magazine Luisteren naar literatuur blz. 25 Win een weekend Münster februari 2010

magazine februari 2010

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 43 nr. 1

Luisteren naar literatuur blz. 25

Win een weekend Münster

www.okra.be www.okrasport.be

Afgiftekantoor 3200 Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - 3200 Aarschot 1 - BC 1145

6 Gedurfd

6 Gevarieerd

6 Adembenemend

6 Gezellig

6 Genieten Kom op 8 of 9 april naar Brugge en vier mee. Geniet van spetterende optredens, lekker eten en heel veel gezelligheid. Lees er alles over vanaf blz. 29 en schrijf je snel in!

VOORWOORD

Onschatbaar en onmisbaar OKRA heeft één belangrijke bestaansreden: een goed leven voor gepensioneerden realiseren. Met een menswaardig inkomen als basis. Na een goed gevulde beroepsloopbaan, na jaren van zorg en inzet in het gezin, heeft elke vrouw, elke man recht op een inkomen. Waarmee min of meer dezelfde levensstandaard gegarandeerd is dan voorheen. Toch lopen ouderen vandaag een relatief groot risico op armoede. In België is dit 23 procent van de groep gepensioneerden, voor de totale bevolking 15 procent. België scoort slecht in vergelijking met de buurlanden. Maar ook voor gepensioneerden is het leven meer dan centen alleen. Ik noem enkele domeinen die ook de levenskwaliteit van ouderen bepalen. Wonen, mobiliteit, gezondheid, zorg, participatie, sport. Op al deze terreinen is een zichtbaar, werkzaam, evenwichtig en gewoonweg een goed beleid nodig. Uitgewerkt door een Vlaams ministercomité voor het ouderenbeleid. Waar de ministers met bevoegdheden die een weerslag hebben op ouderen, samen rond de tafel zitten. Uiteraard in nauw overleg met de ouderenorganisaties. Niet voor niets trokken we de voorbije maanden van de ene minister naar de andere. Onder meer om dat idee te lanceren. Crevits, Van Deurzen, Schauvliege en Daerden ontvingen OKRA op de koffie. Vlaamse en federale ministers. Ook op federaal niveau is een ministercomité voor het ouderenbeleid nodig. OKRA kan en wil een zichtbare en volwaardige partner zijn. Op die manier zullen inderdaad meer middelen voor het verenigingswerk vrijkomen. Als ik lees dat voor de toekomstige ouderen de eenzaamheid een torenhoog probleem wordt. Als ik daarnaast leg dat OKRA in 2008 anderhalf miljoen ouderen bereikte. Dan is het toch duidelijk dat OKRA het probleem van eenzaamheid aanpakt? En dat haar 15 000 topvrijwilligers meer waardering verdienen? Ouderen zijn onzichtbaar in onze samenleving. De weerstand ten aanzien van ouderen is veel te groot. Wij zijn nochtans niet alleen een probleem maar ook een kans. Nooit eerder in de geschiedenis telde onze samenleving zoveel ouderen en zoveel relatief gezonde en actieve ouderen. De vergrijzing kost geld maar brengt ook op. Om het in die termen uit te drukken. Ouderen consumeren, sparen, betalen belastingen. Maar dat niet alleen. Ik ben er zeker van dat ook jij op een of andere manier je talenten en ervaring inzet. Als mantelzorger, vrijwilliger, onthaalgrootouder, lid van de cultuurraad. Het menselijk kapitaal van ouderen is onschatbaar en onmisbaar. En dat zal OKRA in 2010 laten zien. Door actie te voeren voor een beter leven voor gepensioneerden. Mogen we ook op jou rekenen? Nog net op de valreep van januari wens ik je een strijdbaar 2010. Miet Smet Algemeen voorzitter

ITEM

Rust en ontmoeting Elk jaar trekken tienduizenden jongeren naar

10

het Franse Taizé. Om te bidden notabene. Annelien Boone legt uit waarom ze dat doen.

Zet Brugge op stelten!

29

OKRA palmt Brugge in. Op 8 en 9 april zwermen duizenden OKRA-leden uit over de binnenstad en genieten ze van een fantastisch feest met optredens, gezellig samenzijn en lekker eten. We lichten een tip van de sluier van dit fantastisch evenement ‘OKRA op stad’.

38

De Chinese Schindler Een boeiende en meeslepende film. John Rabe, zo luidt de titel, wordt vergeleken met Schindler’s list. Beide films handelen inderdaad over hetzelfde thema. Tijdens de Tweede Wereldoorlog redt een Duitser een aantal mensen van een gewisse dood. Maar daar stopt de vergelijking.

februari 2010 OKRA-magazine

Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37, [email protected].

OKRA februari 2010

34

inhoud

46

39

6 GEZONDHEID

Sterke botten, weinig breuken

8 STANDPUNT

Meer inzet graag

42 BOEKEN

Cambodja, Rusland of Zweden?

44 GEDICHT

Zonder mij

9 PRIKKERTJES

45 UITJES

10 OKRA-ZINGEVING

46 UIT

Rust en ontmoeting

12 INFO

‘Armoede is van iedereen’

14 DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS

Het is niet altijd wat het lijkt

16 VRAAG EN AANBOD 18 OKRA LEEFT

10

Vredig Münster

49 37 WINNAARS! 50 SPEEL EN WIN 52 DE DINGEN

Dopjes in de oren

53 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD!

Bracht jouw affiche geluk?

20 ANDERS OUD

Door iemand anders te spelen, jezelf zijn

22 MUZIEK

‘Muziek maakt gelukkig’

25 OVER WAT TELT

Luisteren naar literatuur

In je volgende OKRA-magazine Samen werken aan een goed bestaan, ook in het Zuiden.

29 ‘OKRA OP STAD’

Zet Brugge op stelten!

33 OKRA-SPORT

‘Ga wandelen!’

34 MENU

Helderwitte knol, groene veertjes

38 FILM

De Chinese Schindler

39 GROEN

De lente van de moestuin

5

GEZONDHEID

Sterke botten, weinig breuken

Botontkalking is een veel voorkomende aandoening waarbij botten hun stevigheid verliezen. Uiteindelijk kan het skelet zo broos worden dat zelfs bij een kleine stoot of schok een breuk kan ontstaan. Het beendergestel wordt voortdurend opgebouwd en afgebroken. Bij kinderen gaat dat heel snel. Tot de leeftijd van twintig jaar groeien de beenderen. Nadien gebruiken ze calcium opgenomen uit het

Na de menopauze krijgen vele vrouwen last van osteoporose. Maar ook mannen kunnen te kampen hebben met botontkalking. Nochtans kan deze ziekte meestal voorkomen worden.

voedsel om vaster en steviger te worden. Rond de leeftijd van 35 bereiken de botten hun maximale massa. Daarna stoten ze meer calcium af dan ze opnemen. Zo worden ze broos.

Pijnloos en onopgemerkt Vaak wordt er een onderscheid gemaakt tussen ouderdomsosteoporose en osteoporose als ziekte. Ouderdomsosteoporose is een normaal verouderingsproces bij mannen en vrouwen. Vrouwen lopen echter een groter risico. Zij hebben van nature gemiddeld minder botmassa dan mannen. Na de menopauze vermindert bovendien de aanmaak van oestrogeen. Dit hormoon remt de botafbraak. Hoe ouder je wordt, hoe meer het botverlies toeneemt. Vaak verloopt de botontkalking ongemerkt en pijnloos. Pas wanneer er breuken optreden, wordt de ziekte ontdekt. Soms zijn er wel symptomen die kunnen wijzen op botontkalking. Zware rugpijn bij onschuldige bewegingen bijvoorbeeld. Of veranderingen in de houding. Wanneer de rug krommer en de buik vooruit komt bijvoorbeeld. Word je kleiner omdat je ruggenwervels inzakken omdat ze binnenin hol worden of krijg je een breuk aan pols, arm of heup zonder zware val of schok, kan dit ook wijzen op osteoporose. Enkel via een meting van de dichtheid van je beenderen, kan de arts botontkalking met zekerheid vaststellen.

Risico’s Een aantal factoren leiden tot een verhoogd risico op osteoporose. Een tengere lichaamsbouw, erfelijke aanleg, weinig of geen lichaamsbeweging, een aantal geneesmiddelen zoals cortisonen en een te grote inname van cafeïne, alcohol en zout en ziekten als verhoogde schildklier- of bijnierwerking, chronische leveren darmziekten en niet goed geregelde suikerziekte kunnen osteoporose versnellen. Ook gebrek aan vitamine D door onvoldoende contact met de buitenlucht en te beperkte inname van calcium hebben een nefaste invloed op het beendergestel.

6 OKRA februari 2010

Voorkomen

Hoe groot is jouw risico op osteoporose?

Je hebt heel wat factoren zelf in de hand om

Duid aan wat voor jou van toepassing is en tel de cijfers achter de

osteoporose te voorkomen. Neem elke dag vol-

stellingen die jij hebt aangeduid op.

doende calcium in. Zuivelproducten zijn de best opneembare bronnen van calcium. Daarom

❍ Ik ben tussen de vijftig en zeventig jaar oud.

1

is het belangrijk als kind en als volwassene melk

❍ Ik drink meer dan vijf kopjes koffie per dag.

1

❍ Ik rook minstens één pakje sigaretten per dag.

1

❍ Ik drink meer dan drie glazen alcoholhoudende drank per dag.

1

❍ Ik neem weinig of geen lichaamsbeweging.

1

te drinken. Gebruik vier zuivelproducten per dag. Halfvolle melk en afgeleide producten bevatten evenveel calcium als volle melk. Andere bronnen van calcium zijn groene groenten zoals broccoli, kolen, spinazie, vis in blik, schaaldieren

❍

Ik eet minder dan twee melkproducten per dag en eet niet elke dag kaas.

1

❍

Ik heb na mijn vijftigste een pols- of andere botbreuk opgelopen als gevolg van een lichte val of stoot.

1

en gedroogde vruchten. Cafeïnehoudende producten, zout en vlees verminderen echter de opname van calcium. Ook voldoende lichaamsbeweging is noodza-

❍ Ik weeg tussen de 55 en 60 kg.

1

kelijk om het risico op botontkalking te beper-

❍ Ik ben een vrouw.

2

ken. Beweging bevordert immers de hechting

❍ Ik ben van het blanke of Aziatische ras.

2

van calcium op de beenderen en versterkt de

❍ Ik kom weinig buiten of in de zon.

2

beenderstructuur en de spieren. Wandelen is

❍ In mijn familie komen botbreuken na de leeftijd van 45 jaar voor.

2

ideaal, zwemmen en fietsen hebben minder

❍ Sommige van mijn familieleden zijn duidelijk kleiner geworden. 2

effect omdat ze het skelet niet belasten. Vitamine D is cruciaal bij het voorkomen van osteoporose. Ze is nodig om calcium uit de voeding op te nemen. Daglicht is de voornaamste leverancier van vitamine D. Daarom loop je het best elke dag een eindje in de buitenlucht met

❍ Ik ben meer dan 3 cm kleiner geworden.

2

❍ Ik weeg minder dan 55 kg.

3

❍ Ik ben ouder dan zeventig jaar.

3

Ik heb een van de volgende ziekten: verhoogde schildklier❍ werking, slecht geregelde suikerziekte, leverziekte.

3

Ik heb gedurende lange tijd (langer dan 6 maanden) corticosteroïden genomen.

onbedekte handen en gezicht.

❍

Behandeling

Mijn menstruatie is vóór mijn 45ste opgehouden of sterk ver❍ minderd en ik heb geen vrouwelijke hormonen (oestrogenen) gebruikt.

Ernstig beschadigde botten kunnen nooit meer helemaal herstellen. Maar je kan het proces van

3

3

botontkalking wel afremmen. Als een calciumrijke voeding en de opname van vitamine D niet volstaat, kan de arts calcium- en vitamine D-supplementen voorschrijven. Start echter nooit op eigen houtje met deze supplementen. Dat kan gevaarlijk zijn. Bij een verhoogd risico op breuken, kan je arts ook geneesmiddelen voorschrijven. Leid je aan osteoporose, neem je het best zo veel mogelijk maatregelen om vallen te voorkomen. Verwijder losliggende snoe-

Hoe hoger je score, hoe groter de kans dat je osteoporose krijgt. Als je score lager is dan twaalf, hoef je je geen zorgen te maken. Heb je een score van twaalf of meer, loop je een hogere kans op osteoporose. Spreek erover met je huisarts. Bron: www.nice-info.be.

ren en tapijten, zorg voor een goede verlichting en laat ook ’s nachts een lichtje branden. Blijf even op de rand van het bed zitten voor je opstaat als je soms duizelt. Hulpmiddelen zoals een looprekje kunnen er ook voor zorgen dat je steviger staat.

7

STANDPUNT

Begin januari fronste ik serieus mijn wenkbrauwen toen ik op tv zag hoe minister van Pensioenen Daerden de senaat toesprak over zijn pensioenbeleid. Het standpunt van OKRA over dit onderwerp is glashelder.

Meer inzet graag OKRA leidt uit deze tussenkomst af dat van de

dringend naar omhoog. Waarom? Deze pensioe-

regering vóór het einde van 2010 geen ernstige

nen liepen tussen 1992 en 2002 een achterstand

antwoorden op de vele pensioenvragen verwacht

op van tien procent in vergelijking met de normale

mogen worden.

stijging van de lonen van werknemers. Deze is

Wettelijk pensioen

ondanks meerdere kleinere verhogingen nog niet ingehaald.

Wat is voor OKRA in de eerste plaats belangrijk? Een

Ook de minima moeten verder naar omhoog. Wat

versterking van de wettelijke pensioenpijler moet

de Inkomensgarantie voor Ouderen of IGO betreft

het uitgangspunt vormen. Zowel naar omvang, als

moeten de bedragen alleszins tot boven de armoe-

naar financiering ervan. De garanties die de wette-

degrens opgetrokken worden.

lijke pijler in haar huidige vorm biedt, moeten ook in de toekomst gewaarborgd blijven. OKRA blijft

Aanvullend

voorstander van een jaarlijkse structurele,

Het wettelijk pensioen moet verder aangevuld en

automatische en procentuele aanpassing van

verstevigd worden. Dit betekent concreet dat in

de pensioenen aan de loonevolutie.

alle sectoren zo vlug mogelijk een aanvullend pen-

De wettelijke pensioenen in ons land zijn te laag

sioen moet voorzien worden.

of niet aan de welvaart aangepast. Vijfenzestigplussers lopen een groter risico op

Pensioenconferentie

armoede dan de actieve bevolking.

De nationale pensioenconferentie, een initiatief

De laagste

van voormalig minister Arena, zou een uitstekende kans kunnen bieden om een ernstige aanpak van

Vooral en in de eerste plaats moeten de laagste

de pensioenen te garanderen. Helaas vonden de

pensioenen voorrang genieten.

ministers Arena en Daerden het niet nodig om

De oudste pensioenen van vóór 1994 moeten

de ouderenorganisaties bij deze conferentie te betrekken.

Van de regering en in de eerste plaats van minister Daerden, verwacht OKRA meer inzet en in elk geval meer ernst.

Hun inbreng zou nochtans garant staan voor een degelijk en grondig debat. Het is net dat wat de pensioenen van vandaag en morgen nodig hebben. Van de regering en in de eerste plaats van minister Daerden, verwacht OKRA meer inzet en in elk geval meer ernst. Jan Vandecasteele Algemeen secretaris


PRIKKERTJES

Prikkertjes 1

Vrijwilligers gezocht Ben je op zoek naar een manier om je zinvol

2

ICE in je gsm Stel, je hebt een ongeluk. Artsen of verple-

in te zetten? Kan je je inleven in de moeilijkheden

gend personeel vangen je op maar je kan hen niet

die anderen doormaken? Sta je open voor andere

duidelijk maken wie ze moeten verwittigen. Dat

levensopvattingen? Kan je je enkele uurtjes per

probleem kan verholpen worden. Sla in je gsm het

week vrijmaken? Dan ben je de geknipte vrijwilli-

nummer op van de persoon die gecontacteerd

ger voor Tele-Onthaal. Tele-Onthaal stelt haar

moet worden in geval van nood onder de naam

telefoonlijn 24 op 24 uur open voor mensen die

ICE. ICE staat voor in case of emergency. Politie,

anoniem willen praten over hun zorgen en proble-

artsen, ambulanciers en verplegend perso-

men. Van alcohol over relaties tot zelfdoding. Tele-

neel vinden dan makkelijk terug wie ze

onthaal is dringend op zoek naar vrijwilligers. Stel

moeten bellen. Wil je dat verschillende

je snel kandidaat, uiteraard krijg je

mensen gecontacteerd worden, maak

een gedegen opleiding.

dan gebruik van ICE1, ICE2 en ICE3. Een

Info: www.tele-onthaal, bel 106

kleine inspanning, die op moeilijke

of mail [email protected].

momenten een groot verschil kan maken.

2 ALL WAYS CRUISE EN VAKANTIESALON zondag 31|01|2010 van 10u tot 18u

exclusieve cruises

GRATIS INKOM – CRUISE TE WINNEN Elewijt Center, Tervuursesteenweg 564, Elewijt (op 25km van Brussel)° Gratis Parking – gratis pendelbus vanuit Brussel-Centraal en terug. Reservatie verplicht voor 25/01/2010.

UNIEKE CRUISES IN EIGEN BEHEER

T RO ONZE

EVEN

2

outes ng e reisr js verhoudi d n e r e i r n i t p c / o t s t ✔ Fa ste kwalitei van België ✔ Be kketprijzen ys ✔ Pa lgië All Wa Be landstalige der lige ✔ Ne geleiding derlandsta et be elijke Ne g naar h ats talin ✔ Pla sen (of ver gid lands) en, uises : Neder ommige cr voordracht , s e e r o in r lig ✔ Vo derlandsta en bij het d e p . N en, . . begre wijn in oekkorting oord ! b b vroeg sfeer aan e k e i n ✔ U

ZEECRUISES NAAR HET NOORDEN MET VERTREK UIT ZEEBRUGGE of IJMUIDEN ! Aan boord van Funchal °°° vanaf (13 dagen)

De mooiste Noorse fjorden

2

€ 1235 p.p.

2 juli

De Baltische Zee met 2 dagen Sint-Petersburg

24 juli

DE DONAU Luxueuse 5 sterren cruises (8 dagen)

Van Passau naar Boedapest

vanaf

€ 1260 p.p.

30 mei (9 dagen)

Van Boedapest naar Passau • 7 juni (8 dagen) Praag en de Donau • 26 augustus (11 dagen)

Vraag ook onze andere ‘EXCLUSIEVE ALL WAYS CRUISES’ : riviercruises op de RIJN of in NEDERLAND. Voor inlichtingen en reservatie : www.all-ways.be, [email protected] of telefonisch : Brussel: 02|344 90 88, Deurne: 03|281 00 99, Gent: 09|233 30 37, Moeskroen: 056|56 16 66 of Luik: 04|229 31 32. 9 lic. 1774

www.all-ways.be

OKRA-ZINGEVING

Annelien Boone: “In Taizé worden gebeden altijd gezongen.”

Rust en ontmoeting Elk jaar trekken tienduizenden jongeren naar het Franse plaatsje Taizé. Om te bidden nota bene. Wat hen daartoe brengt, legt Annelien Boone uit. Zij werkt bij IJD, Jongerenpastoraal Vlaanderen.

opnieuw

gebeden

en

in

de

namiddag moet je de handen uit de mouwen steken. Je brengt het sanitair in orde, maakt de kerk klaar voor de avond of bereidt het eten. Maar je kan

“Je moet niet echt gelovig of

een congregatie tot stand bren-

ook deelnemen aan workshops.

super katholiek zijn om naar

gen waar jongeren uit de hele

Dat is niet verplicht. Je kan kie-

Taizé te gaan”, steekt Annelien

wereld elkaar kunnen ontmoe-

zen uit heel uiteenlopende din-

van wal. “Iedereen is er welkom,

ten en ervaren dat je weinig

gen: een icoon bestuderen bij-

arm of rijk, geschoold of niet,

nodig hebt om gelukkig te zijn.”

voorbeeld of Afrikaans dansen.

Europeaan of Aziaat. Wie wil kan er een plekje vinden om even

kan je napraten in de OYAK. Dat

stil te vallen. Taizé is een kloos-

“Die eenvoud voel je daar ook

is een plaats waar wordt gezon-

tergemeenschap

vandaag

echt”, zegt Annelien. “Het eten

gen en gedanst en vooral heel

enkele honderden broeders telt.

is er bescheiden en elke dag ziet

veel verbroederd.”

Broeder

er net hetzelfde uit. Als bezoe-

De gebeden in Taizé zijn trou-

Roger

die

stichtte

de

gemeenschap in 1940. Hij wilde

Je hoeft niet met velen te zijn om het gezellig en goed te maken. 10 OKRA februari 2010

Na het avondmaal en het gebed

Zingend bidden

ker start je dag met een kort

wens

gebed. Na het ontbijt ga je aan

Annelien: “Gebeden worden er

de slag of neem je deel aan een

altijd gezongen. Het zijn een of

groepsgesprek. In kleine groep-

twee zinnen die steeds herhaald

jes met mensen uit de hele

worden. Daar zit een filosofie

wereld bespreek je een tekst uit

achter. Dit herhaald zingen zorgt

de Bijbel. ’s Middags wordt er

er immers voor dat de betekenis

een

tikkeltje

speciaal.

Met wortels in de Tweede Wereldoorlog De geschiedenis van de gemeenschap van

broeders. In 1944 konden zij naar Taizé terug-

Taizé start in 1940. De Zwitser Roger Schutz

keren. Na de oorlog ontvingen de broeders ook

trok naar Frankrijk en vestigde zich in Taizé, in

Duitse krijgsgevangenen uit een kamp in de

de omgeving van Cluny. Het dorpje lag tijdens

buurt. Langzaam sloten enkele jonge mannen

de Tweede Wereldoorlog dicht tegen de demar-

zich aan bij de eerste broeders. Op paaszondag

catielijn die Frankrijk in tweeën verdeelde.

1949 verbonden zeven van hen zich voor het

Schutz slaagde erin een huis te kopen en ving

leven aan elkaar in celibaat, gemeenschapsle-

er vluchtelingen op, waaronder joden. Vrienden

ven en een grote eenvoud. De oecumenische

in Lyon gaven zijn adres door aan mensen die

gemeenschap van Taizé was geboren.

een schuilplaats zochten. Uit respect voor de

Vanaf het begin trokken veel theologen

mensen die bij hem logeerden, bad Schutz, die

naar Taizé om kennis te maken met deze

later bekend werd als broeder Roger, alleen. Hij

gemeenschap. Ook steeds meer

wilde joden en niet-gelovigen niet in verlegen-

jongeren vonden de weg naar

heid brengen.

Taizé. Vandaag logeren er tij-

In 1942 werd duidelijk dat broeder Roger en de

dens de zomermaanden tot

mensen die hij opving gevaar liepen. Hij vlucht-

vijfduizend jongeren per

te tot het eind van de oorlog naar Genève. Daar

week. De aantrekkingskracht

begon het gemeenschapsleven met de eerste

blijft groot.

van de zinnen langzaam hele-

je er heel ongedwongen mensen

den er jongerendagen georgani-

maal doordringt. Het wordt een

kan ontmoeten. Je ervaart snel

seerd, telkens op een andere

automatisme maar je beseft

dat iedereen uiteindelijk gelijk is

plaats. Eind 2008 was Brussel

heel goed wat je zingt. Dat

en met dezelfde dingen bezig.

aan de beurt, in 2009 trokken

maakt de gebeden ook toegan-

En ook de gezellige sfeer is een

we naar Poznan in Polen.

kelijk, zeker in een internatio-

belangrijke reden voor mij om

Bovendien kan je op verschil-

naal kader.”

nog eens terug te gaan. Daar

lende plaatsen in Vlaanderen

hebben de broeders trouwens

regelmatig een eucharistievie-

een groot aandeel in. Ze stellen

ring in de geest van Taizé bele-

“Zelf ben ik nu drie keer in Taizé

zich heel toegankelijk op en zit-

ven. Daaraan nemen trouwens

geweest. De eerste keer ging ik

ten in de kerk bijvoorbeeld ook

niet enkel jongeren deel, ook

met een groepje, de tweede

tussen de bezoekers.”

ouderen zijn goed vertegen-

Tussen de bezoekers

keer organiseerde ik het verblijf

woordigd in deze vieringen.

voor een groep en de derde keer

Internationaal

vertrokken we met een paar

De beweging van Taizé blijft niet

volk, je hoeft niet met velen te

maar hebben we elkaar ter

beperkt tot het Franse klooster

zijn om het gezellig en goed te

plaatse amper nog gezien. Dat is

alleen. “Nee, Taizé is echt een

maken.”

ook geen probleem. Nu zou ik

internationale beweging”, ver-

zelfs het liefst alleen gaan. Je

klaart Annelien. “Intussen zijn er

Tekst Nele Joostens

ontmoet er heel makkelijk men-

ook broedergemeenschappen

Foto Emy Elleboog

sen, je kan zonder problemen

van Taizé in een aantal landen in

aansluiten bij een groepje maar

het

er kijkt ook niemand vreemd op

Bangladesh. En de hele wereld

viering in je buurt?

als je even alleen zit.”

komt naar het Franse Taizé.

Kijk op www.ijd.be

“Voor mij is Taizé uniek omdat je

Maar Taizé komt ook naar de

of bel 09 235 78 54.

je er onmiddellijk thuis voelt en

wereld. Een keer per jaar wor-

Zuiden

waaronder

Jong of oud, weinig volk of veel

Interesse in een Taizé-

11

INFO

“Een Roemeense gepensioneerde moet met een veel lager inkomen leven dan een doorsnee Vlaamse gepensioneerde. Maar ook in ons land neemt het risico op armoede toe met de leeftijd. Niet voor niets is 2010 het Europese jaar tegen armoede.” Aan het woord is Willy Peirens, dé OKRA-specialist als het over het inkomen van gepensioneerden gaat.

“Europa en de Europese Unie hebben niet zo’n goede naam bij de man en vrouw in de straat. Alsof Europa alleen bekommerd is om de economische crisis en begrotingstekorten. Het Europese jaar tegen de armoede is dan ook positief. Het kan dat eenzijdige beeld bijsturen. De Unie is trouwens al langer bezig met armoedebestrijding. Alleen zegt ze dat niet altijd. De grote kentering zagen we op de top van Lissabon in 2000. Toen beloofden de regeringsleiders plechtig om tegen 2010, dit jaar dus, iets aan de armoede te doen. Ze zouden hun aanpak in kaart brengen en verbeteren. De gezamenlijk afgesproken strategie kreeg de mooie naam ‘open

coördinatiemethode’.

Wat

betekent dat? Bedoeling is dat de verschillende lidstaten tweejaarlijkse rapporten maken over hun sociaal

‘Armoede is van iedereen’

beleid. En dat door vergelijking van die rapporten stappen gezet worden. Vanuit het principe dat kennismaken met betere voorzieningen en systemen uitdaagt om problemen aan te pakken. Let wel: het is geen bindende methode.”

Ook ouderen “Uit cijfers blijkt dat ouderen veel vaker

en

harder

door

armoede

getroffen worden dan andere bevolkingsgroepen. In heel Europa.


Willy Peirens: “De strijd tegen armoede moet gevoerd worden vanuit alle middenveldorganisaties, vanuit alle beleidsniveaus.”

Volgens Europees onderzoek uit 2007 wordt voor de groep gepensioneerden het armoederisico geraamd op 23 procent, terwijl dat voor de totale bevolking 15 procent is. Dit armoederisico betekent dat alleenstaanden het moeten stellen met een inkomen lager dan 878 euro per maand; voor personen in koppelverband werd de grens bepaald op 1 317 euro per maand. Waar België vroeger een voorbeeld was in Europees perspectief, blijkt nu dat we heel wat slechter scoren dan onze buurlanden.

niet alleen, we doen ook. Door op te komen voor welvaartsvaste pensioenen bijvoorbeeld. En verder geven wij in honderden lokale trefpunten onze leden alle kansen om zich te ontplooien, om hun kennis en kunde in te zetten.

Ouderen

ontmoeten

elkaar, vriendschap groeit en bloeit, eenzaamheid en sociaal isolement krijgen er geen kans. En dat alles maakt mensen rijk,

tegen

lijkheden niet krijgt, voelt zich

voegt leven toe aan de jaren. We

armoede wordt in de eerste

arm omdat hij niet meetelt. En

eisen dan ook dat de overheid

Maar

tijdens

dit

Jaar

kinderarmoede

deze vorm van armoede is even

onze waardevolle opdracht ern-

ingezoomd. Begrijpelijk natuur-

nadelig voor het welbevinden als

stig neemt en ondersteunt. We

lijk.

materiële armoede.”

laten de stem van de ouderen

plaats

op

de

Kinderarmoede

is

onge-

hoord. Toch vindt OKRA dat ook de armoede bij ouderen bijzon-

Serieuze afspraken

dere aandacht moet krijgen. Dat

“Dit jaar is België ook voorzitter

kan pas als de ouderenorganisa-

van de Raad van de Europese

ties bij de uitwerking van dat

Unie. Een kans om te laten zien

jaar betrokken worden. Inspraak

dat we het inderdaad menen met

dus!

haar

dat sociaal Europa. Tot voor kort

memorandum n.a.v. de verkie-

waren we wijd en zijd bekend als

zingen van 7 juni vorig jaar dat

een land met een sociale zeker-

de ouderenorganisaties moeten

heid van topkwaliteit. Maar op

wegen op beleid en beleidsvoer-

dat vlak gaan we de laatste jaren

ders.

meer

eerder achteruit. OKRA verwacht

Vlaamse

in elk geval dat ons land zijn

Ouderenraad. En verder is OKRA

voortrekkersrol met verve speelt

ook lid van AGE, een Europees

en dat er serieuze afspraken

platform van ouderenorganisa-

gemaakt worden. De strijd tegen

ties. Via deze wegen laten we

armoede moet gevoerd worden

onze stem en die van onze tien-

vanuit alle middenveldorganisa-

duizenden leden horen.”

ties, vanuit alle beleidsniveaus.”

OKRA

Dit

gebeuren

schreef

moet via

in

onder de

Dubbel

horen. In de lokale ouderenadviesraden, in de provincies, op Vlaams niveau en via AGE op Europees niveau. De laatste tijd is het modieus om allerlei ballonnen op te laten, over de betaalbaarheid van de pensioenen, de pensioenleeftijd en zo meer. OKRA ziet niet veel in deze luchtige ballonnen. We dringen aan op een ernstige aanpak waaraan wij ook onze bijdrage leveren. Zonder pretentieus te willen klinken, zeggen wij luid en helder dat we over knowhow beschikken die we ten dienste stellen van de huidige

en

de

toekomstige

gepensioneerden.”

De Raad van de Europese Unie

“Tot slot nog dit: om inderdaad

“Armoede is dubbel. Enerzijds

is een instelling van de EU.

een goed resultaat te garande-

blijkt het risico op armoede gro-

Samen

ren, moet dit Jaar gedragen wor-

ter naarmate mensen ouder wor-

met

het

Europees

Parlement heeft de Raad wet-

den door alle spelers. Armoede is

den. Je weet wel: toenemende

gevende macht en stelt ze de

van iedereen. Elke generatie,

kosten, vaak lage pensioenen.

begroting

verder

elke bevolkingsgroep loopt het

Maar ouderen moeten anderzijds

bepaalt en coördineert ze het

risico op armoede. Maar ook: om

op.

En

ook volop kansen krijgen om hun

beleid.

voorzitterschap

armoede aan te kunnen pakken,

rol te spelen. Ze zetten hun ken-

van de Raad wisselt om de zes

moet ieder zijn verantwoordelijk-

nis en ervaring ook in voor de

maanden. Op 1 juli 2010 is het

heid kunnen en mogen opnemen.

samenleving, voor alle genera-

de beurt aan België.

De politiek én de organisaties

Het

ties. Ouderen zijn niet alleen een probleem, ze lossen ook veel

van het middenveld zoals OKRA.”

Waardig

problemen op. Als je hen daartoe

“OKRA zelf is ook bezig met

Tekst Lieve Demeester

de kans geeft. Wie deze moge-

armoedebestrijding. Wij zeggen

Foto Jürgen Doom

13

DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS

Het is niet altijd wat het lijkt Wanneer wij aan Afrika denken, gaat onze

duizenden landmijnen. De schattingen lopen uiteen

aandacht vanzelf naar Congo. De tragische

van vijfhonderdduizend tot enkele miljoenen. Boeren die dachten na al die oorlogsjaren eindelijk

toestand in dat gebied bepaalt ons beeld van

weer aan de slag te gaan, konden onmogelijk terug

het continent. Neem daarbij nog een paar door

naar hun akkers. Zich van de wegen af wagen, was

oorlog verscheurde, door wanbeheer

levensgevaarlijk. Ontelbare Mozambikanen onder

wegkwijnende of door droogte en honger gekwelde landen en je begrijpt dat Afrika vaak wordt afgedaan als een hopeloos werelddeel. En toch, als je de moeite doet om het klassieke beeld te doorprikken, ontdek je dat niet alles er kommer en kwel is.

wie heel veel kinderen raakten één of meer ledematen kwijt toen ze op een mijn stapten.

Heropbouw Het land moest van de grond af heropgebouwd, de economie weer helemaal op gang getrokken. Eenvoudig is dat niet. Mozambique is een van de armste landen ter wereld. En de landbouw heeft jarenlang haast stilgelegen. Ze weten er heus wel

Neem nu Mozambique, die langgerekte strook in

wat honger betekent. Daar wordt nu met man en

het zuidoosten van Afrika. Nochtans ook een land

macht aan gewerkt. Voedselvoorziening, herstel

met een dramatische recente geschiedenis: eerst

van de huizen, van de infrastructuur maar ook

dertien jaar bevrijdingsoorlog tegen de Portugese

geduldige ontmijning van het hele land. Het noor-

kolonisator, daarna nog eens bijna twintig jaar bur-

den is nu al mijnenvrij verklaard. In het zuiden

geroorlog. Het bewind dat bij de onafhankelijkheid

liggen nog explosieven verspreid over 386 plaatsen

in 1975 aan de macht kwam, werd er bestookt door

op een oppervlakte van zo’n elf miljoen vierkante

een zogenaamde verzetsbeweging. Een zootje

meter. Weliswaar zou de heropbouw onmogelijk

ongeregeld dat met de steun van het toenmalige

zijn zonder de hulp van de vele buitenlandse ont-

Zuid-Afrikaanse regime overal terreur zaaide. Het

wikkelingsorganisaties die op het terrein werken.

was de bedoeling de prille linkse regering gegroeid

Maar er zit een beleid achter, dat merk je als je er

uit de bevrijdingsstrijd te destabiliseren. Dat dit

rondreist. Zelfs al ontsnappen ze ook hier niet aan

niet is gelukt, hebben de Mozambikanen te danken

corruptie en al is de weg nog erg lang. Volgens de

aan de afschaffing van de apartheid in het grote

Verenigde Naties leeft meer dan de helft van de

buurland. Het nieuwe bewind daar was het jonge

bevolking onder de armoedegrens. Maar je ziet dat

Mozambique gunstig gezind. Maar hun regering

het iets uithaalt. Het land gaat er op vooruit. Er is

mocht dan al overeind gebleven zijn, het land lag er

geen vergelijking mogelijk met een land als Congo

na de oorlog als één grote puinhoop bij. Geen steen

waar de mensen overleven - je vraagt je soms af

stond nog op de andere. Alleen de weinige steden

hoe - ondanks de grenzeloze chaos. Congo raakt er

- gelukkig ook de mooie hoofdstad Maputo - bleven

maar niet bovenop en daar verandert die ongelofe-

gespaard. Bovendien lag het gebied bezaaid met

lijke veerkracht van de gewone Congolees weinig aan. Hét grote verschil is: in Mozambique is er een staat, hoe moeizaam hij ook functioneert. Dat kan van Congo niet worden gezegd.

Er wordt met man en macht gewerkt in Mozambique: voedselvoorziening, infrastructuur, herstel van huizen en de geduldige ontmijning van het hele land. 14 OKRA februari 2010

Mozambique staat niet alleen. Zo zijn er nog landen in Afrika, waar koste wat het kost aan de ontwikkeling van het land wordt gewerkt, waar een echt beleid wordt gevoerd. En dan hebben we het niet alleen over het veel meer ontwikkelde Zuid-Afrika. Sinds de apartheid verdween, heeft de zwarte bevol-

king er nog een enorme achterstand in te halen. Ook

op beterschap. Maar door de wereldwijde economi-

een doodarm land als Burkina Faso in West-Afrika

sche crisis dreigt de kortstondige vooruitgang weer

werkt hard - hoewel met wisselend succes - in de

verloren te gaan. De uitvoercijfers gaan drastisch

hoop ooit op eigen benen te kunnen staan.

achteruit. En aangezien de meeste Afrikaanse landen afhankelijk zijn van één exportproduct zijn ze

Crisis

extra kwetsbaar. De gevolgen laten zich nu al voe-

Dat laatste is voor de meeste van deze landen nog

len. Hun afhankelijkheid wordt er nog groter door.

niet voor morgen. De afgelopen jaren leek er zicht

En bovendien krimpen de middelen die uit het buitenland komen net in: sommige rijke landen overwegen om hun ontwikkelingssamenwerking op een lager pitje te zetten en de onmisbare giften van uitgeweken familieleden drogen op.

Geneesmiddelen Toch zijn er nog genoeg dynamische en moedige mensen in Afrika die net als in een aantal andere landen uit het Zuiden de handen uit de mouwen steken. En die inspanning hoeft niet altijd van bovenaf te komen. Een voorbeeld: we zien dat steeds meer kleine bedrijven uit Azië, LatijnsAmerika en Afrika geneesmiddelen ontwikkelen tegen tropische ziekten. Zo hebben een tachtigtal bedrijven in Brazilië, China, India en Zuid-Afrika de voorbije jaren 123 vaccins en vaak nieuwe geneesmiddelen ontwikkeld tegen malaria, aids, tuberculose en een hele reeks ‘verwaarloosde’ tropische ziekten. Verwaarloosd door de farmaceutische multinationals die lange tijd meer brood zagen in de behandeling van beschavingsziekten uit de rijke industrielanden omdat daar meer geld mee te verdienen valt.

Lichtjes Er zijn nog altijd te weinig soortgelijke voorbeelden. Vele landen in het Zuiden zijn te zeer afhankelijk van hun grondstoffen en dus van de schommelingen op de wereldmarkt. Maar intussen zijn er steeds meer inspanningen om de Zuid-Zuidhandel uit te bouwen. Zo is er een handelsakkoord in de maak tussen enkele landen uit Azië, LatijnsAmerika en Afrika. Afrika is daarin weliswaar het zwakkere broertje. Maar er zijn genoeg lichtjes in het duister om ons te behoeden voor een onterecht

Mozambique en haar onverzettelijke optimisme…

Afro-pessimisme. Tekst Liesbet Walckiers

15

VRAAG EN AANBOD

Vraag en aanbod Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedingen nemen we niet op. Je zoekertje komt ook op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar [email protected]. Vermeld het liefst je telefoonnummer. Dank in naam van de lezers aan wie reageert. ■ De tijd toen de kindjes nog gekocht werden Voor het boek dat ik aan het schrijven ben, zoek ik info over ‘kinderen krijgen’ in vroegere jaren. Voornamelijk over geboortes tot 1968. Alle leuke en minder leuke anekdotes zijn welkom. Al het materiaal wordt terugbezorgd. Julien van Remoortere, Pontonstraat 12, 8400 Oostende, 059 70 71 81, [email protected]

■ Oude toestellen Wie heeft er interesse in oude typemachines van het merk Remington en Reinmetall en een rekenmachine? Ik schat de toestellen min of meer dertig jaar oud. Willem Defoort, Hallestraat 1, 8530 Stasegem, 056 21 12 66

■ Zandstralen en slijpen Om een bestaande tekening te kopiëren, zoeken wij een persoon of firma die kan zandstralen en slijpen op vensterglas van 2 mm dik. We kunnen een model op ware ■ Canada grootte leveren. J. Cooymans, Gasthuisstraat 2 b6, In 1946 week mijn familie uit naar 2400 Mol, 0496 81 17 03, Ontario-Windsor. Ondertussen heb 0486 43 75 93 ik ze al tweemaal bezocht. Nu zoek ik iemand die me wil vergezellen. Omdat ik geen Engels spreek en ■ Aquariumwereld mijn familie het Nederlands ver- Ik zoek de jaargangen 14 (1961) en leerd is, graag iemand die de 15 (1962) van het maandblad Aquariumwereld, uitgegeven door Engelse taal machtig is. de Belgische Bond van Aquarium- Marguerite Debo, en Terrariumhouders (BBAT). Wakkensesteenweg 30, Luc Blommaert, Kamerstraat 10, 9800 Deinze, 09 386 75 88 9255 Buggenhout, 052 33 40 55, [email protected] ■ Heiligenprentjes Ik zoek oude heiligen-, devotie- en communieprentjes. Ook pausen, ■ Partituren kloosterlingen en de vroegere bond OKRA-trefpunt Beersel zoekt partituren van volgende liedjes: Adieu van het Heilig Hart zijn welkom. Monsieur Le Professeur van Hugues Vital Boogaerts, Postweg 12, Aufray en De Jan kwam thuis, de 3150 Tildonk Jan kwam zat naar huis. Marie-Claire Desmae, ■ Liedjestekst [email protected] Wie kan me de tekst van Het credo van de landman bezorgen? ■ Brouwerijen Agnes Serlippens, Ik verzamel alles van vroegere Lindestraat 23, 3636 Zwalm, brouwerijen uit Merelbeke zoals 055 49 84 05

bierglazen en emailpanelen van Wauters/Ancre, Hull, Van den Hende. Ook bierglazen van andere verdwenen Oost-Vlaamse brouwerijen zijn welkom. Eric Boerjan, [email protected] ■ Eendracht Aalst Ik zoek oude toegangskaarten, abonnementen en seats van voetbalclub Eendracht Aalst. Jozef Van Den Borre, Blektestraat 94, 9308 Hofstade-Aalst, 053 70 32 06, [email protected] ■ Veldslagen Kan iemand mij inlichten over de veldslag(en) te Wippelgem en/of om de brug van Langerbrugge rond november 1918? Jos Lenoir-De Coster, Zwarte Zusterslaan 30, 9990 Maldegem, 050 71 11 88, [email protected] ■ Kaarten in aanbieding Ik bezit vele oude paas-, kerst- en verjaardagskaarten, wie is geïnteresseerd? Graag zelf afhalen. C. De Wolf, Wiezeplein 9, 9280 Wieze, 053 77 70 98 ■ Typemachine Ik zoek een goed werkende typemachine, niet-elektrisch. Liefst provincie Antwerpen. Ivan Delbaen, Ganzenbollaan 58, 2550 Kontich, 03 457 18 55

Heel veel lezers sturen ons zoekertjes voor deze rubriek. Je vraag wordt zo snel mogelijk gepubliceerd maar je houdt er het best rekening mee dat je zoekertje pas een jaar nadat je het verstuurde, verschijnt op deze bladzijden. Uiteraard plaatsen we het onmiddellijk op www.okra.be.


■ Rommelmarkt Wie is geïnteresseerd in spulletjes die je kan verkopen of ruilen op rommelmarkten? Denise Van Assche, Tulpenlaan 11, 8790 Waregem, 056 60 38 58 ■ Onbekende schilderijen Ik bezit twee schilderijen. Het ene stelt een landschap voor, het andere een watermolen. De schilder is ene A. Pieters. Kan iemand mij gegevens bezorgen over deze kunstschilder? L. Van Ginneken, Kon. Leopold II-laan 183D, 9000 Gent, 09 221 48 47 (liefst na 18.00 uur) ■ Handwerk Ik verzamel oud handwerkgerief en oude lapjes. Ik ben nog op zoek naar een oud garenkastje DMC, Güterman. Dit werd vroeger gebruikt in handwerkzaken. Liliane Grauls, Stevoortse kiezel 69, 3511 Kuringen, [email protected] ■ Handleiding schrijfmachine Ik zoek de handleiding van een elektrische schrijfmachine, Hermes mediatronic 14. Annie Veelaert, Tweebruggenstraat 7 b0201, 9160 Lokeren, 09 346 80 48 ■ Aanbieding Ik ben in het bezit van een zevenhonderdtal verjaardags-, nieuwjaars-, kerst- en geboortekaarten en bidprentjes. Heeft iemand interesse? Gaby Boeykens, Bissegemsestraat 71, 8501 Heule, 056 35 89 73, 0472 36 67 72 ■ Foto gezocht Op 10 mei 1965 bracht koningin Fabiola een bezoek aan het oud museum te Deinze. Wie heeft toen de twee meisjes, Marleen Joos en Lydia Van Leirberghe, gefotografeerd terwijl ze bloemen afgaven? Kan iemand me die foto bezorgen? Gerarda Willems, Kaaistraat 23, 9800 Deinze

■ Computerles Wie is ook in het bezit van een computer met besturingssysteem Ubuntu en heeft daar al enige basiskennis van? Kan je me helpen? Liefst uit de omgeving van Westerlo. Hermine Klaassens, Verloren Kost 22 bA, serviceflats ’t Riet, 2260 Westerlo, 014 71 93 41

■ Stickers Ik bezit vele dubbele stickers van Champions League 2008-2009 maar ik ontbreek er ook veel. Kan iemand ruilen? Robert Bavin, [email protected]

■ Krulspelden Ik zoek plastieken krulspelden voor permanent van het type met een sluitbeugeltje, dus niet met een elastiekje. Wie kan helpen? ■ Kortverhalen Rita Vereecken, Ik zoek waargebeurde kortverhaDendermondse Steenweg 207, len om te verzamelen in een grote 9100 Sint-Niklaas, 03 776 37 32, bundel. Wie wil zijn verhaal doen? Ward Mariën, [email protected] Pastoor Binckstraat 10, 2260 Westerlo, ■ Plaatjes [email protected] Ik zoek grammofoonplaatjes met de liedjes Ik zou wel eens willen ■ Vingerhoedjes weten, door Juul De Corte en Ik Wie heeft vingerhoedjes van zing wanneer in de lente, hiervan bepaalde steden of landen om mijn weet ik niet wie het zingt. verzameling verder uit te breiden? Marcel Steenackers, Julien Heerwegh, Londerzeelseweg 117, 0486 63 62 62, 1880 Ramsdonk, 015 71 20 50 [email protected] ■ Tekst gezocht Wie kan mij de tekst en titel van het liedje Door het raam zie ik de laatste rozen bloeien bezorgen? Kan je me eventueel ook vertellen wie het zingt? Madeleine Maes, Spoorwegstraat 15, 2490 Balen, 014 81 16 54 ■ Merklappen Ik zoek patronen voor oude merklappen. Agnes Coddens, Weibroekdreef 115, 9880 Aalter, 09 374 41 80, [email protected] ■ Banden Ik bezit banden voor bandopnemers: 36 stuks met een spoeldiameter van 17,5 cm, 25 stuks met spoeldiameter van 14,5 cm en 29 stuks met een kleinere spoeldiameter. Wie heeft interesse? L. Van Ginneken, Kon. Leopold II-laan 183D, 9000 Gent, 09 221 48 47

■ CM-monitrice Kan iemand me het adres bezorgen van Alice Hermans, gehuwd met Jozef Van Walle. Als jong meisje woonde ze te Branst-Bornem. Haar broer was priester. Samen waren we monitrice in Bouillon voor CM-Mechelen. Clara De Bie, Noorderwijkseweg 96, 2250 Olen, 014 26 28 89 ■ Lourdeskenteken Ik zoek het Lourdeskenteken van K.A.J. Lourdesbedevaart 1954 en van de Nationale Belgische Lourdesbedevaarten 1935 en 1961. Hilde Bellegeer, Lindestraat 68 b7, 8800 Roeselare Legermakkers ’54-’56 Wie was er van 1954 tot 1956 bij de twee jagers te Kassel in kazerne De Gete in het A-eskadron? Ik lag er in het stafpeloton met vijftien makkers in de grote kamer. Alois De Vocht, [email protected]

17

OKRA LEEFT

Bracht jouw affiche geluk? Hing jij de affiche uit OKRA-magazine van november 2009 aan je raam? Je maakte OKRA niet alleen bekender, je kon er ook een mooie prijs mee winnen. Hieronder vind je de 180 winnaars. Vind je je naam ertussen, zal je binnenkort een waardevol boek en een flesje aromatische olie ontvangen. ■ Casteleyn-Vantyghem uit Ichtegem ■ Paul Desmet uit Koekelare ■ José Debaenst-Sweertvaegher uit Koksijde ■ Gilbert Verbanck uit Kortemark ■ Lieve Misselyn uit Oostende ■ Liliane Vandewalle uit Snaaskerke ■ André Vanrenterghem uit Oostende ■ Daniel Vanbeveren uit Werken ■ Rachel Snauwaert uit Wijnendale ■ Denise Maertens uit Zandvoorde ■ Maria Brokken uit Wilrijk ■ Jos Janssens uit Antwerpen ■ Iréne Janssens uit Wilrijk ■ Marc De Preter uit Hoboken ■ Frans Melis uit Hoboken ■ Josette Verboom uit Antwerpen ■ Germaine De Block uit Antwerpen ■ Roger Van Raemdonck uit Burcht ■ Karel Janssens uit Burcht ■ Fabienne Boeykens uit Kontich ■ Frans Pattyn uit Heule ■ Remi Hellin uit Zwevegem ■ Jeannine Glorie uit Deerlijk ■ Maria Verhulst uit Sint-Eloois-Vijve ■ José Clappaert uit Kortrijk ■ Daniël Vanfleteren uit Gullegem ■ Urbain Debackere uit Bissegem ■ Liliane Delobelle uit Sint-Denijs ■ Jules Carlier uit Desselgem ■ Willy Vandecasteele uit Deerlijk ■ Esther Sonck uit Voorde-Ninove ■ Cyriel van Wesemael uit Aaigem ■ Etienne Van Impe uit Welle ■ Godelieve Pardaens uit Welle ■ Marcel Verlé uit Letterhoutem ■ Agnes Noël uit Wanzele ■ Marie-Louise Van Couter uit Wanzele ■ Leontine Impens uit Papegem ■ Hedwig De Rouck uit Aalst ■ Herman De Brauwer uit Vlierzele ■ Omer Meulemeester uit Zedelgem ■ Eric Verplancke uit Zedelgem ■ Lutgarde Van Houcke uit Zedelgem


■ Michel Vanhoutte uit Zedelgem ■ Arnold Verbeke uit Loppem ■ Leopold Vandille uit Sijsele ■ Jozef Knockaert uit Blankenberge ■ Simonne Costers uit Knokke-Heist ■ Wilfried Vertriest uit Knokke-Heist ■ Odette Deklerck uit Varsenare ■ Irène Claeys uit Kruishoutem ■ Stephanie De Ketele uit Kruishoutem ■ Nelly De Gols uit Sint-Blasius-Boekel ■ Roger De Cordier uit Sint-Blasius-Boekel ■ Roger Meere uit Kruishoutem ■ Patrick Dierick uit Kruishoutem ■ Van Nieuwenhove-De Ville uit Deftinge ■ D’Hose-Van de Pontseele uit Deftinge ■ Frans Dhuijvetter uit Kruishoutem ■ Rosa Vaernewijck uit Kruishoutem ■ Antoine Smits uit Neerpelt ■ Michel Wouters uit Sint-Huibrechts-Lille ■ Alfonsine Dilissen uit Neerpelt ■ Henri Peeters uit Hechtel ■ Georges Petit uit Lanklaar ■ Mathieu Vangelabbeek uit Hasselt ■ Yvo Copermans uit Kuringen ■ Manu Botson uit Borlo ■ Jeanne Moons uit Helchteren ■ Toon Mannaerts uit Zonhoven ■ Denise Vannieuwenhuyse uit Zwevezele ■ Arlette Minne uit Schuiferskapelle ■ Michel Poelvoorde uit Aarsele ■ Gilbert Hoorewege uit Wingene ■ Annie Erdle uit Pittem ■ Marie-Joseph Desmet uit Ruiselede ■ Paulette Vermeulen uit Ooigem ■ Agnes Spriet en Wilfried Nemegeer uit Dentergem ■ Noëlla Buyck uit Wakken ■ Andrea Vanrenterghem uit Oostrozebeke ■ Karel Belmans uit Geel ■ Maria Van Loy uit Herentals ■ Maria Horemans uit Olen ■ Staf Kennis uit Gierle ■ Francis Hermans uit Herentals

■ Maria Goos uit Oud-Turnhout ■ Pierre Van Bouchout uit Westerlo ■ Mia Dauwen uit Westerlo ■ Jeanne Van Loon uit Rijkevorsel ■ Betsie Geerts uit Meersel-Dreef ■ Maria Butaye uit Stavele ■ Simonne Smet uit Dikkebus ■ Agnes Vanhoudt uit Ieper-Sint-Jan ■ Maurice Debruyne uit Ieper ■ Bernard Senaeve uit Wervik ■ Godelieve Latruwe uit Woesten ■ Norbert Decorte uit Elverdinge ■ Roger Boone uit Langemark ■ Suzanne Spriet uit Woesten ■ Erna Versavel uit Stavele ■ Irene Van Cleynenbreugel uit Betekom ■ Clementin Ceusters uit Zichem ■ Flor Gommeren uit Hever ■ Jeanne Van De Weyer uit Winksele ■ Herman Veckeneer uit Kortenberg ■ L. Derison uit Heverlee ■ Nicole Rogiers uit Blanden ■ Jean-Baptiste Daenen uit Meensel-Kiezegem ■ Michel Vochten uit Tienen ■ Ghislaine Poelmans uit Landen ■ Marie-Paule De Baets uit Bellem ■ Paula Rogiest uit Sleidinge ■ Robert Scheldeman uit Gent ■ Jacqueline Lampe uit Merelbeke ■ Maria De Smet uit Oostakker ■ Georges Van Overberghe uit Olsene ■ Arlette De Waele uit Nevele-Poesele ■ Elza Ryckaert uit Vinderhoute ■ Karel Tieleman uit Zomergem ■ Roger Claus uit Sint-Amandsberg ■ Ria Liekens uit Duffel ■ Marijke Linssen uit Blaasveld ■ Jan Gerard uit Mechelen ■ Els Campers uit Mechelen ■ Jean Wijckmans uit Lier ■ Roger Van Berghen uit Schriek ■ Marthe Van den Broeck uit Putte-Peulis ■ Lucia Huybrechts uit Mechelen ■ Magda Steffens uit Mechelen ■ Alfons Boeckx uit Oppuurs

■ Astrid De Vleeshouwer uit Sint-Gillis ■ Noël Wille uit Vrasene ■ Hubert Stals uit Temse ■ De Bock-Van Craenenbroeck uit Beveren ■ Etienne Van Wijnsberge uit Sint-Niklaas ■ Godelieva De Maeyer uit Kieldrecht ■ Marcel Kinet uit Nieuwkerken ■ Martha Van Daele uit Vrasene ■ Lucienne Van Moer uit Haasdonk ■ Andrea Aben uit Temse ■ Jeroom Mostinckx uit Borchtlombeek ■ Jean Uylenbroeck uit Buizingen ■ Simone Puttaert uit Dilbeek ■ Agnes Van Obbergen uit Tollembeek ■ Anna Vandergoten uit Ternat ■ Florentine Coene uit Brussel ■ Yvonne Meeremans uit Halle ■ Julienne De Wael uit Sint-Ulriks-Kapelle ■ Francois Noppe uit Ganshoren ■ De Donder-Tournee uit Londerzeel ■ Nicole De Jaeger uit Eeklo ■ Anna Maria Cornelis uit Ursel ■ Leon De Sutter uit Maldegem ■ Robert Neirinck uit Maldegem ■ Jenny De Voet uit Maldegem ■ Frans De Coninck uit Maldegem ■ Raymond Van Hooreweghe uit Eeklo ■ Simona De Baedts uit Maldegem ■ Rosita Meiresonne uit Eeklo ■ Nicole Van Hecke uit Oosteeklo ■ Nelly Deprez uit Hooglede ■ Magda Deseyn uit Roeselare ■ Alice Oosterlinck uit Roeselare ■ Georgette Serlet uit Roeselare ■ Maria Lefere uit Gits ■ Maria Vanneste uit Koolskamp ■ Anges Depoortere uit Ardooie ■ Remi Clarysse uit Dadizele ■ Maria Cools uit Moorslede ■ Christiane Anckaert uit Roeselare

■ Godelieve Van Driessche uit Zele ■ Maria De Wolf uit Denderbelle ■ Frieda Cuvelier uit Wieze ■ Marleen Verhaegen uit Wetteren ■ Madeleine Bosteels uit Dendermonde ■ Florida Blindeman uit Sint-Gillis-Dendermonde ■ François Praet uit Massemen ■ Maria Heirweg uit Grembergen ■ Louisa Pannecoeck uit Buggenhout ■ Marie-Jeanne De Wandel uit Zele

19

ANDERS OUD

Door iemand anders te spelen, jezelf zijn Misschien ken je Caroline Smolders (71) wel. Ze acteerde in

een rol moest ik zeggen ‘mijn

De Vlaschaard en De Paradijsvogels. Ze speelde in honderden

moeder is gestorven’, net toen

stukken van theatergezelschap Antigone. Ze is sinds enkele jaren met pensioen maar toneel zit nog in haar lijf. “Mocht een amateurgezelschap mij een rol aanbieden, ik zou haar aannemen. Toneel ben ik.”


mijn ma in het echt ook overleden was. Op die emoties kon ik terugvallen. Ja, the show must go on. Letterlijk. Mijn moeder stierf ’s middags en ’s avonds stond ik op de planken. Mensen

Het bloed kruipt waar het niet

Caroline. “Ik begon als semipro-

hadden betaald, die kan je niet in

gaan kan. Een huizenhoog cliché.

fessionele actrice bij theaterge-

de steek laten.”

Maar zo toepasselijk op Caroline.

zelschappen. De grote entertai-

“Als ik later groot ben, ga ik naar

ner op feestjes was en ben ik

het conservatorium. Dat zei ik

echter niet. Ik ben verlegen, ik

“Gezelschappen

altijd. Maar toen mijn vader

kom maar los als ik in de huid

beperkte subsidies voor semipro-

stierf, kon ik die droom wel

van iemand anders kan kruipen.

fessionelen. Wilde ik verder acte-

opbergen. Vijftien was ik. Op

En net daardoor ben ik mezelf.

ren, moest ik een beroepskaart

mijn zestiende begon ik te wer-

Want gelijk welke rol je speelt, je

hebben. En die kreeg je alleen na

Opnieuw naar school kregen

maar

ken bij een steenkapper. Ik gra-

doet dat met alles wat in jou zit.

een diploma conservatorium. Op

veerde namen op de plakkaatjes

Je hoeft geen moord te plegen

mijn 35ste zegde ik mijn werk als

voor de grafzerken. Om mooier

om een moordenaar op de plan-

steenkapper op en ging alsnog

te kunnen schrijven, ging ik naar

ken te zetten. Een unieke kans

naar het conservatorium. Ik leer-

de academie. En omdat ik daar

om te ondervinden wat je in zo’n

de schermen, kostuums maken,

toch was, volgde ik ook woord

situatie zou doen. Er zitten in

decors bouwen, acteren. Op mijn

aan de muziekacademie.”

elke mens trekjes die er niet uit-

38ste studeerde ik af en kon bij

komen. Maar die ontdek je wel

Antigone in Kortrijk beginnen.

Moordenaar op de planken

als je iemand anders moet spe-

Daarnaast gaf ik nog enkele uren

len. Hoe zet je een debiele per-

les op de academie, dictie en

In de rol van iemand anders krui-

soon neer? Zonder er een karika-

voordracht. Ik leefde me daarin

pen om net dan jezelf te zijn,

tuur van te maken, bedoel ik.

uit. Ik heb kinderen van hun

het lijkt het levensmotto van

Alleen door in jezelf te graven. In

achtste

tot

hun

achttiende

Caroline Smolders: “Ik wil mezelf blijven uitdrukken. Als het niet met toneel kan dan met tekenen.”

zodat ik daar een volledig uur-

Je werd letterlijk aan alle kanten

rooster had. Maar zelf op de

bekeken. Toen mijn vader stierf,

planken staan, heb ik daarna nog

kreeg ik psoriasis. In die tijd wis-

weinig gedaan.”

ten ze nog niet wat dat was. De

Familie en reizen

paar inspuitingen zou opgelost

Toneelspelen, reizen, het kostte

zijn. Maar na een paar spuiten

een prijs. “Klopt, ik was bijna

geraakte ik niet meer uit bed.

nooit thuis. Het seizoen begon in

Wat bleek, er zat arsenicum in de

september en liep tot eind mei.

spuit. Een paar maanden later

huidspecialist zei dat het met een

Bovendien gaf ik les op zaterdag

was de psoriasis wel weg. En die

en op zondagvoormiddag. Op

is twintig jaar weggebleven. Maar

zondag spurtte ik na de les naar

toen ik in een emotioneel stuk

huis, at snel en was terug weg

moest spelen, was het er weer.

voor

Daarna is het nooit meer verdwe-

de

Regelmatig

matineevoorstelling. speelden

we

schoolvoorstellingen.

ook Veel

gezinsleven was er niet bij. Met

nen. Soms hinderde het me, als ik in korte mouwen moest spelen.”

mijn man praatte ik met briefjes

Uitdrukken blijft

op de kast. Mijn zoon klaagt nu

In een rol kruipen om jezelf te zijn

soms nog dat hij op internaat

maar ook publiek nodig hebben

moest, die drie jaar dat ik les

om dat te kunnen. “Soms vergeet

gevolgd. Zo’n grote voldoening

volgde op het conservatorium.

je je publiek. Maar als je een

dat je daarvan hebt! We mochten

Nu zoek ik veel meer contact met

komedie speelt, en het publiek

de

mijn familie. Dat heb ik vroeger

lacht niet, dan word je zo onzeker

gebruiken, die bouwden mijn

gemist. Ja, daar heb ik wel spijt

op de planken. Dat publiek heb je

man en ik om tot een theatertje.”

van. Maar je kan niet alles heb-

dus nodig, het voedt de acteurs.

“Antigone was een reizend thea-

ben hé. En wat ik ook gemist

Ook met een intiem stuk voel je

kelder

van

de

academie

ter. We speelden zes tot zeven

heb, was op reis gaan. Dat lukte

het publiek maar hoor je het niet.

stukken per jaar met een groep

niet toen ik toneel speelde. Maar

Ik wil mezelf altijd blijven uitdruk-

van veertien acteurs. Het gebeur-

nu wil ik elk jaar op reis.”

ken. Als het niet met toneel kan

de dat ik in vier stukken tegelijk

dan met tekenen. Sinds kort volg

speelde en het vijfde aan het

Toneel blijft kriebelen

repeteren was. Elke avond ston-

“Ik ging met pensioen op mijn

“Met toneel leer je het leven

den we op de planken. Alleen op

65ste en direct daarna kreeg ik

beter

woensdag waren we vrij. In de

een beroerte. Dat kostte me toch

namelijk nooit zo erg als de rea-

vakanties traden we op in de

een jaar van revalideren. Toen

liteit. In stukken leer je ook een

vakantiehuizen. Je moet je daar

heb ik toneel weggeduwd, het

andere mentaliteit kennen. Als

niet de grote accommodatie bij

deed te veel pijn. Ik ging zelfs

we Tsjechov speelden, leer je iets

ik tekenles.” begrijpen.

De

fictie

is

voorstellen. Het gebeurde regel-

niet kijken. Mijn leven was toneel.

over

matig dat we op een podium van

Mijn man leerde ik kennen op

Shakespeare leer je over de tijd

bierbakken stonden. We kregen

toneel, hij deed de belichting. Als

van toen. Daarom ben ik niet zo

een jaarcontract. Elk jaar in mei

ik niet op de planken stond, was

gelukkig met de trend om de

of juni moesten we naar de direc-

ik aan het repeteren of bereidde

oudere stukken naar vandaag om

teur van het toneelgezelschap.

ik de lessen voor. Ik was er de

te zetten. Het interessante is net

Dan wist je of je het volgende

hele tijd mee bezig. En plots kon

dat je je verplaatst in de tijd. Wat

seizoen opnieuw een contract

ik niets meer. Maar die goesting

ik op toneel het meest geleerd

kreeg. Voor mij eindigde het toen

is terug. Ik zou nu terug de plan-

heb, is relativeren. Ik aanvaard

er een nieuwe directeur kwam.

ken op willen.”

dat is wat is.”

Die oordeelde dat alle oudere

“De zaal in Kortrijk was een

Rusland.

Bij

Molière

of

acteurs eruit moesten. Ik kon de

echte arena. We speelden in het

Tekst Katrien Vandeveegaete

uren op de academie uitbreiden

midden, het publiek zat rondom.

Foto Frank Bahnmüller

21

MUZIEK

‘Muziek maakt gelukkig’ “Mijn favoriete muziekstuk hoorde ik op een ochtend op de

zalig om met andere mensen

radio. Ik werd helemaal stil. De tranen biggelden over mijn

muziek te maken en daarvan

wangen. Elke keer als het mijn weg kruist, ben ik diep onder de indruk.” Carine Spiloes (44) laat je binnenkijken in haar door muziek omhulde leven.

intens te genieten. Tegelijk dacht ik: dit wil ik delen, aan anderen doorgeven. En dus werd het Lemmensinstituut in Leuven mijn leerschool.”

Wat waren je eerste ervarin-

voetbal en muziek. Het werd

En daarna?

gen met muziek?

voetbal. En daar had hij spijt

“Intussen ben ik heel gelukkig

“Een cliché, maar ja, mijn ouders

van.

getrouwd met Johan. Twintig

gaven ons muziek met de paple-

Als jong meisje dacht ik niet dat

jaar al. Onze drie kinderen zijn

pel in. Mama zong, papa speelde

muziek zo’n centrale plaats in

tieners, echte schatten. En drie-

in een bandje. Een beeld uit mijn

mijn leven zou innemen. Wel

kwart van mijn leven is gevuld

kindertijd: ’s ochtends stonden

wilde ik iets met mensen doen.

met muziek. AMV is het vak dat

we op en mijn ouders zetten de

Zo ging ik heel graag en enthou-

ik aan kinderen en volwassenen

radio aan. We kregen allerlei

siast als monitrice mee op kamp

onderwijs in de gemeentelijke

genres aangeboden maar toch

met kinderen met een handicap.

academie voor muziek en woord

vooral klassieke muziek. Het was

Bleek dat ik dit heel graag deed

in

vanzelfsprekend dat we naar de

maar dat het me tegelijk heel

Algemene

muziekschool gingen. Papa had

hard raakte. Ik nam hun verhaal

wellicht beter bekend als noten-

als kind moeten kiezen tussen

en hun problemen mee naar

leer. Zo heette dat vroeger. Niet

huis. Meer dan goed voor me

alleen de naam maar ook de

was.

inhoud van het vak is met de

Afhankelijk van mijn stemming is muziek een waterval of de zee of iets daartussen. 22 OKRA februari 2010

Haasrode.

AMV

betekent

Muzikale

Vorming,

Een muziekweekend dat ik als

jaren erg veranderd. Het is veel

achttienjarige volgde, maakte

meer dan notenleer. En verre

me duidelijk dat muziek mijn

van saai. Ik vertel ook over com-

leven zou worden. Het was zo

ponisten. We zingen samen en

Welk stuk muziek had je zelf wel willen componeren? “Het

requiem

van

Mozart.

Omwille van het evenwicht tussen zeer beklijvend en toch geen noot te veel of te weinig. Elke noot is en staat op haar plaats. En natuurlijk ook omwille van het rijke scala aan emoties dat de componist bespeelt.” Wat wil je meegeven? “Muziek leren is als een nieuwe taal leren. En ja dat is moeilijk, je moet allerlei technieken onder de knie krijgen. Maar daar voeg ik aan toe: neem alsjeblieft tijd om eenmaal daar voorbij van de muziek te genieten. Laat het niet over zijn na het leerproces. Het loont de moeite om niet stil te vallen als je voor de eerste keer je pianosonate foutloos hebt leren hoe we onze stem het best

fijn om mensen te beroeren met

gespeeld.

plaatsen. Het is genieten, voor

zang die recht uit mijn hart

gelukkig maken. Daarom ben ik

de leerlingen en voor mij.

komt.”

zo blij als de kinderen na de les

Genieten doe ik ook enorm van

Muziek

moet

ook

zingend naar buiten rennen.”

het jeugdkoor De kleine Johannes

Wat is je gelukkigste door

uit Blanden. Dat is negentien

muziek gekleurde herinne-

Muziek is voor mij…

jaar geleden opgestart op vraag

ring?

“Als water. Op verschillende wij-

van de parochiepriester. Sinds

“Mogen het er een paar zijn?

zen bekeken. Je kan niet zonder water. Je kan niet zonder muziek.

die dag leid ik dit koor. Intussen

Tijdens

begeleid ik enkel het jongeren-

zongen Johan en ik op het einde

Maar je leert drinken als je dorst

koor, iemand anders neemt de

samen een lied. Dat was de aller-

hebt. Soms zeg je ‘nee, dankje-

leiding van het kinderkoor op

eerste keer dat ik zonder stress

wel’. Stiltemomenten horen er

zich. De priester wilde de kinde-

kon zingen. Hoewel het een heel

bij.

ren een rol in de kerk laten spe-

emotioneel moment was.

Water is soms een waterval. Je

len. Zeer zinvol. We zingen zowel

En eentje uit het eerste jaar dat

kan er naar kijken of er onder

kerkelijke als wereldlijke liede-

ik les gaf. Een van de leerlingen

staan. Een waterval is bruisend,

onze

huwelijksviering

ren. We verzorgen vieringen

kon echt geen toon houden. De

geeft

maar treden ook bij andere gele-

mama van dat meisje zat altijd

Muziek geeft energie. Ook de zee

genheden graag op. Dit jaar

achteraan in de klas mee te vol-

is water. Ze geeft kalmte en rust. Afhankelijk van mijn stemming is

energie,

geeft

kracht.

nemen we deel aan de koorwed-

gen.

strijd in Neerpelt. We zijn kei-

deden we een zangproef. Ik hield

muziek een waterval of de zee of

hard aan het werken!

mijn hart vast. Haar mama ook.

iets daartussen.

Als soliste zingen, is een droom

En plots klonk daar een zuiver

Water is ook een bad: erin glij-

die pas onlangs gerealiseerd

stemmetje, precies op toon. De

den, je laten omhullen door

Halfweg

het

schooljaar

werd. Toen ik jonger was, ont-

mama en ik bekeken elkaar en

muziek, muziek als balsem. Een

brak de durf om voor publiek te

de tranen rolden over onze wan-

douche. Muziek die je heelt,

zingen. Intussen rondde ik een

gen. Het kon dus lukken, als je

zuivert,

zangopleiding af en vind ik het

maar volhield.”

en… weg!”

over

je

heen

vloeit

23

ITEM

BADKAMERACTIES Acties

van 12 februari t.e.m. 27 februari 2010

Mangar badlift Archimedes

-20%

• • • • •

volledige waterproof afstandbediening hoge rugsteun en lange zitting licht en compact eenvoudig te demonteren mooi design

€ 432,48

NU € 345,98

(excl €1,50 recup.)

OMRON Sonische tandenborstels Carine Spiloes: “Muziek moet gelukkig maken. Daarom ben ik zo blij als de kinderen na de les zingend naar buiten rennen.”

• Smal en licht design • Drievoudige reinigingskop inbegrepen • Borstelkop met superﬁjne, zachte haren • 3 verschillende poetsmethoden • Automatische uitschakeling na 3 min.

Muziek verbindt mensen.

Sonic style 456

“Ouders van de kinderen die in het koor meezingen,

• Kleur: grijs € 98,65 NU

ieuw

N

€ 88,79

zeggen vaak: ‘Zingen is niet alleen zingen. Kinderen ervaren dat een groep veel meer betekent dan zijzelf

(excl. € 0,3 bebat en € 0,05 recup.)

Sonic style 458

-10%

• Kleur: rood of zwart • 5 verschillende snelheden € 108,65 NU € 97,79

als individu. Dankzij de groep dragen ze een steentje bij aan een schitterend geheel.’ Ik voeg daaraan toe: als je in groep musiceert, verdwijnt je huidskleur, je cultuur, je rang of stand. Je bent met hetzelfde project bezig.

(excl. € 0,3 bebat en € 0,05 recup.)

Iets muzisch in groep beleven, of dat nu dans is, zang,

ACTIE gratis een doosje tandenborstels ( bevat 2 stuks Triple Action) t.w.v. € 5,50

tekenen of wat ook, maakt je tot een rijker en beter mens.” Tekst Lieve Demeester Foto’s Jürgen Doom

Beurer Glasweegschaal GS27

-15%

• super dun veiligheidsglas, 17mm • keuze uit “silent stone” of “happy stripes” • oppervlakte van 30cm X 30cm • tot op 100g nauwkeurig en max 150kg • automatische uitschakelfunctie • 5 jaar garantie

€ 37,99

NU € 32,29

(excl. € 0,05 recup.)

Top vijf van Carine Spiloes 1. Adagio for Strings van Samuel Barber.

“De allereerste keer dat ik het hoorde, in bed, op Klara, werd ik zachtjes uit de slaap gehaald door deze muziek. Tranen biggelden over mijn wangen. Dat werk doorkruist mijn leven. Hoor ik het ergens, dan raakt het me elke keer weer.”

2. Wir setzen uns mit Tränen nieder, het slotkoor uit de Mattheuspassie van Johann Sebastian Bach.

De vermelde acties zijn niet cumuleerbaar met andere kortingen.

3. When I am laid in earth, (Dido’s lament) uit de

Lees meer over onze acties op www.thuiszorgwinkel.be

4. You’re not from here van Lara Fabian.

opera Dido en Aeneas van Henry Purcell. 5. La chanson des vieux amants van Jacques Brel.

“Een lied dat ik voor publiek bracht in de periode dat ik dat nog niet echt durfde. Een geweldig nummer. Zowel de muziek als de tekst.”


OVER WAT TELT

Luisteren naar literatuur Waarom wil men haar interviewen in een blad voor oudere, wijze mensen, vroeg ze zich af. Ellen Kil is 24 en vindt dat ze nog niet veel uitgespookt heeft. En toch vertelt ze over een wereld en een leven die boeien en inspireren. Als Ellen de voordeur opent, flitst er verwondering door haar mooie ogen die mij niet kunnen zien. Ze wijst feilloos de enige lege kapstok in het rek aan voor mijn winterjas. Mijn onwennigheid tegenover blinde mensen verdwijnt als bij toverslag terwijl we ons aan de zonnige keukentafel zetten. Ellen zet koffie en thee en haalt de koekjesdoos van de salontafel. Als een wervelwind babbelt ze met een heldere stem vol lachjes over de noodzaak van orde in het huis van een blinde. “Ik geef alles een vaste plaats, anders loop je uren te zoeken naar onvindbare dingen.” Heb je fijne kinderjaren gehad? Ellen Kil: “Mijn ouders hadden een kans op de vier om een blind kind te krijgen. Maar dat wisten ze pas toen ik geboren was. Iedereen probeerde hen ervan te overtuigen geen risico te nemen en het bij één kind te houden. Hun droom van vier kinderen lieten ze varen maar ze wilden toch een speelkameraad voor mij en wat meer leven in de brouwerij. Ze kozen voor een tweede kind, mijn jongere zus Femke. Zij was gelukkig niet blind. Samen hebben we heel veel gespeeld: in de speeltuin en op de camping tijdens de vakanties. Ik heb nog steeds een sterke band met mijn zus, we doen veel samen. Mama stopte met werken toen ik geboren werd. Zij en papa waren veel met mij bezig en dat heeft in mijn voordeel gewerkt. Mensen uit mijn omgeving vertellen dat ik al vrij goed kon praten toen ik één jaar was! Sinds mijn kleutertijd ben ik altijd naar het gewone onderwijs geweest. Toen ik zes was, ging ik één jaar op internaat om braille te leren. Dat was niet leuk maar wel nodig want in een

25

OVER WAT TELT

Zal ik als ik over veertig jaar op mijn leven terugkijk, merken dat ik er niet veel van gebakken heb?

echt te leven ook met de dood voor ogen. Er is zo veel

dat

me

inspireert

en

kracht

geeft.

Ik geloof ook in christelijke waarden als naastenliefde, solidariteit en eerlijkheid. Ik begrijp dat mensen in moeilijke situaties kracht putten uit hun geloof want niet elk ongeluk valt rationeel te ver-

gewone school weten de leerkrachten niet hoe dat

klaren. Waar rationaliteit stopt, begint voor mij het

aan te pakken. Mijn ouders vonden het ook erg dat

geloof. Maar als ik zelf in de problemen zit of me

hun kind zo ver weg was. Daarom werd ik tijdens

vragen stel over het waarom, schrijf ik dat eerder

het weekend verwend. In de week legden mijn

toe aan het toeval dan aan God. Dan ga ik te rade

ouders mijn zus in de watten. Kunstmatige verde-

bij vrienden of mensen die me inspireren. Ik put

ling van de aandacht!

energie uit boeken die aansluiten bij mijn waarden-

In het tweede leerjaar keerde ik terug naar het

besef over goed en kwaad. Maar ik zoek het niet in

gewone onderwijs. Ik kwam terecht bij een strenge

de Bijbel. Ik ben wel gedoopt en heb mijn commu-

juf van wie ik schrik had. Ik deed verschrikkelijk

nie gedaan maar ik denk dat dat vooral te maken

mijn best om de achterstand in te halen en even

heeft met mijn grootouders. Zij zijn heel katholiek

snel te zijn als de andere leerlingen. In die speci-

en zouden het erg gevonden hebben als hun klein-

ale school waar ik braille had geleerd, hoefde je als

kinderen niet waren ingelijfd in de Kerk. Het peter-

kind met een handicap niet even snel te zijn als

en meterschap vind ik wel heel mooi. Je krijgt er

een ander kind. Dat was dus weer wennen. De vol-

zo twee mensen bij die het voor je opnemen als je

gende jaren had ik heel toffe juffen die allemaal

ouders dat niet meer kunnen. Ik heb zelf ook een

braille hadden geleerd en met mij begaan waren.

petekind en ben daar trots op. Zo kreeg ik verant-

Ik ging mee op bos- en sneeuwklassen en als het

woordelijkheid en drukten de ouders uitdrukkelijk

nodig was, werd er extra begeleiding voorzien. Ook

hun vertrouwen uit in mij. Ik wil er zijn voor dat

de GON-begeleiders vingen veel op in de lagere

kind.

school, ze keken hoe het er in de klas aan toe ging

Maar mijn geloof is sinds de middelbare school

en zorgden ervoor dat de handboeken in braille

beginnen wijken voor de wetenschap. Bovendien

werden omgezet.

kan ik mij niet scharen achter alle standpunten van

In het middelbaar was de sfeer anders. Ik stu-

de Kerk. Zo ben ik voorstander van het homohu-

deerde Latijn-Moderne Talen en deed dat graag.

welijk. Jammer genoeg steunt de Kerk enkel het

Maar ik stoorde mij aan klasgenoten die de lessen

huwelijk tussen man en vrouw. Wie anders is, valt

boycotten. Ik deed daar niet aan mee, ik wilde

dus uit de boot. Ik heb een hekel aan geloofsin-

goed scoren en dat maakte me niet populair. Maar

stanties die anderen discrimineren omdat ze zijn

ik had een paar goede vriendinnen en we hadden

wie ze zijn, omdat ze anders zijn dan de grote

toffe leerkrachten. Ik ging ook mee met de klas

massa.

naar Parijs en op Romereis. Ondanks het feit dat ik

Ik probeer een gelukkig mens te zijn. Ik vind het

een beetje een outcast was, voelde ik mij niet

heerlijk om met mensen samen te kunnen lachen

slechter dan de rest in wat ik deed.”

én huilen. Als je verdriet hebt, moet je dat niet in je eentje opkroppen. Het doet deugd om eens met


Waar haal je inspiratie om gelukkig te zijn en

andere mensen je frustraties te ventileren. Nadien

goed te leven?

kan je weer lachen, oprecht lachen. Misschien is

Ellen Kil: “Er zijn veel mensen die mij inspireren

dat voor mij zo omdat ik een gezelligheidsmens

en blijvende waarden meegeven. Onze lerares

ben. Ik volg nu een cursus creatief schrijven en

Latijn die met veel zin voor humor altijd de dingen

elke zaterdag gaan we met enkele cursisten ontbij-

deed waar ze zin in had, heeft mij geïnspireerd om

ten of middagmalen. Het is fijn om met gelijkge-

niet mee te lopen met de hoop. Uit de Harry Potter-

stemden samen te zitten. Het zijn allemaal mensen

boeken hebben me veel symbolen en verhalen uit

die graag iets op papier zetten. Je leest elkaars

het dagelijks leven tot nadenken gestemd. Onze

teksten, je zegt wat je ervan vindt.

prof literaire kritiek heeft me aangezet tot kritisch

Ik ben gelukkig met dit leven maar soms zou ik er

denken en schrijven. Het boekje Oscar en Oma

nog meer willen uithalen. Toen ik studeerde was

Rozenrood van Eric-Emmanuel Schmitt dat ik

dat anders. Toen was ik voortdurend bezig met iets

onlangs in handen kreeg, zet me aan om het leven

wat ik graag deed, dat was fantastisch.”

Ellen Kil: “Luisterboeken, daar houd ik van, zeker als ze ingelezen worden door professionele vertellers.”

Zo te horen is taal echt jouw expressievorm?

fijn om Spaans te kunnen spreken maar ik wou

Ellen Kil: “Ja, dat heb ik van thuis meegekregen.

eigenlijk liever Latijn studeren. Latijn klinkt mooi

Mijn ouders lazen mij elke avond voor. Dat was

en in de ideeën van de oude Romeinen zitten veel

voor mij een motivatie om goed te oefenen om zelf

opvattingen die tot vandaag verder leven en de

al die boeken van Roald Dahl te lezen die ik ook op

literatuur kleuren. Ik houd ook van de Romeinse

cassette had. Ik was geen vlotte braillelezer. Pas

geschiedschrijving en poëzie. Maar toen ik begon

toen ik een jaar of negen was, had ik het vrij goed

aan de unief moest je kiezen tussen Germaanse,

onder de knie en moesten mijn ouders en leer-

Romaanse of Klassieke filologie. Pas na de bache-

krachten mij niet meer verplichten dagelijks te

lor-masterhervorming werd het mogelijk om bijna

oefenen. Ik deed het met plezier om al die ont-

alle talen met elkaar te combineren. Na mijn kan-

spannende verhaaltjes zelf te kunnen lezen.

didaturen ben ik naar het nieuwe systeem overge-

Gelukkig zijn er nu veel luisterboeken en luister ik

stapt en met Latijn begonnen, twee jaar in één.

meer dan ik braille lees. Dat is handig, zeker op vakantie. Voor één deel van Harry Potter bijvoor-

Ik vind het belangrijk dat je gelooft in wat je doet,

beeld heb je twee opvouwbare kratten nodig om

ook al lijkt die keuze voor anderen niet zo evident.

dat boek in braille mee te sleuren. Eén A4-pagina,

Je moet iets doen waar je zelf achterstaat, onge-

zijn er vijf in braille. Bovendien is het papier dikker.

acht wat anderen ervan vinden. Anders houd je het

Op cassette zijn boeken veel compacter en nu kan

niet vol. Toen ik Latijn wilde doen, zegden sommi-

je één boek beluisteren op één schijfje.

gen: ‘ja, dat is echt iets voor jou.’ Maar bij anderen

Mijn liefde voor de taal richtte mijn studiekeuze op

klonk het: ‘Latijn? Daarmee kan je toch alleen in de

taal- en letterkunde, eerst Frans en Spaans. Het is

kerk terecht? Met Spaans kan je nog aan de bak als

27

OVER WAT TELT

interessant voor mensen met een visuele handicap. Mensen die om bepaalde redenen geen boek kunnen vasthouden, kunnen zich toch toeleggen op hun passie, het boek. Ook voor allochtonen die Nederlands willen leren is zo’n luisterboek belangrijk. Ze kunnen lezen én luisteren tegelijk. Ze horen de uitspraak en leren de taal op een speelse manier. Daarom probeer ik luisterboeken te recenseren. Het geschreven boek is belangrijk, het luisterboek evenzeer. Op zijn manier biedt het een meerwaarde.”

Ellen Kil: “Ik vind het heerlijk om met mensen samen te kunnen lachen én huilen.”

Wat baart je zorgen? Ellen Kil: “Ik ben bang dat de inhoud van iets of iemand vaak ten koste gaat van de vorm. Soms merk ik dat mensen ergens naartoe gaan omdat er een bekende kop op de affiche staat en niet omdat

tolk.’ Maar mijn ouders stonden meteen achter

het initiatief hen interesseert. Mensen vormen zich

mijn keuze.

ook heel snel een mening terwijl ze enkel afgaan

En zo ben ik nu - zij het niet helemaal beroepsma-

op het uiterlijk. Ik vind het zorgwekkend dat men-

tig - heel veel met taal bezig. Ik schrijf recensies

sen iemand op het eerste gezicht afkeuren. In mijn

voor Knetterende Letteren, CJP en De Leeswelp, ik

vriendenkring zijn er geen mensen die dat doen.

maakte teksten voor het Joods cultuurfestival en

‘Je hebt doeners en denkers in het leven. De erg-

KlaraFestival en misschien kan ik wat doen voor de

sten zijn de mensen die denken dat ze het doen.’

Wervelende woordenweek rond Mark Tijsmans. Ik

Die uitspraak hing jarenlang aan de muur op mijn

vind het heerlijk om dingen waardoor ik echt

kot. Je hebt mensen die iets uit de grond stampen

gepassioneerd ben onder de aandacht te kunnen

en je hebt er anderen die dat naar zich toe trekken

brengen. En luisterboeken, daar houd ik van, zeker

en met de eer gaan lopen. Dat zie je ook bij poli-

als ze ingelezen worden door professionele vertel-

tici. Wie constant in de media komt…

lers. Dan word je meegesleept in het boek. Mensen

Ik hoop voor iedereen dat de economische crisis

die van nature niet zouden lezen, lezen op die

snel voorbij mag zijn en dat er meer middelen vrij-

manier toch en denken na over de thematiek van

komen. En voor mezelf? Ik vraag me af of ik iets

de verhalen.

zal bereiken. Of zal ik als ik over veertig jaar op mijn leven terugkijk, merken dat ik er niet veel van

Ik ben nu voorzitter van de gebruikersraad van

gebakken heb? Momenteel heb ik veel mensen om

Luisterpunt. Dat is de bibliotheek voor mensen met

me heen die me graag zien. Maar er zijn toch veel

een leesbeperking. Het luisterboek is inderdaad

mensen die als ze ouder worden, echt vereenza-

belangrijk en eigenlijk eeuwenoud. Vroeger was

men. Ik wil niet eindigen met een sombere noot.

literatuur een mondelinge aangelegenheid. De

De arbeidsmarkt staat niet wijdopen voor mensen

meeste mensen konden niet lezen maar er waren

met een handicap. Niet alles is mogelijk. Werk

vertellers en er was het haardvuur als decor. De

waarvoor een rijbewijs noodzakelijk is of visueel

oude mythes zijn uit mondelinge tradities gegroeid

overzicht zoals in een boekenwinkel kan niet. Ook

en vaak pas eeuwen later neergeschreven.

een job waarvoor ik kinderen met een mentale

Sommige mensen denken dat te veel luisterboeken

handicap in het oog moet houden, is niet voor mij

de mensen lui zullen maken. Maar je moet niet

weggelegd. Ik zou me al heel gelukkig prijzen

alleen leren lezen, je moet ook leren luisteren.

mocht ik een job vinden die niet te veel van mij

Mensen gaan dikwijls af op het uiterlijk van het

vraagt, waarvan ik ’s avonds niet te gespannen

boek: kaft, lay-out. Pas later interesseren ze zich

thuis kom en die ruimte laat voor hobby’s. Maar het

voor de inhoud. In Middelburg heb je een drukkerij,

liefst zou ik natuurlijk een job vinden waarvoor ik

een witboekwinkel, waar je echt fragmentjes uit

me met hart en ziel kan inzetten.”

een boek kan beluisteren zodat je een beter idee krijgt van het boek. Luisterboeken zijn niet alleen

Tekst Hilde Masui Foto’s François De Heel


Zet Brugge op stelten! OKRA palmt Brugge in. Op 8 en 9 april zwermen OKRA-leden uit over de binnenstad en genieten ze van een fantastisch feest met optredens, gezellig samenzijn en lekker eten.

Een tip van de sluier. 29

OKRA OP STAD

Te beleven Op 8 en 9 april kan je op meer dan veertig locaties genieten van optredens van heel diverse artiesten. Zang, dans, klassiek, modern, toneel, poëzie of acrobatie. Een volledig programma ontvang je na inschrijving maar we zetten alvast enkele topacts in de schijnwerpers. Alle optredens worden driemaal per dag op dezelfde locatie georganiseerd.

Arto Mundo Eigentijdse wereldmuziek. Niet alleen het unieke instrumentarium staat daar garant voor, ook de combinatie van zang, poëzie en verhaal zorgt voor een boeiend optreden. Hun muziek ontroert en laat een sterke indruk na. Ashels Al twintig jaar top in de Vlaamse folkwereld. Naast instrumentale nummers brengt Ashels een gezongen repertoire van swingende dansnummers en subtiele luistermuziek. De muziek heeft wortels in een oude traditie maar klinkt fris en kleurt eigentijds. OKRA-promenadeorkest Vijftig enthousiaste gepensioneerden maakten van hun hobby hun passie en musice-

30

ARTO MUNDO

OKRA februari 2010

ren samen in een orkest. Intussen kunnen ze putten uit een rijk repertoire dat varieert van licht klassiek en bigband tot nostalgische filmmuziek. Ze nemen je mee op een muzikale toer langs Cole Porter, Leonard Bernstein, Michel Legrand, Ennio Morricone en Sigmund Romberg. Brugs Vocaal Ensemble Het repertoire van dit vooraanstaand koor varieert tussen renaissancestukken en hedendaagse muziek. Kortom, voor elk wat wils. Het Brugs Vocaal Ensemble brengt zowel profane als religieuze muziek op een schitterende manier. Muziek op maat Dit ensemble bestaat uitsluitend uit beroepsmuzikanten

ASHELS

verbonden aan verschillende muziekacademies en actief bij de Vlaamse Opera, Il Novecento, Panache en het Filharmonisch orkest van Vlaanderen. Ze brengen een kwaliteitsvolle uitvoering van herkenbare en toegankelijke muziek. Voor OKRA staan twee violen, een altviool en een cello op het podium. Boombal Een hedendaags volksfeest dat zowel bij jongeren als bij ouderen aanslaat. Iedereen danst samen. Na een korte initiatie door professionele lesgevers, speelt een livegroep ten dans. Folkdans voor iedereen! Dubaida Een kameel in het hartje van Brugge. Een eigenaardige

OKRA-PROMENADEORKEST

BRUGS VOCAAL ENSEMBLE

LAUREL EN HARDY

prins met de mimiek van een vorst die als een berber de grillen van zijn dier trotseert. Een topartiest, je staat met open mond te kijken naar deze steltenloper en jongleur. Alkuone Meer dan 120 leden telt Alkuone. Ze brengen dans en vlaggenspektakel op een eigentijdse manier overal in België, Europa en de wereld. In Brugge treden ze op in een beperkte groep maar zullen ze je zeker bekoren met hun jonge, dynamische en enthousiaste verschijning. Te bewonderen op de Grote Markt. Laurel en Hardy Ze komen zo uit de film van vroeger. ‘Den dikken en den dunnen’. Hoe zou het zijn nu

MUZIEK OP MAAT

twee artiesten in het vel van hun beroemde voorgangers kropen? Guy en Marc gaan terug naar de grond van de komedie: ze brengen mensen aan het lachen. Marino Punk Accordeon met een hanenkam. Marino Punk is intussen een begrip. Hij tovert zo een glimlach op je lippen. Eerder al veroverde hij de harten van het publiek op de Gentse Feesten en op tal van andere podia. Noah Chorny Theater op hoog niveau. Letterlijk dan. Noah klimt hoog boven je uit, brengt je aan het lachen met zijn fratsen en doet je versteld staan met zijn acrobatie. Een internationale ster in Brugge. Meer dan de moeite!

BOOMBAL

MARINO PUNK

NOAH CHORNY

Maar er valt nog veel meer te beleven! Wat dacht je van een stadswandeling begeleid door professionele gidsen? Ze brengen je langs pittoreske, indrukwekkende en onbekende stukjes Brugge. Zeker de moeite! Meer dan tien musea zetten hun deuren open voor OKRA. Je kan er gratis genieten van hun kunstschatten. Val je liever even stil in ’t Yot in de Magdalenakerk, dan kan dat ook.

Te proeven

Als deelnemer van OKRA op stad kan je terecht in één van de ruim twintig Brugse restaurants die hun deuren wagenwijd openzetten voor OKRA. Ze serveren je een lekkere warme maaltijd met soep, hoofdgerecht en een drankje. Breng je liever je picknick mee, is dat geen probleem. Op verschillende plaatsen kan je je eigen maaltijd nuttigen.

DUBAIDA

ALKUONE

OKRA OP STAD

EEn niEuwE toppEr van computErgoEroE pascal vynckE

Te bereiken

Je regio bezorgt je op tijd alle info over de vervoersmogelijkheden. Welk vervoersmiddel ingelegd wordt, wat de opstapplaatsen zijn en hoeveel de kostprijs bedraagt. Je kan inpikken op dit aanbod of zelf naar Brugge trekken. Zowel voor wie met de bus als voor wie met de trein komt, ligt de binnenstad op wandelafstand. En natuurlijk word je warm verwelkomd.

In Digitale fotografie na 50. Het complete basisboek legt Pascal Vyncke in zijn bekende, toegankelijke stijl de mogelijk heden van het digitaal fotografe ren uit, zowel voor de beginner als voor de gevorderde amateur fotograaf. Pascal Vyncke gaat veel verder dan een beschrijving van een digitaal fototoestel, of een handleiding om mooie foto’s te maken. Met de duizenden voor beelden en praktische tips kun je meteen écht fotograferen, en kun je onmiddellijk aan de slag! ISBN 9789020973938 | €29,95 Uitgeverij Lannoo Bestel dit boek bij de boekhandel of via www.lannoo.be

Wanneer kan jij naar Brugge?

Op 8 april 2010 zijn alle OKRA-leden uit OostVlaanderen, Limburg en de regio’s Mechelen, Ieper en Oostende welkom. Op 9 april 2010 zijn alle OKRA-leden uit de regio’s Brussel, Oost-Brabant, Antwerpen, Kempen, Roeselare, Kortrijk en Tielt welkom. Woon je in regio Brugge, kan je kiezen welke dag je deelneemt. Telkens van 10.00 tot 17.30 uur.

Schrijf je nu in!

Inschrijven voor deze fantastische dag kan tot 28 februari bij je trefpunt. Vergeet vooral niet te vermelden of je een warme maaltijd wenst. Deelname aan de dag kost 25 euro met warme maaltijd, 10 euro zonder. Maak je gebruik van het vervoer dat je regio aanbiedt, betaal je een beetje extra.

Wat krijg je in ruil?

Enkel wie vooraf inschreef, kan genieten van de talrijke optredens en de geleide wandelingen en kan de Brugse musea gratis bezoeken. Elke deelnemer ontvangt een lanyard met eventueel een maaltijdticket. Daarop staat alle praktische info over het middagmaal. Je ontvangt ook een stadsplan van Brugge met daarop het volledige programma. Ook de startplaats van de geleide wandelingen, de restaurants en de openbare toiletten vind je erop terug. Een zorgeloze dag vol Brugs plezier! Tekst Nele Joostens


OKRA-SPORT

In december vierden tientallen trefpunten het slotmoment van ‘Elke stap telt!’. Dat gebeurde op vele plaatsen heel feestelijk want ‘Elke stap telt!’ was een succes. Zowat alle deelnemers voelden hun conditie verbeteren en ondervonden dat stappen in groep héél leuk is. Ook in Evergem.

‘Ga wandelen!’ Het is een kille dag in december.

medische

Het

in

Toch moet ik eerlijk bekennen

Evergem. Een stroom senioren

dat ik na een weekje besliste om

stapt het parochiecentrum bin-

een niveau te zakken. Zo kon ik

nen. Deze gure ochtend vieren

altijd samen met iemand van de

zij het slotmoment van ‘Elke stap

groep stappen. Dat leek me

telt!’. In stijl. De cava, fruitsap

beter.”

is

een

beetje

feest

en borrelhapjes staan klaar. Ook voor Arlette Janssens (66) is dit een feestelijk moment.

voorgeschiedenis.

Loeren op de stappenteller “Ik keek elke week uit naar de

Hartinfarct

gezamenlijke wandeling. Ik was

“Begin augustus kreeg ik een

en ben nog steeds heel gemoti-

hartinfarct. Gelukkig zonder ern-

veerd. Dat is niet moeilijk, het is

stige gevolgen. De arts raadde

echt plezant en het oefenpro-

me aan om dringend meer te

gramma is goed haalbaar. Ik

bewegen en gewicht te verliezen.

vind het ook leuk om te horen

Dat is makkelijker gezegd dan

hoe de anderen het stappen heb-

gedaan. Tja, als astmapatiënt

ben ervaren. Je staat er immers

bezorgt fietsen me te veel last.

mee op en gaat er mee slapen.

Zwemmen kwam er ook niet van

Je loert regelmatig eens naar de

en lopen zag ik niet zitten. Wat

stappenteller. Logisch toch dat

moest ik dan? ‘Dat is toch sim-

je daarover wil praten tegen

pel’, zei de dokter. ‘Ga wande-

elkaar?”

len!’ Toeval of niet, ons trefpunt ging net van start met het wan-

Knieën en heupen

delproject ‘Elke stap telt!’. Een

Arlette glimt van trots. “Natuurlijk ben ik fier dat ik het tien weken

uitgelezen kans voor mij!”

volhield. Trouwens, wil je weten

Niveau negen

ën en zijn de problemen aan mijn heup verdwenen. Dat allemaal dankzij de combinatie van mijn dieet

loor? Negen kilo! Bovendien heb

zeker niet te forceren. Mijn knie-

ik geen last meer van mijn knie-

de

wandelingen.

Dankjewel ‘Elke stap telt!’. Ik voel me ook fitter en kies minder snel voor een makkelijke oplossing. Zo laat ik de auto sneller thuis als ik naar het centrum of de winkel moet. Dat is toch snel anderhalve kilometer. Ik ben echt blij dat we, nu de tien weken voorbij zijn, wekelijks zullen blijven samenkomen. Zo blijf ik fit en gezond. Jazeker, ik kijk vol ongeduld uit naar de nieuwe reeks in maart.”

hoeveel gewicht ik intussen ver-

“Ik had me voorgenomen om me

en

Arlette Janssens: “Ik ben blij dat we blijven samenkomen.”

Tekst Wim Bogaert Foto Emy Elleboog

ën en heup spelen me immers wel eens parten. Maar ik wilde het

zeker

proberen.

Na

de

Interesse?

instaptest voelde ik me niet overdreven vermoeid. Dat was

Ook geïnteresseerd om net als Arlette deel te nemen aan ‘Elke stap telt!’?

toch een opsteker. Ik mocht

In maart start de tweede reeks. Informeer alvast of jouw trefpunt ook deelneemt

starten op niveau negen. Zeker

of kijk snel op www.okrasport.be.

niet slecht, gezien mijn recente

33

MENU

Helderwitte knol, groene veertjes Venkel in volle grond. Al heeft de groente Zuid-

we aan onkruidbestrijding en in

Europese wortels en is ze hier nog niet helemaal

de zomer geven we bladbemes-

ingeburgerd, ook in Vlaanderen wordt de knol in grote aantallen gekweekt. Op het bedrijf van François Van

ting bij. En natuurlijk moeten we water geven als het te droog is. Na ongeveer 66 dagen kunnen we de venkel oogsten. Dat doen

den Bergh bijvoorbeeld.

we ’s morgens vroeg. Nadat we “Vroeger teelden we witloof in

twaalf jaar heb ik de teelt toch

de knollen gekuist hebben, ver-

volle grond. Maar omwille van de

voor negentig procent onder de

trekken ze minder dan zes uur

schaalvergroting en de concur-

knie.”

na de oogst naar de veiling.”

gen we op zoek naar alternatie-

Weinig zorg

Schipperen

ven. Zo kwamen we terecht bij

“Vanaf maart worden er regel-

“Er zijn wel wat risico’s verbon-

de preiteelt. Die wisselden we af

matig venkelplantjes van vier

den aan de venkelteelt. In de

met staaksnijbonen. En we tast-

weken oud geleverd. Afhankelijk

zomer kan de groente schieten.

ten af of venkel ook voor ons

van het weer, planten we die

Dan moeten we snel oogsten,

een goede optie zou zijn. Venkel

snel uit. Dat gebeurt machinaal

anders lopen we het Flandria-

is geen makkelijke groente om

op de groentebedden. Daarna

label mis. Maar vooral de juiste

te telen, vooral de structuur van

hebben de planten nog weinig

grondsoort is belangrijk. Venkel

de grond is cruciaal. Maar na

zorg nodig. Heel af en toe doen

schuwt stikstof maar heeft veel

rentie van de hydrocultuur gin-

kalium nodig. Het humusgehalte moet net goed zijn. Het is telFrançois Van den Bergh: “Met venkel is het heerlijk combineren.”

kens een beetje schipperen. De teelt van venkel was zeker in het begin een goede zaak voor ons, we kregen een redelijk goede prijs op de veiling. Maar in 2009 was de aanvoer vaak te groot, tot 30 000 stuks per marktdag. Dat drukt de prijs natuurlijk. Telers schakelen de voorbije jaren vaker over naar venkel, de groente vraagt immers geen grote investeringen. Ik eet zelf graag venkel, al hoef ik het ook niet elke week op mijn bord. We merken wel dat de groente nog redelijk onbekend is. Maar als mensen de knol hebben leren kennen, zijn ze vaak enthousiast. Hij is heerlijk te combineren!”


1

2

3

4

5

6

Appelquiche met venkel en Parmezaanse kaas 1 vel bladerdeeg ■ 2 appels ■ 1 venkel ■ 3 eieren ■ 1,5 dl room ■ 100 gr gemalen Parmezaanse kaas ■ 1 nootje boter ■ zout ■ peper. Verwarm de oven voor op 220°C. Snijd de venkel in fijne plakjes (1). Schil de appels, verwijder het klokhuis en snijd in plakjes. Klop de eieren los met de room en meng er de

Venkel Venkel wordt vooral gesmaakt om zijn witte knol die een licht anijsaroma heeft. De groente wordt vooral geteeld in landen rond de Middellandse Zee, hoofdzakelijk in Italië. Daar komt de productie in de herfst op gang en gaat ze door tot het voorjaar. In de zomer zijn de temperaturen in Zuid-Europa te hoog om nog een mooie bolvorm te krijgen. In ons koelere klimaat wordt de bol geteeld van maart tot november.

Parmezaanse kaas door. Blancheer de venkel 3 min. (2) Laat schrikken onder koud water en dep droog. Fruit de venkel en de plakjes appel in een nootje boter (3). Laat afkoelen. Bekleed een taartvorm met bakpapier. Leg het bladerdeeg in de vorm. Prik met een vork gaatjes in het deeg en dek af met bakpapier en bakknikkers of spliterwten. Zet 7 min. in de warme oven. Haal uit de oven en verwijder het bakpapier en de bakknikkers of spliterwten. Vul de taartbodem met appelplakjes en venkel (4). Kruid met zout en peper (5). Giet het roommengsel erin (6). Bak 30 min. in een voorverwarmde oven op 200°C.

Bij aankoop moet de venkelknol wit zijn en stevig aanvoelen. Let er op dat de knol geen bruine vlekken heeft. Bewaar de groente bij voorkeur in een plastic zak in de koeling. In de koelkast kan je hem één week bewaren. Oude knollen worden te vezelig van structuur. Venkel kan zowel rauw als warm worden gegeten. Rauw is de smaak het sterkst. Je kan venkel koken, stomen, pureren, stoven of in soepen verwerken. De groene veertjes kan je gebruiken om het gerecht te garneren. Reken op 250 tot 300 gr venkel per persoon als je de groente warm serveert. In een slaatje volstaat 100 gr per persoon. Venkel is rijk aan vitamine C, ijzer en is bovendien caloriearm.

35

Venkel met knoflook

Venkelsoep met heilbot

500 gr venkel ■ ½ bos peterselie ■ 4 tenen look ■ 1,5 dl

2 uien ■ 1 venkel ■ 1 steranijs ■ boter ■ 1,5 dl droge witte

magere yoghurt ■ 75 gr Parmezaanse kaas ■ 1 dl room ■

wijn ■ 1,5 l visfumet ■ peterselie ■ tijm ■ laurier ■ 2 dl room

zout ■ peper ■ 1 eetlepel citroensap ■ 2 eetlepels olijfolie.

■

Snijd het venkelgroen van de knol en houd het

Bak de ui en de venkel met de steranijs op een laag

apart. Maak de knollen schoon en snijd ze in smal-

vuur in boter. Voeg de wijn toe en laat 2 min. uit-

le snippers. Was de peterselie en dep droog.

dampen. Bevochtig met de fumet, voeg de kruiden

Pureer samen met de look, de yoghurt, de verkrui-

toe en breng aan de kook. Laat afgedekt gaarkoken

melde kaas en de room. Kruid met peper en zout,

gedurende 20 min. Verwijder de anijs, voeg de

voeg olijfolie en citroensap toe. Meng de saus door

room toe en mix de soep fijn. Kruid met peper en

de venkelsnippers en serveer met het venkelgroen.

zout en voeg de stukjes heilbot toe.

Slaatje van venkel met gedroogde ham

Aardappeltjes in de oven met venkel en rode ui

2 venkelknollen ■ 200 gr gedroogde ham ■ 8 cl olijfolie ■

15 kleine aardappeltjes ■ 2 venkels ■ 4 rode uien ■ 500 gr

2 sneetjes wit brood ■ 3 takjes dille ■ peper ■ zout.

300 gr gerookte heilbot ■ peper ■ zout.

kipfilet ■ 1 dl olijfolie ■ 2 theelepels komijnzaadjes ■ 2 limoenen ■ peper ■ zout.

Snijd de venkel in flinterdunne plakjes en breng op smaak met de helft van de olijfolie, peper en

Was de aardappelen en snijd ze middendoor.

zout. Verwijder de korst van het brood, snijd in

Verwarm de oven voor op 200°C. Leg de aardap-

blokjes en bak in de rest van de olijfolie. Schik de

pelen in een ovenschaal en overgiet ze met olijfolie.

ham in waaiertjes op de borden en verdeel hierop

Bak ze 15 min. in de oven. Snijd de kipfilets in

de venkel. Garneer met de broodkorstjes en de

reepjes en bak in een pan. Kruid met peper en

dilletakjes.

zout. Snijd de uien en de venkelknollen in vier. Roer de aardappeltjes om en voeg de groenten toe. Bak alles nog eens 15 min. op 175°C. Bestrooi met komijnzaadjes en kruid met peper en zout. Bak nog 5 min. en besprenkel met limoensap. Serveer met de kippenreepjes.


Forel met dille en venkelpuree 4 forellen ■ boter ■ 2 eetlepels fijngesneden dille ■ 2 citroenen ■ 1 kilo kruimige aardappelen ■ 2 venkelknollen ■ 125 ml room ■ zout ■ peper ■ nootmuskaat. Verwarm de oven voor op 200°C. Was de forellen onder de kraan. Dep ze droog. Neem voor elke vis een ruim vel aluminiumfolie en vet in met boter of olie. Leg op elk vel een forel. Leg op de vis een lepel boter en wat dille. Strooi zout en peper over de binnen- en buitenkant van de forellen. Doe ook wat boter, dille en plakjes citroen in de buikholte. Vouw de folie losjes om de vis en maak de bovenkant en de uiteinden goed dicht. Leg de pakjes op een bakplaat en laat de vissen gaar worden. Kleine forellen zijn gaar na ruim een kwartier, grote hebben een halfuur nodig. Schil de aardappelen en snijd de venkelknollen in smalle reepjes. Bewaar de groene veertjes. Kook de aardappelen en de venkel gedurende 20 min. samen met wat zout. Giet af en stamp de aardappelen met de venkel fijn. Roer de puree smeuïg met de room en een klont boter. Breng op smaak met peper, zout en nootmuskaat. Roer er het fijngesneden venkelgroen door. Serveer de forellen met partjes citroen.

Kabeljauw met venkel en rucola 2 sinaasappels ■ ½ citroen ■ 1 250 gr venkel ■ 1 teen look ■ 500 gr kabeljauwfilets ■ 30 gr koude boter ■ 1 dl witte wijn ■ 50 gr rucola ■ olijfolie ■ peper ■ zout. Boen één sinaasappel en de halve citroen schoon. Schil de sinaasappel en de citroen heel dun. Hak deze schillen heel fijn. Pers de sinaasappels en de citroen. Verwijder het hart van de venkel en snijd in heel fijne repen. Bewaar het groen. Bestrooi de kabeljauw met zout en peper. Verhit de olijfolie en bak de vis hierin 3 min. aan elke zijde. Neem uit de pan en houd warm. Voeg het vruchtensap en de witte wijn bij het bakvet van de vis en laat de saus inkoken. Snijd de koude boter in kleine stukjes en klop ze door de saus tot die licht bindt. Meng sinaasappel- en citroenschil door de saus. Verhit een beetje olijfolie in een wok en roerbak de venkelrepen met de geperste look gedurende 5 min. Schep de rucola door de venkel. Serveer de vis op een bedje van venkel en rucola. Giet er wat saus omheen. Lekker met tagliatelli. Tekst Nele Joostens Foto’s Emy Elleboog, Jürgen Doom

37

FILM

De Chinese Schindler Dat John Rabe met Schindler’s list vergeleken wordt, is onvermijdelijk. Beide films handelen in grote lijnen over hetzelfde thema: tijdens de Tweede Wereldoorlog redt een Duitser een aantal mensen van een gewisse dood. Maar daar stopt de vergelijking. Schindler’s list had het over de algemeen bekende

de gebeurtenissen in Nanking. John Rabe werd een

en goed gedocumenteerde situatie van de joden in

groots opgezette, klassieke spektakelfilm. De uit-

de concentratiekampen. John Rabe daarentegen

werking van Gallenbergers film kan men bezwaar-

brengt een vrijwel onbekende bladzijde van de

lijk origineel noemen. Alle mogelijke clichés van het

geschiedenis in beeld.

genre werden er in verwerkt. Zo zijn er de specta-

In 1937 viel het Japanse leger de Chinese stad

culaire bombardements- en gevechtsscènes, het

Nanking aan. De Duitse zakenman en nazisympa-

laatste schip met Europese vluchtelingen dat de

thisant John Rabe was er directeur van de Siemens-

haven verlaat en de dronken verzoeningsscène tus-

fabriek. Hij stelde bij de eerste luchtaanval de

sen Rabe en de Amerikaanse dokter die hem zijn

fabrieksterreinen open als schuilplaats voor Chinese

nazisympathieën verwijt. Gallenberger schuwt ook

arbeiders en burgers. Rabe hoopte dat de grote

het grote sentiment niet. Een net te nadrukkelijke

nazivlag boven de fabriek de Japanse piloten ervan

geluidsband die de beelden meer stuurt dan onder-

zou weerhouden de gebouwen van de Duitse bond-

steunt, wakkert dit sentiment nog aan.

genoot te bestoken. Dat lukte inderdaad. Enkele dagen later rukten de Japanners de stad

Uitstekende vertolking

binnen en richtten er een waar bloedbad aan.

Maar de film bevat ook een aantal echt ‘pakkende’

Daarbij werden ongeveer 300 000 burgers gedood.

momenten. Vooral als Gallenberg de gruwelijke

Een comité van Europeanen die in Nanking woon-

oorlogsmisdaden van de Japanners toont, weet hij

den, wist te verkrijgen dat er een internationale

aangrijpende beelden te brengen die net niet over-

veiligheidszone ingesteld werd. Daar konden meer

trokken zijn. In een uitstekende rol zet Ulrich Tukur

dan 250 000 Chinese burgers in veiligheid gebracht

een genuanceerde en geloofwaardige John Rabe

worden. Later eerden de Chinezen John Rabe als

neer. De acteur maakt duidelijk dat zelfs al was

voorzitter van dit comité. Zij noemden hem een

Rabe een overtuigd nazi, hij tot het uiterste ging

‘levende Boeddha’ terwijl de New York Times hem

om de Chinese burgerbevolking bij te staan en te

als ‘de Chinese Schindler’ betitelde.

beschermen.

Een spectaculair epos

John Rabe is een epische film die een interessant

Op basis van de dagboeken van Rabe draaide de

beeld brengt van een weinig bekend stukje heden-

Duitse regisseur Florian Gallenberger een film over

daagse geschiedenis. Het werd een film die boeiend

Als Gallenberg de gruwelijke oorlogsmisdaden toont, brengt hij aangrijpende beelden. 38 OKRA februari 2010

en meeslepend genoeg is om een groot publiek aan te spreken, ondanks de clichébehandeling en de af en toe overdreven sentimentaliteit. Tekst Willy Verbestel

GROEN

De lente van de moestuin De grote moestuin ligt klaar.

Hij is een tijdje weggeweest. Oubollig, je weet wel. Maar hij is helemaal terug. Meer nog, geen lusthof zonder moestuintje. De moestuin is modieus. En zelfs op balkon en terras groeit er sla en dikken de radijsjes. Heerlijk vers! Spinazie uit eigen tuin, flinterdunne boontjes die

Plant alles door elkaar

smelten op de tong, een knotsgek pompoentje om

In een piepkleine moestuin, een verhoogde bak of

de kinderen te plezieren, een spitskooltje met klasse, een kruidig blaadje voor in de zomersla. Het zijn exclusieve delicatessen in een tijd van gifspuiten en fastfood. Het eigen moestuintje dient om de fijnzinnige eters te verleiden met de smakelijkste vitaminen: knapperig verse groenten, enkel besproeid met een wolk regenwater en overgoten met een zonlichte saus uit een hemels vaatje. En zijn kroppen sla, monumentale kolen, bloemkolen en vuistdikke uien geen pareltjes van kwekerskunst? Het is vergeten cultuur. Maar zonder de veredelingskunst en het selectiewerk van tientallen generaties zouden groenten hooguit losse blaadjes zijn en bloemkolen eruit zien als een doorgeschoten sla.

zelfs in potten plant je groenten het best lukraak door elkaar. Dat heeft onvermoede voordelen. Het allegaartje aan geuren dat deze combinatieteelt van groenten en kruiden verspreidt, brengt insecten in de war en belagers op een dwaalspoor. Zo beschermen uien en wortelen elkaar. Lekker geurende bloemen als zomerviolieren en strafriekende kruiden leggen een beschermende geurlaag rond

Het eigen moestuintje dient om de fijnzinnige eters te verleiden met de smakelijkste vitaminen. 39

item

Een ronde moestuin als een rijkelijk versierde taart.

In lichtjes verhoogde perken hebben groenten geen last van overtollig water.

Op mooie rijtjes zijn groenten niet altijd gewapend tegen hun belagers.

vele groenten. En grijze alsem, fijnbladige basili-

ne tuinaarde, want die droogt te snel uit en blijft

cum, citroenkruid, lavendel, bonte salie en andere

meestal niet luchtig genoeg.

kruiden zorgen voor smaakvolle randjes aan het groentebed. Dille is met zijn ijle loof en zijn bleek-

Snel maar niet te vlug

gele bloemschermen een pittig tussendoortje.

De meeste groenten worden eenjarig gekweekt.

Goede combinaties zijn dan ook: prinsessenbonen,

Een fraaie moestuin kan dus snel worden gereali-

tuinkruiden, witte kool en bloemkool. Ook aard-

seerd. Wanneer de vorst uit de grond is, kan je je

beien met bonen, spinazie en uien. Of kolen met

bezighouden met het voorbereidende werk. Teken

biet, uien en alle tuinkruiden en aromatische plan-

een plan. Zorg voor voldoende hagen en beschut-

ten. Andere goede combinaties zijn wortelen met

ting. Grotere moestuinen worden meestal vrij geo-

uien, sla, aardbeien, tomaten en radijs. Rode bie-

metrisch aangelegd. Dat werkt het makkelijkst

ten met koolrabi en ui. Ook spinazie en aardap

achteraf. Verwijder alle onkruid en spit de grond

pelen tekenen als het ware een perfect samenle-

om. Haal een goede zaadcatalogus en maak je

vingscontract.

keuze. Dat gaat binnen bij de haard, ook als het

In bloembakken en potten zul je wel een prima

vriest dus. Meestal staan daar ook de tijdstippen in

potgrond moeten gebruiken. Potgrond, geen gewo-

waarop je kan beginnen zaaien. Vanaf maart kan je

Nooit te vroeg Oude tuiniers met vele, vele jaren ervaring, een bruine jas, een broek in de laarzen in de vroege lente of losjes bengelend boven de klompen in de zomer. Zij wisten alles en nog veel meer. Ze waren wijs. Geen groente had geheimen voor hen. Geen kwalijk beestje, geen goor schimmeltje of ze bestreden het. Vaak met gif, want dat was toen een teken van de tijd. En ook zij wilden niet achterblijven bij de vooruitgang van weleer. Een keer heb ik mijn jonge moestuin samen met de opa van mijn vrouw gespit. Hij 78, ik 28. Na een halfuur stond ik drie voren voor, na


: info 85 r e me 5 85 63 05

Onze traplift ... ... Uw comfort

Gratis en vrijblijvende offerte — Korte leveringstermijn (vanaf 1 week) — Dienst na verkoop (24u/24) SA Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520—Kuurne Gratis subsidieadvies T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | [email protected] — | www.coo Conform wetgeving — NV Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Diverse afwerkingenKuurne — | www.coo T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | [email protected] Batterijvoeding NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 [email protected] | www.coopman.be NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

Radijsjes: frisse, knapperige voorjaarsgroente.

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 [email protected] | www.coopman.be stuur ons deze bon voor meer inlichtingen NAAM

dan aan de slag. Uien, look en sla kunnen dan worden geplant en vroege erwten gezaaid. Later volgen aardappelen, kolen, eenjarige kruiden, bonen,

SA Coopman Liften STRAAT - NR.

POSTNR. - GEMEENTE

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 TEL. [email protected] | www.coopman.be V04.1209

pompoenen en nog zoveel meer. Wie een kas bezit,

SA Coopman Liften

kan nog vroeger aan de slag en kan vele exotische groenten zaaien en telen zoals tomaten, paprika en aubergine. Over enkele maanden kan je genieten van een pracht van een moestuin en van de lekkerste groenten die er zijn, namelijk de groenten die je zelf in jouw moestuintje plukt. Tekst en foto’s Ivo Pauwels

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne V04_0109.indd 1

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 28-12-2009 17:29 [email protected] | www.coopman.be

Kom volop genieten aan de laagste prijzen tijdens de

Nieuwpoortse Seniorenweek in Hotel Sandeshoved SA Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 [email protected] | www.coopman.be

gelegen op de verkeersvrije zeedijk van Nieuwpoort-Bad,

■ van maandag 22 februari tot maandag 1 maart 2010 ■ van maandag 15 november tot maandag 22 november 2010 ■ van maandag 22 november tot maandag 29 november 2010 (of van zondag tot zondag) Een echte aanrader met vele activiteiten! Begeleide natuurwandeling, bingo, petanque, hobby, film, uitstappen met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, cake-namiddag, …

Formule:

Prijs:

of studio/appartement ■ in halfpension: ■ ontbijtbuffet & middag- of avondmaal (saladbar en dessertbuffet inb.) ■ welkomstdrink, mosselfestijn en een gastronomische brunch

appartement. Bijkomende persoon op studio/appartement: € 174 ■ € 275 p.p. alleen op een kleine single ■ € 335 p.p. alleen op een grote single

■ logement op een kamer twee uur een kwart moestuin achter. Mijn wangen waren rood van de inspanning en van schaamte. Hij won. “Weet je wanneer je erwten mag beginnen

■ € 260 p.p. met 2 pers. op een kamer ■ € 310 p.p. met 2 pers. op een studio/

zaaien?” vroeg hij langs zijn neus weg. “Nee, nee, geen idee”, antwoordde ik hijgend.

Informeer naar onze andere interessante arrangementen, wij sturen u onze brochure op:

“Wanneer je met je bloot gat op de grond kan

tel. 058 22 23 60 | fax 058 23 95 23 [email protected] | website: www.sandeshoved.be Hotel Sandeshoved | Zeedijk 26 te 8620 Nieuwpoort-Bad |

zitten. Dan is de lente in ’t land en kiemen ze.” Ik heb gewacht tot hij met zijn zwarte fiets traag de straat uitreed en heb het, achter de haag en dus uit het zicht, geprobeerd. De erwten heb ik pas weken later gezaaid.

41

© Janet Bailey

BOEKEN

Cambodja, Rusland of Zweden? Een kleine wereldreis waarvoor je je zetel niet uit hoeft. Ideaal toch? Deze maand bieden we je de wereld in boeken. Verdiep je in de Russische geschiedenis, neem een duik in Cambodja tijdens het Rode Khmer-regime en werp een blik op de achterkant van de Zweedse samenleving.

Kim Echlin.

De Verlorenen

hem op zoek te gaan. Ze vinden elkaar inderdaad

De Canadese schrijfster, journaliste en documen-

terug en hun liefde blijkt onaangetast. Maar

tairemaaktster Kim Echlin (1955) leverde met De

opnieuw verdwijnt Serey. Anne ontdekt dat hij haar

Verlorenen een poëtisch pareltje af. Hoewel het

heeft voorgelogen over zijn politieke activiteiten.

verhaal afgedaan kan worden als een banale lief-

Ze gaat nog een keer op zoek naar Serey om hem

desgeschiedenis, is het boek toch een beklijvend

te redden.

historisch document. Centraal staan de verschrik-

De grote thema’s van dit boek zijn die van

kingen en de gevolgen van het Rode Khmer-regime

de Griekse tragedie: eeuwige liefde en trouw,

in Cambodja. De roman is fragmentarisch opge-

verlies en vergeving en zin voor rituelen. Echlin

bouwd maar de korte passages zijn zeer beklijvend

verwerkt de thema’s in een intimistisch literair lief-

in hun eenvoud.

desverhaal.

Montreal 1979. De zestienjarige Anne Greves ont-

Sashenka

moet de Cambodjaanse vluchteling Serey. Hij ver-

Als de Britse auteur Montefiore een roman schrijft

liet zes jaar eerder zijn land, weg van het Pol Pot-

die zich afspeelt tijdens de Stalinistische periode,

regime. Ondanks de felle tegenstand van haar

is de historische achtergrond correct. Daar kunnen

vader, begint Anne een relatie met de oudere

we zeker van zijn. Deze historicus, begeesterd

Serey. Na de val van het Rode Khmer-regime,

door Rusland, schreef immers een schitterende

keert Serey terug naar zijn vaderland. Hij gaat op

biografie van Stalin.

zoek naar zijn familie. Tien jaar hoort Anne niets

Sashenka is een boek de naam ‘roman’ waardig.

van haar grote liefde. Uiteindelijk besluit ze naar

Een rechtlijnig, spannend verhaal dat leest als een

Kim Echlin, De Verlorenen, De Bezige Bij, Amsterdam, 2009, 233 blz., 17,90 euro. Simon Montefiore, Sashenka, De Boekerij, Amsterdam, 2009, 480 blz., 19,95 euro. Henning Mankell, De Daisy Sisters, De Geus, Breda, 2009, 633 blz., 24,90 euro.


© Cato Lein

Simon Montefiore.

trein en bovendien de lezer confronteert met een stuk hedendaagse geschiedenis. Ook voor zij die geen historische studies

Henning Mankell.

De grote thema’s van dit boek zijn die van de Griekse tragedie: eeuwige liefde en trouw, verlies en vergeving en zin voor rituelen.

of biografieën willen lezen zeker een aanrader.

lische inspecteur Kurt Wallander niet? Maar Mankell schrijft meer dan louter thrillers. De Daisy Sisters

Sint-Petersburg, 1916. Sashenka Zeitlin, dochter

bijvoorbeeld, is inderdaad geen detectiveverhaal.

van een Joods edelman, is zestien als de revolutie

Dit lijvig boek beschrijft het leven van drie genera-

voor de deur staat. Terwijl haar moeder zich

ties vrouwen uit het Zweedse arbeidersmilieu. Het

ophoudt in de mondaine twijfelachtige kringen

is een sociaal drama dat een andere kijk geeft op

rond Raspoetin, wijdt haar oom Sashenka in in de

de schijnbaar rijke en geëvolueerde Zweedse

leer en de ideeën van Marx en Lenin. ’s Nachts gaat

samenleving.

ze op pad als koerier voor de nieuwe revolutionaire beweging. Twintig jaar later vinden we haar terug

Het verhaal speelt tussen 1941 en 1981 en volgt

als een getrouwde vrouw met twee kinderen. Haar

grootmoeder, dochter en kleindochter. Elk perso-

echtgenoot is een van de vertrouwelingen van

nage wordt voorgesteld met zijn dromen en ver-

Stalin. De zuiveringen zijn aan haar voorbij gegaan

wachtingen. Maar telkens spatten die dromen als

en ze leeft het (rijke) leventje van de partijbonzen.

zeepbellen uit elkaar. Ligt het aan de opvoeding, de

Maar dan waagt ze een stap met verstrekkende

samenleving, het karakter, een erfelijke belasting?

gevolgen. Die zal haar hele leven en dat van haar

Wie zal het zeggen. Zeker is dat de drie vrouwen

geliefden op hun kop zetten.

moeten blijven vechten om het hoofd boven water

Meer dan vijftig jaar ligt haar leven begraven in de

te houden. Toch zijn ze geen feministen, ze onder-

archieven tot een historica de opdracht krijgt de

gaan bijna gelaten hun lot.

ware toedracht uit te pluizen. Als lezer kijk je mee.

De Daisy Sisters is geen optimistisch boek en - op

Simon Montefiore levert geen roman een Nobelprijs

enkele uitzonderingen na - komen de mannen er

waardig maar een spannend en ontspannend boek.

niet goed uit. Toch is het een interessante roman

Ondanks het dikwijls grillige thema, zal deze

geworden die de andere kant van de medaille

roman velen bekoren.

toont. Ondanks de lijvigheid van het boek, houdt

De Daisy Sisters De Zweedse schrijver Henning Mankell voorstellen,

Mankell er de vaart in. Dit boek zal zeker bij vele vrouwen in de smaak vallen. Maar ook mannen mogen het niet zomaar opzij leggen.

is waarschijnlijk overbodig voor detectivelezers. Wie kent er de geestelijke vader van de melancho-

Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

43

GEDICHT

Wat kan ik voor je doen, ik heb alleen maar woorden. Met die muziek heb ik ons huis gebouwd, mijn leven Vernield om toe te zien of dood de moeite waard is, Of ik daar weg mee kan zonder te moeten sterven.

Zonder mij Wat kan ik voor je doen, ik moet toch van je blijven. Ik heb je toch op mij genomen zonder je te nemen, Zonder me te geven want ik ben alleen maar jij. Ik ben alleen maar jij geweest om niet te moeten zijn.

Ik ben alleen maar jij geworden om niet ik te zijn. Dat is een laffe liefde, Zoet, vergeef het mij. Wat kan ik voor je doen, ik ben alleen maar woorden, Wou je worden, wou ons worden zonder mij. Leonard Nolens Uit: Liefdesverklaringen, Gedichten, Querido, 1991.


uitjes

Bij Ensor op bezoek

Waar anders dan in Oostende wordt de honderdvijftigste ver-

jaardag van Ensor gevierd? Ensor bleef immers zijn leven lang trouw aan de koningin der badsteden.

Mu.ZEE

brengt

in

Oostende voor de eerste keer alle beeldende kunstenaars, schrijvers, cineasten, museumdirecteurs en verzamelaars samen die

een bezoek brachten aan de meester.

Hondse Oorlog!

O.a.

werken

van

Kandinsky, Nolde en Vuillard

Over het verhaal van mensen

Imágenes del Mexicano

Ensors geboortestad en voeren

en dieren in de Grote Oorlog.

In het Brusselse Paleis voor

er gesprekken over politiek, lite-

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914, speelde het dier een belangrijke rol in de Europese samenleving. Het was tegelijkertijd een bron van rijkdom en een werkkracht. Na afloop van de strijd bleek het dier deze vooraanstaande plaats verloren te hebben. Het conflict was dus een scharniermoment in de verhouding tussen mens en dier. Een tentoonstelling over dieren in de Grote Oorlog illustreert niet enkel die kentering. Omdat ze het verhaal van mens en dier in de loopgraven of de bezette zones vertellen, lichten de tentoonstellingsmakers

ook

het

conflict zelf toe. En zo komt meteen onze geschiedenis in beeld.

reizen hiervoor speciaal af naar

Schone Kunsten loopt een uitgebreid

Mexico-festival.

hoofdtentoonstelling

In

de

schetsen

de makers aan de hand van een boeiende selectie schilderijen, sculpturen, foto’s en films het beeld van ‘de Mexicaan’ door de eeuwen heen. Van het precolumbiaanse

tijdperk

over

de

koloniale periode tot de onaf-

ratuur en kunst in het atelier en de woonkamer van de meester. Deze kamer, het Blauwe Salon,

vormt het kloppend hart van de tentoonstelling.

Bij

Ensor

op

bezoek is een tentoonstelling met en over James Ensor, gezien door de ogen van zijn vele gasten. Een kunsthistorische blik vanuit de wereld op Ensor en Oostende.

hankelijkheid en het moderne Mexico uit de twintigste eeuw. Een tentoonstelling die aantoont dat ‘de Mexicaan’ niet in één beeld te vatten is. Op de tentoonstelling Frida Kahlo y su mundo wordt ingezoomd op de Mexicaanse artieste Frida Kahlo (1907-1954). Deze kunstenares staat bekend om haar symbolische en surrealistisch ogende zelfportretten.

Info

Info

Info

Tot 11 april 2010 in het Koninklijk Legermuseum, Jubelpark 3, 1000 Brussel, 02 737 78 33, [email protected], www.klm-mra.be. Open van dinsdag tot zondag van 9.00 tot 12.00 en van 13.00 tot 16.45 uur, luchtvaarthal open van 9.00 tot 16.45 uur. Toegang gratis. Bereikbaar: trein: station Merode of Schuman; tram 81, 82; bus 12, 21, 22, 27, 28, 36, 61, 80.

Imágenes del Mexicano loopt van 11 februari tot 25 april 2010 in het Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel, 02 507 82 00, www.bozar.be. Open van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur, donderdag tot 21.00 uur. Tickets: 9 euro, 60+ 7 euro.

Van 13 februari tot 29 augustus 2010 in Mu.ZEE, Kunstmuseum aan Zee, Romestraat 11, 8400 Oostende, www.kunstmuseumaanzee.be, 059 50 81 18. Van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur. Tickets: 9 euro; 55+ 7,50 euro. Gratis tot twaalf jaar.

Maak kans op een duoticket! Kijk op blz. 53.

Ensor in zijn atelier, 1948 Patrick Florizoone, James Ensor Archief, Gent.

Maak kans op een duoticket! Kijk op blz. 53.

45

UIT

Vredig Münster

“Sinds Münster in 2004 tot meest leefbare stad ter wereld werd uitgeroepen, stikt het hier van de toeristen”, pocht Karolien Dijckmanns, onze gids. “Een verrassende ontdekking, geef toe?” Gelijk heeft ze. Als Hanzestad was Münster in 1648 belangrijk genoeg

om

bisschoppen

en

wereldleiders te verenigen. Ze ondertekenden er een belangrijk vredesverdrag. Vandaag blijkt

Waar het regent of de klokken

deze Westfaalse stad een moder-

luiden. Waar dwaallichtjes de

ne stad met een compact histo-

kerktoren bewonen. Waar de haan in het raadhuis zetelt. Waar er meer fietsen zijn dan inwoners.

risch centrum te zijn. Hippe winkelgalerijen,

middeleeuwse

gebouwen, kerken en hotels vormen een harmonisch geheel.

Fietswasstraat Karolien: “Münster is dé fietsstad van Duitsland. Fietsers en voetgangers hebben altijd voorrang. Je vindt hier veertig kilometer aangelegde fietspaden. Fietsen worden trouwens net als bij jullie niet gestolen maar uitgeleend! Om zich van de ene uitgaansbuurt naar de andere te begeven natuurlijk. Een fiets kan je huren voor 70 cent per dag, 7 euro per maand en 70 euro per jaar. In een ondergrondse garage pal in het centrum kunnen 3 300 fietsen gestald worden. Er is zelfs een wasstraat voor fietsen. En je kan er je stalen ros laten herstellen. Het openbaar vervoer functioneert hier bovendien prima. Om de tien minuten heb je een bus naar diverse bestemmingen.”

De enige authentieke gevel op de Prinzipalmarkt.

“We bevinden ons in het hart van de stad, op de Prinzipalmarkt. Alle huizen in deze omgeving werden

tijdens

Wereldoorlog

de

Tweede

platgebombar-

deerd. Slechts één gevel bleef overeind. Je herkent hem aan de originele

luiken.

De

andere

gevels werden heropgebouwd naar oorspronkelijk model. Het wijnhuis bevindt zich naast het raadhuis. Achter dit pand werd vroeger bier gebrouwen, de vergaderingen konden wel eens uitlopen!

Veertig

huizen

zijn

beschermd, neonreclame is verboden op de Markt. Winkeliers mogen alleen gouden en zwarte letters gebruiken voor hun uithangborden.”

De hand en de haan “In de raadzaal bevindt zich de beroemde Vredeszaal waar nog steeds

nieuwe

raadsleden

beëdigd worden. Het beroemde


De Sint-Paulusdom.

Vredesverdrag van Münster werd

is van Vlaamse makelij en bevat

op 30 januari 1648 ondertekend

een beeld van de Madonna van

in het Krameramtshaus en op

Mechelen. Enkele vitrines ont-

15

hullen merkwaardige zaken. In

mei

bezworen

in

deze

Friedenssaal. Dit verdrag maakte

de niet verlichte staan een hand

een einde aan de Tachtigjarige

en een schoen uitgestald. De

Oorlog. De Vrede van Münster is

hand is vijfhonderd jaar oud en

een onderdeel van de Vrede van

afkomstig van een dertigjarige

Westfalen die in 1648 twee grote

man die vermoord werd. Men

Europese oorlogen beëindigde:

hakte een lichaamsdeel af en

in Osnabrück sloten Duitsland en

bracht dit voor de rechter als

Zweden

bewijs. De schoen

Idyllisch wandelpaadje langs de Aa.

behoorde

hoogste plaats in Münster, zestig

Dertigjarige Oorlog beëindigd

wellicht toe aan een adellijke

meter boven de zeespiegel. Hier

werd, in Münster maakten Spanje

dame. Aan de verlichte vitrine

vertrekt om het uur een toeris-

en de Noordelijke Nederlanden

hangt een ander verhaal vast.

tentreintje dat je bij de mooiste

een einde aan hun conflict. Dat

Daarin staat een fraai gedreven

plekjes van Münster brengt. De

vrede

waardoor

de

betekende tegelijkertijd dat de

en vergulde zilveren bokaal in de

Dom en het bisschoppelijk paleis

Noordelijke Nederlanden officieel

vorm van een haan. Dit stuk

ernaast zijn opgetrokken in bij-

als onafhankelijk land werden

werd vermoedelijk rond 1600 in

zondere zandsteen die tachtig

erkend. Münster was voorname-

Nürnberg vervaardigd. De gou-

procent kalk bevat en zeer wei-

lijk katholiek terwijl Osnabrück

den haan verwijst naar een

nig metaal. Dat geeft de steen

protestants was. De twee partij-

mooie legende. Uitgehongerd

zijn mooie zachtgele tint en

en konden niet worden samen-

door

een

maakt hem goed bewerkbaar. De

gebracht. Fabio Chigi, de pause-

raadsman zijn laatste haan voor

zwartere steen bevat meer ijzer

lijke nuntius, voerde hier acht-

zijn kroost in de pan hakken.

en slaat daarom sneller uit. Rond

honderd

Maar het dier vluchtte de stads-

de Dom mochten alleen kleine

onderhandelingsge-

belegeraars,

wou

sprekken. Hij pende zijn ervarin-

muren op. Toen de bezetter de

huizen

gen neer in dichtvorm en noem-

haan in het oog kreeg, conclu-

staan in een halve cirkel rond de

gebouwd

worden.

Ze

de Münster ‘mijn stad van de

deerde hij dat de inwoners nog

kerk. Bekijk de huisjes en geniet

regen’. Hij vond ons bier niet te

lang niet uitgehongerd waren,

ondertussen van de gratis voet-

drinken, ons zwart brood niet te

anders zouden ze hun pluimvee

massage die de duizenden kin-

vreten en verbaasde zich over

niet vrij laten rondvliegen. Ze

derhoofdjes je schenken!

het groot aantal varkens in de

trokken verder. Zo redde de

Het standbeeld van de Kiepenkerl

stad. Toch bleef hij hier zeven

haan de stad.”

bevindt zich op het Spiekerhof.

jaar lang!” (lacht)

De Kiepenkerl was een wande-

“De Vredeszaal is uitgerust met

Tatort

een prachtige lambrisering in

Met de rug naar het raadhuis kijk

mand op de rug trok hij van dorp

Westfaalse eik. De kroonluchter

je uit op de Dom. Gebouwd op de

naar stad en verspreidde de laat-

lende handelaar. Met zijn Kiep of

47

UIT

Op de Markt mogen winkeliers alleen gouden en zwarte letters gebruiken voor hun uithangborden. terecht. In deze buurt vind je wel

akoestiek. Een huwelijk dat hier

meer typische Westfaalse eet- en

voltrokken wordt, houdt statis-

drankhuizen. Een suggestie?

tisch gezien twee en een half jaar

Probeer eens een Töttchen of een

langer stand dan een gemiddeld

Pfeffer-Potthast.

huwelijk. Het is dan ook een favoriete plek om te trouwen. Vooral

De Kiepenkerl of wandelende koopman.

Drie lichtjes

kleine geloofsgemeenschappen

Niet te diep in het glas gekeken?

gebruiken ze momenteel.

Misschien nog een laatste ver-

De vroegere stadsmuren zijn ver-

haaltje voor het slapengaan. In

vangen door een groene gordel

ste nieuwtjes. Mensen polsten

de hoogste werkplaats van de

bestaande uit een dubbele rij lin-

hem welke meisjes ‘iets aan de

Lambertikerk zetelt de toren-

den. De inwoners van Münster

voeten hadden’. Daarmee bedoel-

wachter. Iedere avond behalve

maken er dankbaar gebruik van

den de inwoners van Münster

dinsdag beklimt hij de 298 treden

als fietsen joggingpad. Over een

vrouwen die vruchtbare grond

van de toren, nadat hij zich bij de

zijweggetje kan je het riviertje de

bezaten en dus gegeerde partijen

brandweer meldde. Tussen negen

Aa volgen dat zich door de stad

waren. Op de boerderijen bekeek

uur en middernacht toetert hij

slingert. Vroeger was het de riool

de Kiepenkerl de klompen die

om het half uur naar zuid en naar

van de stad. Vandaag lonkt het

voor de deur stonden. Hing er

noord. Vroeger moest hij vooral

en wil je er maar al te graag ver-

veel akkergrond aan, was het

naar brand uitkijken. Hij moest

toeven tijdens je middagpauze.

goede, rijke grond. In het andere

zich strikt aan drie regels hou-

Op de oude Hanzeweg of Alter

geval bezaten de boeren zand-

den. Niet drinken met zijn vrien-

Steinweg vind je bronzen ringen

grond, niet zo vruchtbaar dus.

den, de vrouwen beneden laten

tussen de straatstenen. We ont-

Ondertussen belanden we aan de

en zijn nachtpot niet van boven

dekken ook Antwerpen onder

Liebfrauen- of Überwasserkirche

naar beneden kieperen. Zondigde

onze voeten. Karolien legt uit:

met ernaast de moderne Dio-

hij, werd hij ontslagen. Je kan je

“Bevriende Hanzesteden stuur-

zesanbibliothek die er uitziet als

voorstellen dat er vaak een wissel

den ons dertien jaar geleden een

een

van wacht was!

originele steen van hun stad. Wij

gigantische

boekenkast.

Vooral in het zonlicht lijkt de kleur van de travertijn, een natuursteen, verrassend goed op de zandsteen van de aanpalende kerk. Aan de overkant ligt het antiqua-

Zeg eens Aa

plaatsten ze in bronzen ringen die we op deze oude Hanzeweg leg-

De ietwat verscholen Clemens-

den. Ze herinneren aan vijfen-

kerk, omringd door een neoba-

twintig jaar Münster in de

rokke tuin, is een bezienswaardig

Hanzebond. Onze eigen Walk of

kerkje met adembenemende

Fame!”

riaat dat zowel voor de Krimiserie Tekst en foto’s Chris Van Riet

Tatort als voor Wilsberg als set werd gebruikt. Even verderop kom je in het uitgaansgebied van de

wijk

Kuhviertel.

In

Info

de

Kreuzstrasse ligt Münsters oudste

Münster Marketing, Klemensstrasse 10, 48143 Münster,

en enige overgebleven brouwerij,

+49 (0)251 492 2710, fax +49 (0)251 492 7743,

Pinkus Müller. Niet alleen typische

www.muenster.de, [email protected],

bieren schenkt men er, ook voor

www.duitsland-vakantieland.be, www.stadt-lupe.de.

een stevig Duits maal kan je er


Maak kans op een gratis arrangement voor twee personen in Münster. Blz. 53!

SPEEL EN WIN

37 winnaars!

Winnaars kruiswoord november 2009. Meer dan 4 000 deelnemers!

■ Wie wint een weekend in Thuin? Jules Hermans uit Landen. ■ Wie krijgt een waardebon van 125 euro? M. Van Grieken uit Herselt. ■ Wie kan beginnen in Allemaal willen we de hemel? Georges Buydens uit Galmaarden, Frans Maes uit Zwijndrecht, Juliette De Cocq uit Turnhout, Suzanne Waem uit Antwerpen, Aimé Van Der Ha uit Melsele, Rosalia Nijs uit Diegem, Liselotte Werner uit Reningelst, Josephina Bossuyt uit Torhout, Roza Liekens uit Heistop-den-Berg, Jeanne Noteboom uit Grimbergen.

■ Wie kan beginnen in Steen van verdriet. Vorm geven aan rouw? Ellianne Dirven uit Retie, Odette Pieters uit De Pinte, Jan Wouters uit Balen, Paula Van Bael uit Hulshout, Jozef Hermans uit Brugge. ■ Wie krijgt Onuitwisbare tekens van liefde. 100 gedichten over de liefde? Suzanne Vandewal uit Bree, René Vleugels uit Hever, Marc Leus uit ’s Gravenwezel, Jules De Groef uit Humbeek, Jacqueline Braeckevelt uit Oostrozebeke. Oplossing: notenboom. Antwoord op de schiftingsvraag: Binche.

■ Wie krijgt Gesprekken met mijn dode god? Gerarda Roete uit Evergem, K. Fontaine uit Oudenaarde, Jeannine Keppens uit Lede, André Van Den Branden uit Sint-Niklaas, Joseph Simoens uit Nokere, Marie-Jeanne Verheecke uit Brugge, Menu-Corneillie uit Roesbrugge, Biliet uit Evergem, O. Laire uit Ieper, Eliane De Brabant uit Oudenaarde. ■ Voor wie is Kaart van een onzichtbare wereld? Jacqueline Vandermeer uit Bertem, Lisette Janssens uit Sint-Katharina-Lombeek, Frans Van Steen uit Hombeek, Ludo Stassijns uit Melsbroek, Jeanne Hamerlynck uit Lembeke.

Oplossing sudoku december 2009 januari 2010.

Oplossing kruiswoordraadsel november 2009.

49

SPEEL EN WIN

Winnaars november 2009 op blz. 49!

Kruiswoordraadsel

HORIZONTAAL 1 Japans kledingstuk 7 schone jongeling 13 plaats in Nebraska 14 onwillekeurige zenuwtrek 16 fijne geur 17 sportartikel 18 hoogbejaard 21 vochtig 22 Duitse naamloze vennootschap 23 trots 24 schaaldier 26 bevel 27 woordmerk 29 houtsoort 31 voorteken 33 koordans 35 gewicht 36 erfelijk materiaal 37 plaats in Duitsland 39 stemming 41 stormloop 42 voormalige Russische heerseres 43 Londense taxi 44 lengtemaat 46 Spaanse borrelhapjes 49 bloeiwijze 50 durf 52 schraal 54 eenheid van vermogen 56 stuk ter verzending 58 volksoverlevering 60 oude maat 61 wachthuisje 63 verbond 65 erbium 66 gelofte 68 salaris per uur 70 grote bijl 71 drinkbaar vocht 73 voordat 74 de pauselijke regering 76 geestelijke spanning 77 wijnsoort.

2 6 1 7 5

VERTICAAL 1 metaal 2 volkomen ontwikkeld insect 3 zot 4 uitroep 5 Indisch gerecht 6 baardje 8 richting in de kunst 9 ondernemingsraad 10 kloosterzuster 11 indruk naar buiten 12 duivels 14 romp van een beeld 15 brandstof 19 golfterm 20 aarden vaas 23 uitroep van afkeer 25 plaats in Duitsland 28 projectiel 30 mondstuk voor onderwaterzwemmers 32 make-up 34 tussen (in samenst.) 36 samenhang 37 met uitzondering van 38 zo spoedig mogelijk (afk.) 39 takje 40 bergplaats 45 gegevens 47 houding 48 Europese taal 50 rivier in Frankrijk 51 scheikundig element 53 soort stof 55 oplettend 56 onverbloemd 57 windrichting 59 vogelgeluid 62 vuurwapen 64 Engelse lengtemaat 67 mannetjesbij 69 onderricht 70 arrondissement 72 neon 75 uitwendig gebruik.

8

3 Stuur je oplossing naar OKRA-magazine, Kruiswoord februari 2010, PB 40, 1031 Brussel, voor 28 februari 2010. De winnaars verschijnen in het maartnummer 2010. Voeg één postzegel van 0,59 euro toe (niet vastkleven).

Oplossing kruiswoord februari 2010

1

2

3

4

5

6

7

8

Naam: Straat:

Postnr.:

Woonplaats:

Tel.:

E-mail:

Nr.:

OKRA-lidnummer of trefpuntnummer: Schiftingsvraag: Wie componeerde Adagio for strings?

Vergeet niet een postzegel van 0,59 euro toe te voegen!


4

Sudoku Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten één keer voorkomen in alle kolommen, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

SPEEL EN WIN

28 prijzen! ■ Arrangement ‘Münster ontdekken’ voor twee personen in Münster (waarde 318 euro). Mercure Hotel Münster City, Engelstrasse 39, 48143 Münster, tel. +49 (0)251 41 71 601, fax +49 (0)251 41 71 100, [email protected]. Inbegrepen: Twee overnachtingen met ontbijt voor twee personen in een tweepersoonskamer en een stadsrondleiding.

■ 26 boeken Tien exemplaren van De Verlorenen van Kim Echlin (waarde 17,90 euro). Vijf exemplaren van Sashenka van Simon Montefiore (waarde 19,95 euro). Vijf exemplaren van De Daisy Sisters van Henning Mankell (waarde 24,90 euro). Twee exemplaren van Laten we de wereld vergeten van Pat Donnez (waarde 18,95 euro). Een exemplaar van Rocco van Rocco Granata (waarde 25 euro). Een exemplaar van Koude rillingen over de rug van Charles Darwin van Jan Hendrik van den Berg (waarde 22,50 euro). Een exemplaar van De hondeneters van Marita de Sterck (waarde 13,95 euro). Een exemplaar van Het Museum van de onschuld van Orhan Pamuk (waarde 34,95 euro).

■ Waardebon van 125 euro. Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen. Info De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88, [email protected], www.dekinkhoorn.be. Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 059 55 27 55, fax 059 55 27 59, [email protected], www.ravelingen.be. Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04, [email protected], www.olfossedouth.com.

51

DE DINGEN

Dopjes in de oren Een mp3-speler. Ik weet amper

visie toont vandaag heel andere

met wie je liever geen gesprekje

wat het is. Ik hoor over iPods,

dingen.

wil voeren. Aan alles zijn voor- en nadelen. Zo wijs zijn we op onze

waarvan ik denk dat het zo’n

leeftijd wel geworden.

hebbedingetje is. Ik zie jongeren

Terug naar de mp3-speler. Ik ga

op de fiets, te voet en in de trein

er prat op dat ik geen verzuurd

met dopjes in hun oren.

wijveke ben dat alle moderne

Gelukkig dat we niet aan alle

Onwillekeurig denk ik dan: die

zaken afwijst. Maar ik hoef niet

trends moeten meedoen of alle

zullen later toch een hoorappa-

alle nieuwe dingen zelf in huis te

nieuwigheden in huis moeten

raat nodig hebben. Als ik dopjes

halen. Als ik muziek wil beluiste-

halen. Jongeren staan veel meer

in mijn oren steek, is het hoog-

ren, is er de radio of leg ik een

onder druk. Heb je geen iPod,

stens om ’s nachts niet gehin-

cd op. Ik merk ook dat jongeren

word je raar bekeken op school.

derd te worden door het gesnurk

teruggrijpen naar oude dingen.

Misschien verlies je wel vrienden

van die lieve partner.

Af en toe help ik eens in een

of vriendinnen. Of word je zelfs

tweedehandswinkel. Het ver-

gepest. Daarom doen ook jonge-

Maar sommige jongeren moeten

baast me steeds dat veel jonge-

ren met minder financiële mid-

blijkbaar altijd en overal muziek

ren opnieuw lp’s kopen. Uit

delen mee aan deze rage. En de

kunnen beluisteren, willen ze

nieuwsgierigheid knoop ik dan

commercie weet donders goed

zich goed voelen. En omdat alle

een gesprekje aan. Allemaal

dat jongeren een uitstekend

muziek op internet te downloa-

zeggen ze dat lp’s opnieuw in de

doelpubliek zijn om steeds nieu-

den is, zit hun iPod vol met

lift zitten. Omwille van de hoe-

we toepassingen op af te vuren.

muziekjes van hun keuze. Ik

zen bijvoorbeeld. Daar zitten

Een extra optie, een modernere

vraag me soms af of Jacques

inderdaad

look, een langere speelduur en

Brel, Boudewijn De Groot, Melina

Daartegen is de iPod maar een

Mercouri en Edith Piaf ook een

schamel apparaatje.

pareltjes

tussen.

plaatsje hebben op iPod en mp3-

uiteraard een hogere prijs. Voor mij geen iPod. Alhoewel,

speler. De idolen uit mijn jeugd

Wat ik een groot nadeel vind aan

zeg nooit nooit. Hoeveel oude-

zijn vervangen door muziekgen-

de mp3-speler en de iPod, is dat

ren hebben destijds gezegd

res die ik niet ken. En soms vind

je je afsluit van andere mensen.

nooit een gsm te zullen kopen?

ik dat niet erg: vaak staat de

Stel, je loopt op straat met zo’n

Mezelf incluis. Maar toch heb ik

muziek hard en klinkt hij

ding op je hoofd en je komt een

er intussen een. Weliswaar nog

Engelstalig.

vriend tegen. Dan moet je ofwel

steeds mijn eerste exemplaar,

de iPod uitschakelen of je vriend

een verouderd model. Als je me

Maar vooruitgang en commercie

negeren. Af en toe een moeilijke

ooit voorbij ziet lopen met twee

houd je niet tegen. Ik herinner

keuze lijkt me. Maar af en toe ook

dopjes in mijn oren, weet je hoe

me nog levendig de dag dat het

handig als je iemand tegenkomt

laat het is.

radionieuws berichtte over de komst van de televisie. In mijn onschuld dacht ik dat de muziek die via de radio te horen was, in het echt te zien zou zijn op een scherm. Dat je een orkest te zien zou krijgen dat mijn favoriete muziek zou spelen. De tele-

Sommige jongeren moeten blijkbaar altijd en overal muziek kunnen beluisteren, willen ze zich goed voelen. 52 OKRA februari 2010

Tekst Griet Trioen

OKRA-LIDKAART = GELD WAARD

Win gratis duoticket Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 18 euro) voor de tentoonstelling Imágenes del Mexicano in de Brusselse BOZAR. Stuur deze bon vóór 28 februari 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Imágenes, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Imágenes.

Info zie blz. 45.

Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

Win gratis duoticket Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 18 euro) voor de tentoonstelling Bij Ensor op bezoek in het Kunstmuseum aan Zee in Oostende. Stuur deze bon vóór 28 februari 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Ensor, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Ensor.

Info zie blz. 45.

Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

Lize Marke zingt Hoogstaand ontspanningsprogramma Bijzondere voorwaarden voor OKRA-trefpunten tel. 02 269 19 19

colofon

OKRA-regio’s

OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw PB 40, 1031 Brussel 02 246 44 37, fax 02 246 44 42, www.okra.be, [email protected] Redactie Lieve Demeester, Nele Joostens, Chris Van Riet Redactieraad Magriet Daenen, Herman De Leeuw, Erik Lauwers, Hilde Masui, Griet Trioen, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Cois Van Roosendael, Hugo Verhenne Verantw. uitgever Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge

OKRA-Limburg vzw Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt 011 26 59 30 fax 011 22 59 50 [email protected] www.okra.be/limburg

Oost-Brabant Platte Lostraat 541, 3010 Leuven 016 35 96 94 fax 016 35 95 55 [email protected] www.okra.be/oostbrabant

Brugge Oude Burg 23, 8000 Brugge 050 44 03 81 fax 050 44 03 90 [email protected] www.okra.be/brugge

Mechelen Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen 015 40 57 45 [email protected] www.okra.be/mechelen

Brussel Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel 02 555 08 30 fax 02 555 08 39 [email protected] www.okra.be/brussel

Midden-Vlaanderen www.okra.be/middenvlaanderen Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 • 09 269 32 16 [email protected] ■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16 [email protected] ■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99 [email protected] ■ Gent Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 [email protected] ■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94 [email protected]

Oostende Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 90 fax 059 55 26 12 [email protected] www.okra.be/oostende

Ieper Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 40 fax 056 26 63 06 [email protected] www.okra.be/ieper

Vormgeving gevaert graphics nv Coverbeeld François De Heel

Kempen Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout 014 40 33 50 fax 014 40 33 52 [email protected] www.okra.be/kempen

Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto Sylvain Van Der Guchtlaan 24, 9300 Aalst 053 82 60 80 fax 053 82 60 90 [email protected]

Kortrijk Wijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk 056 26 63 53 fax 056 26 63 10 [email protected] www.okra.be/kortrijk

c pe

o

OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

02 246 57 72

Het maartnummer verschijnt uiterlijk op 28 februari 2010.

02 246 44 47

02 246 57 72

02 246 39 44


Roeselare Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 26 53 07 fax 051 22 59 80 [email protected] www.okra.be/roeselare Tielt Oude Stationsstraat 12, 8700 Tielt 051 42 38 08 fax 051 40 89 79 [email protected] www.okra.be/tielt Waas en Dender Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75 [email protected] ■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17 [email protected] www.okra.be/waasendender ■

tvol actie f

n pe

kristelijk r es

Oplage: 175 090 exemplaren Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.

Antwerpen Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen 03 220 12 80 fax 03 220 17 68 [email protected] www.okra.be/antwerpen

Algemeen secretariaat | www.okra.be | [email protected] www.okrasport.be | 02 246 44 41

02 246 44 36 02 246 44 35 02 246 42 09 02 246 42 07

02 246 44 34

02 246 44 47

OKRA-CMPensioendienst 02 246 44 31 02 246 44 45 Studiedienst 02 246 44 40 02 246 39 45 Communicatie 02 246 44 37 02 246 44 33 02 246 57 71 Websites 02 246 44 44

Witte nachten Ontdek deze zomer de unieke OKRA-REIZEN. De nieuwe brochure is pas uit. Hier alvast twee reizen om warme rillingen van te krijgen.

Foto Marc Dirkx

Van 9 tot 22 mei 2010

Van 9 tot 19 juli 2010

Alaska-cruise

ijsland

Je start je reis met een uitgebreid stadsbezoek aan San Francisco. Daarna ontspannen verblijf op het cruiseschip in volpension waarbij je volop geniet van de vele faciliteiten aan boord. Aanmeren in Ketchikan, gelegen in een uitgestrekte wildernis met een fjordenkust. In Juneau, de hoofdstad van Alaska, vind je een interessante mix van hedendaagse luxe met het ruwe pioniersleven. Via de goudzoekersstad, Skagway naar Icy Strait Point aan de mond van de Gletsjerbaai. Hubbard gletsjer wordt ongetwijfeld het hoogtepunt van je reis! Via Sitka, met Russische roots en Victoria, de hoofdstad van British Columbia bereik je Vancouver.

IJsland is een land dat tot de verbeelding spreekt. Het dagelijkse gesis en gerommel wijst onmiskenbaar op de ondergrondse vulkanische activiteit. Natuurkrachten hebben IJsland tot een uniek paradijs gemaakt met een grote verscheidenheid aan natuurfenomenen: ruige rotsformaties, mooie tafelbergen, kleurrijke gas- en heetwaterbronnen, imposante gletsjers. Betoverende watervallen en zwarte lavastranden wisselen elkaar af en vormen het decor voor broedende vogels en parende walvissen.

IJsland, rondreis n: 3 250 euro. Reissom per persoo

Alaska cruise 2 385 euro. Binnenkajuit, cat. 9: 7: 2 525 euro. Buitenkajuiten, cat.

Foto Marc Dirk x Foto Marc Dirk x

Ook bij je regio kan je terecht voor fantastische reizen. Neem snel contact op met jouw regio voor het volledige aanbod. INFO EN BOEKING: Van 9.00 tot 16.00 uur (niet op vrijdag) OKRA-REIZEN Postadres: Postbus 40, 1031 Brussel | Bezoekadres: Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel (Schaarbeek) Tel. 02 246 39 44 | Fax 02 246 44 46 | [email protected] Ingevolge de erkenning van OKRA in het kader van het decreet over het sociaal-cultureel volwassenenwerk door de Vlaamse overheid, mag OKRA reizen organiseren zonder reisbureauvergunning.

SIRIUS

TITZIAN

UIT EIGEN ATELIER

TONGA

Luxueus zitcomfort. Duurzame kwaliteit.

NEW ALLEGRO

Salons met vakmanschap, passie en de beste materialen gemaakt. CUNO

LINEA PALLONE

Stadionlaan 18/22 9800 Deinze T 09 380 43 58

YOGA Salons in leder en stof UIT EIGEN ATELIER Maatwerk, herstofferen & herstellingen

een mooi

bankstel koop je bij de makers zelf

Open alle dagen van 14 tot 18.30u. ook op zondag (van sept. t.e.m. april) Gesloten op woensdag en feestdagen

www.derore.be

TALLIEU & TALLIEU - www.tnt.be

magazine Luisteren naar literatuur blz. 25 Win een weekend Münster februari 2010

Recommend Documents