LTX016B05
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis
College 13 (slot)
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
2/69
Vandaag: vierde college Minimalisme (4/4)
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
3/69
Minimalisme
! voortzetting van de generatieve syntaxis (1991-heden)
! kernidee: de grammatica is ‘perfect’ » optimale verbinding klank—betekenis
! veel ideeën van de Regeer- en Bindtheorie verdwijnen (veel blijft ook behouden)
! veel nadenken over de theorie zelf (‘metatheoretisch’) Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
4/69
Vorige week
! Verplaatsing: move = merge ! Structuur van het functionele domein (IP/CP) ! Waarom is er verplaatsing ?
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
5/69
Vandaag:
!
het probleem van wh-verplaatsing
!
lokaliteit: fases (phases)
!
de kopieertheorie (copy theory)
!
hoofdverplaatsing in het minimalisme
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
6/69
Wh-verplaatsing (recap)
! verplaatsing = extractie + merge ! hypothese: nodig voor het checken/deleren van ‘oninterpretabele kenmerken’
! oninterpretabele kenmerken: niet-inherente kenmerken (bijv. agreement op V, casus op N)
! wat zijn de oninterpretabele kenmerken bij vraagwoordverplaatsing??
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
7/69
Wh-verplaatsing (recap)
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
8/69
Wh-verplaatsing (recap)
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
9/69
Wh-verplaatsing (recap)
! problemen: # het onderscheid tussen Wh en Q is kunstmatig
# niet duidelijk waarom het vraagwoord een Q-kenmerk zou hebben > illustreert een probleem met het idee dat verplaatsing nodig is voor feature checking » leidt tot het verzinnen van features Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
10/69
Wh-verplaatsing (vervolg)
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
11/69
Wh-verplaatsing (vervolg)
! over langere afstand: stap-voor-stap
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
12/69
Wh-verplaatsing (vervolg)
! over langere afstand: stap-voor-stap
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
13/69
Wh-verplaatsing (vervolg)
! heeft elke stap een trigger ? (i)
[CP Which cat did you say [CP t that the girl stroked t 2
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
]] ?
1
10 december 2009
14/69
Wh-verplaatsing (vervolg)
! heeft elke stap een trigger ? (i)
[CP Which cat did you say [CP t that the girl stroked t 2
]] ?
1
de vraagwoordgroep (met uQ) komt hier vandaan Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
15/69
Wh-verplaatsing (vervolg)
! heeft elke stap een trigger ? (i)
[CP Which cat did you say [CP t that the girl stroked t 2
]] ?
1
dit is een vraagzin, dus +Q, maar dit niet
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
16/69
Wh-verplaatsing (vervolg)
! heeft elke stap een trigger ? (i)
[CP Which cat did you say [CP t that the girl stroked t 2
]] ?
1
dit is een vraagzin, dus +Q, maar dit niet
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
17/69
Wh-verplaatsing (vervolg)
! heeft elke stap een trigger ? (i)
[CP Which cat did you say [CP t that the girl stroked t 2
]] ?
1
deze verplaatsing checkt een Q-feature maar deze niet Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
18/69
Wh-verplaatsing (vervolg)
! heeft elke stap een trigger ? (i)
[CP Which cat did you say [CP t that the girl stroked t 2
]] ?
1
deze verplaatsing checkt een Q-feature maar deze niet Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
19/69
Wh-verplaatsing (vervolg)
! heeft elke stap een trigger ? (i)
[CP Which cat did you say [CP t that the girl stroked t 2
]] ?
1
! stap 1 heeft geen trigger Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
20/69
Lokaliteit
! Chomsky’s idee: # je hebt lokale domeinen (fases/phases) # fases zijn zin-achtige dingen (‘proposities’): » CP (deelzin) » vP (werkwoord met zijn argumenten)
# de rand van een fase (edge) is een soort schakeling met de volgende fase
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
21/69
Lokaliteit
! denk terug aan het model van de grammatica:
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
22/69
Lokaliteit
! fases worden meteen uitgespeld: Numeratie Derivatie (Merge)
fase
klank
fase
fase
INTERFACES
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
fase
fase
fase
betekenis 10 december 2009
23/69
Lokaliteit
! fases worden uitgespeld, behalve de edge: Numeratie Derivatie (Merge)
fase
klank
fase
fase
INTERFACES
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
fase
fase
fase
betekenis 10 december 2009
24/69
Lokaliteit
! verplaatsing stap-voor-stap is dus: een manier om te ontkomen aan onmiddellijke spell-out
! wil je iets uit een phase verplaatsen, dan moet je eerst naar de edge
! edge = hoofd + specifier van de hoogste projectie in de phase (stipulatie)
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
25/69
Lokaliteit
! concreet: (i)
[CP Which cat did you say [CP t that the girl stroked t ]] ?
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
26/69
Lokaliteit
! concreet: (i)
[CP Which cat did you say [CP which cat that the girl stroked t ]] ? CP = phase
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
27/69
Lokaliteit
! concreet: (i)
[CP Which cat did you say [CP which cat that the girl stroked t ]] ?
edge van de phase
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
28/69
Lokaliteit
! concreet: (i)
[CP Which cat did you say [CP which cat that the girl stroked t ]] ?
wordt uitgespeld
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
29/69
Lokaliteit
! concreet: (i)
[CP Which cat did you say [CP which cat that the girl stroked t ]] ?
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
30/69
Lokaliteit
! concreet: (i)
[CP Which cat did you say [CP which cat that the girl stroked t ]] ?
en de derivatie gaat verder
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
31/69
Lokaliteit
! concreet: (i)
[CP Which cat did you say [CP t
that the girl stroked t ]] ?
en de derivatie gaat verder
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
32/69
Lokaliteit
! stap-voor-stap = van edge naar edge ! trigger = een ander soort kenmerk (ook verzonnen): het edge-kenmerk of EPP-kenmerk
! EPP = Extensie van het Projectie Principe = » aanvankelijk: “elke zin heeft een subject” » minimalisme: kenmerk (van een hoofd) dat zorgt voor merge van een specifier Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
33/69
Verplaatsing (samenvatting)
! trigger
! lokaliteit ! verschillen tussen talen?
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
34/69
Verplaatsing (samenvatting)
! trigger » kenmerken checken a) oninterpretabele morfologische kenmerken b) EPP-kenmerk
! lokaliteit ! verschillen tussen talen?
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
35/69
Verplaatsing (samenvatting)
! trigger » kenmerken checken a) oninterpretabele morfologische kenmerken b) EPP-kenmerk
! lokaliteit » derivatie verloopt in fases ! verschillen tussen talen?
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
36/69
Verplaatsing (samenvatting)
! trigger » kenmerken checken a) oninterpretabele morfologische kenmerken b) EPP-kenmerk
! lokaliteit » derivatie verloopt in fases ! verschillen tussen talen? » kenmerken kunnen sterk of zwak zijn
# sterk: verplaatsing vóór Spell-Out # zwak: verplaatsing na Spell-Out Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
37/69
Verplaatsing (samenvatting)
! verschillen tussen talen? » kenmerken kunnen sterk of zwak zijn
# sterk: verplaatsing vóór Spell-Out # zwak: verplaatsing na Spell-Out
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
38/69
Verplaatsing (samenvatting)
! verschillen tussen talen? » kenmerken kunnen sterk of zwak zijn
# sterk: verplaatsing vóór Spell-Out # zwak: verplaatsing na Spell-Out
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
39/69
Kopieertheorie
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
40/69
Kopieertheorie
! GB-theorie: # verplaatsing laat een spoor achter # spoor en antecedent vormen een keten # spoor = ±anaforisch/±pronominaal A-spoor: [+ANA, !PRO] (‘anafoor’) A’-spoor: [!ANA, !PRO] (‘variabele’)
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
41/69
Kopieertheorie
! minimalisme: sporen kunnen niet bestaan # verplaatsing = extractie + merge # spoor zou een nieuw element toevoegen (zit niet in de Numeratie)
! 2 alternatieven: # er blijft helemaal niets achter # er blijft een kopie van het antecedent achter Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
42/69
Kopieertheorie
! oud bewijs voor het bestaan van sporen: (i)
the man [ who I want [ PRO to leave t ] ]
(ii) the man [ who I want [ t to leave me ] ]
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
43/69
Kopieertheorie
! oud bewijs voor het bestaan van sporen: (i)
the man [ who I want [ PRO to leave t ] ] > T the man who I wanna leave
(ii) the man [ who I want [ t to leave me ] ] > X the man who I wanna leave me
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
44/69
Kopieertheorie
! oud bewijs voor het bestaan van sporen: (i)
the man [ who I want [ PRO to leave who ] ] > T the man who I wanna leave
(ii) the man [ who I want [ who to leave me ] ] > X the man who I wanna leave me
! verplaatsing laat niet niks achter, dus verplaatsing laat een kopie achter
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
45/69
Kopieertheorie
! kopie: # wel geïnterpreteerd qua betekenis # niet geïnterpreteerd qua klank (waarom is onduidelijk)
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
46/69
Kopieertheorie
! kopie: # wel geïnterpreteerd qua betekenis # niet geïnterpreteerd qua klank (waarom is onduidelijk) which cat did she stroke which cat ? betekenis:
which x
| she stroked x cat
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
47/69
Kopieertheorie
! gevolg: » dit kan niet meer kloppen
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
48/69
Kopieertheorie
! bewijs: A’-verplaatsing (i) GB
Zichzelf heeft Jan [+ANA,!PRO]
t
niet gezien
[!ANA,!PRO]
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
49/69
Kopieertheorie
! bewijs: A’-verplaatsing (i) GB
Zichzelf heeft Jan [+ANA,!PRO]
t
[!ANA,!PRO]
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
niet gezien A‘-spoor
10 december 2009
50/69
Kopieertheorie
! bewijs: A’-verplaatsing (i)
Zichzelf heeft Jan zichzelf niet gezien
nu
[+ANA,!PRO]
[+ANA,!PRO]
GB
[+ANA,!PRO]
[!ANA,!PRO]
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
kopie
10 december 2009
51/69
Kopieertheorie
! bewijs: A’-verplaatsing (i)
Zichzelf heeft Jan zichzelf niet gezien
nu
[+ANA,!PRO]
[+ANA,!PRO]
GB
[+ANA,!PRO]
[!ANA,!PRO]
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
kopie
10 december 2009
52/69
Kopieertheorie
! gevolg: » parallel tussen binding en A-verplaatsing moet een andere oorzaak hebben
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
53/69
Kopieertheorie
! gevolg: » parallel tussen binding en A-verplaatsing moet een andere oorzaak hebben » definitie van PRO ([+ANA,+PRO]) slaat nergens meer op
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
54/69
Kopieertheorie
! gevolg: » parallel tussen binding en A-verplaatsing moet een andere oorzaak hebben » definitie van PRO ([+ANA,+PRO]) slaat nergens meer op
! lege categorieën: # spoor: kopie van verplaatst element # kleine pro: nulvariant van een pronomen # PRO: ?? Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
55/69
Hoofdverplaatsing
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
56/69
Hoofdverplaatsing
! nodig voor: # de drie posities van V in het Nederlands
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
57/69
Hoofdverplaatsing
! nodig voor: # de drie posities van V in het Nederlands # inversie in het Engels
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
58/69
Hoofdverplaatsing
! nodig voor: # de drie posities van V in het Nederlands # inversie in het Engels # variatie tussen talen (i)
Engels John embrasse often
(ii)
[VP kisses Mary
]
Frans Jean embrasse souvent [VP
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
Marie ]
10 december 2009
59/69
Hoofdverplaatsing
! probleem: kan het via Merge ?
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
60/69
Hoofdverplaatsing
! probleem: kan het via Merge ?
TENSE
(VP)
... V
...
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
61/69
Hoofdverplaatsing
! als het de bedoeling is dat V naar TENSE gaat, dan kan het niet via Merge:
TENSE
(VP)
... V
...
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
62/69
Hoofdverplaatsing
! via Merge kan V alleen maar met de hele structuur gecombineerd worden:
TENSE
(VP)
... V
...
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
63/69
Hoofdverplaatsing
! het GB-verhaal over hoofdverplaatsing kan niet overgenomen worden in het minimalisme
! Chomsky’s idee: hoofdverplaatsing is geen syntaxis, maar herordening op het niveau van het klank-interface (‘PF’)
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
64/69
Hoofdverplaatsing
! denk even terug aan het model van de grammatica:
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
65/69
Hoofdverplaatsing
! Chomsky’s belangrijkste argument: » hoofdverplaatsing draagt niets bij aan de betekenis
! Consequentie: » veel van wat vroeger ‘syntaxis’ was is het nu niet meer
! Dit idee is nogal omstreden.
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
66/69
Kortom
! wh-verplaatsing leidt tot: # phase-idee (‘derivation by phase’) # nieuw kenmerk: EPP-kenmerk ! sporen zijn kopieën ! hoofdverplaatsing hoort misschien niet in de syntaxis thuis
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
67/69
VRAGEN ?
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
68/69
Volgende week: KORTER ivm SCRIPTIEDAG
# maken: opdrachten 12 # proeftentamen # vragenuurtje
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
69/69
Tot volgende week !
Nieuwe ontwikkelingen in de syntaxis (2009-2010)
10 december 2009
