25
au
gu stu s2 01 5
Lim bu rg :d ép op
...dat heel Holland Limburgs...
pr ov in cie va n
Ne
de
rla
nd
Colofon Uitgave Provincie Limburg bezoekadres: Limburglaan 10 te Maastricht postadres: Postbus 5700, 6202 MA Maastricht tel.: +31 (0)43 389 99 99 e-mail:
[email protected] www.limburg.nl
15-2553
….dat heel Holland Limburgs… Limburg: dé popprovincie van Nederland
Maastricht, 25 augustus 2015
Inhoudsopgave
4
Limburg Culturele Werkplaats
Inhoud 1. WAAROM ‘…dat heel Holland Limburgs…’?
7
Focus op popmuziek
7
Totstandkoming
7
2. Provinciale inzet op talentontwikkeling in de popmuziek
9
Limburg is dé popprovincie van Nederland: investeren in talentontwikkeling
9
1. Prille talentontwikkeling: Masterplan Muziekonderwijs Limburg: DOOR!
9
2. Trajectinfrastructuur “projecten talentontwikkeling popmuziek”
9
3. Popmuziek op de gemeentelijke agenda
10
4. De popconsulent: actief in Limburg en de Euregio
11
5. Excellente talentontwikkeling: Euregionale samenwerking
12
Een Euregionale popopleiding: nut en noodzaak
12
3. Wat gebeurt er al?
15
Nieuwe initiatieven en talentontwikkeling
15
Vernieuwing binnen de Limburgse popkoepel: SPL
15
Inventarisatie repetitie- en productievoorzieningen
16
Samenwerking in de Euregio
16
Landelijke ontwikkelingen in de popmuziek
17
Vrijwilligers
17
4. Speelruimten voor popmuziek
19
De Limburgse poppodia
19
En festivals?
20
Cafés, zalen, zolders en garages
21
5. Wat kan het popveld zelf nog meer doen?
23
Bijlagen25 1. Facts & Figures Popmuziek in Limburg
25
2. Verslag popbijeenkomst Horst 29 mei
27
3. Talentontwikkelingsprojecten in Limburg en de Euregio
31
Popnotitie
5
WAAROM ‘…dat heel Holland Limburgs…’?
1
6
Limburg Culturele Werkplaats
Limburg is dé popprovincie van Nederland.
Popmuziek, oftewel populaire muziek, waaronder
Waarom? Meer dan 35.000 Limburgers (3,1% van
ook de bekende muziekstromen zoals rock en dance
de totale bevolking) maken meer dan 6 uur actief
vallen, is een goed middel om het leefklimaat in
popmuziek per week. Een kwart daarvan speelt
Limburg aantrekkelijker te maken en te houden voor
in een band waarvan we er in Limburg ruim 2.600
deze doelgroep. Tevens is popmuziek een sector
hebben. Limburg kent grote landelijke festivals,
die zich steeds vernieuwd, die explosief groeit en
zoals Pinkpop, en een groeiend afzetgebied in
die een verbindende kracht heeft. Iets wat voor
de Euregio. Alle kansen die zich op dit moment in
andere muziekstromen, zoals fanfaremuziek, inspi-
Limburg en de Euregio voordoen, geven aanleiding
rerend kan werken. Door te willen weten wat ook in
tot het benoemen van speerpunten, aandachtsge-
deze sector speelt en in lijn met het Coalitieakkoord
bieden en investeringen van de Provincie Limburg
2015-2019 ‘In Limburg bereiken we meer’! zetten
op het gebied van popmuziek.
we daarom in op een proactieve houding. Dit betekent voor de Provincie ook een nieuwe manier van
Deze popnotitie: ‘…dat heel Holland Limburgs…’
communiceren, het inwinnen van kennis en het
is gebaseerd op het Coalitieakkoord 2015-2019
delen van kennis. Deze notitie is tot stand gekomen
‘In Limburg bereiken we meer!’, het Beleidskader
door het Limburgse popveld zelf te vragen wat er
Cultuur 2015-2019: Accentennotitie Cultuur
speelt, waar ze elke dag mee bezig zijn en waar
‘Bloeiend Limburg’ en het Uitvoeringsprogramma
behoefte aan is.
Cultuur juli 2015 t/m 2017 ‘Limburg Culturele Werkplaats’. Met Cultuur laat Limburg immers zien
Totstandkoming
dat ze staat voor haar identiteit. Zo ook zit muziek
‘….dat heel Holland Limburgs…’ is 26 maart 2015
in het Limburgse DNA en hoort het bij de Limburgse
voor het eerst gepresenteerd in poppodium Volt in
identiteit. Muziek is een sociale verbinder, een
de vorm: ‘De popsector in Limburg’. Daarna heeft
gegeven dat van generatie op generatie over-
de Provincie Limburg samen met maar liefst 120
gaat. Limburg is een provincie waar muziek tot
popliefhebbers en met tal van experts de notitie
de fundamenten van de samenleving behoort. De
‘De popsector in Limburg’ getransformeerd tot deze
ongekende kracht van het bestaande netwerk van
huidige vorm: ‘…dat heel Holland Limburgs…’ Een
harmonieën, fanfares, tamboerkorpsen en koren,
dankwoord aan alle experts die hun mening hebben
popbands, festivals, en de aanwezige infrastruc-
gegeven en hun kennis hebben gedeeld, specifiek te
tuur voor muzikaal toptalent maken van Limburg een
benoemen: Paul Moerel en Pé Diederen (Huis voor
bloeiende muziekprovincie. Een visitekaartje qua
de Kunsten Limburg), Joery Wilbers (poppodium
muziek voor heel Nederland. De Provincie zet in
Nieuwe Nor in Heerlen), Bram Jacobs (Muzikantine
op talentontwikkeling, van de prille basis tot topta-
in Horst), Herman van Asselt (Stichting Popmuziek
lent. Talentontwikkeling in de popsector is in het
Limburg), Marc Rutten (Conservatorium Maastricht),
Uitvoeringsprogramma Cultuur juli 2015 t/m 2017
Wim Smeets (Muziekgieterij in Maastricht), Thijs
‘Limburg Culturele Werkplaats’ benoemd als één
Schrijnemakers (Rockacademie Tilburg), Dustin
van de speerpunten waar wij ons bijzonder voor
van Rhienen (poppodium Grenswerk in Venlo),
gaan inzetten.
Jan Bruschke (Young Pioneers), Sander Ruijters
Focus op popmuziek
(Conservatorium Maastricht), Sjoerd Rutten (Arcus College Heerlen), Rick Vechel (Vechel Ventures),
De Provincie Limburg wil naast de traditio-
Jan Smeets (Pinkpop) en Rowwen Hèze. Het
nele muziekvormen stevig inzetten op popmu-
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
ziek. Zoals in het Beleidskader Cultuur 2015-2019:
is op dit moment bezig met een nota over de
Accentennotitie Cultuur ‘Bloeiend Limburg’ is
popsector in Nederland. Op 8 september 2015 zal
benoemd, is het belangrijk goed contact houden
de Provincie in gesprek gaan met het Ministerie om
met de jongeren in Limburg en ervoor te zorgen
hiervoor input te leveren.
dat deze jongeren zich hier thuis voelen, ook in het culturele leven. De dynamische uitstraling van popmuziek spreekt veel mensen van alle leeftijden
Augustus 2015
aan, maar zeker ook jongeren. Jongeren die wij
Gedeputeerde Cultuur Provincie Limburg
graag in Limburg houden of naar Limburg trekken.
Ger Koopmans
Popnotitie
7
Provinciale inzet op talentontwikkeling in de popmuziek
2
8
Talentontwikkeling is een speerpunt binnen het
DOOR! heeft als doel om muziek in de provincie
provinciaal cultuurbeleid zoals vastgesteld in het
Limburg volwaardig onderdeel te laten zijn van
Uitvoeringsprogramma Cultuur juli 2015 t/m 2017:
het lesprogramma in het primair onderwijs. Daarbij
‘Limburg Culturele Werkplaats’. Tevens is talen-
is de verbinding met het voortgezet onderwijs van
tontwikkeling een prioriteit in het beleid van het
cruciaal belang. DOOR! wil muziekonderwijs ontwik-
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
kelen, borgen en vernieuwen van Noord- tot Zuid-
In veel steden en dorpen in Limburg is het een
Limburg en in volle samenwerking met het primair
uitdaging om talentontwikkeling op muziekgebied
en voorgezet onderwijs, het middelbaar beroepson-
goed te faciliteren. Er gebeurt veel, maar soms is
derwijs, het hoger onderwijs, met alle muziekver-
de samenhang en de weg van prille naar excellente
enigingen en cultuurinstellingen. Talentontwikkeling
talentontwikkeling niet zichtbaar genoeg of vallen er
vormt in het Masterplan DOOR! de rode draad.
gaten in de te doorlopen keten.
In de uitwerking van DOOR! zal popmuziek een
Het is van belang om de infrastructuur voor talent-
volwaardige plaats moeten krijgen in de verbin-
ontwikkeling beter zichtbaar te maken en te verbe-
ding met de harmonieën, fanfares, tamboerkorpsen
teren op bepaalde onderdelen. Talentontwikkeling
en koren. Deze verbinding is uitermate geschikt om
in de popmuziek is een groeiende -niet te
te zorgen voor nog meer verbreding en innovatie
negeren- sector.
binnen de traditionele muziekverenigingen. Zo wordt enerzijds een fundament gecreëerd voor een groei-
Naar aanleiding van de eerste versie van de notitie:
ende popmuzieksector en anderzijds worden de
‘De popsector in Limburg’ hebben de Provincie
traditionele muziekverenigingen vernieuwd en meer
Limburg en het Huis voor de Kunsten Limburg
toekomstbestendig.
(HKL) op 29 mei 2015 een bijeenkomst georganiseerd waar de mogelijke provinciale inzet op het
Wat gaan we doen:
gebied van talentontwikkeling in de popmuziek met
■■
Gelijkwaardig positioneren van popmuziek
een dwarsdoorsnede van het Limburgse popveld is
in het Masterplan Muziekonderwijs Limburg:
besproken. Het verslag hiervan is terug te vinden in
DOOR!. Vanuit onze rol binnen DOOR! stimu-
bijlage 2. Gebaseerd op de output van deze bijeen-
leren we het verbinden van de popsector met
komst, en van verschillende expertmeetings met het
de meer traditionele muzieksector. Dit doen wij
popveld, wordt in dit hoofdstuk de provinciale inzet
mede door, binnen de bestaande middelen en
op talentontwikkeling in de popmuziek beschreven.
menskracht en in volle samenwerking met de
Limburg is dé popprovincie van Nederland: investeren in talentontwikkeling
lokale culturele omgeving, te stimuleren dat talentcoaches worden ingezet of worden opgeleid in regio’s waar zij nog niet aanwezig zijn.
Wij hebben vijf speerpunten benoemd voor talentontwikkeling in de popmuziek, van pril tot excellent
2. Trajectinfrastructuur “projecten talentontwikkeling
talent:
popmuziek”
1. Prille talentontwikkeling: Masterplan
Er is een aantal wezenlijke projecten en (wedstrijd)
Muziekonderwijs Limburg: DOOR! 2. Trajectinfrastructuur “projecten talentontwikkeling popmuziek”
onderdelen te noemen die talenten een traject bieden naar een podium in Limburg of de Euregio. Provinciaal gaat het hier om de Kunstbende,
3. Popmuziek op de gemeentelijke agenda
Popsport, Young Pioneers en Nu of Nooit.
4. De popconsulent: actief in Limburg en de
Euregionaal zijn dit Konnektor en DVERS. Deze
Euregio 5. Excellente talentontwikkeling: Euregionale samenwerking
projecten bieden talenten, die op verschillende niveaus in het ontwikkelingstraject zitten, een weg naar het podium. In bijlage 3 staat een korte uitleg over deze verschillende projecten. Speelruimte en
1. Prille talentontwikkeling: Masterplan
het hebben van een podium is voor (jonge) talenten
Muziekonderwijs Limburg: DOOR!
van groot belang om zich verder te ontwikkelen. Het
De Provincie heeft in november 2014 opdracht
is daarom belangrijk dat de bestaande “trajectin-
gegeven voor de totstandkoming van het Masterplan
frastructuur” voor talentontwikkeling overeind blijft,
Muziekonderwijs Limburg: DOOR!. Het Masterplan
verder versterkt wordt, en meer zichtbaar gemaakt
Popnotitie
9
wordt. Het is hierbij van belang te blijven toetsen of
leid aanwezig is, ligt het zwaartepunt hiervan vaak
alle bovengenoemde projecten daadwerkelijk blijven
rondom de grotere poppodia in de grotere steden,
bijdragen aan dit traject van talentontwikkeling en
terwijl juist in kleinere gemeenten en met kleinere
het bieden van een podium.
initiatieven op lokaal niveau óók de grote kracht van
Uit gesprekken met het veld is gebleken dat het
popscene zit. Bijvoorbeeld in de gemeente Eijsden-
noodzakelijk is om de trajectinfrastructuur vooral
Margraten waar, om de belangen van de popcultuur
voor toptalenten verder door te trekken. Het Huis
hier te behartigen, het popveld zelf SPEM (Stichting
voor de Kunsten Limburg onderzoekt momenteel of
Popmuziek Eijsden-Margraten) heeft opgericht.
er een programma voor toptalent gerealiseerd kan
Dit initiatief biedt steun aan lokale pop-initiatieven
worden. Het onlangs in Noord-Brabant gelanceerde
en muzikanten. Het is nodig om alle gemeenten
‘Proud of the South’, waar toptalent wordt gelinkt
bewust te blijven maken van het belang van popmu-
aan de expertise en het netwerk van poppodia, zou
ziek binnen het lokale culturele beleid, waarbij actief
hiervoor een voorbeeld kunnen zijn. De hoofddoel-
de samenwerking en verbinding wordt gezocht met
stelling van een Limburgse variant zou dan zijn:
bijvoorbeeld jeugdwerk, sociaal beleid en economie.
het ontwikkelen, bestendigen en professionaliseren
Daarnaast kunnen lokale initiatieven in de popsector
van Limburgs poptalent, zowel zakelijk als artistiek,
gecombineerd worden met een tal van andere cultu-
waarbij deelnemende talenten nadrukkelijk begeleid
rele initiatieven en kunstvormen, zoals bijvoorbeeld
worden om hun volgende carrièrestap maken.
street art, urban art, dance, gaming en de HaFaBra. Een voorbeeld van een verbinding binnen het lokale
Wat gaan we doen: ■■
gemeentelijk beleid zijn de plannen voor een sociaal
Instandhouden en versterken van de traject-
cultureel multifunctioneel centrum in het Gasthoes
infrastructuur “projecten talentontwikkeling
in Horst, waar wordt ingezet op talentontwikkeling in
popmuziek”, die talenten een traject biedt naar
de podiumkunst en muziekcultuur in de gemeente.
een podium. Hieronder vallen projecten zoals
Een betere afstemming op gemeentelijk niveau
Kunstbende, Popsport, Nu of Nooit en Young
leidt tot het ontstaan van structurele verbindingen
Pioneers en de Euregionale projecten DVERS
tussen bijvoorbeeld Venlo en Horst, de stad en het
en Konnektor. Er wordt ook gekeken naar de
dorp, Grenswerk en de Muzikantine, het poppodium
mogelijkheid om een traject voor toptalent te
en het gemeenschapshuis, waarbij kennisdeling,
realiseren, naar voorbeeld van ‘Proud of the
co-produceren en samenwerken voorop staan.
South’. ■■
In de door ons vast te stellen brede subsidie-
Wat gaan we doen:
regeling voor culturele projecten en initiatieven
■■
wordt binnen het onderdeel festivals en evene-
belang van popmuziekbeleid via de te organi-
menten talentontwikkeling in de popmuziek
seren regio-overleggen met de gemeenten.
gestimuleerd. ■■
■■
De gemeenten verder bewust maken van het
■■
Aandacht genereren voor popmuziek op de
Er komt een voorstel voor de duurzaamheidsop-
gemeentelijke agenda op het gebied van:
gave in de cultuursector vanuit de portefeuille
muziekonderwijs, kleinschalige speel- en oefen-
duurzaamheid, o.a. op het gebied van festivals.
ruimten en het in samenwerking regionaal
Stimuleren van (regionale) media-aandacht
afstemmen van grotere evenementen (bijv.
voor Limburgse initiatieven in de popmuziek.
festivals). ■■
Er is door de popsector aangegeven dat er behoefte is aan structureel popmuziekbeleid op gemeentelijk
Bezien of nieuwe vormen van (mentorschap ten behoeve van) talentontwikkeling ondersteund
3. Popmuziek op de gemeentelijke agenda
kunnen worden. ■■
Stimuleren van lokale verbindingen van de
niveau, vooral in de kleinere gemeenten. Een goed
popsector met andere, vooral jonge/nieuwe,
voorbeeld hiervan is de Muzikantine in Horst die
kunstvormen, bijvoorbeeld street art, urban art,
een ambitieus en zeer potentieel plan heeft en daar-
dance en gaming.
voor gerichte ondersteuning zoekt van de gemeente. Nieuwe initiatieven in de popsector hebben het moeilijk om (snel) iets van de grond te krijgen. In het geval dat er gemeentelijk popmuziekbe-
10
4. De popconsulent:
Wat gaan we doen:
actief in Limburg en de Euregio
■■
Laten inzetten van het beleidsmatig, ontwikke-
Het Huis voor de Kunsten Limburg (HKL) vervult
lingsgericht en verbindend consulentschap van
binnen haar steunfunctie voor de amateur- en
de popconsulent via het werkplan van het HKL.
professionele kunsten in Limburg een wezenlijke rol
■■
De popconsulent richt zich daarbij o.a. op het
voor de popsector door de inzet van de popconsu-
(online) inzichtelijk maken van de aanwezige
lent. De popsector in Limburg, waaronder ook de bij
harde en zachte infrastructuur en het bevor-
het HKL aangesloten Stichting Popmuziek Limburg
deren van (Euregionale) samenwerking tussen partijen in het veld.
en het Platform Limburgse Poppodia, kan vanuit een beleidsmatig en verbindend consulentschap een
■■
Inzetten op het overdragen van de uitvoerende
beroep doen op de popconsulent. Momenteel vervult
rol en verantwoordelijkheid van de popcon-
de popconsulent ook een organiserende en uitvoe-
sulent. De popsector activeren om de taken
rende rol voor een aantal gevestigde projecten.
en acties die hieruit ontstaan proactief op te
Het Limburgse popveld heeft aangegeven dat er
pakken en uit te voeren.
juist behoefte bestaat aan de meer beleidsma-
■■
“In het kader van het eerdergenoemd consu-
tige, ontwikkelingsgerichte rol van de popconsulent.
lentschap zet de popconsulent in op het creëren
Gelet op de ambitie die er nu ligt en de vraag vanuit
van één platform waarin een dwarsdoorsnede
het veld, gaat de popconsulent de uitvoerende rol
van het Limburgse popveld wordt genomen. In
afbouwen. De popconsulent ‘nieuwe stijl’ heeft dan
dit platform zal een vertegenwoordiging van
meer ruimte voor het beleidsmatig, ontwikkelings-
o.a. de Limburgse poppodia, de Limburgse
gericht en verbindend consulentschap, waarin de
(pop)festivals, de SPL en de muzikant zelf
popconsulent vooral gevoed wordt door de behoefte
plaatsnemen. Dit platform voedt de regio-over-
vanuit het Limburgse popveld.
leggen met de gemeenten.
Tevens constateren wij dat er een tal van talentcoaches zijn die binnen hun eigen lokale afzetgebied een grote rol invullen in de doorontwikkeling van met name jonge bands en muzikanten. Deze talentcoaches worden steeds vaker gevraagd door gemeenten om input te leveren voor vraagstukken in het gemeentelijk popbeleid. Daarbij wordt niet altijd afstemming gezocht met de popconsulent van het HKL, en deze verbinding wordt nog niet altijd als natuurlijk of logisch ervaren.
foto: Marcel Krijgsman
Popnotitie
11
5. Excellente talentontwikkeling:
setting op te leiden. Door de internationale insteek
Euregionale samenwerking
van de opleiding zou ook een betere afzetmarkt
Om te komen tot een volwaardige, toekomstbesten-
voor popmuziek gerealiseerd kunnen worden. Na
dige keten voor popmuziek is het noodzakelijk om
gesprekken met het veld en werkbezoeken aan
naast de poppodia, het Masterplan Muziekonderwijs
o.a. de opleiding PXL in Hasselt komen wij tot de
Limburg DOOR! en de lokale culturele omgeving,
volgende conclusie:
te voorzien in excellente ontwikkelingsmogelijk-
Op dit moment is het niet nodig om een verken-
heden voor jong talent. Hierin ligt een buitenkans in
ning naar een Euregionale popopleiding te starten,
het kader van de ontwikkeling van de Euregionale
vooral omdat gebleken is dat er voldoende instel-
samenwerking. Popmuziek in alle facetten (festivals,
lingen en opleidingen in de Euregio zijn waar popta-
poppodia en opleidingen) is in de Euregio is geen
lent uit Limburg zich kan ontwikkelen. Namelijk PXL
nieuw gegeven. Voorbeelden van projecten met
Hasselt, waar al Limburgse studenten studeren
een Euregionale insteek zijn Konnektor en DVERS.
en welke een aantal goede popopleidingen op
Bij Konnektor staat het ontmoeten en uitwisselen
bachelorniveau aanbiedt, o.a. muziekmanagement,
van kennis tussen bands uit de regio Niederrhein,
muziektechniek en opleiding tot pop- en rockmuzi-
Gelderland en Noord-Limburg centraal. DVERS
kant. Daarnaast zijn er het Arcus College Heerlen,
wordt in september 2015 ingezet als een popcon-
het Conservatorium Maastricht en de Rockacademie
ferentie en showcasefestival voor de Euregio, met
Tilburg. Wel is er behoefte aan betere verbin-
partners uit Duitsland en België. Daarnaast liggen
dingen en afstemming tussen de verschillende oplei-
er, zowel in Noord- als Zuid-Limburg, plannen voor
dingen in Limburg en daarbuiten. Tevens is het van
een Euregionaal productiehuis. Deze projecten zijn
belang om de doorstroom en het afzetgebied van
goede voorbeelden van Euregionale samenwerking
(pop)muziekstudenten te verbeteren in samenwer-
in excellente talentontwikkeling.
king met o.a. de vakopleidingen en de poppodia. Talenten moeten voldoende toegerust worden om
Wat gaan we doen: ■■
excellente talentontwikkeling. Bijvoorbeeld via
Wat gaan we doen:
masterclasses of via een uitwisseling tussen
■■
opleidingen voor (pop)muziek, poppodia en
Arcus College Heerlen, het Conservatorium
festivals in Limburg en de Euregio met als doel
Maastricht, de zes poppodia en (een vertegen-
meer zichtbaarheid, draagvlak en groeikansen
woordiging van) talenten en het popveld zelf,
voor popmuziek te realiseren. ■■
Het positioneren van PXL Hasselt, het Arcus
partners. Samenwerking en contacten leggen
College Heerlen en het Conservatorium
met partners in België en Duitsland staat hierin
Maastricht, als dé popopleidingen in de Euregio
ook voorop.
en hier actief inzetten op het leggen van verbin-
Beperkte bijdrage leveren aan de verbetering van de fysieke culturele infrastructuur in de
dingen tussen deze opleidingen. ■■
Om de ontwikkelingen voor excellent talent
vorm van co-financieren, uitsluitend in geval
in popmuziek extra kracht bij te zetten zal
van het geschikt maken van gebouwen van
er vanaf 2016 een jaarlijkse popprijs worden
particuliere initiatieven voor (pop)concerten met
uitgereikt aan een Euregionaal poptalent in de
een Euregionale en (inter)nationale uitstraling
Nederlands-Vlaamse popscene, dit in nauwe
die een zeer groot aantal bezoekers trekken.
afstemming met de opleidingen.
Een Euregionale popopleiding: nut en noodzaak In de opstelling van de eerste versie van de notitie ‘De popsector in Limburg’ is de mogelijkheid voor een verkenning naar een Euregionale popopleiding benoemd. Het doel van deze opleiding zou zijn om de Limburgse popmuzikant in een Euregionale
12
Het actief leggen van verbindingen tussen de
muzikanten en Euregionale poppodia. Het
zijn hierin vanzelfsprekend de aangewezen
■■
zich in het ‘Hilversumse’ te profileren.
Aanjagen van Euregionale samenwerking in
foto: Sascha Teschner
Popnotitie
13
Wat gebeurt er al?
3
14
De Limburgse popsector groeit en bloeit. De
Stichting Culon (Roermond) starten op regio-
provincie barst letterlijk van het muzikale talent. De
naal niveau nieuwe en vaak kwalitatief goede initi-
poppodia in de grote steden zijn vernieuwd, goed
atieven. Hiermee geven ze niet alleen een flinke
uitgerust en (her)ontdekken duidelijker hun publiek
impuls aan de ontwikkeling van de lokale popcul-
en eigen identiteit. Ook de hoeveelheid en de kwali-
tuur, maar bieden ze muzikanten en bands ook de
teit van popfestivals blijven groeien.
mogelijkheid om naar buiten te treden en samen-
De sector kan ook rekenen op vele enthousiaste
werkingsprojecten op te starten. Ook de Limburgse
vrijwilligers en op lokaal niveau heerst er nog steeds
poppodia ontwikkelen eigen hoogwaardige produc-
een gretige ‘do it your self’ mentaliteit. Stichting
ties waarin lokale muzikanten ervaringen kunnen
Popmuziek Limburg en het Huis voor de Kunsten
opdoen en zichzelf kunnen ontwikkelen en in de
Limburg spelen een belangrijke rol m.b.t. het zicht-
kijker kunnen spelen. De poppodia zullen, naast de
baar maken van deze Limburgse popsector en
primaire podiumfunctie, zich in de toekomst meer
het bouwen van bruggen tussen de verschillende
en meer gaan richten op de functie van talentont-
actoren. Tot deze actoren en de Limburgse pop-
wikkeling en slaan daarmee een weg in die de voor-
infrastructuur behoren op primair en secundair
bije jaren (mede) door Stichting Popmuziek Limburg
niveau:
is voorbereid. Het project ‘The Wall’ van Poppodium Grenswerk is hier een goed voorbeeld van. Ook het
Primair:
pilot-project ‘Young Pioneers’, waarin talentvolle
(openbare) repeteergelegenheden, muziekcol-
jonge Limburgse muzikanten creatief worden uitge-
lectieven en oefenbunkers
daagd en de samenwerking wordt gestimuleerd, is
■■
(pop)podia
vernieuwend.
■■
muziekcafés, buurthuizen en jongerencentra
■■
kroegen, cafés en kleine zalen
■■
festivals
Vernieuwing binnen de Limburgse popkoepel: SPL
■■
studio’s
Stichting Popmuziek Limburg (SPL) heeft een goede
■■
labels, agencies en boekingskantoren
naam binnen de provinciegrenzen. SPL kan zich
■■
de komende jaren nog meer inzetten om verbinSecundair:
dingen te leggen, zich beter te positioneren in de
■■
muziekscholen
gehele provincie en om de Limburgse popsector nog
■■
individuele muziekdocenten (zzp’ers)
beter in beeld te brengen. Hiervoor is ook een rol
■■
muziekverenigingen, bijv. harmonieën, fanfares,
en verantwoordelijkheid weggelegd voor het veld
koren
zelf: niet SPL, maar het héle veld is ‘Popmuziek
muziekopleidingen, bijv. het Conservatorium
in Limburg’. Om het hele popveld goed in beeld te
Maastricht en het Arcus College Heerlen
kunnen brengen is SPL bezig om de website van
productiebedrijven, bijv. Buro Pinkpop en
SPL op zeer korte termijn te vernieuwen. Nieuwe
Witgoed & van Bontewas
functies worden toegevoegd, zoals de provinciale
de provinciale popkoepel Stichting Popmuziek
popladder en een reserveringssysteem voor repe-
Limburg
titievoorzieningen in Limburg. Het popboek (de
lokale poporganisaties en initiatieven, bijvoor-
‘Gouden Gids’ van de Limburgse popsector’) wordt
beeld de Muzikantine Horst, The Rock Station
helemaal herzien en opgefrist en het veld wordt
Reuver, Stichting Popmuziek Parkstad,
veel actiever betrokken bij het aanleveren van
Stichting Popmuziek Eijsden-Margraten,
content. Niet alleen inhoudelijk, maar ook in beeld
Stichting Nederweert Live, e.a.
zal de website veel meer het ‘wij zijn popmuziek in
■■
■■
■■
■■
Nieuwe initiatieven en talentontwikkeling
Limburg’ gaan uitdragen en minder SPL als instituut. Als aanjager op terrein van nieuwe initiatieven
Op diverse plekken in Limburg ontstaan er
en nieuw beleid kan SPL een belangrijke rol blijven
nieuwe, creatieve en goede initiatieven op het
spelen in het Limburgse popveld. Uitdaging blijft het
gebied van talentontwikkeling. Nieuwe organisa-
stimuleren van samenwerking tussen de poppodia,
ties als de Muzikantine (Horst), Stg. Popmuziek
vooral op het gebied van talentontwikkeling en een
Eijsden-Margraten, Stichting Nederweert Live,
eensgezinde visie daarop.
Muziek- en kunstenaarscollectief In Vallis (Vaals),
Popnotitie
Inventarisatie repetitie- en
15
foto: Marcel Krijgsman
productievoorzieningen
Samenwerking in de Euregio
De zes grote poppodia hebben alle voldoende facili-
De Limburgse popsector zoekt vanzelfsprekend
teiten op het gebied van repetitieruimten. Natuurlijk
aansluiting bij de rest van Nederland. Zo blijven
zijn er altijd nog wensen, maar gezien het afzetge-
de Hilversumse media hét walhalla voor popmu-
bied van de podia is het aannemelijk dat poptalent
ziek in Nederland. Stichting Popmuziek Limburg
zal reizen om te repeteren bij het poppodium dat het
is aangesloten bij de nationale popkoepel POPnl,
beste past bij de stijl van de band kijkend naar de
van waaruit kennis en ervaringen worden uitgewis-
programmering van het poppodium. Daarom is het
seld en ook projecten als de ‘Sena POPnl Awards’
van groot belang dat de poppodia zowel op provin-
en de ‘Muzikantendag on Tour’ worden georgani-
ciaal en Euregionaal niveau goed samenwerken o.a.
seerd. Bijna alle Limburgse poppodia zijn aange-
op het gebied van programmeren en bandcoaching.
sloten bij de belangenorganisatie Nederlandse
Op het moment van verschijning van ‘…dat heel
Vereniging voor Poppodia en Festivals (VNPF). Een
Holland Limburgs…’ is er nog geen volledig overzicht
thema dat continu aandacht behoeft is het realiseren
van alle, vooral meer kleinschalige, voorzieningen
van aansluiting van de Limburgse popcultuur op die
in de provincie als het gaat om repetitie-, opname-
in de rest van het land. Sinds ruim een jaar is ook de
en productievoorzieningen. Het is ook onvoldoende
Euregio in beeld.
inzichtelijk of de hoeveelheid bestaande voorzie-
De samenwerking met Duitsland en België staat nog
ningen aansluiten bij de behoeftes van de doel-
in de kinderschoenen. Hier is nog veel te winnen
groep. Er is wel door het veld aangegeven dat er op
en het is logisch dat de Limburgse popsector zich
sommige plekken een behoefte is aan meer goede
niet alleen richt op aansluiting met de Nederlandse
geluidsdichte oefenruimten die voor een schappe-
popsector maar ook op aansluiting met initiatieven,
lijke prijs aan muzikanten en bands verhuurd kunnen
projecten en podia binnen de eigen Euregio. Ook
worden. SPL is op dit moment bezig met het inzichte-
poppodium de Nieuwe Nor organiseert al enkele
lijk maken van de wensen van (beginnende) band en
jaren een kleinschalige uitwisseling tussen Heerlen
of muzikanten naar speelplekken, repetitieruimtes en
en de Duitse stad Bochum. Ook de Muziekgieterij is
of productievoorzieningen.
een voorloper als het gaat om Euregionale programmering en verbinding. Daarnaast zal tijdens de eerstvolgende editie van de popconferentie
16
DVERS (26 september 2015), op initiatief van
de regering een nota over popmuziek te schrijven
Stichting Popmuziek Limburg en naar aanleiding van
waarin de positie van popmuziek voor het cultu-
het verzoek van de Limburgse poppodia, één van de
rele en economische landschap duidelijk geschetst
hoofdthema’s ‘de Euregio en talentontwikkeling’ zijn.
wordt, en aanbevelingen worden gedaan om die
Landelijke ontwikkelingen in de popmuziek
positie verder te verbeteren.”
Ook op landelijk niveau zijn er ontwikkelingen op het
Op deze motie zal Minister Bussemaker van Cultuur,
gebied van popmuziekbeleid. Tijdens het algemeen
Onderwijs en Wetenschap in september 2015
overleg van de Commissie voor Onderwijs, Cultuur
reageren. Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en
en Wetenschap eind juni 2015 over de uitgangs-
Wetenschap is op dit moment bezig met een nota
punten van het cultuurbeleid hebben Ouwehand,
over de popsector in Nederland. Op 8 september
van Dijk, Bergkamp en van Dekken de volgende
2015 zal de Provincie in gesprek gaan met het
motie ingediend:
Ministerie om hiervoor input te leveren.
“Overwegende dat popmuziek met alleen al 500.000
Vrijwilligers
amateurbeoefenaars en een hoge, diverse partici-
Vrijwilligers vormen een onmisbaar onderdeel bij
patie veruit de best bezochte en meest beoefende
de uitvoering van de projecten en activiteiten in
vorm van cultuur is. Constaterende dat in het advies
muziekcollectieven, lokale poporganisaties, popfes-
voor de Raad voor Cultuur nauwelijks aandacht aan
tivals en de poppodia. Met de verdere ontwikkeling
popmuziek wordt geschonken. Constaterende dat
van de participatiesamenleving en de ‘doe’ demo-
daarmee geen recht gedaan wordt aan de positie
cratie neemt ook de betekenis van vrijwilligerswerk
die de popmuziek inneemt in het culturele en econo-
en initiatieven ‘van onderop’ (nog) verder toe. Het
mische landschap.
is van belang om deze vrijwilligers in hun kracht te
Overwegende, dat een integrale visie vanuit de
blijven zetten.
ministeries van OCW, V&J en EZ gewenst is om de positie van de popmuziek te versterken, verzoekt
foto: Jurriaan Hodzelmans
Popnotitie
17
Speelruimten voor popmuziek
4
18
De Limburgse poppodia
podia verenigd in het Platform Limburgse Poppodia
De provinciale (stedelijke) popinfrastructuur is qua
opgezet door de Stichting Popmuziek Limburg
podiumfunctie op orde. Elke grote stad heeft een
(SPL) en er wordt op een aantal praktische zaken
stedelijke popvoorziening (poppodium) met een
(bijv. een gezamenlijk ticketsysteem en online
capaciteit die aansluit op de omvang/het ambi-
marketing) reeds vruchtbaar samengewerkt. Door
tieniveau van de stad en regio. Alle professio-
de uiteenlopende fase van ontwikkeling blijft het
nele poppodia, m.u.v. de Nieuwe Nor in Heerlen
een complexe en uitdagende opgave om verdere
hebben naast een zaal ook één of meerdere oefen-
samenwerking in gang te zetten. Wanneer elk
ruimtes. Maastricht investeert in een nieuw podium
podium zijn lokale positie, programmering, interne
met een capaciteit van 1100 bezoekers. Daarmee
organisatie en financiële basis op orde heeft is het
komt er in Limburg een tweede zaal met die capa-
eenvoudiger om elkaar op inhoud te vinden, hierop
citeit bij. Parkstadtheaters in Heerlen heeft name-
gezamenlijk door te pakken en nieuwe impulsen te
lijk de Limburgzaal met een capaciteit van 1350.
geven aan de samenwerking en de versterking van
De praktijk zal uitwijzen hoe beide podia zich qua
de positie van de Limburgse popmuziek en –cultuur.
aanbod, programmering en publieksbereik tot elkaar gaan verhouden. Ook is er in Limburg een aantal
Het valt op dat verschillende podia langzaam
locaties te vinden die door een grotere capaciteit
maar zeker hun eigen programmatische signa-
gebruikt kan worden voor grotere (pop)concerten
tuur ontwikkelen gebaseerd op de vraag vanuit de
met een Euregionale of internationale uitstraling
stad waarin ze opereren. Zo weet men allang dat
zoals, de Platte Zoal in de Maastricht Music Hall,
in de Bosuil in Weert blues, rock en metal uitste-
het MECC, de Rodahal in Kerkrade en de Hanenhof
kend loopt, Maastricht met indie en post-rock scoort
in Geleen. De Limburgzaal van Parkstad Theaters
en in Heerlen funk, hiphop en wave de favorabele
is hierbij de grootste zaal geschikt voor popcon-
genres zijn. De landelijke boekingskantoren krijgen
certen met een maximale capaciteit van 1350
dit inmiddels ook in de gaten en hierdoor verloopt
personen. Een grotere zaal, zoals de zaal van 013
de programmatische afstemming tussen de verschil-
Tilburg (max. 2200 personen) of de Muzikbunker in
lende podia onderling al nagenoeg automatisch.
Aachen (max. 2000 personen) is er niet in Limburg. Voor de andere professionele stedelijke poppodia,
Netwerkbenadering en keten van popmuziek
zoals Grenswerk (Venlo), De Bosuil (Weert), ECI
Een goede ontwikkeling, in ieder geval op lokaal
(Roermond), Volt (Sittard-Geleen), Nieuwe Nor
en regionaal niveau, is de netwerkbenadering. Als
(Heerlen) en de (kleine zaal van de) Muziekgieterij
voorbeeld kan de keten van popmuziek in Parkstad
(Maastricht), geldt dat hun omvang en programmati-
worden genoemd: Oefenbunker cap. 175 > poppo-
sche reikwijdte op hun stad en regio zijn afgestemd
dium Nieuwe Nor cap. 425 > Limburgzaal cap.
en daarmee in principe ook op elkaar als podia.
1350. Deze benadering werkt niet alleen positief in de relatie met landelijke boekingskantoren maar
In het sterk verstedelijkte Zuid-Limburg is het plat-
biedt acts ook de mogelijkheid zich te ontwikkelen
teland sterk op de voorzieningen van de dichtstbij-
en een publiek op te bouwen.
zijnde stad gericht. In Noord– en Midden Limburg zien we juist dat er in het landelijke gebied een
Dit voorbeeld heeft Grenswerk in haar beleid opge-
sterke eigen, en stadsonafhankelijke, popscene en
nomen. Ook in Sittard-Geleen (in samenwerking
infrastructuur ontstaat met de Muzikantine Horst,
met De Boerderij en zelfs de Hanenhof), Roermond
The Rockstation Reuver, Popburo Nederweert,
(met de Azijnfabriek) en in Maastricht met de komst
Stichting PopELL en Ell Nino als voorbeelden.
van de nieuwe Muziekgieterij (kleine zaal cap. 350 > grote zaal cap. 1100 en een samenwerking
Verschillen en samenwerking
met het festival Bruis) kan een dergelijke aanpak
Tussen de podia onderling zijn zeker verschillen
vruchten afwerpen. Daar moeten die podia dan
te benoemen. Die hebben deels te maken met de
ook wel klaar voor zijn en aan toe zijn. In Sittard-
ontwikkelingsfase waarin de verschillende podia
Geleen, Roermond en Maastricht staat bij respec-
zich bevinden, maar daarnaast ook met de wijze
tievelijk Volt, ECI Cultuurfabriek en Muziekgieterij
waarop ze zijn georganiseerd en het (programmati-
in deze fase de eigen positie centraal. Ook al is de
sche) beleid dat ze voeren. Op dit moment zijn alle
verscheidenheid, niet alleen qua programmering,
Popnotitie
19
maar ook qua inkomsten en uitgaven, nog zo groot,
van popmuziek (cultureel, sociaal, economisch,
vragen m.b.t. de continuïteit worden door alle podia
educatief) tot hun recht komen. Een beleid dat
gesteld. Dat vraagt om regie, bijvoorbeeld vanuit het
zorgt voor stabiliteit, continuïteit en verdere profes-
reeds genoemde Platform Limburgse Poppodia.
sionalisering van de lokale poppodia. Met daarin ook ruimte voor maatschappelijk rendement en
Wat kan beter? Zoals hiervoor aangegeven zijn de lokale poppodia
duurzaamheid.
met name gericht op eigen stad en regio. Dit bete-
En festivals?
kent niet dat popculturele ontwikkelingen in een
Opkomend talent vindt niet alleen een podium bij
stad en/of regio nooit invloed zouden hebben op de
binnen de bekende poppodia, festivals spelen hier
vraag en ontwikkeling van popculturele activiteiten
ook een belangrijke rol in. Kijkend naar de toename
in andere steden of regio’s. De podia zijn namelijk
van het aantal festivals in Limburg en de Euregio,
naast collega’s tegelijkertijd elkaars concurrenten.
worden de kansen en mogelijkheden voor muzi-
Bijvoorbeeld, bepaalde acts kunnen in principe
kanten of bands om zich te laten zien en nieuwe
in elke stad geprogrammeerd worden, maar door
contacten te leggen alleen maar groter. Van belang
het management wordt er vaak maar één of twee
is dan ook dat festivals als podium en speelruimte
shows in Limburg aangeboden. Dat de professionele
mee worden genomen in de keten van talentont-
podia in eerste instantie oog hebben voor hun eigen
wikkeling in de popsector. Er gebeurt al ontzettend
positie spreekt voor zich, zeker in het licht van de
veel, maar hiervan is een inventarisatie nodig; wat
veranderende markt en politieke omstandigheden.
gebeurt waar en wat levert het op qua talentontwikkeling? Festivals programmeren namelijk graag
Daarnaast blijft er nood aan een gemeentelijke
nieuw en jong talent uit eigen regio, vooral omdat
visie op popbeleid. Een beleid waarin niet alleen
het leidt tot een binding met de lokale omgeving.
de positie van pop binnen het culturele veld, maar
Hierdoor biedt men talent niet alleen kansen, maar
ook in verhouding tot andere beleidsvelden wordt
wordt er ook een groter lokaal draagvlak gecre-
bezien. Een beleid waarin de verschillende waarden
ëerd. Daarnaast zijn jonge opkomende muzikanten
20
of bands erg enthousiast in het maken van promotie
van belang dat deze infrastructuur per regio meer
vooral via social media of posters, iets wat natuur-
zichtbaar en meer structureel wordt. Het samen-
lijk ook het festival ten goede komt. Op deze manier
brengen van horecaondernemers en jonge talenten
biedt een festival de muzikant of de band niet
of bands en de talentcoaching van deze jonge muzi-
alleen een podium en een plek om zich te ontwik-
kanten hangt vaak af van enthousiaste lokale aanja-
kelen, maar zorgt de aanhang van dit talent ook nog
gers die contacten leggen tussen kroegen, cafés en
voor gemiddeld 100 meer bezoekers, een betere
bands en hierin kleinschalige initiatieven en evene-
promotie en een binding met de lokale omgeving;
menten organiseren. Een goed voorbeeld hiervan
een win-win situatie.
is Stichting Culon in Roermond, die zich inzet voor
Cafés, zalen, zolders en garages…
repetitieruimte in Roermond en maandelijks een Kultpodium organiseert in samenwerking met Café
Daarnaast spelen popmuziek en talentontwikke-
de Pauw. Zo geeft de stichting jonge muzikanten
ling zich niet alleen af binnen de muren van de
de kans een eerste podiumervaring op te doen, iets
poppodia of on stage op festivals, de popscene
waarbij ze ook intensief begeleid worden.
kenmerkt zich juist door wat er zich afspeelt buiten de gebaande paden. Het is belangrijk te realiseren dat juist het prille talent begint in garages of op zolders en dat een groot deel van de popscene zich afspeelt in cafés, kroegen en zaaltjes. Talenten die net beginnen en nog niet ‘bekend genoeg’ zijn om op te treden bij de poppodia of op festivals, vinden hun speelruimte, podium én achterban in het zaaltje van het dorpshuis of het café op de hoek. Deze ‘semi-professionele’ infrastructuur van cafés, kroegen, zaaltjes en lokale initiatieven vormt ook een belangrijke schakel in de ontwikkeling van talent op jongere leeftijd en het is dan ook
Popnotitie
21
Wat kan het popveld zelf nog meer doen?
5
22
Er gebeurt al ontzettend veel in de Limburgse popscene, maar dé popprovincie van Nederland ben je niet zomaar! Naast de provinciale inzet op het gebied van talentontwikkeling is het ook aan het veld zelf om nog meer en actief op zoek te gaan naar samenwerkingen, op lokaal, regionaal en provinciaal niveau, maar zeker ook op Euregionaal niveau. Zoek elkaar op en ontmoet elkaar, hier begint het ontwikkelen van een netwerk en hier ontstaan samenwerkingen. Wat kan het popveld zelf doen? ■■
Leer van elkaar op lokaal en regionaal niveau; lokale initiatieven kunnen veel leren van elkaars ervaringen.
■■
Werk lokaal als poppodia en horeca samen; speel hierop in tijdens het programmeren en zie elkaar niet als concurrent.
■■
Zoek de soms ‘unusual suspects’ op, bijv. samenwerking tussen basisscholen, repetitieruimten, poppodia en interactie met horeca en verenigingen.
■■
‘Cooperation is the new concurrence.’
■■
Meld je goede ideeën en geef vooral aan waar behoefte aan is.
■■
Zoek actief de verbinding op met elkaar, de popconsulent, de poppodia.
■■
Kijk bij de buren, verdiep je eens in de harmonie en fanfare cultuur, leer elkaar beter kennen en onderzoek proactief de samenwerking.
■■
Geef je kennis en kunde zichtbaarheid, maak de kwaliteit, de kansen en de ambities van ‘dé popprovincie van Nederland’ kenbaar.
Popnotitie
23
Bijlage Facts & Figures Popmuziek in Limburg
1
24
Popnotitie
25
Bijlage Verslag popbijeenkomst Horst 29 mei
2
26
Popnotitie
27
Onder leiding van Lex Uiting is er in gesprek gegaan met Jan Smeets (Pinkpop), Johan Hauser (Poppodium Grenswerk en Zomerparkfeest), Marc Rutten (Conservatorium Maastricht) Thijs Schrijnemakers (Rockacademie Tilburg), Paul Moerel (popconsulent Huis voor de Kunsten), Wouter Budé (Moon Studio), Joery Wilbers (Poppodium de Nieuwe Nor), Marco van Kampen (Dagblad de Limburger) en Ger Koopmans (Gedeputeerde Cultuur) over de poppodia en duurzaam programmeren, een Euregionale popopleiding en Masterplan Muziekonderwijs Limburg DOOR! en de link met talentontwikkeling. Hieruit kwam het volgende:
Expert Panel:
29 mei te Horst
2. Euregionale samenwerking en talentontwikkeling: onderzoek naar popopleiding. Nut en noodzaak?
► Wat als je geen HBO-niveau aan kan, maar je kan wel goed gitaar spelen. Ben je dan geen talent? Koppel talentontwikkeling niet meteen aan een opleiding, de popscene kent juist veel ‘self- made’ talenten. ► Een popopleiding is niet meteen relevant of echt nodig. Begin er alleen aan als deze écht te onderscheiden is van bijvoorbeeld het Conservatorium Amsterdam, ► Vind andere plaatsen waar talent zich kan ontwikkelen, dit hoeft niet noodzakelijk binnen een opleiding. Je kan je als muzikant ook ontwikkelen buiten de muren van een school of universiteit. ► Als we toch een opleiding willen oprichten, dan is wellicht een Master of specialistische opleiding interessant. Doe dit dan samen met partners in Duitsland en België en richt je ook op internationale studenten i.p.v. alleen Limburgse studenten. ► Het ligt aan de docenten of een popopleiding interessant is voor potentiele studenten.
1. Poppodia. Hoe programmeren op inhoud?
Lokale verschillen; hoe ga je ermee om? ► Maak zichtbaar wat er allemaal is, draag het uit en ben daar trots op. Een (nieuw) online platform kan hieraan bijdrage. Neem hierin ook mee de lokale horeca, kroegen en cafés. Zoek ook de samenwerking met partners van over de grenzen op. ► Besteed meer aandacht aan festivals en hoe deze gelinkt zijn met de poppodia en terugkomen in de keten van talentontwikkeling. ► Leer van elkaar op lokaal en regionaal niveau: lokale initiatieven kunnen veel leren van elkaars ervaringen. ► Werk lokaal als poppodia en horeca samen; speel hierop in tijdens het programmeren en zie elkaar niet als concurrent. Dit draagt ook bij aan de totale economie van een stad of dorp. ► Zoek elkaar op en ontmoet elkaar, dit is het begin van netwerkontwikkeling. ► We missen een Limburg een poppodium van dezelfde grootte als Paradiso of 013.
ie inc v o pr ie op vinc r die . p dé Pro t is e ssie g r e a bu en d d. W mpre m i i a L ie cene geh leine c n r s k i e rov e pop t ov een P s e r s de rg o ez en mbu i in H Bij d m a Li e ? e s De 29 m egd w z ? n ke rland er op n ge a i e e m de t h en Ho n Ne n he roep va bbe ge he ond av
Popbijeenkomst
► Onderschat kleine lokale initiatieven niet en link deze aan bijvoorbeeld basisscholen. ► Kunnen docenten aan de rockacademie of het conservatorium eens een uurtje per week les komen geven op de basisschool? ► De jeugd moet uitgedaagd worden, gechoqueerd worden en het moet van kwaliteit zijn, link dit aan talentontwikkeling!
3. Masterplan Muziekonderwijs Limburg DOOR! en de link met talentontwikkeling in de popsector.
28
► Uitwisseling van regionale talenten --> samen programmeren. ► De poppodia maken verbindingen over de grens --> samenwerking tussen de poppodia en festivals in Duitsland en België. ► Elkaar onderling promoten als poppodia en festivals. ► Goede (nacht-) infrastructuur voor het OV, binnen en buiten Limburg. ► Samenwerken en verbinden: voorbij concurrentie denken. ► Infrastructuur samen oppakken, bijv. podium in Nederland regelt een busreis voor optredens naar een podium in België. ► Europese subsidiemogelijkheden bekijken! ► Euregionale avonden organiseren: hier moet kennis worden overgedragen en contact gelegd worden met andere muzikanten en bands. Het wiel hoeft niet opnieuw uitgevonden te worden: leer van elkaar! Zowel muzikanten als beleidsmatig! ► Uitwisselingsprojecten: haal muzikanten hierheen en geef eigen muzikant de kans om het land ook eens te verlaten! ► Talentontwikkeling ontplooien en optimaliseren zonder grenzen.
1. Hoe kunnen we de kansen voor de popmuziek vergroten door Euregionale samenwerking?
In deze sessie is op een creatieve manier ingegaan op vier verschillende vragen. Gave Dingen Doen deelde de groep in zeven verschillende personages of rollen op, waardoor elke groep de onderstaande vragen net even iets anders bekeek. De output hiervan:
Creatieve Sessie Gave Dingen Doen: ► Onderzoek doen naar draagvlak en hoe onderscheiden we ons (Limburg) van concurrenten? ► Leerkrachten zoeken die inspireren, waar vandaan ze ook ter wereld moeten komen. ► Beleving creëren bij jongere jeugd; muzikanten in hun waarde laten en ze geen dingen laten doen die niet bij hen passen, juist meer interesse tonen in hun talent. ► Unieke concepten creëren, out of the box en vernieuwend denken --> niet iets op poten zetten wat er al is (bijv. in Tilburg of Hasselt) ► Samen met Tilburg, Hasselt en Maastricht de conservatorium tak uitbreiden bijv. een master-opleiding of specialisatie. ► ‘Niet doen!’: er is al voldoende aanbod in Tilburg en Hasselt, levert te weinig werkgelegenheid op voor afgestudeerde student, geen noodzaak. ► Het is te duur: Het geld liever gebruiken voor meer oefenruimtes, kwaliteit van de poppodia en promotie voor popmuziek. ► Geen academie opzetten, wel meer aandacht besteden aan muziekonderwijs op bassischolen. ► Durf te kiezen voor een duidelijke ‘signature’, onderscheiden van andere in de regio. ► Indien toch een opleiding: meer aandacht voor muziekmarkting om muziek beter in de markt te zetten. Een volledige opleiding die ook aandacht besteedt aan de ‘business’-kant van het muzikant zijn (bijv. promotie, organisatie, instrument). ► Samenwerking met basis- en voorgezet onderwijs! ► Poppodia kunnen ook zelf talenten ontdekken en een zetje geven. ► Maak eerder gebruik van bestaande netwerken, maak deze zichtbaar én verbindt deze met elkaar om een keten van talentontwikkeling te krijgen. ► Alleen met een duidelijk internationaal profiel, internationale benchmark en internationale topdocenten.
2. Hoe realiseren we een Popacademie? Keten van talentontwikkeling voor de popsector
Popnotitie
29
► Lokale ondernemers onderdeel laten uitmaken van wat er gebeurt in de poppodia: openstaan voor lokale ideeën. ► Talent laten ontwikkelen: beginnende bands speeltijd geven op podia en festivals, talenten niet alleen een podium bieden, maar ook begeleiding d.m.v. ‘commerciële’ ondersteuning. ► ‘The Flying Limbo!’: vraag en aanbod bij elkaar brengen, opsommen van podia en festivals (transparantie van de markt), commerciële uitwisseling artiesten. ► Kennis en ervaringen uitwisselen bij programmeren, luisteren naar feedback van andere poppodia. ► Multifunctionele gebouwen: gebouwen verhuren aan andere organisaties. ► Programmeren naar je doelgroep en een goed evenwicht van grote en kleine acts zoeken. ► Elkaar aanraden. Niet alleen bij publiek, maar ook bij boekingskantoren. ► Not the usual suspect: zoek de new kids en durf risico’s te nemen! Iedereen een kans geven te spelen. ► Stijl en imago per podium afstemmen met elkaar. ► Aandacht besteden aan jong talent in eigen regio. ► Investeren in een groter podium waar grotere internationale artiesten kunnen komen.
► Kennis, kwaliteit en transpiratie, zorgen voor een goede afzetmarkt. ► Vraag en aanbod bij elkaar brengen. ► Samenwerken poppodia en festivals; marketing met elkaar afstemmen en qua programmering nog meer samenwerken. ► Meer samenwerking tussen sectoren: basisscholen, repetitieruimten, poppodia en interactie met horeca en verenigingen. ► Zo breed mogelijk oriënteren, bijv. social media kanalen blijven gebruiken. ► Betere repetitieruimten realiseren. ► Laagdrempelige faciliteiten, qua prijs en toegang. ► Lokale initiatiefnemers meer steunen: bijv. cafés en kroegjes. ► Samenwerking tussen talent- en bandwedstrijden en tussen festivals, poppodia en opleidingen. ► Samenwerking van groot naar klein: piramide van steden en grotere podia, naar dorpen met kleine jongerensozen en lokale verenigingen. ► Ideaal beeld: een transparante organisatie die kwaliteit én kennis samenbrengt in een provincie-breed netwerk waarin talenten en bands bij elkaar gebracht worden. Hierbij zo breed mogelijk oriënteren op poppodia en festivals. Met een gezamenlijk social media-kanaal (app). Deze organisatie komt voort uit een netwerk groep van: poppodia, jeugdsozen, festivalorganisatoren, opleidingen en scholen en marketing (kranten, radio, tv, social media).
limburg!
of meedenken? Neem contact met ons op of tweet via #popmuziekin-
wikkeling in de popsector bekend maken. Wil je nog wat meegeven
zullen wij de herziende provinciale inzet op het gebied van talentont-
De Provincie gaat nu aan de slag met al deze output. Na de zomer
Wat gaat hier nu mee gebeuren?
4. Hoe kunnen we duurzaam programmeren? De gebouwen staan er, welke inhoud geven we eraan?
3. Hoe kan de popsector in Limburg zich nog sterker samen profileren? Wat is daarvoor nodig?
Bijlage Talentontwikkelingsprojecten in Limburg en de Euregio
3
30
Bron: Huis voor de Kunsten Limburg en Stichting
een winnaar uitgeroepen die o.a. het prestigieuze
Popmuziek Limburg
Pinkpop festival te Landgraaf in 2016 zal openen. Veel nieuwe talentvolle acts die tijdens Nu of Nooit
Het Huis voor de Kunsten Limburg en Stichting
zichtbaar zijn geworden worden vaak gekoppeld aan
Popmuziek Limburg ontwikkelen met diverse part-
andere projecten zoals DVERS, Bevrijdingsfestival,
ners in Limburg, Nederland en de Euregio een
Sena Performers POPnl Award en andere acti-
omgeving waarin amateurs en professionals kansen
viteiten die worden ontplooit door het Platform
krijgen om hun passie voor popmuziek te kunnen
Limburgse poppodia.
beoefenen en zich te kunnen (blijven) ontwikkelen. Deze projecten vinden meestal plaats in de vrije-
DVERS
tijdssfeer van de deelnemers en de trajecten lopen
DVERS is een groot, jaarlijks terugkerend evene-
naast het aanbod van instellingen als regionale
ment en richt zich dit jaar voor het eerst op de
muziekscholen, MBO- of HBO popopleidingen zoals
Euregio. DVERS bestaat uit een conferentie en een
het Arcus College, Conservatorium, Rockacademie
showcasefestival. Organisaties uit de Euregio die
of PXL Hasselt en de muziekles in het basis- of
actief zijn binnen de popmuziek worden uitgenodigd
voortgezet onderwijs. In diverse van de hieronder
om de conferentie (overdag) bij te wonen. Tijdens
genoemde projecten wordt wel samengewerkt met
de conferentie ligt de nadruk enerzijds op kennisma-
deze instellingen om deelnemers op laagdrempelige
king en is er ruim de gelegenheid om te netwerken.
wijze ook kennis te laten maken met deze instel-
Anderzijds gaat de aandacht uit naar de inhoud en
lingen en om inhoudelijk een beroep te kunnen doen
is als inhoudelijke programmalijn gekozen voor het
op de inhoudelijke expertise, personeel en facili-
thema talentontwikkeling.
teiten van de instellingen.
’s Avonds tijdens het showcasefestival zullen 76
PopSport
acts uit de Euregio, verspreid over 18 podia in de binnenstad van Sittard gepresenteerd worden. Het
PopSport is in de ‘keten van talentontwikkeling’
programma wordt vormgegeven door program-
na Kunstbende (Buro Pinkpop) de volgende logi-
meurs uit Limburg, Muziekodroom uit Hasselt,
sche verdiepende stap voor jonge, talentvolle en
Kulturraum Niederrhein en Städteregion Aachen
gemotiveerde muzikanten. Tijdens dit talentont-
(Duitsland). Het doel van het showcasefestival is
wikkelingstraject dat ongeveer een half jaar duurt,
om Euregionale popacts te presenteren aan de
krijgen de deelnemers een kijkje in de keuken van
Euregionale popsector. Programmeurs en muzie-
de (Limburgse) popsector, worden ze zelfredzaam
kliefhebbers krijgen op in één avond een dwars-
gemaakt en worden ze middels zakelijke en muzi-
doorsnede van de meest recente, urgente, jonge en
kale coaching een stap verder geholpen. PopSport
talentvolle popacts gepresenteerd en kunnen deze
is onderdeel van een landelijk traject.
professionals talent scouten.
Nu of Nooit
Sena talent stage (Bevrijdingsfestival)
Nu of Nooit is de jaarlijks terugkerende provin-
Met de Sena Talent Stage creëert SPL in samen-
ciale popwedstrijd. Met Nu of Nooit wordt talent uit
werking met Bevrijdingsfestival Limburg en de
Limburg gestimuleerd, gemotiveerd en zichtbaar
belangenorganisatie voor muzikanten Sena tijdens
gemaakt voor de Limburgse popsector, podia en
het Bevrijdingsfestival te Roermond op 5 mei een
festivals. Nu of Nooit is een wedstrijd waarin bands,
podium voor regionaal, aanstormend muziekta-
singer-songwriters en hip hop-acts uit de hele
lent. Jonge artiesten krijgen zo een kans om zich te
provincie Limburg zich als aanstormend talent in
presenteren aan het grote publiek. De programme-
de kijker kunnen spelen bij o.a. boekers, program-
ring voor de Sena Talent Stage wordt verzorgd door
meurs, podia en festivals. Muzikanten uit alle
Stichting Popmuziek Limburg. Het podium wordt
verschillende sub-genres (rock, hip hop, jazz enz.)
kaarsrecht tegenover de Mainstage geplaatst op de
mogen zich opgeven om mee te doen aan Nu of
Markt in Roermond. Zo staat de markt niet alleen in
Nooit. Verspreid over 6 voorrondes in de Limburgse
het teken van grote Nationale acts, maar wordt dit
poppodia strijden 30 popacts om een plek in de
muzikale programma aangevuld met popmuziek uit
finale. Alle finalisten worden gecoacht op zowel
onze eigen provincie.
zakelijk als muzikaal vlak. Tijdens de finale wordt er
Popnotitie
31
Young Pioneers
richting professionaliteit en kennisvergroting op
Tijdens Young Pioneers slaan talentvolle muzikanten
het vlak van songwriting, arrangeren en samen-
uit Limburg de handen in elkaar, creëren samen,
spelen. Gedurende een week verblijven de deelne-
interpreteren samen, spelen samen en brengen
mers samen en wordt met professionele bandcoa-
samen muziek uit. Kortom: laten zien wat er voor
ches gewerkt aan bovengenoemde onderwerpen.
nieuwe vrije en grenzeloze muziek uit Limburg kan
Doelstelling: uitwisseling van talentvolle ambiti-
komen. Een groep van talentvolle muzikanten vormt
euze bands en muzikanten uit Duitsland, België
samen een onafhankelijk orkest en gaat op zoek
en Limburg d.m.w. een workshopreeks gedurende
naar nieuwe wegen in de popmuziek. Deze muzikale
een week; opstarten en uitbreiden popnetwerk en
ontdekkingstocht wordt geleid door een inspirerend
contacten tussen Duitsland, België en Limburg;
artistiek leider. Uit deze samenwerking dienen de
talentontwikkeling en professionalisering d.m.v.
volgende resultaten voort te komen:
workshops voor nieuw talent (werkweek); opbouwen
1. een album;
van een netwerk voor de popsector (organisaties,
2. een visuele documentaire;
professionals én muzikanten) in Duitsland, België en
3. een concerttour en 4. alle daarbij horende PR-, marketing- en
Limburg.
productieactiviteiten.
Guts & Glory
De realisatie van dit project doelt op het behalen
In samenwerking met Stichting Popmuziek Limburg,
van de volgende, zowel korte- als lange-termijn
Poppodium Grenswerk Venlo en 3voor12 Limburg
doelen: muzikale talentontwikkeling; ontwikkeling
organiseert Jera On Air de provinciale bandwed-
van het Limburgs muzikale imago; kansen bieden
strijd: Guts & Glory Limburg. Bands specifiek uit het
aan creatieve ondernemers en verbindingen creëren
punk/metal/hardcore genre strijden in Poppodium
binnen het Limburgs popklimaat (tussen talenten/
Grenswerk om een plekje op het grootse Jera On Air
muzikanten, podia, media, initiatieven en organi-
festival te Ysselsteyn. Alle finalisten krijgen tevens
saties zoals wedstrijden, beleidsmakers en velen
coaching van professionals (boekers en muzikanten)
meer).
uit de Nederlandse punk/hardcore/metal scene.
Sena Performers POPnl Award.
Podiumervaring en talentontwikkeling zijn hierbij de belangrijkste doelstellingen.
Ieder jaar organiseert de landelijk popkoepelorganisatie i.s.m. de provinciale popkoepels, waaronder
RUIS uit Limburg
SPL, en SENA de Sena Performers POPnl Award.
De ‘RUIS uit Limburg’ stage wordt mogelijk gemaakt
Tijdens een gala-avond spelen veertien afgevaar-
door de samenwerking tussen SPL, RUIS festival
digde bands om de Sena Performers POPnl Award
en het Platform Limburgse poppodia. Deze samen-
in de Melkweg. Een vakjury bepaalt uiteindelijk wie
werking komt voort uit een gezamenlijke behoefte
de Sena Performers POPnl Award 2015 wint. De
om de dance-cultuur in Limburg te ondersteunen
winnaar gaat naar huis met een prijzenpakket dat
en om deze meer in de spotlights te zetten. DJ’s en
onder andere bestaat uit een bijdrage van € 5000,-
producers worden geprogrammeerd door de dance-
uit het Sena Muziekproductiefonds, optredens en
programmeurs die werkzaam zijn in de Limburgse
promotiefoto`s. Dit jaar is er voor het eerst ook de
pop- en dancescene. Het podium op RUIS festival te
Sena Performers Publieksprijs. De favoriete band
Venlo biedt met name plek aan Limburgse DJ’s en
van het publiek wint een geldbedrag ter waarde van
acts die zich reeds in de kijker hebben gespeeld.
€ 3000,- uit het Sena Muziekproductiefonds. De Award is onderdeel van de Uitmarkt.
Konnektor Konnektor is een grensoverschrijdend uitwisselings-, coaching- en netwerkproject voor talentvolle bands en muzikanten uit Limburg, België en de Duitse Niederrheinregio. Tijdens dit project wordt in de vorm van een workshopreeks gewerkt aan het opbouwen van een netwerk, een plan maken
32
Popnotitie
33
34
