> Mijn Album 2012 Welkom op de tentoonstelling van World Press Photo 2012. Tijdens deze les leer je waarom op persfoto’s vaak nare, belangrijke of bijzondere momenten staan. Ook leer je wat persfotografie eigenlijk is, en wat persvrijheid betekent. Dit is al de 55ste keer dat World Press Photo een tentoonstelling organiseert. Op de tentoonstelling zijn de beste persfoto’s van het afgelopen jaar te zien, de winnaars zijn gekozen door een onafhankelijke jury. Eén van de winnende foto’s wordt door de jury aangewezen tot World Press Photo van het Jaar: de allerbeste foto. De tentoonstelling is niet alleen hier te zien, maar op nog ongeveer honderd andere plekken in de wereld. De tentoonstelling staat bijvoorbeeld ook in Parijs en Seoul, Brazilië en Moskou. Genoeg gepraat, tijd voor de opdrachten! Je kan de vragen in een groepje maken, of in je eentje. Vul de antwoorden in op de stippellijntjes onder de vraag. Misschien wil je leraar ze na jullie bezoek aan World Press Photo controleren. Veel plezier!
Kijk & Klik > Mijn Album Kijkwijzer Voortgezet Onderwijs 13 t/m 16 jaar
1
> opdracht 1: nieuws
Persfoto’s zijn anders dan reclamefoto’s of kunstfoto’s. Op persfoto’s staat nieuws. Wat nieuws precies is, daar denkt iedereen anders over. Maar twee dingen zijn voor iedereen die bij media werkt belangrijk. > Nieuws is iets wat bijna niemand nog weet, of net is gebeurd. Bijvoorbeeld dat er een bom is ontploft, of dat Michael Jackson net dood is gegaan. > Nieuws is iets wat voor veel mensen grote gevolgen heeft. Bijvoorbeeld dat er een besmettelijke ziekte uitbreekt, of dat het slecht gaat met de banken waardoor mensen uiteindelijk minder geld hebben.
Zoek op de tentoonstelling de serie waar deze foto in staat:
Deze serie is een voorbeeld van ‘hard nieuws’: iets ergs dat net is gebeurd, en wat nog bijna niemand weet. > Noem drie dingen op de foto’s waaraan je ziet dat de ramp nog bezig is. 1) ..................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... 2) ..................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... 3) ..................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
De fotograaf van deze foto’s zat tijdens de aardbeving die de tsunami veroorzaakte in een helikopter bij de kust. Hij is naar het rampgebied gevlogen om foto’s te maken. Omdat persfotografen nieuws verslaan, moeten ze altijd weten wat er bij hun in de buurt gebeurt. Een belangrijke taak is hier weggelegd voor persbureaus. Zij moeten fotografen informeren over nieuws dat plaatsvindt. kunnen ook de hulpdiensten in de gaten houden, want als de politie groot uitrukt, dan is er goede kans dat er iets interessants aan de hand is. Persfotografen die voor een krant werken, worden ook gebeld door de redactie: ‘onmiddellijk naar dat kruispunt, er staat een huis in brand!’. Zoek op de tentoonstelling de serie waar deze foto in staat:
Bekijk de serie goed, en lees het bijschrift. Deze serie is ook een voorbeeld van ‘hard nieuws’: iets ergs dat net is gebeurd, en wat nog bijna niemand weet. Deze fotograaf was er snel bij, bijna net zo snel als de politie. > Hoe kun je aan de foto’s zien dat het drama net gebeurd is? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
De fotograaf komt uit Zweden. Hij was op verzoek van de krant waar hij voor werkt naar Noorwegen gevlogen omdat in de hoofdstad Oslo een bom was ontploft. Toen hij daar geland was, kreeg hij van de krant een sms dat er geschoten werd op het eiland Utoya. Met een collega reed hij erheen, ze huurden een boot om dicht bij het eiland te komen. Toen ze bij de kust kwamen lagen er zo’n 25 lichamen. Ze hoorden geen schoten meer. Breivik was al gearresteerd, de politie zocht nog naar mededaders. De volgende dag stond er een verslag van 25 pagina’s in de krant, met voornamelijk foto’s van deze fotograaf. Hij was de enige fotograaf die beelden had van Utøya met de dode lichamen. De ouders van de kinderen willen liever niet dat die beelden getoond worden. > Waarom denk je dat kranten en World Press Photo toch deze beelden laten zien? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... > Wat vind jij ervan dat deze beelden toch getoond worden? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
2
3
> opdracht 2: emotie
Zoek de serie waar deze foto in staat:
Bekijk de serie en lees het bijschrift. > Wist je dat er zoveel kinderen op de wereld zo jong al moeten trouwen? Wat vind je daarvan? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... Een goede persfoto maakt wat los bij de kijker. Je denkt: ‘oh, wat erg!’. Of: ‘oh, wat mooi!’. Een goede persfoto laat je ook over onderwerpen nadenken.
> Wat voel je zelf bij deze serie? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
De fotograaf van deze serie komt uit Amerika. Ze koos het onderwerp van kinderbruiden omdat het voor haar abnormaal is dat kinderen moeten trouwen. De foto’s zijn ook een beetje treurig. Voor een fotograaf uit Jemen is het onderwerp niet zo bijzonder. Die had het onderwerp misschien nooit gekozen. Of hij had allemaal vrolijke foto’s gemaakt van de bruiloft. Hoewel persfotografen hun onderwerpen neutraal op de foto moeten zetten, kun je soms dus toch aan de foto’s zien hoe de fotograaf tegen de wereld aan kijkt. De foto is dan subjectief.
> opdracht 3: een foto vertelt meer Zoek de serie met deze foto:
Bekijk de foto’s en lees het bijschrift. De serie gaat over families in Amerika die hun huis niet meer kunnen betalen. Daarom worden ze uit huis gezet, soms met de politie erbij. > Welke van deze zes foto’s laat dat verhaal volgens jou het beste zien? Waarom? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... Een goede persfoto vertelt meer dan alleen wat op de foto staat. Een goede foto is een symbool voor een groter verhaal. De foto van de ijsbeer op de rots, laat zien dat er steeds minder ijs is voor de ijsberen en ze daardoor moeilijker aan eten komen.
Zo gaat die foto dus ook over de gevolgen van het opwarmen van de aarde. Of neem de foto van de jonge bruiden in Jemen. Die staat symbool voor alle kinderbruiden in de hele wereld. > Wat is het grotere verhaal dat deze serie foto’s vertelt? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
4
5
> opdracht 4: een onbekende wereld Zoek deze foto:
2) ..................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
> opdracht 5: regels persfotografie
> opdracht 6: persvrijheid
Zoek de serie waar deze foto in zit:
Blijf staan bij deze serie over Libië. > Wat zou de man met het pistool er van vinden dat hij zo op de foto staat? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
3) ..................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
Bekijk de serie en lees het bijschrift. > Schrijf drie dingen op die je geleerd hebt van deze fotoserie. Welke dingen wist je hiervoor nog niet? (Voorbeeld: Dat er 16.000 neushoorns over zijn) 1) ..................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
Persfotografen vertellen verhalen die nog niet bekend zijn, en die ze belangrijk vinden om te laten zien. Persfotografen leren ons dus iets over de wereld. Soms zijn dat grappige dingen, zoals de serie met de Russische zangers. Maar vaak gaat het over iets naars. Dat komt omdat persfotografen het belangrijk vinden dat de wereld weet dat die erge dingen gebeuren. Zodat de wereld er iets aan kan doen. > Waarom denk je dat deze fotograaf deze serie wilde maken? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
Bekijk de foto van het gebouw. > Wat valt je op aan de kwaliteit van de foto? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... De fotograaf zit midden in oorlogsgebied. > Waarom denk je dat de foto onscherp is? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... Een persfoto moet de werkelijkheid laten zien. Daarom mag een persfotograaf een foto nooit achteraf met de computer manipuleren. Een beetje de scherpte of het contrast aanpassen mag wel, maar dingen weghalen of toevoegen is ten strengste verboden.
In persfotografie is persvrijheid heel belangrijk. Persvrijheid betekent dat journalisten en persfotografen vrij zijn om te schrijven en te laten zien wat zij willen. Het betekent dat iedereen op de wereld recht heeft op informatie, en dat niemand die informatie kan verdoezelen. Ook niet een president die wil voorkomen dat anderen erachter komen dat hij mensen laat doodschieten. Soms willen mensen toch voorkomen dat fotografen en journalisten hun werk doen. Omdat ze niet willen dat de rest van de wereld ziet wat zij doen. Dan proberen ze journalisten en fotografen het werk moeilijk te maken. Zo worden er elk jaar journalisten vermoord en gegijzeld. De fotograaf die deze serie maakte, Rémi Ochlik, ging daarna naar Syrië. Daar waren mensen, net als in Libië, in opstand gekomen tegen de president. De regering maakte het moeilijk voor journalisten om het land in te komen. Sommige journalisten werden gevangen genomen en teruggestuurd. Rémi Ochlik kwam wel Syrië binnen.
6
7
Door een bombardement op een klein mediacentrum waar hij zich op dat moment bevond, is hij overleden op 22 februari 2012. Persfotografie kan dus heel gevaarlijk zijn. Als je foto’s maakt van een oorlog, dan loop je de kans om ook geraakt te worden. Persfotografen wagen hun leven omdat ze het belangrijk vinden dat andere mensen op de wereld zien wat er daar gebeurt. > Zou jij oorlogsfotograaf willen worden? Waarom wel/niet? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
> opdracht 7: vorm
Zoek deze foto:
Een foto van je eigen gezicht maak je van je beste kant, met een pluk haar over die ene puist. Persfotografen zijn ook altijd bezig met het kiezen van de beste hoek. Een persfotograaf mag niks in scène zetten, maar hij kan wel kiezen of hij een close-up maakt of juist een totaalplaatje. Of hij zwart-wit fotografeert of in kleur. Een lange sluitertijd neemt of een korte. Hij kan ook door zijn knieën gaan om iemand van onderaf te fotograferen, of juist snel op een rots springen om de foto van bovenaf te nemen. Al deze beslissingen dragen bij aan hoe de gebeurtenis op de foto komt te staan. De fotograaf beslist dus voor jou hoe jij kijkt naar de gebeurtenis die hij heeft vastgelegd. > Waar is de fotograaf? Boven de zwemmers of onder de zwemmers? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
> Waarom zou hij die plek hebben gekozen om de foto te maken? ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... > Als je nog tijd over hebt: bekijk de hele tentoonstelling en kies je favoriete foto. Leg hieronder uit waarom dat jouw Persfoto van het Jaar is. ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
Photo credits: > Samuel Aranda Spanje, The New York Times World Press Photo of the Year > Koichiro Tezuka Japan, Mainichi Shimbun Spot News, 1st prize stories > Niclas Hammarström Zweden, Aftonbladet Spot News, 2nd prize stories > Stephanie Sinclair Verenigde Staten, VII Photo Agency voor National Geographic magazine Contemporary Issues, 1st prize stories > John Moore Verenigde Staten, Getty Images People in the News, 2nd prize stories > Brent Stirton South Africa, Reportage by Getty Images voor National Geographic magazine Nature, 1st prize stories > Rémi Ochlik Frankrijk, IP3 Press General News, 1st prize stories > Adam Pretty Australië, Getty Images Sports, 2nd prize stories
Tot volgend jaar! World Press Photo Jacob Obrechtstraat 26 1071 KM Amsterdam Nederland Telefoon: +31 (0)20 676 60 96 Fax: +31 (0)20 676 44 71
[email protected] www.worldpressphoto.org
Colofon: © 2012 World Press Photo Wijzigingen voorbehouden. Samenstelling & tekst: Liedewij Loorbach Ontwerp: Karen Drost Advies: Jurre Janssen en Kari Lundelin Mede tot stand gekomen met behulp van:
8
