Lesvoorbereiding: Chemie, kunststoffen en life-sciences (beroep: Onderzoeker) Klas: 3de graad basisonderwijs Leervak: WO – techniek – maatschappij Onderwerp: Atelier i.v.m. de beroepssector Chemie, kunststoffen en life-sciences Beginsituatie: Leerlingen hebben verschillende technische beroepen besproken of hebben een bezoek gebracht aan de interactieve tentoonstelling van Het Beroepenhuis over verschillende technische beroepen. Lesdoelstellingen / Eindtermen: Wereldoriëntatie 2. Wereldoriëntatie - techniek De leerlingen 2.10 bepalen aan welke vereisten het technisch systeem dat ze willen gebruiken of realiseren, moet voldoen; 2.12 kunnen keuzen maken bij het gebruiken of realiseren van een technisch systeem, rekening houdend met de behoefte, met de vereisten en met de beschikbare hulpmiddelen; 2.13 kunnen een eenvoudige werktekening of handleiding stap voor stap uitvoeren; 2.14 werkwijzen en technische systemen vergelijken en over beide een oordeel formuleren aan de hand van criteria; 2.16* zijn bereid hygiënisch, nauwkeurig, veilig en zorgzaam te werken.
1
4. Wereldoriëntatie – maatschappij De leerlingen 4.1 kunnen illustreren dat verschillende vormen van arbeid verschillend toegankelijk zijn voor mannen en vrouwen en verschillend gewaardeerd worden. 7. Brongebruik 7 De leerlingen kunnen op hun niveau verschillende informatiebronnen raadplegen. Vakoverschrijdende eindtermen sociale vaardigheden 1: Sociale vaardigheden – domein relatiewijzen 1.2 De leerlingen kunnen in omgang met anderen respect en waardering opbrengen. 1.4 De leerlingen kunnen hulp vragen en zich laten helpen. 1.5 De leerlingen kunnen bij groepstaken leiding geven en onder leiding van een medeleerling meewerken. 1.6 De leerlingen kunnen kritisch zijn en een eigen mening formuleren. 2: Sociale vaardigheden – domein gespreksconventies 2. De leerlingen kunnen in functionele situaties een aantal verbale en niet-verbale gespreksconventies naleven. 3: Sociale vaardigheden – domein samenwerking 3. De leerlingen kunnen samenwerken met anderen, zonder onderscheid van sociale achtergrond, geslacht of etnische origine. Vakoverschrijdende eindtermen leren leren 1 De leerlingen kunnen losse gegevens verwerven en gebruiken door ze betekenis te geven en te memoriseren. 2 De leerlingen kunnen op systematische wijze verschillende informatiebronnen op hun niveau zelfstandig gebruiken.
2
3 De leerlingen kunnen op systematische wijze samenhangende informatie (ook andere dan teksten) verwerven en gebruiken. 4 De leerlingen kunnen eenvoudige problemen op systematische en inzichtelijke wijze oplossen. 5 De leerlingen kunnen, eventueel onder begeleiding: hun lessen, taken en opdrachten plannen en organiseren hun eigen leerproces controleren en bijsturen 6 De leerlingen kunnen op hun niveau leren met: nauwkeurigheid, efficiëntie, wil tot zelfstandigheid, voldoende zelfvertrouwen, houding van openheid, kritische zin.
3
Lesverloop (activiteit leerkracht en leerlingen)
Leerinhouden
1. Inleidende fase - De leerlingen en de leerkracht voeren een kringgesprek over verschillende technische beroepen. - De leerkracht noteert alle genoemde beroepen op het bord. - De leerlingen krijgen een blad (bijlage 1) met een overzicht van sectoren en de beroepen die daarbij horen. - De leerlingen plaatsen de beroepen op het bord bij de juiste sector. - De leerlingen kunnen vooraf ook zelf op zoek gaan naar beroepssectoren, technische beroepen en opleidingen door de opgegeven websites te raadplegen. (bijlage 2)
Bijlage 1 (overzicht sectoren en beroepen) Bijlage 2 (lijst met nuttige websites) Er zijn zodanig veel beroepen dat het handig is om ze in groepen te verdelen. Die groepen noemen we sectoren. Toch zijn er beroepen die in meer dan één sector te vinden zijn. Een laborant kunnen we bijvoorbeeld terugvinden in de medische sector, de sector voedingsindustrie en de sector chemie, kunststoffen en life-sciences.
2. Klassikale voorbereiding activiteit - De leerlingen kunnen zelf op zoek gaan naar beroepen in de sector chemie, kunststoffen en life-sciences via de website: http://jobschemie.be - De leerlingen en de leerkracht voeren een vraaggesprek over beroepen in de sector chemie, kunststoffen en life-sciences. De leerlingen sommen op welke beroepen ze kennen. De leerkracht vult aan met minder bekende beroepen. - Via een (onderwijs) leergesprek komen de leerlingen meer te weten over het beroep van een onderzoeker.
Voorbeelden van beroepen uit de sector Chemie, kunststoffen en life-sciences: laborant, procesoperator, kunststofverwerker, milieudeskundige, onderzoeker,… Waar werkt een onderzoeker ? Een onderzoeker werkt in het laboratorium van een universiteit of een bedrijf. Wat zijn de taken van een onderzoeker ? De onderzoeker zoekt naar nieuwe producten of technieken, verbetert bestaande producten en ontwikkelt nieuwe toepassingen.
4
3. Activiteit: tandpasta maken (beroep: onderzoeker) De leerlingen gaan het beroep onderzoeker uit de sector chemie, kunststoffen en life-sciences oefenen door zelf een nieuwe soort tandpasta te ontwikkelen. Vooraf: handen wassen, want hygiëne is belangrijk. Werkwijze, opstelling en recept: zie bijlage 3
Ervaringsgericht leren: de leerlingen verplaatsen zich in de huid van een onderzoeker. Bijlage 3 (Werkwijze, opstelling en recept) De ingrediënten voor het maken van tandpasta zijn te verkrijgen bij de apotheker. TIP: Om in de klas tandpasta te maken kan je ook kant en klare pakketten kopen. Die zijn te verkrijgen via de Nederlandse website van SBB Simpeltronics, waar je on-line kan bestellen. http://www.spelenmetchemie.nl/sbb_form1.htm Het tandpasta-pakket kan je bestellen als: - compleet pakket: bevat alle benodigde grondstoffen én materialen zoals bekerglaasjes, trechters en maatcilinders. - stoffenpakket: bevat alleen de benodigde grondstoffen en eindverpakkingen (tubes, potjes of flesjes).
5
4. Evaluatie a. Leerlingen en leerkracht bespreken de activiteiten en gaan na welke kwaliteiten een persoon moet hebben om het beroep van onderzoeker uit te voeren. b. Leerlingen gaan bij zichzelf na of ze die kwaliteiten bezitten en of de job van onderzoeker bij hen zou passen.
5. Extra (als hoekenwerk of contractwerk)
Kwaliteiten: Onderzoeker: - nauwkeurig en precies werken - geduldig zijn - handig zijn - resultaten kunnen interpreteren en structureren - veiligheids- en milieuvoorschriften nauwkeurig navolgen - zelfbeheersing bezitten - aandachtig zijn - kwaliteitsbewust zijn - planmatig kunnen werken - creatief zijn - doorzettingsvermogen (met vernieuwingen moet je vaak tegen de stroom inroeien en na nederlagen moet je je toch blijven inzetten)
De stichting C3 uit Nederland heeft een leuk en kleurrijk kwartetspel ontworpen over beroepen, maar ook medicijnen, veiligheid en milieu, kunststofproducten, fabrieken en grondstoffen uit de sector Chemie, kunststoffen en life-sciences. Het kwartetspel is te verkrijgen via
[email protected], of via de website: www.c3.nl
6
