magazine Islam is als water Gratis tickets blz februari 2009

magazine februari 2009

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 42 nr. 1

‘Islam is als water’ blz. 26

Gratis tickets www.okra.be www.okrasport.be Afgiftekantoor 3200 Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - 3200 Aarschot 1 - BC 1145

Kilootje minder

V.U. : Bert peirsegaele, Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel

Je coach voor een ﬁtter leven

Wil jij ook een kilootje minder wegen, evenwichtiger eten of meer bewegen? Kilootje minder helpt je om er werk van te maken! Annick Segal en Christer Elfving geven alvast het goede voorbeeld. Doe je mee? Surf naar www.kilootjeminder.be en registreer je!

VOORWOORD

Mengeling “Oef! Terug naar het normale leven. De eindejaarstijd is zinvol en gezellig maar de drukte kan ik missen als kiespijn. Het was mijn beurt om onze twintigkoppige clan te ontvangen. De oudste gast wordt dit jaar 97, het jongste kleinkind blies net twee kaarsjes uit. Een neef van 28 stuurde een paar dagen na ons Nieuwjaarsgala - zegt manlief met een knipoog - een lange mail. Hij begon met een klassiek dankjewel en ging daarna in op iets dat ik niet zo meteen verwachtte. Hoe hij genoot van de babbel met onze ouwe opa. Hoeveel hij leerde over de zorgen en vragen maar ook over het plezier van die hoogbejaarde man. En hoe jammer het is dat jongelui als hij nog nauwelijks de kans krijgen of nemen om daar eens echt naar te luisteren. Evengoed, ging hij verder, was het boeiend om met tante Saar de oorlog in Gaza aan te kaarten. Haar mening over Hamas bleek veel genuanceerder dan de zijne. ‘Zo leer ik die babyboomers ook wat beter kennen!’ besloot Roeland. En Fenna op het potje helpen, vond Roeland een prima leermoment. Zeker omdat haar papa die uit Peru komt, vond dat Vlaamse mama Ellen het potjesgebeuren veel te verbeten aanpakte. Vooral de laatste zin van de mail van mijn neef zet me aan het denken: ‘Contacten tussen verschillende generaties en tussen mensen met verschillende meningen, zorgen voor meer begrip. Jammer dat ik bijna alleen met leeftijdgenoten optrek. En dan nog via mijn laptop. En gelukkig dat ik in een familie mag thuiskomen waar de traditie van ‘live samen vieren’ een erezaak is.’ De last en de drukte neem ik er voortaan met veel plezier bij.” Een mooi verhaal van Mimi. Het sluit perfect aan bij wat ik onlangs een prof hoorde uitleggen. Dat het dringend nodig is dat verschillende generaties, verschillende groepen elkaar weer meer ontmoeten. Onder andere om de solidariteit te bevorderen. Een van de dragende principes van onze sociale zekerheid. Solidariteit tussen oud en jong, ziek en gezond, werkend en niet (meer) werkend… Een hartelijke solidariteit bloeit door het luisteren naar en verwoorden van ideeën en vragen. Maar er is meer. Ontmoeting werkt begrip in de hand. En dat maakt het leven goed en aangenaam. Je zal dit jaar in je trefpunt zeker die verscheidenheid smaken. Ons jaarthema ‘Samen het leven kleuren’ biedt haar op een schoteltje aan. Ook je magazine zit op die golflengte. Ik geef één voorbeeld: in de nieuwe rubriek Over wat telt laten we de meest diverse mensen aan het woord, lang en breed. Vier bladzijden geven je een diepe inkijk in hun leven. Op blz. 29 proef je er meteen van. Ik ben blij met de mengeling waarin ik vandaag mag leven. Ze smaakt naar de bonte snoepjesmengeling waar je niet af kan blijven. Omdat je dat ene snoepje, met wellicht weer een andere vulling, in weer een anders gekleurd papiertje, met weer een nieuwe vorm per se nog wil proeven. Lieve Demeester

3

ITEM

Banken met het water 22 aan de lippen De financiële crisis sloeg hard toe in het najaar. Banken gingen bijna kopje onder, aandeelhouders verloren flink wat kapitaal en bedrijven zagen zich genoodzaakt fors te besparen. We vroegen Francine Swiggers van Groep Arco naar het hoe en waarom.

Een leven vol leven 29 Zelf nog aan de slag zijn en zorgen voor je moeder én je kleinkinderen. Vijftigers in de sandwichgeneratie. Hoe je deze taken combineert en nog ruimte voor jezelf overhoudt, vertelt Annemie Vercruysse.

Creatief met snoeihout 36 Snoeihout hoef je lang niet allemaal onmiddellijk naar het containerpark te brengen. Originele ornamenten, geweven afsluitingen en snipperpaden bieden mooie en nuttige oplossingen.

inhoud

36

februari 2009 OKRA-magazine

Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37, [email protected].

4 OKRA februari 2009

29

7

46

40

6

STANDPUNT Een sociaal beleid?

7

GEZONDHEID Een gezond lichaam in een gezond huis

10 PRIKKERTJES

38 BOEKEN Bekend en onbekend

40 TENTOONSTELLING Een museum vol gedachten

43 OKRA-SPORT ‘Lopen houdt me jong’

12 OKRA-ZINGEVING Voor bevrijding en recht

44 GEDICHT Nieuw leven

14 INFO Energie sparen, je wint altijd

16 DE KEUZE VAN DEKEYSER Schoorvoetend uit Irak

45 UITJES 46 UIT Van marionet tot kasteelheer

18 VRAAG EN AANBOD

49 62 WINNAARS!

20 OP STAP MET…

50 SPEEL EN WIN

Dag Jan!

22 ACTUEEL

52 HOREN, ZIEN EN… SCHRIJVEN Goeiedag!

Banken met het water aan de lippen

24 SAMEN HET LEVEN KLEUREN

53 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD!

Een dag vol verscheidenheid

26 OVER DE GRENZEN HEEN Meer gemeen dan je denkt

29 OVER WAT TELT Een leven vol leven

33 MENU ‘Bonen, vlees en look’

36 GROEN Creatief met snoeihout

In je volgende OKRA-magazine Op stap in Rotterdam…

STANDPUNT

Stel: je werd het eerste weekend van dit jaar vanuit een andere planeet gedropt in de Brugse Steenstraat. Als men je had verteld dat de massa die daar rondliep, leefde in een land in crisis, zou je het niet geloven.

Een sociaal beleid? Kuieren, kletsen, koffie drinken en vooral veel kopen.

haar volle aandacht geeft aan het welvaartsvast

Er werden uitgestelde aankopen gedaan en er werd

maken van alle sociale uitkeringen, het scheppen van

gekocht in het vooruitzicht van een frisse lente en

arbeidsplaatsen via doordachte investeringsmaatre-

een lange, hete zomer. Solden. Gemanierd de ver-

gelen en het doorhakken van knopen in het asielbe-

minderde koopkracht te lijf gaan.

leid.

Dat het land gebukt gaat onder een zware economi-

OKRA blijft dus het sociale beleid op de voet volgen.

sche crisis, het rechterlijke apparaat blijft blunderen,

De woorden van Jan Renders, voorzitter van het

het wantrouwen in de politiek groot is en de werk-

ACW, zijn dan ook erg betekenisvol voor ons. Hij zei:

loosheid alom toeslaat, wordt even vergeten. Hopelijk

“Het is ongetwijfeld zo dat de linkervleugel van de

is dit geen voorbode van totale onverschilligheid.

christen-democratie in deze regering fysiek minder aanwezig is. Als dat gecompenseerd wordt door een

En toch is er een nieuwe regering, Van Rompuy I ging

sociaal beleid, zal u ons niet horen klagen. Wij zullen

rond de jaarwisseling van start. Of de nieuwe rege-

de zaken kritisch opvolgen.”

ring aanleiding is tot voorzichtig optimisme of nuchtere realiteitszin zullen we beoordelen aan het einde

Zullen we de nieuwe regering gelukwensen? Waarom

van de rit in 2011.

niet? En zullen we ook Veerle Heeren, de nieuwe

Nu al is duidelijk dat de nieuwe regering een nieuwe

minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

ploeg is met het programma van de vorige regering.

gelukwensen? Zeker! We hopen dat zij als derde

Dus moeten en kunnen we vandaag dezelfde aan-

minister in pakweg vijf jaar op dit belangrijke

dachtspunten en prioriteiten herhalen die we destijds

Vlaamse departement voortzet wat haar voorgan-

aan Leterme I voorlegden. Uiteraard met een kleine

gers Inge Vervotte en Steven Vanackere niet hebben

nuance, de tijden zijn immers veranderd. Voor ieder-

kunnen afmaken.

een? Wellicht wel, maar zeker niet voor iedereen in dezelfde mate.

Jan Vandecasteele Algemeen secretaris

Gedupeerde grote beleggers kunnen de risico’s van hun dure hobby inschatten. Wie moet leven van een klein pensioen, een ziekte- of werkloosheidsuitkering, heeft weinig in te schatten. Ook een asielzoeker die al maanden vergeefs wacht op een verblijfsvergunning heeft weinig te berekenen. Deze mensen kunnen enkel hopen dat de regering


Wie moet leven van een klein pensioen, een ziekte- of werkloosheidsuitkering, kan enkel hopen dat de regering alle sociale uitkeringen welvaartsvast maakt en arbeidsplaatsen schept via doordachte investeringsmaatregelen.

GEZONDHEID

Gemiddeld brengen we zeventig procent van onze tijd in de eigen woning door. Daarom is een gezonde woning ook heel belangrijk voor onze gezondheid. Cruciaal hierbij is de luchtkwaliteit. We zijn er ons vaak niet van bewust maar vaak is de lucht binnenshuis meer vervuild dan buiten.

Een gezond lichaam in een gezond huis Een ongezonde woning blijkt een belangrijke oor-

kerverwekkende stoffen in je woning. De giftige

zaak bij het ontstaan en verergeren van allerlei

rook komt ook in de longen van medebewoners

ziektes en ongemakken zoals allergieën, astma en

terecht. Daarom doe je er goed aan niet te roken in

problemen met de luchtwegen, irritaties aan neus,

je woning, zeker niet in het bijzijn van kinderen.

keel en ogen, duizeligheid en misselijkheid, hoofd-

Houd zeker de slaapkamers steeds rookvrij. Als je

pijn, vermoeidheid en zelfs kanker. Daarom is het

toch rookt in huis, zorg er dan voor dat je een raam

erg belangrijk oog te hebben voor de luchtkwaliteit

openzet om de schadelijke lucht af te voeren.

in je woning. Enkele eenvoudige ingrepen kunnen veel leed voorkomen.

Tabak

Vluchtige stoffen Sommige vluchtige organische stoffen dragen ook bij tot een ongezonde luchtkwaliteit. Ze zijn vaak

De luchtkwaliteit in je woning is afhankelijk van

schadelijk voor de gezondheid en kunnen zelfs

een aantal factoren. Die hebben in de eerste plaats

kanker veroorzaken. Het gaat om gassen die vrij-

te maken met de ventilatie. Die zorgt ervoor dat

komen bij dagelijkse activiteiten als koken en

schadelijke stoffen worden afgevoerd en verse

poetsen of bouwen renovatiewerkzaamheden als

lucht wordt aangevoerd. Ook je woning zelf kan

verven, behangen en isoleren. Meestal bestaan er

voor vervuiling zorgen. Allerlei bouwmaterialen,

alternatieven voor deze schadelijke stoffen. Als je

meubels, producten en zelfs de ondergrond kun-

verft, kies je bijvoorbeeld het best voor verf met

nen schadelijke stoffen uitstoten. Uiteraard hangt

een laag gehalte aan vluchtige organische stoffen.

de kwaliteit van de binnenlucht ook af van de

Producten op basis van water genieten de voor-

levensstijl van de bewoners. Zo zal het je wellicht

keur. Sommige materialen en houtsoorten zoals

niet verbazen dat tabaksrook de grootste vervuiler

MDF, spaanplaten en laminaat bevatten een hoog

is in huis. Door binnen te roken, verspreid je kan-

gehalte aan formaldehydegassen. Informeer je en

7

GEZONDHEID

kunnen bij verbranding schadelijke gassen opleveren. Trouwens, ook rook van kaarsen en wierook is ongezond. Gebruik je ze toch, verlucht de ruimte dan extra.

Radon Het radioactieve gas radon is van nature aanwezig in de ondergrond. In sommige streken komt het gas vaker voor. Zo is de radioactiviteit in de bodem van de Ardennen, de Condroz en de streek tussen Samber en Maas bijna dubbel zo groot als in Vlaanderen. Radon dat vrijkomt uit de bodem, verdwijnt in de atmosfeer. Soms kan het gas zich ook ophopen in woningen omdat huizen vandaag beter geïsoleerd worden. Radon krijgt Slaapkamers verlucht je het best door korte tijd het raam helemaal open te zetten.

dan niet de kans te ontsnappen. Zo worden soms gevaarlijke concentraties bereikt. Om dit te vermijden, doe je er goed aan openingen rond leidingen in de vloer op het gelijkvloers volledig dicht

kies voor materialen met een lage dosis aan for-

te maken. Maak ook kieren dicht. Zorg ervoor dat

maldehyde. Gebruik je toch materialen die schade-

er voldoende ventilatie en verluchting is in je kel-

lijke dampen veroorzaken, zorg dan voor een

der en kruipkelder.

goede verluchting.

Vocht

Verbranding

Wanneer mensen, dieren en planten ademen, pro-

Een goede verwarming heeft zuurstof nodig. Zorg

duceren ze vocht. Ook bij allerlei activiteiten als

dus voor de toevoer van verse lucht in je woning.

koken, douchen, afwassen, schoonmaken en het

Vooral bij gaskachels en geisers is extra verluchten

drogen van de was komt vocht vrij. Op zich is dat

aangewezen. Voer de rookgassen af via een goed

niet giftig maar te veel vocht in huis kan toch

trekkende en regelmatig onderhouden schoor-

gezondheidsproblemen veroorzaken. Vocht slaat

steen. Er bestaan trouwens ook ‘gesloten’ ketels.

immers neer op koude plekken en daar kunnen

Die zuigen rechtstreeks buitenlucht aan en blazen

schimmels groeien. Hoge luchtvochtigheid zorgt er

de rookgassen terug uit.

bovendien voor dat microben makkelijker ver-

Beschikt een kachel of een geiser over te weinig

spreid worden en verlaagt het warmtecomfort.

zuurstof, ontstaat er een onvolledige verbranding

Om een te hoge luchtvochtigheid te vermijden,

en komt er koolstofmonoxide (CO) vrij. Dit gas kan

gebruik je het best altijd de afzuigkap bij het koken

je niet zien of ruiken maar het is levensgevaarlijk.

en zet je na het douchen een raam open. Maak

Laat verbrandingstoestellen regelmatig nakijken

tegels en wanden van de douche droog en houd de

op veiligheid door een erkend bedrijf. Verwarm je met een houtkachel,

gebruik

dan

onbehandeld en droog hout. Sommige materialen zoals plastics en behandeld hout


Vaak is de lucht binnenshuis meer vervuild dan buitenshuis.

badkamerdeur gesloten. Zo verspreidt het vocht zich niet doorheen de woning. Laat je woning goed en gelijkmatig verwarmen en zorg ervoor dat ze ’s nachts niet te veel afkoelt.

PUBLIREPORTAGE

Rug in de prak, stekende schouders, knieën in puin… Maken uw gewrichten u het leven zuur?

Doe wat!

Wist u dat bijna één op de twee mensen na hun 45e last krijgen van gewrichtsproblemen die in de loop der jaren kunnen verergeren? De heupen, de rug, de schouders, de handen… iedere dagelijkse beweging, zelfs de meest simpele, kan pijnlijk worden.

Vocht kan zich dan niet naar één plek verspreiden en daar condenseren. Houd de deuren van de keuken en de badkamer gesloten als je er bezig bent. Zet nooit de binnendeuren van vochtige ruimtes open om ze te verluchten, gebruik daarvoor de ramen of ventilatieroosters. En droog de was buiten. Lukt dat niet, hang hem dan te drogen in een geventileerde ruimte.

Ventileren en verluchten Essentieel voor een goede luchtkwaliteit in huis is een goede ventilatie. Omdat woningen vandaag steeds beter geïsoleerd worden, kan verse lucht niet langer binnendringen via spleten en kieren. Om te voorkomen dat de kwaliteit van de lucht daalt, moet je daarom voortdurend zelf ventileren en verluchten. Een goede verluchting en ventilatie zorgen voor aanvoer van zuurstof, afvoer van schadelijke stoffen, vocht, warmte, micro-organismen en geurtjes. In ruimten waar altijd iemand aanwezig is of waar

Kalmerende, beschermende eigenschappen Hebt u alles al geprobeerd om de pijn te verlichten en zonder veel resultaat? Wist u dat dit soort aandoeningen bij de bewoners van Noord-Europa niet voorkomt? Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat de consumptie van vette vis een zeer weldadig eﬀect heeft op de gewrichten. Dit is te danken aan de hoge concentratie natuurlijke bestanddelen met kalmerende en beschermende eigenschappen voor het kraakbeen.

een constante vochtproductie is, moet je zorgen

Met Phytalgic voelt u zich in 3 weken beter!

voor permanente ventilatie. Dat kan door een

Op basis van deze onderzoeken heeft het researchcentrum van Phythea Phytalgic samengesteld, een product met natuurlijke bestanddelen ter versoepeling van verouderende gewrichten. Dit supplement bevat dus een groot percentage wilde visolie dat samen met zink en brandnetel zowel een kalmerend als een beschermende werking heeft. De verbetering is over het algemeen merkbaar na 3 weken gebruik van 3 capsules per dag. Vanwege de perfecte verdraagbaarheid kunt u Phytalgic bij ernstige gewrichtsproblemen gedurende een lange periode gebruiken. Wanneer u 3 capsules per dag inneemt, zult u na een gebruik van ca. 3 weken de eerste effecten bemerken.

klepraampje te openen of ventilatieroosters aan te brengen. Om tocht tegen te gaan, kan je het best hoog ventileren. Uitklapraampjes en ventilatieroosters op een hoogte van 1,8 m zijn daarvoor het meest geschikt. Het is belangrijk om meerdere raampjes en roosters tegenover elkaar te gebruiken. In kamers waar niet voortdurend iemand aanwezig is zoals slaapkamers, volstaat het gedurende korte tijd te luchten. Dat kan door gedurende tien à vijftien minuten het raam helemaal open te zetten. Dan is de meeste binnenlucht al vervangen door buitenlucht. Langer luchten verhoogt niet de frisheid, wel het energieverbruik. Verlucht je woning extra bij vochtproblemen, tijdens het koken of bij het branden van kaarsen. Als er meerdere personen aanwezig zijn, is extra ventilatie eveneens noodzakelijk.

Onze mening: een uitstekend product dat de beloften waar maakt: gewrichten die geleidelijk aan soepeler worden, blijvende verlichting, een levenscomfort hervonden in slechts enkele weken tijd!

Tekst Nele Joostens Foto Cois Van Roosendael

Phytalgic van Phythea - Te koop bij uw apotheek CNK: 2399-202 en NUT/PL-code: 968/1 Ongeveer 16,80€ per doos

9

PRIKKERTJES

■

Iederéén kan lezen

Ook als je ogen niet goed meer meewillen of als het moeilijk wordt om een boek vast te houden. Elk rusthuis, kortverblijfcentrum, dagverzorgingscentrum en lokaal dienstencentrum ontvangt op initiatief van minister van Cultuur Bert Anciaux een Daisy-speler. Met zo’n Daisy-speler kan je eindeloos boeken beluisteren, Daisy-luisterboeken. Ook een groot aantal openbare bibliotheken heeft een Daisy-collectie en -speler in huis. Luisterpunt beschikt op dit moment over 14 000 Daisy-boeken. In alle soorten en genres. Daisy? Een luisterboek wordt in een studio voorgelezen en op cd-rom gezet in het Daisy-formaat (Daisy = Digital Accessible Information System). Het grote voordeel daarvan is dat je zo’n ‘boek’ kan hanteren System als een gewoon boek. Je kan in één ruk door lezen maar je kan ook door het boek bladeren, van zin naar zin, bladzijde naar bladzijde en van hoofdstuk naar hoofdstuk. Voor iedereen die werkt rond lezen en boeken in lokale dienstencentra, rusthuizen en verzorgingscentra organiseert Luisterpunt workshops. Info 070 246 070 - www.luisterpuntbibliotheek.be. Lidmaatschap van de bibliotheek, boeken uitlenen en verzenden zijn gratis voor personen met een leesbeperking.

■

Naar het buitenland?

Ga je binnenkort op vakantie naar het buitenland? Vergeet dan zeker niet je World Assistance Card (WAC) met een klever van je ziekenfonds mee te nemen. Op de kaart staat het telefoonnummer van de alarmcentrale EuroCross waarop ze dag en nacht te bereiken is. Ben je aangesloten bij een Belgisch ziekenfonds, kan je immers rekenen op medische bijstand in het buitenland. Word je opgenomen in het ziekenhuis of heb je zware medische kosten, neem dan onmiddellijk contact op met EuroCross. Via deze alarmcentrale kan je vanuit je vakantieland steeds alle vereiste documenten aanvragen op het moment dat je ze nodig hebt. Reis je naar het Verenigd Koninkrijk, neem je het best je Europese ziekteverzekeringskaart (EZKV) zelf mee. Als je op voorhand weet dat je in het buitenland medische verzorging nodig hebt, neem dan minstens een maand voor afreis contact op met EuroCross. Zo kunnen ze het nodige regelen voor jou. Info Je WAC en de EZVK zijn te verkrijgen bij je ziekenfonds. De WAC kan je ook downloaden via de site van je ziekenfonds. Ben je lid van de socialistische ziekenfondsen, volstaat je Pluspas. Ook hierop staat het nummer van


EuroCross vermeld.

Wet van 8/12/1992:de informatie die u aan ons doorgeeft, kan doorgegeven worden aan derden door onze geautomatiseerde handelingen. U heeft een recht op inzage, verbetering of schrapping, ons per post mee te delen. Binnen 7 werkdagen, te rekenen van de dag die volgt op die van de ondertekening van dit contract, heeft de consument het recht om zonder kosten van zijn aankoop af te zien, op voorwaarde dat hij de verkoper hiervan bij een ter post aangetekende brief op de hoogte brengt. Elk beding waarbij de consument aan dit recht zou verzaken, is nietig. Wat betreft het in acht nemen van de termijn, is het voldoende dat de kennisgeving verstuurd wordt voor het verstrijken van deze termijn. Bedrijfsnummer BE 0424.889.197. Terugzending voldoende gefrankeerd. Portokosten niet terugbetaald. Levering binnen de 2 weken tot uitputting van voorraad.

ADVERTENTIE

Dit krachtige anti-veroudering bestandsmiddel kan u beschermen tegen artritis!

Help infecties bestrijden met dit natuurlijke antibioticum.

Wanneer u beter vermijdt om geroosterd brood te eten!

Ontdek wat u moet Eten om Ernstige Problemen te vermijden en Gezond te blijven !

Het befaamde Engelse boek “Eat & Heal” brengt in zijn recente Nederlandse vertaling onder de titel

“Gezond eten en Gezond blijven”

honderden gezondheidstips op basis van de voedingsmiddelen die we dagelijks gebruiken. Hieronder alvast een voorproefje :

� � �

� � �

�

�

� � �

�

�

�

�

Bananen kunnen helpen om een chronische hoest te kalmeren. Aardbeien zijn goed om stress en angstgevoelens te bestrijden. Noten kunnen helpen om het bloed vloeibaarder te maken en vermijden klontervorming. 12 voedingsmiddelen om uw concentratie en geheugen te verbeteren. Hoe afslanken ? Twee belangrijke regels die u moet volgen ! 4 voedingsmiddelen die cholesterolverlagend kunnen werken en uw aders soepel houden. Hoe uw lichaam ontgiften en zijn weerstand opbouwen tegen allerlei ziekten. Dit moet u gedurende 4 weken doen om uw hart-en bloedvaten te helpen bij het natuurlijk verwijderen van afvalstoffen. Pijnlijke gewrichten en rugpijn, tips voor verlichting en herstel. Hypertensie of verhoogde bloeddruk onder controle houden. Een voedingsmiddel om uw metabolisme te reguleren. Helpt ook bij buikloop en verstopping. Met welk voedingsmiddel kan u het verouderingsproces doeltreffend vertragen ? En dat u bovendien ook nog beschermt tegen hartziekten. U lijdt aan overgewicht ? Dat is niet altijd te wijten aan overdadig eten. Ontdek de andere redenen. Deze 2 voedingsmiddelen bevatten substanties die u helpen om bloedklonters te vermijden, die in sommige gevallen kunnen lijden tot een beroerte of een hartaanval. Eet "negatieve" calorieën. Maar kunnen ze u ook zoveel helpen afslanken als u zou wensen ?

� � �

� � �

�

�

� � � �

� �

� � �

� � � �

Geen dipjes meer tijdens de dag, dankzij deze 4 levensmiddelen. Ingewandstoornissen: welk graangewas kan u soelaas bieden ? 23 voedingsmiddelen die de spijsvertering bevorderen en uw zin op tussendoortjes verminderen. Verbeter uw ogen. Kijk welk voedingsmiddel u daarbij kan helpen. Drink regelmatig dit sap om uw cholesterol op peil te houden. Zonder dit kan u geen vetten verbranden. Gevolg ? Vermoeidheid en overgewicht. Deze specerij is een krachtig antisepticum tegen infecties, dat tevens helpt bij flatulentie. Hoe stevige beenderen krijgen om u te beschermen tegen ernstige beenbreuken ? 15 voedingsmiddelen om artritispijn te verlichten. 2 artsen geven advies om fit en gezond 100 jaar te worden. Risico op hartproblemen vermindert als u regelmatig dit fruit eet. Menopause: 5 cruciale levensmiddelen om uw bloedcirculatie te stimuleren in deze moeilijke periode. 5 "top-groenten" die de vetverbranding verhogen. Hitte vernietigt vitamine C. Voeg dit bij uw gekookte groenten om hun vit. C waarde te verhogen. Een eenvoudige salade om uw spataders te lijf te gaan ? 3 voedingsmiddelen om wratten uit te drogen. Hoe kan u het peil van uw goede cholesterol verhogen om uw aders te beschermen ? Dit verbetert de werking van uw immuunsysteem. Probeer deze olie. Een opmerkelijk wijze om gewicht te verliezen. Welke vleessoorten mag u eten en welke vermijdt u beter ? Zwaarlijvig of gewoon te dik, deze vrucht mag u absoluut niet eten.

�

� � �

� �

�

� � �

� �

Deze “vriend van uw ingewanden” heeft een bijzonder heilzame werking op alle ingewandsstoornissen, van diarree tot parasietinfecties. Een eenvoudige wijze om u te beschermen tegen grauwe staar. Nierproblemen ? Voeg deze groente bij uw rauwe slaatjes. Een doeltreffende tip om uw lever te reinigen. Doe dit minstens éénmaal per week. Als u dit voor de maaltijden doet, dan slankt u snel af. Zwaarlijvigheid of obesitas verhoogt het risico op kanker, reuma, diabetes, hartstoornissen en longproblemen. Kijk wat u eraan kan doen. "Onze natuurlijke laxeermiddelen" het geheimpje dat u definitief kan verlossen van uw constipatie. 10 ziekten die gevaarlijk kunnen zijn als u niet genoeg groenten eet. Het geheim om uw aders te verstevigen en aambeien te verlichten. Artritis: ontdekkingen van een Engelse onderzoeker die ochtendstijfheid en andere typische symptomen aanzienlijk verminderen. 12 voedingsmiddelen om griep te bestrijden. "Zeer doeltreffend om tandbederf tegen te gaan, want het blokeert de bacterieën die verantwoordelijk zijn voor de vorming van caries."

�

�

� � � �

Waarom hebben Grieken, die aanzienlijke hoeveelheden vet consumeren, haast nooit last van arteriosclerose. Het geheim van hun eetgewoonten. Kunnen deze 2 vissoorten echt uw aders beschermen, uw triglyceridepeil doen dalen en uw artritis verhelpen ? Een overheerlijk recept dat u helpt om astma te verlichten. Wat u moet eten als u last heeft van uw prostaat. Diabetes Type II moet u te lijf gaan met dit voedingsmiddel. Houd u niet van melk ? Lees hier dan wat u kan eten of drinken om toch uw dagelijkse portie calcium binnen te krijgen.

ONTVANG

2 GRATIS BOEKEN

Bestel meteen, binnen de 7 dagen en u ontvangt GRATIS, bij uw bestelling, deze 2 boekjes : "Het natuurlijke middel tegen Artrose"en het nuttige rapport "5 Gevaren die u thuis noodlottig kunnen worden” 100 % WAARBORG Vul onderstaande bon in. U geniet van een heel jaar lang om dit boek uit te proberen. Indien u er niet 100 % tevreden over bent, dan mag u het terugsturen binnen een periode van 365 dagen en dan betalen wij u terug. De gratis boeken mag u natuurlijk behouden.

DEMA N.V. - Av. de l’Expansion 9A - 4432 Alleur - Tel. 070/222.067 - Fax 04/365.90.53 www.dema-gezondheid.be

RESERVERINGSBON DEMA nv.- Av. de l’Expansion 9A - 4432 Alleur - Tel. 070/222.067 www.dema-gezondheid.be JA, stuur mij het boek “GEZOND ETEN & GEZOND BLIJVEN” voor slechts € 39 + € 5 deelname in de verzendkosten. Ik regel mijn bestelling als volgt:

Terugsturen naar :

� Cheque hierbij � Aan de postbode (+ 4 €) � Overschrijving op n° 196-0144053-63

of � overschrijving hierbij gevoegd die aangeboden wordt na verstrijken van verzakingsbeding memodatum = besteldatum + 1 maand).

� VISA/ Mastercard n°______ /_______/_______/______

NAAM .............................................................. VOORNAAM .................................................... ADRES ............................................................ ............................................N° .......... Bus ..... POSTCODE .....................................................

Vervalt op ____/____

STAD .............................................................

Handtekening :

TEL . ............../.................................... OK 059

OKRA-ZINGEVING Dom Helder Câmara tijdens een toespraak in België.

© KADOC KULeuven.

Voor bevrijding en recht Deze maand zou Dom Helder Câmara honderd zijn geworden. Ook vandaag blijft deze Braziliaanse aartsbisschop inspireren. Zijn vreedzame strijd voor een waardig leven voor de allerarmsten, is nog steeds een voorbeeld voor velen. “Kom, we gaan een favela bezoeken”, zei bisschop

oplossen van de armoede in Brazilië in handen had-

Helder Câmara vaak tegen zijn bezoekers uit

den. Meer dan de helft van de bevolking zag nooit

Europa. Hij wilde hen snel ontgroenen en een bad

een dokter, een ziekenhuis of een tandarts en ging

laten nemen in het moeras van mensen zonder

met honger slapen. Voor deze toestand had Helder

leefbaar inkomen. Alle favela’s lijken op elkaar:

Câmara een eigen woord: infrahumaan. Alles wat

waterleiding,

beneden het menselijke is, aldus Câmara.

sanitair

en

wegen

ontbreken.

Greppels, modderpoelen, puin en grof huisvuil zijn echter prominent aanwezig. Rio de Janeiro telde

Niet in dank afgenomen

tientallen armenwijken. Die zijn er te veel aan, was

Brazilianen uit de hogere kringen en de legerlei-

de bisschop van oordeel.

ding waren van oordeel dat Helder Câmara de sociale betrokkenheid niet mocht benadrukken.


Dit was het begin van Câmara’s persoonlijke kruis-

“Monseigneur, u moet geen spreekbeurten houden

tocht tegen deze vorm van sociaal onrecht in eigen

over de oorzaken van de armoede, u moet over de

land. Hij praatte erover met de toenmalige paus,

hemel spreken!” Daarop antwoordde hij: “Ik moet

Johannes XXIII. De paus zei hem dat het woord

geen honden in de hemel krijgen maar mensen. Er

‘kruistocht’ in Europa op weinig sympathie kon

zijn hier te veel mensen die een hondenbestaan

rekenen maar dat Câmara zijn strijd tegen alles wat

hebben.”

beneden de menselijke waardigheid ligt, verder

Velen waren verontwaardigd toen Câmara, als

moest zetten. Daarop ging de bisschop op zoek naar

aartsbisschop van Recife, in de sacristie van een

de beste manier om de wantoestanden aan de kaak

kerkje ging wonen. Vanaf 1964 had hij te maken

te stellen bij de bestuurders van zijn land. Deze

met militaire dictators. Maar hij bleef zijn onafhan-

mensen hadden niet alleen de macht in handen, ze

kelijk karakter behouden en boog niet voor cen-

bezaten ook duizenden hectaren grond. Câmara

suur. Daarvoor betaalde hij vaak een hoge prijs.

was zich ervan bewust dat zij de sleutel tot het

Câmara bewaarde zijn seminariecursussen niet.

Hij zette ze bij het oud papier. In deze cursussen

die hij kreeg tijdens belangrijke vergaderingen in

stond geschreven dat iedere vorm van sociale

het buitenland. Hij hield tal van toespraken in

betrokkenheid gelijkstaat met communisme en

Leuven, Straatsburg, Parijs en Berlijn. Uiteraard

atheïsme. Maar als bisschop in een derde wereld-

wilde hij ook vijftien procent van de armste bevol-

land als Brazilië sprak hij graag over zijn socialis-

king achter zich krijgen. Daartoe organiseerde hij

me: een socialisme dat eerbied toont voor elke

bijeenkomsten in de sloppenwijken waar hij het had

mens. “Rusland doet het niet, China evenmin en

over hun rechten. Dom Helder gebruikte in al zijn

ook de kapitalistische landen hebben geen eerbied

toespraken de originele uitdrukking ‘infrahumaan’.

voor de mens”, was zijn gedurfde uitspraak.

Ook in Leuven had hij het hierover terwijl hij zijn handen gebruikte.

Câmara nam nooit een blad voor de mond, ook niet tegen de machthebbers.

Met wapens rechtvaardigheid afdwingen?

Met zijn ene hand trok hij een hori-

Dom Helder - zoals iedereen hem aansprak - had

hij een bungelend gebaar onder de

zijn conclusies getrokken uit de acties van Camillo

denkbeeldige lijn. Dat was ‘infra’,

Torres, de man van het ondergronds verzet in

ondermaats op alle gebieden: eco-

Columbia. Hij had ook het voorbeeld gezien van de

nomisch, cultureel, sociaal, artis-

guerrillastrijd van Che Guevara in Bolivia. Dat

tiek, politiek en religieus.

waren wel helden, elk op hun revolutionaire manier

Tijdens zijn toespraken legde hij

maar uiteindelijk bereikten ze weinig. De arme

ook steevast uit wat hij bedoelde met de methode

bevolking kon geen vruchten plukken van de strijd

die hij hanteerde. Hij noemde het ‘morele bevrij-

van deze verzetshelden. Bisschop Helder Câmara

dingspressie’. Hij wilde druk uitoefenen op het

zag ook geen heil in academische en afgestofte

geweten van al wie de macht in handen heeft. Hij

taal. Dit zou je hem nooit horen zeggen: “We moe-

herinnerde zijn publiek ook altijd aan de Universele

ten voorzichtig zijn. We mogen de Braziliaanse

Verklaring van de Rechten van de Mens. Zo ver-

legerleiding niet voor het hoofd stoten. Een beetje

wees hij naar het recht op leven, vrijheid en de

dictatuur is goed voor het land.”

onschendbaarheid van de menselijke persoon. Ook

De bisschop was van oordeel dat het gebruik van

over het artikel dat handelt over de bevrijding uit

‘stoute taal’ de beste manier was om machtheb-

elke vorm van slavernij of horigheid, had hij het

bers tot andere inzichten te brengen. In de armen-

meermaals. Ten slotte praatte Dom Helder vaak

wijken werden de speechen van Câmara massaal

over het recht op arbeid.

zontale lijn, met de andere maakte

beluisterd. Hij wilde dat ook de laagste bevolkingsgroepen zouden horen dat hij de Zuid-Amerikaanse

Ere wie ere toekomt

regeringen aan het bibberen bracht. Daarom

Dom Helder Câmara... een ongewapende held, niet

noemde de overheid hem de ‘rode bisschop’.

groter dan 1,60 m. Deze maand zou hij zijn honderdste verjaardag

Een tactische vondst

hebben gevierd. Volgend voorval illustreert zijn

Vijftien procent. Dat getal leek hem een goed mik-

leven het best: na een onderhoud met paus

punt. Helder Câmara wilde vijftien procent van de

Paulus VI wachtte diens secretaris hem op. Hij

bisschoppen overhalen om altijd eerst te kiezen

vroeg de aartsbisschop wat de paus had gezegd.

voor wie in mensonwaardige omstandigheden

Câmara antwoordde: “De paus zei me dat hij men-

moet leven. Daarna wilde hij hetzelfde principe

sen nodig heeft die geen blad voor de mond

toepassen op de priesters en de gelovigen. Met

nemen, vrijuit spreken en kritiek geven.”

hetzelfde doel trok hij naar de politici. Bovendien trachtte Câmara alle pressiekansen te gebruiken

Tekst Aureel Chanterie

13

INFO

Energie sparen, je wint altijd Nu de energieprijzen zo hoog zijn, is energie besparen meer dan ooit een goede zaak. De maandelijkse energiefacturen komen soms hard aan. Nochtans kan je je verbruik gevoelig verlagen dankzij enkele energiebesparende maatregelen. Aan comfort hoef je niet in te boeten. Wie investeert in energiebesparende maatregelen

Het is niet altijd eenvoudig om te weten te komen

wordt beloond met heel wat premies en belasting-

waarvoor een premie gegeven wordt en aan welke

verminderingen. Om bestaande gebouwen energie-

voorwaarden je moet voldoen. We maken je alvast

zuiniger te maken zijn er de belastingverminderin-

wegwijs in de nieuwe premie van de Vlaamse over-

gen, de premies van het gewest, de netbeheerder,

heid voor dakisolatie.

provincies of gemeenten en de energiescans. Zo wordt de investeringskost beperkt en de terugver-

Minder energieverbruik

dientijd voor energiebesparende maatregelen aan-

Sinds 1 januari 2009 kan je eenvoudig een premie

zienlijk ingekort. De premies en belastingverminde-

van 500 euro ontvangen voor dakisolatie. Hoewel

ringen kunnen bovendien gecumuleerd worden.

de besparing bij dakisolatie het grootst is, blijkt uit cijfers dat vooral premies voor super-isolerende

Om de Vlaamse dakisolatiepremie te ontvangen, hoef je geen afzonderlijke aanvraag in te dienen.


beglazing en condensatieketels worden aangevraagd. Daarom doet de overheid nu een extra inspanning om mensen aan te sporen hun dak beter te isoleren. Een dak dat goed geïsoleerd is,

levert een gezin immers een besparing op van ongeveer dertig procent op de energiefactuur. Door de combinatie van verschillende premies wordt een investering van 100 m² dakisolatie op nauwelijks drie maanden terugverdiend. Mensen met een laag inkomen, hebben trouwens recht op een verhoogde premie tot 1 000 euro. De overheid nam recent ook een aantal extra maatregelen die gezinnen bewust moeten maken van hun energieverbruik. Daartoe zet ze bijvoorbeeld energiesnoeiers in en voert ze energiescans uit. Deze maatregelen zijn niet alleen goed voor je portemonnee, ook op het milieu en de werkgelegenheid hebben ze een positieve invloed. Op twintig jaar kunnen de maatregelen de gezinnen een besparing tot 20 000 euro opleveren.

nieuwe

Vlaamse

Een slechte isolatie van de woning en een laag inkomen gaan vaak samen. Mensen met beperkte financiële middelen hebben het vaak moeilijker om hun dak goed te isoleren. Toch hebben ze er veel financieel voordeel van. Maar voor hen ligt de drempel om te investeren dikwijls te hoog. Daarom voorzag de overheid een extra premie. Mensen met een laag inkomen kunnen een extra premie krijgen van 100, 300 of 500 euro voor een dakisolatie van respectievelijk minstens 50 m², meer dan 100 m² of meer dan 150 m². Deze premie wordt automatisch toegekend aan de beschermde klanten van de energieleveranciers. Ook wie binnen de inkomensgrenzen en de grenzen van het kadastraal inkomen valt, komt in aanmerking (bruto jaarinkomen van 25 660 euro + 1 340 euro per

Voorwaarden De

Lage inkomens

dakisolatiepremie

van

500 euro geldt zowel voor doe-het-zelvers als

persoon ten laste en een kadastraal inkomen van maximaal 1 200 euro).

voor wie werkt met een geregistreerd aannemer.

Tekst Kristel Wijshof

Het speelt geen rol of je eigenaar dan wel huurder bent van de woning waarvan je het dak isoleert. Ook wie zijn tweede, derde… woning isoleert, heeft recht op de premie. Op die manier wil de overheid eigenaars stimuleren ook woningen die ze verhuren te isoleren. Voorbeeld

Meer info

De isolatie van een dak van 100 m² kost 2 000 euro

Meer informatie op www.energiesparen.be of via het gratis info-

als je de werken laat uitvoeren door een geregi-

nummer 1700. Ook bij de Vlaamse Ouderenraad kan je terecht

streerd aannemer. Dat levert een belastingaftrek

voor meer informatie. In samenwerking met de ouderenorganisa-

op van veertig procent of 800 euro. De premie van

ties organiseren zij vanaf maart een aantal informatiesessies.

de netbeheerder bedraagt 4 euro/m² of 400 euro.

Neem contact op met mevr. Decrock, energieconsulent, via

Na aftrek van de nieuwe Vlaamse premie voor dak-

02 209 34 56.

isolatie blijft er slechts 300 euro zelf te betalen. Soms geven provincies en gemeenten echter ook een bijkomende premie, waardoor de kostprijs nog

Vlaamse en Europese verkiezingen

verder daalt.

OKRA besteedt ook aandacht aan de energieproblematiek. In

Aanvragen

haar memorandum voor de Vlaamse en Europese verkiezingen, vraagt OKRA dat ouderen niet uit het oog verloren worden in het

Om de Vlaamse dakisolatiepremie te ontvangen,

energievraagstuk. Energie en water moeten een basisrecht blij-

hoef je geen afzonderlijke aanvraag in te dienen.

ven. Strikte regulering, eenvoudige en toegankelijke informatie

De netbeheerder geeft de toekenning van een dak-

en financieel-organisatorische ondersteuning zijn hierbij belang-

isolatiepremie door aan het Vlaamse gewest. Zo

rijk. Prioriteit dient gegeven aan sociale maatregelen voor de

krijg je 500 euro uitbetaald zonder bijkomende

meest kwetsbare ouderen.

administratieve rompslomp.

15

DE KEUZE VAN DEKEYSER

Schoorvoetend uit Irak Als er één belofte is waaraan het bewind van de

16 november 2008 goed. Het akkoord bevat

nieuwe Amerikaanse president zal worden

bovendien een aantal dubbelzinnigheden. Zo staat

getoetst, is het de terugtrekking van de troepen uit Irak. Eerder kondigde de Amerikaanse

duidelijk vermeld dat de Irakese regering de Amerikanen op elk moment kan vragen toch in het land te blijven. Wat wil je nog meer?

overheid aan dat hun leger het land deze zomer

Eind 2005 beweerde het Pentagon dat er van 2006

al moet verlaten.

tot midden vorig jaar 92 000 Amerikaanse troepen actief zouden zijn in Irak. Hun aantal groeide ech-

Of de Amerikaanse troepen zich daadwerkelijk uit Irak zullen terugtrekken, hangt voor de huidige man in het Witte Huis af van ‘de toestand op het terrein’. Wat Barack Obama zal doen met de vijftien Amerikaanse militaire bases in Irak die hij erfde van president Bush, weet hij waarschijnlijk zelf nog niet. Dat is een zorg voor later. Voor Bush waren de bases een middel om de kostbare olie uit Irak ook in de verre toekomst te beschermen. Slechts weinigen geloven dat alle Amerikanen er ooit weg te krijgen zijn. Zal de nieuwe president dat kostbare stukje van onze aardbol zomaar verkwanselen en aan de ‘terroristen’ cadeau doen? Geen sprake van. Het netelige probleem wordt verschoven naar de toekomst. Voorlopig garanderen de Verenigde Staten enkel dat hun troepen uiterlijk op 31 december 2011 het land zullen verlaten. Hoe en waarheen vertellen ze er niet bij.

Deadline of horizon? De taal van politici, diplomaten en militairen zit vol vernuftige vondsten, verhullende verwoordingen en dubbelzinnigheden. Een deadline zegt bijvoorbeeld waar het op staat: het is het

tijdstip

opdracht

waarop

volbracht

een moet

zijn. Maar dat is te simpel als het om de terugtrekking van de Amerikaanse troepen gaat. Daarom noemden kanen

de

een

Ameri-

deadline

een ‘horizon’. Die zie je wel maar je weet nooit tot waar hij precies reikt. Misschien maken de Amerikanen van oudejaarsavond 2011 slechts een streefdatum, zelfs al keurde de Irakese regering het akkoord op


ter tot maar liefst 160 000. Dat was het gevolg van de surge, het opvoeren van de Amerikaanse militaire aanwezigheid. Maar in 2009 zou de terugtrekking dan echt moeten beginnen. Voor het vierde opeenvolgende jaar horen we hetzelfde voornemen zonder dat er één Amerikaan naar huis keert. Het lijkt er echter meer op dat zowel Washington als de bevriende Irakese regering de Amerikaanse

eenheden in de eerste plaats wil wegmoffelen. Het zou hen goed uitkomen dat de troepen onzichtbaar zijn voor het publiek en voor de Irakese opstandelingen. Dat moet het aantal terreuraanslagen inperken. Tegen 1 juli 2009 moeten de Amerikaanse strijdkrachten zich uit alle Irakese steden en dorpen teruggetrokken hebben. Dat is dus niet uit heel Irak! Deze militairen worden dan geïsoleerd in vijftien Amerikaanse militaire bases die de VS ook na het einde van de bezetting wil handhaven. Nog een voordeel: flakkert de onrust in Irak opnieuw op, dan kunnen de militairen zich vanuit hun basis met een helikoptersprong midden in het krijgsgewoel storten. Troepen vanuit de VS over duizenden kilometers oceaan overvliegen, hoeft dan niet. Een extra pluspunt: op de bases geldt de Amerikaanse wetgeving. Zo ontsnappen de militairen aan de veel strengere rechtspraak van Irak. Op brandstichting, ‘toevallige’ vernieling van dorpen, verdwaalde kogels of verkrachting staan op de bases minder zware straffen dan in de rest van Irak.

Het militaire mirakel Stel dat de VS-troepen zich tegen eind 2011 daadwerkelijk uit Irak zouden terugtrekken. Heeft iemand al onderzocht hoe die uittocht praktisch zal verlopen? Voor de militairen stellen zich geen problemen: zij kunnen rechtstreeks naar de VS vliegen. Maar de exodus van het rollend materieel moet over land. Hoeveel weken of maanden zal zulke operatie duren? Zullen de Irakese terroristen de Amerikaanse konvooien ongemoeid laten? In totaal 366 pantservoertuigen, 258 tanks, 3 282 supertrucks met oplegger en duizend trailervrachtwagens zullen als rijdende schietschijven aantrekkelijke doelwitten vormen voor de resterende opstandelingen. Het rollend materieel kan enkel ontkomen over de snelweg naar Koeweit in het zuiden of naar het noorden door Koerdisch gebied. En dan zijn er nog de honderden Blackhawks, Apaches en Chinookhelikopters. Worden zij geëvacueerd via vliegdekschepen zoals in 1975 in Vietnam? Zal de Amerikaanse uittocht tot vrede of tot chaos leiden? Ook Barack Obama heeft daarop geen pasklaar antwoord. Intussen nemen de aanslagen wel in aantal af maar blijven ze even fel.

Vertrek synoniem voor vrede? Het is weinig waarschijnlijk dat de terugtrekking van de Amerikaanse troepen ook betekent dat de vrede in Irak hersteld wordt. Tussen 2009 en 2011 moeten vier miljoen binnen- en buitenlandse vluchtelingen een thuis vinden in het land. Waar? Hun vroegere woningen zijn vaak door andere etnische groepen ingepalmd. De kans is klein dat deze nieuwe bewoners ‘hun’ huis gedwee weer zullen afstaan. Krijgen de vluchtelingen nieuwe woningen? Deze piste zou werk verschaffen aan de vele werklozen. Momenteel kampt Irak met een werkloosheidsgraad tussen de dertig en veertig procent. Het idee past zeker in de ideologie van Obama. Hij is immers voorstander van massale openbare werken. Maar wie zal de werkkrachten betalen? En wat met de financiële crisis in de VS? Willen de vluchtelingen wel terug naar hun oude omgeving? En wie betaalt de terugtrekking van de troepen? Er rest ten slotte nog een delicaat thema: de bijna vijf miljoen Koerden in het

Heeft iemand al onderzocht hoe de uittocht praktisch zal verlopen?

noordoosten van Irak. Het zijn geen Arabieren zoals de rest van de Irakese bevolking. Onder hun gebied strekt zich een enorme olievoorraad uit die Bagdad zich als nationale rijkdom wil toe-eigenen. In theorie wonen de Koerden in een semiautonome staat maar als de Amerikanen vertrekken, wil Bagdad deze regio gewoon inlijven. Hoe zullen de Koerden reageren? Hun land is rijker en economisch sterker ontwikkeld dan de rest van Irak. Dit probleem wordt het best opgelost voor de troepen van Obama naar huis vertrekken. Of naar Afghanistan. Want Obama heeft nog andere oorlogen op zijn menu staan. Op dit ogenblik is het sturen van meer Amerikaanse militairen naar Afghanistan de meest brandende prioriteit. Er kunnen enkele eenheden uit Irak naar Afghanistan worden gestuurd. Is het dat wat de Amerikanen bedoelen met ‘terugtrekking op korte termijn’? Tekst Miel Dekeyser

17

VRAAG EN AANBOD

Vraag en aanbod Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedingen nemen we niet op. Je zoekertje komt ook op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar [email protected]. Dank in naam van de lezers aan wie reageert.

■ Sint-Jozefslied Ik zoek het Sint-Jozefslied. Het begint als volgt: ‘Bij ons thuis als ’t maart is, staat er op de schouw, ’t beeldje van Sint-Jozef, naast Onze-Lieve-Vrouw…’. Is er iemand die mij de volledige tekst en melodie kan bezorgen? Gaby Boeykens, Bissegemsestraat 71, 8501 Heule, 056 35 89 73 (liefst na 20.00 uur) ■ Huisnamen in Diest Voor een tentoonstelling in mei 2009 zoek ik gegevens over huisnamen in Diest: foto’s, postkaarten, schilderijen… Carl Verlinden, Broekstraat 118, 3294 Diest, 013 33 49 69, [email protected] ■ Partituren We zijn op zoek naar de partituren van Ik hou zoveel van mijn bonpapa en Ik zie zo gere mijn duivenkot. Laurent en Annemie DelobelleHerman, Kasteelstraat 18, 8520 Kuurne, 056 71 49 42 ■ Gedicht We zijn op zoek naar de juiste titel en de eerste drie regels van het gedicht dat eindigt als volgt: ‘Hij gaat nu ter schole en wordt een vlugge man, tot vreugd van iedereen en tot de spreeuwe rust, die thans in de olmenbomen zingt dat het klinkt vol lust.’ Jules Heylen, Koning Albertstraat 39, 2440 Geel, [email protected]


■ Vernieling Ik zoek personen die meer weten of in het bezit zijn van foto’s en/of geschriften van de vernielingen aan de lambrisering van de kerk van Oeselgem, de Vierfrontenbrug, het vroegere maïskot, de vernielde hoeven in de Neerhoek te Oeselgem, gesneuvelde Belgische of Duitse soldaten of hun voorlopige oorlogsgraven en dit in de periode mei 1940. Etienne Teirlynck, Wakkensesteenweg 78, 8720 Oeselgem, 0486 31 56 65, [email protected] ■ Legervrienden Ik zoek enkele vrienden met wie ik samen in het leger zat te Delbruck. Allen geboren in het jaar 1933 en van de lichting 1953, 1ste genie. Het gaat om Piet Vanderheyden uit Merksem, Georges Volders uit Beringen en een witharige Schippers uit Mariakerke bij Gent, zijn voornaam herinner ik me niet. Jacques Wijnants, Meeënheide 49, 3600 Genk, 0478 51 85 16 ■ Stamboom Voor het samenstellen van een stamboom ben ik op zoek naar Judocus Sienaert en Melanie De Stooker. Zij waren de ouders van Carolus Ludovicus, geboren in 1842 te Nieuwerkerke. Kan iemand helpen? Maria Adams, Biezenstraat 88, 9420 Burst, [email protected]

■ Tekstverwerker Voor wie interesse heeft, heb ik een IBM-tekstverwerker met beeldscherm, alles in perfecte staat. Ik beschik ook over uitgebreide documentatie in het Nederlands en een handleiding uit 1988. Lucienne Meyts, Kortenberg, 02 759 86 79 ■ Appeljenever Graag wil ik zelf appeljenever maken, heeft iemand een recept? Hubertine VerhoevenDalemans, Motbroekstraat 27, 3390 Tielt-Winge, 016 63 55 44 ■ De vogelwereld Ik zoek de eerste zeven jaargangen (1945-1952) van De vogelwereld, het tijdschrift van de Algemene Ornithologische Bond. Daniël D’Hellem, Everzwijnhoekstraat 12, 8980 Geluveld-Zonnebeke ■ Mijnheer Merlijn Wie bezorgt me de tekst van het liedje Mijnheer Merlijn? Het refrein gaat zo: ‘Ach meneer een mooie vogel wil ik zijn, met sterke vleugels alsjeblief mijnheer Merlijn’. Van Den Wijngaert, Dublinstraat 14, 2030 Antwerpen, 03 542 36 33 ■ Shakespeare Ik zoek de Shakespeare-verfilming (video of dvd) van Much ado about nothing. Kan iemand helpen? Sabrina Geldof, Staanijzerstraat 8 b4, 8950 Heuvelland, [email protected] ■ Santiago de Compostela Ik zoek het boek De weg naar Compostela, kunst en cultuur van Mireille Madou, uitgegeven bij Davidsfonds Leuven in 1999 (2de druk).

Luc Thorrez, Diksmuidseweg 345, 8904 Boezinge, 057 42 28 48, [email protected] ■ Veldartillerie klas 1951 Ik zoek mijn collega’s soldaten van vroeger. Onze militaire dienst was 21 maanden en startte op 1 augustus 1951 in Helchteren OC./VA2. Nadien volgde er een bezettingsdienst van zeventien maanden in Duitsland. August Meskens, de Spoelberghstraat 8, 1840 Londerzeel, 052 30 06 67 ■ Düren Wie vervulde zijn legerdienst in Düren bij het 16de medisch bataljon in 1955? Als chauffeur, brancardier, om het even van welke graad… laat maar van je horen! Frans Mispelaere, Kapellestraat 184, 8560 Wevelgem, 056 41 32 22, [email protected] ■ Bidprentje Ik zoek voor mijn verzameling het bidprentje van E.H. Amabilis Brugghe, geboren in Heestert in 1794. Hij was onderpastoor in Ledegem van 1820 tot 1832. Hij overleed in Snaaskerke op 19 maart 1867. Kan iemand helpen? Willy Vanacker, Cardijnlaan 16, 8880 Ledegem, 056 50 13 76, [email protected] ■ 5de Linie Sinds 1991 bestaat er een vereniging die oudgedienden zoekt en allerlei activiteiten organiseert. Wie zijn de oudgedienden van het 5de Linie regiment? A. Konings, Edegem, 0494 05 18 47, [email protected], www.vijfdelinie.be ■ Jacquetbak Wie wil er op zondagnamiddag samen jacquetbak spelen? Marcella Van Mechelen, 2020 Antwerpen, [email protected]

■ Boomerangkaarten Ik zoek gratis aangeboden Boomerangkaarten. Deze kaarten worden sinds 1991 gratis aangeboden via horeca, cinema… Kan iemand helpen? Herman Verdyck, Pater Kenislaan 11, 2970 Schilde, 0472 37 95 04, [email protected] ■ Koekoeksklok Ik zoek een koekoeksklok, kan iemand me helpen? Josephine Schelfhout, Moerplas 75, 2870 Puurs, 03 889 60 48, [email protected] ■ Liederenbundels Ik zoek de volgende liederenbundels: Zingen wij ons eigen lied, geschreven door Clem De Ridder en Willem De Meyer en uitgegeven bij Heideland. Singhet ende weset vro, deel twee, uitgegeven door K.S.A. Jong-Vlaanderen Gent. Zingende jeugd, zingend volk, Jong Vlaanderen marcheert en O nachtegaaltjes zingt maar dapper voort door Willem De Meyer. René Burssens, Van Langenhovestraat 158/2, 9200 Dendermonde, [email protected] ■ Micky magazine Ik zoek de boeken Micky magazine, de jaren 1950 tot 1958. Liefst in het Frans maar Nederlands is ook goed. Vandaele-Ornelis, Wingenestraat 37, 9880 Maria-Aalter, 09 374 70 18 ■ Postzegels Ik verzamel alle soorten postzegels van alle landen. Wie helpt mij vooruit? Paul Janssens, Ridderstraat 60 b301, 3000 Leuven

uitgegeven door Kerk en Leven. Wie kan me helpen? Christel Van De Maele, De Vlamme 32, 9620 Zottegem, 0472 36 47 87 ■ 2de Lanciers Graag willen we alle miliciens opzoeken van klas 1963 die gekazerneerd waren in Euskirchen (Duitsland) bij de eenheid: 2de L ancier s, Pantser troepen, Eskadron B. De meeste van deze jongens woonden in Antwerpen. Wie laat iets van zich horen? Karel Thys, Meistraat 231, 2480 Dessel, 014 37 83 19 en Karel Peeters, Meistraat 23, 2480 Dessel, 014 37 96 12 ■ Schrijven Ik zoek vrienden met wie ik kan corresponderen. Zelf ben ik 62 jaar. Simone Jenquin, Generaal Lemanstraat 1, 1600 Sint-Pieters-Leeuw, 02 331 29 61 ■ Oud-gedienden Zijn er nog oudgedienden, klas 1947-1948, compagnie P.V.W. pl Genie of vrienden Bataljon Bevrijding van kazerne Normandië (Duisdorf)? Omer Potvin, Hemelrijkstraat 33, 9051 Sint-Denijs-Westrem, 09 222 72 97 ■ Boeken Ik zoek twee boeken: Vlaming hou zee en Vitus Curtius. Het eerste werd geschreven door Jan Van Dorp. Kan iemand me laten weten of deze boeken nog te verkrijgen zijn? Jean Peeters, [email protected]

■ Scheurkalender Ik zoek de eerste (scheur)kalender

19

OP STAP MET…

Jan Vandecasteele: “Ik wil de ziel van de beweging overbrengen.”

“Ik kan me geen leven voorstellen zonder engagement.” Dag 1 Bij het krieken van de dag rijden we doorheen de files naar een oase van relatieve rust: Limburg. Daar zal Jan de raad van bestuur bijwonen en uitleg geven over het komend Congres van 24 maart 2009. Een hele boterham. ‘De toekomst solidair verzekeren’ is geen lege slogan. Jan beklemtoont dat het memorandum voor de Vlaamse verkiezingen grondig is voorbereid. Er worden nu andere accenten gelegd dan in 2004. “Nu eisen we uitdrukkelijk dat de armoede wordt aangepakt, we vragen een sterkere dialoog, kanten ons tegen een verdere vermarkting van de zorg en pleiten voor een waarborg op basisdienstverlening.” Het ontwerp van memorandum blijkt een belangrijk document waarover in de diverse geledingen van OKRA wordt nagedacht en gestemd. Jan neemt de Limburgse opmerkingen mee naar Brussel. Na de broodmaaltijd volgt een uitvoerig beleidsgesprek met de voorzitter en secretaris van OKRA-

Dag Jan! Aan wie vertrouwd is met de beweging,

hoeven we de Algemeen secretaris van OKRA niet voor te stellen. Jan Vandecasteele

Limburg vzw.

“Je kan je maar ontplooien als je geborgen bent.” Dag 2 Voor Jan is het gezin een belangrijk draagvlak. “Als je vrouw en kinderen je steunen, kan je veel meer.” Ondanks de drukke (en lange) dagen, wil hij de rol van echtgenoot, vader en grootvader goed invullen. “Je mag OKRA nog zo graag zien, toch moet je de beweging af en toe aan de kant kunnen zetten.” In de voormiddag heeft hij een afspraak met de voorzitter van OKRA-SPORT. Het blijft een voortdurende bekommernis om de zaken goed op elkaar af te stemmen. In de namiddag ontmoet ik Jan in Antwerpen. Hij wordt verwacht in de universiteit voor een lezing

is al 35 jaar vergroeid met de christelijke

over de vernieuwde beweging en de algemene beleids-

arbeidersbeweging. Hij belandde bij KBG -

opties van OKRA. De studenten luisteren aandachtig

zoals OKRA vroeger heette - op het ogenblik dat er een diepgaande discussie plaatsvond over de identiteit van de beweging. Toen werd de grondslag gelegd van een vernieuwingsoperatie die jaren zou duren.


naar wat OKRA uniek maakt. Zelfs zij werken verder tot ruim na 18.00 uur. Nog een pint om de stof door te spoelen en met de trein naar huis.

“Ik ben een propagandist. Van mij moet je geen grote speechen verwachten. Wel wil ik de ziel van onze beweging overbrengen.” Dag 3 “Het grote werk gebeurt in de trefpunten. Daar wordt de beweging iedere dag opnieuw gemaakt”, beweert Jan. “Wat mij soms teleurstelt is het feit dat er nog te veel gedacht wordt in termen van tegenstellingen: wij van de trefpunten, wij van de regio’s of wij van algemeen. We hebben allemaal onze rol te spelen. We hebben mensen nodig die met hun kennis en ervaring onze beweging sterk maken maar we hebben vooral mensen nodig die de voeling met de leden blijven behouden.” Brussel. Aeropolis. In de inkomhal ontmoet ik Jan. Hij denkt nog na over zijn slottoespraak op de studiedag ‘Samen het leven kleuren’. Het wordt een interessante bewegingsdag met getuigenissen, workshops en een duidelijke missie van OKRA. De beweging wil haar werking afstemmen op verscheidenheid, oog hebben voor divers samenleven en aanknopingspunten ontdekken bij de allochtone gemeenschappen. Na het spiritueel slotakkoord van de pastor van het ACW, Jean-Paul Vermassen, laat Jan de deelnemers vertrekken zonder speech. Er is al heel veel boeiends verteld en het is al laat.

lokale werkingen inventariseren en een koepelfunctie op poten zetten. De namiddag gebruiken we voor een uitvoerig gesprek. “We zijn op de goede weg, al zal hier en daar wat moeten bijgestuurd worden. Maar de beweging wordt iedere dag gemaakt.” We praten over de invulling van de weinige tijd op kantoor waar elke morgen een groot aantal mails en brieven wacht. “Sommige geef ik door aan de medewerkers wat niet betekent dat ik de dingen van mij kan afschudden. Ik moet er vooral mee bezig zijn als voortrekker, minder als uitvoerder. Daarom wil ik veel luisteren en de binding met de basis bewaren, niet door overal zelf aanwezig te zijn maar door bewuste vertegenwoordiging. Ik hoop dat iedereen zal begrijpen dat OKRA-Algemeen hetzelfde belang dient als de regio’s en de trefpunten. Soms is het teleurstellend dat sommige - een minderheid weliswaar - weigeren de statuten van de beweging mee te onderschrijven. Maar het is ook hoopgevend dat er zo veel bekwame vrijwilligers zijn met veel ervaring, die het voortouw nemen en voor bepaalde deelwerkingen mee aan de kar trekken.”

“500 000 mensen staan aan de drempel van hun pensionering en gaan op zoek naar een tijdsbesteding. Wat heeft OKRA hen te bieden?”

“Mijn lijfspreuk: je vindt je leven naarmate je het verliest in het dienen van anderen.”

Dag 5 “De beweging moet zorgen voor een ruim

Dag 4 Alhoewel zijn job hem verplichtte zijn enga-

De laatste dag brengt ons opnieuw naar Sint-Niklaas

gement in zijn parochie terug te schroeven, blijft

voor de Algemene Vergadering van OKRA. Na het

Jan begaan met het parochiale leven. Zijn spiritua-

verslag en de goedkeuring van de voorlopige begro-

liteit haalt hij bij Franciscus. Hij benadert intercultu-

ting, licht Jan het jaarprogramma toe. Ook dat

rele verscheidenheid vanuit de waardering voor alle

wordt goedgekeurd.

aanbod, een degelijke structuur en een schitterend vrijwilligers- en personeelsbeleid zodat gepensioneerden zich kunnen uitleven.”

leven. “Franciscus stelt dat we elkaar niet moeten bekeren maar waarderen.”

Na vijf dagen in de voetsporen van Jan is het me

Terug met de trein. Jan heeft een afspraak in Sint-

duidelijk dat hij werkt aan een solidaire samenle-

Niklaas voor de Algemene Vergadering van OKRA-

ving waarin we in culturele verscheidenheid toch

ACADEMIE. Er wordt dieper ingegaan op het samen-

verbonden, samen het leven kleuren. De Algemeen

werkingscontract tussen de vzw OKRA en de vzw

secretaris zorgt voor een blijvende bezieling. Dat

OKRA-ACADEMIE. De voorzitter licht het beleids-

komt recht uit zijn buik! Dag Jan!

plan 2011-2015 toe en besteedt veel aandacht aan de ‘Ronde van Vlaanderen’. Verantwoordelijken van OKRA-Algemeen zullen de komende maanden alle

Tekst Erik Lauwers

regionale academies bezoeken. Daarbij zullen ze de

Foto Cois Van Roosendael

21

ACTUEEL

Banken met het water aan Aandelen die als absoluut veilig werden beschouwd, bleken plots niets meer waard. Banken raakten in grote moeilijkheden, bedrijven voelden hun bestellingen massaal teruglopen en dankten werknemers af. De financiële crisis heeft verreikende gevolgen. Hoe het zo ver is kunnen komen, vroegen we aan Francine Swiggers, voorzitter van het directiecomité van Groep Arco. Voor buitenstaanders leek het alsof de financi-

Amerikaanse banken geen gebruik van het spaar-

ele crisis uit het niets ontstond. Klopt dat?

geld van hun klanten. Dat kon ook niet, Amerikanen

Francine Swiggers: “Neen. De eerste tekenen van

sparen amper. De banken verpakten de hypothe-

de crisis waren al midden 2007 te zien. Maar het

caire leningen in effecten en verkochten ze door

klopt dat de crisis onverwacht snel om zich heen

aan andere financiële instellingen over heel de

greep. Om de oorzaken van de crisis goed te begrij-

wereld. Zo ontstond een complex en ondoorzichtig

pen, moeten we terug naar 2001. Na de aanslagen

kluwen van kredieten en effecten. Banken veron-

van 9/11 verlaagde de Amerikaanse Centrale Bank

derstelden te investeren in veilige beleggingen

de

recessie.

maar dat bleek niet zo te zijn. Door de crisis op de

Hypothecaire leningen werden een stuk goedkoper.

Amerikaanse huizenmarkt ontstond onzekerheid

Tegelijk versoepelden de Amerikaanse banken de

over de waarde van de effecten. Vanaf de tweede

voorwaarden om een lening te krijgen. De vast-

helft van 2007 werden banken en aandeelhouders

goedmarkt leefde op en de huizenprijzen stegen

wantrouwig en vroegen zich af welke andere ban-

enorm. Banken verleenden nog makkelijker krediet.

ken deze effecten in hun portefeuille hadden. De

Ze waren er immers zeker van dat ze het huis duur-

financiële aandelen begonnen aan waarde te ver-

der konden verkopen als de klant zijn lening niet

liezen. De sterk gedaalde koersen weerspiegelden

langer kon afbetalen.

zich ook in de resultaten van deze financiële

rentetarieven

uit

vrees

voor

instellingen. Het wantrouwen nam nog toe en banken waren steeds minder geneigd geld uit te lenen aan elkaar, tenzij aan hoge intrestvoeten. Ze waren ook niet langer bereid geëffectiseerde hypotheken te kopen. Daardoor kwamen de hypotheekbanken in de problemen. Later volgden ook heel wat andere banken omdat ze geen financiering meer vonden via de kapitaalmarkten.” Toen volgden de eerste faillissementen. Francine Swiggers: “Inderdaad. Vanaf juli 2008 kwamen de Amerikaanse banken die grote obligatieportefeuilles hadden, zwaar in de problemen. De lont aan het kruitvat was het faillissement van Lehman Brothers, de grootste investeringsbank Vanaf 2006 stond de rente opnieuw op een hoog

ter wereld. Dat faillissement maakte ook Belgische

peil. Omdat de meeste leningen in Amerika met een

slachtoffers, waaronder Fortis en later ook Dexia.

variabele rentevoet waren afgesloten, kwamen vele

Zij hadden immers geïnvesteerd in effecten van

mensen in de problemen. Heel wat huizen werden

deze bank. Omdat vele mensen in paniek sloegen

aangeslagen. Maar door het overaanbod daalde de

en hun spaarcenten ophaalden, ontstond er bij de

prijs van het vastgoed en kwamen ook de banken in

Belgische banken een liquiditeitsprobleem. Banken

de problemen.”

hebben geen bergen cash geld liggen dat ze zonder problemen kunnen uitdelen. Om dit probleem


Wat hebben Belgische banken dan te maken

op te lossen, moesten deze financiële instellingen

met de Amerikaanse vastgoedmarkt?

een beroep doen op de overheid. Die versterkte

Francine Swiggers: “Om hun talloze hypothe-

het eigen vermogen van de banken en verleende

caire

een overheidswaarborg op spaardeposito’s en

leningen

te

financieren,

maakten

de

de lippen

interbancaire ontleningen. De overheid hoopte dat deze laatste maatregel het vertrouwen tussen de banken ten goede zou komen.” Had de crisis vermeden kunnen worden? Francine Swiggers: “De impact had inderdaad niet zo groot hoeven te zijn. De toezichthouders zagen de crisis niet tijdig aankomen. De geëffectiseerde hypotheken werden te makkelijk verkocht. Banken krijgen kwaliteitsscores. Wie een hoge score kreeg, werd aanzien als een veilige belegging. Banken moesten minder eigen vermogen

inzetten

tegenover

zulke

veilige

beleggingen en konden meer lenen om hun acti-

Francine Swiggers: “In principe is pensioensparen nog veilig.”

viteiten uit te breiden. Maar bij het toekennen van zulke scores, zijn zware fouten gemaakt. Daarom moet de controle op de banksector verbeterd worden. Internationale samenwerking is daartoe onontbeerlijk. We moeten lessen trek-

Is pensioensparen nog veilig?

ken uit deze crisis.”

Francine Swiggers: “In principe wel. Er bestaan twee vormen van pensioensparen. Je kan sparen

Wat raadt u gedupeerde beleggers aan?

via een pensioenspaarverzekering. Dan ben jij

Francine Swiggers: “Af en toe is het verstandig

schuldeiser en krijg je altijd minstens het netto

je aandelen tijdig en met verlies te verkopen.

geïnvesteerde kapitaal terug. De tweede vorm is

Toch raad ik niet aan nu al uit te stappen, de

een pensioenspaarfonds. Dan investeer je in diver-

intrinsieke waarde van de meeste aandelen is

se beleggingen. De onderliggende aandelen of obli-

immers hoger dan wat er vandaag op de beurs

gaties bepalen je rende-

voor geboden wordt. Je moet de prestaties van

ment en het bedrag dat

elk bedrijf duidelijk analyseren.

je uiteindelijk kan innen.

Voor toekomstige beleggingen raad ik aan je

Omdat de korf waarin je

heel goed te informeren. Raadpleeg de prospec-

investeert meestal heel

tus en de productfiche, vraag een tweede en

divers is, zijn pensi-

zelfs een derde opinie. Je moet de kapitaalsga-

oenspaarfondsen

rantie en het minimumrendement van beleg-

het algemeen veilig. Ten

gingsproducten nagaan. Net zoals vroeger is het

minste op lange termijn.

ook nu belangrijk om je risico te spreiden over

Als je op korte termijn moet of wil uitstappen, kan

verschillende producten en zelfs over verschil-

je wel verliezen moeten incasseren. Maar je kan er

lende banken. Kies ook het tijdstip van uitstap

ook over denken over te stappen naar een minder

zorgvuldig. De spaarboekjes van Belgische ban-

risicovolle beleggingsformule. Enkel wanneer je

ken zijn trouwens absoluut veilig, er geldt een

bank failliet gaat, kom je echt in de problemen.

overheidswaarborg van 100 000 euro per per-

Maar zulk scenario is redelijk ondenkbaar in

soon en per rekening. Een goed alternatief zijn

België.”

over

Door de ineenstorting van de Amerikaanse vastgoedmarkt, kwamen heel wat banken in de problemen.

de staatsobligaties. Maar op dit moment zijn de rentes natuurlijk erg laag.”

Tekst Nele Joostens

23

SAMEN HET LEVEN KLEUREN

Een dag vol verscheidenheid De voetballers Boussoufa en Dembele zijn sterspelers bij onze topclubs, een tajine is geen vreemd voorwerp meer in de Vlaamse keuken en pitta-zaken zijn niet meer weg te denken uit ons straatbeeld. Verschillende culturen kleuren onze samenleving. Hoe OKRA hiermee kan omgaan, was het voorwerp van een boeiende studiedag. Al drie jaar werkt OKRA rond het thema ‘Kleur het

borduurtechnieken uit. Nu is de Turkse techniek

leven’. Dit jaar vormt het sluitstuk onder de noe-

ingeburgerd bij vele Crea-clubs in Vlaanderen.

mer ‘Samen het leven kleuren’. Culturele verschei-

Enkele jaren later brachten we ouderen van ver-

denheid vormt daarin de rode draad. Maar hoe

schillende origine samen tijdens een infosessie

OKRA daarmee aan de slag kan, ligt misschien

rond de voedingsdriehoek. Vooral de hapjes die

minder voor de hand. In steden als Antwerpen,

iedereen had meegebracht, bleken een groot suc-

Gent en Oostende is het wellicht eenvoudiger je

ces. Er werd niet alleen eten uitgewisseld, ook

iets voor te stellen bij culturele verscheidenheid.

ervaringen werden gedeeld. Toch bleek het niet zo

Maar hoe ga je met dit jaarthema om in je trefpunt

eenvoudig een vervolg te breien aan deze succes-

in Pepingen of Kortemark?

volle namiddag. Maar vandaag nemen ook andere organisaties al eens het initiatief om gezamenlijk

Wat OKRA al doet

een activiteit op poten te zetten. Zo nodigde het

Vele OKRA-trefpunten organiseren al jaren activiteiten waarbij ze oppervlakkig of grondig kennis-


Afrikaanse platform onlangs ook OKRA-leden uit.”

maken met andere culturen. Denk maar aan een

Diversiteit

filmvoorstelling over India, een les tangodansen,

Hoe divers is Vlaanderen vandaag? En hoe ga je

een bezoek aan een tempel of het zingen van

ermee om? Elke Valgaeren, wetenschappelijk

Russische liederen. Maar in Antwerpen ging OKRA

medewerker van het Steunpunt Gelijke Kansenbeleid

nog een stapje verder. Daar werden activiteiten

van de Universiteit Hasselt, formuleerde enkele

georganiseerd samen met verenigingen van men-

antwoorden. Bijna een op de vijf Belgen heeft min-

sen uit een andere cultuur. Julia Van Gils, mede-

stens één ouder die in het buitenland geboren is.

werker

getuigt.

Dit is natuurlijk slechts één manier om het begrip

“Aanvankelijk wisselden Turkse en Vlaamse dames

‘allochtoon’ te definiëren. Tussen de drie en zeven

van

OKRA-regio

Antwerpen

werking. Zo vertelde Ahmed Zizaoui over Atlas Antwerpen, het trefpunt voor inburgering en diversiteit. Daar vonden niet alleen de stedelijke integratie- en emancipatiedienst en het Huis van het Nederlands onderdak, je kan er ook terecht voor informatie en documentatie. Atlas organiseert bovendien tentoonstellingen, cursussen en debatten over het samenleven in diversiteit. Ook Sanghmitra Bhutani van het Minderhedenforum stelde de werking van haar organisatie voor. Het Minderhedenforum is een koepelorganisatie van een duizendtal verenigingen van etnisch-culturele Verschillende organisaties van en voor allochtonen stelden hun werking voor op de OKRA-studiedag rond diversiteit.

minderheden. Wat deze organisaties voor OKRA kunnen betekenen? Ook zij organiseren activiteiten voor ouderen. Uitwisselen van ideeën, activiteiten en ervaringen kan zeker zinvol zijn. Daarnaast zijn er nog tal van

procent van de bevolking is holebi. En 28 procent van de mannen en 31 procent van de vrouwen is 55-plusser. Uit deze cijfers mag je concluderen dat de gemiddelde Vlaming niet bestaat, verscheidenheid is troef. Omdat niet iedereen gelijk is, moeten de overheid en alle sociaal-culturele organisaties erover waken dat iedereen gelijke kansen krijgt. Iedereen moet gelijke toegang krijgen tot de goede dingen. Dat kan door mensen sterker te maken en ze de kracht te geven het goede te kiezen. Natuurlijk is ook een non-discriminatie-wetgeving noodzakelijk.

Oog hebben Voor OKRA biedt een open deur de beste garantie voor een goede werking rond diversiteit. Trefpunten moeten openstaan voor nieuwkomers en voor de boeiende geschiedenis van de eigen leden, deelnemen aan het parochieleven, samenwerken met andere organisaties, woon- en zorgcentra … En uiteraard moet OKRA ook zelf naar buiten gaan en even over de muur kijken. Waarom geen spreker van Wereldsolidariteit uitnodigen of een gesprek aanknopen met de migrant uit de eigen parochie? Uiteraard kan je al eens samen op stap gaan. Je zal zien, je hebt meer gemeen dan je dacht. Net als voor jou, telt voor de Turkse vrouw in de eerste plaats het geluk van haar kinderen. En net als jij, hecht ze veel belang aan haar gezondheid en die van wie haar dierbaar is.

Concreet

andere organisaties die een aanbod hebben rond diversiteit waarvan OKRA gebruik

kan

Net als voor jou, telt voor de Turkse vrouw in de eerste plaats het geluk van haar kinderen.

maken. Wat te denken van het uitgebreide gamma aan educatief materiaal van het Wereldcentrum? En uiteraard is er het aanbod van de provinciale en stedelijke integratiediensten. Of wat dacht je van een etymologische wandeling? Nooit gedacht dat onze taal zo’n rijke getuige is van verscheidenheid.

Storm En toch is OKRA zich ervan bewust dat kiezen voor culturele diversiteit als jaarthema geen gemakkelijk keuze is. Omgaan met verscheidenheid is immers altijd moeilijk. Anders zijn, stelt je eigen identiteit in vraag. Zowel voor wie nieuw is in een land als voor wie er al thuis is, betekent migratie een verlieservaring. Thuis vertrekken, betekent verlies aan identiteit en netwerken. Nieuwkomers verwelkomen, betekent verlies aan territorium en zekerheden. “Een multiculturele samenleving is als een storm op het meer”, beklemtoonde Jean-Paul Vermassen, algemeen pastor van het ACW in zijn slottoespraak. “Altijd is er een klein wonder nodig om ondanks alle verschillen elkaar toch te ontmoeten en nabij te zijn. OKRA kan de toon zetten door steeds te kiezen voor verbondenheid.”

Op de studiedag stelden enkele organisaties van en voor allochtonen hun werking voor. Ze boden

Tekst Nele Joostens

OKRA enkele mogelijkheden voor concrete samen-

Foto Cois Van Roosendael

25

OVER DE GRENZEN HEEN

Meer gemeen dan je denkt We zijn anders maar hebben veel gemeenschappelijk. Joden, christenen en moslims delen dezelfde verhalen en dezelfde God. Hoe dat komt en wat hun heilig boek voor hen betekent, vroegen we aan drie gelovigen. “De Thora is het symbool voor het contact tussen God en de mens”, zegt prof. dr. Julien Klener. Hij is voorzitter van het Centraal Israëlitisch Consistorie van België, het overkoepelende orgaan van alle joodse gemeenschappen in België. “Thora betekent ‘lering’”, vervolgt hij. “In de enge zin is de Thora de vijf wetboeken van Mozes, de zogenaamde Pentateuch. Dat is de christelijke benaming, de Pentateuch is ook het begin van de Bijbel. Voor joden is de Thora het allerbelangrijkst, het boek symboliseert de band tussen God en het Joodse volk. In elke synagoge worden de Thora-rollen in de ark bewaard. Voorgangers lezen elke week een stukje uit de Thora. Op het einde van het jaar is de volledige Thora voorgelezen. In de brede zin vormt de Tenach het heilige boek van de joden. Dat bevat de Pentateuch, de profeten en de geschriften. We beschouwen de Thora niet als een goddelijk dictee. Zeker de profetische boeken en de

Prof. dr. Julien Klener: “De Thora symboliseert de band tussen God en het Joodse volk.”

geschriften zijn mensenwerk. Maar volgens de traditie hield Mozes de pen vast en heeft hij de Pentateuch genoteerd.”

De praktijk telt

God heeft aanbevolen. De traditie bepaalt dan dat de slacht moet gebeuren met een halssnede. Zo

praxie. Je moet je geloof voortdurend in de praktijk

zijn er tal van voorbeelden. De Thora bepaalt elke

brengen. De Thora bevat heel wat aanwijzingen over

levensdaad, van conceptie tot de manier waarop je

hoe je moet leven, zowel op spiritueel als op lichame-

sterft. Maar hoe je daarmee omgaat, is natuurlijk je

lijk vlak. Het doen is belangrijk. De Thora reguleert

eigen keuze. Niet alle Joden zijn even religieus.

het samenleven op alle vlakken. Uiteraard vormen de

Sommigen volgen alle wetten nauwgezet, anderen

tien geboden de basis van ons ethisch denken. Maar

vullen hun joodse identiteit eerder historisch in. Zij

dat is niet alleen voor joden zo, de tien geboden vor-

linken hun godsdienst aan een samenhorigheidsge-

men de basis van de westerse cultuur. De Thora heeft

voel. Trouwens, de uitverkiezing van het Joodse

ook een grote praktische invloed. Zo bepaalt het boek

volk is een inspanningsverplichting zonder zeker-

dat joodse jongens besneden moeten worden en zijn

heid op resultaat. Een mens blijft immers maar een

de joodse spijswetten gebaseerd op enkele verzen uit

mens. Die uitverkiezing mag zeker geen aanleiding

de Thora. Er staat bijvoorbeeld dat je een bokje niet

geven tot ijdelheid of hovaardij. De essentie van de

zal koken in de melk van zijn moeder. Daarom moet

joodse godsdienst is heel eenvoudig: ‘Bemin je

De Thora reguleert het samenleven op alle vlakken.

OKRA februari 2009

dieren moeten worden geslacht op de manier die

“Eigenlijk is de joodse godsdienst vooral een ortho-

je melk- en vleesbereidingen

26

opgestart. Zo bepaalt de Thora bijvoorbeeld dat

naaste zoals jezelf.’ De rest is commentaar.”

strikt gescheiden houden.” “Om de wetten in de Thora

‘God ontmoeten in zijn woord’

concreet te maken, doen we

Joris Polfliet, priester en secretaris van de Interdio-

een beroep op de mondelinge

cesane Commissie voor Liturgische Zielzorg (ICLZ),

overlevering. Toen Mozes de Thora ontving op de

kan ons meer vertellen over de plaats die de Bijbel

berg Sinaï, werd ook de mondelinge overlevering

inneemt bij het christendom. “Uiteraard sluit de Bijbel

aan bij de joodse heilige boeken. De Bijbel gaat van start met de wetten van Mozes, de profeten en de geschriften. De Tenach vormt wat wij noemen het Oude Testament. In het Nieuwe Testament lezen we het verhaal van Jezus van Nazareth. Dat is ook de basis voor een herinterpretatie van het Oude Testament vanuit de ervaring van de verrijzenis. Het Nieuwe Testament bestaat uit vier evangelies, de brieven en enkele traktaten. De evangelies zijn geen biografie van Jezus, ze vormen een geloofsgetuigenis. Eigenlijk is het Nieuwe Testament een collectie boeken, ontstaan in diverse periodes en geschreven in diverse stijlen. Het bevat parabels, redevoeringen … Maar de Bijbel is niet zomaar het woord van God. In de verhalen van de Bijbel spreekt God met ons. Het boek bundelt ervaringen van mensen in hun geloof. God heeft zich geopenbaard in ontmoetingen en handelingen. Maar ook op andere manieren komt God tot ons: in ontmoetingen, in wonderen van elke dag. Toch is Jezus de persoon in wie God zich volledig kenbaar heeft gemaakt.”

Lectionaria “Na het Tweede Vaticaans Concilie in de jaren zestig, Joris Polfliet: “De Bijbel is vandaag nog veel te weinig een leidraad.”

wilde men de Bijbel herwaarderen. Vroeger kwam het Oude Testament amper aan bod tijdens de liturgie en was Mattheüs bijna de enige evangelist die werd voorgelezen. Na het Concilie werd er een nieuw lectionaria

zijn. Maar dan moet je natuur-

opgesteld. De Bijbel werd in stukjes verdeeld zodat na

lijk wel weten welk voorbeeld je

drie jaar de belangrijkste passages allemaal waren

moet volgen.”

voorgelezen tijdens de zondagsvieringen. Voor de eerste lezing wordt vaak geput uit het Oude Testament,

“De Bijbel bepaalt dan wel niet

de tweede lezing komt uit de brieven en voor het

wat je mag eten en wat je beter

evangelie grijpt men terug naar het Nieuwe Testament.

laat, toch kan je erin terugvin-

Daarbij komen de vier evangelisten aan bod.”

den hoe je kan leven als goede

Aanwijzingen

christen. ‘Bemin uw naaste

De Bijbel is geen kant-en-klare literatuur. Telkens opnieuw moeten we de teksten interpreteren.

zoals u zelf’, bijvoorbeeld. Of ‘keur alles en behoud

“De Bijbel is geen kant-en-klare literatuur. Telkens

het goede’. Je moet een onderscheid maken tussen

opnieuw moeten we de teksten interpreteren. Dat

goed en kwaad. Of ‘wees altijd blij’. Je moet je hier-

kan op twee manieren. Als we de teksten interprete-

door natuurlijk laten aanspreken. Maar dat kan je

ren in relatie met de oorspronkelijke context, doen

leren. De Bijbel biddend lezen, helpt om God te ont-

we aan exegese of Bijbelwetenschap. Maar we kun-

moeten in zijn woord.”

nen ook nagaan wat de tekst vandaag voor ons kan betekenen, waarin God ons tegemoetkomt. Vroeger werd gelovigen afgeraden zelf in de Bijbel te lezen.

‘Islam is als water’

De Kerk vreesde dat zij de teksten zonder begeleiding

Khadija Aznag is islamologe en verbonden aan het

niet zouden verstaan. Nu is er een omgekeerde bewe-

Provinciaal Integratiecentrum van Vlaams-Brabant.

ging aan de gang. Gelovigen zouden zich moeten

Toch getuigt ze hier als gewone moslima. “Mijn

laten inspireren door de Schrift. En dat kan natuurlijk

mening is slechts een van de vele, ik heb niet de pre-

het best als ze er regelmatig in lezen. De Bijbel moet

tentie te beweren dat ik de waarheid in pacht heb.

een leidraad zijn en is dat nu nog veel te weinig.

Dat kan ook niet, geloof is daarvoor te veel verbon-

Christen zijn, betekent immers navolger van Christus

den met emoties.”

27

OVER DE GRENZEN HEEN

Arabisch niet de moedertaal is. Denk maar aan Indonesië, het grootste moslimland.”

Mekka en Medina “De Koran bestaat uit twee delen die echter door elkaar lopen. Het eerste deel bevat de openbaringen aan de profeet Mohammed toen hij in Mekka verbleef, het tweede deel toen hij in Medina woonde. In het eerste deel toont Mohammed zich een religieuze leider. Deze verhalen grijpen terug naar het Bijbelse Oude Testament en de Thora. In het tweede deel treedt Mohammed op als een politieke leider. Dit deel bepaalt hoe een samenleving georganiseerd moet worden. Er zijn voorschriften op het vlak van huwelijk, belastingen, erfenis … Uiteraard is de Koran in een bepaalde tijd geschreven en speelt de historische context ook een belangrijke rol. Die is echter niet vermeld in de Koran zelf maar in de Hadith. Als de context van bepaalde passages van de Koran onduidelijk is, kan je de achtergrond opzoeken in de Hadith.”

Plichten “De Koran is dé leidraad in het leven van moslims. De Khadija Aznag: “Niemand heeft het recht een eigen interpretatie van de Koran op te stellen.”

vijf zuilen, de religieuze plichten van elke moslim, reguleren zowel het spirituele als het lichamelijke leven. Het geloof in één God, het rituele gebed vijf maal daags, de financiële zorg voor armen, het vas-

Poëzie “Voor moslims is de Koran het heilige boek. Het is het woord van God. Niemand mag daaraan raken, niemand heeft het recht een eigen interpretatie op te stellen. Uiteraard maak je wel je eigen interpretatie als je het boek leest maar je hebt het recht niet om

ten tijdens de ramadan en de pelgrimsreis naar Mekka. Het vasten disciplineert de lusten, het bidden doet je elke dag even stilstaan en de aalmoes staat voor solidariteit. De bedevaart is het minst verplicht maar duidt op een groot samenhorigheidsgevoel.”

jouw ideeën ook anderen op te dringen. Daarom

Cultuur

bestaat er in de islam ook geen hiërarchie zoals de

“Vaak wordt beweerd dat de Koran vrouwonvriende-

Kerk bij katholieken. Er staan

lijk is en bijvoorbeeld bepaalt dat vrouwen maagd

geen instanties tussen de gelo-

moeten zijn bij hun huwelijk of dat ze besneden moe-

vigen en God. De moskee is

ten worden. Dat is echter niet zo, het is de machocul-

slechts een forum waar je

tuur van het Middellandse Zeegebied die deze regels

samen kan bidden.

hanteert. De Islam is als water: op zich heeft water

De Koran is dé leidraad in het leven van moslims.

Volgens de overlevering bestond het woord van God

geen kleur. De kleur van het glas waarin het gegoten

al in de hemel. Daar wordt het moederboek bewaard,

wordt, bepaalt de kleur die het aanneemt. Vele man-

wij, mensen, ontvingen slechts een kopie. De Koran

nen en vrouwen zijn analfabeet en hebben dus niet

is in het Arabisch geschreven in een hele mooie, poë-

zelf gelezen wat de Koran al dan niet bepaalt. Zo

tische taal. Het is echt een boek om trots op te zijn.

staat er in de Koran dat man en vrouw evenwaardig

Soms heeft de Koran ook iets mysterieus of onbegrij-

zijn in de zorg voor het gezin. De Koran en de kennis

pelijks. Dat is niet vreemd, het is immers het woord

van dit boek kunnen emancipatorisch werken. Meer

van God. Uiteraard is de Koran ook in andere talen

mensen, mannen én vrouwen, zouden de kans moe-

vertaald. Maar de vertalingen zijn telkens interpreta-

ten hebben de Koran te lezen, liefst in het Arabisch.”

ties, je leest de Koran bij voorkeur in het Arabisch. Ik


weet wel dat dat niet altijd mogelijk is. De grote

Tekst Nele Joostens

meerderheid van de moslims leeft in landen waar het

Foto’s Frank Bahnmuller en Emy Elleboog

OVER WAT TELT

Een leven vol leven Niet alles draait vierkant in dit land. Neem nu SoCius, het steunpunt voor het sociaal cultureel volwassenenwerk in Brussel, waar Annemie Vercruysse veel in de pap te brokken heeft. Geen simpele job, veeleisend ook maar hier gebeurt wat. Beetje ongezien want niet spectaculair maar wel belangrijk, omdat het mensen emancipeert.

29

OVER WAT TELT

bij maar toch. Als ik ooit verhuis, wordt het naar de kern van de stad. Ik hou van het echte stadsleven. Ik heb mijn moeder gelukkig nog. Dat brengt me vaak terug naar mijn oude thuis in Roeselare. Niet altijd simpel want ik werk nog voltijds en mee zorgen voor je oude moeder is een ingewikkeldere opgave dan een dagje uit met de kleinkinderen. Ik wil een goede dochter, moeder en oma blijven, zonder te veel schuldgevoelens in welke richting dan ook. Maar dat lukt me niet altijd. Mijn oude moeder zit het fragielst verweven in mijn gedachten.”

Moeder wil mensen zien “Mijn moeder wordt straks 87. Sinds de dood van mijn vader, twaalf jaar geleden, woont moeder alleen in een veel te groot huis. Fysiek is moeder in goede doen maar ze mist mensen. Tot voor drie jaar was ze nog volop actief in haar levenslange hobby: familiekunde. Ze was voorzitter van de vereniging maar het werd te veel en ze trok zich terug. In haar grote huis liggen kamers vol met documenten, verslagen en opzoekingswerk rond haar familiegeschiedenis. Een klein museum van nostalgie en verheerIk zit met mijn gesprekspartner na de werkuren in een rustig kantoor, achter het open huis met vele kamers ‘De Kriekelaar’ in de Gallaitstraat van Schaarbeek. In minder dan een halve eeuw is deze oude stadsbuurt veranderd in een levendige Turks-NoordAfrikaanse woonwijk gemengd met Vlaamse, meestal jonge gezinnen en oudere Brusselaars. Toch blijft Schaarbeek een stukje Vlaams. Daar zit ‘De Kriekelaar’ voor iets tussen. Maar daarover gaat ons gesprek niet. Annemie Vercruysse vertelt als dochter, moeder, grootmoeder en voltijds buitenshuiswerkende vrouw. Zij en vele andere vrouwen van haar leeftijd, tillen een generatie-overschrijdende verantwoordelijk-


lijking van haar kindertijd toen haar vader - een bekend figuur die veel interessant volk over de vloer kreeg - er nog was. Hij stierf toen ze elf was. Haar moeder verloor ze op haar zeventiende. De verhalen over vroeger en haar kindertijd komen steeds weer als onverwerkt verdriet naar boven. Moeder was de jongste van negen. Toen haar moeder stierf waren er vijf getrouwd en drie ingetreden in een klooster. Moeder besliste meteen om met haar erfenis haar studies te betalen. Ze trok met de trein naar Brugge en liet zich in de verpleegstersschool inschrijven. Ze heeft geen gemakkelijk leven gehad en nu ze alleen is en niet meer zo mobiel, mist ze de mensen. Moeder leerde nooit autorijden, ze was een fervent

heid.

fietser, dat was zo’n beeld in Roeselare van ‘madame

Los van Roeselare

reed ze nog met haar fiets, 14 km ver naar het rust-

Vercruysse met hare fiets’. Toen ze al tachtig was,

Annemie Vercruysse: “Ik wou in Leuven gaan stu-

huis in Kachtem waar haar broer woonde. Sinds

deren. Dat leek me pas vrijheid. Zonder stempel van

enkele jaren geven we haar als kerstcadeau een

mijn geboortestad Roeselare: “Vercruysse? Ah ja,

mooie doos vol briefjes van vijf euro om taxiritten te

de dochter van...?” Ook zonder merknaam ‘West-

betalen. Daar heeft ze ongelooflijk gebruik van

Vlaming’, als men mijn taal hoorde. Ik wist meteen

gemaakt, want ze doet niets liever dan het huis uit

dat ik niet naar de vroegere thuishaven zou terugke-

gaan om mensen te zien.

ren. Ik wou in een stad wonen, liefst een grote stad.

Als ik op bezoek kom, bel ik haar om te zeggen wan-

Had ik eerder werk gevonden in Brussel, was ik

neer ik toekom. Met haar jas al aan, wacht ze me op

hoofdstedeling geworden. Het is, om praktische

om samen buitenshuis te gaan eten. Sinds vader

redenen, aan de rand van Leuven gebleven. Een

stierf in 1996, deed ze dat ook al in haar eentje. Ze

interessante woonwijk, rustig en de stad heel dicht-

had allerhande adressen en fietste daar naartoe in

de hoop mensen te ontmoeten van haar leeftijd. Ze had graag gezelschap bij haar potje koffie en nodigde de mensen uit om bij haar te komen zitten. Moeder is altijd blij als er iemand komt. Dan lonkt het buitengaan en mensen zien. Ze bedenkt boodschappen om die met mij te doen want haar voornaamste wens is, weg zijn. Terwijl ik zelf als ik bij haar kom, ook iets wil uitrichten. Een beetje kuisen bijvoorbeeld of wat opruimen want moeder wil geen poetsvrouw in huis want heel haar ‘archief’ moet onaangeroerd blijven. Maar moeder wil uit huis, desnoods naar Blokker om een prul te kopen voor haar kleinkinderen want ze ziet ze zo weinig, zegt ze. Eenmaal in de winkel kijkt ze rond naar een of andere bekende, raakt aan de praat, betrekt mij daarbij, “dit is mijn dochter, ze woont in Leuven…”. Het lukt me niet om elke week naar Roeselare te gaan, al had ik dat goede voornemen met die herschikking van mijn werk: twee dagen werken, een dag vrij nemen voor mijn moeder, twee dagen werken, in plaats van de bijkomende vakantiedagen voor 50-plussers aan mijn jaarlijkse vakantie te plakken.”

Huishouden

best.” Daar ging hij van uit. Ik was niet het type van hard studeren om punten te halen. Ik las veel, deed

“Hoe graag ik ook bij moeder ben, ik had vaak het

een beetje sport, een beetje jeugdbeweging, een

kregelige gevoel dat ik daar zomaar zat te niksen.

beetje muziek. Dat kon moeilijk anders in een huis

Om uit die impasse te geraken, heb ik met mijn zus

waar zoveel rond muziek draaide. Maar ik was de

die naast mij woont, afgesproken om een dag in de

minst muzikale. In het voorlaatste jaar van de

week samen naar moeder te gaan. Als je met twee

humaniora, de tijd van de revolte, stopte ik plots

gaat, ben je met twee om te luisteren én te spreken.

met muziekschool en piano leren. Als ik daar niet

“Kijk moeder, we willen hier een aantal dingen doen:

echt goed in was, hoefde het niet voor mij. Dat

de trap stofzuigen, beneden dweilen, stof afnemen.

zorgde wel voor

Wat heb je liefst, dat we met twee kuisen en dan

enige

samen op stap gaan?” Dat vond ze best en uiteinde-

met mijn vader.

lijk was ze blij dat het huis weer netjes was.

Anderzijds her-

Moeder heeft een hele tijd niet meer gekookt. Nu

inner ik me een

doet ze het terug. Maar ze eet niet veel. Ze is klein

diep

geworden en mager. Ze lijdt ook aan reuma, ze nam

voel na een dis-

daar medicijnen voor maar ze stopte ermee omdat

cussie die hij had

ze ergens gelezen had dat het middel niet goed was.

met de directrice

Eigenzinnig als ze is, verbeet ze liever de pijn.

van het lyceum. Ik kreeg altijd de opmerking:

Anderzijds verwaarloost ze zich absoluut niet en als

“Annemie kan meer”. Ik haalde te weinig punten

er iets echt nodig is, vraagt ze het. Zo mocht er een

omdat ik niet genoeg mijn best deed. Terwijl ik

tijdlang een thuisverpleegster komen. Maar verwen-

dacht, waarom zou ik meer tijd investeren? Wat is

nerij ligt haar niet. Als ze de extra zorg niet meer

het verschil tussen 75 of 85 halen? Zal daar ooit

nodig vindt, bedankt ze ervoor. We gaan haar op

iemand naar vragen?

haar 87ste niet veranderen.”

En toen zei mijn vader: “Luister zuster, ik ben het

Tolerante, wijze vader

wrijving

geluksge-

De ene vrije dag in de week is vooral voor mijn moeder, de zaterdag is de dag van de kinderen en de kleinkinderen en de zondag is de dag van mijn man en mij.

niet met u eens. Ik vind het resultaat van Annemie goed. Ik wil dat mijn kinderen nog tijd overhouden

“Mijn vader gaf nooit commentaar op goede of

voor andere zaken zoals lezen en naar de muziek-

slechte rapporten. “Als ge iets doet, doet ge uw

school gaan en bovendien, als ze nu al op de toppen

31

OVER WAT TELT

van hun tenen moeten staan, hebben ze later geen

Soms loopt dat wat luidruchtig uit zodat we ze wat

reserve meer.” Ik liep op wolkjes.

laten afkoelen met video kijken voor we aan tafel

Vader was zeer gelovig maar zeer tolerant tegenover

gaan. Maar die zaterdagavond blijft voor hen (nog

zijn ‘afvallige’ kinderen. Hij maakte er geen ruzie over,

steeds) een van de hoofdpunten van de week.

praatte er niet over, al denk ik wel dat hij er verdriet

Onze kleinkinderen waren altijd voltijds in de kribbe,

over had. Maar hij liet het niet blijken. Moeder ook

of soms een dagje bij de andere oma. Mijn kinderen

niet. Wat dat betreft, zijn we vrij opgevoed.

hebben het nooit aan mij gevraagd maar ik zou hen

’s Middags was vader thuis om samen te eten en ook

zo’n vaste dag in de week ook niet meteen aanbie-

om vier uur maar dan vertrok hij elke avond naar het

den. Onze kinderen wonen dicht in de buurt. Met de

koor of naar de organisaties. Mijn moeder heeft nog

fiets ben ik er zo.

een tijd meegezongen in dat koor. Mijn ouders had-

Wat kon mijn aanbod zijn als werkende grootmoe-

den in hun vrije tijd elk hun eigen leven. Moeder

der? Behalve dat ik me met de kleinkinderen bezig-

ondergedompeld in de stamboom en familiegeschie-

houd als ze ’s zaterdags komen, heb ik gezegd: kijk,

denis, vader in de muziek.”

vrijdagavond mag je me altijd bellen. Ook als je

Mijn man kookt

gewoon een pint wil gaan drinken. Mij om het even. Ik wil graag komen babysitten, hen in bed stoppen

“Ik heb een zoon en twee dochters tussen 33 en 29

en het mag heel laat worden maar ik ga nog naar

jaar. Vijf kleinzonen tussen zeven en een paar maan-

huis. Als de kinderen dan wat lastiger zijn denk ik,

den. En als ’t god belieft straks een zesde kleinkind.

ja, straks ben ik thuis en morgen slaap ik uit.”

Maar ik ben niet de oma die zegt: “Breng ze maar wanneer het jullie past.” De ene vrije dag in de week

Op stap

is vooral voor mijn moeder, de zaterdag is de dag

“Ik ben ook de oma die met hen op zaterdagvoor-

van de kinderen en de kleinkinderen en de zondag is

middag de bus neemt. Naar de stad de Hema in of

de dag van mijn man en mij.

zo, om een prulletje te kopen maar eigenlijk gaat het

Lang voor de kleinkinderentijd, als onze kinderen

om in de bus zitten. Iets wat ze met hun ouders

nog thuis woonden en begonnen uit te gaan en later

nooit doen.

als kotstudenten, was de afspraak: “Doe nadien wat

En dan nog iets in de vakantie. Het idee komt van

je wil maar zaterdagavond eten we eerst allemaal

een vriendin om met drie oma’s en een stel kleinkin-

samen.” Al jaar en dag kookt mijn man op zaterdag.

deren in juli een week een huis te huren aan zee. Dat

Hij doet dat schitterend, alleen moet je wat geduld

was ongelooflijk leuk. Met een bolderkar naar het

hebben want het lukt hem niet altijd om alles tijdig

strand, tentje opzetten, in ’t water en in het zand

klaar te krijgen.

spelen, middagdutjes en dan bijna met de kinderen

In de week kookte ik en toen de kinderen groter

gaan slapen. Als het helemaal stil was boven nog

werden, hadden zij en wij elk een kookdag. We

even naar beneden, een slaapmutsje op het terras

startten met die regeling toen ik op mijn 37ste beslis-

en we waren helemaal uitgerust na die week en had-

te een bibliotheekopleiding te volgen van drie jaar

den geen boek open gedaan, wat we op andere

op maandagavond en de hele zaterdag. Dat vroeg

vakanties wel doen.

wat reorganisatie in het huishouden. Lijstje opge-

Ik heb er naar uitgekeken om oma te worden, al

maakt, wie doet wat graag? Mijn man wou strijken!

hoefde dat niet rap rap, meteen maar ik was wel

Later streek ieder natuurlijk zijn eigen spullen. Mijn

ongelooflijk blij. Het is zalig kleinkinderen te heb-

man wou ook zaterdag de inkopen doen en beslissen

ben.

wat we aten. Toen ik al lang klaar was met de bibli-

En interessant. Laat mij maar tot de eerste genera-

otheekschool bleef mijn man - steeds lekkerder -

tie behoren van vrouwen die 59 zijn en nog volop

koken voor iedereen die er was op zaterdag en

werken, zij het een 32-uren week, die nog een moe-

zondag. En sinds hij met brugpensioen is, kookt hij

der hebben, waar je je verantwoordelijk voor voelt

elke dag als hij er is…”

en die tegelijk kinderen en kleinkinderen hebben,

Kleinkinderen om van te houden

die veel aandacht vragen. Ik ben blij met dit leven vol leven.”

“’t Is zaterdag! We gaan eten bij oma en opa!” Dat is de zaterdagmorgengroet van de oudste kleinkin-

Tekst Hilde Masui

deren. Ze komen doodgraag. Bij het aperitiefje van

Foto’s Çois De Heel

de ouders hebben ze alle tijd om samen te spelen.


MENU

‘Bonen, vlees en look’ Bijna zes jaar geleden vertrok Gustavo uit Brazilië. In België hoopte hij een beter leven op te bouwen. Hoewel hij zichzelf geen grote kok noemt, dook hij voor ons graag achter de kookpotten. Hij toverde een heerlijke feijoada op tafel. “Dat is het nationale gerecht. Vroeger maakten de slaven deze stoofschotel van de restjes vlees die ze te pakken konden krijgen.” Enkele maanden geleden trouwde

te overleven. Maar Brazilië liet me

die ze verkoopt aan de wegrestau-

Gustavo met Gerlinde. Hoewel ze

niet los. Een tijdje geleden zette ik

rants. Ik droomde er al lang van

elkaar in België leerden kennen,

er een project met gastgezinnen

om te vertrekken. Naar welk land

beschouwde Gerlinde Brazilië al

op. Nu organiseer ik reizen op

ik zou gaan, maakte niet veel uit.

eerder als haar tweede thuisland.

maat naar het land waarbij de

Uiteindelijk besloot ik samen met

“Na mijn studies voor leerkracht,

deelnemers logeren in gastgezin-

een vriend naar België te vertrek-

wilde ik graag naar het buitenland

nen. De Brazilianen laten je deel-

ken. Die eerste maanden hier

om er te werken met gedragsge-

nemen aan hun dagelijks leven

waren een schok voor me. Zoveel

stoorde kinderen. Zo kwam ik

waardoor je als toerist heel dicht

mensen,

terecht in een Braziliaans dagcen-

bij de bevolking kan staan.

zoveel talen. Het gonsde voortdu-

trum

voor

straatkinderen.

zoveel

indrukken

en

Ik

Gedurende al die jaren onderhield

rend in mijn hoofd. Later kwam

werkte er acht maanden en bleef

ik ook in België contacten met de

mijn broer ook een tijdje naar

me ook nadien het lot van het

Braziliaanse

Zo

hier. Maar intussen woont hij

centrum

aantrekken.

Na

gemeenschap.

mijn

leerde ik Gustavo kennen. We

opnieuw in Brazilië. Hij heeft daar

thuiskomst organiseerde ik allerlei

werden verliefd en in november

een dochtertje.”

acties om fondsen te verzamelen.

zijn we getrouwd.”

“Nu voel ik me goed in België. Ik

Intussen was ik zelf aan de slag

ben getrouwd en volg intensief

als onderwijzeres in België maar

Gustavo: “In Brazilië werkte ik op

lessen Nederlands. Af en toe gaan

elke zomervakantie trok ik opnieuw

de vroegmarkt en in de namiddag

we terug naar Brazilië. Mijn familie

naar het project. Toch ging het

teelde ik maniok. Mijn vader is

woont immers nog daar en je mag

dagcentrum failliet, enkel liefda-

suikerrietkapper,

het contact toch niet helemaal

digheid bleek niet voldoende om

verdient iets bij dankzij de hapjes

mijn

moeder

verliezen.”

33

MENU

1

2

3

4

Feijoada

Feijoada completa

1 kilo bruine bonen

■

3 kilo varkens-

400 gr zwarte of bruine bonen ■ 500 gr gerookte rundstong ■ 4 witte peperkorrels

vlees (worstjes, dikke plakken spek,

■

spiering)

vlees

■

3 uien

■

1 bussel lente-

1 theelepel zout ■ 1 ui ■ 1 blaadje laurier ■ 5 kruidnagels ■ 250 gr mager rund■

250 gr casselerrib

■

125 gr speklappen

■

125 gr worst

■

1 varkenspoot

■

uitjes ■ 2 bussels koriander ■ 10 blaad-

1 koffielepel bonenkruid.

jes laurier ■ zout ■ peper ■ look.

Voor de saus: 2 uien ■ 2 teentjes look ■ 2 eetlepels reuzel ■ 2 tomaten ■ 2 rode

750 gr rijst

paprika’s

■

olijfolie

■

gesnipperde

■

1 Spaanse rode peper

■

tabasco

■

½ theelepel zwarte peper

■

look.

300 gr rijst.

Kook de bonen gedurende 45

Week de bonen 1 nacht in ruim water. Spoel ze en laat ze uitlekken.

min. in 2 liter water. Gebruik een

Week ook de rundstong 1 nacht in ruim water.

hogedrukpan.

afkoelen.

Kook water in een kom, voeg de peperkorrels, zout, laurier en de ui

Kruid het vlees ruim met zout en

bestoken met kruidnagels toe. Leg de tong in de kokende bouillon en

look. (1) Laat gedurende 1 uur

laat 1 uur koken. Voeg de overige vleessoorten toe en laat 2 uur

stoven tot het helemaal gaar is.

koken. Neem de tong uit de pan en pel ze. Schep de rest van het

(2) Voeg regelmatig kleine hoe-

vlees uit de kom en houd het warm. Zeef de bouillon. Kook de bonen

veelheden water toe. Voeg de

in 1½ uur gaar, met laurier, zout, peper en bonenkruid.

Laat

fijngesneden ui toe en laat stoven. Laat de bonen uitlekken en

Saus: pel de ui en de tomaat. Snijd de ui, tomaat, paprika en pepers

doe ze bij het vlees. Voeg 1 liter

fijn. Verhit de reuzel en bak de ui goudbruin. Voeg de paprika, tomaat

water toe. Kruid met peper en

en peper toe en kruid met enkele druppels tabasco. Laat zachtjes

zout (3) en voeg de laurierblaad-

garen. Schep er een derde van de zachtgekookte bonen bij en stamp

jes toe. Voeg ten slotte de lente-

fijn. Giet 2 dl bonenvocht en 2 dl bouillon bij en laat de saus nog

uitjes en de koriander (4) toe.

15 min. aandikken. Giet de rest van de bonen af, voeg ze bij de saus

Serveer heet.

en dien op in een diepe voorverwarmde schaal.

Fruit de gesnipperde look in olijfolie. Voeg de rijst toe en bak.

Snijd de tong en het rundvlees in plakjes en schik ze midden in een

Voeg stelselmatig water toe tot

grote voorverwarmde schaal. Schik er de overige vleessoorten rond.

de rijst gaar is.

Kook de rijst gaar en dien afzonderlijk op. Serveer met farofa, plakjes kiwi, ananas en sinaasappel.


Geroosterde cassave

Visgerecht

Kokoscake

Farofa

Moqueca

Quindins de yáyá

300 gr visfilet (kabeljauw, tonijn, gar-

50 gr boter

20 gr boter ■ 3 eieren ■ 300 gr cassa-

nalen, inktvis)

■

1 eetlepel rozenwater

vemeel

2 uien

■

room ■ 1 mespuntje kruidnagelpoeder

2 uien

■

■

2 teentjes look peterselie

■

■

1 prei

■

2 tomaten ■ olij-

ven ■ peper ■ zout.

■

■

1 teentje look

3 tomaten

■

2 paprika’s

2 dl kokosmelk ■ palmolie ■ koriander ■

■

bieslook ■ limoen ■ peper ■ zout.

125 gr bloem

Maak de ui, look en prei schoon

kaneel

■

■

1 pakje vanillesuiker

8 eierdooiers ■

■

■

■

1 eetlepel

2 eiwitten

■

2 dl geraspte kokos

(vers of pakje).

en snipper fijn. Verhit de boter

Bereid de marinade: meng het

en fruit de ui, prei en de look.

sap van de limoen met

de

Doe de zachte boter, vanillesui-

Klop de eieren los en voeg ze al

geperste look en laat de vis er

ker, rozenwater, room, kruidna-

roerend toe tot ze stollen. Voeg

2 uur in marineren.

gel en kaneel in een kom. Roer

het cassavemeel toe en roer

Maak de ui schoon en snijd in

tot een romige gladde massa.

10 min. dooreen, tot het meel

ringen. Snijd de paprika en

Klop er een na een de eierdooiers

begint te kleuren. Kruid met

tomaat in stukjes. Verhit wat

door en daarna ook de eiwitten

peper en zout. Pel de tomaten

palmolie, bak de ui, paprika en

tot het beslag luchtig wordt. Voeg

en snijd ze in stukjes. Voeg de

tomaat en laat 5 min. stoven.

beetje bij beetje de bloem toe en

tomaten, peterselie en olijven

Dep de vis droog, leg deze boven

tenslotte de geraspte kokos.

toe

garen.

op de groenten en laat terug

Smeer

Versier met plakjes hardge-

5 min. stoven. Overgiet met

boter en vul ze tot de helft met

kookt ei.

kokosmelk. Snijd de koriander

beslag. Zet ze op een bakblik en

fijn en strooi over de vis. Laat

vul het bakblik met water tot de

verder stoven tot de vis gaar is.

vormpjes half onderstaan. Bak

Dien op met witte rijst.

ze in een voorverwarmde oven

Traditioneel

in 30 tot 40 min. goudbruin.

en

laat

zachtjes

wordt

moqueca

bereid in een aardewerken pan.

cakevormpjes

in

met

Neem de cakes na 5 min. uit de vormpjes en dien op met Batida Paulista (Braziliaanse cocktail). Tekst Kristien De Scheemaeker Foto’s Emy Elleboog Maniok.

Braziliaanse keuken In Brazilië wonen zowel indianen, Afrikanen, Europeanen als Aziaten: het is een smeltkroes van uiteenlopende culturen en tradities. Daardoor hebben Brazilianen een rijke keuken met tradities en gerechten die verschillen van streek tot streek. Ze gebruiken veel vlees, vis, bonen, maïs en look. ■ Päo de queijo: kleine gebakken deegrolletjes met

Enkele specialiteiten ■ Cassave of maniok: een zetmeelrijke wortelstok. ■ Chayote: groene komkommerachtige groente. ■ Feijoada: het nationale gerecht. Stoofpot op basis van

bonen

en

verschillende

soorten

lichte kaassmaak. ■ Farofa: bijgerecht gemaakt van gemalen cassave-

Onbewerkte cassave bevat giftige stoffen.

vlees.

Oorspronkelijk met varkensoren en –poten. Wordt gegeten met witte rijst. ■ Chouriço: verzamelnaam voor allerlei soorten Braziliaanse worst. ■ Vatapa: visstamppot met garnalen en kokosmelk.

meel, wordt ook over vlees gestrooid om de smaak te benadrukken. ■ Cachaça: sterke drank gemaakt van suikerriet, puur of in cocktail. ■ Caipirinha: cocktail van cachaça met limoen, suiker en ijs. ■ Bier is heel populair en wordt altijd koud gedronken.

35

GROEN

Creatief met snoeihout In februari en maart snoeien tuinliefhebbers blauweregen, rozen, fruitbomen en struiken. Het resultaat is een berg snoeihout. Opstoken mag niet meer en naar het recyclagepark voeren, kost tijd en geld. Gelukkig is snoeihout waardevol materiaal dat je nuttig en creatief in de tuin kan gebruiken. In grotere tuinen kan je wat kleinere, warrige tak-

zomaar in de tuin of op het gazon legt. Die tijdelijke

ken in een hoek van de tuin stapelen. Dergelijke

ornamenten hebben iets kunstzinnigs en gaan rela-

takkenhopen bieden egels, padden, vogels en

tief lang mee, met een beetje geluk een jaar of vier,

insecten een eet-, broed- en schuilplaats. Op die

vijf. Vooral van ornamenten van soepele takken van

wijze lok je deze boeiende tuinhulpjes ook naar je

hardhouten bomen, kan je lang plezier hebben.

tuin. Egels en padden zijn nog steeds de beste slak-

Wanneer het hout ten slotte bros wordt, kan je het

kenjagers. Dat is mooi meegenomen, toch?

alsnog in stukken breken en composteren. Bovendien

Creatieve naturen Er zijn schitterende ornamenten te maken met snoeihout en schors. Van soepele takken van wilg en andere bomen kan je mooie, luchtige bollen en druppels maken die je eventueel in bomen hangt of

zullen allerlei schimmels en paddenstoelen greep krijgen op het hout, een natuurlijk ontbindingsproces dat fraaie taferelen in de tuin tovert.

Piramiden en wigwams’ De meest eenvoudige piramide van snoeihout is eeuwenoud. Boeren en tuiniers gebruiken in de

Met houtsnippers maak je zacht lopende paden in je tuin.

moestuin nog steeds piramiden van bonenstaken als steun voor windende snij-, pronk- en staakprinsessenbonen. Door kleine en grote rechte takken te gebruiken en ze met soepele wilgentenen of berkentwijgen aan elkaar te vlechten, kan je mooie, ornamentele piramiden maken die zowel in de moestuin als de siertuin dienstdoen. Begroeid met eenjarige klimmers zorgen ze voor een prachtig effect. In mijn tuin staat een reuzengrote ‘wigwam’ die ik twee jaar geleden met pronkwinde liet begroeien en die nu dient als steun voor de klimroos ‘Geszwind Schönste’. Tijdens de zomermaanden is deze monumentale constructie een heuse blikvanger.

Gekleurde twijgen Een van de mooiste constructies in mijn tuin zijn de kleine piramiden van kornoeljetwijgen met een fraai gekleurde schors. Die schorskornoeljes zijn interessante tuinstruiken die vooral in de winterse tuin voor kleur zorgen. Om ze mooi te houden moeten ze elk jaar gesnoeid worden want alleen de eenjarige takken vertonen die mooie schors. Bovendien houd je op die manier de struiken gedrongen. De twijgen van Cornus alba ‘Sibirica’ hebben een opvallend rode schors, andere kornoeljesoorten en cultivars hebben purperzwarte, heldergroene, geelgroene, gespikkelde of oranjerode twijgen. Kleine piramiden en vlechtwerk van deze kleurrijke kornoeljetwijgen kunnen zelfs in grote potten worden verankerd en vormen dan een prima steun voor klimmende en


Verhoogde bedden vormen de ideale basis voor een mooie kruidentuin.

windende eenjarige planten als het Chinees purper-

en stekelige takken. Je krijgt dan een natuurlijk

klokje en Oost-Indische kers.

ogende afsluiting die je naar believen al dan niet

Verhoogde bedden in de moestuin

kan laten begroeien door klimplanten als hop of Oost-Indische kers. Elk jaar zal de stapel snoeihout

Sommige tuiniers leggen verhoogde bedden aan

in de takkenril zakken zodat er steeds plaats vrij

waarin een mengsel van goede compost en teel-

komt voor een nieuwe lading. Een takkenril geeft

aarde wordt gestort en waarop groenten en warm-

nestgelegenheid aan vogels, kleine zoogdieren,

teminnende kruiden naar hartenlust groeien. Het

amfibieën, reptielen en insecten. Zorg er wel voor

mooist worden deze verhoogde bedden afgeboord

dat het uitwendig skelet stevig vastzit.

met lange takken snoeihout van wilg en andere bomen. Deze bedden hebben voordelen. De grond

Snipperwanden en -paden

is sneller te bewerken, je hoeft je niet zo diep te

Snipperwanden zijn op hetzelfde principe gestoeld

bukken en ze bakenen de moestuinbedden perfect

als takkenrillen. De wanden maak je van vlechtmat-

af. Bovendien kan je er ook borderplanten in plan-

ten van betonijzer of metaalgaas. De ruimte ertussen

ten. En is zo een verhoogd bed de basis voor een

vul je op met snippers uit de hakselaar. De fijne snip-

haast ideale kruidentuin.

pers vragen een dicht geweven karkas of een gaas-

Afsluitingen

Geweven afsluitingen duiken op in landschapstuinen en in hedendaagse tuinen.

wand met relatief kleine mazen. Ze vormen een compacte muur die heel mooi oogt, smal kan gehou-

We zien ze nog in traditionele culturen: schuren in

den worden en een goede windkering vormt.

de Balkan, huizenbouw in tropisch Azië, hekken

Met houtsnippers kan je ook zacht lopende paden

rond Afrikaanse dorpen. Bij ons waren ze zo goed

maken. De laag snippers vergaat langzaam tot een

als verdwenen. De schering zijn stevige palen, de

zachte humus. Wanneer je de laag elk jaar aanvult

inslag lange takken, het weefgetouw krachtige han-

en een keertje schoffelt, heb je een onkruidvrij en

den en armen. Vlechtwerk en geweven afsluitingen

uiterst goedkoop tuinpad.

van wilg, kastanje en andere houtsoorten zijn zo oud als de straat en duiken op kunstzinnige wijze

Tekst en foto’s Ivo Pauwels

opnieuw op in hedendaagse tuinen. Lijkt het op het eerste gezicht vooral geschikt voor landelijke en romantische tuinen, krijgt het ook bestaansrecht in moderne stijltuinen en wordt het hier en daar een wezenlijk onderdeel van een ecologisch verantwoorde tuin.

Takkenrillen Een takkenril is niet veel meer dan een uitwendig skelet van twee rijen stevige palen waartussen snoeihout wordt gestapeld. Erg geschikt voor het verwerken van fijne, kromme, warrige, gedoornde

Je kan schitterende ornamenten maken van snoeihout en schors. 37

BOEKEN

Bekend en onbekend Deze maand krijg je een dubbelpakket aangeboden. Twee romans van vermaarde auteurs en een boek van een minder bekende auteur. Alle drie meer dan degelijke literatuur waarmee je nog enkele gure winteravonden kan verblijden. Nicci French.

Wat te doen als iemand sterft? Nicci French hoeft geen introductie meer. De eerste roman van het koppel, Het geheugenspel, kende onmiddellijk een gigantisch succes. En terecht. Dit Britse schrijvende echtpaar, Nicci Gerrard en Sean French, staat garant voor makkelijk leesbare maar steeds boeiende literatuur. Hun boeken vallen altijd onder de noemer ‘literaire thrillers’. Dit etiket heeft me vaak ontgoocheld maar de boeken van Nicci French deden dat nooit.

verder als niets meer is wat het lijkt te zijn? Ellie wil kost wat kost achterhalen wat er die bewuste dag is gebeurd. Haar zoektocht groeit uit tot een obsessie. Hoe dieper Ellie graaft, hoe minder mensen haar nog au sérieux nemen. Het verhaal handelt over thema’s als vriendschap, vertrouwen en de moed los te kunnen laten. Zelfs aan de niet-verstokte lezer, zou ik het boek willen aanraden. Je zal er geen spijt van hebben.

Het koppel levert steevast spannende psychologi-

De tijd die nodig is

sche verhalen die telkens in een heel eigen sfeer

Grondahl (°Denemarken 1959) leverde met zijn

baden. De romans starten vanuit dagelijkse

roman De tijd die nodig is, zowel literair als inhou-

gebeurtenissen die langzaam uitmonden in beklem-

delijk een parel af. Het boek is de zoveelste beves-

mende situaties. Dat is in hun nieuwe boek niet

tiging dat hij behoort tot de beste schrijvers van

anders.

Denemarken en zelfs van Europa.

Ellie is getrouwd met haar grote liefde Greg. Als hij

Ingrid Dreyer, een 48-jarige architect, krijgt tij-

omkomt in een auto-ongeval, verandert haar leven

dens een zakenreis in Stockholm te horen dat haar

totaal. Dat Greg in het gezelschap was van een

zoon van vijftien betrokken is bij een kloppartij

voor iedereen onbekende vrouw, maakt het voor

met een allochtoon. Ze keert onmiddellijk naar

Ellie nog moeilijker. De conclusie is snel getrokken:

huis terug. Dan slaat de twijfel toe. Wat loopt er

alles wijst op een verhouding waarvan Ellie niets

verkeerd met Jonas? Wat heeft ze verkeerd gedaan

wist en zelfs niets kon vermoeden. Hoe moet ze nu

of juist niet gedaan? Heeft ze te weinig of te veel

Nicci French, Wat te doen als iemand sterft, Anthos, Amsterdam, 2008, 302 blz., 19,95 euro. Jens Christian Grondahl, De tijd die nodig is, Meulenhoff, Amsterdam, 2008, 319 blz., 24,90 euro. Jennifer Haigh, Familieband, Artemis en co., Amsterdam, 2008, 446 blz., 19,95 euro.


Jens Christian Grondahl.

liefde

gegeven?

Tijdens

de

terugreis en de drie dagen daarna blikt Ingrid terug op haar nabije en verre verleden. Haar

Jennifer Haigh.

Grondahl houdt je een klare spiegel voor.

gestrande huwelijk. Haar relatie

Haigh’s jongste pennenvrucht werd een intelligente familieroman. Het is een goed en uiterst vlot geschreven roman met een nooit verzwakkende

met Frank, die twintig jaar ouder en getrouwd is.

verhaallijn.

Ook herinneringen aan haar jeugd, haar moeder en

Jennifer Haigh laat ons kennismaken met het

grootmoeder passeren de revue.

gezin van Frank en Paulette en hun drie kinderen

Maar het boek is veel meer dan een familiegeschie-

Billy, Gwen en Scott. Haigh neemt ons mee naar

denis of het verhaal van één vrouw. Grondahl con-

de jaarlijkse vakantie van het gezin in 1976.

fronteert de lezer met de problematiek van vrijheid

Twintig jaar later is de familie helemaal uit elkaar

en gebondenheid, de drang naar zelfontplooiing en

gevallen. Frank en Paulette zijn gescheiden, de

het nemen van verantwoordelijkheid. Hij gaat in op

kinderen gingen hun eigen weg. De ene is al

fouten van ouders en kinderen en het opvoedings-

gelukkiger dan de andere.

stramien dat mensen tevergeefs willen verlaten. En

Veel meer wil ik niet verklappen. Haigh wil dat de

hij maakt van de eenzaamheid omwille van gebrek-

lezer via flashbacks en actuele gebeurtenissen

kige menselijke relaties een belangrijk thema.

kennismaakt met de hoofdrolspelers. Met haar

Kortom, het boek laat lezers niet onberoerd. Dikwijls

verhaal wil de auteur aantonen dat een familie je

houdt Grondahl je een klare spiegel voor. In de

kan maken of breken, beschermen of schaden.

roman weeft Grondahl flashbacks niet-chronolo-

De verhoudingen binnen het gezin geven vorm

gisch door elkaar. Ze eisen voortdurend de aan-

aan je verdere leven.

dacht op. Maar je krijgt er veel voor terug: klare en

Hoewel ik doorgaans huiverachtig sta tegenover

mooie taal, een melancholische stijl, rake beschrij-

Amerikaanse familieromans, kon dit verhaal me

vingen en een ongelofelijke psychische inleving van

meer dan boeien. Ik beleefde enkele heerlijke

de auteur. Een van de mooiste en meest beklijvende

uren met dit boek dat mensen van vlees en bloed

boeken van de voorbije maanden.

opvoert. Iedereen kan er zich een beetje in herkennen, zelfs al gaat het om een Amerikaans

Familieband

boek.

Hoewel Jennifer Haigh in literaire middens in één

Familieband is echt een aanrader voor wie een

adem

deugddoend bad wil nemen in een uitgesponnen,

wordt

genoemd

met

belangrijke

Amerikaanse auteurs als Updike, Oates en

modern familieverhaal.

Cunningham, kende ik haar niet. Volkomen onterecht, bleek na de lectuur van haar roman Familieband.

Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

39

TENTOONSTELLING

Een museum vol gedachten Aalst, stad van priester Daens, Louis Paul Boon en natuurlijk het jaarlijkse carnaval. Wie meer wil weten over een van deze twee grootheden of zich wil verdiepen in gekke kostuums, vreemde leuzen en voil jeannetten, moet in ’t Gasthuys zijn. Ooit droomden de inwoners van Aalst van een

geschiedenis van het Land van Aalst zullen we

grootse kathedraal. Dat bewijst de toren zo groot

belichten. De eerste zaal van het nieuwe museum

als de Dom in Keulen die op de maquettes prijkt.

zullen we inrichten als ‘oriëntatie- en onthaalpunt’.

Maar wat ooit een kathedraal moest worden, is nu

De bezoeker komt er te weten wat hij kan verwach-

de Sint-Martinuskerk in het centrum van Aalst.

ten van het museumbezoek en verder zijn er een

Achter de kerk, langs de binnenweg naar de fabriek

foyer en een documentatieruimte. Die laatste ruim-

van ‘glucose en zetmeel’, vind je ’t Gasthuys. Het is

te moet heel drempelverlagend werken zodat

het oude hospitaal uit de 13

eeuw, of wat er van

iedereen er iets naar zijn gading vindt. We zullen

overblijft. De oorspronkelijke abdij waarvan het

uiteraard de historische invulling van het gebouw

hospitaal deel uitmaakte, is gedeeltelijk verdwenen

bewaren. De voormalige ziekenzalen bieden bij-

en heeft plaats gemaakt voor een scholencomplex.

voorbeeld voldoende ruimte voor onthaal, docu-

’t Gasthuys ligt aan de Oude Vismarkt waar ook het

mentatie en tijdelijke tentoonstellingen. Voorlopig

stadsarchief zich bevindt. Een plaats, dicht bij de

vonden de collecties rond priester Daens, Louis

Dender, van archeologisch belang. Ooit vond men

Paul Boon en carnaval er een plaats. Het sanitaire

er resten uit de 2de en 3de eeuw. Hier woonde pries-

blok werd aangepast en er werd een lift geplaatst

ter Daens en stond ook een tijdelijk verblijf van

zodat het museum voor iedereen toegankelijk

Louis Paul Boon. ’t Gasthuys werd in de jaren vijftig

wordt.”

de

bijna afgebroken maar is nu beschermd en werd heropend als Stedelijk Museum. Nu wordt er druk

Louis Paul Boon

gewerkt aan een volledige herinrichting.

In de voortuin van het museum zit een man op een bank. Voorovergebogen met de ellebogen op de


Luc Geeroms, conservator: “We willen het stads-

knieën en een arm vooruitgeschoven met de wijs-

museum een hedendaagse invulling geven. Niet

vinger naar de denkbeeldige persoon tegenover

alleen het verhaal van de stad maar ook de rijke

hem. Alsof hij weer een wijsheid wil verkondigen,

Misschien wordt het Aalsterse carnaval volgend jaar erkend als werelderfgoed. een van zijn ‘Boon-apartjes’: “We zijn nu eenmaal

carnaval te bekijken. Een tijdje geleden is dit

geboren in een land waar ge, vooraleer iets grap-

gebeuren trouwens voorgedragen om erkend te

pigs te vertellen, moet zeggen: luister dit is om

worden als immaterieel werelderfgoed van de

mee te lachen.” Louis Paul Boon werkte mee aan De

Unesco. Over een jaar weten we of het ervan komt.

Rode Vaan, het weekblad Front en combineerde zo

Intussen biedt de tentoonstelling een overzicht van

zijn scheppend werk met de journalistiek. Soms

de carnavalsvieringen doorheen de jaren. Elk jaar

liepen die activiteiten sterk door elkaar. Zijn literair

werd gekruid met de actuele politieke en maat-

werk werd vertaald in het Frans, Duits, Engels en

schappelijke gebeurtenissen. Toch wortelen alle

Russisch en hij werd vaak genoemd als mogelijke

vieringen in de eigen volkscultuur waarin tradities,

Nobelprijswinnaar. Dat hij als rasechte inwoner van

feesten, dansen, rituelen, verhalen, ambachten en

Aalst een plaats verdient in het museum, is vanzelf-

geneeswijzen een eigen plaats vinden.

sprekend. Je vindt er manuscripten van zijn hand,

De makers van deze tentoonstelling gingen uit van

de werktafel waaraan hij is gestorven, tal van arti-

twee grote lijnen: carnaval gekaderd in de histori-

kels, boeken, tekeningen en schilderijen, anekdo-

sche middeleeuwen en carnaval midden de 20ste

tes, curiosa en zelfs uittreksels uit zijn ‘beruchte’

eeuw. Voeg daarbij nog de evocatie van het heden-

feminateek.

daagse carnaval en je weet onmiddellijk dat er

Priester Daens

meer is dan enkel de voil jeannetten in de beleving van dit halfvastenfeest.

De collectie van ’t Gasthuys rond priester Daens is

Met het masker op, kunnen we beamen wat Boon

zeker de moeite waard. Als documentatiecentrum

buiten op het bankje zegt: “Ik weet wie ik ben maar

en als archief voor het Daensisme en de sociale

ik zie het niet graag zo levend in de spiegel weer-

geschiedenis van Aalst, is deze collectie van groot

kaatst.”

belang. Een bezoek aan het museum gekoppeld aan de Daenswandeling, geeft een duidelijk beeld

Tekst Erik Lauwers

van de sociale en politieke geschiedenis van België

Foto’s Cois Van Roosendael

rond de vorige eeuwwisseling. Vooral de strijd voor de ontvoogding van de arbeidersklasse, wordt duidelijk belicht.

Info

In ’t Gasthuys is ook een zaal aan Aalsters kunst-

’t Gasthuys Stedelijk Museum Aalst,

schilder Valerius De Saedeleer gewijd. De zeer

Oude Vismarkt 13, 9300 Aalst, 053 73 23 45.

mooie collectie is zeker een bezoekje waard.

Open van dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot 12.00 en van 13.00 tot 17.00 uur,

Werelderfgoed

zaterdag en zondag van 14.00 tot 18.00 uur.

Deze tijd van het jaar is het meer dan aangewezen

Gratis toegang.

de permanente tentoonstelling over het Aalsterse Louis Paul Boon, alsof hij weer een wijsheid wil verkondigen.

In ’t Gasthuys kan je het Aalsters carnaval proeven, voelen, horen en zien.

41

OKRA-SPORT

Op zoek naar een gezonde levensstijl?

l l lIl l ll lI

Misschien voel jij wel iets voor wat extra beweging. Of nam je je voor gezonder te leven. Dan is een abonnement bij HealthCity misschien iets voor jou. Dankzij de samenwerking tussen OKRA-SPORT en HealthCity kan je er als OKRA-lid extra voordelig terecht. Healthcity is een internationale sporten ontspan-

ningsketen. Momenteel telt de organisatie 29 vestigingen in België. Naast klassieke fitness en groepslessen,

biedt Healthcity een brede waaier van andere activitei-

ten. Zo kan je er ook terecht voor een partijtje tennis, squash of badminton en uiteraard volgt na inspanning ontspanning in de sauna of het stoombad.

Kick-off

Op 17 februari, 23 april en 23 juni kan je terecht in alle

vestigingen van HealthCity voor een Kick-off Day. Maak

gratis kennis met alle mogelijkheden en geniet van

135 euro extra korting op je instapbijdrage van een Gold en Classic lidmaatschap. Neem contact op met je club

naar keuze en schrijf je in voor deze dag. De adressen

het Gold lidmaatschap waarbij je onbeperkt gebruik kan maken van alle faciliteiten van HealthCity overal in

Vlaanderen. Ook voor het Classic lidmaatschap ontvang je tien procent korting. Daarmee kan je alle faci-

070 22 20 09. Heb je geïnteresseerde vrienden die nog

l

Als lid van OKRA ontvang je tien procent korting op

van de centra vind je op www.healthcity.be of krijg je via geen lid zijn van OKRA? Geen probleem! Op de Kick-off

I

OKRA-lidkaart is geld waard

Day kunnen ze een aanvraagformulier voor lidmaatschap bij OKRA invullen en uiteraard kunnen ze op elk moment terecht bij hun lokale OKRA-trefpunt.

liteiten van jouw club onbeperkt gebruiken.

Meer info via www.okrasport.be,

cent korting op het Gold en Classic lidmaatschap.

www.healthcity.be of 070 22 20 09.

II

Vakantie met zicht op zee in

Hotel Sandeshoved te Nieuwpoort-Bad

Hotel Sandeshoved ligt in het hartje van Nieuwpoort-bad, pal op de verkeersvrije zeedijk. Vanuit de meeste kamers en studio’s kunt u genieten van een prachtig zeezicht. Het restaurant biedt overheerlijke maaltijden en in de tearoom, met zicht op zee, kunt u na een dag vol gezonde zeelucht tot rust komen bij een drankje of een versnapering…

Eén- of Tweeweekse WINTERVAKANTIE VOOR SENIOREN 2009 ■ Periode A : 08/02/09 – 22/02/09 1 week/1 semaine: ■ 08/02/09 | 15/02/09 of/ou ■ 15/02/09 | 22/02/09 ■ Periode B : 01/03/09 – 15/03/09 1 week/1 semaine: ■ 01/03/09 | 08/03/09 of/ou ■ 08/03/09 | 15/03/09 ■ Periode C : 16/10/09 – 30/10/09 1 week/1 semaine: ■ 16/10/09 | 23/10/09 of/ou ■ 23/10/09 | 30/10/09 ■ Periode D : 08/11/09 – 22/11/09 1 week/1 semaine: ■ 08/11/09 | 15/11/09 of/ou ■ 15/11/09 | 22/11/09

logement op een studio of appartement + 1 warme maaltijd per dag + 1 gastronomisch menu OF brunch + dranken inbegrepen Prijzen: 2 weken periode B of C

€ 365

€ 715

1 persoon:

2 personen:

€ 520

€ 1005

2 personen:

3 personen:

€ 675

€ 1325

3 personen:

4 personen:

€ 850

€ 1650

4 personen:

1 week

2 weken

Hét Hét voo voor klas klass klass voor Hétww

www tel. tel. 0

III IIlI

1 week

1 persoon:

tel. 0 www

l

periode A of D

l

III IlI

Inwonende gezinsleden ontvangen eveneens tien pro-

€ 385

€ 755

€ 570

€ 1090

€ 735

€ 1440

€ 920

€ 1785

Wij hebben ook tal van andere promoties, we sturen u graag onze folder toe!

Zeedijk 26 te 8620 Nieuwpoort-Bad | tel. 058 22 23 60 | fax 058 23 95 23 [email protected] | website: www.sandeshoved.be

Hét cultuurcentrum voor woord, klassieke muziek en expo Het programma via: www.schaliken.be tel. 014 28 51 30

OKRA-SPORT

‘Lopen houdt me jong’ Binnenkort, op 8 maart, wordt een van onze atletiekiconen zestig. “Maar zo voel ik me niet!” zegt Karel Lismont, Europees kampioen en tweevoudig olympisch medaillewinnaar op de marathon. “Ik voel me nog goed. Ik heb geen last van kwaaltjes of blessures. Mijn vader is 93. Dat stemt me hoopvol. Ik heb het gevoel dat ik nog een hele etappe heb af te leggen.” “Mijn mooiste zege”, begint Karel, “is ongetwijfeld de eerste. Ik vermoed dat iedere sporter dat zo ervaart. Het gaat om het Europees kampioenschap in Helsinki ’71. Het was zeker niet mijn beste wedstrijd maar wel een eerste overwinning op wereldvlak. Als broekje van tweeëntwintig klopte ik er Roelants en de Britse favorieten Wright en Hill, kortom de

Topsporters Karel Lismont won op zijn achtendertigste de internationaal bezette marathon van Hamburg. Hij draaide dus zeer lang mee aan de wereldtop. Hij begrijpt de beslissing van onze topsportsters (Tia Hellebaut,

I

Kim

Gevaert,

Kim

Clijsters en Justine Henin) om vroegtijdig te stoppen dan ook niet. “Volgens mij zullen ze nog

II wereldtop.

Een

enorme

vreugde overspoelde me. Toch was mijn zilveren medaille op de Olympische Spelen van Munchen

014-28 51 30 w.schaliken.be

’72 een grotere prestatie.”

Halfvol

cultuurcentrum r woord, siek siek en en expo expo r woord, cultuurcentrum

“In ’76 had ik olympisch goud kunnen winnen. Ik liep dat jaar mijn beste tijden. Maar kort voor de Spelen werd ik ziek en moest gedurende een drietal weken antibiotica slikken. Het werd uiteindelijk brons. Met een conditie zoals in mei, had ik gewonnen. Maar ik ben zeer content met die prestatie. Voor hetzelfde geld kon ik niet eens deelnemen. Ik heb niet het gevoel dat dit een leemte is in mijn palmares. Spijt heb ik dus niet. Als ik vandaag topsporter zou zijn, zou ik ook veel meer

w.schaliken.be 014-28 51 30

verdiend hebben. Maar met ‘als’ en ‘indien’ koop je niets. Voor mij is het glas dan ook halfvol. Het

spijt krijgen van hun beslissing.

Ze kunnen zich volledig op de sport concentreren. Maar ze spen-

deren veel te veel tijd aan pers en sponsors. De druk van die kant is vandaag dan ook zeer groot. Natuurlijk was ik het soms wel beu. Maar ieder moet uiteindelijk zelf beslissen”, vertelt Karel. “Zelf ga ik nog driemaal per week sporten. Dan ga ik een halfuurtje lopen. Goed doorlopen, hé. Dat

© Photonews

houdt me immers jong.”

I

hele

Karel Lismont in zijn ‘jonge’ jaren. Tekst Wim Bogaert

Neem deel aan onze zevende SeLenJo! De SeLenJo, het Belgisch Kampioenschap joggen 50+, neemt je mee voor een prachtige jogging langsheen de mooiste glooiingen van het Pajottenland. Wanneer: 17 maart 2009. Waar: start aan het parochiehuis, Pol De Montstraat (achter de kerk) in Wambeek (Ternat).

II kon altijd beter maar je mag niet

vergeten dat ik altijd voltijds bleef werken. Hoeveel atleten kunnen

dat zeggen? En ik won zeven medailles op wereldvlak.”

Start:

■ om 13.15 uur: 2,5 km voor de beginnende of minder ervaren jogger. ■ om 14.00 uur: 8,5 km.

Meer info bij Ingrid Peeters via 02 246 44 36 of [email protected].

43

GEDICHT

nieuw leven ik ben vergeten hoe het was dat eerste felle licht, harder dan de kleuren - van de dood? waren het de morgentinten de stralen van de levensbron of méér de weemoed van het avondrood … daarbinnen waar ik zweven kon en zwemmen zonder vliezen in de warme moederschoot? ik ben vergeten hoe het was en toch herinner ik me kleuren of hoe alles in één noemer niet genoemd kan worden en mengeling van voelen, ruiken smaken en van geuren ik ben vergeten hoe het wonder was de openbaring van mijn eigen wezen de eerste schreeuw, de eerste zucht de menswording of het begin dat uit die ene eicel was verrezen die door de zaadcel was bevrucht ik ben vergeten hoe ik vliegen moet of zweven ik ben geworpen in de grond en kom heel langzaamaan tot leven.

Erik Lauwers


UITJES

Verbindingen

Lingerie zo zacht als zij

Honderd textielobjecten Textiel en de stad Gent zijn sinds

Een

mensenheugenis met elkaar ver-

van honderd jaar lingerie in

Oceanië,

bonden. Het Design Museum

België. Over de eerste nylonkou-

Gent bezit vooral West-Europees

sen, de geboorte van de bh, de

Tekens van riten, symbolen van gezag

textiel van de 15

jarretellegordel maar ook over

de

eeuw tot nu.

indrukwekkend

overzicht

Je kan er prachtige topstukken in

de evolutie van slip naar string.

zijde en gouddraad maar ook

Zelfs

eenvoudige katoentjes bewon-

krijgt aandacht. Je bent onge-

deren. De stoffen illustreren een

twijfeld benieuwd naar de unieke

kunststroming of herinneren aan

verhalen en leuke anekdotes van

een moment in de geschiedenis.

ex-arbeiders

De voorwerpen zijn verbonden

Belgische lingeriebedrijven.

met

kunstenaar,

Op 15 februari en 12 april 2009

ambachtsman of -vrouw, op-

worden om 14.00 uur rondleidin-

drachtgever, bestemmeling, ver-

gen georganiseerd voor indivi-

zamelaar, schenker. Uiteraard is

duele bezoekers. Graag vooraf

er steeds een link met de stad

reserveren via 09 269 42 20 of

Gent: haar textielonderwijs en

[email protected].

mensen:

het

mannenondergoed

uit

verdwenen

-industrie. Info Info

Tot 14 april 2009 in het

Deze unieke overzichtstentoonstelling

bevat

Oceanische

tweehonderd

kunstwerken.

De

expo telt drie delen die elk een cultuurgebied vertegenwoordigen: Melanesië, Polynesië en Micronesië. Je kan je vergapen aan

een

aantal

veelkleurige

kunstwerken uit Nieuw-Guinea. Van de Polynesische eilanden komen de verfijnde sculpturen en rituele gebruiksvoorwerpen. Enkele meesterwerken? Ongetwijfeld een figuur van de Fiji-eilanden en drie beelden van het Paaseiland. De Micronesische eilanden zijn o.a. vertegenwoor-

Van 27 februari tot 1 juni

MIAT (Museum voor

2009 in het Design Museum

Industriële Archeologie en

Gent, Jan Breydelstraat 5,

Textiel), Minnemeers 9,

09 267 99 99,

9000 Gent, 09 269 42 20,

Info

[email protected].

[email protected],

Tot 15 maart 2009 in het

Doorlopend open van 10.00 tot

www.miat.gent.be.

ING Cultuurcentrum,

18.00 uur. Maandag gesloten.

Van 10.00 tot 18.00 uur,

Koningsplein 6,

Tickets 5 euro, 55-plussers

behalve op maandag.

1000 Brussel.

3,75 euro.

Tickets 5 euro, 55-plussers

Elke dag van 10.00 tot

Vanuit station Gent Sint-

3,75 euro.

18.00 uur, op woensdag tot

Pieters tram 1 tot Korenmarkt.

Het MIAT ligt op loopafstand

21.00 uur.

Vanuit Gent Dampoort lijn 3

van de Sint-Jacobskerk. Trams

Tickets 6 euro; ING cliën-

tot Korenmarkt. Vanaf hier

idem als Design Museum.

ten, senioren, studenten

drie minuten te voet.

Zie hiernaast.

4 euro.

Maak kans op een gratis



duoticket! Zie blz. 53.



digd door een uitzonderlijk masker van de Mortlock-eilanden.

45

UIT

Van marionet tot Charleville-Mezières kreeg hier vooral

juweeltje waar het ’s zomers zalig toeven is op

bekendheid als de stad waar seriemoordenaar

overdekte terrasjes. Op dinsdag, donderdag en

Fourniret terechtstond. Maar wie door de stad

zaterdag kan je hier bovendien de hele dag kuieren op de markt. Merkwaardig feit: het plein is slechts

en omgeving toert, krijgt meer op zijn bord dan

langs drie zijden omringd door galerijen. De vierde

een gerechtsgebouw.

zijde was voorbehouden voor de oprichting van het hertogelijk paleis dat echter nooit het daglicht zag.

Eén naam, twee stadjes. Mezières mag dan al een

Op deze plaats staan nu twee gebouwen in

oude historische kern gebleven zijn, Charleville

Dorische stijl, wat niet helemaal past bij de rest

geeft blijk van dynamisme. Verbonden door de

van het plein.

Avenue de l’Arches, zeg maar de plaatselijke

De middeleeuwse burcht in Sedan domineert de omgeving.

Champs Elysées, vormen deze tweelingzusjes een

Wie er graag even de tijd voor neemt, ontdekt in

ideale weekendtrip. Of wordt het een halte op

de vier belangrijkste straten die vanaf het plein

doorreis naar het Zuiden?

vertrekken een schat aan architectuur. Vanaf de

In 1606 stichtte de toen 26-jarige Charles de

Rue de la République tot de Rue du Moulin tel je

Gonzaque

letterlijk

liefst 56 bouwwerken opgetrokken tussen 1608 en

‘Karelstad’. Charles was zelf een getalenteerd

1628. Dankzij de prachtige woningen die hun origi-

architect en bezeten door religie en orde. Hij ont-

nele charme behielden, werd de Rue du Petit Bois

wierp het centrum van de stad als een perfect

waarschijnlijk de meest aantrekkelijke straat van

vierkant met evenwijdige straten die vertrekken

Charleville. Geniet je het meest van een ambach-

vanuit een gigantisch plein. De Place Ducale lijkt

telijk biertje of verkies je een verrukkelijke thee?

bijna een kopie van de Place des Vosges in Parijs.

Je vindt het allemaal in de fantastische omgeving

De arcaden rondom het plein doen even denken

van de Place Ducale! De verkeersvrije winkelstra-

aan de Place des Héros in Arras. Een bouwkundig

ten bieden bovendien voluit de kans om te snuiste-

het

stadje

Charleville,

ren in de winkeltjes waar ze je bijzonder gastvrij en warm onthalen.

Ardennen of Rimbaud? Van de twee merkwaardige musea moet zeker een op je to do-lijstje staan. Het Ardeens museum ontScènes met levensechte poppen geven je een idee van het dagelijks leven van de prinsen en het huispersoneel.


kasteelheer dek je in een hoek van de Place Ducale. Zowel de

sche troef. Zowel beroeps- als amateurmarionet-

prachtig gerenoveerde binnenplaats als het volle-

tenspelers vinden hier een forum voor deze weinig

dig vernieuwde en weelderige interieur bewijst het

bekende kunst. Nergens ter wereld kan je dan ook

actieve verleden van de streek. Het gebruik van

beter marionetten leren maken en ermee leren

grote glaspartijen en muren opgetrokken uit plaat-

spelen dan hier. Sinds 1961 organiseert de vereni-

selijke materialen maken het aantrekkelijke gebouw

ging Les petits comédiens de chiffons (letterlijk

lekker transparant. Je raakt ongetwijfeld gechar-

vertaald: de kleine voddenpoppen) het wereldfes-

meerd door de reconstructie van een oud Ardeens

tival van het marionettentheater. Om de drie jaar

interieur of de antieke drogisterij uit 1758 met zijn

leeft Charleville-Mezières gedurende tien dagen op

aardewerken potten uit Nevers. Toch zal je ook

het ritme van het poppenspel. “Zelfs Toone uit

versteld staan bij de tentoongestelde archeologi-

Brussel komt hier regelmatig langs”, vertrouwt de

sche vondsten uit de Romeinse en Merovingische

gids ons toe. De grootste attractie in dit verband:

periode. En je zult je wenkbrauwen fronsen bij de

de grote marionettenspeler van tien meter hoog op

prachtige

van

de place Winston Churchill. De pop is een inge-

Eugène Damas die het landelijke leven van de

bouwd uurwerk waarvan je het mechanisme in het

Ardennen tijdens de vorige eeuw illustreren.

Ardeens museum kan bewonderen. Langs de bui-

Gefascineerd door de Franse dichter Rimbaud?

tenkant presenteert ze om het uur tussen 10.00 en

Koester hem in het Rimbaud museum, gevestigd in

21.00 uur een marionettenspel uit de legende van

de oude molen, op twee stappen van de Place

de Vier Heemskinderen.

wapencollectie

en

schilderijen

Ducale. Rimbaud werd geboren in Charleville en woonde er ook lange tijd. Zelfs al ken je deze revo-

Picasso

lutionaire dichter niet, het bekijken van enkele

De

persoonlijke bezittingen zoals zijn boeken, parfum-

Charleville, blijkt zeer oud. De naam ‘Maceriae’

flesjes en bestek dat hij op reis in Afrika gebruikte,

komt van murailles (vestingmuren) en werd al

maakt je vast emotioneel. Misschien verlaat je

gebruikt in de 10de eeuw. Het dorp werd gebouwd

Charleville straks toch met het gevoel deze ver-

op een rots in een bocht van de Maas. Het is vol-

maarde Fransman een ietsje beter te begrijpen.

ledig ommuurd en het kasteel en de kapel domine-

Tip: tijdens een week in maart worden de bogen

ren het dorp. De enige echte trekpleister in

van de place Ducale getooid met poëtische bood-

Mezières blijkt de basiliek van Notre Dame

schappen.

d’Espérance. De moderne glasramen zijn het werk

Toone

oorsprong

van

Mezières,

het

zusje

van

van René Dürrbach, vriend en medewerker van Picasso. Een compositie van meer dan duizend

Als wereldhoofdstad van het marionettenspel heeft

vierkante meter lijnen, licht en kleuren vergezellen

Charleville-Mezières nog een belangrijke toeristi-

je bij het bezinnen op deze mystieke plek.

Deze moderne glasramen zijn het werk van René Dürrbach.

Logeren Je kan uiteraard overnachten in CharlevilleMezières. Of je rijdt verder tot Sedan. Dit schijnbaar onbeduidende stadje is uitgerust met de grootste versterkte middeleeuwse burcht van Europa. Dit indrukwekkend bouwwerk dateert uit de 15de eeuw, telt zeven verdiepingen en meet 35 000 m². Evrard de la Marck kocht het dorpje Sedan in 1424 en bouwde er zijn kasteel. Door zijn strategische positie op de oostelijke grens van Frankrijk werd het steeds vergroot, versterkt en

47

UIT

De Place Ducale lijkt bijna een kopie van de Place des Vosges in Parijs.

gemoderniseerd. Tot 1962 gebruikte men het uit-

verken je in groep de onderaardse gangen van de

sluitend voor militaire doeleinden.

burcht. Wil je je graag meer inleven in het middel-

Vandaag is het kasteel een beschermd historisch

eeuwse doen en laten? Ga dan voluit voor de

monument. Een wandeling door het Historium ver-

Smulpartij, een 13de-eeuws menu op een houten

telt je alles over zijn geschiedenis. Via verschillende

plank, waar je letterlijk je vingers aflikt. Of kies

scènes met levensechte poppen krijg je een idee

voor het Festijn. In middeleeuwse kledij schuif je

van het dagelijks leven van de prinsen en het huis-

aan tafel rond het haardvuur. De meester-kok pre-

personeel. Voor wie zich niet vlot kan verplaatsen,

senteert je 16de-eeuwse gerechten in het gezel-

werd een aangepaste rondleiding uitgewerkt voor

schap van vuurspuwers, troubadours, valkeniers

groepen vanaf twintig personen en mits reservatie

en kunstenaars. Net echt! Alleen de kuisheidsgor-

vooraf. Het bezoek vertrekt vanuit het binnenplein

del ontbreekt…

dat makkelijk te voet bereikbaar is. Vanuit het hotel

Hoewel de burcht Sedan domineert, valt er nog wel

Le Château Fort, uniek gelegen binnen de muren

wat

van het kasteel, heb je een schitterend uitzicht op

Traversant bijvoorbeeld, een permanente tentoon-

de stad Sedan. Het driesterrenhotel heeft 54

stelling over Sedan en omgeving. De dienst toeris-

kamers met alle comfort en de charmes van een

me biedt zijn bezoekers een gevarieerd programma

echt kasteel. Je kan er heerlijk dineren en verdwa-

aan. Een laatavondwandeling met een fakkeltocht

len in de gerenoveerde gangen. Een tweede deel

in de bossen van Sedan eindigt rond het kampvuur

van deze reusachtige burcht wordt binnenkort

met everzwijn aan het spit en Ardeense legenden

omgevormd tot wellness-centrum. Zo kan je opti-

als mysterieus toemaatje. Een bezoek aan de

maal genieten van je kasteelverblijf!

droogbloemenwerkplaats behoort eveneens tot de

Lekker smullen!

te

beleven

buiten

de

kasteelmuren.

Le

mogelijkheden. Naast een demonstratie krijg je de kans een eigen boeketje samen te stellen.

Ben je avontuurlijk aangelegd? Neem dan deel aan de avondfakkeltocht. Bij het schijnsel van fakkels

Tekst Chris Van Riet

Info ■ Charleville-Mezières en Sedan situeren zich net over de Franse grens ten zuiden van Charleroi op 150 km van Brussel. Voorbij Charleroi neem je de N5 richting Philippeville en Couvin. Dienst toerisme Charleville-Mezières, 4 Place Ducale, 08000 Charleville-Mezières, 0033 3 24 55 69 90, www.charleville-tourisme.com. ■ Dienst toerisme Sedan, 35 Rue du Ménil, 08200 Sedan, 0033 24 27 73 73, www.sedan-bouillon.com. ■ Versterkte burcht van Sedan, 0033 3 24 29 98 80, fax 0033 3 24 29 25 62, [email protected]. Tickets: 7,50 euro voor volwassenen; 5 euro kinderen 6-18 jaar; audiogids 1 euro. Hôtel du Château Fort, Porte des Princes, 08200 Sedan, 0033 3 24 26 11 00, [email protected].

Maak kans op een gratis overnachting voor

Maak kans op een gratis ticket voor een

twee in Hotel Mercure of een gratis stadsbe-

bezoek aan het Historium in het kasteel van

zoek voor twee aan Charleville-Mezières in

Sedan. Kijk op blz. 53!

het Nederlands. Zie kruiswoord blz. 50!


SPEEL EN WIN

62 winnaars! Winnaars kruiswoord november 2008. Meer dan 4 000 deelnemers! ■ Wie wint een pakket van zes kristallen wijnglazen? Louisa Smolderen uit Hemiksem, Maria Roete uit Evergem, Walter Vermeersch uit Landegem, Roos Putman uit Kortrijk, Christiane Pil uit Vleteren, Pierre Samoy uit Roeselare, Robert Vanherk uit Neerpelt, Mia Winters uit Overpelt, Lea De Nil uit Temse, André Strybol uit Kessel. ■ Wie krijgt een waardebon van 125 euro? Herlinda Trekels uit Brielen-Ieper. ■ Wie kan beginnen in De verlichte kamers? Etienne Ortibus uit Langemark, Maria O uit SintMartens-Lennik, Lucien De Sutter uit Oostende, Dora Sannen uit Zemst, Simonne Castelein uit Gent, Clara Vermeulen uit Roeselare, Rita Mees uit Gent, Hendrik Donckers uit Merksem, Odette Devos uit Nieuwpoort, Suzanne Vandewal uit Bree. ■ Voor wie is De laatste Mazurka? Taelman uit Oudenaarde, Marleen Boddin uit Roeselare, Louis Evenepoel uit Roosdaal, André Boone uit Laarne, Benoit Van De Velde uit Welle.

■ Wie wint een exemplaar van Albert 2? Marcel Crivits uit Boechout, Walter Esprit uit Lochristi, Nelly Pecceu uit Heuvelland, Angèle Lurquin uit Heverlee, Jerome Vandenberghe uit Woumen. ■ Wie kan er beginnen in Lekker dichtbij? Lea Riemis uit Beerse, Georgette Willems uit Hasselt, Willem Jansen uit Meer, Suzanne De Wever uit Evergem, Dolf Piessens uit Liezele. ■ Voor wie is Vlaanderen in de tijd van de kleine patatten? Maria Hoeben uit Wijchmaal. ■ Wie krijgt er een pakket met De Geuzenhoek te Horebeke, Abraham Hans en Groeninghe? Eliane D’Eer uit Bazel, Germana Van De Bruaene uit Eeklo, Eric Lainez uit Ingelmunster, Roza Van Dercruyssen uit Deerlijk, Charline Opsommer uit Ingelmunster. Oplossing: medicijn. Antwoord op de schiftingsvraag: PAS.

■ Wie kan beginnen in Het wijnboek? Paul De Clerck uit Duffel, Debaere uit Kortrijk, Yvonne Soenen uit Staden, Rita Plesschaert uit Nevele, Clara Bracke uit Ganshoren, Jeanne Roelen uit Meer, R. Liesenborghs uit Heverlee, George Muylle uit Roeselare, Denis Vilyn uit Oudenaarde, Mariette Van Laere uit Sint-Amandsberg. ■ Wie krijgt het boek Afscheid nemen? Anita Blockx uit Kontich, Eric Van Daele uit KluizenEvergem, Jeanine Geerinckx uit Kluizen, Jeanne Geerts uit Heffen, Eduard Merckx uit Hamme.

��

■ Wie wint De stad der wonderen? Gerard De Decker uit Temse-Tielrode, Gerard Janssen uit Lommel, Emma Cools uit Meerhout, Liliane Vandenkerckhove uit Deurne, Magda Cumps uit Heistop-den-Berg.

��

��

��

��

��

��

Oplossing kruiswoordraadsel november 2008.

Oplossing Sudoku november 2008.

��

��

49

SPEEL EN WIN

Winnaars november 2008 op blz. 49!

HORIZONTAAL 1 winterstoofpeer 7 non van zekere orde 12 doodlopende steeg 13 extre-

Kruiswoordraadsel

mist 14 smalle opening 15 gevernist 17 uitgestrektheid 19 donkergrijs gesteente 20 Chinees gerecht 23 boom 24

1

meisje 26 gewoon 28 stemming 30 toestel (afk.) 32 oud-Germaans volk 34 te

4

koop aangeboden 36 met weinig verstand 37 foefje 38 vreesachtig 39 schrijfbenodigdheid 40 uitroep van verrassing 42 zogenaamd (afk.) 44 plaats in Israël 46 erfelijk materiaal 48 repro-

6

ductie 51 Italiaanse componist 53 familielid 55 uitroep van vrolijkheid 57 toestand 59 in buitengewone dienst 61 voorhangsel ter afsluiting 63 papieren zakdoekje 65 ronde 66 verdovend middel 67 Arabische titel 68 in de richting van het genoemde 69 verrukking.

2

VERTICAAL

5

1 soort korrelig glas 2 voertuig 3 raceauto 4 grootvader 5 ambtelijk repetitor

7 3

6 zeggenschap 7 huisdier 8 papegaai 9 verzoekschrift 10 wat 11 smal korset 16 kantoorbediende 18 zeer langzaam (muziek) 21 takje 22 schaakterm 25 eetgelegenheid 27 geestelijke 29 bedrijf 31 bedrieglijk voorkomen 33 uitbouw 35 fotografische term (afk.) 36 dat wil zeggen (afk.) 41 Griekse stormgodin 43 het groter worden 44 heuvel 45 van

Stuur je oplossing naar

zeker materiaal 46 gedekte tafel 47

OKRA-magazine, Kruiswoord februari 2009, PB 40, 1031 Brussel, voor 28

kloosteroverste 49 meetkundig lichaam

februari 2009. De winnaars verschijnen in het aprilnummer 2009. Voeg

50 senior 52 bloedgever 54 regelmatig afwisselende beweging 56 tussenwerp-

één postzegel van 0,59 euro toe (niet vastkleven).

sel 58 bloem 60 pijp 62 spoedig 64 sportterm.

Oplossing kruiswoord februari 2009

1

2

3

4

5

6

7

Naam: Straat:

Nr.:

Postnr.:

Woonplaats:

Tel.:

E-mail:

OKRA-lidnummer of trefpuntnummer: Schiftingsvraag: tijdens welke olympiade won Karel Lismont zilver?

Vergeet niet een postzegel van 0,59 euro toe te voegen!


Sudoku Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten één keer voorkomen in alle kolommen, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

speel en win

44 prijzen! Vraag nu de gratis dikke gids aan op 089 464 000 of kijk op www.vacansoleil.be. Info Vacansoleil Camping Holidays, Goolderheideweg 21, 3950 Bocholt, 089 464 000, www.vacansoleil.be. Of boek bij Neckermann. ■ Waardebon van 125 euro… ■ Tweemaal één overnachting voor twee personen in hotel Mercure*** Logeer vlakbij Charleville-Mezières in dit fantastische driesterrenhotel. Kuier door de mooie stad en bezoek

Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen.

het kasteel van Sedan. Rue Louise Michel,

Info

F-08000 Villers-Semeuse, 0033 3 24 59 72 72.

De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88,

■ Driemaal een geleid stadsbezoek Charleville-Mezières voor twee personen Op aanvraag in het Nederlands

aan

[email protected], www.dekinkhoorn.be.

Charleville-Mezières biedt zowel mooie architectuur

Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende,

uit de 17de eeuw, een oude historische kern als pitto-

059 55 27 55, fax 059 55 27 59,

reske straten en pleinen. Een stad die het verdient

[email protected], www.ravelingen.be.

ontdekt te worden! Office de tourisme de Charleville-Mezières, 4 Place

Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1,

Ducale BP 229, F-08102 Charleville-Mezières,

6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04,

0033 3 24 55 69 90, fax 0033 3 24 55 69 89,

[email protected],

[email protected].

www.olfossedouth.com. ■ 36 boeken

■ Twee vakantiecheques voor een verblijf in een luxestacaravan of tent op een Vacansoleil topcamping Waarde: 250 euro per vakantiecheque. Voor maximaal vier volwassenen en twee kinderen, geldig in april, mei, juni of september (ook tijdens de paasvakantie, Hemelvaart, Pinksteren) op een tachtigtal hoge kwaliteitscampings uit het aanbod. De volledige actielijst vind je op onze site, klik op Camping Holidays en vervolgens op ‘actie selectie’.

Vijf exemplaren van Wat te doen als iemand sterft van Nicci French (waarde 19,95 euro). Vijf exemplaren van De tijd die nodig is van Jens Christian Grondahl (waarde 19,90 euro). Tien exemplaren van Familieband van Jennifer Haigh (waarde 19,95 euro). Eén exemplaar van Mmm… heerlijk. Liefdevolle recepten voor zijn tweeën (waarde 19,95 euro). Vijf exemplaren van Een nobel doel. De adellijke kasteelheren van België van Erlend Hamerlijnck (waarde 17,95 euro). Tien exemplaren van Soepen, licht gekookt (waarde 5,95 euro).

51

HOREN, ZIEN EN… SCHRIJVEN

Griet en Wivina… om de beurt…

Goeiedag! Een van de maatstaven die mijn moeder hanteerde

een toevallige voorbijganger. Om de hoek van onze

om ons in het gareel te houden, was het argument:

straat stond een bank. Daarop zat altijd wel

‘de mensen’. Dan klonk het: “De mensen hebben

iemand die wat wilde babbelen. De man zat er

gezegd…”. Daarop volgde iets wat wij hadden

nooit lang alleen. Hij kreeg gezelschap van oud én

gedaan dat niet hoorde of mocht.

jong.

We wisten wie de mensen waren. Onder elkaar maakten we er grapjes over. We lokten zelfs al

We kregen ook een knuffeldag. Die dag mocht je

eens iets uit. Moeder maakte er zich niet druk over.

iedereen knuffelen. Zomaar. Ik ben niet zo’n knuf-

Ze bedoelde het enkel als een soort waarschuwing.

feldier. Ik houd meer van een warme handdruk dan

Gedraag je, ik kom het toch te weten. De mensen.

van een knuffel of kus in het ijle achter mijn oor.

Het was onze vorm van sociale controle.

Ik denk dan steeds, doe maar!

Toen ik weer eens te laat van school kwam omdat ik een ommetje had gemaakt, hoorde ik het

Het laatste initiatief waarmee verenigingen de

opnieuw. “De mensen hebben gezegd”, begon mijn

samenleving wat warmer willen maken, is de ‘Week

moeder. Daar gaan we weer, dacht ik. “Ze zeiden

van de Goeiedag’. Ze vragen je iedereen te groe-

dat je het vriendelijkste meisje bent van allemaal.

ten die je tegenkomt. Ze houden je zelfs in de

Je zegt altijd iedereen goeiedag.”

gaten. Als je geluk hebt, kan je voor je groet

Daaraan moest ik denken toen ik hoorde van de

25 euro in de wacht slepen. Op het einde van de

‘Week van de Goeiedag’. Dat het er in de samenle-

week is er één gelukkige die het duizendvoudige

ving anders aan toegaat dan vijftig jaar geleden,

mag ontvangen. Ik vind dat absurd. Daarmee mik-

weet iedereen. De warme gemeenschap onder de

ken de verenigingen op een van de minder mooie

kerktoren brokkelt af. We leven meer naast elkaar

eigenschappen van de mens, zijn hebberigheid. De

dan met elkaar. We hebben het ook zo druk. Geen

ene week knikt hij voortdurend goeiedag om wat

tijd. We willen zoveel, we moeten zoveel. Ons

geld binnen te rijven, de week erna negeert hij

bekommeren om een ander? Zorg dragen voor

voorbijgangers compleet.

iemand die alleen en zorgbehoevend is? Dat kan er echt niet meer bij. Daarvoor bestaan toch organi-

Ik zeg nog steeds iedereen goeiedag. Een vaste

saties waarbij je terechtkan?

gewoonte raak je niet zomaar kwijt. Meestal krijg ik een groet terug. Soms kijken mensen verwon-

Maar toch zijn heel wat mensen alleen en nog meer

derd of lopen ze gewoon verder. Dan haal ik mijn

mensen voelen zich eenzaam. Tal van organisaties

schouders op. Het is niet mijn bedoeling iemand

en verenigingen willen daaraan iets doen en de

tegen zijn zin gelukkig te maken.

samenleving wat warmer maken. Ze zijn daarin heel creatief. Zo riepen ze een dag in mei uit tot de

Terugkeren naar hoe het vroeger was, lukt niet

‘Dag van de buren’. Iedereen werd aangespoord

meer. Maar wat wel nog kan, moeten we doen.

die dag zijn stoel buiten te zetten. Een goed idee,

Goeiedag zeggen, vraagt zo weinig inspanning.

vind ik. Ik herinner me nog uit mijn jeugd dat zon-

Daarom zeg ik je nu vriendelijk goeiedag. Al zie ik

dag rustdag was. We moesten niet zo nodig naar

het niet, knik maar vriendelijk terug. Dat wordt

zee rijden om ons te ontspannen. We zetten onze

dan zeker de start van een goede gewoonte.

stoel buiten voor een praatje met de buren of met Wivina

De ene week knikt hij voortdurend goeiedag om wat geld binnen te rijven, de week erna negeert hij voorbijgangers compleet. 52 OKRA februari 2009

✂

OKRA-LIDKAART = GELD WAARD

Win gratis duoticket Win gratis duoticket

Oceanië Uitjes gelezen blz. 45? Ben je geboeid door de prachtige Oceanische kunst? Maak kans op een gratis duoticket (waarde 12 euro) en stuur deze bon vóór 28 februari 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Oceanië, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Oceanië.

tekens van riten, symbolen van gezag

Info Tot 15 maart 2009 in het ING Cultuurcentrum, Koningsplein 6, 1000 Brussel. Elke dag open van 10.00 tot 18.00 uur, op woensdag tot 21.00 uur. Tickets: individueel tarief: 6 euro; ING cliënten, senioren, studenten: 4 euro.

Verbindingen Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 10 euro) voor deze unieke tentoonstelling in het Design Museum Gent. Stuur deze bon vóór 28 februari 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Verbindingen, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Verbindingen.

Naam en voornaam:

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Straat en nr.:

Postnr.:

Woonplaats:

Postnr.:

Telefoon:

Telefoon:

E-mail:

E-mail:

Info Van 27 februari tot 1 juni 2009 in het Design Museum Gent, Jan Breydelstraat 5, 09 267 99 99, [email protected]. Doorlopend open van 10.00 tot 18.00 uur. Maandag gesloten. Tickets 5 euro, 55-plussers 3,75 euro.

Woonplaats:

Win gratis duoticket

Win gratis bezoek

Lingerie zo zacht als zij

Kasteel van Sedan

Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 10 euro) voor deze zijdezachte tentoonstelling in het MIAT te Gent. Stuur deze bon vóór 28 februari 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Lingerie, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Lingerie.

Info Tot 14 april 2009 in het MIAT (Museum voor Industriële Archeologie en Textiel), Minnemeers 9, 9000 Gent, 09 269 42 20, [email protected], www.miat.gent.be. Van 10.00 uur tot 18.00 uur, behalve op maandag. Tickets: 5 euro of 3,75 euro voor 55-plussers.

Uit gelezen blz. 46? Wil je graag even teruggaan naar de middeleeuwen? Maak kans op een gratis bezoek (waarde 7,50 euro) aan de versterkte burcht van Sedan en stuur deze bon vóór 28 februari 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Sedan, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Sedan.

Naam en voornaam:

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Straat en nr.:

Postnr.:

Woonplaats:

Postnr.:

Telefoon:

Telefoon:

E-mail:

E-mail:

Fietsreisbeurs:

Info Dienst Toerisme Sedan, 35 rue du Ménil, 08200 Sedan, 0033 24 27 73 73, www.sedan-bouillon.com. Versterkte burcht van Sedan, 0033 3 24 29 98 80, fax 0033 3 24 29 25 62, [email protected]. Tickets: 7,50 euro voor volwassenen; 5 euro kinderen 6-18 jaar; audiogids 1 euro.

Woonplaats:

De 13de Fietsreisbeurs bezoeken? Dé beurs voor wie met de fiets op reis gaat. De OKRA-regio’s Antwerpen, Mechelen en Kempen hebben er een gezamenlijke stand. Op vertoon van je OKRAlidkaart koop je een ticket voor 3 i.p.v. 5 euro. 13de Fietsreisbeurs, 21 en 22 maart 2009, van 10.00 tot 18.00 uur, De Linde, Kasteelstraat 67, 2470 Retie. Met o.a. gps-workshop, proefrit op een ligfiets, fotograferen op reis… www.vakantiefietser.be, 014 37 77 34.

- 2 euro

colofon

OKRA-regio’s

OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw PB 40, 1031 Brussel 02 246 44 37, fax 02 246 44 42, www.okra.be, [email protected] Redactie Lieve Demeester, Nele Joostens, Chris Van Riet Redactieraad Aureel Chanterie, Magriet Daenen, Herman De Leeuw, Erik Lauwers, Hilde Masui, Wivina Somers, Griet Trioen, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Cois Van Roosendael, Hugo Verhenne Verantw. uitgever Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge

OKRA-Limburg vzw Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt 011 26 59 30 fax 011 22 59 50 [email protected] www.okra.be/limburg

Oost-Brabant Platte Lostraat 541, 3010 Leuven 016 35 96 94 fax 016 35 95 55 [email protected] www.okra.be/oostbrabant

Brugge Oude Burg 23, 8000 Brugge 050 44 03 81 fax 050 44 03 90 [email protected] www.okra.be/brugge

Mechelen vzw Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen 015 40 57 45 [email protected] www.okra.be/mechelen

Brussel Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel 02 555 08 30 fax 02 555 08 39 [email protected] www.okra.be/brussel

Midden-Vlaanderen www.okra.be/middenvlaanderen Poel 8, 9000 Gent 09 269 32 15 • 09 269 32 16 [email protected] ■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16 [email protected] ■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99 [email protected] ■ Gent Poel 8, 9000 Gent 09 269 32 15 [email protected] ■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94 [email protected]

Oostende Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 90 fax 059 55 26 12 [email protected] www.okra.be/oostende

Ieper Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 40 fax 056 26 63 06 [email protected] www.okra.be/ieper

Vormgeving gevaert graphics nv Coverbeeld Emy Elleboog

Kempen Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout 014 40 33 50 fax 014 40 33 52 [email protected] www.okra.be/kempen

Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto Sylvain Van Der Guchtlaan 24, 9300 Aalst 053 82 60 80 fax 053 82 60 90 [email protected]

Kortrijk Wijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk 056 23 37 43 fax 056 23 37 04 [email protected] www.okra.be/kortrijk

c pe

o

OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

02 246 57 72

Het maartnummer 2009 verschijnt uiterlijk op 28 februari 2009.

02 246 44 47

02 246 57 72

02 246 39 44


Roeselare Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 26 53 07 fax 051 22 59 80 [email protected] www.okra.be/roeselare Tielt Oude Stationsstraat 12, 8700 Tielt 051 42 38 08 fax 051 40 89 79 [email protected] www.okra.be/tielt Waas en Dender ■ Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75 [email protected] ■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17 [email protected] www.okra.be/waasendender

tvol actie f

n pe

kristelijk r es

Oplage: 178 170 exemplaren Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.

Antwerpen Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen 03 220 12 80 fax 03 220 17 68 [email protected] www.okra.be/antwerpen

Algemeen secretariaat | www.okra.be | [email protected] www.okrasport.be | 02 246 44 41

02 02 02 02

246 246 246 246

44 36 44 35 42 09 42 07

02 246 44 34

02 246 44 47

OKRA-CMPensioendienst 02 246 44 31 02 246 44 45 Studiedienst 02 246 44 40 02 246 39 45 Communicatie 02 246 44 37 02 246 44 33 02 246 57 71 Websites 02 246 44 44

Een jaar lang zet de Christelijke Arbeidersbeweging de spots op de sociale zekerheid met de campagne ‘De sociale zekerheid is er voor u’. Wij zijn fier op dit systeem en op de rol die we daar in gespeeld hebben en nog elke dag spelen. Zoveel inspanning voor een sociaal zekere toekomst voor iedereen, dat verdient een feest, een bijzonder feest. Op 21 mei 2009, Rerum Novarum, hebben we afspraak in Antwerpen voor een spetterend ‘Feestival Social’, een feest van solidariteit op straten en pleinen. Het feestparcours loopt van het Centraal Station, het Astridplein en de Zoo langs het De Coninckplein tot op het Sint-Jansplein.

Een bezoek aan de zoo, circus- en straattheater, zang en dans, animatie op ieders maat, poëzie, geleide wandelingen in boeiende buurten, het zijn de ingrediënten voor een onvergetelijke dag met de hele familie. Op het hoofdpodium op het Sint-Jansplein hebben we afspraak met de KETNETBAND, ZEKER WETEN, DE MENS en tal van andere artiesten.

Ook OKRA feest mee! Halfweg het parcours op het De Coninckplein is OKRA je gastheer. Op het menu staan samenzang o.l.v. het Oost-Vlaamse Allegriakoor en lijndans o.l.v. de sporters uit de provincie Antwerpen. Kom zeker langs! Info www.socialezekerheid.net of je ACW-verbond.

55

ITEM


magazine Islam is als water Gratis tickets blz februari 2009

Recommend Documents