Nationaal verkeerskundecongres 2014 12 november 2014 | Media Plaza – Jaarbeurs Utrecht NVC 2014: Stel uw programma samen Het Nationaal verkeerskundecongres 2014 kent een inspirerend programma met als rode draad het thema 'Vernieuwing in Verkeerskunde’. Het programma bestaat uit plenaire sessies en deelsessies. Hieronder staan de titels en samenvattingen van de deelsessies. Volg tijdens het congres de sessies van uw keuze. Wilt u vooraf uw programma samenstellen? Download in september de NVC Congres-app. Volg ontwikkelingen en het nieuws via twitter (@2014NVC) of neem deel aan de NVC 2014 LinkedIn-groep. Bijwerkdatum / 26 augustus 2014
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------
□ De Digitale Wegbeheerder (pilot: Jan van Galenstraat) In de Jan van Galenstraat is een bottleneck ontstaan bij het laden en lossen bij het Food Center Amsterdam (FCA). Door ruimtegebrek blijven vrachtwagens rondjes rijden in de buurt, totdat er een plek vrij komt. De Digitale Wegbeheerder pakt dit probleem aan door een combinatie van slimme roostering en realtime routering. Auteurs Frank Ottenhof - TrafficLink | Karin van Eeden, Daphne van Leeuwen - Centrum voor Wiskunde en Informatica
□ Google Glass in het verkeer Google Glass is een draagbare computer in de vorm van een bril, die in het najaar van 2014 in Nederland beschikbaar komt. Onder welke condities of met welk gebruik van Google Glass is de verkeersveiligheid in het geding? En hoe kan de Google Glass een positieve bijdrage aan de verkeersveiligheid leveren? Hoe kan ongewenst gebruik worden voorkomen? Auteurs Gerard Tertoolen, Kim Ruijs – XTNT | Professor K. Brookhuis - Rijksuniversiteit Groningen
□ Koe oversteek De gemeente Voorst heeft in 2011 de eerste koe-oversteek van Nederland in gebruik genomen. Bij deze voorziening kunnen koeien zonder tussenkomst van een boer de openbare weg oversteken en gebruik maken van de weilanden aan weerszijde van de weg. De gemeente krijgt nu van andere agrariërs het verzoek voor een gelijke voorziening. Er is behoefte aan meer helderheid over de toepasbaarheid van deze maatregel. Auteurs Cecile van der Linden - Gemeente Voorst | Koen Bekking – CROW
□ Wel en Wee van ‘Gratis’ ov in Eindhoven Sinds 1 maart 2007 kent Eindhoven ‘gratis’ openbaar vervoer. Sinds 1 januari 2014 is de regeling gewijzigd en van toepassing voor inwoners met een inkomen tot maximaal 120% van het sociaal minimum, ongeacht de leeftijd. In 2014 is de effectiviteit daarvan onderzocht en is bekeken welk gedrag de senioren nu vertonen. Wat gebeurt er als je zeven jaar lang ‘gratis’ van de bus gebruik hebt mogen maken en je in eens weer moet betalen? Auteurs Erik van Hal - gemeente Eindhoven | Renske Nollen - Saxion Hogeschool – Mobycon
NVC 2014 | Deelsessies
1
□ Meer veiligheid mogelijk op gebiedsontsluitingswegen Gebiedsontsluitingswegen – de huidige 50- en 80km/uur-wegen – behoren nog steeds tot de gevaarlijkste wegen. Om de ernst van de afloop van ongevallen te verminderen, is een systeem van veilige snelheden voor gebiedsontsluitingswegen aan te bevelen. In deze sessie informeren wij u graag over de mogelijkheden. Auteur Dr. ir. A. Dijkstra - Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid SWOV
□ Amsterdam bouwt nieuw verkeersmodel De gemeente Amsterdam bouwt aan een nieuw verkeersmodel. Waarom bouwt Amsterdam een nieuw verkeersmodel? Wat zijn de eisen die aan Verkeersmodel Amsterdam (VMA) worden gesteld? Welke innovatieve aanbestedingsvorm is toegepast? Wat is de meerwaarde van VMA? In welke stappen wordt het model ontwikkeld? En hoe wordt de kwaliteit gewaarborgd? Antwoorden ontvangt u in deze presentatiesessie. Auteurs Jos van den Elshout Gemeente - Amsterdam | Stephan Suiker – Movares | | Jelmer Herder - Goudappel Coffeng
□ Effectief gebruik maken van een mobiele community in verkeersonderzoek Met de smartphone app, (Roamler) KAN snel en gericht onderzoek worden uitgevoerd. De gemeente Hilversum heeft de app als eerste gemeente toegepast en. Met behulp van input van gebruikers van de smartphone app is advies uitgebracht over de bewegwijzering rondom de tunnel en turborotonde op het kruispunt OostereindSoestdijkerstraatweg in Hilversum. Een succesvolle pilot In deze paper wordt de app gepresenteerd. Auteurs Robbin Lankhuijzen, Huib Beets - XTNT Experts in Traffic and Transport | Barbera van den Berg – Roamler
□ Nationale Databank Gedragsinformatie (NDG) - nut of noodzaak? Gedrag is ‘hot’ in mobiliteit. We willen de mobilist beïnvloeden om te reizen wanneer het rustig is, een andere modaliteit te kiezen of een keer niet te reizen. Om dat te bereiken zijn er veel initiatieven, van spitsmijden tot hightech reisadvies-apps op een smartphone. Voor elk initiatief werven we gebruikers, die we vervolgens maar kort vast kunnen houden. Een kleine misser in de app, de gebruiker gooit ’m weg en een nieuwe wordt geïnstalleerd. Is een Nationale Databank Gedragsinformatie zinvol of broodnodig? Auteurs Tanja Vonk, Paul Saager - TNO Smart Mobility
□ Transit Oriënted Development (TOD) in Haaglanden Er is een substantiële groep mensen in Haaglanden die graag bij een trein of Randstad Rail-station woont en bereid is de auto weg te doen/geen auto aan te schaffen en meer het ov te gebruiken. Dat blijkt uit een enquête die de regio onder 580 respondenten heeft uitgevoerd. De stationslocaties lenen zich stedenbouwkundig, qua mensenstromen en qua beoogde leefstijl goed voor centrum stedelijke tot centrum-dorpse woonmilieus. Voor deze groep wordt echter zelden gebouwd. .. Auteurs Ewald Borkens - Stadsgewest Haaglanden sector VV | Barend Jansen - Stadgewest Haaglanden sector Wonen
NVC 2014 | Deelsessies
2
□ Coöperatieve systemen en automatisch rijden anno 2014 Wat is er in Nederland en in de rest van de wereld gaande is op het gebied van coöperatief en automatisch rijden? Deze paper geeft een overzicht. Naast een korte uitleg van de begrippen coöperatieve systemen en automatisch rijden, wordt een overzicht gegeven van projecten die wereldwijd lopen en wat we daarvan kunnen verwachten. Daarnaast geeft de bijdrage een aantal uitdagingen en discussiepunten die nu aan de orde zijn. Auteurs Isabel Wilmink - TrafficQuest en TNO | Henk Schuurman – TrafficQuest, RWS-WVL
□ Handboek voor eigen initiatieven kleinschalige mobiliteitsoplossingen Hoe kunnen stichtingen, verenigingen, vrijwilligers en gemeenten op eigen initiatief een (kleinschalige) vervoersoplossing realiseren? Met het oog op de bezuinigingen en de transitie naar de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) ontwikkelen Reizigersoverleg Brabant en Zet hiervoor een handboek. Wat zijn de aandachtspunten bij het realiseren van een dergelijke vervoersoplossing? Auteurs Anne-Marie Bos, Nienke van der Pas - Reizigersoverleg Brabant | Wouter Schelvis – Zet
□ Kwaliteit en kwantiteit van hoofdfietsnetwerken De kwaliteit en kwantiteit van hoofdfietsnetwerken is onderzocht op een vijftal punten: netwerk, wegvakken, kruispunten, Duurzaam Veilig en ontvlechting. Het veldwerk is uitgevoerd door de Fietsersbond; de data zijn verzameld via de Fietsrouteplanner. Het onderzoek heeft een benchmarkachtige opzet; de verschillen tussen de onderzochte plaatsen is aanzienlijk tot bijzonder groot. In deze presentatie gaan wij hierop in. Auteurs Theo Zeegers, Jaap Kamminga – Fietsersbond
□ De Uithoflijn - enige tramproject dat in Nederland in uitvoering is De presentatie start met een algemene inleiding over het project. Afhankelijk van de toebedeelde tijd kunnen vervolgens meerdere onderwerpen/thema’s worden behandeld. De thema’s die behandeld worden, worden gekozen op basis van de poll van de Verkeerskunde-website en de wensen van de aanwezigen. De exacte inhoud wordt mede bepaald door de reacties op de stellingen op de website van Verkeerskunde. Auteurs Remco van der Wösten, Steven Jansen – Movares
□ Tussenstappen op weg naar volledig duurzaam busvervoer Er liggen stevige ambities bij de overheid om energiedoelen te bereiken. Voor de provincies die een belangrijke rol spelen bij het openbaar vervoer, speelt specifiek de vraag welke stappen zij verstandig kunnen zetten op het pad dat leidt tot transitie naar duurzame en schone bussen. Nul-emissie is het einddoel. Deze bijdrage bespreekt een analyse van de huidige en toekomstige situatie en geeft richting aan het transitie pad. Auteurs Jan Ploeger - Provincie Zuid-Holland | Chris Verweijen - Movares adviseurs & ingenieurs
NVC 2014 | Deelsessies
3
□ Afwegingsmethode voor onderhoudswerkzaamheden aan de infrastructuur Gemeente Amsterdam heeft een MKBA-model laten ontwikkelen wat bijdraagt aan de besluitvorming van faserings- en uitvoeringsmethoden voor onderhoudswerkzaamheden in de openbare ruimte. Dit model maakt zowel project- als maatschappelijke kosten (hinder) inzichtelijk voor verschillende uitvoeringsvarianten. Zo kunnen goed vergelijkingen worden gemaakt. In de paper een verdere uitwerking van het model. Auteurs Ir. M.A.W.R. van Hövell van Wezeveld en Westerflier - Ingenieursbureau Amsterdam, afd. Infrastructuur Stad Ir. A. den Hollander - Ingenieursbureau Amsterdam, afdeling Infrastructuur Stad | Ir. R. Veldhuijzen van Zanten Gemeente Amsterdam, Dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer, afdeling Beleid en Expertise | Drs. A. Wolthuis Gemeente Amsterdam, Dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer, afdeling Bureau Stadsregie
□ Big Data in de praktijk De Big Data discussie wordt op dit moment nog vaak gevoerd op het conceptuele niveau. De data is in overvloed aanwezig, de mogelijkheden zijn legio. Maar om interessante resultaten te krijgen moet je wel ‘nieuwe’ vragen stellen. Graag geven wij voorbeelden van gebruik van Big Data en informatie over het stellen van (de juiste) vragen om kennis uit deze enorme hoeveelheid data te ontsluiten. Auteur Helène van der Poel – NDW
□ Verkeer en geluidshinder: welke verkeersmaatregel helpt echt? Omwonenden zijn lang niet altijd gelukkig met (verkeers)maatregelen die volgens de geluidberekeningen een geluidreductie geven. Dit omdat de maatregel hinder niet wegneemt. Het loont om bij geluidhinder eerst het “probleem achter het probleem” te zoeken en daarna pas te kijken welke (verkeerskundige) oplossingen er zijn en wanneer u deze het beste kunt toepassen. Kennis uit deze presentatie geeft handvatten voor de praktijk. .. Auteur Ruben van Moppes – dBvision
□ Autodelen 2020: 10x zoveel deelauto’s–wat betekent dat voor uw gemeente? Dat autodelen gaat groeien staat vast, hoe dit zich vertaalt in parkeer- en verkeersbeleid is aan de gemeenten. Heeft u in detail zicht op de ontwikkeling van het autobezit per huishouden in uw gemeente/per wijk? Hoe gaat uw gemeente die transitie faciliteren? Wat gaat u doen met de vrijgekomen ruimte? Hoe verwerkt u deze ontwikkeling in de parkeerkentallen/parkeernorm? Houdt u rekening met deze ontwikkelingen bij het nadenken over nieuwbouw woningprojecten voor de komende jaren? Of zelfs al in uw mobiliteitsplannen (SUMP’s)? Auteurs Marco van Burgsteden - gemeente Wageningen | Martien Das - Rijkswaterstaat – WVL | | Marco Martens – Ecorys Friso Metz - CROW-KpVV
NVC 2014 | Deelsessies
4
□ Tijd voor een sprookje: lopend vuurtje en de zeven mythen Het is de laatste maanden als een lopend vuurtje rondgegaan: lopen loont! Maar het komt nog steeds voor dat door ‘mythen’ voetgangers vergeten worden bij het maken van beleidsplannen, het ontwerpen van de openbare ruimte of bij wegwerkzaamheden. Wat zijn deze mythen? Waar komen ze vandaan? In welke mate zijn deze wel en niet waar? Zijn ze te ontkrachten? Houdt u van sprookjes? Laat u zich graag meeslepen door mythen? Kom dan naar deze unieke ‘walkshop’-sessie. Auteurs Rob Methorst - Rijkswaterstaat | Ineke Spapé – NHTV | Emile Oostenbrink – CROW
□ Agrarisch verkeer; voorkomen is beter dan genezen! Jaarlijks vallen ongeveer 15 dodelijke verkeersslachtoffers als gevolg van een ongeval met een landbouwvoertuig. Er is een eerste aanzet gemaakt voor een methode die bepaalt hoeveel het aantal gereden kilometers op openbare wegen door landbouwverkeer afneemt als gevolg van verkaveling. Op basis van de eerste resultaten volgt een discussie over de mogelijkheden van verkaveling als maatregel tegen verkeersonveiligheid van landbouwverkeer. Auteurs Geertje Hegeman, Evert Klem, Debbie Ammerlaan - Royal HaskoningDHV | Paul Peter Kuiper – Kadaster
□ Hoe groot kan autodelen worden? Een innovatiewetenschappelijke analyse Autodelen is een innovatie die momenteel snel groeit, maar in omvang nog beperkt is. Deze paper analyseert het toekomstpotentieel van autodelen aan de hand van theoretische inzichten uit de innovatiewetenschappen. Ook wordt er gekeken naar de media-aandacht voor autodelen in Nederlandse dagbladen om te bezien om de publieke opinie verschuift ten faveure van autodelen. Auteur Koen Frenken - Universiteit Utrecht
□ Verkeersveiligheid in knooppunten. De ene boog is de andere niet… Het rijgedrag van weggebruikers, de verkeersveiligheid en de verkeersafwikkeling in een horizontale boog worden bepaald door een groot aantal aspecten. In deze paper volgt een onderzoek dat tot doel heeft meer inzicht te verkrijgen in de relatie tussen ontwerp-, verkeer- en omgevingskenmerken van horizontale bogen in knooppunten van autosnelwegen enerzijds en rijgedrag en ongevallen anderzijds. Het onderzoek bestaat uit drie elementen: een literatuurstudie, de bouw van een database met boogkenmerken en een ongevallenanalyse. Auteurs Jaap Groot, Gerald Uittenbogerd - Rijkswaterstaat GPO | Joost de Jong, Hessel de Jong, Patrick Broeren – Arcadis
□ Promotie van de driewielfiets voor ouderen kent alleen maar winnaars Het bevorderen van het gebruik van de driewielfiets zorgt voor minder ongevallen op de fietspaden en wegen waarbij oudere fietsers betrokken zijn, minder kosten ook in de gezondheidszorg en meer welzijn en zelfstandigheid voor ouderen zelf. Door toename van het aantal fietsende ouderen tot 2040 vraagt dit wel om acceptatie door de ouderen, aanpassing van de omgeving (met name op fietspaden) maar ook aanpassingen aan de fietsen zelf. Welke dat zijn? Kom naar de presentatie van deze paper. Auteurs Gerda van Leeuwen, Annemiek Waterborg - ANBO-Blijf Veilig Mobiel
NVC 2014 | Deelsessies
5
□ Functionele Kleuren Altijd Kleurenblind-Proof (ook in het verkeer) Langzaam maar zeker beginnen de consequenties van de handicap "Kleurenblindheid" door te dringen. Mogelijk door de nodige aandacht in de dagbladen bij de invoering van de kleurenblind-proofverkeersborden en vervolgens in de praktijk waar de borden ook voor kleurzienden duidelijker zijn, zeker in het donker. De kleuraanpassingen van de rode knipperlichten bij spoorwegovergangen en van het rood in de matrixborden boven de snelweg is het grote publiek ontgaan. Het blauwgroen van het onderste verkeerslicht is weer wel opgevallen. Gelukkig zijn de aanpassingen (andere tint en/of dubbele codering) bij deze maatschappelijke handicap (geen medische) ook voor niet-kleurenblinden een verbetering, hetgeen bij de meeste andere handicaps niet het geval is. Dus hier gaat het niet ten koste van de niet-gehandicapten. Bovendien zijn de kosten te verwaarlozen. Het overtuigen kost de meeste energie, daarna is het een kwestie van goede tinten selecteren en/of voorstellen doen ten aanzien van dubbele coderingen. .. Auteur Meinard Noothoven van Goor - Bureau Blind Color
□ Het hele jaar op de fiets In Nederland wordt veel gefietst. Toch is het duidelijk dat er in de winter minder gefietst wordt dan in de zomer. In deze paper een eerste indruk van de stand van zaken van fietsgebruik en beleving in de winter. Juist met onze fietsinfrastructuur en fietscultuur is er ruimte om het fietsgebruik in Nederland te stimuleren door specifieke aandacht te besteden aan wensen en mogelijkheden van het fietsen in de winter. Zo kunnen winterse piekmomenten beter worden opgevangen met de huidige infrastructuur! Auteurs Angela van der Kloof, Martijn van de Leur – Mobycon
□ De elektrische (bak)fiets als kans voor een duurzame onderneming en een schone stedelijke omgeving Uit onderzoek binnen het Europese CycleLogistics project blijkt dat 51% van alle leveringen in steden door fietsen gedaan kan worden. Slechts 20% van alle leveringen worden gedaan door voertuigen van meer dan 3,5 ton en 12% van de leveringen betreft kleine goederen. Met name deze laatste 12% kan ook prima per e-(bak)fiets of scooter worden bezorgd. Via deze paper informeren wij u over de elektrische (bak)fiets met ervaringen (binnenland/buitenland) uit de praktijk, resultaten van onderzoek en hoort u aanbevelingen. Auteurs Ronald Jorna, Jaap Sytsma – Mobycon
□ Met een sociale schakel naar resultaat De sociale component van mobiliteit verdient meer veel meer aandacht. Het stimuleren van deze component kan de onderkant van het personenvervoer versterken en daarmee de bovenkant van het personenvervoer verstevigen. Hoe? Hoor het in deze sessie. Auteurs Miek van Dongen, Kamieke van de Riet, Suzanne Kemmeren - Zet, centrum voor maatschappelijke ontwikkeling
NVC 2014 | Deelsessies
6
□ Vervoersarmoede in Rotterdam Deze paper behandelt een verkennend onderzoek naar vervoersarmoede onder autoloze werkzoekenden in Rotterdam-Zuid. Zij zijn vooral aangewezen op openbaar vervoer en de fiets. Een mis match tussen het openbaarvervoersnetwerk en de naar de periferie verschuivende locaties voor laaggeschoold werk, blijkt echter bij te dragen aan uitsluiting van kansen op werk. Bovendien is werk vervolgens lastig te behouden, simpelweg omdat het moeilijk bereikbaar is met het openbaar vervoer, of fiets. Auteurs Jeroen Bastiaanssen, Karel Martens - Radboud Universiteit Nijmegen
□ Laten we meer wikken en meer wegen Waarom moet die nieuwe weg er komen? Is die fietsbrug al die miljoenen waard? Die nieuwe parkeergarage wordt nauwelijks gebruikt. Is die ov-verbinding zinvol besteed belastinggeld? Kunnen we aannemelijk maken dat we ons geld goed besteden, de juiste prioriteiten stellen en voor een probleem de beste oplossing kiezen? De methode ‘Wikken & Wegen’ brengt op een simpele manier kosten en baten van investeringen in beeld. De methode is op zes plekken beproefd en geperfectioneerd. Met ‘Wikken en wegen’ kunnen gemeenten, stadsregio’s en provincies projecten beter afwegen en onderbouwen. Auteur Hans Voerknecht - CROW-KpVV
□ Filegolven op het Rotterdamse hoofdwegennetwerk Deze paper geeft een overzicht hoeveel congestie als gevolg van filegolven het Rotterdamse hoofdwegennetwerk, specifiek de slinger A13 – A20 – A16 tussen Ypenburg en Ridderster Noord (beide rijrichtingen) voor komt. Verder wordt gevisualiseerd hoe filegolven er op dit traject uit zien. Op basis van deze studie is de focus van de inzet van maatregelen voor filegolven verschoven van de A20 naar de A13. Auteurs Diana Vonk Noordegraaf – TNO | Frank Akkermans - De Verkeersonderneming
NVC 2014 | Deelsessies
7
■ ■ ■
□