BIJLAGEN JE PENSIOEN GOED GEREGELD
1. De wettelijke grensbedragen van je pensioen 2. De herwaarderingscoëfficiënten voor de berekening van je pensioen 3. Hoe kan ik mijn pensioen verhogen met een pensioenbonus?
4. Kan ik een overlevingspensioen samen met een rustpensioen ontvangen? 5. Hoeveel mag ik bijverdienen in het jaar dat ik met pensioen ga?
6. Hoeveel hou ik netto van mijn rustpensioen over? Hoe wordt mijn aanvullend pensioen belast?
1
1. De wettelijke grensbedragen van je pensioen Voor bedienden vóór 1981 (bedienden = anderen dan zeevarenden, vliegend personeel van de burgerluchtvaart of cabinepersoneel )
Jaar 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980
Grensbedrag 2379,76 EUR 2379,76 EUR 2469,01 EUR 2498,76 EUR 2528,52 EUR 2558,28 EUR 2651,22 EUR 2777,66 EUR 2885,49 EUR 2963,58 EUR 4008,44 EUR 4714,93 EUR 5071,91 EUR 5270,82 EUR 5572,03 EUR 7793,77 EUR 9645,53 EUR 11.623,72 EUR 13.347,20 EUR 14.300,96 EUR 14.955,41 EUR 15.632,16 EUR 16.595,23 EUR
Grensbedrag + 10% 2617,76 EUR 2617,76 EUR 2715,92 EUR 2748,64 EUR 2781,36 EUR 2814,08 EUR 2916,34 EUR 3055,42 EUR 3174,04 EUR 3259,92 EUR 4409,28 EUR 5186,42 EUR 5579,09 EUR 5797,93 EUR 6129,27 EUR -
Als het loon even hoog is als het grensbedrag tussen 1958 en 1972, dan wordt het pensioen berekend op basis van het grensbedrag vermeerderd met 10%. Vanaf 1981 voor alle werknemers (bedienden = anderen dan zeevarenden, vliegend personeel van de burgerluchtvaart of cabinepersoneel) Jaar 1981 1983 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003
Grensbedrag 20.697,62 EUR 24.228,12 EUR 27.020,10 EUR 27.795,38 EUR 28.992,19 EUR 30.954,94 EUR 32.580,35 EUR 33.371,67 EUR 34.371,26 EUR 36.155,20 EUR 38.678,50 EUR 40.898,30 EUR
Jaar 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004
Grensbedrag 22.503.50 EUR 25.765,90 EUR 27.370,25 EUR 28.118,69 EUR 29.991,70 EUR 31.707,02 EUR 32.859,53 EUR 33.923,29 EUR 34.808,09 EUR 36.835,37 EUR 39.367,70 EUR 41.564,11 EUR
2
2005 2007 2009
43.314,93 EUR 44.994,88 EUR 47.171,84 EUR
2006 2008 2010
44.081,27 EUR 46.895,18 EUR 47.960,29 EUR
3
2. De herwaarderingscoëfficiënten voor de berekening van je pensioen Herwaarderingscoëfficiënten sinds het jaar 1955:
Loonjaar 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998
Ingangsdatum: ten vroegste 01.05.2011 Index: 130,80 6,470681 6,321350 6,126852 6,049274 5,975663 5,957755 5,899301 5,817718 5,695407 5,467773 5,253602 5,043372 4,903724 4,771232 4,598911 4,426330 4,242007 4,022715 3,761138 3,337847 2,959992 2,711514 2,531630 2,423373 2,319577 2,174972 2,020855 1,858649 1,726379 1,655867 1,610549 1,589943 1,596875 1,578547 1,530971 1,479939 1,433896 1,399889 1,362344 1,350779 1,330066 1,308419 1,291393 1,275165
4
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
1,263243 1,239928 1,206820 1,185685 1,168702 1,149981 1,125568 1,106000 1,086794 1,042755 1,036639 1,019597
5
3. Hoe kan ik mijn pensioen verhogen met een pensioenbonus? Sinds 2007 kun je als werknemer of zelfstandige genieten van de regeling van de pensioenbonus. Je ontvangt een pensioenbonus als je langer aan het werk blijft nadat je: ofwel 62 jaar oud geworden bent; ofwel 44 loopbaanjaren hebt gewerkt. A. Werknemer De bonus is een vast bedrag dat je per gewerkte dag krijgt toegewezen. Het bedrag van de pensioenbonus is gekoppeld aan het algemene indexcijfer van de consumptieprijzen, net zoals de pensioenen. Op 1 januari 2007 is men gestart met een pensioenbonus van 2,00 euro per dag. Op basis van de evolutie van het indexcijfer is de pensioenbonus sinds 1 mei 2011 verhoogd tot 2,2085 euro per dag. Bij een berekening van je pensioen in 2011 wordt de bonus van 2,2085 euro per dag gebruikt voor al de jaren sinds 2007 tot nu, dus met terugwerkende kracht. Aangezien voor de pensioendienst een voltijdse baan overeenkomt met 312 dagen per jaar, kun je zo op jaarbasis je wettelijke pensioen optrekken met maximaal 689 euro op jaarbasis. PENSIOENBONUS = 2,2085 EURO PER DAG = TOT 689 EURO OP JAARBASIS Maar de dagen wanneer je ziek was, klein verlet opnam en dergelijke, tellen niet mee. Je kunt een pensioenbonus slechts verdienen voor de dag dat je echt gewerkt hebt. De berekening van de pensioenbonus start: - ofwel op 1 januari van het jaar waarin je 62 jaar oud wordt; - ofwel op 1 januari van het jaar waarin je 44ste loopbaanjaar begint. De berekening eindigt: - ofwel op de laatste dag van de maand die voorafgaat aan de maand waarin je met pensioen gaat; - ofwel op de laatste dag van de maand waarin je 65 jaar oud wordt Je hoeft niet voltijds aan het werk te blijven. Deeltijds kan ook, want de bonus verdien je per dag.
Voorbeeld Mario is heel zijn carrière vrachtwagenchauffeur geweest voor zowel nationaal als internationaal transport. Hij is 62 jaar en wil met pensioen gaan. Hij laat zijn pensioen berekenen via de website www.kenuwpensioen.be en merkt dat zijn pensioen ongeveer 1233 euro zal bedragen. Hij zou graag stoppen met werken, maar hij vindt zijn jaarlijkse pensioen te laag. Als Mario tot zijn 64 jaar voltijds blijft verder werken, kan hij zijn pensioen verhogen én bovendien zal hij genieten van de pensioenbonus vanaf 1 januari van het jaar waarin hij 62 wordt. Omdat hij een voltijdse baan heeft, krijgt hij de dagelijkse pensioenbonus uitbetaald voor elk jaar dat hij blijft verder werken. Als we veronderstellen dat Mario 62 jaar werd in 2009 en het maximum aan pensioenboni kan opstrijken, dan krijgt hij volgende pensioenboni toegewezen voor de drie jaar dat hij bijkomend blijft werken: Voor 2009 Voor 2010 Voor 2011
312 x 2,2085 = 689 euro 312 x 2,2085 = 689 euro 312 x 2,2085 = 689 euro
of 57 euro per maand of 57 euro per maand of 57 euro per maand
Mario kan zijn pensioen per maand als volgt verhogen: 1233 euro +57 + 57 + 57 euro = 1404 euro per maand Dit is een stijging met 14%.
6
Opgelet: de dagen van ziekte, vakantie en klein verlet tellen niet mee. Als hij zou overschakelen op deeltijds werk, zal zijn bonus ook in dezelfde verhouding verminderen. TIP: Na een loopbaan van 44 jaar of na je 62ste, wordt de pensioenbonus automatisch toegekend. Je moet er dus geen aanvraag voor doen. Voor elk jaar dat de werknemer voltijds verder werkt, beginnend met het jaar waarin hij 62 wordt, zal het wettelijke pensioen per jaar verhoogd worden met 689 euro. De pensioenbonus wordt toegekend aan je echtgenoot als je ondertussen zou overlijden. Dat betekent dat de pensioenbonus waarop je recht zou hebben gehad, bij het overlevings- of rustpensioen van je echtgenoot wordt gevoegd. B. Zelfstandigen Als zelfstandige krijg je dezelfde pensioenbonus, maar die wordt je per kwartaal toegewezen. Ook dit bedrag is gekoppeld aan het algemene indexcijfer van de consumptieprijzen. PENSIOENBONUS vanaf 2011 = 172,24 euro PER KWARTAAL
7
4. Kan ik een overlevingspensioen samen met een rustpensioen ontvangen? Inderdaad, het gebeurt vaak dat mensen een rustpensioen combineren met een overlevingspensioen. Er gelden uiteraard beperkingen. De som van je rustpensioen en het overlevingspensioen wordt beperkt, want je kunt niet én je overlevingspensioen én je rustpensioen samen volledig trekken. De som van het rustpensioen en het overlevingspensioen wordt beperkt tot 110% van het bedrag van het overlevingspensioen voor een volledige loopbaan. Bij een onvolledige loopbaan wordt je overlevingspensioen vermenigvuldigd met de omgekeerde loopbaanbreuk. Dit noemt men het cumulatieplafond. Formule: cumulatieplafond = overlevingspensioen x omgekeerde breuk x 110% Voorbeeld Jef en Frieda zijn gehuwd en ze zijn beiden op pensioen. Ze ontvangen ieder een alleenstaandenpensioen. Jef ontvangt 1000 euro op basis van een volledige loopbaan van 45 jaar. Frieda ontvangt 600 euro op basis van een onvolledige loopbaan. Als Jef overlijdt: Het overlevingspensioen voor Frieda is gelijk aan het alleenstaandenpensioen van Jef: 1.000 euro Zelf heeft ze nog een rustpensioen van 600 euro. Dus samen zou ze 1000 + 600 euro = 1600 euro aan pensioen ontvangen. Deze combinatie van twee pensioenen wordt nu als volgt beperkt: Aangezien Jef een volledige loopbaan van 45 jaar had, wordt het totale pensioen van Frieda beperkt tot 110% van haar overlevingspensioen: 1000 x 45/45 x 110% = 1100 euro Het rustpensioen van Frieda van 600 euro wordt behouden en wordt aangevuld met een overlevingspensioen van 500 euro, zodat ze 1100 euro totaal aan pensioen ontvangt Totaal pensioen is beperkt tot 110% = 1100 euro. Rustpensioen Frieda = 600 euro Overlevingspensioen Frieda = 1100 – 600 = 500 euro Indien Jef geen volledige loopbaan had, maar bijvoorbeeld 40 i.p.v. 45 jaar gewerkt had en een pensioen van 800 euro genoot, was de berekening als volgt: 800 x 45/40 x 110% = 990 euro Het rustpensioen van Frieda van 600 euro wordt behouden en aangevuld met een overlevingspensioen van 390 euro, zodat ze 990 euro totaal aan pensioen ontvangt. Totaal pensioen is beperkt tot 45 x 40 x 110% = 990 euro Rustpensioen Frieda = 600,00 euro Overlevingspensioen Frieda = 990 – 600 = 390 euro
8
5. Hoeveel mag ik bijverdienen in het jaar dat ik met pensioen ga? Als je geen speciale regeling hebt of wilt, ga je met pensioen op de eerste dag van de maand die volgt op de maand waarin je 65 jaar wordt. Als je gewoon verder blijft werken, maar je wilt toch op de wettelijke datum met pensioen gaan, verandert je statuut van werknemer naar ‘gepensioneerde met een bijverdienste’. Dan moet je rekening houden met een maximaal bedrag dat je mag bijverdienen, als je niet meteen je pensioen wilt verliezen. De maximumbedragen gelden voor een heel kalenderjaar. Deze moet je dan verhoudingsgewijs terugbrengen tot het deel van het jaar dat rest vanaf de maand dat je met pensioen gaat.
Voorbeeld Jos wordt 65 jaar op 22 mei. Hij gaat met pensioen op 1 juni. Hij is met zijn werkgever overeengekomen dat hij zal blijven werken tot het einde van het jaar. Vanaf 1 juni werkt hij dus als gepensioneerde met een bijverdienste, en zo moet Jos rekening houden met een maximaal bedrag dat hij mag verdienen. Aangezien hij een loontrekkende is zonder kinderen ten laste, is zijn grensbedrag bepaald op 21.436,50 euro voor een volledig jaar. Vanaf 1 juni resten er nog 7 maanden waarin hij werkt als gepensioneerde ouder dan 65 jaar. Bijgevolg wordt het grensbedrag in dezelfde verhouding verminderd: 1 juni tot 31 december = 7/12de van een jaar Het grensbedrag wordt ook tot 7/12de teruggebracht: 21.436,50 euro * 7/12 = 12.504,63 euro Het brutoloon van Jos mag vanaf 1 juni tot het einde van het jaar niet meer bedragen dan 12.504,63 euro, en dat is inclusief onder meer de sociale lasten en de bedrijfsvoorheffing.
9
6. Hoeveel houd ik netto van mijn rustpensioen over? A. Werknemers en zelfstandigen Als je loon ontvangt, krijg je niet je brutoloon maar je nettoloon uitbetaald. Dit is ook zo bij de pensioenen. Van je brutopensioen worden volgende bedragen afgehouden: Bijdragen: - 3,55% bijdrage aan het Riziv (ziekte- en invaliditeitsbijdrage); - maximaal 2% solidariteitsbijdrage. Bedrijfsvoorheffing. Zoals bij de uitbetaling van je loon als werknemer, wordt bij de uitbetaling van je pensioen bedrijfsvoorheffing afgehouden. Dit is een voorschot op de personenbelasting. De inhouding van deze bedrijfsvoorheffing is niet voor iedereen gelijk, want ze is afhankelijk van: - de grootte van je totale belastbare inkomen; - je familiale toestand, zoals het aantal kinderen ten laste. Wat overblijft is het nettopensioen dat je elke maand ontvangt.
BRUTOPENSIOEN - 3,5% RIZIV-BIJDRAGE - 2% SOLIDARITEITSBIJDRAGE = NETTOPENSIOEN B. Ambtenaren. Voor ambtenaren is de berekening vergelijkbaar, met een extra afhouding van 0,5% begrafenisvergoeding, waarop de weduwen en weduwnaren van ambtenaren recht hebben.
10
Hoe wordt mijn aanvullend pensioen belast? Je aanvullend pensioen kan op verschillende manieren belast worden, afhankelijk van het tijdstip waarop je het aanvullend pensioen laat uitbetalen. Het aanvullend pensioen via een groepsverzekering bestaat uit: * werkgeversbijdragen; * werknemersbijdragen, dit is de bijdrage die je als werknemer extra kan betalen, maar dat is niet altijd verplicht en hangt af van het reglement van de groepsverzekering; * de eventuele winstdeelname. Vooreerst wordt het hele bedrag, inclusief de eventuele winstdeelnames, belast met 3,5% bijdrage aan het Riziv en 2% solidariteitsbijdrage. De eventuele winstdeelname die je ontvangen hebt, wordt niet verder belast. Uitkering voor je 60ste? Een uitkering van de groepsverzekering voor je 60 jaar is door de WAP (Wet op het aanvullend pensioen) niet meer mogelijk sinds 2010, behalve als je overlijdt voor je 60ste. Sowieso was een uitbetaling voor je 60ste verjaardag niet interessant, omdat de belasting dan erg hoog lag: er ging minstens een derde naar de belastingen. Uitkering tussen je 60ste en 65ste? Als je een uitbetaling wenst tussen je 60 en je 65 jaar, is de belasting minder. Het kapitaal dat opgebouwd werd door de werkgeversbijdragen en je persoonlijke bijdragen die je als werknemer betaalde voor 1993, wordt belast tegen 16,5%. Het kapitaal opgebouwd door je persoonlijke bijdragen die je betaalde vanaf 1/1/1993, wordt belast tegen 10%. Uitkering vanaf je 65ste en beroepsactief tot je 65ste? Als je een uitbetaling wenst vanaf je 65 jaar, is de belasting het minst! Voorwaarde is wel dat je tot je 65ste beroepsactief blijft. Het kapitaal dat opgebouwd werd door de werkgeversbijdragen en je persoonlijke bijdragen die je als werknemer betaalde vanaf 1/1/1993, worden belast tegen 10%. Enkel je persoonlijk bijdragen die je betaalde voor 1/1/1993 blijven belast tegen 16,5%.
Een overzicht:
Opname tussen 60 en 65
Werkgeversbijdragen Werknemersbijdragen voor 1993 Werknemersbijdragen na 1993
16,5% 16,5% 10,0%
Vanaf je 65ste 10,0 % 16,5% 10,0 %
Na deze belasting is het saldo nog onderhevig aan gemeentebelastingen. Voorbeeld Gustaaf heeft een groot kapitaal opgebouwd via zijn groepsverzekering. Kapitaal:
Winstdeelname: Totaal:
180.000 euro, waarvan de opbouw als volgt: werkgeversbijdrage: werknemersbijdrage betaald voor 1993: werknemersbijdrage betaald na 1993:
150.000 euro 10.000 euro 20.000 euro 20.000 euro 200.000 euro
Het totaal, inclusief de winstdeelname, wordt belast tegen de Riziv-bijdrage van 3,55% en een solidariteitsbijdrage van 2%, samen 5,55%. Daarna wordt het kapitaal extra belast tegen de gangbare tarieven:
11
Als Gustaaf vervroegd met pensioen gaat op zijn 62ste en onmiddellijk de uitkering van zijn groepsverzekering vraagt: 1.110 euro Winstdeelname 20.000 euro tegen 5,55% Werkgeversbijdrage 150.000 euro tegen 5,55% het saldo (150.000 – 8325) tegen 16,5%
8.325 euro 23.376 euro
Werknemersbijdrage (voor 1993) 10.000 euro 5,55% het saldo (10.000 – 555) tegen 16,5%
555 euro 1558 euro
Werknemersbijdrage (vanaf 1993) 10.000 euro 5,55% het saldo (10.000 – 555) tegen 10%
555 euro 945 euro
Totale belasting:
36.324 euro
Als Gustaaf vervroegd met pensioen gaat op zijn 62ste, en zijn groepsverzekering laat uitbetalen op zijn 65ste, zal hij op dezelfde manier belast worden. Als Gustaaf echter blijft werken tot zijn pensioengerechtigde leeftijd en pas dan zijn groepsverzekering laat uitbetalen, zal het kapitaal opgebouwd met de werkgeversbijdrage belast worden tegen 10% in plaats van 16,5%: Werkgeversbijdrage 150.000 euro tegen 5,55% het saldo (150.000 – 8325) tegen 10% Totale belasting:
8325 euro 14.168 euro 27.116 euro
12
