Lessuggesties
De grote ramp Drie kinderen in de bres voor het milieu Technische info Doelgroep eerste en tweede klas middelbaar
Thema’s klimaatverandering, milieu, natuur, aarde, familiebanden
Auteur Patrick Lagrou
isbn 978 90 448 1630 3
Inhoud 1. Samenvatting 2. Voor het lezen 3. Na het lezen - Kringgesprek - Leesopdrachten - Zoekopdrachten - Schrijfopdrachten - Spreekopdrachten
4. Over de auteur 5. Nuttige links 1 LESSUGGESTIES De grote ramp
Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com
1. Samenvatting In het Caribische gebied en langs de oostkust van Amerika wordt door een superorkaan een ware ravage aangericht. Nooit eerder was de mens het slachtoffer van zo veel natuurgeweld. Het aantal doden en vermisten loopt wellicht in de miljoenen. Tot de enige overlevenden behoren Victoria en haar broertje en zusje. Na hun redding belanden ze bij ome Jacob, een familielid in de Belgische Ardennen. Hij staat bekend als een zonderling man, maar Victoria ontdekt al snel dat hij erg vooruitziend is. Ome Jacob leeft volledig op zichzelf in een passiefhuis, dankzij zonne-energie en een windmolen. Zijn levensvisie sluit aan bij de opvoeding van Victoria en daardoor voelt ze zich – ondanks alle ellende – goed in haar vel. Volgens ome Jacob zal de klimaatverandering voor grote problemen zorgen. De orkaan is nog maar het begin. Victoria ondervindt dat niet iedereen begaan is met zijn medemensen. Op school wordt ze gepest, maar gelukkig krijgt ze hulp van Robbe, die samen met zijn ouders aan de dood weet te ontsnappen als de IJzer overstroomt. Het feit dat ze hetzelfde hebben meegemaakt, versterkt de band tussen de twee tieners. Wanneer er onlusten uitbreken door een gas- en petroleumtekort, wil ome Jacob snel weg uit België. Met een terreinwagen doorkruisen de man en de kinderen Europa: van Luxemburg naar Duitsland en Denemarken. Hun einddoel is een eiland van de Lofoten, waar ze een nieuw leven willen opbouwen. De grote ramp is het eerste boek van De klimaatreeks en wordt vervolgd door De grote ommekeer.
2 LESSUGGESTIES De grote ramp
2. Voor het lezen Voor de leerlingen het boek gelezen hebben, kun je ze eventueel al kennis laten maken met het boek en de thema’s die erin aan bod komen. Je kunt enkele literaire begrippen introduceren die in je leerplan en handboek staan en die bij het boek passen. Op die manier kunnen leer lingen goed voorbereid aan het boek beginnen en de opdrachten beter uitvoeren. Bespreking van de titel, de cover en de flaptekst. - Bekijk de cover van het boek. Wat zie je? - Waarover zou het boek gaan? Waarom denk je dat? - Komt dat overeen met wat er in de flaptekst staat? Bespreking van de thema’s. Eventueel kun je hierbij gebruik maken van muziek, beeld en film om de thema’s te introduceren en de leerlingen te motiveren het boek te lezen. - Wat weet je over klimaatverandering? - Kun je voorbeelden geven dat het klimaat snel verandert? - Ken je organisaties die zich bekommeren om het milieu? - Leef je milieubewust? Literaire begrippen die voor dit boek in aanmerking komen. - genre: avonturenroman - fictie versus non-fictie - hoofdpersonages versus personages - serie
3 LESSUGGESTIES De grote ramp
3. Na het lezen Eerst kun je een kringgesprek houden om in te gaan op de persoonlijke ervaringen van de leerlingen tijdens het lezen. Daarna volgen een aantal opdrachten om specifieke vaardigheden te ontwikkelen. Deze analyse kan zowel individueel als in groep, en thuis of in de klas uit gevoerd worden. 1 kringgesprek Bespreking van de leeservaring in groep. - Vind je het een goed verhaal? Waarom wel/niet? - Wat is het spannendste stuk van het boek? - Vind je Victoria een sympathiek personage? - Wat vind je van het einde? - Zou je het boek aanraden aan vrienden? - Welke boodschap wil de auteur overbrengen? 2 lees- en zoekopdrachten Leesopdrachten 1. Omcirkel vijf innerlijke eigenschappen van Victoria en vul eventueel het kader aan. Bewijs iedere eigenschap met een tekstvoorbeeld uit hoofdstuk 14. Aanvaardend
Afhankelijk
Geraakt
Nieuwsgierig
Twijfelend
Droevig
Gekwetst
Teder
Triomferend
Woedend
Lief
Minderwaardig
Verliefd
Beschaamd
Boos
Schuldig
Schuw
Belachelijk
Hatelijk
Jaloers
Verscheurd
Vredig
Gevoelloos
Onbegrepen
Rechtuit
Achterdochtig
Alleen
Moedeloos
Trots
Wraakzuchtig
Gebonden
Gelukkig
Tevreden
Wispelturig
Dierenlievend
Liefdeloos
Sympathiek
Verstandig
Bezorgd
Koppig
Superieur
Vrolijk
Bemind
Impulsief
Rusteloos
Verward
Beetgenomen
Gezellig
Opstandig
Zenuwachtig
4 LESSUGGESTIES De grote ramp
2. Dan zijn we allebei door dezelfde storm hierheen gebracht,’ verklaarde Victoria, die opeens het beeld van Mama Louka voor ogen kreeg. Om een of andere onverklaarbare reden had ze het gevoel dat haar overgrootmoeder er de hand in had dat zij Robbe was tegengekomen. (p.67) Schets de relatie tussen Victoria en Mama Louka en illustreer met tekstvoorbeelden uit het boek. 3. Vertel aan de hand van de stamboom vooraan in het boek wie Jacob Arens is. Wat weet je over hem? Geef voorbeelden uit het boek. 4. Vertel iets meer over de ruimte van het verhaal. Waar speelt het verhaal van Victoria zich overal af en wat is er zo bijzonder aan die plaats(en)? Lees- en zoekopdrachten De bronnen kunnen zowel op het internet als in de bibliotheek gezocht worden. 1. Victoria, haar broertje en zusje hebben de orkaan overleefd en worden gered. a) Beschrijf de reusachtige orkaan. (Hoofdstuk 3 en 4) b) Orkaan Katrina richtte in 2005 veel schade aan in de
vs.
Zoek informatie over deze
orkaan. 2. Ome Jacob woont in een aardehuis. a) Beschrijf het aardehuis met voorbeelden uit hoofdstuk 9. b) Een aardehuis is een passiefhuis. Zoek meer informatie over het begrip passiefhuis. 3. Robbe overleeft de vloedgolf aan de kust. a) Beschrijf wat er precies gebeurd is. (Hoofdstuk 19) b) Nederland werd in 1953 getroffen door zware overstromingen. Zoek informatie over deze overstromingen.
5 LESSUGGESTIES De grote ramp
Zoekopdrachten Breng bijvoorbeeld een aantal kranten mee of bestel een gratis krantenpakket en laat de leerlingen zoeken naar artikels. Zoek artikels die iets te maken hebben met de klimaatverandering en de strijd voor een beter milieu. 3. schrijfopdrachten 1. Stel dat Victoria Robbe waarschuwt voor overstromingsgevaar aan de kust en hem een e-mail stuurt. Wat zou ze in die e-mail kunnen schrijven? 2. De Belgische politie zoekt ome Jacob en de kinderen. Schrijf een opsporingsbericht met een beschrijving van de vijf personages in de auto. 3. Schrijf een krantenartikel waarin je verslag uitbrengt over de reddingsactie van de familie Janssen op Long Island. 4. spreekopdrachten 1. Fragment voorlezen Laat de leerlingen een fragment kiezen uit het boek en geef op voorhand enkele aan dachtspunten over expressief voorlezen mee: articulatie, intonatie, tempo … Tip! Laat leerlingen elkaar beoordelen aan de hand van een evaluatieformulier. 2. Presentatie voor de klas Ome Jacob leeft heel milieubewust: zonnepanelen zorgen voor groene energie, elektriciteit wordt opgewekt door een windmolen … Bedenk zelf acht concrete tips om daadwerkelijk iets te doen voor het milieu en stel ze voor aan de klas.
6 LESSUGGESTIES De grote ramp
4. Over de auteur Patrick Lagrou is een Vlaamse jeugdauteur die vooral bekend is van de Dolfijnenkindreeks. In 1992 verscheen Het dolfijnenkind, dat onmiddellijk een bestseller werd. Ondertussen is het boek al aan de zesentwintigste druk toe en het blijft nog steeds nieuwe lezers vinden. Sinds dien rolt Patrick van het ene jeugdboek in het andere. In 2010 is hij gestart met een nieuwe serie: de Klimaat reeks. De Grote Ramp is het eerste boek van de reeks over de klimaatveranderingen en uitdagingen waarmee de aarde te maken krijgt. De reeks speelt zich af in de nabije toekomst en gaat vooral over de avonturen van Victoria, een meisje dat het heft in eigen handen neemt om het milieu te redden. Net als in de Dolfijnenkindreeks staat ook hier de natuur centraal. Meer informatie over Patrick Lagrou en zijn boeken vind je op www.patricklagrou.be. Je kunt de auteur ook uitnodigen voor een boeiende lezing over zijn werk. Daarvoor kun je mailen naar
[email protected].
7 LESSUGGESTIES De grote ramp
5. Nuttige links Stichting Lezen Vlaanderen: www.stichtinglezen.be Stichting Lezen Nederland: www.lezen.nl Recensies vind je op de volgende websites: www.lees-wijzer.be www.pluizer.be www.pluizuit.be www.jaapleest.nl www.leestafel.info De leeswelp, Vlaams blad dat zich wijdt aan boeken voor jonge mensen, van peuters tot ado lescenten: www.vlabinvbc.be/?navigatieid=11 Leesgoed, Nederlands blad over kinder- en jeugdliteratuur en leesbevordering: www.leesgoedplus.nl
Heb je wat gehad aan deze lessuggesties of heb je vragen, opmerkingen of tips? Laat het ons dan weten:
[email protected] www.clavisbooks.com www.facebook.com/clavis.uitgeverij
8 LESSUGGESTIES De grote ramp
Marleen Neyens en Clavis Uitgeverij
