in samenwerking met de
cel Sociale Economie Mariasteen Hooglede-Gits, 8 mei 2014
Maatschappelijke Innovatie
Programma 17u30 Onthaal met broodjes.
18u00 Verwelkoming, directie Mariasteen. 18u10 Plan C met bedrijfsgetuigenis: Nearly New Office Facilities. 18u35 Flanders Synergy met bedrijfsgetuigenis: Grandeco. 19u00 Sociale Innovatie Fabriek met bedrijfsgetuigenis: De Lochting. 19u30 Vragenronde met aansluitend netwerkreceptie.
Dankbaar te gast bij
Kaat Vandenbulcke
Plan C en case NNOF
Jiska Verhulst
Didier Pierre
‘Schaarste aan grondstoffen, rijkdom aan opportuniteiten’ Jiska Verhulst, netwerkdirecteur Plan C vzw W-Vl charter duurzaam ondernemen – cel sociale economie POM W-Vl 08.05.2014
Bent u bezorgd om de kost van energie en materialen voor de groeiperspectieven van uw bedrijf?
their growth CEO’s Ar eprospects?’* Concer ned About
ENERGY And MATERIAL Cost s.
CEOs Fr omEner CEOs gy/Fr Mat omer Ener ial gy/ Int ensive Mat er ial Sect Int orensive s Al lSect CEOs or s Al l CEOs
Peter Stouthuysen
Somewhat Concer ned Not Very Concer ned Not Concer ned at Al l Ext r emel y Concer ned ‘How concerned are CEOs about the threat of energy and raw material costs to Avergrowth age of their prospects?’* Al l Assessed
19%
Indust r ies**
Ext r emel y Concer ned
33%
Somewhat Concer ned
25%
Not Very Concer ned
20%
Not Concer ned at Al l
Aver age of Chemical Al Indust l Assessed ry Indust r ies**
42% 19%
34% 33%
17% 25%
6% 20%
Ener gy Chemical (Oil & Gas) Indust Indust ry ry
38% 42%
42% 34%
17%
4% 6%
Ener gy Indust r ial (Oil & Gas) Manufact ur ing Indust ry
29% 38%
44% 42%
21% 17%
6% 4%
Metalr ial s Indust Indust ry Manufact ur ing
44% 29%
40% 44%
9% 21%
5% 6%
* Source:
‘s 16th Global CEO Survey (2013) - http://www.pwc.com/gx/en/ceo-survey/ index.jhtml
Metal s 44% 40% 9% Indust**ryAssessed Industries: Asset Management, Automotive, Banking & Capital Markets, Business Services, Chemicals, Communications, Consumer
goods, Energy (Oil & gas), Engineering & Construction, Entertainment & Media, Forest, Paper & Packaging, Healthcare, Industrial Manufacturing, Insurance, Metals, Pharmaceuticals & Life Sciences, Power & Utilities, Retail, Technology, Transportation & Logistics
* Source:
‘s 16th Global CEO Survey (2013) - http://www.pwc.com/gx/en/ceo-survey/ index.jhtml
5%
Bron: McKinsey, 2012
Bron: Kirchain, Materials S&T, 2004
Materialen zijn vrij en onbeperkt: - Performantie is enige wat telt
Vroeger
- Verbruik wat je vindt
Materialen zijn een probleem: - Beperktheid grondstoffen
Nu
- Milieu-impact
Materialen zijn een opportuniteit voor innovatie … Bij een duurzaam beheer en gebruik
Morgen
VAN
NAAR
A
B C
D
http://eboek.plan-c.eu
Vlaams transitienetwerk voor duurzaam materialenbeheer Netwerkorganisatie • “Opsporen” en verbinden • Ondersteunen en versterken • Starten van opportuniteiten, zoeken naar de vliegwielen met dynamiek
Meer weten?
WWW.PLAN-C.EU
[email protected] @Plan_c_
Nnof als duurzaam alternatief voor hedendaagse kantoorinrichtingen CONTEXT
DUURZAAMHEID
DIENSTVERLENING WAT IS NNOF ?
NNOF-PROJECT IN DE KIJKER
PMC - Radiatorenstraat 1, 1800 Vilvoorde
Klimaat verandering Grenzen
CONTEXT Mensen Politiek
CONTEXT
Klimaatverandering
CONTEXT
Klimaatverandering
CONTEXT
GRENZEN - Overbevolking
CONTEXT
GRENZEN – Financiële crisis
CONTEXT
GRENZEN – Schaarste Olie
CONTEXT
GRENZEN – Schaarste Materiaal
Bron: http://www.storyofstuff.org
CONTEXT
MENSEN Vergrijzing
Verloning
Generaties
Profielen
Arbeidsmarkt
Waarden en normen
CONTEXT
POLITIEK Loonkost
Benoemingen
Mobiliteit
Fiscaliteit
Subsidies
Stabiliteit regering
Holding
DIENSTVERLENING D&C Services Your Mover Nnof Logistics
DIENSTVERLENING
Dienstverlening REpair
Reuse without any changes to the object.
Only clean and fix minor things
REuse
REcycle
Reuse with changes to the object.
Recycle an object to make another object.
Give metal cabinets a paintjob Refurnish a chair Give a desk new desktop …
Use desktops to make lounge Use pedestal to make lockers …
DIENSTVERLENING
REuse
09/10/2014
32
DIENSTVERLENING
REcycle
DIENSTVERLENING
REcycle example
DIENSTVERLENING
REcycle
DIENSTVERLENING
REcycle
DIENSTVERLENING
R&D • Eigen werkplaats • Partners in nabije regio (YML / Stoffeerder / lakkerij)
DIENSTVERLENING
LCA-tool
66%
72%
niet gelakt
98%
45% gelakt
NNOF-PROJECT IN DE KIJKER
REFERENTIES
Uitdaging?
• Ontwerpen, inrichten, inhuizen in amper 4 maand
• Geen verlies aan productiviteit • Duurzaamheid • Nieuwe werken introduceren • 1 SPOC
REFERENTIES
Eneco Hoe hebben wij geholpen?
Change
Ontwerp
Project Management
Meubilair
Move
Logistics
Facilities
Site
REFERENTIES
REFERENTIES
REFERENTIES
REFERENTIES
REFERENTIES
REFERENTIES
REFERENTIES
Before
After
DUURZAAMHEID
Slotbedenking rond uitdagingen • Nnof is goedkoper maar is nog niet zeer bekend • Het eigen maken van de milieu-insteek bij de arbeiders blijft een belangrijk aandachtspunt • Het vinden van vakmensen en ambachten • Het opnemen van een aantal milieu-eisen en de mogelijkheid creëren van dit soort recuperatieoplossingen in prijsaanvragen en openbare aanbestedingen van overheden en bedrijven • Het « Nnofen » van meubilair op zeer grote schaal …
Flanders Synergy en case GranDeco
Joel Van Rossen
Wim Lecluyse
Flanders Synergy
Innovatieplatform rond innovatieve arbeidsorganisatie
Missie •Innovaties op vlak van arbeidsorganisatie promoten, bevorderen en initiëren met het oog op : meer slagkrachtige organisaties én een betere kwaliteit van de arbeid (meer “actieve” jobs”).
Innoveren
Verbinden
Inspireren
Borgen
Verandergids
Herontwerplabo
Praktijklabo Sensibiliseren
Nul en eindmeting Instrumentontwikkeling
Wim Lecluyse Productieverantwoordelijke
3
Start in 1978 : Textielbehang Switch naar Vinyl in 1991
Eastworth (UK)
Tielt (Belgium)
Sinds 2007 : Onafhankelijk Sinds 2013 : 1 productiesite + 2 satellietkantoren +- 260 medewerkers
Export > 80 landen worldwide
2013: 9.220.000 rollen productie 2013: 50 MIO€ omzet
Omzet 2013
8%
4%
Frankrijk
10% 38%
4%
Rusland + Oostblok Duitsland
5%
Midden Oosten 31%
BeNe United Kingdom Andere
Enkele productcijfers • • • • • •
3000 verschillende dessins Zowel private label als eigen collectie Gemiddelde collectie duur is 3 jaar 10 000 producties per jaar 30% van de producties zijn nieuw Tendens naar meer complexe dessins en grondstoffen • Moeilijker te processen
Innovatieve arbeidsorganisatie: van concept tot implementatie
Productie opbouw Productielijn
Drager
PVC
Dessin Walsen
Inkten
- 8 productielijnen, maar allemaal sterk verschillend van elkaar - Origineel 4 personen per lijn, 4 functies per lijn - 4-ploegenstelsel met vaste nacht en overbruggingsweekendploeg
Afgewerkt product
Probleemstelling De organisatie was ontworpen om op piekmomenten alle taken aan te kunnen: • Ongelijkmatige belasting. Van piek tot niets • Machine en functie –honkvastheid • Starre houding, weinig vertrouwen, lage werktevredenheid
Doel van het project • Verhogen van de werktevredenheid zorgt voor een => verhoging van de betrokkenheid zorgt voor een => Engagement van de medewerker => zorgt ervoor dat je resultaatgericht kan werken • Streven naar een zinvolle/actieve jobbeleving
Om te resulteren in • Uitbalancering van de belasting • Flexibiliteit/polyvalente inzetbaarheid werknemers verhogen • efficiëntie van de lijnen te verhogen
Model van Karasek
Arbeidsinhoud • 2 richtlijnen als uitgangspunt: – Minimale stressrisico’s – Maximale ontplooiingsmogelijkheden
• 7 Criteria – – – – – – –
Volledige functies Geen of beperkt cyclische taken Afwisseling moeilijke en gemakkelijke taken Organiserende taken Autonomie Contact en samenwerkingsmogelijkheden Informatievoorziening
Verbeteren van de arbeidsinhoud • • • • •
Instellen van werkoverleg Taakroulatie Taakverbreding Taakverrijking Vernieuwen arbeidsorganisatie +> Zelfsturende teams
Ondernomen stappen - Opstart teamwerking Teams per lijn en niet per ploeg L ij n 1
-
L ij n 2
Voormiddag Namiddag Nacht
L ij n 3
Teammeetings om de 3 weken Communicatietrajecten => team bord Fleximatrix Regeltaken SMED
L ij n 4
Voorbeeld van een teambord
Lessons learned • Een team mag niet stilvallen • Heel veel energie in communicatie • Teamwerking werkt - Screenrakel - Voorbereiding volgende ploeg - Staan open voor projecten
Op weg naar het doel • • • •
We zien meer eigenaarschap Meer initiatief Hogere betrokkenheid en inzet Engagement om het beter te doen
Resultaten • Van 4 medewerkers per lijn naar 3 • Evolutie in onze 3 KPI’s Stilstandstijd tussen 2 producties 2011
2014
161 minuten
106 minuten
Rollen afval per run 2011
2014
253 rollen
182 rollen
2e keuze 2011
2014
7,51%
5,90%
VRAGEN?
Bedankt voor jullie aandacht !
Sociale Innovatiefabriek en case De Lochting
Kaat Peeters
Luc Maertens
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN
TITELSTIJL SOCIALE INNOVATIEFABRIEK VAN MODEL BEWERKEN
* Netwerkorganisatie voor de promotie, begeleiding en ondersteuning van sociale innovatie en sociaal ondernemerschap * °2013, door sociaal ondernemers en middenveld * Organisatie met financiering door IWT (eigen werking + concepten) * Doelgroep: ondernemers, middenveld, kennisinstellingen, overheid
TITELSTIJLINNOVATIEFABRIEK SOCIALE VAN MODEL BEWERKEN Sociale innovatie: waismeda?
Sociale innovatie is een innovatieve oplossing voor een maatschappelijk belangrijke uitdaging, die resulteert in een product, dienst,
organisatiemodel en/of methode. Sociaal ondernemerschap
UITDAGINGENVAN MODEL BEWERKEN TITELSTIJL
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN
HYPE?
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN
TITELSTIJL 1. SOCIALEVAN INNOVATIE MODEL BEWERKEN
TITELSTIJL SOCIALE INNOVATIEFABRIEK VAN MODEL BEWERKEN
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN SOCIALE INNOVATIE
sociaal
innovatief
Concept is nieuw of vernieuwend voor de maatschappij in haar geheel, of voor een specifieke sector.
Het streven naar sociale impact is de centrale en belangrijkste doelstelling.
Missiegedreven model
Sociaal inclusief Maatschappelijke impact meting
solide
Er is een realistisch idee over compensatie van kosten.
Geïntegreerd business model Financiële soliditeit Niet-monetaire waardestromen
belangrijk
Het concept komt met een oplossing voor een reële en belangrijke sociale nood.
Schaalbaar of repliceerbaar
samen
Uitvoering is mogelijk door indiener met team en/of partnerschip.
Co-creatie
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN VOORBEELDEN
Delancey Street Foundation, San Francisco Each one teach one Just as individuals and small groups have more destructive capability now, they also have more constructive capability.
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN VOORBEELDEN
Energybook
Buurtpensioen
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN
Business modellen met een diepe sociale impact
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN
Sociale InnovatieFabriek de Fiennestraat 77 1070 Brussel
[email protected] [email protected] www.socialeinnovatiefabriek.be www.facebook.be/Socialeinnovatiefabriek
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN
Land- en tuinbouw Areaal: 35 ha Marktaandeel Bio in Vlaanderen (= 350 ha) 10% van de buitenoppervlakte 15% van de serreoppervlakte
Activiteit: Ecologische groenonderhoud voor openbare besturen, zwerfvuilacties, kerkhoven, wijken
Groendienst
Biobello: groenten- en fruitpakketten Filosofie: korte keten
•
160 afhaalpunten/2500 groenten-fruit pakketten over Vlaanderen, Brussel, Wallonië en Zeeland.
Distributiepunten: natuurwinkels, Europese instellingen, ministeries, bedrijven, scholen.
faciliteiten voor openbare besturen en bedrijven.. Via webshop rechtstreeks bestellen.
Fruit aan scholen en bedrijven Gem. 5000 stuks/ week Wordt geleverd bij:
Bedrijven
Openbare besturen
Kinderdagverblijven
Scholen
Frequentie:
Wekelijks
Streekproducten: 100% West-Vlaams Activiteit:
Provinciaal project ter bevordering van de afzet streekproducten in buurtwinkels…
Intermediair op vlak van distributie, logistiek en administratie
In Samenwerking met de zorgpartners St Idesbald Roeselare, Dominiek Savio Gits, Maria ter Engelen Klerken, Duin en Polder Diksmuide bieden wij een werkvloer aan voor deze zeer kwetsbare mensen. Ze maken bestellingen klaar van bio-producten die geleverd worden in een 18tal afhaalpunten van Roeselare tot aan de kust. Te kaderen in een samenaankoop van groepen particulieren of organisaties, voedselteams, ….
Winkel Origin’O Team:
Medewerkers: 8
Natuurvoedingswinkel:
Meer dan 3000 referenties Voedingsadvies Open van maandag tem zaterdag Dagelijks vers brood en verse bereidingen
Missie De Lochting vzw wil in en vanuit de regio Midden-West-Vlaanderen op een duurzame wijze kansen bieden op maatschappelijk zinvol werk met begeleiding, voor mensen die tijdelijk of blijvend niet aan het werk kunnen in het reguliere arbeidscircuit. In functie daarvan wil de Lochting alle mogelijke erkenningen verwerven die nodig zijn om de beoogde doelgroep kansen op werk te bieden. De Lochting wil dit realiseren vanuit een ecologische invalshoek, met respect voor de mens en de omgeving.
De Lochting richt zich hiervoor bij voorkeur op activiteiten in het kader van biologische voeding en bio-producten en het ecologisch onderhouden van de leefomgeving, maar kan ook aanvullend andere opdrachten met maatschappelijke meerwaarde opnemen.
Innovatie praktijk
Verbinding van alle innovatie Product of dienst Bmodel Proces
Innovatie van de arbeidsorganisatie Mensen Systeem Structuur Cultuur
Sociale innovatie
Zelfsturende ‘team’-aanpak als motor voor ontwikkeling
Voorbeelden
De cockpit = LEAN + IAO + doel+ resultaat Paketten: uitdaging markt afstemmen met arbeidsmogelijkheden Oas: systeem innovatie Samenwerkingsmodel: bioboeren, biobelloplus Lets start to moestuin Zoektocht naar grond Het continuum van arbeid…
Besluit: 3 zaken
Hoofdzaak… een zaak van het hoofd Bij zaak … een zaak van de bij Grondzaak … een zaak van de grond
Het is in hoofdzaak zaak met het hoofd bij de grond van de zaak te blijven en wat er bij komt van harte ten gronde aan te pakken zodat het bijdraagt.
Vraagstelling en Netwerkdrink
in samenwerking met de
cel Sociale Economie Mariasteen Hooglede-Gits, 8 mei 2014
Maatschappelijke Innovatie
