Naam
Reactie LinkedIn Groups Group: Het Zorgdebat Discussion: Geef uw visie op betaalbaarheid van de zorg - de zorg arbeids*extensiever* maken door slimme domotica-toepassingen te vergoeden (open source!!); - zorg goedkoper maken voor zorgverzekeraars te dwingen hun geanonimiseerde databestanden maandelijks te publiceren op internet zodat mensen zelf (die dat kunnen) verbanden kunnen gaan leggen wie, wat, waar hoe doet en voor welke bedragen. Dit zal enorm bijdragen aan de kwaliteits-discussie; - consumenten zelf zorg laten tenderen; - algemeen: meer data delen ( http://data.overheid.nl/ ) - overheid is opdrachtgever aan zorgverzekeraars voor uitvoering van de ZVW. Daarom kan de overheid ook de anonieme (!! - niet te herleiden tot een indiv. patiënt) data - algemeen: meer macht (data, informatie) aan de consumentenkant; - enz. enz.
J. Aarts
Rob Altorf
Y. Verhagen
Fred Kamminga
Klant-is-koning-gedrag enerzijds en aanbodmarkt anderzijds. In plaats van ZFW hebben we nu NVZ als collectiviteit; de bordjes zijn slechts verhangen Bij een gem. leeftijd van 80 en bij de huidige bevolkingsomvang en uitgaven voor gezondheidszorg is het 500duizend pp gedurende het leven. Indexeer dit jaarlijks en geef dat bedrag beschikbaar bij geboorte. Op = op; de rest uit eigen middelen. Zo beschik iederen over een persoonsgebonden budget. Uiteraard gekoppeld aan voorlichting en mijn zorgbudget.nl. Zo moeten zorgaanbieder echt gaan concurreren Instellen civiele dienstplicht. Geld blijft veelal steken op plaatsen waar geen zorg verleend wordt. Neem bijvoorbeeld de zorgverzekeraars. Daar blijft 15 Miljard van de 70 Miljard die jaarlijks wordt uitgegeven aan zorg steken. Door dit soort organisaties sterk in te krimpen. of te schrappen uit het systeem kan veel bespaart worden. 2. Grote organisaties hebben veel (Dure) managers. In landen om ons heen zijn (langdurige) zorg instellingen aanzienlijk kleiner. Een maximum van 60 patienten bij intramuraal of 250 bij Extramuraal, zorgt voor meer plezier onder werknemers en aanzienlijke verlaging van overhead. 3. De kosten voor zorg zullen stijgen, dus laten we zorgen dat geld vooral besteed wordt aan zorg en schrappen in overhead, want dat kan echt heel veel lager. Het zou me niet verbazen als 50-60% van het geld in overhead zit. Ergens in het traject tussen ophalen bij belastingbetaler tot en met betalen salaris zorgverlener. 4. Als de mensen uit de overhead zorg gaan verlenen, hoeft er geen personeelstekort te zijn. Kijk eens naar Frankrijk, daar zijn de medicijnen en medische handelingen veel goedkoper. Ook denk ik dat we meer artsen moeten hebben voor 7 dagen per week, zowel in de bestaande huisartsenpraktijken als in het ziekenhuis. Dit lijkt duur, maar verminderd wachttijden, dubbele visites, onverwachte spoedgevallen waardoor operaties worden uitgesteld, langere ziekenhuisopnames etc.Verder heb ik bij de administratie van de WOZ gemerkt dat hoe meer je streeft naar perfecte administratie hoe duurder alles op den duur wordt. Verder denk ik aan een ontmoedigingsbeleid om niet met elke verkoudheid naar de huisarts te snellen en de mogelijkheid voor telefoonconsulten. Meerdere medicijnen verkrijgbaar via apotheek ipv huisarts. De opleiding voor personeel in de zorg moet ook parttime worden. Voor dat je nu parttime in de zorg wilt gaan werken, moet je eerst een fulltime opleiding volgen. Zo mis je een hele reeks aan vrouwen die wel het werk willen doen, maar alleen een partime opleiding kunnen volgen ivm met thuissituatie. Oneindige vraag, waarbij een deel kan worden omschreven als 'herstel van ziekte/ gebrek', een deel als ' gericht op handhaving/ verbetering van kwaliteit van leven. Veel vernieuwing, vooral in curatieve zorg, waardoor de vraag blijft toenemen. Onvoldoende bewustzijn van kosten. 2 marktordening sec zal niet werken; daarvoor is de zorgmarkt te divers. Alleen sturende overheidsplanning zal evenmin goed zijn; dit nekt innovatie. Een gemengd stelsel heeft de voorkeur. M.i. Is het niet verkieselijk als op zorg die gericht is op herstel van ziekte winst gemaakt kan worden. Stelsel zoals in v.s. waarbij de beste innovatie in de zorg kan bestaan naast een grote groep onverzekerden zal m.i. leiden tot suboptimale en te dure gezondheidszorg. In de financiering is de PGB systematiek een bijzondere eend; teveel open eind, tezeer individueel bepaald, te fraudegevoelig. 3 Een systeem van eigen bijdragen gekoppeld aan een inkomens- en vermogensafhankelijke bijdrage. Dit laatste kan ook via belastingen als dat eenvoudiger is. Geen onverkort recht op zorg c.q. herziening van de uitgangspunten van de WGBO waar de financiele aspecten van levensstijl, behandelingsalternatieven en kosten te
Arnoud Robbers (huisarts)
Renate Zwiers (huisarts) A’dam
gemakkelijk verscholen blijven achter adagium van de prive-behandelrelatie. 4 personeelsekort beperken door aanspraak te beperken. Op onderdelen zal ICT (domotica) verlichting kunnen bieden. Geen oplossing maar mogelijk wel tendens: handen uit het buitenland. Het goedkoopste en beste model voor de zorg: kleinschalig werkende huisartsen met maximaal 1500 patiënten (normpraktijk). Zij nemen met name diagnostische taken over van de specialisten, en mogen steeds meer onderzoeken aanvragen. Zij krijgen hiervoor adequate bijscholing tegen lage kosten verzorgd door en in nauwe samenwerking met diagnostische centra. De anamnese, het onderzoek en de diagnose van de arts staan centraal, samenwerking met derden mag, maar de verantwoordelijkheid en beslissingsbevoegdheid liggen duidelijk bij de arts! Verder komen er veel meer ZBC’s voor snelle, goedkope en kortdurende interventies door specialisten niet in loondienst (2e lijn), ook zij verzorgen nascholingen voor huisartsen, dit wordt contractueel vastgelegd, en ze werken zeer nauw samen met de huisartsen. In ziekenhuizen (de zogenaamde 3e lijn) zijn alle specialisten in loondienst. Huisartsen mogen wel rechtstreeks verwijzen naar de 3e lijn, bij noodzakelijkheid. Enige voorbeelden van in mijn ogen stevige maar noodzakelijke (micro-economische) bezuinigingen in de zorg: - HAP geheel onder eigen risico OF (nog beter): - Afschaffen HAP en huisartsen beperkte diensten laten doen bijv. alleen de doordeweekse avonden tot 22.00 uur en een weekend spreekuur (13.00-14.00 uur op zaterdag en zondag, niet op feestdagen) tegen huidige weekend tarieven voor kleinschalige posten. Andere uren door SOS arts, maar dit mag facultatief ook door eigen huisarts worden gedaan. Ook deze kosten vallen dan onder eigen risico. Bezoek EHBO kent contante eigen bijdrage van 50 euro. - Sluiting van de helft van de ziekenhuizen (bijv. in Amsterdam BY, SLV, Amstelveen, Lucas of OLVG) de rest blijft als 3e lijn bestaan met als 2e lijn ZBC hierbij als voorbeeld cardiologie zuid (nu al meer dan 30% van de markt) - In eerste lijn alleen (hogere) inschrijftarieven en (hogere) M&I tarieven, geen modules meer en andere extra subsidies, geen consult e.d. tarieven meer. POH subsidies alleen nog in achterstandsgebieden. - Versmalling van het basispakket, niet door het volledig schrappen van vergoedingen, maar door per behandeling een bepaalde redelijke eigen bijdrage vast te stellen, vooral voor jongeren. - Afschaffen van alle “pretpoli’s”, die (voor een groot deel) 1e lijnszorg leveren: bijv: osteoporose poli’s, roken-stop-poli’s, poli’s voor de oudere man en vrouw, dyspnoe-poli’s etc - Betere vergoeding van preventieve geneeskunde (mits met bewezen effect!), maar altijd met een eigen bijdrage van 15% of 25% (bijvoorbeeld beweegprogramma’s of varenicline). - Actievere bestrijding van het toenemende en sterk kostenopdrijvende ‘zorgconsumentisme’, door het actief bestrijden van de invloed van consumentenorganisaties (o.a. consumentenbond, Radar en NPCF als zij het woord ‘consument’ niet willen schrappen) Dit met name door de ZVaars die zich juist hierop gaan toeleggen, en niet meer zozeer op het controleren en sturen van zorgverleners. - Beter besef vooral bij ZVaars en overheid dat het verplichten van de zorgpremie ook verantwoordelijkheden ten aanzien van de verzekeringnemers met zich mee brengen. Dus niet zomaar kosten omslaan over de grote groep. Afzien van marktwerking. Afzien van EPD, patiënt veel meer bij behandeling betrekken, volledig zorgdossier alleen op chip van de patiënt en kopie bij huisarts. - Dossiers simpeler houden, beperking van de registratie verplichtingen, niet registreren om het registreren. Wel doorgaan met steeds betere ICT met meer mogelijkheden voor de patiënt. Als dit alles goed wordt doorgevoerd kan de zorg op een zinnige wijze worden verbeterd en ook nog eens goedkoper worden. Anders worden met name de chronisch zieken en de ouderen de dupe van het huidige marktdenken. Het goedkoopste en beste model voor de zorg: kleinschalig werkende huisartsen met maximaal 1500 patiënten (normpraktijk). Zij nemen met name diagnostische taken over van de specialisten, en mogen steeds meer onderzoeken aanvragen. Zij krijgen hiervoor adequate bijscholing tegen lage kosten verzorgd door en in nauwe samenwerking met diagnostische centra. De anamnese, het onderzoek en de diagnose van de arts staan centraal, samenwerking met derden mag, maar de verantwoordelijkheid en beslissingsbevoegdheid liggen duidelijk bij de arts! Verder komen er veel meer ZBC’s voor snelle, goedkope en kortdurende interventies door specialisten niet in loondienst (2e lijn), ook zij verzorgen nascholingen voor huisartsen, dit wordt contractueel vastgelegd, en ze werken zeer nauw samen met de huisartsen. In ziekenhuizen (de zogenaamde 3e lijn) zijn alle specialisten in loondienst. Huisartsen mogen wel rechtstreeks verwijzen naar de 3e lijn, bij noodzakelijkheid. Enige voorbeelden van in mijn ogen stevige maar noodzakelijke (micro-economische) bezuinigingen in de zorg: - HAP geheel onder eigen risico OF (nog beter): - Afschaffen HAP en huisartsen beperkte diensten laten doen bijv. alleen de doordeweekse avonden tot 22.00 uur en een weekend spreekuur (13.00-14.00 uur op zaterdag en zondag, niet op feestdagen) tegen huidige weekend tarieven voor kleinschalige posten. Andere uren door SOS arts, maar dit mag facultatief ook door eigen huisarts worden gedaan. Ook deze kosten vallen dan onder eigen risico. Bezoek EHBO kent contante eigen bijdrage van 50 euro. - Sluiting van de helft van de ziekenhuizen (bijv. in Amsterdam BY, SLV, Amstelveen, Lucas of OLVG) de rest blijft als 3e lijn bestaan met als 2e lijn ZBC hierbij als voorbeeld cardiologie zuid (nu al meer dan 30% van de markt) - In eerste lijn alleen (hogere) inschrijftarieven en (hogere) M&I tarieven, geen modules meer
Mark Noorman
Herman Punt
C.H. Fabius, adviseur overheid en non-profit sector
sophia de rooij, internistgeriater
en andere extra subsidies, geen consult e.d. tarieven meer. POH subsidies alleen nog in achterstandsgebieden. - Versmalling van het basispakket, niet door het volledig schrappen van vergoedingen, maar door per behandeling een bepaalde redelijke eigen bijdrage vast te stellen, vooral voor jongeren. - Afschaffen van alle “pretpoli’s”, die (voor een groot deel) 1e lijnszorg leveren: bijv: osteoporose poli’s, roken-stop-poli’s, poli’s voor de oudere man en vrouw, dyspnoe-poli’s etc - Betere vergoeding van preventieve geneeskunde (mits met bewezen effect!), maar altijd met een eigen bijdrage van 15% of 25% (bijvoorbeeld beweegprogramma’s of varenicline). - Actievere bestrijding van het toenemende en sterk kostenopdrijvende ‘zorgconsumentisme’, door het actief bestrijden van de invloed van consumentenorganisaties (o.a. consumentenbond, Radar en NPCF als zij het woord ‘consument’ niet willen schrappen) Dit met name door de ZVaars die zich juist hierop gaan toeleggen, en niet meer zozeer op het controleren en sturen van zorgverleners. - Beter besef vooral bij ZVaars en overheid dat het verplichten van de zorgpremie ook verantwoordelijkheden ten aanzien van de verzekeringnemers met zich mee brengen. Dus niet zomaar kosten omslaan over de grote groep. Afzien van marktwerking. Afzien van EPD, patiënt veel meer bij behandeling betrekken, volledig zorgdossier alleen op chip van de patiënt en kopie bij huisarts. - Dossiers simpeler houden, beperking van de registratie verplichtingen, niet registreren om het registreren. Wel doorgaan met steeds betere ICT met meer mogelijkheden voor de patiënt. Als dit alles goed wordt doorgevoerd kan de zorg op een zinnige wijze worden verbeterd en ook nog eens goedkoper worden. Anders worden met name de chronisch zieken en de ouderen de dupe van het huidige marktdenken. Wat mij betreft mag er veel meer aandacht komen voor preventie: voorkomen is immers beter dan genezen. Voedings- en beweeggedrag van veel Nederlanders is onverantwoord slecht met overgewicht, suikerziekte, hartklachten, diverse kankervormen, etc. tot gevolg. Strengere regels, betere voorlichting en andere stimulerende middelen om mensen te laten stoppen met roken, overmatig drinken, minder suiker- en vetconsumptie en meer bewegen zijn m.i. de enige manier om op termijn de zorgkosten beheersbaar te houden. Er is al zo enorm veel bekend over het voorkomen van specifieke aandoeningen en veroudering, laten we daar eens op grote schaal gebruik van maken. Te beginnen bij onze kinderen... Misstanden zoals het berekenen van € 70 voor paracetamol door kaakchirurgen. Vervolgrecepten en afspraken die zinloos gemaakt worden. Rekening van € 100 voor een gesprekje van nog geen tien minuten. En ga zo maar door. De witte jassen en ziekenhuizen zijn zelf mede debet aan het verval in de zorg door grootverdieners te zijn. 1) Voor de aansturing van de zorg (organisatie, uitvoering en kwaliteitsbewaking) kunt u kijken naar het Handvest voor de Zorg (zie www.ifoh.nl) voor de financiering van de zorg kunt u kijken op http://www.nederland30.nl/wiki/themas/zorg-en-welzijn/financiering-van-de-zorg/ tot toelichting gaarne bereid vriendelijke groet, C.H. Fabius 2) wij hebben een systeem klaar staan van transparantie, zelfwerkzaamheid en verantwoording via ICT dat gemakkelijk aangesloten kan worden op bestaande ICT applicaties van de zorginstelling ervaring mee opgedaan en bedrijfsleven en onmiddellijk toepasbaar in de zorg zonder veel investering de kosten van zorg en welzijn zullen onmiddellijk aanzienlijk dalen (op zijn minst tot 30% is onze eerste inschatting) en de kwaliteit zal omhoog gaan tot toelichting graag bereid. Knelpunten, gebrekkige coordinatie en communicatie in het bieden van gezondheidszorg voor (de oudste)ouderen met multimorbiditeit en beperkingen. Ontbreken van systematiek in werkwijzes Het 'not-invented here syndrome Goede randvoorwaarden voor verbetering zijn onder meer het keten-EPD ontbreken van een gezamelijk belang om beter samen te werken (blijkbaar is samen werken aan optimale ouderenzorg niet een herkenbaar gezamelijk streven) en om over de muren van organisaties heen de route van de patient te volgen..)' Er lopen uiteraard ook heel veel goede initiatieven, zie ook : www.nationaalprogrammaouderenzorg.nl en www.effectieveouderenzorg.nl 2. marktordening & financiering van de zorg Het organiseren van innovaties wordt bemoeilijkt door het financieren van de ouderenzorg vanuit drie wetten en een ingewikkeld "samen"spel van centrale als lokale overheid. Er is geen probleemeigenaar en degene die probleemeigenaar zou moeten zijn, is buiten spel gezet. 3. Minder stijgen van kosten: Door meer te investeren in proactieve 1elijnszorg door verpleegkundigen ism huisarts/specialist ouderengeneeskunde en door het bieden van generalistische ziekenhuiszorg voor (de oudste) ouderen door de (internist-)geriater. 4. personeelstekorten in de zorg: In tijden van crisis is de zorg altijd een goede werkgever gebleken. Investeer in de arbeidsvoorwaarden (en dat is niet alleen salaris, maar ook scholing & werktijden ) Verder: meer investeren in de mantelzorg (geldt vooral voor langdurige zorg): overplaatsen naar woonzorgcentra verandert niets aan de betrokkenheid van naasten, maar zij worden nog onvoldoende uitgenodigd om intramuraal mee te mogen zorgen.
Gerard van Kooten
Persoonlijk denk ik dat we er o.a. niet omheen kunnen dat de automatisering steeds verder zal moeten worden ingezet, domotica en robotica. Want menskracht ontbreekt en is ook gewoon te duur om het alleen af te kunnen helaas.
Xander Noë
Concrete knelpunten in de zorg. Ik ben werkzaam in de GGZ en in mijn privésituatie heb ik te maken met pleegzorg, jeugdzorg. Vanuit beide perspectieven reageer ik. A. in de GGZ worden mi de verkeerde keuzes gemaakt. We spreken over een grote groep patiënten die chronisch lijden aan psychiatrische aandoeningen. Dat wil zeggen dat zij vooral behoefte hebben aan zingeving, dagbesteding, herstelondersteuning, begeleiding op de diverse leefgebieden. In veel mindere mate behandeling. De patiënt staat niet centraal - niet in de zorgprogramma's en niet in de financiering. De kosten kunnen ingrijpend verminderd worden als wij versneld bedden afbouwen en de ambulante zorg inrichten. Ik ben van mening dat veel problemen veroorzaakt worden doordat in het organiseren van de zorg de patiënt niet meer centraal staat. Dat geldt ook voor de jeugdzorg/pleegzorg. Als je eenmaal in het circuit belandt, dan is er van alle kanten hulp mogelijk. Onze pleegzoon had bij zijn komst begeleiding vanuit vijf instanties. Dat is echt niet nodig. De doelgroep wordt "afhankelijk" gemaakt van de hulpverlening. Er wordt te weinig nagedacht over wat iemand nodig heeft om uiteindelijk zo veel mogelijk zelfstandig het leven in te richten. Activiteiten omdat te stimuleren zouden moeten worden gefinancierd. Dus veel meer begrenzen: je krijgt ondersteuning dat duurt zo lang, als het geen effect heeft, stopt het. Niet jarenlang maatschappelijk werk, zonder dat er verbetering optreedt. Niet ondersteunen bij wonen en opleiding als de jong volwassene in staat is te werken. etc. Ik heb de indruk dat wij doorschieten. Het voorbeeld van het gezin waar onze pleegzoon in geboren is, laat zien dat de zorg voor alle leden enorm is. terwijl het effect gering is. Een basis probleem is mi dat de zorg niet op maat wordt ingezet. Te veel of te weinig, niet op de goede plek. 2. De gevolgen van onze maatschappij - waardoor in toenemende mate mensen niet kunnen meekomen, zou zijn weerslag moeten vinden in de financiering. Ons stelsel is niet gebaseerd op de meest zorgbehoeftigen in Nederland. Het is gebaseerd op de mogelijkheden. 3. Het lef om het hele stelsel om te gooien. En een discussie te voeren wat de basis dient te zijn. Dat betekent dat heel veel operaties/behandelingen meer kosten - en dat betekent dat je je daar voor zult moeten verzekeren. De patient laten bepalen hoe het zorgpad er uit ziet. Welke professionele ondersteuning hij nodig heeft. En niet de zorgkantoren. 4. Per regio een arbeidsmarktmonitor maken. Mensen opleiden dat ze "in de zorg" willen werken en in mindere mate voor "n instelling". Vanuit de behoefte van de patient redeneren en niet vanuit een CONO structuur, de eisen van de ZN etc. een ingrijpende discussie over de benodigde competenties. ( de medisch specialist is slechts voor een klein deel noodzakelijk). Geachte commissie, Hierbij wil ik u graag attenderen op een recent OECD rapport over multimorbiditeit dat in december 2011 is verschenen en waaraan ik zelf als auteur van één van de hoofdstukken een bijdrage heb mogen leveren. Het rapport bevat relevante en innovatieve ideeen die m.i. goede aankopingspunten geven voor het beantwoorden van uw vragen. U kunt het rapport downloaden via: http://www.oecd-ilibrary.org/social-issues-migration-health/health-reform/reconfiguring-healthprofessions-in-times-of-multimorbidity_9789264122314-7-en Indien u nog vragen en/of opmerkingen heeft, hoor ik het graag. U vraagt mij als gezondheidszorgprofessional mee te denken hoe de kosten in de nabije toekomst (meer) beheersbaar te maken. Daartoe zijn volgens mij twee mogelijkheden: 1) Investeer in de eerste lijn. In de buurt van de gebruiker. En hou het deze voorziening simpel. Maak afspraken op grond van inzet. Niet op grond van kosten. Want dat kost alleen maar meer. En geef de gebruiker en diens omgeving een sturende rol. Met een stelsel door verzekeraars gestuurd gaat dat niet (lukken). En de zorgverleners haken af. 2) Verander het zorgverzekeringsstelsel weer. Ik was in 1990 en daarna betrokken bij de omslag van het stelsel Simons naar wat we nu sinds 2006 hebben. Ik denk dat daar een grote kans is blijven liggen: De introductie van een zorgkostenpensioen. We waren denk ik teveel gefocust op kostenbeheersing voor de werkgevers. Met een traditioneel verzekeringssysteem zijn kosten als die van de vergrijzing van de omvang van de babyboomers niet te financieren. Omdat we steeds ouder worden en omdat dit steeds hogere kosten met zich meebrengt , hadden wij babyboomers eigenlijk al per 1990 onze zorgkostenpensioen moeten kunnen opbouwen. Maar beter laat dan nooit: Er is alsnog een (omslag)stelsel wijziging te fabriceren. De te voorziene zorgkosten van het ouder kunnen op deze wijze uit de premie van de zorgverzekering (en de AWBZ) worden gehouden. De pensioengenieter is (binnen risicogrenzen) eigen baas hoe zijn zorgpensioen te besteden. Hij is met andere woorden zijn eigen budgethouder. En draagt zo actief mee aan het verantwoord gebruik van zijn zorg. En kinderen en anderen kunnen zo ook mee verantwoordelijk worden het gebruik binnen de budgetgrenzen te houden. Zo’n stelsel veronderstelt natuurlijk een informatievoorziening richting gebruiker over de aard van de voorziene kosten, hun omvang, welke
dr. Thomas Plochg
J.H. van der Schaaf.
Fransien janssen Boes
Marion van den Hurk
H.L.ter Voert
Koos Jongebreur
J.B.van der Klaauw
mate van solidariteit daar in is opgenomen en wat gedurende het gebruik aan pensioen nog aan premie moet worden betaald. En de gebruiker moet leren hoe hier mee om te gaan en hoe hij actief kan bijsturen. Verder moet dit pensioen enige mate van logica kennen m.b.t. het andere opgebouwde pensioen. Ook wat betreft de premie. Maar ook deze premie kan nominaal en percentueel vorm krijgen. Anders gezegd: Maak de passieve zorgconsument en zorgverzekerde van nu tot een actieve zorggebruiker en zorgbetaler . Nu en straks. De buitenlanders zoveel mogelijk naar eigen land door verwijzen . en de gene die geen ziektekosten betalen niet helpen Mijn inziens zit de grootste knelpunt in de schotten in de zorg. Hierdoor zal elke zorgaanbieder, deels ingegeven door gemaakte kosten/investeringen, blijven produceren. Hierdoor zal er in de dure twee en derde lijn geen vermindering van kosten zijn (nieuwe onzinpoli's zoals overgangspoli, poep en plaspoli ed, alleen maar om DBC te kunnen declareren). We weten allemaal (veel onderzoek) dat zorg dicht bij huis door de eerste lijn (huisarts, psycholoog, thuiszorg, fysiotherapie ed) goedkoop is. Dit zal verder versterkt moeten worden maar daarvoor zal er een ontschotting van de budgetaire kaders plaats moeten vinden. Geld uit de dure 2e en 3e lijn moet naar de eerste lijn vloeien zodat die zich kan versterken. Dit levert veel geld op. De 2e en 3e lijn moeten zich daardoor bezig houden met de dingen waarvoor ze zijn opgericht: zorg leveren waar de eerste lijn vast gaat lopen. Meer ziekenhuiszorg zal geen effect hebben op de vergrijzing en de daaraan gekoppelde kosten. Een sterkere eerste lijn wel. Ik zien een aantal knelpunten: 1 de consumptie van zorg blijft stijgen zonder dat de gezondheid daardoor altijd verbetert doordat mensen soms minder geneigd zijn zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun gezondheid en het in handen van de zorg willen leggen. 2 aanbod is niet altijd effectief, onder druk van de patienten voeren medisch specialisten soms behandelingen uit die niet effectief zijn. 3 in de keten is de zorg niet altijd goed op elkaar afgestemd. Voor patienten is het vaak ingewikkeld om de weg te vinden in de het complexe systeem van de zorg. Ik vind dat huisartsen hier ook niet altijd een goede/sterke positie in innemen. 4 er zijn geen prikkels in het systeem die preventie en ketensamenwerking stimuleren. 5 het meten en benchmarken van kwaliteit op uitkomsten van zorg zou een goede impult kunnen zijn (zie Zweden). Jammer dat dit in Nederland nog niet goed van de grond is gekomen. De knelpunten uit mijn ervaring, te veel management te veel overleg te veel papier, hierdoor neem je de verantwoordelijkheid van de persoon weg.Er word te veel gemopperd kost tijd en men maakt de dag vol en ook niet meer. geen minut langer om de klus af te maken laat het werk voor de collega over.De financiering van de zorg kan veel goedkoper als men de mensen van de werkvloer mee laat denken. Deze mensen geven het geld uit voor praktische oplossingen en niet voor theater achtige toestanden.Zorg dat functies aantrekkelijk zijn dan wil men deze uitvoeren niet alleen voor het geld maar ook voor een stukje voldoening.Personeels te korten kunnen grootdeels worden voorkomen door de mensen verantwoordelijkheid te geven, specialisatie is goed maar een klusje meenemen die bij een lager geschaalde funktie hoort is niet verkeerd, dan is er ook waardering voor iemands ander zijn werk. Er word in de zorg nog ontzettend veel heen en weer gelopen met lege handen. Concrete knelpunten in de zorg: 1. toenemende zorgvraag door: vergrijzing/langer leven, uitbreiding medische technologie en innovatieve medicatie, minder bereidheid tot mantelzorg, toegenomen ongerustheid bevolking tav eigen gezondheid, preventieve geneeskunde. Hierdoor stijgen de kosten en neemt de kans op wachtlijsten toe. Ook maakt een toenemende zorgvraag extra personeel in de zorg noodzakelijk, personeel wat er nu niet is. 2. Huidige marktordening en financiering: De financiering heeft op dit moment teveel schotten (bijvoorbeeld tussen eerste en tweede lijn) waardoor er onvoldoende substitutie kan plaatsvinden. Ziekenhuizen en huisartsen durven niet samen te werken door de werkwijze van de NMA. Zorgverzekeraars kopen nog steeds niet selektief in uit angst verzekerden te verliezen. Zij financieren nauwelijks/geen nieuwe initiatieven maar budgetteren op basis van oude cjfers. Verder haalt de minister van VWS alle budgetoverschrijdingen terug, ook in het geval van substitutie. Hierdoor is er geen prikkel voor innovatie en substitutie. 3. Wat moet er verbeteren: Er moet een integrale bekostiging komen zonder onderscheid tussen de 'lijnen'. Ziekenhuizen moeten specialiseren en 'simpele' en planbare taken afschuiven naar de eerste lijn, die daar extra bekostiging voor krijgt. Zorgverzekeraars moeten selektief inkopen en substitutie/innovatie bekostigen. Geen kortingen meer achteraf. Patienten moeten kostenbewust worden, ook een hogere eigen bijdrage voor tweedelijnszorg betalen. De NMA komt met een duidelijk manifest wat wel en niet mag wb samenwerking en stopt met achteraf beboeten. 4. Meer inzet ICT en stimulatie mantelzorg. Koos Jongebreur Huisarts knelpunt is onevenredige verdeling van zorg 2 - marktwerking kan alleen gerelateerd worden aan de vraag naar zorg niet naar de honorering daarvan.De financiering kan via andere wegen worden verkregen b.v. cafetaria- plan voor zorgverzekering. 3 - kosten beperken door niet alles te bieden en te vergoeden wat wenselijk is maar wat nodig is 4 - personeel alleen dat te laten doen wat nodig is meer
LH Osinga
Susan QuarréLunter
Anton Maes
zelf laten doen, preventie.en techniek beter gebruiken Knelpunten: 1. Meer ouderen, die langer (willen) leven 2. Maatschappelijk gevoel dat ook het leven "maakbaar" is. Als het kan móet het kunnen. Marktordening en financiering: 1. te grote invloed van de zorgverzekeraars die alleen op "prijs" inkopen en "kwaliteit" alleen met de mond belijden. 2. "Bedrijfsmatig werken" is prima, maar "marktwerking" is in de zorg, waar de patiënt er niet zelf voor heeft gekozen om ziek te worden, niet een werkbaar mechanisme. Kosten minder hard laten stijgen: De "ouderen" van nu hebben gemiddeld significant meer te besteden en meer vermogen dan vroegere generaties "ouderen". Boevendien hebben zij geprofiteerd van de welvaart en kunnen nu best een eigen financiële bijdrage voor de individuele zorg leveren. Personeelstekorten: Significante loonbelastingverlaging van enkele tientallen procenten (dit is een "boete" op hard werken, niet alleen in de zorg maar op de gehele arbeidsmarkt) en minder administratief werk. Zelf jaren in de ouderenzorg gewerkt en nu als doktersassistente. zodoende heb ik een aardige kijk op waar het geld heen gaat. Ten eerste het CIZ, deze neemt heel veel zorg-geld weg en voegt niets tot weinig toe. ze komen langs bij dementerende ouderen en vragen of die wel in een vph willen wonen, natuurlijk is het antwoord nee, want ze denken dat ze nog in hun eigen woning wonen, ze hebben er vaak geen idee van dat ze al in een vzh wonen. Of ze komen langs bij ouderen mensen waar een aanvraag voor vzh is gedaan, die mensen doen hun zo goed mogelijk voor, het is tenslotte maar een moment opname. de huisarts of verzorging kent deze persoon veel beter en zou dus een betere beoordeling kunnen geven. Het CIZ opdoeken en dat geld besteden aan de handen aan het bed, zodat er veel meer zorg kan worden gegeven, de werkdruk minder wordt en daardoor het ziekteverzuim ook naar beneden gaat. Het loon iets omhoog zodat het ook nog wat aantrekkelijker wordt, en ik denk dat je dan een stuk in de goede richting zit. Verder alle verwijspapieren laten vervallen, en een ieder 5 euro laten betalen voor de eerste intake. zodoende kan dan de behandelaar bepalen welke zorg nodig is en hoeft de huisarts hier geen aandacht aan te besteden. die kan zijn visie dan weer richten op zijn kerntaak als huisarts en gaan we de goede richting op. Komt iemand vaker als 5 keer per maand bij de huisarts dan moet hij de behandelingen van zijn eigen risico betalen. Dit zijn enkele voorbeelden die heel veel tijd en geld zullen schelen. Ik ga ervoor. Huisartspraktijk in het nieuwe zorgstelsel, een boek dat gaat over een efficiënter en effectiever stelsel. http://devrijehuisarts.org/ Ab Klink over dit boek: “Ik heb ervan genoten, ook al omdat het boek de moeilijke vragen rond bijvoorbeeld doelmatigheid en gezondheidswinst, rond marktwerking en de noodzaak van integrale zorg niet uit de weg gaat. De zorg is een buitengemeen complex domein, maar dit boek is voor wie er vat op wil krijgen een aanrader”. http://devrijehuisarts.org/stukkenpdf/Samenvatting-HuisartsgNieuwZorgst260511.pdf (samenvatting) Wat zijn de belangrijkste door mij genoemde voorstellen ? 1. Transitie in de curatieve zorg van het huidige stelsel naar een stelsel met een bredere nulde lijn, een bredere 1e lijn en een smallere 2e lijn. Dit betekent een afbakening van de grenzen op basis van medische noodzaak en niet op basis van consumentenwensen. Verzekeraar volgt de medische noodzaak, maar bepaalt deze niet. De medische noodzaak kan het stelsel solidair (arm-rijk, jong-oud, gezond-ziek) houden. Consumptisme onder een voorwendsel van “vraagsturing” met het meer benadrukken van rechten dan plichten, zal een kostenexplosie geven, bvb omdat er voor 15 miljard aan (extra!) kosten in de “zorgkloof” zit . Van stuck in the middle nu, niet naar meer markt (kabinet Rutte), dat is een foute richting. De andere kant op: regulering met toegangsdrempels. Stop de functionele bekostiging maar leg (juist wel) wettelijk vast in welk echelon welke zorg (basiszorg, chronische zorg etc) wordt geleverd. Juist meer overheid, omdat het borgen van goede zorg een grondwettelijke taak van de overheid die niet mag worden doorgeschoven naar private verzekeraars. 2. Hiervoor is nodig marktordening en lef: beschrijf met toegangsdrempels wanneer zorg in nulde, in eerste lijn en wanneer in tweede lijn wordt geleverd. Dit heet echelonnering. Maak gebruik van zelfmanagement en ICT. Eerstelijnszorg kan niet in de 2e lijn worden geleverd, omdat eerstelijnszorg generalistisch is, laagdrempelig, nog 7x24 uur, in de buurt kan worden gegeven, zo nodig thuis wordt geleverd, door bekende disciplines, met een huisartsinformatiesysteem met juiste geactualiseerde medische data. Dit impliceert een inschrijfplicht bij een huisarts: een vaste huisarts, inschrijving op naam, waardoor een persoonsgerichte benadering mogelijk is en daarmee overall effectiever. TNS Nipo (2011): “driekwart van de mensen wil graag 10 jaar dezelfde huisarts” en “92% vindt dat de huisarts de regierol in de zorg moet vervullen”. Regel het dan ook zo. Benut langs de medische as vervolgens de maximale zorgcapaciteit in eerste lijn. 3. Implementeer juiste adviezen van Barbara Starfield (overleden 2011), ook door de Gezondheidsraad (European primary care) beschreven: een sterke eerste lijn komt de betaling en de kwaliteit van zorg ten goede. 4. Marktordening en afspreken van spelregels impliceert dat in alle contracten, afspraken, protocollen, wetgeving, toezicht en polissen dezelfde taal wordt gesproken, maatregelen op dezelfde manier in dezelfde richting gefaciliteerd, ontmoedigd en besproken worden. Dat wat de verzekeraar met de zorgaanbieder afspreekt, staat dus ook in de polis, staat ook in de wet, met navenant toezicht
JW Achterbergh, huisarts
alida reuvekamp
LB
etc. 5. Werk met transparante kostprijzen en stop het systeem met aanbestedingen. Zorg voor een uitgebalanceerd systeem van kosten, van inkomen en arbeidsprestatie. De NZa kan dit niet. Concurrentie leidt niet tot prijsbeheersing (leerpunt). De kwaliteit van zorg (output) is afhankelijk van de input en organisatie. Werk daarom met structuurindicatoren. 6. Echt klantgericht werken betekent ook de klant zelf laten meebetalen voor diens wensen (1 op 1). 7. Betaling zorgkosten van het (smallere?) basispakket via de Belastingdienst en een systeem van zorgsparen. Betalingsproblemen kunnen aanleiding zijn het basispakket te versmallen. En niet alles wat medisch kan, moet ook worden uitgevoerd. 8. Eigen risico aanpassen aan Europese normen. Daar waar er beleid moet worden gemaakt, moet de gewenste richting worden gefaciliteerd met een lager eigen risico. 9. Klachtenspecifieke poli’s (vage klachtenpoli, hoofdpijnpoli etc) komen na/achter de 2e lijn, en mogen niet in nulde, in eerste of in 2e lijn voorkomen: verplicht dit bij wet. 10. Invoer eigen betalingen op een huisartsenpost, omdat daar veelal dezelfde zorg wordt geleverd als overdag, maar wel tegen 9x hogere kosten. 11. Goede zorg is pas een recht als de medische noodzaak dat vraagt. Start daarom in werkgroepen over QALY’s: kosten per gewonnen levensjaar met behoud van kwaliteit van leven. 12. Laat toezichthouders ook toezicht houden op de doelmatigheid van de inkoop van zorginkopers van verzekeraars en op de doelmatigheid van wetgeving. Wie controleert in Nederland trouwens de toezichthouder(s) in de zorg? Dieren, 8 februari 2012 Anton Maes, huisarts en auteur van het genoemde boek Knelpunten zijn o.a. dat er door een combinatie van factoren geen rem meer zit op medisch onderzoek : de patiënt denkt vaak hoe meer hoe beter, de dokters moeten minimaal volgens protocollen werken en worden er juridisch op afgerekend als ze het niet doen. Met common sense kan het hier en daar best wat soberder. Men zal alleen en paar procent meer onzekerheid moeten accepteren.Het zal in samenspraak met patienten-dokters-verzekeraars en regering moeten. Samen met elkaar en niet tegen elkaar. Marktordening is een slechte zaak en gaat niet werken, het zal eerder duurder worden. Als je patienten aan je wilt binden vanwege je financien dan ga je alles doen om de patiënt tevreden te stellen, of het nu medisch nodig is of niet. Een extra kuurtje is zo uitgeschreven , extra onderzoek zo gedaan. Kostenopdrijvend, nutteloos, niet te controleren. Amerika is een mooi voorbeeld. Als dokters heb je elkaar ook juist nodig voor beleid, steun, nascholing en elkaar te stimuleren in het vak. Het vak is zwaar genoeg. Als het straks tegen elkaar werken wordt krijg je een nog meer gefrusteerde beroepsgroep, dan dat hij nu door het regeringsbeleid al is. Er is ook collegialiteit nodig om elkaar in het gareel te houden. De inspectie lijkt het al druk genoeg te hebben met de uitwassen die er nu zijn. Straks met meer concurrentie en individualiteit in de zorg komen ze helemaal handen te kort. Dus samen met alle groepen beleid maken en niet de beroepsgroepen uit elkaar drijven. Als het vak aantrekkelijker wordt en navenant beloond wordt hoeft er geen tekort te zijn. Zo simpel is het in ieder beroep. Dit gaat met het huidige harde en in mijn ogen kortzichtige beleid niet lukken. Als deze insteek niet verandert zie ik het somber in. knelpunt: patiënten willen/eisen steeds meer onderzoek, die veelal niet nodig is. Autoriteit van de huisarts moet hervonden worden. Bizarre zorg reduceren (dus een bejaarde die valt en een stuk van zijn heuppunt afbreekt, niet uitgebreid door de scan en osteoporose poli en dan eindeloos lang aan de pillen) 2. naar specialist echt alleen met verwijzing huisarts. Regelmatig worden patiënten voor nietspoedzaken zonder verwijsbrief geholpen of via een specialist door verwezen 3. afschaffen bevolkingsonderzoek borstkanker, darmkanker en griepvaccinatie. Huisartsen-posten loskoppelen van de dag-huisartsenzorg. Betere betaling voor diensten, EHBO-bezoek op eigen initiatief " beboeten" met eigen bijdrage. 4. In verzorgings-verpleeg-ziekenhuis meer opleiden en werken in kleine teams, veel betrokkenheid onderling en tijd voor aandacht. Wijkzorg in nauwe samenwerking met huisarts, waardoor zo veel mogelijk thuis gewoond wordt. vergoeden via ziektekostenverzekering van ingrepen, homeopatische medicijnen.die zelf bekostigd kunnen worden (bijv. IVF etc. bij vrouwen die een zwangerschap uitstellen tbv carriere o.i.d.) stoppen met aborteren Bureaucratie in de zorg (urenregistratie, zzp normtijden) Verspilling van tijd door inefficientie in de zorgfaciliteiten, bijv. lenen van bedden bij ziektekostenverzekering, heel veel halen en brengen, geef de instellingen geld om zelf bedden aan te schaffen, zo voorkom je verlies en voelt men zich ook verantwoordelijk voor het onderhoud, en de duurzaamheid. 2 doorgeschoten verantwoording van de zorgkosten, urenregistratie tot op de minuut (de registratie is niet declarabel), marktwerking is een goed fenomeen, niet alleen letten op kostenbeheersing maar meer op kwaliteit van zorg en nakomen van afspraken (geen prachtige documenten en projecten waar na een jaar niets van terecht gekomen is). 3 genoemde zaken (IVF, hopeapatie etc.) zelf laten bekostigen, stop abortus, gezondheidspreventie toepassen bij 50+ers, korting op gezonde voedingsmiddelen, sporten of bewegingstherapieen, preventie bij jeugdigen (obese kinderen), tegen kostprijs fruit op scholen verstrekken. 4 maak de zorg financieel aantrekkelijk (concurrerend met het bedrijfsleven), zorg dat er (vooral bij jongeren) geen oubollige indruk van de zorg ontstaat (o.a. maatschappelijke stages kunnen
Jacques Bonneur Wanda de kanter
Lydia Bos
J. van Bentum
J.J. Meijer
F.J. van Brenk, Huisarts
dit voorkomen), houd het werk aantrekkelijk door goede arbeidsvoorwaarden die gelijk met het bedrijfsleven oplopen, investeer in scholing, maak het werk voor 55+ers wat lichter door hen lichamelijk te ontlasten. Knelpunt in de zorg is dat zorg onbetaalbaar wordt voor de laagste inkomens en uitkeringsgerechtigden. De overheid en zorgverzekeraars wisten al decennia terug dat we met vergrijzing te maken kregen maar deden niets. 2. De marktwerking is niet in het voordeel van de burger en moet stoppen ! 3. 4. Uitkeringsgerechtigden en 40-plussers omscholen. De zorg kan betaalbaarder worden door primaire preventie. 50% van alle ziekte komt door gedrag. Nu wordt alleen naar technische oplossingen gezocht voor gevolgschade. 30% alle kanker door roken. 500.000 COPD patiente tgv tabak. Voortijdige beroertes en hartfalen door roken. 10.000 bariatrische ingrepen voor morbide obesitas. Ongevallen en levertransplantatie door alcohol. Preventie voor duurzame betaalbare zorg op lange termijn. Daardoor ook gezondere mantelzorgers. Verantwoorde lifestyle maatregelen in een zo vroeg mogelijk stadium. Wanda de Kanter, longarts Rode Kruis Ziekenhuis Overigens: keuzes, premie differentiatie De problemen in de zorg worden mijns inziens veroorzaakt doordat de zorg aanbodgestuurd en niet vraaggestuurd is. Om de zorgkosten te laten dalen dient er specialisatie in aanbod plaats te vinden. We hebben in NL 93 ziekenhuizen die allen ongeveer hetzelfde aanbieden terwijl de patiënt bereid is te reizen voor goede zorg. Mijns inziens kunnen een aantal ziekenhuizen gesloten worden, een aantal andere ontmanteld worden en specialiseren in behandelingen waar ze goed in zijn en die veelvuldig gedaan worden en de weinig voorkomende ingrepen afstoten. Zo houd je uiteraard de academische centra over, welke overigens gestimuleerd dienen te worden meer samen op te trekken in onderzoek en innovatie en een aantal kernziekenhuizen en verder specialistische centra. Specialistische centra zorgen voor hogere efficiency, hogere flexibiliteit, hogere kwaliteit tegen lagere kosten. Verder heeft de verzekeraar nu een regierol en gaat ihkv beheersing selectief inkopen. Dat selectief inkopen lijkt zich nu te vertalen in inkoop bij de gevestigde orde en geen ruimte voor nieuwkomers. Nieuwe aanbieders moeten uiteraard niet gaan zorgen voor meer aanbod, dus daar ligt idd een rol voor de verzekeraar, maar indien een nieuwe aanbieder door innovatie een beter aanbod heeft dan horen zij wel een kans te krijgen en niet door niet-contractering buiten spel gezet worden. Verder zou er een samenwerking in de driehoek verzekeraar- zorgaanbieder- patiënt plaats moeten gaan vinden. Er is al voorzichtige samenwerking tussen de eerste 2, maar de patiënt zou ook op zijn eigen verantwoordelijkheid gewezen moeten worden. Waarbij de eerste 2 partijen dienen de luisteren naar de vraag van de patiënt en daar hun aanbod op af moeten stemmen en de patiënt gestimuleerd dient te worden gezonder te leven. Daarbij kan e- health innovatiever ingezet worden. Voor meer overwegingen mijnerzijds zie www.lydiabos.nl Er gaat onnodig veel geld naar overhead binnen de zorg. Een analyse van gegevens. Gemiddelde GGZ instelling geeft inkomsten als volgt uit: - Salaris ed hulpverleners, 42% - Salaris ed overhead 14% - Kosten en activa 26% - Winst 1% - Niet traceerbaar 18% Daarnaast ontvangt een dergelijk instelling ook nog een kapitaalslasten vergoeding. Nieuwe aanbieders in ons klanten bestand hebben de volgende verdeling: - Salaris ed hulpverleners, 42% - Salaris ed overhead 7% - Kosten en activa 13% Winst 31% - Contract korting 6% Het sturen op overhead beperking levert deze instellingen een besparing van 38% op. De informatie is te vinden op Internet en bij de jaarverslagen van VWS. En VWS heeft ook toegang tot het DIS en kan de gegevens nog specifieker traceren. Knelpunten: hardnekkig vasthouden aan concept marktwerking - kostenverhogend!! Fixeren op verdiensten, niet op dienstverlening. In de 1e lijn al diverse aanbieders (kraamzorg, nu aan de beurt: thuiszorg, huisartsen) kapotgemaakt, funest voor samenwerking. Ook in de 2e lijn kijken naar noodzaak nieuwe initiatieven te starten (kijk naar de overmaat aan interventie cardiologiecentra!!! zeer kostbaar en waarschijnlijk veel te veel!) De overheid zal MEER moeten sturen. 2. Zie boven. Kijk goed naar de analyses van de Vrije Huisarts en Vereniging Praktijkhoudende Huisartsen, Anton Maes, die geeft een zeer duidelijk beeld van de problemen. 3. Investeer in de 1e lijn. Stop martkwerking. Stop themapoli's. Stop inmenging politiek in keuzes zorg. 4. Bewust inzetten op eigen verantwoordelijkheid mensen, lagere consumptie nastreven door goede centrale voorlichting, clientengedrag ontmoedigen! Slechts in beperkte mate lager opgeleid personeel inzetten! Zelfhulp ondersteunen, bij chronische ziekten self management aanmoedigen, faciliteren! Hierbij mijn antwoord 1: vergrijzing. Door welvaart en sterk verbeterde gezondheidszorg en techniek. > meer ziekten kunnen behandeld worden door steeds duurdere medicijnen, operatieve technieken en langdurige behandelingen en begeleiding in 1e en 2 lijn. Zorgconsumptie: door meer mogelijkheden en ook actieve marketing hiervan worden mensen (zorgconsumenten) aangemoedigd hiervan gebruik te maken. Consumptiemaatschappij: de reklames rijzen te pan uit, alles kan en mag. snoep-, alcohol-, en andere reklames zorgen voor een obese maatschappij. Schizofreen beleid minister van Tabak: enerzijds opgeheven vinger: "gij zult gezond leven" anderzijds afschaffing van allerlei zeer positief
Johan Middendorp
P.A. Nijhuis
Anneke Bakker
werkende projecten de nek omdraaien: vergoeding stoproken medicatie, vergoeding dietetiek, versoepeling rookverbod. 2: de huidige markt ordening is van het dictatoriale type: vrije prijzen tandartsen, maar moord en brand schreeuwen als de marktwerking leidt tot verhoging van de vrije tarieven, vrije prijzen apothekers, maar de zorgverzekeraars draaien de geldkraan dicht bij tarief min 10% (wil je meer dan moet je veel meer leveren). Ziekenhuiszorg: budget uitbreiding met 2,5% en mogelijkheid om winstuitkering te mogen plegen (zorgmarkt is groeimarkt volgens Schippers) met als waarschijnlijk resultaat oplopende wachtlijsten en weigering patienten als "budget" op is voor het einde van het jaar. De huisartszorg: hoog van kwaliteit en dichtbij de mensen. Aangeslingerd door Klink om meer zorg , kwaliteit en substitutie 2e lijn te leveren met als bonus een malus van 98 miljoen en nog ws 200-300 miljoen in de komende jaren te gaan. 3: keuzen maken: of meer kwaliteit voor iedereen en dus ook meer willen uitgeven. Want hoe je het ook wil meer zorg en kwaliteit kost gewoon meer geld! Daarnaast kun je de eerste lijn meer laten doen, veel meer. door slim innoveren in E-health, meer verrichtingen en diagnostiek uit het ziekenhuis naar de eerste lijn. Ook deze zeer efficiënte zorg kost meer geld, maar altijd minder dan wat het kost in de 2e lijn. De 2e lijn verplichten zich verre te houden van commerciële, onnodige pretpoli's die net zo goed door de eerste lijn (met meer ondersteuning en dus meer geld) kunnen worden uitgevoerd. Een harde drempel opwerpen voor gebruik van de gezondheidszorg door invoering van een hoge eigen bijdrage op onjuist gebruik: bv. SEH bezoek, HAP bezoek en ongezonde levenstijl. Hoge belasting van ongezonde producten, maar ook hoge belasting op levensactiviteiten die potentieel schadelijk kunnen zijn voor de individu met als gevolg hoge schadelast voor verzekeraars Elke andere oplossing waarbij van zorgverleners wordt gevraagd meer te doen voor minder leidt tot minder arbeidssatisfactie en tegenwerking gewenst overheidsbeleid (kijk maar naar de exorbitante kortingen en de gevolgen daarvan bij de huisartsen) 4: Niemand maar dan ook niemand werkt zich het schompes voor een hongerloontje. Dat is wel steeds meer het geval in de gezondheidszorg. daarnaast kan je door schaalvergroting meer mensen helpen met minder medewerkers. Dit zal wel lijden tot minder persoonlijke aandacht, meer reisafstand voor consument en werknemer en ws minder werkvreugde. Ergo: leuk praatje van de heer Rinnooy Kan, maar het vriendelijke verzoek van de opdrachtgever: minister van Tabak , is een slappa manier om zn. inspraak te krijgen vanuit het werkveld. Mogelijk had u opbouwende kritiek en suggesties verwacht, maar met het huidig beleid van deze minister is er geen zicht op een positieve kentering in de aanpak van de problemen in de gezondheidszorg: het beleid heeft geen lange termijn doelen en wordt alleen maar gestuurd op geld en hoe geeft je het voornamelijk niet uit en te weinig op kwaliteit, duurzaamheid en een eerlijke beloning voor hard werken. Een vraag waar geen direct antwoord op te geven is. De zorg, of een ziekenhuis kent een complexe organisatie structuur (afhankelijk van patiënt, overheid, zorgverzekeraar, arts). Gezien de huidige trends en ontwikkelingen in de zorg geven vele (zorg)organisaties aan dat met name de patiënt meer centraal moet komen te staan en minder de arts/specialist. Dat vraag een andere manier van werken waarin met name efficiency en kwalitietsverbetering centraal staat. Denk aan verbetering bezetting polikliniek+apparatuur, FO-BO concept, zelfmanagement en e-health toepassingen. Recent ben ik afgestudeerd op het onderzoek naar welke potenties 'Het Nieuwe Werken' heeft voor ziekenhuizen in Nederland. Voor onderzoeksresultaten zie www.hnwindezorg.nl waar tevens het artikel vanuit FMM gepubliceerd staat. Knelpunten in ze gezondheidszorg - beperkte capaciteit opleiding 'medicijnen' leidt tot schaarste op de arbeidsmarkt, waardoor hoge salarissen nodig zijn. - Medici spelen voor ondernemer ipv zorgverlener: Kiezen die behandeling die hen het meest oplevert. Marktordening en financiering Bij de introductie van de Zorgverzekeringswet heeft Milton Friedman tegen Hans Hoogervorst gezegd dat een vrije markt alleen tot stand kan komen zonder regulering. De Zorgverzekeringswet reguleert echter teveel (zoals behandelingen (DBC's) en tarieven). Aangezien gezondheidzorg geen vrije keuze is, beveel ik een systeem aan waarin de overheid regulerend optreedt (voor mijn part alle zorgverleners in dienst van de overheid). Voorkomen dat de kosten minder hard stijgen Naast vergrijzing en toename van medische technologie (die op termijn zeker kostenbesparend zal worden) is een belangrijke kostendriver de welvaart (een belangrijke oorzaak van obesitas en diabetes). Mensen die zichzelf ziek maken (ook door alcohol en drugs) zouden / moeten zelf de kosten van gezond worden voldoen. Een penalty op verkeerd gedrag, of juist een beloning op gezond gedrag is welkom (bonus malus systeem). Verbeterde kennis en medische technologie bevordert overigens de vergrijzing. Personeelstekorten voorkomen Voor academisch opgeleide mensen heb ik eerder al de oplossing geboden. Voor de andere groepen medewerkers geldt: maak de arbeidsvoorwaarden aantrekkelijker (nu: dag- en nachtdiensten tegen een CAO-loon, terwijl in andere sectoren op regelmatige uren en dagen gewerkt kan worden tegen een CAO die geldt als minimum-regeling) Vermarkting en winst maken van ziekenhuis leidt volgens mij tot hogere zorgkosten. Dat zie je nu al Bij Achmea die conferenties met Bill Clinton organiseert maar ondertussen wel verlies draait en dit
Dr C.C. Tilanus
C.F Hulsenbek
Esther
afwentelt op de klanten. Terug naar een ziekenfondsachtige constructie. Of het Zweedse model: zorg voor iedereen, gratis. Er moet een veel groter bedrag van de begroting worden uitgetrokken voor gezondheidszorg. Dit gaat ons nl. allemaal aan. Itt prestigeprojecten als de JSF. Werken in zorg kan nu eigenlijk alleen als je goedverdienende partner hebt. Moet veel beter worden gewaardeerd (financieel en qua imago). Concrete knelpunten zijn : een overmatige focus op technologie en geneesmiddelen en een schromelijke onderwaardering van gewoon gezond verstand gebruiken in de dagelijkse omgang met ons lichaam. Dit hangt samen met een vertekend beeld van wat gezondheid is: nl niet een afwezigheid van ziekten, maar integendeel een vaardigheid om daarmee om te gaan en van te herstellen. Ter vergelijking: een goede schaatser is niet iemand die nooit valt, maar iemand die doorzet en weer opstaat - en dat valt te leren. Voor wie van hokjes houdt zou je onderscheid kunnen maken tussen vier gezondheidsdimensies: fysiek, emotioneel/mentaal, sociaal, spiritueel. 2 de huidige financiering ontneemt mensen hun persoonlijke verantwoordelijkheid voor hun gezondheid: ongezond gedrag wordt ahw beloond, maar de collectieve last van de minderheid van 'veelplegers' wordt niet aangepakt vanwege die vermaledijde risico-verevening, die bij het grote publiek volstrekt onbekend is. Als daarover transparanter werd gedaan, zou dat al een begin zijn van een eerlijker omgang met kosten en lasten. 3 zoals onder 1 gesteld, ligt de sleutel bij wat we tegenwoordig 'preventie' noemen - waarbij dat begrip zeer ruim dient te worden opgevat: te denken valt bijvoorbeeld aan aanleg van heel veel fietspaden en belasting op liften ter stimulering van beweging, maar ook onmiddellijke opheffing van het Stevia-verbod om de volksvergiftiging met suiker tegen te gaan, het in ere herstellen van lichamelijke opvoeding, en wellicht zelfs een fundamentele herbezinning op het medisch-technisch gedachtengoed. Dat laatste zal uiteraard een lange adem vergen, maar uiteindelijk waarschijnlijk veel vrucht afwerpen. 4 door veel minder maar veel betere dokters op te leiden - en het potentieel aan 'onbevoegde maar bekwame' menskracht beter te benutten. Mensen die recht willen krijgen op thuiszorg hebben een indicatie nodig. Die wordt opgesteld door het CIZ(voorheen RIO). Als de periode voor de indicatie afloopt, vind een her-indicatie plaats. Dit gebeurt in de meeste gevallen telefonisch, met als gevolg dat de zorg vaak onterecht doorloopt. Mensen die (bv door een armbreuk) een half jaar alpha-hulp hebben gehad, zijn gewend geraakt aan de zorg en willen dit niet meer kwijt. Als ze telefonisch laten weten dat het nog steeds slecht gaat, krijgen ze 'gewoon' een nieuwe indicatie. De betreffende thuiszorg-organisatie vind dat best, omdat zij geld ontvangen uit de AWBZ voor iedere cliënt, en die niet kwijt willen natuurlijk! In vroeger tijden kwam de teamleider-alphahulp nog persoonlijk(!) bij cliënten op bezoek om de stand van zaken op te nemen. Nu gebeurt dit dus door een onafhankelijke instantie die véél te veel geld kost, en óok nog indirect de kosten van de zorg nationaal exorbitant laat oplopen. Zorg moet persoonlijk en gepast zijn. Dan is het nog een stuk goedkoper ook. Knelpunten in de zorg: Te veel managerslagen en burocratie (papierwerk en vergaderingen). men hangt te veel waarde aan standaardprotocollen waardoor individuele noodzakelijke zorg niet geleverd kan worden. Door de vele managerslagen die duur zijn in de kosten zijn er te weinig handen op de werkvloer. De managers verhogen de werkdruk op het personeel vanachter hun buro terwijl velen geen idee hebben hoe het er werkelijk op de werkvloer aan toe gaat. Van de beleving van de patient hebben deze managers al helemaal geen kaas gegeten. 2) Marktordening en financiering: laat ik voorop stellen dat zorg geen markt is maar gezondheidszorg een recht moet zijn en blijven voor iedereen. Zolang het overgrote deel van zorg gaat naar managers en bestuurders zullen patienten de dupe blijven. Instanties worden zelfs betaald voor patienten die op wachtlijsten staan dit terwijl er nog geen seconde zorg is geleverd. Dit resulteerd dus tot het in stand houden van wachtlijsten ipv het leveren van zorg. Zorgverzekeraars besteden premies die binnenkomen aan risico volle beleggingen welke m.i totaal not done zijn. 3)kosten minder hard stijgen: Iedereen die zorg nodig heeft heeft recht deze te krijgen desnoods via een Persoonlijk Assistentie Budget waardoor individueel maatwerk gegarandeerd kan worden. Gezinnen (kinderen, partners, ouders) moeten meer betrokken worden bij behandelingen van een gezinslid en als volwaardige gesprekspartner gezien en gehoord worden bij behandeling of begeleiding. Dit zal resulteren in minder hulp/zorgverleners in een gezin. Welke het welzijn van het gezin zal verhogen, succes van behandeling verbeterd en kosten besparend werkt. Verder pleit ik voor kortere procedures. Niet alleen voor te leveren zorg maar ook voor bijv mbt hulpmiddelen, woningaanpassingen. Als de specialist/arts/behandelaar aangeeft dat deze nodig zijn moeten hier niet nog eens tig intakes en keuringen tegen over hoeven staan. 4)Toekomstig personeelstekort voorkomen: zorg voor minder managers en geef managers en bestuurders eens wat minder salaris. Beloon de handen op de werkvloer beter. Zorg ook voor betere secundaire arbeidsvoorwaarden voor deze mensen die vaak onregelmatig werken. Te denken valt dan ook aan kinderopvang die aansluit bij deze sector. Geef mensen op de werkvloer samen met patienten meer inspraak dit zorgt voor betere verstandhoudingen, en mensen op de werkvloer zullen hun werk door het eindelijk weer meer op de
Marcel van Donge
Harm van der Gaag
esther van noort Winfred de Gier
persoon gericht te kunnen werk met meer plezier doen. Mensen die in de zorg op de vloer werken worden nu te vaak vanzelfsprekend en voor lief genomen door met name management en bestuurders. Deze lijken nl te denken dat de zorgverleners op de werkvloer "het florence nightingale syndroom" moeten hebben of te wel zorgen met je hart maar met een lege beurs de zorg verlenen Knelpunten AWBZ kosten nu 23 miljard, als we niets doen binnen 10 jaar 40 miljard (nu 12 % op salarisstrook, straks 20%) Breed maatschappelijke discussie wordt niet gevoerd in de 2e Kamer daar het voor de bewindslieden politiek risicovol is. Voer de discussie a.over wat zijn we bereid met zijn allen te betalen b. voor wie is de onverzekerbare zorg bedoeld c. wat mag je van familie verwachten? d. vastgoed door woningcorporaties laten bouwen of niet? e. bureaucratie en regelgeving afschaffen en terugbrengen naar steeksproefsgewijze controles (high Trust en High Penalty) Steekproeven op basis van risicoprofielen en daarna bij afwijkingen starten van preventiecampagnes "komend jaar gaan wij extra controleren op xxx" 2 marktordening keten is te lang en te complex geworden waardoor meer regelgeving/overdrachtsmomenten en bureaucratie... (keten kan vereenvoudigd worden en de regie van VWS moet beter op de keten) Financiering lijkt een structuurdiscussie te worden. Er wordt teveel oplossingen gezocht door overheveling van AWBZ naar WMO/gemeenten of ziektekosten verzekering.... dat lost het probleem niet op. (hierdoor wordt centrale regie op het vraagstuk nog lastiger en diffuus, hoe kun je sturen op kwaliteit en eenheid van dienstverlening als je verantwoordelijkheden bij 430 gemeenten gaat neerleggen) voorkom omtrekkende bewegingen van VWS en voer de echte discussie, voor wie bedoeld, wat gaat er vanaf, wat zijn we bereid om te betalen, wat hoort bij de familie thuis, etc... 3. zorg terugbrengen naar voor wie het echt bedoeld is.... en bepalen wat zijn we bereid te betalen (als niemand het een probleem vind om 40 miljard dus 20% van je salaris te betalen aan de AWBZ dan is er op korte termijn ook geen probleem.... zo niet dan erover hebben wat dan niet....) bij de bekostiging niet zozeer alleen kijken naar de indicatiestelling "waar heb ik recht op" maar meer wat is er nodig ..... 4. personeelstekorten is de zorg voorkomen.... a. zorg voor een beter imago, nu als verpleegkundigen stage hebben gelopen in verpleeghuis daarna het gevoel daar wil ik nooit werken, zkh stages ook niet al te populair.... imagobuilding door te analyseren wat komen jonge mensen tegen in de zorg wat ze weerhoudt... knelpunten wegnemen... geld en middelen op juiste plekken beschikbaar maken ... successen uitventen ... jongeren uitnodigen om problemen te helpen oplossen.... Nadenken over hoe proffesionals in te zetten, hoe professionele vrijwilligers in te zetten, hoe herintreders in te zetten, hoe ouderen in te zetten, welke groepen interesseren en omscholen. zorgaanbieders zelf kunnen tekorten tijdelijk oplossen door bv "creatief met vervoer om te gaan voor verpleegkundigen elektrische scooters in te zetten ("scooter van de zaak; elektrische fiets, etc) Belangrijkste punt waarom wil iemand wel of niet in de zorg werken, knelpunten wegnemen (papierhandel, werkvloer profs gebruiken, integraler en zorgen dat er niet te veel personeel over de vloer komt; dus hoe zorgen ipv 3 verschillende functies over de vloer kijken wat kan 1 persoon integraal leveren.... betere binding, effectiever dienstverlening, efficienter, meer klant en medewerker tevredenheid. Belangrijkste concrete knelpunten zijn kostenstijging en verbestuurlijking. Schaf de particuliere zorgverzekering af en betaal zorg voor iedereen uit de algemene middelen, single payer. En snijd de management-lagen die in de zorg zijn aangegroeid weg: laat zorg-werkers zelf hun werk managen (zoals bij Buurtzorg al goeddeels gebeurt). 2. Zie boven. Marktwerking in de zorg leidt tot hogere kosten en kwaliteitsproblemen. De farmaceutische industrie dicteert veel van het beleid; daar zou een halt aan moeten worden toegeroepen. En zoals gezegd: single payer, zelf-management. 3. Leg de prijzen van medicijnen aan banden, voer een single payer volksverzekering voor zorgkosten in, die iedereen binnen de landsgrenzen dekking geeft. Bezuinig niet op zorgverlening: dat is immoreel, maar op termijn ook zeker kostbaarder. 4. Door de managers de laan uit te sturen en de mensen aan het bed hun eigen managers te laten zijn; en door hen beter te betalen, met geld dat niet meer naar managers en te dure medicijnen gaat. totaal verschillend verwachtingspatroon van verschillende betrokkenen / belanghebbenden. 2. nog stes teveel compartimentair en verzuild. 3. mensen met chronische aandoeningen online, continu monitoren op ontsporingen 4. zie punt 3 en de handen aan het bed beter belonen (o.a. in geld). Allereerst bedankt voor de mogelijkheid om mijn mening aan u kenbaar te mogen maken. Dit stel ik zeer op prijs. Hieronder zal ik per punt ingaan op de gestelde vragen. 1. Knelpunten zijn m.i. de vergrijzing (minder werkenden om de zorgkosten te dragen i.c.m. het feit dat ouderen een groter beroep doen op de gezondheidszorg), de hogere levensverwachting (zonder dat hier productiviteit tegenover staat) en de prijs van de technologische vooruitgang (steeds meer 'dure' behandelingen). 2. Van de huidige en de komende marktordening ben ik een voorstander (minder ziekenhuizen, minder SEH's en specialisatie voor niet standaard ingrepen). Dit is m.i. kwaliteitsverhogend en kostendrukkend. De financiering is m.i. niet op orde. Er gaat te veel geld 'verloren' aan administratieve lasten, ook bij de zorgverzekeraars. Daarnaast mogen specialisten best goed verdienen, maar moet
Frits Bosch
Lotte Penning
E.Kriek
L.J.Goud1
Wim Schellekens
dat meer zijn dan het loon van een minister? M.i. is dit niet nodig. Waarom zijn specialisten überhaupt ondernemers? Ik zie hier geen toegevoegde waarde van voor de gezondheidszorg in de Nederlandse staat. 3. Mensen bij elkaar brengen en samen laten leven zodat zij voor elkaar kunnen zorgen. Kleinschalig wonen verder doorvoeren en de 'ouderen' in contact brengen met jongeren. Mantelzorg stimuleren (bijv. opnemen in arbeidsrecht), maar zorgen dat niet alles op één paar schouders komt te liggen. Daarnaast dient m.i. de ethische discussie gevoerd te worden over hoe lang we door willen gaan met het behandelen van terminale patiënten. Het schijnt dat 50% van de zorgkosten in de laatste zes maanden van iemands leven zitten (bron onbekend). Wellicht dat hier protocollair iets voor geregeld kan worden. Wil de meerderheid wel betalen voor mensen die volledig door machines in leven worden gehouden en zelf niets meer kunnen? Ten slotte zou ik als derde maatregel voor willen stellen om de poortwachtersfunctie van de 1e lijn nog meer te versterken door overal 24 uurs toegankelijke doktersposten in te voeren i.c.m. een eigen bijdragen voor iedereen die zonder verwijzing naar de SEH gaat (tenzij aantoonbaar levensbedreigend). 4. Deeltijdwerken stimuleren, herintreders opleiden/omscholen op kosten van of met vergoeding van de staat. Knelpunten door beleid overheid waarbij tegelijkertijd wordt gevraagd om meer markt/concurrentie en meer samenwerking. 2) Bezuiniging in eerste lijn werkt alleen maar kostenverhogend omdat er meer behandelingen in de duurdere tweede gedaan zullen worden. In tweede lijn komen steeds meer perverse prikkels om verrrichtingen te doen waar meer aan verdiend kan worden. 3) Meer geld naar eerste lijn, minder perverse prikkels in tweede lijn 4) Meer investeren in opleidingsplaatsen, bijvoorbeeld subsidiereing opleiding gz-psycholoog in eerste lijn. Vergrijzing en we zijn verwend; gewend dat we alles krijgen van de overheid. We nemen zorg of hulp aan alleen omdat het gratis is. 2. De zorgkosten zijn te hoog voor mensen met lage inkomens en daar moet wat aan gedaan worden, want zij zijn vaak zorgvrager. De marktordening maakt het systeem erg ingewikkeld, de burger moet hier geen last van ondervinden. 3. We moeten leren elkaar meer te helpen en niet meteen naar de overheid te stappen met de verwachting dat zij het voor ons oplost. Ideaal zou zijn als het weer normaal wordt dat ouderen bij hun kinderen gaan wonen als ze zorg nodig hebben. Werkgevers moeten ruimte maken voor mantelzorg en andere zorgtaken, bijvoorbeeld via verlof. Ruimte voor andere vrijwillige banen in de zorg zou ook een goede zet zijn. Kortom, kantelen met zijn allen. 4. Mantelzorgers kunnen door verpleegkundigen en artsen worden opgeleid om het zelf te doen. Werkloze mensen kan een opleiding in de zorg (gratis) worden aangeboden, zodat mensen aan het werk zijn en het tekort kan worden opgeheven. Advies: kijk eens goed naar de aanpak in Engeland en Scandinavie. Daar is een overkoepelend ziekenfonds, en daar ligt veel nadruk op de eerste lijn. De overhead van de Overheid is daar ook veel kleiner, dus goedkoper. Kijk maar eens naar percentage BBP dat in die landen uitgegeven wordt aan zorg , en kijk vervolgens eens naar de extreme piek die in NL te zien is, vanaf 2006. De regie ligt in genoemde landen ook bij de zorgverleners. Stop direct met marktwerking ( maar ik begrijp dat de SER verboden is om dit advies te geven, helaas) . Zet in op een goede sterke eerste lijn. Investeer in preventie, met name rookgedrag. Stimuleer samenwerking ( overleg multidisciplinair) ook financieel. Stop met criminaliseren van zorgverleners, stop met het belonen van het uitmelken van de patient. Ontmoedig zorgconsumentisme, ontmoedig angstverwekkende boodschappen van bijvoorbeeld farmacie. Stimuleer mantelzorgers ook door daar financieel een budget voor vrij te maken. Tot slot: voorkom het cyclisch leegroven van de zorgpot door incompetente politici. Hoe? Bijvoorbeeld door te verbieden dat (al dan niet disfunctionerende) politici in de 4 jaar na hun politieke carriere boven de Balkenende norm gaan verdienen. Verbied ook een baan na de politiek, die ligt in het verlengde van wat politici op hun departement hebben gedaan: bijv switch van VWS naar ZN, of naar IGZ, of naar NZa .Gewoonweg verbieden. Maar ook dat laatste, zo begrijp ik, mag u niet adviseren....... Niet verder bezuinigingen op "handen aan het bed", dan eerder op management. Zorgen voor een goed vrijwilligersbestand, m.n. ook familie inschakelen voor bepaalde taken. 2) Lijkt me goed 3)Het mantelzorgcompliment (€ 250,--) netto mag van mij vervallen, dat budget kan beter naar de primaire zorg. 4) Goede voorlichting en goed contact met opleidingscentra. Hierbij enkele gedachten in heel kort bestek: De belangrijkste potentiële winst zit in: - terugdringen van inter-doktervariatie, met name het overgebruik van diagnostiek en behandeling in de curatieve zorg en GGZ: compliance aan richtlijnen - vermijdbare heropnames in de chronische zorg - bevorderen van patiëntveiligheid: niets is duurder dan complicaties, wondinfecties, medicatiefouten, naadlekkages, doorliggen, enz: verlengde opnames, IC-opnames, medicatiekosten, enz. - logistieke verspilling standaardisatie van inkoop en het gebruik van medische middelen - thuishouden van demente bejaarden: thuiszorg, ondersteuning mantelzorg - "best practices" als streefnorm van presteren ipv het minimum of het gemiddelde. - enz. Naast het vraagstuk waar bezuinigingen met behoud/verbetering van kwaliteit mogelijk zijn, is er nog de vraag hoe doelmatigheidswinst kan worden "gecasht". Op dit moment verdwijnt doelmatigheidswinst in meer productie. "Cashen" betekent minder mensen, minder
Dirk Jan Emmens
Aad Francissen
Kees Eken
R van de Vijver-van den Bergh
middelen, minder stenen en hoe dat moet is nog niet gerealiseerd: daarom vertaalt doelmatigheidswinst zich niet in lagere tarieven, lagere budgetten, aangepaste contracten met zorgverzekeraars en lagere premies, lagere collectieve lasten. Ook de wijze van zorgcontractering speelt helaas nog nauwelijks een rol. Via zorgcontracten kunnen zorgverzekeraars betere, veiligere en meer doelmatige zorg bevorderen via concrete doelstellingen gekoppeld aan financiële incentives. Als zorgaanbieders minimum- en streefnormen formuleren kunnen zorgverzekeraars en ook de IGZ ervoor zorgen dat zorgaanbieders zich hieraan gaan houden en dat dit niet meer vrijblijvend is. In mijn functie als Hoofdinspecteur Curatieve Zorg heb ik in 2010 op persoonlijke titel een nota hierover geschreven met vele voorbeelden, inclusief financiële opbrengsten. Deze is nog steeds actueel. Indien u belangstelling heeft wil ik daar graag over spreken. Daarnaast wijs ik rapporten van Plexus, Regieraad, Gezondheidsraad, RVZ. Desgewenst hoor ik graag van u. Wim Schellekens, tot 1 mei 2011 Hoofdinspecteur Curatieve Gezondheidszorg bij de IGZ De hoogte van de salarissen van de medische specialisten zijn mede oorzaak van de relatief hoge kosten van de zorg. Deze salarissen zijn hoog door de relatieve schaarste aan medisch specialisten. Voorstel is om de numerus fixus af te schaffen en de studenten zelf laten mee betalen aan hun studie financiering. Hierdoor ontstaat op termijn een overschot aan specialisten en zullen de specialisten met lagere salarissen genoegen nemen. het knelpunt: we rekenen af op basis van behandeling. Het verdienmodel van zorgaanbieders is dan ook 'zoveel mogelijk behandelen'. Daardoor zullen de kosten in de zorg nooit omlaag gaan, want patienten (clienten) zullen doorgaans behandeld willen worden. 2) ik ben geen expert op dit gebied. Ik sta achter de constateringen en voorstellen van van Boxtel en Vermeend (Uitdagingen voor gezonde zorg, 2010). 3) Meten en sturen op de Menselijke Maat. De zorgsector als geheel is vrijwel volledig ingericht op problemen en betalen voor behandelingen. Ik zeg: laat het probleem eens liggen en begin met wat wij noemen 'geluksgericht werken'. Dat is een combinatie van inzetten op eigen kracht, stimuleren van welbevinden en zoveel mogelijk autonomie respecteren. Er is steeds meer wetenschappelijk bewijs dat mensen lekker die in hun vel zitten minder zorg consumeren. Wanneer je met plezier ergens mee bezig bent, ben je niet met problemen bezig. Dit vraagt om een cultuuromslag, zoals de RVZ het noemt van 'zieke zieken naar gezonde zieken'. De grote vraag is: hoe krijgen we zorgaanbieders zo ver om geluksgericht werken toe te passen (en daarmee te snijden in hun eigen vlees)? Daar hebben we een oplossing voor bedacht: meten en sturen. Wij zijn bezig een meet- en stuurinstrument te ontwikkelen, genaamd de 'Menselijke Maat'. Dat doen we samen met de Universiteit Twente en Salland Zorgverzekeraar. Er is interesse vanuit VWS, Menzis en TNO. De Menselijke Maat meet de mate van geluksgericht werken (eigen kracht, autonomie en welbevinden) van zorguitvoerders. Op basis van de uitkomstmaat, een percentage, kan een zorginkoper sturen. Het geeft zorginkopers (verzekeraars en gemeenten) dus de mogelijkheid om naast sturen op 'aantal behandelingen' en kwaliteit, ook te sturen op wat voor mensen echt belangrijk is, namelijk de Menselijke Maat. 4) personeelstekorten kunnen worden voorkomen door twee zaken: 1) de zorgvraag laten afnemen en 2) door het ziekteverzuim af te laten nemen. Door in te zetten op geluksgericht werken verwachten we dat de overconsumptie van zorg (een geschatte 20%) zal afnemen. Er is dus minder zorg nodig, doordat de zorgvraag afneemt. Daarbij komt dat geluksgericht werken erg leuk is om te doen. Als hulpverlener draag je namelijk bij aan de groei van mensen. Het brengt plezier op de werkvloer. In de zorgsector heerst een hoog ziekteverzuim, uit m'n hoofd zo'n 7 of 8%. Dat percentage kan door geluksgericht werken enorm dalen (zie ook Becker, H.M., De verborgen hand van culturele sturing : geluk bevorderende zorg in een vergrijzende wereld, UvH 2003). Reactie:In het algemeen zijn de beleidsmakers ergens het zicht op de werkelijkheid in de zorg kwijtgeraakt; zij geloven in de ideologie van de vrije markt, maar die heeft bewezen in de gezondheidszorg niet te werken. 1. specialisten en bestuurders zien de zorg vooral als een manier om steeds meer geld te verdienen; het is dezelfde oorzaak als van de zgn. financiële crisis: de hebzucht is belangrijker geworden dan de roeping; 2. marktordening leidt alleen maar tot meer winstbejag en niet tot lagere kosten; 3. een voorbeeld nemen aan België: daar werken medisch specialisten 24/24 uur in loondienst bij ziekenhuizen, ook academische; 4. die tekorten doen zich vooral voor bij verpleegkundigen en andere zorgverleners: ervoor zorgen dat deze beroepen weer aantrekkelijk worden, ook qua salariëring; specialisten in loondienst nemen. toenemende vergrijzing, toenemend aantal chronisch ziekten, toenemend consumentisme, steeds hogere eisen van de maatschappij, steeds meer bureaucratische rompslomp 2. marktwerking is mijns inziens duurder dan samenwerking. Het is goed kwalitatief goede zorg te belonen, maar zoals nu op 2 benen hinken, deels marktwerking en deels budgettering werkt niet. 3. Versterking van de eerste lijn en een kleine eigen bijdrage voor patiënten bij bezoek artsen in ANW uren en bezoek ziekenhuis. Second opinions (of nog meer) voor een deel zelf laten betalen. 4. Het financieel aantrekkelijk houden. Nu moeten er steeds meer taken voor minder geld worden verricht. Dit betekent dat een zorgverlener
Dokter Franka
Herman Linzel, huisarts n.p. voorzitter Wmo-Raad Almere, presidium SER flevoland
S. WierckxMentink, huisarts
onder druk komt te staan om de zorg te leveren die hij voor de patiënt nodig vindt. Hij kan geneigd zijn dingen te doen die niet nodig zijn door financiële druk, als ook het gevoel te hebben niet de tijd te hebben die nodig is, waar geen vergoeding tegenover staat. Cave burn-out onder zorgverleners!! Laat hen in hun waarde, geloof dat ze het beste met de patiënt voor hebben. Het is enorm frustrerend dingen te moeten doen waar je niet achter staat. Met stip op 1: Er kan veel zorg verschuiven van dure 2e/3e lijnszorg naar goedkopere 1e lijnszorg. Dat gebeurt al maar de budgetten schuiven niet mee en leidt nu dus niet tot minder uitgaven in ziekenhuizen. Schuif nu eindelijk eens met budgetten van 2e naar 1e lijnszorg. 2. Stop de marktwerking. Zorg is geen markt, patiënten zijn geen producten, zorgprofessionals geen marktkooplieden. Beter zorg vereist samenwerking van zorgverleners en onderlinge afspraken over doelmatige zorg. Maar dat mag nu niet van NMA en Nza. Nu leidt concurrentie tot groter aanbod en hogere kosten. Puistenpoli's in ziekenhuis toestaan is vragen om kostenstijging. Stop met deze waanzin. In veel landen gaat NMA niet over zorg > dat moet in NL ook geregeld worden. 3. Stop de concentratie van ziekenhuizen voor brede complexe zorg zoals acute verloskunde. Concentratie leidt niet tot lagere uitgaven (TNO, Erasmusonderzoek etc). In grote zorginstellingen gaan meer uitgaven naar managementlagen. Relatief kleinere ziekenhuizen werken met effectievere teams van betrokken en verantwoordelijke professionals. 4. Behoud de thuisbevalling: bewezen veilig, goedkoop, hoge patiënttevredenheid. Verloskundigen leveren voor relatief weinig geld effectieve zorg (lean en mean) en hebben ten onrechte de schuld van hogere babysterfte gekregen (door andere marktpartijen met andere + duurdere belangen) Ik ben nog nooit zo tevreden geweest met een zorgverleners als mijn verloskundige. Laat andere sectoren leren van verloskundigen: goede opleiding, lage kosten, veilige zorg, tevreden patiënten. Wel nog het ziekenhuis in de buurt openhouden. 5. Maak zorgprofessionals verantwoordelijk voor organisatie en inhoud vd zorg en niet managers. Managers zorgen voor nutteloze beleids en vergaderkosten. Neem een voorbeeld aan Buurtzorg: geld naar zorgverleners betekent enorme reductie van overheadkosten. Laat de thuiszorg niet regelen door managers van grote thuiszorgorganisaties maar geef professionals verantwoordelijkheid binnen een budget.Betaal ze goed, ook dat hoeft niet duur te zijn toont Buurtzorg aan. Om meer zorgverleners aan te trekken moet je ze waardering geven en goed betalen. Dat betaalt zich elders terug. De managers mogen de vrije sector gaan versterken. Als argument voor de kostenstijging wordt meestal de vergrijzing en technologie genoemd. Die bijdrage is op zichzelf gering. Het gaat erom hoe veel en vaak de technologie gebruikt wordt en wat er aan de zorg aan ouderen door de hulpverleners geleverd wordt. De oorzaak van de kostenstijging ligt dus bij de opvatting van de professional over zijn inzet. Die wordt in tegenstelling tot 25 jaar geleden nauwelijks meer geremd. Het zorgvuldig met publieke middelen omgaan zit niet meer in zijn opleiding. Tijd om het aan de burger uit te leggen is er niet. De samenwerking en samenhang is onvoldoende. Door verregaande specialisatie is de zorg verkokerd. Maatschappelijke opvattingen (individualisme), juridisering en sinds 2000 de als maar meer toegenomen marktwerking doen de rest. De krachten die belang hebben bij het vergroten van de uitgaven door de burger aan de zorg zijn groot. Aanbieders en financiers en nu ook aandeelhouders bepalen hoeveel wij hieraan moeten kunnen uitgeven. Zorg is een grote speler in onze diensteneconomie. De burger is niet bij machte om in de driehoek met aanbieders en financiers (ook toenemend de gemeente/politiek) het spel op die as te beïnvloeden. Zijn gezondheid is hem alles waard en hij is bang om dood te gaan. Daarmee is hij afhankelijk en dus een willig slachtoffer. Zorgverzekeraars hebben eigenlijk geen belang bij remmen: de premie gaat toch omhoog. Slechts collectief ingrijpen kan deze onstuimige groei keren. De overheid moet in overleg met vertegenwoordigers (Wmo-Raden) weer regionaal gaan budgetteren. Kosten kunnen worden bestreden door weer meer op wijkniveau (10.000 bewoners) wonen, welzijn en zorg op elkaar af te stemmen. Ingezet moet worden op sociale cohesie. De medische eerstelijnszorg moet bestaan uit een wijkgebonden in loondienst werkend team van jeugdarts, huisartsen met differentiatie en de specialist ouderengeneeskunde aangevuld met hun ondersteunend personeel. Omzetprikkels bij specialisten moeten worden weggenomen. Een medisch probleem dat opgeknipt kan worden in meerdere DBC moet niet meer kunnen. Concrete knelpunten in de zorg; - Toename in zorgvraag door a. stimulering van deze vraag b. vergrijzing c. toename chronische ziekten zoals DM, COPD, arthrose en obesitas d. toename psychische klachten door afname sociaal vangnet - Beperkte zorgaanbod door a. te weinig zorgverleners, met name verpleegkundigen/verzorgenden in verzorgingshuizen en thuiszorg b. afname van kwaliteit van bovenstaanden door budgettering van tijd per patient c. afname van kwaliteit door bezuinigingen op eerste lijn. - Weinig concrete preventieve maatregelen in nuldelijn. Zoals algeheel rookverbod in horeca, beperking zout/suiker in voeding - De zorg van verzorgingshuizen en thuiszorg is schraal, waardoor bewoners/clienten niet meer thuis/of in verzorgingshuis complexe zorg kunnen ontvangen als dat nodig is. 2. Huidige marktordening en financiering Het idee erachter is dat
Ad de Beer
Tony Tiemens
zorgaanbieders gaan concurreren met elkaar en dat patienten en zorgverzekeraars kunnen kiezen voor goedkoopste en beste zorg. Optimale efficientie zou hiermee bereikt kunnen worden. In de praktijk blijkt dat met name het de zorgvraag stimuleert en het leidt tot overdiagnostiek, oprichten van poli;s voor eenvoudige klachten in tweedelijn, fraude etc. 3. Zorgen dat kosten van zorg minder hard stijgen; Mijn idee: - koppel inkomen van zorgaanbieders los van de verrichtingen die zij doen. Op die manier heeft de zorgaanbieder geen belang bij het aanzuigen van meer zorgvragers, doen van meer diagnostiek per patient etc. - koppel inkomen wel aan de soort patientenpopulatie, samenwerkingsverbanden tussen 1e en 2e lijn etc. Zodat de specialist zich bezig houdt met de complexe zorg en de huisarts/wijkzuster de eenvoudige/chronische zorg en zelfs deel van controle tweede lijn kan doen. - Vergoed ziekenhuiszorg alleen als er een verwijzing is van de huisarts (met uitzondering van acute zorg). Zo is het nu geregeld, maar in de praktijk wordt hier niet naar gekeken. Zorg ervoor dat patienten gestimuleerd worden hun zorg op de goedkoopste plek halen. Hiermee bedoel ik dat patienten zorg bij hun eigen huisarts moeten halen, en niet naar de huisartsenpost of eerste hulp gaan. Forse eigen bijdrage voor huisartsenpost zou kunnen. Of loskoppeling van huisartsenpost met dagzorg zodat de dagpraktijk ook s avonds open kan zijn. NB Meer zorgaanbod zorgt ook voor meer zorgvraag. - Preventie wordt nu nog te veel in voorlichtingsvorm gedaan. Zo wordt de hoogopgeleide en gemotiveerde mens bereikt, maar gaat het voorbij aan de laagopgeleide mens die juist met veel gezondheidsproblematiek zit. Door dwingende wetgeving richting voedingsindustrie, horeca (dan met name roken en alcohol), en verspreiding fastfoodrestaurants is ook deze groep te bereiken. - Kijk verder kritisch naar welke zorg voor welke prijs gerechtvaardigd is. Bv Levensverlengende behandelingen bij 85+; moet dit nog wel vergoed worden? NB behandelingen ter verbetering van levenskwaliteit staat wat mij betreft hierbuiten. Ander voorbeeld; tijdens zwangerschap wordt de vrouw nu tijdens 7 weken, 12 weken, 20 weken, 30 weken en 36 weken een echo aangeboden om diverse redenen. Is dit nu werkelijk nodig? Of alleen maar om defensieve redenen? Betrek patienten bij deze discussie, want vaak hoeft het voor hun niet eens, maar is het de defensieve houding van de zorgverlener om problemen te voorkomen (bv stuitligging, onvoldoende groei etc) Maak hulpverleners mede verantwoordelijk voor de kosten. Zij zijn vaak beter in staat om te beoordelen hoe belangrijk een onderzoek is voor het beleid. Zorg daarom in ieder geval ervoor dat er geen winst voor de zorgverlener te halen is uit het doen van diagnostiek/handeling. - zorg ervoor dat er weer meer risico genomen durft te worden. Door de huidige tuchtrecht situatie die vaak 1 hulpverlener aanpakt in plaats van hele keten, wordt defensief, en daardoor duurder, behandeld. 4. Hoe kunnen toekomstige personeelstekorten worden voorkomen? - De meeste mensen die werken in de zorg doen dit niet voor het geld, maar om te werken met mensen en daar waardering voor te krijgen. Dus zorg voor zekerheid in de beloning: een redelijk tot goede beloning die in verhouding staat tot de verantwoordelijkheid die men draagt en blijf daar dan vanaf. Dan hoeft de hoogte nog niet eens zo veel te zijn. - zorg voor autonomie van de zorgverlener, laat diegene bepalen wat goed is bij een bewoner in plaats van dat opgelegd te krijgen door manager oid. - zorg voor groei mogelijkheden, dus na/bijscholing, carriereperspectieven (en dan niet alleen management) etc. De knelpunten in de Zorg - geen supply chain management - systemen onnodig complex - te veel resources voor diagnose - incompetent management Financiering en marktordening -Financiering niet transparant en fraude gevoelig - Marktwerking ontbreek totaal Hoe de kosten minder snel laten stijgen: - meer efficient werken - veel minder bureaucratie - ander management - andere financieringsstructuur (controle facturen door de klant) - klantgericht werken - specialisten in loondienst - Veroorzakers ziekte aansprakelijk stellen - Misbruik zorg bestraffen Hoe personeeltekorten voorkomen - Goed personeelmanagement - uitdaging in de baan, Zorg en geen administratie - Marktconform belonen Grootste knelpunt binnen de zorg is m.i. de bureaucratie zowel van "buiten"naar binnen als intern. De "systeemwereld"heeft de overhand, terwijl het accent zou moeten liggen op de "belevingswereld". De klant/zorgvrager zou het uitgangspunt moeten zijn. Marktordening kan goed,wanneer zorginstellingen bij hun core-business blijven en specialismen ontwikkelen. Echter door de financieringssystemathiek wordt er meer gekeken naar welke klant het meest oplevert, zodat de overhead betaald kan worden. De invoering van de ZZP financiering heeft ertoe geleid dat er met de klant onderhandeld wordt over de zorgvraag, de vraag die hierbij gesteld moet worden, dat legt een extra druk bij het verzorgend personeel. De kosten voor zorg gaan m.i. minder hard stijgen door kritischer te kijken naar verspillingen, veel geld verdwijnt in afkoopregelingen, overheadkosten, en in-efficiëntie in zorgtoewijzing. De vraag rijst of het CIZ niet moet worden afgeslankt, zodat huisartsen, die dichtbij de klant en familie staan, mensen rechtstreeks kunnen doorverwijzen/indiceren. Personeelstekorten kunnen worden voorkomen door de bureacratie drastisch in te krimpen, zodat er meer tijd is (tot wel 40%) voor effectieve zorgverlening. Daarnaast zou m.i. de opleiding voor verzorgende/verpleegkundige anders moeten worden georganiseerd, bijv. in avondopleidingen, stages binnen schooltijden, bijstelling van de duur van de opleiding in combinatie met de minimaal vereiste
A.C.Boudestei n, sociaal geriater RIAGG
Johannes van den Eerenbeemt
Johannes van den Eerenbeemt
velthoven
Ries Lit
contractomvang etc. Tot slot zouden zorginstellingen zelf ook minder rigide moeten zijn in werktijden, combinaties met andere werkgevers ed. De invloed van commerciele belangen ( farmaceutische industrie) is niet transparant. Bij de richtlijn voor depressie wordt het gebruik van antidepressiva in de lichtere vormen aangeraden terwijl daar volgens wetenschappelijk onderzoek geen basis voor is. Volgens een psychiater die in de werkgroep zat. 2. In de ouderenzorg wordt onvoldoende samengewerkt. Specialisten ouderengeneeskunde moeten in de eerste lijn de behandeling ( voor een deelgebied) kunnen overnemen. Dat is veel efficienter. 3. De norm dat bij diagnostiek dementie altijd beeldvormend onderzoek nodig is kost ontzettend veel geld zonder dat het voor de patient iets oplevert. 4. Op veel plaatsen heeft het management geen feeling met de inhoud van de zorg. Daardoor verlaten gekwalificeerde krachtenteleurgesteld het werkveld. 5. Zogenaamd kwalitietsbeleid kijkt of er goede regels in de laatjes liggen. Niet of slecht functionerende mensen worden aangesproken en bijgeschoold.Stimulering van werknemers via de HKZ werkt juist demotiverend. Dankbare clienten is waar het om gaat.Voldoen aan de kwaliteitsnormen ( en de meting daarvan) van de HKZ kost onevenredig veel geld wat ten koste gaat van de zorg. 6. Sterke huisartszorg maakt kosten in de tweede lijn minder.Een verpleegkundig specialist voor ouderen kan heel wat verwijzingen naar de tweede lijn voorkomen. 7. Specialisten in het ziekenhuis en polikliniek gaan onverantwoord om met de zorg voor 80 plussers.Veel iatrogene schade die erg veel geld kost. Aanbod gericht denken is het grootste knelpunt in de zorg. Er zijn veel te veel verkeerde prikkels, een arts wordt betaald om iemand te behandelen (DBC) en niet voor de uitkomsten van de behandeling voor de patiënt. De kosten van de zorg zullen minder hard gaan stijgen wanneer we creatief omgaan met problemen (niet alleen het huidige lineaire denken), wanneer we starten met het luisteren naar patiënten en naar medewerkers in de zorg en wanneer we winsten weer terug investeren in de zorg. Als iets niet optimaal werkt moeten we niet bang zijn om het opnieuw te proberen. Dit valt of staat met het loslaten/flexibel omgaan van de bestaande belangen in de zorg. Toekomstige personeelstekorten kunnen deels worden voorkomen door het werk in de zorg aantrekkelijk te maken voor mensen met verschillende waarden en normen. (maak het bijvoorbeeld ook aantrekkelijk voor een status gevoelig persoon). Aanbod gericht denken is het grootste knelpunt in de zorg. Er zijn veel te veel verkeerde prikkels, een arts wordt betaald om iemand te behandelen (DBC) en niet voor de uitkomsten van de behandeling voor de patiënt. De kosten van de zorg zullen minder hard gaan stijgen wanneer we creatief omgaan met problemen (niet alleen het huidige lineaire denken), wanneer we starten met het luisteren naar patiënten en naar medewerkers in de zorg en wanneer we winsten weer terug investeren in de zorg. Als iets niet optimaal werkt moeten we niet bang zijn om het opnieuw te proberen. Dit valt of staat met het loslaten/flexibel omgaan van de bestaande belangen in de zorg. Toekomstige personeelstekorten kunnen deels worden voorkomen door het werk in de zorg aantrekkelijk te maken voor mensen met verschillende waarden en normen. (maak het bijvoorbeeld ook aantrekkelijk voor een status gevoelig persoon). Begin nu eens met de vermindering van bureaucratie. Voorbeeld als chronishc ziek gehandicapte ben je enkel bezig met de zorg en bureaucratie. Waarom iedere 5 jaar opnieuw indiceren?om te kijken of we niet meer in de rolstoel zitten? Indiceer enkel bij veranderingen. Het CIZ,het zorgkantoor(kijk eens naar die kantoren super de luxe,betaald van maatschappelijke gelden ) laat deze verdwijnen ze geven geen toegevoegde waarde aan het verlenen van zorg. Breng de zorg weer terug naar de bassis naar de wijk naar de huisarts ,naar hulpverleners die dicht bij de zorgvragers staat. Haal bij de zorgaanbieders ook de bureaucratie weg,en laat ze het werk doen waar ze voor opgeleid zijn nl zorgen met gevoel en niet zakelijk. Maak van hulpverleners geen robotten en van zorgvragers geen gedetineerde die uitgekleed worden. Ook voor wat betreft ziekenhuizen. Ook daar is men meer bezig met het dosssier de papieren en weinig tijd voor de patient Laatst was ik bij een specialist die het nodig vond dat ik naar een vaatchirurg zou moeten,maar vanaf januarie 2012 mag hij geen verwijzing uitschrijven maar moet ik daarvoor naar de huisarts. Wat berijkt men hiermee dat de zorgkosten enkel stijgen? nl weer een extra consuld huisarts. Waarom al die luxe in ziekenhuizen dat is niet waar een zieke om vraagt een zieke vraagt om een goede verzorging en niet om gezien te worden als product waar winst op gemaakt wordt. het belangrijkste: Marktwerking maakt meer stuk dan men denkt: het drijft mensen uit elkaar. Het zet mensen tegen elkaar op . de enige die er goed mee af zijn,zijn de graaiers die krijgen wat zij financieel niet verdienen en de mensen die financieel meer verdienen (de mensen op de werkvloer krijgen het niet. en laat men eens bedenken een goede gezondheid is een geschenk.Chronisch ziek zijn gehandicapt daar kies je niet voor dat overkomt je.En vergeet niet morgen kan het ook u overkomen! Pak de verrijkers aan en niet de patient! Problemen zitten o.a. in de informatie voorziening voor/tussen patiënt en behandelaar. Wij hebben een app: APPOO ontwikkeld, waardoor de zorg vele malen efficiënter geregeld kan worden. APPOO is een
Rens de Haas
Fons Alberts Huisarts Sittard
Ton Broekhuis
Agaath Vermast
Hetty Linden
Geert Van Osch
patiëntgedreven zorg-app. Als basis is het medicijngebruik genomen. Als uitbreiding kan het complete patiëntendossier gerealiseerd worden. Voor meer info verwijs ik u graag naar www.appoo.nl. In hoofdlijnen: Enerzijds de ontwikkeling van de medische mogelijkheden, waardoor patiënten steeds beter geholpen kunnen worden, maar wat ook vaak onderhoud vraagt of een zorginhoudelijke vraag met zich meebrengt. Anderzijds de toenemende vergrijzing en de zorgvraag die hiermee gepaard gaat. 2. Deze is enerzijds verkokerd, ziekenhuizen, thuiszorg, verpleeg- en verzxorgingshuizen GGZ etc. Dit staat ketenzorg in de weg. Anders de schaal van de organisatie die steeds groter wordt, levert dit n u daadwerkelijk geld op. Verder is er in Nederland een incidentencultuur, een incident wordt vaak bovenproportioneel verheven wat leidt tot regelgeving en bureaucratie en constant verantwoording afleggen. Dit brengt hoge kosten met zich mee en zal incidenten niet voorkomen. Er is een menselijke factor in het spel en kan kan nu eenmaal fouten maken. 3. Vermindering van regels, investeren in preventie, het stevig inzetten op healthcure en care, keuzes durven te maken tot hoever we gaan met het behandelen, is 10% echt een kans? Rollators en incontinentiematriaal uit het pakket. Een fiets en pampers krijg je ook niet vergoed. Investeren in technologische ontwikkelingen zoals robotten die ondersteunen in de zorg. 4. Insteken op 2de kans onderwijs, dus veel opleiden, kijken naar medewerkers uit het buitenland, technologie inzetten (robotten ontwikkelen). Hulpmiddelen ontwikkelen bijvoorbeeld om het vallen te beperken en daarmee ernstig letsel wat ook weer extra geld kost. Knelpunt is dat patienten geen eigen verantwoordelijkheid dragen in kosten van de zorg. Combinatie van verbeterde medische behandelingen, meer medische behandelingen mogelijk, toenemende vergrijzing veroorzaken de enorme kostenstijging. 2) Een grote ramp. Iedereen in de markt vecht voor zijn eigen toko. Door beschotting (1e lijn-2e lijn etc.) zijn georganiseerde stromen en van daaruit kostenbesparingen niet mogelijk. Georganiseerde samenhang zal op deze manier niet ontstaan. Daarnaast zullen de verzekeraars alleen naar de kosten kijken waardoor in de zorg zelf frustraties ontstaan die weer tot defensief (=kosbaar) handelen gaan lijden. 3) A: Beter aansturen van de zorg. Geen vrije toegang meer overal maar eerst langs de poortwachter (huisarts of andere functionaris) B: Patient zelf mede verantwoordelijkheid laten dragen voor de kosten. (percentage van inkomen) 4) Voldoende opleiding en salaris meer marktconform maken. Betere carriere mogelijkheden creeren in de zorg. Knelpunten: een weinig efficiënte bedrijsvoering. Oorzaak: te weinig bekwame bestuurders / managers alsmede te veel knellende regelgeving. 2) Markt / Financiering: het moet geen vrije markt worden: het gaat niet om "normale" producten en diensten! De patiënt heeft niet de positie van een normale consument die eenvoudig kan kiezen uit producten/diensten die hij goed kan begrijpen. Markt laten zoals die is. Financiering: overheidstoezicht blijft nodig gelet op de aard van de diensten..... geen ruimte voor private equity e.d.! 3) Kosten minder hard laten stijgen: bestuurders aanstellen die er verstand van hebben, mensen zoals Emile Lohman (OLVG / Radboud, net met pensioen). 4) Personeelstekorten tegengaan: minder bureaucratie en "afvinklijstjes' maakt het werk aantrekkelijker; geef de mensen ruimte voor hun passie: zorgen voor mensen! NB: dit is allemaal wat kort door de bocht maar deze consultatiemethode biedt niet veel meer ruimte, vandaar deze beknopte statements. Mijn belangrijkste tip: consulteer Emile Lohman, die heeft er goed zicht op en heeft bewezen dat forse verbetering mogelijk is! Zorg anders organiseren Zorg is te bureaucratisch in gericht. Arts moet meer verantwoording nemen hij is daarvoor opgeleid. Er zijn teveel intercollegiale consulten. Het EPD moet met spoed ingevoerd. Ik adviseer de zorg anders in te richten, m.n. meer naar anderhalf lijn zorg. Laat de Huisarts echt de spil in de gezondheidszorg zijn. Ik adviseer om de huisarts (groeps) praktijk langer open te laten zijn. Mensen die werken (of dat wensen) moeten ook in de avond bij de arts terecht kunnen. Neem specialisten in loondienst en betaal niet per verrichting. naast onvoldoende inzetten op de huisarts als spil in de eerste lijn, het ontbreken van breed (ethisch) afwegingskader voor al dan niet inzetten van dure tweedelijnsingrepen , waardoor er geen rem zit op specialistische ingrepen 2. financiering van de zorg drijft omzet omhoog. Ook de marktordening heeft als gevolg dat kwantiteit boven kwaliteit gaat 3. brede aanpak stimuleren om de beweging van ziekte en zorg naar gezond gedrag verder op gang te brengen, zodat mensen niet onnodig het ziekenhuiscircuit ingestuurd worden 4. maak het weer leuk voor het personeel. Geef vertrouwen en schep ruimte zodat zij de goede dingen kunnen doen. Dat is de beste reclame. Hallo, Ik wil graag een reactie geven over hoe de kosten in de gezondheidszorg in toom gehouden kunnen worden. Maak de premie voor de basisverzekering inkomensafhankelijk,zodat mensen de mogelijkheid hebben om als ze veel zorgkosten moeten maken een aanvullende verzekering te kunnen afsluiten die past bij het zorggebruik en zorgverzekeraars moeten geen gezondheidstoets meer kunnen verlangen van de verzekerde omdat ze vrezen voor een hoog claimrisico. Door deze inkomensafhankelijke premie,kan een evt recht op zorg of huurtoeslag al direct worden verrekend met de premie zodat er enorm op bureaucratie wordt bespaard,wat nu nog achteraf apart wordt bekeken
Joze
Cora Postema
Joze E.T. de Jonge
John Jacobs
door de belastingdienst,wat gemakkelijk door de zorgverzekeraars kan worden uitgevoerd. Ook de wtcg toeslagen voor chronisch zieken en gehandicapten die nu door het CAK wordt uitgevoerd,kan veel eenvoudiger door ook direct te kijken of de verzekerde in aanmerking komt voor een toeslag of korting op de awbz bijdrage of andere toeslagen of kortingen,dan kan deze extra bureacratische schakel eruit gehaald worden wat enorm veel uitvoeringskosten scheelt en frustratie die onder mensen leeft door het logge uitvoerings en registratie beleid die momenteel wordt toegepast,waardoor alle organisaties informatie over mensen moeten doorgeven aan het CAK zodat deze kan beoordelen of de betreffende persoon in aanmerking komt voor een korting of toeslag,waardoor heel veel fouten k worden gemaakt in de uitvoering doordat er zoveel instanties informatie aanleveren,en dat is vragen om problemen waar mensen last van kunnen hebben omdat het CAK enorm log bureacraties orgaan is die alle verantwoordelijkheid afschuift op de instanties die geen of onvolledige informatie hebben aangeleverd aan het CAK zodat het CAK niet kan beoordelen of deze persoon wel of geen recht heeft op een korting of toeslag,waardoor de clienten gedupeerd worden en gefrustreerd raken doordat mensen een onmacht gevoel hebben door de fouten die worden gemaakt in het uitwisselen van(on)volledige informatie en clienten vervolgens eindeloos op een beslissing moeten wachten wat ik onacceptabel en incorrect vind naar clienten toe die veelal een toeslag hard nodig hebben en in deze situatie eindeloos aan het lijntje worden gehouden door het CAK. en de mensen kunnen hier niets tegen doen en dat vind ik onrechtvaardig en onjuist. De lonen van de managers of directeuren kunnen wel omlaag. De medicijnen die niet opgemaakt kunnen of hoeven te worden en de verpakkingen zijn nog dicht mag/kan de apotheker wel voor een andere patiente gebruiken. Dit doen ze niet want dan hebben ze zelf minder omzet en minder inkomen. Zij verdienen ook veel te veel. 4. minder managment en meer verzorgend personeel Knelpunten... een oude cultuur die niet mee kan met maatschappelijke ontwikkelingen als: vraagsturing, bedrijfsmatige logistiek, E-health, eigen regie en oneindige technische mogelijkheden om levens te redden. Dat men niet mee kan met deze ontwikkelingen komt door: gering kostenbewustzijn zowel bij zorgvrager als zorgverlener, cultuur van veiligheid-indekken en zekerheid voor alles.Behoefte aan controle op cijfers ipv patienttevredenheid en gewenste kwaliteit van leven. Waar mogelijkheden tot levensverleniging oneindig zijn, moet je ook de mogelijkheid bieden het leven te beeindigen. Verwaarlozing vakmanschap en liefde voor het vak door dictatuur van regels en protocollen. 2. In de huidige marktordening ligt de bal volledig bij verzekeraars en geinstitutionaliseerde lobby. De burger is ver buiten het spel geraakt en heeft geen besef van wat er voor hem achter de schermen bedacht wordt. Wordt daardoor steeds veeleisender zonder de consequenties daarvan te zien. 3. Meer kostenbewustzijn bij burgers en professionals. Niet sturen op omzet maar op kwaliteit van leven. Meer eigen regie en het PGB weer terug. 4. Personeelstekorten voorkomen door: minder bureaucratie, minder luxe vraag te creeeren, levens niet oneindig lang te rekken en vermaatschappelijking van de zorg. Hiervoor ook niet professionals betalen voor 'zorgwerk' en scholing bieden. (Ben bezig met een concept hiervoor incl. kwaliteitsborging). Zie ook www.partnerzorg.nl. Met vriendelijke groet, Cora Postema Wij begrijpen ook niet dat bepaalde medicatie zo een groot prijskaartje aanhangt. Waarom het zo duur moet zijn. Kan dat ook miet goedkoper,ze zijn toch veel en veel duurder dan eerder? de marktwerking en de rol die verzekeringen spelen doen geen goed aan goede zorg. want er moet winst gemaakt worden. dat ik niet gelukkig ben met de marktordening en de financiering van de zorg mag duidelijk zijn. ook de rol die marktpartijen spelen vind ik dubieus. Er wordt op een vervelende manier met personeel omgegaan en maakt het werken in de zorg niet aantrekkelijk. zeker het harder werken voor minder gaat hier op. gelukkig is er nog een cao hoewel daar wegen omheen worden gezocht door ondersteunende afdelingen in b.v.'s onder te brengen. uitholling van ondernemingsraden is het gevolg. De organisatie zou platter moeten zijn, minder Managers meer vertrouwen in het kunnen van de medewerkers. minder controlebureaucratie waardoor er meer tijd is om aan de patient te besteden, want daar gaat het toch om. Een belangrijk knelpunt in de zorg is dat geneesmiddelen te duur zijn. Dit komt doordat het commercieel uitbesteden van geneesmiddelenontwikkeling alleen werkt middels een return on investment. Die is maximaal voor middelen die de patiënt chronisch ziek houden en minimaal voor medicijnen die een spoedige genezing bewerkstellingen. Investeringen zijn gekoppeld aan het verwacht rendement. Derhalve zet de farmaceutische industrie zet in op middelen met zekere doch minimale therapeutische effecten. Dit vraagt om hele grote klinische trials. Zodoende wordt de ontwikkeling van nieuwe medicijnen onnodig duur en gaat dit erg langzaam. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19064964 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19398563 Niet de prijs volgens de producent, maar het gemiddelde therapeutische rendement per patient zou de prijs van het medicijn moeten bepalen. Een soort gefine-tunede no cure no pay constructie. Dit maakt de gezondheidszorg fair en betaalbaar voor alle patiënten.
jantje paasman
Frans Gommans
RRG. W. Roeland van Dijk
J.A.M. Galesloot, huisarts Rotterdam
Danny Teunissen
mevr. Visser
Paul Joosten
martwerking , topinkomens bestuurders, toen ik 26 jaar geleden begon in de zorg was een directeur en veel verpleegkundigen . nu een veelfout aan bobo s en tussenlagen , maar veel minder verpleegkundugen 2 martwerking en mogelijkheid om te gaan verdiennen aan de zorg zijn zieke plannen 3 kleinschalige instellingen in eigen wijk . Geen dure bestuurders en tussenlagen , versimpeling adminstratieve rompslomp 4 Goed loon , betrek verpleegkundige vooraf bij nieuwe en nieuwbouwplannen ipv ze los te laten in een toko die bedacht is door mensen die geen idee hebben van de wensen. Dat er onvoldoende gestuurd wordt op preventie, voorkomen is beter dan genezen, dus gezonde leefwijze stimuleren, dokter betalen om gezond te houden. Dit zal antwoordt moeten zijn op vraag3 en vraag 1.Vraag 2:Marktordening is farce. Ziekenhuizen marktconform werken maar in 2012 wel op o-lijn, bijt elkaar. Zonder groei geen investering mogelijk. Te veel mensen halen loon op zonder direct "aan de patient te werken". Veel geld in regelgeving, controle, controle van controle. Werkuren gaan meer en meer op aan rand zaken dan aan zorg. Vraag 3:Zorgstraten, grote volumes, verantwoordelijkheid voor handelen bij behandelaar cq verpleegkundige geeft betere kwaliteit.Vraag 4: Verdere proffesionalisering, goede honorering.Het onregelmatig werken, met leed van medemens geconfronteerd worden, vraagt veel van gezonheidswerker durf ik na bijna 40 jaar te zeggen. Het salaris is hier geen blijk van. Kantoorbaan levert vaak meer op,nooit werken met kerst, 4 weken vakantie, en beter salaris. Dus primaire en secudaire arbeidsvoorwaarden moeten werken in zorg aantrekkelijk maken. Te veel administratief werk. -Regelgeving vereenvoudigen -De top verkleinen en letterlijke zorgmensen verhogen. -Overgroot deel is partime, dit is onefficient. Bovendien kunnen vooral mannen en vrouwen hier geen goed bestaan mee opbouwen De patient en behandelaar maakt het meestal niet uit (en weten het ook niet) wat een behandeling kost; de zorgverzekeraar betaalt toch wel. Voorbeeld: voor een kleine medische ingreep kreeg ik van de huisarts de keuze tussen ziekenhuis of plaatselijk gezondheidscentrum. Ik koos voor het ziekenhuis, en achteraf bleek dat het ziekenhuis meer dan 2 keer zo duur was dan het plaatselijk gezondheidscentrum. De verwijzende arts zou verplicht moeten zijn naar de goedkoopste behandeling van de regio te verwijzen. Dat is goed voor de marktwerking. Kern van dit probleem; het maakt de patient niet uit wat iets kost, zolang de zorgverzekeraar het maar betaalt. En het maakt het de verwijzende en behandelend arts niet uit wat een behandeling kost, zolang hij/zij maar het honorarium ontvangt. Om een beter systeem te vinden is het belangrijk om niet te beginnen bij wat we nu hebben, maar helemaal blanco. Hoe ziet het beste zorgsysteem eruit, zonder te kijken naar wat we nu hebben? ongebreidelde groei van aanbod vooral in 2e lijn; aanwakkeren van angst voor ziekte in brede lagen van de bevolking door artsen, farmacie en media; mensen onvoldoende attenderen op zelfzorg en gezondere leefstijl 2. door aanwakkeren van marktwerking ontstaan steeds meer financiele prikkels om kwantiteit te verhogen. Ik verwacht hogere kosten in alle echelons. 3. Artsen leren kritisch te zijn met aanbieden van onnodig medisch onderzoek. Meer winst boeken in termen van persoonlijke aandacht en meedenken. 4. Personeel correct blijven betalen en als samenleving dankbaarheid uitstralen ipv nadruk op controle.
Het systeem van indicatie en aanwezigheidsregistratie. Hierdoor kunnen we nooit zorg op maat bieden. De indicatie voor dagbesteding (begeleiding groep) werkt in stappen van 52 dagdelen. Zo hebben bijv. de meeste cliënten recht op 9 dagdelen per week volgens hun indicatie. Wij moeten erop sturen dat deze cliënten 468 dagdelen op jaarbasis aanwezig zijn. Onderproductie en overproductie is immers niet gewenst (en wordt zelfs gestraft). De reden van afwezigheid is verder niet van belang in dit systeem. In de praktijk betekend dit dat wanneer cliënten ziek worden, minder vrije dagen kunnen opnemen. Vaak is hier wel de behoefte naar. Andersom zijn er cliënten die behoefte hebben aan het gehele jaar dagbesteding, maar dat mogen we niet bieden vanwege de indicatie. Zij moeten verplicht dagdelen thuis blijven. Zorg op maat is dus erg lastig hierdoor. 2. Zie boven 3. Betere indicatiestelling. Dit kan door werknemers op de werkvloer meer inspraak te geven. Zij weten als geen ander wat een cliënt nodig heeft en zijn onafhankelijk. 4. Betere CAO. Zo zijn we een van de laagste op het gebied van verlofdagen. Het valt mij op dat er steeds meer 'zorgbureaus' komen die voor sommige mensen een PGB bepalen. Hier gaat echt heel veel geld in om en het gaat meestal naar mensen die het wel nodig hebben, maar niet van die grote bedragen. De controle op die zorgbureaus laat te wensen over. Mensen die nu echt geld voor zorg nodig hebben, krijgen zo niet waar ze recht op hebben en mensen die het niet zo hard nodig hebben, krijgen grote bedragen. Ik hoop dat daar wat aan gedaan kan worden. Zorg moet wel betaalbaar blijven. De eindigheid van het leven wordt veelal ontkent waardoor men maar blijft door behandelen. Soms is
Agda van Dijk
Ad Huikeshoven
C.Maessen
genoeg ook echt genoeg. In onze zorg is heel veel luxe geslopen die mensen gewoon zelf zouden moeten betalen. BV. als ik gezond ben betaal ik zelf voor mijn mobiliteit, als ik gehandicapt raak moeten anderen dit ineens allemaal voor mij gaan betalen Het is voor mij onbegrijpelijk dat een efficiente, patientvriendelijke en kostenbesparende huisartsenzorg zo getergd wordt door onze huidige minister van gezondheidszorg. Ik spreek uit ervaring als exhuisarts en als ex-ziekenhuisarts. 2.De ouderen met multiproblematiek en chronisch zieken hebben doorgaans geen behoefte aan zeer kostbare tweede lijns geneeskunde. Het is patientvriendelijk en zeer kostenbesparend om de eerste lijn, i.c. de huisartsen te versterken. Daarbij past een reguliere vergoeding van consultaties door specialisten ouderengeneeskunde in de eerste lijn. De ziektekostenverzekeraars zijn slim als zij deze consultaties oppakken, het bespaart enorme kosten in de tweede lijn.
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de kosten van de zorg minder hard gaan stijgen? Kwestie van een beleidsmatige keuze. De totale kosten van de gezondheidszorg in Nederland bedroegen jarenlang ongeveer 9 à 10 % van het BBP. Gelet op de ophef bij de laatste TK verkiezingen over mogelijke verhoging van de nominale premie is het zeer wenselijk de kosten op dat niveau te houden. Ja er is vergrijzing. Ja het aandeel in de bevolking van personen in de leeftijd boven de 65 jaren zal verdubbelen. Maar het is een onzinnige veronderstelling om de kosten van de gezondheidszorg evenredig te laten stijgen met het aantal mensen boven de 65 jaar. Iets zinniger is het om de kosten van de gezondheidszorg evenredig te laten toenemen met het aantal mensen in het laatste een, twee of vijf jaar van hun leven. Gelet op de forse toename van de levensverwachting is die toename veel minder dan de toename van het aantal 65+ers. Onlangs kwam nog een bericht dat de levensverwachting twee jaar extra is ten opzichte van wat eerder gedacht was. Dan komt nu de volgende harde berekening. Volgens economen neemt de levensverwachting met drie maanden toe als de uitgaven aan gezondheidszorg verdubbelen. In diverse projecties is uitgegaan van verdubbeling van de zorgkosten tov het huidige niveau, dus van 10 naar 20% BBP. Als dat vervolgens weer halveert, dus van 20 naar 10% van het BBP dan zakt de levensverwachting met drie maanden. Ten opzichte van de eerdere projectie dat de levensverwachting met twee jaar extra is toegenomen gaan we dus 21 in plaats 24 maanden langer leven dan eerder gedacht bij halvering van de zorgkosten ten opzichte van de huidige projectie van de toename van de zorgkosten. Momenteel bedragen de zorgkosten bijna vijf duizend euro per inwoner per jaar. Er is geen draagvlak voor verdubbeling van dat bedrag. Bij de laatste verkiezingen werd er al moord en brand geschreeuwd bij verhoging met honderd euro per persoon per jaar. Het is dus gewenst de zorguitgaven gelijke pas te laten lopen met de bereidheid tot betalen van zorgpremie. Dat blijft dus op 10% BBP. Gelet op de komende vergrijzing betekent dat de levensverwachting met drie maanden minder zal toenemen dan eerder gedacht. Desondanks blijft het vooruitzicht dat de levensverwachting flink toeneemt. Met dit prettige gezonde en betaalbare vooruitzicht wens ik de SER veel sterkte en wijsheid de regering te adviseren de tering naar de nering te zettten. De grote knelpunten: -Er gaat te veel geld naar de overhaed waardoor er te weinig geld overblijft voor "de handen aan het bed" -Te veel wetten en regeltjes die de mensen achter de PC zet in plaats van bezig te zijn met de zorg! -Het zorgkantoor bepaald te veel wat wel en niet vergoed wordt waardoor de zorgaanbieder de zorg niet meer kan leveren die wel gewenst en noodzakelijk is. - Bij het zoegkantoor moet al ruim 1 jaar van te voren zorgafspraken worden gemaakt. Die eigenlijk niet de realiteit weerspiegelen. Waardoor het kan zijn dat er geleverde zorg achteraf dus niet betaald wordt. Een instelling dus te kort komt en dat dan weer als eerste bezuinigd op de "handen aan het bed" en niet bij de overhaed. 2. De gemeente(WMO) en CIZ maken wel eens een verkeerde inschatting naar de cliënt betreffende de indicatie. Waardoor de cliënt niet de zorg krijgt die hij nodig heeft. Dit komt door ondeskundig personeel. En daardoor een aantal maanden of jaren later iemand veel te laat zorg krijgt en dan is de zorg veel duurder dan als diegene gelijk de juiste ondersteuning had gekregen. Er wordt op de verkeerde producten bezuinigd. -Vaak hebben mensen met een minimum inkomen een eigen bijdrage. Daardoor zetten ze de zorg stop. Echter komen ze dan in nog veel grotere problemen=kost uiteindelijk meer geld -Een zorgkantoor heeft veel te veel macht wat betreft het verstrekken van de zorg. Zonder de goede zorgafspraken met een instelling kan deze niet de goede zorg leveren. Die echter wel gevraagd wordt. Vraag en aanbod loopt dan niet gelijk. Krijgt een instelling minder gelden binnen dan wordt de zorg ook minder. 3. Deskundige mensen laten beoordelen wie wel en niet zorg nodig heeft. En zorginstellingen de ruimte geven die zorg aan te bieden die gevraagd wordt. Dus niet in pakketten denken maar alleen dat leveren wat nodig is en gevraagd wordt. Zo kun je misschien ook zorg bundelen van cliënten. 4. Lonen aantrekkelijker maken en zorgen dat de werkdruk op de werkvloer niet ontzettend hoog is zoals die nu is. Financieel gezien is de zorg geen aantrekkelijker
werkgever. -Bij instellingen de boekhouding controleren dat er niet te veel naar de overhaed gaat. Lonen leidinggevenden en directie controleren op de Balkenende norm. -Oprotpremies worden ruimschoots mee gegeven. Hoe komen zze aan dat geld?
Bruinsma
oorzaak knelpunten is met name de schaalvergroting en samenvoeging van de goed functionerende kleien zorginstellingen en ziekenhuizen tot logge grote bureaucratische eenheden. 2: Zorg moet niet door of uit de markt worden betaald, maar door de overheid en/of zorgverzekeraars en dan volgens het "oude" ziekenfondssysteem. 3: stap af van de DBC's en de protocollen, maar betaal weer gewoon per handeling die ook daadwerkelijk is uitgevoerd. 4: Minder managers en een realistisch loon voor de "handjes aan het bed".
Maikel Fraikin
In Nederland beschouwt men goede gezondheidszorg als een gedeelde verantwoordelijkheid. Binnen dit kader zijn er van overheidswege een groot aantal regelingen getroffen om de gezondheidszorg te kunnen blijven garanderen voor iedere burger. De afgelopen jaren hebben verschillende kabinetten verandering op verandering doorgevoerd om de kosten in de gezondheidszorg beheersbaar te krijgen. Dit heeft geresulteerd in een versplintering van financierings- en uitvoeringsvormen van deze zorg. Opvallend, aangezien de meeste van deze zorgvormen door de overheid worden gefinancierd of gereguleerd. Verder is de financiering van zorg voornamelijk sectoraal geregeld, terwijl het overheidsbeleid er mede op gericht is, dat zorgleveranciers sectoroverstijgend georganiseerd raken. Vanuit het perspectief van de patiënt en cliënt, is al helemaal niet meer te volgen op welke wijze de gevraagde zorg moet worden aangevraagd en bekostigd, en nog minder met welke kosten ze (achteraf) worden geconfronteerd. Een groot percentage van de gemaakte kosten in de gezondheidszorg moet derhalve aan niet-zorggerelateerde onderwerpen worden besteed. De betrokken partijen (zorgverzekeraars, zorgleveranciers, overheid) moeten veel (overhead)kosten maken om aan alle wet- en regelgeving te kunnen voldoen en moeten de frequente veranderingen op dit gebied, elke keer op een goede manier tot stand zien te brengen. Daarbij in ogenschouw genomen dat elke verandering gepaard gaat met een uitgavevermindering, betekent dit effectief dat de beschikbare middelen voor de directe zorg aan cliënten en patiënten, factor twee afnemen. In mijn optiek is de Nederlandse gezondheidszorg gebaat bij het tot stand brengen van een stabiele situatie in financiering en regulering van de zorg, waarbij zorgleveranciers voor een langere periode contracten kunnen aangaan met zorgverzekeraars. Met deze garantie kan veel beter gewerkt worden aan kwaliteitsaspecten van de zorg en een kostenreductie over de lange termijn. Wat mij betreft kunnen deze laatste onderwerpen dan ook meetbaar onderdeel zijn van deze langdurige contracten. In de uitvoering van de zorg is de lijn van gedeelde verantwoordelijkheid voor gezondheidszorg momenteel te weinig aanwezig. In veel situaties worden inatkeverslagen, onderzoeken of evaluaties dubbel uitgevoerd, omdat te weinig wordt vertrouwd op de bevindingen van een andere expert. Het snijvlak tussen verantwoordelijkheid nemen en zorgvuldigheid betrachten aan de ene zijde en vertrouwen op andermans expertise aan de andere zijde, levert potentiële risico’s, maar ook kansen op vergroting van efficiëntie op. Zorgmedewerkers klagen momenteel veel over de administratieve lasten in de zorg. Indien deze lasten voor deze categorie medewerkers kunnen worden teruggebracht, zal het plezier in het werk weer de overhand krijgen en zal de toestroom van mensen naar zorg-opleidingen en zorgbanen ook gaan toenemen. Om dit te kunnen realiseren zal er ook met een andere blik naar de zorgadministratie en de zorgdossiers moeten worden gekeken. Indien er meer harmonisatie is dossiervorming gaat plaats vinden tussen disciplines, maar ook over disciplines heen, kan redundantie in uitgevoerde taken en vastgelegde informatie worden voorkomen. De inzet van minimale gegevenssets en platforms waarover deze gegevens moeten worden uitgewisseld kunnen daar onderdeel van zijn. Daarbij zou men niet alleen naar de feitelijke gegevens moeten kijken, maar ook naar de manier waarop deze tot stand zijn gekomen. Concluderend; de inzet van slimme technologieën, bijvoorbeeld op het gebied van informatie-uitwisseling, is nog van een te laag niveau in Nederland, in ieder geval niet in lijn met het niveau van onze gezondheidszorg. Daarnaast moet de financiering en regulering van de gezondheidszorg dusdanig worden aangepast, dat deze primair ter ondersteuning van de uitvoering dient. De optelsom van bovenstaande twee onderwerpen biedt daarbij voldoende ruimte ter verbetering van de kwaliteit, vergroting van efficiëntie en verlaging van de kosten.
Susanne J. de Kort
Gezondheidskosten stijgen het hardst in het laatste levensjaar van de patient, ook wanneer deze patient reeds een respectabele leeftijd heeft bereikt. Deze kosten worden grotendeels uitgegeven aan curatieve geneeskunde. Hieruit maak ik op dat we als samenleving nog onvoldoende in staat zijn de
eindigheid van het leven te accepteren en teveel geloven in de maakbaarheid van een oneindig leven. Nadenken over tijdigheid en ondersteuning in moeilijke (niet)behandelbeslissingen zie ik als belangrijke stappen naar een betaalbare zorg voor ons allen.
D.Plat
a eenkema van dijk
Jaap Beets
dhr: a van kampen
Overconsumptie door onzinnig medisch shoppen op kosten van gemeenschap en het lucratief bevorderen van volumevergroting door werkers in de gezondheidszorg. 2. Zorg en markt passen niet bij elkaar. Ordening wenselijk door werkers in de zorg samen met de overheid. Schaf ziektekostenverzekeraars af. Financiering bijv. door budget, abbonnement ed. pt is verteld een consument te zijn in de zorg; dus oeverloze vraag en de hulverlener mag geen nee meer zeggen. Wez ullen keuzes moeten maken; moet deze 91 jarige nog een bypass, moet de gemetastasserde kanker pt nog een zeer cytostaica kuur voor 3 mnd respijt, pt moet leren dat zorg in avond nacht altijd duurder is en zorg; foto ed voor de zekerheid ook geld kost.verder de controle drift /bureaucratie kost enorm veel geld; WE VOLGEN HIERIN HET ONDERWIJS GROOT GROTER GROOTST EN HET RESULTAAT MINDER KWALITEIT MEER CORRUPTIE ETC 2 marktwerking zal niet werken de beste kan toch alle zorg niet aan, meer productie en zorgverzekeraars slecteren alleen op geld gevolg zoal immunologie verdwijnt uit ned. 3 zie 1 4 vertrouw professionals; hoe meer formulieren etc zij ter verantwoording moeten invullen des teminder tijd voor de pt en dat is hoofdreden dat ze vertrekken naast oa agressie. als ik manager had willen worden ed was ik dat wel geworden. realisser je dat er ook grote tekorten in het buitenland komen; ik ga straks naar daar waar de minste bureaucratie is, mensen hebben overal zorg nodig en het is mijn eer te na te gaan oplichten.rotte appels zal je altijd hebben ook in de politiek volgens mij zijn de grootste knelpunten: (1) het gebrek aan het streven om vanuit verhoogd bewustzijn persoonlijke verantwoordelijkheid te nemen – voor mij heeft zich dat als meest effectief bewezen als ik bekijk hoe ons bewustzijn werkt en wat ik aan patronen heb kunnen tackelen en daarmee mijn gezondheid sterk verbeterd heb – ik schat in dat mijn ziekteverzuim gedecimeerd is sinds ik aan bewustzijnsverhoging werk. (2) Het wijd verbreide beschermen van (bestaande) belangen (commercie is daarbij echt niet het enige probleem) en eigen belangrijkheid met ‘verborgen’ agenda’s – vaak uit onbewustheid, zeker niet altijd opzettelijk – maar daarmee zijn degenen die dat doen niet minder verantwoordelijk. Tenslotte is het enorme bureaucratische controle-apparaat gericht op controle en nog eens controle dat op zijn beurt weer is gebaseerd op wantrouwen. 2) Onder het mom van vrije marktwerking zijn er maar een paar grote spelers op de verzekeringsmarkt en wordt de grootte van het speelveld grotendeels door de politiek bepaald. De medici zien de patiënt niet als klant omdat de verzekeraar er tussen zit om te betalen – en zien niet dat de patiënt dus uiteindelijk wel betaalt en tot op zekere hoogte bepaalt. De politiek (ook marktpartij – beslist immers over randvoorwaarden en basispakket) behartigt vooral bestaande belangen en luistert naar de sterktste lobby; de alternatieve gezondheidszorg, in de praktijk veel meer op preventie en gezondheid gericht dan de reguliere gezondheidszorg (veel meer curatief en farmaceutisch) valt meer en meer buiten de boot of wordt via koppelverkoop alleen in dure plusplus pakketten nog een beetje vergoed. 3) Stimuleer ontwikkeling van hoger bewustzijn, zodat mensen inzicht krijgen over hoe ze hun eigen gezondheid ondermijnen door bijvoorbeeld overtuigingen en ook voor hen zelf verborgen beweegredenen , maar ook omdat vanuit dat hogere bewustzijn afstemming op een gezamenlijk hoger doel (bijv. betere gezondheid in eerste instantie, betere gezondheidszorg als middel in tweede instantie) belangrijker wordt dan het beschermen van eigen (verworven) belangen van betrokkenen in de gehele keten van patiënt, zorginstelling, zorgverzekeraar en niet te vergeten de politiek. Ook worden mensen dan vanzelf eerlijker, naar zichzelf en naar anderen, wat bijdraagt aan vertrouwen in plaats van het wantrouwen dat nu ten grondslag ligt aan overmatige bureaucratische controles. Het stimuleren van hoger bewustzijn kan misschien ook wel fiscaal – voorbeeldwerking is echter het meest effectief. 4) Zie 3. Waarschijnlijk is de verschuiving in bewustzijn genoeg om heel veel op te vangen, misschien zelfs wel meer dan genoeg. Misschien dat het niet dezelfde mensen zijn die nu controlerende taken hebben en die geschikt zijn om de ‘handjes’ aan het bed te zijn. Verder kan het helpen om ook hier onszelf niet steeds te vertellen dat er een probleem aan komt – de wereld is immers slechts een afspiegeling van wat we collectief geloven – maar dat we vertrouwen hebben dat er geen probleem hoeft te ontstaan. We vinden immers ook steeds het bewijs van onze overtuigingen, dus het veranderen van onze werkelijkheid begint met het veranderen van onze overtuigingen. Vanzelfsprekend graag bereid tot nadere toelichting. De managers kultuur afschaffen. En een wettelijk verbod van sponsering van sport evenementen van zorgverzekeraars,zo ook de reklame verbieden op tv en dag en week bladen.
Mehmet A.C.Torcque Zaanen
Jan van Tulder
D.H. Smits
Hugo
Zorg mag geen vrij markt worden het moet terug naar de oude zorgstelsel. Overheid moet alle ziekenhuizen opkopen en de artsen in dienst nemen voor een afgesproken loon. Nu kost een 5 minuten gesprek al ruim 200 euroin ziekenhuis belachelijk Het probleem is dat er in de eerste plaats teveel zakken vullers zijn in alle mogelijke gekrëeerde bestuursfunkties die niet nodig zijn. Het medies personeel verdient vaak ver boven de Balkenende norm, en vergeleken bij wat b.v. een dokter in Spanje, of één van de Oostblok landen verdienen, doet dit ons versteld staan, wat een normale specialist op jaar basis in het Oostblok verdient, verdienen onze specialisten in één maand, vandaar dat er zoveel Oostblokkers in de NL ziekenhuizen rondlopen. Laatst in een privé clinic een complete scan (of hoe dat ook mag heten) laten doen, met uitgebreide info van de specialisten voor nog geen 100 euries, kom daar in NL maar eens om. Het is met de Dokters in NL eigenlijk het zelfde als met de Piloten en verkeersleiders, verdienen te veel omdat ze (sorry) een klein beetje over het paard getild zijn. Kernproblemen a) in de organisatie staat zorg centraal in plaats van gezondheid b) zorg = aanbod. Marktwerking in de zorg is onzin. c) het principe van de collectieve financiering van zorg. 2. De knelpunten onder 1 zijn duidelijk. De huidige ordening is aanbod bepaald, niet gezondheidsresultaat gericht en geen basis voor marktwerking. Consequentie is dat mensen voor de gek gehouden worden. Keuzevrijheid is vrijheid te kiezen uit aanbieders. 3. Gezondheid centraal stellen. Een nieuwe opzet van de financiering. Keuzevrijheid van mensen uit gezondheidsproducten. 4. Een evenwichtiger systeem leidt tot een betere balans tussen vraag en aanbod. Nadere informatie: zie www.marktvoorgezondheid.nl www.gezondheidscooperatiefnederland.nl Jan van Tulder 077-3510601 Toenemende vergrijzing en kwakkelende economie. 2. Te weinig besef zorgkosten bij bevolking. Te ver doorgevoerde kwaliteitsverhogende 'engineering' bij doktoren en professoren. Er moet meer structuur komen in wie en welke onderzoeken doet. Kostenbeheersing door o.a. hoger eigen risico en afhankelijk maken van het inkomen, pensioen en/of de uitkering iemand ontvangt en/of het vermogen dat iemand bezit. 3. Mede door 1 en 2. 4. Imago van werken in de zorg promoten en diensten buiten 'kantooruren' hoger A. Volume stijging door: - Groeiende vraag / behoefte aan gezondheidszorg als product (gezondheid wordt nog belangrijker) - Laagdrempeligere verkrijgbaarheid (nieuwe aanbieders met gunstigere openingstijden) - Vergrijzing (beperkt effect) B. Kostenstijging door: - lage efficiency groei agv gebrek aan incentives om technologisch te innoveren (e-Health en telehealth in brede zin) - idee dat altijd de beste zorg voor iedereen kostenloos beschikbaar moet zijn terwijl het niet bijdraagt aan het aantal gezonde levensjaren (technologische en pharmacologische vooruitgang) - traditioneel arbeidsintensiviteit van de sector - gebrek aan incentives om bedrijfsmatig efficient te werken 2. Huidige marktordening is zeer ouderwets en bewezen inefficient. Veel zorgorganisaties staan er financieel slecht voor terwijl dat niet komt omdat ze uitblinken in (kostbare) prestaties. Vaak het tegengestelde. Huidige fusies leveren dan ook bijna nooit schaal- of kostenvoordelen op. Er is een structurele angst voor private partijen terwijl deze aantoonbaar goede en goedkopere zorg leveren. Ook is er een onredelijk grote weerstand tegen het reduceren / failleren van het grote aantal instellingen in Nederland 3. A. Invoeren van sterke mate van zelfregie en eigen verantwoordelijkheid over gezondheid. Een financiele prikkel werkt daarin vaak erg goed. Dit wordt nu als inperking van de vrijheid gezien, echter het kan ook als uitbreiding worden gezien wanneer het mensen extra mogelijkheden geeft te besparen. B. Juiste incentives aan de kant van de burger. Deze wil meer zorg consumeren en zal dit uiteindelijk moeten betalen. Een lichte en inkomensafhankelijke koppeling tussen consumptie en kosten zal het bewustzijn doen toenemen C. Organisaties die inefficient zijn links laten liggen en organisaties die goedkopere zorg kunnen leveren aanmoedigen (en dit ook echt doen). Ook betere selectie in bijvoorbeeld contractering van specialismen waar zvz's nu mee zijn aangevangen D. Voortbouwend op C, niet bang zijn voor een nieuwe en eigentijdse marktordening. Hierbij is het wel van belang dat goede aanbieders echt een kans krijgen en slechte failliet kunenn gaan (creative destruction). Sleutel hierbij is zelfregulering die dat proces bevordert ipv status quo in stand houdt E. Niet alle behandelingen in pakket opnemen, alleen evidence based en bijdragend aan een gezond en gelukkig leven (waarbij de gezondheidsopbrengsten wel juist (=marginaal) berekend dienen te worden) 4. Het mogelijke tekort van 'handen aan het bed' is primair het probleem van de zorgverlener, niet van de overheid. Het is natuurlijk wel zo dat door slecht vooruitplannen van de sector, de kosten tijdelijk onnodig kunnen oplopen. Zelfredzaamheid, verantwoordelijkheid over eigen gezondheid / health management zijn hierbij cruciaal als een van de meest kosteneffectieve vorm van preventie. Zo ook verdere invoering van telezorg en e-Health. Voor het voorkomen van een eventueel tekort op de medische arbeidsmarkt kan de overheid wellicht de sector stimuleren om opleidingen nu al aantrekkelijker te maken. Wat hierbij gelukkig mee werkt is dat de trend naar meer gezondheid en gezondheidsconsumptie ook de interesse in gezondheidsberoepen zal doen toenemen. Wellicht moeten we ons niet alleen afvragen of de zorg betaalbaar blijft, maar ook of de betalingsbereidheid van
Annelies van Dijk
Monique Willems
Monique Willems
Monique Willems
de kosten toe- danwel afneemt. Succes met uw onderzoek! Veel lijkt bij elkaar langs te gaan, te weinig samenwerking tussen medici, zij hebben hier geen belangen bij en vermijden dit liever. Er zijn teveel onafhankelijk van elkaar en tegenstrijdige trekkende krachten, zoals maatschappen van medici, ziekenhuizen, patiënten, verzekeraars. De belangen zijn allen tegengesteld en daardoor niet of te weinig effectief. Het gaat nergens naar toe als we allemaal trekken. 2. Zie boven, naar mijn mening zijn de zorgkosten explosief aan het stijgen sinds de marktwerking en hier komt geen einde aan doordat niemand verantwoordelijk is. Bovendien krijgt de patiënt een steeds zwaardere taak, naast die van patiënt zijn, namelijk een mondige deskundige consument zijn wat onmogelijk is. 3. Terugdraaien van marktwerking, de zorg is geen product in de klassieke zin derhalve gelden ook economische principes niet, dit werkt contraproductief. Hiernaast zouden specialisten in loondienst van een ziekenhuis moeten werken zodat er enige vorm van controle mogelijk is en sturing. Hierbij moeten ook keuzes gemaakt worden tussen verschillende vormen van zorg. 4.Opnemen van kortdurende lessen op middelbare scholen gericht op beroepen in de zorg, puur voor meer bekendheid. Visie? Wens! A) Stop op studiestop geneeskunde (duitse artsen komen al in NL vanwege hoge salarissen en daar is geen studiestop, meer aanbod, lager salaris, daling loonkosten). B) Op onderwijsniveau al HBO en WO mixen in simulatie-ziekenhuizen om stratificatie (pik-orde-gedrag) tegen te gaan, met als effect: mogelijk maken kwaliteitscirkerls, werkoverleg, bekend zijn met vertrouwen en delegeren expertise aan HBO-personeel dat fysiek beter in staat is efficiency en effectiviteits-verbetervoorstellen te doen. C) Privatiseren zonder bonusbeleid, maar met winstdeling om resultaatverantwoordelijkheid en teamgeest te realiseren, diversiteit in talenten te (h)erkennnen. Winstdeling ondergeschikt aan innovatie, dus een gereguleerd toewijzingsbeleid. D) Preferred suppliersysteem mbt medicatie en instrumentarium waarbij patienten/clienten leading zijn en niet verzekeraars, farmacie en zorg-instelling. Dit om economische product-cyclus van medicijnen anders in te richten, betere spreiding onder concurrenten (niet iets cash-cow maken en patent verbeterd medicijn op plank hebben liggen). E) Opname gezondheidsmanagement, dus preventie in zorginstellingen (ook als marketinginstrument), bijv. bij staaroperatie gratis leefstijl training ipv badhandoek of theekopjes (->dit sowieso verbieden). M.n. richten op stress-preventie, minimaliseren cortisol-productie, maximaliseren oxytocine productie. F) Inwerkprogramma personeel om klantvriendelijkheidstechnieken (ala KLMpersoneel) te kennen/kunnen. Alsmede omgaan met agressie (hartcoherentietechniek, cortisol ombuigen naar andere hormoon-flow) meer tevreden clienten, minder ziekteverzuim onder personeel (minder ZV-kosten). G)E-health algemeen uitbreiden en in bijzonder diverse operaties uitvoeren onder supervisie van super-supervisor die verschillende beeldschermen bewaakt, operaties begeleidt, zodoende opleidt. Efficientere capaciteitsbenutting, efficienter opleiden, logistieke inrichting en personele inroostering voorspelbaarder, beheersbaarder. In antwoord op bezwaren privatisering, discussie op Linked in, groep Edusa met item SER verzoek. @Remco, omdat de een in de sloot springt, hoeft een ander het niet te doen. Alles zijn merites. Openbaar vervoer, gas, electra, telecom... zo een reeks van nuts-bedrijven die niet in meer of minder service, meer of minder gas-verbruik te vertalen zijn. Hooguit wordt dit duurder door de overhead van verkopers en marketeers. Ik geef je groot gelijk en zou dit graag weer willen centraliseren. Zorg is wel te differentieren. Niet op de keuze van halve of heel been afzetten, halve of hele hart-operatie, maar meer in de gebruikte faciliteiten, randvoorwaarden van uitgekleed en sober, tot all inclusive. Alles in natura of met pgb inkopen? Als wetgeving op diverse wensen niet inspeelt, ga je nu met een goedkoop ticket naar Turkije voor eoa. De voortschrijdende ontwikkelingen en mondialisering geven de mogelijkheden om volgens de Japanse methode te kopieren en een degelijke standaard te leveren. De standaard is dientengevolgen van een goede kwaliteit. Zo niet, dan gaat men naar een andere leverancier en dreigt terecht faillissement voor wanbestuur. In antwoord op bezwaar schaalgrootte/kartelvorming: @Remco, ik ben met je eens dat kartelvorming, olichargen ongewenst zijn. De mededingswet heeft wel wat te handhaven. Helaas is de kwalijke kant van olichargen een probleem in de aard en groote van de organisaite. Nu ook als publiek, semioverheidsorgaan. Ik hoor dat VOF's/maatschappen bijv. een behoorlijk niveau hebben, zijn veel betrokkener en resulaat verantwoordelijk. In antwoord op sluiting regioziekenhuizen, mi optie geriatrie uitbreiden met trauma-afdelingen/OK's, ook thuisbevallen, aanrijtijd aan de orde: @Anneke Palsma, de vraag van de rol in de toekomst voor de diverse raden is een goede. Ik zie het echter als de samenwerkende organen zoals VNO/NCW en de bonden. Clienten en verwanten zijn ook belanghebbenden die, op voorwaarde dat het verzekeringsstelsel anders wordt, een macht vormen. Daarnaast noemt u ter voorbeeld de Inhollands, terwijl een grondig onderzoek naar de de successen en missers nodig is om fatalistisch in de toekomst te kijken, het falen van privatisering. Daar waar successen zijn (en die zijn er) zal er nadrukkelijk lering uitgetrokken kunnen worden voor andere organisaties. Het ontstaan van kleine ziekenhuizen op het platteland, hing samen met de wens van
Monique Willems
iedere zijtak van religie om een kerk en instelling te hebben. Verzuiling lag er aan ten grondslag, gebrek aan mobiliteit en helicopters, techniek lag er aan ten grondslag. Iedere betrokkene, ook nu in de zorg, wil integer geld verdienen met een interessant beroep. Zijn eigen wandeling door de zg Maslov-payramide doorlopen. (en altruisme levert endorfine op, het fenomeen roeping is terecht wat achterhaald). De meeste private organisaties hebben een groot deel van hun personeelsbehoefte gevuld met integere mensen. Ook daar heb je witte-boorden-criminaliteit, een reden om e.e.a. aan te pakken, maar de successen, de mooie dingen laat je doorgroeien. De dramatiek "tellen deze mensen niet meer mee", het overdrijven van de nadelen van schaalvergroting (alles met mate, zeker irt de macht van prijs, monopolie, olichargen) versluieren m.i. een nuchtere kijk op mogelijkheden onder voorwaarden. En mbt de salarissen ben ik het met u een; mensen bij de macht en het geld hebben en een mate van obesitas, terwijl ze het niet voelen. En hun brein stuurt aan op verzameldrift, onderscheiden met pauweveren tbv primitieve behoeftebevrediging. En marketing maakt daar handig gebruik van. Degene die bij de ABN werkte op de P&O afdeling en beloningsbeleid heeft onderzocht kan zeer veel vertellen over een juist beloningssysteem. Hij, Kilian Wawoe, zag hoe e.e.a. flink mis was, onderschrijft ook het nut van winstdeling. Maar daarbij krijgt de schoonmaker ook zijn deel. Geen top-manager heeft tijd voor zijn/haar job zonder al die ondersteuning. Vandaar winstdeling. Bij verlies, volgt failissement. Al eerder geopperd. En het vermogen van mensen om er iets van te maken is groot, en om te leren ook. Een gegeven dat zich met de vergrijzing gaat voordoen is een een toenemend aantal mensen dat woont in geriatrische instellingen. Die kunnen over de hele regio zijn. Op dit moment is al de vraag, moet moeten verpleegkundigen de specifieke behandeilng leveren bij somatische zorg, als er psychiatrische/geriatrische aspecten van gedrag spelen. Die kennis en kunde vergen, wel bestaan, maar moet onderwezen worden of gedetacheerd worden in somatische zorg. Tegelijkertijd bestaan er dus de geriatrische instelling. Voor kwalen waar men op kan anticiperen is rijtijd minder noodzakelijk. Acute opnames kunnen wellicht in de genoemde geriatrische instellingen, die al e.e.a. aan medische zorg in huis moeten hebben. Thuisbevallen is een risico, velen eindigen alsnog in het ziekenhuis. Dat dragen de moeders en vaders. Hoeft niet. En draagt zeker niet bij aan goedkoper zorg. Dat is luxe, romantiek. En privatisering wil vast een niche markt verzorgen en zijn om deze ouders tegemoet te komen. Aanvullend wil ik schrijven dat alle mensen onderhevig zijn aan de dynamiek van hun brein, ook topmanagers. Zoals bij de Vestia affaire speelt, desbetreffende bestuurder wilde (citaat bankier uit volkskrant afgelopen week) "knikkeren met de grote jongens". Eenieder is idd zo'n kind. En omdat, wil men bij een loopbaan serieus kans maken, men de kenmerken van de groep moet aannemen, en zeker bij mannen competitie speelt, is het voor deze mensen al een must om destructieve hoeveelheden arbeidsvoorwaarden uit te onderhandelen. En omdat onderhandelen, beinvloeden, een competentie is waarop men moet scoren, dreigt nu een destructieve spiraal. Een overgave aan primitiviteit met knikkers van anderen. Het is een boute manier om sociale en fysiologische psychologie onder woorden te brengen, maar dat wordt m.i. te veel. De uitzending van 1-3-11 van labirint gaat o.m. over hoe marketing inspeelt op reptielenbrein en lymbischbrein, die de meeste beslissingen beinvloeden. Publieke scholing mn gericht op ontwikkeling cortex. Dat nu zoals de triodos-bank en andere een slogun bewaarheid kan worden lijkt mij gunstig. Geld wordt pas goed, door wat je ermee doet. En ik geloof dat men met keuzes als gezondheidszorg, ook een zekere belegging, mensen hierin wellicht willen gaan investeren, althans hun reserves onderbrengen. Wie weet is het de dood in de pot voor wapenindustrie en gestook onder volkeren. Dus voor privatiseren met accent op gezondheidsmanagement (prikkel is nu pervers want ongezondheid en cure is de omzet van een ziekenhuis) en beloning aan grenzen. In antwoord op de vraag hoe veiligheid is geborgd: @Anneke, Psychiatrie in de somatische zorg is erg actueel; mensen met alzheimer, dementie, laatst het voorbeeld van de man die in de separeer overleed omdat men niet de creativiteit had en het lef voorbij protocollen de man te verdoven. Dat heeft een benadering nodig, en samenwerking hetgeen elkaar niet bijt. Op het moment dat pikorde en angst voor afreken-cultuur speelt, dan kan men afschuiven. Als het resultaat telt, gaat men een team vormen van diverse disciplines. De veiligheid is geborgd door dit resultaat goed te omschrijven. Zo kunnen kwaliteitssystemen een meer leading rol krijgen dan dat ze nu doen. Nu wordt vlak voor de visitatie de zaak snel bij elkaar geadministreerd, klachten tellen nauwelijks mee in het systeem om structuur uit incidenten te destilleren. De kema-bedrijven hebben belang bij een goede relatie, net als de gezondheidsinspectie waardoor zg circuit-babbelpraatrelatieonderhoud plaatsvind; het is hun broodwinning. Een inspectie en handhaver die afstand houdt, meer als politie en justitie is nodig. Hoewel in Arbo-land veel macho-gedrag is, en veel zaken verbeterd kunnen worden, doet de arbeidsinspectie en kan dit mbv de arbo-wet redelijk haar werk. En heeft ze de macht om malussen, bestuurlijke boetes uit te delen. Vooral de private bedrijven voelen dit in de portemonnaie, en imago. Helaas hoe groter het bedrijf hoe minder men de euro's in het proces kan volgen (werk van de controller) en wordt het geld van iedereen en niemand. Dus niemand is gebaat bij
Monique Willems
Dhr W.F. Engelmann (vader van autistische dochter)
erg grote concerns. Kwaliteits, Arbo en milieuoverhead is zeer gewenst voor eenieder, al was het maar om gezond te blijven. Ziekenhuizen zijn op interne afdelingen na, functiegericht ingericht. Ieder kapot mens moet eerst naar de afdeling carosserie, als er iets mee is, of naar de afdeling uitdeuken, etc. Over de muren heen samenwerken hoeft men niet, de structuur dwingt dit niet af. Er is wel aandacht voor logistiek, maar m.i. te weinig. Vergrijzing is een gegeven met gevolgen. Net als overaanbod van ongezond eten en obesitas. Naast dat oudere mensen kosten, leveren ze ook op. Ik vind dat niet de discussie. Een plekje onder de zon voor iedereen. Bijgaand een link naar een boek over wat en hoe beter kan mbt reductie van separeer/dwang en drang. De knelpunten en observaties zijn tekenend voor de gehele zorg. De leidinggevende is niet op de werkvloer, de top draagt het project niet, er is geen top-down en bottom up. In Arbeidspsychologie land is bekend dat dit fnuikend is, en effectiviteit tegenhoud van verbetering/veranderingen. http://www.ggznederland.nl/kwaliteit-van-zorg/dwang-endrang/ggzn_d_d_5.pdf Het is door wetenschappers samengesteld die allerlei instellingen hebben betrokken. Zeker instellingen die geen academische stand-up hebben hoog te houden (Brandons e.a. ketenzorg) zijn schrijnende voorbeelden van struisvogelpolitiek. Brandon is te handhaven in Schiedam. Anderen zitten nog in de boeien. In antwoord op reactie dat boek dwang en drang-invoeren verbeteren geen privatiseren nodig heeft. M.i. al 10 jaar geleden nodig. (Excuus voor de generalisaties van profs. Wie de schoen past trrkke hem aan. Er zijn zeer zeker ook andere, en die weten dat ook van zichzelf hoop ik. De goeden blijven bij privatiseren werken en zullen genieten van de extra uitdagingen in hun team-work) @Anneke Er is geen prikkel om anders te gaan nadenken. De kraan met geld staat altijd open voor medici. Ik ben zeer benieuwd wat Loek Winter gaat bereiken met Zeist. Van een vader van een client, lid clientenraad vernam ik via de krant dat het wanbestuur zonder openheid van zaken maar door kon gaan. Dat kan met een NV niet. Wellicht koop ik zelf aandelen om mee te brokkelen in het beleid. Ook Slotervaart is een voorbeeld van hoe het kan. Benchmark. Hun geblunder voelen ze, een instelling als waar Brandon zat, of Maastricht komt via excessen en media tot beleidswijziging. Er zijn uitzonderingen waar constructief met clientenraden naar verbeteringen wordt gezocht. Maar veel wordt ervaren als een lastige OR, en er zijn speciale training leidinggeven aan professionals, omdat het een lastig karwei is al deze autonome, strondeigenwijze, tot zeer arrogante profs aan te sturen zoals nodig is. Een arts is na 10000 keer niet zo gemotiveerd meer om iedere keer weer een top-prestatie te geven. Job-roulatie kan niet, want je specialisme vergt een lange opleidingstijd. Wanneer het prestatie-spectrum wordt uitgebreid met een winst-verlies-balans, klant-gunning prestaties is er meer kans op prikkels. Nu zijn de prikkels carriere, inkomen, status in circuit en moet je als client het van een paar engeltjes hebben. De standaard uitmuntend is niet herhaalbaar. Ik wind me zeer op over praktijk situaties, dat bij het houden van CQ-interviews/lijsten artsen met dedain zeggen dat de client nauwelijks kan lezen. (Laat staan iets van tevredenheid kan uitspreken?). Of dat een arts tegen mij zegt: het is hier geen hotel, en ik had reden om een opname te vragen. Het corpsballen gedrag wordt hier en daar nogal meegenomen. En het voorbeeld dwang en drang is niet alleen prachtig. NL loopt al jaren mijlen achter op andere landen en zo ook de intramurale ggz. Veel meer bedden dan in het buitenland. Omdat de zorginstelling een input-gerichte organisatiestructuur is, protocol-check, overleg-check, alles voor een check op input. De output is niet eens omschreven. Resultaat en -verantwoordelijkheid is nodig. Het luisteren en onderzoeken van hun markt, martpanels en het betrekken ervan volgt dan. Nu heb je als markt de status van leek, patient, auto zonder verstand die niets weet over herstel, en aub niet lastig in CRén meepraten. De manager, die uit het vak komt, durft al niet directief te zijn, met visie resultaten te halen, om de lieve vrede tussen de hoogopgeleide profs te behouden. (en dit begrijp ik wel, maar gaat te veel over de rug van de pantient/client). De goede dingen doen en niet de dingen goed doen (dan staat ding voor regel). Ik denk dat met 21 december bedoeld wordt, dat we een nieuwe tijd ingaan en met vallen en opstaan moet je het leren. Privatiseren is leren. En zonder water leer je niet zwemmen. Nog steeds gelden mijn andere bijdrages ook. E.e.a. met randvoorwaarden. Er zijn diverse knelpunten en dus potentiele maatregelen. In de eerste plaats niet alles vergoeden wat er technisch kan, maar een redelijke grens stellen aan wat collectief vergoed MOET worden. De rest (wenselijk, maar niet noodzakelijk) op eigen kosten. Ook ongezond leven moet leiden tot beperkingen (als u rookt en daarna longkanker krijgt of u vreet u vol en heeft overgewicht en daardoor problemen, is dat ook echt uw probleem). Als derde een zeer kritische blik op de ziekenhuizen en instellingen. De instelling waar mijn dochter werd opgenomen is alleen al qua infrastructuur (vele paviljoens en een enorm landgoed) onbetaalbaar. Ook heb ik bijzonder slechte ervaringen met de psychiaters en psychologen van overheidswege. Bijzonder traag, maandenlange trajecten, veel uren maken, maar geen resultaat. En de begeleiding en therapie van mijn dochter hangt aan elkaar van stagiaires en psychologen in opleiding. Elke zes maanden dus weer een ander gezicht (is funest voor een autistische persoon). Tot slot: PGBs zijn het meest kosteneffectief, maar er wordt door sommigen gefraudeerd. Als je dus een probleem aan de deur hebt, moet je niet het hele huis afbreken, maar een
Caroline Wijsbroek Robert Mouton
C.E.J. van der Post
Henk Stolk, huisarts
G. van Doorn Joost de Kanter, huisarts
betere deur (indicatiestelling) in het huis zetten. Waar ik vaak met tegenaan loop is het nut van het CIZ. Ik ben van mening dat binnen mijn beroepspraktijk bijvoorbeeld de huisarts, specialist en verpleegkundige een goede zorgindicatie kunnen stellen.Zelfs wel beter want zij hebben het contact met de patient. Het is ook gewoon een compententie die deze zorgprofessionals bezitten. En misschien kan hiermee geld worden bespaard? zolang de zorg geboekt wordt als kosten in het kader van een juridisch-economische (Europese) keuze zullen door groeifactoren de kosten navenant stijgen. Als je dat niet wilt dan zul je de grens tussen publiek- en privaatrechtelijk domein moeten verschuiven (hetgeen eigenlijk al stiekem gebeurd; bijv. winst in ziekenhuizen of tariefonderhandelingen als economische activiteit) en de zorg de ruimte moeten geven zich in ondernemersland te ontwikkelen. Afgezien van een basis van (acute) public health voorzieningen moet dat mogelijk zijn. Vergelijk de eerdere discussie over de basisverzekering als WA-verzekering: verplicht maar privaat domein. Drastisch? ja, Hobbels? zeker. 2. De huidige marktordening omsluit een dubbelheid die niet te begrijpen is bij de uitvoering: ondernemerschap op basis van de tarieven en tarieven op basis van budgettering. Zo snijdt iedere handeling zichzelf in de vingers en wordt nooit een antwoord op vraag 1 beantwoord. Er zijn echter aanwijzingen dat het de goede kant op gaat: introductie van de WCZ met het gelijktijdig verdwijnen van de Wtzi. 3. De kosten in de zorg zijn gebonden aan consumentengedrag, verzekerd recht en een onbegrensd zorg- en hulpmoraal. Die zijn moeilijk te bedwingen. In plaats van dit als nadeel te zien (zie punt 1) zou dit een voordelige economische motor kunnen zijn. 4. Personeelstekorten kunnen uitsluitend worden tegengegaan met andere zorgformules en verhogen van de aantrekkelijkheid van (langer) werken in de zorg. De andere zorgformules komen slechts mondjesmaat op gang. Stimuleringsmaatregelen zijn op zijn plaats (net als meer communicatie en media-aandacht). De aantrekkelijkheid van (langer) werken zou in CAO-land (SER) punt van aandacht moeten zijn: meer ruimte voor werkgevers. Doelgerichtheid en doelmatigheid zijn van groot belang bij de toenemende zorgvraag. De zorgvraag stijgt enerzijds door de vergrijzing en toename van chronische complexe zorg, anderzijds door consumentisme ingegeven door het marktmechanisme dat door de overheid ondersteund wordt. Mondiaal is gebleken dat een sterke poortwachtersfunctie die sterk ondersteuend en gefaciliteerd wordt door de overheid, garant staat voor kwalitatief goede en betaalbare zorg. De poortwachterfunctie moet ingevuld worden door goed opgeleide generalisten die de regierol in de zorgverlening stevig invullen. In nederland staat de huisarts daar borg voor. Doelmatigheid en vergroten van de kwaliteit in de huisartsenzorg en eerstelijnszorg moeten gestimuleerd worden door andere prikkels dan marktwerking. Voor de dure specialistische zorg is daarentegen wel een beperkte rol voor marktprikkels. Kostenbeheersing: Positioneren van een stevige eerstelijns zorgverlening en stimulering van grotere samenwerkingsverbanden waarin mulitidisciplinaire samenwerking geoptimaliseerd wordt. Differentiatie naar regio afh van patientenpopulatie. Taakdelegatie waar mogelijk en verantwoord in zoverre dat de integrale benadering van de patient gewaarborgd blijft. Er ontstaat een steeds grotere druk op de gezondheidszorg door het ouder worden van mensen met multipele ziekten. Deze mensen moeten steeds vaker gebruik maken van de tweede lijns zorg. De hulp die geboden wordt is vaak intensief en tijdrovend. Dit geeft een steeds groter wordende druk op de 2e lijnszorg. 2 In de eerste lijn kunnen we ons inzetten voor goede controle en bewaking van deze patienten. Ook dit is een intensieve taak. Hiervoor is personeel nodig. Wanneer deze taak door de eerste lijn goed opgepakt wordt is deze veel goedkoper. Doordat wij in de eerste lijn al begonnen zijn met deze taak op ons te nemen, is ons buget overschreden. Er wordt geen geld vanuit de tweede lijn vrijgemaakt voor ondersteuning van de eerste lijn. Dit zou wel moeten gebeuren. Door de huidige maatregelen kunnen wij onze activiteiten niet verder uitbreiden. Wij moeten zelfs terugkeren op onze schreden. 3 Meer overname en controle in de eerste lijn , kort bij de patient. 4 Door te laten zien hoe mooi en gevarieerd het werk in de eerste lijn is kunnen we mogelijk voldoende mensen aantrekken. Of dit voor alle sektoren in de zorg zo is, durf ik niet te zeggen. te hoge premies en marktwerking 2. dit moet weer een verantwoording van de staat worden 3. Het oude Engelse systeem: alle ziekenverzorgers, artsen en specialisten in staatsdienst als ambtenaren 4. zie punt 3. Wat zijn volgens u de concrete knelpunten in de gezondheidszorg? Waardoor worden deze problemen veroorzaakt? - De eerstelijn kan goedkopere zorg leveren maar wordt bekneld door het starre budgettaire kader: - Budgettair kader huisartsgeneeskunde: eerste lijn wordt gestimuleerd om meer te doen maar vervolgens gekort - Het geld volgt de zorg niet: substitutie van tweedelijnszorg door de eerstelijn leidt niet tot budgetverhoging in de eerste en budgetverkleining in de tweede lijn - In plaats van de investeren in de eerste lijn= de basis van de gezondheidszorg wordt bezuinigd niet alleen op de huisarts maar ook op de fysiotherapeut, de dietist en de eerstelijnspsycholoog: zo kan de eerste lijn haar taak niet waarmaken - Met betrekking tot de GGZ wordt bovendien bezuinigd op de tweede lijn en worden eigen bijdragen van patiënten verhoogd dit leidt tot meer druk op de eerste lijn die ook al
C.J.in 't Veld
gekort wordt (zie boven). - Discriminatie van patiënten met psychische klachten tegenover patiënten met somatische klachten is volstrekt onredelijk en bovendien onwenselijk: meer dan ½ deel van de bevolking komt ooit in het leven voor belangrijke psychische problemen te staan - Het DBC systeem corrumpeert: de specialist wordt onder andere onder invloed van kortingen gestimuleerd om de hoogst mogelijke tarieven in rekening te brengen, ook ziekenhuizen hebben daar belang bij en stimuleren de specialisten daarin. - De behoefte aan controle door samenleving en overheid, dus ook het gebrek aan vertrouwen, leidt tot overkill: het DBC systeem heeft een enorme administratieve belasting opgeleverd, een verlkeerde honorering van ondersteunende specialismen als radiologie en microbilogie en tot kostenverhoging: de uitkomst is het omgekeerde van wat beoogd werd: het zou wijs zijn als de samenleving achterover leunt, terugtreedt maar wel een redelijke toetsing eist. 2. Hoe kijkt u aan tegen de huidige marktordening en financiering van de zorg? - -Concurrentie in de zorg moet niet op geld maar op kwaliteit. - Laat de regisseurs in de zorg hun werk doen, bijvoorbeeld huisartsen, stel hulpkrachten aan onder hun regie in plaats van ze met hen te laten concurreren - ZBC’s halen de krenten uit de pap: de hoog volume verrichtingen of de kostbare verrichten, ze vertroetelen de patiënt mar leveren onder andere geen 24 zorg voor de opvang voor complicaties. 3. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de kosten van de zorg minder hard gaan stijgen? - Zie punt 1 en 2 van 2 hierboven Koester de persoonlijke band van de patiënt met de vertrouwensarts, met name de huisarts: als er vertrouwen is willen mensen wel afzien van het uiterste onderzoek en de uiterste behandeling, de loszwemmende patiënt zal in onzkerheid altijd willen kiezen voor voor het maximum - Uiteindelijk door harde keuzes te maken: is het bij beperkte middelen wel verantwoord om zeer kostbare behandelingen te verstrekken die maar weinig bijdragen aan verbetering van de kwaliteit van leven of van verlenging van het leven - Maak duidelijk waar de hoogste kosten gemaakt worden en geef aan hoe dat geld anders ingezet kan worden 4. Hoe kunnen toekomstige personeelstekorten in de zorg worden voorkomen? - In onze maatschappij hangt de aantrekkelijkheid van een vak, de waardering, ook samen met de betaling: zorg dus voor een goede beloning - Ga door op de weg van professionele ontwikkelingsmogelijkheden: binen verpleging tot nurse practitioner bijvoorbeeld concrete knelpunten: - onvoldoende op elkaar aansluiten van de zorgverlening in de eerste lijn en de ziekenhuiszorg - hoge verwachtingen, onvoldoende besef van beperkingen van de effecten van gezondheidszorg in de bevolking - duplicatie van aanbod (thuiszorginstanties, SOS artsen, zelfstandige behandelklinieken), met onnodige tweede meningen en herhalingszetten bij behandeling onvoldoende efficientie in de organisatie en bedrijfsvoering in de zorg, perverse prikkels (preventie: tabak, voedingsindustrie, pharmacie: gratis aanbod medicatie ziekenhuizen, beinvloeding professionals) - onvoldoende betrekken van de medische professionals bij het maken van keuzes en het uitstippelen van het beleid: het is tijd voor een ronde tafel conferentie! 2. marktwerking: - competitie op basis van vergelijken van cijfers is een goede prikkel voor professionals. Leidt tot stroomlijning, verbetering service, betere prestaties conform richtlijnen - concurrentie is heiloos; het vertalen van zorg in rekenunits heeft overal ter wereld tot een aantoonbare kostenexplosie geleid. Het leidt tot verlies aan inzet, solidariteit en calculerend gedrag - de huidige prevalerende politieke stroming stelt zich ideologisch op en toont geen luisterend oor. Gegevens worden verontachtzaamd, Er wordt selectief gewinkeld en dat winkelend gedrag wordt gepropageerd. 3.Betrek de professionals en de patienten bij het uitstippelen van het beleid, het maken van keuzes en het bevorderen van kwalitatief goede zorg. Verzekeringsmaatschappijen kunnen hierbij een katalyserende rol spelen, maar doen dat niet. Doorbreek bestaande starre lijnen en doe een beroep op gezond polderverstand. In de zorg kan veel meer worden overlegd. 4. zet in op vernieuwende communicatietechnieken die een deel van het huidige aanbod op een andere manier kan ondervangen waardoor er handen aan het bed blijven wanneer dat nodig is. Zet in op vernieuwende woon/zorg complexen.
B. van Ginkel
Het consumentisme viert hoogtij bij steeds meer patienten. Het adagium lijkt steeds meer ik heb premie betaald en nu moet ik dat eruit halen ook. Mensen nemen zelf geen verantwoordelijkheid meer( obesitas, roken, drinken, nooit sporten), de dokter moet een ontstaan probleem tegen iedere prijs maar weer oplossen. Daarbij wordt de patient gek genoeg geen strobreed in de weg gelegd. Laat patienten voor alle zorg die zij afnemen(medicatie, huisarts, operaties, specialistenbezoek) 5-10% zelf betalen. Wenselijk is dat werknemers in de zorg een marktconform salaris verdienen(o.a. voldoende compensatie voor werken buiten kantooruren). Wordt het inkomen verder afgeroomd dan kiest de nieuwe generatie steeds minder voor een baan in de zorg.
Marie-Jose Schuurman
Het grootste knelpunt in de gezondheidszorg is de mentaliteit dat gezondheid en gezondheidszorg erbij moeten kunnen horen zonder dat zij de hoogste prioriteit hebben. Lage kosten voor voedsel hebben
mw.drs. k.w.a. schrage, klinisch psycholoog
Astrid Hoogeveen
meer prioriteit dan gezond voedsel, lage kosten voor de gezondheidszorg hebben meer prioriteit dan gezondheid. Zolang dat de mentaliteit is zal niemand in staat zijn de echte knelpunten te onderkennen. Gezondheid moet zo'n hoge prioriteit hebben dat zaken als winst, kosten, etcetera niet de kans krijgen voorop te staan. Niet alleen in de gezondheidszorg maar ook in de bouw, de voedselproductie, transport, etc. Wie natuurlijkheid en duurzaamheid niet centraal plaatst krijgt nooit zicht op de vraag waarom gezondheid duur is en hoe je gezondheidszorg prioriteert. 2. Marktwerking gaat niet over gezondheid maar over geld. Door marktwerking in te voeren in de gezondheidszorg krijg je vooral veel marktwerking, met woorden als kosten, winstuitkering, en dergelijke. Het zal niemands gezondheid bevorderen: zowel de zorgverleners als de patiënten zullen als raderen moeten meedraaien in de geldvoortbrengende machinerie die markt heet. Dat kan dus wel ingevoerd, maar dan moet er niet meer gezeurd worden over gezondheid, want die is dan dus niet belangrijk. 3. We hoeven helemaal niet te zorgen dat de kosten van de zorg minder hard stijgen. We moeten gaan zorgen dat we iets over hebben voor gezondheid. Bijvoorbeeld inspanning, geld, tijd. Wie voor een dubbeltje op de eerste gezondheidsrang wil zitten moet niet verbaasd zijn dat zijn/haar kinderen voor hun veertigste kanker krijgen, omdat de leefstijl van geef-mij-voor-weinig-geld-gezondheid-kado gewoon niet gezond is. 4. Als zorg en zorgzaamheid, gezondheid en duurzaamheid, eenvoud en rust, gezamenlijkheid en berusting weer in de volksmentaliteit belangrijker worden dan carriëre, geld hebben, geld verdienen, winst maken, 'succes hebben', doen-wat-je-wilt, dan zal er nooit ofte nooit een tekort aan personeel in de zorg zijn. onmogelijk en te duur DBC systeem waar alle GZ beroepsgroepen die er mee moeten werken al tevergeefs over hebben geklaagd. 2) Den Haag heeft de zorgverzekeraars te veel macht gegeven. Zorgverzekeraars misbruiken hun macht. Er ontstaat steeds minder ruimte voor vrije keuze van de klant. 3) De GGZ wordt geteisterd door overheidsbemoeienis en regeldrang. Dit leidt tot "recht op zorg" die financieel niet haalbaar is en vervolgens weer wordt ontnomen.Het teveel aan administratie blijft. In de ziekenhuizen is er een personeels laag management die linea recta kan worden ontslagen. Verlaag de administratieve eisen, bevries de lonen en ontsla in ziekenhuizen de helft van managers en administratieve medewerkers. Stap over op uitsluitend nog digitale patientendossiers en skip voor deze generatie patienten het overhevelen van papierendossier naar digitaal dossier. Informeer deze generatie patienten daarover en laat ze zelf zeggen als ze naar de dokter gaan wat er met ze is. De waarde van een degelijke ziektegeschiedenis weegt niet op tegen de kosten van het administreren. En zet dan een paar slimme SER mensen aan het werk om echt een ander systeem in de zorg te ontwikkelen zodat dit hele DBC systeem kan worden geschrapt. Het is echt mislukt. Tijd om dat toe te geven en ernaar te handelen. 4. Niet alleen in de zorg zijn er banen die niet worden opgevuld. Ook de kassen zijn onderbemand en er zijn veel Oost Europese immiganten nodig om dat werk te doen. De minister heeft goed zicht op waar de gaten zitten. Vroeger moest iedereen enige tijd verplicht in militaire dienst. Vanuit dat principe zou je drie takken van verplichte dienstverlening kunnen ontwikkelen met opleiding en begeleiding die jonge mensen kunnen kiezen om zich een jaar in te ontwikkelen en zo bij te dragen aan de maatschappij. Dat zou Zorg, Maatschappelijke Dienstverlening (bijv hulp voor de politie) en Productiehulp (bijv hulp in de kassen) kunnen zijn. Alle jonge mensen van nu die een gebied kiezen, kunnen later als ze arbeidsongeschikt zouden raken toch terugkeren in arbeid omdat ze scholing hebben gehad in een van deze drie gebieden. Uitkeringsgerechtigden die niet werken zou je kunnen verplichten ook één van deze gebieden te kiezen en omwille van behoud van uitkering kunnen verplichten bijvoorbeeld drie maanden per jaar verplicht te werken. Met als reële dreiging dat uikering wordt ingetrokken bij verzuim.
de geweldige administratieve 'wanorde' bij de zorgverzekeraars, zij geven wekelijks verkeerde informatie aan verzekerden onze psychologenpraktijk heeft nu, op 12 januari, nog steeds geen contracten in huis, wij zijn daar sinds september 2011 mee bezig de inperking van de eerste lijnszorg leidt tot grote wachtlijsten bij de tweedelijnszorg, waardoor de kosten toenemen de beoogde bezuinigingsmaatregelen worden niet bereikt kortom, de opzet werkt totaal niet terwijl de geestelijke gezondheid verzwakt, immers met een kortdurende behandeling waarbij het accent ook ligt op de zelfredzaamheid van cliënten wordt in de tweede lijn eerder verzwakt dan versterkt problemen in de gezondheidszorg worden niet of onvoldoende juist ingeschat door politiek daarnaast spelen belangen van de grote organisaties, ziekenhuizen o.a. een belangrijke rol bij de inschatting en afweging van de politieke beslissingen de financiering van de zorg kan beter er wordt in de somatische geneeskunde heel veel geld geïnvesteerd en uitgegeven terwijl in de geestelijke gezondheidszorg onderzoek en behandeling erg worden gekort alleen in de geestelijke gezondheidszorg wordt een eigen bijdrage gevraagd, dat is een vorm van discriminatie maar dat heeft ook invloed op de financiering van de zorg de vergoedingen in de verslavingszorg zijn erg fors, terwijl de resultaten minimaal zijn ook dat wordt
Paula Breed
Annemieke WiersemaOuwehand
Brinkman
onderbelicht en ook financieel niet adequaat benaderd voorkomen van kostenstijging kan door: feitelijke uitkomsten marktwerking goed beoordelen en uitkomsten door laten werken in beleid betere controle op uitgaven, zijn de kosten en baten verantwoord? Maak dit ook publiekelijk bekend zodat burgers meedenken dus meer efficiënt en effectief werken, m.n. in de grote organisaties waar geld geen onderwerp van personeel is en daar dus ook niet op gelet wordt bij het werk personeelstekorten kunnen worden voorkomen door de uitkeringen minder makkelijk te verstrekken mensen niet alleen uit te nodigen om in de zorg te werken maar ook 'dwingen' in dit werk een bijdragen te leveren in het algemeen moet de excuus mentaliteit van tafel, grote fouten en overschrijdingen moeten aangepakt en 'bestraft' worden er moet goed gekeken worden naar hoe bv zorgverzekeraars met hun inkomsten en uitgaven omgaan als laatste moet de politiek, nationale overheid maar ook gemeentelijke, afgerekend worden op hun falend optreden, niet alleen maar de burgers de kosten van falend beleid laten betalen Ik denk dat grote (GGZ) instellingen worden belemmerd door interne logistieke problemen (hoe groter hoe meer aandacht er nodig is voor logistiek). Ik heb ervaring in een GGZ instelling op een kinder- en jeugdafdeling. Elk jaar worden er zoveel veranderingen en hogere registratie-eisen voor transaparante zorg opgelegd vanuit de overheid dat dit de interne logistieke problemen vergroot. Het kost zoveel tijd en energie om die veranderingen door te voeren, dit gaat ten koste van tijd voor daadwerkelijke zorg. Bovendien is het voor de werkers niet bij te benen en raken zij opgebrand. Mijn advies zou zijn om meer ipv minder te investeren in eerstelijnszorg en minder betutteling en regelgeving. Het bezuiningsplan op de GGZ zoals het er nu ligt. Allerlei maatregelen die in het verleden zijn ingesteld om de zorg te verbeteren en te stroomlijnen zoals het instellen van Eerstelijns Psychologie, worden teniet gedaan en zullen voor hogere kosten zorgen (bijvoorbeeld doordat mensen zonder deze hulp langer in de ziektewet zitten of niet echt helemaal beter worden). 2. Het lijkt mij steeds asocialer en meer onlogisch worden met de dag. De zorgverzekeraars en de politiek gooien het op een akkoordje, zonder echt te weten hoe de werkvloer functioneert op de meeste plekken in de zorg. Ik schaam mij regelmatig voor het gebrek aan 'zorg' in ons land in allerlei facetten van onze zorgverlening. Dit is door de politiek veroorzaakt en gaat voorbij aan meer fundamentele normen en waarden in onze maatschappij. 3. Get real! Je kunt in onze vergrijzende maatschappij het stijgen van de kosten van de zorg niet vermijden! Dat is een gegeven, laten we dan ook gaan werken aan anderssoortige oplossingen voor het toenemen van de vraag naar zorg en in de markt meer ruimte maken in het zorgaanbod. Het bezuinigen door allerlei zaken veel duurder te maken of buiten vergoedingen te laten vallen is zeer kortzichtig en levert meer kosten op dan dat het echt bezuinigt, maar gewoon op andere gebieden. Dit is echt onacceptabel. Bijvoorbeeld het niet meer vergoeden van de tolkentelefoon levert voor veel zorgverleners een heel groot praktisch probleem op, omdat het langer duurt om een juiste diagnose te stellen. Dit is duurder voor het zorgstelsel en niet goedkoper, daarnaast is het gevaarlijker voor de patient en dat is helemaal onacceptabel. We hebben in Nl de kennis en mogelijkheden om aan iedereen goede zorg te leveren op allerlei gebieden, maar omdat we het duur vinden mag het niet gegeven worden! Dat is toch te gek voor woorden. 4. Door ervoor te zorgen dat iedereen in de zorg adequaat betaald wordt voor het soort werk en de verantwoordelijkheid dat ze doen. Door veel meer werkervaringsplekken te creeeren doordat bedrijven weer gesubsidieerd worden voor dit extra werk. Maak het voor de werkgevers in de zorg en voor de onafhankelijken en vrijgevestigden makkelijker ipv moeilijker. Want de laatste jaren zijn er allemaal regels bijgekomen die geen kwaliteit hebben verbeterd, alleen vinger in de pap van de politiek en de zorgverzekeraars hebben vergroot. Zijn hier geen regels voor? En iedere vier jaar wordt het wiel voor een deel weer opnieuw uitgevonden, wat een enorme verspilling aan geld en energie. Een commerciele partner de hervorming/beheer van het zorgstelsel laten doen lijkt mij indruisen tegen het idee van de vrij marktwerking! Zorgverzekeraars willen winst maken en staan met een belang in de gezondheidszorg. Hierbij is dit niet vanzelfsprekend goede zorg. De maatregelen die steeds worden genomen missen ook elke inhoudelijke onderbouwing. Alleen financieel economische overwegingen spelen een rol bij de maatregelen in de zorg. Zowel de maatregelen als de gevolgen staan voor korte termijn gewin en symptoom bestrijding. Een zorgstelsel die vanuit de inhoud wordt bezien en vorm gegeven wordt, zal op de lange termijn resultaten opleveren. Ook uitgaan van deskundigheid van de hulpverlener en dit benadrukken in de zorg naar clienten zal de zorg inhoudelijk verbeteren en minder korte termijn effecten scoren. Het werken in de zorg vanuit alleen een economisch gezichtspunt, zoals nu gebeurd, leidt tot onzorgvuldigheid vanuit de zorgverzekeraars en frustreert de hulpverleners. Veel maatregelen gaan uit van een wantrouwen naar de hulpverleners en lijken alleen een behoefte om alles onder controle te houden. Je bent gek om nog te gaan werken in de hulpverlening, de druk is hoog en als je het goed doet wordt je in de politiek al snel neergezet als geldzuchtig. Terwijl dit ook een gevolg is van de marktwerking. Je biedt iets op hoog niveau, dan mag je ook meer vragen. Ik vind het best om met vaste reeele prijzen te werken, maar daarvoor wordt met marktwerking niet voor gekozen. Marktwerking in de zorg is m.i.z. niet mogelijk en gaat ten koste van client. Zeker de kwetsbare clienten
Dirk Breure, sinds 1986 huisarts in 'sGravendeel
Rita Dorst, algemeen directeur Emeritus. Ouderenzorg
Herma
Nieske Heerema
PGE van Eijsden, huisarts
zijn niet interessant, want daar wordt te weinig aan verdiend (loslaten van het solidariteit principe) Er zijn te weinig prikkels voor mensen om zelf kostenbewust te zijn over medische zorg. In mijn praktijk heb ik +/- 50 gemoedsbezwaarde patienten die om principiele redenen niet verzekerd zijn. Zij genereren veel minder kosten doordat zij zelf nadenken over hun ziektekosten. Tot 2006 waren bijna alle ambtenaren bij IZA verzekerd en betaalde 10% van de kosten van poli- klinische verrichtingen. Ook bij die patienten zag ik veel minder gebruikt van medische zorg.(plantsoenendienst tot de hoge kaders, dus een gemengde groep!) Mijn voorsteld stimuleer de goedkopere 1e lijn door die 10% eigenbijdrage regel voor alle 2e lijnsverwijzingen in te voeren en voor de Huisartsenpost. ( Slechts 14% van alle consulten daar blijkt echt spoedeisend, maar niet voor zkhs-opnames). Hierdoor zullen mensen nadenken voordat ze verwezen willen worden of naar de Huisarstsenpost gaan en ook kritischer kijken naar alle extra DBC's die sommige ziekenhuizen met "puisten-, hoest- en andere "onzinpoli's" binnenhalen, om extra omzet te genereren. Nu ervaar ik dat als het eigen risico eenmaal is gebruikt mensen heel snel en makkelijk naar een specialist verwezen willen worden, kosten daarvan vinden ze niet belangrijk ( ik betaal er toch voor!). Mensen bellen vaak voor een verwijskaart en willen niet eens daarvoor op het spreekuur komen, de afspraak op de polikliniek is al gemaakt! Bij 2e en 3e opinies dan ook nog oplopende eigen bijdrage,een klein percentage patienten shopt nu bij een hen onwelgevallig diagnoses en veroorzaakt hiermee enorm hoge kosten! (Bevraag hierover maar eens een neurloog, die hebben daar veel mee te maken.) Note: ik heb alleen verstand van thuiszorg. 1. concrete knelpunten: - incompetent management / bestuurders, hebt bedrijfskundigen of marketing mensen nodig. - zorgcultuur ipv Disney cultuur - te hoge prijzen in reguliere zorg, 1 uur wassen/douchen/aankleden kost € 48,79 (goedkoopste variant) een verzorgster kost incl werkgeverslasten ong. € 25,= dus bruto winst van afgerond € 24 per uur. Dat kan omlaag. - te veel probleemdenken om te innoveren - teveel regelgeving en nutteloze registratie veel te veel overlegvormen - teveel keurmerken/papieren tijgers - te weinig macht bij de klant 2. marktordening en financiering volgens planeconomie. Met dito problemen. 3. zorg in handen van verzekeraars. die kunnen dat veel beter sturen dan de overheid. 4. er zijn geen personeelstekorten, ze werken te weinig. Gemiddeld 19 uur per week. Opschroeven naar gemiddeld 24 uur per week lost het probleem op. Omscholen van personeel dat in andere bedrijfstakken overbodig is, zoals nu bij Nedcar. Mannen sterker maken in de zorg. Wie lopen er aan patienten te trekken en lopen klachten op: vrouwen. Wie zijn sterker en dus beter geschikt: mannen. Inzetten van 45+ers die werkloos zijn. Omscholen van ww-ers die meer dan 2 jaar werkloos zijn. Meer daadkracht, minder gevoelige tenen, meer gezond boerenverstand en meer oog voor de klant zou veel goed doen. volgens mij zijn er te veel managers in de zorg.Die zitten daar ingewikkeld te berekenen etc. maar hebben nog nooit echt gezorgd. 2. Zeer veel mensen door zeer slecht voor zichzelf te zorgen nu diabeet of hartpatient etc.etc. kost ons handen vol geld, ten koste van de chronische zieken. 3. minder managers aan die top. En eens kijken of de mensen eerst hun rekening krijgen van de zorg voordat deze doorgestuurd wordt naar de zorgverzekering. Dit ter controle of wat er gefaktureerd is echt wel gedaan is.En een halt aan achterlijke declaraties toeroepen. ALs ik in augustus een afsrpaak maak voor maart volgend jaar wordt er al een gigantisch bedrag berekend. Ja dat kan toch niet, ik heb er nog niets voor gehad, Stoppen deze berekeningen. Neem voor alle punten een voorbeeld aan Aysel Erbudak, die heeft heel veel bereikt in het slotervaartziekenhuis. Daar moeten meer mensen mee aan de slag, en niet alleen maar om hun portomannaie denken. Ongebreidelde vertrouwen in marktwerking als kosteninstrument. Onvoldoende afstemming van de zorg op doelgroepen (preventie, acute aandoeningen, chronische aandoeningen, kwetsbare ouderen), met name kwetsbare ouderen waarbij een omkering noodzakelijk is: eerst zelfmanagement, dan geintegreerde eerste lijn, vervolgens tweedelijn en institutionele zorg. Groot probleem is de afwachtende houding van ouderen, de financiering en organisatie van de zorg is niet afgestemd op proactieve werkwijze en stepped care. 2. De zorg is geen markt. Je kiest er niet voor om ziek te worden. Niet de markt moet leidend principe zijn maar de zorgbehoefte. Dicht bij huis voor eenvoudige aandoeningen en mensen met complexe zorgproblemen en goede afstemming met wonen en welzijn. Concentratie van zorg als dat vanwege de kwaliteit van zorg vereist is. De financiering moet daarbij aansluiten, dus m.i. regionale ordening met prikkels voor kwaliteit en doelmatigheid. 3. Nagaan welke perverse prikkels er in de financiering zitten en hiervoor een gericht plan ontwikkelen om de omslag te maken en zowel zorgvragers als zorgaanbieders daarop voor te bereiden. Voorstel om voor omslag voor doelgroep kwetsbare ouderen (1 miljoen in 2030 volgens CPB!) systematiek van sociale innovatie in te zetten. 4. Zorg aantrekkelijk maken voor oudere werknemers! Op dit moment maak ik mij het meeste zorgen over de bereikbaarheid van de gezondheidszorg voor iedereen. Rijke, hoogopgeleide patienten eisen aan de ene kant het neusje van de zalm, maar aan de andere kant wordt het basispakket zo uitgekleed dat heel basale zorg (pijnstilling zonder risico op een maagbloeding, fysiotherapie, GGZ) voor de onderkant van de samenleving niet bereikbaar is. Dit,
Hans Verboom
R.J. Odekerken
F. VeeloBouricius
Ronald Roothans, huisarts
terwijl de onderkant van de samenleving het meest kwetsbaar is. 2. De markt is een evenwicht tussen vraag en aanbod. De vraag is in principe eindeloos. Mensen zijn altijd bang dat ze wat mankeren. Het aanbod kan dus onbegrensd doorgroeien. Marktwerking is een belangrijke reden voor kostenstijging. 3. Geeft de huisarts de regie terug. Luxepoli's waar voor banale klachten onnodig veel onderzoek wordt verricht moeten onmiddellijk uit het pakket. Die klachten kunnen naar de huisarts. Ook de controleinstanties als het CIZ kosten onnodig veel geld, om nog te zwijgen van de enorme administratiekantoren van de zorgverzekeraars. Als de huisarts de spil in het web wordt, moet hij/zij natuurlijk niet elk jaar gekort worden op het budget. Geld dat in de tweede lijn bespaard wordt, moet ten goede komen aan de eerste lijn. 4. Door te zorgen dat werken in de zorg weer bevredigend wordt. Dus niet als manager gaan klokken hoeveel patienten er in een uur gewassen kunnen worden, maar juist het intermenselijk contact stimuleren. Dan willen mensen wel weer werken in de zorg, misschien zelfs wel voor een beroerd salaris. Knelpunt zijn de schotten tussen de budgets van de eerste en tweede lijn. Indien de huisarts werk van de tweede lijn overneemt, kan hij/zij dit uit eigen zak gaan betalen. Deze huisarts is daarmee dus gestopt. Wel een omzetverlies van 2000 per maand, maar ook minder uren POH nodig, en verdere inkomensachteruitgang blijft achterwege als alle huisartsen dit zouden doen. Macro-budgettair wordt de zorg zo duurder, maar dat interesseert de minister niet (of ze is echt dom c.q. heeft een agenda waar ik weinig van begrijp, mogelijk ben ik dom). Marktwerking zorgt ervoor dat snelle jongens de krenten uit de pap halen waardoor met name de tweede lijn met de rest blijft zitten. Budget van de tweede naar de eerste lijn, maar oppassen voor te grote fabrieken, dan moet er weer gemanaged gaan worden. Personeelstekorten kunnen worden voorkomen door mensen meer thuis te houden, zorgverlof uit te breiden en wijkzorg in kleine zelfsturende teams te laten werken. Tevens dient er geen diagnostiek gedaan te worden als dit geen consequenties heeft voor het te voeren beleid. Knelpunten: - Medisch technologische mogelijkheden nemen toe - Patiënten zijn steeds minder zelfredzaam, verlangen steeds meer zorg, ook bij kleine problemen en zien het ons hun recht. Marktwerking: zie punt 2 - Te veel managers/bestuurders met hoge inkomens 2. Marktwerking werkt niet: zorgverzekeraars proberen patiënten te lokken door ze aan te bieden wat ze willen: meer (overbodige) zorg. - De zorgverzekeraar speelt patiënt tegen arts uit. De arts wordt afgerekend op doelmatigheid en houdt aan de andere kant de patiënt voor dat deze kan krijgen wat hij wil. Financiering: ontschotting van zorg tussen 1e en 2e lijn. Houdt het basispakket voor iedereen. Kleedt dit niet uit. 3. -Substitutie naar de eerste lijn met opheven van kaders, dus ontschotting. -Poortwachter is de huisarts: Alleen met verwijskaart van huisarts toegang tot 2e lijn. Nu worden veel patiënten binnen het ziekenhuis verwezen van specialist naar specialist! -Reken het ziekenhuis/specialist af op voorschrijf gedrag. Huisartsen worden al jaren afgerekend op generiek voorschrijven. Specialisten niet. Farmaceuten verstrekken vrijwel gratis dure middelen aan het ziekenhuis!!! - Schaf second opinion af. Veel mensen zijn ontevreden als ze niet krijgen wat ze hadden gehoopt, als er niets aan hun probleem is te doen, er mee moeten leren leven, dus vragen veel mensen een second opinion met alle kosten van dien. - Taak van overheid: aansturen op mentaliteitsverandering van bevolking. Je hebt niet standaard overal recht op. Maak inzichtelijk wat het kost. - Nutteloze behandelingen niet meer uitvoeren. Waarom bij 90 plusser nog allerlei kwaadaardigheden van de huid laten weghalen? Deze nutteloze behandeling zelf laten betalen. 4. Substitutie van dokter naar verpleegkundige, PA, assistent etc. Investeren in de 1e lijn. Minder zorg in ziekenhuis, meer thuis. Voor wat betreft de eerstelijns psychologische zorg zou er naar mijn mening veel kosten bespaard kunnen worden als er een officieel gereglementeerde verdeelsleutel gehanteerd zou worden voor cliënten die bij de tweedelijns zorg thuis horen en cliënten die goed in de eerstelijns zorg behandeld kunnen worden. De huisarts heeft een poortwachtersfunctie. Deze poortwachter (arts) moet in overleg met de (P)raktijk(O)ndersteuner (H)uisartsen tot een efficiëntere toewijzing, gebaseerd op nader op te stellen criteria, komen en meer gebruik gaan maken van de (goedkopere) diensten van de eerstelijns psychologische hulpverlening i.p.v. de (duurdere) G.G.Z.. Het basispakket moet weer op 8 vergoede gesprekken per jaar komen. "De" concrete knelpunten bestaan niet; er is sprake van een zeer complexe mix van DESTEP-factoren. We moeten als maatschappij de discussie aangaan welke basis-zorg we nog gaan vergoeden en welke zorg onder het aanvullende pakket zou moeten vallen. 2. Zeer inefficiënt; de politiek, de zorgverzekeraar, de patiënt en de zorgverlener staan te ver van elkaar en vormen noch als groep noch als individu één geheel. Doelmatige afspraken zijn daarom niet te maken. Hoewel er op regionaal al veel kansrijke initiatieven worden ontplooid die werkbaar lijken te zijn. Liever bottom-up dan top-down. De politiek heeft structureel vernieuwing in de weg gestaan door "gereguleerde marktwerking". 3. De politiek kan alleen maar kijken hoe we de kosten gaan verdelen. De zorgverleners moeten samen met patienten uitzoeken wat de meest doelmatige zorg is ondersteund door zorgverzekeraars 4. Community-based zorg implementeren welke voor een deel mbv ICT wordt ondersteund
K.M. LogtenbergKohnstamm
John Kaal, huisarts Amsterdam
TC Louwrier
1.concrete knelpunten: * toenemende vraag naar zorg, zowel door vergrijzing als door cultuur, het idee is gaan leven dat elke ziekte / beperking kan en moet worden behandeld, zowel somatisch, psychisch als op het grensvlak daarvan. Informatie over mogelijkheden (transparantie) creeert meer vraag, groter aanbod creeert meer vraag, hogere kwaliteit creeert meer vraag. *patienten worden gezien als kritische zorgconsumenten. Er is toenemende diversiteit in het aanbod van zorg, het wordt steeds moeilijker voor patienten om in te schatten welke zorg bij hen past. Vaak hebben juist diegenen de de zorg nodig hebben te weinig capaciteiten om de juiste zorg te regelen. Ook voor anderen die de regie kunnen voeren (b.v. huisartsen, maatschappelijk werker, zorgconsulent bij de verzekeraar , familieleden van de patient) is het steeds veranderende aanbod nauwelijks bij te houden, laat staan de kwaliteit daarvan (in de ouderwetse zin van het woord). * Er is/komt een gebrek aan goede zorgverleners, de motivatie en het opleidingsniveau, kennisniveau en zelfstandig denkniveau van een deel van de meest directe verzorgenden (nu doel ik op thuiszorg en verzorgingshuizen) is te laag. dit komt deels door te lage waardering van het werk in status en beloning, mogelijk ook door inadequate opleiding of een te laag verwachtingspatroon van de clienten en / of werkgevers. * de focus ligt te sterk op meetbare delen van zorg en transparantie daarin (en beloning daarvoor) 2. Voor marktwerking is m.i. geen plaats in grote delen van de zorg. Winst hoort niet uit de zorg te verdwijnen naar investeerders of als overmatige beloning naar harde werkers, vergrote van de omzet zal altijd een middel zijn om meer winst te behalen, bij een onbegrensde vraag is vergroten van de omzet altijd mogelijk, hierdoor stijgen kosten buitensporig. Verzekeraars en zorgverleners horen hun geld niet te besteden aan reclame en klantenwerving maar aan zorg. Huisartsen kunnen alleen hun poortwachtersfunctie vervullen als ze indien medisch noodzakelijk- tegen de wens van de patient in durven gaan zonder angst dat de klant naar de concurrent vertrekt. Dus geen markt. Laat de inspectie bepalen welke zorg voldoet, niet iedere verzekeraar voor zich (en dan ook nog mbv verschillende criteria) 3. Behoud de poortwachtersfunctie van de eerste lijn. Houd preventieve activiteiten (indien bewezen effectief) in het basispakket, zo mogelijk uitgevoerd door de eerste lijn mbv generieke medicatie. Stimuleer dat ziekenhuizen regionaal samenwerken en afspraken maken (geen concurrentie, geen winst). Zorg dat specialisten in loondienst van hun ziekenhuis komen, maar laat hen mede het beleid van de instelling bepalen. Creeer alsnog een EPD, om fouten maar ook dubbele behandelingen te voorkomen. Geef patienten inzicht in de kosten van al de door hen genoten zorg. Geef zorgonderwijs over het zorgsysteem en over het maken van keuzes, in het vak maatschappijleer op school. Herhaal dat evt. verplicht wanneer iemand zijn eerste zorgverzekering afsluit. 4. Ga de versnippering in het onderwijs tegen. Zorg voor samenwerking tussen VMBO, MBO en HBO en zorginstellingen. Benadruk dat je met motivatie en ambitie in de zorg nooit werkloos zal zijn en ver kan groeien. Zo mogelijk: beloon beter (maar room excessieve beloning elders af). Even een kleine obsrevatie op maadagochtend dat het grote probleem in een notendop illustreert: mijn 2 eerste patientes van de week zijn gezonde jonge vrouwen met een zeer lichte acne. Beiden komen voor een verwijskaart naar de dermatoloog van de Bergman-kliniek voor een consult en behandeling door dermatoloog en schoonheidsspecialiste; de laatste heeft aangegeven dat ze aldaar toch echt beter thuis zijn in cosmetische dermatologie (zie de website waar dit wordt bevestigd). 1 van de 2 ga ik verliezen als patient na 18 jaar hier in de praktijk te zijn geweest zonder enig wangeluid. Marktwerking, bedankt!! (En dit is nog maar het begin van alle marktwerking-ellende: VVD: bedankt!)
- Overmatige aanwezigheid van overheid en knellende regelgeving. Stalinistische schaarsteplanning. Enorme hoeveelheid zorg die 'vanzelfsprekend' en altijd vergoed moet worden tot het hoogst haalbare niveau. Slechte arbeidsvoorwaarden (relatie inspanning / beloning) wegens achterhaalde standpunten bij vaststellen CAO's. Te weinig mogelijkheden voor het starten van particuliere zorgaanbieders. 2Problematisch, maar niet inherent aan marktwerking. Huidige problemen zijn vooral te wijten aan halfhartige introductie van marktwerking ('voorzichtig beginnen') en niet doorpakken bij de eerste protesterende geluiden uit oppositie en middenveld. Basis blijft nog steeds een collectieve financiering uit de tijden van maakbare samenleving en verzorgingsstaat. Achterhaald gedachtegoed. Politiek heeft ook niet even eerlijk gehandeld door wel delen van de zorgkosten meer bij burger te leggen, maar niet de bijbehorende inkomsten (verplichte premies) goed terug te geven. Daardoor is de indruk ontstaan dat de zorg door privatisering alleen maar veel duurder is geworden en 'dat komt door de graaiers'. 3Bewustwording van kosten bij de afnemer, ook als deze niet altijd direct verantwoordelijk is voor zijn/haar zorgvraag. Er zijn altijd wel mensen te vinden die erg zielig zijn, chronische kwalen hebben en er niks aan kunnen doen. Dat is geen reden om een heel stelsel te verwerpen. Bewustwording van kosten bij de zorgleverancier door bedrijfsvoering meer te laten modelleren naar de profit-sector. (Waarom wordt zorg meestal als non-profit gezien?). Ook zorginstellingen moeten simpelweg failliet kunnen gaan bij mismanagement, zonder vangnetten van de overheid. Stimuleren van efficiënt werken
Simon de Waal
Inge Mans
hanneke klopper
akkie hofstee
en hogere omzetten (jawel... winst maken) zoals bedrijven in een vrije markt. Opheffen beperkingen aantallen studenten in zorgsector. Investeren in opleidingsplaatsen en -begeleiding. Vrije vestiging zorgverleners als ondernemer. 4- Als deze tekorten nijpend genoeg zijn, dan stijgen vanzelf de lonen. Ook zullen dan meer mensen een opleiding in de zorg kiezen. Stoppen met knellende CAO's die algemeen bindend zijn, maar worden afgesloten door een zeer kleine en niet-representatieve groep die tevens een aantal politieke agenda's nastreeft; de vakbonden. 1 t/m 4: maximaal reduceren van de rol van de overheid in uitvoering en financiering van de zorg. Zorg gaat om mensen, laat die dan ook bepalen door de mensen zelf. Nu is het in hoge mate een hobby van politici en beleidsmakers. Centralisme en maakbaarheid troef. Wat zijn volgens u de concrete knelpunten in de gezondheidszorg? Waardoor worden deze problemen veroorzaakt? -Bureaucratie, veroorzaakt door het gebrek aan vertrouwen van de overheid in zorggebruikers en zorgverleners. Door dit georganiseerde wantrouwen lopen de kosten op. Oplopende kosten door perverse marktprikkels. Specialisten worden meer beloond naarmate ze meer behandelingen verrichten. Teveel focus op kwantiteit, te weinig op kwaliteit. -Te weinig preventie. Te weinig aandacht voor de sociaal/economische gezondheidsverschillen. -Afbraak eigenregie in langdurige zorg door te vroege en te rigoureuze inbreuk in de PGB's. . Hoe kijkt u aan tegen de huidige marktordening en financiering van de zorg? Veel problemen worden veroorzaakt door de huidige marktwerking, zie eerder antwoord over kwantiteit vs kwaliteit. Het is nu teveel richting marktdenken, maar eender was er teveel overheid. Kwaliteit van zorg en goede efficiënte, patiëntgerichte zorg moet worden beloond, niet met bonussen aan de top maar een goed salaris voor gemotiveerde werkers in de zorg. De regie in de zorg moet komen te liggen bij zorggebruikers en verleners, niet bij managers met dure Armanipakken. 3. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de kosten van de zorg minder hard gaan stijgen? Door te snijden in het management -nadruk op kwaliteit, niet op kwantiteit -Het salaris van een ziekenhuisdirecteur moet maximaal vier keer hoger zijn dan dat van de hoofdverpleegkundige. -De langdurige zorg moet vooral thuis en het moet maatwerk zijn. Zorg moet onafhankelijk worden geïndiceerd doormiddel van huisbezoeken. De indicatie moet worden gedaan door ervaren zorgprofessionals die noch een zorg, noch een privérelatie met de zorgvrager hebben. -Zorgvragers moeten de vrijheid houden zorg in te kopen die ze willen. Er moeten dezelfde mogelijkheden zijn als met het PGB, het geld moet echter worden uitbetaald door het zorgkantoor, de zorgverzekering en niet meer bij de zorgvrager op de rekening. 4. Hoe kunnen toekomstige personeelstekorten in de zorg worden voorkomen? zorg aantrekkelijker door een betere verdeling van de salarissen, minder geld voor managers en meer voor zorgprofessionals. Als historicus en onderzoeker van de zorg voor verstandelijk gehandicapten kan ik alleen iets zeggen over de geldverslindende manier waarop de gehandicaptenzorg georganiseerd wordt. De grootschalige instellingen, management-systemen en het alsmaar toegenomen papierwerk moeten vervangen worden door kleinschalige woonvormen met zelfsturende teams van professionals. Controle en kwaliteitsbewaking moet georganiseerd worden dmv supervisie en visitatiecommissies van clienten, ouders en deskundigen van buiten. Kijk naar bestaande voorbeelden zoals Thomashuizen en zorgboerderijen en zie hoe die met minder geld veel meer kwaliteit kunnen bieden en ook meer mantelzorg en sociale netwerken genereren. Ook de buurtgerichte werkwijze van Buurtzorg op het gebied vna thuiszorg verdient navolging. ad 1. onbeheersbare kostenstijging veroorzaakt door o.a. een onbeheersbaar systeem binnen de ziekenhuizen met diverse tegenstrijdige prikkels. ad 2. de huidige marktordening is vlees noch vis. er bestaat een gedeeltelijke marktwerking maar die is niet doorgevoerd, en een gedeeltelijk budgetsysteem zonder regiefunctie. ad 3. een systeem waarin de hoog frequente laag complexe zorg wordt vrijgelaten in de markt waarin patientvriendelijke voor de patient overzichtelijke organisaties de zorg interdisciplinair voor de zorg inrichten (tegen 80% van de huidige prijs)aangevuld met geclusterde centra voor laag frequente en hoog complexe zorg, de locaties hiervoor dienen, indien nodig, centraal geregiseert te worden. ad 4. beter gebruik maken van e-health, minder klinische zorg en stimuleren van het nemen van verantwoordelijkheid voor de eigen gezondheid van mensen.
De zorg zit als los zand in elkaar. Daar bovenop komen dan nog allerlei regels, normeringen, ad hoc bezuinigingen (vaak alleen voor de korte termijn) en het vooral gericht zijn op eigen overleving/winst. Dit laatste zowel van individuele zorgverleners als van instellingen (zorg maar ook verzekering). 2. Marktordening in de zorg is een moeizame zaak. Zeker met alle constante verschuivingen: financiering, verantwoordelijkheden, bezuinigingen, dan weer inzetten op fusie/grootschaligheid dan juist weer niet etc. Belangrijk is dat we de solidariteit hoog houden. Solidariteit gekoppeld aan eigen verantwoordelijkheid van alle partijen in zorg, wonen, welzijn. 3. Door niet het aanbod maar de vraag (komende 25 jaar) centraal te stellen en de partijen gezamenlijk daarop een aanbod te laten doen.
sw van turennout
dr.J.J.Keyzer, RvB Diagnostiek voor U, Eindhoven
Willem Annevelink
A. de Lange
Saskia Glas
Partijen = financier/beleidsmakers, zorg aanbieders en zorggebruikers. Preventie inclusief voorlichting moet veel meer aandacht. 4. Betere voorlichting, beter inmago (en dus respect voor beroepen als verpleegkundige, verzorgende) en veel meer inspelen op de mogelijkheden van ict, sensor/robottechnologie. De laatsten + bedrijfskunde moet geïmplementeerd worden in alle zorgopleidingen. Dat marktwerking in de zorg iets kan bij dragen is een standpunt wat radicaler is dan dat van de meest extremistische moslim terrorist! Er is geen wetenschappelijk bewijs dat Allah niet bestaat maar er is veel evidence en ervaring dat marktwerking in de zorg niet werk, en het alleen maar duurder maakt. Door dat te ontkennen blijkt het liberale terrorisme veel extremer als het moslim fundamentalisme. Door wat nette kleren aan te trekken en abn te spreken maakt je standpunt niet anders, Schande dat de Nederlander aan dit liberaal fundamentalisme wordt opgeoffert. Over 10 jaar zullen we , net als in de Vs , zien dat het ook hier niet werkt, maar niemand die de veroorzakers wegens wanbestuur persoonlijk aansprakelijk gaat stellen. Een zeer groot probleem van de zorg is dat de gebruikers geen inzicht in de kosten hiervan hebben en hierdoor ook niet kunnen bijdragen aan zinnige en zuinige zorg.Het systeem is zo ingericht dat alle facturen buiten het beeld van de patient worden verrekend. Hier is eenvoudig iets aan te doen. Maak het eigen risico een procentueel bedrag van de zorgkosten. Hierdoor wordt de verzekeraar gedwongen alle kosten tijdig inzichtelijk te maken voor de client/patient. Tevens heeft hierdoor een zeer groot deel van de clienten/patienten een belang bij lage kosten. Als voorbeeld: 10% eigen risico voor alle zorgkosten tot een maximum van €400 per jaar. Hiermee zijn zorgkosten tot €4000 per jaar voorzien van een direct belang bij de client/patient. Inzichtelijkheid van actuele kosten via internet mag in de huidige tijd geen probleem zijn. Dit is eenvoudig, inzichtelijk en veel beter dan allerlei wisselende eigen bijdragen met uitzonderingen. Leidt tot een kostenbewuste client/patient die eigen keuzes gaat maken. Maak inzichtelijk voor de patiënt hoe hoog de declaraties zijn tussen ziekenhuis en specialisten. Beloon de patiënt wanneer hij aantoont bij het ministerie dat er bovenmatig gedeclareerd wordt. Haal alle managers weg die geen medicijnen gestudeerd hebben. Maak de ziekenhuis organisaties platten qua structuur. Geeft straffen bij exorbitant declaratiegedrag. Haal de weekend zorg weg bij de ziekenhuizen, omdat onverzekerden juist dan in z.g.n noodgevallen bewust aankloppen, zodat er misbruik van de zorgplicht ontstaat. Kijk hoe het in Belgie en Duitsland is georganiseerd en ga niet het wiel opnieuw uitvinden. Zorg dat er voldoende specialisten worden opgeleid en zorg voor vrije vestigingsplaatsen voor huisartsen en specialisten. Alleen dan krijg je concurrentie. toegankelijkheid van zorg mn voor ouderen en zwakkeren in de samenleving wordt minder. Huidige marktwerking gaat uit van mondigheid en zelfstandigheid, een bepaald soort consumentengedrag, waarover de genoemde groep niet voldoende beschikt. Daarbij worden er forse drempels opgeworpen in de vorm van toenemende bureaucratie ( oa in thuiszorg) en eigen bijdragen ( GGZ) waardoor mn de zwakkeren verstoken blijven van zorg. 2: De marktwerking zal de zorg niet goedkoper maken. Hiervoor is ook geen enkel bewijs. Een samenleving waarbij dit wel bewezen is is de VS waarbij de gezondheidszorg per hoofd van de bevolking vele malen duurder is maar slechts toegankelijk is voor een beperkt deel van de bevolking. Ingrepen en behandelingen die gemakkelijk renderen zullen meer worden uitgevoerd en de zorg op zichzelf die niet gemakkelijk in een declareerbare code te vangen is (voorlichtend gesprek, geruststelling etc) maar waarmee vaak veel aan ingrepen en onderzoek kan worden bespaard zal onder druk komen te staan 3: Leg de verantwoordelijkheid weer terug bij diegenen die zorgen voor het zogenaamde primaire proces, dus verzorgenden, verpleegkundigen en artsen. Zij hebben de zorg in Nederland gemaakt wat hij tot voor kort was: een goede prijskwaliteitverhouding en kwalitatief een voorbeeld voor de omringende landen (met name de 1e lijnszorg) Er zijn nu teveel managers met mooie plannen en de regie van de ziektekostenverzekeraars zal de zorg ook geen goed doen. Eén van onze grootste verzekeraars (Achmea) is onderdeel van een groot concern met andere belangen. 4: Benader de zorg positief onder andere als een belangrijke economische sector die ook veel oplevert: werkgelegenheid, afzetmarkt voor middelen en producten. Daarnaast is werken in de zorg boeiend, verrijkend en beidt het cariere mogelijkheden. Knelpunten: - Er wordt geld over de balk gegooid bij het toekennen van voorzieningen. Deze moeten zo goedkoop en adequaat mogelijk zijn volgens het WMO loket. Er moet méér gelet worden op wat er daadwerkelijk nodig is en op de duurzaamheid van de voorziening. Dit laatste kan aanvankelijk duurder uitpakken, doch in de toekomst winst opleveren. - Reïntegratietrajecten van chronisch zieken en gehandicapten lopen veelal uit op een teleurstelling. De kosten van het reïntegratiebureau worden daarmee over de balk gegooid. - Bij hulp in de huishouding wordt de cliënt na verloop van tijd "op de veiling" gegooid met vaak een gedwongen wisseling naar een andere zorgverlener. Véél administratiekosten en verloren tijd om de nieuwe hulp in te werken. - Decentralisering van loketten (ziektekostenverzekeraar, WMO, etc.) wekt verwarring bij de bevolking en kost onnodig veel personeelskosten, telefoontjes, correspondentie, e.d.. - Personeelstekorten in de zorg zou o.a.
meijman
Mai Neijens
R.A.Verlinden
Marcel Klaver verpleegkundi ge en kaderlid NU91
J.Kamphuis
Marc Haas
voorkomen kunnen worden door een betere salariëring en promotie voor het vak. - Laat de farmaceutische industrie bijdragen aan de financiering van de gezondheidszorg. Er zit voldoende geld daar. - Promoot een gezond leefpatroon, zodat er een daling ontstaat waar het om welvaartziektes gaat. - Laat zieke mensen zo lang mogelijk zelfstandig (met hulp) in hun eigen woning wonen. Is véél goedkoper dan een verzorgingstehuis. Tenzij het niet anders kan natuurlijk. - Vergoedt ook weer de kleine hulpmiddelen, die bij gebrek daaraan ernstige ongelukken kunnen veroorzaken. Zieken en gehandicapten kunnen die vaak niet zelf betalen. - Vergoedt medicatie als maagzuurremmers etc., niet iedereen kan dit bekostigen. Daardoor worden mensen ziek. overbehandeling en overdiagnostiek gepaard aan consumentisme. Uiterst voorzichtig zijn met marktwerking aangezien dit bovengenoemde factoren aanjaagt; daarbij ook nog eens enorme bureaucratie veroorzaakt om de toename aan managementlagen van informatie te voorzien. Publiek debat over kwaliteit van leven is nodig (hoe lang doorbehandelen bij terminale ziekte, multimorbiditeit bij levensmoede bejaarde etc.) zodat overbehandeling vermindert en dus geld overblijft voor andere zorg. Daarnaast kritisch kijken naar alle vormen van preventieve zorg; hoewel ogenschijnlijk lijkt dat deze vorm van "voorkomen is beter dan genezen" kosten bespaart genereert het juist veel kosten door veel (onnodig) extra onderzoek en ziekmakend gevoel. Veel duidelijker zal moeten worden voor de bevolking dat gezondheidszorg een collectief belang dient, alleen kan bestaan bij solidariteit en dus onnodig gebruik de kosten voor een ieder enorm verhoogt. Verboden moet worden dat zorgverzekeraars en aanbieders dmv reclame behandelingen/second opinions ed aanmoedigen. De medisch professional moet weer aangesproken worden op zijn/haar morele plicht om goede zorg te verlenen ipv door financiele incentives gestimuleerd te worden om zoveel mogelijk handelingen te verrichten. Overheid moet durven accijns te heffen op bewezen ongezond voedsel zoals fast food etc (deze accijnzen worden dan alleen gebruikt voor kosten in de gezondheidszorg)
overconsumptie, gestimuleerd door de 'markt' die de vraag aanwakkert. Door de perverse systematiek van de DBC's in de tweede lijn die fraude en koepeldeclaraties in de hand werken. Door de themapoli's die eerstelijnsbehandelingen aanbieden tegen een tweedelijnstarief. 2. Zorg is geen markt. De vraag kan door de aanbieder eindeloos worden aangewakkerd. De consument wordt geprikkeld door angst en onzekerheid en betaalt niet voor 'het product' dat hij 'koopt' , waardoor elke grondslag voor de marktwerking weg is. Elk onderzoek en elke ingreep die een arts aanbiedt grijpt de patient met graagte aan in de hoop er beter van te worden. Vooral de dokter wordt er beter van. Winstdeling maakt dit alleen maar nog veel erger. 3. STOP met die idiote marktwerking, neem artsen in loondienst en schaf de perverse prikkels af. Zoek de graaiers op die zichzelf verrijken in de huidige systematiek ten koste van collectieve gelden en doe er wat aan. 4. Schaf de vele managementlagen af en bekostig daarvan de handen aan het bed met een fatsoenlijk inkomen. Geef de mensen die de directe zorgtaken uitvoeren hun verantwoordelijkheid en respect terug. Geef uw visie op hoe we de zorg betaalbaar kunnen houden. Heel eenvoudig. De volonté générale van Rousseau moet terugkeren in de mensenrechten zoals dat in 1789 ook het geval was. Dit geldt ook voor het ‘recht op verzet bij onderdrukking’ (repressief beleid), de politieke invloed van Spinoza. ‘Rousseau für alle’ lautet das Motto der kommenden Monate. (FAZ 3/2/12) Daarnaast dient de valsheid in geschrifte op het beeld van Fortuyn in Rotterdam publiekelijk te worden besproken en ongedaan te worden gemaakt. We komen dan vanzelf uit op de principes van de grondrechten van 1848 en de volonté générale van Rousseau t.b.v. de grondrechtelijke geïnformeerde verantwoordelijkheid. Daarnaast kan dit bespreken de oorlog tegen Iran voorkomen. Groet. Uw dienaar om het algemeen belang te dienen. R.A.Verlinden
[email protected] www.lijst11.nl Marktwerking ongedaan maken, daar is de patient niet bij gebaat. -Beloning moet beter. Verhoog de ORT. -Zorg dat de machtspositie van med. spec. in de ziekenhuizen afneemt. tov de machtspositie van vpk. -Vakbondslidmaatschap voor iedereen door werkgever laten betalen. -Kleinschaliger werken vanmuit huisartencentra die bloedafname kunnen analyseren en echo's maken. -Levenseinde meer bespreekbaar maken. -Bonussen afschaffen -Meer controle op ziekenhuizen, specialisten over het nut van behandelingen. -Meer handen aan bed. -minder druk op verbeterprojekten die veel te weinig opleveren. -VAR meer potentiele offieciele zeggenschap geven. -Laat zien hoe mooi ons vak is m.b.t. commercials. -Laat zien hoe moor het is om je te ontwikkelen binnen de zorg en het menszijn. -Een meer links kabinet zou heel welkom zijn. 1 Knelpunt is de privatisatie en dure managers. 2 Onbetaalbaar voor minderbedeelden en die gaan te weinig hulp krijgen. 3 Staatsziekenfonds weer terug en eenzelfde aantal procenten van het inkomen afhouden van het uit te keren salaris en dure managers eruit en geen bonussen meer. 4 Salarissen van de verpleging wat omhoog. Lobby van specialisten houden salaris kunstmatig hoog, wat overhead negatief beinvloed. Loon naar
J.A. Leferink
R.R. de Joode cognitief gedragstherape utisch werker
Hedwig Vos, huisarts
Gertjan
werk. Zie Belgisch model 2. Privatisering ziekenhuizen zorgt voor grote logge organisaties in een te klein jasje, welke de eigen broek niet meer kunnen ophouden 3. Overhead terugdringen, specialist betalen per ingreep en geziene client en basissalaris omlaag brengen 4. terug kwaliteit in de opleidingen. Inservice model Keuzes maken in zorg: * Hoe erg is het als er weer wachtlijsten ontstaan. Voor vrijwel alle aandoeningen helemaal niet zo erg. Erg duur om deze weg te werken * Stoppen vanuit politiek met marktwerking: bij het aanbieden van meerdere producten is het niet zo dat patienten de goedkoopste kiezen maar vooral meer producten willen. Meer aanbod geeft meer vraag! * Verantwoordelijkheid leggen bij ministers en hoge ambtenaren bij falend beleid: door personen eindverantwoordelijk te maken (met dus ook persoonlijke aansprakelijkheid) komt er meer betrokkenheid en is het ook beter te verkopen aan de nederlanders dat bij 'grote fouten' er ook daadwerkelijk functionarissen kunnen worden beboet of ontslagen * Stoppen met onnodige behandelingen waar doorgaan vooral medisch inhoudelijk zinloos is, vooral bieden van waardige zorg. Nee durven zeggen tegen onnodige zorgvraag * Versterking van en samenwerking zorg in de wijk: huisarts, wijkzuster, GGZ, gemeente met een financiering en meerjaren beleid die hierbij past. Dus niet in de uitwerking al weer omgooien en betaling stoppen een knelpunt is het beperkte inzicht van de minister door onderscheid te maken in de huidige zorgverlening zoals: geestelijke gezondheid en algemene gezondheid en het hiernaar te handelen dmv de ggz extra te korten en hiermee de ,psychisch, minst weerbare mensen te raken. Dus: - geef inzicht waarom je het doet, - kies niet zoals nu voor kort termijn politiek. Bv: nu worden de huisartsen extra belast door de mensen met oa psychische klachten die de eigenbijdrage niet kunnen betalen (200 euro) of door de patienten die geen gebruik mogen maken van de verlengdearm constructie bij de psychiater. De huisartsen gaan weer eerder doorverwijzen naar ziekenhuizen of 2e en 3e lijns ggz zorg, deze hebben langere wachtlijsten enzn enz. 2. Momenteel is het beleid niet gericht op het behouden van de zorg maar op het uitkleden van de zorg. De vrije marktwerking van de zorgverzekeringen schiet te veel door. Slechte ontwikkeling. 3. preventief beleid, laagdrempelig. Wanneer je wacht tot een patient in crisis is heeft hij/zij duurdere zorg nodig of hij/zij gaat dood omdat de zorg te laat is. 4. promoot de zorg in het onderwijs, iets doen aan de onderbetaling, geef ruimte aan particulier initiatief
Ik ben in 1999 afgestudeerd als arts en nu ruim 7 jaar werkzaam als huisarts. Verschillen met toen ik net was afgestudeerd en nu zijn bijvoorbeeld het beleid bij een beroerte. Toen kon je daar weinig mee, nu moet iemand met spoed naar het ziekenhuis voor een behandeling met een bloedverdunner. Een hartinfarct werd toen behandeld met medicatie en soms een operatie, nu standaard met een dotterprocedure. Dit alles geeft een betere overleving, doch wel met beperkingen, en dus kosten. Voor mij als huisarts, want ik voel me uiteraard ook verantwoordelijk voor de kostenstijging, zou het fijn zijn om te weten wat de kosten zijn. Daar is onvoldoende inzicht in. De kosten van medicatie en de kosten van een behandeling bij de ziekenhuisspecialist. En bijvoorbeeld ook in welk ziekenhuis de kosten lager liggen. Voor zover ik kan sturen als huisarts, kan ik daar de kosten op dit moment onvoldoende bij betrekken. Wat denk ik echt kostenbesparend werk is een anderhalfde lijn. Ziekenhuisspecialisten die bepaalde problematiek, buiten het ziekenhuis, kunnen zien en behandelen. Bijvoorbeeld zaken die sommige huisartsen wel doen, maar anderen niet, zoals het instellen op insuline, plaatsen van spiralen of sterilisaties bij mannen. Of zaken die alleen specialisten mogen doen, zoals bepaalde medicatie bij diabeten starten of orthopaedisch schoeisel of hulpmateriaal voorschrijven. Maar er zijn vast nog veel meer voorbeelden te bedenken. Een ziekenhuisspecialist kost meer, ook vanwege de dure infrastructuur in het ziekenhuis. Als je zo’n specialist een middag in een huisartsenpraktijk zet dan is die dure infrastructuur weg en kunnen er lagere anderhalfde lijn DBC’s worden vastgesteld. Tot slot, maar dat is pleiten voor mijn eigen parochie, kan de huisarts ook meehelpen aan het besparen van zorgkosten, zie http://www.zorgvisie.nl/Financien/13292/Huisartspraktijk-levert-geld-op.htm Ik merk aan mijn eigen praktijk dat, naarmate het drukker is, ik mensen sneller verwijs. Een gesprek om alle klachten eens goed te bespreken kost soms minimaal een half uur en die tijd is er vaak niet. Het gevolg is een verwijzing, soms misschien zelfs naar de verkeerde specialist. Ik denk dateen belangrijke reden dat alternatief werkende huisartsen goedkoper werken is omdat ze meer tijd (kunnen) besteden aan hun patiënten. Zo vergoeden zorgverzekeraars voor aanvullend verzekerden €35,00 voor een homeopathisch consult, maar de tarieven liggen vaak hoger, soms wel rond de €100,00-€125,00 voor een eerste consult (http://www.homeopathienetwerk.nl/tarieven-en-zorgverzekeraars/). Voor een huisarts levert een consult langer dan 20 minuten €17,56 op. Dat geeft homeopathisch werkende artsen de mogelijkheid om beter en langer uit te vragen. Wat uiteindelijk dus kostenbesparend werkt. Recept voor kostenbeheersing in een dozijn stellingen. 1. Stellingen Waardebepaling. • De waarden:
Kruizinga
Joop Blom , gepensioneerd, voorz. comm. Z&W NVOG
Relevantie (noodzakelijkheid), Kwaliteit, Doelmatigheid, Bereikbaarheid (equity), Betaalbaarheid zijn belangrijker dan waarden Keuzevrijheid en Eigen verantwoordelijkheid. • Sterke nadruk op Keuzevrijheid drijft vooral de kosten op en niet de kwaliteit. • Sterke nadruk op Eigen verantwoordelijkheid leidt tot vermindering van vertrouwen in overheid en professionals. Zorg betekent immers helpen, inclusief het helpen de hulpvraag te formuleren. 2. Stellingen Kwaliteitsprikkels. • Autonoom professioneel handelen moet bevorderd worden. Autonome professionaliteit staat toetsbaarheid niet in de weg. Professioneel handelen wordt gecorrumpeerd door zowel het geforceerd doorvoeren van marktwerking als door niet door de professie gedragen toetsingsinstrumenten. • Marktwerking leidt inherent tot graaigedrag. Daardoor wordt het focus van ‘zorg voor zieken’, verlegd naar ‘eigen gewin’ van de zorgverleners en instellingen. Indien zorgprofessionals vertrouwen wordt geschonken incorporeren zij maatschappelijke waarden en kosten in hun keuzen en adviezen, waarbij zowel kwaliteit als betaalbaarheid gebaat zijn. • Financiële instituties (verzekeraars) kunnen helpen de doelmatigheid te bewaken. Zorginhoudelijk beleid in handen leggen van deze financiële instituties zal door de aard van die instellingen tot volumevergroting en tot verminderde bereikbaarheid (equity) leiden. • Niet-handelen vereist veel kennis. Substitutie van zorg vindt daarin zijn grens. 3. Stellingen Betaalbaarheid. • Het formuleren van basiszorg, vallend onder een verplichte verzekering is een goed instrument dat steeds herijkt moet worden. Dit vraagt professioneel inzicht gepaard aan politieke moed. De Trechter van Dunning staat model. Aan behandeling in het buitenland worden de zelfde eisen en beperkingen gesteld. • Het Doelmatigheidscriterium moet transparant worden gemaakt voor het publiek. Het begrip: Kosten van een Quality Adjusted Life Year kan politiek worden geoperationaliseerd en aan het publiek inzichtelijk gemaakt, indien politici zich laten ondersteunen door de wetenschap. • Marktwerkingsprincipes en afgeschotte macrobudgetten spelen zorgverleners en instellingen uit elkaar en drijven daardoor de kosten op. • Het Basiszorgpakket kan efficiënt worden geleverd door een sterk op elkaar afgestemde 1e (generalistische) en 2e (specialistische) lijn. Hier is nog zeer veel besparing te bereiken. Of een ziekenhuis op dit punt goed functioneert is een belangrijker criterium dan de prijs voor routinebehandelingen. Nota bene: wél afstemming, maar géén integratie, want dat leidt tot kostenverhoging. • Zorgverleners moeten gezien worden als publieke functionarissen. De inkomens moeten worden herijkt op basis van functiewaardering op alle niveaus. Harmonisatie van inkomens is mogelijk. Overigens is dienstverband voor zorgverleners daarvoor niet nodig en niet doelmatig. Zo dit niet tot kostenreductie leidt dan toch tot instroom van personeel. Ik vind dat zowel in de wijze van fianciering als inzet van meer vrijwilligers( jongere ouderen voor oudere ouderen ) de oplossing moet worden gevonden. Daarbij moet ook gewerkt worden aan de efficiency in de uitvoering van de zorg Zie onderstaaand hoofdstuk uit een essay dat binenkort verschijnt Gedeelte van het Hoofdstuk Financiering van de Zorg. De kosten van de zorg in Nederland zijn gestegen van 8 % van het BBP in 1972 naar ruim 13 % in 2010. Indien de trends van de afgelopen 30 jaar zich op dezelfde wijze voortzetten zullen deze kosten stijgen naar 16 % in 2020. Huidige financiering. Ruwweg kan gezegd worden dan 85 tot 90% van de zorgkosten in Nederland solidair naar inkomen wordt gefinancierd en dat daardoor ook een grote inkomensoverdracht ( ongeveer 30 % van de kosten in 2010 van in totaal ongeveer € 80 miljard) plaats vindt van werkenden naar gepensioneerden. Financiering in 2020 Er zal naar 2020 toe dus een mentaliteitsverandering moeten optreden om tot een aanvaardbare ontwikkeling te komen. De solidariteit in de zorg is een groot goed, maar dit kan niet op dezelfde wijze in de toekomst blijven bestaan als nu. Grootgebruikers van zorg ( o.a de ouderen) zullen een groter deel van hun eigen kosten moeten gaan dragen als dit mogelijk is. Er wordt veel gediscussieerd over eigen regie in de zorg. Niet de arts moet uitmaken wat er met het lichaam moet gebeuren, maar de patiënt zelf. Ook de vraag of men nog wel levensverlengende ( en dikwijls dure ) ingrepen wil, moet een besluit van de patiënt zijn. De medici zullen eens na moeten gaan denken wat de werkelijke betekenis van de eed van Hippocratisch is. Is langer in leven houden altijd in het belang van de patiënt? Laat hem of haar ( met een goed advies) dat zelf beslissen. En betekent ook eigen regie niet ook eigen kosten maken? Er wordt nu gediscussieerd over zorg sparen voor de oude dag. Echter dat is alleen voor jongeren weggelegd als aanvulling op het pensioen. Maar zou dit geen basis kunnen zijn om naar een samenleving richting 2020 toe te werken die bv 75 % van de kosten van de curatieve zorg solidair naar inkomen over de bevolking wordt verdeeld? Gemiddeld moet dan 25 % nominaal worden betaald door de betrokkene waarin dan uiteraard ook eigen risico’s en “remgelden” zijn opgenomen. Voorgesteld wordt dat de extra kosten die het ouder worden met zich meebrengen voor het grootste deel door het oudere zelf geregeld en gedragen gaat worden. Bv. naast uit inkomen ook uit vermogen dat vergaard is in het werkzame leven en door het activeren van de omgeving ( familie en vrijwilligers). Dit zal een belangrijke wijziging in zowel de AWBZ als de WMO betekenen. Uiteraard zal echter voor ouderen die absoluut niet meer zelfstandig kunnen wonen en die ook onvoldoende kunnen worden ondersteund door de sociale omgeving en de mogelijkheid moeten blijven bestaan om opgenomen te worden in een intramurale inrichting met een eigen bijdrage uit
inkomen en vermogen. En als de kosten die het ouder worden met zich meebrengen niet door betrokkene of zijn omgeving betaald kan worden kan worden, dan moeten daar gemeentelijke voorzieningen voor zijn. Ook richting 2020 moet de lokale overheid verplicht blijven om voldoende zorg- en welzijnsvoorzieningen te organiseren om het langer thuiswonen van ouderen mogelijk te houden en de eenzaamheid te bestrijden. Daarbij zal ook het vrijwilligerswerk door bv. jongere ouderen ten behoeve van oudere ouderen door zowel de lokale overheid als maatschappelijke organisaties moeten worden geactiveerd. En uiteraard zal richting 2020 ook door investeringen en techniek als door verbetering van de efficiency de kostenstijging per eenheid in de zorg in de hand moeten worden gehouden. Ook efficiency verbeteringen, zoals nu al gaande zijn in de tweede lijn, kunnen de stijging van de kosten per eenheid aanmerkelijk vertragen. En zelfzorg en preventie, evenals het gebruik van informatica in zowel de zorg- als welzijnsactiviteiten, zullen daarbij ook een veel grotere aandacht moeten krijgen dan nu het geval is. In 2020 moeten de inwoners van Nederland daar veel meer dan nu begrip voor hebben en daarin ook zelf willen investeren,
Annemiek Paping
Jacqueline Kuppens
R. J. van Barneveld
De gezondheidszorg moet bezuinigen (helaas). Maar niet op de manier waarop dat nu meestal gebeurt: de directie van een instelling gooit een opdracht 'over de schutting' (een zak met minder geld) en de werkvloer zoekt het verder maar uit... De gevolgen laten zich raden: ontevreden zorgpersoneel en hoog ziekteverzuim.. Het kan ook anders: Zet het zorgpersoneel (de echte experts!!) aan het roer. Care Visual heeft een methode ontwikkeld waarbij de mensen op de werkvloer meedenken en meebeslissen over de noodzakelijke reorganisatie. EEN GEWELDIG SUCCES! (zie ook www.carevisual.nl) In alle (zorg)instellingen en andere bedrijven sluipen in de loop der tijd overbodige, onlogische werkzaamheden in het productie- of administratieve proces die irriteren, frustreren en bovendien te veel geld kosten. Het blijkt lastig ‘hier de vinger achter te krijgen’ met name als de problematiek zich uitstrekt over meerdere afdelingen of disciplines. Met een Makigami-analyse brengen de coaches van Care Visual het hele werkproces in relatief korte tijd glashelder in beeld. Vervolgens wordt de werkmethode geheel aangepast, ook in financiële zin. De analyse wordt gefaciliteerd door Care Visual maar uitgevoerd door de medewerkers van het bedrijf zélf. Zij ontdekken de scheefgroei in hun dagelijks werk stellen daarna een nieuw (logisch) procesontwerp samen. Door die betrokkenheid wordt het draagvlak voor een reorganisatie opgehoogd tot bijna 100 procent ECHT EEN AANRADER Personeel in de zorg heeft nauwelijks invloed op de dienstroosters. Zelfs mensen met kleine contracten moeten bereid zijn om 24/7 beschikbaar te zijn voor diensten. Dat maakt de zorg als werkgever onaantrekkelijk. Ik zie twee opties: a. de werkgever beperkt de vereiste beschikbaarheid; b. de werknemer geeft aan op welke tijden hij/zij zou kunnen/willen werken. Mijn voorkeur gaat uit naar een combinatie van a. en b. Dan wordt de zorg weer aantrekkelijk. De concrete knelpunten zijn de gevolgen van vier paradigma’s uit de verzorgingsstaat: financieringssysteem waarin ziekte en behandeling het uitgangspunt is zorgaanbieders moeten alles op elke lokatie leveren elke ziekte moeten we behandelen, ongeacht de kosten wij zorgen voor uw ziekte, u voor de rest Vanaf de opbouw van de na-oorlogse verzorgingsstaat zijn burgers en professionals opgevoed met de voorgaande paradigma’s. Patiënten/burgers zijn nu te afhankelijk, professionals hebben nooit geleerd om mensen hun eigen kracht en potentie te laten benutten en versterken. Daar worden zorgaanbieders ook financieel voor gestraft. Grote zorgaanbieders, komen vaak voor uit kerkelijke of andere maatschappelijke lokale initiatieven en hebben jaren geprobeerd voor de eigen regio alles te bieden. Een beetje van alles is niet het beste van iets. Daarnaast heeft onze leefstijl de afgelopen decennia geen gelijke tred gehouden met onze calorische intake. Gevolg is een epidemische toename van ziektes die voor een groot deel aan de gevolgen van deze welvaart zijn te danken (diabetes, obesitas, hartfalen, COPD en kanker). Door de primair biomedisch gestuurde benadering van ziekte, gevoed door toenemende diagnostische en laboratoriummogelijkheden, weten de meeste professionals veel van heel weinig. De huidige patiënt vraagt een holistische benadering, is meer dan de optelsom van ziekten en beperkingen. De grenzen van de verzorgingsstaat en superspecialisatie zijn we maatschappelijk gezien voorbij. De huidige marktordening heeft gezorgd voor inefficiëntie en versnippering, het financieringssysteem voor overbehandeling, overdiagnostiek en overconsumptie. De angst bij bestuurders en specialisten voor inkomstenderving of reputatieschade maakt dat keuzes rond concentratie niet of zeer beperkt gemaakt worden. Uit angst en onkunde durven verzekeraars hun rol niet in te pakken. Eigenlijk wordt alles nog bij iedereen ingekocht. De overheid kiest voor een macrokader en sturen op budgetten, ook hier geen drive voor verandering en efficiëntie. De kiezer en populist bepalen het beleid, waarin incidenten leidend zijn. We kunnen zorgen dat de kosten van de zorg minder snel stijgen door echt de stap te zetten naar het sturen van gedrag. Voor de professional betekent dat uit de ivoren toren naar de patiënt komen om een duurzame en
Leo Koolen
Leo P Vollebregt bestuurder ZZPNederland Zorg Dick Richards
Steenwinckel Marina
gelijkwaardige relatie op te bouwen, waarin gedragsbeïnvloeding centraal staat. Dit in een benadering waarbij de gezondheidszorg voor de te onderscheiden verschillende doelgroepen oplossingen op maat aanreikt. Zorgorganisaties bestaan alleen nog als onderdeel van een (regionaal) zorgnetwerk (5 of 6 in Nederland). Gespecialiseerd waar dure infrastructuur of expertise daarom vragen, verder dicht in de buurt van de patiënt. Financiering op basis van gezondheidsparameters en preventieve (leefstijl) programma’s (healthmiles verdienen). Hoe gezonder de regio, hoe minder ziektelast wordt ervaren. Hoe beter uitgevoerd de zorg, hoe goedkoper het is, doordat herstelkosten worden voorkomen. Voor chronisch zieken gericht op maximalisatie van eigen kunnen en minimalisatie van ervaren ziektelast. Het opleiden van (potentiële) patiënten en hun systemen staat centraal. De maatschappelijke discussie over de maakbaarheid van het leven en de belofte van een eindeloos op te rekken leven voeren, gecombineerd met de discussie over de oplopende kosten voor hulpmiddelen, diagnostiek en medicijnen. Daarin wegblijven uit de n=1 gesprekken, waartegen geen enkele discussie over de toekomst van een stelsel of landelijke ontwikkeling tegenop kan. Personeelstekorten voorblijven door taakherschikking goed door te voeren, standaardisatie (focusklinieken, zogpaden) benutten en aanvullen met aandacht voor de mens in de zorg. Zowel de professional als de patiënt verdienen een systeem waarin het zelf voeren van regie en invloed voor meer tevredenheid en aantrekkelijkheid zorgen (bijvoorbeeld Buurtzorg). Verder zal telezorg en e-health, aangevuld met domotica de komende 10 jaar de inzet van personeel in de zorg meer kunnen focussen op de individuele toegevoegde waarde. Tot slot, maak van de gezondheidszorg als collectieve voorziening geen melkkoe voor beleggers, aandeelhouders of bankiers, die het systeem voor eigen gewin uit willen melken. Chronisch zieke patienten leggen een zware druk op de zorg. Maar het is geweten waar veel chronische ziekten vandaan komen, zie bijv. http://www.discoverymedicine.com/ShaopingWu/2011/04/18/vitamin-d-vitamin-d-receptor-and-macroautophagy-in-inflammation-and-infection/ En inderdaad, veel chronische ziekten hebben een verschillend ziektebeeld maar een en dezelfde oorzaak. Flauwekul? Ik denk het niet. De problemen worden veroorzaakt door een veelvoud van zaken: onze moderne geneeskunde heeft ons veel gebracht in de 20st eeuw maar het systeem wordt nu paradoxaal genoeg een belemmering voor de verdere ontwikkeling in de 21ste eeuw en voor ziekten van de 21ste eeuw. Zie bijv ook het boek van Nigel Crisp, de voormalige CEO van de Bristse NHS getiteld: Turning the World Upside Down. vraag 2: public health wordt sinds de jaren 50 van de vorige eeuw volledig overschaduwd door de farma en klinische sectors. Als dat niet verandert, zal dat leiden tot een crisis zo groot als in de bank sector. zie Nigel Crisp's boek maar biiv ook http://pressoffice.telefonica.com/documentos/LibroProductividad_VersionIngles.pdf vraag 3: We hebben opnieuw governance nodig met de grote G. Dat vraag goede mensen en resources in authorities, maar de rewards zullen enorm zijn.. Meer autonomie aan zorgprofessionals -Meer zelfstandige zorgprofessionals (ZZP-ers) toelaten minimaal naar 15% alle zorgwerkers. -Versnel de taakherschikking Vplk versus artsen -Stimuleer zelfmanagement en mantelzorg-support - Innoveer massaal met tele-zorg/ keten-zorg -Betaal niet voor uren maar voor resultaten (outcome) -Haal belemmeringen in CAO of VAR weg
In mijn ogen zijn in een klinische setting veel bedden bezet met verkeerde complexiteit ten aanzien van het aanwezige personeel. Ik pleit voor een verduidelijking in hoog- midden- en laagcomplexe zorg waarop ook beter beleid kan worden gemaakt t.a.v. de kosten van het bed/personeel. Evenzo pleit ik voor meer samenwerking tussen ziekenhuizen en verpleeghuizen waar bijvoorbeeld langdurige postoperatieve zorg kan worden afgewikkeld in het verpleeghuis. Daar kan dan zo nodig een arts/specialistisch verpleegkundige en andere specialiteiten vanuit het ziekenhuis langskomen/oproepbaar zijn. Dit scheelt in de bedden kosten en maakt de zorg goedkoper en doelgerichter. Voor het merendeel van b.v. orthopedische OK`s is een verblijf op een hoog/middencomplex bed qua plaats en kosten niet noodzakelijk voor een goed herstel. Er zijn gewoon veel te weinig mensen aan bed. Dat maakt de zorg zwaar. Verpleegkundigen met een extra opleiding ( referente palliatieve zorg , dementie, wondzorg, diabetes ...) krijgen op deze manier heel weinig vrijstellingen voor de goede uitoefening van hun taken. Ook ondersteuning is niet aanwezig . Zo moeten de gegradueerde/bachelors verpleegkundigen bij ons in het woon-zorgcentrum het eten op en afdienen . Dit is op zich geen groot probleem maar daarnaast moeten ook nog alle zaken die op de etensplateau staan geselecteerd worden op de etenskarren.Dat zorgt voor extra tijdverlies voor de andere taken zeker als je maar met 2 personen in de avonddienst aanwezig zijt voor 56 personen. Dan vind ik dat er voldoende ondersteuning moet komen door logistieke hulpen . Dat ook ergo/animatie in de ploegen moeten ingeschakeld worden. De taak van de verpleegkundigen in een WZC worden nu
Roos Nieweg
sterk uitgehold. Misschien moet overwogen worden om daar minder verpleegkundigen in te zetten en de zorg door meer erg/animatie te laten doen . Want bij ons is het item nu "HUISELIJKHEID " en het is de uitdaging om huiselijkheid, wonen te combineren met de zorg die nodig is. Als nu gegradueerden/bachelors logistieke taken op zich moeten nemen is dat een dure kost. Om het werken aantrekkelijk te maken mogen er verschillende opleidingen gevolgd worden. maar als dit bij te veel mensen gebeurt dan is dit ten koste van de zorg aan bed. Oudere werknemers die dikwijls minder zwaar werk zouden willen doen en dus ook langer willen werken kunnen dit niet . daarom vind ik dat eventueel lager gekwalificeerd personeel ( bij ons de A2 verpleegkundigen )e zorg aan bed perfect op zich zouden kunnen nemen.Ondersteuning door kiné, ergo , animatie ook in de avonddienst en ook op weekends en feestdagen zou de zorg lichter maken. Tav 4. Houd cq maak de zorg aantrekkelijk voor medewerkers V&V door: 1. ze voldoende tijd te geven hun werk te doen. 2. ze werk te bieden dat voldoende uitdaagt 3. onderscheid te maken tussen MBO en HBO verpleegkundigen 4. een appel te doen op verschil in competenties 5. een marktconform salaris te bieden (elke HBO opgeleide beroepsbeoefenaar verdient nu meer dan de HBO verpleegkundige 6. gebruik te maken van de eigenschappen van magneetziekenhuizen
danielle
geen brede multidisciplinaire kijk op een patient waarvan niet meteen duidelijk is wat zijn aandoening is . maar steets opnieuw doorverwezen worden, iedere arts doet zijn ding zijn eilandje en niemand overziet het geheel . dit is duur en heel inefficient. behandeling blijft hierdoor soms te lang uit met alle gevolgen van dien. hoe sneller de juiste diagnose hoe sneller de aanpak en hoe sneller is de patient beter of geholpen..de kosten kunnen lager als men zich meer bewust is van wat een consult kost. Jonge mensen kunnen al vroeg vrijwilligers werk in de zorgsector doen zodat ze bekend raken met de beroepsgroep en er eerder voor kiezen. lastenverlichting bij personeel door inschakelen van de omgeving van de patient. Bijv bij simpele zorgtaken of bij het helpen van eten etc. bij kinderen wordt dit al vaak gedaan. Ik vind dat voor iedereen de juiste zorg moet blijven. men mag niet patienten weigeren of zoiets dergelijks.
: Marianne WalingHuijsen
De overconsumptie: wij zijn niet meer in staat om te denken/voelen hoe onze problemen ontstaan zijn en te proberen daaruit te leren om onze kwaal zelf te overwinnen. Bijvoorbeeld: maagzuurproblemen door te veel eten of door ’s avonds laat te zwaar te tafelen. En alle overige aandoeningen door ongezond gedrag. Vraag 2: Van het huidige systeem gaan te veel verkeerde prikkels uit. Bijvoorbeeld de bestuurders die fusie plannen maken worden beloond in eigen portemonnee doordat ze als Raad van Bestuur van een grotere organisatie recht hebben op meer salaris. Vraag 3: Zie ook vraag 1, de mensen leggen alle problematiek buiten zich neer. Bij een lichamelijke kwaal moet de dokter het oplossen, bij spanningen de psycholoog, enz. We moeten verantwoordelijkheid nemen voor onze leefwijze en ons gedrag en niet zeggen dat een ander dat voor ons moet oplossen. Bijzonder voorbeeld: De Engelse schrijver Tim Parks beschijft in zijn roman Leer ons stilzitten zijn zoektocht naar genezing, zie uitzending VPRO boeken van 19-6-2011. De mensen stimuleren tot eerst in eigen kring problemen proberen op te lossen. Vraag 4: Door de zorg op te bouwen zoals het ook werkelijk moet zijn. De zorgvrager krijgt de juiste zorg die nodig is op een goede manier door gekwalificeerd personeel, die de ruimte krijgt om dat ook zo goed mogelijk te doen, dit is zo georganiseerd dat het ondersteunend is aan het uitvoerende werk en dit geheel is deugdelijk en degelijk gefinancierd. Door minder overconsumptie daalt de vraag zeer sterk. Beide bewegingen maken dat het personeelsprobleem zal oplossen. Mijn visie licht ik desgewenst graag toe: Knelpunten in de gezondheidszorg zijn voor mij als wijkverpleegkundige in de thuiszorg de enorme bureaucratie waarin het gezondheidssysteem vastzit (heb ik het over het ciz, zorgkantoor.. nza.. allemaal verschillende organen die soms onnodig veel tijd en energie kosten als je iets moet regelen en hun nodig hebt) Daarnaast vind ik de zorg ook bureacratisch geworden als ik naar de enorme grote zorginstellingen kijk. Hier gaat veel geld in zitten door al die diverse lagen die ook nog betaald moeten worden, ook als er weer een 'nieuwe'verandering opgelegd wordt door het zorgkantoor dan moet er binnen een organisatie ook weer werkgroepjes gevormd worden om dit op touw te zetten.. Tarieven voor persoonlijke verzorging en verpleging kunnen wat mij betreft omlaag door deze methodiek toe te passen (zonder dat de lonen omlaag gaan uiteraard want dan word het nog minder aantrekkelijk om in de zorg te werken) 2. Het ciz die nu de indicaties afgeeft voor de awbz zorg zou deze taken kunnen overdragen aan de verpleegkundigen die bij het werkveld staan, deze kunnen tenslotte beter inschatten wat voor zorg iemand nodig heeft. Ik merk een verschuiving die plaats vindt van de awbz naar verzekeringszorg, dit vind ik gunstig als ik kijk naar wat voor clienten zorg wordt geleverd die niet langdurig meer is maar waar vroeger wel een awbz indicatie voor werd afgegeven. (wondzorg die ook
P. van t Westeinde
P. van t Westeinde
Ingrid de Haan
CJFM Sluijters
Ron Rietman
onder een dbc weg te schrijven is?? omdat specialist in ziekenhuis hoofdbehandelaar blijft) zo zouden meer taken via de dbc s/ziekenhuisverplaatste zorg richting de thuiszorg verplaatst kunnen worden. Clienten kunnen eerder met ontslag uit het ziekenhuis en kunnen thuiszorg ontvangen (veel goedkoper als een bed) merk dat dit wel in opkomst is maar thuiszorg kan veel meer benut worden hierin 3. Er kan gekeken worden naar wat voo rmogelijkheden technologie in de zorg nodig zijn (dan denk ik aan bijvoorbeeld een fatsoenlijk elektronisch aantrekhulpmiddel voor clienten die alleen al steunkousen nodig hebben. Door zeg eens 50% van die groep op deze manier te schrappen bespaar je al een hoop. Technologie wordt in thuiszorg/verpleeghuizen erg weinig gebruikt (geen subsidie??) Waar ik eigenlijk op doel is kijken wat voor clienten er nog wel zelfstandig kunnen blijven dmv technologie. En dus een verschuiving van ziekenhuis naar thuiszorg en clienten langer thuis laten wonen ipv opnames (moet er wel meer technologie makkelijker en laagdrempeliger toe te passen zijn) 4. Betere reclame voor het mooie en schitterende beroep maken. Vaak is in de media te horen over geweld, onderbetaling etc. Terwijl volgens mij veel mensen hun keuze nu voor een opelding maken aan de hand van toekomstperspectief (in de zorg zal je nu ook eenmaal een onderklasser-middenklasser blijven) dat geeft niet maar als de media hun aandacht op een ander vlak legt trekt dat ook wat meer mensen. Het is tenslotte het mooiste beroep wat er is! Vergeet nog een belangrijke bij mijn bericht van daarnet... Punt 2,3,4 zou ook op positieve manier beinvloed kunnen worden door verpleegkundigen meer taken te laten uitvoeren (maar hier zit ook steeds meer verandering in) vooral als ik kijk naar de categorie hbo-vers dan is er in de praktijk weinig verschill in banen met mbo-v ers. Hbo-vers zouden meer gestimuleerd moeten worden tot vervolgopleidingen (wat ook weer aantrekkelijker is voor toekomstig personeelstekort?) waardoor zij meer taken van een huisarts of specialist over kunnen nemen (kan ook thuis.. door middel van internet is communicatie met een arts in een ziekenhuis ook makkelijk) Praktijkondersteuners zijn tegenwoordig al steeds meer in beeld maar dit zou nog meer uitverdiept kunnen worden. knelpunt: "te"veel schalen die voor één beslissing gepasserd moeten worden "te"veel lagen die zichzelf even belangrijk vinden en de werkvloer uit het oog verliezen, hierdoor niet luisteren naar de praktische punten van medewerkers, of erger nog die totaal geen binding hebben met waar het op de werkvloer om draait. 2.daarin gaat het meer om winstbejag dan om leveren van een goed product 3.meer controle op waar het geld heen gaat/ hoe het wordt besteed en of het bestede geld het beoogde effect heeft gehad en dan eventueel sneller bijstellen of mensen aanspreken op onjuist inzet van de geld middelen. 4.als er zoals in punt 1 genoemd meer conact wordt gehouden met en geluisterd naar de mensen op de werkvloer zal er minder verloop zijn, ook zal een meer poitieve houding van de mensen op de werkvloer van belang zijn/elkaar helpen in plaats van afbranden/ meer direct communiceren en geen geroddel achter iemand zijn rug om. Marktwerking zal meer productie betekenen: zie het ontspoorde beleid in de VS. Zorg bereikbaar voor welgestelden, armen gaan dood. Vanzelfsprekend wordt er door commerciële partijen hier flink voor gelobbyd, evenals het gratis en gemakkelijk verkrijgen van alle patientengegevens die het mogelijk maakt een eindeloze hoeveelheid onzinpoliklinieken op te zetten. Alles zal gaan om productie/omzet. Stimuleer vooral de zorgprofessionals zelf om innovatief te zijn. Laat de patiënt zijn zorgkosten voorschieten ipv allerlei eigen bijdragen: dit heeft een tweeledig effect. Het wordt duidelijk wat zorg kost en mensen zullen er minder gemakkelijk (mis) gebruik van maken als ze moeite moeten doen om het zelf weer bij zorgverzekeraar te declareren. Hou zorgprofessionals gemotiveerd; stop georganiseerd wantrouwen en mediagenieke en politiek gekleurde " onderzoeken" door de inspectie en de NZA die zich gedragen als pitbull van de minister (onafhankelijkheid is een evident lachertje). Als de zorgverleners er niet meer zijn stop het hele systeem. De zorg wordt nu gekenmerkt door een klant die veel wil en het beste. De aanbieder kan door beperkte financiering en het niet kunnen aantrekken van vreemd kapitaal niet het beste leveren. Problemen worden veroorzaakt doordat er overmatig wordt door behandeld en niet de vraag wordt gesteld of de behandeling nodig is of bijdraagt aan kwaliteit van leven. Die discussie moet aan de poort met specialisten en klant gevoerd worden. De zorg is een markt maar de vraag is of de zorg gebaat is bij marktordening, in een markt is er vaak iets of iemand die het geld verdiend vaak ten koste van de klant. De klant mag dan wel mondiger zijn geworden en de "kennis" vermeerdering via het internet heeft daartoe bijgedragen maar dat betekent nog niet dat de klant zich geholpen voelt. Bij een markt die wordt gedomineerd door de overheid en verzekeraar is een overvloed aan regels en toetsingssystemen inherent aan de doelstelling van de overheid (wetgeving ontwerpen, toegang regelen) en verzekeraar (claimreductie en winst maken), Dat is niet echt een partnership te noemen. Beperk de kosten door te specialiseren in zowel ziekenhuis als V en V sector, specialisten verantwoordelijk te maken voor alle inkoop om hun product (zorg) te realiseren. Geef klanten een factuur om inzicht te krijgen in huisartskosten of andere zorgkosten. Zorgkosten kunnen minder stijgen door op afdelingsniveau monitoring te eisen op gebieden als output, kwaliteit en veiligheid.
Bart Kortman
André Kok
Lisenka van Loon
Jos
Personeelstekorten kunnen gecoupeerd worden op de werkvloer beter en regelmatiger te roosteren (op basis van een jaarrooster) een gedegen vakopleiding met kennisoverdracht te laten volgen. Het probleemgestuurd onderwijs direct te minderen en kennisoverdracht te stimuleren. Senioren in te zetten als werkcoach voor jonge verpleegkundigen. Veel meer carrierepaden dan nu te ontwerpen in kwaliteit, veiligheid, corruptie en verspilling zorg die niet acuut nodig is. 2:Verzekeraars moeten na 1 jaar ziekenfonds bijdrage de kosten bekijken en overgaan tot terug betalen of bij betalen, zoals ons belastingsysteem 3: Door betere controlle op de zorg verleners, zorg die zonder schadelijke gevolgen kan worden uitgesteld moet verschoven worden. 4:Door niet te veel zorg te verlenen, mensen en situatie veranderen voordat ze echt ziek worden, meer verantwoordelijkheden voor familie Werk al dertig jaar in de zorg maar elk jaar lijkt de groep boven de verpleegkundige groter word. verzwaring van de top lijkt op een waterhoofd die telkens groeit. Dat die groep meer kosten is simpel maar of het ook bijdraagt aan efficiëntere zorg twijfel ik aan. Je hebt de patiënt de verpleegkundige en de arts, deze zijn zichtbaar voor iedereen. maar de rest van de organisatie is grijs gebied, daarbij is het dat door de jaren de verantwoordelijkheid steeds dichter naar waar de zorg gegeven word gekomen is. dat maakt dat er veel controle en ondersteuning nodig is. Bureaucratie dus, 2 .Marktwerking in de zorg is voor mij een vies woord. Samen in de zorg staan voor de patiënt en niet het goedkoopste bedrijf alles laten doen. kijk in de thuiszorg en verpleeghuizen eerst verpleegkundige toen verzorgende en nu mensen aan bed zonder diploma. 3.Terug naar af maar wel centraler bestuur. minder verzwaring van de top , mensen aan het bed blijven opleiden. Maar wel keuzes maken wat wel en niet kan. Merk zelf dat de techniek die er is overal maar ingezet word omdat de patiënt er om vraagt. Word in vele gevallen niet meer nagegaan of het ook iets wezenlijks verbeterd daardoor. Een zorgverlener heeft niets anders te doen dan uitvoeren. Keuzes maken meer op landelijk niveau, wat willen we en wat niet. Ik bedoel hierbij niet de zorgverzekeraars. die moeten uitvoeren. Een democratische orgaan zal de keuzes moeten maken. 4. Naast dat een aantrekkelijk loon belangrijk is ook kwaliteit verhogen door een ieder te scholen oa op efficiënt werken met behoud van arbeidsvreugde. Ook de oudere verpleegkundige invulling geven met name aanvulling van de jongere. Samen sterk in de zorg. Knelpunt; ouderenzorg is grote kostenpost en wordt alleen maar groter door dubbele vergrijzing. We moeten anders aankijken tegen ouderen. Jonge ouderen kunnen en willen meer dan wij als maatschappij verwachten. Wij moeten (de kennis en kunde van) onze ouderen weer (meer) gaan waarderen! Mijn idee: Jonge ouderen (60-70 jr) actief laten participeren in de maatschappij (na VUT of pensionering) door hen uit te nodigen mee te helpen bij activiteiten van basisschool in eigen wijk. Bijvoorbeeld: meegaan met uitjes, klusjes, extra hulp bij handenarbeid-drama-sport & spel, kookles/ geschiedenisles/ natuurles, voorlezen, bezoek bibliotheek-museum, etc.. Doel: voorkomen dat men minder actief wordt/ minder participeert in maatschappij. Kan voorkomen dat jonge ouderen in 'drijfzand' komen van minder activiteiten/ bezigheden, minder sociale contacten, verminderde eigenwaarde, vereenzaming, sociaal isolement, etc.... Zo'n 40% van de 65-plussers voelt zich eenzaam. Uit sociaal isolement halen is moeilijker en kost meer geld! Voordelen: Het houdt de ouderen 'jong', actief en betrokken, en geeft ze meer zelfwaardering. Bijkomend voordeel: de basisscholen kunnen de hulp goed gebruiken. Ouders zijn tegenwoordig, doordat ze vaak beiden werken, niet altijd in staat (voldoende) te helpen op school. Er zullen coordinatoren moeten komen die de lokale match tussen basisscholen en jonge ouderen gaan maken (en beheren/ evalueren etc). De jonge ouderen kunnen via huisarts/ maatschappelijk werk uitgenodigd en aangemeld worden. Daarnaast worden ouderen via posters in wachtruimtes huisartsen, trombosedienst, bloedbank, prikpost en posters in supermarkten, bibliotheek, ouderen-soos, (sport)clubs, etc geworven. De coordinator werft actief op plaatsen waar ouderen komen. Kosten voor deze coordinatoren (en regionale aansturing van coordinatoren) zullen in het niets vallen met de extra zorgkosten voor ouderen die inactief worden en in sociaal isolement raken. Het zal kosteneffectief zijn. En daarnaast zal het een belangrijke meerwaarde hebben als het gaat om kwaliteit van leven.... We moeten nu en in de toekomst echt veel meer gaan denken en werken vanuit 'gezond' en 'gedrag' dan vanuit 'ziekte' en 'zorg'! Dat maakt de zorg houdbaar/ betaalbaar. En maakt het leven van mensen weer leuker! 1. Tegenwoordig kan veel meer als vroeger. Dat komt mede door de ontwikkelingen in (wetenschappelijk) onderzoek. Het publiek vindt - soms wordt het zelfs geeist - dat alles wat kan ook meteen moet, zonder zich de vraag te stellen of e.e.a. een toegevoegde waarde heeft. Zelfzorg, eigen verantwoordelijkheid worden veelal uit het oog verloren. Maak alle kosten aan de client zichtbaar. Doe meer aan preventie, appelleer aan verantwoordelijkheden, let op (cultuur) verschillen! 2. ZORG IS GEEN MARKT! De politiek heeft hier de plank volledig misgeslagen. Dit heeft een kostenopdrijvend effect. 3. Zie bij 1? 4. Alleen de managers in de zorg verdienen een "redelijk salaris". De mensen op de vloer - wie het daadwerkelijke en vuile werk doen - ontvangen een matige tot slechte vergoeding in vergelijking tot: (ervaren) verantwoordelijkheid, onregelmatigheid, inbreuk op sociale leven, etc. Dat
: h van den Assem
Shanne
geeft de sector ook een slecht imago. Daar moet wat aan gedaan worden! ongelimiteerde zorgvraag samen met ongebreideld zorgaanbod, veroorzaakt door toenemende onzekerheid bij patiënten omtrent hun gezondheid. Stressgerelateerde lichamelijke klachten nemen toe en daarmee oneigenlijk gebruik van de medischezorg. Verkeerde loketten problematiek. Dure "Je weet maar nooit" diagnostiek neemt toe. 2. Kunstmatige schotten in financiering tussen eerste en tweede lijn en vereveningssystematiek verhindert dat zorg daar geleverd kan worden waar die het goedkoopst ingekocht kan worden: de eerste lijn. 3. Zorg aan de poort (eerste lijn) opvangen en verwerken middels goed functionerende multidisciplinaire centra met goedkope en veel gevrgaade diagnostische faciliteiten in de wijk. Dit voorkomt verwijzing tweede lijn en dat voorkomt zorgkostenstijging. Bevorderen zelfredzaamheid en inzetten op preventie voorkomt welvaartsziekten. 4. Aantrekkelijk maken van het werken in de zorg. Patient en burger betrekken bij zorg in de buurt. Woningbouw geschikt maken voor mantelzorg en beloning en scholing van leken die zieke familieleden in de thuissituatie willen verzorgen. verplegend personeel moet steeds meer digitaal werk verrichten, (stapels formulieren invullen. 2bewuster omgaan met materialen - het steeds weer veranderen van zorgplannen (digitaal), wat zorgplancursussen met zich meebrengt ( hoge kosten), verplegend personeel wort moe hiervan. 3tarieven van de zorg openbaar maken - jaarlijkse evaluatieoverleg van medicijngebruik - restant overgebleven medicijnen die verpakt worden (Baxter) niet vernietigen maar hergebruiken. 4- het werk van verzorgende aantrekkelijk te maken. - denkend aan de vergrijzing personeel/ doorwerken tot 67 jaar in de zorg?? - goede balans werkkracht en werklast. - onderbetaald werk in de zorg, mensen op de werkvloer in de zorg moeten keihard werken.
LinkedIn Groups Group: Verantwoord Toezicht in de gezondheidszorg Discussion: Geef uw visie op betaalbaarheid van de zorg Inderdaad mijn visie ingevuld. Helaas zag ik geen andere reacties, daar ben ik wel benieuwd naar. Enkele van mijn antwoorden op de vragen: Wat zijn volgens u de concrete knelpunten in de gezondheidszorg? De overconsumptie: wij zijn niet meer in staat om te denken/voelen hoe onze problemen ontstaan zijn en te proberen daaruit te leren om onze kwaal zelf te overwinnen. Mensen leggen teveel hun problematiek buiten zich neer. Bij een lichamelijke kwaal moet de dokter het oplossen, bij spanningen de psycholoog, enz. We moeten verantwoordelijkheid nemen voor onze leefwijze en ons gedrag en niet zeggen dat een ander dat voor ons moet oplossen. Bijzonder voorbeeld: De Engelse schrijver Tim Parks beschijft in zijn roman Leer ons stilzitten zijn zoektocht naar genezing, zie VPRO boeken van 19-6-2011 Hoe kunnen toekomstige personeelstekorten in de zorg worden voorkomen? Door de zorg op te bouwen zoals het ook werkelijk moet zijn. De zorgvrager krijgt de juiste zorg die nodig is op een goede manier door gekwalificeerd personeel, die de ruimte krijgen om dat ook zo goed mogelijk te doen. Dit is zo georganiseerd dat het ondersteunend is aan het uitvoerende werk en dit geheel is deugdelijk gefinancierd. Door minder overconsumptie daalt de vraag zeer sterk. Beide bewegingen maken dat het personeelsprobleem zal oplossen. Posted by Marianne Waling-Huijsen
E.simons, 20 jaar huisarts
De zorg is geen markt, huisartsen kunnen niet concurreren want dan komt de veiligheid van de patient in het geding . Huisartsen moeten juist samenwerken om de kwaliteit te verhogen Maar dat mag niet van de NMA. De zorg is absoluut geen markt, betutteling alom : de minister, NZA, NMA. De verzekeraars lopen geen enkel risico ,kunnen mooi weer spelen. Door allerlei projecten is het budget bij de huisartsen overschreden , notabene zelf door min Klink gestimuleerd En nu zal het gewoon teruggevorderd worden Zo onrechtvaardig. Ik heb allerlei apparatuur aangeschaft, personeel cursussen laten volgen voor al deze door de minister en de verzekeraars gestimuleerde ketenzorgprojecten. Verder is de administatieve rompslomp torenhoog opgelopen, voor van alles en nog wat vragen de verzekeraars ( en dat zijn er in mijn situatie45) allerlei machtigingen. Het is een enorme puinhoop, nog nooit zo erg in de 20 jaar dat ik nu huisarts ben . Alleen jammer dat degenen die de beslissingen nemen geen medici zijn maar slechts managers en economen Weinig gevoel voor
Reinout de Kraker
Machiel van der Schoot
het belang van de patient. Nee we zijn aardig afgedwaald in de zorg . We moeten weer weg uit de markt, terug naar de vertrouwde ziekenfondsen en de vertrouwde wijkzuster. Afschaffen van allerlei bureaucratische bolwerken als het CIZ ( weggegooid geld ). Ik hoop dat de politiek tot inzicht en inkeer komt, maar ik vrees het ergste . Deze minister is werkelijk wel heel erg stom en zeer ontactisch De stijgende zorgkosten in Nederland worden vooral veroorzaakt doordat ons zorgsysteem een rem ontbeert. Dit resulteert in stijgende zorgconsumptie. Voor elke partij in de vierhoek zorgaanbieder & zorgverzekeraar & politiek & zorgconsument stip ik aan waarom deze de zorgkosten niet kan of wil beperken: Voor de Zorgaanbieder betekent meer zorg leveren meer omzet. Voor de Zorgverzekeraar geldt in de basiszorg de verplichting te vergoeden, en dit is heel goed. Maar wanneer ze op andere vlakken baanbrekende kostenbesparende maatregelen neemt die het algemeen belang dienen, vormt dit een risico klanten te verliezen. Voor de Politiek kost het snijden in zorgvergoedingen sympathie en kiezers. De zorgconsument is in de volgende analogie een herder, de weide het zorgstelsel en zijn schapen verbeelden zijn zorgconsumptie: 4 Herders hebben ieder een kudde schapen en zij delen een graasweide. Voor elke herder loont het om steeds een extra schaap te nemen: de winst is 100% voor hemzelf, de kosten van begrazing worden gedeeld door 4. Dit gaat goed, totdat de weide totaal leeg gegraasd is: alle schapen sterven en het systeem houdt op te bestaan. Zoals John Nash ons leerde, ligt het optimum voor een dergelijk soort ‘prisoners dilemma’ niet in het nastreven van ieders individuele doel, maar het doel dat het beste is voor iedereen individueel én het systeem. Zorgvraag is meestal geen vrije keuze. Maar in dit systeem van marktwerking resulteert een onbeperkte vraag in onbeperkt aanbod en andersom. Bij een behandelmethode waarvan bekend is dat hij 1 op de 200 keer effectief is en € 10.000 kost, kan gediscussieerd worden wie dit moet betalen. Genoemde partijen zijn geneigd naar elkaar te wijzen als de kosten stijgen, maar de sleutel ligt in een overlegmodel waar het individuele geval wordt verlaten en samen naar het totaal wordt gekeken. Enerzijds moet dit overleg conceptueel en ethisch gevoerd worden: Welke zorg vinden wij niet per se in het stelsel passen. In de basisverzekering wordt vaak geredeneerd: “Ik heb hier recht op.” De vraag moet zijn: “is het terecht dat heel Nederland hieraan verplicht meebetaalt?” Aan de andere kant moet gekeken worden naar een laagdrempelige manier die de eigen consumptie in verhouding tot het systeem inzichtelijk maakt: Wat kosten (be)handelingen eigenlijk, en hoeveel draag ik bij aan de onmisbare zorg van anderen. Veel mensen denken na een jaar in gezondheid premie te hebben afgedragen, de kas van de verzekeraar of specialist gespekt te hebben. Maar ruim 96% ervan is uitgegeven aan mensen die dit opgebruikt hebben. Inzicht in hoe zinvol en efficiënt dit gebeurt, nodigt mensen uit deel te nemen aan de moeilijke discussie over wat in het systeem hoort. Vanzelfsprekende, ongeïnformeerde solidariteit is een groot goed, maar bij stijgende kosten niet houdbaar. Deze gesprekken leiden tot bewustzijn en een heldere, logische tweedeling in het systeem: Type 1: Scherp gedefinieerde noodzakelijke zorg, zorg met een academische functie en laagdrempelige preventieve maatregelen (gratis motorolie in plaats van de noodzakelijke vervanging van het motorblok). Deze focus zorgt dat financiering en bemensing haalbaar blijft: Een vraaggestuurd systeem is hier niet mogelijk. Type 2: Waar mogelijk wordt electieve zorg, met instemming van de publieke opinie, overgelaten aan de markt. Financiering vindt plaats door een spaarproduct, solidariteit komt uit het belastingstelsel. Marktwerking helpt om zorg beter toe te spitsen op klantwensen, kwaliteit te verbeteren en prijzen te drukken, maar vormt een prikkel voor extra omzet: Zelf betalen moet deze prikkel afremmen. De keuze voor ‘type 2’ moet vaak door professionals gemaakt worden: Is de eerder genoemde weinig efficiënte behandelmethode noodzakelijk? De investering moet samen met de patiënt afgewogen worden, waarbij elke partij zicht heeft op het behoud van de graasweide. Veel bedrijven kennen 3 aandachtsgebieden, techniek, commercie en algemene zaken. Het laatste is generiek met onderdelen als financiën, automatisering, personeelszaken, gebouwen en secretariaat. Algemeen deskundigen, zoals accountants kunnen daardoor bij verschillende bedrijven toch een uitstekende service bieden. Met de komst van internet is ook de commerciële activiteit van een bedrijf steeds algemener geworden. Marketingadviseurs, reclameburo’s, bouwers van een webshop hebben nauwelijks meer specifieke vak- en productkennis nodig en kunnen uiteenlopende bedrijven van dienst zijn. Eigenlijk is alleen de afdeling techniek nog specifiek. Merkwaardig genoeg is de gezondheidszorg nog heel ouderwets georganiseerd. Als bij een bedrijf van 100 jaar geleden, bemoeit de “techneut” zich met alle aspecten van de organisatie. Dure beroepskrachten houden zich bezig met generieke zaken, waar ze vaak weinig kennis van hebben: tandartsen, die zich druk maken over de financiën van de maatschap of huisartsen, die leiding geven aan de inrichting van een groepspraktijk. Veranderingen komen vaak van onderen op gang. De gezondheidszorg kan zo ook het beste vanuit de 1e lijns hulp worden veranderd. Door een veel bedrijfmatiger opzet, waar bij de tandarts, de fysiotherapeut, de huisarts als ‘techneut’ in dienst is bij het bedrijf, wordt er efficiënter en goedkoper gewerkt. Door duidelijke functiescheiding en aandacht voor de juiste zaken, wordt ook de kwaliteit bevorderd. Door gebruik te maken van moderne automatisering, webapplicaties en verruimde openingstijd, kunnen
miekedijke@h otmail.com
Frank Köster
Mr. F.J. Woreel, directeur Branchecentru m Sierk de Bruin
Peter Vermeijs
Peter Kapstok
parttime (para-)medici met bijvoorbeeld kinderen, overdag thuisblijven en 's avonds werken. Cliënten kunnen via internet on-line afspraken maken of zien hoe groot de wachttijden zijn op dat moment. -bureaucratie, werkwijze CIZ, ontwikkelingen WMO en de voorbereiding van de gemeentes op deze wet 2-concurentie in de zorg werkt niet, organistaties zijn meer bezig zichzelf te profileren, extra belasting voor zittend personeel 3-parapluzorg pakket een standaard pakket aan zorg mbt vp,pv, ib en bg groep voor bepaalde doelgroep zoals bijvoorbeeld dementie, hoeft de indicatie niet telkens opnieuw aangevraagd te worden -kleine zelfsturende teams ondergebracht in een grote organisatie wijkverpleegkundige weer indicatie laten stellen en bevoegdheden geven 4-PR werken in de zorg al op de basisscholen geven door mensen die in de praktijk werken -imago werken in de zorg aanpakken -in de media wordt vaak gesproken over thuiszorg en dat bedoelt men de huishoudelijke zorg...is niet correct, vele profesionele disciplines werken in de thuiszorg -betere beloning en mogelijkheden doorgroeien -goede secundaire arbeidsvoorwaarden Personeelstekorten aanpakken met Talent voor Zorg Veel jongeren (MBO) kiezen niet voor de zorg. Of ze dreigen door uitval uit het onderwijs en arbeids- proces niet in de zorg in te komen. Op deze laatste groep richt dit plan zich. Uitval ontstaat vaak door problemen van jongeren in hun woonsituatie. Onderwijsinstellingen zien dit probleem, maar kunnen dit niet oplossen. Investeer in preventie en maak de brug naar de zorg door deze jongeren een aantrekkelijk aanbod te doen van eigen WoonplekLeren - Werken en Coaching. Geen losse onderdelen maar een combinatie, waarbij het wonen een belangrijke beloning is. Maar de woning verlies je als je stopt met onderwijs of stage – leer-/ werktraject bij de Zorginstelling ! Het maatschappelijk en economisch rendement (arbeidsparticipatie / geen uitkeringsafhankelijkheid) treedt zowel op de korte als lange termijn op. Wellicht wordt de zorg in directe zin niet goedkoper ,maar worden de besparingen elders gevonden en gaat het om de allocatie van middelen. Talent voor Zorg vereist dat onderwijsinstellingen, zorginstellingen, woningcorporaties en jeugdbegeleiding samenwerken. Samenwerken heeft in de praktijk aangetoond, dat elk van de partners een deel van de oplossing kan en moet bieden. En dat werkt ! Talent voor Zorg is in Utrecht gestart in 2009, een 2e project in 2011 en Amersfoort start 2012. Het HKZ-certificaat werpt onnodige barrieres op, bijvoorbeeld voor nieuwe toetreders op de markt voor thuiszorgers. Door deze barriere weg te nemen (minder strikt vasthouden aan het HKZ-certificaat voor nieuwe toetreders) zullen meer startende zzp-ers de thuiszorg-markt kunnen betreden. Het heeft een gunstig effect op de prijsvorming in die markt en vermindert administratieve lasten in dat segment van de zorg aanzienlijk. De toekomstbestendigheid van de zorg is niet in het geding. Er moet onderscheid gemaakt worden tussen pure zorg en het hele systeem wat rond de zorg hangt. De echte zorg kost niet zo heel veel meer dan het altijd gedaan heeft. Het systeem wat men erom heen heeft gecreerd maakt dat de zorg duur wordt. Het systeem is belangrijker gemaakt dan de zorg. Het systeem is doel op zich geworden en staat niet meer ten dienste van de zorg. 1a. te weinig artsen (die daardoor teveel verdienen); hierdoor ontstaan wachtlijsten. Tevens is er nog te weinig flexibiliteit in het maken van afspraken (als er meer in de avonden en weekenden zou kunnen, zou dat ook al veel schelen - hiervoor zijn ook weer meer artsen nodig - dus meer opleidingsplaatsen) . Wellicht een idee om meer basisartsen (huisarts plus plus) op te leiden. 1b: artsen/ ziekenhuizen en zorginstellingen zijn niet klantgericht genoeg (lees boeken over Mayo en Disney) 1c: artsen en ziekenhuizen: 2 gescheiden werelden (vooral financieel) 2: nog teveel perverse prikkels voor artsen en ziekenhuizen. Zorgverzekeraars zouden afgerekend moeten worden op de gezondheid in een regio of stad 3. veel meer geld naar preventie nu, betaalt zichzelf straks gegarandeerd terug 4. meer ict/ domotica/ preventie/ banen aantrekkelijker maken Grote problemen in de zorg ontstaan onder andere doordat het imago van werken in de zorg slecht is. Daarnaast is de zorg de laatste jaren veel van haar menselijkheid verloren en gaat het alleen nog maar om winst maken. 2. De privatisering van de zorg werkt niet. Twee voorbeelden: A.Mensen stappen niet gemakkelijk over naar een andere zorgverzekering. Jaarlijks stapt maar ongeveer 6% over. Daarnaast is bijna 90% in handen van vier grote spelers (UVIT, CZ|, Menzis en Achmea). Welke echte keus is er dan nog? B.Het vrijgeven van de tandartsartieven zal niet leiden tot meer “shoppen” Met een tandarts bouw je een vertrouwensrelatie op, hierdoor zul je niet zo makkelijke overstappen. 3. A. De Basisverzekering wordt door de overheid geregeld en wordt gefinancierd door een inkomensafhankelijke premie. De zorgtoeslag kan hierdoor afgeschaft worden. Als mensen meer dekking willen dan kunnen ze een Aanvullende of Tandheelkundige verzekering afsluiten bij een zorgverzekeraar. B. Zaken die niet medisch noodzakelijk zijn gaan uit de Basisverzekering. Dit zijn o.a. abortus, anticonceptie en IVF. 4. Hier heb ik geen concreet antwoord op. Een maximuminkomen invoeren zie ik niet zo zitten. Het probleem is dan dat onze artsen wel naar het buitenland gaan.
J. van der Putte J. van der Putte jolies veldman
coby westerlaken
claudia895
Hans Peerden
Huisarstsenzorg moet niet vallen onder marktwerking. Huisartsenzorg is gebaat bij samenwerking. Juist door samenwerking van huisartsen met andere 1e lijns hulpverleners en met het lokale ziekenhuis krijg je goedkopere zorg door goede kwaliteit en voorkomen onnodige verwijzingen In de laatste levensfase wordt nog veel 2e en 3e lijns chemotherapie gebruikt terwijl dit bijna geen extra ziektevrije overleving meer geeft. Er zouden handvatten ontwikkelt moeten worden om eerder grensen te stellen aan deze dure behandelingen. Nee zeggen is moeilijk voor dokters. Help ze door duidelijke regels en communiceer dit naar het algemeen publiek te veel minuten werk, er wordt geen rekening gehouden met het fijt dat het om mensen gaat. b.v. iemand met perkinson kan de ene dag veel meer dan de andere en gaat vaak langzaam achteruit.soms hebben mensen verdriet en hebben dan even een praatje nodig. 2 op zich niet verkeerd, maar het is van de zotte dat zorgkantoren bepalen wie en hoeveel zorg iemand krijgt moet echt weer terug naar h.a. en (wijk)verpleegkundige 3 onmogelijk met alle technische ontwikkelingen waarbij mensen steeds meer en langer in levenge houden worden , sommige ouderen willen dat helemaal niet. hergebruik van hulpmiddelen moet efficienter en goed koper niet altijd maar het nieuwste van het nieuwste. Alle tussen lagen van managers er uit en veel minder papierwerk. ik moet alles verantwoorden alsof men er van uitgaat dat ik de boel bedonder ,zoals de waard is vertrouwt hij zijn gasten<,zijn er dus mensen die zelf zo zijn dat ze al die papieren romdslomp bedenken? lijkt me heel lastig vooral in de thuiszorg kunnen jongeren niet een vast en groot contract krijgen kunnen dan dus niet in hun eigen onderhoud voorzien en ja fatsoenlijke arbeidsovereenkomsten kan misschien helpen . zo zullemn ook gemeenten zich moeten realiseren dat kwaliteit geld kost en dat goedkoop duur koop is knelpunt vindt ik dat de vraag van de client niet goed afgestemd wordt op het aanbod. Mijn inziens meer aandacht voor dialoog tussen client en zorgverlening. Echt weten en uitvoeren wat client wil. Aan de clientkant investeren in het rijp maken, zodat de client de juiste vragen kan stellen. clienten en hun geliefden stellen zich vaak nog te afhankelijk op. Hier is efficientie en kwaliteit te halen. personeelstekorten voorkomen door: zuinig te zijn op medewerkers, als werkgever luisteren naar hun wensen en behoeften en HRM ouderenbeleid maken. Als werkgever investeren in jong gediplomeerden. Ze worden taakvolwassen of haken na veel teleurstellingen af. Zet intervisie of andere begeleidingsvormen in. Bindt de jong gediplomeerden door aandacht. Wat zijn volgens u de concrete knelpunten in de gezondheidszorg? Waardoor worden deze problemen veroorzaakt? knelpunten in de zorg teveel managers die niet weten hoe ze met mensen om moeten gaan, ze zijn teveel bezig met administratie. werken in de gezondheidszorg is wel een beroep waar je met je hart voor kiest, als je er mensen in werkzaam stelt moeten dit mensen zijn die ervoor kiezen, en niet omdat ze moeten vanwege hun uitkering. teveel ongekwalifceerde mensen. De slechte lonen waardoor niemand in de zorg wilt werken. De onmenselijke omstandigheden die ontstaan door personeelsgebrek, zoals geen goede verzorging, ondervoeding, wonden, Hoe kijkt u aan tegen de huidige marktordening en financiering van de zorg? Ik kijk er niet tegenaan, ik maak het dagelijks mee doordat ik in de zorg werkzaam ben. ik zie dat het alleen maar om geld draait, het gaat niet meer om de mensen, zorgvragers maar alleen om winst, ze zeggen wel dat het op non-profit gebaseerd is de raden van toezicht en bestuur vangen het grote geld voor mismanagement.Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de kosten van de zorg minder hard gaan stijgen? door alle managers eruit te halen, door de mensen die werkzaam zijn in de zorg de afdelingen zelf te laten runnen, door niet meer te bezuinigen op demensen, de zorg en de toepassingen die erbij horen. Hoe kunnen toekomstige personeelstekorten in de zorg worden voorkomen? Door het loon te verhogen, de werkomstandigheden verbeteren.
In de zorg zijn een aantal zaken een probleem: veel zorg is gericht op de illusie van onsterfelijkheid en geen last of lijden meer hebben, de maakbaarheid. Daar betaalt de samneleving een hoge prijs, dwz veel kosten voor. De trechter van Dunning zou kunnen helpen, waarbij er opnieuw gekeken wordt wat een bepaalde begeleiding of behandeling toevoegt aan winst in kwalitatieve goede levensjaren. Daar kan een bedrag per jaar voor worden afgesproken, en afhankeljk van het nationale budget, zijn dan behandelingen, ook als ze effect hebben, maar 'te duur zijn, niet meer geindiceerd. Een tweede knelpunt is, dat er een tweedeling in de zorg komt, tussen mensen die de aanvullende zorgverzekering wel of niet kunnen betalen. Een derde probleem is dat zorg te zeer als financieel-economisch probleem wordt gezien, en niet als intrinsieke waarde van een samenleving. De huidige financiering in de gezondheidszorg staat dus haaks op de waarde dat een samenleving bestaat uit mensen, die verantwoordeljkheid hebben naar elkaar. Zorgverzekeraars zijn bedrijven, die bedoeld zijn om geen verlies te draaien, waarbij de keuze tussen welke zorg wel en niet vergoed wordt bij bedrijven komt te liggen, en niet bij de samenleving. Het lijkt mij dat de overheid degene is die beter zou moeten
Chris van Weel Prof. Dr. Chris van Weel Hoogleraar huisartsgenees kunde, hoofd Afdeling Eerstelijnsgene eskunde Radboud Universiteit Nijmegen 117ELG, Postbus 9101 6500HB Nijmegen +.31.24.36163 32
Milco Linssen (voorzitter VVMS)
jenny hans taal
fungeren als vertegenwoordiger van deze samenleving. Helaas worden de keuzes nu verplaatst naar verzekeraars, zorgverleners en patienten onder de noemer eigen verantwoordeljkheid. Verzekeraars zullen dus moeten fungeren als betalingsinstanties. Het is daarnaast voorstelbaar, dat een deel van te kosten door mensen zelf betaald moet worden, zodat er zicht komt op wat de uitgaven op persoonlijk nivo zijn, en dat de vereffening daarvan plaatsvind op het nivo van belastingheffing, zodat er geen inkomenspolitiek wordt bedreven, door allerlei ondoorzichtige regelingen (zoals Zorgtoeslag, WTCG) De kosten in de zorg kunnen zo hoog of laag als gewenst worden vastgesteld, als de overheid ook bereid is de consequenties van minder prettige keuzes te dragen. Als er inderdaad niet meer geld voor de zorg beschikbaar komt, zullen de tekorten in personeel toenemen. Er zal een duidelijk beroep moeten worden gedaan op de verantwoordeljkheid van een ieder als deelnemer in de samenleving om iets bij te dragen. Dit kan in de vorm van een sociale plicht, zowel voor een bepaalde leeftijdsgroep (van 18 tot 20jaar bijvoorbeeld), en/of van memnsen met een uitkering, pensioen, of van deeltijdplicht naast betaald werk. Als kern van de structuur van de gezondheidszorg dient een geïntegreerde eerste lijn, waarin huisartsen, verpleegkundigen, verloskundigen, fysiotherapeuten, apothekers, tandartsen en anderen een samenhangend zorg pakket bieden, aan personen uit een omschreven populatie. Er bestaat een grote hoeveelheid evidence dat dit zorg draagt voor kosten-effectieve zorg, en voor goede toegankelijkheid en bereikbaarheid van met name degenen die de grootste zorg behoefte hebben. Inschrijving op naam, continuïteit en een duurzame werkrelatie tussen professionals en patiënten zijn essentieel. In de Verenigde Staten staat, in de huidige herstructurering van de gezondheidszorg van de VS dit centraal in het concept van een ‘patient-centered medical home’. Dit vraagt om nauwe samenhang tussen sectoren: Integratie tussen eerste lijn en openbare gezondheidszorg, integratie tussen eerste lijn en tweede lijn. In Nijmegen lopen op dit moment experimenten met Health Bridge technologie binnen het Koploperprogramma tussen specialisten uit het UMC en huisartsen en gemeentelijke voorzieningen in de wijk. Cruciaal is een financieringsmodel dat integratie stimuleert en preventie, gezond gedrag, en eigen verantwoordelijkheid van patiënten beloont. Dit vraagt om Ontschotting van de financiering van de openbare gezondheidszorg, eerste lijn en ziekenhuiszorg, waarbij middelen beschikbaar zijn voor die maatregelen en interventies die de grootste winst opleveren voor individu en populatie. Het ‘fund-holding’ principe uit Groot Brittannië, met de eerste lijn als inkoper van zorg, in eerste en tweede lijn zou goed moeten worden geanalyseerd voor de Nederlandse situatie. Daarbij dienen ‘financiering van interventies’ en ‘genereren van inkomen’ uit elkaar te worden gehaald, wegens hun perverse werking. Financiële effecten van zorg buiten de directe gezondheidszorg dienen daarbij in beschouwing te worden genomen. Nauwere samenwerking tussen bedrijfsgeneeskunde en huisartsgeneeskunde kan dit goed illustreren. Recent werd in Den Haag een WHO conferentie gehouden, waarin de integratie van bedrijfsgeneeskunde in de eerste lijn werd bepleit. Betere aansluiting, zonder financiële en regelgeving barrières, kan veel bijdragen aan betere productiviteit en minder verlies door ziekte. Hét knelpunt is de perceptie dat zorg gratis is. De politiek moet de zorgkosten durven te verleggen naar de patient. Einde aan eenzijdige solidariteit bijv. Ik betaal voor anderen terwijl die anderen vaak niets doen om mij kosten te besparen omdat men vindt er recht op te hebben. Artsen zijn voorts de oplossing, zij sturen het primaire proces en daarmee kosten én opbrengsten. Artsen moet juist onderdeel worden gemaakt van de oplossing ipv uit de zorg gesneden te worden; hetgeen nu gebeurd. De zorgkosten zijn niet te beteugelen en daarom moeten we af van beheersing en naar verantwoordelijkheid. Wie anders dan de consument moet bijvoorbeeld drie maanden extra leven betalen dan de patient zelf? Zelf voor verzekeren dus versus de zorgaanbieder verantwoordelijk te houden voor deze kosten. er zijn te weinig handen aan het bed er is te weinig personeel{ouderenzorg} 2............ 3 minder managers waardoor minder overheadkosten 4 er moet een beter salaris staan tegenover de vele werkzaamheden die verricht moeten worden het is een zware baan met veel stress. De gezondheidszorg is nog veel te gesloten. Er worden handelingen verricht die gedaan worden omdat het al jaren zo wordt gedaan. Ik kom bij een specialist die net als 40 jaar geleden nog steeds het recept uitschrijft op zijn receptenblokje. Ik heb als ondernemer wel eens cijfers opgevraagd bij een ziekenhuis om te achterhalen wie, wanneer en hoe vaak de bedden worden verschoond, nooit gekregen. Ik had het idee om opblaasbedden te gebruiken die al helemaal waren opgemaakt door het wasbedrijf. Al die bedden die nu worden opgemaakt rol je dan even uit. Veel mensen slapen het liefst met hun eigen kussen. Wat zal het opleveren als iedereen zelf zijn eigen kussen meeneemt? Waarom is het raar als we een eigen bijdrage vragen als we in het ziekenhuis liggen, we eten, we wassen ons, al is het maar 2,00 per dag. Laat een aantal creatieve personen met een aantal techneuten in het ziekenhuis alle handelingen opserveren. Het zijn hele kleine dingen die veel tijd en dus geld opleveren. Iets anders is dat er genoeg mensen zijn die willen revalideren in een mooie omgeving tegen een extra vergoeding,
Gijs Meijer
Hugo ter Steege
noem het een REHA-HOTEL, waar de partner ook kan verblijven voor de verzorging. Maak de zorg aantrekkelijk, geef het een imago, zodat we er geld aan uit willen geven. Het is niet dat we het niet willen, we hebben alles over voor onze gezondheid, alleen we hebben het nooit als een product in de markt gezet. We geven wel veel geld uit aan een mooie auto waarom dan niet aan onze gezondheid??? Een belangrijk deel van de zorg wordt geconsumeerd door personen met een psychische of sociale onhandigheid. Deze worden feitelijk vermorzeld door zeer ingewikkelde regelgeving op het gebied van (ziekte)uitkeringen, WW, WIA, huisvesting, onderwijs etc. Hierdoor maakt de samenleving meer stuk dan wat ze aan vangnet biedt. Mede hierdoor maken deze personen teveel gebruik van GGZ- zorg en medicijngebruik, en zorgen voor aanpassingsstrategieen om hun ongenoegen te uiten, met een ongezonde levensstijl als neveneffect. Door de vernieuwingen in de WWB, WMO, en straks ook de WWNV, liggen er goede mogelijkheden al deze terreinen integraal af te stemmen. Dat levert alleen winst op als daarbij niet wordt uitgegaan van de slechte kant van mensen, maar gewoon vertrouwen te hebben in de clienten én de professionals. Dat scheel enorm veel controles, indicatie-organen, bezwaarcommissies, etc. Daardoor wordt de zorg ruim de helft goedkoper. En soms kost dat inderdaad iets meer door een deel oneigenlijk gebruik. Maar dat moeten we graag bereid zijn te betalen!!! We hebben de zorg veel te complex georganiseerd. We hebben veel te veel geld gestoken in mooie gebouwen en dure bestuurders/directeuren en veel te weinig in handen aan het bed. Vergelijk onderwijs. We hebben veel te veel in zorg getrokken en kunnen veel meer terug naar eigen regie en eigen kracht en informele hulp.
KJD Wieringa
Mantel zorg vergroten door het mogelijk te maken dat 65+ers gaan samenwonen. Twee ouderen die willen samenleven kiezen vaak voor behoud van twee woningen omdat ze erop achteruit gaan. Verliezen aanvullende inkomens, verliezen partner pensioen, etc. Hierdoor worden twee huizen bezet vaak sociale woning bouw, etc. en ingeval van ziekte kunnen ze niet voor elkaar zorgen. Ik ken 4 gevallen in mijn direct omgeving.
Hr. A.Lotte
Dat de zorg steeds meer wordt afgeknepen in de basispakket en dit zou niet accepttabel zijn voor de gewone burger ,die toch in de basis goed geholpen zou moeten worden zonder daar voor bij te betalen. 2- Dat in ieder geval de basis goed verzekerd blijft en niet wordt afgeroomd, maar dat er meer samen gewerkt moet worden om dubbele onderzoeken niet telaten plaats vinden.( een beter communicatie systeem tussen de artsen zou al veel helpen). 3- Dat de zorgverzekeraars niet zoveel reclame maken in kranten, tijdschriften en televisie, dit zou al en miljoenen besparing van de kosten zijn. Tevens dat de zorgverzekeraars zonder winst oogmerk zouden moeten werken. 4- Veel meer op deeltijd in te zetten op vooral de huis-moeders of vaders, Verder meer voltijds vaste betrekkingen aanbieden met een grote flexibilitiet naar de werknemer met de werktijden. Tevens voor dit zware werk ook een bijbehoorende betaling doen (ook voor de ploegendienst betaling.
Jan Oome
De bureaucratie. Hoe werkt b.v. de eigen bijdrage? Voor een rekening komt er eerst bericht dat ze wel of niet betaald gaat worden. Vervolgens komt er weer een brief dat de rekening wordt betaald, maar met de afrekening wordt een acceptgiro toegevoegd tot de eigen bijdrage is bereikt. Zo gaat dat maar door. Waarom niet de eigen bijdrage gelijktijdig met de premie innen en zodra het maximum is bereikt volgt de afrekening en wat einde jaars over is wordt teruggestort. Waarom na een onderzoek in het ziekenhuis niet zo als in België direct de uitslag? Terugkomen voor de uitslag is een extra viste bij de specialist. Dat zijn extra kosten voor de zorg. Patiënten worden voormiddag ontslagen en namiddag ligt er een ander in het bed dat is 2 X betalen op 1 dag. Kan dat niet anders. b.v. per dag wordt een bed betaald en een halve dag wordt geen volledig betaaldag. enz. enz. Medicijnen keukenladen vol. Daar kan heel veel bij worden bezuinigd. Huisartsen of apotheek moeten daar veel alerter op zijn Tet slot er kunnen veel kosten in de zorg worden bespaard door efficiënter te werken
Wil
De medicijnen die mensen niet gebruikt hebben en in de goede originele verpakking zitten terugboeken en hergebruiken. Gaat veel geld mee verloren, verder controle op ziekenhuisconsulten, een arts kan schrijven wat hij wil er wordt niet gecontroleerd of ik twee keer geweest ben of vier keer,
zo ook bij fysio, enz.
A.C.M. de Heij
g.j.c.geertsema
Om te grote kostenstijging van de zorg verder te voorkomen is het o.a. zaak om personen die zich willens en wetens zodanig gedragen -met als logisch gevolg dat er medisch ingegrepen moet wordende rekening van hun handelen/gedrag gepresenteerd dienen te krijgen. Ik denk aan comazuipen. Een bijkomend voordeel is dat betreffende personen zich later wel zullen bedenken om weer in de fout te gaan. Men pakt onverantwoordelijk gedrag het beste aan door de persoon in zijn portemonnee te raken. Drie suggesties: 1) betere controle. We hebben meegemaakt dat een en dezelfde medische declaratie tweemaal bij de verzekeraar werd ingediend. Eenmaal via ons en de zelfde rechtstreeks naar de verzekeraar. Beide betaald ! 2) medische rekeningen via de patient laten lopen. We hebben totaal geen zicht op de ingediende declaraties; dat kan van alles zijn 3) bij elke declaratie de behandelede/patient een nominaal bedrag zelf laten betalen. Bijv. de extra daarmede gemoeide administratie kosten zeg, Eur 5.-- of Eur 10.- . Lijkt een beter e benadering dan de E.R. regeling. Eventueel biede..
G.L. van der Linde
Laat sporters zoals voetballers e.d. die in verenigingsverband sporten zich apart verzekeren. Nu kosten ze miljarden elk jaar door blessures. In het ene ziekenhuis zijn allerlei onderzoeken gedaan en bij overplaatsing naar een ander ziekenhuis word alles weer over gedaan. Kost dubbel. Laat bij een ongeval waar alleen een hand of voet betrokken is een taxi rijden, is veel goedkoper dan een ambulance.
Hans Weijer
veel te veel administratieve regels; daardoor overhead te hoog en blijft er te weinig geld voor het personeel aan de bedden - te weinig gekwalificeerd personeel (bv in de zorgcentra) aan de bedden door onderbetaling 2. svp geen (verdere) privatisering! Heeft allen maar verhoging van de overhead tot gevolg. 3.- Stop met al die reorganisaties; werken alleen maar topinkomens in de hand; meestal zijn ze zeker niet goedkoper. Als de top zich verveelt, laat ze dan eens nachtsdiensten draaien. - Een grens voor de topinkomens in de zorg van ten hoogste € 100.000,--. Zowel voor directie als voor de zogeheten bestuurders. Het is te gek voor woorden, dat in de openbare diensten mensen hetzelfde of meer zouden verdienen dan de minister-president.. Het argument anders willen ze niet is kletskoek; er zijn er genoeg - en net zo goed - die dat wel willen. Als beginnende specialisten, als bv radiologen beginnen met een inkomen van tussen de 400 en 600.000 per jaar, dan is het geen wonder dat de kosten van de zorg uit de hand lopen. 4. Simpel, betaal de mensen die het eigenlijke zorgwerk doen beter. M.a.w.zorg beter voor de zorgers. NB Jarenlange verzorging van mijn moeder in een verzorgingshuis en als lid van een cliëntenraad gaan aan bovenstaande meningen vooraf. NB Jammer dat de prinversie zo beperkt is. Bang voor teveel commentaar?
kees Buscop
Terug naar voor 2006. Dit was 50% goedkoper en net zo goed. Dus een gezondheidszorg zonder winstbejag. Jaag het personeel niet op, betaal een normaal salaris. Voor 2006 was er geen personeel tekort. Privatiseren is niet altijd de oplossing. Kernprobleem is deze: de consument kan geen afweging maken tussen het geld wat hij spendeert en het product wat hij daar voor krijgt. De zorg wordt collectief georganiseerd en bekostigd, en laten we wel wezen: voor je gezondheid is alleen het beste goed genoeg. Er is geen rem in het mechanisme. Naast het ontbreken van krachten die de zorgconsumptie remmen, zijn er krachten die de kostenkant onrealistisch hoog opzwepen. Ook hier zijn geen remmen. De loonkosten in relatie tot de productiviteit zijn te hoog. Vanuit politiek en samenleving is er veel opwaartse druk. Ook de kosten die te maken hebben met de administratieve verantwoording en de kwaliteitssystemen zijn erg hoog. Een nachtwacht kost 150.000 euro volgens de regels, en daarmee sla je ieder initiatief in een klein dorp dood. Derde knelpunt is dat de spelers in het systeem - ZBO, reguliere aanbieders, politiek, beroepsgroepen, vakbonden - het systeem in stand willen houden omdat zij er nu eenmaal mee om weten te gaan en omdat zij weten dat zij de kosten maatschappelijk kunnen afwentelen. De consument wil immers meer en beter. De reguliere spelers hebben zich ingegraven. Hierdoor is er geen ruimte voor kleinschalig en goedkoop initiatief. Een vierde knelpunt is de continue misinformatie: "de zorg is slecht", "er is meer geld nodig voor betere zorg": het toneel wordt beheerst door krachten die het reguliere systeem instand houden en de consumptie verder opduwen. Politiek, media, aanbieders,
Henk Nouws
B.Korten
M.Kramer, voorzitter BGN
beroepsorganisaties en werknemersorganisaties spinnen hier garen bij. De consument wordt bang en ongelukkig. Hij mag eens in de vier jaar zijn keuze maken in het stemhokje op basis van deze misinformatie. Dan kiest de consument natuurlijk voor meer geld, meer zorg, meer zekerheid, meer kwaliteit, allemaal stokpaardjes van de reguliere krachten in de huidige gezondheidszorg. Niets kan deze macht breken. 2. De marktordening is naar mijn mening geen echte marktordening omdat de klant niet zelf kiest en niet zelf de financiele keuzes van zijn consumptiegedrag overziet. De marktordening zoals hij nu bestaat is daarom niet in staat om de kosten te beteugelen; er is geen enkele rem op de uitgaven, omdat de rekening toch wel wordt betaald. Er zijn weinig mensen die zich een voorstelling kunnen maken bij de astronomische getallen en de rampzalige impact van deze kosten begrijpen. 3. De vraag "hoe dan wel" is niet eenvoudig, gegeven het bovenstaande. Rationele keuzes zijn politiek onhaalbaar. In de care zou de oplossing een combinatie kunnen zijn van opt-out (aanbieders mogen buiten ALLE regels opereren), clientbudget (PGB) en strenge indicatie een mogelijkheid: in plaats van het PGB af te schaffen zou het PGB juist verplicht moeten worden. Maar dit roept vast veel weerstanden op en de haalbaarheid lijkt me miniem. In de cure is het ingewikkelder; een echte relatie tussen premie en verzekerd pakket zou kunnen werken, maar roept natuurlijk veel weerstand op. Een belangrijk element in iedere oplossing is dat de consument meer verantwoordelijkheid draagt, maar daardoor uiteraard ook veel meer macht krijgt om met zijn voeten te stemmen. Meer verantwoordelijkheid wordt door de reguliere krachten in de care veelal uitgelegd als het verleggen van de rekening naar de client via de mantelzorger bij het instandhouden van de verplichte winkelnering. Historisch gezien moet het ons spijten dat we met het opbouwen van de verzorgingsstaat en particulier initiatief compleet uit ons genetisch materiaal hebben verwijderd. 4. Het personeelstekort is voor een deel een hype. Stop dus de hype svop. In de care is te veel indirecte arbeid. Het werk kan aantrekkelijker worden gemaakt door het te ontregelen (ook arbeidsvoorwaarden). Ook moet de arbeidsproductiviteit omhoog door meer arbeidsuren in de CAO (40-urige werkweek, minder verlofmogelijkheden) en minder administratieve lasten voor de werknemer. Een andere optie is invoeren van ZZP-ers in de zorg (dit zal veel werknemers aantrekken in de zorg) zodat mensen die intensieve zorg nodig hebben veel goedkoper aan meer uren zorg kunnen komen. Dat is toch wat we willen? Ik denk dat de zorg een stuk goedkoper kan als medewerkers in de zorg meer tijd aan hun specifieke taken kunnen besteden en minder tijd kwijt zijn aan allerhande bureaucratische rompslomp die tijd en geld kosten en de zorg een stuk inefficiënter maken.
Wat zijn volgens u de concrete knelpunten in de gezondheidszorg? Waardoor worden deze problemen veroorzaakt? De BGN is van mening dat er te weinig gebruik wordt gemaakt van preventie in de zorg. Overgewicht is een steeds groter wordend probleem. Inmiddels is 50% van de bevolking te zwaar en heeft meer dan 10% van de kinderen overgewicht. Overgewicht leidt tot meer medische problemen, waaronder een hoger risico op diabetes, hart- en vaatziekten, gewrichtsproblemen en enkele vormen van kanker. Daarnaast geeft overgewicht vaak sociaal-emotionele problemen, waardoor mensen meer gebruik maken van psychische of psychologische zorg. Momenteel wordt nog te weinig aandacht geschonken aan mensen die kampen met matig overgewicht. Wanneer deze mensen in een vroeger stadium geholpen zouden worden door een goed opgeleide BGN-gewichtsconsulent, is het gemakkelijker om een gezond gewicht te bereiken dan wanneer gewacht wordt met hulpverlening totdat mensen ernstig overgewicht hebben. De BGN pleit ervoor dat al bij een BMI tussen de 25 en 30 de cliënten doorverwezen worden naar de BGN-gewichtsconsulent. Uit ervaring blijkt dat het voor veel mensen erg lastig is om zelf wat aan het overgewicht te doen. Veel artsen hebben het idee dat iedereen wel op de hoogte is van gezonde voeding en gezonde leefstijl. Dat is zeker niet in alle gevallen zo. In de media verschijnen regelmatig tegenstrijdige berichten over wat gezond is. De consument ziet door de bomen het bos niet meer en kan voor zichzelf niet de juiste keuze maken met betrekking tot gezonde voeding en een gezonde leefstijl. De BGN-gewichtsconsulent is de aangewezen persoon om de cliënt daarbij te helpen en te coachen in de leefstijlverandering. Juist wanneer in een vroeg stadium deze interventie wordt toegepast, is de kans van slagen groot. Daarnaast pleit de BGN ervoor dat jongeren in een eerder stadium door een BGN-gewichtsconsulent worden gezien, dus wanneer sprake is van matig overgewicht. Juist door in de jeugd de leefstijl goed aan te pakken en ervoor te zorgen dat jongeren betere keuzes kunnen maken met betrekking tot voeding en bewegen, kunnen we voorkomen dat zij uiteindelijk volwassenen met overgewicht worden. 2. Hoe kijkt u aan tegen de huidige marktordening en financiering van de zorg? De BGN is van mening dat vergoeding van de diensten in de preventie meer moet worden uitgebreid. Juist door te investeren in preventie, zullen op den duur de kosten in de curatie dalen. De BGN realiseert zich dat dat in eerste instantie een investering zal zijn voor zorgverzekeraars en overheid. Op de lange termijn zullen die
investeringen worden terugverdiend, omdat door het terugdringen van overgewicht de uiteindelijk zorgbehoefte van de consument minder zal worden. Terugdringen van overgewicht moet gebeuren in een vroeg stadium, dus wanneer de cliënt een BMI heeft tussen 25 en 30. Dan is de kans van slagen om een gezond gewicht te bereiken vele malen groter dan wanneer cliënt een BMI boven de 30 heeft. 3. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de kosten van de zorg minder hard gaan stijgen? Juist door ervoor te zorgen dan mensen minder gebruik zullen gaan maken van dure zorg, zullen de totale kosten over de lange termijn gaan dalen. Door mensen in een vroeg stadium bij een BMI tussen 25 en 30 te begeleiden naar een gezond gewicht zullen minder mensen chronische aandoeningen krijgen en daarmee uit de dure zorg worden gehouden. 4. Hoe kunnen toekomstige personeelstekorten in de zorg worden voorkomen? Door meer in te zetten op preventie zullen meer mensen uit de dure curatieve zorg worden gehouden. Daarmee zal de behoefte aan zorgpersoneel ook worden teruggedrongen. Voor meer informatie over de BGN-gewichtsconsulent kunt u kijken op onze website www.gewichtsconsulenten.nl of een afspraak maken met M. Kramer, voorzitter van de BGN, telefoon 06-38287190
Rob van Marle
Wat mij telkmale opvalt is dat de veelgeprezen marktwerking geen enkel voordeel heeft opgeleverd voor de gewone burger , het moet als voorheen inkomensafhankelijk zijn en niet nu ook weer eens de tandartstarieven vrij laten omdat de z.g. markwerking wonderen verricht, integendeel. De ziekenhuizen ook meer vrijheid geven met het doel de inkomen bij de top naar z.g. behoren goed te verhogen. Kortom de basis verzekering, de aanvullende verzekering en het eigen risico in overeenstemming brengen met het salaris of uitkering en zorgtoeslag achterwege laten want dit functie vervalt. De premie is significant gestegen sinds de intrede van de zorgverzekering anno 2006 en tot heden 2012 dat is niet behoorlijk, en is uiteraard daarenboven bevreemdend dat bepaapde zorgverzekeraars met dat meerdere geld in bedenkleijke obligaties zijn gestapt. Het is tevens uiterst bevreemdend van de voorgaande regering bij monde van het mij.van justitie toestemming te hebben gekregen om incassobureau's in te schakelen en loonbeslag tevens te accorderen. Dat is geen behoorlijk bestuur. Nogmaals bezuinigingen moeten ten doel hebben de lsasten te verlichten en niet andersom. aangezien de opeenstapeling van lasten een behoorlijjke aanslag is op de portemonnee.
T.de Ruyter
Vroeger hadden we een goed zorgstelsel, ziekenfonds en particulier. Mensen moeten verzekerd zijn van goede basiszorg, zonder dat er bijbetaald moet worden. Hierin moet onderscheid gemaakt worden in inkomen. En de overheid moet hier controle op houden, met één orgaan. De zorg is bedoeld om mensen zorg te geven , niet om er als bestuurder of onderdeel rijk van te worden.Dit geldt voor de farmaceutische industrie, teveel moet geretourneerd worden en terugbetaald aan de betaler, geen bezuiniging op maagbeschermers. Maar ook tandartsen, specialisten, managers en de bureaucratie kosten teveel. Het geld voor de zorg moet naar de zorg.Personeelstekorten moeten worden opgevangen deels door jonge aanwas, deels door scholing en het aantrekkelijk maken van het werk. van het huidig personeel.
Rob van Marle
'Iedereen wordt beter van marktwerking in de zorg, behalve de patiënt' Marktwerking zorgt ervoor dat klinieken zich gaan richten op de patiënten met geld. De farmacie, verzekeraars en ziekenhuizen gaan erop vooruit, terwijl de patiënt inlevert. . Met veel bombarie werd in 2005 marktwerking binnengehaald als de panacée voor de vermeende problemen in de zorgsector. Ondanks het feit dat Nederland een zorgsysteem had dat goedkoper en gemiddeld beter was dan het voorbeeld nummer één van marktgestuurde zorg (Amerika), heeft de overheid gemeend het solidariteitssysteem te moeten ontmantelen, om er een marktgestuurde sector van te maken. Tijd voor een interim-analyse: hieronder komen de voornaamste winnaars van het nieuwe systeem aan bod. De enige die er grosso modo op achteruitgaat is de patiënt zelf, maar dat is een andere discussie. Vroeger was gezondheidszorg een vervelende portefeuille: politici moesten helpen om de moeilijke afwegingen te maken over de balans tussen een acceptabel niveau van de basiszorg en de maatschappelijke kosten daarvan. De verantwoordelijkheid voor die lastige, electoraal moeilijk uit te leggen overwegingen heeft de politiek nu bij de buren geparkeerd. Laat de markt de pijnlijke beslissingen maar nemen, of beter nog: het maakt geen donder meer uit of er pijnlijke beslissingen worden genomen, want uiteindelijk wordt het financiële risico via de premies afgewenteld op de individuele burger. Momenteel geven we al bijna 15 procent van het BBP uit aan zorg, maar we zijn hard op weg Amerika (17.4 procent) in te halen. Dat is vooral mooi voor de verzekeraars: zij zijn de absolute winnaars van de privatisering van de zorg. Net als de meeste makelaars verdienen zij een percentage van de totale omzet aan kosten die door hun bedrijven
wordt uitgekeerd. De verzekeraars hebben er dus baat bij om ofwel de totale kosten van de zorg omhoog te schroeven, ofwel het percentage dat ze op de omzet verdienen. In het voor hen ideale scenario, wat zich voor onze ogen momenteel voltrekt, lukt dat beide.
Peter Meijer
Overbodige zorg aan ouderen in de ziekenhuizen. De huisarts die samen met de client de regie heeft wordt niet of onvoldoende geraadpleegd. De geriater in het ziekenhuis heeft geen of onvoldoende een adviserende rol specialisten die verdienen door productie te leveren Vele onderzoeken zijn niwet nodig en kunnen door de eerste lijn en de VVT sector veel geodkoper. etc etc verdienste miljarden Dus er worden te veel kosten gemaakt en ook nog onnodig.
Rick ter Stege directeur ZW Haaglanden
De vraag naar kwalitatief geschoolde arbeid in de gezondheidszorg stijgt harder dan het beschikbaar geschoold arbeidsaanbod. Bij onvoldoende kwalitatief geschoold personeel in de zorg komt op termijn niet alleen de kwaliteit van de zorg in gevaar maar komt ook de economische waarde van de zorg ernstig onder druk te staan. Toelichting: •De bevolking vergrijst in een snel tempo. 14 % van de bevolking is nu 65-plusser, in 2025 is dit 22 procent. We leven gemiddeld langer en daarmee stijgt ook nog eens de vraag naar zorg. Daarnaast stimuleren technologische ontwikkelingen de zorgvraag en komt er een steeds grotere variëteit in het arbeidsaanbod. Werkgevers in de zorg bagatelliseren nog te veel de problemen die op ze afkomen. Onder het motto “voorspellingen zijn nog nooit uitgekomen” blijft men verrassend passief. Er bestaat binnen de eigen organisatie vaak onvoldoende beeld van strategische personeelsplanning en daarnaast is er nog onvoldoende samenwerkingsbereidheid op het gebied van regionaal strategisch arbeidsmarktbeleid en het delen van best practices. •Jongeren en zijinstromers weten onvoldoende wat de sector zorg voor hen aan carrièrekansen en baanopeningen te bieden heeft waardoor deze studierichtingen nog onvoldoende gekozen worden. •De zorg is geen kostenpost maar een belangrijke economische sector, die bijdraagt aan de welvaart in dit land. Er is een forse koopkrachtige vraag naar zorg, die niet gehonoreerd wordt door de angst voor het 'macrobudget'. De sector is een belangrijke en blijvende banenmotor. Er liggen enorme technologische innovatiemogelijkheden (ICT, domotica), die ook onze maakindustrie stimuleren. 2. Als de zorg een belangrijke economische sector is, dan moeten we die anders benaderen: We schrappen alle verplichte verzekeringen uit de rijksbegroting omdat het geen collectieve lasten zijn. Dat maakt het begrotingstekort ineens al een stuk lager en elimineert een moeilijk beheersbare 'kostenpost'. We zien de zorg als een belangrijke motor van de economie en stimuleren de groei van de sector. Dat levert werkgelegenheid op, een betere samenleving, gezondere burgers, innovatie en meer belastingopbrengsten. Ook daarmee wordt het begrotingstekort verminderd. Vanwege de grote toegevoegde waarde van de zorg gaan we er 6% btw op heffen. De zorg wordt één keer ongeveer 2,5% duurder (omdat er ook btw afgetrokken kan worden) Dit levert extra belastinginkomsten op (circa euro 2 mrd). 3. De afgelopen tien jaar werd het zorgbudget bijna jaarlijks overschreden. Pas na enkele jaren werd zichtbaar hoeveel er precies was uitgegeven aan de zorg in een bepaald jaar. Zo kwamen in 2007 nog tegenvallers van vier jaar daarvoor naar boven. Vooral de AWBZ blijkt een probleem. Er is volgens de Rekenkamer ‘een groot en groeiend vermogenstekort’ in de financiering van deze regeling. Op 1 januari 2010 bedroeg dat tekort 10,3 miljard euro. Als het zo doorgaat, wordt het tekort op den duur groter dan de jaaruitgaven van de AWBZ. Een tekort dat overigens wordt opgeteld bij de staatsschuld. Omdat een groot deel van de kostenstijging veroorzaakt wordt de toenemende zorgvraag als gevolg van de vergrijzing zit daar ook meteen het begin van de oplossing. Door methoden te ontwikkelen die er voor te zorgen dat de vaak duurdere zorgvraag zo lang mogelijk kan worden uitgesteld, kunnen hoge kosten worden voorkomen. Zelfregie (of zelfsturing) stimuleren betekent dat iemand zo lang mogelijk zeggenschap heeft over zijn leven en eventuele ondersteuning heeft. 4. Voorkomen personeelstekorten Voorkomen van personeelstekorten begint met het in kaart brengen van de behoefte. Omdat dit regionaal sterk kan verschillen is een regionale aanpak in deze aanbevelenswaardig. Werkgevers in zowel zorg als welzijn brengen daartoe jaarlijks in kaart waar zij met hun organisatie over 5 jaar willen staan. Daarnaast bepalen ze hoeveel personeelsleden daar tegen die tijd voor nodig zijn, welke functies nodig zijn en welk opleidingsniveau dit personeel dan zou moeten hebben. Door de personeelsportfolio van de eigen organisatie jaarlijks in kaart te brengen ontstaat een beeld van de toekomstige vervangings- en uitbreidingvraag. Regionale werkgeversorganisaties zoals ZW Haaglanden kunnen deze gegevens van de verschillende organisaties cumuleren en de uitkomsten afstemmen met de werkgevers het onderwijs en de ketenpartners. Het VMBO-, MBO- en HBO- onderwijs op haar beurt kan hiermee goede voorlichting geven en streven naar arbeidsmarktrelevant opleiden. Werkgevers kunnen hun wervingscampagne
beter afstemmen.
C. Boer
Grote zorgvraag veroorzaakt door vergrijzing en ongezonde levenswijze. 2. Hiervoor heb ik te weinig kennis, maar ik heb wel de indruk dat marktwerking eerder een verslechtering dan een verbetering betekent. 3. Door een eerlijke voorlichting voor een gezondere levenswijze met de nadruk op welzijn. De mensen moeten meer bewust gemaakt worden van de gevolgen van hun levenswijze. Tegelijkertijd een dringend gesprek aangaan met de producenten van vette, zoete en zoute lekkernijen. En vooral ook grenzen stellen aan de kosten van een behandeling voor iedereen. Als de medische "vooruitgang" in het huidige tempo doorgaat kunnen we voor heeeeel veel geld jaren langer leven (lijden) en gaat de gezondheidszorg aan zijn eigen succes ten onder. 4. Als de huidige situatie blijft zoals die nu is, zie ik geen oplossing. Mijns inziens moet de oplossing komen uit een mindere zorgvraag. Zie punt 3.
Hilgen SmitBoersma
Vanaf 2012 geldt in een vrijgevestigde tweedelijns GGZ praktijk dat er een beperking gesteld is aan de inzet van hulppersoneel van maximaal 20% (de zogenaamde verlengde arm constructie). Dat houdt in dat een zelfstandig bevoegd behandelaar (Artikel 14 wet BIG zijnde een psychiater, klinisch psycholoog en psychotherapeut) van 40 uur geleverde zorg nog maar 8 uur mag uitbesteden aan gekwalificeerd BIG geregistreerd hulppersoneel die in de CONO structuur beschreven staan. Andere belangrijke beperking is het niet accepteren van de Verpleegkundig Specialist als zelfstandig bevoegd behandelaar volgens Artikel 14 wet BIG, wat inmiddels wel bij wet bekrachtigd is. Binnen de curatieve GGZ zijn er volgens de NZA geen financiële belemmeringen om taakherschikking door te voeren. DBC’s zouden ook tegen een lager tarief kunnen worden gedeclareerd door andere hulpverleners dan Artikel 14 specialisten. Dit wordt echter nog niet overgenomen door de zorgverzekeraars die met hun contract vorm aansturen op solopraktijken of op samenwerkingsverbanden tussen vooral psychiaters, psychotherapeuten en klinisch psychologen en slechts zeer beperkt hulppersoneel. Dit is niet conform de voorstellen van het kabinet en de daarbij behorende bezuinigingen. Waarom aansturing op duurdere ambulante professionals, met verlies van hoog gekwalificeerde hulpverleners die in de praktijk inmiddels bewezen goede zorg met taakherschikking tegen lagere kosten leveren? Aanpassing van het NZA tarief bij inzet van goedkopere disciplines zou een mogelijke oplossing zijn. Zet taakherschikking door en laat bijvoorbeeld verpleegkundig specialisten en physician assisents ook zelfstandig werken. zij kunnen routinematige taken van medisch specialisten overnemen of in samenwerking met b.v. een psychiater een groot deel van de behandeling zelfstandig uitvoeren en verder in samenwerking met enz. Haal de schotten weg zodat er ook meer consultatie gegeven kan worden aan de eerste lijns psycholoog en huisarts en praktijkondersteuner enz.
G.J.M. Ter Horst
Alle medici in loondienst met Balkenendenorm als maximum. Weg met de maatschappen. Medische fouten/missers niet meer vergoeden. Gepensioneerden meer actief laten participeren aan de economie door gebruik te maken van hun kennis en ervaring: dan betalen ze hun eigen zorgkosten en wordt het :"vergrijzingsprobleem" verkleind. Velen vervelen zich en dit leidt ook tot gezondheidsproblemen. Besparende reorganisatie van ziekenhuizen. Cultuuromslag: van "patient" naar" klant".
Bolke Koster
1) Chronische medicatie om symptomen te bestrijden in plaats van de oorzaak aan te pakken met bijwerkingen waar dan weer extra medicatie voor moet worden gegeven. Dit zonder jaarlijkse evaluatie en in gevallen van preventieve medicatie met beperkte resultaten. De oplossing zit vaker in de hoek van voeding (en suppletie), beweging en levensstijl. 2) Ik vind privatisering van primaire zorg een verkeerde oplossing voor het probleem van innefficiente overheidsorganisaties. De juiste oplossing is efficiente overheidsorganisaties. Wat financiering betreft zouden we voor grote kosten verzekerd moeten zijn en kleine kosten meer en meer zelf moeten betalen. Het is jouw taak om goed voor je lichaam te zorgen, als je dat niet doet mag je het best een klein beetje voelen. 3) Meer aandacht voor suppletie van vitaminen en mineralen ter preventie van aandoeningen en risicofactoren in het
algemeen en ter behandeling van aandoeningen waar geen goede medische behandeling voor bestaat. 4) Zorgen dat het bevredigend is om te doen en de zaken waar groot ongenoegen over bestaat aanpakken.
h.molkenboerwoudenberg
marktwerking opheffen,dit werkt alleen maar kostenverhogend. -mensen meer kostenbewust maken. in basisverzekering alleen de hoognodige zorg. -voor kinderen tot 18 jaar ook een premie heffen. huisartsenzorg versterken zonder al te veel ondersteuners. -preventie tot nu toe niet effectief,dus niet nog meer projecten.
anneke kramer
toenemende zorgvraag door vergrijzing en toenemende kennis en kunde; verschillende betalingsstructuren, waardoor onvoldoende zicht is op de kosten, ik heb daarbij zelf vooral te maken met 1e en 2e lijn; onvoldoende afstemming van zorg, ook weer tav 1e en 2e lijn: te weinig samenwerking huisarts-specialist, in diagnostiek en beleid, vooral ook medicamenteus; vrije markt en concurrentie (ik ben 30 jaar huisarts en heb het aantal zorgaanbieders exponentieel zien groeien; mensen hebben geen besef wat zorg kost, 'ik heb recht op'mentaliteit; ongezonde leefstijl en te weinig aandacht voor preventie. verder: gezondheidszorg wordt alleen maar als een financieel probleem gezien, het levert de samenleving ook veel op: gezondheid, werk, levensvreugde, gezonde werknemers. 2. zie boven: enige concurrentie stimuleert, maar misschien kan het beter in de vorm van bonussen, dus beter betalen als je het beter doet; meer aandacht voor preventie, ook in de vorm van fattax ed 3. opvoeden van mensen in gezond leven en verstandig omgaan met je lichaan, ziekte en gezondheidszorg; betere afstemming en doelmatiger tussen de verschillende professionals, met de huisarts als hoeder; meer mantelzorg, dus minder hard werken, evt soc dienstplicht; trechter van dunning oid: wat willen we als samenleving collectief doen, wat is 'luxe'en moeten mensen zelf beslissen,, nu gaat het via de kaasschaafmethode, ik wil een principiele maatschappelijke discussie hierover, waarbij equity en preventie heel belangrijk zijn. verder pleit ik, analoog aan het finance lab, voor een diepgaande analyse door economen, beleidsmakers, professionals ed van de zorg en hoe dit duurzamer kans, ook voor de toekomst 4. vak leuker maken>meer grip op je werk, minder tijdsdruk, meer zorg, heel de mens behandelen ipv onderdelen; meer mantel zorg/soc dienstplicht Ad 1. - zgn 'marktwerking' en het vergoedingssysteem, waardoor geld een altijd aanwezige en vaak ongewenste perverse prikkel blijft, meestal niet ten goede komend van efficientie en al helemaal niet van kwaliteit van zorg voor de patient - concurrentie, waardoor in verschillende zorginstellingen steeds opnieuw het(zelfde) wiel wordt uitgevonden - tekort aan verantwoordelijkheidsgevoel voor kostenbeheersing in de zorg bij zowel specialisten als patienten - te weinig stimulatie tot preventie van ziektes Ad 2. - Invoering van DOT na DBC wordt mijns inziens geen verbetering ter kostenbeheersing, is gewoon nieuw systeem dat spelers wederom uitnodigt tot 'creatief boekhouden' - opkomst van de vele ZBC's: geeft versnippering van zorg Ad 3. - concurrentie, welke vooral door marktwerking veroorzaakt wordt, beperken en meer streven naar (regionale) samenwerking per zorgproduct/subspecialismen tussen alle betrokken partijen (dus overheid, artsen 1e en 2e lijn, zorgverzekeraars en patienten) - inzetten op efficientie van zorgprocessen en deze niet laten beperken door maximale groeipercentages Ad 4. - vak aantrekkelijker maken en ambities van zorgverleners stimuleren en teamgevoel geven, bijv ook door actieve betro bij verbeterprojecten ipv goede wil laten verzuipen in demotiverende hierarchische, logistieke en politiek rompslomp van alledag - nogmaals: inzetten op efficientie, ook door meer handig gebruik van E-health/ICT
S. Witjes
Thieu Heijltjes
Geert Jan B
Thieu Heijltjes, zie: www.virtueelverzorgingshuis.nl Reactie:1. De regie van de zorg ligt niet bij de zorgvrager, maar is gebureaucratiseerd. 2. De produktie in de zorg wordt gestimuleerd, maar is niet het antwoord. 3. Geef mensen de eigen verantwoordelijkheid terug. 4. In het virtuele verzorgingshuis is er geen personeelstekort ook niet in de toekomst. Concrete knelpunt is we leveren te veel zorg aan mensen die vroeger deze zorg niet ontvingen vanwege de technologische vooruitgang. Al deze extra klanten, zorgafnemers zijn de rede wat mij betreft dat de zorg zoveel duurder is geworden. 2. Marktordening en financiering van de zorg verloopt op dit moment zeer onlogisch. Het is natuurlijk gestoord dat de zorgverzekeraars zorg inkopen, inplaats van dat de consument dit doet en het vervolgens declareerd bij de zorg verzekeraar. Ook gaan we naar een systeem waarbij de zorg verzekeraar bepaalt naar welk ziekenhuis je als patient naartoe moet. Het is heel klant onvriendelijk maar ook het feit dat de zorg verzekeraar een prijs opgeeft aan het
ziekenhuis en dat betaald. Is natuurlijk geen vorm van concurrentie. Dit is een van boven opgelegde druk om de prijzen te verlagen maar dit is lijkt mij niet het idee van concurrentie voeren. 3. We kunnen besluiten om een maximum bedrag uit te geven per patient per leven. Dit zou een methode kunnen zijn. Ook kan er voor gekozen worden om bepaalde ziektes die niet te genezen zijn niet te behandelen. Of ouderen niet meer te behandelen. Het zijn allemaal opties en het is niet aan mij om daar een beslissing over te nemen. Ik denk dat dit een beslissing moet zijn van het kabinet en de 2de kamer. 4. Op dezelfde manier want efficienter werken heeft ook zijn limieten. En ik denk dat hiermee niet het gehele probleem opgelost gaat worden. Tuurlijk is er nog een hele slag te maken maar de vergrijzing gaat sneller dan dat al deze oplossingen te realiseren zijn.
Vincent Ruinaard
Geachte heer/mevrouw, Voor punt 3 en 4 Wil ik u verzoeken om eens te kijken op www.livesafe.nl Bedrijf is net gestart en springen naar mijn mening precies in op jullie vraagstuk. Door hun systemen mbt dwalende patienten beter te kunnen managen, kan je met minder personeel het werk aan, wat weer zijn uitwerking heeft op de inzetbaarheid van personeel en kosten. Door LiveSafe unieke systeem, kunnen mensen langer zelfstandig wonen. Hun gevoel van veilgheid is vele malen groter en daardoor ook voor de familie/mantelzorgers een fijner idee. Wilt u meer informatie, bel op 0646336307 t.a.v. Vincent Ruinaard of mail
[email protected]
Johan van der Heide, voorzitter Raad van Bestuur ziekenhuis Bernhoven
Grootste probleem is de visie dat marktwerking bijdraagt aan een gematigde kostenontwikkeling. In een open en vrije markt zal dat meer het geval zijn dan aan de locatie - en strakke regelgeving gebonden sector zorg. 2. Deze visie heeft geleid tot het inzetten van de veranderingen waarbij onvoldoende nagedacht is over de frictiekosten die dit creeert. Een van de belangrijkste onderdelen hiervan is het ophogen van de risicopremie door banken waardoor miljarden nu weglopen uit de zorg die anders beschikbaar zouden zijn geweest. Daarnaast veroorzaakt de eis van solvabiliteit dat er miljarden aan 'dood' geld op de plank moet liggen. Ook dat is een miljardenkwestie. Een gevolg is tevens de herwaardering van het vastgoed wat de staat ook bijna een miljard kost en daarnaast tot kosten leidt voor de sector zelf en voor verzekeraars. De noodzakelijk introductie bij marktwerking is de NMA, echter ook dat instituut koste ettelijke miljoenen extra. Evenzeer gedreven door de marktvisie is de gigantische ontwikkeling van marketing in de ziekenhuissector en de verantwoordingsmachine waardoor veel nieuwe functies zijn gecreeerd die strict genomen overbodig zijn als er geen marktsysteem functioneert. Tenslotte worden we in de greep gehouden van twijfelachtige politiek die uiteindelijk toch niet kiest voor echte marktwerking domweg omdat ze zich dat niet kan veroorloven. Het risico voor de secto is dat er ziekenhuizen dreigen om te vallen door deze visie en dat dit uiteindelijk ook weer tot meerkosten leidt. Al deze voor een deel frictiegebonden kosten zullen moeten worden terugverdiend. Wie denkt dat dat kan???? 3. Een nuchtere visie die praktijk getoetst is zal helpen. Al jaren geleden heeft het SCP in haar rapport 'tussen bed en budget' gewaarschuwd dat schaalvergroting tot meer kosten leidt. nb. Marktwerking vls het model Porter is m.i. voor de zorg aangewezen: concurreren op kwaliteit, toch sturing op prijzen (itt dot) en budget en bevorderen van samenwerking tussen ziekenhuizen in de regio en de keten draagt bij tot matiging van de kosten. Een regiobudget gedachte is klassiek maar in alle nuchterheid de enige oplossing om deze samenwerking krachtig vorm te geven. Voorbeelden zijn er in Spanje. 4. Dat kan niet. Het blijft tussen zorg en bedrijfsleven een verdringingsmarkt. De zorg moet inzetten op creatieve oplossingen om de zelfredzaamheid van de patient te verhogen. ICT kan hieraan een belangrijke bijdrage leveren. Opmerking of vraag: in een verslag van mijn ziekenhuis las ik over mijn visie doorgeven in het kader van bezuinigen in de gezondheidzorg! Geen dure adinterim manangers kosten te veel geld en doen dingen waar ze nooit teruggevloten voor worden en geld terug moeten geven.Dure directeuren ! Die verdienen teveel en dit is een grote bron van irritatie bij de werknemers. Minder specialisten zij komen bijna nooit als ze dienst hebben dit moet vaak seh arts oplossen. Minder management en minder fysio minder mensen die op de administratie zitten alleen bij communicatie zitten er soms al 4 partimers. De afdelingen met elkaar laten samenwerken , naast elkaar zetten . CCu verpleegkundigen en paaz medewerkers zitten mi ook in een te hoge schaal! Zij werken over het algemeen niet hard Ic vpk werken zoveel harder! niet eerlijk. De bazen denken teveel aan hun zelf en ego zijn zien betrokken genoeg . Tja als ze zo doorgaan krijgen ze me weggepest uit de zorg! Raad het iedereen al af om nog in de zorg te gaan erg triest. Ambulance rijden soms ook onnodig voor niet kritieke patienten. De oudere mens en of met slachte
prognose niet meer dure onnodige zinloze behandeling geven lange ic bedden ect kan zeker wat aan gedaan worden strengere criteria maken!! echt nodig! ik zie het van dichtbij
A.Jeeninga
1 Investeer in de eerste lijn. Slechts 6-8 % van alle mensen die met gezondheidsklachten bij de huisarts komen , gaan door naar de 2e lijn. De kosten van de gezondheidszorg worden vooral opgemaakt in deze 2e lijn. Huisartsen kunnen en zijn bereid COPD zorg, diabeteszorg , osteoporose zorg, de zorg voor ouderen en GGZ op zich te nemen mits zij daarvoor de fasciliteiten en financien krijgen zonder daarvoor dan weer gestraft te worden. In ons centrum in Enschede hebben we zelfs een pilot jeugdgezondheidszorg die forse besparingen oplevert ( Rapport Nivel volgt). Vanwege de opgelegde bezuinigingen door de minister, kunnen we de osteoporose zorg , de ouderenzorg en de COPD zorg niet verder gaan bieden en dat is een gemiste kans. Wist u dat het inbrengen van een spiraal door de huisarts 88 euro kost? Bij vele gynaecologen is dat vele malen meer tot wel 1500 euro ( en dat voor een klusje van 10 minuten) Hoezo is de gezondheidszorg duur.? 2 De meeste kosten maakt een patient is zijn laatste levensjaar. Vaak krijgen patienetn vele dure behandelingen tot vlak voor hun dood. In gesprekken met deze mensen valt mij op dat de mening van de patient hierover vaak niet gevraagd wordt. De arts beslist en zegt dat dit het beste is. Als de patient eerlijk en goed voorgeligt zou worden , zouden veel mensen deze dure en onnodige behandelingen zelf helemaal niet nodig gevonden hebben. Ze hadden die tijd liever besteed aan een stukje begeleiding en gesprekken met de familie om goed afscheid te kunnen nemen.
M.T. de Jong
Vraag 3: Het grote probleem van de gezondheidszorg is dat veel mensen al halverwege hun leven welvaartsziekten krijgen. En dat neemt alleen maar toe. De Nederlandse overheid adviseert haar burgers een dieet met koolhydraten als basisvoedsel en daarbij ontstekingsbevorderende plantaardige omega 6 oliën. Al die koolhydraten worden in de stofwisseling omgezet in suikers. Dat leidt vervolgens tot permanent hoge insulinespiegels. De permanente aanwezigheid van insuline in het bloed leidt tot opslag van de overbodige calorieën als vet. Dan krijgen de mensen obesitas, diabetes, hart- en vaatziekten, kanker en andere chronische ziekten. Het lijkt allemaal onvermijdelijk. Maar als we de officiële voedingsadviezen nu eens niet laten bepalen door de voedingsindustrie, zou het er ineens heel anders uit kunnen zien. Koolhydraten zijn namelijk helemaal niet zo gezond. Natuurlijke verzadigde vetten zijn een prima bron van energie. Zelf klaargemaakt eten bereid van verse producten is het beste wat een mens voor zichzelf kan maken. Zolang het belang van de voedingsindustrie voor het belang van de bevolking gaat, zullen de kosten van de gezondheidszorg blijven stijgen. Leest u vooral ‘Why we get fat’ van Gary Taubes, afgestudeerd in de natuurkunde aan de Harvard Universiteit.
Kees Verhaar
Vergrijzing is een feit, daar kunnen we niet omheen. We zijn een rijk land, dus goede verzorging is een eis, waarbij het solidariteitsprincipe een groot goed is. Wat ik als burger zie en voel is: - veel (administratieve) bureaucratie; - veel managementlagen i.p.v. mensen op de vloer - veel "eigen bedrijfjes" binnen één ziekenhuis, waarbij samenwerking te kort schiet met als gevolg inefficiëntie voor zowel de zorg als de patient. - geen hergebruik van (duurzame)hulpmiddelen (rolators /stoelen e.d.) Bij hulpmiddelen toewijzing(WMO?) worden dubbele kosten gemaakt. Intake door de gemeente en daarna OOK nog eens door de leverancier. - Bij WMO contracten met leveranciers worden mijn inziens onjuiste eisen afgedwongen, zoals extra mensen met een "handicap" in dienst nemen. Dit is politiek en kostenverhogend!! - private organisaties hebben winstoogmerken. - De zorg hoeft niet tot "in de hemel" te groeien. Bepaal een grens. Onderzoekingen enz. moeten niet leiden tot hobbyisme. Voorstellen: automatiseer/investeer nu en ontwikkel op centraal niveau, minder adm. personeel noodzakelijk. - leg verantwoordelijkheden lager in de organisaties / meer mogelijkheden na automatiseren verplicht/organiseer meer samenwerking binnen "eigenbedrijfjes", waardoor patient niet een aantal keren terughoeft, maar in één dag geholpen/gezien kan worden. "Eigen bedrijfjes" zijn duur!; regel vast personeel. - ga OOK vanuit de overheid eens ZAKELIJK om met o.a. mijn genoemde WMO zaken. Leg geen onnodige eisen vanuit de politiek op. In Den haag bezuinigd men, op decentraal niveau lopen de kosten nog steeds op. Dit niet alleen bij WMO. - Reguleer onderzoeken / bepaal wat goed (genoeg) is voor de zorg / Hoever gaan we met mensen in leven te houden op hoge leeftijd. Let wel het dragelijk houden van leed is heel wat anders! - start vanuit de overheid een "eigen concurend ziekenfonds" wat kan concureren met de private sector. Minder regulering vanuit Den haag richting de private sector is dan nodig(het gevolg). - Trek je als overheid terug uit regulering / toelatingen e.d. voor opleidingen en vestigingsbeleid in de gezondheids zorg in brede zin. Meer toestroom betekent concurentie. Verbied ook op dit gebied kartelvorming. 1. De huidige problemen worden grotendeels veroorzaakt door teveel regels en te weinig uitvoering.
Claudia
BenmesahelKruidbos
Frank de Haan
Marja Pijl
Gewoon handen aan het bed en schrap een hele laag van managers. De vriendjespolitiek in zorgverzekeraars en behandelaars en organisaties die hulpmiddelen leveren is te gesloten. ( en zeker te fraude gevoelig). Misstanden worden niet aangepakt want iedereen vreest voor zijn eigen hachje en goed betaalde baan. 2. De financiering van de zorg is te complex en er gaat te veel geld verloren aan onnodige regelgeving en de invoering en uitvoering hiervan. ( denk aan het basiskaarten systeem in de zorg). Alle regels zijn te gevoelig voor fraude en dit gebeurd op grote schaal. 3. Vroeger hadden zorgverzekeraars zelf de kennis omtrent hulpmiddelen in huis, daar zitten nu allerlei advies bureaus tussen die dan vervolgens niet de goedkoopste of adequaatste oplossing zoeken maar de door vriendjes politiek gegunde organisaties (en dan kost een aangepast bed niet 3800 euro maar ineens 10.00 euro en wordt vervolgens afgekeurd door de ingehuurde keuringsinstantie van de zorgverzekeraar en vervolgens gebeurd en niets). Er zijn teveel lagen en bestuursfunctionarissen die over een hulpmiddel gaan. 3. Allerlei organisaties verplichten samen te werken en van elkaars vaardigheden leren. het hergebruik van hulpmiddelen toestaan en beduidend minder administratie. Vroeger deden we een cliënt in bad en moesten we voelen of de bad temperatuur goed was en tegenwoordig hebben we een thermostaatkraan die volgens regels geplaatst moet worden en aan allerlei eisen moet doen en uiteraard een bad protocol en er verbranden nog steeds mensen in bad. De medewerkers in allerlei zorgvoorzieningen zijn drukker met het opstellen en uitvoeren van zorgprotocollen en het voldoen aan allerlei wet en regelgeving dat er steeds minder tijd overblijft voor gewone normale menselijke zorg. 4. Door diverse externe bureaus te schrappen en een hele laag managers en raden van toezicht bestuur overal tussen uit halen kan het loon voor het personeel omhoog en wordt de zorg weer aantrekkelijk om in te werken. Vroeger had je 5 verpleegkundigen en 1 hoofd op een afdeling, nu heb je 2 verpleegkundigen een unithoofd een afdelingsmanager en sub hoofd een eindverantwoordelijke en ga zo maar door. We zijn helaas van een zorgstaat doorgeslagen naar een regelstaat. Ik begrijp dat de minister een onderzoek wil maar wat gaat dit nu weer kosten en vooral wie betaald de kosten van dit onderzoek? We maken in Nederland de fout dat we iets bedenken en als het niet werkt dan bedenken we iets nieuws en weer iets nieuws zonder dat we onderzoeken waarom het niet werkt. Hoeveel onderzoeken zijn er de afgelopen jaren al niet geweest en wat hebben die gekost en wat is er echt efficiënt mee gedaan? Ik ga er niet van uit dat mijn ideeën of mening een bijdrage leveren aan dit onderzoek omdat het eigenlijk onlogisch zou zijn als er wel naar de gewone man/vouw werd geluisterd want dat zou wel eens in kunnen gaan tegen de heersende graai en vriendjes cultuur. Elk onderzoek moet vooral duur zijn en veel papier opleveren en vervolgens kan het de kast in. (ik ken menig onderzoek omtrent het PGB door diverse bureaus en wat is er mee gedaan ....). De papieren realiteit kan altijd gemaakt worden en zo nog meer geld opleveren voor hen die er al zitten, helaas strookt dit zelden met de reële werkelijkheid en degenen die daar werken. Een mooie groet, Claudia Benmesahel-Kruidbos zomaar een ouder die al menige onzinnige uitgave voor haar gehandicapte kind door diverse instanties heeft tegen gehouden door gewoon mijn nuchtere verstand te gebruiken. 1. We kennen nauwelijks prioriteiten binnen de zorg. Alles moet kunnen, zodra iemand gezondheidsklachten heeft of dreigt te hebben. De oorzaak is dat we focussen op zorg en niet op gezondheid. Ik heb daarover voor u een artikel in voorbereiding, dat ik u graag toestuur als u er behoefte aan heeft. Het gaat er kortgezegd over dat we artikel 22 lid 1 in combinatie met artikel 1 van de Grondwet eens beter moeten lezen en eerlijk moeten naleven. 2. Markt kan slechts op onderdelen van de zorg goed werken. Maar nu is alles in de zorg 'markt' en er zitten nu veel perverse prikkels in, zowel aan de aanbieders- als aan de vragerszijde. Financiering gebeurt op basis van consumptieparameters, terwijl we juist het voorkomen van consumptie moeten stimuleren. Het deksel dat minister Schippers er nu op heeft gezet door te budgetteren, gaat als hogedrukpan werken. Die ploft een keer. In elk geval leidt het in de zorg bij de hulpverleners tot burn-out. 3. Door niet alles uit collectieve middelen te vergoeden. En, belangrijker, door een volledige verplaatsing van de focus. U kunt het als uw wil lezen in mijn artikel. 4. Als we de focus verplaatsen, zijn er geen toekomstige pesoneelstekorten. Zorg is in veel gevallen ook een vorm van aangeleerde hulpeloosheid. Vraag 1 Concrete knelpunten a) De combinatie van overheidsregulering en marktwerking en de daarmee samenhangende overmaat aan bureaucratie. Het is "the worst of both worlds". b) De neiging tot overdiagnosticering en overbehandeling waartoe marktwerking zowel de zorgaanbieders als zorgvragers stimuleert. c) De oplopende eigen risico- en eigen bijdrage-regelingen alsmede de pakketbeperkingen waardoor de solidariteit afneemt. d) De toenemende kans op wachtlijsten. e) De macht van de verzekeraars. Vraag 2 Ik ben uitgesproken tegenstander van marktwerking in de zorg. Ik vind het weerzinwekkend dat verzekeraars en zorgaanbieders winst kunnen maken in deze sector. Dit maakt bovendien de zorg onnodig duur. Vraag 3 a) De zorgverzekeraars vormen een onnodige schakel in het proces hetgeen de kosten opdrijft. Denk aan de onderhandelingscircuits tussen overheid en verzekeraars en tussen verzekeraars en zorgaanbieders alsmede aan alle kosten verbonden aan
A.A. Kerkhof
M.Louwers
anita
Esther Westmaas
Rineke Helleman
JP van Kempen
Karin
reclame van verzekeraars en zorgaanbieders om klanten te werven. Dus: geen verzekeraars in de zorg en afschaffing marktwerking. Gelijke beloningen en prijzen voor gelijke verrichtingen en concurrentie alleen op basis van kwaliteit. b) In opleidingen nadruk leggen op het belang van kostenbeheersing. c) Publiekscampagne: Zorg is er voor iedereen. Wees er zuinig mee. Vraag 4 a) Beroep aantrekkelijker maken, meer verantwoordelijkheid bij de feitelijke zorgverleners. b) Burgers in de gelegenheid stellen een deel van hun premies terug te verdienen door een beperkt aantal uren in eenvoudige functies in de zorg te werken (naast een reguliere baan). 1. veel te veel overhead, grote organisaties zijn alleen kosten verhogend. 2. 3. door de indirecte organisatie drastisch af te bouwen en toeslagen zorg niet meer uit te keren, nu ontvangen mensen een vergoeding terwijl ze zelf niet weten waarom, maar vinden dat het mooi mee genomen is. 4. zorgen dat de directe zorgverleners beter betaald worden en de indirecte organisatie afgebouwd wordt, waardoor de kosten daar bespaart worden. Wat ik denk:te veel overhead kosten,ofwel te veel managers,zij verdienen meer dan degenen die het eigelijke werk doen.Ik denk dat het met minder kan. Wie gaat profiteren vande marktordening?Niet het verplegend/verzorgend personeel. Te veel administratieve kosten,ieder pleistertje,watje etc.moet geadministreerd worden. De verzekeraar wordt die ook weleens doorgelicht? 1 Knelpunt is de privatisering en te dure managers. 2 Onbetaalbaar voor minderbedeelden die krijgen daardoor te weinig hulp krijgen. 3 Staatsziekenfonds weer terug premie afhankelijk van het inkomen en de dure managers eruit en geen bonussen meer. 4 Salarissen van de handen aan het bed mogen wel wat omhoog. 1. teveel regels; waardoor er veel verschillende mensen bij 1 persoon komen omdat a niet mag wat b kan en dan zit dienst b erop komt voor 5 minuten. Vervelend voor de persoon in kwestie, zeker als deze persoon prima a kan instruereren en er dan 1 persoon kan komen. 2. ???????? 3. indien dit mogelijk is/kan voor degene die hulp krijgt minder gekwalificeerd personeel sturen. 4. voorkomen dat mensen weggaan uit de zorg omdat er nu te weinig geld is/ vanwege de werkdruk. Zorgen dat het werken in de zorg leuk werk blijft. punt 1.De huidige bezuinigingen beletten je om gepaste maatregelen te nemen over eigen gezondheid. Fysiotherapie die zelfs niet voorkomt bij een aanv. verz. zijn belemmerend zoals in geval van reuma. Daarbij de nieuwe tandartsen tarieven. Zonder deze plannen zouden de tandartsen wellicht hun tarieven niet eens verhoogd hebben. punt 2 Het is geen vooruitgang het draait er nog op uit dat de minister van gezondheid aanwijst bij welke specialist je al worden behandeld. in de buurt kan dat dan nog??? Ouder worden en wie weet beperkingen, niet iedereen heeft zijn kinderen in de buurt om in geval van verre afstanden hun ouders te brengen. We willen en moeten zo onafhankelijk mogelijk zijn. punt 3. Als de huisarts toch weer eens meer tijd zou krijgen dus hebben. Hoef je niet 2-3 keer omdat 1 klacht voor 10 min. geldt Als klachten met elkaar samen hangen kost dat lijkt me extra veel geld. Gewoon 1 consult betalen. Het samenvoegen van ziekenhuizen is lijkt me toch ook een dure zaak. Zie om me heen constante aanpassing, verbouwing van het ziekenhuis. Weer opnieuw en bestaande gebouwen leeg??? En is er een "planning" voor de toekomst over 20 jaar overlijdt een groot deel van de babyboom. Wat verder vooruitkijken??? Het beleid van de minister zou minder beperkt voor de korte termijn van 4 jaar moeten zijn punt 4. Veel meer aandacht en voorlichting bij jonge mensen die nog studie keuzes gaan maken. Er is een grote markt aan werkvoorziening, bestrijden van de werkeloosheid wordt dan meegenomen. En publieke media gebruiken voor reklame. 1 de steeds verdergaande naduk opkostenbesparing leidt tot steeds verdergaande centralisering (bijv GGZ Zevenaar, hartafd Zevenaar). De werkdruk voor het personeel neemt daardoor niet af maar toe. 2 In de druk om de kosten in de hand te houden wordt het personeel opgelegd om de zorg steeds verder te specificeren. Dit werkt averrechts. De zorg wordt daardoor steeds onpersoonlijker en onzorgvuldiger. De kosten in de grootschaligere zorgvoorzieningen worden bepaald door de het toenemend aantal managementlagen die bovendien salrissen verdienen die buiten alle verhoudingen liggen. 3 Uit experimenten is gebleken dat kleine zelfsturende teams zonder de noodzaak van de dolgedraaiide behandelingsomschrijving en definiering uitsekend werken. Oplossing is dus lump sum financiering aan kleinere teams in kleinere vormen van gezondheiszorg. Het afschaffen van een groot deel van het management die niets bijdraagt aan de feitelijke zorg. Het aan banden leggen van de salarissen van de spuecialisten is een ander belangrijk speerpunt. 4 Marktwerking in de zorg is gebleken disfunctioneel en leidt alleen maar tot mer kosten, verhoging van de werkdruk, verlies aan arbeidsvreugde en daarmee is gelijktijdig de laatste vraag beantwoord. Geef de zorg terug aan de medewerkers zonder alle idiote rompslomp, laat de medewerkers zelf voor een belangrijk deel bepalen hoe zij hun werk willen indelen en de middelen willen besteden. En breng de zorginstelling terug naar de mensen: dus kleinschalig en in de regio. Dat werkt ook beter voor het perosneel dat vaak in deeltijd werkt en dus gebaat is bij korte reisafstanden. Ik werk dagelijks met ouderen en mij valt op hoeveel ouderen zelf aangeven dat het voor hen helemaal
Hammink
STIVORO
Partnership Stop met Roken
niet wenselijk is om koste wat kost in leven gehouden te worden. 80-jarigen die we nog reanimeren en die vervolgens de rest van hun leven veel zorg vragen en dus veel geld kosten. Wie doen we daar eigenlijk een plezier mee? Waarom is het wenselijk om mensen koste wat kost in leven te houden? Maak bespreekbaar dat je niet meer tot in het oneindige doorbehandelt en dat je ook kijkt naar de kwaliteit van leven voordat je behandelingen inzet en voortzet. We houden nu mensen in leven die daarvan zelf de noodzaak niet meer inzien en die we daarmee ook echt geen plezier doen. Dat kost een fortuin. Onderstaand ontvangt u de reactie van STIVORO, het expertisecentrum voor tabakspreventie in Nederland, op de consultatievragen van de SER. STIVORO is graag bereid in het verdere adviestraject bij te dragen aan de gedachtevorming over het betaalbaar houden van de gezondheidszorg. Vraag 1: Concrete knelpunten Tabaksgebruik leidt tot vermijdbare sterfte en vermijdbare zorgkosten. In Nederland overlijden jaarlijks 20.000 mensen aan de gevolgen van roken. Roken levert de grootste bijdrage aan de totale ziektelast in Nederland: liefst 13% hiervan is rokengerelateerd. Tabaksgebruik veroorzaakt niet alleen een onnodig beroep op de gezondheidszorg, maar ook productiviteitsverlies. Dit productiviteitsverlies door ziekteverzuim en verminderde efficiëntie op het werk bedraagt volgens PWC 3,2%. Het totale productiviteitsverlies als een werknemer van 15-20 jaar blijft roken, bedraagt € 2,5 miljard. Gezondheidsverlies door tabaksgebruik beperkt zowel de gemiddelde levensverwachting als de mogelijkheden om langer door te werken. Ondanks de hoge maatschappelijke kosten van roken doet de overheid steeds minder aan tabaksontmoediging. Vraag 2: Huidige marktordening en financiering De huidige marktordening en financiering van de zorg richt zich vrijwel volledig op het bestrijden van aandoeningen nadat mensen deze hebben opgelopen of nadat de symptomen ernstige (en kostbare) vormen hebben aangenomen. Financiering en prikkels voor het voorkomen van ziekten zijn nauwelijks aanwezig. Het kabinet heeft de farmacotherapeutische ondersteuning bij het stoppen met roken zelfs uit het basispakket geschrapt, ondanks het succes ervan. Voor de zorg blijft het op deze manier dweilen met de kraan open. Vraag 3: Remmen van de zorgkosten De vorig najaar gepubliceerde zorgscenario’s van het CPB laten de noodzaak van een actief preventiebeleid (w.o. tabaksontmoediging) zien. Het ‘minder gezond’ scenario, waarin mensen ongezond leven, schetst een ‘Verelendung’ die zowel vanuit gezondheids- als arbeidsmarktperspectief uiterst onaantrekkelijk is. Een ander scenario, scenario 7, laat zien dat de zorgkosten nog eens extra zullen stijgen t.o.v. het basisscenario als het aantal chronische ziekten toeneemt door een ongezonde leefstijl. Als het huidige kabinetsbeleid wordt voortgezet, dreigt dit zich in de praktijk te voltrekken. Scenario 6 (‘gezonder leven’) daarentegen benadrukt de kansen die een actief preventiebeleid biedt. Het CPB typeert dit scenario als ‘meer gezondheid voor hetzelfde geld per persoon’. Het beperken van onnodige tabaksgerelateerde zorgconsumptie is noodzakelijk voor het realiseren van zo’n soort toekomstperspectief. Wel is STIVORO van mening dat ook het additioneel verhogen van de levensverwachting een doelstelling van het beleid moet zijn. Om de zorg betaalbaar te houden moet preventie en met name tabaksontmoediging terug op de beleidsagenda. STIVORO gaat graag in gesprek met de SER en de sociale partners over manieren om een gezonde leefstijl te bevorderen. Enkele suggesties daarvoor: • Werkgevers, werknemers, verzekeraars en de zorgsector kunnen zelf initiatieven ontplooien voor vitaal werknemerschap. • Intensivering van het tabaksontmoedigingsbeleid, o.a. door beperking van het aantal tabaksverkooppunten, ‘plain packaging’ en extra tabaksontmoediging voor jongeren • In navolging van fiscale vergroening kan de overheid de belastingen op ongezonde producten zoals tabak verhogen en de opbrengst gebruiken voor lastenverlichting op arbeid Vraag 4: Voorkomen toekomstige personeelstekorten in de zorg In het gezonder leven scenario remt de gezondere leefstijl de vraag naar zorgpersoneel. Daar tegenover wordt vaak gesteld dat een hogere levensverwachting door een gezondere leefstijl het beroep op de zorg ook kan vergroten. Naar de mening van STIVORO stoelt laatstgenoemde veronderstelling op een statische, defensieve visie op de toekomst. Door een gezonde leefstijl in combinatie met nieuwe medische ontwikkelingen zoals vroegdiagnostiek kunnen chronische ziekten en verouderingsprocessen effectiever in een vroegtijdig stadium bestreden worden. Dit beperkt het beroep op de zorg, zorgt dat mensen langer kunnen blijven doorwerken en houdt de beschikbaarheid van werknemers in de hele economie op peil. Bovendien betekent een langere levensduur op zichzelf al pure winst. Onderstaand ontvangt u de reactie van het Partnership Stop met Roken op de consultatievragen van de SER. Het Partnership verenigt diverse publieke en private partijen uit het gezondheidszorgveld, met als doelstelling het verbeteren van de behandeling van tabaksverslaving in de zorg. Wij denken ook in het verdere adviestraject graag mee over het betaalbaar houden van de gezondheidszorg, en over de invulling van concrete initiatieven die Nederland gezonder maken. Vraag 1: Concrete knelpunten Volgens cijfers van het RIVM overleden in 2009 in Nederland ruim 19.000 mensen door een aan roken gerelateerde aandoening. Bij mensen boven de twintig jaar is roken verantwoordelijk voor een groot
Fred Leffers namens De ggz laat zich horen
deel van de sterfgevallen door longkanker (85%), COPD (78%), een aantal vormen van kanker in het hoofdhalsgebied (75% tot 81%), coronaire hartziekten (ca. 21%), beroerte (14%) en hartfalen (10%). In 2003 werd ruim € 2 miljard besteed aan zorg voor ziekten als gevolg van roken. Roken vergroot ook het beroep op de zorg door chronisch zieken. De gezondheidseffecten ervan verminderen verder de arbeidsproductiviteit en het arbeidsaanbod, en vergroten de sociaaleconomische gezondheidsverschillen. Samengevat leidt roken tot onnodige zorguitgaven. Het verkleint de verdiencapaciteit waarmee ons land de zorg voor toekomstige generaties moet financieren. Vraag 2: Huidige marktordening en financiering De huidige marktordening en financiering richten zich te weinig op het voorkomen van gezondheidsschade door ongezond gedrag zoals roken. Hoewel bijvoorbeeld slechts 61% van de Nederlandse rokers weet dat meeroken gevaarlijk is voor niet-rokers en de Nederlandse kennis over tabaksschade zelfs lager is dan in China, stopt het kabinet met massamediale voorlichtingscampagnes. Dit ondanks het feit dat onderzoek aantoont dat campagnes effectief zijn voor het ontmoedigen van roken. Daarnaast ontbreekt het in de gezondheidszorg aan financiële prikkels die aanzetten tot minder tabaksgebruik. Op dit punt komen wij in reactie op vraag 3 terug. Vraag 3: Remmen van de zorgkosten De daling van het aantal rokers in 2011 viel samen met de invoering van de vergoeding van stoppen-met-rokenprogramma’s vanuit het basispakket. Helaas is de vergoeding voor farmacotherapeutische ondersteuning vanaf 2012 alweer komen te vervallen. De goede resultaten die hiermee in 2011 zijn geboekt laten echter zien hoe belangrijk een goede financiering is. Herintroductie van positieve prikkels om te stoppen met roken is dan ook wenselijk. Positieve prikkels in combinatie met prijsprikkels (accijnsverhoging), goede voorlichting en regelgeving (bijv. invoering van plain packaging) zijn het meest effectief. Daarnaast bieden de door de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aangekondigde experimenten met populatiebekostiging een kans om de zorgkosten door tabaksgebruik te verminderen. Tabaksontmoediging is een voorbeeld waar populatiebekostiging in de praktijk uitvoerbaar moet zijn. Gezondheidswinst door niet-roken is namelijk relatief goed te meten op populatieniveau. Het Partnership Stop met Roken stelt daarom voor populatiebekostiging in te zetten om de eerste lijn in de gezondheidszorg een financiële prikkel te geven. Deze moet ertoe aanzetten het aantal rokers of de gezondheidsschade door roken in de betreffende populatie substantieel omlaag te brengen. Vraag 4: Voorkomen toekomstige personeelstekorten in de zorg Tabaksontmoediging vermindert het beroep op curatieve zorg alsmede het beroep op de zorg door chronisch zieken en mensen die door het roken versneld verouderen. Op deze manier remt tabaksontmoediging de vraag naar zorgpersoneel. Ook aan de aanbodkant van de arbeidsmarkt levert stoppen met roken een bijdrage. Gezondere werknemers en ondernemers kunnen immers productiever en langer werken. Ten slotte helpen lagere zorgkosten en een grotere arbeidsparticipatie als gevolg van tabaksontmoediging de stijging van de premies te beperken. Dit voorkomt ontwrichting van de arbeidsmarkt door een voor werkgevers en werknemers onbetaalbare lastendruk. Reactie:In 2007 startten wij met de actiegroep De ggz laat zich horen. Deze bestaat inmiddels uit 5400 GGZ professionals die zich zorgen maken over de effecten van het huidige zorgstelsel. Via nieuwsbrieven houden wij onze achterban op de hoogte van de ontwikkelingen en onze visie daarop. Deze nieuwsbrieven zijn te vinden op onze site www.deggzlaatzichhoren.nl onder Nieuwsarchief, kopje Mailarchief. Als u de nieuwsbrieven van het afgelopen jaar doorleest dan krijgt u een goed beeld van onze gedachten over wat er mis gaat en hoe het anders zou moeten. Wij hopen dat u kennis wilt nemen van onze site en zijn graag bereid om onze voorstellen en ideeën nader toe te lichten. Dan nu onze antwoorden op uw vragen. 1. Twee knelpunten: de oplopende kosten en de beknotting van de professionals die het werk moeten doen. Oorzaken zijn de marktwerking, de verzakelijking, de controle van buitenaf. Die reduceert de kosten niet maar doet deze juist stijgen. Bovendien gaat de kwaliteit er van achteruit. Doordat professionals met wantrouwen en controle tegemoet worden getreden gaan zij zich daarnaar gedragen – bijvoorbeeld door bureaucratischer te worden (alles afdekken, als de papieren maar in orde zijn) en zich minder verantwoordelijk te voelen voor het collectieve belang. Professionals gaan meer en meer uit van de verkeerde waarden (geld verdienen, het belang van de eigen organisatie). 2. Marktwerking staat haaks op de fundamentele waarden die in de zorg belangrijk zijn, zoals medemenselijkheid en compassie. Marktwerking holt de professionele ziel uit. Geld wordt een leidend principe. Op zichzelf is dat niet verkeerd, zolang het zich vertaalt in zuinige en zinnige zorg. Maar de marktwerking stimuleert juist expansie en niet soberheid. Het is de taak van elke professional om naast het belang van de patiënt ook het maatschappelijk belang te dienen. Zo behoren zinloze onderzoeken door een professional niet te worden uitgevoerd, hoezeer de patiënt daar ook op aandringt. De realiteit anno 2012 is anders: de patiënt is een mondige burger geworden die niet vraagt maar eist en de professional durft geen nee meer te zeggen. 3. Invoering van een drastisch vereenvoudigd financieringssysteem dat fraude en volumegroei niet stimuleert. Afschaffen van de marktwerking, afschaffen zorgverzekeraars. Fors saneren in de industrie rondom de zorg, van mensen
Harry Muller Dr. K.Khargi,Card iothoracaal Chirurg Den Haag
dr M.A. Bruijnzeels
en bedrijven die geld aan de zorg verdienen zonder zelf zorg te leveren. Deze industrie maakt de zorg duurder en niet beter. Bovendien houdt ze zichzelf in stand. Mensen die winst willen maken horen niet in de zorg thuis maar in het bedrijfsleven - dan draagt hun werk bij aan de zo gewenste economische groei en niet aan exploderende zorgkosten. Maak fundamentele keuzes: welke zorg collectief financieren en welke niet. Geen kaasschaaf maar kiezen met visie. Bijvoorbeeld: geen dure levensverlengende operaties voor mensen boven de 80 vanuit de visie dat het leven eindig is en dat we niet moeten denken dat we de dood de baas kunnen worden. Inzetten op kleinschaligheid. Zuinigheid en zinnigheid als centrale waarden (in plaats van winst maken en kritiekloze vraaggerichtheid). Versterken van de professionele autonomie en het geven van budgetverantwoordelijkheid aan zorgverleners. Het allerbelangrijkste is: Verbind de wereld van het beleid met de wereld van de praktijk. Ontwikkel een nieuw stelsel samen met de professionals op de werkvloer. Hoe? Zie op onze site onder het kopje Welke oplossing stellen wij voor? 4. Zet de zorg niet neer als een geldverslindende probleemsector maar erken dat het gaat om een belangrijke sector die een zeer waardevolle bijdrage levert aan de kwaliteit van onze maatschappij. Ad 3. Ik pleit voor een landelijk publiek debat over de toekomst van de gezondheidszorg op basis van het advies van de SER. De laatste 10-15 jaar staan budgetten en marktwerking te veel op de voorgrond. Antwoord 1 en 2: Fragmentatie van de zorgverlening is een fundamenteel probleem waardoor processen en diensten niet op elkaar zijn afgestemd. Hierdoor ontstaan onnodig lange wachttijden, doublures in onderzoeken, miscommunicatie met als gevolg suboptimale medische resultaten en hogere zorgkosten. Bovendien is de huidige zorgverlening georganiseerd vanuit de “aanbod zijde” en niet vanuit de “vraag zijde”. Dit betekent dat het huidige systeem niet is toegesneden op de behoeftes van de patiënt. Antwoord 3 De hervorming van de zorg zou twee elementen moeten omvatten; a) conversie van ”aanbod” naar een “vraag” gestuurde zorg” en b) het op elkaar afstemmen van de preventie, diagnose, behandeling en monitoring. Deze aanpak is rationeler, voorkomt fragmentatie van de aangeboden diensten en speelt naadloos in op de medische behoeftes van de patiënt. In de nieuwe werkwijze zal de zorgwaarde, gedefinieerd als kwaliteit per euro, centraal staan . Medische kwaliteit omvat 6 categorieën, die universeel binnen de gehele zorg toepasbaar zijn; patiënten veiligheid, effectiviteit van therapieën, efficiency van diagnostische processen, patiënten tevredenheid, wachttijden en toegankelijkheid. Voor iedere categorie kunnen specifieke- en meetbare parameters worden gedefinieerd, waarbij de uitgangsconditie van de patiënt wordt meegewogen (risicostratificatie). Deze parameters zullen als leidraad dienen om een permanente kwaliteitsverbeter-cultuur te introduceren en een prikkelende beloningsstructuur op te bouwen. Dit betekent dat huisartsen, specialisten en overige zorgaanbieders in een gezamenlijke beloningstructuur zullen participeren. Gezond maken en blijven wordt beloond doordat op medische resultaten en niet op productie of onkosten wordt gestuurd . Dit zal uiteindelijk de kosten kunnen beteugelen. Antwoord 4 Diagnostiek en behandeling moet in teamverband worden verricht. De teams moeten hoge volumina aan patienten verwerken. Functie differentiatie is het uitgangspunt. Het expertise niveau van de individuele team leden moet nauw gezet worden aangepast aan de werkopdracht. Dit betekent dat nieuwe functies zullen moeten Belangrijkste knelpunt is dat burgers en professionals werkzaam in de zorg gezondheidszorg als een recht zijn gaan beschouwen, zonder dat men verantwoordelijkheid neemt voor de gevolgen van het eigen gedrag. De enorm toegenomen individualisering heeft geleid tot een paradigma van "ieder voor zich, en de staat voor ons allen". De gevolgen van het eigen gedrag voor de burger is dat men geen enkel idee heeft over wat voor kosten men genereert in de zorg en hoe dat betaalt wordt (een jaarlijkse overschrijding in de ziekenhuiszorg of een 4,5 miljard extra uitgaven AWBZ) zegt de gewone burger en een professional niets! Het verband tussen het eigen gedrag en deze problemen is totaal weg. Een burger wil "gewoon" de beste zorg, maar dat is helemaal niet gewoon. De burger moet worden heropgevoed om te snappen hoe hij met de eigen gezondheid om dient te gaan. De ouderwetse terughoudendheid zeker ten aanzien allerlei nieuwe technologische mogelijkheden dient te worden gestimuleerd. De burger moet daar ook een keuze in nemen. Niet meer het paradigma van de zorgverlener is leidend, maar ook de eigen keuze om een behandeling niet te willen dient meer bespreekbaar te worden. Niet elke burger wil dement worden, zeker als die weet wat voor kosten dat met zich mee brengt. Hetzelfde geldt voor de professional: (1) opgeleid als een zorgverlener zonder enig besef van de financiele consequenties van het beleid jegens de patient leidt tot te veel hobby gedrag (te veel robots voor de prostaat, te veel dure diagnostiek apparatuur in een regio) (2) als gevolg van de gescheiden belangen van professionals en organisaties als gevolg van de gescheiden aansturingssystematieken (AWBZ, WMO, ZVW en WPCV) en zelfs aansturingsparadigma's (gemeenten met een geografische populatie en verzekeraars met bedrijvencollectiviteiten) wordt een ondernemerschap binnen de eigen mogelijkheden gestimuleerd. Het over de grenzen van de eigen
A.J.(Bram) Pruis MBA
organisatie heen kijken en multidisciplinair in verschillende aansturingssystematieken problemen aanpakken wordt eerder gestraft in de eigen organisatie dan beloond; OP ALLE PLEKKEN IN DE ZORG!! Ook financiers van de zorg zitten vast in deze aansturingssystematieken; men dient binnen de eigen kaders verantwoording af te leggen, niet over de eigen kaders heen! Ik pleit dus voor een meer fundamentele discussie over de verantwoordelijkheid van alle verschillende actoren over de eigen kaders heen. Burgers, zorgverleners en financiers dienen het maatschappelijke belang op de 1e plaats te krijgen. Dan pas zal de kostenstijging binnen de zorg bespreekbaar worden en vindt geen afwenteling naar anderen binnen de zorg plaats. Marktwerking kan daar voor zorgen, maar elk ander systeem ook. Ervaringen in andere systemen in het buitenland laten zien dat het niet afhankelijk is van het ordeningsprincipe! Gelijke problemen doen zich voor in de UK (NHS), Zweden of de VS. Lapmiddelen in de zin van aanpassingen aan het financieringssysteem kunnen tijdelijk wat verlichting brengen en de aandacht verleggen, maar zijn echt lapmiddelen in het totale borduurwerk dat de zorg is. De oplossing voor dit vraagstuk is een culturele oplossing in de zin dat de verantwoordelijkheid voor de consequenties van het eigen gedrag meer geinternaliseerd moeten worden in de burger en professional. Het dient meer gemeengoed te worden dat zorg geen recht is, maar een voorziening waar je een beroep op kunt doen als je deze echt nodig hebt. Werken in de zorg vraagt ook om deze cultuuromslag: zorg bieden die ook aansluit bij de behoeften van de patient (en niet omdat de beroepsgroep het voorschrijft of omdat de technologie het mogelijk heeft gemaakt). Voor deze cultuuromslag is een boven de politieke ideologieen staande aanpak nodig die (uit)gedragen wordt door belangrijkste stake holders in Nederland. Opvallend is overigens dat de kosten van zorg in Nederland zeer ongelijk verdeeld zijn. Meer aandacht dient er te komen voor de aandoeningen die grote kosten veroorzaken (psychisch en laatste levensfasen) dan de technologische hoogstandjes. Achterstandswijken hebben echt nog veel winspotentieel, terwijl daar de bezuinigingen het hardste aankomen. De huidige kaders/schotten binnen en buiten de zorg belemmeren doorbraken: werkgelegenheidsbeleid is in die wijken ook gezondheidszorgbeleid EN VICE VERSA!! Dit klinkt echter nergens door in het beleid van de verschillende actoren in deze wijken. Ik pleit niet voor intersectoraal beleid, maar voor een beleid dat begint bij de problemen van de burger en daar het systeem om heen bouwt, in plaats van het lijmen van het huidige systeem van beleidsversnippering. De toekomstige personeelstekorten schat ik niet zo dramatisch in als vele anderen. De beperktere betaalbaarheid van de zorg zorgt ervoor dat er ook minder mensen aan het werk kunnen: technologische ontwikkelingen zullen voor een enorme efficiëntie winst zorgen. Zorg en markt, een gehandicapte relatie. De huidige marktwerking en financiering leidt wellicht voor een deel tot lagere prijzen maar, ter compensatie van verloren inkomen, tot een groei in behandeling waardoor de kosten alsnog oplopen. Gezondheidzorg beoordelen we sinds de invoering van marktwerking vooral op rendement en efficiency. Patiënten zijn dan ineens klanten die een product afnemen en dokters zijn leveranciers geworden van zorg. Het gaat mij er vooral om dat we rendement en efficiency verheffen tot het enige ware en daarmee het zicht op andere waarden kwijt raken en niet meer zien. We zouden meer moeten beoordelen en sturen op kwaliteit. Het huidige systeem werkt als een waterbed. Het heeft de onbedoelde prikkel in zich om generieke kortingen via productie toch weer te compenseren of te verschuiven naar duurdere voorzieningen, bijvoorbeeld van huisarts (weer) naar ziekenhuis. In de zorg bepalen rendement, efficiency en kostenbeheersing de agenda en is marktwerking blijkbaar het enige perspectief . Ook in de zorg wordt alleen nog in klanten en leveranciers gedacht en in ranglijstjes. Patiënten of zoals u wilt zorgvragers zijn geen klanten die een product komen halen en zorgverleners zijn geen leveranciers van producten. Zorg is geen traject van vraag en aanbod maar een coproductie van patiënt en behandelaars waarin het resultaat sterk afhankelijk is van de inzet en betrokkenheid van alle partijen bij het proces. Een arts, therapeut, verpleegkundige, ziekenverzorgster of welke hulpverlener ook bereikt bitter weinig als niet ook de patiënt zelf even hard werkt aan zijn herstel. In het vakjargon wordt dat ook wel therapietrouw genoemd. Het zorgresultaat is dus sterk afhankelijk van samenwerken, vertrouwen betrokkenheid in de relatie tussen partijen. Dit laat zich slecht beoordelen vanuit een eenzijdig financieel perspectief. In met name de acute zorg valt veelal weinig te kiezen en is het zelfs voor ingewijden moeilijk te bepalen wat een reële kosten baten verhouding is. Bereikbaarheid, beschikbaarheid, betaalbaarheid voor iedereen en vertrouwen zijn belangrijke waarden in de gezondheidszorg. Solidariteit, tegenwoordig een wat besmet woord, past beter dan marktwerking. ‘De markt’ zorgt niet, daar gelden de regels van de sterkste. Met marktwerking tussen zorgverzekeraars, die zich toch veelal gedragen als schadeverzekeraars, is indien goed gereguleerd niets mis mee. Een zekere vorm van gereguleerde marktwerking tussen zorgverleners roept al veel vragen op omdat het samenwerking en ketenzorg niet bepaald stimuleert en de NZA contraproductieve maatregelen treft die samenwerking bemoeilijken zo niet onmogelijk maken. Een patiënt komt niet bij een instelling gezondheid kopen en al zou hij of zij dat willen, het gaat helaas niet. Een patiënt komt vragen om hulp en zorg. Ketenzorg, zorgpaden,
Alfred van den Berg
P. van den Hombergh
multidisciplinair en sturen op kwaliteit moet naar mijn mening meer de agenda gaan bepalen dan productie en marktwerking. Een voorbeeld uit de spoedeisende zorg; Het integreren van eerstelijns zorg en tweedelijns zorg in een Medische Spoed Opvang. Of meer specifiek de huisarts, huisartsenpost en de Spoed Eisende Hulp (SEH) van het ziekenhuis. Dit om een aantal redenen; - Drie kwart van de zelfverwijzers op een SEH zijn beter af bij de huisarts of sterker nog, zouden op de SEH helemaal niet moeten komen. - De verschillende insteek van de huisarts en specialist. Bij de huisarts is iemand gezond tot het tegendeel bewezen is, bij de medisch specialist cq SEH is iemand ziek tot het tegendeel bewezen is. De consequenties voor onnodige diagnostiek en over behandeling in de tweedelijns zorg laat zich raden. - Er wordt veel over en onnodig behandeld. Kwalitatief goed, efficiënt, bereikbaar, betaalbaar en op de juiste plek. Dat zijn de voorwaarden voor de best mogelijke en betaalbare zorg. Bram Pruis, voormalig bestuurder in de zorg Goede centrale ondersteuning bij PGB en VPZ werkt VWS streeft er naar de instrumenten PGB en de VPZ vanaf 1 januari 2014 in de AWBZ wettelijk te verankeren. Het PGB en de VPZ worden daarmee een volwaardig alternatief voor zorg in natura. Dit kan: met een goede indicatie, tarieven én ondersteuning. Bij besteding van het budget (PGB of VPZ) wordt de budgethouder opdrachtgever of werkgever met alle rechten en verplichtingen die daarbij horen. Dit brengt een aantal verantwoordelijkheden met zich mee. Een goede ondersteuning helpt hen bij deze verantwoordelijkheden. Hierdoor wordt de budgethouder in staat gesteld om het budget goed te beheren en de regie op zijn of haar eigen leven te behouden. Centrale ondersteuning door de SVB Op dit moment ondersteunt de SVB budgethouders bij al hun vragen op het gebied van arbeidsrecht en werkgeversverplichtingen. Ook neemt de SVB de salarisadministratie voor budgethouders uit handen. Budgethouders moeten een salarisadministratie bijhouden en -afhankelijk van het contractloonheffingen inhouden en afdragen aan de Belastingdienst. Dit zijn verantwoordelijkheden die niet voor iedereen gesneden koek zijn en waarbij de kosten bij verkeerd gebruik hoog kunnen oplopen. De SVB geeft via de digitale dienst ‘MijnPGB’ budgethouders zoveel mogelijk hierbij zelf de regie in handen. PGB en VPZ toekomstbestendig Naast deze centrale ondersteuning is meer mogelijk om het PGB en de VPZ toekomstbestendig te maken. Wettelijke verankering dienstverlening SVB Een wettelijke verankering van de dienstverlening van de SVB opent deuren voor meer gegevensuitwisseling tussen de ketenpartijen. Meer samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars Een versnipperde dienstverlening staat nieuwe initiatieven in het belang van de burger in de weg. Wanneer de ondersteuning centraal georganiseerd is, staan partijen als gemeenten en zorgverzekeraars open voor meer samenwerking. Het ‘MijnPGB voor gemeenten’ is een instrument waarmee de SVB de gemeenten en zorgverzekeraars ondersteunt. De budget-verantwoording wordt hiermee betrouwbaar en vereenvoudigd. Dit instrument levert daarmee een bijdrage aan de fraudebestrijding en kan, indien gewenst, verder worden uitgebreid. Gezamenlijke fraudebestrijding Ook samenwerking in het kader van fraudebestrijding zal bijdragen aan de toekomstbestendigheid van het PGB en de VPZ. De SVB werkt hierin al nauw samen met de zorgkantoren. Hoge lonen en andere vermoedens van oneigenlijk gebruik worden door de SVB structureel aan de zorgkantoren doorgegeven. Sinds kort is men bezig om nauwer te gaan samenwerken tussen de zorgkantoren en het CIZ. Zo gaat het zorgkantoor nu bij vermoedens van fraude het CIZ opnieuw laten indiceren. Dergelijke samenwerkingsverbanden zouden meer regel dan uitzondering moeten zijn, om zo de belemmeringen van de afbakening in verantwoordelijkheden en bevoegdheden te beperken. Op deze manier kunnen we samenwerken aan een efficiënte, effectieve en kostenbesparende regeling. Geen centrale ondersteuning is inefficiënt en leidt tot hoge kosten Geen centrale ondersteuning levert onnodig belemmeringen op. Wanneer bijvoorbeeld de zorgverzekeraars verantwoordelijk worden voor de ondersteuning, kan dit een belemmering zijn voor budgethouders om te switchen tussen zorgverzekeraars. Een centrale ondersteuning blijft doorlopen, ongeacht welke zorgverzekeraar het budget verstrekt. Ook werkt het kostenverhogend en werkt het inefficiëntie in de hand. Voor een versnippering over de verschillende zorgverzekeraars is het aantal budgethouders te klein om goede ondersteuning te bieden. Waarborg de ondersteuning! Daarom pleit de SVB voor een gewaarborgde en centrale ondersteuning voor alle budgethouders. Geef deze mensen de ondersteuning die ze nodig hebben bij hun opdrachtgever- en werkgeverstaak. Het PGB en de VPZ bieden hen zelfredzaamheid in de samenleving. En dat verdient zich uiteindelijk terug in lagere kosten voor de maatschappij. Wilt u hier meer over weten? De SVB gaat graag met u hierover in gesprek. De grote kosten worden in de ziekenhuizen gemaakt, waar ook de meeste overbodige zorg wordt geleverd. Voor elke handeling daar wordt betaald zonder dat de patient dat voelt. Die wil goede zorg, dus zal niet gauw tegen veel zorg zijn. Ziekenhuis en specialisten hebben baat bij veel omzet en de patient is happy. CVZ denkt na over gepaste zorg en hoopte winst (1,5 mld) te vinden bij klachten met weinig ziektelast. Daar zit geen winst. De huisarts doet dat al goedkoop. Winst zit in het beperken van onnodige dure zorg. Het is aan de premiebetaler niet uit te leggen, dat hij - bang voor een
hersenschudding na een val op het ijs -niet moet binnenlopen bij de SEH omdat dat een veelvoud kost van de HAP. Wel is hem uit te leggen dat hij voor dure zorg kiest, die bijbetaling vraagt. Zo kijkend zou geinventariseerd kunnen worden voor welke zaken patienten zelf zouden moeten bijbetalen, als ze voor dure zorg kiezen. 1. Bezoek aan SEH zonder verwijzing door HAP 2. Alle verrichtingen in de 2e lijn, die ook in de 1e lijn kunnen gebeuren. Een spiraal bij de huisarts kost ~50 euro, bij de gynecoloog 250,- (dus 200 euro bijbetalen.) 3. controles van chronische ziekten, die niet op uitdrukkelijk verzoek van de huisarts gebeuren. (denk aan DM, astma/ COPD, CVRM, maar ook controles voor kanker). Mammaca controles bij de chirurg hebben de eerste 5 jaar geen zin. Controle kan door de huisarts met eens per jaar een mammografie. Dus wil een patient dat toch is dat prima, maar met bijbetaling. 4. Chronische medicatie wordt altijd verlengd via de huisartspraktijk. Niet generieke, dure medicatie, die de specialist per se wil voortzetten dient dan verantwoord te worden naar de huisarts. 5. Doe aan goedkope preventie - sporten op scholen minimaal een uur per dag verplicht - transvetten beperken zoals in Denemarken - Verder ontmoedigen tabak en alkohol - verplichten van gemeenten tot eigen varianten van EPODEprojecten. Oei, ik wilde beknopt zijn maar ben aan mijn tax. Dr L. Wigersma, directeur beleid & advies KNMG 030 2823234 06 30301829
Knelpunten en uitdagingen in de zorg en een veranderingsstrategie (Concept) visiedocument federatie KNMG, februari 2012 Knelpunten en uitdagingen De veranderingen in de morbiditeit, de toenemende gezondheidsbedreigingen door leefstijl en de afnemende financiële en personele armslag in de zorg zijn aanleiding voor een nieuwe visie op de gezondheidszorg. Die zorg moet een antwoord geven op toekomstige uitdagingen, en moet tevens toekomstbestendig, betaalbaar en van goede kwaliteit zijn. De patiënt moet werkelijk centraal staan. Wij willen deze visie graag aan de politiek en de overheid presenteren. Daarbij concentreren we ons op drie zaken die binnen bereik liggen, die met voldoende politieke wil binnen redelijke termijn realiseerbaar zijn en die de weg bereiden naar een houdbare en goede zorg op termijn. 1. Het aantal (meervoudig) chronisch zieken en kwetsbare ouderen zal sterk toenemen, waardoor in toenemende mate een anderssoortig beroep op de gezondheidszorg wordt gedaan. Er zijn meer generalistisch werkende medische professionals nodig ten behoeve van de integrale zorg waar deze groepen behoefte aan hebben. Ook zullen (veel) meer ondersteunende beroepsbeoefenaren (verpleegkundigen, verzorgenden etc.) nodig zijn, zoals al vaak is becijferd. Daarnaast zal er behoefte zijn en blijven aan een scala aan specialisten wiens competenties nauwkeurig zijn afgestemd op deelaspecten van de reële zorgbehoefte, en die hoogstwaarschijnlijk wel efficiënter en korter kunnen worden opgeleid dan nu het geval is. Op dit moment is de samenstelling van de beroepsbevolking en de inrichting en capaciteit van de opleidingen niet op deze toekomst voorbereid. 2. De ontwikkeling in leefstijlgerelateerde aandoeningen, met name overgewicht en zijn gevolgen, noopt tot een ommezwaai in het preventiebeleid. Deze ontwikkeling leidt tot een voorspelbare grote aanslag op gezondheid, welzijn, participatie en productie. Hoewel de overheid in algemene zin richting moet geven aan (en waar nodig regels en voorwaarden moet stellen voor) een zinvol en doelgericht preventiebeleid, is een groot aantal maatschappelijke actoren mede verantwoordelijk voor het in stand houden / bevorderen van de gezondheid van burgers. Producenten en tussenhandel op het gebied van bouw en ruimtelijke ordening en levensmiddelen, maar ook scholen en bedrijven, zorgverzekeraars, schadeverzekeraars en lokale overheden hebben een belangrijke rol te vervullen en zullen daartoe moeten worden geprikkeld, door maatschappelijke druk en ondersteund door weten regelgeving. Daar is nog onvoldoende sprake van. Artsen hebben in de feitelijke uitvoering van preventie een duidelijke rol, in die zin dat zij individuele patiënten op (potentiële) ziekmakende factoren moeten aanspreken, adviseren en controleren. Als beroepsgroep hebben artsen een zeer belangrijke signalerende functie op dit gebied, door de collectieve aandacht te vestigen op de grote populatierisico’s die met leefstijlgerelateerde aandoeningen gepaard gaan en met name de maatschappelijke gevolgen daarvan (verlies van kwaliteit van leven, verlies van participatie en welzijn, productieverlies). Die rol moeten artsen hun
organisaties nadrukkelijk op zich nemen. 3. De beperking aan de groei van de intramurale zorg en de bezuinigingen op de huisartsenzorg zijn ingrepen die worden toegepast om de curatieve zorg betaalbaar te houden. Het terughalen van overschrijdingen op de begroting van zowel de tweede als de eerste lijn om beide sectoren binnen het beoogde budget te houden, terwijl de zorgvraag harder groeit dan het budget toelaat, is geen oplossing. Het demotiveert zorgverleners, die in overgrote meerderheid juist zeer gemotiveerd zijn om goede zorg te leveren. Ook worden eerste en tweede lijn tegen elkaar uitgespeeld, met als gevolg dat de noodzakelijke samenhang in de zorg verder weg raakt dan ooit. Met het plakken van dit soort pleisters worden niet de onderliggende kwalen in de zorg genezen, maar juist verergerd.
Integrale bekostiging die aansluit op samenhangende (ook transmurale) zorgverlening, dus zowel binnen het “domein”van de eerste lijn als, waar nodig, door de echelons heen, is de meest voor de hand liggende optie om de kosten van de curatieve zorg beheersbaar te houden. Integrale bekostiging is hoofdzakelijk, maar niet uitsluitend, van belang voor chronisch zieken en kwetsbare ouderen, een snel groeiend percentage van de zieken in Nederland dat het grootste beslag legt op het curatieve budget. De huidige regeling voor 'integrale bekostiging' van enkelvoudige chronische aandoeningen zoals COPD en diabetes is niet integraal (de tweede lijn valt erbuiten), en is gericht op één ziekte terwijl het leeuwendeel van de patiënten meerdere aandoeningen heeft. Werkelijk integrale bekostiging die alle zorg omvat moet nadrukkelijk gekoppeld worden aan de methodiek (innovatief, efficiënt, ondersteuning zelfmanagement), de kwaliteit (niet kwantiteit maar kwaliteit belonen), de samenhang (heldere verantwoordelijkheidsverdeling in de keten, optimale gegevensuitwisseling) en de output (het resultaat wordt zichtbaar gemaakt en telt) van de zorg. Oplossingsstrategieën Ad 1. Opleidingen en beroepen afstemmen op zorgvraag De ramingen voor de capaciteit van de medische en paramedische (vervolg)opleidingen worden gebaseerd op onderbouwde voorspellingen van het innovatie-instituut beroepen en opleidingen in de zorg, waarin wordt uitgegaan van de verschuivingen in zorgvraag en zorgbehoefte zoals onder 1) aangeduid. De overheid en de belangrijkste basisopleidingen in de gezondheidszorg (artsopleiding en verpleegkundigenopleiding) zorgen voor een betere sturing van de beroepskeuze in de richting van de reële zorgbehoefte. De overheid kan dit doen door middel van het Opleidingsfonds, de basisopleidingen door hun curricula beter af te stemmen op de reële zorgvraag en door de doorstroming naar vervolgopleidingen naar behoefte te beperken of verruimen. De beroepsgroepen die verantwoordelijk zijn voor de vervolgopleidingen passen de inhoud, duur en opzet van deze opleidingen aan aan de reële zorgbehoefte, mede op basis van de voorspellingen van het innovatie-instituut, en realiseren daarbij trajecten die opleiden tot generalistisch inzetbare basisberoepen dan wel snel inzetbare specialismen. Ad 2. Prikkels voor preventie en gezondheidsbevordering De medische beroepsgroep neemt de leiding in het publiek adresseren van de grote vraagstukken op het gebied van leefstijlrisico's (met name verkeerde voeding, te
weinig bewegen, roken, en de gevolgen daarvan) door middel van onderzoek, publicaties en agendering bij de politiek en de onder 2) genoemde maatschappelijk verantwoorde actoren. Vanuit die verantwoordelijkheid ontwerp de medische beroepsgroep in samenspraak met andere preventieorganisaties (NPHF, GGD-NL) en de verantwoordelijke maatschappelijke actoren een strategie voor effectieve prikkels die de burgers in staat moeten stellen gezonder te leven en leefstijlrisico's zoveel mogelijk te vermijden. Dit pakket aan prikkels zal, om effectief te kunnen zijn, van de overheid een aantal maatregelen in de sfeer van wet- en regelgeving vereisen, waaronder voorschriften, regels en adviezen op het gebied van zout en vetten in voeding, bouw en ruimtelijke ordening, beschikbaarheid van gezond voedsel en voldoende lichaamsbeweging in scholen en bedrijven, het vastleggen van verantwoordelijkheden van gemeenten op het terrein van preventie, en de borging van een kwalitatief goede, toegankelijke preventieve professionele zorg. Ad 3. (Integrale) bekostiging gekoppeld aan methodiek, kwaliteit, samenhang en output -
Er worden afspraken tussen de bij de zorg voor een patiënt(engroep) betrokken professionals gemaakt over welke taken in het zorgcontinuüm door wie worden uitgevoerd, en over de verantwoordelijkheidsverdeling en het toezicht daarop. De afspraken worden in modelovereenkomsten vastgelegd zowel op landelijk als op lokaal / instellings niveau. In contracten met zorgverzekeraars wordt verwezen naar dergelijke modelovereenkomsten en ook de IGZ zal daar toezicht op houden.
-
Er wordt geëxperimenteerd met een organisatiemodel voor chronische zorg en zorg aan kwetsbare ouderen dat bestaat uit virtuele zorgnetwerken van beperkte omvang, waarin alle disciplines kunnen participeren. Deze zijn verwant aan de huidige zorggroepen maar dan uitgebreid met de tweede lijn en de verpleeghuiszorg, en niet gericht op één ziekte maar op samenhangende zorg. De zorg wordt gecontracteerd via een integraal financieringsmodel, bijvoorbeeld programmatische financiering, waarbij nacalculatie mogelijk is op grond van gedegen onderbouwing. Opslagen voor innovatieve zorgtoepassingen (ehealth, bevorderen zelfmanagement e.d.) zijn nadrukkelijk mogelijk en gewenst. In de contracten worden ook vastgelegd de voorwaarden ten aanzien van gepast gebruik (optimale combinatie van kwaliteit en doelmatigheid) en transparantie over het proces en resultaat van de zorg. De zorggroep levert verantwoording aan over zorgprocessen en -uitkomsten, die openbaar ( = vergelijkbaar) is (dus ook voor zorggebruikers) en waarop wordt toegezien door zorgverzekeraars, IGZ en eventueel het Nationaal Kwaliteitsinstituut.
-
Ook voor de niet-chronische zorg worden in contracten heldere voorwaarden opgenomen voor gepast gebruik en, daarop aansluitend, transparantie over het proces en resultaat van de behandeling. Ook hierop wordt door verzekeraars en IGZ toegezien.
Met deze integrale bekostiging wordt samenwerking bevorderd, ongewenste concurrentie uitgebannen en worden perverse prikkels voorkómen, zoals het te kort opnemen van kwetsbare ouderen (omdat de zorgverzekeraar korte opnamen beloont), het openen van een DBC voor zorg die heel goed buiten het ziekenhuis kan worden geleverd, en het uitvoeren van onnodige verrichtingen en verrichtingen op de verkeerde plek. Daarmee wordt tevens bevorderd dat de zorgverleners doen waar ze goed in zijn: kwalitatief goede, samenhangende en continue zorg bieden.
OJM Geenen
Unie KBO
Geachte heer Rinnooy Kan, Allereerst dank voor uw uitnodiging om mee te denken over het SERadvies aan de minister van VWS. Het verzoek van mevrouw Schippers is prijzenswaardig maar stuurt volgens mij de SER ook op voorhand al in de door de minister gewenste richting. Een drietal belangrijke vragen wordt daardoor niet gesteld. De minister heeft zorgen over de zorg. Terecht maar mogelijk te laat. Terecht omdat, zoals zij stelt, het doel om de zorg hoogstaand, toegankelijk en betaalbaar te houden wordt bedreigd door de almaar stijgende kosten en dreigende personeelstekorten. Te laat omdat deze bedreiging het gevolg is van de overheidskeuze zich uit de zorg terug te trekken. Door terugtrekking wordt ruimte gegeven aan bestaande en nieuwe partijen die bovenop het genoemde doel ook winst willen maken. Deze partijen maken een andere weging als het gaat om zorg. De minister hoopte bij het inzetten van marktwerking op het leveren van goede producten tegen scherpe prijzen. Dat is niet gerealiseerd, integendeel. De markt stuurt zowel de vraag als de prijs. De vraag is dan ook welke rol de overheid in de zorg nog wil c.q. kan spelen. In de adviesaanvraag wordt gesproken over ‘de zorg’. Dit roept de volgende vraag op: wat is ‘de zorg’? Er lijkt zo sprake van een entiteit, een eenheid waarbij de neuzen van betrokken partijen dezelfde kant op staan voor wat betreft inhoud en doel. Niets is minder waar. Er zijn verschillende partijen met verschillende, uiteenlopende belangen. Er zijn immers patiënten, minister Schippers, hulpverleners, de instellingen, zorgverzekeraars, ondernemers en de geneesmiddelenindustrie. Maar als het gaat om kosten en de beheersing hiervan dan is er wel sprake van een entiteit: de zorg in termen van ‘rekeneenheid’. Goede zorg is volgens mij meer dan dat. Tot slot de vraag: welke zorg en aan wie? De minister vraagt de SER om advies om de zorg financieel betaalbaar te houden en personele knelpunten te voorkomen. Een vraag naar beheersbaarheid van de zorg, nu en in de toekomst. Daarmee lijkt de inhoud van de zorg niet ter discussie te staan en dat is opmerkelijk. Vergelijk het met de thuissituatie. Bij een structureel kastekort kijk je naar alles waaraan je je geld uitgeeft. Vervolgens maak je een keuze tussen noodzakelijkheid en wenselijkheid. Dit zou voor de minister niet anders moeten zijn. Graag zie ik dat de minister kiest voor de noodzaak om de zorgafhankelijke medemens hoogstaande, toegankelijke en betaalbare zorg te geven. Vooral de ouderen hebben hierbij mijn aandacht. Met vriendelijke groet, OJM Geenen. Consultatief psychiatrisch verpleegkundige werkzaam bij SymforaMeander Centrum voor Psychiatrie en het St Antonius Ziekenhuis.
[email protected] Om de kosten van de zorg in de hand te houden worden door de overheid jaarlijks incidentele maatregelen genomen volgens de bekende schaafmethode: het basispakket iets verkleinen, een beetje verhoging van het eigen risico, een beetje verhoging van de inkomensafhankelijke premie en het normeren van uitgaven door huisartsen, specialisten, tandartsen, ziekenhuizen etc. En zo kunnen we weer een jaar vooruit, zonder dat er fundamenteel iets verandert. De aanvraag van het SER-advies wekt nu echter de indruk dat het kabinet op fundamentele wijze naar de toekomstbestendigheid van de zorg wil kijken. Een visie op een toekomstbestendig zorgstelsel vergt natuurlijk ook de inbreng van de oudere burger. De Unie KBO draagt hier graag aan bij. Patiënten- en ouderenorganisaties laten al steeds meer en beter hun stem horen en zorgen hiermee voor verbetering van de kwaliteit van de zorg. Maar de Unie KBO wil nog verder gaan door zelf met concrete voorstellen te komen, keurmerken te ontwikkelen en door een brede discussie te starten over de toekomst van onze zorg. Enkele elementen: 1. De controle op het medicijngebruik van ouderen faalt. Voer daarom een halfjaarlijkse ‘medicatiecheck’ in voor 70-plussers die meer dan vijf verschillende medicijnen per dag gebruiken en bespaar hiermee naar verwachting 100 miljoen euro per jaar. 2. Een bevolkingsonderzoek onder 65plussers naar (vermijdbare) oogaandoeningen voorkomt jaarlijks 150.000 potentiële patiënten. De opbrengsten overstijgen hier de kosten. 3. De Unie KBO wil ‘seniorfriendly’ keurmerken ontwikkelen om zorgverleners (ziekenhuizen, apothekers, etc.) te stimuleren om (nog) meer rekening te houden met kwetsbare ouderen, efficiënter te werken en overbehandeling tegen te gaan. Dit levert tevens grote besparingen op. 4. De Unie KBO zet stevig in op gepast gebruik van de zorg. In de huidige zorgpraktijk vindt nog veel over- en onderbehandeling plaats. Daar valt nog veel winst te boeken, zowel in kwaliteit als in kostenbeheersing. Ouderen met meerdere aandoeningen belanden in meerdere ketens, waar de afstemming vaak ontbreekt. Gepast gebruik betekent daarom naar onze mening de invoering van een integraal geriatrisch zorgconcept, waardoor de oudere niet te maken krijgt met een stapeling van interventies en zorgverleners. Dit draagt bij aan de kwaliteit van de zorg en beperkt tevens de kosten. 5. Hoewel de toename van de zorgkosten veelal toegeschreven wordt aan de vergrijzing, lijken toch vooral nieuwe medische behandelmogelijkheden grotendeels verantwoordelijk voor de stijging van de zorgkosten. Zijn hier grenzen aan? 6. Preventie is een belangrijk element in de bestrijding van zorgkosten. Preventie-campagnes richten zich veelal op bewustmaking en gedragsverandering van burgers in het algemeen. Campagnes gericht op ouderen blijven nog sterk onderbelicht. Gezondheidswinst ligt echter voor het oprapen, aldus de ervaring van de Unie KBO. We stellen onze expertise graag ter beschikking. 7. Zorgverlening door familie en vrienden
h.p.meurs
Harry van Herpen, directeur Unie Services
Aldert Hoogland
is van oudsher een natuurlijk gegeven. De afgelopen vijftien jaar is het appèl op informele zorg door familie en vrienden groter geworden. Die zorg heeft een zekere institutionalisering gekregen in het begrip mantelzorg. Het lijkt erop dat in de samenleving het draagvlak voor het verlenen van meer mantelzorg toeneemt. Is het niet nodig en gewenst om nieuwe concepten voor zorgverlof te ontwikkelen en in alle arbeidsvoorwaarden regelingen hieromtrent op te nemen? 8. Om de patient/consumenten en hun organisaties meer invloed te geven zijn rechten van patiënten en klachtenregelingen ontworpen en juridisch vastgelegd. Zou het daarnaast niet wenselijk zijn om burgers formeel ook een platform te bieden, waar permanent melding gemaakt kan worden van inefficiëntie in de zorg en onnodige zorgkosten? Kortom, de Unie KBO wil graag meewerken aan het toekomstbestendig maken van de zorg, waarbij de betaalbaarheid gegarandeerd wordt. Wie daagt ons uit? De Unie KBO, met 200.000 leden de grootste seniorenorganisatie van Nederland. Marktwerking veroorzaakt grote problemen door versnippering, winstbejag en enorm verlies aan inzetbare krachten, die met alles bezig zijn behalve zorgen (handen aan het bed).De oncontroleerbaarheid werkt fraude in de hand. Deregulering betekent vaak het je onttrekken aan je veranrtwoordelijkheid (m.n. rijksoverheid). Veel heeft ook te maken met trek naar opleidingen waarbij vergeefs naar een baan wordt gezocht
Geachte commissie, DE oplossing heb ik niet, wel een oplossingsrichting voor zowel werkgevers als werknemers wat een panacee kan zijn voor de vragen 3 en 4. Ik doel concreet op e-health en zelfmanagement. De nieuwste onderzoeksrapporten en een pilot in Engeland hebben ons overtuigd om e-health en zelfmanagement als speerpunt te gaan oppakken in de Cao-onderhandelingen. Wij voeren namens vakorganisatie De Unie de onderhandelingen bij de 300 belangrijkste Cao"s. Meer informatie in mijn blog over onze visie en de waarom-vraag kunt u vinden op www.unie.nl button De Unie over e-health. Gaarne bereid tot een toelichting. Vriendelijke groet, mr Harry van Herpen, directeur Unie Services. email:
[email protected] mobiel: 0652522044 PLEIDOOI VOOR VERGOEDING VAN VOEDINGSSUPPLEMENTEN Kostenbesparing en gezondheidswinst beginnen met preventie. Dat begint natuurlijk met een goede voeding, maar voedselconsumptiepeilingen tonen steeds weer aan dat ondanks diverse pogingen om via voorlichting de voedselkeuze aan te passen, veel Nederlanders toch kiezen voor ongezonde voeding: suikerrijk gemaksvoedsel met een hoop lege calorieën, weinig vis, weinig groenten, fruit en voedingsvezels. Het immuunsysteem van het organisme versterken en een optimale nutriëntenstatus creëren, waardoor een goede gezondheid kan worden behouden, zou een primaire opdracht van de geneeskunde van vandaag moeten zijn. Een evenwichtige voeding alleen is niet toereikend om ons lichaam te voorzien in de behoefte aan voedingsstoffen. De aanbevelingen van Gezondheidsraad worden voor diverse voedingsstoffen niet eens gehaald, zo blijkt telkens uit voedselconsumptiepeilingen. De huidige aanbevelingen zijn vooral gericht op het voorkomen van deficiëntieziekten, zoals scheurbuik en niet zozeer op de preventie van chronische ziekten. Nederlanders slikken makkelijker (medicijnen dan wel voedingssupplementen) dan dat zij hun voeding aanpassen. Gesteund door een enorme hoeveelheid wetenschappelijk onderzoek waarin voedingssupplementen gunstige gezondheidseffecten hadden bij zieke mensen, ligt het in de lijn van verwachtingen dat gezondheidswinst en flinke kostenbesparkingen te realiseren is met behulp van voedingssuppletie. Bij de recente EFSA claimsevaluaties, die zo negatief uitvielen voor de gezondheidseffecten van voedingsstoffen, ging het uitsluitend de effecten van voedingsstoffen bij gezonde mensen (gezien de definitie van gezondheidsproducten). Bij diverse ziekten zijn voedingssupplementen wel degelijk effectief gebleken! Voedingsaanvullingen kunnen de levenskwaliteit van de mensen verbeteren én er voor zorgen dat de kostprijs voor de gezondheidszorg daalt. De kosten van voedingssupplementen liggen een veelvoud lager dan die van medicijnen. Vergoeding van de kosten van voedingssupplementen in het basispakket kan naar mijn mening een enorme winst betekenen. Zowel in kosten als in werkelijke volksgezondheid! Een tweetal voorbeelden: * Toevoeging van hooggeconcentreerde omega-3 vetzuren aan de standaard behandeling voor secundaire preventie van een hartinfarct is kosteneffectief gebleken in vergelijking met de standaardbehandeling alleen. Dit is de uitkomst van een onderzoek waarbij data werd verzameld uit Australië, België, Canada, Duitsland en Polen (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16898848). * Volgens een Amerikaanse studie zou het dagelijkse gebruik - door 65 plussers - van 1200 milligram calcium in combinatie met vitamine D (in de VS) 734000 heupbreuken kan verhinderen over een periode van 5 jaar. Dit zou een besparing van 13.9 miljard dollar opleveren aan hospitalisatie- en dokterskosten in de periode 2005-2009. Het dagelijkse gebruik - door 10 miljoen Amerikaanse vruchtbare vrouwen - van 400 microgram foliumzuur zou het leven redden van minstens 3000 pasgeboren baby’s en voor 1.3 miljard dollar aan medische kosten besparen in dezelfde periode. (http://www.chiroeco.com/news/2004/september/Supplefactsh.pdf) Dat voedingssupplementen nog
Nefarma
regelmatig negatief in het niuws komen, is te wijten aan de macht van de farmaceutische industrie. Om de miljardenmarkt voor merendeel ineffectieve geneesmiddelen veilig te stellen, proberen farmaceutische bedrijven hun grootste bedreiging uit te schakelen, namelijk door de gezondheiseffecten van veilige en betaalbare voedingsstoffen te verbannen naar het rijk der fabelen. Regelmatig bestookt de farmalobby de pers met persberichten wanneer er een onderzoek is gepubliceerd waarin een negatief effect is gevonden van voedingssupplementen. Van de enorme hoeveelheid onderzoek die het belang van voedingsstoffen bij de preventie en het ontstaan van vele chronische gezondheidsklachten en aandoeningen aantoont hoor je in de lekenpers echter bitter weinig. Om dit alles goed te implementeren moeten er ook middelen worden uitgetrokken voor de training van gezondheidsprofessionals, opdat nutriëntentekorten bij patiënten kunnen worden herkend en ze vervolgens een aangepaste voeding en de juiste voedingssupplementen kunnen krijgen. 1. Knelpunten Grote knelpunten in de gezondheidszorg zijn de miskenning van de maatschappelijke baten en de verkokering van organisatie en financiering. Het ontbreken van een integrale benadering leidt ertoe dat het geheel niet meer, maar juist minder is dan de som der delen. Toelichting: • Kosten en opbrengsten van de zorg worden niet met elkaar in verband gebracht en bovendien zijn de financieringsstromen ook nog eens gescheiden. Dat leidt tot ondoelmatige afwegingen en daardoor suboptimale zorg. Zo worden de uitgaven voor gezondheidszorg niet gerelateerd aan de beperking van de uitgaven in de sociale zekerheid. Kruisverbanden worden daardoor niet benut. Gezondheidszorgkosten zijn investeringen in de samenleving. • Door de streng gescheiden departementale indeling van het overheidsapparaat, is ook het beleid verkokerd. Het overheidsbeleid ten aanzien van bijvoorbeeld gezondheidszorg, wonen, werken, arbeidsparticipatie, pensioenvoorziening e.d. wordt niet als integraal geheel gezien. Hierdoor worden investeringen die baten opleveren in andere departementen, veelal niet herkend. • Binnen de zorg zelf sluiten organisatie en financiering vaak nog onvoldoende op elkaar aan; voorbeelden: eerste en tweede lijn, paramedische en medische beroepen, ziekenhuizen en maatschappen, medicamenteuze en niet-medicamenteuze therapieën; somatische en psychische gezondheidszorg; volwassenen- en jeugdzorg enz. In het groter geheel uit zich dat in het feit dat care en cure als verschillende aandachtsgebieden worden gezien. Patiënten kunnen als gevolg hiervan tussen wal en schip vallen. 2. Financiering Er spelen enkel zeer fundamentele basisproblemen die aangepakt zouden moeten worden voordat gekeken moet worden naar gedetailleerder oplossingen. • Patiënten/consumenten hebben geen inzicht en besef van de kosten, mede doordat er nauwelijks relatie is tussen zorgpremie en gebruik van de zorg. Uitgaven voor en gebruik van de zorg moeten nauwer aan elkaar zijn gerelateerd door bijvoorbeeld de patiënt de rekening voor zijn zorg te sturen. • De financiering is niet gebaseerd op een bewuste kosten-/batenafweging die zorgverleners en patiënten meehelpt bij hun keuze. • Een deel van de problematiek van collectieve lastendruk wordt veroorzaakt door de definitie ervan. Een gezondheidszorgverzekeringsstelsel dat via private ondernemingen wordt gerealiseerd, maar als een publieke grootheid wordt beleefd, heeft per definitie een onevenwichtigheid in zich. 3. Kostenstijging Er moet meer gestuurd worden op uitkomsten van zorg aan de hand van vastgelegde doelen. Het te bereiken resultaat moet centraal staan bij de inrichting en financiering van de zorg (en de keuzes die worden gemaakt) en niet de handeling, soort interventie of zorgaanbieder. Dat resultaat kan van patiënt tot patiënt verschillen, waarbij ook afzien van interventie een reële optie is. Niet wat technisch kan, maar wat de patiënt wenst zou leidraad moeten zijn, waarbij de patiënt ook gedwongen moet worden het financiële aspect mee te laten wegen. In de praktijk betekent dat: veel meer eigen bijdragen (gemaximeerd als dat politiek-maatschappelijk is gewenst) en een afgewogener keuze. Bij de keuze van soort interventie kunnen HTA-studies (health technology assessment) een veel meer leidende rol spelen dan nu het geval is. Wat is de meerwaarde ten opzichte van andere mogelijkheden? 4. Personeelskosten Iedere zorgwerknemer wordt uit zorgkosten gefinancierd. Daarom moet de concrete bijdrage aan de zorg voor de patiënt maatstaf worden voor de waarde van elke handeling die deze medewerker
uitvoert. Activiteiten die niet rechtstreeks bijdragen aan vermeerdering van de kwaliteit van het eindproduct, zijn overhead. De organisatie van de zorg moet ‘lean en mean’ worden, ondersteunend aan het primaire proces. Besparingen op bureaucratie geven ruimte voor meer handen aan het bed en geld voor meer technische ondersteuning. Tegelijkertijd moeten de werkers in de zorg meer eigen verantwoordelijkheid krijgen voor de uitvoering en kwaliteitsbewaking van het werk, binnen de vastgelegde kaders. De procesrevolutie die decennia geleden binnen de industriële sector en de landbouw heeft plaatsgevonden, heeft in de zorg nog nauwelijks wortel geschoten. Hier is nog veel winst te behalen. Bron: Nefarma
Allard Bolland, Chief Broking officer bij Aon Hewitt
Het Zorgvraagstuk is vanwege de vele betrokken partijen met ogenschijnlijk tegenstelde belangen buitengewoon complex. Wat samenbindt is dat iedereen die met zorg te maken heeft, zorgverlener, zorgverzekeraar of consument geconfronteerd met stijgende kosten. Deze moeten beheersbaar worden gemaakt. Nederland zit in een transitiefase wat het zorgstelsel betreft. Van een zeer gereguleerde en geformaliseerde markt zijn we een slag aan het maken naar een markt met concurrentie en marktwerking. Dit vraagt een andere attitude en mentaliteit bij alle partijen. Van contactering naar contractering. Zorginstellingen zullen veel meer als bedrijf worden geleid. Doe de dingen waar je goed bent op een kwalitatief goede en efficiente manier. Dit houdt ook in de je bepaalde zaken niet meer doet. Zorgverzekeraars zullen voor de maatschappij en in bijzonder ook voor werkgevers op moeten gaan treder als faciliteerder van zorg. Hoe sluit je aan bij de behoefte aan zorg. Nu is de zorgverzekeraar over het algemeen nog te veel "polisfabriek". De beweging is er wel maar een organisatie die lang vanuit de gereguleerde situatie heeft geacteerd omvormen naar een martkpartij raakt alle geledingen. De marktordening is redelijk overzichtelijk als je uitgaat van Zorgverleners, zorgverzekeraars/regiseurs en consument. Ieder moet daarin zijn rol spelen. In de financiering liggen nu nog te weinig prikkels om de marktwerking echt vorm te geven. De verevening zou sneller afgebouwd moeten worden, dit remt nu nog de beoogde marktwerking. Een partij die relatief weinig in beeld komt op dit vraagstuk, maar wel een zeer groot belang heeft zijn de werkgevers. Zij betalen volgens de ZVW een groot deel van de zorgkosten in Nederland via de inkomensafhankelijke zorgpremie. Hierover bestaat zeer weinig bewustzijn. Daarnaast hebben werkgevers, zeker met oog op verhoging van pensioenleeftijd, vergrijzing groot belang bij vitaal en gezond personeel. Investering in deze werkende groep zullen ook bijdragen aan de gezondheid van die groep wanneer ze van hun welverdiend pensioen gaan genieten en zijn daarmee investering in de toekomst. De werkgevers zouden mijn inziens veel meer betrokken moeten worden bij het Zorgvraagstuk en ook in de gelegenheid gesteld moeten worden om voor hun werknemers Zorg op maat te creeren. Over het algemeen nemen werknemers toch nog veel aan van de werkgever en kan er actief worden bijgedragen een effectieve inzet van Zorg. In het samenspel tussen werkgever en zorgverzekeraar om de rol als Zorgfaciliteerder kan er effectieve curactieve en preventieve zorg geleverd worden. Dit draagt bij op korte en lange termijn aan gezondheid in het algemeen. Werkgevers zijn over het algemeen zeer gemotiveerd om hiermee bezig te zijn, maar worden door de huidige markt en opstelling van verzekeraars nog te veel geremd. Er zijn succesen, maar nog op te kleine schaal. Hier valt veel te winnen. Een belangrijk vertrekpunt is dat er bewustwording ontstaat over de noodzaak tot kostenbeheersing in de zorg. Hierboven noemde ik al dat werkgevers zich meer nauwelijk bewust zijn van de lasten die zij dragen. De verhoging van bijdragen wordt achteloos aangenomen. Zeer belangrijk is dat consumenten, clienten bewust worden van de hoge zorgkosten. Door de toenemende automatisering van betalng van zorgkosten ziet een consument niet meer wat de zorgkosten zijn. Inzicht hierin gekoppeld aan infromatie over de macro-zorgkosten zullen een besef doen ontstaan dat er maatregelen nodig zijn. Het idee dat men gewoon kosten kan maken, omdat het toch vergoed wordt (zogenaamd recht op zorg) heeft tot verkeerd gedrag geleidt. Bij consumenten zal op dit vlak een gedragsverandering nodig zijn. Dit vraagt van van zorgverleners, zorgverzekeraars een goede en zorgvuldige communicatie. Werkgevers kunnen bij collectieve werkgeverscontracten ook een rol spelen. De benodigde veranderingen vragen ingrepen die pijn kunnen doen. De pijn zal anders voelen wanneer dit goed uitgelegd wordt en in brede context geplaatst. Communicatie is in dit hele proces dan ook cruciaal. Zorg moet veel meer gaan leven een issue van iedereen worden. Voor vraag 4 sta ik wat te veel op afstand, behalve mensen die ik ken die in de zorg werken. Afgaande op die verhalen zal een meer bedrijfsmatige aanpak en minder bureaucratie de personeelsbehoefte doen afnemen. De goede mensen, de goede dingen laten doen (Lean-principe) kan besparingen opleveren. Voorbeeld is de effectieve verdeling op afdelingen vn het werk werk tussen verpleegkundigen, zorgassistenten en huishoudelijke ondersteuning. Dit loopt te vaak door elkaar heen waardoor (dure) verpleegkundigen niet met de juiste zaken bezig zijn. Tot hiertoe mijn bijdrage, hopelijk voegt deze wat toe bij de
oplossing van dit grote complexe vraagstuk.
Stichting CenCOR Ir Jacq Aarts, voorzitter www.cencor.i nfo t +31(0)40 201 46 34 m 31(0)6461540 73
Centraal Bureau Drogisterijbed rijven, koepelorganisa tie en kenniscentrum van de drogisterijbran che
Hierbij ontvangt u een bijdrage van CenCOR, een stichting waarin sedert 2004 seniore ondernemers hun expertise, zonder winstoogmerk, inzetten voor maatschappelijke relevante problematiek. Vraag 1) Er is een groeiende behoefte aan gezondheidszorg. Die voor het allergrootste deel op basis van solidariteit door het collectief wordt betaald. Naast de bekende oorzaken als vergrijzing en de verlenging van de levensduur,groeit de zorgmarkt extra door: a) ieder aanbod van nieuwe behandelingen wordt toegevoegd, er vindt geen vervanging van oude methoden plaats. Waardoor aanbod toeneemt en daarmee de vraag. Een nieuwe behandeling dient in principe een "oude" behandeling te vervangen. b) kostenbeheersing op basis van een open eind financiering is onmogelijk: Er zijn onvoldoende drivers om kosten efficiënt te zijn. c)consumentisme: “Ik heb recht op,” de claim op behandeling op basis van het uitnutten van de betaalde premies. d)verspreiding van kennis en informatie: Cliënten weten meer en medici hebben minder autoriteit. Deze laatsten positioneren zich onvoldoende ten opzichte van het consumentisme. De professionaliteit neemt daardoor af, waardoor behandelingen uitgevoerd worden waar geen resultaat van is te verwachten. Betrokken partijen, cliënten en medici, zijn zich onvoldoende bewust van de wijze waarop zij de Situatie, Positie, Impact en Nut van de behandelingen moeten beoordelen. Hier moet dus beleid op worden afgestemd met gericht onderzoek, opleiding en voorlichting. e) het ontbreekt in de sector aan een procesmatige sturing op basis van een samenhangende aanpak. f) een behandel plan is zelden gebaseerd een gedegen integrale analyse. Vraag 2.) Er zit spanning tussen "de goede bedoeling in zowel cure als care", "het maatschappelijk effect" en de “rekening” die door een ieder wordt betaald. Velen in de sector definiëren efficiency nog als conflicterend met goede effectieve zorg. Het bespreekbaar maken van het nut en het meetbaar maken van het effect van een zorgbehandeling is nodig om deze spanning op te lossen. We moeten leren accepteren dat er ook “Nee”gezegd wordt. “De goede bedoeling in zowel cure als care” behoren te worden gedefinieerd in termen van diensten op het gebied van ‘veiligheid’, ‘basis diensten’, ‘optionele diensten’ en ‘diensten voor professionals’. Voor ‘veiligheid’ en ‘basisdiensten’ wordt “Het maatschappelijke effect” hiervan bepaald door en de rekening hiervan betaald door het collectief. Voor ‘optionele diensten’ en ‘diensten voor professionals’ worden het effect bepaald door en gaat de rekening naar de markt. Open eind financiering is uit den boze. Het toewijzen van gerichte behandelquota is een goed sturingsmiddel. Quota dienen gedurende de contractperiode alleen verruimd te worden als er elders minder is behandeld. De som van de behandelingen wordt zo gefixeerd. Wachttijden zullen daardoor oplopen. .
Maatregelen om de gezondheidszorg betaalbaar en toekomstbestendig te houden zullen tot gevolg hebben dat de burger meer aan zelfzorg moet doen. Meer zelfzorg heeft ook een gunstig effect op de (overspannen) arbeidsmarkt voor de zorg. De toegenomen levensverwachting voor Nederlanders leidt met de toegenomen medische mogelijkheden en mondigheid van de burgers tot een hoger beroep op de zorg, zet de solidariteit onder druk en zal een groot beroep gaan doen op de arbeidsmarkt. De uitgaven aan de zorg stijgen veel sterker dan het bbp (3,2 % tegen 1,7 %). Maatregelen als verhoging van de productiviteit en doelmatigheid van de zorg, hogere eigen bijdragen of risico en pakketverkleining zijn noodzakelijk. Substitutie en herschikking van taken naar een “lagere” lijn van zorg (van bijvoorbeeld tweede naar eerste lijn) helpt tegen de overspannen arbeidsmarkt in de zorg. Volgens Minister Schippers (1) kan ook zelfzorg bijdragen aan substitutie en kostenbesparing door een vermindering van het aantal huisartsconsulten, waardoor er sprake is van een verminderende druk op de beperkte tijd van huisartsen. Door deze maatregelen moet de burger meer aan zelfzorg doen en minder vaak een beroep op de formele gezondheidszorg. Inperking van de vergoeding van zorgkosten voor aandoeningen met een lage ziektelast helpt om zelfzorgwaardige gezondheidsklachten van dekking uit te sluiten. 2. De burger moet geholpen worden bij zijn zelfzorg. Meer en betere zelfzorg zal bovendien bijdragen aan een goede gezondheid en welbevinden van de burgers en aan het voorkomen van ziekte, arbeidsuitval en zorgkosten. Bij zelfzorg is de burger de manager van zijn eigen gezondheid. Juiste keuzes leiden tot algemeen welbevinden en goede gezondheid. Ziekte en maatschappelijke kosten als arbeidsuitval en zorgkosten worden hierdoor beperkt. Bij zelfzorg gaat het niet alleen om zelfzorg met geneesmiddelen maar ook om preventie. De minister van VWS heeft het belang van zelfzorg benadrukt in haar brief “Zorg en ondersteuning in de buurt”. Echter, Nederlanders hebben te weinig kennis van zaken, weten nog te weinig van het eigen lichaam en de eigen gezondheid. Dit staat de noodzaak van meer zelfzorg om de zorg in Nederland betaalbaar en toekomstbestendig te houden in de weg. 3. Meer en betere zelfzorg vraagt om een veranderende houding van de burger en beleidsondersteunende maatregelen van de overheid. De drogist speelt een
belangrijke rol in de ondersteuning van de burger en kan daarin nog meer bijdragen. Om de manager van zijn eigen gezondheid (zelfzorg) te zijn, moet de burger over voldoende kennis en informatie beschikken en kunnen rekenen op deskundige adviseurs. Meer en beter onderwijs over gezondheid is noodzakelijk. Doelgerichte kennisoverdracht is beter dan algemene op breed publiek gerichte informatie(2) . Persoonlijke voorlichting is volgens deskundigen het meest effectief. De 3000 Nederlandse drogisterijen geven over zelfzorggeneesmiddelen ongeveer 60 mln. adviezen per jaar. Over keuze/gebruik van het middel, aard van de kwaal, speciale waarschuwing bij gebruik, leefregels of het advies om naar de arts te gaan. Zij bieden een fijnmazig en toegankelijk netwerk van verkooppunten met klantvriendelijk en deskundig personeel dat gewend is om te adviseren bij zelfzorg. Zij beschikken over een breed assortiment producten voor zelfzorg. De Nederlandse drogisterijen bezitten een, zelf gefinancierd, professioneel certificeringssysteem dat voorziet in het realiseren en borgen van adequate persoonlijke advisering aan de klant. 75% van de drogisterijen is al gecertificeerd. Het drogisterijkanaal kan nog beter en efficiënter ingezet worden voor meer en betere zelfzorg door de burger/consument. voetnoten: (1) Brief van de minister van VWS d.d. 20 februari 2012, Reactie op het rapport van Ecorys over zelfzorg, CZ-U-3099363 (2) Zie bovengenoemde Brief van de minister van VWS
ir drs Jeroen Breen AAG directeur Actuarieel Genootschap
prof dr JCJM de Haes, AMC, Amsterdam
Reactie van het Actuarieel Genootschap op de door de Sociaal Economische Raad uitgezette consultatie 29 februari 2012 De Sociaal-Economische Raad (SER) organiseert een online consultatie over hoe de zorg betaalbaar gehouden kan worden. Minister Schippers van Volksgezondheid had de SER hierover om advies gevraagd. Ook wil zij de visie van de SER over de knelpunten op de arbeidsmarkt van de zorg. De Commissie Sociale Zekerheid en Gezondheidszorg, waarin werkgevers, werknemers en onafhankelijke deskundigen zitten, bereidt het advies voor. Zij wil graag de visie vernemen van de betrokkenen bij de zorg. Door de online consultatie is iedereen in de gelegenheid zijn mening te geven. De commissie wil graag uw visie vernemen op de volgende vragen: • Wat zijn volgens u de concrete knelpunten in de gezondheidszorg? Waardoor worden deze problemen veroorzaakt? • Hoe kijkt u aan tegen de huidige marktordening en financiering van de zorg? • Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de kosten van de zorg minder hard stijgen? • Hoe kunnen toekomstige personeelstekorten in de zorg worden voorkomen? Het Actuarieel Genootschap (AG) is de Nederlandse beroepsvereniging van actuarissen en actuarieel analisten. Het AG, dat in 2013 haar 125jarig bestaan zal vieren, heeft zich ontwikkeld tot een platform waar actuarissen en actuarieel analisten met elkaar en met de maatschappij communiceren. De missie van het Actuarieel Genootschap, als beroepsvereniging van actuarissen en actuarieel analisten, luidt: “Het maatschappelijk positioneren van het actuariaat, de ontwikkeling van het actuariële vakgebied, en het behartigen van de belangen van de actuaris en de beroepsgroep” Zorg is een domein waar tal van leden van het AG in werkzaam zijn en tevens een onderwerp waarvan het AG vindt dat zij zich als beroepsvereniging over moet laten horen. Derhalve geeft het AG graag haar mening op deze online Zorg consultatie. In een later stadium zou het AG hier graag, indien wenselijk, uitgebreider met de Commissie Sociale Zekerheid en Gezondheidszorg over van gedachten willen wisselen. Onderstaand wordt ingegaan op de vier gestelde vragen. 1. Wat zijn volgens u de concrete knelpunten in de gezondheidszorg? Waardoor worden deze problemen veroorzaakt? • Gebrek aan consensus Het belangrijkste knelpunt volgens het AG is dat er geen maatschappelijke consensus is over de wijze waarop de zorg in de toekomst moet worden ingericht, wat de benodigde kwaliteit is en hoe dit wordt gemeten, wat aanvaardbare beloning en inkomsten zijn voor de diverse spelers, wat aanvaardbare zorgconsumptie is en wat verzekerden zelf aan hun gezondheid moeten doen. Er is onvoldoende ruimte voor de volledige reactie van het AG en derhalve de gehele reactie per email verzonden aan mevrouw M. de Valk,
[email protected]. Bezuinigen in de gezondheidszorg, enkele gedachten Eigenlijk is het uitgangspunt relatief eenvoudig. Gekeken moet worden naar de toegevoegde waarde van interventies en de kosten die aan die interventies verbonden zijn. De toegevoegde waarde kan worden gedefinieerd aan de hand van de winst in termen van gezondheid en levensduur. Binnen de WHO wordt momenteel gewerkt aan een nieuwe definiëring van ziekte ten behoeve van de aanpassing van de ‘ICD’ (de International Classification of Diseases). Gekozen is daarbij voor het uitgangspunt dat de aanwezigheid van ziekte wordt vastgesteld aan de hand van ervaren klachten, functie of ongezondheid. Deze dienen dan ook als parameter voor het vaststellen van gezondheidswinst [zie voor een vergelijkbare definiëring van (on-)gezondheid: Huber et al., BMJ, 2011]. Op basis van de vaststelling van de effectiviteit en kosten kan een norm worden geformuleerd die ook werkelijk als criterium moet worden gehanteerd. Als bijvoorbeeld een heupoperatie effecten heeft op de functie van ouderen, daarmee hun beweging bevordert en wellicht daarmee ook hun overleving verlengt, dan is dat waarschijnlijk een kosteneffectieve ingreep. In dit verband moet dan ook kritisch worden gekeken naar veel
Hans Schaaf
Jim van den Beuken
behandelingen aan het eind van het leven die niet alleen negatieve effecten op het functioneren of de kwaliteit van leven geven maar zeker ook een buitengewoon beperkte verbetering van de levensverwachting. Interessant in dit verband is dat de investering in een goed gesprek over de beperkte mogelijkheden aan het eind van het leven, moeilijker te vergoeden lijkt te zijn dan de zeer dure behandelingen die worden gegeven. Dit klemt te meer daar zo’n gesprek kan leiden tot verminderd intensief behandelen maar tegelijk ook afname van lijden (Wright et al., JAMA, 2008). Inmiddels blijkt dat er meer robotapparatuur in Nederland beschikbaar is dan nodig voor de eventueel effectieve behandelingen. Een zeer interessante vraag is hoe dat kan. Het betekent waarschijnlijk dat de interesse van chirurgen en industrie samenvallen en dat kritische reflectie op aanschaf minder voorkomt dan nodig is. Men zou kunnen spreken, vrij naar Marcuse, van een ‘medisch industrieel complex’. Het zou interessant zijn na te gaan in hoeverre van zo’n ‘complex’ inderdaad sprake is en wat de gevolgen daarvan zijn. Tenslotte wordt een belangrijk deel van de stijging van de kosten niet verklaard door de vergrijzing maar evenzeer door de verdergaande technologische ontwikkelingen binnen de gezondheidszorg. Met de oprechte hoop dat u succes zult hebben met uw belangrijke werk, En vriendelijke groet, Hanneke de Haes Huber M, Knottnerus JA, Green L, van der Horst H, Jadad AR, Kromhout D, Leonard B, Lorig K, Loureiro MI, van der Meer JW, Schnabel P, Smith R, van Weel C, Smid H. How should we define health? BMJ. 2011 Jul 26;343:d4163. Wright AA, Zhang B, Ray A, Mack JW, Trice E, Balboni T, Mitchell SL, Jackson VA, Block SD, Maciejewski PK, Prigerson HG. Associations between end-of-life discussions, patient mental health, medical care near death, and caregiver bereavement adjustment. JAMA. 2008 Oct 8;300(14):1665-73. Alle pogingen om zorgprofessionals van buitenaf gedetailleerd voor te schrijven wat onder het leveren van verantwoorde zorg moet worden verstaan, beperken de mogelijkheden en de ambitie om hierover op zinvolle wijze met de patiënt/cliënt communiceren. In artikel 2 van de Kwaliteitswet Zorginstellingen wordt "verantwoorde zorg" omschreven als "zorg van goed niveau, die in ieder geval doeltreffend, doelmatig en patiëntgericht wordt verleend en die is afgestemd op de reële behoefte van de patiënt." Zonder dat er in samenspraak tussen patiënt/cliënt (of diens vertegenwoordiger) de "reële behoefte" is vastgesteld, zijn doeltreffendheid en doelmatigheid dus loze begrippen. Kenmerkend voor goede zorg is immers dat er niet teveel en niet te weinig zorg wordt verleend. Met andere woorden, om de gezondheidswinst voor de patiënt/cliënt te maximaliseren, zal de zorgprofessional zijn/haar inspanningen moeten optimaliseren. Allereerst is dus van belang dat het begrip "verantwoorde zorg" "gebaseerd blijft worden op het inschatten van de "reële behoefte" van de patiënt. Alleen dan heeft de zorgprofessional een handvat om niet automatisch in alle behoeften te voorzien die door de patiënt/cliënt (of diens omgeving) worden gepresenteerd. Bovendien ontmoedigt het de zorgondernemers om behandelingen aan te bieden die niet bijdragen aan de gezondheidswinst van de patiënt/cliënt. In dit opzicht is de gezondheidszorg dus geen markt. De zorgprofessional zal steeds in samenspraak met de patiënt/cliënt moeten bepalen welke gezondheidsdoelen in het concrete geval reëel zijn om vervolgens vast te stellen hoe de beschikbare middelen op een zo doeltreffend en doelmatig mogelijke manier ingezet kunnen worden om deze doelen te bereiken. Deze benadering maakt het noodzakelijk te erkennen dat niet volstaan kan worden met het leveren van standaardproducten (DBC's). Met het toenemen van de levensjaren neemt de behoefte aan multidisciplinair maatwerk snel toe. Het sequentieel aanbieden van monospecialistische deelbehandelingen (DBC's) voor gezondheidsproblemen die een integrale benadering vergen, is al gauw een geldverslindende bezigheid. Bovendien komt deze noch tegemoet aan de reële behoefte van de patiënt, noch aan de behoefte van de echte zorgprofessional om verantwoorde zorg te leveren. De gezondheidszorg moet dus niet als een gewone markt worden ingericht. Professionaliteit en ondernemerschap dienen gericht te blijven op het maximaliseren van de gezondheidswinst van de patiënt/cliënt. Een positief bedrijfsresultaat is geen doel op zich, maar een randvoorwaarde om de continuïteit van de zorgorganisatie te waarborgen. Alleen in een dergelijke omgeving zullen zorgprofessionals met plezier werken. Dat verhoogt niet alleen de kwaliteit van de zorgverlening, maar is tevens van essentieel belang voor de aantrekkingskracht op de arbeidsmarkt. Knelpunten zijn a. een gefragmenteerde, ondoorzichtige uitvoering van zorg onder meer in stand gehouden door wetswijzigingen, financieringsstructuur en een vasthoudende organisatiecultuur b. dwingende focus op korte termijn geldstroom, die relatie tussen investering en kwaliteit van zorg, levenswinst of preventie bemoeilijkt. Daarnaast bemoeilijkt de geldstroom ketenbenaderingen en organisatie van zorg rondom cliënt waarbij betaalde en onbetaalde zorg beide beschikbaar zijn. Daarmee wordt toekomstbestendigheid smal gedefinieerd als betaalbaar en toegankelijk houden van wat we nu doen in plaats van gedegen verkenning van effecten, goede praktijk en bevorderen/verplichten van adoptie en goed invoeren hiervan. a en b leiden tot verminderde aantrekkelijkheid om te werken in de zorg en minder vertrouwen bij zorgverleners, patiënten, cliënten en bewoners over de kwaliteit. c. Teveel medische diagnoses en behandelingen, maar ook toezicht en
Arteria Consulting
kwaliteitssystemen om alle risico's uit te sluiten. Alle risico's uitsluiten is niet mogelijk. Meer aandacht is wenselijk om grenzen en wenselijkheden van medische handeling te definiëren en professionals te helpen bij deze liefdevolle begrenzing naar patiënten. Excellente zorg met Planetree Planetree heeft dagelijks veel impact in Nederland op zorg, omgeving en gezonde organisatie en is een breed concept waarbij de best mogelijke zorg en alle zorgverleners en de patiënt centraal staan. Het Planetree netwerk in Nederland groeit en omvat 25 zorginstellingen met 42 medische centra, 110 verpleeg en verzorgingscentra, 13 centra voor ggz en gehandicaptenzorg, 7 thuiszorg organisaties, ongeveer 20 gezondheidscentra en 40.000 medewerkers. Ieder werkt op een passende manier aan het realiseren van de best mogelijke zorg waarbij cliënt en zorgverlener centraal staan. In het internationale Planetree netwerk zijn meer dan 500 centra actief. In de VS bijvoorbeeld is Planetree uitgekozen als het zorgmodel en vliegwiel om verbeteringen in de zorg voor veteranen tot stand te brengen en erkend door de (international) Joint Commission als voorbeeld voor hoge kwaliteit in patiëntgerichte zorg. Bovendien komt steeds meer wetenschappelijke onderbouwing voor de relevantie van het model. Dat betreft zowel de positieve ervaring van patiënten, als verbeteringen in zorg en de aantrekkelijkheid voor zorgverleners om in de zorg te werken. De Planetree visie op de best mogelijke mensgerichte zorg blijkt motiverend en relevant. Zorgverleners, patiënten, bewoners, familie, leiders en vrijwilligers van zorginstellingen voelen zich hierdoor gehoord en gesteund. Er worden goede resultaten bereikt en er is veel ervaring opgedaan in wat goed werkt om zorginstellingen vooruit te bewegen. Ook weten we hoe versterkend en onlosmakelijk van elkaar de visie (voor motivatie), het netwerk (voor de goede praktijk), het internationale Planetree label (voor focus, meting en erkenning) en begeleiding (voor juiste acties) zijn. Een aantal strategieën, vooral in combinatie met elkaar kunnen positief bijdragen aan toekomstbestendige zorg. • Betrekken en versterken van cliënten en hun directe omgeving, zodat zij zelf regie kunnen (blijven) hebben en een zinvolle rol spelen bij (het handhaven en verbeteren van) hun eigen gezondheid en mee zorg dragen voor hun veiligheid en vitaliteit. • Het realiseren van een veilige en vertrouwde sociale en fysieke omgeving, waarin mensen zichzelf kunnen zijn en waarbij het eigen sociale vangnet goed functioneert zonder meteen te medicaliseren. • Zorgverleners en organisaties steunen bij het uitoefenen van hun beroep en de sector aantrekkelijk houden/maken. Met Planetree is meer aandacht voor de reden waarom medewerkers voor de zorg hebben gekozen in plaats van kortstondige incentives. De focus ligt op gemotiveerde en vakbekwame zorgverleners die met liefde zorg bieden en organiseren die op dat moment nodig is. Goed doorverwijzen wanneer de eigen grenzen zijn bereikt hoort daarbij. Deze drie vormen in samenhang vormt de kern van de inspanningen die Planetree organisaties iedere dag leveren en zijn cruciaal om ons zorgsysteem nog efficiënter en gezond te krijgen. Het gaat verder dan een te enge definitie van zorg of zorgfinanciering waarbij meer kosten anders worden verpakt en elders of later worden gemaakt. Bij gevorderde Planetree instellingen, uiteenlopend van V&V instellingen en ziekenhuizen tot gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg en eerstelijnszorg zien we een hoge tevredenheid bij bewoners en patiënten. Ook zien we bij deze groepen en bij zorgverleners een hoge netto promotorscore, wat wil zeggen, dat zij graag werken, verwijzen en vertrouwen hebben in hun instelling. Hartelijke groeten, Bestuur van Stichting Planetree Nederland Jim van den Beuken, voorzitter Contact: Marita Bossers, directeur Planetree; 088 - 2006 880;
[email protected];www.planetree.nl. Een stevig scenario om zorg te borgen We kunnen ons de huidige kosten van de zorg niet lang meer veroorloven. Om een basiskwaliteit en klantgerichtheid te behouden, moeten er meer prikkels in het systeem worden ingebouwd. Zowel aan aanbodzijde als aan de vraagkant. De zorgconsument heeft weinig tot geen kostenbewustzijn en ontbeert de relevante kennis, als de specialist de behandeling voorschrijft, wordt deze gevolgd. Counterveiling power ontbreekt. Om zorg op termijn betaalbaar te houden, moet zorgconsumptie meer onder regie van de consument plaats vinden: de klant komt in de driver’s seat. Deze gaat afwegen of hij (of zij) zorg wel of niet wil afnemen. Dit zal alleen gebeuren als hierbij stevige financiële prikkels spelen. Het basispakket moet hiervoor worden verkleind. De consument wordt dan gedwongen meer na te denken over welke zorg wel en niet wordt afgenomen. Tevens maakt het de consument kritischer over de dienstverlening van de zorgaanbieder. Niet alleen over de kwaliteit van zorg, maar ook het proces daarom heen. De huidige tweedeling in de zorg wordt hierdoor verder vergroot. Maar het resultaat is een open, transparante zorgmarkt waarin wordt gestreden om de gunsten van de klant. Deze concurrentie werkt prijsverlagend met behoud van kwaliteit. De zorgsector moet een stevige verschuiving inzetten van patiënt denken richting klant denken. De klantvraag wordt nu ook financieel leidend (sterk bepaald door de financiële draagkracht). Voor zorgverzekeraars biedt dit aanknopingspunten om de rol als dienstverlener naar klanten meer inhoud te geven en echt waarde aan het zorgstelsel toe te voegen via segmentatie op basis van veel en weinig financiële draagkracht. Alle zorg kan in verzekeringspolissen worden opgenomen, maar dan hangt er een forse prijs aan, die lang niet iedereen zich kan veroorloven. Via pakketdifferentiatie kan de consument kiezen om bepaalde zorg wel te verzekeren en voor andere zorg alleen gebruik te
anja bruinsma
Patrick Smans
maken van de zorgverzekeraar als dienstverlener in het keuzeproces. Zorg wordt daarmee een high interest product, waar op basis van grondig huiswerk een definitieve keuze wordt gemaakt. De bewustwording en eigen verantwoordelijkheid van klanten remmen zo de zorgconsumptie waardoor deze betaalbaar kan blijven. Anderhalve lijn Een voorbeeld van dit stevige scenario is de invoering van daadwerkelijke anderhalvelijns zorg. Een klant denkt namelijk niet in termen van eerste- en tweedelijnszorg, maar wil bij gezondheidsklachten gewoon compleet en goed geholpen worden. Als een klant het zich wil veroorloven, of is aanvullend hiervoor is verzekerd (dus geen collectieve zorgkosten), is er de mogelijkheid om zich direct bij de specialist te melden. Zo niet, dan wordt aangesloten bij de huidige praktijk waarbij gestart wordt bij een huisarts. Voor het ziekenhuis biedt dit soort dienstverlening kansen om zich onderscheidend richting de klant te positioneren, zonder dat dit de collectieve zorgkosten verhoogt. Deze ontwikkeling hoeft overigens niet haaks te staan op het verder centraliseren van complexe zorg. Het brengt de zorg dichter bij klanten, in plaats van niet op elkaar afgestemde eerste en tweede lijn. Wat zijn volgens u de concrete knelpunten in de gezondheidszorg? Waardoor worden deze problemen veroorzaakt? In bijna elk beleidsplan van VWS, zorgverzekeraars en andere belangrijke actoren in de gezondheidszorg wordt het belang van preventie keer op keer benadrukt. De rol en functie van de sportmedische zorg wordt in de preventiestrategieën van voornoemde actoren zelden of nooit benoemd. Sporten/actief bewegen is een van de belangrijkste randvoorwaarden voor het implementeren van effectieve preventiestrategieën. Daarbij moet o.a. worden ingezet op het voorkomen/beperken van blessures. Jaarlijks worden er in Nederland 3.5 miljoen blessures geconstateerd. Zij (kunnen) resulteren in een lagere arbeidsproductiviteit en hogere zorgkosten. Goede sportmedische zorg is noodzakelijk om te borgen dat het ‘gezondheidssaldo’ van sport en bewegen positief blijft. Dit saldo bewerkstelligt ook dat Nederlanders op langere termijn plezier houden in het sporten. Juist door het ontbreken van een goede beweegadvisering worden chronische aandoeningen versterkt. Dit resulteert in nog hogere zorgkosten. 2) financiering van dienstenpakket sportarts is niet transparant en van marktwerking is geen sprake. We nemen aan dat dit niet alleen voor de sportgeneeskunde geldt. De huidige wet- en regelgeving rondom de financiering van de zorg sluit niet aan bij de nieuwe ontwikkelingen, inzichten en wens om te komen tot marktordening. Nieuwe specialismen, die vaker meer efficiënt en doelmatig kunnen opereren in de keten dan bestaande specialismen, worden nog steeds geconfronteerd met financiële schotten. Wil er echt sprake zijn van marktordening en doelmatige financiering van de zorg dan zal financiële ontschotting moeten plaatsvinden en zullen de spelregels zo moeten worden aangepast dat het spelveld ook klaar is om de marktordening vanuit kwaliteit en doelmatigheid te regisseren en niet vanuit belangen en het weigeren om over de eigen schaduw hen te kijken. 3) Bewerkstellig dat elke Nederlander een individueel sport/beweegadvies krijgt. Bewerkstellig dat hij/zij op verantwoorde wijze kan sporten/bewegen. Dit geldt o.a. voor geblesseerde sporters, inactieven die willen gaan bewegen/sporten, Nederlanders met een chronische aandoening waarvoor bewegen/sporten als ‘medicijn wordt ingezet etc.... Belangrijk hiervoor is dat de (juridische) positie van de sportarts als medisch specialist en als regisseur van de sportzorgketen stevig wordt verankerd. Met goede/efficiente beweegadvisering kunnen bovendien chronische aandoeningen of verergering van chronische aandoeningen worden voorkomen, waardoor de zorgkosten structureel lager kunnen blijven.
Er zijn mijns inziens 2 voorname knelpunten, hierboven tevens al genoemd. Ten eerste dreigen de kosten van de zorg onbeheersbaar te worden. Hiervoor zie ik 2 oorzaken: de dubbele vergrijzing en de geavanceerdere technieken in de zorg. De kosten bedragen momenteel zo’n 63 miljard en met een stijging van zo’n 4-5% per jaar daarnaast zijn de kosten over 20 jaar verdubbeld. De dubbele vergrijzing zie ik meer als een voldongen feit; de vraag, of het knelpunt zit hem erin hoe we hiermee om gaan; blijven we alle zorg verlenen aan iedereen die daarom vraagt, ongeacht de kans op levenskwaliteit en een eigen bijdrage? Ten tweede het dreigende personeelstekort met name in de ouderen- en thuiszorg. Met het huidige aantal handen per verzorgde moet over 10 jaar iedere schoolverlater de zorg in. Hier zal de zorg dus op een compleet andere manier georganiseerd moeten worden, maar vanwege mijn achtergrond beperk ik me in het vervolg tot het eerste punt. 2. Ik voorzie in de toekomst een veel grotere rol voor zorgverzekeraars. Het huidige zorginkoopbeleid is gelukkig al aan verandering onderhevig. Daarnaast zie ik nog veel ruimte voor particuliere zorginstellingen, waar men veel meer specialistische zorg zal aanbieden uit kostenoogpunt. De huidige decentralisatie van zorg over de verschillende instellingen is volgens mij onhoudbaar. Daar de kosten exponentieel stijgen zal de zorg op een andere manier gefinancierd moeten worden. Ik
Jacques Aarts Ir Jacques Aarts voorzitter t +31(0)40 201 46 34 m +31(0)646154 073
pleit voor een soort zorgsparen: Een percentage van het loon dat ingehouden wordt voor duurdere zorg op latere leeftijd. De invulling hiervan kan op basis van het pensioensysteem, met enkele wijzigingen; er is geen verplichting deel te nemen, maar daarom moet de premieopbouw zijn zoals bij uitvaartverzekeringen. Hoe later men start met deelname, hoe hoger de premie. Het opbouwen van deze individuele zorgspaarpot kan aangewend worden voor zorg op latere leeftijd. Bij niet deelnemen kan deze zorg geweigerd worden indien bijvoorbeeld de levensverwachting minimaal is, indien er alternatieven zijn, zoals bij kinderen inwonen die voor de ouders gaan zorgen, of als de levenskwaliteit bijvoorbeeld onder een bepaalde grens valt of dreigt te gaan vallen (hoe dit te definiëren blijft een probleem). Uiteraard kan het voporkomen de opgebouwde zorgspaarpot niet afdoende is voor de te leveren zorg; het opbouwen geeft dan wel recht op ze zorg, waarbij de resterende kosten worden gedekt door de zorgverzekeraars en de overheid. Indien er geld overblijft na overlijden kan dit worden uitgekeerd aan de nabestaanden. 3. Ik pleit voor een (verplicht) codicil waarin opgenomen is of men bijvoorbeeld gereanimeerd wil worden, waarbij de kans op leven kleiner is dan een X %. Daarnaast pleit ik voor een gedragscode onder artsen waarbij afgesproken wordt dat er niet meer onvoorwaardelijk zorg verleend wordt of gereanimeerd wordt boven bepaalde grenzen. Te denken hierbij valt aan leeftijd, levenskwaliteit of kans op overleven of kosten van bepaalde zorg ten opzichte van de opgebouwde individuele zorgspaarpot. Hierbij ontvangt u het 2de deel bijdrage van CenCOR, een stichting waarin sedert 2004 seniore ondernemers hun expertise, zonder winstoogmerk, inzetten voor maatschappelijke relevante problematiek. De jarenlange ervaring van CenCOR en haar partners, opgedaan in industrie en zorg staan garant voor hoogwaardige professionele oplossingen. CenCOR heeft een unieke propositie, die momenteel bij zorginstellingen succesvol uitgevoerd wordt. Deze aanpak heeft als vertrekpunt de visie en beleid van de bestuurder en inspireert tot introduceren van ICT en Zorgtechnologie met als doel de Zorg kwalitatief hoogstaand, bereikbaar en betaalbaar te houden. CenCOR identificeert de kernproblemen en geeft aan wat en hoe veranderingen plaats moeten vinden. www.cencor.info Ir Jacques Aarts voorzitter t +31(0)40 201 46 34 m +31(0)646154073
[email protected] 3. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de kosten van de zorg minder hard gaan stijgen? • Door gebruik te maken van dat wat het bedrijfsleven al jaren gleden heeft geleerd en toegepast; denk aan integraal management, lean en mean, pareto principe etc. • Door de kosten en de baten integraal zichtbaar te maken en dit procesmatig te optimaliseren ook over de grenzen van intramuraal en extramuraal. • Politiek laten vast stellen, in welke mate welke zorg maatschappelijk rendeert. In feite het maken van product markt combinaties, deze vast stellen en je daar aan houden. Het begin van dit proces is er al met het basispakket maar zou veel verder moeten gaan. • Kernvraag is: tegen welke kosten houden we u en mijzelf in leven? Ethisch complex, maar noodzakelijk. • Gerichte behandelquota invoeren. Fixeren van de som van het aantal behandelingen. Eerst splitsen in diensten pakketten voor veiligheid, basis en optioneel. Stijging van uitgaven in het optionele pakket wordt dan economische groei! • In de care (wellicht ook in de cure) ook uittreding van cliënten vergoeden. Veel zorgbedrijven houden hun eigen omzet in stand. Het volume van het aantal cliënten zal als gevolg van van deze “ontslagvergoeding” dalen. 4. Hoe kunnen toekomstige personeelstekorten in de zorg worden voorkomen? • Het werken in de zorg aantrekkelijker maken. • Door eerstens alle processen te optimaliseren. Daarbij een onderscheid te maken tussen het primaire cure en care proces en de ondersteunende processen. Er is geen legitimatie te vinden waarom de ondersteunende processen niet bedrijfsmatig zouden kunnen worden uitgevoerd. Dit levert een personeelsbesparing op van zeker 15%. • De hiërarchie en taakverdeling in de zorg nog eens goed onder de loep te nemen. Nurse practioners zijn een voorbeeld van een goede stap. Nummeros fixus heeft geleid tot "geoorloofde" beroepsbescherming. Schaarste drijft de prijs op. • ICT als efficiency middel inzetten, er zijn al vele werkende voorbeelden. • In de Care grootschalig domotica toepassen.
Jan Langman
Anton van Lankveld
(Leuk voorbeeld: in de care veroorzaakt het personeel zelf tijdens de controle ronde extra zorgvraag). Het slim monitoren van cliënten kan zeer grote besparingen op leveren zonder dat de cliënt daar hinder van ondervindt. www.cencor.info Te weinig aandacht voor preventie en te veel voor hoogwaardige technieken. 2. Niet tegen huidige systeem maar wel tegen de ongenuanceerde communicatie daarover. De premiebetaling is als je alle componenten beschouwt vrij sterk inkomensafhankelijk; toch wordt er nog al eens opgemerkt dat dat niet zo is. 3. Veel meer investeren in preventie, eventueel ten koste van hoog technologische zorg zodat de gezonde levensverwachting verlengd wordt. Dat werkt met name in de lagere sociaal economische klasse. 4. Minder restrictief zijn im het immigratiebeleid.
Veel van de problemen in de zorg zijn terug te voeren op een mismatch tussen de kenmerken van ziektes en het systeem waarmee we ze behandelen. Op dit moment wordt (vrijwel) met alle ziektes op dezelfde wijze omgegaan. Maar ziektes zijn duidelijk in een aantal categorieën te onderscheiden: - Ziektes waarvan we geen idee hebben wat de oorzaak is en hoe deze te behandelen (“intuïtieve zorg”, bijvoorbeeld migraine, Alzheimer) - Ziektes waarvan we weten hoe ze het beste onder controle te gehouden (“chronische zorg”, bijvoorbeeld astma, prostaatkanker ). - Ziektes waarvan we exact weten welke behandeling nodig is om het te verhelpen (“exacte zorg”, bijv vervangen van een knie, verwijderen nierstenen, bepaalde oogoperaties) Ziektes blijven in de loop van de tijd niet altijd in dezelfde categorie. Medische en technologische innovatie maakt dat een ziekte verschuift van “intuïtieve” naar “chronische” naar “exacte zorg”. 100 jaar geleden vielen vrijwel alle ziektes in de categorie “intuïtieve zorg”. De huisartsenzorg en ziekenhuiszorg bood daarvoor een adequate oplossing. Deze instellingen proberen nog steeds “alles voor iedereen” aan te bieden. Maar om elk van de drie bovenstaande categorieën betaalbaar, toegankelijk en kwalitatief hoogstaand aan te bieden, moeten drie afzonderlijke zorgmodellen worden aangeboden: - “Intuïtieve zorg” vraagt om de hoog opgeleide artsen die in staat zijn patronen te herkennen, relaties te leggen met ontwikkelingen binnen en buiten hun vakgebied om zo diagnoses te stellen. Multidisciplinaire teams zijn nodig die georganiseerd zijn rondom de klacht van de patiënt (bijvoorbeeld kinderoncologisch-centrum). Het verdienmodel is gebaseerd op een vergoeding gebaseerd op de inspanning, net zoals voor andere professionals die betaald worden voor het gestructureerd oplossen van problemen (R&D, advocaten, adviseurs). - “Exacte zorg” vraagt om gespecialiseerde klinieken die behandelingen aanbieden nadat de diagnose is gesteld. “Economies of repition” maken dat ze in staat zijn kwalitatief hoogwaardige, toegankelijke en efficiënte zorg te leveren. Merendeel van de activiteiten wordt uitgevoerd door verpleegkundigen en physician assistants. Het verdienmodel is gebaseerd op een vergoeding gebaseerd op de uitkomst. - “Chronische zorg” vraagt om zorg die mensen “gezondheid biedt” (ipv “behandelingen biedt”). Dit kan alleen als instellingen gebaat zijn bij de gezondheid van de mensen op de lange termijn. Het logische verdienmodel is dan dat de instellingen een vaste vergoeding per deelnemer ontvangen. Goede voorbeelden hiervan zijn ‘the Everett Clinic’ en ‘Group Health Cooperative’ (Seattle, VS) (http://video.pbs.org/video/2198039605/). Om succesvol te zijn zal de financiële gezondheid van mensen gekoppeld moeten worden aan de fysieke gezondheid. Bijvoorbeeld door het opzetten van een ‘zorgspaarrekening’ waarin mensen belastingvrij kunnen sparen voor zorg in de toekomst zodat gezondheid wordt beloond. Een andere manier is om werkgevers een rol te geven in het bieden van zorg want ook zij zijn gebaat bij gezondheid van hun medewerkers, op de korte en lange termijn. Bovenstaande indeling is op sommige plekken in de zorg reeds te zien. Echter, de verschillende vormen zijn vaak nog onder hetzelfde dak georganiseerd (ziekenhuizen). Dit maakt de zorg onnodig complex en duur vanwege de enorme overheadkosten die gepaard gaan
Bakker, R.A.
met het organiseren van complexiteit. Elk van de modellen vraagt om een ander verdienmodel. De huidige financieringsvorm (DBC/DOT) biedt een “one-size-fits-all-oplossing” en vraagt dus om aanpassingen. Gezien uw opdracht lijkt mij het volgende boek zeer waardevol: “The Innovator’s Prescription; a disruptive solution for health care” door Clayton M Christensen; McGraw-Hill, New-York; 2009. Naast een analyse van (bovenstaande) bronoorzaken van het niet optimaal functioneren van de zorgsector, geven de auteurs ook concrete afzonderlijke uitwerkingen voor o.a. de eerstelijnszorg, de ziekenhuiszorg, chronische zorg, de financiering, medische opleidingen, wet- en regelgeving. Anton van Lankveld, De Verbeterpraktijk – voor Zorg van Wereldklasse overschrijdingen van uitgaven in relatie met het beschikbare budget tgv. toename de vergrijzing en de technisch mogelijkheden voor behandeling. ad 2: de huidige marktordening en financiering geeft te weinig afname van de kostenstijging. ad 3: terugdringen overschrijdingen door strengere uitvoering controles en van meer eigen bijdrages. ad 4: omscholing werklozen,inzet gastarbeiders, robotisering,en invoering sociale dienstplicht.
Roelf van Run (Nefemed)
. Knelpunten Partijen in de zorg spreken onvoldoende elkaars taal en hebben onvoldoende oog voor elkaars wereld. Verkokerd denken waarbij het vooral erom gaat risico's en/of kosten te leggen bij andere partijen in het veld levert geen effectieve zorg op. Zorg gaat over investeren in de samenleving, gaat over genezen, over kwaliteit van leven,over sociale participatie en binding maar ook over het economisch rendement. De maatschappelijke baten van de zorg zouden veel nadrukkeljker in beeld moeten komen waarbij een cross departementale visie evenzeer nodig is. Innovatie en implementatie van onder meer medische technologie wordt als een panacee veel genoemd om toekomstige problemen als arbeidstekorten in de zorg tegen te gaan.Veel wordt met de mond beleden, echte daden ontbreken. 2. Marktordening en financiering Met het nieuwe zorgstelsel zou de shift moeten worden gemaakt naar een veel meer pati"entgerichte zorg. Geconstateerd kan worden dat niet alleen de patient maar ook zijn zorgverlener geen sterke positie hebben maar dat het geld of de financiering/bekostiging nog steeds bepaalt hoe de zorg wordt georganiseerd.Keuzevrijheid van de patient lijkt verder weg dan ooit omdat hem onvoldoende prikkels worden geboden. Het verzekeringspakket van verzekeraars noch de premie zijn echt onderscheidend.Maak meer eigen keuzes mogelijk door meer eigen bijdragen en/of betalingen. 3.Kostenstijging Kostenbeheersing mag geen afwentelgedrag betekenen.Integraal bekostigen dus over de schotten van niet alleen de zorg maar ook die van van andere beleidsdomeinen. Outcome/gezondheidswinst en toegevoegde waarde in de keten belonen. Ook zal niet kunnen worden ontkomen aan substitutie van arbeid door technologie.Zie het SCP-rapport(waar voor ons belastinggeld?) hoe (kosten)effectief dat is. 4. Personeelskosten Bij de aanschaf van medische technologie en hulpmiddelen meer aandacht voor total cost of ownership.Gaat om integrale kostenbenadering,ook dus verderop in het zorgproces.Medische technologie kan ook veel betekenen bij ondersteuning van zorgverleners waardoor deze fysiek minder zwaar worden belast.Prikkels om arbeidsbesparende technologie toe te passen moeten worden vergroot.Het afstemmen van zorg vanuit de ZVW en AWBZ (met een risicodragende zorgverzekeraar?) ligt dan voor de hand.
henny geelen
Wat zijn volgens u de concrete knelpunten in de gezondheidszorg? Waardoor worden deze problemen veroorzaakt? Ontbreken van gemeenschappelijk verantwoordelijkheid. Teveel mensen hebben persoonlijk belang bij investeringen. Ieder voor zich en te weinig overzicht van de andere partijen die een rol spelen Bestuurders niet op totaal plaatje gericht maar teveel op financiële kant gericht. Zorgverleners teveel belast met bijkomende taken waardoor ook bij hen de patiënt niet meer centraal staat. Invoer gegevens beslaat meer tijd dan patiënten contact.
Kwalitatief slechter opgeleid waardoor er geen verbreding gezien wordt op werkplek en hierdoor worden weer functie gecreëerd om de missers op te vangen. Verzekeraars vooral bezig met goedkoop inkopen. Gemeenten belast met gezondheids zaken waar ze geen verstand van hebben. Indicatiestelling instanties die nog nooit een patiënt hebben gezien. Farmaceutische industrie die teveel invloed kan uitoefenen op beleid. Onvoldoende op de hoogte van elkaar en elkaars werk. Teveel en te lange lijnen Hoe kijkt u aan tegen de huidige marktordening en financiering van de zorg? 2. Particulier initiatief werkt oneigenlijke concurrentie in de hand. Veel onderzoeken cq. behandeling worden dubbel gedaan. Door opzetten DBC worden patiënten onnodig vaak gezien door zorgverlener. Ziekenhuizen, stichtingen ed. beconcurreren elkaar ipv samen te werken. Onderzoeken gebeuren landelijk vaak op verschillende plekken tegelijk zonder overleg met elkaar( universiteiten). Het creëren van resultaat verantwoordelijke eenheden zorgt ook voor slecht inkoopbeleid. We hebben veel in Nederland maar weten weinig goed te vinden. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de kosten van de zorg minder hard gaan stijgen? 3 Mensen moeten verantwoordelijkheid dragen voor hun genomen beslissingen. Zowel zorgverlener als patiënt gaat samenwerking aan en beide partijen horen zich aan de opgestelde regels te houden. Geen concurrentie maar duidelijkheid wie welke bevoegdheden heeft. Verzekeraar moet ook controleren. Solidariteit in zorg moet weer boventoon voeren in Nederland, chronisch zieken hebben ondersteuning van gezonde mensen hard nodig en moeten niet nog eens gestraft worden Door de vele bijdragen aan medicatie, dieet e.d. Beter afstemmen of dure behandelingen wel effect zullen hebben. Veel artsen bij een en dezelfde patiënt zorgen er ook voor dat er overbehandeling is. 4. Hoe kunnen toekomstige personeelstekorten in de zorg worden voorkomen? 4.Wat is de intrinsieke motivator van een mens betreffende zijn werk? Men voelt zich graag gewaardeerd door collegae en patiënten. Op dit moment missen we het “ samen doen we het “ gevoel. Ook hier is weer verantwoordelijk zijn een belangrijk issue, je krijgt er ook meer betrokkenheid door.
m. van Dorp
H.Suichies G Hellinga, W v Vuure, B Zielhuis, G Lengkeek, H Warris
Mijns inziens worden de problemen met name veroorzaakt door de slechte infrastructuur van de zorg. Iedereen zit op zijn eigen eiland en doet zijn eigen ding,maar kijkt te weinig naar het grote geheel. Managers in de zorg ( waar er naar mijns inziens veel te veel zijn) krijgen in verhouding tot de mensen aan het bed veel te goed betaald ( of de anderen te weinig). Verder kunnen veel mensen door het ontbreken van een EPD naar hartelust rondshoppen in de zorg. Praktijkvoorbeelden genoeg. Verder als ik het bekijk vanuit mijn beroep ( verloskundige) vind ik het ronduit absurd dat gezonde zwangeren bij een gynaecoloog de hele zwangerschap en bevalling mogen doormaken. Daar horen ze niet, er is niets aan de hand, sterker nog, onderzoek heeft uitgewezen dat gezonde zwangeren slechter af zijn bij een gynaecoloog ivm teveel interventies. De kosten kunnen we drukken door betere organisatie, betere samenwerking en minder shoppen. Personeelstekorten kunnen alleen voorkomen worden door betere beloning voor de mensen aan het bed. En meer inzichtelijk maken hoe je hogerop kunt komen in de zorg. Concrete knelpunten in de zorg en mogelijk oorzaken: 1 ons zorgverzekeringsstelsel. De vergrijzende patiënt/consument vraagt, mede door de manier waarop ons zorgverzekeringsstelsel is ingericht, altijd maximale zorg. Hij/zij is er immers voor verzekerd. Mijn huis is verzekerd tegen brand. Eigenlijk tegen een catastrofe. Niet voor een lekkende dakgoot, laat staan voor een afbladderend kozijn. Waarom is bij de huidige zorgverzekering, basis en aanvullend, eigenlijk alles verzekerd? De verplichte basisverzekering zal echt een calamiteitenverzekering moeten worden. Milton Friedman, schreef in 2001 over de rol van zorgverzekeringen die veel meer dekken dan strikt noodzakelijk. 2 Daarmee samenhangend de bureaucratie. In Nederland komt deze vooral op rekening van de zorgverzekeraar. Een medische handeling is niet een eenvoudige transactie tussen patiënt en zorgaanbieder, maar
Hans Schaaf
moet door verzekeraar toegestaan, gecontroleerd en betaald worden. De patiënt intussen is niet geïnteresseerd in de kosten, die worden virtueel immers door iemand anders betaald. 3 Het aanbod wordt steeds groter. Toename van aantal zorgaanbieders, ZBC’s, privé klinieken etc en een toevloed van medische technologie (geneesmiddelen, diagnostische technieken etc.), zorgt voor meer gezondheidszorgloketten. Aangezien elk loket zijn eigen rij schept en de marktwerking prikkel geeft om meer volume te maken zullen de kosten toenemen. Rosenthal beschrijft dat proces in een artikel over wat eigenlijk werkt in een marktgeoriënteerde gezondheidszorg, zoals de overheid die propageert. Hij concludeert uiteindelijk dat gedragsveranderingen bij de zorgaanbieders waarschijnlijke meer effect zullen hebben op kosten en kwaliteit van de gezondheidszorg dan te focussen op consumenten/patiëntengedrag. 4 De toenemende interne en externe kwaliteitseisen zorgen voor toename van bureaucratie en stijgende kosten. Toenemende eisen t.a.v bijvoorbeeld communicatie zorgen voor extra kosten. Zo is invoering van een Landelijk schakelpunt een kostenpost, waarvan maar de vraag is of het de baten oplebert die men graag zou zien. Huidige marktordening en financiering van de zorg: 1 Van marktwerking is nog nooit aangetoond dat het in de zorg goedkoper werd of dat betere kwaliteit wordt geleverd. Een zorgproduct is niet te vergelijken met een smartphone. In sommige delen van de zorg kan een beperkte marktwerking effect hebben op de kwaliteit, echter niet op de prijs. Met name in de eerste en nulde lijn zouden marktprincipes losgelaten moeten worden. De financiering op dit moment is teveel gericht op de 2e lijn, verreweg de grootste post in het gezondheidszorgbudget. De toegang naar die 2e lijn zou veel stringenter en beperkter moeten zijn, om ongebreidelde groei tegen te gaan. Ook de beheerskosten, die inmiddels groter zijn dan de kosten van de hele 1e lijn moeten drastisch verminderen. Hoe groter de zorgverzekering, hoe groter het gebouw en hoe groter de benodigde reserves. Die bedragen op dit moment 7 miljard, vooral ingegeven door de maatregel dat zorgverzekeraars iedereen moeten accepteren en dus financieel “pech” kunnen hebben, zeker nu de risicoverevening is/wordt afgeschaft. Afslanken van zorgverzekeraars en weer terug naar hun oorsprong, een nutsvoorziening die premies van burgers doorgeeft aan zorgaanbieders, is dus nodig. Op dit moment betalen burgers per persoon bijna 5000€ aan zorgkosten per jaar. Dit gaat allemaal door de handen van de zorgverzekeraar. Hoe groter dat bedrag, hoe groter de zorgverzekeraar. Dat is een doodlopende weg, de rol van de zorgverzekeraar zal geminimaliseerd moeten worden. Hoe te zorgen dat de kosten minder hard gaan stijgen 1 Door de 1e lijn te versterken, juist daar te investeren ten koste van de 2e lijn. 2 Door de rol van poortwachter door de huisarts weer te versterken. In het ziekenhuis wordt nooit iemand teruggstuurd of geweigerd. Het ziekenhuis is nu immers gebaat bij meer toeloop. 3 Door de zinnige en zuinige zorg die de huisarts kan leveren en de toegang tot de 2e lijn te beperken juist te belonen en niet af te straffen 4 Door de rol van de zorgverzekeraar te minimaliseren en de regie weer terug te leggen bij de overheid samen met het zorgveld. 5 Door een kleiner basispakket, een soort catastrofeverzekering te bevorderen en alle luxe gezondheidszorg die iemand wil niet meer te laten verzekeren en aldus niet meer tot de collectieve lasten te laten horen. 6 Door nog eens te kijken naar de trechter van Dunning. die zinnige zorg van onzinnige zorg scheidt . Alternatieve geneeswijzen zouden uit ons verzekeringspakket moeten verdwijnen. 7 Inperken van heel veel overleg en vergaderstructuren door landelijke afspraken over tarieven, die voor langere tijd worden vastgesteld, zodat iedereen in de zorg weet waar hij aan toe is 8 De marktwerking met name in nulde en 1e lijn een halt toeroepen Gecorrigeerde versie (vervangt versie 29-02-2012) Alle pogingen om zorgprofessionals van buitenaf gedetailleerd voor te schrijven wat onder het leveren van verantwoorde zorg moet worden verstaan, beperken de mogelijkheden en de ambitie om hierover op zinvolle wijze met de patiënt/cliënt te communiceren. In de Kwaliteitswet Zorginstellingen wordt "verantwoorde zorg" omschreven als "zorg van goed niveau, die in ieder geval doeltreffend, doelmatig en patiëntgericht wordt verleend en die is afgestemd op de reële behoefte van de patiënt." Zonder
dat er in samenspraak tussen patiënt/cliënt (of diens vertegenwoordiger) en zorgprofessional de "reële behoefte" is vastgesteld, zijn doeltreffendheid en doelmatigheid dus loze begrippen. Kenmerkend voor goede zorg is immers dat er niet teveel en niet te weinig zorg wordt verleend. Met andere woorden, om de gezondheidswinst voor de patiënt/cliënt te maximaliseren, zal de zorgprofessional zijn/haar inspanningen moeten optimaliseren. Allereerst is dus van belang dat het begrip "verantwoorde zorg" "gebaseerd blijft worden op het inschatten van de "reële behoefte" van de patiënt. Alleen dan heeft de zorgprofessional een handvat om niet automatisch in alle behoeften te voorzien die door de patiënt/cliënt (of diens omgeving) worden gepresenteerd. Bovendien ontmoedigt het de “zorgondernemers” om behandelingen aan te bieden die niet bijdragen aan de gezondheidswinst van de patiënt/cliënt. In dit opzicht is de gezondheidszorg dus geen markt. De zorgprofessional zal steeds in samenspraak met de patiënt/cliënt moeten bepalen welke gezondheidsdoelen in het concrete geval reëel zijn om vervolgens vast te stellen hoe de beschikbare middelen op een zo doeltreffend en doelmatig mogelijke manier ingezet kunnen worden om deze doelen te bereiken. Deze benadering maakt het noodzakelijk te erkennen dat niet volstaan kan worden met het leveren van standaardproducten (DBC's). Met het toenemen van de levensjaren neemt de behoefte aan multidisciplinair maatwerk snel toe. Het sequentieel aanbieden van monospecialistische deelbehandelingen (DBC's) voor gezondheidsproblemen die een integrale benadering vergen, is al gauw een geldverslindende bezigheid. Bovendien komt deze noch tegemoet aan de reële behoefte van de patiënt, noch aan de behoefte van de echte zorgprofessional om verantwoorde zorg te leveren. De gezondheidszorg moet dus niet als een gewone markt worden ingericht. Professionaliteit en ondernemerschap dienen gericht te blijven op het maximaliseren van de gezondheidswinst van de patiënt/cliënt. Een positief bedrijfsresultaat is geen doel op zich, maar een randvoorwaarde om de continuïteit van de zorgorganisatie te waarborgen. Alleen in een dergelijke omgeving zullen zorgprofessionals met plezier werken. Dat verhoogt niet alleen de kwaliteit van de zorgverlening, maar is tevens van essentieel belang voor de aantrekkingskracht op de arbeidsmarkt. Wim Kombrink Op volgorde van uw vragen 1) Teveel dubbel administratiewerk door verouderd en nodeloos ingewikkeld EPD, verouderd, groot en log management-structuur. 2) De 'marktordening' is in mijn sector (GGZ) onoverzichtelijk en dat wordt gezien bijv. de groeiende invloed van de zorgverzekeraars alleen maar groter. 3. Meer invloed vanuit het bedrijfsleven als het gaat om management en besluitvorming, meer flexibiliteit, meer efficiëntie voor wat betreft de administratieve taken (minder schrijven en achter de pc, meer clientencontact). 4) Maak van (in mijn geval) de GGZ een aantrekkelijke werkplek door flexibiliteit, meer helderheid in regelgeving en ''administratie''. En vooral minder onrust qua reorganisaties en bezuinigingen! Jeroen Breen Actuarieel Genootschap
1. Wat zijn volgens u de concrete knelpunten in de gezondheidszorg? Waardoor worden deze problemen veroorzaakt? Gebrek aan consensus Het belangrijkste knelpunt volgens het AG is dat er geen maatschappelijke consensus is over de wijze waarop de zorg in de toekomst moet worden ingericht, wat de benodigde kwaliteit is en hoe dit wordt gemeten, wat aanvaardbare beloning en inkomsten zijn voor de diverse spelers, wat aanvaardbare zorgconsumptie is en wat verzekerden zelf aan hun gezondheid moeten doen. Restricties op deelmarkten Goede marktwerking is niet altijd mogelijk door beperkende omstandigheden. Bij de invoering van de Zorgverzekeringswet zijn er aan de diverse spelers in de markt rollen toegedicht. Bestaande restricties op deelmarkten hebben de spelers tot op heden belemmerd om deze rol ten volle te spelen:
- lang niet over alle prijzen en productie kon worden onderhandeld; - lang niet voor alle deelmarkten was kwaliteitsinformatie beschikbaar; - lang niet overal kon invloed worden uitgeoefend op het aanbod. In de afgelopen jaren is er op al deze terreinen verbetering opgetreden, maar hier zijn zeker nog stappen te maken. Overigens, waar de omstandigheden dusdanig zijn dat de zorgverzekeraars in samenwerking met de aanbieders daadwerkelijk de zorgkosten kunnen beteugelen (bijvoorbeeld bij farmacie), is er wel zeker succes te zien. Gebrek aan inzicht door voortdurende stelsel-/financieringswijzigingen Voor ziekenhuiszorg en de GGZ zijn de werkelijke kosten aanzienlijk hoger uitgekomen dan het macro budget zoals opgesteld door VWS. Dit komt onder andere doordat de bekostigingssystematiek is gewijzigd (introductie van DBC’s) en dat deze ook nog verder worden doorontwikkeld (DOT). Bovendien moet er in de tijd voor een steeds groter deel van de ziekenhuiszorg over de prijzen en het volume worden onderhandeld. Deze onderhandelingen moesten plaatsvinden zonder dat er goed inzicht bestaat in de daadwerkelijke kostprijzen en in de kwaliteit. Dit moet verder worden ontwikkeld en ook worden opengebroken (kwaliteit). Vrees voor aanpassing van het aanbod Oorzaak voor de stijging van de kosten voor ziekenhuiszorg en de GGZ is tevens het feit dat aan het aanbod (nog) niet kan en mag worden gesleuteld daar de publieke opinie, maar ook de politiek (zie het IJsselmeerziekenhuis), daar dan direct tegen in opstand komt. De geesten moeten nog verder rijp worden gemaakt zodat er daadwerkelijk aan het aanbod kan worden gesleuteld, want aanbod schept vraag in deze beide deelmarkten. ‘Allround’ ziekenhuizen Hiermee samenhangend: ziekenhuizen dienen momenteel van alle markten thuis te zijn; dit komt de efficiëntie niet ten goede. Een verdere specialisatie van ziekenhuizen ten aanzien van de planbare zorg zal tot verbetering leiden. Hiervoor is het van belang dat er een goede herdefiniëring komt van wat spoedeisende hulp is en wat planbare zorg is. Planbare zorg kan worden gecentraliseerd. Mogelijk betekent dit ookdat het aantal ziekenhuizen kan worden beperkt. Investeringsmogelijkheden zorgsector Veel instellingen zoals ziekenhuizen hebben niet de mogelijkheid om te investeren in innovaties. Wettelijke beperkingen staan private financiering in de weg. Vergrijzing Door de vergrijzing nemen de kosten almaar toe. De huidige omslagfinanciering via bijvoorbeeld de AWBZ leidt tot hoge premies en daarmee mogelijk tot een onhoudbare solidariteit. Het probleem is al jaren bekend, maar beleidsmakers hebben hiervoor nog geen besluit genomen tot een structurele oplossing. Als gevolg van de vergrijzing neemt de zorgvraag neemt toe. De vraag is of er voldoende zorgverleners beschikbaar zijn, ook gezien de vergrijzing van het personeelsbestand in de zorg. Omvang dekking Een ander punt is dat de verzekerden nu onbeperkt toegang hebben tot zorg en in hun consumptie op geen enkele wijze worden geremd. Na betaling van de premie is de zorg (nagenoeg) gratis en verlangen verzekerden dat deze onbeperkt wordt geleverd en ook dicht in de buurt. Dit geeft geen rem op de ontwikkeling van de zorgkosten. Dit komt mede door de uitgebreide dekking die de Zvw biedt. Kostenbewustzijn zorgverleners Ook zorgverleners voelen op dit moment te weinig verantwoordelijk ten aanzien van de kosten van de zorg. Door dit meer aandacht te geven tijdens opleidingen kan het besef van verantwoordelijkheid van zorgverleners ten aanzien van de kosten van de zorg worden vergroot. Dit zal naar verwachting ook het begrip tussen zorgverleners en zorgverzekeraars verbeteren. Te weinig nadruk op verbetering van de levensstijl Voor de verzekerden is het aan de andere kant van groot belang dat zij actief werken aan hun gezondheid en dat dit wordt gestimuleerd en ook beloond. Op levensstijl, en
met name voeding en beweging, zal meer focus moeten komen en de verzekerden moeten dit zelf doen. Een gezonde bevolking heeft minder zorg nodig en maakt dus ook minder zorgkosten. Het AG vindt het van belang om te benadrukken dat er reeds stappen in de goede richting zijn gezet en dat deze stappen tijd moeten krijgen om tot resultaat te leiden. Wel signaleert het AG een onevenwichtigheid tussen deelmarkten die op dit moment de spelers in de marktwerking nog te veel belemmeren om hun rol te spelen. Een dergelijke onevenwichtigheid dient te worden opgelost.
2. Hoe kijkt u aan tegen de huidige marktordening en financiering van de zorg? Evenwicht tussen solidariteit en efficiency De huidige marktordening en financiering van de zorg is ingegeven vanuit het belang dat wordt gehecht aan solidariteit en brede toegang tot zorg. Marktwerking is ingevoerd om de efficiency te bevorderen. Men zal steeds moeten onderzoeken of het evenwicht tussen solidariteit en efficiency verder bevorderd kan worden. Hierbij kan gedacht worden aan het verder stimuleren van de zorgverzekerden in hun keuze voor natura polissen, opdat zij via hun zorgverzekeraar bij de meeste efficiënte zorgverlener terecht komen. Huidige stelsel neigt naar overconsumptie en overproductie De financiering van de zorg betreft volgens het AG een verdeelprobleem, wie betaalt wat en wanneer? Een verandering in de financiering zal dan ook niet veel bijdragen aan de oplossing van het feitelijke probleem. Het feitelijke probleem is dat de zorg, zoals die op dit moment is geregeld, bij ongewijzigd beleid onbetaalbaar zal worden. Het is van belang dat verzekerden zich bewust worden van de kosten van de zorg en er ook op een juiste wijze gebruik van maken en niet overconsumeren. Hetzelfde geldt ook voor de zorgaanbieders, en dus dat zij niet overproduceren. Er moet een discussie gaan plaatsvinden in hoeverre het wenselijk is dat in vrijwel elk ziekenhuis vrijwel elke operatie kan plaatsvinden; een duidelijkere splitsing naar spoedeisende hulp en planbare zorg dient hierin meegenomen te worden. Deze punten zijn van belang voor beheersing van de kosten. Tevens is het van belang dat er geen vechtmarkt ontstaat tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars over prijzen en productie, want dit zal alleen tot hogere kosten leiden en tot slechtere dienstverlening voor de verzekerden. Er dient dus consensus te worden bereikt over de visie over inrichting van de zorg, kwaliteit, beloning, consumptie, gezondheid, etc. Sparen voor later Sparen voor toekomstige zorgkosten is volgens het AG een nader te verkennen perspectief. Dit kan bijdragen aan een houdbare financiering op termijn. Anders gezegd, het is een overweging om de voordelen van kapitaaldekking voor financiering van de zorg nader te onderzoeken. In ditzelfde onderzoek dient te worden meegenomen in hoeverre pensioengelden gebruikt zouden kunnen worden voor het inkopen van zorg op maat.
3. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de kosten van de zorg minder hard stijgen? Zoals bij vraag 1. al genoemd: het AG acht het van belang dat er een maatschappelijke consensus is over hoe de zorg in de toekomst moet worden ingericht, wat de benodigde kwaliteit is en hoe dit wordt gemeten, wat aanvaardbare beloning en inkomsten zijn voor de diverse spelers, wat aanvaardbare zorgconsumptie is, en in totaliteit wat een verantwoord niveau van zorgkosten is, en daarnaast wat verzekerden zelf moeten doen voor hun gezondheid en hoe dit kan worden beloond. Dit alles is deelmarktoverstijgend, waardoor er continu een gevecht zal zijn op deelmarkten met een toename van de zorgkosten, afname van solidariteit en Amerikaanse toestanden. Het oplossen van knelpunten uit de vragen 1 en 2 zal al een flinke bijdrage leveren aan de kostenreductie. De beantwoording van deze vraag 3 heeft verschillende dimensies, een algeheel kostenbewustzijn en een onderscheid naar kosten van de zorg als collectieve lasten en private lasten: Algeheel kostenbewustzijn
Het gaat om een algeheel bewustzijn van de kosten van de zorg, niet alleen bij patiënten of verzekeringsnemers, maar ook bij medisch specialisten en andere zorgverleners. In de opleiding van specialisten zou expliciet aandacht moeten worden besteed aan de kosten van de zorg en de verantwoordelijkheid van de specialist/zorgverlener om niet alleen de beste zorg te leveren maar ook om kostenefficiënt te werk te gaan. Ook zorgverzekeraars moeten kritischer declaraties van zorgaanbieders beoordelen. Voor individuele zorggebruikers kunnen zorgkosten beperkt worden door het invoeren van prikkels als het verhogen van eigen bijdragen, een eigen verantwoordelijkheid over de zorgspaarpot en het bevorderen van (faciliteiten voor) mantelzorg. Onderscheid naar kosten als collectieve lasten en private lasten De collectieve lasten kunnen volgens het AG verlaagd worden door de burger meer mee te laten betalen, onder de voorwaarden van een faire verdeling van de lasten. Daarnaast kunnen onderdelen uit de AWBZ geschrapt worden en geprivatiseerd worden opgenomen in de 2e of 3e pijler van de zorgcompartimenten.
4. Hoe kunnen toekomstige personeelstekorten in de zorg worden voorkomen? De overheid dient hier de nodige energie in te steken. Concreet betekent dit dat de waardering van de zorgprofessional verbeterd moet worden, maar misschien nog wel belangrijker, het imago van de zorgprofessional. Daarnaast kunnen personeelstekorten worden voorkomen door steeds in te blijven zetten op omscholingstrajecten voor mensen die een overstap willen maken naar de zorgsector bijvoorbeeld via investeringen in de zorg. Maar ook de resultante van de oplossingsrichting van de vragen 1 tot en met 3 is dat een efficiëntere inrichting van de zorg en een gezondere bevolking tot een vermindering van de personeelstekorten zal leiden.
Frank Lafort, facilitator Clingendael European Health Forum. farmaceutisch e commissie van de Amerikaanse Kamer van Koophandel
Position paper inzake toekomstbestendigheid van de zorg Sinds 2001 organiseert de farmaceutische commissie van de Amerikaanse Kamer van Koophandel een maal per jaar het Clingendael European Health Forum. Hierbij treffen vertegenwoordigers uit vrijwel alle geledingen van de gezondheidszorg elkaar om aan de hand van een uitdagend thema te debatteren over ontwikkelingen binnen de Nederlandse gezondheidszorg, waarbij de toekomstbestendigheid van de zorg een kernthema is. De rode draad door al de Clingendael-bijeenkomsten is de maatschappelijke meerwaarde van het innovatieproces voor een betere zorg die ook betaalbaar is. Minister Schippers heeft de SER advies gevraagd over de toekomstbestendigheid van de zorg. In het bijzonder wil zij de visie van de SER vernemen over de betaalbaarheid van de zorg en over de knelpunten op de arbeidsmarkt van de zorg. Daar de farmaceutische commissie van AmCham zich middels de Clingendael Health Fora al jarenlang toelegt op dit vraagstuk reageert zij bij deze graag op de online oproep voor consultatie van de Commissie Sociale Zekerheid en Gezondheidszorg van de SER, daarbij gebruikmakend van hetgeen de afgelopen 11 jaar op de genoemde Fora voor het voetlicht is gebracht (zie bron 1 t/m 11). 1. Wat zijn volgens u de concrete knelpunten in de gezondheidszorg? Waardoor worden deze problemen veroorzaakt Het belangrijkste knelpunt is een institutionele belemmering in de zin van schotten in de financiering binnen de Zorgverzekeringswet en tussen de Zorgverzekeringswet en de AWBZ. Sinds een paar jaar is daar nog een derde financieringsstroom bijgekomen, de WMO. Praktisch gesproken betekent dit dat het geld de patiënt niet volgt. Dit is belemmerend in het bereiken van efficiëntie, aangezien veel vernieuwingen en verbeteringen van de zorg dwars door de klassieke echelonnering (eerste, tweede, derde lijn) heen gaan. De huidige financieringssystematiek leidt er toe dat er onvoldoende prikkels zijn die voorkomen dat patiënten in de AWBZ terechtkomen.
De zorgverzekeraars zijn met ingang van 1 januari 2012 nagenoeg volledig verantwoordelijk voor de ziekenhuisfinanciering, behalve voort de vaste kosten van de ziekenhuiszorg aangezien deze niet beïnvloedbaar zijn door de zorgverzekeraar. Dit betekent dat eventuele tegenvallers niet meer achteraf gecompenseerd kunnen worden uit de algemene kas van de Zorgverzekering. Hierin schuilt het gevaar dat de zorgverzekeraar ervoor kiest om zijn risico op de korte termijn af te dekken met vergaande kostenreducerende maatregelen. Hierbij komt de focus van het ziekenhuis te liggen op winstgevende afdelingen en behandelingen en worden verlieslatende afdelingen en behandelingen minder interessant. Deze maatregelen kunnen wanneer niet ook de (middel)lange termijn effecten goed onderzocht zijn binnen enkele jaren tot nog snellere kostengroei leiden. De andere kant van de medaille is dat zorgverzekeraars door de financiële risicodragendheid op de ziekenhuiszorg worden gedwongen om een afweging te maken tussen ziekenhuiszorg en extramurale zorg (eerstelijnszorg, geneesmiddelen, enzovoort). In het oude systeem, met alleen volledige risicodragendheid op de extramurale zorg, bestonden juist perverse prikkels om extramurale zorg te vervangen door ziekenhuiszorg. Er is dan ook veel aan gelegen dat de zorgverzekeraars de zorgaanbieders in de ziekenhuizen zodanig zullen stimuleren dat zij hun zorg op een zo kosten-effectieve wijze inrichten. Zij kunnen daarbij gebruikmaken van de beschikbare onderzoeksgegevens over medische innovaties die extramuralisering mogelijk maken en die op velerlei gebied kostbare arbeid besparen in ziekenhuizen. Een andere institutionele belemmering is het proces van toelating en vergoeding van nieuwe behandelingen, geneesmiddelen en andere verstrekkingen. De toepassing van innovatieve geneesmiddelen is strikt gereguleerd. Het beleid is er niet op gericht om zo snel als mogelijk is ervaring op te doen met nieuwe therapieën. Eerder wordt terughoudendheid gepropageerd. Dit wordt zichtbaar o.a. in de vaak late aanpassing/acceptatie van behandelrichtlijnen. Ook is sprake van omslachtige procedures zoals daar recentelijk de zogenaamde add-on aanvragen zijn bijgekomen. Hiervoor moet de aanvraag bij de NZa worden ingediend, die op zijn beurt het CVZ kán raadplegen, terwijl voor belanghebbenden de procedure nog onduidelijk is. Mede hierdoor is er een kans dat de voordelen van kostenbesparingen elders in o.a. de zorgketen en samenleving onvoldoende worden gerealiseerd. In het recente verleden waren bijvoorbeeld de verpleegdagen in de functiegerichte budgettering een sleutelvariabele. Dit stimuleerde de ziekenhuisorganisatie om vooral te sturen op consolidatie of groei van verpleegdagen. Je krijgt waar je voor betaalt: sturing op uitkomsten (i.p.v. verrichtingen/interventies) zal dan ook de duurzaamheid van de zorg ten goede komen (zie ook hierna). De gezondheidszorg en aanverwante sectoren worden gestuurd door vier ministeries, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, het ministerie van Financiën, en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De reorganisatie van de Nederlandse gezondheidszorg heeft duidelijk gemaakt dat er behoefte bestaat aan betere coördinatie tussen deze ministeries, om de investeringen in innovatie en nieuwe therapieën en de opbrengsten daarvan nog beter tot hun recht te laten komen. Als het gaat om nieuwe geneesmiddelen zijn er helaas nog factoren die maken dat de macro-economische voordelen van dergelijke nieuwe therapieën nog niet ten volle worden benut. Dat komt simpelweg doordat de baten van de zorg en van de zorginnovaties niet op dezelfde plaats terecht komen als de kosten. De voordelen van innovatieve geneesmiddelen - zoals
voordelen voor de gezondheid, preventie, betere kwaliteit van leven en besparingen op de kosten van andere vormen van zorg en welzijn, arbeidsverzuim en productiviteit -krijgt daarin weinig aandacht. In het bijzonder wordt vaak nog onvoldoende rekening gehouden met het behoud van werk of weer aan het werk gaan als klinische wenselijke uitkomsten. Dat leidt tot inefficiënt gebruik van de zorgmiddelen en zorgopbrengsten. 2. Hoe kijkt u aan tegen de huidige marktordening en financiering van de zorg? Logica van instituties Gefragmenteerde zorgstructuren staan de verspreiding/toepassing van innovaties op het gebied van medicatie in de keten in de weg. Geïntegreerde oplossingen rondom de patiënt ontbreken vaak omdat innovaties vooral plaatsvinden op kleine en veelal specialistische schaal. Lessen zouden in dit opzicht geleerd kunnen worden van best practices als bijvoorbeeld het Parkinsonnet. Zorgverzekeraar, overheid, werkgevers, werknemers en patiënten kunnen hier een belangrijke stimulerende invloed uitoefenen. Een behoudende cultuur die alleen uitgaat van kostenbeheersing blokkeert vernieuwing en toepassing hiervan. Omdat het herontwerp van zorgprocessen behoorlijk kan ingrijpen in de routines van zorgprofessionals, worden innovatie en vernieuwing in de dagelijkse praktijk niet als vanzelfsprekend geïntroduceerd, terwijl de kosten nu eenmaal voor de baat uit moeten gaan. Daarnaast zijn er veel financiële prikkels die zich richten op de dagelijkse behandeling van patiënten en niet op de behandeldoelen en op de uitkomsten. Hier wordt de zorgaanbieder voor vergoed, niet voor bijvoorbeeld de preventieve werking van innovaties. Het bekostigingssysteem remt dergelijke innovaties dan ook. ICT en governance Op ICT-gebied kampt de zorg met jaren van onderinvestering. Standaarden en normen voor ICTtoepassingen in de zorg ontbreken. Er is daardoor een grote versnippering van ICT-systemen tussen en binnen ziekenhuizen en tussen ziekenhuizen en care instellingen. Mede daardoor komt de invoering van ehealth onvoldoende van de grond. Veel van de systemen zijn gericht op losse delen van het zorgproces. Hierbij staat de patiënt vaak niet centraal. Dat is een uitdaging gezien de multimorbiditeit van patiënten waarvan steeds vaker sprake zal zijn. Dat vergemakkelijkt niet het doorvoeren van bredere innovaties en het koppelen van de verschillende verantwoordelijkheden daarbij. Door de afwezigheid van een landelijk ICT netwerk voor patiëntgegevens is er ook geen zicht op echte patiëntenuitkomsten en de geleverde kwaliteit van de zorg waarvoor betaald is. Inefficiënte behandelvormen blijven dus onopgemerkt evenals de efficiëntere behandelingen. Wie betaalt bepaalt?! Op financieel gebied ervaren veel instellingen en professionals in de care sector een te beperkt budget voor bijvoorbeeld ICT vernieuwingen, geneesmiddelen en andere innovaties. Dat leidt al snel tot verdeeldheid en verstarring. Verdeeldheid in de zin dat iedere partij vooral voor haar eigen budget strijdt en niet direct geïnteresseerd is in samenwerking. Verstarring als gevolg van het ontstaan van schotten. Er bestaan financiële en beleidsmatige schotten tussen de verschillende vormen van intramurale en extramurale zorg die een optimale allocatie van de (beperkte financiële) middelen in de weg staan. Daardoor bestaat in Nederland - naar internationale maatstaven - nog steeds een groot ongerealiseerd potentieel voor extramuralisering (1, 2, 4, 6). Arbeidskrachten
Door de vergrijzing doet de zorgsector een steeds groter beroep op de arbeidsmarkt. De komende jaren dreigen grote/structurele tekorten te ontstaan aan zorgpersoneel. Bij ongewijzigd beleid zou rond 2025 bijna 25% van de Nederlandse beroepsbevolking in de zorgsector moeten werken om aan de stijgende zorgvraag te voldoen. Dit is niet realistisch. Werknemers zullen in de toekomst een ruime keuze uit goedbetaalde banen hebben. Bedrijven zullen tegen elkaar opbieden om geschikt personeel te trekken. Hierdoor zal het voor de zorg nog moeilijker worden om aan geschikt en gekwalificeerd personeel te komen. Het is onmogelijk zo veel mensen voor een baan in de zorg te interesseren. Daarom is het van belang om maatregelen te nemen die de arbeidsproductiviteit en efficiëntie in de zorgsector kunnen verhogen, zodat met minder personeel toch de benodigde zorg kan worden geleverd; bijvoorbeeld door een ruimere toepassing van medische innovaties, e-health, zelfzorgmanagement en preventie. e-Health Het potentieel voor e-health en zelfmanagement wordt tot nu toe onvoldoende benut. Daardoor vindt de zorgverlening minder efficiënt plaats dan met de huidige stand van de techniek mogelijk is. Tegelijkertijd bestaat er grote bereidheid en sterke wens van zorgconsumenten om van ehealth en zelfmanagement gebruik te maken: ten eerste om zelf de regie over de eigen gezondheid over te nemen en ten tweede om net als bij andere vormen van dienstverlening gebruik te maken van online diensten op de tijdstippen die de zorgconsumenten het beste uitkomen; bijvoorbeeld buiten werktijd. Zorg buiten werktijd vermindert de productiviteitsverliezen door ziekte buiten de zorgsector. Kosten vs doelmatigheid Zorgverzekeraars richten zich vooral op kosten omwille van een zo laag mogelijke premie. Hoewel er zeker goede initiatieven worden ontplooid, blijkt in algemene zin echter nog onvoldoende dat daarbij oog bestaat voor de opbrengsten. Het is voor de kostenontwikkeling op de lange termijn van het grootste belang dat zorgverzekeraars de voordelen van weer kunnen deelnemen aan het arbeidsproces meewegen. Dat betekent dat zij zich met een bredere kijk richten op het behoud van de balans tussen kosten en opbrengsten. Vooral de zorgverzekeraars die ook verzuimverzekeraar zijn, zouden hier een leidende rol kunnen spelen. 3. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de kosten van de zorg minder hard gaan stijgen? Door uitgaven niet langer uitsluitend als kosten te definiëren, maar een onderscheid te maken naar kosten en investeringen wordt een objectiever beeld gecreëerd van de uitgaven. Met investeringen worden dan met name bedoeld uitgaven die er toe bijdragen dat een patiënt/zorgconsument in de eerste lijn geholpen kan worden, in plaats van gebruik te moeten maken van de tweedelijn, die er voor zorgen dat de patiënt/zorgconsument sneller weer zelfstandig of in belangrijke mate zelfstandig kan functioneren, zijn/haar kwaliteit van leven kan verbeteren, en elders (hogere) uitgaven worden voorkomen. Gezien het toenemend grote economische belang dat de zorg voor de Nederlandse samenleving inhoudt, is het op zijn plaats om de kosten en opbrengsten van de zorg (en zorginnovaties) breder (o.a. in ziekte, gezondheid, arbeidsverzuim, arbeidsproductiviteit, sociaal-economisch welzijn, preventie) te definiëren, op een zodanige wijze dat de elders neerslaande gezondheidswinsten (= minder maatschappelijke kosten) mede verdisconteerd worden in het algehele zorgkostenplaatje. Dat zal de geconstateerde en geprojecteerde toename van de kosten in de zorg in een ander realistischer daglicht plaatsen. Preventie
Nu investeren in preventie levert op termijn enorme kostenbesparingen op. Een beter geïntegreerd beleid op het gebied van voorkomen van o.a. hartfalen, COPD, obesitas, diabetes, longkanker levert op de middellange termijn een verlaging van de zorgkosten, een verhoging van de kwaliteit van leven. Daarbij geldt dat gezonde werknemers productiever zijn, hetgeen de economie ten goede zal komen. Meer dan tot nu toe het geval is kan ingezet worden op gedragsbeïnvloeding van mensen. O.a. door hogere accijnzen op tabak, naar analogie van de Geneesmiddelenwet, in de Warenwet een duidelijker koppeling tussen het nuttigen van snoep, etenswaren en frisdranken en de daarmee gepaard gaande gezondheidseffecten. Op dit moment worden zorgverzekeraars onvoldoende gestimuleerd om te investeren in preventie. Ten eerste zijn zorgverzekeraars bang dat de baten van de investeringen in preventie neerslaan bij andere verzekeraars als verzekerden overstappen naar een andere verzekeraar. Ten tweede ontvangen zorgverzekeraars meer middelen van de overheid (= risicoverevening) als zij veel ongezonde verzekerden hebben; bijvoorbeeld een compensatie voor verzekerden met diabetes of COPD. Dit holt de prikkels voor preventie uit. De huidige financieringssystematiek drijft de kosten in de zorg op, in plaats van op handelingen zou er veel meer gestuurd moeten worden op behandeldoelen en op uitkomsten. Innovatieve geneesmiddelen Innovatieve geneesmiddelen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het voorkomen van opnamen in een (psychiatrisch) ziekenhuis en aan de verkorting van de verpleegduur. Het rapport 'Als het geld de patiënten volgt' (2), schetst voor Nederland een zo volledig mogelijk beeld van de bijdrage van (nieuwe) geneesmiddelen aan de terugdringing van het beroep op intramurale ziekenhuiszorg. Het rapport schetst drie scenario's met wisselende effecten van farmaceutische hulp op het beroep van intramurale ziekenhuiszorg in de periode 2003-2011. Het basisscenario berust op het doortrekken van huidige trends in het gebruik van geneesmiddelen en het beroep op intramurale ziekenhuiszorg. Het bezuinigingsscenario veronderstelt een beperking van het beroep op farmaceutische hulp door ingrepen in het verzekeringspakket en restricties op de toelating en van nieuwe geneesmiddelen. Het extramuraliseringsscenario gaat uit van een ruimhartiger volumebeleid voor farmaceutische hulp dan het basisscenario. Dit dient om de maatschappelijk gewenste extramuralisering te faciliteren. In het onderstaand overzicht worden de verschillende groeipercentages gekoppeld aan de drie scenario's.
Farmaceutische hulp heeft dus een enorm potentieel om bij te dragen aan extramuralisering. Om de gewenste extramuralisering te bereiken, zal het volumebeleid voor de farmaceutische hulp echter moeten stijgen. In het geschetste extramuraliseringsscenario ligt de mogelijkheid om deze stijging te realiseren. In dit scenario onderkent de overheid ontwikkelingen als de steeds mondiger en veeleisender wordende burger die zich steeds meer als cliënt gaat gedragen. Hierbij dringen deze cliënten aan op medische behandelingen en geneesmiddelen die 'state of the art zijn' . De overheid zal in dit scenario bijvoorbeeld meer in moeten zetten op een versnelling van de toelatingsprocedure voor nieuwe geneesmiddelen. Daarbij zal een ruimhartiger volumebeleid voor kosteneffectieve geneesmiddelen gewenst zijn. Volgens het zojuist geciteerde rapport is meer ruimhartigheid voor kosteneffectieve geneesmiddelen noodzakelijk omdat nieuwe geneesmiddelen en verbeterde toedieningsvormen de mogelijkheden voor extramurale behandeling vergroten. Hiermee kunnen veel aandoeningen, zoals diabetes, astma, coronaire hartziekten en hartfalen, in een andere omgeving dan het dure ziekenhuis, worden behandeld. Innovatie en nieuwe technologie Het potentieel voor e-health en zelfmanagement wordt tot nu toe onvoldoende benut. Daardoor vindt de zorgverlening minder efficiënt plaats dan met de huidige stand van de techniek mogelijk is. Het is van groot belang dat deze technologieën voortvarend worden ingevoerd om de houdbaarheid van de zorguitgaven te garanderen. Tegelijkertijd bestaat er grote bereidheid en sterke wens van zorgconsumenten om van e-health en zelfmanagement gebruik te maken: ten eerste om zelf de regie over de eigen gezondheid over te nemen en ten tweede om net als bij andere vormen van dienstverlening gebruik te maken van online diensten op de tijdstippen die de zorgconsumenten het beste uitkomen; bijvoorbeeld buiten werktijd. Zorg geleverd buiten werktijd vermindert de productiviteitsverliezen door ziekte buiten de zorgsector, aangezien de zorg dan niet meer onder werktijd wordt geleverd. Private investeringen Voor de particuliere investeerder blijkt bij de Nederlanders een behoorlijk draagvlak te bestaan: ruim een derde is positief en daarnaast staat een groot deel hier neutraal tegenover (8). Bovendien heeft men liever particuliere investeringen dan bezuinigingen. Hoewel men niet meteen aan particuliere investeerders denkt als het gaat om partijen die kunnen bijdragen aan nieuwe ontwikkelingen in de gezondheidszorg, verwacht men wel dat een particulier gefinancierd ziekenhuis het op het gebied van klantgerichtheid, efficiëntie en kwaliteit van de zorg even goed of mogelijk zelfs beter doet dan een 'gewoon ziekenhuis'. Patiënten met een chronische aandoening, die meer te maken hebben met de gezondheidszorg, lijken niet anders te denken over particuliere investeringen in de zorg dan mensen die geen chronische ziekte hebben. Ook mensen die werkzaam zijn in de zorg hebben, hoewel zij wel vaker vinden dat er te weinig artsen en verpleegkundigen zijn, geen afwijkende mening over private investeerders. 4. Hoe kunnen toekomstige personeelstekorten in de zorg worden voorkomen? Door een slimmere integratie van zowel proces, systeem (ICT) als technologische innovatie kan de arbeidsproductiviteit in de zorg sterk verhoogd worden. Hiervoor zullen financiële prikkels het gebruik en de integratie moeten bevorderen. • Meer focus op preventie en preventieve maatregelen, naast care en cure. • Door de inzet van domotica kunnen in de ouderenzorg substantiële arbeidsbesparingen worden gerealiseerd, terwijl tegelijkertijd de kwaliteit van het leven van de patiënten wordt verbeterd. • Telemedicine/e-health kan door ICT-toepassingen bijdragen aan een efficiëntere zorg en ook
vermindering van het beroep op de zorg, wat leidt tot een vergroting van de zelfredzaamheid van patiënten. Daarbij moet ook gedacht worden aan verbeterde en toegespitste informatievoorziening aan patiënten. • De toepassing van innovatieve geneesmiddelen levert een bijdrage aan de verhoging van de arbeidsproductiviteit via een vermindering van het beroep op ziekenhuizen en andere zorgvoorzieningen, en verlaagt het ziekteverzuim. • Medische procesinnovaties, zoals ketenzorg en disease management, vergroten de doelmatigheid van de zorg. Hierbij hoort ook differentiatie naar kwaliteit van zorgverlening en wie deze gaat verlenen. • De casestudies voor COPD/astma, cardiovasculaire aandoeningen en psychische aandoeningen geven aan dat het aantal opnamen in (psychiatrische) ziekenhuizen en de gemiddelde verpleegduur sterk kunnen worden teruggedrongen via de inzet van innovatieve geneesmiddelen. Bronnen: (1) Volgt het geld de patiënten? Trends en feiten over extramuralisering in de zorgsector. Goudriaan (APE), Visscher (APE), Koopmanschap (iMTA) augustus 2002 (2) Als het geld de patiënten volgt. Een analyse van geneesmiddelen en extramuralisering op macroniveau. Goudriaan (APE), Vemer (APE).November 2003 (3) Zorg om vernieuwing. Putters, Frissen (Universiteit Tilburg) Januari 2006 (4) Vertrouwen voor en door Innovatie. Putters, Frissen (Universiteit Tilburg) 2006 (5) The welfare effects of innovative pharmaceuticals. A pilot study for the Netherlands. Tsiachristas (APE), Goudriaan (APE), Groot (Universiteit Maastricht). Januari 2008 (6) Medical innovations and labor savings in health care. Tsiachristas (APE), Notenboom (APE), Goudriaan (APE), Groot (Universiteit Maastricht). Januari 2009 (7) Goede zorg van groot belang. Nederlanders staan open voor private investeringen. TNS Healthcare. (8) Survivor or the fittest? Putters (IBMG), Den Breejen (IBMG). Februari 2010 (9) Investeren in Innovatie: 'The next step'. Putters (IBMG), Janssen (IBMG). Februari 2011 (10) E-health: Face-to-Facebook. Over e-health en zelfredzaamheid van patiënten in de GGZ. Putters, Jansen. IBMG, Januari 2012 (11) E-health en zelfmanagement: een panacee voor arbeidstekorten en kostenoverschrijdingen in de zorg? Notenboom (APE), Blankers (APE), Goudriaan (APE), Groot (Universiteit Maastricht). Januari 2012 Versie d.d. 23-2-2012 www.amchampc.org
