magazine
nr. 03|09|13
de SRA adviseur
Hans Biesheuvel:
“Financieringsvraagstuk? Uitgelezen kans voor adviseur”
06
“Hobbels e-factureren moeten worden genomen”
14
HT bij ABAB: “Uitgangspunt is een aanvaardbare aangifte”
22
“Markt voor internetwinkelen groeit explosief”
interview
“Financieringsvraagstuk? Uitgelezen kans voor adviseur” Het begeleiden van financieringsvraagstukken voor het midden- en klein-
bedrijf. Daar ligt een enorme uitdaging en uitgelezen kans voor de accountant. Dit zegt Hans Biesheuvel, aftredend voorzitter van MKB Nederland, in een tweegesprek met SRAvoorzitter Paul Dinkgreve.
“Ik ben nu twee jaar in functie geweest en er is niet één dag geweest dat er niet over financiering is gesproken. Bij welke onderneming dan ook. Voor de zomer was ik met twintig ondernemers op een handelsmissie op Aruba. Het is het gesprek van de dag. Ze voelen zich door de banken in de steek gelaten”, zegt Biesheuvel. Betere coaching Ook hoort de mkb-voorzitter dat ondernemers meer begeleiding willen van hun accountant wanneer zij krediet nodig hebben. “Daar liggen nu de grootste hobbels”, zegt Biesheuvel. “Ondernemers moeten bij deze financieringstrajecten meer en beter worden gecoacht. Waar moet de ondernemer die expertise anders halen? De banken houden voor langere tijd de hand op de knip door allerlei regelgeving. Daarom moet dus alle creativiteit, kennis en ervaring uit de kast worden gehaald om de ondernemer zo maximaal mogelijk te faciliteren. Er zijn vaak meer mogelijkheden dan bij ondernemers bekend is als het gaat om alternatieve financieringsvormen, bijvoorbeeld een combinatie van bank, leasing, kredietunie of anderszins.” Dinkgreve vult aan: “De adviseur zal dat palet moeten maken. De bank zal het niet doen. Daar ligt een enorme kans.” Vak “Financieren is een vak”, vervolgt de SRA-voorzitter. “Dat doe je er niet even bij.” Daar is Biesheuvel het volmondig mee eens. “Ik ben zelf jarenlang investeerder en commissaris bij bedrijven geweest. Als een ceo geld nodig had, bevroeg ik hem dusdanig dat ik precies te weten kwam waarvoor hij het geld nodig had. Dat helpt enorm met het kiezen tussen banken, informal investors of crowdfunding”, aldus de mkb-voorzitter. Gigantische klus Dinkgreve: “Voorheen verliep het verkrijgen van krediet veel gemakkelijker. Nu ervaren accountants
2 deSRA adviseur
het tegendeel. In onze praktijk krijgen we wel eens wat rond voor een prospect als het gaat om een gemengde financieringsvorm, maar dat is wel een gigantische klus. Je moet zelf op zoek naar allerlei mogelijkheden, van business angels tot bank.” Rating Benchmarken en rating zijn faciliterende producten om die trajecten goed te begeleiden. “We zijn erg druk om onze leden-accountants daarin te bekwamen”, zegt Dinkgreve. Daarbij moeten accountants ook hun weg zien te vinden in het woud aan alternatieve financieringsvormen. Het is voor accountants moeilijk te beoordelen bij wie ze nu het beste terecht kunnen voor alternatieve financiering. Welke ondernemer past het beste bij welke informal investor? Veel ondernemers met een zeker risicoprofiel kunnen voor hun kredietverlening niet meer terecht bij een bank, maar een combinatie van kredietverlening door een bank en informal investor is natuurlijk wel mogelijk. Daarover moeten we nog in gesprek met de banken.” Financieringsplatform En welke informal investor is een betrouwbare zakenpartner? “SRA gaat daarom een platform oprichten waar we vraag en aanbod van alternatieve financiering bij elkaar brengen. Wij willen mogelijk ook toe naar een keurmerk van financiers die het intern goed hebben geregeld en dus betrouwbaar zijn. Want er is geen toezicht op deze geldschieters. Je wilt als ondernemer niet dat er een curator van de informal investor, waarbij je een krediet hebt afgesloten en die inmiddels failliet is gegaan, bij je op de stoep staat. Zoiets gebeurt bij de banken niet”, aldus Dinkgreve. Onvoldoende Biesheuvel: “De primaire verantwoordelijkheid ligt natuurlijk nog steeds bij de ondernemer. Hij is vaak onvoldoende voorbereid. Als hij een investering wil gaan doen, moet hij zich afvragen
september 2013
Hans Biesheuvel (l) en Paul Dinkgreve (r) in een tweegesprek over financiering in het mkb.
Hans Biesheuvel en Paul Dinkgreve:
“Het is een fact of life dat de banken voorlopig de hand op de knip houden”
www.sra.nl
de SRA adviseur
3
interview
of de administratieve organisatie wel op orde is. Ga je een externe financierder in huis halen, dan stelt die eisen aan je administratieve organisatie, je interne controle en je verslaglegging. Kortom, is de ondernemer er eigenlijk wel klaar voor? Daar kun je als accountant een heel belangrijke rol spelen.” Dinkgreve: “Ondernemers moeten hun kredietaanvragen professionaliseren. Financieren is ook opvoeden. We moeten ons ook niet rijker rekenen dan we zijn.” Fact of life Veel ondernemers moeten weer met beide benen op de grond komen staan, aldus Biesheuvel: “Met een vrij hevige ruk hebben we de markt zien omklappen. Van alles kon, tot niets kan meer. Ik merk dat veel ondernemers daar nog steeds moeite mee hebben. Ik zeg: het is een fact of life. Dat wordt volgend jaar niet anders. Zo is het nu. Daar moeten ondernemers zich op instellen.” De cijfers De kredietverlening voor het mkb is sinds halverwege 2012 in het slop geraakt. Banken houden voor kleinere leningen (tot €250.000) al sinds 2010 de hand op de knip (bron: rapport Commissie Hoek). De vooruitzichten voor 2013 blijven uiterst somber. En dat terwijl 80% van de leningen voor het mkb via de banken loopt. Overigens vindt de mkb-voorzitter dat de blaam voor de zuinige kredietverlening de banken niet ten volle aan te rekenen is. “Zij krijgen veel regelgeving over zich heen, zoals de bankenbelasting en Europese regels (Basel III) die een beperkende invloed hebben op de kredietverlening.” Niet meer rendabel Dat maakt dat banken, in combinatie met de kredietcrisis en de kwakkelende economie, uiterst terughoudend zijn als gaat om leningen aan het mkb. Of nog erger. “Kern van het probleem is dat banken zeggen dat het niet meer rendabel is om het mkb van krediet te voorzien. Ik was een tijdje terug bij Van Lanschot en deze bank zegt me dat ze de kredietverlening zelfs afbouwen, want daar kunnen ze naar eigen zeggen geen geld meer mee verdienen”, aldus de mkb-voorzitter. Groeibreker “Ondernemers kunnen dus nog maar bij drie grootbanken (ABN Amro, ING en Rabobank) terecht. Die banken herstellen van de crisis en twee ervan mogen niet concurreren vanwege staatsteun.
4 deSRA adviseur
Drie banken met de handrem erop als het gaat om kredietverlening aan het mkb. Dat is zorgelijk. Dat is een groeibreker voor de economie”, vervolgt Biesheuvel. Klein bier Natuurlijk zijn er alternatieven, zoals kredietunies en crowdfunding. “Hartstikke goed. Ik ben er niet tegen, maar het is klein bier op het totaal. Daar kunnen we niet een hele kredietmarkt mee overeind houden.” Dat geldt ook voor het voornemen van verzekeraars om de komende drie jaar € 170 miljoen beschikbaar te stellen voor de financiering van krediet aan het mkb. Het gaat daarbij om leningen van € 50.000 tot € 1 miljoen. Een mooi initiatief voor nu, aldus de werkgevers, maar niet voldoende voor als de economie weer aantrekt. Pensioenfondsen Het voornemen van verzekeraars voor een mkbinvesteringsfonds is een van de voorstellen van de Commissie Hoek. De commissie was eerder door minister Kamp (Economische Zaken) aangesteld om de vastlopende mkb-financiering te verkennen om vervolgens gerichte oplossingen aan te dragen.
Hans Biesheuvel;
“Drie banken met de handrem erop als het gaat om kredietverlening. Dat is zorgelijk.”
september 2013
garantstellingen als de BMKB-regeling, waarbij de overheid borgstaat voor bedrijfsfinanciering, en GO-regeling (waarbij het risico voor de bank op de verstrekte lening kleiner wordt). Ander voorstel is om de willekeurige afschrijvingstermijn tot na 13 december 2013 te verlengen om zo directe liquiditeit en behoud van eigen vermogen van de onderneming te faciliteren. Voorstellen die MKB Nederland en SRA alleen maar toejuichen.
Paul Dinkgreve:
“Je moet zelf op zoek naar allerlei mogelijk heden, van business angels tot bank.” Ook heeft de commissie met grote pensioenfondsen gesproken die op termijn ook aan het mkbinvesteringsfonds zouden kunnen bijdragen. De voorstellen hierover dienen nog nader te worden uitgewerkt, aldus het rapport van de commissie. Te gek MKB Nederland zou ook heel graag zien dat pensioenfondsen meer gaan investeren in het mkb. “Het mkb is meer dan ooit de banenmotor van ons land. Dan moet je ook olie in die raderen gooien zodat ondernemers weer kunnen investeren en mensen aannemen”, zegt Biesheuvel. Hij vindt het daarom “te gek voor woorden” dat pensioenfondsen € 1200 miljard in kas hebben en dat op dit moment niet genoeg inzetten voor het bedrijfsleven en de banken. Commissie Hoek Het voorstel van Biesheuvel haakt in op het voorstel van de Commissie Hoek om pensioenfondsen via een bestaand instrumentarium te laten investeren. “Je kunt dan verschillende varianten bedenken, zoals een vehikel dat tijdelijk een deel van de mkbkredietportefeuille van banken overneemt. Hierdoor kunnen banken hun balans opschonen. Het zou voor de banken een belangrijke stap kunnen zijn om hun oude rol weer te kunnen oppakken.”
Goed palet Het versterken van het eigen vermogen, dat door de crisis heel dun is geworden, is voor ondernemers van groot belang. “Als je vermogen laag is, is het moeilijker krediet te krijgen. Dat is het begin van het herstel”, aldus Biesheuvel. Inderdaad, beaamt Dinkgreve: “Het mkb heeft geen toegang tot de directe kapitaalmarkt. Dat betekent dat ondernemers op een andere manier hun eigen vermogen moeten versterken. Daar komt de accountant in beeld die ervoor moet zorgen dat er voor de ondernemer een goed palet is van investeringen door oud-ondernemers, informal investors en andere geldaanbieders.”
Cursussen SRA-Educatie organiseert verschillende cursussen en seminars over (alternatieve) financiering. Zoals de nieuwe leergang ‘Alternatieve financieringskansen in het mkb’ (EALE5143), die op 31 oktober start. Kijk op www.sra.nl/educatie voor een compleet overzicht en inschrijving.
Meedenken De mkb-voorzitter stoort zich er wel aan dat banken zo weinig meedenken. “Ik ben zelf kredietcoach van een aantal ondernemers. Als je met zo’n ondernemer meegaat, die weken heeft gezwoegd op zijn plan, kom je bij de bank. Ik kan echt wel beoordelen of dit ondernemingsplan er goed uit ziet. Maar je staat binnen vijf minuten buiten, omdat de bank zegt niet geïnteresseerd zijn of geen nieuwe klanten aan te nemen. Het stoort mij dat zo’n bank niet eens de moeite neemt om er goed naar te kijken om vervolgens de ondernemer inzicht te verschaffen waar hij wel terecht zou kunnen. Of dat een bank bijvoorbeeld in tranches krediet aan de ondernemer verleent. Gewoon een beetje meedenken.” Dinkgreve: “Meedenken zonder resultaat betekent dat het de banken geld kost en dat hebben ze op dit moment niet.”
Garantstellingen Tevens kan de overheid volgens de Commissie Hoek een bijdrage leveren door het inzetten van
www.sra.nl
de SRA adviseur
5
interview Marco Pastors: “De kosten voor een papieren factuur liggen rond de € 20. Een e-factuur kost € 5”.
Marco Pastors:
“Hobbels e-factureren moeten worden weggenomen’
Marco Pastors is door het ministerie van Economische Zaken aangewezen als ambassadeur om e-factureren te versnellen. De kosten voor een factuur kunnen daardoor namelijk drastisch omlaag. En dat scheelt de overheid en het bedrijfsleven miljoenen euro’s. Maar eerst moeten de obstakels voor e-factureren uit de weg worden genomen. Een proef moet daarvoor zorgen.
6 deSRA adviseur
Wat wordt precies onder e-factureren verstaan? E-factureren is het proces van het elektronisch verzenden, ontvangen en verwerken van een factuur op basis van een gestandaardiseerd XMLbestand (bijvoorbeeld UBL). Een e-mail met een factuur als (pdf-)attachment valt er dus niet onder, omdat deze factuur niet automatisch door de computer kan worden ingelezen en verwerkt.
einde van een transactie waarin voor betrokken partijen alles al duidelijk is.” Een elektronische factuur brengt een enorme besparing met zich mee en kost slechts € 5 per stuk. De besparing zit ‘m in verminderd papierverbruik, minder fouten, lagere verzendkosten en efficiëntere logistieke afwerking. Daarboven op komen bijvoorbeeld nog de verlaging van fiscale risico’s en controlekosten.
Erg veel geld Pastors verbaast zich erover dat organisaties veel interne processen al hebben geautomatiseerd, of het nu gaat om boekhouding of patiëntendossiers, terwijl zoiets eenvoudigs als de factuur meestal nog op papier wordt gezet. “Deze manier van factureren kost erg veel geld”, zegt hij. “Als een ondernemer een bedrijf begint, is het tweede wat hij doet iemand voor de boekhouding aannemen. Dat is eigenlijk raar, want daar verdien je niets aan. Sterker nog, het kost alleen maar geld.”
Kwart e-factureert Hoeveel facturen worden er per jaar door het bedrijfsleven verzonden? “Dat is een beetje lastig aan te geven, men houdt het op ongeveer 200 miljoen facturen per jaar”, aldus Pastors. Voor de overheid zijn er wel exacte cijfers. Daar gaat het om 15 miljoen binnenkomende facturen. Als de overheid al die binnenkomende facturen via e-factureren zou afhandelen, zou dat een besparing opleveren van € 300 miljoen. In 2012 werd er 24% van de binnenkomende facturen volledig geautomatiseerd verwerkt tegen 0,36% in 2008. “Dat zit dus behoorlijk in de lift”, aldus Pastors. Desondanks zal de prognose voor 2014 (80%) bij lange na niet worden gehaald.
Besparing Zonde, vindt Pastors, want de extra kosten die gemoeid gaan met een papieren factuur liggen gemiddeld rond de € 20, van aanmaken naar inboeken en betalen. Hiervan is zo’n 80% voor rekening van de klant. “Dat is eigenlijk te gek voor woorden. Want een factuur bezegelt slechts het
Omarmen Hoe komt het dat e-factureren, ondanks dat er vele miljoenen mee worden bezuinigd, nog
september 2013
door zoveel ondernemers en overheden moet worden omarmd? De overheid heeft namelijk wel al de juiste randvoorwaarden voor e-factureren geschapen. Zo zijn al sinds 2009 de eisen die aan de digitale factuur worden gesteld hetzelfde als die van een papieren factuur. En er is al een keuze gemaakt voor een standaard voor het uitwisselen van bedrijfsdocumenten, namelijk UBL 2.0. Dat is een open internationale gratis standaard. “In Denemarken, waar e-factureren verplicht is gesteld, wordt hiermee al naar tevredenheid gewerkt”, aldus Pastors. Structurering De uitdaging is dat computers de facturen die elektronisch zijn verzonden, moeten kunnen inlezen en verwerken, waarvoor er wel goede afspraken over de invulling van de berichten nodig zijn. “Als iedereen zijn eigen manier van interpretatie van factuurberichten hanteert, kunnen systemen de factuurberichten niet geautomatiseerd verwerken.” En dan blijft factureren nog steeds in de papieren lopen. Voorbeeld UWV Pastors noemt het voorbeeld van de uitkerings instantie UWV. Een aantal jaren geleden heeft het UWV de stap gezet om facturen elektronisch te ontvangen. Dat heeft een flinke besparing opgeleverd, maar het ging niet vanzelf. Zo ontving het UWV facturen van reïntegratiebedrijven waarop de informatie op verschillende plaatsen stond. “Je moet van tevoren wel afspreken of je een cliëntnummer onder projectnummer, kostenplaats of klantnummer opneemt. Er is dus een goed begrip nodig tussen verzender en ontvanger”, aldus Pastors. Om in een ambitieuze metafoor te spreken: het verzenden van een e-factuur moet tussen verzender en ontvanger net zo eenvoudig worden als mobiel bellen, waarbij het niet uitmaakt bij welke telecomprovider je bent aangesloten. Pilot Daarom is er op initiatief van het ministerie van Economische Zaken een pilot begonnen met SRA, ECR-EPN, de belangrijkste factuurdienstverleners (ofwel billing service providers) en boekhoudsoftware leveranciers als Unit4 en Exact. “Kern van die pilot is een afsprakenstelsel zodat systemen van verschillende partijen uit verschillende branches op een betrouwbare manier met elkaar kunnen communiceren, zodat e-factureren te allen tijde mogelijk is”, zegt Pastors. Een eindgebruiker moet dus met hooguit één dienstverlener alle relevante ontvangers moeten kunnen bereiken, en daarnaast als ontvanger met hooguit één dienstverlener door alle relevante verzenders bereikt kunnen worden.
www.sra.nl
Eerste factuur In oktober zal de eerste factuur elektronisch worden verzonden. Bij de pilot is rekening gehouden met de eisen die de Belastingdienst stelt aan de factuur en met Europese ontwikkelingen op het gebied van digitaal factureren. “Ons afsprakenstelsel sluit daar op aan”, aldus Pastors. Overigens wil de Europese Commissie dat e-factureren in 2020 de meest gebruikelijke vorm van facturering is. Andere partijen Billing service providers verlenen hun diensten om e-facturering voor ondernemingen mogelijk te maken. Maar bedrijven kunnen zelf ook een geautomatiseerd systeem aanschaffen of huren (via de softwareleverancier). “Maar willen bedrijven dan ten volle voordeel hebben van e-factureren, dan zullen ze zich ook aan het afsprakenstelsel moeten houden”, aldus Pastors. Visie SRA In de visie van SRA is e-factureren een belangrijke stap in het efficiënter laten verlopen van het boeken van administraties, ongeacht of dit plaatsvindt in een traditionele omgeving of via Software-as-a-Service (SaaS). Het is de volgende logische stap in de verdere digitalisering van het administratieve proces. Dit betekent echter niet dat handmatig boeken of scannen verdwijnen. Afhankelijk van de wensen van kantoor en de klant kunnen ze naast elkaar blijven bestaan. Rol accountant Wanneer een ondernemer overweegt om te gaan e-factureren, zal er een belangrijke adviesrol bij de accountant liggen. Moet een onderneming het facturatieproces via een billing service provider laten lopen of de facturatie in eigen huis houden? Hoe kan een onderneming waarborgen inkleden in het digitale proces om te voorkomen dat er fouten worden gemaakt? Voorbeelden van vragen waarop de ondernemer antwoord wil. Dat betekent dat de accountant zich in deze materie zal moeten verdiepen. Heeft u vragen over dit onderwerp? Belt u dan naar SRA, Tony van Oorschot, 030 656 60 60 of mail
[email protected].
Pilot moet e-factureren boost geven de SRA adviseur
7
Voor de complete automatisering van uw kantoor hebt u maar 1 pakket nodig: Accountancy van AFAS. Met daarin Financieel, Uren/declaraties, Fiscaal, CRM, HRM/Payroll, Rapportage (management informatie), Workflow- en documentmanagement (digitaal dossier) en de Accountancy Portal.
8 deSRA adviseur
branche in zicht
Instrumenten voor uw adviespraktijk Van factsheet tot brancherapportage Ondernemers willen met u sparren over ontwikkelingen in de branche en over verwachtingen voor de onderneming op korte en langere termijn! Dit blijkt uit het klantonderzoek onder ondernemers dat de Universiteit Leiden met SRA heeft uitgevoerd. 60% van de mkb-onder nemers geeft aan hun accountant meer te zien als strategisch adviseur dan als controleur. Hoge verwachtingen Uw klant heeft hoge verwachtingen van u! Zaak om goed beslagen ten ijs te komen. Betrouwbare en actuele benchmarkcijfers helpen u om de prestaties van uw klant in beeld te brengen. In dit artikel maakt u kennis met drie benchmarkproducten die voor uw klantadvisering belangrijk zijn: de factsheet, het benchmarkrapport en het brancherapport. Deze instrumenten helpen u als sparringpartner en strategisch adviseur van de ondernemer. Factsheet: fundament voor uw adviestraject In de factsheet worden zes kengetallen van de onderneming vergeleken met de benchmark. De ondernemer krijgt zo in één oogopslag te zien hoe zijn bedrijf presteert in vergelijking met zijn branche. Factsheets komen vroeg in het jaar beschikbaar en kunnen door u gebruikt worden om de ondernemer kort en krachtig inzicht te geven in de prestaties van zijn onderneming. Is de interesse van uw klant gewekt? Download dan een klantspecifiek benchmark- of brancherapport en bespreek deze tijdens een adviesgesprek. Benchmarkrapport: cijfermatige verdieping Een benchmarkrapport toont een uitgebreide vergelijking van de jaarcijfers van de onderneming met die van de branche. Een uitstekend instrument voor een adviesgesprek. Door vergelijking van de hoofdrubrieken uit de balans, winst- en verliesrekening kunt u samen met uw klant zien op welke onderdelen wordt afgeweken van het branchegemiddelde. Wat valt op? Welke bedrijfskosten zijn beduidend hoger of lager? Welke verklaring is hiervoor? Is dit gewenst of wil uw klant deze kosten verlagen? Welke maatregelen moeten vervolgens worden genomen en wat zijn daarvan mogelijke consequenties?
Brancherapport: sturen op cijfers én trends Van de voor SRA-kantoren belangrijkste sectoren worden brancherapporten gemaakt. In het brancherapport wordt, net als in het benchmarkrapport, de cijfermatige prestatie van de onderneming vergeleken met de branche. Een brancherapport bevat bovendien een uitgebreide sectoranalyse waarin trends, ontwikkelingen, thema´s, kansen en bedreigingen aan de orde komen. Evenals de toekomstvisie van gerenommeerde branche-experts. Met behulp van deze inzichten kunt u samen met uw klant kijken hoe zijn onderneming (nog) beter kan presteren. Bouwsector in zwaar weer Welke ontwikkelingen zijn er gaande in de bouwsector? Door de vele nieuws- en krantenberichten en gesprekken met klanten weten we dat de bouwsector zich in zwaar weer bevindt. Is het dieptepunt al bereikt? Hoe zijn de overlevingskansen van uw klant? Hoe zit dat met zijn branchegenoten? Wat is zijn ‘defensive interval’? Antwoorden op deze en andere vragen vindt u in het recent verschenen brancherapport van de ‘algemene burgerlijke en utiliteitsbouw’. Kortom, veel gespreksstof en een start voor verdere advisering! Wilt u uw klanten benchmarken en op basis hiervan adviseren, meldt u dan aan bij BiZ! Neem voor meer informatie contact op met Marc Johnston of Hellen Kloeze of kijk op de BiZ-website www.sra.nl/biz.
Beschikbare branches Wist u dat er al van vele branches factsheets en benchmarkrapporten beschikbaar zijn? Ook zijn er al van enkele branches brancherapporten te downloaden. Kijk voor een compleet actueel overzicht regelmatig op de website van BiZ: www.sra.nl/biz/ benchmarkplatform onder het tabblad ‘benchmarkplatform‘. Vervolgens gaat u naar ‘branches en planning’.
Cursus Op dinsdag 5 november organiseert SRA de cursus ‘Van brancherapport naar adviesgesprek’. Neem deel aan deze cursus en leer met uw specifieke branchekennis uw toegevoegde waarde voor uw klant te creëren. Kijk op www.sra.nl/educatie voor meer informatie en inschrijving (cursuscode: EOCU4723).
Factsheets en benchmarkrapporten zijn al van 130 branches beschikbaar.
www.sra.nl
de SRA adviseur
9
interview
Dennis van der Veen: “Wie de toegevoegde waarde van BiZ niet inziet, begrijpt ook niet wat de ondernemer van hem verwacht.”
“BiZ is een middel om een piketpaal te slaan” Dennis van der Veen, accountant van JAN© accountants en belastingadviseurs, was meteen verkocht toen hij voor het eerst de mogelijkheden van de benchmark- en branchegegevens van Branche in Zicht (BiZ) zag. Het kantoor is inmiddels enthousiast gebruiker van de factsheets en uitgebreide rapportages. Hoe hebben zij BiZ in hun organisatie geïncorporeerd?
10 deSRA adviseur
“Het is heel belangrijk om binnen de organisatie een draagvlak te creëren. Dat begint bij onszelf. De cliënt kan overtuigd zijn van de toegevoegde waarde van een benchmark, maar als wij er zelf niet van overtuigd zijn, gaan we het niet gebruiken”, zegt Van der Veen, die bij JAN© de voortrekkersrol voor BiZ heeft.
Optimaal inzetten Maar, de mens is vlug geneigd in oude gewoontes terug te vallen. “De accountants kunnen wel in eerste instantie enthousiast reageren en daarna BiZ toch niet optimaal inzetten. Dat hebben we van tevoren ingecalculeerd en in het werkproces ondervangen”, aldus Van der Veen.
Potentie Om de eerste reacties te peilen, gaf hij een presentatie aan de zogeheten gesprekspartners die bij JAN© met de ondernemer om de tafel zitten. BiZ werd meteen goed ontvangen. “Ze zagen er potentie in en konden zich meteen een aantal ondernemers voor de geest halen die absoluut in de benchmark geïnteresseerd zijn.”
Opnemen in dossier Voordat de werkzaamheden voor de jaarrekening beginnen, moet schriftelijk in het dossier worden opgenomen of er wel of niet een factsheet, een rating, een benchmark- of brancherapport wordt meegenomen naar het gesprek met de ondernemer. “De gesprekpartners zijn daardoor verplicht om erover na te denken”, zegt Van der Veen. In principe wordt een factsheet altijd in het dossier opgenomen. De gesprekspartner heeft zelf de vrijheid om te beoordelen of en op welk moment hij de uitgebreide rapporten, het benchmarken, indien aanwezig, het brancherapport, wil inzetten. “Het kan ook zijn dat hij een afzonderlijk adviesgesprek met de ondernemer heeft. Zeker nu de jaarrekeningen er grotendeels uit zijn, hebben we een aantal cliënten waarmee we de brancherapportage Bouw bespreken. Ondernemers reageren hier enthousiast op.”
Over de vloer Die overtuiging moeten ook de andere specialisten van het kantoor, zoals assistent-accountants en overname- en waarderingsspecialisten hebben. Zij worden in regelmatige overleggen continu op de hoogte gehouden van de laatste ontwikkelingen rondom het gebruik van BiZ. “Een assistentaccountant komt elke maand over de vloer bij de ondernemer. Hij moet dan wel weten welke kennis en adviesproducten wij in huis hebben.”
september 2013
Signaal Op het moment dat de accountant die eindverantwoordelijk is voor het vaktechnisch dossier, de conceptjaarrekening reviewt, ziet hij in het dossier welke informatie de gesprekspartner nodig heeft. Dat signaal gaat naar de zogeheten ‘gebruiker’, de persoon die is geautoriseerd om de rapporten uit de benchmarksoftware op te vragen. Selecteren Er zijn per vestiging twee personen die daarvoor geautoriseerd zijn. “Voor ons was het gemakkelijk om die personen te selecteren, omdat we in een eerder stadium die mensen al hebben aangewezen voor rating en dat gebeurt via hetzelfde platform. Die personen zijn dus al bekend met de software. Zij weten wat ze moeten doen om de gegevens goed in het systeem te krijgen. We gaan niet iedereen daarvoor toegang geven. Het is efficiënter om zo te werken. De geautoriseerde personen kennen het systeem al. Het werkt ook drempelverlagend. “We willen voorkomen dat anderen die niet bekend zijn met de software, minder gebruik maken van de BiZrapporten, omdat ze het systeem te moeilijk vinden.” Monitoren JAN© monitort het gebruik van adviesproducten als BiZ en rating van de gesprekspartners. “We weten natuurlijk hoeveel jaarrekeningen er de deur uit zijn gegaan en dat wordt afgezet tegen het aantal factsheets dat is opgevraagd bij de gebruikers. Zijn er in sommige gevallen geen factsheets gebruikt, dan kan daar een plausibele verklaring voor zijn. Bijvoorbeeld doordat er veel jaarrekeningen zijn opgemaakt voor eenmansbv’s. Als een gesprekspartner aangeeft dat hij niet goed weet hoe hij de BiZ-rapporten moet gebruiken, wordt hij gekoppeld aan een gesprekspartner die er wel vaardig in is.” En, zo geeft hij nog de wijze raad mee: “Het kost een organisatie soms moeite om iedere medewerker even enthousiast te krijgen voor de benchmark”. In rekening? Brengt JAN© de BiZ-adviezen in rekening bij die ondernemer? De gesprekspartner beoordeelt vooralsnog of de ondernemer voor de factsheets of uitgebreide rapporten moet betalen. Voorlopig is de factsheet een investering naar de klant toe. Maar in het volgende jaar sluit Van der Veen niet uit dat als een ondernemer structureel geïnteresseerd is in een factsheet, er toch een prijskaartje aan komt te hangen.
www.sra.nl
Piketpaal “Met de uitgebreide rapportages zijn we op dit moment in een testfase. Ze zijn sinds juni beschikbaar en we willen kijken wat de reacties van ondernemers zijn. Tot nu toe zijn de reacties positief. Ondernemers lezen de rapporten aandachtig en stellen daar ook kritische vragen over. Een uitgebreid rapport is een afzonderlijk adviesproduct. Het is namelijk een middel om een piketpaal te slaan. Waar sta je nu als ondernemer? Zit je nog steeds op de goede koers of wil je je strategie veranderen? Dan heb je een startpunt nodig en daar is het uitgebreide brancherapport een goed hulpmiddel. Dan wordt het een servicedienst voor een veranderingstraject met strategische adviezen en dan zal het zeker in een gepaste prijs worden gegoten.”
Cursussen SRA organiseert verschillende cursussen op het gebied van advisering. Bijvoorbeeld de cursus ‘Proactief businessanalyses maken voor de ondernemer’ (EOCU4631) op 4 november. Geef de ondernemer snel en helder inzicht in zijn financiële en niet-financiële prestaties. Leer hoe u zijn positie versterkt en overlevingskansen vergroot. Kijk voor meer informatie en inschrijving op www.sra.nl/ educatie.
Zwart-wit Sommige SRA-kantoren vragen zich af of het mogelijk is om de factsheet en het benchmark rapport apart in te kopen. Maar dat is een slecht idee, vindt Van der Veen. “De factsheet is een mooie trigger. Als je alleen maar de factsheet zou gebruiken, heb je te weinig informatie om met het adviesgesprek de diepte in te gaan. De factsheet en het benchmarkrapport zijn allebei noodzakelijk. Als die kantoren € 49,95 een te hoge drempel vinden en dus eigenlijk de toegevoegde waarde van BiZ niet inzien en dat ook niet aan de ondernemer kunnen uitleggen, dan begrijpen die kantoren, mijns inziens, niet wat de ondernemer van hen verwacht. Dat klinkt zwart-wit, maar zo denk ik er wel over. Je gaat het per slot van rekening met de ondernemer over zijn toekomst hebben.”
“Je hebt het met de ondernemer over zijn toekomst”
de SRA adviseur
11
SRA in Den Haag
Wat hebben we Den Haag is met reces, het komkommernieuws doet opgeld wanneer we dit schrijven. En aangezien we niet vooruit kunnen kijken op basis van trendanalyses in de politiek, het Belastingplan nog geschreven moet worden en de AFM nog bezig is met het toetsen van twintig van onze leden, is het een goed moment om eens terug te kijken op het eerste half jaar public affairs.
Dat eerste half jaar werd afgesloten met de uitkomsten van de AFM-themaonderzoeken bij dertig NBA-kantoren, niet-OOB-vergunning houders, niet zijnde SRA-kantoren. De term ‘NBA-kantoren’, geïntroduceerd door de AFM, zorgde voor ruis in de communicatie. Maar dat was niet de enige factor. Een NOS-verslaggever kon wegkomen met de constatering dat vier op de vijf kleine accountantskantoren geen kwaliteit leveren. Diffuse markt De journalist van het Financieel Dagblad waarmee we naderhand spraken, begreep na een intensieve uitleg over verhoudingen in de toezichtsmarkt pas van de hoed en de rand. Dat betekent dat we in november wanneer de AFM rapporteert over de SRA-kantoren, met diverse partijen moeten voorsorteren voor een goede communicatie. Ten aanzien van de themaonderzoeken bij de twintig SRA-leden die in de zomer plaatsvonden, kunnen we nog vertellen dat we het proces grondig monitoren en waar mogelijk hebben begeleid. Pragmatisch regelen Eén van de thema’s die we als SRA naar ons toe hebben getrokken, is de werkkostenregeling. Alhoewel SRA als eerste partij aan de bel heeft getrokken bij de introductie van de regeling, is de huidige politieke realiteit dat de WKR niet zal worden afgeschaft. SRA werkt daarom pragmatisch – vanaf begin dit jaar in samenwerking met NOAB – aan een werkbare oplossing voor het mkb. Dat hebben we gedaan via een aantal kanalen: het ministerie van Financiën, de Belastingdienst, de Tweede Kamer en MKB Nederland. Werklunch Een gezamenlijke position paper is opgesteld als input voor de Verkenning ‘Aan het werk met de werkkostenregeling’ van staatssecretaris Weekers. In april en mei volgden gesprekken op het ministerie van Financien, ook en juist over de administratieve verwerking. Net voor het reces organiseerden we samen met NOAB een werklunch voor Tweede
12 deSRA adviseur
Kamerleden in Nieuwspoort over ‘de WKR in de mkb-praktijk’ (zie ook pagina 19). Naar verwachting zal staatssecretaris Weekers zijn verdere plannen met de regeling ontvouwen tijdens Prinsjesdag. Praktisch uitwerken Andere thema’s waarover SRA in het circuit gelobbyd heeft zijn financiering en kredietverstrekking in het mkb. Met diverse partijen is inmiddels contact geweest om deze thema’s niet alleen op bestuurlijk/politiek niveau (Tweede Kamerleden, MKB Nederland, ministeries, Nederlandse Vereniging van Banken, alternatieve partijen) maar ook in de praktijk uit te werken naar een mogelijk platform voor financiering/ kredietverlening in het mkb, waar vraag en aanbod bij elkaar worden gebracht. Horizontaal toezicht Halverwege juli hebben we samen met de Belastingdienst geconstateerd dat horizontaal toezicht (HT) naar een next level getild moet worden. Het is van belang om de aspecten onderscheidend vermogen, kwaliteit en ‘whatsin-it-for-me’ (voor het accountantskantoor en de ondernemer) verder uit te werken zodat HT nadrukkelijker en gerichter in de markt kan worden uitgerold. Ook wordt gekeken naar mogelijkheden in parallelle processen zoals het meenemen van HT in de nieuwe uitstelregeling, het verder stroomlijnen van informatiekanalen (servicelevel verbeteren voor HT-partners), of het realiseren van een x-percentage belastingverlaging voor ondernemers in het HT. Vragen uit de praktijk Bij diverse ministeries hebben we uw vragen uit de praktijk neergelegd. Zo kreeg u duidelijkheid over de toepassing van de eigenwoningregeling bij het gedeeltelijk oversluiten van bestaande hypotheekleningen. Uw vraag over de handhaving van termijnen voor jaarrekeningen bestaande bv’s (voor 1 oktober 2012) en een daarvoor mogelijke noodzakelijke statutenwijziging, heeft inmiddels geleid tot een wetsvoorstel tot een wijziging van
september 2013
gedaan? artikel 210 lid 5 BW. Na advies van de Raad van State wordt het voorstel naar de Tweede Kamer gestuurd. Bemiddelen? Een andere praktijkvraag heeft nog geen uitsluitsel gekregen: valt het sec doorgeven van loonen salarisgegevens aan pensioenfondsen en verzekeraars onder ‘bemiddelen’ en heeft u dus een AFM-vergunning daarvoor nodig? Nadat AFM de vraag doorspeelde naar het ministerie van Financiën is duidelijk geworden dat de vraag naar de reikwijdte van het begrip ‘bemiddelaar’ speelt in bredere zin. Het ministerie bekijkt of het wenselijk is een vrijstelling op de vergunningsplicht voor bemiddelen te creëren en hoe een eventuele vrijstelling precies vormgegeven kan worden. Wordt vervolgd. Regelgeving Het SRA-bestuur heeft gereageerd op diverse NBA-stukken: het discussierapport Commissie Fusie Onderwijs NBA, de Verordening Gedrags- en Beroepscode Accountants, de handreiking HT en onlangs op de Verordening Onafhankelijkheid en aangepaste VGBA. SRA was vertegenwoordigd bij de vier panels rond het thema onafhankelijkheid. Om duidelijkheid te creëren rond posities van beroeps- en kantorenorganisatie heeft SRA een position paper opgesteld en besproken over strategische samenwerking met de NBA. Onderwijs Begin dit jaar reageerde SRA op het rapport van de Adviescommissie Herziening Eindtermen (commissie Dassen). Het SRA-bestuur maakt zich sterk voor één nieuwe basisopleiding die opleidt tot certificerende bevoegdheid en één titel waarbij specialisaties kunnen worden opgetekend in een Register. De bereidheid van SRA om mee te denken in een vervolgcommissie houdt CEA in beraad. Inmiddels hebben twee SRA-mensen zitting in de Advieswerkgroep taken en verantwoordelijkheden kwaliteitsbewaking praktijkopleidingen.
www.sra.nl
Belastingdienst Met de Belastingdienst is en wordt onder meer (verder) overlegd over bezwaren tegen pseudoeindheffing hoge lonen, verbetering samenwerking Belastingdienst Toeslagen, traject Olifantenpaadjes, pensioen CAP, de WKR, proefprocedures schenken erfbelasting, verhuurdersheffing, Handelsregister en aanleveren van gegevens, het eID Stelsel NL en machtigingenportaal, en toepassing 80% op hoofdsom bij nabetaling rente levensloop. SRA is verder uitgenodigd op het ministerie om te praten over procesinnovatie bij de Belastingdienst, een onderwerp dat is aangezwengeld in de Tweede Kamer. MKB Nederland Tijdens vergaderingen in diverse commissies is gesproken over kredietverlening/financiering, WKR, wet unifomering loonbegrip en mogelijke zaken in Belastingplan 2014 [beperking fiscale innovatieregelingen, verhoging invorderingsrente van 4% naar 8%, accijnsverhogingen en uitwerking sociaal akkoord/Wittteveenkader, kleine banenregeling, effecten ww-premie], de winstbox én de webmodule VAR. Ook is verdere samenwerking in het kader van Branche in Zicht en rating op bestuurlijk niveau besproken. Vooruit dan Toch nog even een kleine blik naar voren. In september zijn we weer gestart met nieuwe Accountantskringen. Onderwerp voor na de pauze is ‘review’: de themaonderzoeken AFM, het belang van IT-auditing en de stand van zaken fiscale review. In het kader van kwaliteit en toezicht heel belangrijk! Op Prinsjesdag verschijnen de Miljoenennota en het Belastingplan (naar verwachting het dikste tot nu toe) waarmee we tot eind november zoet zijn in de Tweede Kamer. In november verwachten we de AFM-rapportage over de twintig SRA-kantoren met een niet-OOB-vergunning. En in december krijgt de ALV een andere vorm met de nieuwe SRA-dag. Een goede tweede helft toegewenst!
Meer informatie over belangenbehartiging of perszaken? Neem contact op met Saskia Danse, adviseur pers & public affairs: 030 656 6060,
[email protected]
de SRA adviseur
13
interview
Bert van den Kerkhof van ABAB Accountants en Adviseurs: “De klanten van ABAB ervaren horizontaal toezicht over het algemeen als een goede ontwikkeling”.
14 deSRA adviseur
september 2013
HT bij ABAB Accountants en Adviseurs:
“Uitgangspunt is een aanvaardbare aangifte” ABAB Accountants en Adviseurs was niet de eerste financieel dienstverlener met wie de Belastingdienst een convenant over horizontaal toezicht (HT) sloot. Het SRA-kantoor, met vijftien kantoren actief in het zuiden van Nederland, is wel de eerste die besloot alle zakelijke klanten – met uitzondering van de controleplichtige klanten – onder dit nieuwe toezichtsregime te plaatsen. Bert van den Kerkhof is als Hoofd vaktechniek belastingadvies nauw betrokken bij de implementatie van horizontaal toezicht. Hij vertelt over de ervaringen die ABAB hierbij opdeed.
De meeste accountancy-organisaties melden slechts een klein deel van hun klanten aan voor horizontaal toezicht. ABAB hanteert daarentegen het uitgangspunt dat al haar zakelijke klanten onder horizontaal toezicht moeten kunnen vallen. Bert van den Kerkhof: “Wij stellen voor al onze klanten een aanvaardbare aangifte op, dus komen ze in beginsel ook allemaal in aanmerking voor horizontaal toezicht. Onze hoofddirectie is daar heel helder in geweest door te stellen dat onze klanten in dat opzicht allemaal gelijk zijn. Als we de indruk hebben dat we geen aanvaardbare aangifte kunnen opstellen, om welke reden dan ook, nemen we maatregelen om de kwaliteit van de aangeleverde basisgegevens te verbeteren. Als dat niet lukt, zit er niets anders op dan afscheid van elkaar te nemen. Maar dankzij een goed intake- en controleproces komt dat slechts sporadisch voor.” Bewuste keuze Bij de hoofddirectie van ABAB bestond geen twijfel over deelname aan horizontaal toezicht. “Het biedt voordelen voor zowel de klant als voor de fiscaal dienstverlener. Dat zit ‘m enerzijds in de zekerheid vooraf over de juistheid van aangifte en anderzijds in de verminderde controledruk”, legt Van den Kerkhof uit. ABAB heeft er wel heel bewust voor gekozen om de aangiften loonheffing van haar klanten in eerste aanleg niet mee te nemen in horizontaal toezicht. “Sommige klanten hebben de loonadministratie uitbesteed aan een andere partij. Dat betekent dus dat wij geen controle hebben over de gegevens die ten grondslag liggen aan de aangifte loonheffing, die
www.sra.nl
buiten ABAB wordt opgesteld. Het is commercieel onverantwoord om de aangifte loonheffing onder horizontaal toezicht te brengen, vanwege de uitvoerige afzonderlijke controle die dan nodig is.” Hobbels De implementatie van horizontaal toezicht in de administratieve systemen had wel wat voeten in de aarde. “Omdat we alle klanten gelijktijdig wilden aanmelden, moesten we onze gegevens matchen met die van de Belastingdienst. Dus alles staat of valt met de kwaliteit van de geregistreerde gegevens. Als twee cijfers verwisseld zijn, en dat kan natuurlijk wel eens gebeuren, dan kloppen de te vergelijken nummers al niet. Maar ook als een ondernemer zijn eenmanszaak inbrengt in een vof en hij blijft zijn aangifte omzetbelasting op zijn oude OB-nummer indienen, levert dat moeilijkheden op als je de gegevens naast elkaar legt.” En er zijn meer hobbels die overwonnen moesten worden. “De Belastingdienst ziet een ondernemer, zijn meewerkende vrouw en de thuiswonende kinderen bijvoorbeeld als één entiteit. Dus als wij het bedrijf van deze ondernemer in ons klantenregistratiesysteem hebben staan, rijst bij de Belastingdienst de vraag waarom de kinderen niet in ons systeem voorkomen.” Door de registratiesystemen van de Belastingdienst en ABAB naast elkaar te leggen, konden de mismatches worden getraceerd. Verder onderzoek moest vervolgens uitwijzen wat de oorzaak was van deze verschillen.
de SRA adviseur
15
interview “Zekerheid vooraf en verminderde controledruk”
Ondernemersvoordeel De klanten van ABAB ervaren horizontaal toezicht over het algemeen als een goede ontwikkeling. “In een aantal gevallen levert het aantoonbaar financieel voordeel op. Neem een bedrijf dat een forse investering doet en de btw over die investering in aftrek kan brengen. Normaal gesproken houdt de Belastingdienst de aangifte OB bij zo’n grote teruggaaf kritisch tegen het licht. Als we deze aftrekpost in een vooroverleg bespreken, wordt de aangifte als gecontroleerd aangemerkt en wordt deze niet uitgeworpen voor nadere controle. Zo heeft de ondernemer zijn voorbelasting sneller terug. Maar misschien nog wel belangrijker: onze klanten hebben zekerheid. Ook als uit het vooroverleg blijkt dat onze zienswijze niet strookt met die van de Belastingdienst. Dan weet de klant in elk geval waar hij aan toe is en kan hij een afgewogen keuze maken.” Wensen Van den Kerkhof wijst er wel op dat verticaal toezicht nodig is om horizontaal toezicht tot een succes te maken. “Stel, in vooroverleg komen we ten aanzien van een bepaald vraagstuk tot een ‘agree to disagree’, dan verwacht ik dat de Belastingdienst ook handhaaft bij ondernemers die niet onder horizontaal toezicht vallen. Het zou
immers onlogisch zijn dat de Belastingdienst een standpunt inneemt bij mijn klant en bij anderen hierop niet controleert.” Iets dat Van den Kerkhof verder graag anders zou zien, is de toegankelijkheid van de digitale formulieren. “Die zitten nu vaak achter een DigiD-slot. Dat maakt het voor financieel dienstverleners onnodig lastig. Maar daarover zijn we in gesprek met de Belastingdienst.” Snel begrip Al met al is de ervaring van ABAB met horizontaal toezicht positief. “Dat komt mede doordat we merken dat de Belastingdienst echt haar best doet. Onlangs heeft de Belastingdienst de uitworpen van een aantal aangiften inkomstenbelasting 2010 gecontroleerd, van voor het convenant. Omdat we convenantspartij zijn, heeft de Belastingdienst ons de vragen voorgelegd en deze bij ons op kantoor doorgenomen en de onderliggende stukken beoordeeld. De communicatie gaat zo vele malen sneller en er ontstaat begrip voor elkaars standpunten. Het resultaat is dat de aangiften veel efficiënter kunnen worden afgedaan. Daar heeft de klant tenslotte voordeel bij.”
Transparantie in optima forma Toine van de Leest, relatiebeheerder horizontaal toezicht van de Belastingdienst voor ABAB Accountants en Adviseurs, herkent zich goed in het verhaal van Bert van de Kerkhof: “Het was een bewuste keuze van ABAB om al hun klanten onder het horizontaal toezicht te brengen. Simpelweg om het feit dat zij altijd een aanvaardbare aangifte willen doen. Van de duizenden klanten kunnen er altijd een paar niet meedoen omdat zij net zijn gestart of omdat zij nog niet volledig ‘in control’ zijn. Maar deze bedrijven worden wel begeleid om hen uiteindelijk ook mee te laten doen. Voor ons als Belastingdienst is kwaliteit uiteraard altijd van essentieel belang.” Open communicatie Van der Leest is daarbij te spreken over de open communicatie met ABAB: “Dit proces was transparantie in optima forma. Beide partijen kregen inzage in elkaars relevante
16 deSRA adviseur
databestanden. Zo konden wij aan de slag om gegevens die niet goed op elkaar aansloten fijn te slijpen. Dat is nagenoeg afgerond. Uit dat hele proces werd ook duidelijk dat houding-, gedragsaspecten en communicatie bepalend zijn. De toon van de gesprekken is goed en als er wat wrevel is tussen medewerkers van beide partijen dan gaan Bert (van ABAB, red.) en ik daar persoonlijk mee aan de slag.” Deze aanpak wekt vertrouwen. “ABAB hoeft ook niet bij alle gesprekken te zitten die wij met hun klanten voeren. Wij informeren elkaar als er iets aan de hand is en er wordt een afspraak geregeld. Uiteraard vindt er vervolgens wel een terugkoppeling plaats”, geeft Van der Leest aan. Controles Van de Kerkhof van ABAB daagt de Belastingdienst min of meer uit om controles uit te voeren bij ondernemers
die niet onder horizontaal toezicht vallen aangaande standpunten die zijn ingenomen in het vooroverleg. Van der Leest: “Die oproep is herkenbaar. In dit kader kan in ieder geval worden opgemerkt dat binnenkort de werving start van honderden nieuwe inspecteurs waardoor wij nog meer controles kunnen uitvoeren.” Evalueren Tot slot wil Van der Leest nog even dit kwijt: “Het belangrijkste is misschien wel de leercirkel die ontstaat bij horizontaal toezicht. Het is een continu proces van evalueren, leren en bijstellen. Uiteindelijk hebben de klanten van de fiscaal dienstverleners daar alleen maar veel baat bij en worden de processen daardoor versneld.”
september 2013
SRA-dag 12 december
SRA. Thuis in uw branche Jaarlijkse SRA-dag nieuwe stijl
’SRA. Thuis in uw branche’ is niet alleen onze nieuwe pay-off maar ook de naam van onze jaarlijkse SRA-dag nieuwe stijl. De dag waarop wij u informeren over de laatste ontwikkelingen in de accountantsbranche. De Algemene Ledenvergadering en het bekende Fiscale Eindejaarsseminar blijven onderdeel uitmaken van deze dag. Maar daarnaast bieden wij u een plenair ochtendprogramma over de houdbaarheid van uw organisatie in deze veranderende tijden. In het middagdeel organiseren wij parallel aan het Fiscale Eindejaarsseminar het nieuwe Strategieseminar. Tijdens dit seminar krijgt u inzichten op de gebieden van ICT, hrm en marketing, zodat u voor uw kantoor de juiste keuzes kunt maken. Hoe ziet het totale programma op donderdag 12 december in NBC Nieuwegein eruit? Het ochtenddeel Een van de sprekers tijdens het ochtenddeel is Jeroen Busscher, auteur & spreker, die vooral ingaat op hoe u ervoor zorgt dat u en uw organisatie, ondanks alle veranderingen, houdbaar blijven. De kwaliteiten waar u nu mee scoort zijn over enkele jaren belegen. Hoe voorkomt u dat u achter de feiten aanloopt. Om uw organisatie ook echt de mogelijkheid te geven om houdbaar te blijven, gaan we hierna in op de schat aan kennis die we gezamenlijk in het BIZ-project opbouwen. In de presentatie ‘Van Cijfers naar Trends’ praten wij u bij over de trends in de belangrijkste branches. Kennis waarmee u het verschil kunt maken bij uw cliënten. Algemene Ledenvergadering In de lunchpauze kunt u ervoor kiezen om onder het genot van een broodje de Algemene Ledenvergadering te bezoeken of onze partners op de informatiemarkt. Aansluitend heeft u voor het middagdeel twee keuzes: het Fiscale Eindejaarsseminar of het Strategieseminar. Fiscale Eindejaarsseminar Tijdens het aansluitende Fiscale Eindejaarsseminar zullen mr. Hans Zwagemaker en Dr. Ruud van den Dool de fiscale wetswijzigingen per 1 januari 2014 met u doornemen. Denk hierbij aan de laatste ontwikkelingen op het gebied van Vpb, IB, LB en btw. Na deze middag bent u geheel fiscaal up-to-date!
www.sra.nl
Strategieseminar Hrm, ICT en marketing zijn onderwerpen die bij veel van de kantoren hoog op de agenda staan. Tijdens dit middagdeel informeren wij u rond deze drie thema’s over de belangrijkste trends en ontwikkelingen. Dr. Marco Plaisier, onder andere verbonden aan Nyenrode Business Universiteit, presenteert een framework dat u helpt om strategische (marketing)keuzes te maken voor uw kantoor. Hij gebruikt hiervoor een driedeling van de markt, uw organisatie en de samenwerking hiertussen. Welke strategische vragen zijn in uw organisatie leidend en vragen eventueel aanpassing. Hierop volgend staat strategische personeelsplanning op de agenda. Strategische personeelsplanning geeft u goed inzicht in de stuurbaarheid van uw personele aanbod en uw vraag op middenlange termijn. Uw medewerkers zijn het goud van uw organisatie en strategische personeelsplanning kan ervoor zorgen dat uw kantoor de wind in de rug houdt of weer krijgt. Tot slot neemt SRA-bestuurder Fouk Tsang u mee in de wereld van disruptive technologies. Technologie verandert de wereld steeds sneller en ingrijpender. Organisaties die dit niet in de gaten hebben, worden overvallen door technologische ontwikkelingen die hen volledig uit de markt wegvagen. Dramatisch voorbeeld is de val van Free Record Shop waar men de ontwikkeling van digitalisering van muziek en beeld niet op waarde heeft geschat. Dergelijke ontwikkelingen zou je ‘disruptive’ kunnen noemen. Het is op zijn minst interessant maar misschien wel heel erg noodzakelijk om te onderzoeken of er ook binnen accountancy sprake is van disruptive technologieën. En als dit het geval is, hoe zorgt u er voor dat u dan ook over een paar jaar nog een valide verdienmodel heeft?
Inschrijven Wilt u ook aanwezig zijn tijdens de jaarlijkse SRA-dag nieuwe stijl op 12 december in Nieuwegein, houdt dan de digitale nieuwsbrief en uw (digitale) postvak in de gaten. U ontvangt op korte termijn hiervoor de uitnodiging. Voor meer informatie neem contact op met SRA-Bureau: 030-656 60 60 of
[email protected].
de SRA adviseur
17
zapp service Vervroegd kerstcadeautje Iedereen kan wel een meevaller gebruiken. Zeker nu. Wilt u uw klanten aan het einde van het jaar aangenaam verrassen? Stuur ze dan ruim veertig tips waarmee zij het jaar fiscaal vriendelijk kunnen afsluiten. De Eindejaarstips van SRA verschijnen op 9 november en bestaan niet alleen uit adviezen voor het verlichten van de belastingdruk, maar ook uit specifieke tips voor ondernemers, de dga en de bv. Bestel ze eenmalig voor € 195,00 of sluit een voordelig abonnement af voor € 165,00. Ga voor meer informatie naar onze website of bestel via
[email protected].
Fiscale Cijfers en Fiscale Beloning 2014 Maar liefst 85% van de mkb-ondernemers heeft behoefte aan advies over fiscale vraagstukken. De uitgaven Fiscale Cijfers en Fiscale Beloning sluiten daar prima bij aan. In januari 2014 verschijnen de nieuwe edities van deze uitgaven.
SRA spreekt
sollicitanten SRA-HRM heeft een bestand van kandidaten die op zoek zijn naar een positie bij een SRA-kantoor. Hieronder enkele kandidaten. Neem voor meer informatie contact op met Barry de Wilde, 030 656 60 60, bdewilde@ werkenbijsra.nl. Of volg ons via twitter @werkenbijsra. Relatiebeheerder (ref 574) Regio: Gelderland. Vrouw, 44 jaar. Beschikt over zo’n 7 jaar relevante ervaring in de branche en heeft daarnaast de nodige evaring buiten de branche opgedaan.
Belastingadviseur (ref 591) Regio: Noord-Holland. Vrouw, 28 jaar. Werkt nu bijna 7 jaar bij een Big Four-kantoor. Merkt dat het werk steeds specialistischer wordt en wil zich graag breder ontwikkelen.
18 deSRA adviseur
Help uw klanten vooruit Met Fiscale Cijfers 2014 heeft u een ideaal relatiegeschenk in handen. Het is het kleinste boekje met alle cijfers uit het Belastingplan 2014, inclusief vergelijking met het voorgaande jaar. In Fiscale Beloning 2014 staan voor de laatste keer de twee vergoedingsregelingen naast elkaar. Dat maakt het voor u gemakkelijker om uw klanten te adviseren bij de overstap naar de werkkostenregeling. Van beide uitgaven komt er ook weer een E-book dat u op uw website kunt plaatsen.
Grote waarde voor een kleine prijs De boekjes zijn al verkrijgbaar vanaf € 3,95 per stuk. En om het nog interessanter voor u te maken, introduceren we een setprijs vanaf slechts € 7,00 voor beide uitgaven. Ga naar www.sra.nl/ kantoorondersteuning voor meer informatie of mail uw vragen of bestelling naar
[email protected].
Wat brengt de Miljoenennota?
SRA zet alle gevolgen voor u en uw klanten op een rijtje en brengt deze uit in de Special Miljoenennota. Bestel via
[email protected] de digitale tekst voor € 195,00 of neem een abonnement af voor € 165,00 per jaar. Naast een heldere analyse ontvangt u praktische fiscale tips, specifiek geschreven voor mkb-ondernemers. Ideaal om uw klanten bewust te maken van acties die ze moeten nemen.
Uw handboeken zelf digitaal onderhouden Alle SRA-handboeken en praktijkhandreikingen zijn beschikbaar in een webomgeving. De handboeken zijn daardoor eenvoudig te beheren en onderhouden. U krijgt namelijk een melding als wij de handboeken actualiseren en u ziet precies wat er is aangepast. De beheerder van het kantoor kan zelf bepalen of de wijziging wordt overgenomen in het kantoorhandboek. Vervolgens kan de wijziging beschikbaar worden gesteld aan de medewerkers. Kortom, het actualiseren van uw handboeken gaat een stuk efficiënter!
Bijeenkomst 19 september Op 19 september organiseren wij een informatie bijeenkomst over het online beheren van de handboeken. Kijk op www.sra.nl voor meer informatie en aanmelding of neem contact op met SRA-Vaktechniek,
[email protected], 030 656 60 60.
september 2013
SRA en NOAB lichten Kamerleden voor over wkr Op woensdag 3 juli organiseerden NOAB en SRA een werklunch voor Kamerleden en beleidsmedewerkers in Den Haag. Tijdens deze bijeenkomst gaven de belangenorganisaties hun visie op de werkkostenregeling, gevoed vanuit de mkb-praktijk. NOAB en SRA vinden dat de huidige regeling niet werkbaar is voor het mkb. Huidige werkkostenregeling In 2011 is de huidige werkkostenregeling ingevoerd. Door wetgeving eenvoudiger te maken zou lastenverlichting voor de ondernemer worden gerealiseerd. In de praktijk bleek dat veel ondernemers de wkr juist als lastenverzwarend ervaren: veel administratieve handelingen, veel uitzonderingen op de regels. Onderzoeken van NOAB en SRA bestempelden de werkkostenregeling als ‘onwerkbaar voor het mkb’. Mede naar aanleiding van deze onderzoeken en vragen vanuit de Tweede Kamer besloot staatssecretaris Weekers een brede consultatieronde te houden. Praktisch uitvoerbaar Vanuit de gedachte dat het mkb, de motor van de Nederlandse economie, goed uit de voeten moet kunnen met fiscale wetgeving, dienden NOAB en SRA bij de consultatieronde een gezamenlijke position paper in met hun standpunten en voorstellen ter verbetering van de regeling. Tijdens de werklunch werden deze voorstellen en standpunten verder toegelicht. Belangrijkste adviezen Samengevat luiden de belangrijkste adviezen van NOAB en SRA als volgt: Voer het noodzakelijkheidscriterium in. Schaf het onderscheid tussen vergoedingen en verstrekkingen af. Schaf ook het onderscheid af tussen een werkplek thuis of op de zaak. Verbeter de administratieve afwikkeling: sluit aan bij reeds bestaande administratieve lastenmomenten. Voer een concernregeling in, waarin alle vrije ruimtes binnen een concern met elkaar mogen worden gesaldeerd. Geef ondernemend Nederland duidelijkheid: handhaaf de keuzeregeling tot 2015, daarna is alleen de werkkostenregeling mogelijk.
Demo SRA-CaseWare Samenstel- & BeoordelingsManager In samenwerking met CaseWare organiseert SRA een demobijeenkomst over de SamenstelManager en BeoordelingsManager op 1 oktober 2013, van 10.00 uur tot 12.00 uur bij SRA in Nieuwegein.
De Beoordelingsmanager is specifiek ontwikkeld voor het uitvoeren van beoordelingsopdrachten. Hiermee kunt u een beoordelingsopdracht op een vaktechnisch verantwoorde wijze uitvoeren.
De SamenstelManager is een effectief instrument om samenstelopdrachten volgens de wettelijke richtlijnen uit te voeren. U maakt uw jaarrekeningrapportages snel en efficiënt.
Kijk voor meer informatie of inschrijving op www.sra.nl. Of neem contact op met Dyonne Langerak, 030 656 60 60 of
[email protected].
SRA prijsbewust voor leden
Op de kleintjes letten zonder verlies van tijd en kwaliteit. SRA sluit regelmatig voor de leden nieuwe inkoopovereenkomsten met leveranciers af. Ook de bestaande inkoopafspraken worden geregeld onder de loep genomen waarbij SRA stuurt op meer voordeel. Op dit moment is er sprake van 39 inkoopafspraken. Kijk voor een volledig up-to-date overzicht van de inkoopafspraken op www.sra.nl/inkoopafspraken.
www.sra.nl
Zelfstandig Assistent Accountant (ref 599) Regio: Noord-Holland. Man, 33 jaar. Werkt nu 6 jaar bij een Big Four-kantoor, maar is bewust op zoek naar een passend mkb-kantoor. Hij is bezig met de RA-studie. Gevorderd Assistent Accountant (ref 600) Regio: Midden-Nederland. Vrouw, 25 jaar. Heeft 4 jaar relevante werkerving opgedaan binnen een Big Four-kantoor. Ze rondt volgend jaar haar RA-studie af en hoeft nog maar 2 jaar praktijkstage. Senior Belastingadviseur (ref 602) Regio: Zuid-Holland. Vrouw, 45 jaar. Ze beschikt over zowel ruime ervaring binnen een Big Four-kantoor, als binnen een mkb-kantoor.
de SRA adviseur
19
zapp service Maak optimaal gebruik van het SRA-Intern Reviewsysteem Met het self-assessmentsysteem kunt u de kwaliteit van de opdrachten beoordelen. U kunt het toepassen bij de complete dossierreview van uw kantoororganisatie. Het Intern Reviewsysteem bevat vragenlijsten voor de review van samenstelopdrachten, beoordelingopdrachten, opdrachtgerichte kwaliteitsbeoordeling, dossierinspectie bij (vrijwillige en bijzondere) controleopdrachten en fiscale aangifte. Voldoet uw kantoor aan de kwaliteitseisen? Nadat de vragen zijn beantwoord, kunt u diverse rapportages genereren. Zo kunt u vaststellen of alle relevante procedures zijn gevolgd en vastgelegd in het dossier. Kortom, voldoet uw organisatie aan de gestelde kwaliteitseisen. Nieuwe release Onlangs is het geautomatiseerde Intern Reviewsysteem weer geactualiseerd en geoptimaliseerd. De opmaak en lay-out van de rapportages zijn verfijnd en in de vragenlijst voor de Fiscale review zijn de vragen tekstueel aangescherpt en de toelichtingen verder uitgebreid. Demobijeenkomst en workshop Wij organiseren regelmatig demonstraties en workshops. Tijdens een demobijeenkomst wordt het systeem en de voordelen ervan getoond. Bij de workshops (specifiek voor kantoren die gebruikmaken van het systeem) staat o.a. het efficiënt en effectief werken met het systeem centraal. Gepland zijn: Workshop: 17 september 2013 van 10.00 tot 12.00 uur in Nieuwegein Demobijeenkomst: 9 oktober 2013 van 10.00 tot 11.30 uur in Nieuwegein. Meer informatie en inschrijving Kijk op www.sra.nl/review. Of neem contact op SRA-Vaktechniek,
[email protected] of 030 656 60 60.
Nieuwe versie SRA-Werkprogramma Controle SRA-Vaktechniek heeft geautomatiseerde werkprogramma’s ontwikkeld voor de controle-, beoordelings- en samenstelwerkzaamheden. De werkprogramma’s zijn ontwikkeld onder toezicht van de SRA-Commissie Vaktechniek Accountancy en sluiten aan bij de SRAhandboeken en praktijkhandreikingen. Deze werkprogramma’s Controle, Samenstellen en Beoordelen zijn verkrijgbaar bij SRA (Qubus), CaseWare en UNIT4. Daarnaast is het werkprogramma Controle beschikbaar in de software van MLE en het werkprogramma Samenstellen in het Samensteldossier van Infine.
Ten slotte Bij de totstandkoming van de 2013-versie zijn met de grootst mogelijke zorgvuldigheid de wijzigingen doorgevoerd. Mochten er onverhoopt opmerkingen c.q. vragen bestaan over het werkprogramma dan vernemen wij die graag via
[email protected].
Wijzigingen 2013 In de versie van 2013 zijn diverse inhoudelijke wijzigingen doorgevoerd. Er is een werkprogramma financiële instrumenten toegevoegd en twee werkprogramma’s voor de inschakeling van andere deskundigen. Het werkprogramma voor de initiële cijferbeoordeling en materiële vaste activa inzake vastgoed is uitgebreid. Tot slot zijn diverse werkprogramma’s aangepast in verband met wijzigingen in wet- en regelgeving (o.a. uitkeringstoets).
20 deSRA adviseur
september 2013
U hoeft niet te korten op pensioenadvisering!
Pensioenadvisering is door de nieuwe Wft flink aan banden gelegd. Adviezen op basis van provisie zijn uit den boze en je hebt tegenwoordig naar alle waarschijnijkheid een vergunning nodig om te mogen bemiddelen of adviseren. Het lijkt erop dat veel accountantskantoren zich afvragen of ze zich nog langer bezig moeten houden met pensioenadvisering, omdat men de investering in de vereiste vergunningen niet rendabel denkt te kunnen maken. SRA brengt graag twee online adviesproducten onder uw aandacht, die u in staat stellen om mogelijk toch iets voor uw klanten te kunnen betekenen, zonder dat u hiervoor vergunningplichtig bent. Collectief Pensioen Kiezer Het eerste product is Collectief Pensioen Kiezer, dat erop gericht is om kleinere mkbbedrijven (tot ca. 20 medewerkers) te helpen bij het maken van een keuze voor een collectieve pensioenregeling. Het product kan ingezet worden voor nieuwe regelingen, maar ook bij een aflopende pensioenregeling. Voor een eenmalige vergoeding van € 500 ontvangt uw klant een advies over het beste type oudedagsvoorziening voor zijn werknemers en voorziet Collectief Pensioen Kiezer hem van maximaal drie passende offertes van gerenommeerde pensioenverzekeraars. Lees veel meer over dit concept op www.sra.nl (zoekterm: Collectief Pensioen Kiezer). Pensioennavigator DGA Advies Voor pensioenadvies aan de dga kunt u kijken naar het product Pensioennavigator DGA Advies. Via een online vragenlijst worden de pensioendoelstellingen en de wensen van de dga in kaart gebracht. Op basis hiervan wordt een pensioenregeling samengesteld en wordt een advies uitgebracht over wie de pensioenuitvoerder moet worden (eigen beheer, extern eigen beheer of verzekeraar, dan wel
een combinatie van uitvoerders). De betaalbaarheid van de voorgestelde regeling wordt getoetst aan de hand van de jaarrekeningen van de laatste drie jaar die in het online platform kunnen worden ingelezen, alsmede aan de hand van het budget dat de dga heeft opgegeven. Ook over dit product, waarvoor u uitsluitend een maandelijkse vergoeding betaalt, kunt u meer lezen op onze website (zoekterm: Pensioennavigator DGA Advies). Beide producten voldoen aan de elf pensioen leidraden van de AFM en zijn positief gewaardeerd door het SRA Bureau Vaktechniek (Fiscaal).
ICT-benchmarkonderzoek Strategie & Trends 2013
Hoe ziet het gemiddelde SRA-kantoor er uit als het gaat om ICT? Hoeveel ICT-medewerkers heeft men, is er een ICT-afdeling of is alles geoutsourcet? Hoe ontwikkelen de ICT-budgetten zich? Uit welke componenten bestaan de kosten per werkplek en hoeveel bedragen deze? Rapport Antwoorden op deze vragen en een aantal belangrijke trends en ontwikkelingen op het gebied van ICT zijn verwerkt in het rapport SRA ICT-Benchmarkonderzoek Strategie & Trends 2013. In het rapport zijn de resultaten uitgesplitst naar kantooromvang weergegeven van het in april/mei van dit jaar gehouden onderzoek. Aan het onderzoek hebben 99 SRA-kantoren deelgenomen waardoor een representatief beeld ontstaat. Hoe bestel ik het rapport? Het rapport is exclusief beschikbaar voor SRA-leden. De kosten van het rapport ICT-Benchmark onderzoek Strategie & Trends 2013 bedragen € 99. U bestelt het rapport door een e-mail te sturen naar
[email protected]. Neem voor meer informatie contact op met Tony van Oorschot:
[email protected] of 030 – 656 60 60.
www.sra.nl
de SRA adviseur
21
Branche & Advies
“Markt voor internetwinkelen groeit explosief” Veel bedrijven doen door de crisis allang geen ‘booming business’ meer. Maar de markt voor online shoppen groeit explosief. De verwachtingen zijn dat deze markt in ons land met een flinke 10% toeneemt richting de € 11 miljard in 2013.
Hier spreekt Wijnand Jongen, directeur van Thuiswinkel.org, de belangenvereniging van webwinkels in Nederland met meer dan 2000 leden, goed voor 70% van alle online consumenten bestedingen in Nederland. 80% van de leden zijn de ‘kleinere’ webwinkels met een omzet van enkele tienduizenden euro’s tot enkele tonnen. “Ik denk dat veel accountantskantoren de kleinere webwinkels als klant hebben. Daarnaast zullen ze ook veel te maken krijgen met ondernemingen in een winkelstraat die ook een webwinkel willen beginnen om zo kun klanten te kunnen bedienen. Zij lopen tegen vragen aan als ‘Wat is nu verstandig; wat moet ik wel doen en wat niet?”, zegt Jongen. Dynamisch Het online shoppen is een enorm dynamische markt. Eind jaren negentig is het fenomeen opgekomen en vorig jaar was de sector goed voor een omzet van € 9,8 miljard. “De onlinebestedingen zullen verder gaan toenemen, omdat het consumentengedrag verandert. De consument van nu neemt technologische ontwikkelingen veel sneller over. “Het kostte ons vijf, misschien wel tien jaar, voordat de mobiele telefoon gewoon werd, terwijl de jongere generatie met die telefoon leeft. Daarnaast wordt het aanbod van producten en diensten op internet veel groter.” Interpreteren De voortrazende technologie voedt deze ontwikkelingen. Probeer als internetondernemer die technologie maar eens bij te houden en ook nog een te interpreteren voor je eigen zaak. Wordt
Wat betekent de voortschrijdende technologie voor mijn webwinkel? 22 deSRA adviseur
Google Glasses, een draagbaar computertje in een bril, een succes en wat betekent dat te zijner tijd voor mijn (internet)winkel? Op welke manier zullen televisie, internet en smartphones met elkaar integreren, zodat mijn klanten op televisie kunnen winkelen? Op welke sociale netwerken zitten mijn klanten en hoe speel ik hier op in? “Als 10% van de wereldbevolking op Facebook zit, is dat dan niet een plek waar winkels acte de présence moeten geven?”, aldus Jongen. Ver van mijn bed Technologie stelt de internetwinkel al in staat om te weten of er een trouwe klant inlogt. Voor de gewone Nederlandse winkelier is dat nog een vervan-mijn-bed-show. “Als ik door een winkelstraat loop, weet geen enkele winkelier dat ik daar ben. Stel dat ik een app van mijn favoriete winkel heb en ik ben in de buurt. De winkel kan me dan een whats app’je sturen met een aanbieding of om te vragen of ik even wil binnenkomen, onder het mom van ‘de koffie staat al klaar’. In de VS en Zuid-OostAzië gebeurt dat al. Of plaats een scanner die op het moment dat een klant binnenkomt, de klantenpas scant. Als het dan een goede klant betreft, zouden alle alarmbellen moeten gaan rinkelen en de rode loper moeten worden uitgerold”, aldus Jongen. Keten onder druk Een andere ontwikkeling die Jongen voorziet, is dat steeds meer A-merken rechtstreeks aan consumenten gaan verkopen. Merken als Philips, Miele, Esprit en Mexx doen dat al. “Dat betekent dat de hele keten onder druk staat en aan verandering onderhevig is, hoewel het niet overnight zal gaan.” In charge Het aloude adagium van ‘de klant is koning’ is in het internettijdperk nog nooit zo waar geweest. Jongen: “De consument is in charge. Op internet kan hij prijzen en andere informatie vergelijken. Als hij dan in de winkel komt, heeft hij vaak meer kennis en kunde van een product dan het personeel. Ook daar zullen winkels zich op moeten beraden.”
september 2013
Wijnand Jongen
wil voorsprong behouden en verder uitbouwen
Shopping 2020 Om al die en andere (te verwachte) trends van het internetwinkelen in kaart te brengen doet Thuiswinkel.org, in samenwerking met veertien collega-brancheverenigingen, een groot onderzoek, Shopping 2020 geheten (shopping2020.nl). “Heel veel branches doen mee, van mode tot consumentenelektronica, van reizen tot automobiel industrie”, zegt Jongen. Begin volgend jaar worden de resultaten opgeleverd. “In Nederland is er de crisis en het teruglopende consumentenvertrouwen en wij zijn een van de sectoren die het goed doen. Dat betekent dat iedereen naar ons kijkt en zich afvraagt hoe hij kan meeprofiteren van die groei”, aldus Jongen. Kwestie van tijd Tot nu toe doen 11,5 miljoen mensen in de leeftijd van 16 tot 70 jaar aankopen via het internet (een dienst of een product). Dat betekent dat er nog steeds mensen zijn die nog nooit iets online hebben aangeschaft. Dat zijn er naar schatting 1,5 miljoen. “Die groep is een van de drivers van onze markt. Die gaan op een gegeven moment online kopen. Dat is een kwestie van tijd.”
ontwikkelingen. “De ondernemer zal bij die keuze hulp nodig hebben van een accountant-adviseur die de branche kent”, zegt Jongen. De enorme opkomst van online shoppen betekent ook dat kleine internetwinkels aan de vooravond staan van een grote saneringsslag. “Er zijn bijvoorbeeld te veel winkels die babykleding verkopen en het is niet iedereen gegeven om een Coolblue te worden”, zegt Jongen. Coolblue is een online consumentenelektronicawinkel en opgericht door twee jongens op een zolderkamer eind jaren negentig. Ze maken nu een omzet van € 168 miljoen (2012). Aan de andere kant zullen veel fysieke ondernemingen ook weer een webwinkel willen beginnen. Over de grens Het web is een globale industrie. “Er komen steeds meer buitenlandse winkels onze markt op, maar het geeft ons ook kansen om over de grens te gaan”, zegt Jongen, waarbij hij zich afvraagt of de accountant zich dit genoeg realiseert. “Het gebeurt nog niet zoveel, maar wel in toenemende mate. Daar liggen kansen.” Top vijf Nederland gaat Europees gezien, samen met GrootBrittannië, Duitsland en Frankrijk voorop als het gaat om e-commerce. “We bekleden een top vijf positie in de e-commerce-omzet en er zijn in Nederland veel mensen die online kopen, namelijk 11,5 miljoen”, zegt Jongen. “Die voorsprong hebben we doordat wij al snel een goede online infrastructuur hadden. Die positie willen we behouden en verder uitbouwen.”
SRA-Branche & Advieskring In juni heeft ‘trends in de detailhandel: webwinkels’ (door Wijnand Jongen) centraal gestaan tijdens de SRA-Branche & Advieskring. SRA organiseert op drie locaties SRA-Branche & Advieskringen: Eindhoven, Houten en Zwolle. Tijdens deze kwartaalbijeenkomsten behandelt een deskundige de actuele (economische) ontwikkelingen en toekomstverwachtingen van een bepaalde branche en/of adviesthema. Voor september staat ‘Adviseren aan familiebedrijven’ (Gastspreker: Prof. dr. R. Flören) centraal. Kijk op www.sra.nl/kringen voor meer informatie en inschrijving. Cursussen SRA-Educatie organiseert verschillende cursussen over advisering. Bijvoorbeeld de nieuwe cursus ‘Adviseer uw cliënt over turbulente bedrijfstakken’. De cursus vindt plaats op donderdag 31 oktober (EOCU4660). Kijk op www.sra.nl/educatie voor het complete overzicht, programma en inschrijving.
Adviseur Daar wil elke ondernemer wel een graantje van meepikken. Kortom, ondernemers moeten inspelen op de huidige en toekomstige technologische
www.sra.nl
de SRA adviseur
23
Hoe besteedt u het geld dat u bespaart op fiscaal advies?
Nextens Advies: bespaar kosten op fiscaal advies Loopt u vast op een inhoudelijke vraag of wilt u graag sparren over een fiscaal onderwerp? Nextens Advies adviseert u over fiscale vraagstukken. Voor een vast bedrag heeft u een directe lijn met de adviseurs van Nextens Advies. U bespaart daarmee veel geld op de inhuur van externe fiscalisten of accountants. En dat kunt u besteden aan andere belangrijke zaken. Wat dacht u van een espressoapparaat met echt lekkere koffie? Betrouwbaar en persoonlijk fiscaal advies Kostenbesparing op inhuur van derden Pro-actief fiscale kansen en risico’s signaleren Creatieve out-of-the-box-oplossingen
Heeft u ook zin in écht lekkere koffie? Kijk dan op www.elseviernextens.nl/nextensadvies.
24 deSRA adviseur
september 2013
Cursus uitgelicht
SRA 24 Hour Turnaround Game: Cases kersvers uit de praktijk
“Om half twee ’s nachts waren we elkaar nog aan het mailen om een businesscase uit de praktijk rond te krijgen”, zegt Albert Rommers, partner van Accountenzplus uit Roosendaal. Hij deed mee aan de SRA 24 Hour Turnaround Game. “Dat geeft wel aan hoe betrokken iedereen tijdens de tweedaagse cursus was.” Rommers deed mee omdat zijn klanten verwachten dat de accountant-adviseur de expertise heeft om een strategische visie te ontwikkelen en ook te implementeren. “Dat geldt ook voor bedrijven waar het goed mee gaat. De wereld verandert zo snel dat ook succesvolle ondernemers steeds weer moeten nadenken over hoe zo op die veranderingen moeten inspelen.” Vlees en bloed Inzet van de cursus is om een onderneming die in zwaar weer verkeert, weer op de rit te helpen. Daarnaast werd in deze cursus een andere onderneming geholpen met een nieuwe strategische visie. Die twee cases komen kersvers vanuit de praktijk. “We moesten, na een ochtend theoretische kennis, in een simulatiegame een financiële herstructurering van een bestaand bedrijf rond krijgen waarin alle partijen, zoals banken, commissarissen en adviseurs, zich konden vinden”, zegt Rommers. Daartoe werd de groep cursisten opgesplitst in directie, bank, commissarissen en adviseurs. “De volgende ochtend moesten we het herstructureringsplan presenteren. Tot laat in de avond hebben we met elkaar onderhandeld om tot een oplossing te komen.” De groep van Rommers, die bij de adviseurs was ingedeeld, kreeg de financiering met de bank rond en dacht dat alles in kannen en kruiken was. Maar dat bleek niet zo te zijn. Er waren toch bepaalde zaken die van groot belang waren, over het hoofd gezien. “De businesscase was een wijze les”, zegt Rommers. Dat het bij de businesscases om ondernemers van vlees en bloed gaat, maakt dat er “heel serieus gewerkt wordt, funtime is over”. Herstructurering De andere case betrof een ondernemer die bezig is met een nieuwe strategische visie voor zijn bedrijf. Die ondernemer zou aan het einde van de dag de nieuwe plannen van de cursisten gepresenteerd krijgen. “Elke groep had vanuit een eigen perspectief het
www.sra.nl
vraagstuk benaderd. Wij hebben niet gekeken naar de cijfers, maar naar hoe de ondernemer zich kon onderscheiden van de markt en hoe hij zijn nieuwe product in de markt kon zetten. Een andere groep heeft juist meer de nadruk gelegd op herstructurering en kostenbesparingen om vervolgens de vervolg stappen kort aan te stippen.” De ondernemer heeft volgens Rommers veel baat gehad bij de inbreng van de cursisten. Intensief Rommers vindt de intensieve cursus een belevenis. “Ik heb geleerd te kijken naar de fase waarin de onderneming zich bevindt en de wijze waarop hij in de markt opereert om daarna de processen in te zetten die nodig zijn om de ondernemer succesvol te kunnen laten ondernemen. De SRA 24 Hour Turnaround Game leert je dit. De cursus maakt gebruik van echte ondernemingsvraagstukken waardoor je heel concreet met de stof bezig bent en meteen leert hoe je die praktijkervaring toepast bij je eigen klanten. Dat maakt de effectiviteit van de cursus vele malen hoger.
SRA 24 Hour Turnaround Game Datum: 8 & 9 oktober Locatie: Van der Valk hotel Harderwijk Kosten: € 1495 voor SRA-leden PE-punten: AA/RA/RC: 18 RB: 16 algemeen Cursuscode: EOCU4703
Albert Rommers:
“De businesscase was een wijze les” de SRA adviseur
25
product in ontwikkeling
Klankbordgroep Marketing & Communicatie:
Geef kleur aan het accountantskantoor! Kleeft aan de accountant nog steeds een grijs en stoffig imago? Niet als het aan de klankbordgroep Marketing & Communicatie ligt. Persoonlijke communicatie met bestaande en nieuwe klanten is in deze tijd noodzakelijk. Maar dan moet je wel kleur bekennen: met tips en adviezen waar de klant écht op zit te wachten. Liefst zo innovatief mogelijk. “Leuk hoor, de agrarische nieuwsbrief van mijn accountant”, liet een ondernemer ons weten. “Alleen ben ik geen agrariër.”
Leonie Derksen 26 deSRA adviseur
Uitdagende klus De nieuwe klankbordgroep Marketing & Communicatie mocht op 18 juli het spits afbijten met een uitdagende klus: hoe kan de SRA-Nieuwsbank – een nieuw en grootschalig internetproject van de afdeling Marketing – het beste helpen bij de communicatie naar uw klanten? Hoe kan je met gerichte informatie het klantcontact versterken? Door met een groep SRA-kantoren de handen ineen te slaan, zoeken we naar oplossingen waarmee u als individueel kantoor het verschil kunt maken. Kantoor ‘op de kaart zetten’ De afdeling Marketing maakt al sinds de oprichting van SRA een grote diversiteit aan communicatiemiddelen voor uw klanten. Denk aan relatiegeschenken zoals Fiscale Cijfers en Fiscale Beloning, brochures, advieswijzers en nieuws. De laatste jaren neemt de vraag naar digitaal nieuws een grote vlucht. Er is steeds meer vraag naar nieuwsberichten voor een actuele website of digitaal klantenportaal. Sociale media hebben hun intrede gedaan. En door de economische ontwikkelingen ontstaan steeds meer kleurrijke initiatieven om het kantoor ‘op de kaart te zetten’. SRA-Nieuwsbank Alle nieuws- en achtergrondartikelen voor uw klanten, zoals de E-Tips, nieuwsbrief, advieswijzers, boeken en Eindejaarstips worden vanaf 2014 samengevoegd in de SRA-Nieuwsbank. Zo beschikt u altijd over kant-en-klaar nieuws waar u inhoudelijk niks meer aan hoeft te doen. Maar wel vrij van copy right, zodat u er uw ‘eigen saus’ overheen kunt doen. Geen wirwar van abonnementen meer, maar een centrale plaats waar alle informatie voor uw klanten bij elkaar staat. ‘All you can eat’ Leonie Derksen, projectmanager PR & Marketing van SRA, over de nieuwsbank: “Binnen de SRA-Nieuwsbank kun je heel gericht zoeken op klanttype/doelgroep en onderwerp. Het concept
is: ‘All you can eat’. Dus in plaats van een keuze te moeten maken voor een van onze abonnementen, betaal je eenmalig voor onbeperkt gebruik. Je logt in met een persoonlijke code op www.sra.nl. Vervolgens kun je zoeken op onderwerp, branche en doelgroep, zodat je je klanten persoonlijk kunt informeren op het moment dat je zelf wilt. Bijvoorbeeld in een nieuwsbrief of met een persoonlijke mail.” Oplossingen voor kleine en grote kantoren Maar hoe geavanceerd wilt u zoeken? Welke indeling heeft de voorkeur? Wat heeft prioriteit? De verschillen in behoefte tussen kleine, middelgrote en grote kantoren zijn opmerkelijk. Bert Moll (VDGC): “Vergeet de kleine kantoren niet. De vennoten die op zaterdagmiddag nog de klantcommunicatie moeten doen omdat ze door de week te druk zijn. Maak het niet ingewikkelder dan nodig.” Versus Wilbert Snoei (Visser & Visser): “Ga voor de maximale webservice. Bij voorkeur een directe import van nieuws en achtergrondinformatie in ons digitale klantenportaal. Innovatie van dienstverlening, kennis delen en ontsluiten, daar draait het om.” Over het prijsmodel wordt nog nagedacht, maar doorbelasting naar gebruik is een van de mogelijkheden met deze digitale nieuwsbank. Hoger resultaat bij Google Nicole Daemen (Bol Accountants): “Ondanks dat de teksten klaar voor gebruik zijn, herschrijven we deze. Een website die gebruik maakt van zogenaamde ‘gekopieerde content’, ofwel letterlijk overgenomen teksten, krijgt namelijk strafpunten van Google. Dit heeft negatieve gevolgen voor de algemene positie van je website in de zoekresultaten. Het is wel heel fijn om de SRAteksten te gebruiken, die in de basis altijd goed zijn. Zowel tekstueel als vaktechnisch.” Saskia Sol (Schuiteman) zou wel geholpen zijn met handvatten om nieuws snel te communiceren via
september 2013
sociale media, bijvoorbeeld een samenvatting per nieuwsartikel van enkele zinnen. Bert Moll idem dito: “Zorg dat ik er zo min mogelijk werk aan heb.“ Beken kleur! De klankbordgroep is het over een ding roerend eens: je moet aan de klant laten zien dat je hem begrijpt. Ook op het gebied van branche-informatie. De SRA-Nieuwsbank is hiervoor een perfecte manier. Voor een adviesgesprek met een dga in de bouw, selecteer je bijvoorbeeld van te voren al het laatste nieuws via de filters ‘dga - fiscaal bouwbranche’. Handig om onder je arm mee te nemen, of van te voren persoonlijk te mailen.
Nieuwsgierig?! Heeft u een lopend abonnement op bijvoorbeeld de E-Tips of de nieuwsbrief? Ook in 2014 blijft het mogelijk om al uw bestellingen via de mail te blijven ontvangen. Nieuwsgierig geworden naar de nieuwsbank en kunt u niet wachten om in te loggen? Zo gauw het eerste concept van de SRA-Nieuwsbank is opgeleverd, wordt u door ons uitgenodigd om een kijkje te nemen in de keuken. We ontvangen dan heel graag uw feedback!
Wist u dat uit klantonderzoek SRA/Universiteit Leiden blijkt dat 81,4% van de ondernemers graag wil dat de accountant een sparringpartner is. 80,3% het belangrijk vindt dat u als accountant weet wat er in zijn branche speelt. En 71% graag regelmatig geïnformeerd wordt over belangrijke (fiscale) zaken via de website, social media of een nieuwsbrief.
Wist u dat 44,2% van de ondernemers veel behoefte heeft aan advies over bedrijfsopvolging, waardering, verkoop en herstructurering. 70,3% dit niet bij zijn/ haar accountant heeft ondergebracht en dit ook niet van plan is. De kans dus heel groot is dat uw klant voor dit advies naar de concurrent gaat? Uw kans: informeer uw klanten gericht over bedrijfsopvolging en herstructurering met de SRA-Nieuwsbank.
Uw kans: laat zien dat u kennis heeft over een specifieke branche en geef praktische tips op uw website of in uw nieuwsbrief. Hapklare brokken Jan Rijken (MTH): “Dit is geen toekomstmuziek, dit is wat we nu nodig hebben. Ik ben geen voorstander van een groeimodel. SRA moet vanaf de start in 2014 gaan voor het maximale resultaat!” Saskia Sol (Schuiteman): “Helemaal mee eens. Belangrijk is dat we – op het moment dat iets actueel en relevant is voor de klant – we dit direct kunnen communiceren. Hapklare brokken, zo concreet mogelijk. Dit speelt bij jou, dit is wat ik voor jou heb en voor vragen kan je me op dit nummer bereiken.” Voor Bert Moll is dat – ondanks de kleine omvang – niet anders. Want ook als je de klant telefonisch spreekt in plaats van het nieuws op je website te plaatsen, wil je hem graag direct persoonlijk informeren.
Jan Rijken
Saskia Sol
Nicole Daemen
Meedoen?! Veertien kantoren nemen deel aan de klankbordgroep. Wilt u ook graag op gestructureerde wijze meedenken over marketing en communicatie? Mail dan naar
[email protected] en informeer naar de mogelijkheden om deel te nemen aan de klankbordgroep.
www.sra.nl
Bert Moll
Wilbert Snoei de SRA adviseur
27
SRA masterclass strategie
Van verandermanagement naar veranderkunde (‘Shift happens’) Klanten die de jaarrekening gratis kunnen afnemen of een accountantsorganisatie zonder kantoor. Het kan allemaal, als je maar buiten de gebaande paden durft te treden. Dat is de kern van de zogeheten blauwe oceaan-strategie die u kan helpen bij het bedenken van nieuwe verdienmodellen. U ontkomt er niet aan, want verandering is tegenwoordig de enige constante in uw ondernemingsplan.
Topspreker van de Masterclass Strategie ‘Van verandermanagement naar veranderkunde’ van afgelopen 4 juni was Jan Adriaanse. Hij is hoogleraar turnaround management van de Universiteit Leiden en tevens mede-oprichter en -eigenaar van Turnaround PowerHouse. Dat is een onderneming die succesvolle ondernemingen en ondernemingen met tegenslag begeleidt en klaarstoomt voor de toekomst. Masterclasses De strategie masterclasses zijn bedoeld om de deelnemende kantoren in een vertrouwelijke omgeving nieuwe inzichten en inspiratie te geven. Dat doet SRA door topsprekers en bestuurders van middelgrote SRA-kantoren in gesprek te laten gaan over strategische onderwerpen, zoals ‘De kracht van mensen’ en ‘Van ICT-ontwikkelingen naar beleid’.
Blauwe oceaan De zogeheten blauwe oceaan-strategie is een hulpmiddel om nieuwe winst- en groeikansen te pakken (De blauwe oceaan, W. Chan Kim, Renée Mauborgne). Accountants- en advieskantoren acteren in een rode oceaan, een metafoor voor een markt waarop de sectorgrenzen zijn afgebakend en geaccepteerd. De regels van het concurrentiespel zijn bekend. Bedrijven proberen beter te presteren dan de concurrent om een groter deel van de bestaande vraag te veroveren. De concurrentie is moordend, vandaar de term ‘rode’ oceaan.
Struisvogel Langetermijnplanning? Denken dat uw onder neming nog wel een tijdje zo kan voortkabbelen? Haal uw hoofd uit de grond! U bent geen struis vogel. Verandering is de talk of the town. Zekerheid bestaat niet meer in deze huidige tijd waarin markten continu veranderen. Globalisering en digitalisering halen de traditionele manier van zakendoen onderuit. “We zitten in turbulente tijden. Als je over strategie nadenkt, moet je helemaal niet meer denken in termen van een halfjaar of tien jaar. Verandering is tegenwoordig de enige constante. De implicatie daarvan is waanzinnig groot”, aldus Adriaanse. Nieuwe strategie Bij het uitstippelen van een nieuwe koers moet een onderneming alles ter discussie durven stellen. Dus ook heel diepe aannames over verdienmodellen, zo betoogt de hoogleraar. Heeft een autodealer bijvoorbeeld wel een showroom nodig? Veel accountantskantoren zijn er wel van doordrongen dat ze aan de vooravond van een grote omslag staan. Maar het is een tweede om die omslag handen en voeten te geven. Hoe ontwikkel je een nieuwe strategie? Hoe kun je je medewerkers
28 deSRA adviseur
enthousiast maken voor die koerswijziging? In hoeverre moet je in de nieuwe strategie rekening houden met medewerkers die niet zo veranderingsgezind zijn? Dit zijn voorbeelden van dilemma’s waar de deelnemende kantoren aan deze masterclass voor staan.
Jan Adriaanse, hoogleraar turnaround management:
“Verandering is tegenwoordig de enige constante”
september 2013
Blauwe oceanen staan voor een markt die nog niet is aangeboord. Sommige blauwe oceanen worden gecreëerd buiten de grenzen van de bestaande sectoren, maar de meeste zien we binnen rode oceanen. Ze ontstaan doordat bedrijven de bestaande sectorgrenzen uitbreiden. Kernvragen Vier kernvragen helpen u bij het creëren van een blauwe oceaan. De vragen zijn ‘Welke factoren moeten we afzwakken tot een stuk onder branchenorm?’, ‘Welke factoren die de branche nooit heeft geboden, moeten we creëren?, ‘Welke factoren moeten we versterken tot een stuk boven de branchenorm?’ en ‘Welke in de branche vanzelfsprekende factoren moeten we schrappen?’. Het idee achter de blauwe oceaan is gebaseerd op waarde-innovatie voor de klant, terwijl de bedrijfskosten omlaag worden gebracht. Cirque du Soleil Cirque du Soleil is een voorbeeld van een blauwe oceaan. Dit circus groeide pijlsnel in een moeilijke markt. De kosten waren drastisch omlaag gebracht, omdat dit circus geen dieren meer had en ook minder sterartiesten (schrappen). Spanning en gevaar waren elementen die Cirque du Soleil afzwakte. Aan de andere kant konden bezoekers genieten van meer comfort in de tent (versterken) en artistieke verfijnde producties (creëren) waardoor het ook andere klanten trok, zoals theaterbezoekers. De prijs voor een ticket ligt veel hoger dan die voor het traditionele circus. Maar bezoekers willen dit er graag voor betalen. Geen kantoren Met de theorie van de blauwe oceaan in het achterhoofd vroeg Adriaanse de deelnemers van de masterclass na te denken over een nieuw accountantskantoor. Dit resulteerde in onder andere een accountantskantoor zonder huisvesting dat de jaarrekening gratis levert en sterk de nadruk legt op adviesdiensten. Klanten kunnen in dit accountantskantoor participeren door zich in te kopen (soort coöperatie). Idee is ook om accountantskantoren de handen ineen te laten slaan als het gaat om bijvoorbeeld de inkoop. Ook zouden accountants- en advieskantoren ondernemers met dezelfde vraagstukken tegelijkertijd kunnen bedienen, zodat de kosten voor de klant omlaag gaan, dus shared services. Daar staat tegenover dat er wel meer klanten nodig zijn om dezelfde omzet te kunnen halen. Een buddysysteem voor ondernemers - twee ondernemer die aan elkaar worden gekoppeld en
www.sra.nl
ervaringen uitwisselen - is ook een suggestie. Een van de aanwezige kantoren doet dat al. Heilige huisjes Overigens werkt het soms beter om de blauwe oceaan-strategie eerst toe te passen op een nieuw bedrijfsmodel buiten de eigen branche. Op deze manier kunnen heilige huisjes makkelijker omver en kruipt niet iedereen in zijn eigen schuttersputje. “Of praat over het accountantskantoor 2020. Dan worden mensen ook vrijer in hun denken”, aldus Adriaanse. Daarnaast zou het tijdens dit proces aan te bevelen zijn om twintig van je beste klanten uit te nodigen met de vraag hoe zij de dienstverlening van hun accountantskantoor zien. Praten met medewerkers? Is het nou het topmanagement, of in het geval van accountantskantoren de partners, die de strategieverandering inzetten? Of is het verstandig om van meet af aan de mensen op de werkvloer erbij te betrekken? Volgens de auteurs van ‘de blauwe oceaan’ is dat laatste het geval. Je moet de mensen in je organisatie om hun ideeën vragen om vervolgens elkaars ideeën kritisch te bekijken. Een van de aanwezige accountantskantoren heeft daartoe een ambassadeursgroep opgericht. Deze vertegenwoordiging praat met verschillende lagen binnen het kantoor om die informatie vervolgens te gebruiken voor de nieuwe strategie. Een ander kantoor discussieert in gediversifieerde teams over bijvoorbeeld vier thema’s waarna tijdens een borrel veel interactie op gang komt. Vervolgens is het van belang dat het management uitlegt waarom het bepaalde besluiten heeft genomen. En als laatste moeten bij een nieuwe strategie ook de spelregels worden aangepast, zoals ‘wie is verantwoordelijk voor wat’, zodat er een duidelijke structuur is. Warm bad Deze drie voorgaande elementen, betrokkenheid, uitleg en helderheid, maken dat mensen geneigd zijn de nieuwe strategie te ondersteunen, zelfs als de strategie voor hen niet gunstig is of tegen hun eigen ideeën indruist. Kortom, hoe verder mensen van de top zijn verwijderd en hoe minder ze betrokken zijn geweest zijn bij de vorming van een nieuwe strategie, hoe groter hun koudwatervrees, zo stellen de auteurs. En we willen toch van een blauwe oceaan in een warm bad terecht komen?
Masterclass Strategie Tijdens vier bijeenkomsten gaan topsprekers en bestuurders van middelgrote SRAkantoren in gesprek over verschillende strategische onderwerpen. Kijk op www.sra.nl voor het programma en aanmelding (trefwoord: masterclass strategie). Of mail uw vragen naar
[email protected]
de SRA adviseur
29
fiscaal
Dividenduitkeringen of de terugbetaling van kapitaal kunnen tot gevolg hebben dat uiteindelijk onvoldoende vermogen resteert om de eventuele pensioenverplichtingen gestand te doen. In dat geval kan de Belastingdienst afhankelijk van de omstandigheden een fictieve afkoop stellen op het moment van de dividenduitkering. Progressieve belastingheffing over de volledige waarde van het pensioen en revisierente zijn dan het gevolg. In het aangiftebiljet Vpb over 2013 zal door de Belastingdienst expliciet worden gevraagd of dividenduitkeringen hebben plaatsgevonden. Op die manier ontstaat snel inzicht in gevallen waarin een afkoop kan worden gesteld.
Dividenduitkeringen en pensioen Dividenduitdelingen onder de flex-bv Voor dividenduitdelingen gelden sinds 1 oktober 2012 nieuwe regels. Deze gelden voor alle bv’s, dus niet alleen voor bv’s die op of na 1 oktober 2012 zijn opgericht. Art. 2:216 BW bepaalt dat de algemene vergadering bevoegd is tot dividenduitkeringen voor zover het eigen vermogen groter is dan het bedrag aan wettelijke en statutaire reserves. Het bestuur moet goedkeuring verlenen. Die mag niet worden verleend als het bestuur weet of redelijkerwijs behoort te voorzien dat de vennootschap niet zal kunnen blijven voortgaan met het betalen van haar opeisbare schulden. In het algemeen wordt een beoordelingstermijn van een jaar na de dividenduitkering genoemd, maar ook een langere termijn is voorstelbaar. Een in dat kader genoemd voorbeeld betreft een ernstig zieke dga met een jonge echtgenote. Moet rekening worden gehouden met de lasten die voor de bv kunnen optreden tengevolge van het onverhoopte, maar serieus te verwachten overlijden van de dga? Als ten onrechte dividend wordt uitgekeerd, is de bestuurder die dit wist of redelijkerwijs kon weten jegens de bv hoofdelijk aansprakelijk voor het door de uitkering ontstane tekort, dit inclusief de wettelijke rente sinds de uitkering. Ook de aandeelhouders die wisten of redelijkerwijs konden voorzien dat een tekort zou ontstaan, zijn gehouden tot vergoeding van het tekort, maar dit tot maximaal het door hen ontvangen dividend. Voor kapitaalterugbetalingen geldt een soortgelijke systematiek. Tot slot kunnen beide ook tot gevolg hebben dat bestaande stamrechtverplichtingen of stakingslijfrenteverplichtingen worden verondersteld te zijn afgekocht. Eigen vermogen en pensioenverplichtingen Pensioenverplichtingen jegens de dga worden in de jaarrekening veelal gewaardeerd op de fiscale
30 deSRA adviseur
waarde. De RJ staat dat toe. De waarde in het economische verkeer van een pensioenverplichting ligt echter vele malen hoger. Voor een 42-jarige dga (pensioenleeftijd 65, pensioengrondslag € 80.000, verstreken diensttijd tien jaren) bedraagt de fiscale waarde van de pensioenvoorziening € 59.301. De waarde in het economische verkeer van die pensioenverplichting bedraagt rekening houdende met indexering en kostenopslag € 195.714. Een aanzienlijk verschil, waardoor het eigen vermogen € 136.413 lager ligt. Eventuele stille reserves en goodwill moeten overigens dan weer worden bijgeteld. Als alle activa en passiva op de werkelijke waarde worden gewaardeerd en een dividenduitkering tot een negatief eigen vermogen leidt, kan het pensioen mogelijk niet meer volledig worden betaald. Uiteraard zal bij een jonge dga dit probleem minder waarschijnlijk zijn omdat nog voldoende opbouwjaren resteren om dit terug te verdienen. Bij een oudere dga die kort voor pensioendatum zit, ligt dit anders. Indien de bv door het terugbetalen van het aandelenkapitaal of het uitkeren van dividend niet langer in staat is om het pensioen en/of stamrecht volledig uit te keren, is er sprake van een (gedeeltelijke) afkoop van pensioen of stamrecht. Of dit aan de orde is, wordt ook beoordeeld op basis van de toekomstverwachtingen en de resterende opbouwperiode waarin een eventueel ontstaan nominaal tekort weer kan worden terugverdiend. Rekenrente en indexatie Of voldoende vermogen in de bv achterblijft, wordt getoetst op basis van de werkelijke waarde in het economische verkeer van alle activa en passiva (waaronder de pensioen- en/of stamrecht verplichting) van de bv. Voor een pensioen verplichting komt die overeen met de koopsom die door een professionele verzekeringsmaatschappij
september 2013
zou worden gevraagd. Het is de vraag welke rekenrente men bij eigen berekeningen moet hanteren. Nederlandse verzekeringsmaatschappijen gaan, zo lijkt, uit van het zogenoemde u-rendement. In augustus 2013 bedraagt dit 1,41%. Er komen echter in de markt ook hogere rekenrentes voor, ook omdat de resterende looptijd tot pensioeningangsdatum beduidend langer is dan de termijn waarop het u-rendement wordt gebaseerd. Voor het u-rendement gaat het om het gemiddelde rendement op staatsleningen met een looptijd tussen de twee en vijftien jaar. Bij een langere looptijd en andere beleggingen kunnen echter (hopelijk) hogere rendementen worden behaald, waardoor ook een hogere rekenrente kan worden geoffreerd. De Belastingdienst lijkt voor de toetsing of voldoende vermogen resteert, uit te gaan van een rekenrente ter hoogte van u-rendement plus 2. In voorgaand voorbeeld zou de waarde in het economische verkeer van de pensioenverplichting dan € 101.992 worden. Hopelijk geeft de Belastingdienst op dit punt enige richtlijnen om de praktijk hierover duidelijkheid te geven. Nabestaandenpensioen Vaak wordt ook een nabestaandenpensioen toegezegd. Bij vooroverlijden van de dga zal de stand van de pensioenvoorziening veelal lager zijn dan het noodzakelijk vermogen om bij onverhoopt overlijden van de dga het nabestaandenpensioen te kunnen voldoen. Om die reden wordt vaak, maar
niet altijd een dalende risicoverzekering afgesloten. Bij de beoordeling of voldoende vermogen resteert, moet ook daarmee rekening worden gehouden. Als er geen risicoverzekering is, zal de bv zelf extra vermogen moeten aanhouden ter dekking van dat risico. Hoe hoog dat moet zijn, is niet geheel duidelijk. De Belastingdienst lijkt, zo volgt uit de praktijk, een marge van ca 15% bovenop de waarde van de pensioenverplichting afdoende te achten. Hopelijk zal de Belastingdienst ook hierover enkele concrete standpunten of richtlijnen kenbaar maken. Als overigens te weinig vermogen resteert, zou niet alleen het nabestaandenpensioen maar ook het reguliere ouderdomspensioen mogelijk worden verondersteld volledig te zijn afgekocht.
Cursussen SRA-Educatie organiseert verschillende cursussen en seminars over pensioenen. Kijk voor een compleet overzicht op www.sra. nl/educatie (trefwoord: pensioen).
Conclusie Sinds de invoering van de wetgeving voor de flex-bv dreigt sneller een fictieve afkoop van pensioenrechten als dividend wordt uitgekeerd. Het is dus van belang hiermee rekening te houden en altijd te kijken of voldoende vermogen resteert om op termijn aan de pensioenverplichtingen te kunnen voldoen. Indien niet, dan volgt progressieve belastingheffing en berekening van revisierente. Dit artikel is geschreven door Ruud ten Dool, SRA-Bureau Vaktechniek. Kijk voor meer informatie en praktijkhandreikingen op www.sra.nl of stel uw vraag via
[email protected].
Maak kennis met twee online pensioenadviesproducten Pensioenadvisering is door de nieuwe Wft flink aan banden gelegd. SRA brengt u graag twee producten onder de aandacht waardoor u toch iets voor uw klant kunt betekenen, zonder dat u hiervoor vergunningplichtig bent. Het eerste product is Collectief Pensioen Kiezer, dat erop is gericht om kleinere mkb-bedrijven te helpen bij het maken van een keuze voor een collectieve pensioenregeling. Voor pensioenadvies aan de dga zou u kunnen kijken naar Pensioennavigator DGA Advies. Met dit product worden de pensioendoelstellingen en de wensen van de dga in kaart gebracht. Op basis hiervan wordt een pensioenregeling samengesteld en wordt advies uitgebracht over wie de pensioenuitvoerder moet worden.
www.sra.nl
de SRA adviseur
31
1 uit 370
“De BiZ-rapportages zijn heel laagdrempelig” Driehonderdzeventig accountantskantoren en negenhonderd vestigingen die allemaal eenzelfde stempel dragen: dat van SRAkantoor. Daarmee verbinden ze zich stuk voor stuk aan de kwaliteitsstandaard die we samen bij SRA stellen. Maar die standaard maakt bepaald geen eenheidsworst: elk kantoor heeft een eigen identiteit. In deze rubriek laten we u kennismaken met de verschillende kleuren op het SRA-palet. Deze keer Masman Bosman over de ervaringen met Branche in Zicht (BiZ).
Marcel van Adrichem is accountant/vennoot bij Masman Bosman, een Haags kantoor met accountants en belastingadviseurs. Het kantoor bestaat al 35 jaar en is behoudend indien nodig en vooruitstrevend waar het kan. Het kantoor werkt daarom sinds kort met het BiZ-concept van SRA. En het leverde meteen resultaat op. Kennismaking Van Adrichem heeft een typische mkbportefeuille met een behoorlijk aantal controle- en adviesklanten. Het kantoor heeft van het begin af aan gekozen voor een sterk geïntegreerde dienstverlening, waarbij de nadruk ligt op het bieden van oplossingen. Deze aanpak is zeer succesvol gebleken. Nieuwe klanten komen vooral binnen via bestaande klanten en andere contacten. Er werken nu circa 35 mensen op het kantoor. Experimenteren Vooruitstrevend is het kantoor als het gaat om nieuwe producten om zo de rol van de accountant als adviseur te ondersteunen. “Daarvoor heb je ook een goede bezetting qua personeel nodig”, zegt Van Adrichem. ”Wij hebben vooral medewerkers die een analytisch denkvermogen hebben en ook met nieuwe producten kunnen werken die het de adviseur mogelijk maakt in de toekomst te kunnen kijken. Dit samenspel wordt steeds belangrijker. Een organisatie moet het werken met nieuwe producten ook ondersteunen. We volgen die ontwikkelingen actief en staan er open voor om daarmee te experimenteren.” Laagdrempelig Daartoe is Marcel naar een informatiebijeenkomst van SRA Branche in Zicht (BiZ) geweest. “Wat me meteen aansprak is de laagdrempeligheid van het product, waardoor je ook snel draagvlak in je organisatie krijgt. Als je een enorm implementatietraject moet volgen, word je toch een beetje terughoudend en wacht je eerder af wat de ervaring van andere kantoren is. Maar wat weerhoud je om van dit product gebruik te maken? Kantoren beschikken al over de jaarrekeningen die in de benchmark moeten worden ingevoerd, zodat
32 deSRA adviseur
ze vervolgens over vergelijkende cijfers kunnen beschikken.” Extra service Inmiddels heeft Van Adrichem een pilotervaring met een paar factsheets (basisrapport met belangrijkste kengetallen) en benchmarkrapportages (die een uitgebreider beeld geven) opgedaan. “Een klant van ons kantoor gaf eerder al aan behoefte te hebben aan benchmarken. Het is niet gemakkelijk om aan recente benchmarkgegevens te komen. Dat nadeel heb je met de benchmark van SRA niet. Je benchmarkt er met heel actuele gegevens. Ons kantoor ziet het als een extra service voor de klant.” In ontwikkeling Van Adrichem heeft de klant vooraf om toestemming gevraagd om hun jaarrekening gegevens in de benchmark te kunnen invoeren. Ook is aan de klant uitgelegd wat de benchmark inhoudt, dat de gegevens geanonimiseerd zijn en dat er voor hem geen kosten aan zijn verbonden. “Ik heb duidelijk aangegeven dat dit nieuw is voor ons en een eerste oefening om naast de jaarrekening ook in gesprek te zijn over de branche. Onze klant weet nu dat de benchmark ook een product in ontwikkeling is en dat de benchmark steeds uitgebreider zal worden.” Huisvestingskosten “De klant was enthousiast”, aldus Van Adrichem. En het leverde meteen resultaat op. “We konden nu een aantal trends in de winst- en verliesrekening bespreken. Eerst lukte dat niet omdat we geen goed vergelijkingsmateriaal hadden. Nu kunnen we de klant een stukje comfort geven.” Uit de benchmark kwam naar voren dat de huisvestingskosten hoger dan gemiddeld waren. De klant gaat nu stappen ondernemen om die lasten omlaag te brengen. “Het is duidelijk dat de benchmarkrapportage kansen biedt om de klant een betere kijk te geven op de exploitatie en financiering van de onderneming.”
september 2013
Marcel van Adrichem van Masman Bosman: “Wat weerhoud je er van om van BiZ gebruik te maken?”
“We konden nu een aantal trends bespreken”
Extra kengetallen Volgens Van Adrichem zou de brancherapportage aan toegevoegde waarde winnen als er extra kwalitatieve en kwantitatieve kengetallen worden opgenomen. “De omzet per medewerker weegt in de advocatuur bijvoorbeeld zwaar mee. Dit kun je nu niet benchmarken, terwijl ik mij wel kan voorstellen dat deze wens bij de klant leeft. Mijn verwachting is dat de branche-expertgroepen van SRA die drie of vier extra relevante elementen voor de branche kunnen benoemen om vervolgens de stap naar verdieping te maken. Daarvoor is het nodig dat je van kantoren, naast het invoeren van de jaarrekening in de benchmark, ook een extra effort vraagt voor die specifiekere kengetallen. Nog een voorbeeld daarvan is de opbouw van de algemene kosten.”
in het netwerk, verstevigd kunnen worden. “Ik merk ook in gesprekken met lokale banken dat ze het heel interessant vinden om over actuele benchmarkgegevens te kunnen beschikken in relatie tot financieringstrajecten of kredietaanvragen. Die interesse maakt onze propositie voor dit soort trajecten sterker.” Positief Hoe BiZ in de organisatie wordt geïncorporeerd, is nog de vraag. “Mijn ervaring is dat je de rapportages gewoon eens naar bepaalde klanten moet meenemen. Zo krijg je ook een gevoel bij een bepaald product. Het idee wordt in ieder geval als zeer positief ervaren, door klanten en collega’s“, aldus Van Adrichem.
Banken Van Adrichem ziet BiZ als één van de producten waarmee de relatie met klanten of andere partijen, zoals banken en administratiekantoren
www.sra.nl
de SRA adviseur
33
uitgelicht
Content Kluwer FiscaalPlus gratis voor u beschikbaar Binnenkort ook een uitgebreide Modellenbank COLOFON
Uitgave:
de SRAadviseur is een uitgave van SRA en verschijnt vier keer per jaar. Redactie: SRA, Patricia Zwijgers Postbus 335, 3430 AH Nieuwegein T 030 656 60 60, F 030 656 60 66 E
[email protected] Advertenties: SRA, Paul Jansen T 030 - 656 60 60 E
[email protected] Fotografie: de Beeldredaktie Vormgeving: Adept vormgeving, Haarlem www.adeptvormgeving.nl Drukker: Deltabach, Nieuw Vennep
© 2013
De SRA-kennisbank op het onderdeel vaktechniek op www.sra.nl is vanaf heden verrijkt met de content van Kluwer FiscaalPlus. Naast de talloze SRA-praktijkhandreikingen op het gebied van accountancy en fiscaliteit, de handboeken van SRA, de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, de SRA-Modellenbank en CAOnet is dus nu ook de online portal van Kluwer voor de mkb-aangifte- en adviespraktijk gratis voor SRA-leden beschikbaar. Binnenkort zullen ook de Modellen voor de rechtspraktijk aan de SRA-content worden toegevoegd. Aangiftepraktijk Bijzonder aan FiscaalPlus is dat u kunt bepalen voor welk aangiftejaar de informatie gepresenteerd moet worden. Zoeken gebeurt dan alleen in informatie die relevant is voor dat betreffende jaar. U wordt ook geattendeerd op de relevante jurisprudentie en beleid in latere jaren. FiscaalPlus Aangifte bevat alle noodzakelijke informatie - inclusief oude aangiftejaren - om de aangifte juist en volledig te kunnen verzorgen. Of het nu gaat om de inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, loonbelasting of omzetbelasting binnen uw mkb-praktijk. U treft feiten & cijfers uit Fiscaal Memo aan, handleidingen uit de Kluwer Belastinggidsen en samenvattingen van alle fiscale jurisprudentie met een uitgebreide toelichting, inclusief de gevolgen voor de praktijk. Met checklisten kunt u zelf vaststellen of er adviesmogelijkheden zijn en welke extra gegevens u daarvoor nodig heeft.
Modellen Naar verwachting wordt eind september de SRAkennisbank ook verrijkt met de Modellen voor de rechtspraktijk en krijgt u beschikking over meer dan 1400 modellen en voorbeelddocumenten voorzien van uitgebreide toelichtingen en verwijzingen. Kostenbesparing De content van Kluwer FiscaalPlus en (binnenkort) de Modellenbank zijn volledig geïntegreerd in de vaktechnische kennisbank op www.sra.nl. Zodra u een zoekopdracht geeft, wordt er automatisch (ook) in deze uitgebreide fiscale databank informatie gegenereerd. De SRA-kantoren kunnen met de integratie van deze databanken wederom een forse besparing op de abonnementen realiseren.
Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd of gekopieerd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. De uitgever heeft bij de samenstelling van deze uitgave naar uiterste betrouwbaarheid en zorgvuldigheid gestreefd, maar kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele onjuistheden en de gevolgen hiervan. De redactie draagt geen verantwoordelijkheid voor de advertenties. De advertenties staan niet in verband met de dienstverlening van SRA.
34 deSRA adviseur
Advies & Vaktechniek Naast FiscaalPlus Aangifte is er FiscaalPlus Advies met verdiepende fiscale informatie en hulpmiddelen. In een groot aantal actuele themadossiers worden vraagstukken die spelen bij de klanten toegelicht. Elk dossier bevat voorbeelden, modellen, checklisten en antwoorden op veel voorkomende vragen. Verder is er een groot aantal uitgebreide rekenmodellen beschikbaar, gericht op de dga en de IB-ondernemer en daarnaast algemene rekenmodellen, zoals stamrecht-bv, contante waarde en kantonrechtersformule.
september 2013
Controleaanpak uit het boekje Wilt u zien hoe u de standaardkwaliteit van de controleaanpak op uw kantoor naar een nieuw niveau brengt? Kijk dan eens naar SRA Controle Manager, de controlesoftware van CaseWare Nederland. U combineert de actuele vakinhoudelijke content van uw beroepsorganisatie op een eenvoudige wijze met uw eigen
kantoorstandaard.
En
u
benut
de
ruimte
voor
branche- en klantspecifieke toepassingen. U heeft de zekerheid dat
controleopdrachten
op
uw
kantoor
altijd
zorgvuldig,
efficiënt en op maat worden uitgevoerd. Voor een aanpak ‘uit het boekje’ kijkt u op www.caseware.nl. De bal ligt nu bij u.
CaseWare Nederland bv Amersfoortseweg 15F Apeldoorn Tel: +31(0)55-368 10 50 www.caseware.nl www.sra.nl
BEYOND THE BALANCE
de SRA adviseur januari 201235
DE UNIT4 ACCOUNTANCY NAJAARSTOUR 2013
M ren dem eer dien e stve nt uit uw rle opt ima ning d oor wer lisatie kpr oce van ssen
WEES ERBIJ Alles moet sneller, goedkoper en beter. Dat is de uitdaging waar veel administratie- en accountantskantoren tegenwoordig mee geconfronteerd worden. Cliënten willen een lagere nota, maar wel snel resultaat en meer toegevoegde waarde. Veel werkzaamheden vinden plaats buiten het zicht van de cliënt, maar wel op basis van data van uw cliënt. Dit vraagt om een optimalisatie van uw interne werkprocessen, die niet ten koste mag gaan van de kwaliteit van uw dienstverlening. Door efficiënt gebruik te maken van onze software kunt u invulling geven aan deze uitdaging. Wij willen u dit graag tijdens onze jaarlijkse Accountancy Najaarstour, door middel van presentaties, laten zien en ervaren. Voor alle producten uit onze totaaloplossing verzorgen wij persoonlijke demonstraties en u kunt met onze aanwezige specialisten in gesprek gaan. 10 oktober 2013
Van der Valk Hotel in Dordrecht
15 oktober 2013
Van der Valk Hotel Schiphol in Hoofddorp
17 oktober 2013
Postillion Hotel in Deventer
22 oktober 2013
Van der Valk Hotel in Goes
24 oktober 2013
Van der Valk Hotel in Eindhoven
31 oktober 2013
Van der Valk Hotel in Wolvega
5 november 2013
UNIT4-vestiging in Veenendaal
Meld u aan via www.unit4.nl/najaarstour of scan de QR-code.
UNIT4. SOFTWARE VOORUITGEDACHT
36 deSRA adviseur
september 2013