MACBETH GIUSEPPE VERDI

1

MACBETH GIUSEPPE VERDI – 3 t/m 28 april 2015

BLIJVENDE HERINNERING? KOOP HET LUXE SOUVENIRBOEK VAN MACBETH!

—

Daarin staan onder meer een uitgebreide synopsis en het libretto in het Italiaans en Nederlands. Te koop in de winkel of online voor €10

03

MACBETH

Giuseppe Verdi 1813-1901 Melodramma in quattro atti Libretto Francesco Maria Piave, naar Shakepeare Wereldpremière 14 maart 1847 Teatro della Pergola, Florence Wereldpremière herziene versie 21 april 1865 Théâtre Lyrique, Parijs Première 3 april 2015 Voorstellingen 6*, 9, 12*, 15, 18, 22, 25, 28 april 2015 20.00/*13.30 uur Nieuwe productie De voorstelling duurt circa 2 uur en 50 minuten. Er is 1 pauze. De opera wordt in het Italiaans gezongen, Nederlands en Engels boventiteld. Boventitels op basis van de vertaling van Janneke van der Meulen.

Muzikale leiding Marc Albrecht Regie Andrea Breth Decor Martin Zehetgruber Kostuums Eva Dessecker Licht Alexander Koppelmann Dramaturgie Klaus Bertisch Nederlands Philharmonisch Orkest Koor van De Nationale Opera Instudering Ching-Lien Wu

Inleidingen Willem Bruls Plaats Nationale Opera & Ballet, foyer, tweede balkon, 19.15/12.45 uur Toegang Gratis op vertoon van een plaatsbewijs voor de betreffende voorstelling Met steun van de Vereniging Vrienden van De Nationale Opera

05

ROLVERDELING

PRODUCTIETEAM

Macbeth Scott Hendricks Banco Vitalij Kowaljow Lady Macbeth Nadja Michael Dama Di Lady Macbeth Letitia Singleton Macduff Wookyung Kim Yosep Kang (22 April) Malcolm Vincenzo Costanzo Medico / Servo Di Macbeth Lukas Jakobski Sicario Peter Arink Apparizioni Lukas Jakobski Kinderen van de Kathedrale Koorschool Utrecht

Assistent-dirigent Aldert Vermeulen Repetitoren Peter Lockwood Peter Nilsson Assistent-regisseurs Herbert Stöger Astrid van den Akker Avondregie Astrid van den Akker Stagiair regie Guido Vermunt Taalcoach solisten Marco Canepa Taalcoach koor Valentina di Taranto Voorstellingsleiders Alvin Williams Marjolein Bergsma Janine van der Molen Jordy Oostrik Repetitiecoördinator Joep Winters Assistent decorontwerper Stephanie Wagner Assistent kostuumontwerper Marcus Karkhof Assistent kostuumproductie Ingo Steinberger Coördinator rekwisieten Angelika König

Eerste toneelmeester Edwin Rijs Eerste belichter Co van Diepen Eerste rekwisiteur Niko Groot Special effects Ruud Sloos Andries Swart Peter Visser Eerste kleder Krystyna Peda Eerste grimeur Vincent van Dungen Titelregie Ruud Rockx Bediening boventiteling Johan Lippens Productievoorbereider Puck Rudolph Productieleiding Bob Brandsen Decors, kostuums, rekwisieten, pruiken, grime, belichting, geluids- en toneeltechniek vervaardigd en verzorgd door De Techniek van Nationale Opera & Ballet

06

HET VERHAAL

Wanneer de Schotse generaal Macbeth terugkeert van een gewonnen veldslag verschijnt er een groep heksen, die hem als de toekomstige koning van Schotland begroeten. Zijn collega, generaal Banco, wordt bestempeld als ‘vader van vorsten’. Bijgestaan door zijn al even ambitieuze echtgenote ruimt Macbeth de heersende koning, Duncan, uit de weg en bestijgt de troon. Duncans zoon is op de vlucht geslagen en wordt als schuldige aangemerkt. Hoewel alles volgens plan verloopt, wordt Macbeth geplaagd door de gedachte dat Banco vader van vorsten zal worden: Banco en diens zoon moeten dus ook omgebracht worden. De huurmoordenaar die hiervoor wordt ingeschakeld, slaagt erin Banco om te brengen, maar diens zoon ontsnapt. Zo doemen er voor Macbeth en zijn vrouw na elke moord nieuwe bedreigingen op, die alleen met nieuw bloedvergieten kunnen worden bezworen. Een waar schrikbewind is het gevolg, en de Schotten ontvluchten in groten getale hun vaderland. Intussen heeft Malcolm, de zoon van de vermoorde koning, aan de Schotse grens een leger bijeengebracht, waarmee hij ten strijde trekt tegen de soldaten van Macbeth. Deze heeft tijdens een tweede ontmoeting met de heksen te horen gekregen dat hij onoverwinnelijk is totdat het bos van Birnam op hem af komt. Inmiddels is zijn vrouw aan waanzin ten prooi gevallen.

Macbeth blijft zich vastklampen aan de voorspelling van de heksen. Totdat zijn soldaten hem melden dat het bos van Birnam naderbij komt: het leger van Malcolm, met boomtakken als camouflage. Dodelijk gewond vervloekt Macbeth de kroon, waarvoor hij zoveel bloed heeft vergoten. Malcolm wordt als bevrijder van Schotland gehuldigd en als nieuwe koning ingehaald.

07

THE STORY

Returning from a successful military campaign, the Scottish general Macbeth is met by a group of witches, who hail him as the future king of Scotland. His fellow general, Banquo, will be ‘father to kings’. Encouraged by his equally ambitious wife, Macbeth murders the ruling king, Duncan, and assumes the throne. Duncan’s son Malcolm flees the country, drawing suspicion to himself in the process. Although all goes according to plan, Macbeth is disturbed by the prophecy of Banquo begetting a royal line. Banquo and his son must therefore be disposed of as well. The hired assassin succeeds in killing Banquo, but his son manages to escape. So for Macbeth and Lady Macbeth, each murder only gives rise to new threats, necessitating a new round of bloodletting. Macbeth’s rule turns cruel, and the Scots flee their fatherland in droves. Meanwhile, Malcolm has amassed an army at the Scottish border with which he plans to challenge Macbeth’s forces. In a second meeting with the witches Macbeth hears that he will be invincible until Birnam Wood shall move towards him. Lady Macbeth herself has succumbed to madness. Macbeth still takes heart from the witches’ prophesy. Until his soldiers report that Birnam Wood is indeed approaching: it is Malcolm’s army, camouflaged with boughs cut from that forest. Mortally wounded, Macbeth curses the crown for

which so much blood has been shed. Malcolm, hailed as Scotland’s liberator, takes the throne.

08

ARTISTIEK TEAM EN CAST

MARC ALBRECHT (muzikale leiding), chef-dirigent van De Nationale Opera en het Nederlands Philharmonisch Orkest|Nederlands Kamerorkest, staat bekend om zijn excellente interpretaties van werken van Wagner, Richard Strauss en hedendaagse muziek. In de afgelopen jaren leidde hij onder meer Der fliegende Holländer (Bayreuth, Londen), Lulu (Salzburger Festspiele), Die Frau ohne Schatten (Milaan) en Die Soldaten (Zürich). Als gastdirigent gaf hij concerten met de Berliner Philharmoniker, Cleveland Orchestra, NHK Symphony Orchestra (Tokio), Orchestra dell’Accademia Nazionale di Santa Cecilia (Rome) en het Koninklijk Concertgebouworkest. Van 2006 tot 2011 was hij artistiek leider en chef-dirigent van het Orchestre Philharmonique de Strasbourg. Bij De Nationale Opera dirigeerde Albrecht recent onder meer Die Frau ohne Schatten, Elektra, Die Meistersinger von Nürnberg, Die Zauberflöte en Gurre-Lieder. In 2014 werd de cd-uitgave van de DNOproductie Der Schatzgräber met het Nederlands Philharmonisch Orkest onder zijn leiding onderscheiden met een Edison. In seizoen 2015-2016 dirigeert Marc Albrecht bij De Nationale Opera Hänsel und Gretel, Don Giovanni en Der Rosenkavalier, waarmee Albrecht zijn reeks Strauss-opera’s voortzet. ANDREA BRETH (regie) is een van de belangrijkste regisseurs van het hedendaagse Duitse toneel. Zij studeerde

literatuur in Heidelberg en startte haar carrière als regieassistente in het theater aldaar; eigen regieopdrachten voerden haar naar Bremen, Wiesbaden, Hamburg, Berlijn, het Neumarkttheater in Zürich en naar Theater Freiburg. Van 1992 – 1997 was zij artistiek leider van de Schaubühne in Berlijn. Andrea Breth werd onderscheiden met onder meer de Prijs van de Duitse theaterpers, de Fritz Kortner Prijs, de Nestroy Prijs voor beste regie en de Theaterprijs van de stad Berlijn. Theatervoorstellingen onder meer: Süden en Die Letzten (Schauspielhaus Bochum), Der einsame Weg, Nachtasyl, Letzten Sommer in Tschulimsk, Hedda Gabler, Orestes, De Meeuw, Oom Wanja, Die Familie Schroffenstein, Stella (Berlijn), Der zerbrochene Krug, Das Ende vom Anfang, Quai West, Zwischenfälle en Hamlet (Burgtheater Wenen), Das weite Land, Misdaad en straf en Prinz Friedrich von Homburg (Salzburger Festspiele). In 2000 maakte Andrea Breth in Leipzig met Orfeo ed Euridice haar eerste operaregie. Daarna volgden Jevgeni Onjegin (Salzburger Festspiele), Kàt'a Kabanovà (Brussel, Berlijn), Wozzeck, Lulu (Berlijn), La traviata (Brussel) en Jakob Lenz (Stuttgart, Brussel). DNO-productie: De speler MARTIN ZEHETGRUBER (decor) studeerde aan de Hochschule für Musik und Darstellende Kunst in Graz waar hij zijn eerste decors en installaties realiseerde. Hij werkte in bekende Duitse en Oostenrijkse

09

theaters en creëerde decors voor een aantal gerenommeerde operahuizen en festivals, daarbij samenwerkend met regisseurs als Hans Kresnik, Stephan Kimmig, Jossi Wieler, Guy Joosten, Martin Kušej en met grote regelmaat met Andrea Breth. Martin Zehetgruber is hoogleraar decorontwerp aan de Staatliche Akademie der Bildenden Künste in Stuttgart en creëerde ‘Theater Tower’, een innovatief podium voor de nieuw opgerichte Akademie für Darstellende Kunst in Ludwigsburg. Martin Zehetgruber is een van de meest inspirerende decorontwerpers in het Duitse taalgebied en werd daarvoor geëerd met diverse prijzen. Toekomst: Hertog Blauwbaards Burcht/ Geistervariationen (Wiener Festwochen). DNO-producties: Lady Macbeth van Mtsensk, Die Gezeichneten, Der fliegende Holländer en De speler EVA DESSECKER (kostuums) werkte na haar studie samen met Moidele Bickel en timmert vanaf 1992 als kostuum- en decorontwerpster voor opera en theater aan de weg bij zowel de Salzburger Festspiele als ook bij de operahuizen van Frankfurt, Hamburg, Zürich, Wenen en Berlijn en de Opéra Bastille in Parijs. Zij werkte samen met onder meer Peter Stein, Robert Wilson en veelvuldig met Luc Bondy, Alvis Hermanis en Klaus Michael Grüber. Tot haar werk van de afgelopen jaren behoren o.m.: Die Soldaten, Gawain, Trovatore (Salzburger Festspiele), Platonov

(Wenen), Die Geschichte von Kaspar Hauser (Zürich), Luc Bondy's ensceneringen van Die Heimkehr en Molières Tartuffe (Parijs, Wiener Festwochen). In 2014 werkte zij voor het eerst samen met Andrea Breth aan Jakob Lenz (Stuttgart, Brussel). Toekomst: Julietta, regie Claus Guth (Staatsoper Berlin). DNO-debuut ALEXANDER KOPPELMANN (licht) werkt al meer dan twintig jaar samen met regisseur Andrea Breth. Tot hun gezamenlijke opera- en theaterproducties behoren onder meer: Der einsame Weg (Schaubühne Berlin), Orfeo ed Euridice (Oper Leipzig), Lessing’s Emilia Galotti en Schiller’s Don Carlos, Infant von Spanien (Burgtheater Wien), Das weite Land Schnitzler (Salzburger Festspiele), Der Zerbrochene Krug Kleist (Ruhrtriennale) Kàt'a Kabanovà (Brussel), La traviata (Brussel) en Jakob Lenz (Stuttgart, Brussel). DNO-producties: Simon Boccanegra (Peter Mussbach), De speler (Andrea Breth) CHING-LIEN WU (instudering koor) studeerde in Taipei en aan het Conservatoire National Supérieur de Musique in Lyon. Ching-Lien Wu was achtereenvolgens koordirigent bij de Opéra de Nantes, het Théâtre du Capitole de Toulouse en bij de Opéra National du Rhin in Straatsburg. Ze was als koordirigent te gast bij de operahuizen van Montpellier, Rouen en Shanghai. In haar geboorteland was Ching-Lien

10

Wu verantwoordelijk voor de instudering van verschillende operaproducties. Tussen 2001 en 2014 was zij koordirigent aan het Grand Théâtre de Genève. Vanaf 1 september 2014 is Ching-Lien Wu artistiek leider van het Koor van De Nationale Opera. DNO-producties: L’amour des trois oranges, Faust, Lohengrin, La bohème en Il viaggio a Reims KLAUS BERTISCH (dramaturgie) werkte van 1979 tot 1987 bij Oper Frankfurt, aansluitend voor Siemens Kultur Programm (München), voor operahuizen en festivals in Duitsland, België, Frankrijk en Oostenrijk. Als regisseur realiseerde hij onder meer geënsceneerde recitals. In het Amsterdamse Concertgebouw regisseerde Klaus Bertisch Die lustige Witwe en De spelers. Hij was docent bij Opera Studio Nederland en aan de Universiteit van Amsterdam. Met regisseur Willy Decker werkte hij als dramaturg in Dresden, Barcelona en bij de Salzburger Festspiele, met Dale Duesing in Berlijn, met Pierre Audi in Amsterdam, Brussel, Salzburg, Madrid, bij de Ruhrtriennale en in Parijs, met Floris Visser in Moskou. Hij is sinds 1990 dramaturg bij DNO. SCOTT HENDRICKS (Macbeth) heeft zich ontpopt als een van de meest meeslepende en veelzijdige baritons van dit moment met een breed repertoire dat loopt van Monteverdi tot Schreker, van Mozart tot

Debussy en Puccini tot hedendaagse componisten. Momenteel zingt hij veel in opera’s van Verdi, Puccini en Wagner. Recente hoogtepunten zijn onder meer: Sharpless Madama Butterfly (Met – New York, Houston), Amonasro Aida (Houston), Jack Rance La fanciulla del West (Zürich), Conte di Luna Il trovatore (St. Petersburg), Scarpia Tosca (ROH - Londen, Stuttgart, Barcelona) en Germont La traviata ook in de regie van Andrea Breth (de Munt). Toekomst: Renato Un ballo in maschera (Brussel), Scarpia Tosca (Tel Aviv). DNO-producties: Die Gezeichneten, I puritani VITALIJ KOWALJOW (Banco), alom geprezen om de diepte en rijkdom van zijn stem, ontwikkelde zich tot een van de belangrijkste bassen van dit moment; hij is te beluisteren in de gerenommeerde operahuizen in Europa en de Verenigde Staten. Onder de meer dan veertig door de bas vertolkte rollen zijn: Zaccaria Nabucco, Ramfis Aida, Procida Vespri Siciliani, Padre Guardiano La Forza del Destino, Walter Luisa Miller, titelrol Attila, Kaspar Der Freischütz, Wotan en Der Wanderer Ring, Mephistopheles Faust en Sarastro Die Zauberflöte. Recent: Vasili Kotsjoebej Mazeppa (Concertgebouw Amsterdam), Gremin Jevgeni Onjegin (Genève), Zaccaria Nabucco (München), Il conte di Walter Luisa Miller (Zürich), Wotan Die Walküre (Mariinsky Theatre/Mariinsky on tour). Toekomst: Il Marchese di Calatrava/Padre Guardiano

11

La forza del destino (München), Gremin Jevgeni Onjegin (Sao Paulo), René Iolanta (Monte-Carlo, Londen, Luzern, Kopenhagen). DNO-debuut NADJA MICHAEL (Lady Macbeth) studeerde zang in Stuttgart en aan de Indiana University in Bloomington. Haar ster rees tot internationale hoogte in theaters als de Bayerische Staatsoper, Royal Opera House Londen, de Munt - Brussel, Teatro San Carlo, Staatsoper Berlin, Deutsche Oper Berlin, Teatro la Fenice, San Francisco Opera en op de festivals van Glyndebourne en Salzburg. Haar repertoire omvat dramatische rollen als Cherubini’s Medée, Leonore Fidelio, Marietta Die tote Stadt, titelrol Tosca, Didon Les Troyens, Salome, Elisabeth en Venus Tannhäuser en Marie Wozzeck. Recente en toekomstige engagementen: Judith Hertog Blauwbaards burcht (Metropolitan Opera, New York), titelrol Salome (Tokyo), Emilia Marty De zaak Makropoulos (Bayerische Staatsoper), Marietta Die tote Stadt (Warszawa, de Munt-Brussel). DNO-producties: Die tote Stadt, Fidelio LETITIA SINGLETON (Dama di Lady Macbeth) studeerde zang aan de Southern Methodist University in Dallas en volgde daarna het programma voor jonge zangers bij de Opéra national de Paris, waarna de Amerikaanse mezzosopraan daar onder meer te zien was als Hond Het sluwe vosje, Lucienne Die tote Stadt en Charlotte

Werther. Haar repertoire vermeldt verder onder meer: Lucretia The Rape of Lucretia (Théâtre de l’Athénée - Parijs), titelrol Agrippina (Lucca), Angelina La Cenerentola (San Francisco), Dritte Magd Elektra, Laura Iolanta (Teatro Real Madrid), Flora La traviata (Avignon), Die Gefährtin Rumor en Mercédès Carmen (Vlaamse Opera). Recente en toekomstige engagementen zijn: Lady Pamela Fra Diavolo (Limoges), Una vendedora Brokeback Mountain (Madrid), Lady be good (Madrid). DNO-productie: L’amour des trois oranges WOOKYUNG KIM (Macduff), voorheen lid van de ensembles van de Bayerische Staatsoper en Semperoper Dresden, werkt vanaf 2007 als freelancer. In 2007 maakte de tenor zijn succesvolle debuut bij de Met - New York met Alfredo La traviata. Hij zingt bij het Royal Opera House Covent Garden, La Scala - Milaan, Staatsoper Hamburg, München en Berlijn, Rome, Brussel, Bordeaux, Hong Kong en op de Bregenzer en Salzburger Festspiele. Zijn repertoire omvat o.a. Tamino Die Zauberflöte, Duca Rigoletto, Macduff Macbeth, Riccardo Un ballo in maschera, Rodolfo La bohème, Erik Der fliegende Holländer, Tito Clemenza di Tito en de titelrol Faust. Recent: Duca (Tokyo), Macduff (München, La Scala - Milaan), Rodolfo (Berlijn, München), Erik (Dresden), titelrol Don Carlos (Frankfurt) en Adorno Simon Boccanegra (München). DNO-debuut

12

YOSEP KANG (Macduff - 22 april), lange tijd verbonden aan het ensemble van de Deutsche Oper Berlin, staat steeds meer in de aandacht van de Europese operahuizen. In Wenen maakte de Koreaanse tenor zijn debuut in 2014 als Rodolfo La bohème, waarna hij er terugkeerde voor de titelrol Les contes d'Hoffmann. Recent o.m.: Duca Rigoletto, Ein Sänger Der Rosenkavalier, Arnold Guillaume Tell (München), Rodolfo La bohème, Ein Sänger Der Rosenkavalier (Dresden), Duca Rigoletto (Leipzig en voor zijn Italiaanse debuut in Rome), Tebaldo I Capuleti ed i Montecchi (concert - Festspielhaus Baden-Baden) en Alfredo La traviata (Düsseldorf). Toekomst: Guillaume Tell (Warschau), Rigoletto (München, Wenen), La bohème (Sydney), Ein Sänger Der Rosenkavalier (DNO), La Traviata (Dresden) en Lucia di Lammermoor (Berlijn). DNO-debuut VINCENZO COSTANZO (Malcolm) is een van de jongste tenoren in de operawereld van dit moment. Geboren in 1991 maakte hij als 11-jarige solist zijn eerste debuut in Napels in De Notenkraker. Hij studeerde piano en solfège aan de muziekschool in Avellino. Ondanks zijn jeugdigheid kreeg hij de gelegenheid om te werken met regisseurs en dirigenten als Franco Zeffirelli (Verona), Liliana Cavani (Barcelona) en Daniel Oren. De jonge tenor maakte zijn debuut in 2012 in Macbeth (Genua). Onlangs debuteerde hij in La Fenice

(Venetië) en in het Teatro di San Carlo in Napels in de rol van Pinkerton Madama Butterfly. Toekomstige engagementen zijn Rodolfo La bohème (Fano), Alfredo La traviata (Berlijn) en Malcolm Macbeth (Piacenza). DNO-debuut LUKAS JAKOBSKI (Medico / Servo di Macbeth), geboren in Polen, studeerde zang aan het Royal College of Music in Londen. De bas zong als lid van het Young Artist Programme van ROH Covent Garden, rollen als Pietro Simon Boccanegra, Lange Engelsman De speler, Koning Aida en Angelotti Tosca. Recente rollen: Griekse kapitein Les Troyens, Don Profondo Il viaggio a Reims, Colline La bohème, Zuniga Carmen, Don Basilio Il barbiere di Siviglia, Polyphemus Acis and Galatea. Toekomstige engagementen: Pistola Falstaff (Covent Garden), Stem van Neptunus Idomeneo (Opéra de Lyon), Truffaldino Ariadne auf Naxos (Warsaw Philharmonic), Hobson Peter Grimes (Theater an der Wien) en Pulcinella (Ulster Orchestra). DNO-producties: L’amour des trois oranges en De speler PETER ARINK (Sicario) studeerde bij Udo Reinemann aan het Utrechts Conservatorium. Aansluitend werd hij lid van het ensemble van de Opera Studio Nederland. In 1993 maakte hij zijn debuut als Papageno Die Zauberflöte (Festival d’Auvers). Hij zong in Salome (Straatsburg, Mulhouse,

13

KATHEDRALE KOORSCHOOL UTRECHT

Lissabon) en vertolkte Schaunard La bohème, Morales Carmen (Brussel, Lissabon, München, Keulen), Der Graf Reigen en Fiorello Il barbiere di Siviglia (Nederlandse Reisopera), Bartley Riders to the Sea (Festival Zeeuws-Vlaanderen), Collatinus The Rape of Lucretia (OSN), Horemhab Akhnaten (Rotterdam Festival), Malatesta Don Pasquale (Opera Euregio), Lothario Mignon (Gelders Opera Operette Gezelschap) en Donner Rheingold (Koblenz, Duisburg). Peter Arink is verbonden aan het Koor van De Nationale Opera. DNO-producties: Tea, Die Soldaten, Don Carlo, Daphne, Die Frau ohne Schatten, La traviata, La Juive, La fanciulla del West, Les Troyens, Fidelio, Jevgeni Onjegin, De legende van de onzichtbare stad Kitesj, Iphigénie en Tauride, Der Schatzgräber, De speler en Lohengrin

De Koorschool is een ‘gewone’ basisschool, met als toegevoegde waarde het zingen en musiceren. De leerlingen volgen een normaal basisschoolprogramma, maar daarnaast vinden allerlei muzikale activiteiten plaats. Daarbij staan het zingen en de stemvorming centraal. De leerlingen van de twee hoogste groepen maken deel uit van het Kathedrale Koor Utrecht, dat vieringen in de St.-Catharinakathedraal aan de Lange Nieuwstraat muzikaal verzorgt. Koor en school geven ook geregeld concerten en gaan op concertreizen, ook naar het buitenland. DNO-producties: Otello, Tosca

14

NEDERLANDS PHILHARMONISCH ORKEST

KOOR VAN DE NATIONALE OPERA

Het Nederlands Philharmonisch Orkest is samen met het Nederlands Kamerorkest de vaste orkestpartner van De Nationale Opera en wordt internationaal gerekend tot de beste operaorkesten. Het Nederlands Philharmonisch Orkest verzorgt in Het Concertgebouw een veelzijdige concertprogrammering en speelt daarnaast in andere Nederlandse concertzalen en op buitenlandse podia en festivals. Het orkest verbindt artistieke excellentie met gastvrijheid voor een breed publiek en neemt in een omvangrijk programma voor educatie en talentontwikkeling verantwoordelijkheid voor de toekomst van klassieke muziek en opera. Marc Albrecht is sinds 2011 chef-dirigent van het Nederlands Philharmonisch Orkest|Nederlands Kamerorkest en van De Nationale Opera. Onder zijn leiding boekte het orkest recent groot succes in onder meer Arabella van Richard Strauss, Schönbergs Gurre-Lieder en Wagners Lohengrin. Voor de opname van de DNO-productie Der Schatzgräber ontving het Nederlands Philharmonisch Orkest onder leiding van Albrecht in 2014 een Edison.

Het KOOR VAN DE NATIONALE OPERA is een beroepskoor waarvan de leden zich ook regelmatig solistisch laten horen. Behalve in het meer gangbare repertoire heeft het koor een aantal wereldpremières helpen realiseren. Het werd geprezen voor zijn aandeel in Schönbergs Moses und Aron (Amsterdam, Salzburg) en ontving daarvoor in 1996 de Prix d’Amis van de Vrienden van De Nationale Opera. Recente mijlpalen waren Saint François d’Assise (ook uitgevoerd bij de BBC Proms), Lady Macbeth van Mtsensk, Ercole amante, Boris Godoenov, La Juive, Les Troyens, Jevgeni Onjegin, Parsifal, Guillaume Tell, De legende van de onzichtbare stad Kitesj (Opera Award 2012 voor beste productie), Götterdämmerung, Faust en Falstaff als ook de concerten van Der fliegende Holländer in Rotterdam, Parijs en Dortmund, met het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Sinds 1 september 2014 is ChingLien Wu artistiek leider van het Koor van De Nationale Opera. Het Koor was dit seizoen al zeer succesvol in Gurre-Lieder, L’étoile, Lohengrin, La bohème, Il viaggio a Reims en Die Zauberflöte.

15

NEDERLANDS PHILHARMONISCH ORKEST Viool 1 Vadim Tsibulevsky Robert Lis Henrik Svahnström Tessa Badenhoop Marina Malkin Derk Lottman Hike Graafland Anuschka Franken Rada Ovcharova Christaan Lascae Marijke van Kooten Sandra van Eggelen-Karres Paul Reijn Irene Nas

Stephanie Steiner Avi Malkin Katya Woloshyn Nicholas Durrant Michiel Holtrop

Viool 2 David Peralta Alegre Mintje van Lier Guillaume Serpenti Cynthia Briggs Heleen Veder Saskia Schröeder Joanna Trzcionkowska Jarmila Delaporte Mira van DijkChendler Emmy Stoel-Mourits Jos Schutjens Mikail Makhtin

Contrabas Luis Cabrera Martin Julien Beijer Sorin Orcinschi Peter Rikkers Rudolf Senn Erik Spaepen

Altviool Laura van der Stoep Marjolein de Waart Odile Torenbeek Suzanne Dijkstra Joost Cransberg

Cello Michael Müller Douw Fonda Atie Aarts Nitzan Laster Rik Otto Carin Nelson Mariet van Dijk Veerle Schutjens Sebastian Koloski

Fluit Leon Berendse Piccolo Liset Pennings Hobo Toon Durville Althobo Anita Janssen Klarinet Leon Bosch Peter Cranen

Fagot Margreet Bongers Dymphna van Dooremaal Hoorn Wouter Brouwer Miek Laforce Stef Jongbloed Fred Molenaar Trompet Ad Welleman Marc Speetjens Trombone Gerard Peters Wim Hendriks Matyas Veer Cimbasso David Kutz Pauken Theun van Nieuwburg Slagwerk Nando Russo Paul Lemaire Harp Yana Tsibulevskaya Banda akte 1 Klarinet Leon Bosch Harrie Troquet Peter Cranen

Hoorn Wouter Brouwer Miek Laforce Stef Jongbloed Trompet Ad Welleman Marc Speetjens Jeroen Botma Erwin ter Bogt Cimbasso David Kutz Slagwerk Nando Russo Banda akte 3 Hobo Rob Bouwmeester Klarinet Rick Huls Harrie Troquet Herman Draaisma Fagot Susan Brinkhof Contrafagot Jaap de Vries Banda akte 4 Trompet Jeroen Botma Karina Haas Erwin ter Bogt Niek Jacobs Slagwerk Hay Beurskens Sjoerd Nijenhuis

16

KOOR VAN DE NATIONALE OPERA

Sopranen Ineke Berends Bernadette Bouthoorn Jeanneke van Buul Caroline Cartens Maria van Dongen Iris Giel Melanie Greve Carolien van Iersel Michaela Karadjian Fang Fang Kong Oleksandra Lenyshyn Anna Majchrzak Tomoko Makuuchi Vesna Miletic Tineke Mulder Mariëtte Oelderik Alten Irmgard von Asmuth Anneleen Bijnen Johanna Dur Inez Hafkamp Anne-Fleur Inizan Yvonne Kok Maria Kowan Myra Kroese Hiroko Mogaki Mary de Reus Marieke Reuten Leonie van Rheden Jeannette Roggeveen Wieke van Wingerden

Tenoren Ambroz BajecLapajne David Bishop Wim Jan van Deuveren Frank Engel Ruud Fiselier Cato Fordham Livio Gabrielli John van Halteren Robert Kops Roy Mahendratha Reza Nayel Frank Nieuwenkamp Martin van Os Richard Prada Eric Reddet François Soons Carel Swagerman Bert Visser Rudi de Vries Bassen Ronald Aijtink Peter Arink Jeroen van Glabbeek Julian Hartman Hans Pieter Herman Sander Heutinck Wouter Klein Bas Kuijlenburg Matthijs Mesdag Richard Meijer Jean-Claude Ohms Wojtek Okraska

FIGURATIE

Hans Pootjes Peter Schoenaker Vincent Spoeltman Harry Teeuwen Ernst Vermeulen Rob Wanders Ben IJland

Figuranten Dick Addens Jan Benit Mendel de Boer Mattijs van den Bosch Toon van Bussel Clive Crawford Jan Jaap Dondorp Jan Dzikevic Fajo Jansen Lucas Hillen Christian Krumm Frank Lunenburg Giacomo Della Marina Kenne Peters Gieorgij Puchalski Annuck Rooda Yonathan Stakenburg Victor Westerkamp Rob Winters Kinderen Lotte van Dijk Bonne Duijn Pepijn Koppelaar Cosima Pleij Sil van der Wegen

17

NATIONALE OPERA & BALLET

CENTRALE AFDELINGEN

Raad van Toezicht Voorzitter Jean-François van Boxmeer

De Nationale Opera

De Techniek Frans Huneker, directeur

Else Bos Pieter Maarten Feenstra Victor Halberstadt Sir Peter Jonas Bernadette Langius Barbara Leach Jos Nijhuis Corinne Vigreux

Chef-dirigent Marc Albrecht

Directie Algemeen directeur Els van der Plas Directeur De Nationale Opera Pierre Audi Directeur Het Nationale Ballet Ted Brandsen Adjunct-directeur Frans Huneker

Zakelijke leiding Tanja Mlaker

Directeur Pierre Audi

Artistieke zaken Jesús Iglesias Noriega, hoofd Dramaturgie Klaus Bertisch

Muziekbibliotheek Ed Versteeg, hoofd Koor Artistiek leider Ching-Lien Wu Zakelijk leider Jannie Fransman Jubileumjaar De Nationale Opera Liesbeth Kruyt, projectleider

Planning Dein Schmidt, manager

Decoratelier Rolf Hauser, hoofd

Kap- en grimeafdeling Alexander Kinds, hoofd

Onderhoud theatertechniek Dirk Bakker, hoofd

Productie- en voorstellingsleiding vacature, hoofd

Toneel- en belichtingsdienst Hugo van Uum, hoofd Huub Huikeshoven, hoofd a.i. Toneeldienst

Marketing, Communicatie en Verkoop Sandra Eikelenboom, hoofd

AVC-dienst Hans-Willem de Haan, hoofd

Educatie en Participatie Mechteld van Gestel, hoofd

Rekwisietendienst Erik de Haan, hoofd Facilitaire Dienst Martin Haars, hoofd/projectmanager ICT en Informatisering Wim Turksma, hoofd Kostuums, kap en grime Robby Duiveman, directeur

Fondsenwerving & Relatiebeheer Eline Danker, hoofd Financiën Sandra Postvan Leeuwen, financieel manager Personeel & Organisatie Edmée Stoffele, hoofd Horeca & Publieksbegeleiding Bas Schotsman, hoofd

18

STEUN DE NATIONALE OPERA

DE NATIONALE OPERA DANKT

SUBSIDIËNTEN

De Nationale Opera brengt al decennia bijzondere muziektheatervoorstellingen van het allerhoogste niveau. Met grote gedrevenheid en artistieke durf werken we aan producties waarin we traditie en vernieuwing samensmeden. Dat bezorgt ons al vele jaren nationale en internationale faam. We zijn artistiek en zakelijk kerngezond en om dat te blijven, hebben we uw steun nodig. Natuurlijk door onze voorstellingen te blijven bezoeken, maar – indien mogelijk – ook door middel van een financiële bijdrage. Met uw steun kunnen wij spraakmakende producties van het allerhoogste niveau blijven maken. Voorstellingen die u verrassen, raken en inspireren! Meer weten? Voor meer informatie over de mogelijkheden, fiscale aspecten en/of het opvragen van de brochure kunt u contact opnemen met Christine Philips via [email protected] of 020 551 8947, of kijken op operaballet.nl/operadonateurs.

SPONSOREN

OPERA & BALLET LOUNGE LEDEN ABN AMRO AkzoNobel De Nederlandsche Bank KPMG Loyens & Loeff Shell The Boston Consulting Group

PARTICULIEREN Alle OperaDonateurs en de Vrienden van DNO

19

VRIENDEN VAN DE NATIONALE OPERA

COLOFON

Word Vriend van De Nationale Opera en steun De Nationale Opera! De Vereniging biedt u operafilmavonden, operareizen en de exclusieve mogelijkheid tot het bijwonen van repetities. Er is een speciaal Vriendenabonnement en u krijgt vijfmaal per seizoen het Vriendenbulletin. Elk najaar verschijnt een fraai Fotojaarboek van het voorafgaande DNO-seizoen.

Redactie Margriet Prinssen Bijdragen Anke van Lith (biografieën) Janneke van der Meulen (het verhaal) Productie Sander van der Duin Basisontwerp Lesley Moore Opmaak Milo Hoogzaad Beeld Petrovsky&Ramone Druk en afwerking Tuijtel Hardinxveld-Giessendam Uitgever Nationale Opera & Ballet Postadres Postbus 16822 1001 RH Amsterdam Bezoekadres Amstel 3, Amsterdam T kassa 020 625 5455 kassa&operaballet.nl T kantoor 020 551 8117 [email protected]

Aanmelding of meer informatie: [email protected] of 020 551 8282 (dinsdag 14.00-16.00 uur, woensdag 11.00-13.30 uur). Fidelio, Jonge Vrienden van De Nationale Opera Jonge mensen t/m 29 jaar kunnen lid worden van Fidelio, Jonge Vrienden van DNO. Voor deze leden worden speciale activiteiten georganiseerd, terwijl ook alle activiteiten en voordelen van de Vereniging Vrienden van De Nationale Opera voor hen openstaan. Voor meer informatie: [email protected], of kijk op fidelio-opera.nl.

Opera op het witte doek Macbeth: machtswellust en moordzucht Woensdag 8 april 2015 – 19.00 uur Filmzaal Stadhuis Eendaagse operareizen Xerxes – Georg Friedrich Händel Zondag 10 mei 2015 Deutsche Oper am Rhein, Düsseldorf Rusalka – Antonin Dvorak (regie: Lotte de Beer) Zondag 31 mei 2015 Aalto Opera Theater, Essen

operaballet.nl © Copyright 2015 Nationale Opera & Ballet

20

NATIONALE OPERA & BALLET AGENDA Ballet —

Opera —

Marco Gerris Ernst Meisner Hiphop meets ballet 8 – 11 mei 2015

Richard Strauss Virtuoze dubbele bodems en Weense zoetheid 5 – 30 september 2015

NARNIA

DER ROSENKAVALIER

Opera —

Ballet —

Hector Berlioz Alles voor de kunst 9 – 31 mei 2015

Diverse choreografen Alle sterren op één avond te zien 8 september 2015

BENVENUTO CELLINI

GALA

Opera —

Ballet —

Alban Berg Schuld of onschuld? 1 – 28 juni 2015

Hans van Manen Onovertroffen meesterschap 12 september – 4 oktober 2015

LULU

HANS VAN MANEN LIVE

Ballet —

Opera —

Wayne McGregor David Dawson Christopher Wheeldon Britse topchoreografen 17 – 27 juni 2015

Giuseppe Verdi Spanning, liefde en bedrog 8 oktober – 1 november 2015

COOL BRITANNIA

IL TROVATORE

Opera —

OPERA GALA 50 jaar vernieuwing 6 november 2015