magazine
trefpunt 55+
APRIL 2007
www.okra.be | www.okrasport.be
OKRA-ZORG in de kijker!
50
Gratis boeken en weekends!
OKRA-magazine, maandblad (verschijnt niet in januari en in augustus) | jaargang 40 nr. 3 | afgiftekantoor 3200 Aarschot. Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften | Toelating - Gesloten verpakking | 3200 Aarschot 1 - BC 1145
Staat uw televisie ook soms te luid ? Bel GRATIS 0800 94 229. Bezoek nu www.dialogue.be om er meer over te ontdekken.
Praktische Gids voor een Beter Gehoor Ongeveer 10% van de bevolking of 1 miljoen Belgen zijn slechthorend of beginnen problemen te ondervinden met hun gehoor. Een hoortoestel, tegenwoordig uitgerust met hoogstaande technologie en verpakt in een modern en discreet design, kan slechthorenden in bijna 85% van de gevallen een oplossing bieden. In België maakt slechts 5% van hen daarvan gebruik. Dit in tegenstelling tot onze buurlanden waar mensen veel vaker naar een hoortoestel grijpen. De oorzaken hiervoor zijn niet zo ver te zoeken. Veel slechthorenden schamen zich en durven er niet voor uit te komen dat hun gehoor
hen in de steek laat. Hoorapparaten worden vaak onterecht beschouwd als lelijk, onhandig en duur. En tenslotte weten ook veel slechthorenden niet dat er effectief een oplossing voor hun probleem bestaat. Dialogue wil daarom de drempel naar de Hoorcentra verlagen.
Aarzel niet en kom langs in één van onze centra voor een GRATIS en VRIJBLIJVENDE hoortest.
Nieuwste editie nù beschikbaar
Praktische Gids voor een Beter Gehoor
ERVARING KWALITEIT KLANTVRIENDELIJKHEID SERVICE ALLE MERKEN, VRIJE KEUZE
Deze volledig vernieuwde gids geeft u o.a. een antwoord op de volgende veel gestelde vragen: • Is mijn gehoor nog in orde of zijn het de anderen die mompelen? • Hoe comfortabel en discreet kunnen hoortoestellen tegenwoordig zijn?
Dialogue in uw buurt Aalst Aarschot Antwerpen Antwerpen Arendonk Asse Avelgem Beringen-Mijn Beveren Bilzen Bree Brugge Brussel Brussel-Vorst Buggenhout De Pinte Deinze
053 - 78 53 11 016 - 60 69 00 03 - 248 13 04 03 - 238 60 44 014 - 67 24 35 02 - 569 47 00 056 - 70 75 00 011 - 42 08 97 03 - 775 77 65 089 - 50 33 68 089 - 76 78 50 050 - 33 73 82 02 - 511 89 32 02 - 345 37 94 052 - 33 37 62 09 - 281 13 17 09 - 386 22 73
Denderleeuw Dendermonde Destelbergen Deurne Diest Diksmuide Eeklo Erpe-Mere Evergem Geel Geluwe Genk Gent Gent Gistel Halle Hamme Hasselt Herentals
053 - 66 14 39 052 - 21 25 26 09 - 228 30 64 03 - 324 13 92 013 - 52 22 57 051 - 511 272 0496 - 10 94 96 053 - 83 69 40 09 - 253 21 50 014 - 58 17 58 056 - 51 27 22 089 - 35 81 28 09 - 234 24 54 09 - 242 80 80 0479 - 490 924 02 - 381 20 25 052 - 47 78 62 011 - 22 79 37 014 - 25 50 04
• Hoe verloopt het aanpassen van hoortoestellen in een hoorcentrum? • Welke misverstanden bestaan er rond hoortoestellen? Heist Op den Berg Herk De Stad Herzele Heusden-Zolder Houthalen Ieper Kalmthout Kapellen Kortrijk Leuven Lokeren Lommel Lummen Maaseik Maasmechelen Mechelen Merelbeke Merksplas Mol
015 - 22 81 85 013 - 55 46 04 053 - 62 79 45 011 - 57 26 56 011 - 60 56 79 057 - 20 09 71 03 - 666 38 08 03 - 665 08 11 056 - 35 02 56 016 - 22 15 92 09 - 360 87 77 011 - 55 15 79 013 - 52 27 26 089 - 56 46 63 089 - 76 07 80 015 - 41 96 78 09 - 230 61 34 014 - 63 43 90 014 - 31 42 60
Neerpelt Ninove Roeselare Ronse Schilde Schoten St.-Job-in-‘t-Goor Sint-Niklaas St.-Pieters-Leeuw St.-Truiden Tielt Tienen Tongeren Turnhout Waregem Weelde Wetteren Zele Zelzate
011 - 64 11 00 054 - 32 29 12 051 - 24 40 54 055 - 21 42 24 03 - 321 65 05 03 - 293 34 60 03 - 636 41 78 03 - 776 56 58 0473 - 99 06 10 011 - 68 62 72 0476 - 89 89 92 016 - 80 39 89 012 - 23 63 07 014 - 41 26 87 056 - 60 68 89 014 - 65 17 27 09 - 369 47 73 052 - 44 47 18 09 - 345 71 34
COUPON Ik neem de proef op de som Gelieve deze coupon af te geven in het Hoorcentrum of op te sturen naar Dialogue - Pontbeekstraat 2 - 1702 Groot-Bijgaarden.
Neem contact met mij op voor een GRATIS hoortest Stuur mij de Praktische Gids voor een Beter Gehoor
Naam
Telefoon
e-mail
OKRA 07
Adres
Kalk | VOORWOORD
Kalk Eminence grise Bo Coolsaet stelde aan zeventig experts volgende vraag: hoe worden we met zijn allen niet alleen ouder, maar ook wijzer? Resultaat is een kanjer van een boek, HOMage, met als ondertitel: wijzer ouder worden. Uiteraard ontbreekt in dit boek het thema depressie niet. Met enkele opvallende maar niet verrassende cijfers. Zo nemen depressies in verzorgingsinstellingen toe van 1 à 4% tot 40 à 50%. De professor vraagt zich af hoe we deze pijnlijke evolutie kunnen afremmen. De duizenden OKRA-ZORGvrijwilligers hebben vast en zeker hun antwoord klaar: zorg ervoor dat bewoners van deze instellingen, of ze nu dementerend zijn, veel verzorging nodig hebben of niet… regelmatig mensen zien, contact hebben, samen zingen of dansen. Kortom: zorg ervoor dat ze niet vereenzamen, af en toe zinvol bezig zijn, genieten van een portie hartelijke aandacht. Dit is trouwens voor ieder van ons de potion magique van het leven, om het in Asterixtaal uit te drukken. Baby’s, kinderen, jongeren, medioren (zoals 40+ vandaag heet)… voor ons allemaal zijn die dingen de kers op de taart. En weer kreeg ik zomaar het gouden verhaal van een zorgvrijwilliger. “Zorgvrijwilligers zijn eigenlijk vreemde vogels. Oudere, zieke mensen bezoeken. Met hen op stap gaan. Elke keer weer dezelfde verhalen beluisteren. Hen bij het eten helpen. Samen door de gang strompelen. En daar nog van genieten ook. Anders blijf je dit niet doen. Je moet je thuis voelen in zo’n woon- en zorgcentrum. Er geborgenheid vinden, ook voor jezelf. Die wekelijkse namiddag is voor mij een rustpunt midden het haastige leven. Soms zie ik die ‘versleten’, ogenschijnlijk uitgedoofde mensen niet als ouderen, wel als huisgenoten met een eigen ritme, eigen verschijning, eigen manier van praten… De eerste keer ervaar je weerstand, later zie je dat helemaal anders. Mensen helpen, hielp jezelf. Mensen zien aftakelen, doet je je eigen onbenulligheden relativeren. Elke bewoner draagt zijn of haar leven mee: in woorden, in stijl, in wijze van eten, in de trotse of aarzelende stap, in het mee neuriën met de achtergrondmuziek, in het opnieuw moeder of vader worden als kleine kleinkinderen op bezoek komen… Daar als vrijwilliger mogen in delen, de kalkaanslag van die levens mogen wissen, brengt je weer bij de kern. Natuurlijk kan het ook lastig zijn. Deprimerend soms. Zoals een zware sporttraining. Met de douche komt de verkwikking. Vergelijkbaar met wat je in de zorgsector doet: eens je tot de kern van de bewoner bent doorgedrongen, smaak je er de echte zin van. En ga je door. Zo’n vreemde vogels zijn we heus niet.” Van 21 tot 28 april, de week OKRA-ZORG, zetten we alle vrijwilligers in de schijnwerpers. Zij zijn het beste voorbehoedmiddel en medicijn tegen depressie in woon- en zorgcentra. En geven via hun vrijwillige inzet zowel hun leven als dat van de bewoners extra glans.
[email protected]
3
magazine APRIL 2007
8 Lekker bij oma en opa En dit in de dubbele betekenis: lekker gezellig en knus bij de grootouders, maar ook echt lekker smullen en drinken! Gezond eten is veel makkelijker dan je denkt. Eens kijken hoe dat afloopt...
12 Aan het sterfbed van Fidel Castro?
8
12
Hoe zou het zijn met Fidel Castro, de president van Cuba? Niemand die het weet. Volgens de laatste berichten vecht hij voor zijn leven. Een geschikt moment voor Miel Dekeyser om zich af te vragen wat er met Latijns-Amerika gebeurt als de Comandante sterft.
25 OKRA-ZORG in de kijker! De week OKRA-ZORG van eind april komt eraan… Acht bladzijden vol interessante en gevarieerde info. Een vleugje cultuur met het Dendermondse project EXIT of Bad van Marie! Aangepaste kleding en hartverwarmende projecten in Limburg. Voor ieder wat wils.
33 Heerlijk stoofpotje
25
Deze maand trekken we naar Vlaams-Brabant voor een authentiek en overheerlijk varkensstoofpotje. Ons geserveerd door Filip Ringelé vanuit zijn serviceflat in Heverlee. Smullen maar.
50 en 53 Met OKRA win je altijd! Naast het klassieke kruiswoord ook een sudoku. En de prijzenpot is niet te versmaden! Onder andere arrangementen in Hoegaarden, in totaal 66 prijzen. Puzzel dus zeker mee! En win op blz. 53 een gratis ticket voor boeiende uitstappen en tentoonstellingen. Of profiteer van ledenkorting!
OKRA-magazine! Ledenmagazine van de grootste ouderenbeweging van Vlaanderen: OKRA, trefpunt 55+. Open, kristelijk, respectvol en actief. Een nummer boordevol cultuur, praktische informatie, diepmenselijke reportages en nog veel meer. Met dit keer een ‘dik’ dossier over OKRA-ZORG! Geniet van dit nummer en laat gerust weten wat je van OKRA-magazine vindt. Bel naar Chris Van Riet 02 246 44 37 of mail naar chris.
[email protected] Alvast bedankt!
Zingeving 6 Antenne Het verhoopte antwoord blijft uit
Gezondheid 8 Gezondheid Lekker bij oma en opa
Mensen 12 De keuze van Dekeyser Aan het sterfbed van Fidel Castro? 14 Info De tweede pensioenpijler 18 Achter de schermen “Plakband is grote boosdoener” 52 Horen, zien en… schrijven Familie
OKRA 16 Kleur het leven Het leven van de kartuizers 42 OKRA-SPORT Leven in de brouwerij
Dossier OKRA-ZORG 25 OKRA-ZORG Samen welzijn maken 26 OKRA-ZORG Bad van Marie 28 OKRA-ZORG Prijzen 30 OKRA-ZORG De jeugd van tegenwoordig 31 OKRA-ZORG Tijdloos comfort 32 OKRA-ZORG EXIT of het leven zoals het is
Lifestyle 22 Groen Gevaarlijk groen
16
46
33 Menu Heerlijk stoofpotje
Cultuur 37 Gedicht Namen 38 Boeken Thuiskomen in boeken 40 Tentoonstelling Turnhout speelt open kaart
Wijs weg 45 Uitjes In april 46 Uit Bloeiend Hageland
Extra 20 Zoekertjes Vraag en aanbod 49 Winnaars 50 Speel en win Boeken en weekends! 53 Ledenvoordeel
De redactie contacteren? Een zoekertje plaatsen? Reageren op een of ander? Meer info over OKRA en over wat we jou allemaal bieden? Bel naar Chris Van Riet 02 246 44 37, mail naar
[email protected], surf naar www.okra.be en naar www.okrasport.be
OKRA-magazine mei OKRA-SPORT toert… Op bezoek in het Nederlandse Westkapelle
ANTENNE | Het verhoopte antwoord blijft uit
| Tekst Aureel Chanterie |
Het verhoopte antwoord blijft uit Licht en warmte, over en weer… Het komt van twee kanten en bij geliefden vult dat hun dagen. Ze wensen dat het in de toekomst zo mag blijven. Maar het kan ook anders lopen. De lamp van het ene bootje doet haar best om het andere te verwarmen. Het verwachte antwoord blijft uit. Wat is er toch met dat stille bootje naast het mijne?
Enamorados, Laura Belém, 2004-2005
6
ANTENNE | Het verhoopte antwoord blijft uit
Kansen in overvloed om in jouw trefpunt, regio... met leeftijdgenoten over zingeving door te bomen. Ik heb de afdruk van de e-mail die ik tijdens de vasten aan David verstuurde nog in de lade. Hij is dertig jaar jonger dan ik en het jongste jaar heeft hij geregeld met momenten van liefdesverdriet af te rekenen. Mijn wens voor David was ‘dat de komende tijd een blijde klank van opstanding aanbiedt’. Hij hoopt en wacht op de start van een gezinnetje. Maar zijn vriendin wil er niet aan beginnen. Onbeantwoorde liefde veroorzaakt liefdesverdriet bij een van de twee. Je kan daar weinig rond organiseren. Je kan niets bereiken door berekening of strategie. David weet dat en hij weet ook dat het beste advies door niemand te bedenken is. Je kan hem geen beste raad in het oor fluisteren. David kiest voor geduld en hoopt op een jawoord in de toekomst. Ik steun hem en voel met hem mee. Elke dag bid ik voor hem omdat hij het mij gevraagd heeft en hij laat horen hoezeer hij dat waardeert. Hij maakt dagen mee die niet meezitten. Hij zoekt in zichzelf naar tekorten. Hij zal eraan werken. Maar de avonden geven soms alleen maar gelegenheid tot piekeren. Twijfel aan zichzelf. De vrees dat zijn levensdoel aan hem voorbijschuift. Niet wat z’n job betreft. David heeft werk en verdient goed zijn brood. Hij heeft een huis gekocht en ik heb hem gefeliciteerd. Hij woont mooi. Het kruisbeeld hangt op de juiste plaats.
Maar op de dag die we nu Goede Vrijdag noemen, kwam Jezus tot de pijnlijke vaststelling dat zijn liefde niet beantwoord werd. Hij had zijn hemelse Vader gediend met heel zijn hart, zijn ziel en zijn verstand. Hij was hoogbegaafd op de drie domeinen en hij had zijn talenten aan God en aan de mensen opgedragen. Toch moest hij op Goede Vrijdag het stilzwijgen van God verwerken. Iedere gelovige zou graag tijdens zijn/haar lijden God willen zien… voelen. Zijn stilzwijgen was voor Jezus ‘moeilijk’ om mee om te gaan. Dus is hij gestorven, psalm 22 prevelend: “Waarom (waartoe) hebt U mij verlaten? God, wat is hier de zin van?” Liefdesverdriet, pijn, eenzaamheid, depressie… moeten door menselijke harten en krachten begeleid worden tot er een nieuw fundament ontstaat voor een liefelijke thuis. Hier komt Jezus’ tweede gebod tevoorschijn. Het tweede gebod is evenwaardig aan het eerste en zegt: heb uw naaste lief zoals u zelf liefdevol behandeld wilt worden. Zalig paasfeest!
Iemand in je liefde betrekken met heel je hart, je ziel en al je krachten. Jezus heeft zijn tijdgenoten verrast door zijn antwoord op de vraag naar het doel van zijn leven. “Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand. Dit is het grootste en eerste gebod.” (Mt.22, 37-38) Jezus gaat met dit gebod aan de slag. Hij zit niet vastgeplakt aan schema’s van geboden en verboden. Neen, hij gaat nog een stap verder. Hij schenkt zichzelf weg. Schenk je liefde aan God, zowel emotioneel als met heel je persoonlijke inzet (ervoor willen leven) en ook nog met al je verstandelijke capaciteiten.
7
GEZONDHEID | Lekker bij oma en opa
Lekker
| Tekst Lieve Demeester |
bij oma en opa En dit in de dubbele betekenis: lekker gezellig en knus bij de grootouders, maar ook echt lekker smullen en drinken! Eens kijken hoe dat afloopt...
Een frietzak vol Gisteren nog vertelde onze buurvrouw over haar kleindochter. “Zes is ze en niet zo dol op groenten en fruit. Zo zijn er wel meer in haar klas. Zegt ze wijsneuzig. Als ik op woensdagnamiddag op haar pas, zorg ik voor een flinke fruitportie. Niet zomaar een appel uit het vuistje, wel van die lekkere brokjes fruit in een frietzak. Jawel, appel, peer, banaan... in staafjes gesneden en daartussen naargelang het seizoen hele aardbeitjes of druiven. Deze lekkernijen in een papieren puntzak en ik kan je verzekeren, zelfs een grote zak gaat er helemaal in. Weet je, wij nemen wat meer tijd om creatief te zijn, intussen vertelt Bieke over de vriendjes en de kleine probleempjes. Maar haar fruit heeft ze binnen.” Fruit levert inderdaad de allernoodzakelijkste kool-
8
hydraten, vocht, vitamines en mineralen. Minstens twee stukken per dag is een absolute must. En kies liever vers fruit dan fruit uit blik of gedroogd fruit. Fruit kan als tussendoortje, snack, broodbeleg of dessert. Ook groenten zijn onmisbaar in een gezond menu. Ze leveren enkelvoudige en meervoudige koolhydraten, voedingsvezels, vitamines, mineralen en vocht. Elke dag tien eetlepels voor een volwassene. Acht tot tien voor een zes- tot twaalfjarige. Bereid, rauw, als tussendoortje een stukje komkommer of een wortel uit het vuistje, met groenten kan je eindeloos variëren.
Schommelen Gek, nu hebben we het in een bijdrage over gezonde voeding ook al over bewegen. Omdat bewegen de basis vormt van de actieve voedingsdriehoek. Je weet wel, de driehoek waarin de verschillende voedingsgroepen netjes boven elkaar staan: onderaan dus lichaamsbeweging, daarboven water, dan aardappelen, graanproducten, fruit, groenten
GEZONDHEID | Lekker bij oma en opa
enz. tot boven waar de restgroep de top van de driehoek vormt. Bewegen dus. Ook dat is bijzonder fijn met oma en opa. “Sinds ik op de kleine pas, wandel ik veel vaker dan vroeger. Weer of geen weer, we gaan op stap. Het liefst naar de kleine buurtspeeltuin. Schommelen, daar was ik zelf als kleine zowat aan verslaafd. Nu sta ik bekend als de duwster bij uitstek. Bruine, zwarte, witte kindjes... ze suizen door de lucht. En als ik dan mijn armen niet meer voel, sjotten ze samen op het kleine voetbalveldje en kan oma op adem komen.” Bewegen is niet moeilijk: de trap nemen in het warenhuis in plaats van de lift, te voet naar de bakker in plaats van met de auto. Volwassenen - ook 55-plussers! - horen elke dag een halfuur matig intensief te bewegen (fietsen, flink doorstappen, traplopen, zwemmen, dansen, tuinieren). Kinderen en jongeren tot 18 jaar: een uur! Dus als het even kan: geen tv kijken bij oma en opa, niet surfen of op de pc spelen. Veel beter, ook voor de grootouders, zijn buitenspelletjes of een fijne fietstocht. En in de natuur vallen weer zoveel andere, echte dingen te beleven. Veel echter dan op het internet.
Zeven klontjes “Zeg opa, jij zegt altijd dat in een blikje cola zeven klontjes suiker zitten, maar weet je dat in jouw glas rode wijn ook veel suikers zwemmen? Drink liever water.” Daar heeft opa niet van terug. Die kinderen weten tegenwoordig veel te veel. Maar alle gekheid op een stokje: Bram heeft gelijk. Zoetigheden, snoepjes, alcoholische en suikerrijke dranken, mayonaise en andere sauzen... leveren veel energie via vet en suiker, maar geen of weinig voedingsvezels, vitamines en mineralen. Ze zijn niet noodzakelijk voor een gezonde voeding. Met mate gebruiken dus! Opa houdt nog wel van een glas wijn op zijn tijd, maar weet nu dankzij Bram dat anderhalve liter water per dag gezond is en zelfs onmisbaar.
Hoe vettiger...
Evenwichtig eetplezier!
Nee, helaas niet hoe prettiger. Hoewel: smeer- en bereidingsvet, waaronder minarine, margarine, boter, halfvolle boter en oliën, staan in voor de dagelijkse energiebehoefte. Ze voeren essentiële vetzuren en vetoplosbare vitamines aan. Alleen... we moeten niet overdrijven. Eén mespuntje smeervet op de boterham en één eetlepel bereidingsvet per persoon voor de warme maaltijd volstaan. Vergeet niet aan de verborgen vetten te denken: in kaas en roomijs, vlees, koekjes, chocolade... (Olijf)olie en plantaardige margarine of minarine zijn beter dan boter, vooral om hart- en vaatziekten te voorkomen. “Elke van zeventien komt hier één keer per week warm eten. Ze vindt het zalig dat ik de tijd neem voor een babbel en niet meteen na de maaltijd rechtvlieg voor de afwas. Ze kijkt ook graag toe hoe ik kook. Mama heeft geen geduld om me uit te leggen hoe ze een witte saus maakt, grapt ze. Het meest geniet ze van mijn ouderwetse stoofpotjes. Weinig vet, weinig water, veel groenten, veel smaak en vooral de geur die zo lekker lang blijft hangen. Als we er een stukje vlees of vis bij eten, gaat het onder de grill. Geen vet en een ongelooflijk authentieke smaak, dat krijg je dan cadeau. Zalig, die Elke en haar vragen. Zeker nu ik mijn liefste Karel moet missen.”
Zo heet een van de folders van jouw CM. Uit deze folder komen trouwens alle weetjes die je net las. Een reeks in het kader van een project rond gezonde voeding. Voor jong en minder jong. Gezonde voeding en levensstijl zijn ontzettend belangrijk bij het voorkomen van ziekten. Investeren in voorlichting daarover, het gedrag van mensen beïnvloeden, ook dat zijn belangrijke taken van een ziekenfonds. Ook oma’s en opa’s kunnen hierbij helpen. En er nog plezier aan beleven ook!
Meer weten? De folders Evenwichtig eetplezier, Tijd voor ontbijt, Drink-water! en Je gewicht in balans zijn gratis verkrijgbaar bij de dienst gezondheidspromotie van je regionaal ziekenfonds of via www.cm.be.
9
Weet u waarom Eskimo’s zoveel vis eten?
www.vitelma.be
Omdat ze geen Vitelma Progress “Multi Omega 3” hebben.
Vitelma Progress "Multi Omega 3" zit boordevol Omega 3. Net als vette vis. Vitelma Progress Multi Omega 3
=
+
+
Eskimo’s wijzen ons al jaren op de heilzame werking van vette vis. Vette vis is namelijk de meest efficiënte bron van Omega 3 (EPA en DHA). Daarnaast zijn er ook belangrijke plantaardige bronnen van Omega 3 (ALA). Één boterham met Vitelma Progress “Multi Omega 3” levert je zowel de plantaardige Omega 3-vetzuren als de Omega 3-vetzuren op basis van visolie. Zo vul je op een heel eenvoudige manier aan wat in je dagelijkse voedingspatroon ontbreekt. Elke dag opnieuw. Wil je meer info over wat Vitelma en Omega 3 voor jou kunnen betekenen ? Surf dan naar www.vitelma.be.
Dat is cholesterolbewust genieten.
DE KEUZE VAN DEKEYSER | Aan het sterfbed van Fidel Castro? Miel Dekeyser geeft je elke maand tekst en uitleg bij een min of meer brandende ‘kop’ uit het wereldnieuws. Zijn ‘keyserlijke’ kijk krijg je gratis toe!
| Foto Isopix |
Aan het sterfbed van
Fidel Castro? De Venezolaanse president Hugo Chavez op bezoek bij zijn vriend Fidel Castro. Wordt hij de nieuwe grote man in Latijns-Amerika?
Hoe zou het zijn met Fidel Castro, de president van Cuba? Niemand die het weet. Volgens de laatste berichten vecht hij voor zijn leven. Een geschikt moment om ons af te vragen wat er met Latijns-Amerika gebeurt als de Comandante sterft.
Zoals je weet, wordt deze bijdrage telkens enkele weken voor publicatie geschreven. Het is dus niet uitgesloten dat de titel achterhaald is de dag dat dit nummer in jouw bus valt! Misschien moet het dan ‘Bij het graf van Fidel Castro’ zijn. Of ‘Fidel is aan de beterhand’, maar die kans is een stuk kleiner. De informatie over zijn gezondheid is het best bewaarde Cubaanse staatsgeheim. Een gewoonte overgebleven uit de tijd van Castro’s stalinistische devotie.
12
Achtertuin van Amerika De relaties tussen de VS en Latijns-Amerika lagen altijd erg moeilijk. De Noord-Amerikaanse supermacht keek minachtend neer op de Zuid-Amerikaanse onmacht. Want de latino’s hadden niets te zeggen op het wereldtoneel. Ze waren machteloos: politiek, economisch en militair. Volgens de Monroedoctrine uit 1823 zouden de VS nooit dulden dat koloniserende Europese mogendheden zoals Frankrijk, Groot-Brittannië of Spanje stukken van Latijns-Amerika gingen inpalmen. De Spanjaarden en de Portugezen waren al verjaagd uit LatijnsAmerika en zo wilden de Amerikanen het houden. Daarom noemden ze het gigantische gebied ten zuiden van hun grens
DE KEUZE VAN DEKEYSER | Aan het sterfbed van Fidel Castro?
hun ‘achtertuin’. En in een achtertuin is het altijd wat rommelig en chaotisch. De VS beschouwden zichzelf trouwens als de beschermers van dat enorme, schaars bewoonde continent. Ze voel(d)en zich geroepen er de orde te handhaven. En dat doen ze ook. Vaak met harde hand! In 1961 liet de hyperdemocratische president Kennedy een bende Cubaanse ballingen een poging ondernemen om Castro onderuit te halen tijdens de invasie bij de Varkensbaai. Zonder resultaat. In 1973 was het de beurt aan de Chileense president Allende om met het verdoken geweld van de CIA kennis te maken. Het kostte hem zijn leven. De Amerikanen konden beter opschieten met dictator Pinochet. In de jaren tachtig was het de beurt aan de president van Nicaragua, Ortega. Hij werd verslagen door de doodseskaders, de pro-Amerikaanse Contra’s. President Reagan aarzelde niet om wapens te verkopen aan aartsvijand Iran om daarna dat geheime geld door te sluizen naar de Contra’s!
Erfgenaam en opvolger? Cuba werd grotendeels overeind gehouden door wijlen de Sovjet-Unie, die bv. zowat alle Cubaanse suiker gretig opkocht. Maar die tijd is voorbij. Is nu ook het onkruid van het socialisme uit de achtertuin gewied? Verre van. In landen waar een meerderheid van de bevolking het moet stellen met zo’n 2 dollar per dag, mag je dat niet al te vlug verwachten. De ruimte die Fidel Castro bij zijn heengaan laat, is dan ook onmiddellijk opgevuld. De ‘nieuwe’ man komt uit Venezuela, president Hugo Chavez. Die heeft één grote troef. Hij moet zich niet redden met suiker-voor-de-Russen of een ander laag betaald product. Hij zit op een schijnbaar onuitputtelijke geiser van kostbare petroleum. En hij voerde in 2006 voor meer dan 30 miljard dollar van die olie uit naar de VS. Venezuela is het vijfde olieproducerende land in de wereld. De stem van Chavez draagt dan ook ver tijdens de vergaderingen van de OPEC-landen. Zijn leermeesters zijn, wat had je verwacht, Marx, Lenin en... Jezus Christus. Een typisch Latijns-Amerikaanse formule. Chavez’ plannen reiken dan ook tot in de hemel. Hij regeert met volmachten en wil dat levenslang doen. Zijn macht breidt hij dagelijks uit. Energie en telecommunicatie zijn al genationaliseerd. De armen staan boven aan zijn lijst van mensen die een beter leven verdienen. Hij denkt aan de bouw van ‘socialistische steden’, een soort communes waar het proletariaat uit de steden opgevangen wordt. Zullen zijn geldkoffers diep genoeg zijn? Hij belooft zelfs goedkopere benzine aan de arme inwoners van de VS. Een regelrechte uitdaging voor wie er ook op het Witte Huis woont. En uitdagingen brengen vijanden zelden dichter bij elkaar.
Verdeeld Chavez en de VS zijn dus nog altijd vijanden. De Venezolaanse president aarzelt niet om aan te pappen met Amerika’s vijanden zoals Iran, Syrië, Nicaragua en Libië. Neen, de aangeboden goedkope Venezolaanse olie zal de relaties tussen beide landen voorlopig niet helpen smeren. Uitspraken langs weerskanten voorspellen niet veel goeds. De gewezen Amerikaanse minister van Defensie, Donald Rumsfeld, vergeleek de nationalist en socialist Chavez met de meest beruchte nationaal-socialist uit de geschiedenis, Hitler. Chavez van zijn kant meent dat Hitler een baby is vergeleken bij Bush... In Uruguay zijn de volgelingen van president Vázquez eigenlijk nog altijd communisten, al noemen ze zich nu socialisten. In Brazilië heeft de ook al linkse president da Silva behoorlijke economische resultaten geboekt terwijl hij met zijn ‘zero-honger’-campagne en landhervormingen de armoe te lijf probeert te gaan. Zijn financiën zijn in orde en hij respecteert de akkoorden met het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Eind 2005 ontving hij warempel Bush bij hem aan huis terwijl aan de overkant van de straat zijn partijgenoten de beeltenis van de Amerikaanse president in brand staken. Een scherpe momentopname van de verdeelde latino’s. Kirchner regeert Argentinië links en autoritair, botst geregeld met de VS en het IMF. Hij is goede maatjes met Chavez, maar geeft veel minder om de armen. In Mexico heeft de rechtse president Calderon nipt zijn hachje kunnen redden. Het land is eind vorig jaar net niet socialistisch geworden!
Revolutie verkleurt Toch daagt voor de VS kapitalistische hoop aan de LatijnsAmerikaanse horizon. Er is de ‘fatsoenlijke’ linkse da Silva van Brazilië. Maar het duidelijkste voorbeeld van de linkse toegevingen aan het kapitalisme vind je waarschijnlijk in de persoon van Ortega, vroeger guerillero, nu president van Nicaragua. Toen hij op 5 november 2006 de verkiezingen won, werd hij toegejuicht door Chavez en Castro. Pas op 8 januari van dit jaar liet ook Bush weten dat hij Ortega had gefeliciteerd! Maar Ortega, die beseft dat zijn land bijna volledig afhankelijk is van buitenlandse hulp en investeringen, heeft eieren voor zijn geld gekozen. Hij bekeerde zich tot de vrije markt. Toch zal het de armoe zijn en de miskenning ervan door de VS die de toekomst van het Zuid-Amerikaanse continent zullen blijven bepalen. Intussen wordt Latijns-Amerika heen en weer gerukt tussen links en rechts, op zoek naar een eigen koers.
Chavez van zijn kant meent dat Hitler een baby is vergeleken bij Bush...
13
INFO | De tweede pensioenpijler 55+ maakt toekomst. Onder dat thema debatteerden op 21 december 2006 meer dan 700 OKRA-sleutelfiguren tijdens het eerste OKRA-Congres. Misschien was ook jij erbij. Tien prioriteiten stonden op het einde van die dag als een paal boven water. En om alle OKRA-leden in deze prioriteiten in te wijden, krijg je van nu af aan elke maand één van de tien uitvoerig toegelicht!
De tweede
pensioenpijler
Inkomen is uiteraard een van de cruciale punten in de OKRA-belangenbehartiging. Je leest hier het verhaal van Karel en Willem. Allebei hadden ze vroeger een middenkaderfunctie. Toch hebben ze vandaag als gepensioneerde een opvallend verschillende levensstandaard. Karel en Willem getuigen openhartig over hun beroepsloopbaan en over hun financiële situatie vandaag. De ene heeft een aanvullend pensioen uit de tweede pijler (groepsverzekering/pensioenfonds), de andere niet. Ze beseffen allebei dat veel mensen moeten rondkomen met een veel lager wettelijk pensioen. Maar de groepsverzekering van Willem zorgt voor een groot inkomensverschil tussen beiden. Omwille van privacyredenen getuigen ze onder een andere naam.
Karel, zonder groepsverzekering Karel werd geboren in 1941 en ging in februari 2006 met pensioen. Na het middelbaar onderwijs studeerde hij godsdienstwetenschappen en gaf drie jaar les in het secundair onderwijs. Hij gaf zijn leven een andere wending door opnieuw te gaan studeren. Hij werd licentiaat medischsociale wetenschappen en ziekenhuisbeleid. Met dit diploma kon hij aan de slag als diensthoofd administratie van een Medisch Pedagogisch Instituut. Daar verbleven tweehonderd mensen met een ernstige mentale handicap. Daarna werd hij directeur van een ziekenhuis om uiteindelijk weer directeur van een ander Medisch Pedagogisch Instituut te worden. Ook daar verbleven een 180 ernstig tot zwaar mentaal gehandicapten en werkten tweehonderd personeelsleden. Al deze instellingen behoorden tot de vrije sector, meestal ging het om vzw’s. Dat betekent dat ze voor hun personeelskosten afhangen van overheidssubsidies. Tijdens zijn beroepsloopbaan werd hij correct betaald, maar van veel extra’s zoals een directiewagen of een groepsverzekering was geen sprake. Zijn laatste wedde bedroeg netto ongeveer 2 200 euro. Een gezin van vijf personen onder-
14
| Tekst Lies Vandecasteele |
houden en drie kinderen laten studeren kon. Maar veel geld opzijzetten, dat lukte niet. Gelukkig heeft hij een spaarpotje door een erfenis van zijn ouders. Zijn wettelijk pensioen bedraagt netto 1 244 euro. Hij heeft een beroepsloopbaan van 40/45-sten. Dit is leefbaar, maar mocht hij alleenstaande zijn, zou er wat rekenwerk aan te pas komen. Nu werkt zijn partner nog deeltijds. Ze hebben een woning gekocht die ze nog een aantal jaren moeten afbetalen. Omdat ze veel medische kosten hebben, moeten ze hun inkomen zorgvuldig beheren. Gelukkig heeft hij goedkope hobby’s, zoals fietsen, wandelen, muziek beluisteren, lezen. Hij is ook actief in een aantal verenigingen. Wie altijd in de sociale sector werkte, kan het contact met mensen niet missen. En lid zijn van een vereniging, ook van OKRA, kost geld! Karel is een gelukkig man. Hij beseft dat veel mensen het met minder moeten doen. Maar objectief gezien is zijn pensioen als universitair met veertig jaar dienst niet bijster hoog. Hij vindt de actie van OKRA om welvaartsvastheid van de pensioenen te eisen dan ook volkomen terecht.
INFO | De tweede pensioenpijler
Karel en Willem… netto en in euro!
Willem, met groepsverzekering Willem is ook van 1941 en ging na zijn humaniora werken als administratief bediende bij Electrabel. Tijdens zijn loopbaan werkte hij in verschillende diensten om te eindigen als bureauchef op een administratieve dienst. De liberalisering van de energiemarkt bracht herstructureringen met zich mee. Personeel werd op andere standplaatsen ingezet of kreeg nieuwe functies. Omdat hij dicht bij zijn pensioenleeftijd was, wou hij niet meer in die nieuwe structuur stappen en maakte hij op 58-jarige leeftijd gebruik van een uitstap-regeling. In september 2001 ging hij op zijn zestigste met pensioen. Zijn laatste wedde bedroeg ongeveer 1 800 euro netto per maand. Zijn wettelijk pensioen bedraagt 1 185 euro netto per maand. Maar gelukkig betaalde het bedrijf een groepsverzekering voor het personeel. Zo kreeg hij op zijn zestigste een netto bedrag van ongeveer 200 000 euro. Een kapitaaltje dat verstandig en zonder veel risico’s belegd wordt en een welkome aanvulling betekent voor het wettelijk pensioen. Ook zijn echtgenote werkte in de privé-sector, maar heeft een onvolledige loopbaan. Haar pensioen bedraagt 1 033 euro netto. Ze hebben een eigen woning, volledig afbetaald. De drie kinderen hebben kunnen studeren en staan op eigen benen. Zij kunnen onbekommerd genieten van hun pensioenleeftijd. Reizen, restaurantbezoek, een nieuwe auto, een goed doel steunen, ze moeten er hun slaap niet voor laten. Ze beseffen dat ze bevoorrecht zijn, want in hun familie en kennissenkring heeft niet iedereen die mogelijkheden. Natuurlijk moeten ze verstandig met hun inkomen omspringen, maar ze weten dat ze zelfs een opname in een verzorgingstehuis of serviceflat zullen kunnen betalen.
Karel
Willem
Ter vergelijking maximumbedragen
laatste nettoloon
2 200
1 800
2 015 (loonplafond 2005)
wettelijk pensioen (eerste pijler)
1 244
1 185
1 295 (maximumpensioen 2006)
0 200 000
-
groepsverzekering (tweede pijler)
Als twintiger ben je blij dat je vlug werk vindt. Je pensioen is dan nog veraf. Het was in de jeugdjaren van Karel en Willem nog geen trend om vaak van werk te veranderen, zeker niet als je een goedbetaalde baan had. Maar de jaren gaan vlug en plots besef je dat het wel heel belangrijk is waar je werkte. Voor hetzelfde harde werk heb je in het ene geval een groepsverzekering, in het andere geval niet! De meeste gepensioneerden vandaag moeten het in hoofdzaak met hun wettelijk pensioen stellen. Nog geen derde van hen heeft een aanvulling op het pensioen uit een groepsverzekering of pensioenfonds (tweede pijler). Omdat ze in het verleden toevallig in een sector of bedrijf werkten waar dat toen nog niet bestond. Dit toont het belang aan van het wettelijk pensioen. Iedereen heeft er recht op, ongeacht de sector, ongeacht het bedrijf waar men werkte. Een voldoende hoog en welvaartsvast wettelijk pensioen is dan ook cruciaal!
Een menswaardig inkomen is een prioriteit voor 55-plussers. Onze eisen: 1 Een voldoende hoog wettelijk pensioen. 2. De regering moet werk maken van echte welvaartsvaste pensioe2 nen. 3 Onze aandacht moet vooral gaan naar de meest kwetsbare ouderen, zij met een laag pensioen: alleenstaanden, vrouwen, en hoogbejaarden (75+). 4 De betaalbaarheid van de pensioenen en de vergrijzing moeten hoog op de politieke agenda staan. 5 Belastingen: een verhoging is onaanvaardbaar. Verder moet aandacht gaan naar een rechtvaardiger vermogensgebonden fiscaal stelsel, het kadastraal inkomen, de huwelijksquotiënt voor gezinspensioenen, een maximale vrijstelling van de eigen woning. 6 De overheid moet de onrechtvaardigheden en negatieve gevolgen van gemengde loopbanen binnen het pensioensysteem wegwerken.
15
KLEUR HET LEVEN | Het leven van de kartuizers
|Tekst en foto Erik Lauwers|
Het leven van
de kartuizers pelijke artikels en boeken van zijn hand. Hij schreef ook heel wat bijdragen in wetenschappelijke tijdschriften en sprak geregeld tijdens internationale congressen en colloquia. Hij is dus een expert in dit vakgebied en hij is een vriend van de orde van de kartuizers. Daardoor kreeg hij de kans om op uitnodiging meerdere kartuizerkloosters te bezoeken. “Op uitnodiging! Anders kom je daar niet binnen”, bevestigt Jan. Nu is er dus het boek De kracht van de stilte.
Film
Jan De Grauwe: “Ik heb in die kloosters niets anders dan blije mensen gezien.”
Jan De Grauwe is secretaris van OKRAtrefpunt Destelbergen Centrum. Daar kruipt veel werk in. Maar hij heeft nog een andere passie: de wereld van de monniken van de kartuizerorde. Daarover verscheen onlangs een boek, De kracht van de stilte. Jan De Grauwe werd geboren in 1929 en behaalde eerst het diploma gezondheidsagent aan het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen. Hij vertrok naar Belgisch Congo en werkte er tot 1960 als medisch medewerker. Na zijn terugkeer ging hij studeren aan de Rijksuniversiteit Gent en behaalde een diploma Romaanse filologie. Tot aan zijn pensioen gaf hij Frans aan het Sint-Barbaracollege in Gent. Zijn passie voor de geschiedenis van de kartuizers en hun spiritueel leven blijkt uit de meer dan honderd wetenschap-
16
De Leuvense uitgeverij Peeters wilde naar aanleiding van een film over de kartuizers, Into Great Silence van de Duitse regisseur Philip Groening, een actueel werk over het leven van de kartuizers en hun geschiedenis in de Nederlanden. Hiervoor werden Jan De Grauwe als expert en Tom Gaens, voorzitter van de werkgroep Cartusiana, aangezocht. “De opdracht was niet min”, zegt Jan De Grauwe. “We moesten het boek in twee maanden schrijven en onze kennis vulgariseren zonder de inhoud te verwaarlozen.” Het boek kreeg de titel De kracht van de stilte. Het biedt een kijk op het dagelijks leven van de kartuizers, geïllustreerd met beeldmateriaal uit de Grande Chartreuse, het moederhuis van de orde in de Franse Alpen. Verder informeert het boek over het ontstaan en de ontwikkeling van de orde en de geschiedenis van de kartuizers in de Nederlanden tussen 1314 en 1796. Na de Franse revolutie verdween de orde definitief uit onze contreien. Vanwaar die interesse voor de kartuizers? Jan De Grauwe: “Die ontstond in de periode dat ik in Congo samenwerkte met de zusters van de Jacht. Ik moest voor een van hen een boek over contemplatief leven zoeken. Zo raakte ik geïnteresseerd. Toen ik Romaanse studeerde, moest ik voor mijn thesis een vergelijkende studie maken tussen een tekst die in 1332 in dichtvorm verscheen en hetzelfde werk in 1465, maar dan in proza. Noteren welke woorden er niet meer in voorkwamen en welke er bijkwamen. Tijdens mijn ontdekkingstocht stelde ik vast dat er veertien
KLEUR HET LEVEN | Het leven van de kartuizers
Ademloze stilte
kartuizerkloosters waren in de Nederlanden. Hierover was nog weinig verschenen. Zo ben ik artikels beginnen schrijven over Monasticum Belge en Monasticum Cartusiense, over de geschiedenis en de spiritualiteit van de orde. Dit liet me niet meer los. Ik leerde enkele Nederlandse kartuizers kennen en werd uitgenodigd naar de Grande Chartreuse. Later kon ik nog andere kloosters bezoeken.” Waarin verschillen de kartuizers van andere contemplatieve ordes? “In de andere kloosters, bv. bij de cisterciënzers, ligt de nadruk op leven in gemeenschap, samen met de andere monniken. Bij de kartuizers ligt de klemtoon op volledige afzondering in stilte. Zij zien elkaar twee keer per dag in de kerk voor de conventsmis en voor de vespers van het groot officie. Alle andere gebedsmomenten (metten, lauden, completen, stil gebed…) beleven ze in de beslotenheid van de cel. Ook eten, studeren en werken gebeurt daar. Slechts één keer per week is er een uurtje recreatie, waar ze met elkaar kunnen praten. En ook tijdens de gezamenlijke wandeling. Het grootste deel van hun leven brengen deze monniken in absolute stilte door. De inzet klinkt eenvoudig: God zoeken… en eventueel God vinden. Maar zo simpel is het niet. Althans zo zie ik het. Zijzelf spreken daar niet over. Zoals de blinde monnik in de film getuigt: ‘Ik ben blij dat ik blind ben, zo kan ik mij ten volle wijden aan die innerlijke zoektocht naar God.’ Sommige mensen vonden deze passage choquerend. Maar het geeft echt weer wat de kartuizer bezielt.”
In het boek wordt verwezen naar de oorsprong, de wortels van het christendom in het Midden-Oosten, waar vele christenen letterlijk de woestijn introkken, zoals bv. de Woestijnvaders. Ze leefden er in stilte en eenzaamheid, beoefenden het gebed zonder spreken… Nu zijn de kartuizers al meer dan negen eeuwen een van de meest authentieke en eigenzinnige contemplatieve ordes. In hun klooster spreekt de ademloze stilte. Jan De Grauwe: “Als je de film bekijkt, sta je versteld van de naïviteit van die mensen. Maar vergis je niet. Ik ben ooit mogen meegaan op een bergwandeling tijdens het uurtje recreatie. Ik had het moeilijk om die mannen, waarvan de meesten al veel ouder dan ik, te volgen. Voor de rest blijven zij in alle eenvoud bescheiden, teruggetrokken. Dit betekent niet dat ze wereldvreemd zijn of conservatief. Integendeel. Soms komt er vanuit de orde een progressieve wind. Ze zijn op de hoogte van de actualiteit. De prior ontvangt de krant en knipt alle artikels uit die van belang zijn. Die hangen uit op een bord of de monniken geven de knipsels in een boek door van cel tot cel. Zo liep tijdens mijn verblijf in een Frans klooster op 11 september 2001 al voor de middag het bericht binnen dat in New York een tragedie was gebeurd. De prior werd hier telefonisch van op de hoogte gebracht met de bedoeling dit mee te delen aan een Amerikaanse monnik die daar verbleef. Ze zijn dus helemaal niet wereldvreemd.” Wat als de monnik oud en ziek wordt? Jan De Grauwe: “In het boek kan je lezen hoe zwaar het leven van de monnik is. Om kartuizer te worden moet je lichamelijk gezond zijn, maar ook psychisch evenwichtig. Het is niet vanzelfsprekend om in alle stilte en eenzaamheid te leven. Een kartuizer moet veel zin voor humor hebben. Ik heb in de kloosters niets anders gezien dan blije mensen. Geen melancholische, trieste gezichten. Natuurlijk wordt ook met het verouderen van de monniken de gezondheidszorg een probleem. Maandelijks komt een dokter langs. En als iemand ziek is, wordt een andere monnik aangeduid om hem regelmatig op te zoeken. Maar wat ik nooit heb gezien, ondanks de soms heel hoge leeftijd van de monniken, is dementie. Wat hun verder sterk houdt? Misschien zoals het beschreven is bij Dionysius de Kartuizer (1402-1471): het ware geheim van goede contemplatie is veel liefhebben!” Tom Gaens & Jan De Grauwe, De kracht van de stilte. Geest & geschiedenis van de kartuizerorde, uitgeverij Peeters, 153 blz., 20 euro, ISBN-10 90-429-1835-7, ISBN-13 9789042918351, D 2006/0602/112
17
ACHTER DE SCHERMEN | Plakband is grote boosdoener Mensen achter de schermen… Vrijwillig steken ze de handen uit de mouwen om anderen te laten genieten. OKRA-magazine plaatst deze onzichtbare engelen tien afleveringen lang in de schijnwerpers. Deze maand: Rika Loyens...
Plakband is “
“
grote boosdoener | Tekst Veerle Van den Broeck | Foto’s Madelien Waegemans |
Een creatieve duizendpoot met engelengeduld,
zo kan je Rika Loyens uit Antwerpen omschrijven. Ze doet vrijwilligerswerk in het papierrestauratieatelier in het Plantin-Moretus/Prentenkabinet.
Twee namiddagen per week houdt ze zich bezig
”
met taken als plakband afschrapen, bestofte
prenten schoonmaken… En dat neemt meer tijd in beslag dan je denkt.
“
Geduld is een grote troef in wat ik doe. Stukken helpen klaarmaken voor tentoonstellingen, is mijn voornaamste taak. Reinigen, herstellen, inlijsten… Zo heb ik net alle plakband van deze foto uit de collectie van Max Elskamp met mijn pincetje losgewerkt. De foto wordt binnenkort in het Volkskundemuseum in Antwerpen geëxposeerd. Ik was er vier namiddagen mee zoet. Plakband is een grote boosdoener. Het papierrestauratieatelier in het museum Plantin-Moretus/Prentenkabinet maakt deel uit van de dienst Collectiebeleid en werkt voor dertien Antwerpse musea. Kunstwerken klaarmaken voor tentoonstellingen is hier de hoofdbezigheid, zoals onlangs bv. voor de tentoonstelling Het verboden rijk in Bozar. Ook als we iets uit onze eigen collectie in bruikleen geven, zorgen we ervoor dat het stuk in orde is. We beschrijven ook in welke staat het zich bevindt. Als de werken terugkeren, moeten we ze weer uitlijsten. Daarnaast geven we advies. Als musea een nieuw werk binnenkrijgen, vragen ze ons wel eens hoe je dat moet opbergen. Ook als een stuk beschadigd is, bv. water dat ingesijpeld is in goudleder, geven we raad.
“Je kent de stukken wel van in een of ander museum, maar ze van zo dichtbij zien, doet me iets. Zeker ook omdat ik zelf teken.”
18
“
”
Via mijn job in het Scheepvaartmuseum wist ik dat je vrijwilligerswerk kon doen in de Antwerpse musea. Ik heb dan voorgesteld hier aan de slag te gaan. Daar was de dienst collectiebeleid heel blij mee, want er is meer dan werk
ACHTER DE SCHERMEN | Plakband is grote boosdoener
genoeg. In het Scheepvaartmuseum deed ik vooral administratief werk. Ik was er als assistente onder meer bezig met de collectie en verzorgde ook de contacten met de mensen. In maart vorig jaar ging ik met pensioen. Ik wist wat het was de hele dag thuis te zitten. In mijn achterhoofd had ik het idee dit te doen. Ook omdat ik plastische kunsten gestudeerd heb, meer bepaald grafiek (litho’s, etsen…). Al wat hier behandeld wordt, kende ik als techniek. Mijn opleiding komt dus nog van pas. Bovendien wist ik dat ik het nodige geduld kon opbrengen voor dit werk.
ga graag naar de bioscoop. Mijn voorkeur gaat uit naar de ‘betere’ film, dus vind je me geregeld tijdens de namiddag in de Cartoon’s in Antwerpen. En ik ben zeker niet de enige gepensioneerde daar! Mensen kijken vaak reikhalzend uit naar hun pensioen. Want dan kunnen ze eindelijk alles doen wat ze willen. Ook ik was zo. Maar ik kan je verzekeren dat de realiteit helemaal anders is. Dat sommige mensen ziek worden na hun actief leven, verbaast me niets. Ik wist al wat het was om thuis te zitten en daarom heb ik ervoor gezorgd dat ik elke namiddag iets te doen heb.
Tekenen en kunst zijn nog steeds een passie. Ik groeide op in een artistiek milieu. Na mijn studies ben ik altijd blijven tekenen, al 28 jaar lang. Op de Academie, in verenigingen, thuis… Model- en figuurtekenen doe ik snel, een tegengewicht voor mijn werk hier. Eén keer om de veertien dagen ga ik portrettekenen met andere gepensioneerden. Tijdens de zomervakantie trekken we naar een rusthuis om de bewoners te tekenen. Ze krijgen hun portret na afloop. Soms stel ik mijn werk ook tentoon. Al heel mijn leven volg ik de kunstwereld op de voet. Een tentoonstelling staat nu en dan op mijn programma. Het liefst ga ik naar dingen die ik nog niet ken. Massaspektakels zijn niet aan mij besteed. Soms trek ik zelfs naar het buitenland voor een expo. De collectie pre-Columbiaanse kunst van Paul en Dora Janssen in de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis staat nu op mijn verlanglijstje.
Het sociaal contact is een echt pluspunt hier en dat zou ik het meeste missen. De jonge mensen zorgen voor een zeker evenwicht. Bovendien hebben we dezelfde interesses, dat helpt. Het werk zelf zou ik ook missen. En het ritme dat vrijwilligerswerk aan je leven geeft. Als je met pensioen gaat, komt er een leegte die je moet zien op te vullen. Ik heb ervoor gezorgd dat ik bijna alle dagen iets op het programma heb staan. Dat geeft me veel voldoening en vooral een goed gevoel.
“
” “ ” “
” “
Die oude prenten onder ogen krijgen, dat is interessant. Je komt in aanraking met een hoop etsen en ander werk van beroemde kunstenaars. Je kent de stukken wel van in een of ander museum, maar ze van zo dichtbij zien, doet me iets. Zeker ook omdat ik zelf teken. Zo kreeg ik onlangs tekeningen van de Antwerpse kunstenaar Eugeen Van Mieghem in handen. Boeiend om te zien hoe die gemaakt zijn. Ook heb ik ooit eens een tekening van Jacob Jordaens mogen inlijsten. Dat was zeker speciaal.
”
”
Meer info
Museum Plantin-Moretus/Prentenkabinet, Vrijdagmarkt 22-23, 2000 Antwerpen, 03 221 14 50, 03 221 14 51
[email protected], http://museum.antwerpen.be/plantin_moretus, http://museum.antwerpen.be/prentenkabinet/
[email protected] Open: dinsdag tot zondag van 10.00 tot 17.00 uur (ook op paas- en pinkstermaandag). Tickets: 6 euro, 65+: gratis.
Dinsdag- en woensdagnamiddag zijn gereserveerd voor mijn vrijwilligerswerk. Dat kwam zowel voor mij als voor de mensen hier het best uit. Daarbuiten heb ik nog heel wat andere hobby’s. Ik lees en brei graag. Maar als je altijd thuis zit, ben je te veel met jezelf bezig. En dat gaf me geen goed gevoel. Dus doe ik nog een boel andere dingen. Ik
19
ZOEKERTJES | Vraag en aanbod
Vraag en aanbod Brühl Wie was gelegerd in Brühl (Duitsland) tussen 1954 en 1956? Ik zou graag iemand willen ontmoeten of e-mailen. Alfons Decloedt, Nieuwe Steenweg 67, 8377 Zuienkerke,
[email protected]
Cerabati Poëzie Ik zoek mijn poëzie vol tekeningen en teksten uit mijn jeugd. De kaft was donkerblauw met goud. Ik kan me niet meer herinneren aan wie ik hem heb uitgeleend. Dank! Liliane Vandenkerckhove, Jozef Verbovenlei 102 B3, 2100 Deurne,
[email protected]
Dr. Verschuyl Wie kan mij aan dit boek helpen: Dr. Verschuyl, Grote Puzzel encyclopedie, Meer dan 1,5 miljoen puzzelwoorden. Uitgegeven door Kosmos - Z & K Uitgevers Utrecht/ Antwerpen. José De Bock, Olmenlaan 21, 2560 Nijlen, 03 480 47 47
Mijn landeke… Graag zou ik de volledige tekst van het lange gedicht Mijn landeke, mijn Vlaanderland (vermoedelijke titel) terugvinden. De beginregels zijn: “Hier staat geschreven in mijn hand: mijn landeke, mijn Vlaanderland. Met zijn bossen en velden en dreven en zijn hofkens zo proper gewied en gereven: alsof ‘t er altijd zondag is en kerremis.” De naam van de dichter weet ik niet meer. Paul Leys, Lindenlaan 8, 2200 Herentals, 014 21 18 35
Pater Gerard Bij de jozefieten in het klooster van de Oudenberg in Geraardsbergen bezitten ze alle bidprentjes van de geestelijken die daar ooit gewoond of verbleven hebben. Het enige dat ontbreekt, is dat van pater Gerard, als Jozef Roels geboren in Zele op 22 december 1875 en overleden in Melle op 27 oktober 1946. Kan een van de lezers helpen om dit archief volledig te maken? Ook een fotokopie is welkom. Jean Marquebreuck, Acaciastraat 12, 9500 Geraardsbergen, 054 41 52 10,
[email protected]
20
Wie bezit nog vloertegeltjes uit de jaren zeventig in keramiek van het merk Cerabati/UEBL (10x5 cm), beige en lichtbruin gevlamd. Ongeveer 0,8 vierkante meter zou volstaan om de vloer in mijn keuken te herstellen. Ze zijn niet meer in de handel te verkrijgen. Gilles Slots, Schatakker 51, Oudenaarde, 055 31 50 67,
[email protected]
Doom Ik ben op zoek naar bidprentjes en rouwbrieven van de familie Doom, voor het opmaken van mijn stamboom. Welke verzamelaar heeft prentjes met die naam en wil me helpen? Roland Doom, Sparrebosstraat 9, 9900 Eeklo
Heirman Ik zoek de afstammelingen en adressen van de familie Heirman uit Kalken, eventueel ook bidprentjes van de familie. Georgette Heirman, Meidoornlaan 45, 9230 Wetteren, 09 368 03 45
Porselein Graag zou ik in contact komen met personen die, zoals ik, koffiepotten in aardewerk en porselein verzamelen. Godelieve Geelen, Haakstraat 9A, 3740 Bilzen, 0497 87 12 19
Je zit met een vraag en je denkt dat andere lezers kunnen helpen? Je wil iets aan de lezers aanbieden? Commerciële zoekertjes nemen we niet op. Misschien ben je gewoonweg op zoek naar… een mens! Laat ook weten of we jouw vraag op www.okra.be mogen plaatsen. Stuur jouw vraag naar OKRA-magazine, Zoekertjes, PB 40, 1031 Brussel of mail naar
[email protected] Hierbij ook dank, in naam van de lezers, aan al wie op een vraag reageert.
����doos
������fietsnetwerkkaarten
�������������������������� ������������������ ������������������������� ����������������� ��������������������������� ���������������������� ��������� ������������������������ ��������������������������� ������������������������� ������������������������ �����������������������
� � � � � � � � � � � � � � � �� � � � � � � � � � � � �� � � � � � � � �� � � � � � � �������������������������������������������� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �� � � � � � � � �� � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
GROEN | Gevaarlijk groen
Gevaarlijk
| Tekst en foto’s Ivo Pauwels |
Niet vaak de kans om buiten de tuin of de vrije natuur in te trekken? Kamerplanten zijn een fleurig alternatief. Toch is het af en toe oppassen geblazen, zeker voor mensen die aan de ziekte van Alzheimer lijden. Een overzichtje van ‘gevaarlijke’ planten.
De meeste kamerplanten zijn volkomen onschuldig. Andere zijn giftig en kunnen een gevaar vormen voor demente senioren. Er gebeuren weinig ernstige ongevallen met planten, al staan er in bijna elke tuin tal van giftige exemplaren. Vooral heel kleine kinderen, peuters en kleuters zijn kwetsbaar. Zij brengen heel wat naar hun mond dat daar niet hoort. Giftige bessen en bv. de zaden van gouden regen kunnen bij kinderen heel wat schade aanrichten. Volwassenen weten beslist hoe ze met planten moeten omgaan. Bij dementerende mensen ligt dat soms anders. Het spreekt vanzelf dat voor hen niet alle planten geschikt zijn als kamerplant. Cactussen en stekelige planten horen uiteraard niet thuis in hun kamer, net als giftige planten en planten die de huid of de ogen irriteren of allergieën opwekken.
Irriterende en kwetsende planten Cactussen zijn over het algemeen geen lieverdjes. Soms laten ze zelfs hun doornen en de stekels al los voor iemand de plant aanraakt. Ze boren zich in de huid, waar ze zich met weerhaakjes verankeren. Ook andere vetplanten kunnen doornen ontwikkelen. Dat is onder meer het geval met leden van het geslacht wolfsmelk, Euphorbia, die van nature in droge gebieden groeien en dan op een cactus gaan lijken. Alle leden van het geslacht Euphorbia zoals de kerstster, Euphorbia pulcherima, bevatten een giftig melksap, de wolfsmelk, die de huid en de ogen irriteert. Vooral de ogen zijn kwetsbaar. Zonder verzorging kan contact met de ogen tot blindheid leiden. Nog een aantal andere planten kan huidirritatie opwekken: de gatenplant, Monstera, en andere leden van de aronskelkfamilie als Philodendron en Dieffenbachia. De oude rassen van de kogelprimula, Primula obconica, kunnen allergieën veroorzaken. Sommige ziekenhuizen en woon- en zorgcentra kunnen je trouwens een lijst bezorgen van planten die niet gewenst of zelfs verboden zijn. Gloriosa is even mooi als giftig.
22
GROEN | Gevaarlijk groen
groen Giftige kamerplanten Dementerende mensen durven een enkele keer van een kamerplant proeven. De volgende kamerplanten zijn giftig als je ze inslikt: Allamanda, Anthurium, Aucuba, Brugmansia, Capsicum, Catharanthus, Clerodendrum, clivia, Codiaeum, cyclamen, Datura, Dieffenbachia, Euphorbia, Gloriosa, klimop, Helleborus, Hoya, hyacint, Monstera, narcis, oleander, Philodendron, Primula obconica, rododendron en azalea, Senecio, Solanum en aronskelk. Pas ook op met snijbloemen. Erg giftig is het zo onschuldig lijkende lelietje-van-dalen, het meiklokje. Er is een geval bekend van een kind dat stierf nadat het van het vaaswater had gedronken waar de witte bloempjes in stonden. Andere giftige snijbloemen zijn alle leden van de boterbloemfamilie zoals Helleborus, waaronder de kerstroos, monnikskap, ridderspoor, de akelei, brem,
De populaire flamingobloem, Anthurium, is een giftige plant.
Ook cyclamen is giftig.
Likkende vlammetjes Opwarming of niet, april heeft zijn grillen. Van wind die je doet rillen tot een lucht die op een overigens zonnige dag aan de kim plotseling zwart kleurt. Onheilspellend! Kijk dan eens naar de populieren aan de einder, naar de nog bijna naakte bomen rondom. Dan zie je hoe de stammen en het takkenzwerk tegen die donkere wolken plotseling kleur krijgen. Hoe prachtig de natuur is tegen die duistere achtergrond. Dan zie je hoe de jonge, haast transparante blaadjes als vlammetjes aan de takken likken. April is een maand vol kleine wonderen, waarin geen dag hetzelfde is. Grijs of doodgewoon is april zelden of nooit. De lente is geen kind meer, maar hooguit een puber met grillen en kuren. hulst, peperboompje en maretak. En misschien nog dit. Er zijn zelfs mensen die een ernstige allergie ontwikkelen tegen peterselie. Precies dit laatste voorbeeld relativeert het hele verhaal. Gelukkig is de keuze aan kamerplanten en snijbloemen meer dan groot genoeg om er een onschuldige en vooral mooie kamerplant uit te pikken die de kamer in een woon- en zorgcentrum én de bewoner een beetje opfleurt.
Vooral de oude rassen van Primula obconica kunnen allergieën veroorzaken.
De clivia die zo vaak in kloosters te vinden was, heeft verborgen gifstoffen.
23
MODETRENDS ONTDEKKEN
LEVENSLANG LEREN
DIGITAAL FOTOGRAFEREN
INTERNETTEN
KOOKDEMO’S
WERKEN
FINANCIËN BEHEREN
SPORTEN
GENIETEN & PROEVEN
CULTUUR BELEVEN
AVONTUURLIJK REIZEN
GEZOND LEVEN
Internet op zich is niet langer de uitdaging voor 50plussers, wel efficiënt leren gebruiken van de schat aan informatie die het internet te bieden heeft voor het dagelijkse leven, ontspanning, cultuur, werk en zelfontplooiing.
W IEU RM N O F N EE IEPLAT R DE AT OO M V R T O E NU. N INF N R VA TE N R I E OP SS U L 0P
Die drempel wil www.50net.be met ser vice, gerichte informatie, actuele trends en diverse nieuwsitems verlagen. De www.50net.be site is er voor U. MAAK ER JE STARTPAGINA VAN EN MAAK KANS OP HET WINNEN VAN DIVERSE PRIJZEN.
5
FINANCIEN
GEZONDHEID
- LIFESTYLE - MODE - AUTO - KADOTIPS - MAATSCHAPPIJ - RELATIE - CULTUUR - REIZEN - CULINAIRE GENOEGENS - NIEUWS - WEGENKAARTEN - NIEUWE
OVERHEID MEDIA
-
- HOBBIES
OKRA-ZORG Samen welzijn maken Eind april staat de week OKRA-ZORG op stapel. Daarom een dossier over woon- en zorgcentra. Een vleugje cultuur met het Dendermondse project EXIT of Bad van Marie. Aangepaste kleding en hartverwarmende projecten in Limburg. En natuurlijk ook even naar het beleid ter zake kijken. Voor ieder wat wils. Maar we beginnen bij onze trefpunten.
Samen welzijn maken | Tekst en foto Piet Elsen |
Tijdens de vierde week van april zet OKRAZORG de bewoners van rusthuizen, serviceflats en andere woonvoorzieningen extra in de schijnwerpers. Samen met hen welzijn maken en daarmee naar buiten komen, is het opzet van de week OKRA-ZORG. Een uurtje samen zingen: zalig voor vrijwilligers en bewoners.
OKRA-ZORG mikt op kwaliteit voor de oudere, minder mobiele leden die thuis of in een woon- en zorgcentrum wonen. Vele vrijwilligers in heel Vlaanderen en Brussel zijn tijdens de week OKRA-ZORG voelbaar aanwezig in woon- en zorgcentra: als bezoeker, als sporter, in een animatieploeg, tijdens een eucharistieviering… Onder meer in Home SintPetrus in Kruishoutem. Het plaatselijke OKRA-trefpunt gaat met een ploegje vrijwilligers en leden geregeld op bezoek. Voorzitster Julienne Vindevogel: “Elke week spelen we met onze OKRA-SPORT-leden petanque in het Home. Soms onder ons, soms samen met enkele bewoners. Nadien maken we tijd om enkele mensen te bezoeken. Op speciale dagen en tijdens de week OKRA-ZORG zorgen we voor een extraatje. We werken mee aan een mooie viering en bezoeken elke bewoner, met onder meer een bladwijzer als geschenkje. Met de bewoners die dat wensen, spelen we die dag ook kaart. We maken het tijdens die speciale week niet overdreven druk, de bewoners hebben het meest aan een bezoekje en een goede babbel. De activiteiten spreiden we over het hele jaar.”
Open huis Dirk Delfosse, campusverantwoordelijke Home SintPetrus: “Ons ‘open huis’ ligt redelijk centraal in het dorp, de mensen zijn altijd welkom. Een twintigtal vrijwilligers is hier actief. Als iemand wil meewerken, maken we goede afspraken. Zo werken mensen mee aan de pastorale begeleiding, als hulp in de bar, bij een uitstap of wandeling…
Heel verschillend werk dus! Een twintigtal mensen, dat is overzichtelijk. Tot hiertoe loopt het allemaal prima wat ons betreft. Naast deze vaste vrijwilligers komen ook sporadisch helpers over de vloer: leden van het OKRA-trefpunt, een gelegenheidskoor dat nu en dan, samen met bewoners, een uurtje komt zingen en een viering opluisteren. De negentig bewoners ondervinden enorm veel vriendschap en genegenheid dankzij deze vrijwillige inzet. Daar gaat het tenslotte om.”
Week OKRA-ZORG van 21 tot 28 april 2007! Zingen met bewoners, iets creatiefs doen. Een voorbeeld dat laat zien hoe er ‘kleur’ gegeven wordt aan het dagelijks leven van de bewoners van woonen zorgcentra. Dit alles past perfect in het OKRA-jaarthema Kleur het leven… Cultuur bieden met een kleine c en kwaliteitsvolle activiteiten organiseren met en voor de bewoners. Daar gaat het om tijdens de week OKRA-ZORG, van 21 tot 28 april 2007.
Meer info over Piet Elsen,
[email protected], 02 246 44 47.
25
OKRA-ZORG Bad van Marie
Bad van Marie
De hele namiddag zie je groepjes mensen het woon- en zorgcentrum binnengaan. Duidelijk geen gewone bezoekers. Ze komen hier voor iets anders. Iets wat naar onverwacht en nieuw ruikt. Hier is meer aan de hand... Deze taferelen ziet een buitenstaander als het theatergezelschap Bad van Marie in een rusthuis neerstrijkt en samen met personeel, vrijwilligers en bewoners een theatervoorstelling opzet in en over het leven in een rusthuis. Dit originele concept is zeker een aanrader voor wie het leven in een rusthuis eens op een andere manier wil zien. Gil Peeters, directeur van woon- en zorgcentrum De Winde in Veerle-Laakdal, ging in Bad… Waarom gingen jullie met Bad van Marie in zee? Gil Peeters: “Hier leeft al lang het idee om mensen een inkijk in het centrum te geven. Voor velen blijft het een groot gebouw waar ze liever niet komen. Dat is jammer, want in een woon- en zorgcentrum gebeuren echt wel mooie dingen. We wilden ook geen traditionele open dag, omdat dat het leven van de bewoners te veel verstoort. Je
26
komt ook al snel in de sfeer van liefdadigheid terecht. Dat wilden we zeker vermijden. Toen we een artikel lazen over het project Rusthuis van Bad van Marie waren we meteen enthousiast. We zouden mensen binnen het rusthuis kunnen ontvangen, zonder dat we bewoners te kijk zetten. Het gaat om echt theater, waarin de bewoners die meedoen ook een rol spelen.” Lijkt me ingewikkeld… “Dat is het in zekere zin ook. Als bezoeker word je ondergedompeld in de buik van een rusthuis. Je ziet bv. de industriële wasserij, de technische installatie die bij een rusthuisbadkamer hoort... Maar je krijgt geen bewoners te zien die in bad gaan of verschoond worden. Het respect voor de privacy en de intimiteit in de eigen woonplaats wordt voor 100% gerespecteerd. Om dit te kunnen doen spelen bewoners (en met hen vrijwilligers en acteurs) een aantal ‘rollen’ die in een rusthuis voorkomen. Sommigen spelen de rol ‘bewoner’, anderen bv. de rol ‘hoofdverpleegster’. Voor de bezoeker is niet altijd duidelijk wat ‘echt’ is en wat gespeeld wordt, want naast de theatervoorstelling gaat het gewone leven gewoon door. Dit maakt nu net dat het als theater ‘werkt’ en dat de bezoeker iets van vervreemding ervaart, maar tegelijkertijd ook iets van herkenning. Het geeft ook de mogelijkheid om iets van de warmte van het leven in een woon- en zorgcentrum te laten zien. Zo krijg je een genuanceerder beeld dan in de media wordt opgehangen.”
OKRA-ZORG van Marie UIT | DwalenBad door Drenthe
| Tekst Herman De Leeuw | Foto’s Bad van Marie |
mensen deze voorstelling ook zien als een culturele voorstelling, naast andere producties. In ons woon- en zorgcentrum De Winde hebben voorstellingen plaats van 21 tot 23 september 2007. In woon- en zorgcentrum Zusterhof, campus Hadschot wordt van 5 tot 7 oktober 2007 gespeeld. Tickets zijn beschikbaar tegelijk met de tickets voor het nieuwe culturele seizoen. Op de speeldagen worden tussen het middagmaal en het avondmaal telkens groepjes van een zestien toeschouwers verwacht. Dit verstoort het gewone leven in het woon- en zorgcentrum het minst. De groepjes worden gemengd samengesteld.”
“Het gaat om echt theater, waarin de bewoners die meedoen ook een rol spelen.”
En dat is belangrijk? “Ik dacht het wel. De negatieve beeldvorming maakt het voor ouderen, maar ook voor hun kinderen (en andere familieleden) onnodig moeilijk om de stap naar een woonen zorgcentrum te zetten. En begrijp me niet verkeerd. Mensen kunnen heel goed thuis verzorgd worden. Want in je vertrouwde huis, in je vertrouwde buurt leef je beter dan waar ook. Een mens is een beetje de plek waar hij leeft. Gelukkig zijn de mogelijkheden op vlak van mantelzorg en thuiszorg de jongste jaren steeds verbreed en verbeterd zodat thuis blijven wonen voor velen mogelijk is. Maar soms wordt de draagkracht van de mantelzorgers overschreden en is een opname in een woon- en zorgcentrum nodig. Het verlies van de vertrouwde omgeving, de vertrouwde spullen, het vertrouwde dagpad… is heel ingrijpend. Het ‘anders’ moeten gaan zorgen voor je moeder of vader is dan voor de mantelzorger weer niet evident. Volgens mij is het niet goed om daarbij ook nog eens een negatieve beeldvorming te creëren. Ik blijf herhalen dat woon- en zorgcentra plaatsen zijn waar mooie dingen gebeuren, door de personeelsleden, door de vele vrijwilligers en door de bewoners zelf. Ik hoop dat de theatervoorstelling Rusthuis hier een steentje kan toe bijdragen.”
Praktisch Reservatie tickets: CC De Werft, Werft 32, 2440 Geel, 014 57 03 41,
[email protected], www.dewerft.be Woon- en zorgcentrum De Winde, Werfstraat 9-11, 2431 Veerle-Laakdal, gespeeld wordt op 21, 22 en 23 september 2007 Woon- en zorgcentrum Zusterhof, Gerststraat 67, 2440 Geel, gespeeld wordt op 5, 6 en 7 oktober 2007.
Hoe loopt de voorstelling praktisch? “Voor reservering neem je contact op met cultuurcentrum De Werft in Geel. Zij zorgen voor de tickets. Dit maakt dat
27
OKRA-ZORG Prijzen
Prijzen |Tekst Lieve Demeester|
“Zal ik later met mijn pensioen een verblijf en de zorgen in een woon- en zorgcentrum kunnen betalen?” Een vraag die zeventigers zich stellen, een vraag waar ook vijftigers al eens bij stilstaan. Gelukkig liggen ook beleidsmensen van deze vraag wakker. Minister van Welzijn Inge Vervotte (CD&V) op Vlaams niveau, volksvertegenwoordiger Luc Goutry (CD&V) op federaal niveau.
Helder De Vlaamse regering nam een besluit waardoor de rusthuisfacturen helder en duidelijk moeten worden. En dit vanaf 1 juli 2007. Minister Vervotte: “Daardoor wordt het mogelijk om goede prijsvergelijkingen te kunnen maken tussen rusthuizen onderling. In elk rusthuis zal over enkele maanden een verplicht minimaal pakket in de dagprijs inbegrepen zijn. Uit een onderzoek naar het aanrekenen van supplementen bleek dat een op de twee rusthuizen handzeep en shampoo extra aanrekent. 10% van de bewoners betaalt extra voor drinkbaar water. Bewoners die hun maaltijd op de kamer nemen, moeten daar in 3% van de rusthuizen voor bijbetalen. Dit zijn maar enkele voorbeelden die aantonen dat een rusthuisfactuur voor onaangename verrassingen kan zorgen. Vanaf 1 juli 2007 zijn deze en andere zaken verplicht in de dagprijs opgenomen. En ook de rusthuisrekening wordt verduidelijkt. Voor elk betaald supplement krijgt men voortaan een bewijs. En supplementen mogen enkel nog worden aangerekend aan prijzen die ook buiten het rusthuis gelden. Een fles water mag in een rusthuis in geen geval dubbel zo duur zijn als in het warenhuis om de hoek.”
28
Positief Iets heel anders nu. De rusthuissector vindt nog nauwelijks verpleegkundigen. Hoe dit komt? Volksvertegenwoordiger Goutry liet daar onderzoek rond uitvoeren. En stelt meteen een aanpak voor van dit probleem. Luc Goutry: “We weten dat het personeelstekort in de zorgsector structureel toeneemt. Ons onderzoek bevestigt dit. Vooral in rusthuizen is dit schrijnend. Hoe komt dit? Om te beginnen is het beroep op zich niet langer aantrekkelijk. Dat hoeft niet te verbazen: onregelmatige uren, druk op het leven van elke dag, vlakke loopbaan, verloning niet in verhouding tot…, maatschappelijk ondergewaardeerd. Om nog te zwijgen over het negatieve imago dat de zorgsector heeft. Zeker de rusthuissector. Kommer en kwel; negatief beeld van al die zorgbehoevende, hoogbejaarde, dementerende mensen… Het drama is nu net dat door de spectaculaire toename van het aantal dementerende bewoners ook de behoefte aan kwaliteitsvol verpleegkundig personeel steeds groter wordt. Onze voorstellen van aanpak? Om te beginnen meer overleg tussen de rusthuissector en de scholen. Een sleutelrol speelt de keuze van de stageplaats. Omdat verpleegkundigen zeer vaak blijven ‘hangen’ op die stageplaats. Dit probleem verdient aan de vooravond van de vergrijzing een structurele aanpak. Dus moet het beroep van verpleegkundige aantrekkelijk gemaakt en maatschappelijk - lees: vooral financieel - meer gewaardeerd. Tot slot een positief signaal: uit de praktijk blijkt dat verpleegkundigen en ander personeel dat in rusthuizen werkt, er niet meer wegwil. Eens daar aan de slag, ervaren ze hoeveel ze van de bewoners terugkrijgen en hoe ze elke dag weer gewaardeerd worden. We moeten dus het negatieve vooroordeel t.a.v. de rusthuizen en de ouderenzorg wegwerken! Zorgen voor mensen is immers zeer zingevend en past perfect in ons ethisch profiel!”
TOT
37
%
KORTING
Fiets van de tropen naar de bossen in tien minuutjes.
Een vakantieverblijf in Center Parcs is 100% genieten voor jong en oud. U kan etsen en wandelen in de prachtige natuur. Maar er is natuurlijk veel meer. De tropische temperaturen in het zwemparadijs Aqua Mundo bijvoorbeeld. Daarnaast kan u zich ook uitleven tijdens het golfen of Nordic Walking. Geniet van het speciale ëOKRA-aanbodí met kortingen tot 37%. Voor meer informatie surf naar www.centerparcs.be/okra of bel voor boekingen 070-220 330 (� 0,17 p/m). Vergeet bij uw boeking niet te vermelden dat u gebruik wilt maken van het ëOKRA-aanbodí.
OKRA-ZORG De jeugd van tegenwoordig
De jeugd
van tegenwoordig
| Tekst Magriet Daenen | Foto JOKA |
Iets mis met onze jeugd? Als ik naar mijn kleinkinderen kijk, zie ik vooral hoop, geloof en liefde. Wat denk je van deze mooie initiatieven: jongeren die op kamp gaan in een woon- en zorgcentrum (WZC), 18-jarigen die vrijwilligerswerk doen bij mensen met een handicap, vormelingen op bezoek in een asielcentrum…? Jongeren? Gevaarlijk, ze moorden om een mp3-speler of een sigaret en hebben geen normen of waarden. Ouderen? Souperen ze hun pensioen niet op, dan zijn ze behoeftig en hangen volledig af van anderen. De media schetsen maar wat graag een extreem beeld van zowel jongeren als ouderen. Gelukkig hebben een heleboel mensen hier een andere kijk op. Intergenerationele projecten, waar jongeren ouderen ontmoeten, zijn dan ook heel populair. Heel wat jonge mensen vinden het ontzettend leuk en leerrijk om zich in te leven in de wereld van mensen in het WZC.
‘t Kempke Michelle Goormans trok als vormelinge met de catechese naar WZC ‘t Kempke. Dat viel reuze mee! “Na een rondleiding speelden we een spelletje bingo met de bewoners, iets wat ze duidelijk vaker deden. Er zaten echte kampioenen tussen en iedereen heeft zich super geamuseerd. Heel wat kinderen konden er tegelijkertijd hun oma en opa bezoeken. Wie niemand in ‘t Kempke kende, sloeg een praatje met een van de bewoners. Dat vonden ze leuk en ze vertelden honderduit. Op het einde gaven we de mensen nog een geschenkje. Een fijne uitstap!” Andere vormelingen vullen aan: “De oudste bewoner is 101. De verzorging moet hier echt wel goed zijn om zo oud te kunnen worden. Een vriendelijke mevrouw nodigde ons zelfs uit om een kijkje te nemen in haar kamer. Dat vonden we heel leerrijk! Jammer dat we al zo snel afscheid moesten nemen van al die toffe bewoners.”
JOKA JOKA, een jongerenorganisatie, slaat elk jaar haar tenten op in een WZC, een psychiatrische instelling... Jongeren van zestien of ouder gaan er een weekje op kamp en worden ondergedompeld in een voor hen onbekende wereld. Ze organiseren een heleboel knotsgekke activiteiten: van een heksenshow, pannenkoeken bakken tot samen zingen... Resultaat? Hun kijk op ouderen verandert, bewoners fleuren op en de jonge mensen nemen een heleboel fijne herinneringen mee naar huis...
Meer info www.jokavzw.be
Jongeren van JOKA gaan een weekje op kamp en dat is een boeiende ervaring.
30
OKRA-ZORG Tijdloos comfort
Tijdloos
comfort
| Tekst Veerle Van den Broeck | Foto Cois Van Roosendael |
Respect en menswaardigheid. Dat waren de twee woorden die styliste Viv Dieltjens in het achterhoofd had toen ze met At Level startte, een speciale kledinglijn voor mensen die bv. in een rolstoel zitten, MS hebben of aan de ziekte van Alzheimer lijden.
Verwacht niet elke zomer en winter een nieuwe, hippe collectie, want At Level gaat voor mooi en tijdloos comfort. Kleding die mantelzorgers en verpleging gemakkelijk aan en uit kunnen trekken. Met technische snufjes die kleine en grote ongemakken draaglijk maken. “Dat kan op allerlei manieren”, vertelt Viv Dieltjens. “Een magnetische drukknop, geurvretende stoffen… Een van onze modellen, Limo, heeft zelfs een thermische urinezak met een goretex-membraan. Zo voelt het lichaam het temperatuursverschil niet. Bovendien is de zak in de broek ingewerkt, waardoor die niet meer op het lichaam van de drager moet geplakt worden. We doen er ook alles aan om decubitus of doorligwonden te vermijden. De kleding is bewust monotoon, want die speciale snufjes vallen best zo weinig mogelijk op.”
Rits achteraan At Level heeft twee collecties: eentje voor mensen met een functiebeperking (bv. mensen met MS) of rolstoelgebruikers en eentje voor dementerenden. “De kledingstukken zijn zo gemaakt dat de dementerende zich niet zelf kan uitkleden, bv. door een rits achteraan. Hoe verder de ziekte vordert, hoe meer die mensen de neiging hebben om aan hun kleren te prullen.” Viv kwam op het idee omdat haar ouders allebei aan de ziekte van Alzheimer leden. Toen merkte ze dat er geen kleding bestond die aangepast was aan de problemen van deze mensen. Via een uitgebreid marktonderzoek ontdekte ze waar nog behoefte aan was, wat resulteerde in 21 modellen waar waardigheid centraal staat. Vivs opleiding en ervaring in de textielbranche (ze ontwierp jarenlang een zwangerschapscollectie) kwamen hierbij goed van pas.
Viv Dieltjes: “Respect is voor ons het sleutelwoord.”
Nachtlijn At Level blijft nieuwe modellen ontwikkelen. Zo komt er binnenkort een nachtlijn voor dementerenden op de markt. “Ik geef vaak voordrachten en daar doe ik voortdurend nieuwe ideeën op. Mensen stellen vragen, geven ideeën. Ook mensen uit de geriatrie signaleren geregeld tekorten.” Qua prijs is de collectie te vergelijken met gewone kwaliteitskleding. “We werken wel met maat 1, 2, 3 en 4. Waarom? Als mensen in een rolstoel terechtkomen, gaan ze vaak op korte tijd van maat 36 naar bv. maat 40. Door met onze eigen maten te werken, is dit minder confronterend. Respect is voor ons het sleutelwoord.”
De kleding van At Level vind je onder meer bij de CM-Thuiszorgwinkels. Adressen en info: www.thuiszorgwinkel.be of je plaatselijk CM-ziekenfonds. De modellen bekijken kan op www.atlevel.eu
31
OKRA-ZORG EXIT of het leven zoals het is
EXIT EXIT, een interactief project mét rusthuisbewoners. Een confrontatie met de dagelijkse realiteit op een klein stukje grond binnen een superactieve gemeenschap die alleen op zichzelf focust. Twee zoekende kunstenaars op een voor hen onbekend terrein: het rusthuis en zijn bewoners, in Dendermonde. Kunstenaar Bram Bosteels (27) en fotograaf Boris Snauwaert (32) ontwikkelen een beeld- en geluidsinstallatie die met veel respect en genegenheid de rusthuisbewoners op een heel persoonlijke en intieme manier in beeld brengt. Ze kregen hiervoor de volle steun van cultuurcentrum Belgica in Dendermonde.
Vliegenmeppers en gps Bram Bosteels: “EXIT gaat over horizonten, afgebakend door zit- en vensterbanken, over dingen die weggegeven zijn en woorden die terugkomen, over lege huizen en volle kamers, over kijken en bekeken worden, over vliegenmeppers en gps, over hoe het lichaam denkt en over het leven op het scherp van de snee. Kortom, over het leven van mensen in rusthuizen.” “Ik kwam op het idee door een internetartikel over rusthuizen. Een interview met Maria van 86. Haar manier van leven zette me aan het denken. Ik kwam op onbekend terrein. Een wereld binnen gesloten muren waarin mensen lééfden. Een beklijvende confrontatie. Boris en ik bezochten mensen in een rusthuis. We brachten geluiden, beelden, handgeschreven teksten en tekeningen mee en verwerkten die tot een installatie in het Huis Van Winckel (CC Belgica).” “In het begin reageerden directies van rusthuizen eerder argwanend en terughoudend op ons project. Toen we vertelden dat onze interesse alleen uitging naar de bewoners
32
of het leven zoals het is |Tekst Herman De Leeuw | Foto Boris Snauwaert|
“Wat vooral is blijven hangen? De intensiteit van leven.” en hun persoonlijke kijk op ouder worden, kregen we groen licht. Het personeel werkte fantastisch mee. Net als de mensen zelf. We stelden eigenlijk weinig of geen vragen, maar registreerden het leven zoals wij het daar zagen.”
Gul “Wat vooral is blijven hangen? De intensiteit van leven. Hoe waardevol het leven in oude handen gedragen wordt en ook gul weggegeven. Hoe de levenscirkel zich hier bijna onzichtbaar sluit. Zoals deze mensen elkaar lang geleden op school tegenkwamen en jaren samen optrokken, zo doen ze dat nu opnieuw. Maar ze weten ook dat het de laatste keer is. En tot onze verbijstering voelen ze meer blijdschap dan verdriet. Ze zijn niet meer alleen in hun veel te grote huis, maar ontmoeten weer andere mensen, praten over vroeger, over hun kinderen en kleinkinderen, over hun blijdschap en verdriet, over hun grote en kleine problemen. Maar ze praten en ontmoeten! Ze leven vandaag en niet meer uitsluitend in het verleden. Wij botsten op blijdschap en intense levenservaring en leerden een wereld van waardevolle mensen kennen! Het beeld dat we gecreëerd hadden, was zo levensecht dat we het kwijt moesten. Het werd niet echt een tentoonstelling, eerder een indringende belevenis in de wereld van het rusthuis. Noem het een sociologisch experiment met een grote herkenbaarheid.” Nog te bezoeken in het dienstencentrum De Zonnebloem in Dendermonde van 2 tot 14 april 2007.
MENU | Heerlijk stoofpotje
| Tekst Kristien Descheemaeker | Foto’s Madelien Waegemans |
Heerlijk
stoofpotje
Een heerlijke geur komt ons tegemoet als we de keuken van Het Molenhof in Heverlee binnenlopen. Filip Ringelé (76) is pas beginnen koken toen hij 70 was. Hij woont nu in een serviceflat van Het Molenhof en vergast ons en het personeel op een ontzettend lekker varkensstoofpotje op Brabantse wijze.
33
MENU | Heerlijk stoofpotje
Kristien presenteert je deze maand nog meer bereidingen met kruiden. Gerechten met tijm, laurier en een bouquet garni om van te watertanden. Tijm is pikant, kruidig en geeft een sterk aroma is zowel vers als gedroogd te koop, of uit eigen kweek verse tijm is enkele dagen houdbaar in de koelkast bewaar gedroogde en gemalen blaadjes luchtdicht verse tijm kan ook goed ingevroren worden Laurier heeft een sterk aroma is vers of gedroogd verkrijgbaar, of te plukken van het struikje verse laurier is enkele dagen houdbaar in de koelkast bewaar gedroogde laurier in een gesloten pot, koel en donker gedroogde laurier is sterker van smaak, maar verliest na een jaar smaak en kleur Een bouquet garni dit is een kruidenbundel met een takje peterselie, een blad laurier, selder en tijm wordt samengebonden met keukendraad wordt gebruikt in soep, vlees, marinades Tip: gebruik tijm ook als kruidenthee. Eén takje tijm in een kop kokend water. Heel lekker als je het zoet met honing. Heel heilzaam tegen infecties.
Varkensstoofpotje op Brabantse wijze 200 gr varkensvlees per persoon | 1 groene selder | 8 wortelen | 6 dikke uien | ½ pastinaak | tijm | laurier | rozemarijn | salie | 1 blokje groentenbouillon | 200 gr vleesjus | grove peterselie | 200 gr kleine frikadellen | reuzel of liezenvet. Braad het vlees een halfuurtje aan met de reuzel. Neem het vlees uit de pan (1). Laat de uien in het vet glazig worden. Voeg dan alle groenten toe (selder, wortelen, pastinaak), net als het glas witte wijn (2 en 3). Voeg ook de tijm, laurier, rozemarijn, salie en de groentenbouillon bij. Dan voeg je de vleesjus en de frikadellen bij (4). Tot slot mag je het vlees er weer bijdoen. Zorg dat alles onder water staat en laat ongeveer anderhalf uur zachtjes sudderen. Je kan het geheel serveren met brood, puree, kroketten of pasta.
34
1
2
MENU | Heerlijk stoofpotje
Bladerdeeggebakje met vijgen en tijmsiroop
Panna cotta met laurier 6 verse laurierblaadjes | 40 gr kristalsuiker | 50 gr witte chocolade | 2 blaadjes gelatine | 4 dl room | ½ dl water.
4 blaadjes bladerdeeg | 6 takjes tijm | 50 gr suiker | 2 koffielepels grenadine | 2 sneetjes Saint-Andrékaas | 4 verse vijgen | 1 eierdooier | 1 dl water.
Hak de laurier heel fijn en doe in een beker met 1 dl room en ½ dl water. Mix heel fijn en zeef daarna het mengsel. Verwarm de rest van de room (niet koken), voeg de suiker en de chocolade toe en roer tot beide opgelost zijn. Week de gelatine in koud water, voeg bij het chocolademengsel en roer tot de gelatine opgelost is. Voeg ook 2/3 van het gezeefde lauriermengsel bij. Verdeel in vier vormpjes en laat opstijven in de koelkast. Keer de vormpjes om in een bordje net voor het opdienen en overgiet met de rest van het lauriermengsel. Versier met eetbare bloempjes.
Pluk de blaadjes tijm van de takjes en doe ze in een steelpan. Voeg suiker en 1 dl water toe. Laat de suiker smelten en kook daarna nog 4 min. Neem de pan van het vuur en voeg de grenadine toe. Laat afkoelen in de koelkast. Maak het bladerdeeg los en leg op een bebloemd oppervlak. Druk vier rondjes uit met een vorm van 8–10 cm diameter. Snijd uit twee rondjes in het midden een rondje uit van 3 cm diameter. Klop de eierdooier los. Bestrijk de rand van de onderste rondjes en leg er een tweede rondje met opening midden bovenop. Leg in het midden een schijfje kaas. Pluk de blaadjes van de rest van de tijm en strooi over de kaas. Snijd de vijgen in twee en leg drie halve vijgen per portie boven op de kaas. Bestrijk de bovenkant van het deeg met eierdooier en bak 20-25 minuten in de oven bij 220°C. Neem de gebakjes uit de oven, giet de tijmsiroop over de vijgen en versier met tijmbloempjes.
Gebakken groenten met tijm en laurier 200 gr vastkokende aardappelen | 3 rode uien | 1 courgette | 1 rode paprika | 2 eetlepels olijfolie | 2 teentjes look | 2 Spaanse pepers | 4 takjes tijm | 4 blaadjes laurier | 200 gr fetakaas | 75 gr pijnboompitten. Schil de aardappelen en snijd ze in stukjes. Pel de ui en schil de courgette. Snijd de ui, de courgette en de paprika in stukjes. Kook de aardappelen 15 min., giet ze af en schep in een vuurvaste kom. Voeg de courgette, ui en paprika toe. Giet wat olijfolie over de groenten en laat 10 min. bakken in een voorverwarmde oven bij 200°C. Giet nog wat olijfolie bij, snijd de look in kleine stukjes en verdeel over de groenten. Voeg de pepers, de takjes tijm en de blaadjes laurier toe. Bak de groenten verder gaar gedurende 15 min., keer ze af en toe om. Bestrooi het gerecht ten slotte met pijnboompitten en stukjes feta.
3
Osso buco 4 stukken kalfsschenkel | 2 eetlepels bloem | 2 wortelen | 1 takje selder | tijm | 2 blaadjes laurier | 3 uien | 1 teentje look | 1 blik gepelde tomaten (400 gr) | 1 bouquet garni | 2 dl witte wijn | ½ l vleesbouillon | 1 klein blikje tomatenpuree | olijfolie | ½ koffielepel basilicum Garnering: peterselie | geraspte citroenschil | 1 teentje look.
4
Wrijf het vlees in met peper en zout en wentel het door de bloem. Verhit de olie en kleur het vlees rondom. Maak de groenten schoon. Verhit olie in een andere pan en stoof de groenten onder voortdurend roeren gedurende 15 min. Leg de stukken vlees boven op de groenten en giet de olie uit de pan. Kook de braadbodem los met de bouillon en de wijn en giet dan over het vlees. Voeg het bouquet garni, de basilicum, de tijm toe, giet ook de tomaten over het vlees. Voeg ten slotte de laurier, look en gehakte peterselie toe en laat 1½ uur onder deksel stoven. Neem het vlees uit de pan en houd het warm. Laat de saus inkoken. Schep de saus over het vlees en bestrooi met een mengsel van gehakte peterselie, look en geraspte citroenschil. Dien op met gekookte rijst. Recepten uit eigen streek, een heel jaar lang in OKRA-magazine. Kan jij ook een superlekker streekgerecht klaarmaken? Ideeën welkom bij Chris Van Riet op
[email protected] of 02 246 44 37.
35
CULTUUR
GEDICHT | Namen
De ene maand een gedicht gekozen door Herman De Leeuw of Hugo Verhenne. De andere maand schrijft medewerker Erik Lauwers een poëtische indruk bij een foto van huisfotograaf Cois Van Roosendael. Geniet ervan!
Namen Ik noem de namen niet van hen die mij bevielen en beminden, maar toch weer andere wegen gingen. Ik moest over de Drina zien te komen om te kiezen. Ik noem de namen niet van hen die mij zo tijdelijk omhelsden en alleen nog vreugde met mij vierden terwijl de witte bloemen welig bloeiden. Ik noem de namen niet van hen die mij op verre reizen vergezelden, uit de schaduw haalden en mij een plaatsje gaven in hun onvergetelijk licht. Ik noem de namen niet van hen die mij hun vriendschap en hun liefde schonken, mij overal als kind aan huis de warmte van hun daden brachten. Uit: De Voortgang, A.M. Surinx, Aleph Press, Wevelgem
Achilles Surinx, een dichter die vaak uit zijn eigen leven put, verwoordt hier op een eenvoudige, klankrijke manier hoe mensen blijven leven in ons hart, ons hele leven door. Misschien noemen wij hun namen zelf niet. Maar zij leven in ons, omdat zij ons hebben helpen maken en zo een stuk van onszelf werden. Mensen als herinneringen! Een absoluut aan te raden bundel. Hugo Verhenne
Wist je dat je bij de OKRA-ACADEMIE in verscheidene regio’s in groep gedichten kunt smaken? Vraag je bestuurslid naar het programma of surf naar www.okra.be 37
CULTUUR
BOEKEN | Thuiskomen in boeken
Thuiskomen in boeken
Ken je ook dit gelukzalige gevoel, wanneer je je
Het psalmenoproer
echt thuis voelt in een verhaal? Thuiskomen en je
Ik worstelde lange tijd met Maarten ’t Hart (1944). Zijn romans had ik verslonden: Een vlucht regenwulpen (verfilmd), De aansprekers, De droomkoningin, De kroongetuige, De Jakobsladder, Het woeden der gehele wereld en plots… werd het mij te veel. Te veel ’t Hart. Gedaan ermee. En nu, zovele jaren en zovele honderden romans later kreeg ik weer trek. Ik greep naar ’t Harts meest recente roman Het psalmenoproer en het werd een smakelijke leesmaaltijd. Een ietwat vreemde historische roman. Wij schrijven 1773 en in de gereformeerde kerken van Nederland wordt beslist de al eeuwen gezongen psalmen anders te gaan berijmen. Daardoor breken onlusten uit. Het is natuurlijk duidelijk
vloeiend laten meedrijven op letters en zinnen met de geur van vers hagelblank papier in de neus. Dat had ik deze maand met vier echt goede boeken: een boeiende verhaallijn, geloofwaardige personages, een accurate achtergrondtekening, vlot geschreven en rechtlijnig verteld. Het aantal bladzijden blijft binnen de perken. En ze zijn stuk voor stuk geschikt voor een OKRA-leesclub!
De waterlelieboom Even heel kort de plot… Wij zijn 1930. Hildur Karlsson huwt met Ivan Bergman, scheidt er later van en hertrouwt met hem op zijn sterfbed. Zij neemt meteen zijn naam weer aan. En daartussen ligt een heel leven. Voor Ivan laat Hildur haar studieplannen varen. Ze trouwt met hem, wordt zwanger en dan krijgen wij het relaas van een huwelijk met hoogten en vooral veel laagten. Zijn ontrouw tegenover haar trouw, vechten voor haar gezin tegen beter weten in, tot Hildur door een erfenis op eigen benen kan staan en op latere leeftijd voor zichzelf kiest. Op het eerste gezicht lijkt het verhaal misschien wat melodramatisch, maar wees gerust, het wortelt in het echte leven en dat is precies zijn sterkte. De franjes ontbreken, maar de essentie is scherp en geloofwaardig aanwezig. Daarbij leest het als een trein. Auteur Elsie Johansson (Zweden, 1931) werd geboren in een vrij arm arbeidersgezin. Ze werkte zich op door zelfstudie en debuteerde op 48-jarige leeftijd. Vanaf dan werd ze literair heel productief: poëziebundels, jeugdboeken en romans volgden elkaar snel op. In Nederlandse vertaling verschenen van haar Glazen vogels, Lenteanemoon Hugo en Nancy. Alle drie aan te bevelen. Verhenne
38
Maarten ‘t Hart.
CULTUUR
dat die psalmenhistorie enkel de aanleiding is voor de sociale onrust die bij de arbeiders- en vissersbevolking leeft. Maarten ’t Hart tekent die onlusten in zijn Maassluis via personages die zo herkenbaar en typisch hem zijn. Misschien wat stereotiep, maar toch uitermate boeiend en historisch puik geschetst. Voor ’t Hart-lezers een aangenaam en kabbelend weerzien met. Voor lezers die voor het eerst een ’t Hart-boek ontmoeten een deugddoende kennismaking. De historische achtergrond lijkt uiterst geschikt om er een leerrijke en gevarieerde OKRA-leesclub mee op te bouwen. Alles vooraf wat geografisch en historisch duiden en succes is gewaarborgd en wie weet, krijgen bepaalde lezers niet ook een ’t Hart-manie?
Rusteloos Iets helemaal anders. Een spionageroman. Lang geleden dat ik nog in dat genre grasduinde. Maar wat een ontdekking is Rusteloos! Veel plot krijg je niet van mij, die moet je zelf ontdekken. Toch dit: in 1939 wordt Eva, 28 jaar, gerekruteerd door de Britse geheime dienst. Lucas Romer, haar chef, traint haar tot een perfecte spionne, die haar emoties volledig onder controle heeft en niemand vertrouwt. Ook haar geliefde niet. Dertig jaar later moet ze eenmaal iemand
BOEKEN UIT||Thuiskomen Dwalen door in Drenthe boeken
Elsie Johansson, De waterlelieboom, De Geus, 282 blz., 22,50 euro, ISBN 90-445-0716-8 NUR 302 Maarten ’t Hart, Het psalmenoproer, Arbeiderspers, 288 blz., 18,95 euro ISBN 90-295-6408-3 NUR 301 William Boyd, Rusteloos, Mouria, 349 blz., 19,90 euro, ISBN 90-458-4814-7 NUR 302 Esther Gerritsen, Normale dagen, De Geus, 219 blz., 18,90 euro, ISBN 90-445-0653-6 NUR 301
echt vertrouwen: haar dochter Ruth. Die heeft ze nodig om haar laatste opdracht uit te voeren. Meer krijg je niet. Zelfs als je niet van spionage houdt, moet je dit boek lezen. Het sleurt je meedogenloos mee in een wereld die harder is dan hard. Weet dat je daarbij een groot auteur leest, want William Boyd (Ghana, 1952) is niet de eerste de beste onder de Engelse auteurs. Hij is een van de beste verhalenvertellers van zijn generatie en sleepte verschillende literaire prijzen in de wacht. A good man in Africa en Any human heart zijn naast Restless zijn bekendste werken. Het oorlogskader en de gevolgen ervan zijn hartige objecten om er een rumoerige leesclub van te maken.
Normale dagen
William Boyd.
Zelden een titel gelezen die zo goed de sfeer van het verhaal omschrijft. Het gaat in deze roman inderdaad over normale dagen, normale zaken, alledaagse dingen, maar die zijn zo herkenbaar dat ze precies uitvergroot lijken en dat zijn ze niet… wij ontmoeten ze elk moment in een van onze levens. Op de cover staat treffend waar het in dit boek om gaat: ‘Gevatte precisie op de vierkante millimeter.’ Of de mens ‘gezien door een sleutelgaatje.’ Lucie is opgevoed door haar grootouders, waar zij, eens de adolescentie voorbij, van vervreemdt. Als haar opa ernstig ziek wordt, keert zij naar hen terug. Zij verblijft er wachtend op de dood van haar grootvader terwijl zij werkt aan een boek over een Amerikaanse terrorist. Het alledaagse van het hoeveleven en het sterven van haar opa botsen voortdurend met het leven van de terrorist. Twee werelden, de werkelijke en deze van de schrijversverbeelding. Een pareltje zonder plot maar met zoveel waarachtigheid en zoveel normaliteit dat je je er meer dan in thuis voelt. Vele gedachten van Lucie worden bij lezing de jouwe. Esther Gerritsen (1972) vooral bekend door haar toneeloeuvre, schreef met Normale dagen een fel bejubelde roman. Onthoud hem dus voor de leesclub!
Zin om deze boeken te lezen? Blader snel door naar blz. 50!
39
CULTUUR
TENTOONSTELLING | Turnhout speelt open kaart
Turnhout speelt
open kaart
| Tekst en foto’s Erik Lauwers |
Manillen, patience, zwartepieten… Iedereen legt wel eens een kaartje. Daarom trekken we deze maand naar het Nationaal Museum van de Speelkaart in Turnhout. Daar kom je alles te weten over kaarten door de eeuwen heen, van productieproces tot gebruik.
Cultuur is meer dan Schone Kunsten. Cultuur is verweven met onszelf, onze manier van leven, denken, ontsnappen uit de sleur van elke dag. En dat doen we op allerlei manieren: musea, boeken, een al dan niet kunstzinnige hobby, sport... Anderen duiken onder in de volkscultuur die soms ten onrechte naar het vakje minderwaardig wordt verwezen. Zeker als we in ons erfgoed duiken, komen we heel wat juweeltjes tegen. Neem nu kaartspelen. Cijfers over het aantal spelers in onze contreien hebben we niet gevonden. Maar dat het er heel veel zijn, staat als een paal boven water. Ook bij OKRA.
Turnhout als bakermat
| Tekst en foto’s Erik Lauwers |
Het gezellige en bruisende Turnhout is de speelkaartenstad bij uitstek.
40
Het gezellige en bruisende Turnhout is de speelkaartenstad bij uitstek. De stad telt ongeveer 40 000 inwoners en biedt een waaier aan bezienswaardigheden met o.a. het 12de-eeuwse kasteel van de hertogen van Brabant, de Sint-Pieterskerk, het oude kerkhof in de Kwakkelstraat en het begijnhof. Maar Turnhout is vooral een centrum van grafische industrie. Met de speelkaart als bekendste product, goed voor méér dan 600 000 spellen per dag. De stad is de belangrijkste exporteur ter wereld. Het kaartspel is geen Europese uitvinding. Over de oorsprong weten we niet zo veel. Volgens de historicus Ou-yang Hsiu (11de eeuw) ontstonden de kaarten in China in de loop van de 7de en 8ste eeuw. De oudste onbetwistbare sporen van speelkaarten in Europa dateren van 1377. Een dominicaan uit Bazel, Johannes van Rheinfelden, schrijft dan dat het kaartspel tot ons kwam als een spel met vier reeksen, elk met een eigen symbool, in dertien kaarten, tien puntkaarten en drie figuurkaarten. Bij ons in de Nederlanden vinden we een eerste spoor in een rekening voor de aankoop van speelkaarten door de hertog van Brabant op 14 mei 1379. Daarna ontwikkelden de Nederlanden zich tot een centrum van fabricage en export. De Tweede Wereldoorlog zorgde voor een nooit geziene crisis in de sector, die vele jaren aansleepte Zo begon het onafhankelijke India met een eigen productie waardoor de bedrijvigheid in Turnhout heel wat verlies leed. Uiteindelijk wordt in 1970 Cartamundi (speelkaarten voor de wereld) opgericht. Met dit bedrijf, dat alleen speelkaarten maakte, herwon Turnhout
CULTUUR
TENTOONSTELLING | Turnhout speelt open kaart
zijn trots. Belangrijke delen van de markt werden heroverd en het assortiment groeide aan. Cartamundi lanceert en verkoopt eigen spellen en haalt belangrijke licenties binnen (Walt Disney, Harry Potter, James Bond). Ze produceerden ook de OKRA-speelkaarten! Ook andere kaarten (voor spellendozen, tarot en verzamelkaarten) doen hun intrede.
Praktisch Nationaal Museum van de Speelkaart, Druivenstraat 18, 2300 Turnhout, 014 41 56 21, museum.
[email protected] Open: dinsdag tot zaterdag van 14.00 tot 17.00 uur, zondag van 11.00 tot 17.00 uur Groepen en geleide bezoeken: na afspraak Toegangsprijs (inbegrepen een exclusief kaartspel): 3,50 euro, 55+: 2,50 euro. Het museum is toegankelijk voor rolstoelgebruikers.
Prentenboek van de duivel Uit de 14de eeuw zijn geen kaarten bewaard gebleven. Zelfs uit de 15de en de 16de eeuw blijft niet veel over. Kaarten werden na intensief gebruik weggegooid. Er eindigden ook veel speelkaarten op de brandstapel samen met andere ‘duivelse’ objecten. Vooral in kerkelijke kringen vond je heel wat felle tegenstanders. De boetepredikanten gingen tegen dit spel tekeer dat zij ‘het prentenboek van de duivel’ noemden. Andere argumenten waren gericht tegen het gokken en het winnen van inzetten, wat men beschouwde als het onrechtmatig verwerven van bezit. Er waren ook tegenkantingen tegen het kaartspelen op zondag en het vloeken tijdens het kaarten. Later mocht je wel kaarten op kermissen en jaarmarkten, onder invloed van de overheden en werden zelfs belastingen gevorderd. Desondanks was het een uitzonderlijk populair tijdverdrijf. Meer nog, naast het gewone kaartspel duiken kaarten op met allerlei andere functies, o.a. propaganda voor een politieke overtuiging, souvenirs, reclame, kunstwerken of educatieve functies. Tegenwoordig kennen we in de hele wereld ruim vijfhonderd verschillende kaartspelen, zonder de vele varianten mee te tellen. Waar het (misschien) begon in China, is de troef een Europese uitvinding en de joker een Amerikaanse (19de eeuw). Kaartleggen (occultisme) komt uit Italië (15de eeuw).
De legende van de Kaartridder Het Nationaal Museum van de Speelkaart is een half industrieel museum waar je alles te zien krijgt over de ontwikkeling van het drukken van de kaarten. Van houtsnede, lithografie, drukpersen waaronder de metalen hoogdrukpers, de huidige offsettechniek tot een indrukwekkende stoommachine, gebouwd in Gent in 1897 en een van de oudste en grootste in België. Daarnaast biedt het museum een ruim overzicht van de soorten speelkaarten en hun geschiedenis en blijft het stilstaan bij de eigen geschiedenis van het drukken. Bovendien presenteert het museum geregeld tijdelijke expo’s, zoals onlangs Speelkaarten in India. Maar voor je door het museum loopt, word je eerst geconfronteerd met de legende van de Kaartridder. Filip Cremers,
Win tickets voor dit museum. Kijk snel op blz. 53! wetenschappelijk medewerker van het speelkaartmuseum, vertelt het verhaal: “Een edelman met de allures van een roofridder is verslaafd aan het kaartspel. Hij verliest al zijn geld en roept ten einde raad de duivel aan. Ze sluiten een contract: in ruil voor zijn ziel zal de ridder nog zeven jaar in weelde leven en zich kunnen uitleven in het spel. Tijdens een laatste feest bekent de ridder aan vrienden en familie zijn noodlottig geheim. Iemand (zijn dochter, een neef, de versies verschillen) roept Sint-Gertrudis van Nijvel aan en bezweert de ridder bescherming bij haar te zoeken. De ridder vertrekt met bezwaard gemoed naar de plaats van afspraak. De duivel staat al te wachten, maar schrikt als hij de ridder ziet. Achter hem op zijn paard zit de heilige Gertrudis die de duivel verjaagt. Volgens een tweede versie is Gertrudis er eerder dan de ridder. Ze heeft zich in zijn plaats aangeboden en de duivel al verdreven. De ridder toont berouw en betert zijn leven. Na een vruchtbaar en goed leven wordt de ridder in Heppeneert (Maaseik) begraven. Daar ligt nog steeds de grafsteen van de Kaartridder.” Nog altijd een actueel verhaal. Want een spelletje kan ook wat anders zijn dan een onschuldig tijdverdrijf in de huiskamer of bij OKRA. Voor ons blijft het een van onze troeven! Daar zorgen we wel voor!
“De wereld is een spel. Als je wint, verlies je. Verstandig spelen is tevreden zijn met een lage worp.” (Shiklbi van Ispahan, ca. 1615) Win op blz. 50 een spel OKRA-speelkaarten!
41
OKRA-SPORT | Leven in de brouwerij
Levendein brouwerij
| Tekst en foto’s Jan Tessier |
Turnen, voor Blankenbergse kleuters is het af en toe een tikje anders. Twee keer per maand turnen en bewegen afwisselend de kinderen uit de Vrije Basisschool en het Gemeenschapsonderwijs een halfuurtje met de bewoners van RVT De Strandjutter. De turnles met de kleuters van vijf à zes jaar vindt plaats in De Kelle, de cafetaria van rusthuis-RVT De Strandjutter in Blankenberge. De juf van de klas en de kinesitherapeuten van De Strandjutter begeleiden de les. Bewoners Helène (95 jaar), Julia (87 jaar) en Madeleine en André (een koppel van 87 en 88 jaar) vertellen over hun ervaringen. Is er een verschil tussen een gewone bewegingsles en de turnles met de kleuters? Madeleine: “Het is veel aangenamer, het stimuleert ons beter om te bewegen. We zien graag hoe kinderen in hun onschuld spontaan bewegen.” Helène: “Ik wil zeker komen, om de kinderen te tonen dat wij er nog zijn, zodat zij begrijpen en beseffen wat ouderen nog wel en niet kunnen.” Julia: “Het gaat beter om oefeningen te doen met de kinderen erbij. Het is aangenamer. Wij zien graag kinderen en wij willen de inspanningen doen omdat de kinderen erbij zijn. Bovendien hebben we er veel plezier in.” Wat zien jullie eigenlijk in die kleuters? Julia: “Sommigen kennen we al een beetje. We zien ze dan
42
ook voor een stuk als onze eigen kleinkinderen en achterkleinkinderen. Wat mooie herinneringen oproept.” Madeleine en André: “Het doet ons iets als de kleuters erbij zijn. Hun invloed is heel goed merkbaar en heeft een positief effect op iedereen. Voor ons mag die turnles elke week plaatsvinden. Wij kijken ernaar uit om te kunnen bewegen samen met hen.” Helène: “Ik wil hen met plezier tonen dat wij ook nog kunnen bewegen. Je ziet het in hun oogjes, die blinken en vragen: ‘Zou die mevrouw die bal nog kunnen vangen?’ Natuurlijk kunnen wij dat nog!” Waarom doen jullie mee aan de turnles? André: “Het is nodig dat we in beweging blijven. Ik ga nog alle dagen naar buiten. Al wat we nog kunnen meedoen is goed voor onze gezondheid.” Julia: “We zitten hier veel stil en we worden stilaan een dagje ouder. We kunnen dat beetje oefening zeker gebruiken!”
Resultaat? De ouderen komen (op vraag van de kinesitherapeuten) veel gemakkelijker naar de bewegingsles als er kinderen bij zijn. Dikwijls gaan de mensen van De Strandjutter ook samen met de kinderen naar de afdelingen om de minder mobiele senioren (in hun rolstoel) te halen voor de bewegingsles. Zij brengen de mensen nadien ook terug naar hun afdeling. Ook de kinderen zelf doen dit graag. Zij doen bv. al eens een dansje of brengen een liedje (met Sinterklaas of een verjaardag van één van de bewoners).
keesing adv okra
27-02-2007
12:04
Pagina 1
Gratis Informatie
van Europa’s grootste mobiliteitsspecialist
+
Scootmobielen vanaf €1450,“Pluk de dag, geniet van je leven, leef wat je kan!”
GEZIEN OP TV!
Ambassadrice PractiComfort
Twist
Jive II
Plooibare scootmobiel
Gratis plooibare scootmobiel QuickStep MT bij aankoop van een nieuwe vaste scootmobiel, traplift of instapbad. Deze actie is geldig van 1 t/m 30 april 2007, en is niet cumulatief.
GRATIS
Polka 4
Bel gratis: � 0800-90662
voor meer informatie of een vrijblijvende gratis thuisdemonstratie!
vanaf €2950,-
Veilig de trap op
Nieuw!
Bath-Buddy
Thuisdemonstratie ®
Service bij u thuis
akt het u gemakkelijk!
Ma
www.practicomfort.be
Instapbaden
Gratis informatiepakket JA
stuur mij gratis en vrijblijvend
Plooibare scootmobielen Scootmobielen Traplift recht Traplift bocht Instapbaden Badliften
de kleurenbrochure over:
Naam .....................................................................................................................................................M/V Adres............................................................................................................................................................... Postcode ....................................Woonplaats ............................................................................................. E-mail ............................................................................................................................................................. Telefoon ............................................................................................(voor evt. vragen)
In gefrankeerde envelop naar: PractiComfort, Bredabaan 204/5, 2990 WUUSTWEZEL
OKB 1307
UITJES | In april
Tip van Chris
In april • 21 en 22 april, Antwerpse poppenhuizen- en miniaturenbeurs, een organisatie in samenwerking met Antwerpse Miniatuurstad, Hangar 15, Cockerillkaai, Antwerpen, www.poppenhuizen.be, 03 237 03 29, 0486 84 24 65, 10.00 tot 18.00 uur, 5 euro, gratis parking • 19, 20 en 21 april, Reva, informatieve beurs rond handicap, hulpmiddelen en dienstverlening, Flanders Expo, Maaltekouter 1, Sint-Denijs-Westrem, www.reva.be, www.flexpo.be,
[email protected], 02 463 58 33, 02 463 58 34, 0478 90 81 88, 10.00 tot 18.00 uur, 5 euro. De Thuiszorgwinkel van CM is ook terug te vinden op deze beurs • 10 tot 20 april, 50+ beurs, Antwerp Expo (Bouwcentrum), Jan Van Rijswijcklaan 191, Antwerpen, www.50plusbeurs.be,
[email protected], 053 80 07 00, 053 81 08 78, 10.00 tot 18.00 uur, 6 euro (OKRA-regio Antwerpen staat op deze beurs!) • 22 april, Erfgoeddag Vlaanderen en Brussel, verschillende locaties, www.erfgoeddag.be,
[email protected], 03 224 15 45, gratis • Tot 20 mei, Kijk op Europa. Duitse schilderkunst in de 19de eeuw, Bozar (PSK), Ravensteinstraat 23, Brussel, www.bozar.be,
[email protected], 02 507 84 44, dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur, donderdag tot 21.00 uur, gesloten op maandag, 9 euro, 60+: 7 euro • 22 april, Dag van de Aarde Vlaanderen, diverse locaties in Vlaanderen, www.dagvandeaarde.be,
[email protected], www.bondbeterleefmilieu.be, 02 282 17 46, op de Dag van de Aarde zetten milieu- en natuurverenigingen in Vlaanderen hun deuren open. In tal van Vlaamse gemeenten nodigen ze je uit om kennis te maken met hun activiteiten. • 31 maart tot 19 augustus, Het interessante volk. Van Max Elskamp tot Museum aan de Stroom. 100 jaar dagelijks leven verzameld, Volkskundemuseum, Gildekamersstraat 2-6 (achter het stadhuis), Antwerpen, www.volkskundemuseum.be, 03 220 86 66, 10.00 tot 17.00 uur, gesloten op maandag, 3 euro, 65+: gratis • Tot 26 augustus, 25 jaar verzamelen. De keuze van het Jenevermuseum, Nationaal Jenevermuseum, Witte Nonnenstraat 19, Hasselt, www.jenevermuseum.be,
[email protected], 011 23 98 60, 3,50 euro (borrel inbegrepen)
Meer info?
Lente in Groot-Bijgaarden Liefhebbers van planten en bloembollen kunnen vanaf 13 april hun hartje weer ophalen in het park van het kasteel van Groot-Bijgaarden (14 ha groot!). Natuurlijk vind je er de alom bekende klassieke bolgewassen, naast nieuwe soorten die nog geen naam gekregen hebben. Dit zijn variëteiten waar het publiek exclusief kan mee kennismaken. Onder leiding van specialisten uit de sector werden in het hele park meer dan één miljoen bloembollen met de hand geplant. Tussen de eeuwenoude bomen een zee van blauwe druiven, wilde tulpen en bijzondere bolgewassen… maar ook viooltjes, azalea’s en rododendrons. Een nieuwigheidje op deze vierde editie? Perken geïnspireerd op de vlaggen van Europese landen. Verder vind je er een veelvoud van variëteiten die de namen dragen van Europese steden of gebieden. Ook nieuw is dat er voor de tuinliefhebbers die meerdere keren het park willen bezoeken een Passe Partout geïntroduceerd wordt. 13 april tot 6 mei, Lente in Groot-Bijgaarden, Van Beverenstraat, Groot-Bijgaarden, www.kasteelgrootbijgaarden.be,
[email protected], 02 344 62 73, 0494 47 72 56, dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur, 9 euro, 60+: 7 euro
Win een gratis ticket op blz. 53! OKRA-leden betalen op vertoon van hun lidkaart en de bon blz. 53 slechts 6 euro!
Bel of mail naar Chris Van Riet 02 246 44 37,
[email protected]
Bron: Productdatabank Toerisme Vlaanderen d.d. 20 februari 2007, onder voorbehoud van wijzigingen
45
UIT | Bloeiend Hageland
| Tekst Chris Van Riet | Foto’s Chris Van Riet en Toerisme Vlaams-Brabant |
Zeggen de namen Hoksem, Outgaarden, Ezemaal, Walsbets… jou niets? Hoog tijd om je aardrijkskunde wat op te frissen. We duiken deze maand het Hageland in en ontdekken veel fraais in het zuiden van Vlaams-Brabant.
Bloeiend Hageland De vallei van de Jordaan is de moeite waard.
46
UIT | Bloeiend Hageland
Hen en haan Af en toe stoten we op enkele oeroude meidoornhagen die nog niet door prikkeldraad vervangen werden. Andere weilanden zijn afgezoomd met populieren of knotwilgen. Negen kilometer gaat het zo over een soms drassig, soms goed begaanbaar traject. Het heuvelachtige landschap verveelt nooit. Achter elke bocht wacht een verrassing. Tot in Hoksem volgen we de zuidelijke helling van de Molenbeekvallei. Hier en daar vangen we een glimp op van de Molenbeek, die hier
De watermolen op de Menebeek in Hoksem.
door de vallei meandert. De watermolen op de Menebeek maakt het plaatje compleet. Het wandelgidsje verklapt ons enkele pittige verhaaltjes vermengd met streekgeschiedenis. Jan van Hoxem zag het levenslicht in 1278 en schopte het ver. Hij studeerde rechten aan de universiteit van Orléans en in 1313 werd hij kanunnik van de Sint-Lambertuskathedraal in Luik. Maar Jan zou zijn geboortedorp niet vergeten en op het einde van zijn leven stichtte hij in Hoksem een kapittel van tien kanunniken. De romaanse Sint-Janskerk waar ze de mis konden opdragen, werd enkele keren vergroot. Op het zadeldak prijkt niet alleen een haan maar ook een hen, een unicum onder onze Vlaamse torens. In het gehucht Babelom worden we geïmponeerd door een van de mooiste vierkantshoeven uit de streek, de Carolushoeve. Het poortgebouw met duiventil dateert uit 1760.
Elf duysent maagden Wie in Hoegaarden wil blijven, kan ook daar een verfrissende tocht maken. De dorps- en kapellenwandeling neemt je mee langs de belangrijkste cultuurhistorische bezienswaardigheden. De vele kapelletjes die de gemeente rijk is, liggen op dit pad. Vertrekpunt is de Toontuinen van Hoegaarden aan het Kapittelhuis. Als opwarmertje niet mis! Wie thuis met een onbewerkt lapje grond worstelt, geeft best zijn ogen de kost. Hij of zij keert met bakken inspiratie huiswaarts. Maar eerst die wandeling nog gauw even afmaken. De SintGorgoniuskerk in zuivere roccocostijl is uniek in de streek. Op het Gemeenteplein vind je verder nog het gemeentehuis en een historische waterpomp naast de Vrijheidsboom,
De Ermelindiskapel in Meldert.
Een arrangement voor twee personen winnen in Bed & Breakfast Huilewind te Hoegaarden? Puzzel mee op blz. 50 en waag je kans!
▼
Je kan er niet omheen, om de wereldvermaarde brouwerij in Hoegaarden, maar verder ligt het dorp er nogal vredig bij. Tenzij de Toontuinen hun kleurrijke borders tentoon spreiden. Dan loopt het aantal bezoekers aardig op. Dit provinciestadje heeft nog een derde troef: je kan er ongestoord wandelen en ondertussen genieten van het afwisselende landschap. Toerisme Vlaams-Brabant bundelde vorig jaar twaalf wandelingen in een handige gids. Wij trekken gelaarsd en wel op pad en laten ons verleiden tot de Mene- en Jordaanwandeling. We laten de wagen achter aan de SintErmelindiskerk in Meldert, een landelijk dorpje verscholen in de vallei van de Mene en de Jordaan, twee zijbeken van de Grote Gete. Deze naam zorgt voor hoge verwachtingen bij lui die een halve eeuw in een Scheldedorp wonen. In dit geval blijkt ‘Grote’ slechts bedoeld om het onderscheid te maken met de ‘Kleine’-naamgenoot. De wandeling start via verharde wegen, maar al snel glijden we langs modderige paadjes natuurgebied in. De holle wegen beschutten ons voor de felle windstoten tijdens menig maarts buitje.
47
▼
UIT | Bloeiend Hageland
Maak kans op een van de twintig gratis wandelgidsen Hagelands Haspengouw op blz. 51 een sierlijke eik geplant in 1930. Vooral de smeedijzeren muziekkiosk uit 1898 trekt de aandacht. Ook in het centrum van Hoegaarden ligt geen enkele straat plat. Het zijn echte kuitenbijters. Maar dat maakt het wandelen boeiend. In de Doelstraat staat Pikke Stykès, een beeldje oorspronkelijk aan Tienen geschonken, maar de stad weigerde. Zo kwam het in Hoegaarden terecht. Een imposante hoeve uit de 18de eeuw is zeker de refugie van de elf duysent maegden. In het reliëf boven de toegangspoort vind je een afbeelding van Sint-Ursula. Volgens de legende vluchtte de Britse koningsdochter met 11 000 maagden overzee om aan een gedwongen huwelijk te ontsnappen. Wellicht een interpretatiefoutje van de toenmalige paparazzi!
Bomen van steen Tijdens de aanleg van de hst-lijn Brussel-Keulen stuitten arbeiders op versteende bomen. Deze fossielen zijn overblijfselen van een subtropisch moerasbos dat 54,9 miljoen jaar oud is. Bij de versteende bomen is het hout molecule na molecule vervangen door kiezel. De hele boom is als het ware omgevormd tot een stenen versie van zichzelf, waarbij de interne kenmerken van het hout bewaard zijn gebleven. Naast de versteende cipressen uit het vroegere moerasbos biedt de geosite Goudberg een prachtig overzicht van 55 miljoen jaar evolutie van de ondergrond. Op de Goudberg kan je rustig je schoofzak plunderen en ondertussen genieten van het landschap. Vergeet vooral niet voor je terugkeert een smakelijke Witte van Hoegaarden achterover te slaan. Tenzij je er voluit wil voor gaan: dan kies je voor een Hoegaardse Das of een Verboden Vrucht. Wel tijdig stoppen want die 11 000 maagden zouden je kunnen achternazitten!
Marollenkapel.
Info Toerisme Vlaams-Brabant, Provincieplein 1, 3000 Leuven, 016 26 76 20, fax 016 26 76 76,
[email protected], www.vlaamsbrabant.be/toerisme Bereikbaarheid: Hoegaarden ligt langs de E40 richting Luik, afrit Hoegaarden.
De tuinen achter het Kapittelhuis in Hoegaarden.
48
Foto Tuinen van Hoegaarden
Info Tuinliefhebbers kunnen hun hartje ophalen in De Tuinen van Hoegaarden, Houtmarkt 1, Hoegaarden, 016 76 78 43,
[email protected], elke dag van 10.00 tot 18.00 uur, 5 euro. Check ook www.detuinenvanhoegaarden.be voor extra activiteiten.
Ledenkorting in de tuinen van Hoegaarden? Kijk gauw op blz. 53.
WINNAARS
Oplossing kruiswoord
Trapliften
februari 2007
verander uw huis niet uw leven...
Meer dan drieduizend lezers speelden mee…
Overal in België! Esthetisch & discreet! Eigen fabrikaat!
Wie kan gaan relaxen in De Linde? Madeleine De Keyzer uit Evergem-Ertvelde Wie wint het weekendje Eurovillage in de Ardennen? Margriet Popelier uit Blankenberge
Informatie:
Wie krijgt een waardebon van 125 euro? André Boyen uit Sint-Truiden
0800 94 365 - GRATIS
Wie mag beginnen in De kinderen van de Keizer? Roger Jaecques uit Zande, Mieke Hoornaert uit Kortrijk, Mia Dockx uit Aartselaar, Albert De Jaegher uit Waregem, Frans Debaere uit Beveren-Leie Wie mag zich laten meeslepen door Een halve gele zon? Germaine Van Kaelenberg uit Wichelen, Ghiselle Forcez uit Wielsbeke, R. Vennekens uit Kwaadmechelen, Theo Boonen uit HamontAchel, Trees Vande Casteele uit Sint-Niklaas, Antoine Strynck uit Ingelmunster, Marie-Christine Focquaert uit Landegem, Staf Peerlinck uit Hoogstraten, Alice Bruyndonckx uit Booischot, Georges Van De Vijver uit Beveren Wie kan ideeën opdoen in Huis en thuis? Louis Aerden uit Kasterlee, Karel Driessen uit Hasselt, Marie-Louise Caekebeke uit Dendermonde, Johannes Debusschere uit Ardooie, Liliane Verstrynge uit Dilsen
50
Regionale centra: 02 217 37 84 - 03 239 21 43 011 25 25 43 - 09 216 65 65 050 34 54 50
ThyssenKrupp Monolift nv
Levertijd vanaf 1 week www.monolift.be
Kaleweg 20 - 9030 Gent Fax 09 216 65 75
[email protected]
ThyssenKrupp Monolift
Ja, stuur mij uw GRATIS documentatie
EIG
NAAM
____________________
ADRES
____________________
Voor wie is Geschikt en gebonden? Lea Vanbrabant uit Zulte, Lisette Kelleners uit Dilsen, Annie Verbeiren uit Affligem-Hekelgem, Hilda Vandepitte uit Kortemark, Maria Noelants uit Sint-Antonius-Zoersel Wie kan zich verdiepen in De verloren Bijbel? André Vermeulen uit Letterhoutem, Marc Vanryckegem uit Moorslede, J. Segers uit Alken, Marcel Brisol uit Linkebeek, Herman Van Malderghem uit Gavere Wie komt meer te weten over De Slag om de Ardennen 44/45? Geeraerd-Geens uit Oudenaarde, Marie-Elisabeth Callens uit Dendermonde, Emilia Roger uit Heverlee, J. Joos uit Steenhuffel, Maria Van de Walle uit Bassevelde Wie wint Leven en liefdes van Leopold I? Ady De Coninck uit Antwerpen, Helena Vandecasteele uit Gits, Isa Vermeiren uit Merksem, Gerard De Decker uit Tielrode, Lievina Van Den Berghe uit Deftinge-Lierde Wie krijgt Als de schaduwen langer worden? Honorine Raemdonck uit Waasmunster, Julia Dom uit Zaventem, Jan Cortebeeck uit Breendonk. Proficiat! Oplossing: geborgenheid. Antwoord op de schiftingsvraag: 21 december (2006).
Ook een prachtige prijs winnen? Speel mee op blz. 50!
Met OKRA
naar Lourdes Ook dit jaar trekt OKRA weer naar Lourdes. Met de trefpunten uit de regio’s Oost-Brabant, Brussel en Limburg! We gaan met de trein van 31 mei tot 5 juni. Deelnemen kost 496 euro.
Informatie • Vervoer per autocar naar het vertrekstation in Tourcoing (alleen voor bedevaarders vanuit de organiserende verbonden) • Bij aankomst in Lourdes een avondmaal • Tijdens de treinreis, zowel heen als terug, de kans om drie drankjes naar keuze te gebruiken in het barrijtuig • Tijdens heen- en terugreis een verzorgde koude schotel laatste dag ontbijt in hotel Leden uit de trefpunten Oost-Brabant, Brussel en Limburg die meewillen, bel naar je regiosecretariaat (zie blz. 54). Anderen kunnen terecht op het Algemeen secretariaat bij Jan Vandecasteele, 02 246 44 39,
[email protected]
SPEEL EN WIN | Boeken en weekends!
Boeken en weekends! Vlug… je kruiswoord oplossen, de schiftingsvraag beantwoorden, het strookje invullen en opsturen naar: OKRA-magazine, Kruiswoord april 2007, PB 40, 1031 Brussel, vóór 30 april 2007. Fotokopie nemen of strook-
De schiftingsvraag… eenvoudig op te lossen voor wie OKRAmagazine aandachtig leest! Hoe heet het boek dat Jan De Grauwe schreef over de kartuizers?
je overschrijven mag ook. Uit de juiste inzendingen worden 66 winnaars geloot. De winnaars vinden hun naam in OKRA-magazine juni 2007. Voeg één postzegel van 0,52 euro (een priorzegel dus!) als deelnemingsgeld (niet vastkleven a.u.b.) toe. HORIZONTAAL 1 slang 4 spraakorgaan 7 fiets 10 bedekking 13 soort vlees 15 bejaard 17 vreemde munt 19 kleine baai 21 steenslag 23 naar beneden 25 onderofficier 26 wijde onderrok 29 oude lengtemaat 31 en volgende 33 pers. voornaamwoord 35 het verharen 36 fijn, leuk 37 kilometer 38 boksterm 39 kreet 40 dierengeluid 42 toilet 43 landbouwwerktuig 44 meester 45 Chinese vermicelli 46 en anderen 47 inspecteur 49 oppervlaktemaat 51 onduidelijk 53 niet parkeren 54 trapper 56 jachtexpeditie 58 graafwerktuig 59 uitroep 60 Open Universiteit 61 rijtuig 62 scheepsleuning 66 kletskous 69 boom 71 wijnsoort 72 flater 74 oevergewas 75 uitroep 76 plant 77 voorbij 78 werktuigkundig ingenieur 79 voormiddag 81 u (ouderwets) 82 speelgoed 83 eerste kwartier (afk.) 84 verbrandingsrest 85 kledingstuk 86 stopmechaniek 88 namelijk 90 benedenwindse zijde van een schip 91 per uur 92 gelaagd hout 95 inkomstenbelasting 97 dagtekening 99 leerrede 100 elektromagnetisch stralingsapparaat 103 het voortdurend porren 105 onvoltooid tegenwoordige tijd (afk.) 107 bovenste halswervel 109 te koop aangeboden 110 akelig 111 ongesteld 112 gemiddelde tijd van Greenwich (afk.). VERTICAAL 1 Burgerlijk Wetboek 2 vrouwelijk dier 3 rivier in Italië 4 bevel 5 en omstreken 6 maand 8 voegwoord 9 lofdicht 10 moeilijkheid 11 bloeiwijze 12 poste restante 14 tentoonstelling 15 leer van het licht 16 taaloefening 18 hetzelfde 20 militaire politie 21 waterkering 22 toonbank 23 deel van de Bijbel 24 opponent 27 bijwoord 28 voorzetsel 30 geschikt 32 door bemiddeling van 34 nooit ophoudend 37 benig weefsel 38 deel van het hoofd 41 fotografische term (afk.) 44 onbenullig, dwaas 47 elk 48 per adres 50 rooms-katholiek 51 vanaf 52 uiting van beleefdheid 54 paragraaf 55 dik en zwaar 56 onder (Latijn) 57 schraal 63 in samenwerking met (afk.) 64 neon 65 zeker type onderwijs 67 slee 68 jong dier 70 baardje
50
72 eetgelegenheid 73 los vloerkleed 75 inwendig leeg 78 jong dier 80 zuivelproduct 84 voertuig 85 voermansroep 87 middeleeuwen 89 slimheid 91 familielid 92 millimeter 93 een beetje 94 grote kledingmaat
96 Europeaan 97 deel van een schip 98 aarden vaas 101 vaartuig 102 teken in de dierenriem 103 Greenwichtijd 104 muzieknoot 106 onzes inziens 108 heilige.
2 6 1
3
7 4
9 5
8
Oplossing kruiswoord april 2007 1
2
3
4
5
6
7
8
9
Naam: Straat:
Nr.:
Postcode:
Woonplaats:
Tel.:
E-mailadres:
OKRA-lidnummer: Oplossing schiftingsvraag Hoe heet het boek dat Jan De Grauwe schreef over de kartuizers?
Vergeet niet een postzegel van 0,52 euro toe te voegen!
SPEEL EN WIN weekends! UIT || Boeken Dwalenen door Drenthe Oplossing maart 2007
Sudoku
© DENKSPORT PUZZELBLADEN
Alle cijfers van 1 t/m 9 moeten één keer voorkomen in alle kolommen, in alle rijen en in elk van de negen vierkantjes van 3x3 vakjes.
De prijzenpot… Drie arrangementen in Hoegaerden Toerisme Vlaams-Brabant biedt drie gratis arrangementen aan voor twee personen in Bed & Breakfast Huilewind in Hoegaarden. De winnaars krijgen één overnachting met ontbijt plus een wandelgids waarmee ze de streek kunnen verkennen.
Waardebon van 125 euro…
Tien OKRA-kaartspelen
Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen. Meer info over deze uitstekende vakantiecentra? De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88, receptie@dekinkhoorn. be, www.dekinkhoorn.be
Twee overnachtingen in De Linde in Retie… Een weekend van complete rust in de Antwerpse Kempen. In vakantiecentrum De Linde in Retie. Kamer voor twee personen met ontbijt, in comfortkamers. Twee overnachtingen. Waarde: 137,20 euro. Meer info over dit gezellige vakantiecentrum? De Linde, Kasteelstraat 67, 2470 Retie, 014 38 99 80, fax 014 37 27 72, info.
[email protected], www.de-linde.be
Twee overnachtingen in Eurovillage Ardennes in Herbeumont Een groen, Ardens weekend. In vakantiehuis Eurovillage Ardennes in Herbeumont. Kamer voor twee personen met ontbijt, in comfortkamers. Twee overnachtingen. Waarde: 168 euro. Meer info over dit knusse vakantiecentrum? Les Fourches, 6887 Herbeumont, 061 41 00 30, fax 061 41 22 93,
[email protected], www.eurovillage-ardennes.com
Winnaars februari 2007 zie blz. 49
Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 059 55 27 55, fax 059 55 27 59,
[email protected], www.ravelingen.be Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04,
[email protected], www.olfossedouth.com
Over het speelkaartmuseum gelezen op blz. 40? Ook bij OKRA wordt door duizenden leden met de kaarten gespeeld. Niet voor niets kan je bij je regio OKRA-kaartspelen kopen. We geven aan tien winnaars vast zo’n OKRA-kaartspel.
50 boeken! Tien exemplaren van De waterlelieboom van Elsie Johansson (waarde 22,50 euro) Tien exemplaren van Het psalmenoproer van Maarten ’t Hart (waarde 18,95 euro) Vijf exemplaren van Rusteloos van William Boyd (waarde 19,90 euro) Vijf exemplaren van Normale dagen Van Ester Gerritsen (waarde 18,90 euro)
De Linde De Kinkhoorn
Twintig exemplaren van Hagelands Haspengouw
Ravelingen
51
HOREN, ZIEN EN... SCHRIJVEN | Familie Griet en Wivina... om de beurt...
Familie Waar ik mijn hele leven al bijzonder trots op ben, is mijn grote familie. Ik groeide op in een gezin met twaalf kinderen. Dat is een van mijn meest positieve levenservaringen. Onbewust krijg je heel wat maatschappelijke vaardigheden mee. Je leert samenleven, delen, aanvaarden, waarderen, begrijpen, relativeren, tevreden en geduldig zijn... Niet dat we heilige boontjes waren. Altijd te vinden voor een grap of wat spitsvillerij. Onze ouders konden dat gelukkig meestal verdragen. We palmden het hele huis in. Van buiten naar binnen. Van boven naar onder. Het was ONS huis! Er waren wel bepaalde regels en ongeschreven wetten: beleefd zijn, op je taal letten, mensen groeten op straat. Aan iedereen die het destijds wilde horen, vertelde ik te pas en te onpas hoeveel broers en zussen ik wel had. Zo kreeg ik eens de opmerking: “Uw vader doet zeker niets anders.” Ik bleef het antwoord schuldig. Jaren later kreeg ik dit nog eens te horen. Ik was intussen heel wat mondiger en antwoordde: “Hij ging zelfs niet werken. We leefden van het kindergeld.” Dat was iets waar mijn moeder zich altijd aan ergerde. Als er gezegd of gedacht werd dat je een groot gezin had ‘voor het kindergeld’. Als het huis netjes was, de kinderen proper gewassen, goed gekleed, gevoed en goed opgevoed, dan kon dat maar dankzij het kindergeld. Wie eventjes nuchter nadenkt, weet dat dat niet kan. Kindergeld is een aangename tegemoetkoming, maar dekt de onkosten niet. Hoeveel het kindergeld toen bedroeg, weet ik niet. Wel herinner ik me nog dat er schoolgeld moest betaald worden. We volgden met drie in dezelfde school middelbaar onderwijs. 300 frank per leerling per trimester. Omdat ik de derde was, kreeg ik 10% korting. 270 frank voor mij dus. Ik ben dus voor 30 frank minder goed opgevoed. Ik heb daar nu en dan nog last van! Het was in de jaren ’48-’49. Mijn vader werkte en verzorgde de
tuin. Altijd kwamen plukverse groenten op tafel. Mijn moeder was een handige, verstandige vrouw. Ook economisch wist zij van aanpakken. Zij overlegde, had inzicht en dacht vooruit. Op het einde van de maand kregen we evenveel boterhammen als in het begin. Natuurlijk werd kleding afgedragen. Alleen schoenen niet, want dat was slecht voor de voeten. Maar de zondagse kleding was voor iedereen nieuw. Omdat ik een van de jongsten was, had ik een goedgevulde klerenkast. Intussen zijn we allemaal al lang het huis uit. We hebben elk onze eigen familie. Alles bij elkaar is dat nu een heel grote groep mensen. Met hoeveel we juist zijn? Tweehonderd? Driehonderd? Geen idee. In mei zullen we het weten. Twee van onze vele neven hebben een familiedag op touw gezet. Alles is nog in een beginstadium. Er wordt druk over en weer gemaild en getelefoneerd. Iedereen wordt verwacht. Iedereen aanwezig, dat is een utopie. Sommigen wonen in het buitenland of zijn daar net omwille van de job. Maar we rekenen op veel volk. Op 28 mei zijn we te gast aan het Zilvermeer in Mol. In het Zilverbos zullen lange tafels gedekt staan. Eindelijk komen we dan ook te weten hoe groot onze familie is. Er wordt een stamboom gemaakt. Een stamboom die zo begint: Prosper Amalia Lodewijk Somers, geboren te Mechelen op 8 juni 1894 en Maria Elisabeth Croonen, geboren te Heistop-den-Berg op 23 augustus 1899. Zij huwden op 4 maart 1922 te Heist-op-den-Berg. Dan volgen wij met ons twaalf. Elk met kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen. Dan kunnen we beginnen tellen en weten we wat onze ouders met hun twee teweeg hebben gebracht. Jammer dat ze het zelf niet meer meemaken. Maar ze zullen erbij zijn, dankzij de vele verhalen die we oprakelen. Eén probleem stelt zich. Hoe krijgen we die hele hoop op de foto? Dat lukt alleen als er ergens een brede, hoge trap is waar we met z’n allen op kunnen. Of heeft iemand een (ander) idee? Laat het me gerust weten!
Prosper Amalia Lodewijk Somers, geboren te Mechelen op 8 juni 1894 en Maria Elisabeth Croonen, geboren te Heist-op-den-Berg op 23 augustus 1899. Zij huwden op 4 maart 1922 te Heist-op-den-Berg.
Wivina
52
LEDENVOORDEEL
Ontdek Turnhout
Gratis tickets!
Zin om de parel der Kempen te ontdekken? Win een van de tien gratis tickets en bezoek de prachtige stadsmusea van Turnhout. Je kaartje is geldig voor het geschiedkundig en oudheidkundig Taxandriamuseum, het Begijnhofmuseum en het Nationaal Museum van de Speelkaart. Stuur vóór 30 april 2007 onderstaande bon naar OKRA-magazine, Turnhout, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met vermelding Turnhout. Nationaal Museum van de Speelkaart, Druivenstraat 18, 014 41 56 21,
[email protected] | Begijnhofmuseum, Begijnhof 56, 014 42 12 48,
[email protected] | Taxandriamuseum, Begijnenstraat 28, 014 43 63 35,
[email protected] | Alle musea zijn open van dinsdag tot zaterdag van 14.00 tot 17.00 uur, zondag van 11.00 tot 17.00 uur.
Stuur vóór 30 april 2007 onderstaande bon naar OKRAmagazine, Kasteel, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met vermelding Kasteel. Lente in Groot-Bijgaarden, Van Beverenstraat, Groot-Bijgaarden, www.kasteelgrootbijgaarden.be, info@kasteelgrootbijgaarden. be, 02 344 62 73, 0494 47 72 56, dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur, 9 euro, 60+: 7 euro Naam en voornaam: Straat en nr.:
Naam en voornaam:
Postcode:
Straat en nr.: Postcode:
Ook in Groot-Bijgaarden komen plantenliefhebbers aan hun trekken. Het kasteel van Groot-Bijgaarden stelt zijn tuinen open van 13 april tot 6 mei. Stuur de bon in en maak kans op een van de tien gratis tickets.
Woonplaats:
Woonplaats:
Tel.: E-mail:
Tel.: E-mail:
Kasteel van Groot-Bijgaarden
Tuinen van Hoegaarden Tuinliefhebbers kunnen hier hun hartje ophalen vanaf april. Dit is ook het vertrekpunt van heel wat wandelingen door het Hageland. Op vertoon van deze bon en jouw ledenkaart, krijg je 1 euro korting op de toegangsprijs.
Met korting naar het kasteel van Groot-Bijgaarden tussen 13 april en 6 mei. Je kan er genieten van prachtige tuinen. Op vertoon van deze bon en jouw ledenkaart, krijg je 1 euro korting op de toegangsprijs voor senioren. OKRAleden betalen dus 6 in plaats van 7 euro. Niet cumuleerbaar met andere kortingen. Lente in Groot-Bijgaarden, Van Beverenstraat, Groot-Bijgaarden, www.kasteelgrootbijgaarden.be, info@kasteelgrootbijgaarden. be, 02 344 62 73, 0494 47 72 56, dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur, 9 euro, 60+: 7 euro
De Tuinen van Hoegaarden, Houtmarkt 1, Hoegaarden, 016 76 78 43,
[email protected], elke dag van 10.00 tot 18.00 uur, 5 euro. Check ook www.detuinenvanhoegaarden.be voor extra activiteiten.
Naam en voornaam:
Naam en voornaam:
E-mail:
Straat en nr.: Postcode:
Woonplaats:
Tel.:
Straat en nr.: Postcode:
Woonplaats:
Tel.: E-mail:
53
Postadres PB 40, 1031 Brussel Redactie Lieve Demeester, Veerle Van den Broeck, Chris Van Riet Verantw. uitgever Jul Geeroms Leo Dartelaan 15, 3001 Leuven Vormgeving gevaert graphics nv Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto Langestraat 170, 1150 Brussel 02 779 00 00 fax 02 779 16 16
[email protected] Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Het meinummer 2007 verschijnt uiterlijk op 25 april 2007.
OKRA-Limburg vzw Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt 011 26 59 30 fax 011 26 59 50
[email protected] www.okra.be/limburg
Brugge Oude Burg 19, 8000 Brugge 050 44 03 81 fax 050 44 03 90
[email protected] www.okra.be/brugge
Mechelen vzw Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen 015 40 57 45
[email protected] www.okra.be/mechelen
Brussel Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel 02 555 08 30 fax 02 555 08 39
[email protected] www.okra.be/brussel Ieper Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 40 fax 056 26 63 06
[email protected] www.okra.be/ieper Kempen Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout 014 40 33 50 fax 014 40 33 52
[email protected] www.okra.be/kempen Kortrijk Wijngaardstraat 48, 8500 Kortrijk 056 23 37 43 fax 056 23 37 04
[email protected] www.okra.be/kortrijk
kristelijk r es
Bezoekadres Haachtsesteenweg 579 1031 Brussel 02 246 44 33 fax 02 246 44 42
[email protected]
Antwerpen Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen 03 220 12 80 fax 03 220 17 68
[email protected] www.okra.be/antwerpen
c pe
Algemeen secretariaat www.okra.be,
[email protected] www.okrasport.be 02 246 44 41
02 246 44 39
02 246 39 44
02 246 44 33
02 02 02 02
02 246 44 47
02 246 44 39
Oplage: 182 320 exemplaren.
54
MIDDEN-VLAANDEREN www.okra.be/middenvlaanderen Peperstraat 6, 9000 Gent 09 224 77 28 Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16
[email protected] Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99
[email protected] Gent Peperstraat 6, 9000 Gent 09 224 77 28 fax 09 224 79 04
[email protected] Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94
[email protected]
Oost-Brabant Platte Lostraat 541, 3010 Leuven 016 35 96 94 fax 016 35 95 55
[email protected] www.okra.be/oostbrabant Oostende Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 90 fax 059 55 26 12
[email protected] www.okra.be/oostende Roeselare Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 26 53 07 fax 051 22 59 80
[email protected] www.okra.be/roeselare Tielt Oude Stationsstraat 12, 8700 Tielt 051 42 38 08 fax 051 40 89 79
[email protected] www.okra.be/tielt WAAS EN DENDER Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75
[email protected] Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17
[email protected]
tvol actie f
n pe
OKRA-magazine, trefpunt 55+ OKRA-lid worden? Voor slechts 15 euro voor een heel jaar! Tien nummers van OKRA-magazine inbegrepen! Meer info: 02 246 44 37
OKRA-regio’s
02 246 44 47
o
Colofon
246 246 246 246
44 44 42 42
36 35 09 07
OKRA-CMPensioendienst: 02 246 44 31 02 246 44 45 Studiedienst: 02 246 44 40 02 246 39 45 Communicatie: 02 246 44 37 02 246 44 33 Websites: 02 246 44 44
WONINGVERZEKERING
Uw droom verzekerd
Ligt uw tuin u na aan het hart? In al deze gevallen komt de optie Tuin van de DVVwoningverzekering heel goed van pas want ze vergoedt de schade die u lijdt of die een derde lijdt door uw toedoen.
Reken het maar eens uit (of doe het juist niet), in uw tuin zit vaak heel veel werk en meestal dus ook veel geld. En iets waar we veel geld en energie hebben ingestoken, beschermen we graag. Om u die mogelijkheid te geven, heeft DVV haar woningverzekering uitgebreid met de optie Tuin.
De optie Tuin beschermt ook nog in andere gevallen. Zo zijn ook uw tuinhuisje, speeltuigen voor uw kleinkinderen en uw zwembad verzekerd. En als u de waarborg Diefstal hebt, geldt de optie Tuin ook voor alles wat uit uw tuin gestolen wordt. Bv. als uw grasmaaier wordt gestolen uit uw tuinhuisje of als er duur gereedschap verdwijnt uit uw berghok.
Wat doet de optie Tuin?
Niet duur
U hebt net uw tuin heraangelegd als een storm lelijk huishoudt. Van de jonge plantjes blijft niks meer over.
Voor wie al een woningverzekering heeft bij DVV, is de berekening vrij simpel: voor 10% bijpremie van de premie van uw woningverzekering is uw tuin perfect verzekerd. Hebt u geen woningverzekering bij DVV, ga dan eens langs in het DVVkantoor in uw buurt en laat vrijblijvend een offerte opmaken.
Hagelstenen zo groot als een kippenei, daar kan zelfs het stevige hout van uw pergola niet tegenop. De schade loopt dan ook hoog op. Na een hevige storm blijken uw tuinmeubels zwaar beschadigd. Niet leuk, zeker vermits ze nog maar 1 zomer oud waren. Uw mazouttank, die in uw tuin in de grond zit, lekt en dat goedje komt in de grond terecht.
Duurzaam bekeken, beter verzekerd
Weet u niet waar het dichtstbijzijnde DVV-kantoor zich bevindt? Bel dan gratis naar 0800-24 404 of surf naar www.dvv.be.
DVV is een merk-en handelsnaam van DIB n.v., verzekeringsonderneming toegelaten onder codenummer 0037, RPR Brussel 0405.764.064 - V. U. Guy Roelandt, Livingstonelaan 6, 1000 Brussel
Er zitten vaak uren werk in, soms ook een serieus kapitaal en sowieso heel wat energie. We zouden het over uw huis kunnen hebben, maar we bedoelen wel degelijk uw tuin. Moeten we die dan niet verzekeren?
Bij SKM begint de lente vroeger KOM VANAF NU DE MOOISTE LENTE- EN ZOMERKLEDING PASSEN
5 EURO REISVERGOEDING - BIJ AANKOOP VAN 125 EURO (DIRECT VERREKEND AAN DE KASSA) 10 EURO REISVERGOEDING OF ÉÉN FLES CHAMPAGNE - BIJ AANKOOP VAN 250 EURO
MEESTER-KLEERMAKER SINDS 1870 Alle dagen open van 9u30 tot 18u - Zon en feestdagen gesloten - 4.500 m2 winkelruimte - Gezellig restaurant - Parking voor 300 wagens - Winkel toegankelijk voor rolstoelgebruikers - Rolstoelen ter beschikking - Lift - Airco - Kinderafdeling met speelruimte - Autobus lijn 50.0 aan de Rooseveltplaats te Antwerpen en station Mechelen tot aan de halte ‘Leugstraat’/SKM - www.skm.be
A12 • BOOMSESTEENWEG 35 • 2630 AARTSELAAR • 03 887 38 41