LANDEN
Lezen en schrijven voor iedereen Meer mensen beter leren lezen en schrijven: iedereen kan hieraan bijdragen.
PAGINA 4 Aanpak Den Haag
Wist je dat in regio Den Haag 1 op de 5 volwassenen moeite heeft met lezen en schrijven?
PAGINA 6 Taalambassadeur Dick Voogd ‘Ik kan nu niet meer zonder een pen, e-mail of Facebook’
PAGINA 8 Taalvrijwilliger Pauline Bos
‘Het is mooi om iets voor een ander te betekenen’
Krachten bundelen Regio Haaglanden is een van de zes regio’s waar personen, bedrijven en organisaties kunnen meedoen met het proefprogramma Taal voor het Leven.
DIEUWERTJE BLOK
‘Je bent nooit te oud om te leren’
WWW.TAALVOORHETLEVEN.NL
REGIO HAAGLANDEN
Taalambassadeur en Taalregisseur:
‘Ik start nu met m’n tweede mbo-opleiding’ Vier jaar geleden verhuisde Kamlesh Kalpoe (28) van Suriname naar Nederland. Hij had een doel: ICT-beheerder worden. Maar toen hij net in Nederland woonde, werd hij neergestoken. Hij liep een dwarslaesie op en moest helemaal bij nul beginnen. Taalregisseur Annelies Jacobs bewondert zijn doorzettingsvermogen. ‘Met zijn verhaal kan hij andere mensen inspireren.’ Hoe kwam het dat je niet goed was in taal?
Hoe gaat het nu? Kamlesh: ‘Goed, ik heb mijn opleiding inmiddels afgerond. Binnenkort begin ik met de mbo-opleiding medewerker beheer ICT. Die mag ik in twee jaar in plaats van drie jaar volgen.’
Kamlesh: ‘Het onderwijs in Suriname is minder goed dan in Nederland. Ik kwam hier naartoe om mijn taalen rekenvaardigheden te verbeteren. En om een opleiding tot ICT-beheerder te volgen. Het liep anders. Tijdens een avondje uit liep ik tegen de verkeerde mensen aan. Ze zochten ruzie, maar gelukkig was de politie in de buurt om de boel te sussen. We gingen allebei een andere kant op. Dacht ik. Want toen ik later bij een snackbar stond, kwam er een jongen op me af. Ik kreeg een vuist op mijn oog en een messteek in mijn nek. Uren later werd ik wakker in het ziekenhuis. Daar kreeg ik te horen dat ik een dwarslaesie had opgelopen. De rechterkant van mijn lichaam kon ik bijna niet gebruiken. Twee jaar ben ik bezig geweest met revalideren. Het voelde alsof mijn hele leven stilstond. Tot ik na die twee jaar taal- en rekenlessen mocht volgen aan het ROC Mondriaan.’
Annelies: ‘Ik heb zoveel bewondering voor het doorzettingsvermogen van Kamlesh. Toen ik zijn verhaal hoorde, heb ik gevraagd of hij Taalambassadeur wilde worden. Als Taalambassadeur vertel je je verhaal. En probeer je mensen met lees- en schrijfproblemen naar taalcursussen te krijgen. Kamlesh staat zo positief in het leven. Hij laat zien dat het niet uitmaakt wat je hebt meegemaakt. Iedereen kan een nieuwe start maken.’
Wat wil je mensen meegeven? Kamlesh: ‘Dat je in jezelf moet geloven en doorzetten. In mijn klas zeiden mensen vaak: “Ik kan het niet”. Maar toch probeerden ze het. En dan zag ik ze groeien. Ik denk dat het belangrijk is dat je een doel voor ogen hebt.’
Lukte het om de draad weer op te pakken? Kamlesh: ‘Ik vond het heel spannend om terug naar school te gaan. Maar ik had een doel voor ogen: alsnog ICT-beheerder worden. In de klas werd ik goed begeleid. Er was een goede sfeer in de groep. Iedereen hielp elkaar. We waren net familie. Ook al hadden we allemaal een ander verhaal. Ik had last van concentratieproblemen. En omdat mijn vingers gespalkt zijn, moest ik ze opnieuw leren gebruiken. Dat lukte. Na acht maanden was mijn taal- en rekenniveau zo goed dat ik een tweejarige ICT-opleiding kon volgen.’ Annelies: ‘Het is waanzinnig hoe snel Kamlesh is opgekrabbeld.’
PAGINA 2
Welk doelen wil je zelf nog bereiken?
Geef je op! Wil je ook beter leren lezen en schrijven? Of wil je Taalvrijwilliger worden? Bel 0800 023 4444 of kijk op www.taalvoorhetleven.nl en meld je aan!
Kamlesh: ‘Ik wil een boek schrijven over wat ik heb meegemaakt en hoe ik ben opgeklommen. Daarmee wil ik het verhaal afsluiten. En andere mensen inspireren. Daarnaast ben ik heel hard aan het trainen voor de Paralympische Spelen van 2016 in Rio de Janeiro. Ik train drie uur per dag met discuswerpen en kogelstoten. Hopelijk haal ik een plak voor Nederland.’ Annelies: ‘Wedden dat het hem gaat lukken? We gaan nog veel van Kamlesh horen!’
N
LEZEN EN SCHRIJVEN VOOR IEDEREEN
LEUKE WEETJES
Woordzoeker Zoek de letters in de juiste vakjes. Schrijf de gevonden letter onder de code, zoals in het voorbeeld. Alle letters samen vormen vijf woorden. Kun je de woorden vinden en daarna de zin lezen?
A
B
C
D
E
F
G
1
a
f
g
y
e
q
s
2
b
e
r
p
s
v
n
3
c
d
u
o
e
z
h
4
h
i
j
k
l
m
r
5
e
r
g
j
u
t
w
6
a
v
h
w
a
f
k
7
v
b
m
j
u
y
d
8
m
n
b
g
h
u
i
Schaam je dus niet! Praat erover met je familie, je baas of je huisarts. Zij kunnen je helpen met aanmelden voor een cursus via het gratis telefoonnummer 0800 023 4444.
Lezen is gezond Oudere mensen zijn soms vergeetachtig. Wil jij een goed geheugen houden? Lees dan elke dag. Zo houd je je hersenen gezond!
eeld Voorb G3 B4 C4 h
i
j
hij
Wist je dat je bij je Taalcoach zelf kunt aangeven wat je beter wilt leren? Wil je oefenen met lezen?
F6 G8 E1 F5 G1 F5
B3 A5
Wist je dat 1 op de 10 volwassenen in Nederland moeite heeft met lezen en schrijven?
Laat iemand hardop voorlezen. Lees zelf stilletjes mee. Je zult merken dat in je eentje lezen ook steeds beter gaat.
E2 F5 B5 A1 E6 F5 ANTWOORDEN WOORDZOEKER hij fietst de straat uit
F8 B4 F5
ANTWOORDEN LANGE KLINKERS langz aa m m aa gband z uu rgraad
dr aa ideur b oo gbal m ee lworm
k oo pwaar h uu rwoning grasm aa ier
Lange klinkers Lange klinkers hebben een lange klank. De volgende klinkers zijn lange klinkers: -aa-, -ee-, -oo-, -uu-. Vul de juiste lange klinkers in en maak een woord.
eeld Voorb l a n g z a a m
dr … ideur
k … pwaar
m … gband
b … gbal
h … rwoning
z … rgraad
m … lworm
grasm … ier
PAGINA 3
WWW.TAALVOORHETLEVEN.NL
REGIO HAAGLANDEN
Lezen en schrijven voor iedereen In Nederland is 1 op de 10 volwassenen laaggeletterd. Taal voor het Leven helpt deze mensen naar een hoger taalniveau en dus naar een betere toekomst. Arjan Beune, adjunct-directeur bij Stichting Lezen & Schrijven: ‘Met Taal voor het Leven willen we mensen die moeite hebben met lezen en schrijven vinden en vertellen dat er mogelijkheden zijn om hier iets aan te doen. In hun eigen buurt. Want je kunt ook op latere leeftijd nog goed leren lezen en schrijven! Dit doen we samen met bijvoorbeeld gemeenten, bibliotheken, bedrijven, welzijnsorganisaties
en vrijwilligersorganisaties. Sommige melden Taalvrijwilligers aan en andere stellen ruimte beschikbaar voor taallessen. Ook kunnen organisaties helpen door mensen die moeite hebben met lezen en schrijven door te verwijzen naar een taaltraining of cursus. Iedereen kan een steentje bijdragen. Ken je iemand die zich wil aanmelden als cursist of vrijwilliger? Laat het ons weten via www.taalvoorhetleven.nl.’
ARJAN BEUNE
Samenwerken Salah Al-Haidari, regiocoördinator bij Taal voor het Leven, en Abderrahim Kajouane, projectleider bij vrijwilligersorganisatie PEP, vertellen hoe zij binnen Taal voor het Leven meer mensen aan het lezen en schrijven willen krijgen. Is laaggeletterdheid een groot probleem in Den Haag? Abderrahim: ‘Een op de vijf Hagenaren heeft moeite met lezen en schrijven. Dat levert deze mensen elke dag grote problemen op. Bijvoorbeeld op het werk waar ze hun geheim proberen te verbergen. Of bij de dokter, als ze de bijsluiter van een recept niet kunnen lezen.’ Salah: ‘Mensen die moeite hebben met lezen en schrijven, houden dat vaak lang geheim. Omdat ze denken dat ze de enige zijn. Wij willen dit taboe doorbreken.’
Hoe doen jullie dat? Abderrahim: ‘PEP heeft meer dan 1300 vrijwilligers. Wij gaan meer mensen werven om Taalvrijwilliger te worden. Als Taalvrijwilliger krijg je van Taal voor het Leven een training van vier of vijf dagdelen. Tijdens deze training leer je hoe je iemand kunt leren lezen en schrijven. Als je de training hebt afgerond, kun je iemand een-op-een begeleiden of assisteren in een taalklas.’ Salah: ‘Soms bedenken we ludieke acties om cursisten en vrijwilligers te werven. Zoals de fietstocht Trappen voor taal tijdens de Week PAGINA 4
SALAH EN ABDERRAHIM
van de Alfabetisering. Dan spreken we inwoners aan. Maar we gaan ook langs huisartsen en bibliotheken. Zo wordt iedereen zich bewust van het probleem en de oplossingen die er zijn.’
Wat kunnen de lezers van deze krant doen om te helpen? Abderrahim: ‘Iedereen kan meedoen met Taal voor het Leven. Als je iemand wilt helpen met lezen en schrijven, kun je je opgeven als Taalvrijwilliger. Ken je iemand die moeite heeft met lezen en schrijven? Dan kun je hem of haar aanmelden voor een cursus via de website of het gratis telefoonnummer. Als bedrijf of organisatie kun je het taalniveau van werknemers of klanten testen met behulp van de Taalmeter. Ook kun je lesruimte ter beschikking stellen.’
Wat willen jullie het komende jaar in regio Haaglanden bereiken? Salah: ‘Dat het aantal laaggeletterden daalt. Maar het allerbelangrijkst is dat zo veel mogelijk mensen samen laaggeletterdheid aanpakken. Wanneer iedereen meedoet en samenwerkt, kunnen we echt het verschil maken.’
Enthousiast geworden? Wil je Taalvrijwilliger worden of als organisatie iets doen? Neem dan contact op met regioteam Haaglanden via de contactgegevens achterin deze krant, bel gratis 0800 023 4444 of kijk op www.taalvoorhetleven.nl
Taalmeter De Taalmeter is een online test die aan de hand van leesopdrachten in twaalf minuten toetst of iemand zeer waarschijnlijk moeite heeft met lezen en schrijven. Organisaties die mensen screenen of waar intakes plaatsvinden, zoals het UWV, het jongerenloket of het uitzendbureau, kunnen de Taalmeter kosteloos toepassen in hun organisatie. Kijk op www.taalmeter.nl
N
LEZEN EN SCHRIJVEN VOOR IEDEREEN
Schrijfoefening
HEB JE EEN SPANNEND GEHEIM?
Stuur je verhaal op en maak kans op een Leeslichtboek. Schrijf een verhaal over jezelf. Hoe begin je? Kies een plaatje rechts en begin daarover te schrijven. Je mag ook meer plaatjes kiezen. Maak je verhaal af. WAAR STOND JE WIEG?
WAAR DENK JE AAN BIJ FEEST?
WAAR STAAT JE HUIS?
Vul hier je eigen gegevens in Naam: Straatnaam en huisnummer: Postcode en plaats: Telefoonnummer:
Stuur je verhaal op
HOE ZIE JE JOUW TOEKOMST?
Doe de pagina met jouw verhaal in een envelop. Een postzegel is niet nodig. Stuur hem op naar Stichting Lezen & Schrijven. Het adres staat hieronder. Enkele verhalen zullen we publiceren in een boekje en/of op een website. Geef hieronder aan of je dit goedvindt. Omcirkel je antwoord. Mogen we je verhaal gebruiken? JA / NEE Mag je naam erbij? JA / NEE, liever anoniem
Stuur de envelop naar STICHTING LEZEN & SCHRIJVEN Antwoordnummer 10742 2501 WB Den Haag
PAGINA 5
WWW.TAALVOORHETLEVEN.NL
REGIO HAAGLANDEN
Mijn debuut als schrijver Dick Voogd (51) had vroeger moeite met lezen. En vooral met schrijven. Nu schrijft hij gedichten en verhalen. Als Taalambassadeur bij ROC Mondriaan helpt hij andere laaggeletterden. Zodat ook zij de stap zetten naar een lees- en schrijfcursus. Dit is zijn verhaal.
DICK DURFDE DE STAP TE ZETTEN.
Niemand wist het
Geweldige tijd
‘Drie jaar geleden begon ik met schrijven. Veel mensen zullen denken: hoe is dat mogelijk? Maar ik ben jong van school gegaan. En ik heb altijd met mijn handen gewerkt. Een pen had ik nooit nodig. Mensen wisten niet dat ik niet goed kon schrijven. Als ik iets moest opschrijven, vroeg ik dat aan mijn ouders, broer en zus. Later ook aan mijn vrouw. Zij vond het geen punt dat ik daar moeite mee had.
De eerste dag op school werd ik gerustgesteld. En moest ik dingen lezen en schrijven. De docent zag precies waar ik moeite mee had. Twee weken later was mijn eerste les. Ik was zenuwachtig en wist niet met wie ik in de klas zou zitten. Meestal is de eerste indruk bepalend. Na de eerste les weet je of je wel of niet blijft. Ik bleef de hele les en deed mee met de andere cursisten. Ik vond het geweldig! Na een jaar werd ik verkozen tot “Parel van de Mondriaan”. Je krijgt deze parel als je een uitmuntende prestatie hebt neergezet. Ik heb dit voor elkaar gekregen omdat ik gemotiveerd ben. Ik heb er alles voor over om mijn schrijven te verbeteren. Daarnaast wil ik dolgraag mensen helpen die er nog meer moeite mee hebben dan ik.
Terug naar school Toch ben ik weer terug naar school gegaan. Vanwege mijn twee opgroeiende kinderen, mijn familie en mijn vrienden. Ik kon ze nooit schrijven of mailen. Regelmatig zei ik tegen mijn vrouw: “Ik zou beter willen leren schrijven.” Maar vanwege werk en de hoge drempel kwam het er niet van. Toch heb ik uiteindelijk de stap genomen. Ik belde het nationale nummer voor beter lezen en schrijven. Toen ze terugbelden, heb ik een afspraak gemaakt voor een intakegesprek. PAGINA 6
Veel geleerd In de afgelopen drie jaar heb ik veel geleerd: het is geweldig als je goed kunt lezen en schrijven. Ik kan nu niet meer zonder een pen, e-mail of Facebook. Als Taalambassadeur
probeer ik mensen over te halen om ook lessen te volgen. Soms lukt dat, maar veel mensen durven niet. Wanneer ze de stap toch zetten, zijn ze mij na enkele weken heel dankbaar.
Gek op schrijven Schrijven is na drie jaar een hobby geworden. Een jaar geleden heb ik mijn debuut gemaakt als dichter. Dat vind ik heel bijzonder. De Nederlandse taal is niet eenvoudig om te leren. Zeker niet op latere leeftijd, maar het is mij toch gelukt.’
‘Ik heb eens een brief geschreven aan de minister-president. Ik wil graag met hem praten over de aanpak van laaggeletterdheid in Nederland. Een afspraak is er helaas nog niet van gekomen. Maar ik kreeg wel een persoonlijke brief terug!’
N
LEZEN EN SCHRIJVEN VOOR IEDEREEN
Hoe goed ken jij de regio?
LEUKE WEETJES
Welke foto hoort bij welke gemeente? Schrijf de juiste naam onder de foto. Kies uit de volgende plaatsnamen: Rijswijk, Pijnacker-Nootdorp, Delft, Leidschendam-Voorburg, Den Haag, Zoetermeer, Westland, Scheveningen.
Wist je dat een cursus lezen en schrijven meestal gratis is? Je hoeft geen geld te betalen voor het lesmateriaal of de trainer. Het enige wat je nodig hebt, is een beetje geduld en veel zin om te leren!
Voorlezen is belangrijk voor de toekomst van kinderen. Zij leren hierdoor heel veel nieuwe woorden. Hoe meer boeken in huis, hoe beter! Kinderen ontwikkelen dan een goed taalgevoel.
Loop eens binnen bij de bibliotheek! Ook als je nog niet goed kunt lezen. Kom langs en vraag naar boeken in makkelijke taal. Kom oefenen met taal op de computer. Vraag de medewerkers in de bibliotheek ook gerust om informatie over beter leren lezen en schrijven.
Wist je dat de helft van alle laaggeletterden werkt? In Nederland werken zij meestal in de zorg, de industrie of de horeca.
Mensen die niet goed kunnen lezen en schrijven zijn vaker ziek Als je wél goed kunt lezen, vind je makkelijk informatie over gezond leven. Ook begrijp je de informatie van de dokter of de apotheek beter.
OPLOSSINGEN
Delft
Den Haag
Zoetermeer
Scheveningen
Westland
Rijswijk
Leidschendam
PijnackerNootdorp PAGINA 7
WWW.TAALVOORHETLEVEN.NL
REGIO HAAGLANDEN
Als vrijwilliger krijg je goede begeleiding Dick ter Steege assisteert in een taalklas bij het ROC Mondriaan in Den Haag. ‘Jaren geleden zette ik me ook al in als De sfeer in de klas is goed. Je krijgt snel een taalvrijwilliger. Alleen miste ik toen de structuur. band met de cursisten. Het gaat niet alleen om De aanpak van Taal voor het Leven spreekt het lesgeven. Samen naar een doel toewerken me aan omdat je als is net zo belangrijk. Zo werkt vrijwilliger goede ‘Mijn cursist zou nu af een van de jongens in de klas begeleiding krijgt. en toe achter de kassa als vakkenvuller bij een drogist. Voordat ik aan de Hij wil graag hogerop komen kunnen’ slag ging, volgde ik en bijvoorbeeld achter de een training van vier avonden. Tijdens deze kassa staan. Maar hij heeft moeite met rekenen avonden spraken we over laaggeletterdheid en en met getallen. Die draait hij vaak om. Daarom kregen we inzicht in het trainingsmateriaal. Na hebben we samen geoefend met nepgeld. Met de cursus startte ik als assistent in een taalklas succes! Dat is het mooie aan Taalvrijwilliger zijn. bij het ROC Mondriaan. De klas bestaat uit Je bespreekt samen welke problemen er zijn en ongeveer tien cursisten. Sommigen daarvan hoe je die kunt aanpakken. Het is geweldig als je hebben extra ondersteuning nodig. Dan ben ik vervolgens samen verder komt. Daar doe je het er om ze te helpen. voor.’
‘Mooi om iets voor een ander te betekenen’ Pauline Bos begeleidt haar cursist 1-op-1 in haar woonplaats Delft. ‘Mijn dochter heeft een leerachterstand op school. Ik ben ontzettend blij dat er mensen zijn die haar verder helpen. Ik hoop dat ik op die manier ook iets voor een ander kan betekenen. Toen ik over Taal voor het Leven hoorde, was ik meteen enthousiast. Van de vier cursusavonden op het ROC Mondriaan heb ik veel geleerd. Voordat ik aan de training begon, dacht ik dat ik iemand binnen drie maanden kon leren lezen en schrijven. Nu weet ik dat zoiets meer tijd kost.
Eerst een boodschappenbriefje schrijven… Leren lezen en schrijven gaat in stapjes. Binnenkort ga ik een slechtziende vrouw begeleiden. Het hoop dat we samen steeds iets verder komen. Eerst een boodschappenbriefje schrijven. En uiteindelijk een boek lezen. Zelf kan ik ontzettend genieten van boeken lezen. Ik kan me voorstellen dat het een gemis is als je dat niet kunt. Daarom hoop ik dat we samen veel gaan bereiken.’
PAGINA 8
Ook Taalvrijwilliger worden? Enthousiast geworden door de verhalen van Dick en Pauline? Zelfs wanneer je maar een uurtje per week tijd hebt, kun je Taalvrijwilliger worden. Bel 0800 023 4444 of kijk op www.taalvoorhetleven.nl en meld je aan!
N
LEZEN EN SCHRIJVEN VOOR IEDEREEN
LEUKE WEETJES
Kruiswoordpuzzel Van links naar rechts ( ): 1. woning, 5. een grote plaats, 7. het binnenste deel, 8. daar eet je tegen betaling, 9. rand, 12. gebouw voor onderwijs, 13. plein waar mensen spullen verkopen, 14. daar doe je brieven in die je verstuurt, 17. ontkenning, 18. gebouw waar je pakjes en brieven kunt brengen. Van boven naar beneden ( ): 1. Kun je voor een nacht huren, 2. vorm van zijn: hij …., 3. weg van stenen, 4. grond bij de boerderij, 6. kleine plaats, 7. werkplek, 10. op geen enkele plaats, 11. hoog gebouw met woningen, 12. de regio, 15. geweldig (jongerentaal), 16. zitplaats in het park
eld oorbe V 1 2 3 h u i s 5
w
b
n
c 8
l
m
u
i
g
h
10
n
w
r
c 14
l
m
b
g 17
18
u
t
h
l
n
v
b
m
i
f
o
j
g
11
m
t
v
15
r
t
f
e
a
n
m
w
e n
k
h 16
l
m
i
g
h
n
r o
u
m
Lees elke dag 15 minuten voor! Voorlezen kan al wanneer een kind 3 maanden oud is. Elke dag voorlezen geeft kinderen een grote voorsprong op school. Kinderen die vaak lezen (of worden voorgelezen) zijn socialer.
h
u
i
s
r r b b
t h e o l k r t a e m l e k a r m p b e r p
h o u s t e a s l a k a m i e a o r i p o
u t i s s n e t a r n g a e n r g i s e o n s
r i a s a t t r a n k a e t v r e g k e t n v e s t
s u t a r a u a s t r e k s e t k v r e e t k
o a r p d u o c r p s n t c r e a e n k a
d a o r h p a c b h a n b k a n k
a n k t a o o n r t h o u o r b t a u n k t
ANTWOORDEN s t a d k o KRUISWOORDPUZZEL
s
a
www.youtube.com/lezenenschrijven
o
h
h s
e n
d
p
12
g i
7
e
m
t v
6
u
e
f 13
o
h
r 9
4
Wist je dat je op YouTube leuke filmpjes kunt bekijken over lezen en schrijven?
w
u
r e r t f l a o t f l a o s t o o
n r n f l a t r o r
n r
ANTWOORDEN HUSSELWOORDEN atou eintr sub tiesf
Husselwoorden
e k t a e n o t o o o s r o u s t o
auto trein bus fiets
ramt trome uigtiIelv
tram metro vliegtuig
Hieronder zie je zeven vervoersmiddelen. Alleen de letters zijn door elkaar gehusseld. Zet ze in de goede volgorde en vind het vervoersmiddel.
atou
eeld Voorb a u t o
eintr
ramt
sub
trome
tiesf
uigtiIelv
PAGINA 9
WWW.TAALVOORHETLEVEN.NL
REGIO HAAGLANDEN
VERTEGENWOORDIGERS VAN GEMEENTEN, BEDRIJVEN, ONDERWIJSINSTELLINGEN EN MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES ZETTEN OP 13 JUNI 2013 HUN HANDTEKENING ONDER DE ALLIANTIE TAAL VOOR HET LEVEN.
Overzicht alliantiepartners regio Haaglanden ‘Laten we een voorbeeld nemen aan de moed die de Taalambassadeurs tonen’ Ingrid van Engelshoven, wethouder gemeente Den Haag
Gemeenten Den Haag Delft Leidschendam-Voorburg Pijnacker-Nootdorp Rijswijk Westland Zoetermeer
‘De bibliotheek is een vertrouwde en betrouwbare plek, ook voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven’ Ellie van der Meer, Adviseur Bibliotheekadvies ProBiblio
Bibliotheken aan de Vliet Den Haag DOK Delft Maassluis - Midden Delfland Pijnacker-Nootdorp Probiblio Westland Zoetermeer
PAGINA 10
Zorg- en welzijnsorganisaties FOX AOB Humanitas HWW Zorg Jong Florence Kessler Stichting PEP Stichting Anton Constandse Stichting Jeugdwerk ’s-Gravenhage-oost Stichting OBV Stichting Ouder en School Plus Stichting Piëzo Stichting Stunt Stichting Woej Stichting Xtra voor Welzijn Vitis Welzijn Vluchtelingenwerk Rijswijk Vluchtelingenwerk Zuidvleugel Wereldvenster
‘Moeders die werken aan hun eigen taalontwikkeling, bouwen aan een goede toekomst voor hun kinderen’ Margriet van der Werf, directeur Stichting Ouder & School Plus
‘Wij koppelen vrijwilligers aan professionele docenten, zodat ze zien hoe het vak in elkaar zit’ Wilma Verhoeks, directeur ROC Mondriaan
Onderwijs Capabel Taal Haagse Hogeschool ROC Mondriaan ROC ID College Sagenn
‘Wij willen personeelsleden, die de komende jaren met pensioen gaan, motiveren om taalvrijwilliger te worden’ Rob Brons, voorzitter College van Bestuur De Haagse Hogeschool
Diversen DSW Rijswijk First Security Events FloraHolland Kinderboekenmuseum Lions Lions Randstad Patijnenburg VBM Businessclub Den Haag
N
LEZEN EN SCHRIJVEN VOOR IEDEREEN
LEUKE WEETJES
Woordenmaker Hieronder lees je 25 woorddelen. Plak ze aan elkaar en maak er woorden van. Dat kan met twee woorddelen. Maar lukt het ook met drie?
her
ren
der
men
sen
ken
tie
die
sla
ver
mer
kra
nen
ker
tak
nis
rie
ten
ger
gis
kie
por
mis
ven
lor
eeld Voorb her- rie > h e rrie
Wist je dat er boeken voor volwassenen zijn in makkelijke taal? De boeken zijn niet kinderachtig en gaan over volwassen onderwerpen. Vaak zijn het zelfs bekende boektitels. Vraag ernaar in de bibliotheek of bestel ze op www.leeslicht.nl
ker -mi s-sen > ke r mi ssen
ANTWOORDEN WOORDENMAKER Woorden met twee delen: rie-ten, herder, mensen, dienen, kennis, kranen, kieren, dieven, porren, takken. Woorden met drie delen: rendieren, kenmerken, vernissen, portieren, verkennen, vermissen.
ANTWOORDEN LETTERPIRAMIDE Klinker Op zie manier ……. en maan Kus Plakken gras Patat met of ……..
Letterpiramide
o zo zon zoen zoden zonder
Vul onderstaande puzzel in. Met een nieuwe letter erbij maak je steeds een nieuw woord, steeds één letter erbij.
Klinke r Op d ie m an ie r
eeld Voorb eeld Voorb
z
o o
. . . e n m aan Kus Plak ke n g ras Pata t m e t o f . . .
PAGINA 11
WWW.TAALVOORHETLEVEN.NL
‘Ik ben Dieuwertje Blok, radio- en tvpresentator. Ik ken heel veel mensen die pas op volwassen leeftijd hebben leren lezen en schrijven. Zij zijn blij dat zij nu eindelijk hun (klein) kinderen kunnen voorlezen. Ook zijn ze trots dat zij met de computer kunnen werken.
‘Meld je vandaag nog aan’
Zou jij ook beter willen leren lezen en schrijven? Pak dan de telefoon en meld je vandaag nog aan voor een cursus bij jou in de buurt. In kleine groepjes, op het ROC, in de bibliotheek, of alleen met een taaltrainer bij jou thuis. Bel nu! Want je bent nooit te oud om te leren.’
REGIO HAAGLANDEN
Regioteam Haaglanden Het regioteam legt verbindingen tussen lokale en regionale partijen om zoveel mogelijk laaggeletterden te bereiken. Ook zorgt zij voor het opleiden van taalvrijwilligers.
[email protected] Salah Al-Haidari regiocoördinator Wil je meer informatie over Taal voor het Leven in het algemeen? Of wil je als organisatie alliantiepartner worden? Neem dan contact op met Salah.
[email protected] 06 174 41 118 Annelies Jacobs taalregisseur Heb je vragen over taal of over het werven en opleiden van vrijwilligers? Neem dan contact op met Annelies.
[email protected] 06 216 22 716 Jan Koopmans taalregisseur
Word Taalvrijwilliger
Voor alle taalvragen en vragen over het werven en opleiden van vrijwilligers, kun je bij Jan terecht.
[email protected] 06 441 06 068 Kim de Groot regiomedewerker
Ga in je eigen regio aan de slag als taalsupporter, voorlezer, taalmaatje, taalcoach of taaltrainer.
Ben je op zoek naar informatie voor op je eigen website of in een nieuwsbrief? Neem dan contact op met Kim.
Kijk op www.taalvoorhetleven.nl of bel 0800 023 44 44
[email protected] 06 289 92 485
COLOFON Lezen en schrijven voor iedereen is een uitgave van Stichting Lezen & Schrijven.
Volg ons op...
Contact Taal voor het Leven regio Haaglanden:
[email protected] www.taalvoorhetleven.nl
Uitgever Young Crowds (www.youngcrowds.nl) Coördinatie & Redactie: Claudia Lagermann Corrector: Mans Kuipers Fotografie: Ruud Pos, Joost Hoving
PAGINA 12
Stichting Lezen & Schrijven Parkstraat 105 2514 JH Den Haag www.lezenenschrijven.nl
@lezenenschrijven
Stichting Lezen en Schrijven
@TvhL_Haaglanden
Taal voor het Leven Haaglanden
