LIEGEN
Deze folder is een hulpmiddel voor jou en je kind om meer te leren over liegen en hoe je het kan stoppen.
WAT IS LIEGEN? Liegen is als je er bewust voor kiest om niet de waarheid te zeggen of de waarheid te verdraaien.
WAAROM LIEGEN KINDEREN? Kinderen hebben veel redenen om te liegen. Ze liegen zodat ze niet betrapt of gestraft worden wanneer ze iets verkeerds gedaan hebben. Ze liegen om aandacht te krijgen van vrienden of anderen. Ze liegen omdat ze zien dat het bij anderen “werkt”. Ze liegen om hun ouders te plezieren of om een vergissing te verbergen. Bij kinderen jonger dan zes jaar kan het liegen komen doordat ze nog niet geleerd hebben wat het verschil is tussen fantasie en
werkelijkheid. Jongere kinderen willen ook vaak hun ouders plezieren. Ze vertellen “verhaaltjes” om zichzelf uit de problemen te houden. Oudere kinderen hebben het verschil tussen fantasie (verhalen vertellen) en de werkelijkheid wel geleerd en weten dat het niet goed is om te liegen. Praat met jonge kinderen als ze een leugen aan je vertellen. Leer ze het verschil tussen verhalen vertellen en liegen door te vragen; “Spreek je nu de waarheid of ben je me een verhaaltje aan het vertellen?”
LIEGT JOUW KIND? HET BEANTWOORDEN VAN DEZE VRAGEN KAN JE HELPEN OM ER ACHTER TE KOMEN OF JOUW KIND LIEGT: Verzint je kind verhaaltjes Probeert je kind heel erg sterk om jou of anderen te als je hem een moeilijke vraag stelt? plezieren? Ja
Nee
Vindt je kind het leuk om hele ‘wilde’ verhalen te vertellen? Ja
Nee
Doet je kind alles om te voorkomen dat hij of zij gestraft wordt? Ja
Nee
Ja
Nee
Vertelt je kind altijd een verhaaltje als hij in de problemen is? Ja Nee
ALS LIEGEN EEN PROBLEEM WORDT Sommige kinderen liegen zodat ze niet gestraft zullen worden. Daarna liegen ze nog een keer zodat er geen beloning van ze afgenomen wordt. Als ouder is het heel belangrijk dat je je kinderen niet helpt om betere leugenaars te worden. Ouders doen dit uiteraard niet expres. Als je weet dat je kind aan het liegen is, stel dan geen vraag om te controleren of je kind de waarheid spreekt. Dit heet het in de hoek drijven van je kind. Vertel je kind gewoon dat je de waarheid weet. Als je te diep
gaat graven, leer je jouw kind alleen maar om een betere leugenaar te worden.
Voorbeeld: Als je ziet dat je kind een glas heeft gebroken en het in de vuilnisbak gooit, vraag dan niet waar het glas is. Zeg dat je weet dat het glas gebroken is en dat hij het in de vuilnisbak heeft gegooid. Als je probeert om je kind zich schuldig te laten voelen dan leer je onbewust je kind alleen maar om te liegen zodat je hem in de toekomst niet meer zal straffen. Dan wordt je kind alleen maar
nog beter in het verzinnen van verhalen om vergissingen te verbergen. Als dat gebeurt, is het veel moeilijker voor je kind om te veranderen. Kinderen die veel liegen hebben vaak vriendjes die dingen doen die hun ouders niet zouden goedkeuren. Ze gaan misschien om met andere kinderen die in de problemen komen. Kinderen die liegen, stelen of bedriegen hebben wellicht ook problemen op school of in de buurt. Als dit allemaal speelt, dan is het vertrouwen ernstig beschaamd, maar dit kan weer opnieuw opgebouwd worden.
WAT TE DOEN ALS JOUW KIND LIEGT… • Probeer de reden achter het liegen te begrijpen. Heeft je kind aandacht nodig? Heeft je kind het nodig dat je beter luistert? • Ga met je kind zitten en vertel hem dat het niet goed is om te liegen en dat je het niet zult accepteren. Leg uit hoe belangrijk de waarheid is. • Maak een lijst van regels met je kind.
Wat niet te doen… • Drijf je kind niet in een hoek. Als je weet dat hij liegt vertel hem dan gewoon dat je het weet. • Probeer niet te preken, dit werkt niet.
• Laat je kind weten hoe goed jij je iedere keer voelt als hij de waarheid vertelt. • Weet wie de vrienden van je kind zijn, waar ze spelen en wat ze leuk vinden om te doen. • Kijk hoe jij je kind opvoedt. Ben je te streng? Geef je kind de kans om het aan jou te vertellen als er iets mis is gegaan?
• Geef het kind geen buitensporige of vernederende straf. Sommige kinderen liegen omdat ze bang zijn voor een buitensporige of vernederende straf.
SNAP… VOOR BLIJVENDE VERANDERING
LIEGEN Geschreven door Leena Augimeri Geïllustreerd door Bill Slavin Ontworpen door Esperança Melo Illustraties© Bill Slavin Vertaald door L. van Domburgh, H. vd Baan Verdere folders over: SNAP, PESTEN, STELEN & TIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN zijn ook beschikbaar © 2000, 2007 Child Development Institute © Nederlandse vertaling 2012 Intermetzo Voor informatie over SNAP® trainingen, bel Intermetzo 088-5477000 of mail
[email protected] Voor informatie over SNAP® licenties, bel Intermetzo 088-5477040 of mail
[email protected]