Liturgie Leer-van-de-kerk-dienst Emmen, 31 augustus 2014 Thema: wil God dat alle mensen gered worden?
1) Welkom en mededelingen 2) Votum 3) Zegengroet Genade voor u en vrede van Hem die is en die was en die komt, en van de zeven geesten voor zijn troon, en van Jezus Christus, de betrouwbare getuige, de eerstgeborene uit de doden,en de heerser over de vorsten van de aarde. Amen
4) Geloofsbelijdenis: Gezang 179a 5) Viering Heilig Avondmaal. Lezen formulier 4. Zingen voor de viering Psalm 118:1 en er na Psalm 118:10 6) Preek, tijdens de preek zingen: LvdK 30:1,2 en lezen: Exodus 4:21-23 en Jesaja 6 7) Amenlied: LvdK 477:2 8) Inzameling van de gaven. 9) Slotzang: Psalm 119:47,63 10)Zegen Moge de Here u zegenen en u beschermen, moge de Here het licht van zijn gelaat over u doen schijnen en u genadig zijn, moge de Here u zijn gelaat toewenden en u vrede geven. (Amen)
Wil God dat alle mensen gered worden?
Preek voor een Leer-van-de-kerk-dienst, door Jan Haveman, Emmen 31-8-2014
1
Preek leer-van-de-kerk-dienst, Emmen 31 augustus 2014 Thema: Wil God dat alle mensen gered worden? Wil God dat alle mensen behouden worden? Als je de Bijbel leest kan het antwoord kort en helder zijn. Lees maar (dia1) 1 Timoteüs 2:4 - God (…) die wil dat alle mensen worden gered en de waarheid leren kennen… En als je misschien denkt dat het een vergissing is, het staat ook in 2 Petrus 3:9 (dia2) – Hij (God) heeft alleen maar geduld met u, omdat Hij wil dat iedereen tot inkeer komt en niemand verloren gaat. Prachtige teksten zijn dat, die je maar al te graag aanhaalt om te laten zien hoe goed en liefdevol de Here is. Dit is evangelie: (dia3) Ja echt! God wil dat al zijn schepselen gered worden! Maar nu zal je zeggen: ok, als God dat wil, waarom gebeurt het dan niet? God is toch almachtig, God kan toch alles wat Hij wil? Waarom zorgt Hij er dan ook niet voor dat alle mensen tot geloof komen? Je kunt nog een stap verder gaan, wat nogal wat mensen doen tegenwoordig, en er gewoon vanuit gaan dat inderdaad alle mensen worden gered, of ze nu geloven of niet (alverzoening). Ik zou dolgraag willen dat het waar is. Het zou een heleboel zorg en verdriet en gevoelens van onmacht schelen als je inderdaad er van uit kunt gaan dat hoe dan ook, links om of rechts om, alle mensen behouden worden. Want waar heel veel vloekers bewust of onbewust om vragen – dat God hen verdoemt – dat wens je niemand toe, zelfs niet je ergste vijand en al helemaal niet je familielid of vriend/vriendin. Echt, ik zou dolgraag geloven dat alle mensen behouden worden, maar ik kan het niet. Tenminste, niet als ik de hele bijbel serieus neem. En dat wil ik wel. Eerder heb ik in een preek over de uitverkiezing laten zien dat God de ene mens verkiest en de andere niet: Jakob heb ik liefgehad, Ezau heb ik gehaat…. En het is uitgerekend Jezus zelf die het in zijn onderwijs opvallend vaak niet alleen over de hemel maar ook over de hel heeft. Blijkbaar is er een plaats waar God niet is, en die plaats is vreselijk. (dia4) Niemand komt tot de Vader dan door Mij, zegt Jezus eens. Dat is nogal exclusief: iedereen die het wel probeert buiten Jezus om, zal het dus niet redden. Daarom heeft het iets dubbels, zoals ook in die meest bekende Bijbeltekst (Johannes 3:16) (dia5) Want God had de wereld zo lief dat Hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in Hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft. Dubbel: God heeft de wereld lief, heel zijn schepping, al zijn schepselen – en Hij wil die wereld redden. Dat is het ene. Het andere er gelijk bij is: gered worden kan alleen als je in Jezus Christus gelooft. Want iedereen die in Hem gelooft gaat niet verloren. Maar diegene die dus niet gelooft gaat het wel… Dat dubbele: God wil dat alle mensen gered worden, en tegelijk kiest Hij de één wel uit om zijn kind te zijn (en gered te worden) en de andere niet, dat dubbele kan voor je gevoel heel gauw tegenstrijdig zijn. Het kan je ook het gevoel geven dat God dus blijkbaar toch niet alles kan wat Hij wil. En in zekere zin afhankelijk is van de mens: als de mens niet wil geloven kan God willen wat Hij wil, maar dan komt die mens toch echt niet tot geloof… Ik raak er steeds meer van overtuigd dat, als wij nadenken over God, dat we er steeds meer last van hebben dat we God te menselijk maken, teveel een van ons. We zouden God het liefst in een doosje willen doen, die we op zak hebben en te voorschijn kunnen halen als ons dat uitkomt. Want we houden van controle, beheersbaarheid en maakbaarheid. En we hechten nogal aan inspraak, zeggenschap en zelfbeschikking. God is er vooral om ons te pleasen – het naar ons zin te maken, en Wil God dat alle mensen gered worden?
Preek voor een Leer-van-de-kerk-dienst, door Jan Haveman, Emmen 31-8-2014
2
als dat niet zo is, dan vinden we dat knap lastig. (dia6) Maar God is de volstrekt Andere, Hij is met geen mens te vergelijken. God is echt God. Onnavolgbaar, ondoorgrondelijk, alwetend, alomtegenwoordig. En daarom houdt Hij, hoe vertrouwelijk we ook met Hem mogen omgaan, en hoeveel Hij ook van zichzelf heeft laten zien, Hij houdt toch altijd iets mysterieus, iets ongrijpbaars en onzegbaars. Iets waar wij niet bij kunnen. Daarom raak je over God nooit uitgedacht. Hij is zo groot, zo veelzijdig, zo anders. En bij Hem kunnen dingen samen gaan die wij niet kunnen combineren. Zo wordt er bij het nadenken over de wil van God onderscheid gemaakt tussen (dia7) Gods geopenbaarde wil, de wil die kenbaar is gemaakt, die wij kennen uit zijn Woord en wet, en die voor ons navolgbaar is. En daarnaast (dia8) Gods verborgen wil, de wil van God die wij niet kennen, en die ons nogal eens voor een raadsel stelt. Het komt regelmatig voor dat deze twee ´willen´ van God tegen elkaar worden uitgespeeld. Dan weet je bijvoorbeeld heel goed wat God wil (want dat staat duidelijk in de bijbel), maar zeg je dan, maar God kan er toch ook een bedoeling mee hebben als ik wat anders doe? Dan wordt dus Gods verborgen wil gebruikt als uitvlucht om je niet te houden aan zijn geopenbaarde wil. Hierbij aansluitend wordt het onderscheid gemaakt tussen (dia9) Gods wil des besluits en Gods wil des bevels. Iemand omschreef dit zo: ,,Het is duidelijk dat we moeten onderscheiden tussen wat God graag zou zien gebeuren en wat Hij daadwerkelijk laat gebeuren, en in beide gevallen gaat het om Gods wil.´´ Ik zei net al, bij God kunnen dingen samengaan, die wij absoluut niet met elkaar zouden combineren. Het meest indrukwekkende voorbeeld daarvan is de dood van Gods eigen Zoon Jezus Christus. (dia10) Want denk je dat God dat graag wil – zijn eigen lieve Zoon de vreselijkste dood die er te bedenken valt (kruisiging) laten sterven?! Denk je nou echt dat het niet tegen Gods wil in ging, dat Judas Jezus verraadt, en dat rechter Pontius Pilatus geen recht durft spreken maar de mensen naar de mond praat, en de haat van de Joodse leiders die het volk opzweept tot het kruisigen, kruisigen! Dat was allemaal zonde, het ging tegen ´Gods wil des bevels´ in. Tegelijk lees je in de bijbel dat het niet anders kon dan zo, het was ´Gods wil des besluits´. Voor ons gevoel staat het tegenover elkaar, in de Bijbel staat het naast elkaar: (dia11) Lucas 22:3 – Toen nam Satan bezit van Judas… en (dia12) Handelingen 2:23 – Deze Jezus, die overeenkomstig Gods bedoeling en voorkennis is overgeleverd… Wij zeggen dan: ja, wat is het nou, het een of het ander?! Terwijl voor God zowel het een als het ander voluit geldt. Het is voor ons onbegrijpelijk: (dia13) (Handelingen 4:27,28) – Want inderdaad hebben allen samengespannen tegen Jezus: Herodus, Pilatus, alle volken en stammen van Israël, om datgene te doen waarvan U had bepaald en voorbestemd dat het moest gebeuren… Laten we nu over de onbegrijpelijkheid van God zingen: LvdK 30:1,2 Een ander voorbeeld van de ´tweeërlei wil van God´ is de Farao van Egypte die, nadat Israël honderden jaren in Egypte heeft gewoond, het volk onderdrukt en niet wil laten vertrekken. LEZEN: Exodus 4:21-23
Wil God dat alle mensen gered worden?
Preek voor een Leer-van-de-kerk-dienst, door Jan Haveman, Emmen 31-8-2014
3
(dia15) Je leest het goed: God zorgt ervoor dat de Farao zich verhardt. Na iedere plaag weigert Farao hardnekkig om het volk te laten gaan. Je zult zeggen, hij kon toch niet anders?! Wat kon Farao daar nog aan doen dan, God had dat toch zo bepaald?! Dit is een voor mensen logische reactie. Alleen, als de Bijbel dit gebeuren beschrijft, ontdek je dat Farao zelf niet vrijuit gaat. (dia16) Toch bleef de Farao onverzettelijk, hij wilde niet naar Mozes en Aaron luisteren. (Exodus 7:13,22) Farao overtrad dus zelf willens en wetens Gods wil des bevels. Tegelijk lees je in (dia17) Exodus 9:16 – Maar Ik (God) heb u (Farao) in leven gelaten om u mijn macht te tonen en om iedereen op aarde te laten weten wie Ik Ben. Het was Gods wil des besluits om het zo te doen en niet anders. Er zat een program, een plan achter. En tegelijk houdt Farao zijn eigen menselijke verantwoordelijkheid. Vergelijkbaar is de opdracht aan de profeet Jesaja. LEZEN: Jesaja 6 (dia19) Allereerst valt de heiligheid en majesteit van God hier op. Jesaja is daar van onder de indruk – en laten wij dat ook steeds zijn als het om God gaat – Wee mij (…) ik heb met eigen ogen de koning, de HERE van de hemelse machten gezien… En voordat Jesaja gaat profeteren krijgt hij dus al te horen dat het volk niet zal luisteren – ze zullen niet naar Mij terugkeren en geen herstel vinden… Niet echt aanmoedigend als je aan het begin van je taak als profeet staat! Het is de Here Jezus die later deze woorden uit Jesaja aanhaalt, als gevraagd wordt waarom Hij in gelijkenissen spreekt. Jezus zegt dan: Dit is de reden waarom Ik in gelijkenissen tot hen spreek: omdat zij ziende blind en horende doof zijn en niets begrijpen (Matteus 13:13). En als Paulus in Rome in gesprek met de Joodse leiders spreekt over het Koninkrijk van God en getuigenis aflegt, en op grond van Mozes en de Profeten hen voor Jezus probeert te winnen, herinnert hij ook aan Jesaja. Maar, staat er dan (Handelingen 28:24) sommigen lieten zich overtuigen, anderen bleven ongelovig. En nadat Paulus Jesaja 6 aanhaalt, zegt hij nog (vers 28) – U moet dan ook weten dat God deze boodschap van redding al aan de heidenen bekendgemaakt heeft; zij zullen wel luisteren. Wat je dus steeds ziet is (dia20) een spanning tussen Gods wil des bevels (de Here wil dat we naar Hem luisteren en Hem gehoorzamen en daarin onze verantwoordelijkheid nemen) en God wil des besluits (het plan dat Hij maakt en uitvoert). Voor ons gevoel is dat tegenstrijdig, maar bij God gaat dat samen. John Piper gebruikt een beeld om dit een beetje te kunnen voorstellen. Hij zegt: God is blijkbaar in staat om met twee verschillende lenzen tegelijk naar deze wereld te kijken: een lens die bedoeld is voor dichtbij en een lens voor veraf. Als God naar een ellendige en zondige gebeurtenis kijkt door de lens voor dichtbij, dan ziet Hij de pijn en de zonde en dan is Hij boos en teleurgesteld: (dia21) want de dood van een mens geeft me geen vreugde (Ezechiël 18:32). Maar als God door de lens voor veraf kijkt, ziet Hij de pijn en de zonde in het perspectief van alle oorzaken en alle gevolgen. Hij ziet het dan in alle gevolgen en effecten die samen een patroon vormen dat zich uitstrekt tot in de eeuwigheid, en daarin verheugt Hij zich en doet Hij wat Hem behaagt (Psalm 115:3). Waar we tegenaan lopen en niet omheen kunnen is Gods (dia22) soevereiniteit. In onze Westerse samenleving koppelen we soevereiniteit makkelijk aan dictatoriaal en despotisch, Wil God dat alle mensen gered worden?
Preek voor een Leer-van-de-kerk-dienst, door Jan Haveman, Emmen 31-8-2014
4
aan iemand die met je kan doen en laten wat hij wil, voor wie je altijd te vrezen hebt, van wie je nooit zeker bent, die het ene moment dit met je kan doen en het volgende moment dat. Maar van dit alles is bij de Here absoluut geen sprake, en iedereen die Hem echt kent die zal dat beamen. God is juist de altijd constante, die je houvast geeft, zekerheid. Die betrouwbaar is en zijn woord gestand doet. Tegelijk heeft soevereiniteit wel te maken met dat de Here doet wat Hij wil, wat Hem goeddunkt, wat Hem behaagt. En idd, het is waar: soms is dat wat anders dan wij graag willen… Tegelijk heeft soevereiniteit te maken met dat God absolute zeggenschap over zijn schepselen heeft, en dat de mens wel kan denken dat ie heel wat te willen heeft, maar dat een mens toch echt niks kan willen als God het niet wil… In geen enkel opzicht is God van de mens afhankelijk! Zo konden eeuwen lang, en kunnen nu nog steeds, kinderen van de Here rustig leven in het licht van zijn soevereiniteit die alles wat er in hun leven gebeurt te boven gaat. Als Paulus op reis gaat zegt hij: Ik zal terugkeren als God het wil. Of: ik hoop bij u te komen als de Here het toelaat. Voor wie God kent en Hem liefheeft en vertrouwt, heeft zijn soevereiniteit iets heel moois en rustgevends: je weet je overal en altijd in handen van Hem die in Jezus Christus als een Vader voor je zorgt en je leven leidt. Aan zijn hand wil je dan het leven door, dichtbij Hem weet je je veilig – want kan mij gebeuren wat niet Gods bedoeling is, zijn wil?! Wat kan mij van zijn liefde scheiden?! (Romeinen 8) Nu terug naar de vraag: (dia23) wil God dat alle mensen gered worden? Het is zijn bekendgemaakte wil (het staat zwart op wit in de Bijbel) dat dat zo is. Daar mag je vanuit gaan, daar hebben wij mee te rekenen. Jona ontdekte dat. Toen Jona boos en verdrietig werd over die wonderboom die zo snel groeide en toch weer verdorde, zei de Here tegen hem (dia24) (Jona 4:11) – …zou Ik (God) dan geen verdriet mogen hebben om Nineve, die grote stad waar meer dan honderdtwintigduizend mensen wonen (…) en al die dieren?! Mensen gaan God aan het hart: Hij wil hen redden! Hetzelfde zie je in 2 Petrus 3:9. Spotters werpen Petrus voor de voeten waarom Jezus nog maar steeds niet terugkomt op de wolken. Het antwoord is: (dia25) omdat de Here geduld heeft, omdat Hij wil dat iedereen tot inkeer komt en niemand verloren gaat. Dat is Gods bekendgemaakte wil, daar hoef je niet aan twijfelen. De Here geeft nog tijd aan mensen, ook aan ons, om gered te worden. Het is zelfs de reden waarom de wereld nog steeds bestaat: er moeten nog mensen gered worden! Als Paulus op zendingsreis gaat zegt hij (dia26) (2 Korintiërs 5:14) – Wat ons drijft is de liefde van Christus, omdat we ervan overtuigt zijn dat één mens voor allen gestorven is. Daar hebben wij mee te rekenen. En het mag ook u/jou/mij aansporen om te leven in dat geloof en het overal rond te bazuinen: Jezus redt! Laat je nu ook redden! Want dat is Gods wil: dat alle mensen gered worden! En tegelijk: of het gebeurt en hoe het gebeurt, dat is aan de Here. Want Gods wil geschiedt! Amen (dia27)
Wil God dat alle mensen gered worden?
Preek voor een Leer-van-de-kerk-dienst, door Jan Haveman, Emmen 31-8-2014
5
