Lesbeschrijving Historische bronnen - beeldmateriaal ‘
Aan de hand van deze les ontdekken de leerlingen dat de Schelde niet alleen nu, maar ook vroeger al veelvuldig als onderwerp op foto’s werd gezet en voorkwam op allerlei afbeeldingen. Gerelateerde kerndoelen Vlaanderen Primair onderwijs Wereldoriëntatie – Tijd Historische tijd: 5.8 De leerlingen kunnen aan de hand van een voorbeeld illustreren dat een actuele toestand, die voor kinderen herkenbaar is, en die door de geschiedenis beïnvloed werd, vroeger anders was en in de loop der tijden evolueert. Secundair onderwijs Ontwikkelingsdoelen maatschappelijke vorming of geschiedenis en aardrijkskunde 2. Dimensie en tijd 13. De leerlingen kunnen eenvoudige bronnen en levende getuigen raadplegen. Nederland Primair Onderwijs Oriëntatie op Jezelf en de wereld - Tijd Kerndoel 51: de leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. Informatie over heden en verleden: Afbeeldingen, foto’s, oude kaarten Objecten in de omgeving die naar het verleden verwijzen ( huizen, kerken, grafheuvels, oude fabrieken) Kunstzinnige Oriëntatie Kerndoel 56: de leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. Gebouwen, monumenten en objecten in de omgeving die verwijzen naar het verleden. Oude kaarten, afbeeldingen en foto’s van vroeger Verschillen en overeenkomsten tussen heden en verleden (wat nemen we mee, wat niet) Voortgezet onderwijs Onderdeel A: Nederlands kerndoel 5: De leerling leert in schriftelijke en digitale bronnen informatie te zoeken, te ordenen en te beoordelen op waarde voor hemzelf en anderen. Onderdeel E: Mens en maatschappij
kerndoel 50: De leerling leert historische bronnen te gebruiken om zich een beeld van een tijdvak te vormen of antwoorden te vinden op vragen, en hij leert daarbij ook de eigen cultuurhistorische omgeving te betrekken.
Lesbeschrijving Historische Bronnen - Beeldmateriaal Doel: De leerlingen ontdekken dat de Schelde niet alleen nu, maar ook vroeger al veelvuldig als onderwerp op foto’s werd gezet en voorkwam op allerlei afbeeldingen. Ook zien leren leerlingen hoe het er vroeger aan de Schelde uitzag. Lesduur: 50 minuten Vak(ken): Aardrijkskunde en geschiedenis Benodigde materialen: o o o o
o o o o
Digibord of beamer Website Scheldelessen Werkblad ‘Oude Afbeeldingen ‘ Oude afbeeldingen en foto’s van de Schelde : Website http://beeldbank.zeeuwsebibliotheek.nl Website www.beeldbankwaasland.be op de website staan een aantal relevante afbeeldingen Computers met internetverbinding Plakband Printer Paperclips
Werkvorm: klassikaal en individueel of in tweetallen. Korte omschrijving: In deze les zoeken, bekijken en beschrijven de leerlingen oude afbeeldingen uit de beeldbank die met de Schelde te maken hebben. Suggestie: Indien u niet of een digibord of beamer beschikt kunt u de kinderen achter de computer kennis laten maken met de website Scheldelessen en het beeldmateriaal. Als u onvoldoende computers heeft om de kinderen mee te laten werken. Kunt u ook vooraf een selectie van afbeeldingen maken, deze uitprinten en uitdelen. Als extra uitdaging kunt u leerlingen ook op zoek laten gaan naar krantenberichten die horen bij de foto’s. Bijvoorbeeld een artikel bij het brandend motorschip Alca: Kan de leerling hier een bericht over vinden in de krant? Ook kunnen zij een fotoverslag maken, bijvoorbeeld van de veerpont. Van de bouw tot de verkoop. U kunt aan het beeldmateriaal ook een stelles koppelen. Kies een afbeelding met verschillende
personen en vraag de leerlingen een verhaal te schrijven vanuit het oogpunt van een van de personen op de foto. Voorbereiding: Zorg dat voor iedere leerling een exemplaar van de werkbladen beschikbaar is. Bekijk de website van de beeldbank. Kijk of u hierin een afbeelding of foto kunt vinden die gemaakt is in de buurt van de school. Kies uitgebreid zoeken. En zoek naar plaatsen bij u in de buurt.
Uitvoering Tijd
Duur
Activiteit
0:00
0:05
Licht het doel van deze les toe: Weten hoe het er vroeger langs de Schelde uitzag. Beeldbank
Benodigdheden
o 0:05
0:10
Digibord of beamer
Laat de website Scheldelessen zien. Zoals je op Website Scheldelessen de website van de Scheldelessen ziet, zijn er Afbeeldingen uit de veel foto’s en filmpjes over de Schelde. Dat is beeldbank. niet alleen iets van nu. Ook in veel oude bronnen is informatie over de Schelde te vinden. Laat een paar afbeeldingen zien. En bespreek deze met de leerlingen. Geef ook uitleg over hoe de beeldbank werkt. Laat de leerlingen niet alleen naar de foto’s, maar ook naar de prentbriefkaarten , affiches, tekeningen en prenten kijken! 0:15
0:15
Foto’s & Afbeeldingen De leerlingen gaan zelfstandig of in tweetallen afbeeldingen uit de beeldbank bekijken die met de Schelde te maken hebben. Dit doen ze aan de hand van het werkblad ‘Oude Afbeeldingen’. Licht de vragen van dit werkblad toe: o
o o o o o
Kies een foto uit van de website. In de buurt van waar jij woont of een andere plaats die jij goed kent aan de Schelde. Uit welk jaar is de afbeelding? Beschrijf de afbeelding. Welke plaats staat er op de afbeelding? Markeer deze plaats op de kaart. Ken je deze plek? Zo ja, is er iets
Werkblad ‘Oude Afbeeldingen’ plakband
Uitvoering Tijd
Duur
Activiteit
Benodigdheden
veranderd? Zo nee, denk je dat het er nu anders uit zal zien? o Hoe zal deze plaats er over 100 jaar uitzien? Spreek af dat de leerlingen een afdruk maken van de afbeelding die zij beschreven hebben. Deze leveren zij bij u in. Terwijl de leerlingen aan het werk zijn, plakt u de afbeeldingen verspreid door de klas op. 0:30
0:15
Beeldmemorie De kinderen lopen met hun omschrijving door de klas. Op uw teken zoeken de leerlingen een medeleerling op. Met deze leerling wisselen zij hun beschrijving van de afbeelding uit. De leerling met de meeste kleuren in zijn kleding begint met vertellen.
Ingevulde werkbladen ‘Oude Afbeeldingen’
Op het moment dat beide leerlingen hun beschrijving gegevens hebben, gaat ieder leerling op zoek naar de bijbehorende afbeelding in de klas. Vervolgens komen de leerlingen weer bij elkaar en bespreken de overige punten op het werkblad. Nu begint de leerling met de minste kleuren in zijn kleding. Zijn de leerlingen uitgesproken, dan zoekt ieder weer een andere leerling die ook op zoek is naar een nieuwe klasgenoot. Is er even niemand beschikbaar: bekijk dan de afbeeldingen alvast. Loop zelf rond, zodat u kan horen waar de gesprekken over gaan en of de leerlingen het makkelijk of moeilijk vinden om de beschrijvingen te maken en te volgen. 0:45
0:05
Afsluiting Vraag de leerlingen hun eigen afbeelding te pakken en in de tijdlijn te komen staan. Op de
Paperclips
Uitvoering Tijd
Duur
Activiteit plaats die aangeeft wanneer de afbeelding gemaakt is. Als iedere leerling op de juiste plek staat, vraagt u de leerling vooraan de rij te starten met nummeren. Zo, dat iedere afbeelding en beschrijving een opeenvolgend nummer krijgt. Dit nummer en het jaartal zet de leerling achter op de afbeelding en op de rechterbovenhoek van het werkblad ‘Oude afbeeldingen’. Tenslotte voegt iedere leerling de afbeelding en het werkblad samen met een paperclip.
0:50
0:00
Hang de foto’s als een tijdlijn op in de klas. Kijk of u de beschrijvingen er ook bij kunt hangen. 0:05
Licht het doel van deze les toe: o
Weten hoe het er vroeger langs de Schelde uitzag.
Benodigdheden
