magazine
maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 43 nr. 8
g deop n a H he affic win! en
oktober 2010
‘Graag zien, is het enige dat telt’ blz. 25
Win een weekend in Duitsland blz. 51
www.okra.be www.okrasport.be
Afgiftekantoor 3200 Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - 3200 Aarschot 1 - BC 1145
✓Kamersupplement ✓Onderzoeken
✗ Kreeft
Liever goedgekruide kreeft dan een gepeperde ziekenhuisrekening. Een CM-hospitalisatieverzekering is geen overbodige luxe ! Wilt u echt kreeft ? Daar moet u dan zelf voor zorgen. CM neemt de ziekenhuiskosten voor haar rekening. In het ziekenhuis belanden is geen pretje. Maar het overkomt iedereen weleens, doorgaans plots en onverwacht. Daarom is een voordelige en volledige hospitalisatieverzekering van CM geen overbodige luxe. Want u geniet van een ruime terugbetaling van onder meer uw verblijf, medische ingrepen, geneesmiddelen, erelonen en kamersupplementen, inclusief de kosten van voor- en nazorg. Vermijd een financiële aderlating bij hospitalisatie en kies voor CM-Hospitaalplan en/of CM-Hospitaalplus. Zo bent u verzekerd voor al het essentiële vóór, tijdens en na uw opname. Denk tijdig aan uw CM-hospitalisatieverzekering. Aansluiten kan tot en met de leeftijd van 65 jaar. Surf voor meer info naar www.cm.be, bel 078 151 151 of vraag de folder in uw CM-kantoor.
voorwoord
Robotmeid De robotmeid helpt druk bezette moeders met kinderen, door voor hen te tekenen. Ze is een partnerrobot en kan dankzij een zestal ingebouwde computers voorwerpen en gezichten herkennen. In het woonzorgcentrum heeft ze een collega: de geautomatiseerde rolstoel. Niemand hoeft de bewoner nog te duwen. De rolstoel detecteert onderweg alle hindernissen en brengt zijn cliënt zonder ongelukken van de refter naar zijn kamer. Een derde onmisbare medewerker is communicatierobot Chapit. Hij kan eenvoudige vragen beantwoorden, verschillende gelaatsuitdrukkingen aannemen, grapjes vertellen en wat meer is: hij is altijd beschikbaar en luistert met plezier honderd keer naar hetzelfde verhaal. Deze lieverdjes zijn in Japan ontwikkeld. Ook daar veroudert de bevolking in sneltempo en kampt de verzorgingssector met personeelstekort. En de jonge moeders hebben hulp nodig. Vandaar het gat in de robotmarkt. Je moet eerlijk toegeven: ze hebben zo hun voordelen. Ze krijgen geen griep en zeuren nooit over loonsverhoging of meer vakantiedagen. Ze praten nooit met een collega of met een cliënt en zijn dus rendabel tot en met. Begrijp me niet verkeerd. De inzet van spitstechnologie in de zorg is een zegen. Dankzij nieuwe operatietechnieken en behandelingsmethoden krijg je een nieuwe knie en wordt de bestraling van een tumor nauwgezet uitgevoerd. In het woonzorgcentrum wordt via het computernetwerk exact bijgehouden welke medicijnen je nodig hebt en welk dieet. We zijn er in honderd jaar tijd enorm op vooruitgegaan. Maar zorg is meer dan correct toegediende medicijnen en een gelukte kijkoperatie. Net als kinderen opvoeden meer is dan enkel voeden en op tijd en stond een blik op het huiswerk. Ik bibber nu al bij de gedachte dat een robot me ooit naar het toilet zou helpen als dat alleen niet meer zou lukken. Of zie je al hoe een communicatierobot je liefste kleinkind een verhaaltje vertelt? Wat ik misschien nog wel het meest zou missen in zo’n robotwereld, is het samenspel. Actie en reactie. Jij zegt iets en iemand anders antwoordt. Je verzorgende heeft een mindere dag en jij kan laten voelen dat je daar begrip voor hebt. De kleine meid vindt het verhaaltje eng en jij rondt snel af, een happy end en hup naar bed. En ja, natuurlijk weet je al lang waar ik heen wil met dit stukje. Maar één ding is zeker: zolang OKRA bestaat en tienduizenden leden en vrijwilligers dag in dag uit paraat staan, blijven kille robotten sciencefiction. Geniet dus maar als nooit tevoren van elk goed gesprek, elk bezoek, elk kaartje, elke wandeling, elke uitstap. Het is te veel om op te noemen maar nooit te veel omdat het zo’n deugd doet. Lieve Demeester
Foto Jürgen Doom
ITEm
33
Het Brazilië van Lula. De opvolging
16
Op 3 oktober trekken 135 miljoen Brazilianen naar de stembus om een opvolger te kiezen voor president Luis Inacio da Silva, beter bekend als Lula. Hij drukte zijn stempel op zijn land. In welke richting zijn opvolger het grootste land van Zuid-Amerika zal sturen, valt af te wachten.
‘Samen naar oplossingen zoeken’
22
OKRA-ZORGRECHT, zo heet de nieuwste deelwerking van OKRA. OKRA zal voortaan nog meer ondersteuning bieden aan zorgbehoevenden en mantelzorgers. Met al hun vragen en verzuchtingen kunnen ze bij OKRA-ZORGRECHT terecht.
‘De gage was voor mijn broer’
36
Percussionist bij Arno, Wannes Van de Velde en Eva De Roovere. Begonnen in het orkestje van zijn broer in Fez, nu een van de beste derbouka-spelers van het land. Azzedine Jazouli is muzikant in hart en nieren. En bovendien een begenadigd verteller.
inhoud
46
oktober 2010 OKRA-magazine
Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37,
[email protected].
OKRA oktober 2010
18
6
STANDPUNT Mobiliteit centraal
7
GEZONDHEID Niet zo onschuldig!
10 INFO Armoede aanpakken
12 VRAAG EN AANBOD Simon en Saartje
14 PRIKKERTJES 16 DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS Het Brazilië van Lula. De opvolging
18 ANDERS OUD De wereld in mijn bloed
22 OKRA-ZORGRECHT ‘Samen naar oplossingen zoeken’
7
40 TENTOONSTELLING Een groene zomer
43 BOEKEN Inhaalmanoeuvres
44 GEDICHT Gebed
45 UITJES 46 UIT Er Ruhrt wat
49 30 WINNAARS! 50 SPEEL EN WIN 52 DE DINGEN Prikkeldraad
53 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD!
25 OVER WAT TELT ‘Een mens wil geliefd zijn’
29 CREA Warm de winter in
30 RECHTSINFO
In je volgende OKRA-magazine
Verzorg je kamerplanten.
Levert verkoop op lijfrente besparing op?
33 MENU Over ogen, korrelen en dikken
36 MUZIEK ‘De gage was voor mijn broer’
RECHTZETTING ■ In het septembernummer kondigden we aan dat je in Brugge en Menen naar de voorstelling De buitenkant van meneer Jules kan. We vergaten te melden dat Diane Broeckhoven de auteur is van dit toneelstuk. Onze excuses. ■ In het juli- en augustusnummer maakten we jullie warm voor de themawandeling Van Open Poort tot Brugse Zot in Brugge. We schreven dat de West-Vlaamse Gidsenkring deze wandeling organiseert. Maar je kan deze wandeling ook maken met de Koninklijke Gidsenbond. Hen kan je contacteren via 050 33 22 33 of
[email protected].
5
STANDPUNT
© Jürgen Doom
Twee jaar lang werkt OKRA rond mobiliteit. Heel wat acties en activiteiten zullen in het teken staan van dit thema. Ook in jouw trefpunt.
Mobiliteit centraal Waarom OKRA kiest voor mobiliteit? Logisch, het is
gaan we niet te voet of met de fiets naar een activi-
een basisrecht om je vrij te kunnen verplaatsen in
teit van OKRA? En wat dacht je van de bus of belbus
goede omstandigheden, aan aantrekkelijke voorwaar-
om een meer afgelegen bestemming te bereiken? En
den en in een veilige omgeving. Daarover is echter
als dat niet kan, kies je toch voor de verplaatsing met
veel te zeggen en daaraan is nog veel meer te doen.
de eigen wagen.
Het is immers niet vanzelfsprekend dat iedereen zich dat niet (meer) omwille van lichamelijke beperkingen.
Actie toegankelijk openbaar vervoer
Anderen zijn afhankelijk van het openbaar vervoer
Vorige maand gaf OKRA al een serieuze voorzet voor
dat niet overal in dezelfde mate beschikbaar is.
dit nieuwe jaarthema. Op 23 september voerde
zonder zorgen kan verplaatsen. Sommigen kunnen
OKRA kiest voor STOP
OKRA actie op vijf plaatsen in Vlaanderen rond beter openbaar vervoer. We pleitten voor toegankelijk,
Voor OKRA zijn deze vaststellingen de aanleiding om
voldoende (zeker in landelijke gebieden) en stipt
iets te doen rond de mobiliteitsproblematiek. In de
openbaar vervoer. Veilige opstapplaatsen, verzorgde
eerste plaats willen we nagaan wat we zelf kunnen
en voldoende bushokjes, leesbare informatie over
doen om de mobiliteit bij ouderen te bevorderen.
vertrektijden en opstapplaatsen, dat zijn onze eisen.
Daarnaast willen we actie ondernemen om het open-
We weten dat er op dit vlak al heel wat inspanningen
baar vervoer in onze buurt toegankelijker te maken.
geleverd worden. Zowel voor De Lijn, die het open-
Duurzaamheid, betaalbaarheid en kwaliteit zullen de
baar vervoer organiseert, als voor de Vlaamse over-
sleutelbegrippen zijn in alles wat we ondernemen:
heid zijn deze punten van groot belang. Maar op veel
informeren, aanzetten tot meer mobiliteit, actie voe-
plaatsen kan het nog beter. Zo werd Vlaams minister
ren en ideeën lanceren over kwalitatieve vervoermid-
van Mobiliteit Hilde Crevits op onze actiedag gecon-
delen. Daarbij staat het STOP-principe centraal. Dat
fronteerd met een plaatselijke situatie waar nog veel
staat voor de volgorde waarin we onze mobiliteit
werk aan de winkel is. Zij kreeg de kans om de
organiseren: van stappen naar trappen, vervolgens
beleidsopties van de Vlaamse overheid rond het
naar het openbaar vervoer en ten slotte het privé-
openbaar vervoer te verduidelijken. OKRA beloofde
vervoer, zeg maar de auto. Een voorbeeld: waarom
de komende jaren op een positieve en constructieve manier haar steentje bij te dragen om zo te komen tot een optimalisering van het openbaar vervoer.
We pleitten voor toegankelijk, voldoende en stipt openbaar vervoer. 6 OKRA oktober 2010
Maar eerst gaan we stappen en trappen alvorens we kiezen voor het openbaar vervoer. Jan Vandecasteele Algemeen secretaris
GEZONDHEID
Niet zo onschuldig! Het bijzonder besmettelijke influenzavirus veroorzaakt griep. Het virus dringt door in de neusslijmvliezen, de luchtpijp en de bronchiën en breidt zich daar uit. Op enkele weken tijd kan het virus vijf à tien procent van de bevolking aantasten. Laat je dus tijdig vaccineren!
Griep wordt wel eens verward met een verkoudheid. Nochtans is griep niet zo onschuldig. Hoge koorts, spierpijn bij elke beweging, hoofdpijn, hoest en een lusteloos en moe gevoel. Dat zijn de symptomen van een echte griep. Het griepvirus verspreidt zich snel, vooral bij koud weer. Schud je de hand van iemand die besmet is of praat je met iemand die drager is van het virus, kan je ook ziek worden. Het besmettingsgevaar is het grootst wanneer je griepsymptomen hebt en gedurende 48 uur. Krijg je griep, houden de koorts en de pijn meestal aan gedurende drie tot vijf dagen. Maar het kan één tot twee weken duren voor je volledig hersteld bent.
Behandeling Zonder griep
verwikkelingen, spontaan.
geneest
Geneesmiddelen
tegen griep bestaan niet, een antibioticum heeft geen effect. Enkel rust helpt. In je bed blijven, is niet noodzakelijk maar zware lichamelijke inspanningen kan je beter vermijden. Je doet er ook goed aan voldoende te drinken omdat je veel vocht verliest door de koorts. Zo voorkom je uitdroging. Een koortswerend middel of een pijnstiller op basis van paracetamol kunnen de
7
gezondheid
koorts wel doen dalen en de pijn
cin je enkel tegen griep en niet
besmet door een ander virus
verlichten. Zelfs al heb je niet
tegen andere infecties. Zo kan je
dan wat verwerkt werd in het
veel eetlust, toch doe je er goed
ondanks de vaccinatie toch nog
vaccin.
aan te blijven eten.
een verkoudheid of keelontste-
Ernstig
king oplopen. Bovendien veran-
Nog misvattingen
dert het griepvirus elk jaar.
Ook over de griep zelf doen heel
Voor de meeste mensen is griep
Daarom moet je je ook elk jaar
wat misvattingen de ronde. Zo
een ziekte die goedaardig ver-
opnieuw laten inenten.
wordt wel eens beweerd dat je
loopt en na een paar dagen
je warm moet aankleden om
spontaan verdwijnt. Toch is griep
Efficiënt
geen onschuldige ziekte. Vooral
Het griepvaccin heeft een effi-
fabeltje. Wanneer je lichaam
bij ouderen en chronisch zieke
ciëntie van ongeveer zeventig
afkoelt, lijdt het afweersysteem
mensen kan ze tot ernstige ver-
procent. Maar het vaccin is voor-
daaronder en ben je vatbaarder
wikkelingen leiden. Een besmet-
al belangrijk omdat het het risico
voor ziekte. Griep wordt echter
ting met het griepvirus onder-
op
complicaties
veroorzaakt door een virus dat
mijnt
gevaarlijke
geen griep te krijgen. Dat is een
algemene
beperkt. Dankzij het vaccin ver-
je inademt of doorgeeft via
conditie. Jaarlijks sterven zo’n
mindert het aantal hospitalisa-
handcontact. Dat je alle ramen
1 500 mensen aan de gevolgen
ties met zeventig procent en het
moet dichthouden om geen kou
van griep. Tijdens een grote epi-
sterftecijfer met tachtig procent.
te vatten, klopt trouwens ook
demie kan dit aantal oplopen tot
Bovendien blijken ouderen met
niet. Met open ramen is het
4 500. Daarmee blijft griep een
een relatief betere gezondheid
virus minder geconcentreerd
van de belangrijkste doodsoor-
die zich jaarlijks laten vaccineren
aanwezig. Zeker wanneer je
zaken door infectieziekten. De
33 procent minder kans te heb-
met
complicaties en sterfte bij griep
ben om infecties van de lagere
dezelfde ruimte zit, raak je snel-
zijn een gevolg van bronchitis,
luchtwegen op te lopen en de
ler besmet als je de kamer niet
bacteriologische longontsteking
helft minder kans op een long-
regelmatig verlucht. Nog een
of
ontsteking. Daarom is het voor
misvatting? Dat de inname van
alle ouderen belangrijk om zich
vitamine C het genezingsproces
ieder jaar opnieuw te laten vac-
versnelt,
cineren.
wetenschappelijke studie aan-
Om je te beschermen tegen het
Toch worstelen velen nog met
tonen. Een dagelijkse evenwich-
griepvirus, dien je je elk jaar te
een aantal vooroordelen en mis-
tige voeding met voldoende
laten vaccineren. Het griepvac-
vattingen. Dat is niet nodig. In
fruit en verse groenten is heil-
cin wordt gekweekt op kippenei-
geen geval kan het vaccin een
zamer dan vitaminepreparaten.
eren en bevat stukjes dood virus.
griepbesmetting
Je afweersysteem kan door de
Het vaccin bevat immers geen
Verhoogd risico
vaccinatie antistoffen aanmaken
levend virus. Het dode virus zet
Iedereen doet er goed aan zich
die zich vasthechten aan het
het lichaam wel aan tot het pro-
te laten vaccineren maar som-
virus en het neutraliseren. Zo
duceren van antistoffen maar
mige doelgroepen hebben er
verhoogt je weerstand. Je bent
maakt je niet ziek. Als je kort na
extra belang bij. Ben je ouder
ongeveer
zes
be-
je inenting toch griep krijgt, ben
dan 65 of lijd je aan diabetes of
schermd
tegen
virus.
je waarschijnlijk net voor of net
een andere chronische ziekte
Uiteraard behoedt het griepvac-
na de inenting besmet of ben je
van
immers
een
de
verergering
van
een
bestaande aandoening.
Jaarlijks vaccineren
maanden het
veroorzaken.
meerdere
kon
longen,
personen
geen
hart,
in
enkele
lever
of
nieren, raadt de Hoge Gezondheidsraad aan om je elk jaar te laten vaccineren. Dat geldt ook voor personen die opgenomen
Om je te beschermen tegen het griepvirus, dien je je elk jaar te laten vaccineren. 8 OKRA oktober 2010
zijn in een instelling en iedereen die aan de slag is in een gezondheidsinstelling en rechtstreeks in contact komt met risicopersonen. Ook personen en kinde-
BETER LEVEN
ren die onder hetzelfde dak wonen als risicopersonen, laten zich het best inenten. Ten slotte vormen ook zwangere vrouwen een risicogroep.
PUBLIREPORTAGE
Stijve gewrichten? Moeizaam bewegen?
Doe er wat aan!
Zij laten zich het best vaccineren als ze in het tweede of derde trimester van hun zwangerschap
Als uw gewrichten ouder worden, laten ze u dat vaak goed voelen: moeizame bewegingen, stijf bij het wakker worden… Zoekt u een werkzame oplossing waardoor u elke dag weer makkelijk kunt bewegen? Er bestaat tegenwoordig milde methodes om uw gewrichten op natuurlijke wijze soepel te houden.
zijn. Al deze personen behoren tot de officiële risicogroepen. Ook wanneer je ouder bent dan vijftig en niet aan een van deze chronische aandoeningen lijdt, kan vaccinatie nuttig zijn. Praat er over met je arts.
Oktober Het geschikte moment om je tegen griep te laten vaccineren, zijn de maanden oktober en november. Griep komt immers het meest voor van november tot maart en het vaccin is pas na twee weken werkzaam. In principe kan je je laten inenten zolang de griep nog niet in het land is. De inspuiting wordt onder de huid of in het spierweefsel van de bovenarm toegediend. Vaccineren gebeurt beter niet als je koorts hebt of lijdt aan een acute infectieziekte. Ook als je allergisch bent voor een bestanddeel van het vaccin zoals eieren, zie je beter af van een inenting. Ten slotte is een vaccinatie geen goed idee als je bij een vroegere vaccinatie
een
ongewenste
reactie
kreeg.
Nevenwerkingen in de vorm van jeuk, een zwelling, een warmtegevoel of pijn bij aanraking op de plaats van de inspuiting, komen slechts zelden voor gedurende één of twee dagen.
Terugbetaling Enkele groepen hebben recht op terugbetaling van het griepvaccin. Behoor je tot een van de risico-
Met Phytalgic voelt u zich in 3 weken beter!
Phythea heeft Phytalgic samengesteld, zodat uw gewrichten elke dag weer gezonder en soepeler worden en de dagelijkse activiteiten weer gemakkelijk worden. De natuurlijke formule bevat een selectie van wilde visolie, brandnetelextract en zink voor optimale souplesse van uw gewrichten. Voor de beste werking wordt aanbevolen gedurende 3 maanden 3 capsules Phytalgic per dag te gebruiken. De eerste weldadige effecten op uw gewrichten zijn meestal na 3 weken gebruik merkbaar. Dankzij de perfecte verdraagbaarheid kan Phytalgic zo nodig het hele jaar door voortdurend worden gebruikt.
groepen zoals hierboven vermeld, wordt het griepvaccin voor veertig procent terugbetaald. Vraag aan je huisarts een voorschrift voor het vaccin met daarop de vermelding ‘derdebetalersregeling van toepassing’. Ga hiermee naar je apotheker. Op vertoon van je SIS-kaart zal hij de korting meteen verrekenen. Daarna zal je arts het
Onze mening: een uitstekend natuurlijk product dat de beloftes waarmaakt: de gewrichten worden allengs soepeler en binnen een paar weken is het leven weer een stuk prettige!
vaccin toedienen. Aarzel dus niet en laat je tijdig vaccineren, zeker als je tot een van de risicogroepen behoort.
Te koop bij uw apotheek CNK: 2399-202 en NUT/PL-code: 968/1 Ongeveer 16€ per doos van 45 capsules
Aanbod Phytalgic
2 dozen gekocht = de 3de gratis van Phythea!
Om een gratis doos te ontvangen stuurt u vóór 31 december 2010 het origineel van de kassabon, de 2 barcodes CNK uit de verpakking van het product en uw adresgegevens naar: Aanbod Phytalgic - c/o HighCo Data - P.B. 04074 - 1414 Waterloo Aanbod beperkt tot 2 zendingen per persoon. Aankoop en zending van bewijs van aankoop tussen 16/08/10 en 31/12/10.
9
INFo
Armoede aanpakken Wie ouder is dan 65 heeft een veel groter risico om ooit in armoede terecht te komen dan jongeren. Daar vraagt de Vlaamse Ouderenraad aandacht voor. Bij de overheid, de ouderenorganisaties én de publieke opinie. “Op 1 oktober is het Internationale dag van de ouderen. Het ideale moment om aandacht te vragen voor ouderen die in armoede leven. Ook tijdens de Ouderenweek van 15 tot 21 november hameren we op dit thema”, zegt Jul Geeroms, voorzitter van de Vlaamse Ouderenraad. “Bijna elf procent van alle Vlamingen loopt het risico in armoede te moeten leven. Ze hebben een inkomen onder de armoededrempel. Sommige groepen lopen meer risico dan andere. Denk maar aan werklozen of alleenstaande moeders. Maar ook ouderen. Onder hen loopt meer dan 22 procent het risico op armoede. Dat is veel te veel. We zien ook dat dit cijfer niet daalt, integendeel. Het grootste
Anders arm “Bij ouderen in armoede spelen andere aspecten dan bij wie jonger is dan 65”, legt Jul Geeroms uit. “In theorie kunnen ‘jongeren’ uit de armoede ontsnappen door te werken. Dat is voor ouderen onmogelijk. Zij zijn vaak afhankelijk van hun laag pensioentje. Natuurlijk is armoede meer dan een beperkt inkomen, ook huisvesting, participatie aan het verenigingsleven en mobiliteit spelen een rol. Omdat ze veel minder kunnen deelnemen aan het sociale leven, hebben vele mensen in armoede, zeker ouderen, ook te kampen met eenzaamheid. Uiteraard vragen we ook daarvoor aandacht.”
risico lopen de oudste ouderen, oudere vrouwen en
Waardig pensioen
alleenstaanden. Dat we dit jaar voor armoede
Jul Geeroms: “Om armoede bij ouderen te voorko-
kozen als thema voor de Ouderenweek, is dus niet meer dan terecht. Bovendien is het ook het Europees Jaar van de Armoede.”
men, moet de overheid zorgen voor een waardig pensioen. Daarom pleit de Vlaamse Ouderenraad samen met de ouderenorganisaties voor welvaartsvaste pensioenen en voor voldoende hoge minimumpensioenen. De wettelijke pensioenen zijn voor ons het belangrijkst. Zonder het pensioenstelsel zou trouwens tachtig tot negentig procent van de ouderen in armoede leven. Ook de vakbonden pleiten voor waardige wettelijke pensioenen. Dat zagen we nog op 15 september toen ze - samen met OKRA trouwens - betoogden voor betere pensioenen.”
Eigen huis “We stellen vast dat er veel te weinig aandacht is voor ouderen in armoede. Daarin willen we verandering brengen”, aldus Jul Geeroms. “Vaak wordt dit probleem geminimaliseerd omdat de meeste ouderen een eigen huis hebben dat afbetaald is. Wonen, kost hen daarom bijna niets meer. Maar de andere twintig procent beschikt niet over een
Meer dan 22 procent van de ouderen loopt het risico in armoede terecht te komen.
eigen woning. Vaak hebben zij tijdens hun beroepsleven onvoldoende kunnen verdienen om een huis te kopen. Ook hun pensioen zal meestal laag zijn. Zij lopen een groot risico om in armoede terecht te komen. Hoog tijd dat hieraan iets gedaan wordt!” Tekst Nele Joostens
10 OKRA oktober 2010
Rummikub Classic Rummikub XP Het overbekende familiespel. Wie legt de slimste combinaties? Een spel dat inzicht, durf en tactiek combineert.
Wie legt de slimste combinaties? Rummikub het spel dat inzicht, durf en tactiek combineert. Nu met 56 extra stenen en plankjes.
Rummikub XXL Het overbekende familiespel nu met extra groot uitgevoerde stenen en plankjes. Zeer geschikt voor personen die minder goed kunnen zien. Wie legt de slimste combinaties? Een spel dat inzicht, durf en tactiek combineert.
Woordzoeker
Triominos DeLuxe
Rolit Classic
Een woordzoeker, maar dan voor meerdere spelers waarbij je snel moet zoeken!. Draai de ring naar het volgende woord en zorg ervoor dat je de eerste bent die het woord vindt. Ben je dat, grijp dan direct de totem! Heb je de totem als eerste gepakt, dan mag jij je fiches op het bord leggen. Heb jij de meeste fiches dan ben jij de winnaar.
Kijken, aanleggen, scoren... winnen! De meest ascinerende variant van domino, met driehoekige stenen voor de hele familie!
Het spel met de verrassende draai! Kijk uit, blokkeer, rol en... win! Blokkeer en verover de Rolitballen van je tegenspelers door deze naar je eigen kleur te rollen. Winnaar is degene, wiens kleur op het speelbord het meest voorkomt. Een echt familiespel!
CLEVER TOGETHER TM WWW.GOLIATHGAMES.NL
[email protected]
11
vraag en aanbod
Simon en Saartje Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedingen nemen we niet op. Je zoekertje komt ook op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar
[email protected]. Vermeld het liefst je telefoonnummer. Dank in naam van de lezers aan wie reageert. ■ Compostella Ik zoek iemand die Spaans spreekt en samen met mij veertig dagen wil stappen van Saint-JeanPied-de-Port tot Compostella. Theo De Geest, Bieststraat 41, 9270 Kalken-Laarne,
[email protected] ■ Hongaarse kinderen Tussen 1923 en 1927 kwamen veel Hongaarse kinderen naar Vlaanderen voor een verblijf van zes maanden bij onthaalgezinnen. Sommigen bleven voorgoed. Ik zoek meer info en documentatie over de organisatie die dit coördineerde en werkte vanuit Turnhout. Info over afstammelingen van deze kinderen is ook welkom. Luc Vanderhaeghen, Pieter De Nefstraat 21, 2300 Turnhout, 014 41 14 56,
[email protected] ■ Metaaldetector Wie bezit een metaaldetector die ik kan lenen? Bij voorkeur omgeving Antwerpen. Jef Coenen, Boekenberglei 273, 2100 Deurne, 0496 18 39 58,
[email protected] ■ Statiefoto’s Ik verzamel geposeerde staatsiefoto’s van trouwkoppels en maak er collages mee. Zowel recente als oude foto’s zijn welkom. Ze hoeven niet mooi of ongeschonden te zijn. Erna Govaerts, Scheldestraat 52, 8553 Otegem, 0476 69 09 88,
[email protected]
■ Allerlei gezocht Ik zoek een oude vrouwelijke etalagepop om een oud habijt van een kloosterzuster te etaleren, eventueel ook het habijt. Ook een oude pop gekleed in een habijt van om het even welke kloosterorde en een miniatuur slaapkamer van een slotzuster zijn welkom. Ten slotte ben ik op zoek naar alle info en oude reclameartikelen over Fisher Price speelgoed. Monique Vanblaere-Lepla, Krekelstraat 50, 8800 Roeselare, 051 22 48 82, 0475 52 47 23 ■ Duvel Ik zoek alles over het biermerk Duvel: glazen, bierviltjes, pennen en flessenopeners zijn welkom. Harry Dhondt, Parklaan 133, 2650 Edegem ■ Heliogravures Ik zoek enkele heliogravures over de Eerste Wereldoorlog die in 1919 werden uitgegeven onder de naam N’oublions jamais. Julus D’haene, Krijgelstraat 28, 9260 Wichelen, 09 369 50 81,
[email protected] ■ Geluidsinstallatie Heeft er iemand interesse voor onderdelen van een geluidsinstallatie? Een compact disk player technics SL-PC4 en een cassette deck Akai stereo double. Walter Simons, Keizershoek 25, 2550 Kontich, 03 458 26 88, 0473 97 28 34 ■ Oude auto’s Ik zoek oude foto’s, tijdschriften,
folders en prentbriefkaarten van oude auto’s om bewaard te worden in Europa’s grootste bibliotheek van voertuigen. Ivan Mahy, Ter Rivieren 5, 9031 Drongen, 09 282 90 27, 0475 77 73 36,
[email protected] ■ Geert Hoste Ik verzamel de eindejaarsconferenties van Geert Hoste, ik ontbreek de jaren 1996, 2001, 2004 en 2005. Maurice Versele, Zelzate, 09 345 72 72 ■ Yasmine Ik zoek foto’s van en artikels over de in 2009 overleden zangeres Yasmine. Harry Dhondt, Parklaan 133, 2650 Edegem ■ Gedicht Wie kent de volledige tekst van het gedicht De grijsaard en de drie jongelingen? Het begint als volgt: ‘een tachtigjarige man stak, jeugdig boomplantsoen. Wat moet die oude daarmee doen? Spot scherp een drietal jonge knapen’. Emmy Cobert, Relaislaan 2, 8670 Koksijde, 058 51 51 09 ■ Liedjesteksten Ik zoek de volledige tekst van het lied Am Brunnen vor den Torre. ‘Da stand ein Lindenbaum. Ich has im seinen Schatten…’ en van het lied Die Lorelei: ‘Ich weiss nicht was sol es bedeuten, das ich so traurig bin. Ein Märchen aus alten Zeiten...’. Paul Witzoreck, Ommegangstraat 116, 9080 Lochristi
Heel veel lezers sturen ons zoekertjes voor deze rubriek. Je vraag wordt zo snel mogelijk gepubliceerd maar je houdt er het best rekening mee dat je zoekertje pas een jaar nadat je het verstuurde, verschijnt op deze bladzijden. Uiteraard plaatsen we het onmiddellijk op www.okra.be.
12 OKRA oktober 2010
■ Essentho Met het oog op een eventuele reünie zoek ik namen en adressen van mijn kamergenoten in het leger, lichting 1970 te Essentho, Duitsland. Theo Slachmuylders, Poreistraat 4, 2811 Mechelen, 015 41 66 06,
[email protected] ■ Uilen Iemand interesse in uilenbeeldjes? Af te halen. Arnold de Jong, Patrijsdreef 13, 2990 Wuustwezel,
[email protected] ■ Soubry Ik verzamel Soubrypunten. Wie helpt? Nicole De Brauwer, Kortrijkstraat 27 b6, 8550 Zwevegem, 056 75 62 73, 0475 24 17 35 ■ Liber Amicorum Ik zoek ter aanvulling van de familiearchieven een exemplaar van het Liber Amicorum van pastoor Bittremieux (1872-1953). Hij was pastoor te Oostnieuwkerke van 1919 tot 1953. Marie-Elise De Sutter, Brouwerijstraat 7, 1620 Drogenbos, 02 378 08 81
■ Mierikswortel Waarvoor is een mierikswortel goed en hoe bereid je het? Katrien Acke, Zandstraat 3, 9690 Kluisbergen,
[email protected] ■ Gneis Voor mijn privémuseum van de chronologie zoek ik een stukje van hoogstens 1 cm³ van het gesteente gneis. Dit is één van de oudste gesteenten op aarde. Jozef De Vliegher, Dorp Oost 11, 2de rechts, 2070 Zwijndrecht, 03 252 60 50 ■ Gedicht Ik zou graag het gedicht kennen dat als volgt gaat: ‘wat de Maas vertelt. Van 300 m hoogte kom ik stilletjes naar omlaag, links hoor ik de Virwien stil klagen, ik durf alleen niet verder gaan…’. Wie kan me de volledige tekst bezorgen?
[email protected] ■ Kinderverhalen Ik zoek een boek met de verhalen en tekeningen van Simon en Saartje, geschreven door Mariette Vanhalewijn. Myrthe Mattys, Hoeksstraat 33, 3078 Everberg,
[email protected]
Opendeurweken
9 t o t 2 3 o ktober
Open op zondag 10 en 17 oktober van 14 tot 18 uur
voorstelling nieuwe collecties Antipode • Auping • Beka • Carré • Dewulf Selection • Doc Carpets • Durlet • Fatboy • Hülsta • Jori • Karat • Kettnaker • Leolux • Musterring • Olivier Strelli • Erpo • Poliform • Porada • Rolf Benz • Ronald Schmitt • Stressless • Tempur • Vincent Sheppard •
St. Annastraat 5-7 - Kon. Astridlaan 2 - Merelbeke-Bottelare - 09 362 53 61 -
[email protected] open alle dagen van 10.00 tot 12.00 uur - en van 13.30 tot 18.30 uur - zaterdag van 10.00 tot 18.00 uur zon- en maandag enkel na afspraak - open op zondag 10 en 17 oktober van 14 tot 18 uur
13 w w w . p o n t zeele.be
PrIKKErTJES
Prikkertjes 1
2
Sociale landkaart
Vallen kan je vermijden
De Sociale Landkaart bundelt alle sociale voorzieningen voor ouderen,
Wie ouder wordt, heeft meer
personen met een handicap, mensen met een laag inkomen of een
kans om te vallen. Zo’n valpartij
chronische ziekte. Ze bevat een schat aan informatie over reglemente-
heeft meestal nare gevolgen.
ringen en tegemoetkomingen. Alle voorzieningen zijn voorgesteld vol-
Daarom voert de Vlaamse over-
gens hetzelfde stramien: wat houden ze in, wie kan ze verkrijgen en
heid in samenwerking met het
waar kan je ze aanvragen?
Expertisecentrum Valpreventie
In de jongste editie gaan de auteurs dieper in op ingrijpende wijzigin-
Vlaanderen een campagne om
gen zoals de uitbreiding van de maximumfactuur voor chronisch zieken,
vallen te voorkomen. Een op de
de wijzigingen in de reglementering voor verhoogde tegemoetkoming
drie thuiswonende 65-plussers
en de welvaartsaanpassingen van de ziekte-uitkering, het leefloon en
valt minstens eenmaal per jaar.
sociale landkaart Informatiewijzertegemoetkoming. de inkomensvervangende
De gevolgen gaan van verstui-
In de handel kost De voorzieningen Sociale Landkaart 52 euro. CM-leden kunnen het federale en Vlaamse
kingen, snijwonden en breuken
boek aankopen tegen de voordeelprijs van 32 euro (inclusief verzen-
tot verlies van zelfvertrouwen en
ding). Stuur onderstaande bon voor 31 oktober 2010 naar CM
sociaal isolement. Nochtans vol-
t.a.v. secretariaat dienst Maatschappelijk Werk & Zorg, PB 40 te
staan enkele eenvoudige aan-
1031 Brussel.
passingen in huis om veel val-
2
1
partijen te vermijden. Zorg er bijvoorbeeld voor dat er geen losliggende tapijten in je huis liggen en kleef antislip op de traptreden. Ook goede verlichting en stevige handgrepen kunnen valpartijen vermijden. En lichaamsbeweging zorgt er voor dat je steviger op je benen staat. Wil je meer tips, kijk dan op www.vermijdvallen.be.
Wist u dat het autootje van uw kleinzoon gevaarlijker kan zijn dan het verkeer?
Naam Straat Postnr.
wordt een huis al heel wat ‘valveiliger’. En met een halfuurtje lichaamsbeweging per dag staan we steviger in onze schoenen. Die tips maken de hoofdbrok van de campagne uit. Wie de tips allemaal wil lezen, kan surfen naar www.vermijdvallen.be.
gekropen en dan gevallen? Of had hij te veel of verkeerde medicijnen ingenomen? Samen met onze reporter lost de kijker het mysterie op en ontdekt hij op een grappige manier wat hij kan doen om vallen in en rond het huis te vermijden.
De campagne
De cijfers over valincidenten zijn verontrustend: ongeveer een op de drie thuiswonende 65-plussers valt eenmaal per jaar, een derde onder hen zelfs verschillende keren. De gevolgen? Die gaan van verstuikingen, snijwonden en breuken tot valangst, verlies
De hoofdrol in de campagne is weggelegd voor onze reporter. In ludieke filmpjes komt die reporter bij enkele mensen thuis. Ze zijn net gevallen, en hij zoekt uit wat er misgegaan is. Lag de mat los? Is het slachtoffer op een wankele stoel
De filmpjes zijn te bekijken op www.vermijdvallen.be. Op de website www.vermijdvallen.be kunt u samen met onze reporter enkele pijnlijke zaken oplossen. U vindt er ook meer nuttige informatie en weetjes.
van zelfvertrouwen, depressie, sociaal isolement en grotere zorgafhankelijkheid.
Tips Vallen voorkomen hoeft niet moeilijk te zijn. Met enkele eenvoudige aanpassingen
Gemeente
bestelt De Sociale Landkaart 2010. publireportage_1/1_A4_DEF.indd 1
sociale landkaart
"Dokter, hoe zit dat met mijn uitkering als mindervalide ?" "Mevrouw, kan ik als langdurig zieke genieten van het sociaal telefoontarief ?" "Waar kan ik terecht om verhoogde kinderbijslag te bekomen voor mijn gehandicapte dochter ?" Dit is het soort vragen waarop de Sociale landkaart® een antwoord geeft. Vele rechthebbenden maken geen gebruik van het ruime aanbod aan sociale voorzieningen omdat men ze niet kent of omdat men denkt niet aan de voorwaarden te voldoen of nog omdat men niet weet tot wie zich te richten. De Sociale landkaart® draagt ertoe bij dat personen met een handicap, bejaarden en zieken gemakkelijker hun weg vinden in het uitgebreide landschap van de sociale voorzieningen.
De editie 2010 van de Sociale landkaart® behandelt heel wat nieuwigheden of ingrijpende wijzigingen zoals: • de overheveling van ‘verwijdering zwangere vrouwen uit het arbeidsmilieu’ van het Fonds voor Beroepsziekte naar de regeling arbeidsongeschiktheid van het RIZIV; • te verwachten uitbreiding in de maximumfactuur voor chronisch zieken; • te verwachten nieuwe gerechtigden voor verhoogde tegemoetkoming in de ziekteverzekering; • bijkomende welvaartsaanpassingen van de ziekte-uitkeringen; • welvaartsaanpassingen van leefloon en inkomensvervangende tegemoetkoming; • veralgemening van de nieuwe kinderbijslagregelgeving voor kinderen met een handicap; • het nieuwe thuiszorgdecreet; • aanpassing van de regelgeving voor scooters; • uitbreiding/actualisering van de refertelijst in het VAPH, met onderhoud van sommige hulpmiddelen; ... ISBN 9 789049 602314
Nr.
sociale landkaart
BON Wie ouder wordt, heeft meer kans om te vallen. En zo’n valpartij heeft meestal nare gevolgen. Daarom voert de Vlaamse overheid in samenwerking met het Expertisecentrum Valpreventie Vlaanderen campagne om vallen te voorkomen.
Informatiewijzer federale en Vlaamse voorzieningen
2010 inkomen
zieken
personen met een handicap
9 789049 602314
7/07/10 09:52
❍ Ik ben CM-lid en betaal de voordeelprijs van 32 euro - verzending inbegrepen Mijn lidnummer is (Of voeg een gele klever toe.) (*) ❍ Ik ben geen lid en betaal 52 euro – verzending inbegrepen (*) Ik betaal na ontvangst van het boek en de factuur. Handtekening (*) Aankruisen wat past
14 OKRA oktober 2010
De besteller verbindt er zich toe de factuur te betalen binnen de vijftien dagen na ontvangst van het boek. Indien hij de voorwaarden niet respecteert binnen dertig dagen na datum, zal een schadevergoeding van 50 euro worden aangerekend.
Een revolutionair
paardenmiddel voor de gewrichten.
Uw levenskwaliteit hangt vooral af van uw bewegingsvrijheid. Wie moeilijk te been is - door overbelasting, door “de leeftijd”, door ons Belgische klimaat, ... - voelt zich letterlijk en figuurlijk ingetoomd. “Genieten van het leven” krijgt plots een engere betekenis. Gelukkig bestaat er sinds kort een revolutionair, natuurlijk voedingssupplement waardoor u zich snel weer voelt als een veulen in de wei! Dr Tom Mariën over spectaculaire resultaten van Collageen II “In de paardensport is het van groot belang de zwaar belaste gewrichten van de dieren op een gezonde manier te ondersteunen. Zo kunnen ze beter presteren en langer actief blijven in de topsport. Net zoals bij dieren is ook bij de mens collageen type II het hoofdbestanddeel van kraakbeen. We maken het aan als kind. Na de puberteit valt de productie echter stil en gaat het kraakbeen geleidelijk aan slijten. Onderzoek wijst uit dat het innemen van deze stof in tabletvorm gewrichtspijnen in grote mate doet afnemen.” Paardenchirurg Dr. Tom Mariën
Indien u uw gewrichten optimaal wil ondersteunen, neem dan een compleet supplement. Het gamma van Global Medics is op zijn minst uniek en vooruitstrevend te noemen. Professor Dr. Paul Geulinckx
ARTI-FORTE: EEN PAARDENMIDDEL OM VRIJ TE BEWEGEN! Het Belgische familiebedrijf Global Medics brengt met Arti-Forte een Europese primeur op de markt. Een echt paardenmiddel, letterlijk én figuurlijk. Op basis van succeservaringen met natuurlijke voedingssupplementen voor topsportpaarden ging Global Medics, samen met paardenchirurg Dr. Tom Mariën, op zoek naar een variant voor de mens. Arti-Forte verscheen op de markt en bleek meteen een winner! VOLSTREKT NATUURLIJK Arti-Forte is het meest complete voedingssupplement voor soepele gewrichten. Het is gebaseerd op lichaamseigen stoffen die kraakbeenondersteuning geven, de gewrichtssmering optimaliseren en de beweeglijkheid bevorderen: Glucosamine, een belangrijke bouwsteen voor onze kraakbeencellen. Chondroïtine, onze ‘schokdemper’ bij het lopen en springen. MSM, heeft een verzachtend effect bij stramheid. Toegevoegde kruiden: duivelsklauw, brandnetel, paardebloem, heermoes en vrouwenmantel zijn gekend omwille van hun verzachtende werking.
UNIEK!
COLLAGEEN TYPE II EN HYALURONZUUR Arti-Forte is het enige Europese voedingssupplement dat ook Collageen type II bevat. In Amerika en Japan is dit eiwit al enorm populair als gewrichtsondersteuning. Collageen type II is ondermeer verantwoordelijk voor de kraakbeenelasticiteit en -sterkte. Na een kuur van enkele weken voelt men een immens verschil. Arti-Forte+ is bijkomend versterkt door toevoeging van hyaluronzuur dat de gewrichtssmering optimaliseert. Hierdoor is Arti-Forte+ het meest krachtige gewrichtssupplement voor mensen met ernstige gewrichtsklachten. BLIJF LANGER JONG EN GEZOND! Arti-Forte is geschikt voor alle leeftijden! Wie nog geen hinder ondervindt bij het lopen, fietsen, wandelen, ... kan deze problemen voorkomen en zijn lichaam langer jong en gezond houden met Arti-Forte. Topsporters gebruiken preventief Arti-Sport voor een optimale gewrichtssmering en tegelijk als vitaminebron tegen vermoeidheid. Mensen met zeer ernstige gewrichtsklachten gebruiken best de meest krachtige formule: Arti-Forte+ hyaluronzuur!
NIEUWE VERPAKKING
cnk: 2721-082 - € 48,40
cnk: 2721-074 - € 49,70
cnk: 2502-268 - € 38,00
Arti-Sport met Multivitamines
Arti-Forte+ met Hyaluronzuur
Arti-Forte met Collageen II
www.rs-communication.be
Bij zware inspanningen en intensief sporten. Met vitamine B complex voor extra energieproductie en optimale prikkeloverdracht.
Versterkte versie voor ernstige bewegingshinder.
Basisformule onderhoudskuur.
Arti-Forte, de totaalaanpak voor gewrichtsklachten Voor meer info www.GlobalMedics.be
Verkrijgbaar in de apotheek15
DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS
Het Brazilië van Lula. Het wordt een drukke maand voor zo’n 135 miljoen Brazilianen. Op 3 oktober trekken ze naar de stembus om een opvolger te kiezen voor president Luiz Inacio da Silva, wereldwijd bekend onder zijn koosnaam, Lula. En als geen enkele kandidaat meer dan de helft van de stemmen haalt, komt er een tweede ronde vier weken later. De eindspurt belooft spannend te worden. De twee
wissel op hun toekomst door ze uit het analfabe-
grootste kanshebbers zijn Dilma Rousseff van de
tisme te halen. Een kans voor al de straatkinderen
linkse Arbeiderspartij en José Serra, het kopstuk
die steden als Rio de Janeiro en Sao Paulo bevolken
van de Sociaal-Democratische Partij, de voor-
en aangewezen zijn op klussen of kleine criminali-
naamste formatie binnen de oppositie. De eerste is
teit om aan de kost te komen. Wat meteen een
de naaste medewerkster van het staatshoofd.
hypotheek legt op hun toekomst vermits ze uiter-
Ironisch is dat veruit de populairste politicus van
aard ook niet meer schoollopen.
het land niet meedoet aan de race. Met name president Lula zelf, met haast tachtig procent van de
Wrevel
stemmen bij de opiniepeilingen. Maar volgens de
Toch is niet iedereen gelukkig met de manier
grondwet mag hij geen derde ambtstermijn ambi-
waarop Lula het land bestuurt. Ironisch genoeg
ëren. Tijdens de campagne hebben de rivalen er
waren zijn meest kritische tegenstanders vroeger
dan ook alles aan gedaan om de erfenis van Lula
zijn meest enthousiaste aanhangers. Brazilië is
naar zich toe te halen en te beloven dat ze zijn poli-
wereldkampioen ongelijkheid mag je wel zeggen.
tiek zullen voortzetten.
Een zeer kleine minderheid grootgrondbezitters is eigenaar van reusachtige eigendommen. Daar-
Groeispurt
tegenover zijn er duizenden mensen die vaak clan-
De verwachting is dat Brazilië dit jaar een groei van
destien een lapje grond bewerken dat niet van hen
negen procent haalt. Als dat tegen hetzelfde ritme
is. Die landlozen hebben zich jaren geleden, met de
doorgaat, zal het over een paar jaar de vijfde eco-
hulp van de Braziliaanse Kerk, georganiseerd in de
nomische wereldmacht zijn. Met andere woorden,
Beweging van de Mensen zonder Land. Zij hebben
het zal het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk voor-
één grote eis: een rechtvaardige landhervorming
bijsteken. Het land kent een economische boom,
waardoor ze eigenaar zouden worden van hun
onder meer dankzij de succesvolle productie van voedselgewassen maar ook van biobrandstof uit suikerriet en soja. De recente ontdekking van enorme olievoorraden voor de Braziliaanse kust is een bijkomende meevaller. Maar zijn populariteit dankt Lula in de eerste plaats aan de sociale programma’s die hij tijdens zijn twee ambtstermijnen heeft opgezet. Het meest succesvolle is de bolsa familia, de familiebeurs. Dat is een kleine uitkering aan de allerarmste gezinnen - meer bepaald aan de moeders - op twee voorwaarden: dat de kinderen naar school gaan en dat ze worden ingeënt. Sinds de start van het programma hebben zo’n twaalf miljoen gezinnen zulke uitkering ontvangen. Niet alleen is het een stap in de
aanpak
van
de
ondervoeding
waar
veel
Braziliaanse kinderen aan lijden maar tegelijk een
16 OKRA oktober 2010
De opvolging grond. Mede dankzij hen is Lula destijds tot president verkozen. Maar nu zijn ze zwaar ontgoocheld, ze hebben zelfs al tegen hem betoogd. Hij heeft wel degelijk een landhervorming beloofd en is er ook aan begonnen. Maar voor de landlozen gaat het allemaal veel te traag. Er is nog maar een fractie onteigend van het land dat er voor in aanmerking komt, dat klopt. Anderzijds kan je je wel voorstellen wat een helse job het moet zijn om zo’n reuzentanker als Brazilië te keren.
Lula dankt zijn populariteit in de eerste plaats aan de sociale programma’s die hij heeft opgezet.
Ongenoegen heerst er ook onder de inheemse volkeren in het Amazonewoud. De plannen voor de bouw van een megastuwdam hebben kwaad bloed gezet, zowel bij enkele volkeren die vrezen dat hun
pende standpunten. Je zal uit zijn mond geen
habitat hierdoor verloren gaat, als bij milieuorgani-
scheldproza horen tegen de Verenigde Staten
saties die ijveren voor het behoud van het regen-
maar tegelijkertijd deinst hij er niet voor terug om
woud. Zij botsen met Lula’s wil om het land te
de Iraanse premier Ahmadinejad te ontvangen,
moderniseren.
zowat de baarlijke duivel voor Washington.
Zelfstandig
Stem in het kapittel
Toch zal deze president de geschiedenis ingaan als
De uittredende president is er inderdaad in
de grootste Latijns-Amerikaanse staatsman uit het
geslaagd zijn land op de wereldkaart te zetten.
eerste decennium van de eenentwintigste eeuw.
Maar hij wil meer. In de toekomst moet Brazilië
Onder zijn bewind is zijn land uitgegroeid tot de
erkend worden als gesprekspartner op het interna-
meest gerespecteerde vertegenwoordiger van de
tionale vlak. Lula wil de economische macht van
nieuwe opkomende economieën, landen die tot
zijn land vertaald zien op het politieke vlak.
voor kort nog tot de zogenaamde Derde Wereld
Concreet: een betere vertegenwoordiging in de
werden gerekend. Maar Lula is ook de woordvoer-
Wereldbank en het Internationaal Muntfonds, waar
der van zijn continent, Latijns-Amerika, waar sinds
de stem van de ‘Derde Wereld’ nog altijd moet
enkele jaren een sterke stroming bestaat die zich
onderdoen voor het gewicht van de oude groot-
heeft losgerukt uit de traditionele afhankelijkheid
machten. Maar vooral in de Verenigde Naties, waar
van de Verenigde Staten. Landen die duidelijk een
Brazilië aast op een permanente zetel in de
meer sociale koers willen varen, weg van de vroe-
Veiligheidsraad.
gere neoliberale dogma’s. Binnen die stroming zijn er heel verschillende accenten, met als meest radi-
Lula werd algemeen gezien als de meest geschikte
cale uiting president Hugo Chávez van Venezuela.
figuur om die eisen hard te maken. Het is uitkijken
Maar Lula is de echte woordvoerder van dat nieuwe
of zijn opvolger/ster die zware taak kan overne-
zelfbewustzijn. Een woordvoerder waar overal aan-
men.
dachtig en eerbiedig naar wordt geluisterd en die tegelijk ook openstaat voor de meest uiteenlo-
Tekst Liesbet Walckiers
17
ANdErS oUd
De wereld in mijn bloed Het begrip ‘de nieuwe man’ typeert een eigentijdse man die rollenpatronen en tradities durft te doorbreken ten voordele van zijn gezin. Sinds mijn gesprek met Clémence Konings weet ik dat ‘de nieuwe vrouw’ ook bestaat.
Peruaanse koffie “Dit is Peruaanse koffie die ik kreeg van mijn kleinzoon. Maar ik heb de koffie niet goed klaargemaakt. Ik zal je liever iets anders schenken. Mijn kleinzoon ging op
Clémence is geen twintiger maar
welijk. Een Vlaams gezin zoals het
uitwisselingsproject naar Peru.
68, gehuwd, moeder van acht
alleen in 2010 kan zijn.
Na een jaar kwam hij terug maar
zonen, zeven schoondochters, een
18 OKRA oktober 2010
hij kon hier niet meer aarden.
schoonzoon, elf kleinkinderen en
Levensgoesting
twee stiefkleinkinderen. Samen
De woonkamer van Clémence
Daar volgt hij les aan de interna-
een bonte en kleurrijke bende.
straalt precies dezelfde bruisen-
tionale kokschool en hij heeft er
Wanneer de familie rond de tafel
de mengelmoes uit die ik in de
een vriendin. Tja, hij heeft het
verzameld is, klinken maar liefst
vrouw
van geen vreemden hé.” Sinds de
vijf
Tientallen
des
huizes
Dus trok hij opnieuw naar Lima.
herken. aan
jaren ’70 reist Clémence regel-
Nederlands, Frans, Turks, Spaans
familiegebeurtenissen, reizen en
matig. Met haar man, met een
en Italiaans. De ene zoon leerde
heuglijke momenten vormen een
groep of met een vriendin. Het
zijn vrouw in Moskou kennen, ze
warrig geheel samen met een
lijstje van reisbestemmingen is
wonen nu in Zwitserland. Een
uilencollectie en enkele heel ver-
lang: Mexico, Peru, Venezuela, de
andere woont in Luxemburg. Er is
schillende schilderijen. Alles wer-
Verenigde Staten. Verder ook
een piloot, een kunstenaar, een
velt en bruist. De goesting om te
Oost-Europa met de Baltische
frituuruitbater, een psycholoog,
leven, spat er van af. Hier woont
staten, Praag, Sint-Petersburg,
een tolk. Er zijn nieuw samenge-
een dame die een verhaal heeft
Moskou, China, Italië, Spanje,
stelde gezinnen en een homohu-
en veel verhalen kan vertellen.
Frankrijk, Duitsland, Egypte.
verschillende
talen:
herinneringen
Clémence Konings: “Een reis naar Zuid-Afrika wil ik niet uitstellen. Wie weet hoe lang de gezondheid het nog toelaat.”
cultuur, zo’n diverse natuur en een
En soms eens met vijf kinderen in
geweldige sfeer.”
de auto. Dat mocht toen nog, een
Hoe komt een vrouw op het idee
kind op je schoot nemen. Op de
om naar Iran te reizen? “Mijn man
autoweg zag je mensen dan tel-
had erover verteld. Een aantal
len. Ik stak mijn hand op. ‘Vijf’
jaren geleden fietste Pierre van
deed ik teken, mensen bloosden
hier naar China. Hij passeerde
omdat ik hen betrapt had.”
onder andere door Iran. Daar werd hij ziek. Zonder enig probleem
Machteloos
werd hij daar opgenomen in een
“Door veel te reizen zie je je
wildvreemd gezin. De vrouw des
leven in een ander perspectief. Je
huizes verzorgde hem, de heer des
relativeert de zorgen van elke
huizes troonde hem mee naar de
dag. Je leert meer met anderen
moskee en het sociaal leven in.
rekening houden. Toch vind ik
Omdat hij zo enthousiast was over
niet dat reizen me veranderd
Iran, wou ik er ook naartoe. En
heeft. Ik ging naar Venezuela,
zonder enige twijfel: dit is het
bezocht er een ontwikkelingspro-
mooiste wat ik ooit gezien heb.”
ject dat we al jaren financieel steunen. Ik ben blij dat ik het
Alleen op reis
Iraanse gastvrijheid
gezien heb. Maar ik hoef er geen
“Mijn man en ik reizen vaak samen
tweede keer naartoe. Ik kan aan
maar we hebben het ook nodig
de situatie van de mensen daar
om er elk apart op uit te trekken.
niets veranderen. Dat geeft me
Hij houdt van sportieve uitdagin-
zo’n machteloos gevoel waarbij ik
gen, ik veel minder. Dus trok hij
liever niet te lang stilsta. En tege-
“Wat ik ooit nog graag zou gaan
onlangs
naar
lijk wil ik niet anders dan weer op
bekijken, is Zuid-Afrika. Dat wil ik
Griekenland om er te gaan zwem-
zoek gaan naar een stukje wereld.
niet uitstellen, wie weet hoe lang
men. En ik ging naar Italië. Na
onze gezondheid het nog toelaat.
enkele dagen mist hij me al en dat
Het indrukwekkendste wat ik ooit
is een positieve stimulans voor
zag: Machu Picchu, de Incastad in
ons.”
Peru, zonder enige twijfel. Maar
“Mijn ouders reisden nooit. Dat
Iran vind ik absoluut het mooiste
deed je niet in die tijd. Van hen
Taal vind ik zo’n grote hinderpaal.
land dat ik ooit bezocht. Als vrouw
kreeg ik de kriebels niet mee.
Ik wil graag praten met mensen
in een moslimland is het niet
’t Is ook niet dat ik als kind al de
maar dat lukt me vaak niet. Ik
anders reizen dan elders. Je past
wereld wou intrekken. Dat kwam
versta wel wat Spaans maar het
je altijd aan de gebruiken aan, dat
gewoon niet in me op. Mijn eerste
spreken kan ik niet. En je mist
is reizen, dat is vreemde culturen
reis kwam er pas toen we tien
toch een groot deel van een land,
leren kennen. Dus droeg ik een
jaar getrouwd waren. Toen gingen
van een cultuur als je de mensen
hoofddoek en lange mouwen in
we weg onder ons twee, naar
niet verstaat. Gelukkig kan ik me
Iran. Twee keer kwam mijn haar
Duitsland. En sindsdien heeft het
in het Engels en Duits wel uit-
piepen onder mijn hoofddoek.
me niet meer losgelaten. Zelfs
drukken.”
Schoot er meteen een Iraanse
met onze kinderen probeerden we
vrouw op me af die verwijtend op
regelmatig weg te trekken. Naar
mijn
tikken.
de zee, je kan je voorstellen wat
Bedoeïenentent met matrassen
Vrouwen zijn er fanatieker dan
een verhuis dat was. Alle acht
“Reizen kost geld. Ik heb een
mannen. We reisden in groep en
kinderen zijn nooit samen mee op
spaarpotje en regelmatig doe ik
van de mannen kregen we veel
reis gegaan. De vier oudsten wel
een klusje hier of daar. Zo spaar
enthousiaste commentaar. Onder
en de vier jongsten ook. Met zes
ik mijn reizen bij elkaar. We gaan
de vrouwen is er veel meer rivali-
kinderen was het maximum. Een
nooit echt voor de grote luxe, we
teit. Maar verder zijn het zo’n
deel ging dan met de auto, ik met
houden ervan om in typische
vriendelijke mensen! En een mooie
een paar kinderen met de trein.
woningen te verblijven. Het hoog-
voorhoofd
kwam
drie
weken
Door veel te reizen relativeer je de zorgen van elke dag.
19
ANdErS oUd
tepunt was een bedoeïenentent in de Marokkaanse
gelegenheid om de Verenigde Staten te bezoeken.
woestijn. Een grote tent boordevol matrassen en dat
Mijn man kreeg van de universiteit een aanbieding
alleen voor ons twee. Soms logeren we ook bij men-
om in Marokko een meetinstrument te ontwikke-
sen die we kennen. Bang ben ik nog nooit geweest
len. Hij was toen al met pensioen maar nam het
maar we zoeken het gevaar ook niet op. Voor een
aanbod graag aan. Drie maanden was hij daar en
bepaalde reis kreeg ik de noodzakelijke inenting
ik ben hem gaan bezoeken. We hebben de wereld
tegen gele koorts niet wegens de medicatie tegen
allebei in ons bloed stromen.”
reuma die ik neem. Dan veranderden we onze bestemming, ik ga het echt niet zoeken.
Vooral vrouw
En in Venezuela was het ook niet altijd even veilig.
Niet enkel bij jezelf blijven maar verder kijken dan
Geen taxichauffeur die ons de berg op wilde bren-
je neus lang is. Daar draait het om. Ontdekken en
gen naar het klooster van de paters waar we ver-
je laten verwonderen. Om er dan in je eigen gewo-
bleven. Te gevaarlijk, zeiden ze. Zelfs met extra
ne leven van elke dag wat mee te doen.
fooien waren ze niet te overtuigen. Dat stuk deden
Hoe ze acht kinderen grootbracht? Hoe het is om
we dan te voet. Dieven hadden het op auto’s
aan het hoofd te staan van een groot intercultureel
gemunt, niet op toeristen. Daarom hoefden we
eigentijds kleurrijk gezin? Het gesprek tuimelt zo
niets te vrezen. Maar in de sloppenwijken rondslen-
van het een in het ander, over reizen en nieuwe
teren, zouden we dan weer nooit doen, hoezeer het
dingen ontdekken. Daardoor begreep ik dat ze haar
me ook boeit.”
gezin als de evidentie zelf ziet. Want ze is meer dan moeder, meer dan grootmoeder, meer dan echtge-
Kansen grijpen
note. Ze is vooral vrouw en zichzelf.
“Soms krijgen we kansen om naar een land te trekken waar we anders niet zouden geraken. De neef
Tekst Katrien Vandeveegaete
van mijn man woont en trouwde in Dallas. Een
Foto Jürgen Doom
nieuw nieuw
nieuw hal Thema toerisme landelijk
30 okt. – 2 nov.
Kooktheate r
met demon straties van topch
efs!
www.countryside.be 2 euro korting per ticket via on line voorverkoop 20 OKRA oktober 2010
Genieten in landelijke stijl interieur- en tuindecoratie, brocante, culinaire hal, arts & crafts, hobby & mode
In vorm of
100%
terugbetaald !*
MINERALEN
P/03A/009/07-2008
Ginseng Luteïne
Versterk uw natuurlijke weerstand! Omnibionta®3 50+,
New!
het eerste voedingssupplement op basis van probioticaa dat de lichamelijke en geestelijke vitaliteit helpt te stimuleren vanaf 50 jaar.
90
TABS
Dankzij zijn unieke samenstelling met probiotica, vitaminen, mineralen, en, ke ginseng, luteïne en bosbes, helpt Omnibionta®3 50+ uw natuurlijke weerstand te versterken. De probiotica die het bevat, ook bekend als ‘goede bacteriën’, brengen uw darmflora in evenwicht. Ze helpen uw lichamelijke en geestelijke veerkracht te stimuleren! Omnibionta®3 bestaat in 4 vormen: Vraag raad aan uw apotheker of dokter.
www.omnibionta3.be
* Actie geldig van 1 september 2010 tot en met 31 oktober 2010 voor elke aankoop in België van een product van Omnibionta 3. Aanbod beperkt tot één terugbetaling per adres. Meer uitleg en reglement beschikbaar in de apotheek
ZORGRECHT
Maria De Loos (75) heeft intussen heel wat ervaring met allerlei zorgverleners. Haar medische problemen zijn daar niet vreemd aan. Vaak is ze verbaasd over de moeilijkheden
waarmee
ze
geconfronteerd wordt. Omdat ze niet de enige is in haar situatie, wil ze samen met OKRA werk maken van oplossingen. Maria De Loos: “Ik werkte bij ‘De Welvaart’, een coöperatieve van het ACW. Toen die in het begin van de jaren ’80 failliet ging, kon ik met brugpensioen. Ik ben nooit getrouwd geweest en heb geen kinderen maar verveelde me nooit. Ik was actief in de parochie, zette mijn schouders onder het plaatselijke OKRAtrefpunt
en
zetelde
in
de
Antwerpse seniorenraad. Altijd heb ik mij ingezet voor anderen, onrechtvaardigheid kan ik niet verdragen.”
Revalideren “Sinds enkele jaren kamp ik zelf met
gezondheidsproblemen.
Vooral mijn beendergestel laat het afweten. In 2003 onderging ik een zware operatie na een val van mijn fiets. De wonde is niet goed aan elkaar gezet en de
‘Samen naar oplossingen zoeken’
zenuwen
in
mijn
rechtervoet
werken niet meer. De revalidatie na deze operatie was heel hard. Daarna kreeg ik een nieuwe heup. Die operatie verliep goed maar een klein jaar geleden ben ik van twee trapjes gevallen waardoor ik een gecompliceerde dijbeenbreuk
Je woont in een woonzorgcentrum en bent niet te spreken over de maaltijden. Of je bent mantelzorger
opliep.
Opnieuw
volgde een zware revalidatie. Ik belandde in een revalidatiecentrum en ondervond aan den lijve
en begrijpt niet waarom je vader geen recht heeft
dat dat geen pretje is. Een half-
op een uitkering van de zorgverzekering. Dan kan je
uurtje per dag werd er gerevali-
vanaf nu terecht bij OKRA. OKRA start immers met een nieuwe deelwerking, OKRA-ZORGRECHT die zulke problemen aanpakt. 22 OKRA oktober 2010
deerd, verder gebeurde er niets. Dat kan toch niet. Daarom oefende ik ’s nachts zodat ik toch naar huis kon. Ik heb immers geen
geld voor zulke opname. Mijn
altijd meneer Peters of Janssens
systeem kan wel goed in elkaar
pensioen bedraagt 1 150 euro,
genoemd. Tegen vrouwen klinkt
zitten, het probleem is dat je het
de huishuur 500 euro. Elke dag in
het: ‘madammeke’ of ‘marieke’.
geld twee jaar lang moet voor-
het revalidatiecentrum kostte me
Die verkleinwoorden hoeven niet
schieten. Als je pensioen zo
55 euro. Dan is de rekening snel
voor mij. Ik wil op dezelfde
beperkt is, is dat onmogelijk.
gemaakt… Na 22 dagen ben ik
manier als de heren aangespro-
Daarom informeerde ik bij allerlei
zelf naar huis vertrokken. Het is
ken worden, met ‘mevrouw De
instanties naar andere mogelijk-
mijn lichaam en mijn geld.”
Loos’ dus. Het zijn misschien
heden. Maar een oplossing lag
maar kleine dingen maar ze
niet voor de hand.”
Madammeke
getuigen van weinig respect voor
“In het revalidatiecentrum waren
de patiënt. En dat stoot me tegen
Zorgrecht
er veel dingen die beter konden.
de borst.”
“Ik heb een lijstje opgesteld van
En ik denk dat ze op vele instel-
moeilijkheden waarmee ik en
lingen en dienstencentra van
Dienstencheques
toepassing zijn. De maaltijden
“Ook met de poetshulp had ik
vende personen geconfronteerd
bijvoorbeeld. Ze hadden geen
problemen. Zelf poetsen, is geen
worden. Opdat daaraan verhol-
smaak en het vlees was veel te
optie. Wandelen lukt me amper,
pen zou worden, neem ik contact
hard gebakken. De biefstuk was
zelfs in huis gebruik ik mijn rol-
met allerlei instellingen en orga-
er zo taai als een lap leer. Na het
stoel.
poetshulp
nisaties. Zo zat ik al meermaals
eten belandde zowat alle vlees in
betaalde ik 5,85 euro per uur aan
aan tafel met OKRA. Ze maakten
de vuilnisbak. Dat vind ik zonde.
een vzw. Dat bedrag was bere-
een nota en pleitten bij de ver-
Waarom vraagt niemand zich af
kend op basis van mijn inkomen.
schillende overheden voor aan-
hoe dat komt? En of er niets kan
In juli kreeg ik te horen dat ik de
passingen. OKRA-ZORGRECHT is
gebeuren waardoor de patiënten
hulp
diensten-
echt een sterke organisatie met
hun vlees wel zouden opeten?
cheques moet betalen. De vzw
de juiste kennis en heel wat
Iets anders waaraan ik mij vrese-
bepaalde
goede contacten met instellingen
lijk stoorde, is de betutteling.
5 euro per uur betaalde, moest
Zeker als oudere vrouw heb je
overstappen naar het systeem
daar last van. Mannen worden
met de dienstencheques. Dat
Voor
voortaan dat
mijn
met wie
meer
met mij vele andere zorgbehoe-
dan
en overheden.” Tekst Nele Joostens Foto François De Heel
OKRA-ZORGRECHT OKRA heeft al veel langer aandacht voor zorgbe-
met een handicap, onenigheid over het zakgeld
hoevende ouderen. Vele OKRA-vrijwilligers zijn al
voor bewoners van een woonzorgcentrum, dub-
jaren actief in woonzorgcentra. Zo zijn er maar
bel aangerekende kosten. OKRA zal naar oplos-
liefst 482 OKRA-trefpunten die een bezoekers-
singen zoeken, zowel bij de zorginstelling als bij
groep oprichtten en waren er in 2009 173 anima-
de bevoegde overheden. OKRA-ZORGRECHT
tiegroepen en 249 dienstverlenende groepen.
biedt bovendien op regelmatige basis duidelijke
Maar nu gaat OKRA een stap verder. OKRA hield
en verstaanbare informatie voor mantelzorgers
een nieuwe deelwerking boven de doopvont,
en zorgbehoevenden.
OKRA-ZORGRECHT. De Vlaamse Gemeenschap
OKRA-leden genieten gratis en automatisch van
erkende OKRA hiervoor als belangenbehartiger
de dienstverlening van OKRA-ZORGRECHT. Ben
voor zorgbehoevenden en mantelzorgers.
je nog geen lid van OKRA? Geen probleem, even
Deze deelwerking biedt deze twee groepen
aanmelden volstaat. Niet-OKRA-leden betalen
ondersteuning wanneer ze problemen ondervin-
een beperkte bijdrage voor sommige activiteiten.
den. Die mogen heel divers zijn: problemen met de zorgverzekering, terugbetalingen waarop een
Info
zorgbehoevende plots geen recht meer heeft,
OKRA-ZORGRECHT,
problemen met een parkeerkaart voor personen
1030 Brussel, 02 246 57 72,
[email protected].
Haachtsesteenweg
579,
23
JUNIOR PLAN
Geef uw kind, klein- of petekind een Junior Plan van DVV. Sparen zonder enig risico mét tal van voordelen.
Vind een DVV-consulent in uw buurt: bel 0800/24 404 of surf naar www.dvv.be
Raad op mensenmaat 24 OKRA oktober 2010
DVV is een merk- en handelsnaam van DIB NV, verzekeringsonderneming toegelaten onder CBFA-nummer 0037, RPR Brussel BTW BE 0405.764.064 - V.U. Guy Roelandt, Livingstonelaan 6, B-1000 Brussel.
Geef uw oogappel een cadeau voor de toekomst.
ovEr wAT TELT
‘Een mens wil geliefd zijn’ Is er een streek in Vlaanderen die stiller en ingetogener leefde dan Bachten de Kupe? Alleen wie daar lang geleden opgegroeid is, heeft daar weet van. Lut Ureel, geboren in 1933 in Alveringem, tussen Veurne en Ieper, is zo iemand. 25
over wat telt
Lelijkheid ondermijnt je levenskracht.
vind het enorm knap van mijn
Onvergetelijke Groote Oorlog
ouders dat ze met één onderwij-
“Ik heb zo veel over 14-18 horen
zerswedde hun vier kinderen
vertellen dat ik dacht dat ik zelf
konden laten studeren. Dat is
een oud-strijder was. Ons huis
rekenen geblazen.
ademde de herinneringen. Wij
moeilijk financieel moment. Ik
Lut Ureel schreef een ontwapeMaar mijn echte studiegoesting
huis had altijd vol gelegen met
Alveringem. Van haar dorp bleef
was geneeskunde. Ik had al
soldaten die overal inscripties
slechts een schaduw over. Ze
vroeg de ambitie om dokter te
nalieten, tot op zolder. Onze
verzamelde ook de getuigenissen
worden en mensen te genezen
grootouders hadden rechtstreeks
van haar grootvaders uit de
met een wonderformule. Maar
contact
Groote Oorlog die vlakbij werd
het onderwijs was ook goed. Ik
terugkwamen van het IJzerfront.
gevoerd. Een verbijsterend ver-
heb met plezier les gegeven. Ik
Ze woonden in hetzelfde huis en
haal dat de levenswijsheid en
had toch het gevoel dat ik iets
misschien hadden onderwijzers
mensenkennis naar boven haalt
kon meegeven, vooral menselijk-
meer oor voor verhalen en zo sij-
die in deze gruwelijke tijd in
heid.
pelden die door tot bij ons. En dan
lichaam en ziel kruipen. In ons
Leraar worden, was een beetje
waren er de verhalen van mijn
gesprek in Lut Ureels rustige huis
familietraditie. Mijn vader was
vader en moeder! Moeder werd
in Herent waar ze met haar man
een bijzonder toegewijde leraar
naar
Miel Dekeyser woont, schemer-
en opvoeder. In het dorp praat-
omdat het voor jonge meisjes te
den beide boeken tussen vele
ten ze altijd over ‘dé meester’.
bedreigend werd in de front-
zinnen door. Hun hartstochtelijke
Op zijn grafmonument staat ook
streek. In 1917 vertrok ze naar
bevlogenheid en diepe deernis
‘Meester’. Dat waren niet die vier
Bretagne om uit de gevarenzone
voor de kwetsbare mens en de
anderen, dat was mijn papa. Ik
- lees soldatenmiddens - weg te
bedreigde natuur en cultuur zijn
heb veel geluk gehad met mijn
blijven. We zijn achteraf dat
alom aanwezig.
ouders. Twee mensen die elkaar
plaatsje
en ons heel graag zagen en die
Moeder had een sterke band met
veel betekenden voor de gemeen-
Bretagne. Ze kende Bretoens en
schap. Maar eens een mens uit
ze zong met haar mooie stem vele
Lut Ureel: “Alveringem was een
het dorp weg is, zijn die dingen
Bretoense liedjes. Kenavo wat
mooi dorp. Het had een natuur-
niet meer zo vanzelfsprekend.
‘vaarwel, kom terug’ betekent, is
lijke schoonheid en charme. We
Dat gaat verloren in de stad. Ik
het enige Bretoense woord dat ik
leefden er verbonden met het
denk dat er niet veel kinderen
onthouden heb.
land en de mensen, ingebed in de
zijn die zo weinig kritiek op hun
Maar oorlog heeft geen zin. Oorlog
natuur. Vader kreeg de kans voor
ouders konden uitbrengen. Voor
is volgens mij hoe het kwade in de
onderwijzer te studeren en leer-
mij was dat dagelijks voorbeeld
wereld werkt. We kunnen dat
de zo de dochter van het school-
van mijn ouders: zo moet je oud
alleen compenseren door extra
hoofd kennen. Ze trouwden en
worden, zo moet je leven. Mijn
goed te zijn. De wereld barst van
kregen vier kinderen. Mijn oud-
vader werd 88 jaar, mijn moeder
negatieve krachten. Onze enige
ste broer ging naar de universi-
bijna honderd.
houding daartegenover is: zo veel
teit. Daarom was het niet zo
In 1958 ben ik vertrokken uit het
mogelijk investeren in goed zijn.
vanzelfsprekend dat ik daar ook
dorp. Aanvankelijk naar Leuven,
Ik denk dat dit het enige is wat wij
naartoe kon. Het werd een regen-
dan vrij vlug naar Brussel, toen
in de wereld kunnen doen: graag
tenopleiding, de meest aangewe-
mijn man voor de BRT werkte en
zien! Onze grootste energie ste-
zen weg om zo snel mogelijk iets
vroeg weg moest. We gingen in
ken in: houden van. Mijn mede-
binnen te brengen voor de zus-
Sint-Lambrechts-Woluwe wonen.
mens laten voelen: kijk, daar
sen na mij die ook nog moesten
Dat was nog een beetje ‘den
klopt een hart voor jou. En daar
studeren. Natuurlijk was ik graag
buiten’. Er was een pleintje voor
staan open armen. Het is eigenlijk
naar de unief geweest. Maar ik
de deur met twee grote mooie
het enige wat ik overhoud op het
volgde te vlug op mijn broer en
bomen en een holle weg naar
einde van mijn leven waarvan ik
mijn studies kwamen op een
de winkels.”
vind dat het echt belangrijk is.”
Hart van de Westhoek
26 OKRA oktober 2010
woonden in het schoolhuis, dat
nend boek over haar kindertijd in
met
een
de
soldaten
internaat
nog
gaan
die
gestuurd
bezoeken.
Lut Ureel: “Mijn vertrouwen dat er een Vader is die voor ons zorgt en ons liefheeft en dat wij geliefde kinderen van God zijn, is enorm.”
Huis om binnen te lopen
Schrijven, mijn adem
het ook charmant dat het kerkhof
“Mijn grote zorg nu is om voor
“Ik heb altijd geschreven, van
in het centrum lag. Je kon tussen
mijn partner te zorgen. Daarom
toen ik heel jong was. In het
de dode mensen gaan wandelen
wil ik sterk blijven. Ik heb er wel
derde studiejaar plande ik een
en zo bleven ze een beetje aan-
vertrouwen in. Maar je hebt zo
groot toneelstuk met de klas. Ik
wezig. Er ging zo’n rust van uit.
weinig greep op de dingen. Je
zie het nog voor me. Een toneel
Ik blijf graag in contact met onze
moet aanvaarden wat nog kan
met mijn medeleerlingen. Nu
overledenen.
en daarom ben ik heel blij als ik
schrijf ik alleen nog in mijn dag-
broer en schoonzus spreek ik
voor nichtjes en neefjes nog
boek. Neen, geen boeken meer.
gewoon.”
enige gezelligheid kan brengen.
Brieven schrijven, doe ik nog wel.
Ik vind het heel prettig dat ik
Een dagboek bijhouden, vind ik
Vrienden verdwijnen
mijn huis kan openstellen, men-
belangrijk. Je spreekt daar intiem
”Vrienden? Die verdwijnen vlug.
sen welkom heten. Een huis
en openhartig mee. Ik toch, mis-
Hier kwamen veel collega’s van
hebben waar de mensen mogen
schien niet iedereen. Hoe zwaar
Miel. Gezellige uren. Ik kan ze
binnenlopen en weten: hier zijn
of hoe mooi is het leven, dat is
niet tellen, het aantal collega’s
we graag gezien. Zolang je dat
voor mij een dagboek. Mijn hart
dat we hier ontvangen hebben.
nog kan, heb je een functie.
uitstorten. Ik herlees het niet.
Maar eens je niet meer werkt of
Als je je huis niet openstelt,
Voorlopig toch niet. Misschien zal
niet meer in staat bent om diner-
vereenzaam je vlug. Je niet
ik als ik in een woonzorgcentrum
tjes te geven, zie je ze niet meer.
graag tonen als oudere mens,
zit, vragen om mijn dagboeken te
Ik werkte in Brussel en sinds we
kan ook een reden zijn om je
brengen. Misschien wil ik dan
hier in Herent wonen, vielen die
wat op te sluiten. Als oudere
kijken hoe het was.
contacten weg. Aan mijn werk-
ben je niet helemaal meer wie
Maar de grootste vrees op mijn
kring heb ik geen vrienden over-
je was en dat is moeilijk te aan-
leeftijd is de mentale aftakeling.
gehouden.
vaarden. Dat alles vermindert,
En daar kan je niets aan doen.
Ik weet het wel, je wereld ver-
dat je het niet meer allemaal
Alles wat het leven brengt, aan-
smalt als je ouder wordt.”
aankan, dat is misschien het
vaarden, is het enige waarvoor
moeilijkste van het oud worden.
we ons kunnen trainen als dat
Aanvaarden dat je langzaam
gebeurt. Mijn ouders zijn van die
Ouder worden, is met de goden leven
dood gaat. Maar zolang je graag
aftakeling
gebleven
“Voor mij is religie heel belang-
hebt dat ze binnenkomen en dat
maar ik voel duidelijk hoe mijn
rijk. Hoe ouder je wordt, hoe
ze voelen dat ze hier van hen
geheugen achteruit gaat. Wat mij
meer je met de goden leeft.
houden, zolang leef je echt. Het
troost, is dat er veel mooie oude
Godsdienst is de pijler van mijn
verdriet om het verlies is moei-
mensen zijn.
leven. Dat hoeft zich niet te uiten
lijk te duiden.”
Denkend aan mijn dorp, vond ik
in
gespaard
een
Met
dagelijkse
mijn
dode
misviering.
27
Hotel Sandeshoved gelegen op de verkeersvrije zeedijk van Nieuwpoort-Bad, belooft u een onvergetelijke vakantie! Voor diegenen die er in het voor- of najaar even kort tussenuit willen, stellen wij voor:
Nieuwpoortse Seniorenweek Kleinste prijzen, Grootse sfeer!!!
Iedere zondag gaan wij naar de abdijkerk Keizersberg. Ik vind dat een heel mooi ogenblik. Mijn vertrouwen dat er
Wanneer: Van maandag 15 tot maandag 22 november 2010 of van maandag 22 tot maandag 29 november 2010 (eventueel van zondag tot zondag)
een Vader is die voor ons zorgt en ons liefheeft en dat
Formule: Aankomst: maandagnamiddag (eventueel zondagnamiddag) Vertrek: maandagvoormiddag (eventueel zondagvoormiddag) Logement op een kamer of studio/appartement en dit in halfpension (ontbijtbuffet en middag- of avondmaal) Ook de welkomstdrink, een mosselfestijn en een gastronomische brunch zijn inbegrepen!
heb ik nodig. En wat we ook mispeuteren, er is altijd die
Wat te doen?: Voor de liefhebbers worden u tal van activiteiten aangeboden waaronder een begeleide natuurwandeling, bingo, quiz, petanque, hobby, film, optredens, uitstappen met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, aperitiefvoormiddag, cake-namiddag, steeds met zalig zicht op de steeds wisselende Noordzee… Wat kost dit? (Prijzen per persoon) € 260 p.p. met twee op een tweepersoonskamer € 310 p.p. met twee op een studio of appartement (Bijkomende persoon op studio of appartement: € 174) € 275 p.p. alleen op een kleine single € 335 p.p. alleen op een grote single
tel. 058 22 23 60 | fax 058 23 95 23 E-mail:
[email protected] | website: www.sandeshoved.be Hotel Sandeshoved | Zeedijk 26 te 8620 Nieuwpoort-Bad | n andere og tal va ten, n n re e en nis Wij orga es en arrangem er toe! promoti raag onze fold nug wij sture
wij geliefde kinderen van God zijn, is enorm. Dat gevoel algoede Vader die zegt: ‘allez mijn kind, morgen beter’. Ik weet niet hoe ik het zou redden zonder mijn vertrouwen in een Vader die mij liefheeft. Ik heb behoefte aan het idee dat ik geliefd word door een God die mij in stand houdt. Het is prettig om naar Keizersberg te gaan. En ik kan zo genieten van de zon op de glasramen en heel het sacrale milieu. Op zondagen waarop we niet kunnen gaan, is er een gemis. Dan volgen we de misviering op tv maar dat is niet hetzelfde. We hebben geen persoonlijk contact met de paters maar die ruimte en die aanwezigheid voelen, doet zo goed. Lag de abdij op loopafstand, zou ik er elke dag even binnenspringen, daar een beetje zitten en kijken en mij laten overtuigen dat een Opperwezen mij graag ziet. Dat is de grondbehoefte van de mens, door iemand geliefd te zijn.”
Schoonheid helpt ”Ik heb altijd graag gedichtjes geschreven en de schoonheid van de taal geproefd. Maar alle schoonheid is nodig, zowel in je huis als in je omgeving. Schoonheid helpt om goede dingen te doen. Je huis moet mooi, niet rijkelijk maar vriendelijk zijn. Er is niets wat meer ontmoedigt dan een lelijke omgeving. Dat zet aan tot wanorde. Lelijkheid ondermijnt je levenskracht. Schoonheid is een stimulans. Dat had het dorp van vroeger. Het paste in zijn natuurlijke omgeving. In onze tijd met de wildbouw van steden is het veel moeilijker om tot een harmonie te komen. Toch denk ik dat er een sterk verlangen is in de mens om zijn omgeving mooi te maken. Muziek! Mijn mama speelde vaak piano en ze kon prachtig zingen. Urenlang, terwijl ze streek. Ze kende ontzettend veel liedjes en vaak zong ze samen met vader als hij de kachel aanmaakte en zij voor het ontbijt zorgde. Muziek is misschien het meest verheffende dat als laatste blijft, als je niet meer ziet, niets meer kan. Het ontspant, geeft welbehagen, het wiegt je, omarmt je en je kan je er aan overgeven.” Tekst Hilde Masui Foto’s François De Heel
Boeken van Lut Ureel: Wat ben ik blij dat ik in een dorp geboren ben, Lannoo, 1974. De kleine mens in de Grote Oorlog, Lannoo, 1984.
CREA
Stilaan sluipt de winter het land in. Een warme jas, een sjaal en een muts zijn geen overbodige luxe meer. OKRA-magazine helpt je een handje en legt je uit hoe je makkelijk zelf een hippe muts kan maken.
Warm de winter in Wat heb je nodig? ■ 100 gr wol of 50 gr bij looplengte 80 m ■ 4 breinaalden zonder knop 4,5
Hoe ga je te werk? Zet 80 steken op met de naalden zonder knopen en brei in toeren een boordpatroon. Gebruik hiervoor de boordsteek, dat is twee rechts, twee averechts. Werk vanaf 26 cm verder in tricotsteek. Brei steeds rechts want het werk is rond. Voor de minderingen merk je in de tweede toer 5 keer elke 15de en 16de steek. Brei telkens de 1ste van de gemerkte steken samen met de vorige steek (rechts). Haal de 2de gemerkte steek (rechts) telkens af en haal de afgehaalde steek over de volgende rechtse steek. Zo krijg je 10 minderingen per toer. Pas deze minderingen in elke 2de toer 3 keer toe en herhaal in elke toer nog 3 keer. Trek de resterende 10 steken met een werkdraad stevig bij elkaar en hecht de draad af. Sla de onderkant van de muts tweemaal naar buiten om. Tekst Monique Vercaemer en Esther Vandebroek Foto’s Emy Elleboog
Breien op café In juni organiseerde OKRA-Limburg voor de tweede maal een heus openlucht breicafé. Meer dan driehonderd breisters en breiers verzamelden in Hasselt en zetten zich aan het breien. Toevallige voorbijgangers konden een paar priemen en wat wol gebruiken. Het Limburgse createam leerde het publiek met raad en daad hoe ze modeaccessoires zoals handtassen, sjaals, kussens, plaids of knuffels konden maken. Mascotte van deze dag was het OKRA-poppetje. Hulpverleners van Wereldmissiehulp zullen deze poppetjes persoonlijk bezorgen aan woestijnkinderen. Volgend jaar staat er een nieuw openlucht breicafé op de agenda. Houd zeker 11 juni 2011 al vrij!
29
RECHTSINFO
Levert verkoop op lijfrente besparing op? Steeds meer gepensioneerde eigenaars verkopen hun woning op lijfrente. Zo moeten ze hun woning niet meer onderhouden en kunnen ze voor de rest van hun leven genieten van een rente. Maar stelt zulke verkoop geen problemen? Een verkoop op lijfrente is een soort loterij waarbij
Tips
de tijd dat de verkoper nog zal leven na het sluiten
Als verkoper voorzie je het best een indexerings-
van de koop, de verkoopprijs bepaalt. Buiten de
clausule in de akte om de rente mee te laten evolu-
specifieke betalingsvoorwaarden zijn er geen fun-
eren met de levensduurte. Je kan ook het recht van
damentele verschillen met een gewone koop. Toch
bewoning of vruchtgebruik op de verkochte woning
zijn er enkele aandachtspunten.
bedingen. Zo kan je in de woning blijven wonen. In
De (basis)prijs
interessant zijn om een maximale duur te bepalen
verkoop. Wil je een huis met een waarde van
voor het betalen van de rente. Stel je voor dat de
200 000 euro verkopen, is dit ook de prijs die in de
verkoper de oudste wereldburger wordt! Laat in de
akte vermeld zal zijn. Bovendien zal deze prijs die-
akte opnemen dat je als verkoper het recht hebt om
nen als basis voor de berekening van de verschul-
de ontbinding van de verkoop te eisen wanneer de
digde registratierechten. De basisprijs is ook nodig
rente niet wordt betaald. Daarbij kan vastgelegd
om de rente te berekenen.
worden dat de al betaalde rentes behouden blijven
Hoeveel de koper effectief zal betalen, is onzeker. Hoe langer de verkoper leeft, hoe hoger de effectief
OKRA oktober 2010
nemen met een lagere rente. Als koper kan het
De basisverkoopprijs is dezelfde als bij een gewone
De effectief betaalde prijs
30
ruil voor dit recht moeten de verkopers genoegen
als schadevergoeding. Zo kan je als verkoper in de akte waarborgen inbouwen om er zeker van te zijn dat de rente betaald wordt.
betaalde prijs zal oplopen. De rente wordt bepaald
Problemen
aan de hand van de waarde van de woning, de leef-
De verkoop op lijfrente kan soms moeilijkheden
tijd van de verkoper en de rente die de verkoper op
veroorzaken. Zo kan de verkoper in de problemen
zijn kapitaal wil verwerven. Bij het vastleggen van
komen wanneer de rente niet meer wordt betaald.
de prijs neemt men aan dat de verkoper de gemid-
Ook al heeft hij waarborgen ingebouwd, toch moet
delde levensverwachting zal halen. Hoe ouder de
hij zijn stoute schoenen aantrekken om zijn rechten
verkoper, hoe hoger de rente zal zijn. Is de verko-
hard te maken. Ook als de verkoper vlak na de ver-
per een vrouw, dan zal de maandelijkse rente iets
koop overlijdt, veroorzaakt dit soms problemen. De
lager zijn, vrouwen leven immers normaal iets lan-
wet bepaalt dat een verkoop op lijfrente ongedaan
ger. Wanneer een echtpaar op lijfrente verkoopt en
wordt gemaakt wanneer de verkoper binnen de
de rente wordt op beiden gevestigd, zal de leeftijd
twintig dagen na de verkoop overlijdt aan de gevol-
van de verkoper met de hoogste levensverwachting
gen van een ziekte waaraan hij leed bij het onder-
als basis dienen. Het kan zijn dat bij de verkoop op
tekenen van de overeenkomst. Overlijdt de verko-
lijfrente een deel van het kapitaal onmiddellijk
per meer dan twintig dagen na de datum van het
wordt betaald bij het opmaken van de akte - het
contract, is er in principe geen probleem. De erfge-
boeket - en dat de rest onder de vorm van een
namen van de verkoper kunnen toch proberen om
rente wordt betaald.
de nietigheid van de verkoop in te roepen wanneer
ze kunnen aantonen dat de koper zeker wist dat de verkoper niet lang meer zou leven en dat de kansen hierdoor niet gelijk waren. In zulk geval is er sprake van benadeling. Bij discussie zal de rechter oordelen.
Een verkoop op lijfrente is een soort loterij waarbij de tijd dat de verkoper nog zal leven na het sluiten van de koop, de verkoopprijs bepaalt.
Ook bij een echtscheiding van de kopers moet er een regeling worden getroffen. Dat kan al in de
onroerend goed op lijfrente verkopen aan een neef.
koopakte voorzien zijn. Is er een te lage rente
De verkoper kan bedingen dat hij in de woning mag
bedongen, kan dit beschouwd worden als een
blijven wonen. Wil de verkoper de neef bevoorde-
onrechtstreekse schenking in het voordeel van de
len, kan hij op geregelde tijdstippen de betaalde
koper als dit een familielid is. Is de koper een derde,
rente via bankgift aan de neef terugstorten. Wordt
is het niet zo evident om daar als erfgenaam nog
de verkoper ernstig ziek, kan de neef de bankgiften
iets tegen te ondernemen.
van de voorbije drie jaar regulariseren door alsnog de schenkingsrechten van zeven procent te beta-
Voor- en nadelen
len. Overlijdt de verkoper plots, zullen successie-
Wanneer de verkoper relatief jong is, kan de koper
rechten verschuldigd zijn op het bedrag van de
aan een redelijke rente een onroerend goed ver-
bankgiften van de laatste drie jaar. Uiteindelijk kan
werven. De koper kan echter niet genieten van de
je inderdaad wel wat besparen op successierechten
fiscale voordelen van een hypothecaire lening bij de
bij een verkoop op lijfrente.
bank. Dit moet geval per geval worden bekeken. De constructie van lijfrente kan gebruikt worden
Tekst Pascal Hoedt
om de successierechten te optimaliseren. Een voor-
Dienst Rechtshulp
beeld. Een alleenstaande zonder kinderen kan een
Groep Arco
www.Ardennes-Etape.com
U� ��ro���e�v�k�n��� 20�1 �� �� Ar������ Meer dan 500 gezellige vakantiehuizen en stijlvolle villa’s in de Ardennen
31
Kustdeals.be
ITEm
Sonische tandenborstels
ACTIE
oktober 2010
De tandenborstel die bij je past: Eigenlijk zou je 365 dagen per jaar tweemaal per dag drie minuten lang je tandenborstel moeten gebruiken! Je tanden poetsen is een gewoonte geworden. Met een sonische tandenborstel wordt dagelijks poetsen terug leuk.
Sonische technologie en efficiënte reiniging
Sonische tandenborstels maken snelle zijwaartse heenen weergaande bewegingen wat de makkelijk bereikbare oppervlakten van de tanden grondig reinigt. Deze sonische bewegingen brengen ook een dynamische stroom van vocht en tandpasta rond de tanden op gang. Hiermee reinigt dit type tandenborstels ook erg efficiënt zowel de ruimte tussen de tanden als andere moeilijk bereikbare plaatsen.
Kom langs in de Thuiszorgwinkel voor het gamma OMRON Sonic style, zeer dunne en lichte sonische tandenborstels en geniet 20% korting met onderstaande bon.
-20%
070 244 442
■ Verpleegsters Tweemaal per jaar komen we samen met een vijftal Kustdeals.be beschikt over 4 Aparthotels gelegen te Westende, de ideale verpleegsters A2erdie afstudeerden in 1966. We zoeken kuststad om eens gezellig tussenuit te knijpen. U geniet van onze collega-student We willen haar graag promoties enBerte verblijftBrabants. 3, 4, of 5 dagen in een appartement aan de kust. uitnodigen voor onze reünies. Anny Barzin, Onderwijsstraat 36A, 2060 Antwerpen,
[email protected]
3 Dagen aan zee voor 99 4 Dagen aan zee voor 139 5 Dagen aan zee voor 179
■ Familiekunde Ik zoek de voorvaderen van Charles Moentjens geboren te Waarschoot op 11 november 1865, gehuwd met Leontine Braet en verhuisd naar Bassevelde. Alex Van de Putte, 0478 24 02 42,
[email protected] ■ Reünie Voor onze zevende bijeenkomst in 2011 zoek ik nog de Verblijfvan in één van batterij KROO die hun legerlegervrienden de II onze Aparthotels dienst begonnen in augustus 1957 te Lombardsijde. de peloton. Zelf zat en ik geniet in het 3 van Jordaan Vantroeven: Praet, Leenweg 21, onze 9800 Astene-Deinze, 09 386 84 43
• Appartement met hotelservice
■ Belgische brouwerijen en ontbijtmogelijkheid Ik zoek teksten, artikels en publicaties van oude en • Betaalbaar comfort verdwenen Belgische brouwerijen. • Uitstekende ligging Jan Troch, Wolvenstraat 16, 9280 Wieze, • Online of telefonisch boeken
[email protected]
: info 85 r e me 5 85 63 05
Gratis en vrijblijvende offerte — Korte leveringstermijn (vanaf 1 week) — Dienst na verkoop (24u/24) SA Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520—Kuurne Gratis subsidieadvies T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 |
[email protected] — | www.coopm Conform wetgeving — NV Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Diverse afwerkingenKuurne — | www.coopm T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 |
[email protected] Batterijvoeding
www.msh.be
BON
Bij afgifte van deze bon ontvang je bij aankoop van een Omron sonische tandenborstel en toebehoren:
NV Coopman Liften
20% KORTING
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65
[email protected] | www.coopman.be
Actieperiode tijdens de maand oktober 2010. Voor de adressen van de Thuiszorgwinkels, surf naar www.thuiszorgwinkel.be of telefoneer naar 02 246 49 49.
NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65
[email protected] | www.coopman.be
De vermelde actie is niet cumuleerbaar met andere kortingen.
www.thuiszorgwinkel.be
Onze traplift ... ... Uw comfort
stuur ons deze bon voor meer inlichtingen NAAM
SA Coopman Liften STRAAT - NR.
POSTNR. - GEMEENTE
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 TEL.
[email protected] | www.coopman.be V04.1209
32 OKRA oktober 2010
SA Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65
menu
Over ogen, korrelen en dikken We leerden het in de lagere school: Hoeilaart en Overijse zijn de glazen dorpen, daar kweken ze druiven. Verloren glorie, zou je denken. Toch houden enkele kwekers vol. Filip Dewit is een van hen.
Filip Dewit: “We zijn intussen de vierde generatie druivenkwekers. In onze serres staan druivelaars die mijn grootvader plantte in de jaren 1920. Ik heb er niet aan getwijfeld om in 1981 het bedrijf over te nemen van mijn vader. Al stopten vele kwekers in de buurt ermee, ik zag nog toekomst in de
worden. Dat heet uitkorrelen. De leukste periode
druiventeelt. Maar we hebben wel flink geïnves-
van het jaar is natuurlijk de oogst. Dankzij de
teerd. We vervingen de kleine, traditionele serres
gespreide verwarming, loopt die van half juli tot
door grote exemplaren, de zogenaamde waren-
half november. Enkel gedurende deze maanden
huisserres. En vooral: we kozen voor kwaliteit in de
hebben we een inkomen.”
plaats van kwantiteit. Zo konden we overleven toen de concurrentie met de druiven uit het buiten-
Expo
land het zwaarst was. Nu zijn die moeilijkheden
“Natuurlijk zijn de gloriedagen van de Belgische
achter de rug, mensen die inlandse druiven kopen,
druif voorbij. We verkopen nu een luxeproduct aan
schaffen geen buitenlandse druiven aan en omge-
mensen die bewust kiezen voor kwaliteit en daar-
keerd.”
voor ook willen betalen. Daarom vinden we het
Twee ogen
belangrijk dat we rechtstreeks aan particulieren verkopen. Dat doen we in ons eigen winkeltje maar
“De teelt van druiven is behoorlijk intensief. In de
vooral op de markten waar we zes dagen op de
winter snoeien we de vruchttakken terug tot op
zeven te vinden zijn.
twee ogen. Wanneer we de serres verwarmen
Tijdens de druivenfeesten die hier in elke gemeen-
vanaf half januari, beginnen de ogen te botten. We
te plaatsvinden, zijn de gloriedagen van weleer
kiezen welke scheut het stevigst is en halen de
weer even terug. Al deze feesten gaan gepaard
andere weg. In de daaropvolgende weken verwij-
met tentoonstellingen van de mooiste druiven. Elke
deren we alle okselscheuten en binden we de tak-
kweker kiest zijn mooiste trossen en presenteert
ken op. Vanaf het moment dat er druiventrossen
die aan het publiek. Vaak kopen de gemeentes
beginnen te groeien, kiezen we er de mooiste per
deze druiven en verkopen ze door aan bedrijven uit
tak uit. De andere knippen we opnieuw weg en
de buurt. De feesten en de expo’s zijn belangrijk
alles wat hoger dan vier bladeren boven de tros
voor ons. Net zoals het BOB-keurmerk dat we van
groeit, gaat er ook af. Ten slotte verwijderen we
Europa ontvingen. Dankzij dit label krijgen we
tijdens de groei alle kleine en middelmatige drui-
meer publiciteit en dat is natuurlijk altijd goed voor
ven uit de tros zodat alle druiven even dik kunnen
zo’n mooi product van bij ons.”
33
menu
Kip in wijn en druiven Voor twee: 2 kipfilets
■
1 eetlepel rode pesto
2 dl witte wijn
■
2 eetlepels olijfolie
blauwe druiven zonder pit
■
zout
■
■
■
1 rode ui
2 dl water
peper
■
■
■
100 gr
enkele takjes
peterselie. Verhit 1 eetlepel olijfolie in een pan en bak de kipfilets op een matig vuur aan alle kanten bruin. Neem ze uit de pan en laat ze uitlekken op keukenpapier. Pel de ui en snijd in ringetjes. Verhit de rest van de olijfolie in de pan en bak de ui met pesto al roerend enkele minuten tot de ui zacht is maar niet bruin. Voeg de wijn en het water toe en breng aan de kook. Leg er de kipfilets in en breng op smaak met peper en zout. Laat het geheel op een laag vuur gaar sudderen. (ongeveer 20 min.) Snijd de druiven middendoor en voeg ze toe. Verwarm op een laag vuurtje. Verdeel de kipfilets over de borden en schep de saus eromheen. Versier met peterselie.
Salade met druiven, geitenkaas en noten Voor twee: 200 gr druiven pels olie 1 peer
■
■
■
150 gr geitenkaas
2 eetlepels citroensap
1 krop sla
■
Brochettes van pompelmoes en druiven ■
■
3 eetle-
2 eetlepels noten
1 theelepel honing
■
peper
■
■
zout.
Voor vier: 12 houten stokjes van 7 cm lang
■
1 pompel-
moes ■ 1 tros blauwe druiven ■ 1 tros witte druiven ■ muntblaadjes.
Maak een vinaigrette met citroensap, honing,
Schil de pompelmoes en snijd de partjes vrucht-
peper, zout en olie. Schil de peer, snijd in partjes
vlees van tussen de vliesjes. Was de druiven en
en besprenkel met citroensap. Snijd de kaas in
haal ze van de takjes. Wikkel de pompelmoespartjes
blokjes. Leg de sla in een kom en schep er de vinai-
in een muntblaadje.
grette door. Verdeel de sla, de druiven, de partjes
Stel de brochette als volgt samen: een pompel-
peer, de noten en de blokjes kaas over de borden.
moespartje, twee druiven (een van elke kleur) tot
Geef er stokbrood bij.
de brochette vol is. Leg de brochettes op een schotel en plaats die in de ijskast tot ze worden opgediend. Heel lekker en fris als dessert.
34 OKRA oktober 2010
Kwartels met druiven en prinsessenboontjes Voor twee: 1 tros druiven 2 kwartels
■
1 citroen
peper
■
■
250 gr prinsessenboontjes
1 eetlepel olijfolie ■
zout
■
■
1 dl witte wijn
■
■
sap van
enkele takjes peterselie.
Was de druiven, haal ze van de takjes en leg ze op keukenrol. Maak de boontjes schoon en kook ze gedurende 10 min. in gezouten water. Kruid de binnenkant van de kwartels met peper en zout en stop er druiven in. Bind eventueel toe. Verhit de olijfolie in een pan en bak de kwartels tot ze mooi bruin zijn. Haal ze uit de pan en leg ze op keukenpapier. Doe het bakvet weg en leg de kwartels weer in de pan. Voeg de witte wijn en citroensap toe en laat het geheel op een zacht vuurtje gaar worden. Voeg de rest van de druiven toe en laat
Druiven
even mee garen. Leg de kwartel op een bord en
Druiven worden wereldwijd geteeld om wijn van te
dresseer met de druiven en de boontjes. Versier
maken. Wijndruiven komen in Europa vooral voor in
de boontjes met peterselie. Besprenkel eventueel
landen met een mediterraan klimaat zoals Frankrijk,
met wat citroensap.
Spanje, Italië, Griekenland en Turkije. Maar ook in bepaalde streken in Duitsland, onder meer langs de
Parelhoen met druiven
Rijn en de Moezel, wordt wijn gemaakt van druiven. 150 gr gezouten
De laatste jaren veroverden wijnen uit de hele
spekblokjes ■ 2 dl kookroom ■ 2 eetlepels cognac ■ 1 liter
wereld de markt. Ook uit Vlaanderen komen er
muskaatdruiven zonder pitjes ■ peper ■ zout ■ sausbinder.
mooie wijntjes op de markt.
Voor vier: 1 parelhoen
■
40 gr boter
■
Daarnaast worden druiven speciaal voor rechtVerdeel de parelhoen in stukken en laat ze bruin
streekse consumptie gekweekt, ook in Vlaanderen.
bakken in de boter. Kruid met peper en zout.
De bekendste streken zijn de druivendorpen
Strooi de spekblokjes bovenop de parelhoen.
Hoeilaart en Overijse in Vlaams-Brabant. De over-
Voeg 2 dl sap van de druiven toe en laat dit alles
gebleven druivenserres zijn tot het culturele erf-
gedurende 1 à 2 uur gaar stoven. Haal het vlees
goed van de streek gaan behoren.
uit de pan en houd het warm. Roer de cognac en
Druiven moeten met aandacht en zorg worden
de kookroom bij het braadvocht en laat dit inko-
aangekocht en bewaard. Bij aankoop moeten ze
ken. Voeg de uitgelekte druiven toe. Breng op
ongeschonden zijn. De vruchten worden het best
smaak met peper en zout. Bind de saus indien
bewaard in de koelkast. Druiven kunnen ook wor-
nodig.
den ingevroren. Daarna kan je ze in warme berei-
Leg het vlees op een verwarmde schaal of bord
dingen gebruiken.
en overgiet met saus. Dien op met aardappelkro-
Bij consumptie worden druiven het best zorgvul-
ketjes of puree.
dig gespoeld onder stromend water. Dat is echter
Dit recept kan ook gebruikt worden voor fazant.
niet nodig bij de Vlaams-Brabantse tafeldruif. Die wordt op natuurlijke wijze gekweekt. Daardoor heeft deze druif een natuurlijk donslaagje waardoor ze niet gewassen hoeft te worden. Verse druiven zijn lekker bij het aperitief, bij een kaasschotel, in fruitsla of in combinatie met ontbijtgranen. Druiven worden ook vaak gebruikt in sausjes bij vlees, vis en gevogelte. Druiven zijn goed voor de gezondheid. Ze zijn rijk aan druivensuiker en leveren veel onmiddellijk
Tekst Nele Joostens en Blanche Vanbelle Foto’s Jürgen Doom en Emy Elleboog
bruikbare energie. Ze bevatten ook heel wat vitamine B.
35
MUZIEK Azzedine Jazouli: “Muziek is de gemakkelijkste taal ter wereld.”
‘De gage was voor mijn broer’ “Kom zaterdag gerust langs. We zijn aan het verbouwen.
voeten niet bij de grond kon,
Maar tijdens ons gesprek krijg ik dan even rust. We spelen
terwijl ik op een stoel zat te spe-
tijdens de ramadan nauwelijks concerten, ik heb tijd nu.” Azzedine Jazouli (52) is percussionist en speelt wereldmuziek.
len. Een koddig gezicht. Maar ik gaf alles. Keek goed naar de andere
slagwerkers,
concen-
treerde me tot het uiterste. En
36 OKRA oktober 2010
Wat waren je eerste ervarin-
betokkelt het met je vingers en
het ging prima. Het applaus was
gen met muziek?
handen. Mijn ouders vonden het
welgemeend, felicitaties volgden
Azzedine Jazouli: “Waar zal ik
zo schattig dat ze een derbouka
en mijn broer stak mijn gage in
beginnen? In Fez natuurlijk. In
voor me kochten. Samen met de
zijn
die mooie stad in Marokko ben ik
buurtkinderen vormden we een
bescheiden blijven en gewoon
geboren en zette ik mijn eerste
bonte bende van kleine muzi-
naar school gaan.”
stapjes, ook in de muziek. Elk
kantjes. Op een dag, dertien
jaar vieren we het achoura-
was ik, had mijn oudere broer
En daarna?
feest. Bijzonder op die dag is dat
een probleem. Hij speelde in een
Azzedine Jazouli: “De derbou-
in alle winkels muziekinstrumen-
band die tijdens de zomer veel
ka bleef mijn eerste instrument.
ten uitgestald staan waar de
huwelijken,
en
Intussen leerde ik nog andere
klanten op mogen spelen. En
allerlei
evenementen
oosterse slaginstrumenten be-
omdat Marokko heel kindvrien-
opluisterde. Voor zo’n huwelijks-
spelen. Als dat past in een groep
delijk is, zie je ook instrumenten
feest daagde een van de percus-
haal ik die boven. Ik ging slag-
in miniformaat. Ik moet vijf
sionisten niet op. Uiteindelijk
werk studeren aan het conser-
geweest zijn toen ik op achoura
vroegen ze me of ik wilde inval-
vatorium van Fez en speelde in
spontaan naar een derbouka
len. Natuurlijk zeg! Wat een
menig
greep. Een slaginstrument uit
kans. Ik trok het enige witte
verdienden wat zakgeld tijdens
keramiek, bespannen met het
hemdje aan dat ik had, mijn
de vakanties. Als jonge twintiger
vel van een rog. Je houdt het op
zwart vestje en daar ging ik. Ik
trok ik naar Europa. Ik dacht
je knie, slaat je arm er rond en
weet nog goed dat ik met mijn
daar
doopfeesten
andere
zak.
Ik
moest
vooral
studentengroepje.
verder
te
komen
We
met
muziek dan in mijn geboorte-
geld, geen muziekgroep en zo
schilderij dan lukt het niet. Je
land. De honger naar nieuwe
onbekend als een luis. Tegelijk
kan niet veinzen, je publiek heeft
ervaringen was groot. Hoe zou
was dat ook het gelukkigste jaar
je meteen door. Een glimlach bij
het zijn om jazz te spelen? Ook
van mijn leven. Omwille van de
een toehoorder, applaus en feli-
zou ik beter aan de kost kunnen
ongelooflijk rijke ontdekkings-
citaties: ze zijn goud waard.”
komen als muzikant. De eerste
tocht doorheen al die verschil-
jaren waren hachelijk. Een jaar
lende muzikale genres.”
Muziek is voor mij…
in Parijs, daarna naar Nice. En
Azzedine Jazouli: “Communi-
weer terug naar Fez. Het lukte
Welk
welke
catie, boodschapper zijn. Het is
toch niet zo goed in Frankrijk als
song had je willen schrijven?
interactie van de puurste soort.”
ik had gedacht. De grote kente-
Azzedine Jazouli: “Deze vraag
ring kwam toen een vriend naar
kan ik als slagwerker niet beant-
Muziek
België vertrok en ik met hem
woorden. Ik schrijf geen muziek
Klopt dat?
meeging. Brussel was een open-
of toch niet alleen. Wel in
Azzedine Jazouli: “En of. Op
baring. Veel muziek, veel ver-
een groep als we samen iets
een avond in Bulgarije, we speel-
scheidenheid, muzikanten uit de
creëren.”
den daar op een festival, zaten
stuk
muziek,
hele wereld. Dit was waar ik
verbindt
mensen.
we na de concerten nog wat na
onbewust al jaren naar op zoek
Wat wil je meegeven?
te kaarten en spontaan vormde
was. Het liep met mijn muzikale
Azzedine
“Tijdens
zich een nieuwe formatie, met
loopbaan nu ook niet meteen
mijn lessen voor zowel kinderen
muzikanten uit allerlei landen.
gesmeerd hoor. Ik ging zes jaar
als volwassenen, in allerlei cul-
Belgen, Spanjaarden, Bulgaren.
lang als arbeider bij Ça va seul
turele centra, voor allerlei vrije-
We speelden samen en begre-
werken, in Vilvoorde. Dat bedrijf
tijdsorganisaties, probeer ik het
pen elkaar wonderwel via de
sloot intussen zijn deuren. Toch
plezier mee te geven om met je
muziektaal. Ze is dé taal en
lukte het om langzaam maar
handen zoiets wonderlijks als
overstijgt je herkomst, huids-
zeker van de muziek te gaan
muziek te kunnen voortbrengen.
kleur, religie en cultuur. Eerst
leven. Van de eerder oosterse
Ik heb vooral cursisten van
lieten we elk onze eigen muziek
muziek schoof ik langzaam naar
Europese herkomst. Jammer dat
horen en daarna gingen we
de wereldmuziek. Nu speel ik in
zo weinig Arabische medemen-
samen improviseren en creëer-
allerlei groepen en groepjes,
sen de derbouka willen leren
den iets nieuws.
met mensen van allerlei her-
bespelen.
Ook tijdens de cursussen die ik
komst:
Bulgaren,
Tijdens concerten is het me te
geef, merk ik dat iedereen
Tunesiërs, Brazilianen. De vaste
doen om vreugde en emoties.
meegenomen wordt door die
groep heet Hijaz, een combina-
Dat is het doel van elke kunste-
wereldtaal. Verschillen vallen
tie van jazz en Arabische muziek.
naar. Je probeert mensen te
weg. We discussiëren met onze
We spelen vooral eigen composi-
raken. De belangrijkste voor-
instrumenten en komen ook via
ties en brengen binnenkort weer
waarde is dat je zelf ten volle
hen tot een besluit. Muziek is
een cd uit. Ik begeleidde onder
beleeft wat je doet. Als je niet in
de
meer Arno, Eva De Roovere en
je muziek zit, in je foto, in je
wereld.”
Belgen,
Jazouli:
gemakkelijkste
taal
ter
de helaas overleden meester Wannes Van de Velde.”
Tekst Lieve Demeester Foto Jürgen Doom
Wat is je gelukkigste en je droevigste muzikale herinnering? Azzedine Jazouli: “Ik kan die twee
gevoelens
onmogelijk
scheiden. Automatisch komt het
Mijn top vijf?
Parijse avontuur weer boven.
Azzedine Jazouli kan niet kiezen.
Zonder dak boven het hoofd, op
“Elk stuk, elk lied heeft een eigen sfeer en warmte. Kiezen zou een
de dool van de ene vriend naar
te hard oordeel inhouden voor al dat andere onvergelijkelijk
de andere, geen werk, geen
mooie.”
37
75 jaar samen bouwen
aan een betere samenleving Groep ARCO vertaalt reeds 75 jaar het sociaal engagement van zijn coöperatieve vennoten - inmiddels meer dan 800.000 in een duurzaam, toekomstgericht investeringsbeleid. Dat gebeurt via een belangrijke participatie in Dexia Groep op de Belgische markt aanwezig via Dexia Bank en DVV verzekeringen - en aanzienlijke investeringen in vitale sectoren als energievoorziening, waterzuivering en de geneesmiddelendistributie. Daarnaast stelt Groep ARCO middelen en knowhow ter beschikking van de non-profitsector, het sociaal toerisme en de sociale economie. In de vaste overtuiging dat de professionele ontwikkeling van deze sectoren een rechtstreekse, duurzame bijdrage levert aan een betere samenleving. Groep ARCO • Urbain Britsierslaan 5 • 1030 Brussel www.groeparco.be
38 OKRA oktober 2010
1935 – 2010
je wint met OKRA! Maak OKRA zichtbaar en hang de affiche hierbij meteen aan je venster. Maak bovendien kans op een mooie prijs. We sturen vanaf 10 oktober tientallen spotters op
boekjes, spellen rummikub en woordzoeker
pad. Ze schuimen Vlaanderen en Brussel af op
én waardebonnen voor een OKRA-reis.
zoek naar OKRA-affiches ‘Je wint met OKRA!’. Misschien pikken ze jou uit die duizenden deelne-
In het decembernummer 2010 lees je of je een
mers en win je een prijs.
prijs won.
We geven 360 cadeaus weg voor een totale
Hang dus meteen je leuke affiche op! Bedankt
waarde van 18 000 euro. Boeken, puzzel-
en veel succes! Met dank aan Goliath, Keesing, Lannoo en Neckermann.
Nu uitnodigen! © Jürgen Doom
Nodig vandaag alle 55-plussers uit om net als jij van OKRA te genieten. Een dubbel voordeel ligt op hen te wachten. ■ Leden die voor de eerste keer aansluiten bij OKRA en OKRA-SPORT krijgen bij een lidmaatschap 2011 de laatste drie maanden van 2010 gratis. ■ OKRA-leden sparen met de OKRA-lidkaart 2011 elke dag Qualietpunten. In een handomdraai kunnen ze hun lidgeld terugverdienen.
Binnenkort terugverdienen! Uiteraard krijgen ook de trouwe leden de enige, echte OKRA-lidkaart 2011. Ze geeft je toegang tot allerlei voordelen via je regio
en via OKRA-magazine. En voortaan spaar ook jij elke dag weer Qualietpunten. Ga al eens neuzen op www.qualiet.com.
39
tentoonstelling
Een groene zomer
Als je de loods van de Verbeke Foundation binnenstapt, kom je in een totaal andere wereld terecht. Cultuur en natuur zijn er op een chaotische wijze door elkaar geweven. Bij de Verbeke Foundation zijn
orde. Als je bovendien uitgenodigd
Verbeke
installaties en sculpturen afwisse-
wordt om een liposuctie te onder-
Al dat fraais verdient wel een
lend opgesteld in de grote loods,
gaan en zo je overtollige lichaams-
woordje uitleg. Curator en kunst-
de serres en in de natuur van dit
vetten af te staan voor de voe-
historicus Simon Delobel: “Verbeke
grote domein. Je begrijpt er niet
dingsproductie voor de derde-
Foundation opende in 2007 haar
onmiddellijk de betekenis van en
wereldlanden, is het hek van de
deuren. Geert Verbeke werd hier
vraagt je wel eens af of dit kunst
dam. Je beweegt je verder in de
geboren uit een bekende familie in
is. Je ontdekt installaties van Jan
doolhof van de genetische manipu-
Kemzeke, zijn vader was burge-
Fabre, Kevin Van Braak, Peter de
latie - waaraan je zelf via injectie
meester. De natuur fascineerde
Cupere, Peter Van Riet, Tim Ulrichs,
kan meehelpen - , je wordt gecon-
hem van jongs af aan. Hij studeer-
Tim Volckaert en tal van andere
fronteerd met allerlei bewegende
de tuinbouwingenieur maar na drie
bekende en onbekende kunste-
constructies en apparaten, je valt
jaar tekenen, vond hij dat hij niet
naars.
van de ene verbazing in de andere.
genoeg tijd kreeg om met de
Je vindt je weg tussen het hoge
Uiteindelijk zoek je verpozing in
natuur zelf bezig te zijn. Hij begon
gras en de struiken, langs natuur-
een loods. Daar vind je onder
met een transportbedrijf dat zich
lijke en speciaal gevormde wegge-
andere de collages terug van Paul
snel uitbreidde. Intussen verza-
tjes, doorheen het labyrint van
Joostens
melde
tentoonstellingsruimtes en je blijft
Stadshof met werken van Willem
Belgische schilders, ontdekte in
verwonderd staan bij het kippen-
van Genk, ontleend uit het Ghislain-
collages de metafoor van het leven
hok of de vogelkooi. Dit is de wan-
museum van Gent. De Liquid Files
en interesseerde zich daardoor
van Egied Simons nodigen je uit
voor de collagekunst van Belgische
om eventjes te zitten. De kunste-
kunstenaars. Voor Geert werd
naar ontwikkelde met biologisch
kunst een manier om op adem te
materiaal een projectie en volgde
komen in de drukte van zijn bedrijf.
daarbij afwisselend de seizoenen.
Om gezondheidsredenen stopte hij
Kunstenaars van vandaag ervaren wat er in de wereld gebeurt. 40 OKRA oktober 2010
en
de
Collectie
de
hij
werken
van
jonge
met zijn zaak en legde zich verder
dit een plaats waar het maat-
toe op het verzamelen van kunst.
schappelijk debat kan ontstaan.
Het werden niet alleen collages
We werken samen met de univer-
maar een heel gamma van diverse
siteiten maar het zijn vooral de
werken. De grote ruimtes - 20 ha
kunstenaars die de vinger op de
natuur, een grote loods waarin zijn
wonde leggen. Wat je hier mee-
vrachtwagens stonden en een grote
maakt, is één grote metafoor van
serre van de ouders die rozen
het leven zelf. Niets blijft, alles
kweekten – nodigden uit om een
verandert en dat gebeurt steeds
grootse tentoonstelling op te bou-
sneller.”
wen. Maar ze zou zeker geen klassieke vorm krijgen. Door zijn erva-
The Green Summer
ring, de ontdekking van de metafo-
Na deze uitleg kijk je met andere
ren in de diverse werken van kun-
ogen naar de diverse monumen-
stenaars maar vooral door zijn inte-
ten van The Green Summer, de
resse voor de natuur kreeg deze
huidige tentoonstelling. Je beseft
site een totaal andere invulling.”
waarmee kunstenaars van vandaag bezig zijn. Maar je wordt
Openluchtatelier
vooral
geconfronteerd
met
je
Simon Delobel: “Uiteindelijk run-
eigen gedrag en wat je van de
nen we het hier met vier mensen.
wereld maakt. Je loopt op een
De tentoonstellingen opbouwen,
andere manier door een desolaat
de contacten met kunstenaars, de
landschap
balie, het onderhoud en de cafeta-
bouwsels zich schril aftekenen.
ria doen we zelf. Bij de inrichting
Hier is geen harmonie te vinden.
van de tentoonstelling en het
Het is een vreemde wereld van
opzetten van de installaties zijn de
uitheemse
kunstenaars natuurlijk aanwezig.
inheemse bloemen en bomen bui-
Sommigen verblijven hier lange
ten. Ergens lees je: onze tentoon-
tijd en bouwen hier hun kunstwer-
stellingsruimte wil geen oase zijn.
ken op. Soms is het hier meer een
Onze show is onaf, in beweging,
openluchtatelier dan een muse-
ongepolijst, contradictorisch, slor-
um. De kunst die we aanbieden, is
dig en complex, onharmonieus,
steeds in beweging, net als het
levend en onmonumentaal, zoals
leven zelf. Het is ook een kunst die
de wereld buiten de museummu-
reflecteert. De kunstenaars van
ren. Bij ons geen opzichtige spek-
vandaag ervaren wat er in de
takelgebouwen maar een verfris-
wereld gebeurt. Ze erkennen de
sende, onpretentieuze plaats om
problemen van deze tijd zoals de
kunst te bekijken en een subtiele
voortdurende
de
blik te werpen op de kunstwereld.
natuur. Ze werpen een kritische
Je loopt naar buiten, de wereld
blik op wat de mens met onze
tegemoet. Op de snelweg, die
natuur doet. En ze gaan ook een
langs Kemzeke loopt, razen auto’s
stap verder en spelen mee in de
en vrachtwagens voorbij, volge-
rol van de genetische manipulatie.
stouwd met materialen, die zoveel
Om te overleven, zal de mens
olie verbranden. Dit spreekt niet
andere bronnen moeten aanbo-
tot de verbeelding. Maar wat je
ren. Een voorbeeld daarvan is de
gezien hebt, is de moeite waard.
genetische manipulatie die je ook
Daar moet je zeker eens naartoe,
in deze tentoonstelling vindt. Wij
naar Kemzeke.
afbraak
van
waarin
planten
beelden
binnen
en
en
Praktisch Verbeke Foundation, Westakker, 9190 Kemzeke (Stekene), 03 789 22 07,
[email protected], www.verbekefoundation.com. Open van donderdag tot zondag van 11.00 tot 18.00 uur. Groepen op afspraak. Tickets 8 euro, 60-plussers 7 euro, groepen 6 euro, kinderen jonger dan zestien gratis. Gids op aanvraag. Bereikbaar: station Sint-Niklaas, bus 41/43 halte ‘Drie schouwen’ (1 km van het domein), met de wagen expresweg Antwerpen-Knokke, uitrit 11, neem de parallelweg.
zeggen niet dat genetische manipulatie goed of slecht is, wij tonen
Tekst Erik Lauwers
alleen wat er gebeurt. Zo wordt
Foto’s Simon Delobel
41
Centraal
22.10.2010 23.01.2011 Forum+ [ConCertgebouw]
www.bruggecentraal.be StadSfeStival 2010
boEKEN
© Kem Lee
© Iván Giménez
Je hebt er geen idee van hoeveel romans er maandelijks verschijnen. Niet te verwonderen dat onze boekenvoorraad schrikbarende proporties aanneemt. Deze zomer werkten we onze achterstand weg. Twee boeken pikten we er voor jou uit. Kathryn Stockett.
Almudena Grandes.
inhaalmanoeuvres Een keukenmeidenroman
Wraak, liefde, politieke overtuigingen en herinneringen maken van dit boek een spannend avontuur.
Een keukenmeidenroman mag je
een revolutie op gang.
terecht een doorleefde sociale
Een keukenmeidenroman is een
roman noemen. Deze debuutroman
geloofwaardig en zeer menselijk
van de Amerikaanse schrijfster
boek dat bovendien leest als een
Stockett is een pageturner over het
trein. Laat je niet afschrikken door
rassenvraagstuk in de VS. In de
de slecht gekozen Nederlandse titel.
een groot fortuin na. Zijn verleden
jaren 1962-1963 komt dominee
De vlag dekt immers de lading niet.
is echter nogal duister. Zelfs zijn vijf
Martin Luther King in het nieuws
kinderen weten bitter weinig over
met de grootste mars ooit op
Het ijzig hart
hun vader. Op de begrafenis merkt
Washington gehouden. Hij stuurt
Wie niet bang is van lijvige romans
een van de zonen een onbekende
er zijn beroemde rede I have a
en bovendien houdt van familiever-
vrouw op. Het is een kleindochter
dream de wereld in. Op datzelfde
halen met een historische achter-
van
moment vertrouwt de betere klas-
grond, moet Het ijzig hart zeker
Frankrijk. Zij is zeer goed op de
se in Mississippi het huishouden en
lezen.
schrijfster
hoogte van het verleden van haar
de opvoeding van de kinderen nog
Almudena Grandes (Madrid 1960) is
familie: hun oorlogservaringen, hun
steeds toe aan zwarte vrouwen. Zij
zeker geen eendagsvlieg. Ze lever-
leven in Frankrijk en hun terugkeer
zijn meer moeder voor de kinderen
de al ettelijke werken af die steeds
na de dood van Franco. Zelfs over
dan de eigenlijke moeder. Maar
de moeite waard waren.
het leven van Carrion schijnt ze
deze vrouwen worden allesbehalve
Haar recente roman waaraan ze vijf
alles te weten.
goed behandeld, het zijn in feite
jaar werkte, is de meest ambitieu-
Het ontrafelen van het verleden van
betaalde slaven. Drie vrouwen zijn
ze. Niet alleen qua aantal bladzijden
de twee families maakt de essentie
het racisme meer dan zat en slaan
maar ook qua thema: de burgeroor-
van de roman uit. Wraak, liefde,
de handen in elkaar. Ze willen hun
log die het hedendaagse Spanje nog
politieke overtuigingen en herinne-
verhalen en ervaringen in boek-
steeds in zijn greep houdt.
ringen maken van dit boek een
vorm gieten. Dat brengt binnen de
Julio Carrion, rijk geworden onder
spannend avontuur.
blanke én de zwarte gemeenschap
het Franco-regime, laat bij zijn dood
Almudena Grandes speelt met de
De
Spaanse
Spaanse
bannelingen
in
chronologie. Verleden en heden lopen door elkaar waardoor het niet altijd duidelijk is waar je je bevindt. Kathryn Stockett, Een keukenmeidenroman, Mistral, Amsterdam, 2010, 445 blz., 19,95 euro. Almudena Grandes, Het ijzig hart, Signatuur, Amsterdam, 2010, 934 blz., 25 euro.
Maar naarmate je vordert in het boek, valt alles in zijn plooi! Een zeer interessante en spannende roman. Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne
43
Gebed GEdICHT
Wilt u de wind doen liggen En de zwaartekracht opheffen Vóór we de grond bereiken Het water splijten Als we dreigen te verdrinken De knoop ontwarren Als we niet meer kunnen staan De ziekte genezen En de liefde niet verzieken Voor mijn kinderen, voor mijn ouders Voor mijn lief a.u.b. En dus Ook voor mezelf een beetje Of is dat te veel gevraagd misschien? Herman Leenders Uit: Vervalsingen, 2008.
Bidden is van alle tijden. Ook van onze tijd waar verschaling en verschraling biddende zinnen woordeloos maken. Herman Leenders bidt in dit gedicht: tot wie? Bijna tegen beter weten in.
44 OKRA oktober 2010
Lucas Cranach, Female Personification of Justice, 1537.
de
Waar het Stadsmuseum Gent
Amerika, dit is ook onze geschiedenis
geknipte manier voor 60-plussers
(STAM) in zijn vaste tentoonstel-
om het Paleis voor Schone Kunsten
ling zal tonen wat Gent tot Gent
300 jaar relaties tussen Europa
van Brussel en zijn culturele activi-
maakt, zal het in zijn tijdelijke
teiten te ontdekken, zowel in groep
tentoonstellingen tonen wat een
als individueel. Je kan telkens
stad tot stad maakt. Omdat
genieten van een rondleiding door
Gent iets heeft met licht, kiest
de tentoonstelling en een hoog-
het STAM om bij de opening de
staand concert. Wat de tentoonstel-
stad niet alleen figuurlijk maar
lingen betreft, legt BOZAR EXPO
ook letterlijk in het licht te zet-
zich dit seizoen toe op een van de
ten.
grootste Europese schilders uit de
Een stad is een permanente
zestiende eeuw: Lucas Cranach.
licht- en donkershow: pleinen
Aan de hand van honderdvijftig
baden in het zonlicht, huizen en
schilderijen, tekeningen en prenten
torens werpen hun wisselende
maak je kennis met Cranachs ver-
schaduwen, vrolijk lichtgeschet-
fijnde, authentieke en originele
ter verdrijft de nacht, kunstlicht
kunst. Maar ook zijn nauwe banden
valt ons bioritme aan, donkere
met tijdgenoten als Dürer en Metsys
stadskantjes keren zich af van
komen aan bod. Zo kan je op
fel belichte stedelijke highlights.
12 december 2010 na een rondlei-
Licht en donker bepalen het
ding genieten van een lunch en een
leven van de stad.
De
BOZARPLUSDAYS
zijn
Belichte stad
uitjes
BOZARPLUSDAYS
In de schaduw van Sint-Baafs, Charles Buyle, 1934 (Fotomuseum Antwerpen)
concert van het Nationaal Orkest
en de Verenigde Staten. Een ten-
toonstelling in het kader van het Belgische voorzitterschap van de Europese unie.
Je gaat op stap met de eerste
Europeanen die zich in de ‘nieuwe wereld’ vestigen en er een nieuwe staat
creëren,
het
Europese
Amerika. Je voelt hoe Amerika
zich vervolgens beetje bij beetje losmaakt van Europa en steeds
Amerikaanser wordt, het Amerikaanse Amerika. Tot slot word je
gefascineerd door de GI’s en Hollywood
die
op
hun
beurt
Europa beïnvloeden en er hun Amerikaanse stempel op drukken. Het Amerikaanse Europa. Deze tentoonstelling geeft de gemeenschappelijke beschaving
van België.
weer tussen de twee kusten van
Info
Info
Bozarplusdagen op zondag 24 oktober, 12 december 2010, 20 maart en 15 mei 2011 in het Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel, 070 344 577,
[email protected], www.bozar.be. Tickets: groepen (vanaf twintig personen): 45 euro per persoon (alles inbegrepen), individuele bezoeker: 49 euro per persoon (alles inbegrepen). Individuele bezoekers zijn iedere zondag welkom voor een geleid bezoek door het gebouw om 12.00 uur of van een van de tentoonstellingen om 15.00 uur (Lucas Cranach, Gilbert & George, Luc Tuymans, Accademia Carrara). Bereikbaarheid: met de trein tot Brussel Centraal. Parkings: Albertina, Grote Markt, Zavel-Poelaert.
Van 9 oktober 2010 tot 1 mei 2011 in het STAM-Stadsmuseum Gent , Godshuizenlaan 2, 9000 Gent, 09 269 87 90, www.stamgent.be. Van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur. Tickets: 6 euro. Korting: groepen (vanaf vijftien personen), senioren 55+ en andere reductiehouders: 4,50 euro; Gentenaren genieten altijd reductie en kunnen op zondag (10.00 tot 13.00 uur) gratis binnen. Bereikbaarheid: het STAM ligt aan de Gentse binnenring. Vanaf het SintPietersstation 15 min. te voet of tram 1 (halte de Kerchovelaan) of tram 4-21-22 (halte Bijlokehof). Met de wagen E17/E40 afrit Gent centrum, P-route naar parking Sint-Pietersplein.
Maak kans op een gratis duoticket. Kijk op blz. 53!
Maak kans op een gratis duoticket. Kijk blz. 53!
de Atlantische Oceaan.
Info Van 15 oktober 2010 tot 9 mei 2011 in Thurn & Taxis, Havenlaan 86C, 1000 Brussel, 02 549 60 49, www.expo-europe-usa.be. Van maandag tot vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur. Zaterdag, zondag en feestdagen en schoolvakanties open van 10.00 tot 19.00 uur. Tickets: 10 euro, senioren 8 euro. Bereikbaarheid: van Brussel-Noord: 15 min. te voet of bus lijn 14 of 15 (halte Thurn & Taxis). Metro Ribaucourt (15 min. te voet). Parking voor auto’s en autocars. Maak kans op een gratis duoticket. Kijk blz. 53!
45
uit
De 55 meter hoge liftschacht van Zeche in Zollverein.
Het Duitse Ruhrgebied is misschien wel de laatste streek waaraan je denkt bij het plannen van een citytrip. De laatste vijftig jaar onderging dit zware industriegebied echter enkele grondige wijzigingen. Hoogovens en koolmijnen sloten hun deuren. Wat overbleef bleek een desolaat landschap vol fabrieksterreinen met mijnschachten, schouwen, spoorwegen
en
pijpleidingen.
Alles afbreken en verwijderen was een optie. Tot iemand het idee opperde aan de bestaande gebouwen en oppervlaktes een andere bestemming te geven. Het resultaat? Tentoonstellingsruimtes, restaurants, concertzalen, sportinfrastructuur en musea in een ongewoon, bijzonder origineel decor.
Er Ruhrt wat Niet voor niets werd het Ruhr-gebied tot
Europese culturele hoofdstad 2010
De donkere maankant Wij namen een cultureel bad in Essen, Oberhausen en Duisburg. Wij nestelen ons in hotel Tryp in Oberhausen, de geknipte uitvalbasis voor dit cultureel avontuur. Hier steelt de Gasometer de show. Dit voormalig gasreservoir bij een
uitgeroepen. Nergens onderging het
cokesfabriek werd omgetoverd tot
landschap de laatste decennia zo’n drastische
de ongewoonste tentoonstellings-
transformatie als in het Ruhrgebied. Of hoe je een gigantisch industrieel erfgoed een totaal nieuwe bestemming kan geven.
hal van Europa. Door de gigantische afmetingen (de Gasometer is 115 meter hoog) kende de fantasie van de organisatoren geen grenzen. Tot 30 december 2010 loopt er de tentoonstelling Sternstunden. Een spectaculaire expo
46 OKRA oktober 2010
De Binnenhaven van Duisburg werd een moderne woon- en werkplek.
Landschapspark Duisburg Noord, ’s avonds een feeëriek schouwspel.
over de geschiedenis van het heelal. Je hoeft geen astronoom te zijn om te genieten van de prachtige foto’s, echte satellieten en het verhaal van ons zonnestelsel op het gelijkvloers. Nog niet onder de indruk? Op de verdieping ga je zeker uit je dak. Hier sta je oog in oog met een reusachtige maan. Interessant detail: alleen op deze plek kan je de donkere kant van de maan aanschouwen. Deze maan is niet
ruimte heb je toegang tot de ver-
je van het fantastische uitzicht.
uit beton of piepschuim gemaakt
schillende zalen. Bij de kunstcol-
Wil je iets wijzer worden uit de
maar uit een gigantische ballon
lecties van de twintigste en eenen-
turbulente geschiedenis van deze
bedrukt met foto’s. Het lijkt alsof
twintigste eeuw kan je o.m. wer-
streek,
de maan de volledige ruimte van
ken van Gauguin, Ensor en Van
Museum in de voormalige Kolen-
de Gasometer inneemt. Nochtans
Gogh bewonderen. De huidige
wasserij. Tijdens een geleide wan-
blijft er 70 meter lege ruimte tus-
fototentoonstelling (nog tot 10
deling langs het Denkmalpfad ont-
sen de maan en het plafond van
oktober 2010) A star is born toont
dek je dan weer alle geheimen van
de Gasometer over. Een glazen
fascinerende foto’s van rockster-
een cokesfabriek. In het omge-
lift brengt je tot op het uitkijk-
ren sinds de jaren ’50 tot nu. Van
bouwde ketelhuis is het Red Dot
platform van waar je een uitzicht
Elvis, Jimi Hendrix, the Beatles,
Design Museum gevestigd. Het
hebt op het hele Ruhrgebied
David Bowie tot Prince, Metallica
stelt meer dan 1 500 gebruiks-
inclusief de Emscher, een zijrivier
en Coldplay, ze hangen hier levens-
voorwerpen van beroemde desig-
van de Nederrijn. Onderweg suis
echt. Twee glazen doorgangen
ners van over heel de wereld ten-
je de maan voorbij en blik je op
verbinden het oude met het nieu-
toon. Afsluiten kan je hier even-
haar bovenkant.
we gebouw. In het oude gebouw
eens met een dinertje bij kaars-
Vlakbij de Gasometer, op het
vind je negentiende-eeuwse mees-
licht in het Casino Zollverein. De
voormalig industrieterrein, strekt
ters. Van 2 oktober tot 30 januari
betoverende sfeer en een unieke
zich een gigantisch winkelcen-
2011 loopt hier de tentoonstelling
omkadering maken je avond vast
trum uit, CentrO. Langs een
De Impressionisten in Parijs. Heb
compleet!
400 meter lange boulevard lig-
je nog even tijd, bezoek dan de
gen restaurants en discotheken.
Dom met schatkamer in Essen en
Aanpalend ligt een landschaps-
de synagoge.
en pretpark en in Sea Life ont-
Van
naar
Ook Duisburg, een moderne stad
vouwt
fascinerende
het Unesco-werelderfgoed Zeche
aan de Rijn van een half miljoen
onderwaterwereld. Hier verveel
Zollverein. Op dit voormalige mijn-
inwoners, heeft heel wat verras-
je je nooit!
terrein ben je een tijdje zoet. Tot
singen in petto. We bezoeken
zich
een
hieruit
trekken
we
bezoek
dan
het
Ruhr
Verleden versmelt met heden
1986 delfde men hier steenkool.
eerst het Küppersmühle Museum.
Sinds de jaren ’90 staat deze plek
En ja, ook dit museum legt de link
symbool voor de transformatie van
met het historische verleden van
In Essen gaan we meteen af op het
een industriële in een culturele
de stad. Het bevat de topcollectie
Museum
nieuw
regio. Vandaag is het een baker-
van Hans Grothe, een Duitse
gebouw werd in januari 2010
mat van kunst, cultuur, design en
familie die sinds 1970 verwoed
geopend en sluit naadloos aan op
nieuwe media. De Eiffeltoren van
Duitse hedendaagse kunst verza-
het bestaande museum. Het opval-
het Ruhrgebied, zoals men de 55
melt, en stelt voortdurend wisse-
lend moderne complex moet via de
meter hoge schachtlift hier noemt,
lende hedendaagse kunstenaars
grote glaspartijen een boodschap
verwelkomt bezoekers uit de hele
voor. Gigantische doeken in enor-
van openheid en transparantie
wereld. De reuze oranje verlichte
me ruimtes contrasteren fantas-
brengen. Een geslaagd project.
roltrap brengt je naar het bezoe-
tisch met de buitenkant van deze
Via een gigantische ontvangst-
kerscentrum. Ondertussen geniet
voormalige
Van Elvis tot Metallica Folkwang.
Een
De tentoonstelling Sternstunden in de Gasometer: indrukwekkend!
graanopslagplaats.
47
uit
Alleen op deze plek kan je de donkere kant van de maan aanschouwen. Het centrum kent een uitgebreide
deze steden in het Ruhrgebied
voetgangerszone en shoppen kan
bezoekt, heb je wel een ecovignet
je hier tot je erbij neervalt! Dan
nodig voor je wagen. Rijd je in
maar wat lanterfanten onder de
een milieuzone zonder sticker,
lindebomen in de Königstrasse. En
riskeer je een boete van veertig
zelfs als het oude wijven regent,
euro. Je herkent de zones aan de
blijft window-shopping onder de
borden Umwelt zone. De ecostic-
glazen overkappingen genietbaar.
ker kost ongeveer 17 euro en kan je
Verlicht staal
Van op de roltrap in Zollverein heb je een prachtig uitzicht op de liftschacht.
op
verschillende
manieren
bekomen. Hoe, lees je bij de info.
Onze laatste halte bewaren we
RUHR.2010 sluit zijn deuren niet
voor het Landschapspark Duisburg
op 31 december 2010. Ook in
Noord. Tot 1985 leverden zowel
2011 en 2012 blijft het Ruhrgebied
vrouwen als mannen hard labeur
een
op dit 200 hectare groot industri-
Al jaren luidt het motto van deze
eel terrein in het noorden van
regio ‘Verandering door cultuur -
Duisburg. Vandaag biedt de site
cultuur door verandering’. Metro-
een grote variëteit aan vrijetijds-
pool
mogelijkheden. De gasometer,
Terecht.
veel
kleiner
Oberhausen,
dan werd
die met
waardevolle
in
plaats
bestemming.
van
kolenpot!
van water
Tekst Chris Van Riet
gevuld en wordt nu gebruikt om in
Foto’s Jolien Kennis en RUHR.2010
Vlakbij ligt het Legohuis, interes-
te duiken. Op de bunkers doet
sant wanneer je enkele kleinkin-
men aan alpine klimmen. Het cen-
deren meeneemt. De achterzijde
trale krachtstation, de smelterij
van het gebouw biedt uitzicht op
en het blaashuis van de hoog-
de Innenhafen of binnenhaven
ovens ontvangen concertgangers
van Duisburg. Nog niet zo lang
en dansers en huisvesten han-
geleden domineerden havenge-
delsbeurzen, gala-avonden, open-
bouwen hier het decor. Nu zijn ze
luchtbioscopen en een jeugdho-
allemaal vervangen door ultramo-
tel. De verlichtingskunst van de
derne woon- en werkplekken.
Britse
Twee gebouwen hebben de vorm
transformeert al dit staal tijdens
van de boeg van een schip maar
het weekend na zonsondergang in
of ze zeewaardig zijn, valt te
een kleurrijk sprookjeskasteel.
betwijfelen. De binnenhaven ligt
Dit is slechts een greep uit het
aan een ingesloten bassin dat
cultureel
kunstmatig werd opgevuld. Langs
Ruhrgebied. We raden je aan voor
beide oevers scheppen restau-
je vertrek wat te surfen en enkele
rants en café’s met stemmige ter-
favorieten te kiezen. Wanneer je
artiest
Jonathan
aanbod
van
Ruhrgebied.
Park
het
rassen extra sfeer. De brug tussen dit bassin en de jachthaven fungeert tevens als dam. Het
Info
water in de jachthaven ligt dan
Ruhr Tourismus, Centroallee 261, 46047 Oberhausen,
ook lager. Aan deze kant van de
0049 208 899 59 – 154, www.ruhr-tourismus.de.
haven werd een gigantische tri-
Duitse nationale dienst voor toerisme, Gulledelle 92,
bune neergezet die nog ommuurd
1200 Brussel, 02 240 45 85, www.duitsland-vakantieland.be.
wordt. Vanaf hier zie je de impo-
De ecosticker kan je bekomen bij DEKRA, e.V., Kortenberglaan 52,
sante Schwanentorbrug in rode
1000 Brussel, bij Touring via
[email protected] of bij VAB,
baksteen. In de binnenstad wacht
www.vab.be.
je eveneens een warm onthaal.
48 OKRA oktober 2010
Maak kans op één van de twee gratis weekends. Zie blz. 51.
SPEEL EN wIN
30 winnaars! Winnaars kruiswoord juli-augustus 2010. Meer dan 4 000 deelnemers! ■ Wie wint een verblijf voor twee in Zwolle? Ria Bastiaens uit Roeselare. ■ Wie krijgt er een waardebon van 125 euro? Jeanne Moons uit Helchteren. ■ Wie kan beginnen in Het lange lied? Gilberte Seghers uit Putte, Frans Roelandts uit GrootBijgaarden, Denise Hamerlinck uit Zelzate, Jeannette Geschier uit Brugge, Marien Peirs uit Zulte. ■ Wie wint De verjaardagenkoper? Godelieva Peeters uit Jette, Diane Van Strydonck uit Berchem, Greta De Vylder uit Sint-Gillis-Waas, Georgette De Kokere uit Perk, Godelieve Janssens uit OudHeverlee. ■ Wie kan aan de slag met Een vreemde kostganger in mijn hoofd? Roger Moerman uit Aarsele. ■ Wie kan beginnen in Dansen met de dood? Bernadette Tsjoen uit Destelbergen. ■ Voor wie is Gelukkiger. Ontdek het geheim van het dagelijks geluk? Roland Vandamme uit Marke. ■ Voor wie is Uit de comfortzone. Gids voor succesvol veranderen? Paul Tollet uit Kessel-Lo. ■ Wie kan beginnen in Weet wie je eet? Nini Vervoort uit Deurne. ■ Wie wint een duoticket voor een boottocht met de Seastar? Gilberte De Smedt uit Asse, Antoon Lemmens uit Buggenhout, Rosa Sips uit Rumst, Jeannine Keppens uit Lede, Paula Vanderborght uit Wilsele, Frans Herijgers uit Oud-Turnhout, Eric Van Daele uit Kluizen, Rosa De Poortere uit Aarsele, Monica Janssens uit Putte, Jo Van Den Wyngaert uit Kapellen, Paula Indestege uit Zutendaal, Ivonne Tommeleyn uit Ieper, Rosa Tonnelier uit Peer.
Alle verdiepingen weer bereikbaar! De trapliften van ThyssenKrupp Monolift geven vrijheid en zelfstandigheid aan iedereen die problemen heeft met zijn mobiliteit en bieden de mogelijkheid om, op een comfortabele manier, lang van uw huis te genieten. Uitgekiend concept Vaak nog wordt gedacht dat trapliften onpraktische en lelijke machines zijn. De trapliften van ThyssenKrupp Monolift bewijzen het tegendeel. Dankzij een uitgekiend concept past de traplift van ThyssenKrupp Monolift op elke trap: smal, recht of steil met bochten… ja, zelfs verschillende verdiepingen kunnen worden overbrugd. We ontwikkelden een uniek monorailsysteem waardoor de lift slechts een beperkte ruimte inneemt en geen hinder veroorzaakt. De trapliften zijn eenvoudig te bedienen, laten zich makkelijk opplooien en zijn uitvoerbaar in vele bekledingen die naadloos aansluiten bij uw interieur.
Oplossing: zandkasteel. Antwoord op de schiftingsvraag: aartsengel Michaël.
Meer weten? Oplossing kruiswoordraadsel juli-augustus 2010.
Oplossing sudoku september 2010.
Bel vrijblijvend het gratis nummer
0800 94 365
of mail naar
[email protected]. Online vindt u ons op www.thyssenkruppmonolift.be
SPEEL EN wIN
Winnaars juli-augustus 2010 op blz. 49!
Kruiswoordraadsel
HORIZONTAAL 1 zaak 4 Griekse letter 10 zwemvogel 13 Engelse lengtemaat 15 Bijbelse figuur 16 jammer 17 slingerplant 19 maand 20 bewegingsorgaan 21 schittering 23 deel van een molecule 25 verbrandingsrest 26 werkend beginsel 27 niet door twee deelbaar 29 Nederduits (afk.) 31 uitroep ter aansporing 33 voordat 35 elpee 36 vlekkenwater 38 Amerikaanse inlichtingendienst 40 Europees Monetair Stelsel 41 vaartuig 42 Amerikaanse veeboerderij 43 sprong met draai 44 ongeveer 45 tijdmaat 47 rivier in Schotland 49 kruid 50 klein kind 51 met betrekking tot (afk.) 53 enzovoort 55 naschrift 56 noot 57 bloem 58 uitroep van verrassing 60 middagmaal 62 verkregen voordeel 65 regenachtig 66 windrichting 68 halfbloed 70 geluid van een bel 71 katachtig roofdier 73 deel van het gelaat 74 lofdicht 75 voorbijgaand 76 met dien verstande.
5 7
1 2
VERTICAAL 1 huivering 2 heel mooi 3 opera in Milaan 5 per jaar 6 rekenopgave 7 Vlaamse stad 8 gesteente 9 voegwoord 10 negatief geladen deeltje 11 grondsoort 12 schaatsterm 14 spoed 16 achtergelaten afdruk 18 de onbekende 20 heilige 22 vervelend 23 levenslucht 24 verraad 28 opgang 30 drinkbaar vocht 32 deel van een vis 34 houtsoort 35 oude taal 37 ingenieur 39 bloeiwijze 40 slot 41 zangstem 46 deel van de Verenigde Staten 48 eerwaarde 51 onbepaald telwoord 52 uitroep van verwondering 54 prikkelgeleider 56 bouwval 59 godsdienst 60 hard klinkend 61 centigram 63 ter gedachtenis 64 deel van het gebit 65 bruto 66 bittere afgunst 67 bron 69 hogesnelheidstrein 71 eb of vloed 72 volgorde.
3 8 6 4
Stuur je oplossing naar OKRA-magazine, Kruiswoord oktober 2010, PB 40, 1031 Brussel, voor 31 oktober 2010. De winnaars verschijnen in het december-januarinummer 2010. Voeg één postzegel van 0,59 euro toe (niet vastkleven).
Oplossing kruiswoord oktober 2010
1
2
3
4
5
6
7
8
Naam: Straat:
Nr.:
Postnr.:
Woonplaats:
Tel.:
E-mail:
OKRA-lidnummer of trefpuntnummer: Schiftingsvraag: Welk instrument bespeelt Azzedine Jazouli sinds zijn kindertijd?
Vergeet niet een postzegel van 0,59 euro toe te voegen!
50 OKRA oktober 2010
Sudoku Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten één keer voorkomen in alle kolommen, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.
SPEEL EN wIN
18 prijzen! ■ Twee overnachtingen voor twee personen in Duisburg en Oberhausen Een overnachting en ontbijt voor twee personen in het Grand City Hotel Duisburg (waarde ± 125 euro). Info Grand City Hotel Duisburger Hof, Opernplatz 2, D-47051 Duisburg, +49 203 3007 133, fax +49 203 3007 300,
[email protected], www.grandcityhotels.com.
■ Waardebon van 125 euro Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen. Info De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88,
[email protected], www.dekinkhoorn.be. Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 059 55 27 55, fax 059 55 27 59,
[email protected], www.ravelingen.be. Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04,
[email protected], www.olfossedouth.com.
Een overnachting en ontbijt voor twee personen in Tryp Hotel Centro Oberhausen en gratis Ruhr.TopCard voor twee personen (waarde ± 180 euro). Info Tryp Hotel Centro Oberhausen, Centroallee 280, D-46047 Oberhausen, +49 208 8202 172, fax +49 208 8202 444.
■ 15 boeken Vijf exemplaren van Een keukenmeidenroman van Kathryn Stockett (waarde 19,95 euro). Vijf exemplaren van Het ijzig hart van Almudena Grandes (waarde 25 euro). Een exemplaar van De val van Hippocrates van Menno Lievers (waarde 19,90 euro). Een exemplaar van Het ding om je hals van Chimamanda Ngozi Adichie (waarde 19,90 euro). Een exemplaar van Logeren in een stiltehotel van Georges Gielen (waarde 19,95 euro). Een exemplaar van Dood in den vreemde van Donna Leon (waarde 12,50 euro). Een exemplaar van De mond gesnoerd van Frances Fyfield (waarde 21,95 euro).
51
dE dINGEN
Prikkeldraad Prikkeldraad, een begrip uit mijn jeugd. De prikkeldraad rond de wei waarin de koeien en paarden liepen. De prikkeldraad rond de concentratiekampen. De prikkeldraad rond terreinen waar menselijke aanwezigheid niet gewenst was en waar ik toch onder kroop. Dit zijn de eerste beelden die ik associeer met prikkeldraad. Een vreemd gegeven. Waarom schrijft een mens over prikkeldraad? Ik zal je vertellen hoe dat komt. In de redactieraad van OKRA-magazine werken we serieus aan de kwaliteit van je blad. Het gaat er ernstig aan toe en soms wordt er al eens geplaagd. De redactie speelt dat graag uit in de onderwerpen voor deze rubriek. Onschuldig kijkend maar met pretlichtjes in de ogen suggereren ze onderwerpen. “Prikkeldraad”, zeggen ze. Ze zien mijn verbaasde blik. Enkele leden van de redactieraad knikken vol overtuiging. “Een zee van gedachten kan je daar in leggen”, blijven ze verder oreren. Mijn hevige protesten van maanden geleden hebben ze beetje bij beetje afgebroken. Mijn eerste opdracht klonk zo: ‘keeperhandschoen’. Ik heb mij toen in alle toonaarden verzet en ‘de brug’ en ‘het paard’ op het menu geplaatst. Maar zeg nu zelf, kan je je blijven verzetten tegen de speelse creativiteit van een redactie? Neen! Je gaat ten onder en begint ’s nachts te dromen over prikkeldraad en hoe je die onder handen kan nemen zonder je vingers pijn te doen. Niet alleen je vingers trouwens, je kan ook met je hersens in prikkeldraad vastzitten en de kronkels die dan ontstaan bezorgen je de meest hallucinante beelden.
Ik ga het dus over prikkeldraad hebben, de prikkeldraad van mijn jongere broer Luc. Ik heb drie broers maar slechts één die prikkeldraad aan den lijve ondervonden heeft. Hij was tien, ik zestien. Samen gingen we op ontdekkingstocht in de meersen van Het Keur. We zochten goede buigzame twijgen om er de perfecte vlieger van te maken. Deskundig onderzochten we tientallen knotwilgen en kozen er één uit. Vliegensvlug zat Luc in de boom. Vliegensvlug viel Luc naar beneden. Maar niet op de grond. De knotwilgen op de meersen bleken de beste aanhechtingspunten voor prikkeldraadafspanning. En dat weet Luc nog altijd. Hij hing letterlijk in de prikkeldraad. Ergens in zijn linkerdij verdween die tussen spieren en huid. Met de nodige pijnkreten kreeg ik hem in mijn armen. Het bloedspoor op de veldwegen stopte aan de achterdeur van ons huis. De afstand tussen de prikwonden in zijn bil is nog altijd te meten, voor de mogelijke ongelovige Thomassen onder jullie. Maar ik kan niet ontkennen dat ik ook zelf in aanraking kwam met prikkeldraad. Op kamp met de jeugdbeweging, in 1960 met de KSA. In Michelbeke op een zalige boerderij. De ratten op de hooizolder waren onze bedgenoten. En dan op tocht gaan. Dringend moeten plassen. Aan de rand van de weg tegen de prikkeldraad. Alleen had ik niet goed opgelet. Er zat elektriciteit op tegen de uitbraakpogingen van de koeien. Mijn urine bleek een ideale geleider en ik heb nog nooit zo hoog gesprongen
als toen. Met een prikkellijf door het leven. Een ondeugende titel voor een avonturenroman! Nu word ik oud - ik ben oud. In mijn leven heb ik veel over en tussen prikkeldraad moeten laveren en ik bleef er regelmatig in hangen. Doorheen al die jaren heb ik prikkeldraad opgerold die mijn denken en handelen sterk heeft beïnvloed. Ik dacht dat ik die achter mij had gelaten. Maar prikkeldraad uit je geschiedenis nestelt zich in je hersenen en roest hoogstens, hij vergaat niet. Je leert ermee leven, de pijn spreidt zich maar langzaam uit. Hij duikt op op momenten dat je hem het minst verwacht en je dus ook de minste weerstand biedt. Het werd een berg prikkeldraad, geweven doorheen de goede en de slechte dagen. De slechte dagen laten de grootste littekens na, de goede herinner ik me veel te weinig. Soms tracht ik dat kluwen voorzichtig te ontwarren maar dat blijkt een delicate en moeilijke oefening. De ontgoochelingen om verloren dromen, de twijfels over wat echt telt in het leven, de verwarring rond geloof en het onbekende einde. Ik lees er honderden boeken over. Maar hoe meer ik lees, hoe meer ik besef dat ik de prikkeldraad zijn plaats moet laten. Ik moet het groen en de knotwilgen die er tussen staan meer koesteren. Prikkeldraad is slechts een dun draadje in de rijkdom van de natuur, een slechte gedachte tussen de rijkdom van diepe vreugde om waarheid, schoonheid en authenticiteit. En zo heeft de redactie mij tot hier gebracht. Hun prikkeldraad heeft geprikkeld. Een stuk geschiedenis in de verf gezet, een leven even omgewoeld en mij en misschien ook jou even geamuseerd met de kleine en grote dingen die gisteren gebeurden. En misschien vandaag ook nog. Herman De Leeuw
52 OKRA oktober 2010
Win gratis duoticket Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 20 euro) voor de tentoonstelling Amerika, dit is ook onze geschiedenis in Thurn & Taxis te Brussel.
Info zie blz. 45.
✂
oKrA-LIdKAArT = GELd wAArd
Win gratis duoticket
Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de drie gratis duotickets (waarde 98 euro) voor de BOZARPLUSDAG op 12 december 2010. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Bozarplusdag, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met de mededeling Bozarplusdag.
Stuur deze bon vóór 31 oktober 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Amerika, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met de mededeling Amerika.
Naam en voornaam:
Naam en voornaam:
Straat en nr.:
Straat en nr.:
Postnr.:
Woonplaats:
Telefoon:
Postnr.:
E-mail:
Stuur deze bon vóór 31 oktober 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Belichte stad, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met de mededeling Belichte stad.
Woonplaats:
Telefoon:
Win gratis duoticket Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 12 euro) voor de tentoonstelling Belichte stad in het STAM, Stadsmuseum te Gent.
Info zie blz. 45.
E-mail:
Win gratis duoticket Tentoonstelling gelezen blz. 40? Maak kans op een van de tien gratis duotickets (waarde 16 euro) voor de Verbeke Foundation in Kemzeke.
Naam en voornaam:
Straat en nr.:
Straat en nr.:
Telefoon:
Woonplaats: E-mail:
Info zie blz. 40.
Stuur deze bon vóór 15 oktober 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Verbeke Foundation, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met de mededeling Verbeke Foundation.
Naam en voornaam:
Postnr.:
Info zie blz. 45.
Postnr.: Telefoon:
Woonplaats: E-mail:
53
colofon OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw PB 40, 1031 Brussel 02 246 44 37, fax 02 246 44 42, www.okra.be,
[email protected] Redactie Lieve Demeester, Nele Joostens, Chris Van Riet Redactieraad Magriet Daenen, Herman De Leeuw, Nic Fruru, Erik Lauwers, Hilde Masui, Griet Trioen, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Cois Van Roosendael, Hugo Verhenne, Kristel Wijshof Verantw. uitgever Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge Vormgeving gevaert graphics nv Coverbeeld François De Heel Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto Sylvain Van Der Guchtlaan 24, 9300 Aalst 053 82 60 80 fax 053 82 60 90
[email protected] Oplage: 172 930 exemplaren
OKRA-regio’s Antwerpen Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen 03 220 12 80 fax 03 220 17 68
[email protected] www.okra.be/antwerpen
OKRA-Limburg vzw Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt 011 26 59 30 fax 011 22 59 50
[email protected] www.okra.be/limburg
Oost-Brabant Platte Lostraat 541, 3010 Leuven 016 35 96 94 fax 016 35 95 55
[email protected] www.okra.be/oostbrabant
Brugge Oude Burg 23, 8000 Brugge 050 44 03 81 fax 050 44 03 90
[email protected] www.okra.be/brugge
Mechelen Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen 015 40 57 45
[email protected] www.okra.be/mechelen
Brussel Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel 02 555 08 30 fax 02 555 08 39
[email protected] www.okra.be/brussel
Midden-Vlaanderen www.okra.be/middenvlaanderen Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 • 09 269 32 16
[email protected] ■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16
[email protected] ■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99
[email protected] ■ Gent Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15
[email protected] ■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94
[email protected]
Oostende Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 90 fax 059 55 26 12
[email protected] www.okra.be/oostende
Ieper Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 40 fax 056 26 63 06
[email protected] www.okra.be/ieper Kempen Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout 014 40 33 50 fax 014 40 33 52
[email protected] www.okra.be/kempen Kortrijk Wijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk 056 26 63 53 fax 056 26 63 10
[email protected] www.okra.be/kortrijk
Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.
02 246 57 72
Het novembernummer verschijnt uiterlijk op 22 oktober 2010.
02 246 44 47
02 02 02 02
246 246 246 246
44 36 44 35 42 09 42 07
02 246 44 34 02 246 57 72 02 246 44 47 02 246 39 44
OKRA oktober 2010
Tielt Oude Stationsstraat 12, 8700 Tielt 051 42 38 08 fax 051 40 89 79
[email protected] www.okra.be/tielt Waas en Dender Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75
[email protected] ■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17
[email protected] www.okra.be/waasendender ■
Algemeen secretariaat | www.okra.be |
[email protected] www.okrasport.be | 02 246 44 41
OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.
54
Roeselare Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 26 53 07 fax 051 22 59 80
[email protected] www.okra.be/roeselare
02 246 57 72
OKRA-CMPensioendienst 02 246 44 31 02 246 44 45 Studiedienst 02 246 44 40 02 246 39 45 Communicatie 02 246 44 37 02 246 44 33 02 246 57 71 Websites 02 246 44 57
Uw schoenenspecialist: ook voor grote maten !
www.
1000m2 TOPMERKEN
YouthStyle: LaCoste*G-StarRaw*Gaastra* Le Coq Sportif*Asics*All-Star*Converse* Vans*DC*HellyHansen*Levis*Nike*Adidas* Replay*Cat*Puma*Diesel*Pantofola d‛Oro* In elk merk keuze uit vele modellen en kleuren !!
.com
MensStyle: HugoBoss*Giorgio*Think!*Diesel* Maruti*G-StarRaw*Replay*TommyHilfiger* FlorisVanBommel*NeroGiardinni*Timberland* Classic: VanBommel*Ambiorix*Scapa*Wolky* Rieker*Lloyd*Clarks*El Naturalista*Sebago* Specials: Bugarri(+8cm)*Solidus*FitFlop*Geox* Rockport(300gr MARATHON-COMFORT)*Ara(GoreTex Surround)*
GirlsStyle: SPM*Brako*ZapaNegra*G-StarRaw* NeroGiardini*Fidji*Khirio*Maruti*FlyLondon*Koxko* Terre-Bleue*Laura*Harlot*El Naturalista*Replay* Lady: PeterKaiser*Gabor*Luxat*Mephisto*Think!* Wolky*Clarks*Geox*Timberland*Ara(GoreTex Surround)*
voor losse steunzolen !
)))
)))
KIDS: Rondinella*Scapa*Gaastra* Replay&Sons*Stones&Bones*Kotf* LeCoqSportif*LaCoste*Ricosta*Lowa* DC*CanBe*Kipling*Pepino*Guma*Crocs* Geox=1watch gratis! *LelliKelly=1Lipstick!
Met uitneembaar voetbed EN kleine/grote maten ! Finest*Durea*Verhulst*Peron*ChristianDietz*Ara* MephistoMobils*Gabor*Romika*Goldkrone*Vabene* Newdress*Rieker*Clarks*Wolky*Platon*Remonte*… Chroomvrij: Think! *El Naturalista*MissClair* Brako/Anatomics*Ambiorix*ChelseaBlues*Footnotes* FITFLOP* Crocs*Vital*Berkemann*Stuppy*Shepherd* Diabetici/Strech: Solidus*Varomed*Xsensible*
MBT: Originals and Athletic (+30 mod.) MEPHISTO (+120 mod.) the sano* technologie : Helpen bij Rug-,Heup-,Voet-,en Spierklachten. Walking-Running: Lowa*Asics*Mephisto*Meindl* Rockport*NewBalance*Timberland*Allrounder*
EURIKA-SHOE BVBA HANDELSSTRAAT 141 1840 LONDERZEEL MALDEREN-STATION TEL. (052) 33 30 01 e-mail:
[email protected]
bij aankoop van een paar schoenen vanaf € 93 en niet cumuleerbaar met andere kortingen.
Open: Naam werkdagen van 9 tot 20 u. Adres zaterdags van 9 tot 19 u. gesloten zon- en feestdagen.
VOLG WEGWIJZERS! Malderen - station
€ 13 Datum
/
/
ELKE DAG OPNIEUW : VELE NIEUWE EN TEVREDEN KLANTEN !!
Niet geldig tijdens de sperperiode.
WAARDEBON
55
TONGA
3000 m2
zetelproductie
Kom kennismaken met de makers zelf en ontdek hoe een comfortabel en duurzaam kwaliteitssalon tot stand komt. Echt vakmanschap!
LINEA
Ruime parking
DONNA
UITNODIGING bezoek ons op zondag 3 oktober van 10 tot 17u CAPRI
ook open op zaterdag 2 oktober van 14 tot 18u30
Stadionlaan 18/22 9800 Deinze T 09 380 43 58
Salons in leder en stof
UIT EIGEN ATELIER
Maatwerk, herstofferen & herstellingen
een mooi
bankstel koop je bij de makers zelf
MENORCA
Open alle dagen van 14 tot 18.30u. ook op zondag (van sept. t.e.m. april) Gesloten op woensdag en feestdagen
www.derore.be