 24 niet te kwetsen 27 ondernemingsraad 28 onzes inziens 30 zuiveringstoestel 32 lichte slag 34 huilerig kind 37 drank 38 telefoonverbinding 41 boom 44 telwoord 47 senior 48 noot 50 stoomschip 51 ter inzage 52 strijdgewoel 54
50
poging tot kopen 55 noorderbreedte (afk.) 56 tuimeling 57 hoeveelheid 63 bruto 64 en omstreken 65 muziek-
5 2
4 3 8
1
10
9 6
7
Oplossing kruiswoord november 2007 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Naam: Straat:
Nr.:
Postcode:
Woonplaats:
Tel.:
E-mail:
OKRA-lidnummer: Schiftingsvraag: Waar vindt de tentoonstelling ‘Dit is onze geschiedenis’ plaats? Vergeet niet een postzegel van 0,52 euro toe te voegen!
UIT SPEEL | Dwalen EN WINdoor | 35Drenthe prijzen!
De prijzenpot… Twee Pata Gregahammen
Sudoku Alle cijfers van 1 t/m 9 moeten één keer voorkomen in alle kolommen, in alle rijen en in elk van de negen vierkantjes van 3x3 vakjes.
Met deze lekkere hammen kan je alle kanten uit. Het egeltje van blz. 35 is maar een van de vele mogelijkheden. Of liever gebakken rug van kabeljauw op een bedje van geplette aardappel, jonge uitjes en Pata Grega met witte botersaus? Waarde 200 euro. Info Grega Vleeswaren NV, Maalderijstraat 40, 9255 Buggenhout, 052 33 49 42, www.grega.be, [email protected]
Twee overnachtingen (twee personen) in De Linde in Retie… Een weekend van complete rust in de Antwerpse Kempen. In vakantiecentrum De Linde in Retie. Kamer voor twee personen met ontbijt, in comfortkamers. Twee overnachtingen. Waarde: 137,20 euro. Info: De Linde, Kasteelstraat 67, 2470 Retie, 014 38 99 80, fax 014 37 27 72, [email protected], www.de-linde.be De Linde.
De Kinkhoorn.
Ravelingen.
Waardebon 125 euro… Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen. Info: De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88, [email protected], www. dekinkhoorn.be Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 059 55 27 55, fax 059 55 27 59, [email protected], www.ravelingen.be Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04, olfosse@olfossedouth. com, www.olfossedouth.com
30 boeken Oplossing oktober 2007
Twee overnachtingen (twee personen) in Eurovillage Ardennes in Herbeumont Een groen, Ardens weekend. In vakantiehuis Eurovillage Ardennes in Herbeumont. Kamer voor twee personen met ontbijt, in comfortkamers. Twee overnachtingen. Waarde: 168 euro. Info: Les Fourches, 6887 Herbeumont, 061 41 00 30, fax 061 41 22 93, [email protected], www.eurovillage-ardennes.com
• Vijf exemplaren van Winternacht van Arnaldur Indriðason (waarde 18,95 euro). • Vijf exemplaren van De breiclub van Ann Hood (waarde 18,95 euro). • Vijf exemplaren van Het leven nadien van Donald Antrim (waarde 18,90 euro). • 15 exemplaren van Hand in hand in hand. Gedichten over relaties tussen generaties van Ernst van Altena (waarde 10 euro).
51
HOREN, ZIEN EN... SCHRIJVEN | Horen, zien en zwijgen Griet en Wivina... om de beurt...
Horen, zien en zwijgen heel breed. Van een mooi gedekte tafel, een mooi bloemVoor een wit blad zitten is vervelend. Vond ik al in mijn stuk, een moestuin waar de eigenaar fier op is tot de schooltijd. Vragen over algebra, meetkunde, scheikunmooiste duif van een duivenmelker. Cultuur is ook de de... Ellendig! Wiskundige vakken waren mijn ding niet. fanfare die door de straat marcheert, een mooie foto Maar dat blad moest vol als je punten wou. Nu zit ik weer maken of naar fraaie gevels kijken. Cultuur is oneindig voor een wit blad. Of beter een leeg scherm? Ik moet nog rijk. iets schrijven. Niet dat ik niet weet wat. Het warrelt alleKunst is iets wat kunstenaars maken en waar wij van maal in mijn hoofd. Waarover moet ik nu schrijven? kunnen genieten. Van iets genieten, dat kan toch iederOver het goede gesprek dat ik had met onze jongste een? Ik heb van schilderijen leren houden door de kalenzoon? Over kinderen? Ze hebben veel. Maar missen dikder die bij ons thuis in de woonkamer hing. Altijd waren wijls het meest noodzakelijke. De geborgenheid van een het reproducties van schilderijen. Als ik er naar keek, warme thuis. Hij kan het weten. Hij werkt voor en met dacht ik: later ga ik die allemaal in kinderen die het moeilijk hebben. Soms vraag ik me af het echt bekijken. Heb ik dan ook Door verwaarlozing en misbruik. Over een gesprek met enkele kleinwaarom cultuur zo dikwijls gedaan. Zo kwam ik in veel musea. Ik loop nog altijd graag een museum dochters? Over het nutteloze van in een verdomhoekje binnen. Zomaar. zoveel dingen die reclame ons Soms vraag ik me af waarom cultuur opdringt. Ze misten vochtige doekwordt gedrongen. zo dikwijls in een verdomhoekje jes op ons toilet. Het doosje was wordt gedrongen. Een cultuurprogramma op tv? Nee, leeg en ze kunnen blijkbaar niet zonder. Nochtans is het ”want de kijker is niet geïnteresseerd”. Toch lokken open toiletpapier drie lagen dik en zacht. Het was ooit anders! monumentendagen steevast een massa mensen. Ik hoor ze bijna denken: moeke is gierig! Als ze hier een Vroeger kon cultuur wel op tv. Ik herinner me Kunstzaken bad nemen, mag het niet tot aan de rand vol. Ze praten nog. Die groene deur met een man en een vrouw voor. graag over het milieu. Maar een inspanning of een beetje Panamarenko en zijn moeder. Het duurde niet lang. Over zuinig zijn? Ik las ergens dat drinkbaar water de aanleieen tentoonstelling, een kunstwerk, een boek. Iedereen ding zou kunnen zijn tot een Derde Wereldoorlog. Ik let keek ernaar. Misschien omdat je moest rechtstaan om te op de kraan. En die vochtige doekjes? Twee keer was het zappen. De tussendoortjes van nu? Domme reclame. toilet door die dingen verstopt. Je zou voor minder gierig Voor het geld. Daarmee kunnen dan weer domme prozijn! gramma’s gemaakt worden. Vroeger sloot Coda je avond Zal ik het dan maar over kunst hebben? Met een vriend, af. Een gedicht dat voorgelezen werd, met de tekst op het een fan van moderne kunst, had ik een meningsverschil. scherm. Aanleiding was een grote tentoonstelling waarover hij in Eén voorwerp hier in huis heb ik verheven tot mijn kunstde wolken was en die ik alleen maar ‘leuk’ vond. object. Ooit kreeg ik van mijn moeder een geschenkje. Onbegrijpelijk voor hem. Ik vind dat ik vrij ben om iets Drie aapjes in koper. Horen, zien en zwijgen. Ik verschilde mooi of niet mooi te vinden. Jan Hoet mag dan wel kunstin die tijd met haar wel eens van mening. Ik had altijd paus zijn, maar daarom hoef ik hem niet te volgen. alles gezien en gehoord en gaf daar gepast of ongepast OKRA koos ‘Kleur het leven’ als commentaar bij. Die aapjes zijn meer dan een halve eeuw thema. Dat kan je het mooist met oud. ‘s Morgens aan de ontbijttafel kijk ik ernaar. Ze krekunst en cultuur. Cultuur hoeft niet gen een andere betekenis. Iets moois horen, iets moois altijd zwaar te zijn. Het is niet zien en zwijgen van ontroering. Zij staan symbool voor alleen een klassiek concert of een mijn ‘levenskunst’. grote tentoonstelling. Cultuur is Wivina
52
LEDENVOORDEEL
Hobby- en Creatiefbeurs Zoals je op blz. 45 kon lezen, krijgen OKRA-leden korting op de toegangsprijs van deze schitterende beurs. Op vertoon van deze bon en je ledenkaart betaal je 6 in plaats van 8,50 euro. Hobby- en Creatiefbeurs 2007, 8-11 november, Grenslandhallen, Gouverneur Verwilgensingel, 3500 Hasselt, www.hobbybeurs.be, 10.00 tot 18.00 uur, 8,50 euro. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postcode:
Woonplaats:
Tel.: E-mail:
Dit is onze geschiedenis Op blz. 45 kan je alles lezen over de tentoonstelling Dit is onze geschiedenis. Wil je er gratis naartoe? Wij geven twintig tickets weg. Stuur voor 30 november deze bon naar OKRAmagazine, Geschiedenis, PB 40, 1031 Brussel of mail naar [email protected] met vermelding Geschiedenis. Naam en voornaam:
Portugal
Straat en nr.:
Wie naar Bozar wil voor de expo De wereld rond. Portugal, een wereldrijk in de 16de en 17de eeuw. Vijf duotickets. Stuur voor 30 november 2007 deze bon naar OKRA-magazine, Portugal, PB 40, 1031 Brussel of mail naar [email protected] met vermelding Portugal. Naam en voornaam: Straat en nr.: Woonplaats:
Postcode: Woonplaats: Tel.: E-mail:
Postcode: Tel.:
Wedstrijd voor 60-plussers
E-mail:
Kerst en Creatief Beurzen De Kerst & Creatief Beurzen bieden originele geschenkartikelen, gastronomie en creativiteit. Dit alles in een sfeervol kader met honderden versierde kerstbomen, duizenden kerstlichtjes en tal van boeiende attracties voor jong en oud! Gratis toegang en cadeautje voor elk kind… • Waar & wanneer? 17 & 18 november in de Nekkerhal te Mechelen, 24 & 25 november in Antwerp Expo, 1 & 2 december in Flanders Expo te Gent, ieder weekend open van 10.00 tot 18.00 uur. • Tickets? 6,50 euro p.p. // 60+: 5,50 euro p.p. • Info: (0031)(0)76 58 11 005, www.hobbysalon.be Win een van de honderd tickets en stuur voor 30 november 2007 deze bon naar OKRA-magazine, Hobbysalon, PB 40, 1031 Brussel of mail naar joke.callens@okra. be met vermelding Hobbysalon.
9 mei is de officiële feestdag van de Europese Unie. Vanaf dit jaar is er een opstelwedstrijd voor 60+ met als thema Europa en de wereld. Een oproep om na te denken over de rol die Europa in de wereld kan of moet spelen. Hoofdprijs is 750 euro. Je opstel moet voor vrijdag 29 februari 2008 binnen zijn. Sturen naar: Vlaams Parlement, Dienst Europa, 1011 Brussel, dienst [email protected] of Stichting Ryckevelde, Ryckevelde 10, 8340 Damme, [email protected] www.vlaamsparlement.be /diensteuropa/ state2008.html
Naam en voornaam: Straat en nr.: Woonplaats:
Postcode: Tel.:
E-mail:
Wapenstilstand Glenn Miller Concert Op 11 november vindt in Kortrijk het Wapenstilstand Glenn Miller Concert plaats. OKRA-leden genieten van speciale kortingen. 55-plussers betalen voor parterre, balkon 1 of 2 respectievelijk 30, 28 of 26 euro. OKRA-leden krijgen nog eens een extra korting van 3 euro op vertoon van hun lidkaart. 11 november 2007, Schouwburg Kortrijk, Schouwburgplein 14, 8500 Kortrijk, 14.30 uur. Tickets voor OKRA-leden bestellen kan via 059 43 74 03, tussen 9.00 en 11.00 uur of [email protected].
:ENITH
$Ï BEURS VOOR LEVENS GENIETERS VANAF JAAR
Waas Zilver 1700 - 1869 Geïnteresseerd in Waas Zilver 1700 - 1869 (zie blz. 48)? Wij geven twintig tickets weg. Stuur voor 30 november deze bon naar OKRA-magazine, Zilver, PB 40, 1031 Brussel of mail naar [email protected] met vermelding Zilver. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postcode:
Woonplaats:
Tel.:
E-mail:
)NFO WWWSALONZENITHBE
VAN TOT NOVEMBER
U TOT U PALEIS "RUSSELS %XPO
2EDUCTIEBON "IJ AFGIFTE VAN DEZE BON AAN DE KASSA VAN :ENITH BETAALT U SLECHTS Z VOOR UW INKOMTICKET IPV Z BON PER PERSOON
Postadres PB 40, 1031 Brussel Redactie Lieve Demeester, Veerle Van den Broeck, Chris Van Riet Verantw. uitgever Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge Vormgeving gevaert graphics nv Coverbeeld Madelien Waegemans Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto Langestraat 170, 1150 Brussel 02 779 00 00 fax 02 779 16 16 [email protected] Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Het december-januarinummer verschijnt uiterlijk op 28 november 2007.
OKRA-Limburg vzw Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt 011 26 59 30 fax 011 22 59 50 [email protected] www.okra.be/limburg
Oost-Brabant Platte Lostraat 541, 3010 Leuven 016 35 96 94 fax 016 35 95 55 [email protected] www.okra.be/oostbrabant
Brugge Oude Burg 23, 8000 Brugge 050 44 03 81 fax 050 44 03 90 [email protected] www.okra.be/brugge
Mechelen vzw Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen 015 40 57 45 [email protected] www.okra.be/mechelen
Oostende Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 90 fax 059 55 26 12 [email protected] www.okra.be/oostende
Brussel Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel 02 555 08 30 fax 02 555 08 39 [email protected] www.okra.be/brussel
MIDDEN-VLAANDEREN www.okra.be/middenvlaanderen Peperstraat 6, 9000 Gent 09 224 77 28 · 09 224 78 28 [email protected]
Roeselare Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 26 53 07 fax 051 22 59 80 [email protected] www.okra.be/roeselare
Ieper Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 40 fax 056 26 63 06 [email protected] www.okra.be/ieper Kempen Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout 014 40 33 50 fax 014 40 33 52 [email protected] www.okra.be/kempen Kortrijk Wijngaardstraat 48, 8500 Kortrijk 056 23 37 43 fax 056 23 37 04 [email protected] www.okra.be/kortrijk
c pe
Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16 [email protected] Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99 [email protected] Gent Peperstraat 6, 9000 Gent 09 224 77 28 fax 09 224 79 04 [email protected] Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94 [email protected]
02 246 44 39
Algemeen secretariaat www.okra.be, [email protected] www.okrasport.be 02 246 44 41
02 246 39 44
02 246 44 33
02 02 02 02
246 246 246 246
44 36 44 35 42 09 42 07
02 246 44 47
02 246 44 39
Oplage: 181 260 exemplaren.
54
Tielt Oude Stationstraat 12, 8700 Tielt 051 42 38 08 fax 051 40 89 79 [email protected] www.okra.be/tielt WAAS EN DENDER Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75 [email protected] Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17 [email protected] www.okra.be/waasendender
tvol actie f
kristelijk r es
Bezoekadres Haachtsesteenweg 579 1031 Brussel 02 246 44 33 fax 02 246 44 42 [email protected]
Antwerpen Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen 03 220 12 80 fax 03 220 17 68 [email protected] www.okra.be/antwerpen
n pe
OKRA-magazine, trefpunt 55+ OKRA-lid worden? Voor slechts 17 euro voor een heel jaar! Tien nummers van OKRAmagazine inbegrepen! Steunabonnement: 30 euro Meer info: 02 246 44 37
OKRA-regio’s
02 246 44 47
o
Colofon
OKRA-CMPensioendienst: 02 246 44 31 02 246 44 45 Studiedienst: 02 246 44 40 02 246 39 45 Communicatie: 02 246 44 37 02 246 44 33 02 246 39 39 Websites: 02 246 44 44
Droge Mond?
Oasis®. Een serieuze oplossing. NIEUW
Oasis® Bevochtigende Mondspray en Mondspoeling
• ONMIDDELLIJKE VERLICHTING • LANGDURIGE BEVOCHTIGING • FRIS MONDGEVOEL • Bevochtigt de mond • Houdt vocht vast • Helpt beschermen tegen droogheid
Oasis® Bevochtigende Mondspray. Onmiddellijke verlichting naar behoefte. Handig formaat.
Oasis® Bevochtigende Mondspoeling. Onmiddellijke verlichting, ‘s morgens en ‘s avonds. Met fluoride om het risico van tandbederf te verlagen. Zonder alcohol.
www.oasis-sensodyne.eu
Wie zal na u genieten van uw vermogen ?
Denk nu aan de toekomst van wie u dierbaar is. Bij Dexia Bank kunt u terecht met al uw vragen over nalaten en erven. Informeer u in uw Dexia Bank-agentschap of raadpleeg het successiedossier op www.dexia.be.