U I T G AV E M A A R T 2 0 0 3
Magazine Verder in dit nummer: Multiple Choice. Mira Media en av-sector werken samen aan instroom nieuw-Nederlands talent Debat ‘Mediavisies’: heeft de publieke omroep nog toekomst? Adviescommissies ‘Drama’ en ‘Documentaire’ ook in 2003 actief Uitgelicht. Mira Media’s media educatieprojecten in beeld Platform Allochtone Lokale Media installeert adviesraad Perslink. Garjan Sterk over carrièrevalkuilen en ambities In & Uit. Mira Mediateam versterkt met diverse nieuwe collega’s Standplaats Shanghai. Betta Plebani kijkt televisie in de Volksrepubliek China MiraBoulevard. Over het wel en wee van kleurrijke mediacelebrities Publicaties. Handboek lokale media nog beperkt leverbaar Visitatiecommissie onderzoekt prestaties publieke omroep
De rubriek ’Op de voorgrond’ reserveren we voor interviews met opvallende mediapersoonlijkheden. In ons eerste nummer is dat acteur Mohammed Chaara, bekend van televisie en sinds kort ook van het witte doek.
‘Natuurlijk kan ik een homo spelen’
Acteren met de ogen Mohammed Chaara is moe en grieperig. Geef hem maar een kopje thee. Met twee zakjes suiker. ‘Een is net te weinig voor een Marokkaan.’ Die nacht heeft hij met vrienden naar Godfather I, Godfather II en Godfather III gekeken. Een marathonsessie die hem tot vijf uur ’s ochtend bezig hield. Om zeven uur stond hij fris en compleet in verpleegtenue op de set voor nieuwe opnamen van de televisieserie Hartslag. Na het interview veert hij verkwikt op: ‘Hè, lekker. Ik krijg altijd energie van praten over mezelf.’
Redactioneel Voor u ligt het eerste Mira Magazine van 2003, ons nieuwe kwartaalblad en opvolger van Stoabreed. We hebben niet alleen de naam veranderd maar ook de inhoud onder handen genomen. De afgelopen jaren zijn de media kleurrijker geworden en het leek ons goed om daar in ons blad ook aandacht aan te schenken. We zijn als Mira Media nog niet op het punt dat we onszelf kunnen opheffen, maar er is veel goeds gaande. De voorpagina is daarom voortaan gereserveerd voor een interview met een mediaprof. Iemand die u de laatste tijd op tv heeft gezien, of iemand die achter de schermen een belangrijke rol speelt. Natuurlijk houden we u ook op de hoogte van onze eigen activiteiten. In elk nummer wordt een actueel werkterrein van Mira Media uitgebreid besproken, in de rubriek ’Uitgelicht’. Daarnaast vindt u voortaan ‘Perslink’, een emaildagboek uit den vreemde en een overzicht van actualiteiten op het gebied van media en minderheden. We hopen dat u dit magazine met interesse en plezier zal lezen en zijn zeer benieuwd naar uw mening over de veranderingen. Laat u ons dat weten? Het Mira Mediateam
Foto: Bob KarhoF
Door Saron Petronilia Mohammed Chaara (22) is gek op de Amerikaanse acteurs Al Pacino en Robert de Niro. Bij alles wat hij vertelt, is hun temperament en hun mimiek dan ook de zijne. Hij stipuleert daarmee: dat is zijn manier van acteren, zijn mediterrane kracht kan er op een natuurlijke manier mee samenvloeien. Tijdens het acteren blijft hij dicht bij zichzelf: inleven en putten uit de eigen emoties. En met een brandende ambitie om beter, groter, beroem-
der te worden. Het land waar gewoon doen al gek genoeg is, is dan ook niet zijn filmmekka. ‘Ik wil een van de beste acteurs worden van Europa,’ zegt Chaara, die behalve verpleger in Hartslag pooier is naast Monique van de Ven in de politieserie Spangen, voetballer in de bioscoopfilm Oesters van Nam Kee en Marokkaanse hangjongere in Shouf Sfouf Habibi, die dit najaar uitkomt.
>>> Mira Magazine nr.1 / maart 2003 / 1
vervolg van pagina 1
Andere stem Hij wil ook los komen van de stereotype rollen die voor ‘Marokkaanse kutjongens’ lijken te zijn weggelegd. Ook persoonlijk. Hij is tweeëntwintig en weet nog niet precies wie hij is. Zijn kleine zusje spreekt vloeiend Nederlands: ‘Ik weet nu pas wat correct Nederlands is en wat niet.’ Zijn taalachterstand heeft zijn acceptatie door Nederlanders belemmerd. Hij heeft ook jarenlang vijf dagen per week op de Koranschool gezeten, opdat hij zijn afkomst maar niet zou verloochenen. Maar door de ‘mediachaos’ rond Marokkaanse jongens kleeft aan hem een negatief imago. ‘Ik kreeg op mijn dertiende een andere stem. Dat was al raar. Maar ik kreeg ook een stempel.’ Hij vervolgt: ‘Ik zat op een zwarte school, had geen ambitie. Op mijn achttiende mocht ik stemmen. Daarmee kwam de ommekeer. Ik realiseerde me dat ik het niet ver zou schoppen zonder de correcte beheersing van de Nederlandse taal. Toen ik die goed beheerste ging ik me afvragen: wie ben ik, wat wil ik, waar hou ik van. Ik besefte ook: ik kan ieder moment dood gaan.’ Chaara heeft zijn ogen voor de uitdaging die het leven heet, geopend. Hij is moslim, gelovig,
bidt vijf keer per dag. Buitenstaanders denken dat de terroristen en de Jihad de uitdrukking zijn van zijn geloof. Of neem VVD-parlementariër Ayaan Hirsi Ali, die meent dat de islam een achterlijke cultuur is. Het verwart hem allemaal. ‘Ieder geloof heeft zijn goede en slechte kanten. Waarom heeft God het zo moeilijk gemaakt? Waarom zijn we niet gewoon één? Het is moeilijk. Ik ben nog zoekende naar mezelf.’
wel dertig kinderen. Alle problemen daaromtrent lossen ze gemakkelijk op. Vrouwen zijn voor het ordenen, mannen zijn voor de dikke sigaren.’ Mannen kunnen putten uit een scala van types, ze kunnen daardoor fysiek en mimisch veel meer uit hun rol halen. Zelf zou hij graag een ‘gore klootzak’ spelen of een nazi, in een film met een boodschap. Hij gaat voor de inhoudelijk interessante rollen. Voor een homo zou hij niet terugdeinzen. ‘Ik prent mezelf dan gewoon in dat ik van mannen hou.’ Het slappe handje en de temerige stem zal hij achterwege laten. ‘Dat ben ik niet. Ik speel met wat ik heb. Ik zal naar het mooiste van mannen kijken, dat kan ik wel. Het is voor mij echter ondenkbaar om een vrijscène te spelen. Ik ben daar nog niet aan toe. Bovendien kan ik het niet maken voor mijn ouders. Dan word ik verbannen uit de familie. Het is voor mij ook niet interessant om vrijscènes te spelen. Het is interessant om die homo te zijn.’
Verbazing en woede Simpele wezens Als acteur is hij zekerder van zijn zaak. Die vier seconden dat zijn naam op het bioscoopscherm staat, duren voor hem bijna eeuwig. ‘Dat is echt een kick.’ Hoewel het natuurlijk een onzekere business is. Wordt hij morgen uit de serie geschreven of niet, en wat gaat hij overmorgen dan doen? Hij heeft een voorkeur voor film boven het theater. ‘Je hebt de cast en de crew. Op het moment dat het “actie!” klinkt op de set, moet je er, pats, staan. Daar hou ik van.’ Hij is blij dat hij een man is en geen vrouw. Vrouwen krijgen vaak van die clichérollen. ‘Ze moeten bijna altijd simpele wezens spelen. Ze kunnen moeder zijn van bij wijze van spreken
Vecht- en maffiafilms vormen zijn inspiratie. ‘Het gaat me daarbij om het doorzettingsvermogen dat de karakters hebben.’ Acteurs als Andy Garcia, Antonio Banderas, Denzel Washington, Robert de Niro en Al Pacino zijn zijn grote voorbeelden. De talloze emoties die over het gezicht van de Niro schieten… De mengeling van verbazing en woede in de stem van Al Pacino in Scarface als hij voor leugenaar wordt uitgemaakt… De blikken van acteurs die spelen met hun ogen, Chaara ziet de link met de kracht van gesluierde vrouwen. Hij maakt van al die ‘mediterrane’ elementen stijloefeningen en scherpt daarmee het gereedschap van zijn talent.
Op zaterdagavond 15 februari werden zo’n vijftig mediaprofessionals in partycentrum Trianon in Utrecht onthaald op hapjes, drankjes, muziek en entertainment door theatersporters. Deze ‘Network Party’ was een van de activiteiten in het kader van Multiple Choice, een initiatief van Mira Media, Audiovisueel Branche Centrum en 22 av-bedrijven.
Multiple Choice Samen werken aan instroom in mediasector Organisator van deze eerste Network Party was Kefah Allush’s productiebedrijf On Screen in opdracht van Mira Media. Doel van de bijeenkomsten, die twee keer per jaar georgani-
seerd gaan worden, is om mediaprofessionals die vaak al lid zijn van diverse andere netwerken bij elkaar te brengen en zo een kruisbestuiving van mensen en ideeën te faciliteren. De Network Party is een van de vele activiteiten die Mira Media organiseert als onderdeel van het samenwerkingsverband Multiple Choice. Stichting Audiovisueel Branche Centrum en Mira Media stonden aan de wieg van dit initiatief dat uitgroeide tot een samenwerkingsproject Twee van de partydeelnemers: Linda von Winckelmann (l), projectmedewerker ‘Mediaprofessionals’ en Nafiss Nia, scenarioschrijver en filmmaker
Kefah Allush van On Screen Productions (r) interviewt Hank van Bosstraten, presentator van de Network Party Foto’s: Erwin S. Lam
waaraan circa 22 bedrijven uit de av-sector (waaronder IDTV en Endemol) zich gecommitteerd hebben. Doel van de gezamenlijke inspanning is om in twee jaar tijd 250 kandidaten met een niet-Nederlandse achtergrond bemiddelbaar te maken voor een functie in de av-sector. In september 2004 wordt het project met een groot mediaevenement afgesloten. Zie binnenkort www.multiplechoice.info voor meer informatie over de samenwerkingspartners en hun activiteiten. Yolanda Jansen, tel. (030) 230 22 40, email:
[email protected]
Debat ‘Mediavisies’ Toekomst publieke omroep ter discussie Is de publieke omroep nu wel of niet meer van deze tijd? En zo nee, welk alternatief heeft Nederland dán? Panelleden en zaal waren het hier onderling allerminst over eens tijdens het debat ‘Mediavisies, de toekomst van de publieke omroep’, dat Mira Media op 16 januari in Utrecht organiseerde. Vertegenwoordigers van politieke partijen, migrantenredacties, lokale zendgemachtigden en andere belangstellenden deden allemaal een duit in het zakje. Vervang de publieke omroep door abonneetelevisie en diversiteit in programmering volgt vanzelf op bestelling van de consument, vond de één, terwijl de ander pleitte voor inspraak via de bestaande omroepverenigingen. Prima, zo’n extra vierde net voor inburgering, stelden sommigen. In dit land geen apartheidstelevisie, was de felle repliek van tegenstanders. Al met al
geen eenduidige uitkomsten tijdens de avond, wél een levendige discussie. Mira Media vindt zelf dat de publieke omroep in elk geval een face lift kan gebruiken om tegemoet te komen aan de wensen van alle bevolkingsgroepen in multicultureel Nederland. En daarin zouden de mediaconsumenten, de kijkers en luisteraars zelf dus, een actieve rol moeten spelen. Pressie via een media-consumentenbond: waarom niet. In de nabije toekomst zal Mira Media in samenwerking met belanghebbende partijen onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om tot zo’n consumentenbond te komen. U kunt het verslag van ‘Mediavisies’ lezen op onze website, www.miramedia.nl/over/publicaties.asp
Reacties uit de zaal: Samira Abbos (MTNL), kritisch over vierde ‘inburgeringsnet’. Foto: Esther lubenau
Na een pilot in 2001 is Mira Media in samenwerking met De Phenix Foundation in 2002 gestart met de adviescommissies ‘Documentaire’ en ‘Drama’ waar talentvolle, niet-Nederlanse filmmakers hun ideeën kunnen voorleggen. Belangrijke aanleiding was de constatering van het Nederlands Fonds voor de Film dat er weinig aanvragen worden ingediend vanuit multiculturele hoek en nog minder vragen die worden gehonoreerd. Wegens succes zet de commissie haar advieswerk dit jaar voort.
Adviescommissies ’Drama’ en ’Documentaire’ Ook in 2003 advies voor veelbelovende filmvoorstellen Extra stimulans
Om makers met een niet-Nederlandse achtergrond meer kans op financiering te bieden heeft Mira Media in samenwerking met De Phenix Foundation een deskundige adviescommissie samengesteld. De commissie, bestaande uit producenten, makers en docenten documentaire en drama, doet suggesties ter verbetering en versterking van ingestuurde filmvoorstellen. In 2002 vonden twee bijeenkomsten ‘Documentaire’ en twee bijeenkomsten ‘Drama’ plaats. In totaal stuurden 58 mensen hun voorstellen in, waarvan de commissie er dertien met een minimale bijdrage probeert verder te helpen bij de ontwikkeling van hun synopsis.
De indieners van twee bijzondere projecten hebben extra ondersteuning ontvangen. In de categorie ‘Documentaire’ zijn dat Daniela Tasca en Tonino Boniotti. Met John Appel als coach werken zij hun idee De Spaghettiflat verder uit zodat ze het kunnen aanbieden bij een publieke omroep. In de categorie ‘Drama’ is het Gennerimo Quincy Montnor die zijn korte films The Empty Painting en Johnny The Invisible Friend ontwikkelt bij Kind & Kleur, het stimuleringsprogramma voor nieuw talent op het gebied van kinderprogrammering (een initiatief van het Stimuleringsfonds in samenwerking met het Maurits Binger Instituut). Daarnaast heeft Mario Parera zijn idee, verbeterd naar aanleiding van het advies van de commissie, ingediend voor het scenarioworkshop-traject. Hij heeft daar zijn voorstel verder kunnen uitwerken.
Leesplezier Iedereen die zijn idee heeft opgestuurd in 2002 heeft uiteindelijk een schriftelijk advies ontvangen. Na evaluatie is gebleken dat het aantal personen dat langs kan komen voor mondelinge coaching echter omlaag moet van acht naar
zes. Alleen zo kan de commissie de meest veelbelovende inzenders optimaal van dienst zijn. De Phenix Foundation heeft een bedrag van in totaal € 20.000 gereserveerd voor begeleiding en stimulering van ideeën. Al met al was de commissie erg te spreken over de ideeën en hebben ze haar in 2002 veel leesplezier bezorgd. De adviescommissierondes zullen in 2003 wederom per kwartaal plaatsvinden.
Data adviescommissie 2003 Adviescommissie ‘Drama’: • deadline inzending 5 mei, • commissiebijeenkomst 16 mei Adviescommissie ‘Documentaire’: • deadline inzending 1 september, • commissiebijeenkomst 12 september Adviescommissie ‘Drama’: • deadline inzending 3 november, • commissiebijeenkomst 14 november Meer informatie over de adviescommissies: www.miramedia.nl of bij Yolanda Jansen, tel. (030) 230 22 40.
Mira Magazine nr.1 / maart 2003 / 3
Uitgelicht
Media educatie in beeld
In de rubriek ‘Uitgelicht’ stellen we telkens een actueel werkterrein van Mira Media centraal. Deze eerste keer is dat media educatie. Kritisch volgen van de audiovisuele media, het kunnen ontleden van de boodschappen die ze ons overbrengen maar ook het zélf actief beïnvloeden van die media zijn belangrijke doelstellingen van media educatie. Mira Media vindt dat deze relatief nieuwe discipline vaste voet aan de grond moet krijgen binnen en buiten het onderwijs. Want media educatie maakt van passieve kijkers actieve, kritische kijkers en leert kennis en vaardigheden aan waardoor kijkers ook makers worden. En in de mediamaatschappij waarin we tegenwoordig leven zijn dergelijke mediacompetenties onmisbaar. Hieronder presenteren wij drie initiatieven waarbij Mira Media als aanjager of samenwerkingspartner is betrokken: een naschoolse videoclub van lagere schoolleerlingen, de Dag van de Media waarop de landelijke publieke omroepen middelbare scholieren zelf de camera en microfoon in de hand geven, en het interculturele media educatieproject Reality@school dat VO-scholen in heel Nederland laat kennismaken met de vele facetten van dit veelzijdige vak.
Als de Heilig Hart Basisschool in Roosendaal haar leerlingen op woensdagmiddag naar huis laat gaan komen tien kinderen vrijwillig terug. Enthousiast gaan ze aan de slag in de World Kids video club. Dit tafereel speelt zich niet alleen in Nederland af. Nog vijf andere landen doen mee aan ChiCam, het Europese samenwerkingsproject waarvan de videoclub een onderdeel is.
World Kids Club van start in Roosendaal Foto: Frans van Lokven
Onder leiding van docent Frans van Lokven leren de kinderen in de Roosendaalse videoclub hun verhalen te vertellen in beeld en geluid, door zelf te fotograferen of een videofilm te maken. Daarnaast bespreken ze wat ze zoal op tv zien. Naar welke programma’s kijken ze wel en juist niet? Wat vinden ze spannend, leuk, interessant? Ook leren ze hun eigen en elkaars producties kritisch te bekijken. De cursus wordt afgesloten met een presentatie voor ouders, familie en vrienden.
hun migratie-achtergrond. Onderzoekers analyseren zowel de werkwijze als de mediaproducten en de beeldtaal die de kinderen gebruiken. Hun producties - video’s, foto’s, collages - zullen op termijn worden uitgewisseld op nationaal en internationaal niveau.
Kloof overbruggen ChiCam moet duidelijk maken op welke manier nieuwe media en communicatietechnologie in de wijk door vluchtelingen- en migrantenkinderen worden gebruikt, en wat dat betekent voor hun positie en hun relaties met familie, leeftijdsgroep, gemeenschap en de school. Ook willen de initiatiefnemers van ChiCam de communicatie tussen migrantenkinderen in Nederland en Europa bevorderen en uitvinden hoe educatieve en culturele organisaties hieraan kunnen bijdragen. Via media-
gebruik de kloof overbruggen tussen migranten- en vluchtelingenkinderen en de omringende samenleving is een derde belangrijke doelstelling van het project. In de toekomst wil Mira Media het aantal clubs uitbreiden, waardoor er een netwerk ontstaat voor uitwisseling van producten, ervaringen en ideeën. Mocht u geïnteresseerd zijn in de oprichting van een club in eigen woonplaats of school, neemt u dan contact op met Ad van Dam:
[email protected]
Internationaal onderzoeksproject De World Kids club in Roosendaal is onderdeel van het internationale onderzoeksproject ChiCam: CHildren In Communication About Migration, dat uitgevoerd wordt in zes landen. Het Nederlandse deel van het project is een samenwerking van FORUM, Mira Media en de Universiteit van Utrecht. In elk van de deelnemende landen (naast Nederland zijn dat Engeland, Duitsland, Zweden, Italië en Griekenland) communiceren kinderen tussen tien en veertien jaar in een ChiCam club via av-media over onderwerpen die te maken hebben met 4 / Mira Magazine nr.1 / maart 2003
Docenten gezocht Mira Media zoekt docenten in het voortgezet onderwijs die samen met ons een bijdrage willen leveren aan het bevorderen van kritisch mediagedrag binnen het onderwijs. Wij denken aan docenten die zo’n twee keer per jaar willen meepraten over ons media educatiebeleid, deelnemen aan Reality@school, lesmateriaal willen uittesten of willen meedoen aan de Dag van de Media. Voelt u zich aangesproken, neem dan contact op met Ad van Dam. Foto: Frans van Lokven
Sinds kort houdt Fokje Pietersen zich bij Mira Media bezig met de ontwikkeling en uitvoering van Reality@School. Mira Magazine interviewt haar over dit interculturele media educatieproject, dat zowel leerlingen als docenten veel nieuws biedt.
Reality@school breidt zich uit ‘Voor jongeren is het vaak lastig te begrijpen dat ze eenzelfde land op televisie tegelijk in beeld gebracht zien als geweldig vakantieland en als plek van grote armoede. Door dit soort tegenstrijdige informatie valt het niet mee om een evenwichtig beeld van de wereld te vormen,’ aldus Fokje Pietersen, ‘Reality@School helpt hen daarbij.’ Docenten vinden het vaak ingewikkeld om ‘moeilijke’ onderwerpen zoals 11 september en de weerslag daarvan in de media met hun leerlingen te bespreken. Ook daarvoor kan media educatie handvatten bieden. Na een succesvolle start op twee scholen wordt Reality@school nu in nog twintig andere VO-scholen ingevoerd.
Vakoverschrijdende teams Maar scholen bereid vinden gaat niet vanzelf. Fokje: ‘Dat de scholen met wie we nu samenwerken media educatie echt willen opnemen in hun onderwijspakket is vrij bijzonder, want veel VO-scholen staan vanwege alle onderwijsvernieuwingen gereserveerd tegenover alweer iets onbekends.’ Er wordt gestreefd naar deelname van in totaal 22 scholen. Per school wordt gewerkt met sectie-overschrijdende docententeams. ‘Vakoverschrijdend werken vereist van scholen en docenten een duidelijke keuze en veel motivatie. Maar we doen het bewust, omdat we willen laten zien dat media educatie veel invalshoeken heeft en binnen verschillende vakken thuishoort. Dat maakt het juist zo leuk. Van Nederlands tot aardrijkskunde, beeldend,
geven? Dat de selectie van materiaal tijdens het productieproces heel bepalend kan zijn maakt de video duidelijk met een voorbeeld van dichtbij huis. ‘Als je aan de wereld wil laten zien wat ”typisch Engels” is, kan je ervoor kiezen om alleen zwervers en hooligans te filmen. Maar dat geeft natuurlijk geen oprecht beeld. Docenten reageren vaak verrast op dit soort voorbeelden.’
geschiedenis en in één geval zit er zelfs een docent levensbeschouwing in het team.’
Explosie op school Ook in de klas betekent media educatie een flinke omslag: ‘Docenten staan niet langer met een boek voor de klas maar worden begeleider, en leerlingen worden meer onderzoekers, die vanuit een vraag zelfstandig gaan werken.’ Het lesmateriaal van Reality@School bestaat onder andere uit de tv-serie Media onder het Mes (een productie van Mira Media in samenwerking met Teleac NOT), met als centraal gegeven een ontploffing op een school, en de cdrom De mysterieuze verdwijning van DJ Gone. Al klikkend door de cd stellen de leerlingen, in de rol van stagiair bij een omroep, zelf de voormontage samen van een fictieve reportage waarin naar sporen van de verdewenen dj wordt gezocht. Fokje: ‘Het leuke aan de cd-rom is dat leerlingen zelf maker zijn. Ze leren beelden selecteren, muziek kiezen enzovoort. Geluid is heel bepalend voor de sfeer waarin je geacht wordt te denken en door hen beeld en muziek slim te laten combineren maken we leerlingen daarvan bewust.’
Overstroming in Mozambique: foto behorend bij lespakket Beeld(vorming) & Werkelijkheid. Foto: Associated Press
Zwervers en hooligans
Voor leerlingen én leraren kan Reality@school dus een eye-opener zijn. En dat is hoog tijd, vindt Fokje: ‘Heel veel scholen zijn multicultureel. Beeldvorming, hoe je naar elkaar kijkt en beïnvloed wordt, speelt er dagelijks een grote rol. Daarom vind ik het heel spannend of het ons gaat lukken om media educatie een vaste plek binnen school te geven.’
Docenten krijgen een training ’Beeldvorming en werkelijkheid’, gegeven door Fokje. Zij gebruikt daarbij een methodiek die in Engeland bij het vak Mediastudies hoort. Hoe representatief is het beeld dat onze media van verre landen
Wij blijven u op de hoogte houden van de ontwikkelingen rond Reality@school. Bent u geïnteresseerd in deelname met uw eigen school, neem dan contact op met Fokje Pietersen via
[email protected]
Dag van de Media groot succes Waar ervaar je beter welke keuzes je als programmamaker moet maken en hoe deze je eindproduct beïnvloeden dan bij de omroepen zelf? Die kans kregen 150 leerlingen uit het voortgezet onderwijs op de eerste landelijke Dag van de Media. Op 12 december 2002 organiseerde de NOS in Hilversum MediaMind: het landelijke vervolg op de door Mira Media georganiseerde regionale Dag van de Media (december 2001).
de schermen, maar gaven hen ook daadwerkelijk de media in handen. Na de openingsspeech van Jan Haasbroek konden ze aan de slag in diverse workshops in het Hilversumse Mediapark.
‘We kregen ieder een berichtje en dat moesten we inkorten en in gewoon Nederlands, radiotaal, omzetten. “Nu mogen jullie het gaan voorlezen op de radio!” Hahaha, deze man houdt wel van een goeie grap, dacht ik. Nee, hij meende het.’
‘Wij waren dan van het NOS-nieuws. We kregen een camera, microfoon... Ik snap nu dat programma’s maken ingewikkelder is dan het lijkt’.
‘Ik krijg niet elke dag de kans om iemand te interviewen…!’
‘Na een kort gesprek liet hij mij live on air een nummer aankondigen, iets wat de andere mensen bij Radio 3fm minder leuk vonden maar daar had Henk (Westbroek) lak aan…’
Alle publieke omroepen gunden tijdens MediaMind de leerlingen niet alleen een kijkje achter
De leerlingen maakten kennis met allerlei aspecten van het mediavak: scenarioschrijven,
jingels maken, spotjes opnemen, interviewen, journaal lezen, reportage maken... In een enkel geval figureerden ze zelfs live in een uitzending. En daarmee bood MediaMind de jongeren een unieke gelegenheid om zich een dag lang echte mediamakers te wanen in het hart van Nederlands omroepland. ‘Onze soundsnack heette Twee minuten. Mirthe, Kim en ik waren supertrots op het eindresultaat.’ ‘Eind van de dag was ik compleet gesloopt… ik heb echt een vette dag gehad! Mijn missie is voltooid en radio maken is leuker en moeilijker dan ik had gedacht!’ De citaten in dit artikel zijn van leerlingen van de IVKO te Amsterdam, een van de scholen waarmee Mira Media nauw samenwerkt in het project Reality@school. Mira Magazine nr.1 / maart 2003 / 5
Perslink.nl PALM installeert Raad van advies De landelijke vereniging van lokale
link met de pers, link voor de pers
allochtone rtv-makers, PALM, blijft
In Mira Magazine vindt u vanaf nu steeds het cv van een deskundige uit Perslink,
volop in beweging. Een recente ont-
dé digitale database voor journalisten en programmamakers met namen van
wikkeling is de installatie van de
vele duizenden organisaties, mediawoordvoerders, bestuurders, politici en ande-
PALM Raad van Advies (najaar 2002).
re deskundigen. Veel daarvan zijn vrouwen en professionals met een niet-
De Raad zal het bestuur gevraagd
Nederlandse achtergrond. Perslink is een initiatief van NOS/bureau Meer van
en ongevraagd van advies voorzien
Anders, Mira Media, NVJ en IRP. Dit keer: de carrière van Garjan Sterk, die bij
en als het bestuur dat verzoekt,
Meer van Anders nauw bij de totstandkoming van Perslink betrokken was.
lobbyen waar nodig. De leden van de Raad hebben ruime kennis en ervaring opgebouwd op verschillende terreinen die voor het beleid van PALM van belang zijn en beschikken over verschillende netwerken. Het betreft: Annamaria Andriol (Haagse Hogeschool en voorts diverse bestuurlijke functies waaronder het voorzitterschap van de Nederlandse Moslim Omroep en SAM, Stedelijke Adviesraad Multiculturele Stad), Liesbeth van de Kar (multimediadeskundige NPS, voorheen SALTO en De Digitale Stad Amsterdam), Ada Landman-Hulshoff (adviseur OLON, voorheen onder meer president AMARC-Europe, de internationale organisatie voor community radio), Norman Matil (management consultant, voorheen onder meer KPN) en Eddy Tutuarima (adviseur kunstmanagement bij De Phenix Foundation, voorheen onder meer Stoa en intercultureel adviesbureau ABCD).
In gesprek met OLON Daarnaast heeft een eerste gesprek plaatsgevonden tussen PALM en OLON, de organisatie van lokale zendgemachtigden. Dat leverde voldoende aanknopingspunten op om dit jaar verder te praten. PALM zal in 2003 met meerdere organisaties en mogelijke samenwerkingspartners contacten aangaan. Deze en andere ontwikkelingen komen overigens uitgebreider aan de orde in de Nieuwsbrief in karakteristieke huisstijl die de vereniging inmiddels uitbrengt. Op zaterdag 10 mei vindt in Rotterdam de tweede Algemene Ledenvergadering plaats. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met de nieuwe secretariaatsmedewerker van PALM, Fatusch Çergel, tel. (030) 230 22 40 of email
[email protected]
Curriculum vitae Carrièrevalkuil Naam drs. J.E. Garjan Sterk Geboorteplaats Maassluis Geboortejaar 1962 Loopbaan Studeerde af als Neerlandica, specialisatie communicatie en communicatie in organisaties. Deed onderzoek naar persberichten van migrantenorganisaties. Was programmamaker bij De Balie (Amsterdam) en Tumult (Utrecht) en werkt aan een proefschrift over leesstrategieën van zwarte vrouwen. Werd naar aanleiding van haar publicatie Media en allochtonen gevraagd als projectleider etniciteit en beeldvorming bij Meer van Anders. Is sinds februari ’03 als senior programmamaker bij de Cultuurfabriek verantwoordelijk voor diversiteit in gender en etniciteit in de programma’s van dit bedrijf.
Motivatie Garjan Sterk: ‘Uiteindelijk staan in al mijn werkzaamheden gender en etniciteit, en media, centraal. Ik heb mijn loopbaan vrijwel niet gepland maar wist wel vrij goed wat ik wilde. De beeldvorming over gender en etniciteit heb ik altijd heel scheef gevonden en vanuit idealisme en activisme wilde ik daar, als zwarte vrouw, iets aan doen.’
‘Gender en etniciteit zijn thema’s die mij dicht op de huid zitten. Ik was daardoor altijd aan het werk. Kon nooit meer onbevangen de televisie aanzetten of langs een affiche lopen: altijd keek ik ernaar vanuit het perspectief van beeldvorming. Je kunt jezelf daarmee over de kop werken. Om dat te voorkomen moet je jezelf beschermen, anders brand je voortijdig op.’
Carrièretip ‘Niet makkelijk om aan de bak te komen in de media? Gewoon doorgaan. Het is hartstikke vervelend om vaak afgewezen te worden, maar alles gaat in kleine beetjes. Ook al word je er misschien doodmoe van, toch komt je naam zo op veel verschillende plaatsen terecht en uiteindelijk wordt dat opgepikt.’ Een tip voor degenen die al langer meedraaien: ‘Investeer in contacten. De media bestaan uit een vrij kleine kring mensen, dat kan heel eng zijn, maar tegelijkertijd vind ik het een voordeel dat de lijnen kort zijn. Ook personen en organisaties die zich inzetten voor evenwichtige beeldvorming, zoals Mixed Media, LBR, Mira Media of migrantenorganisaties, zijn partners waar ik in mijn opeenvolgende werkkringen altijd veel aan heb gehad. Ze voeden me inhoudelijk, komen met issues die ik zelf vanuit mijn eigen werkterrein niet zie en kunnen weer andere groepen aanspreken voor zaken die ik belangrijk vind. Het zijn onmisbare bondgenoten.’
Rectificatie
Digitale nieuwsbrief Mira Media
In onze vorige uitgave werd bureau Meer van Anders van de publieke omroep per abuis niet genoemd als partner in het project Multiple Choice.
In de digitale mailinglijst van Mira Media vindt u regelmatig actualiteiten over media en minderheden. Nog geen abonnee? Ga naar www.miramedia.nl. Onderaan het pop up venster kunt u zich opgeven voor de mailinglijst.
6 / Mira Magazine nr.1 / maart 2003
In & Uit In de afgelopen periode zijn diverse nieuwe collega’s het Mira Media-team komen versterken. Giovanni Massaro start binnenkort als unithoofd Communicatie en Informatie. Voorheen werkte hij als programmaleider bij FORUM, instituut voor multiculturele ontwikkeling. Giovanni kent Mira Media goed; tot twee jaar geleden was hij lid van het bestuur. Media educatie is versterkt met Fokje Pietersen. Zij houdt zich bezig met de ontwikkeling en uitvoering van het interculturele en internationale media educatieproject Reality@School (zie elders in dit nummer), en de organisatie van regionale Dagen voor de Media. Daarnaast is Anat Zuriel begonnen als bureau-assistent bij Media educatie. Mara Jansen is alweer enige tijd als webredacteur aan de slag bij Mira Media. Abonnees van de emailnieuwsbrief hebben dat inmiddels al gemerkt, want sinds haar komst wordt deze regelmatig verzonden. Daarnaast zorgt Mara ervoor dat de website up to date blijft met
dagelijkse nieuwsberichten, agenda-items en vacatures. Farshad Aria houdt zich onder meer bezig met het ontwikkelen van het netwerk mediaprofessionals. Naast zijn werk bij Mira Media maakt Farshad (documentaire) films. Elise de Vroet werkt sinds maart aan de ontwikkeling van kwaliteitscriteria. Yolanda Jansen is weer terug als collega bij Mira Media en is projectleider Multiple Choice. In het projectteam zijn twee medewerkers aangetrokken. Hülya Karahisarli richt zich op jongeren in de laatste jaren van het middelbaar onderwijs. Linda von Winckelmann houdt zich bezig met de ontwikkeling van de cv-databank, netwerkactiviteiten en ondersteuning van mediaprofesssionals bij inhoudelijke verdieping. Bureau-assistent bij Multiple Choice is Hayat Amrani. Nog twee afdelingen kregen er nieuwe bureauasstenten bij: Fatusch Çergel voor Programma’s en Rifka van der Meer voor Europa.
Mira Media’s nieuwkomers gefotografeerd door Bob Karhof
Het Mira Mediasecretariaat is versterkt met de komst van Naerin Sumesar. Özgür Canel heeft de organisatie na vier jaar verlaten. Wij bedanken Özgür voor haar inzet en expertise en wensen haar veel succes in haar nieuwe bestaan als free lance programmaker.
Standplaats Shanghai
Berichten uit de Volksrepubliek China PALM-bestuurslid Betta Plebani heeft voorlopig ons land verruild voor een nieuwe werkplek: Shanghai, aan de Chinese oostkust. Hoe ziet het medialandschap eruit in de Chinese Volksrepubliek en hoe zit het met de censuur? Wat merk je van multiculturaliteit en (on)zorgvuldige beeldvorming op de Chinese buis? Met dit soort vragen gaat Betta voor Mira Magazine op pad. In dit eerste emaildagboek vanuit Shanghai: een indruk van het Chinese televisieaanbod. Satellietschotels zijn volgens de wet verboden maar er staan genoeg illegale schotels op de daken: vooral populair bij immigranten, met name uit Zuid-Oost Azie, en binnen de rijkere kringen. De media en de informatievoorziening zijn volledig in handen van de regering. Toch bestaan er, vertelt Mr. Zang, (39), IT deskundige bij een Amerikaans bedrijf, illegale (gedoogde) particuliere tv-ondernemingen. Maar die zijn alleen in gesloten kringen en hotels te zien. Door Betta Plebani Sinds een paar dagen woon ik in Shanghai. Ik ben er beland via Hong Kong, waar wij, duizenden passagiers en ik, werden onthaald met de woorden: ‘Welcome to Hong Kong harbour of integrity and fairness’. Zou dit ook gelden voor de rest van China? In Shanghai bleek dit inderdaad geen loze belofte. Fooien zijn hier onbekend en taxichauffeurs geven me soms zelfs teveel wisselgeld terug. Tijdens mijn eerste dagen kijk ik tv in een oud hotel in het centrum. In het Chinese basispakket zitten ongeveer 23 kanalen, waarvan twaalf lokale en elf nationale zenders. Maar volgens Joyce (het is hier mode om Engelse namen voor jezelf te verzinnen), 24, studente Business Studies aan de Universiteit van Shanghai, kunnen haar vrienden tot negentig kanalen ontvangen. Kan kloppen als u weet dat elke provincie en vele steden minstens één kanaal hebben.
De publieke kanalen zijn vooral verdeeld in doelgroepzenders: voor ouderen, gezinnen, de trendies en de dertigers. Shanghai heeft een eigen sportzender, een educatief kanaal en voor de klassieke cultuurliefhebbers een operakanaal. Voor kinderen is er weinig aanbod. Programma’s hebben een jaren tachtig-uitstraling, maar degelijk en professioneel. Nieuws is er niet veel en internationaal nieuws al helemaal nauwelijks. Dat geldt ook voor talkshows en duscussieprogramma’s. Wel veel films, series en soaps, vooral van Chinese maar ook van Japanse en Koreaanse makelij. Daar zijn Chinezen echt dol op. Hier worden grofweg twee soorten soaps gemaakt: traditionele Chinese dramaverhalen, op historische plekken gedraaid, of moderne series die het getroubleerde leven van de hogere klasse uitbeelden.
Beide staan ver af van de realiteit. Shanghai (dertien miljoen inwoners exclusief de illegalen) steekt ver boven andere Chinese steden uit wat betreft haar explosieve ontwikkeling op alle terreinen. Historisch? Zeker veertig procent van de woningen en kantoren zijn in de laatste tien jaar bijgebouwd. Rijkdom? Met een 24 uurseconomie heeft de stad alles te bieden, zo lijkt het. Overal winkels en gigantische shoppingcentres (inclusief het grootste winkelcentrum ter wereld!). Maar de meeste mensen gaan er alleen naartoe om te kijken en dat kan ook niet anders met salarissen van gemiddeld € 400 en soms bijna Nederlandse prijzen. Toch vind je ook op alle kanalen lange reclamespots (ik timede er zelfs een van drie minuten!). Kortom... Joyce zapt en kijkt vooral movies en soaps. Mevrouw Zang’s favoriet is Golden Times, waar iedere avond driekwart van de inwoners van Shanghai op afstemt. Meneer Zang ziet het liefst nieuws maar vindt dat er onvoldoende aanbod is. Daarom kijkt hij veel op internet. De volgende keer hoop ik tussen de regels en de autoriteiten door te kunnen zappen en in het hart van bijvoorbeeld een lokale zendorganisatie terecht te komen. Tot zo ver uit Shanghai. Mira Magazine nr.1 / maart 2003 / 7
MiraBoulevard Met ingang van dit nummer bericht Mira Magazine over het wel en wee van nieuw-Nederlandse mediacelebrities. Wat u niet wist… ‘Ik heb te lang mijn geld liggend verdiend om het nu staand aan anderen te moeten uitgeven,’ aldus acteur FRANK WIJDENBOSCH in zijn rol als ZWARTE LOLA, destijds de eerste Surinaamse prostituee uit Amsterdam. Wijdenbosch heeft zijn zaken beter op de rails dan zijn personage, want zijn theaterstuk Blaka Lola loopt als een trein Zou Frank beseffen dat hij zijn huidige succes dankt aan Een Dame Uit Suriname, terwijl dit tevens de titel van de vette hit is die zijn nichtje CHERRY WIJDENBOSCH in de jaren tachtig scoorde? Cherry zit op dit moment vaak panels voor en zingt nog steeds Suriname kent trouwens veel meer historische figuren. Reden voor
Publicaties
Handboek lokale media
IVETTE FOSTER om zich in de politieke annalen te storten: in maart gaat deze tv-presentatrice naar Paramaribo om een documentaire te maken over de inmiddels overleden vakbondsleider FRED DERBY Ondertussen bericht radiomaakster BETTA PLEBANI dat het in Shanghai (zie elders dit nummer) op dit moment twee graden celsius is. Betta verblijft in een appartement zonder verwarming Ambitieuze programmamakers opgelet, want ook producente GÜLAY ORHAN, bekend van CIRCUS KIEKEBOE, richt haar voelhorens voorbij de Nederlandse grens. Een filiaal van FATUSCH PRODUCTIONS wordt binnen twee jaar gevestigd in Turkije De grappigste man van de wereld was NASREDDIN HODJA, althans volgens HAKIM TRAIDIA. Het is in elk geval de titel van de grappen- en verhalenbundel over deze kleurrijke persoon-
lijkheid waaraan Hakim bezig is. Verder werkt de Sesamstraatbewoner aan een nieuw stuk dat Mohamlet heet Politicus COSKUN ÇÖRUZ duikt ook steeds meer op in de media sinds hij als nummer 15 op de CDAlijst prijkt. Als Miraboulevard hem spreekt meldt hij dolgelukkig te zijn met zijn pasgeboren zoon die luistert naar de naam KENAN LONNY GERUNGAN is als eerste televisiekok in de geschiedenis genomineerd voor de Wina Born Prijs. Lonny dankt deze eer aan De complete Indonesische keuken, een boek waarin zijn uitgever Tirion aanvankelijk geen brood zag. Extra reden voor Lonny om met deze uitgever te breken. De TROS tv-kok heeft in het verleden in zijn Amsterdamse restaurant meermalen voor wijlen WINA mogen koken. Meer smeuiïge nieuwtjes? Gossip? Andere wetenswaardigheden? Meldt ze van nu af aan bij MIRABOULEVARD! Hans Sibarani, tel. (030) 230 22 40, of via email:
[email protected]
Visitatiecommissie onderzoekt prestaties publieke omroep Van alle publieke omroepen die gerapporteerd hebben in het kader van de
Auteur: Marjo Janssen. 135 pag. Uitgever: Mira Media.
Wet SAMEN, hebben VARA en Teleac/NOT de meeste allochtone werknemers
Het Handboek lokale media werd ontwikkeld voor lokale allochtone omroepen en rtv-redacties. Het is een praktisch en inzichtelijk naslagwerk dat onder meer informatie verschaft over de algemene en juridische positie van deze groep mediamakers, de Mediawet, de relatie met de zendgemachtigde, de regels voor reclame en sponsoring en vele andere aspecten van het lokale omroepbedrijf. Daarnaast bevat de publicatie voorbeelden van good practice en interviews met een aantal redacties.
niet-Nederlandse origine staat op de loonlijst van de EO (0,7% in 2000).
Voor meer informatie of bestellingen: Fatusch Cergel, tel. (030) 230 22 40 of email:
[email protected] Zie voor actuele informatie over publicaties van Mira Media ook onze website: www.miramedia.nl 8 / Mira Magazine nr.1 / maart 2003
De bestedingen van de Landelijke Publieke Omroep aan multiculturele televisieprogrammering komen op € 37 miljoen in 2001. Op een totaal van € 483 miljoen aan televisiebestedingen is dat 7,7%. Dit zijn enkele getallen uit de notitie Visitatie Publieke omroep, waarin Mira Media het multiculturele gehalte van de publieke (en commerciële) omroepen tegen het licht houdt. Aanleiding voor de notitie is de installatie van de visitatiecommissie Publieke Omroep in januari 2003. In de loop van dit jaar gaat de commissie, onder voorzitterschap van Alexander Rinnooy Kan (ING), onderzoeken in hoeverre de publieke omroep als geheel en de verschillende omroepen afzonderlijk aan hun taakopdracht hebben voldaan. Mira Media vraagt de visitatiecommissie specifiek te letten op vragen als: wat doen omroepen om de ontwikkeling en verspreiding van de culturele diversiteit in Nederland met hun programma’s te bevorderen en in hoeverre houden zij bij het produceren ervan rekening met de interesses en inzichten van specifieke bevolkings- en leeftijdsgroepen? Ook het actiever werven van personeel vindt Mira Media een belangrijk aandachtspunt. De visitatiecommissie heeft aangegeven dat ze het advies in beraad heeft genomen. Na een grondige voorbereiding in 2002 start
zij in april 2003 haar gesprekkenronde langs vertegenwoordigers van alle publieke omroepen. Het eindrapport van de visitatiecommissie wordt rond april 2004 verwacht. De notitie Visitatie Publieke Omroep kunt u downloaden: www.miramedia.nl/publiek/publicaties.asp
Colofon
Het Handboek is te bestellen bij Mira Media tegen betaling van € 10 inclusief verzendkosten. Leden van PALM ontvangen het Handboek kosteloos. Van de eerste druk is op dit moment nog een beperkt aantal exemplaren in voorraad.
in dienst (respectievelijk 9% en 8,3%). Het kleinste aantal medewerkers van
Mira Magazine is het kwartaalblad van stichting Mira Media. Aan dit nummer werkten mee: Ad van Dam, Nancy Kamperveen, Katja Noordam, Hans Sibarani (redactie); Susan Bink, Özgür Canel, Fatusch Çergel, Saron Petronilia, Yolanda Jansen, Betta Plebani, Anat Zuriel Eindredactie: Katja Noordam Fotografie: Bob Karhof, Erwin S. Lam, Frans van Lokven, Esther Lubenau Redactie-adres: postbus 1234, 3500 BE Utrecht Email:
[email protected] Telefoon: (030) 230 22 40 Fax: (030) 230 29 75 Website: www.miramedia.nl Layout: Studio Voetnoot Druk: Drukkerij Zuidam & Uithof Oplage: 2000