Magazine Nr.34 - Maart 2012 - Een nieuwe lente, een nieuwe economie - Een zinnenprikkelend menu - Rudolf Steiner lezen (2) - 8 maart Vrouwendag - Van alles wat Een nieuwe lente, een nieuwe economie Ons denken over de economie loopt achter op de werkelijkheid van de economie, zo stelde Rudolf Steiner een kleine honderd jaar geleden. Hij bedoelde daarmee dat de economie zich in de moderne tijd (sinds de vijftiende eeuw) heeft ontwikkeld zonder dat deze ontwikkeling bewust door het menselijk denken gestuurd werd. Zou dat nu, in de 21e eeuw anders zijn? Heeft ons denken inmiddels greep gekregen op de economie? Hebben wij de economie zo vorm kunnen geven dat deze zich naar onze wil en bedoeling ontwikkelt?
Rudolf Steiner introduceerde - het begrip van ‘de juiste prijs’. Wanneer heeft een product ‘de juiste prijs’? Is dat te berekenen en in een ingewikkelde formule uit te drukken, bijvoorbeeld: de juiste prijs (P) is aanbod (A) maal Inkoopwaarde (I) minus Uitval (U) minus Overheadkosten (O) minus Variabele kosten (V) plus Brutomarge (B) gedeeld door Vraag (V)? Oftewel: P = (A – I – U – O – V + B) : V? Rudolf Steiner gaf een andere beschrijving van ‘de juiste prijs’: de juiste prijs is een prijs die zodanig is dat alle mensen die aan het tot stand komen van een product hebben meegewerkt, samen met de hunnen, op een menswaardige manier kunnen leven totdat zij weer een dergelijk product hebben geproduceerd.
Als het waar zou zijn dat de economie zich door de mens laat leiden, dan kunnen we, bijvoorbeeld afgaand op het economisch tij van de laatste jaren, concluderen dat de economie dan kennelijk door een kleine minderheid van mensen geleid wordt; namelijk door degenen die baat hebben gehad bij dat wat voor de meeste mensen op deze planeet een verslechtering van hun omstandigheden betekende. Als het niet waar is dat de economie zich door de mens laat leiden, dan moeten we aannemen dat de economie misschien nog het best te vergelijken is met een wild, ongetemd beest. Om dat beest te temmen is het nodig dat we ons denken over de economie sterk verbeteren. We moeten helder waarnemen wat economie is en daarover heldere gedachten vormen. Tot die heldere gedachten kunnen we niet komen zonder ook onze manier van denken aan te passen. Ons denken moet niet bestaan uit kleine vierkante gedachtenbrokjes maar moet worden gevormd in vloeiende lijnen.
Wie dit eens rustig laat bezinken, zal merken dat de beschrijving die Rudolf Steiner gaf, de enige juiste kan zijn. Producten moeten een zodanige prijs hebben dat degenen die eraan meewerken niet uitgebuit worden en dat degenen die ze aanschaffen geen poot wordt uitgedraaid. Gelukkig zijn er ook steeds meer mensen die dat inzien, dat zijn bijvoorbeeld de mensen die het Max Havelaar-keurmerk hebben geïntroduceerd en de mensen die producten met dat keurmerk aanschaffen.
Een voorbeeld? Neem nu een nieuw begrip, een nieuwe gedachte die
Verder lezen? Zie Sociale driegeleding in de rubriek Mens en maatschappij in onze webwinkel
Wanneer we de juistheid van dit ‘juiste-prijs-begrip’ hebben ingezien en begrepen, hebben we een eerste heldere, beweeglijke gedachte over de economie gevormd. En dat zijn de gedachten waarnaar we de werkelijkheid van de economie moeten vormen. Het menselijkheid-verslindende-beest dat de moderne economie geworden is, moet aan de hand lopen van de ware gedachten die wij over de economie vormen. De werkelijkheid van de economie hoort namelijk ons denken te volgen, en niet andersom.
Een zinnenprikkelend menu
Een zinnenprikkelend menu Bijna iedereen kent wel die onverwachte, plotselinge momenten van helder inzicht, die heel even een tip van de sluier, die de materie verhult, opheffen en voor een paar nanoseconden de contouren van een reëel bestaande wereld achter de wereld doen oplichten. Mijn persoonlijke flitsen van inzicht waren dagboeknotities van Kafka en Paul Klee, het optreden van de commandeur in Mozarts Don Giovanni; visionaire passages uit een horrorroman van Stephen King, de geboorte van mijn dochter, het tweede gedeelte uit het vioolconcert van Alban Berg. Ja en dan tenslotte nog een foto van Rudolf Steiner, die mij als puber direct boeide: ‘wauw, zo kan de mens ook zijn!’ Objectief een niet zo mooi, maar volledig uitgevormd gezicht met ogen die een bijna beangstigende bewustheid, eenzaamheid, vermoeidheid en een soort onpersoonlijke liefde uitstralen, die ook de mislukkelingen, de criminelen en zelfs de andersdenkenden gold. Deze man, dacht ik, speelt het daadwerkelijk klaar er tegelijkertijd uit te zien als denker, kunstenaar, monnik, reizende student en aristocratische flaneur. Die liegt niet, dacht ik ook nog, terwijl liegen voor zo iemand kinderlijk eenvoudig zou zijn, belachelijk, idiotie - men slaat zichzelf toch niet tegen zijn hoofd! Jaren later belandde ik bij het geschreven woord van Steiner, beter gezegd: bij de ook vandaag nog verbazingwekkend actuele voordrachten uit de jaren voor de eerste wereldoorlog in Berlijn. Tegelijkertijd diepzinnige en grootstedelijk elegante, in sommige opzichten ook revolutionair grappige voordrachten. Daar spreekt
Jan de Kok
iemand, dacht ik, niet vanuit zijn boekenkennis van de geest, maar vanuit de geest zelf, gesouffleerd door de geest - net zoals ik mij vader Bach improviserend aan het orgel voorstelde. Zelfs lichamelijk voelde ik me aan een soort fysiek stopcontact aangesloten van waaruit iets, dat aanvoelde als geconcentreerde gedachteenergie in mij stroomde. Daarnaast leek het alsof de man zijn gedachtes niet lineair opbouwde, terwijl hij ze ontvouwde als prachtige oerwoudplanten - of, wat mij betreft als een klassieke symfonie, waarin ieder woord, ieder akkoord en iedere interval organisch een verbinding heeft met het geheel. En ondanks de stoutmoedige stellingen en beelden, die in tegenspraak leken met honderden jaren van gewoontedenken, steeds weer dit bizarre déjà vu; ‘Ja. Klopt. Weet ik al!’ Net zoals bij Chagall, waar de stoel bij het plafond zweeft en een kroonluchter onder de tafel en een koningsblauwe geitenbok viool speelt voor een prachtige bruid onder een bevederde klok, heeft men toch het gevoel: dit is de waarheid! Ook nu nog lees ik deze voordrachten graag en ik beloof u dat ze genoten kunnen worden als een zinnenprikkelend menu: kwalitatieve, zorgvuldig bereide gerechten met een overvloed aan vitamines, voedingsstoffen en sporenelementen, zuur- en bittersmaken incluis. Gezond eten, dat niet moe maar wakker maakt. Soms regent het informatie, soms wordt het bekende opnieuw belicht, soms lach ik hardop om deze grandioze strijdende denker en schrijf ik: ‘helemaal geniaal’ of ‘dwars’ of ‘exact! eindelijk iemand die het zegt!’ in de kantlijn van mijn boek. Volker Biesenbender (vertaling Gesien Broekhuijsen)
Rudolf Steiner lezen (2)
We hebber er in het vorige nummer van ABC Magazine een begin mee gemaakt en gaan er vrolijk mee door: we laten u -in afleveringen- álle op dit moment leverbare Nederlandstalige titels van Rudolf Steiner zien. Met aan het einde van deze aflevering nog een stimulans om méér Steiner te lezen! Christus’ wederkomst in de ether wereld Een cruciale gebeurtenis in de 20e eeuw is de wederkomst van de Christus in de etherische wereld. Rudolf Steiner schetst op welke wijze deze gebeurtenis zich voltrekt en wat de wederkomst voor de mens betekent. Deze uitgave bevat twee voordrachten. [uit GA 118] (paperback, 52 pagina’s) € 10,00 Door de poort van de dood Uitspraken en meditatieve spreuken over het mysterie van de dood en de verbinding met de gestorvenen. [uit verschillende GA’s] (gebonden, 86 pagina’s) € 16,50
De drie wegen naar Christus Het Christus-wezen staat centraal in de antroposofie - en is tegelijkertijd in de moderne cultuur vaak ook onderwerp van spot of ontkenning. In deze voordrachten laat Rudolf Steiner zien hoe het christendom verbonden is met andere religies maar vooral: hoe de moderne mens zich kan verbinden met het Christus-wezen. [uit GA 143] (paperback, 63 pagina’s) € 12,50
www.abc-antroposofie.nl ruim 2000 boeken en 1700 kaarten
Egoïsme en altruïsme Egoïsme is een heel menselijk en eigentijds verschijnsel. Het heeft wel degelijk ook bestaansrecht. Maar de mens van nu moet niet in het egoïsme blijven steken. Hij kan zijn hoger Ik versterken en laten groeien. Een (lange) voordracht en twee fragmenten. [uit GA 58] (paperback, 61 pagina’s) € 12,50 Egyptische mythen en mysteriën In de 12 voordrachten in deze bundel behandelt Rudolf Steiner de inwijding in het oude Egypte en de betekenis van de Egyptische cultuur binnen het geheel van de ontwikkeling van de mensheid. Daarbij spreekt hij ook over de centrale betekenis van Christus in de mensheidsontwikkeling. Met een Nawoord van Jana Loose. Serie Rudolf Steiner Werken en Voordrachten: Nieuwe Reeks. [GA 106] (gebonden, 236 pagina’s) € 24,50
Het esoterische Christendom Voordrachten over het esoterische Christendom, o.a. over de wederkomst van de Christus, de Bodhisattva, Gautama Bhoedda en diens verhouding tot de Christus, de Rozenkruisersbeweging. Serie Werken en Voordrachten. [uit GA 118 en GA 130] (gebonden, 264 pagina’s) € 24,50
Rudolf Steiner Lezen (2)
Esoterische scholing Esoterische voordrachten, destijds in besloten kring gehouden en teksten (o.m. brieven) over de esoterische scholingsweg. Deze waren bedoeld om esoterische leerlingen zo exact mogelijk te informeren over oefeningen, mogelijkheden en moeilijkheden op de scholingsweg. Serie Werken en Voordrachten: Nieuwe reeks - met aantekeningen, nawoord e.d. [uit GA 264, 266/I, 266/II, 266/III, 267 en 268] (gebonden, 303 pagina’s) € 24,50 Het evangelie naar Johannes Rudolf Steiner bespreekt en verdiept het evangelie naar Johannes. Serie Werken en Voordrachten [GA 103] (gebonden, 288 pagina’s) € 26,50
Het evangelie naar Lucas Voordrachten over het Lucasevangelie. In deze voordrachten gaat het o.a. over de twee Jezuskinderen en het achtvoudig pad van Boeddha. Serie Werken en Voordrachten [GA 114] (gebonden, 263 pagina’s) € 26,50
Het evangelie naar Marcus Tien voordrachten die een bewustzijn willen wekken voor de diepere lagen van het Marcusevangelie. Thema’s zijn o.m. Elia en Johannes de Doper; Boedha en Socrates; de openbaring van Krisjna en de verhouding van Jezus tot zijn leerlingen. Serie Werken en Voordrachten. [GA 139] (gebonden, 286 pagina’s) € 27,50
Het evangelie naar Mattheüs Twaalf voordrachten over het evangelie naar Mattheus. Serie Werken en Voordrachten [GA 123] (gebonden, 346 pagina’s) € 27,50
De filosofie van de vrijheid De filosofische onderbouwing van wat later de antroposofie zou worden. Brengt beweging in het denken. Serie Werken en voordrachten. [GA 4] (gebonden, 296 pagina’s) € 24,50
De filosofie van Thomas van Aquino Wortels van Rudolf Steiners geesteswetenschap liggen onder meer in het werk van Thomas van Aquino. In deze uitgave zijn drie voordrachten opgenomen over Thomas’ filosofie en de betekenis daarvan voor de bewustzijnsontwikkeling van de mensheid. Voorzien van nawoord, aantekeningen en met enkele bordtekeningen in zwart/wit. [GA74] (gebonden, 153 pagina’s) € 24,00 Gedichten, spreuken, meditaties Bevat spreuken, gedichten en meditaties - betreffen bijv. de samenhang van mens en natuur, mens en kosmos, het jaarritme, zelfkennis en meer. Opgenomen zijn ook: de Grondsteenspreuk, de Weekspreuken, spreuken voor zieken en gestorvenen. Serie werken en Voordrachten. [uit GA uit GA 40, 245, 260, 261, 262, 263/1, 277a] (gebonden, 247 pagina’s) € 24,50
Rudolf Steiner Lezen (2)
De geestelijke leiding van mens en mensheid In de drie voordrachten in deze uitgave spreekt Rudolf Steiner over de wijze waarop de mensheid in de loop van haar ontwikkeling is begeleid vanuit de spirituele wereld - en ook over de verandering hierin. Daarbij komt ook de betekenis van het kwaad aan de orde en de centrale betekenis van de Christus. [GA 15] (paperback, 87 pagina’s) € 13,50 Geesteswetenschap en geneeskunde Twintig voordrachten over geesteswetenschap en geneeskunde, met als basisthema’s de relatie tussen mens en natuur en het antroposofisch mensbeeld. Voorzien van noten, aantekeningen en een nawoord door Hugo Verbrugh. Serie Rudolf Steiner Werken en Voordrachten. [GA 322] (Gebonden, 440 pagina’s) € 34,00 Geluk Geluk en ongeluk komen in ieder mensenleven voor, al zijn ze niet gelijk verdeeld. Wat zijn de oorzaken van geluk en ongeluk? In deze voordracht worden geluk en ongeluk beschreven als aansporingen tot een actieve omgang met het lot én een innerlijke ontwikkelingsweg. Een voordracht, aangevuld met enkele fragmenten uit andere voordrachten. [GA 61] (paperback, 55 pagina’s) € 10,00 Gezond oordelen Oordelen is iets dat de moderne mens te pas en te onpas doet, vaak nauwelijks bewust. Maar wat gebeurt er werkelijk wanneer we oordelen en welke betekenis heeft dat? Hoe is het mogelijk om tot een juist oordeel te komen? Een voordracht, aangevuld met fragmenten uit andere voordrachten. [uit GA 199] (paperback, 49 pagina’s) € 10,00
Genezend opvoeden Deze 12 voordrachten staan aan de basis van de zgn. antroposofische heilpedagogie: de zorg voor kinderen met een ontwikkelingsstoornis. Hier wordt de ’bijzondere blik’ ontvouwd die deze zorg kenmerkt. Ontwikkelingsstoornissen worden ook bezien in het licht van karma en reïncarnatie, daarnaast gaf Rudolf Steiner ook vele concrete aanknopingspunten voor het concrete handelen. Serie Werken en Voordrachten met nawoord, aantekeningen e.d. [GA 317] (gebonden, 270 pagina’s) € 24,50 Het gespiegelde Ik Slechts één keer had Rudolf Steiner de gelegenheid te spreken op een wetenschappelijk congres: een congres voor filosofen in 1911 in Bologna. De tekst van de voordracht is door hemzelf geschreven en is, samen met een aantal citaten waarin Rudolf Steiner over het belang van deze voordracht spreekt, in deze uitgave opgenomen. [uit GA 35] (paperback, 82 pagina’s) € 12,50 Het geweten Het menselijk geweten is van enorme betekenis, en is tegelijkertijd een raadsel: wat is ons geweten en waar komt het vandaan? In twee voordrachten, aangevuld met twee fragmenten, bespreekt Rudolf Steiner de ontwikkeling en de betekenis van het geweten, als vrucht van de ontwikkeling van de mens door cultuurperioden heen. [uit GA 116 en 350] (paperback, 67 pagina’s) € 12,50
Rudolf Steiner Lezen
Gezondheid, ziekte, genezing Elf voordrachten over verschillende thema’s waaronder nervositeit; psychische ziekten; longen, lever, nieren en hart; pathologie; omvorming van denken, voelen en willen; werking van verschillende metalen; de maretak. Serie Werken en Voordrachten. [uit GA 143, 174, 205, 221, 319] (gebonden, 332 pagina’s) € 28,50 Grondslagen voor een verruiming van de geneeskunde In dit boek beschreef Rudolf Steiner, samen met de Nederlandse arts Ita Wegman, de basis voor de antroposofische geneeskunde. Het gaat in op algemene uitgangspunten, de manier van kijken naar ziekte en gezondheid, maar beschrijft ook de behandeling van specifieke gevallen en de werking van enkele antroposofische geneesmiddelen. Met nawoord, noten e.d. [GA 27] (gebonden, 147 pag) € 21,50
Individu en eenzaamheid In deze moderne tijd wordt de mens steeds individualistischer. Dat levert een zekere mate van vrijheid op, maar in vele gevallen ook isolatie, eenzaamheid en vervreemding. Het hoort allemaal bij de ontwikkeling van de mens maar hoe kunnen we hiermee omgaan? Welke krachten kunnen we in onszelf wekken om eenzaamheid en isolement te boven te komen? [uit GA 168] (paperback, 49 pag) € 10,00
Wordt vervolgd... Alle 136 leverbare Steiners van dit moment vindt u natuurlijk wél in onze winkel. Ga bijvoorbeeld in Zoek een Boek naar het overzicht op auteursnaam of zie in de rubriek Antroposofie de subrubriek Rudolf Steiner en de subrubriek Werken en Voordrachten.
Tot en met dinsdag 13 maart a.s. een Rudolf-Steiner-kaart cadeau bij ieder Rudolf Steiner boek dat u bij ons koopt! Een deel van de bordtekeningen die Rudolf Steiner tijdens zijn voordrachten maakte is bewaard gebleven. Ze genieten de laatste jaren veel belangstelling. Exposities van deze tekeningen in verschillende landen trokken vele bezoekers en er verschenen verschillende boekuitgaven met bordtekeningen. Een aantal van deze tekeningen werd ook in de vorm van postkaarten uitgegeven. In onze afdeling Kaart en repro kunt u zoeken, op naam van de kunstenaar of op (een deel van de) titel van het kunstwerk. Hiernaast: een paar zoekresulaten die zichtbaar worden als u zoekt op: Steiner.
8 maart Vrouwendag
Jean Shinoda Bolen Godinnen in elke vrouw Een werk uit de Jungiaanse psychologie. De auteur beschrijft ’oerbeelden’ zoals die in de klassieke Griekse godinnen worden belichaamd en laat zien hoe deze oerbeelden in verband kunnen worden gebracht met typerende karaktertrekken. Daarmee biedt zij ook zicht op latente eigenschappen waarmee bewust en vruchtbaar gewerkt kan worden. (pap, 294p) € 18,95 Julian Sleigh Vrienden en minnaars Relaties onderhouden, in een langdurige positieve verhouding staan met je partner e.d. zijn tegenwoordig bepaald geen vanzelfsprekendheden. Het moderne individuele mens-willen-zijn verdraagt zich, meestal, moeilijk met het aangaan van een langdurige relatie. In dit boek vele gezichtspunten over dit thema, dat niet moralistisch maar wel in een breder verband en vanuit vele gezichtspunten wordt benaderd. (pap, 192p) € 5,00 Lisette Thooft Spiritueel door de overgang De overgang is voor de meeste vrouwen een lastige periode, vol lichamelijk ongemak en emotionele opschudding. Lisette Thooft beschrijft hoe je de overgang juist kunt ervaren als een doorgang naar een nieuw, beter en spiritueler leven.... (pap, 127p) € 14,90 Mieke Mosmüller De wijsheid is een vrouw Een roman. "Niet alle vrouwen zijn wijs, maar de wijsheid is een vrouwelijke gestalte. Ze leeft als kwaliteit in mannen en vrouwen die haar zoeken. Ze staat klaar om elk mensenverstand om te vormen in wijze zekerheid - áls je haar vraagt, áls je haar lief hebt, áls je haar zoekt." Twee zussen zoeken naar de wijsheid, elk op een eigen manier... (geb, 317p) € 22,50
Liesbeth Takken: Fier (zoek op naam van de kunstenaar in onze afdeling Kaart en repro) Johanna Priester Vrouwenzaken Een kwart van de wereldbevolking is op dit moment ergens in een wonderbaarlijk ritme betrokken: pakweg de helft van alle vrouwen is in de vruchtbare fase van haar leven. Haar stemming, gedrag, conditie, uitstraling zal mede bepaald worden door het tijdstip van de menstruatiecyclus waarin zij zich bevindt. In deze brochure wordt een licht geworpen op de oorzaak en betekenis van dit ritme, de moeilijkheden en kansen die het biedt, en de bijzondere omstandigheden die ontstaan als het ritme ten einde loopt ten tijde van de overgang. (brochure, 34p) € 3,00 Mieke Pot Hildegards godin. De wilde en wijze vrouw in ons De schrijfster, die twaalf jaar in een klooster zat, werd lange tijd op wisselende manieren geraakt door de twaalfde eeuwse mystica Hildegard von Bingen. Na vele jaren kreeg ze een helder zicht op Hildegard en op haar betekenis. Dat resulteerde in dit boek waarin, na een levensbeschrijving, wordt beschreven hoe een leven met Hildegard als ‘rolmodel’ inhoud kan worden gegeven. De betekenis van het vrouwelijke staat daarin centraal en wordt o.m. uitgewerkt in waarden, capaciteiten en vaardigheden die van alle tijden zijn, zoals passie, integriteit, daadkracht, moed en discipline. (pap, 128p) € 14,90
Van alles wat
Lentekriebels Willy Schilthuis Anders omgaan met de aarde Toegankelijk geschreven inleiding over de BD-landbouw: waarom, wat is het, hoe begon het, wat zijn de kansen en problemen in de praktijk? Met veel illustraties in zwartwit (111p) VAN 9.00 VOOR 4.25 (laatste exemplaren!) John van der Rest Spiritualiteit werkt in de tuin Een klein boekje met vele gedachten en aanmoedigingen om je tuin op een andere manier te beleven - in een verbinding die is gebaseerd op spiritualiteit. Met tips op o.a. het gebied van tuinontwerp en -inrichting, het verzorgen, oogsten e.d. (pap, 92p, met vele kleurenillustraties) € 12,90 Catherine Woram Tuinplezier voor kids Een vrolijk en uitnodigend boek met 75 grote en kleine tuinprojecten voor binnen en buiten. Met foto’s en stap-voor-stap beschrijvingen om samen met de kinderen veelzijdig bezig te zijn met het kweken van plantjes, het maken van kleine geschenkjes of voorwerpen voor de dieren in de tuin en met ideeën voor buitenspelletjes. (gebonden, 127p)Van 14,75 voor 5,45 Greet Tijskens Mijn eigen kleine moestuin. Eenvoudig tuinieren op 1m2 Een ’starterskit’ voor een eigen moestuintje met boekje en 5 zakjes biologisch zaad (radijs, peterselie, veldsla, rucola en spinazie). Het boekje bevat heldere informatie over het aanleggen van een moestuintje van één vierkante meter. € 11,50
ABC Antroposofie Agenda In onze webwinkel is, in samenwerking met www.antrovista.com, een agenda opgenomen met cursussen en voordrachten. Op deze plek tonen we u af en toe een keuze uit die Agenda waarin we u laten zien wanneer u een avond of cursus met een ‘Nearchusauteur’ kunt meemaken. 8 maart, Breda Ongedeelde aandacht, een voordracht door Ronald van Vliet 16 maart, Den Haag De transformatie, een voordracht door Loek Dullaart 18 maart, De Bilt Menskunde als fundament, eendaagse cursus met Monique Wortelboer 28 maart, Leiden Het mysterie geld, een cursus van 3 avonden met John Hogervorst Meer informatie: zie de Boeken Agenda in de Klantenservice van onze webwinkel of de Agenda op www.antrovista.com
En ondertussen... Ondertussen gaan we in onze afdeling ABC Buitenlands gestaag door met het uitbreiden van onze collectie buitenlandse antroposofie, waarvan het overgrote deel Duitstalig is. Een flink deel van het assortiment kunnen we u binnen twee werkdagen leveren, de andere titels doorgaans in ca vier werkdagen.
Bijvoorbeeld: Flensburger Hefte Naturgeister 4, Fragenkompendium2 Paperback, 236 pagina’s € 15,00
Colofon: ABC Magazine, Nr. 34, Maart 2012 ABC Magazine is een uitgave van ABC Antroposofie en wordt verspreid als PDF-bestand. Oplage Nr.34: 3341 exemplaren. Alle auteursrechten voorbehouden: niets uit deze uitgave mag worden gepubliceerd in welke vorm dan ook zonder toestemming van de rechthebbende. In ongewijzigde vorm mag ABC Magazine onbeperkt verder verspreid worden. Redactie en alle niet ondertekende teksten: John Hogervorst. © 2012 Assen, ABC Antroposofie.
