Congres
Kijk op sterven Medisch-, verpleegkundigen patiëntenperspectief Maandag 14 november 2011, Jaarbeurs Utrecht Bestemd voor Zorgprofessionals die werken in de palliatieve zorg en/ of die regelmatig in contact zijn met terminale patiënten: verpleegkundigen, huisartsen en verpleeghuisartsen
Diverse invalshoeken van Kijk op sterven worden belicht: • Identificatie “probleem”-patiënten, potentiële complicatie proactieve zorg, sterfscenario’s en stuurmogelijkheden • Capita selecta praktische pijnbehandeling • Kijk op sterven vanuit het verpleegkundige perspectief • Sterfstijlen in woord en beeld • Zorg voor jezelf
Inschrijven via www.bsl.nl/kijkopsterven
Congres
Kijk op sterven Medisch-, verpleegkundig- en patiëntenperspectief Tijdens het congres Kijk op sterven wordt palliatieve zorg vanuit een aantal verschillende invalshoeken besproken. Het is een praktisch congres waarin de geschetste ontwikkelingen worden vertaald naar de directe dagelijkse zorg. In het ochtendprogramma wordt een aantal informatieve lezingen gepresenteerd, waarbij de kijk op sterven onder meer wordt belicht vanuit het perspectief van de neurologische en oncologische patiënt. ‘s Middags ligt het accent op de communicatie met de patiënt vanuit het perspectief van verschillende sterfstijlen. Hoe ga je als zorgverlener om met de verschillende wensen en communicatiestijlen van je patiënt? Ook is er aandacht voor reflectie op je eigen rol van zorgverlener. Hoe ga je om met geraaktheid en hoe bewaak je je eigen grenzen?
Bestemd voor Zorgprofessionals die werken in de palliatieve zorg en/of die regelmatig in contact zijn met terminale patiënten: verpleegkundigen, huisartsen en verpleeghuisartsen.
Accreditatie Accreditatie is aangevraagd bij V&VN en Accreditatiebureau cluster 1.
Programma 09.30 uur
Ontvangst met koffie en thee
10.00 uur
Opening door de dagvoorzitter – prof. dr. Wouter Zuurmond
10.10 uur
De oncologische patiënt dr. Stans Verhagen Ondanks de verbetering van de prognose is sinds 2008 kanker de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland geworden. Opvallend is dat vooral de duur van overleving verlengd is in de palliatieve fase en daarmee is dit ook de belangrijkste groep van patiënten geworden die na een chronisch ziektetraject komen te overlijden. Identificatie van “probleem”-patiënten, potentiële complicaties, proactieve zorg, sterfscenario’s en stuurmogelijkheden hierin worden besproken.
10.40 uur
De neurologische patiënt prof. dr. Jan van Gijn Patiënten bij wie het bewustzijnsniveau in de laatste levensfase is gedaald, kunnen baat hebben bij palliatieve sedatie. De actuele eigen wensen kunnen dan niet tot uiting komen. Anders is het bij invaliderende ziekten zonder aantasting van cognitieve functies, zoals ALS of een dwarslaesie; afhankelijkheid en ontluistering kunnen dan uitmonden in een wens tot actieve levensbeëindiging. Bij toestandsbeelden als dementie en afasie zijn wilsuitingen moeilijk en beslissingen evenzeer.
11.10 uur
Pauze
11.30 uur
Pijn en pijnbehandeling prof. dr. Wouter Zuurmond De lezing omvat capita selecta van de praktische pijnbehandeling in de laatste fase van het leven.
12.00 uur
Het verpleegkundige perspectief drs. Jaap Gootjes Hoe kijkt de verpleegkundige aan tegen het sterven? Wanneer spreek je nu over palliatieve fase, wanneer over de stervensfase en wanneer over sterven? Hoe kijkt de verpleegkundige hier tegen aan? Wat is de rol van de verpleegkundige hierin en wie is nu eigenlijk dé verpleegkundige?
12.30 uur
Sterfstijlen drs. Lia Donkers Op basis van een representatief landelijk onderzoek naar het denken over de dood, is de bevolking gesegmenteerd in vijf groepen. In deze presentatie worden de groepen benoemd en per segment aangegeven hoe er wordt gedacht over de laatste levensfase.
12.50 uur
Lunchpauze
13.45 uur
Sessie 1: Sterfstijlen Trainer: drs. Cilia Linssen en twee acteurs Patiënten en naasten met verschillende stijlen, hoe je hier als zorgverlener mee om kunt gaan. Op basis van casuïstiek worden situaties zodanig neergezet dat de deelnemers inzage krijgen hoe je als zorgprofessional om kunt gaan met verschillende wensen en communicatiestijlen van de patiënt. En ook hoe je eigen voorkeuren daarbij van invloed zijn.
15.15 uur
Pauze
15.30 uur
Sessie 2: Zelfzorg Trainer: drs. Esther van Weele en Marianne Mosselman Begeleiden van patiënten in palliatieve fase vraagt professionele betrokkenheid met gepaste distantie. Dit betekent empathie voor de patiënt waardoor passende hulp geboden kan worden, maar wel met in achtname van eigen grenzen waardoor jij als zorgverlener goed voor jezelf zorgt en niet té betrokken raakt. Tijdens deze sessie wordt vooral gekeken naar je eigen professionele gedrag en wordt door middel van korte opdrachten op zoek gegaan naar de mogelijkheden voor zelfzorg.
17.00 uur
Einde van het programma
Inschrijven voor het congres kan via www.bsl.nl/kijkopsterven
Sprekers Drs. Lia Donkers, arts Maatschappij & Gezondheid, is directeur van het Transmuraal Netwerk Midden-Holland en voorzitter van de stichting STEM (Sterven op je Eigen Manier). Prof. dr. Jan. van Gijn, emeritus hoogleraar neurologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht. Drs. Jaap Gootjes, zorgmanager hospice Kuria, Amsterdam. Drs. Cilia Linssen, trainer, coach en adviseur op het gebeid van communicatie en samenwerking in de zorg. Zij is directeur van ICISZ, Haarlem. Marianne Mosselman, kinderfysiotherapeute en trainer/begeleider in de (oncologische) zorg op het gebied van communicatie en persoonlijke effectiviteit. Eigenaar van bureau Parsival, Amersfoort. Dr. Stans Verhagen, internist, medisch oncoloog verbonden aan het Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen, afdeling medische oncologie en afdeling pijnbehandeling en palliatieve zorg. Consulent palliatieve zorg en consulent oncologie IKCNL regio Nijmegen. Drs. Esther van Weele, onderwijskundige en psycho-analytische scholing. Trainer/begeleider in de (oncologische) zorg op het gebied van communicatie en persoonlijke effectiviteit. Eigenaar van bureau Vestalia, Kortenhoef. Prof. dr. Wouter Zuurmond, hoogleraar pijnbestrijding en palliatieve zorg, afdeling anesthesiologie VU Medisch Centrum in Amsterdam. Medisch directeur van het Amsterdamse hospice Kuria.
Aanbevolen gerelateerde uitgaven Kijk op sterven
zorg nodig en overlijden uiteindelijk in een altijd goed bekend.
e dialoog openen tussen zorgvragers en
laatste levensfase. Op die manier kan de
Kijk op sterven
Inzicht in vijf sterfstijlen van patiënten
pende manieren waarop mensen tijdens hun over de dood willen praten. Het geeft een
verschillende wensen en communicatiestijlen
orkeuren van invloed zijn.
en die niet ziek zijn, mensen die wel ziek zijn,
InzIcht In vIjf sterfstIjlen van patIënten
tie daarop. Daarnaast vindt u situaties met
Deze dvd met informatieboekje biedt inzicht in de uiteenlopende manieren waarop mensen tijdens hun leven omgaan met de dood, en hoe ze over de dood willen praten
erpleegkundige en arts, verschillende opties
oproepen bij de patiënt.
pmiddel. U kunt er individueel van leren, trainings-, reflectie- en intervisiebijeen-
(of niet). Het geeft een handreiking voor hoe je als zorgprofessional met verschillende
Lia Donkers en Cilia Linssen
n
m o n str
wensen en communicatiebehoeften van je patiënt om kunt gaan. Het geeft inzicht
ai n i g s n
d
en
tr
vd
ie -
Me
de
at
t
k
in je eigen voorkeuren, en hoe die eigen voorkeuren van invloed zijn op hoe jezelf als zorgprofessional met je patiënt omgaat.
8 90 313 8174 6 nUR 897
26-08-2010 11:38:19
Drs. Lia Donkers en drs. Cilia Linssen | ISBN 9789031381746 | Prijs € 33,50
V&V Palliatieve zorgpakket Alle aspecten rondom het levenseinde komen in deze drie boeken aan bod: de omgang met de stervende, de naasten, communicatie en beslissingen rondom euthanasie, morfine en palliatieve sedatie. Hierbij worden de perspectieven van verpleegkundigen, artsen, patiënten en familie inzichtelijk gemaakt. Het V&V Palliatieve zorgpakket (9000103514) bevat de volgende drie titels: 1. Tussen hoop en vrees € 26,95 2. Naast de stervende patiënt € 29,95 3. Onmacht en daadkracht + 10 tips bij omgaan met naasten € 22,95
Inschrijven voor het congres kan via www.bsl.nl/kijkopsterven
Praktische informatie Datum en locatie
Informatiemarkt
Het congres Kijk op sterven vindt plaats op
Wil je je organisatie aan de congresdeelnemers
maandag 14 november 2011 in de
presenteren door middel van een stand?
Jaarbeurs Utrecht.
Neem dan contact met ons op.
Kosten De kosten voor deelname aan congres Kijk op sterven bedragen € 245,- (incl. btw). Abonnees van het tijdschrift Pallium ontvangen een korting en betalen € 220,- (incl. btw) per persoon. De kosten zijn inclusief congresmaterialen, koffie/thee en lunch.
Meer informatie Bohn Stafleu van Loghum Cursussen & Congressen T 030 638 36 38 E
[email protected] www.bsl.nl/cuco Inschrijven via
Inschrijving Inschrijven via www.bsl.nl/kijkopsterven.
www.bsl.nl/kijkopsterven
Na inschrijving voor het congres ontvang je een bevestiging en separaat een factuur. Ongeveer twee weken voorafgaand aan de bijeenkomst ontvang je een routebeschrijving en verdere informatie. Verhinderd? Annuleringen worden alleen schriftelijk geaccepteerd. Bij annulering t/m 31 oktober 2011 wordt € 35,- administratiekosten in rekening gebracht. Na 31 oktober 2011 kunnen wij geen restitutie verlenen. Vervanging van deelnemers is altijd mogelijk.
www.bsl.nl/kijkopsterven