Leidse Grafiek. Examenwerk minor Grafiek en grafische technieken

Leidse Grafiek Examenwerk minor Grafiek en grafische technieken

Leidse Grafiek Examenwerk minor Grafiek en grafische technieken

Tentoonstelling 6 januari 2010 - 30 januari 2010

Kamerlingh Onnes Gebouw - Steenschuur 25 - Leiden Faculteit der Rechtsgeleerdheid

Kamerlingh Onnes Gebouw en bij de Faculteit der Rechts

geleerdheid

In het Kamerlingh Onnes Gebouw en bij de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Graag heet ik op deze plaats in de catalogus de exposanten welkom die op deze tentoonstelling hun werken vertonen. De Facultaire Kunstcommissie is verheugd dat er nog studenten aan onze universiteit zijn die hun studie combineren met het ontwikkelen van hun creativiteit op andere gebieden. Voor bijna alle studierichtingen geldt dat creativiteit een voorwaarde is voor het succesvol afronden van een studie en dat creatieve afgestudeerden meer kansen maken op de arbeidsmarkt. Ook een hartelijk welkom aan alle bezoekers van deze tentoonstelling die van de werken komen genieten. De Facultaire Kunstcommissie heeft onder meer tot doel ‘onze’ studenten, maar natuurlijk alle gebruikers en bezoekers in contact te brengen met kunst en kunstuitingen door middel van het organiseren van tentoonstellingen, concerten en een muziekconcours. Het schitterende gerenoveerde gebouw biedt daar ook alle mogelijkheden voor. Het is dan ook jammer dat de minor ‘Grafiek en Grafische Technieken’ waaraan alle exposanten deel hebben genomen, met ingang van het nu nog lopende studiejaar gestopt is. De unieke samenwerking tussen Universiteit Leiden en de Koninklijke Academie is naar ik heb begrepen op een lager pitje gezet (het vak bestaat nu nog alleen als keuzevak). Voor de Facultaire Kunstcommissie zijn deze omstandigheden een extra reden om aan alle gebruikers en bezoekers van ons gebouw te laten zien hoe succesvol zo’n samenwerking kan zijn. Graag nodig ik de studenten die in de toekomst het (keuze)vak of de minor gaan volgen bij deze alvast uit om het resultaat van hun inspanningen in ons gebouw aan het publiek te tonen. Ik wens u allen veel kijkplezier! Ard van der Steur Voorzitter Facultaire Kunstcommissie/Gastmedewerker Moot Court

Tentoonstelling Leidse Grafiek

Welkom in het

Welkom

5

Ten Geleide

Ten Geleide:

Ten Geleide:

Leidse Grafiek

Hoe kan iemand die zich graag zowel intellectueel als artistiek op hoog niveau wil ontplooien, een opleiding vinden waarin voor die beide doelen zoveel mogelijk gelijkwaardige aandacht is? De Leidse minor Grafiek en grafische technieken gaf die mogelijkheid. Het programma bood studenten de kans om zich zowel theoretisch als praktisch te specialiseren op het gebied van prentkunst. Door het volgen van de collegeserie Geschiedenis en Theorie van de Prentkunst en de praktijklessen Grafiek aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten leerden we al kijkend en al werkend. Dit bracht een wederzijds voordeel met zich mee: Enerzijds vulde de verworven praktische kennis de theoretische kennis aan. Het herkennen van de in een kunstprent gebruikte technieken werd veel eenvoudiger, omdat we de belangrijkste technieken zelf konden toepassen en doorgronden. Anderzijds was het mogelijk om bij de totstandkoming van eigen werk gebruik te maken van de bij kunstgeschiedenis opgedane kennis. Zowel inhoudelijk (bij de onderwerpkeuze) als formeel (bij de vormgeving). De kracht van het minorprogramma school zonder meer in de combinatie van theorie en praktijk. Wie overigens denkt dat deze opleiding iets wegheeft van het op de middelbare school zo geliefde ‘pretpakket’, heeft het mis! Pret hebben we volop gehad, maar van ons werd niet alleen aan de universiteit, maar ook op de academie het uiterste verwacht als het ging om het observeren, analyseren, interpreteren en toepassen van de aangereikte theorieën of technieken. Ook op artistiek vlak werden we aangespoord steeds meer van onszelf te eisen. We leerden gaandeweg onze eigen stijl kennen. Het resultaat van de opleiding is een prachtige verzameling grafische werken, waaruit een eigen handtekening van iedere student blijkt. Een van de waardevolle kanten van de academielessen was de mogelijkheid om het werk van medestudenten te bekijken en daarvan te leren. Toen ons de bijzondere gelegenheid werd geboden werk te exposeren in het fraaie Kamerling Onnes Gebouw, was dat de uitgelezen kans om te tonen hoe eenieder


De tentoonstelling

De tentoonstelling Leidse Grafiek

7

Inleiding

Inleiding:

Inleiding:

van ons door de minor gegroeid is. De tentoonstelling Leidse Grafiek biedt u een kleurrijke selectie van werken uit ons examenjaar. We hopen u te laten zien dat het combineren van universitair en kunstzinnig onderwijs zijn vruchten heeft afgeworpen! Door de onuitputtelijke kennis, het aanstekelijke enthousiasme en niet te vergeten het engelengeduld van onze docenten Nelke Bartelings, Simon Koene en Gerard Schoneveld, hebben wij ons kunnen ontwikkelen tot kenners van de prent én tot makers van de prent. Ik prijs mij gelukkig dat ik tot de groep studenten behoor die deel heeft mogen nemen aan de laatste lichting van ‘onze’ minor.

Exposanten Dracula Judith van Amelsvoort Koi/Steampunk Melissa van den Berg Aurora Borealis Linda Couwenberg

Ik hoop dat u geniet van onze tentoonstelling!

Marco Polo Leendert van Duyn In Alle IJdelheid & 'Οδυσσευ πολυτροπε Ellen Hooghoudt Sch/etsen Rachelle Keller Trappen Karin van der Kooy

8

Food for thought Petra van der Lem Zelfportret & De Pôllebern Marijke Swart Telkens Anders Reba Wesdorp


Oh My Bowler! Dan Dickhof

9

Exposanten

Ellen Hooghoudt Studente Kunstgeschiedenis, minor Grafiek en grafische technieken

Judith

van Amelsvoort

Dracula Vampier m (in het 3v)-s 1 volgens het volksgeloof van inz de Slavische bevolking van Z-Europa: een dode die ‘s nachts zijn graf verlaat om mensen het bloed uit te zuigen; 2 (Eng) verleidelijke vrouw die mannen te gronde zoekt te richten, vamp; 3 naam van Zuid-Amerikaanse vleermuizen, waarvan sommige zich voeden met bloed. Etsen op 300 grams Hahnemühle-etspapier, 29,5 x 41,5 cm, oplage van 5 (waarvan er 4 in een map zijn uitgegeven), 2007. Per stuk zijn de prenten 75 euro.


Dracula

Judith van Amelsvoort


11

Contact: [email protected]

Cold Night

a Mysterious Stranger

Hidden Vampiers

13


12


Kiss of Death

Bride of Dracula

Crumbling to Dust

Melissa

van den Berg

Koi/Steampunk Na een studieperiode aan een Japanse kunstacademie zijn de invloeden sterk terug te vinden in mijn werk dat ik vlak na mijn reis heb gemaakt. Duidelijke, diepe lijnen, Koi vissen en rust is wat er terug komt in deze korte serie etsen. Steampunk elementen vonden hun weg in mijn werk door een grote fascinatie met het beeldwerk en typerende kleurenschema wat aan deze stroming is gekoppeld. Deze twee elementen heb ik met elkaar gekoppeld met als gevolg een verrassende combinatie tussen Koi en steampunk elementen zoals klokonderdelen. Ik heb gebruik gemaakt van de organische vorm van de Koi en de harde mechanische vormen van de steampunk bij het maken van deze prenten. Deze korte serie getiteld Koi/Steampunk maakt deel uit van een breder, momenteel lopend, project: /Steampunk (2010). De reden voor het ‘toelaten’ van deze ongewone combinatie? Verrassende beelden met een surrealistisch gevoel bleek het resultaat van dit experiment. Een resultaat wat mij, en hopelijk u, bijzonder aanspreekt. Een korte serie losse etsen met Koi en/of steampunk als onderliggend thema. De etsen zijn gemaakt op 300 grams Hahnemühle-etspapier, oplage van 10, 2009.


Koi/Steampunk

Melissa van den Berg


15


Koi/Steampunk I


Koi I

Parts of Time I

17


16

Koi/Steampunk II Parts of Time II

Dickhof

Oh My Bowler! begon aanvankelijk als een privéproject en zou in Japanse boekbinding en klein formaat verschijnen. Na enthousiasme van Simon Koene en regelmatige technische hulp en adviezen van kunstenaar Niek Satijn groeide het echter uit tot een groter project: een originele serie monumentale zwart-wit grafiek in steendruk. De afzonderlijke prenten hebben geen naam. Het is een geheel en binnen de context van het thema verwijst elk stuk op een andere manier naar de bolhoed. Het thema is ontstaan uit liefde voor de hoed en in het bijzonder die voor de bolhoed. Het is divers in vele opzichten, niet alleen kent het Nederlands als ook het Engels er verschillende benamingen voor; bolhoed, dophoed, bowler, coke en derby. Ook wordt het geassocieerd met de meest uiteenlopende (historische) gebruikers: van klassiek Engelse gentleman, komiek en burlesque-dame tot kunstenaars als Toulouse-Lautrec en Man Ray. Na het verschijnen van deze serie verscheen in 2007 een heuse reclame van Chanel met actrice Keira Knights met bolhoed. Zo zie je maar, zelfs in de 21e eeuw kunnen we nog niet helemaal zonder de negentiende eeuwse bowler. Het is een hoed vol van tegenstrijdigheden en dat trekt aan én is toepasselijk voor een fervent drager ervan als ik. Een kunstserie opbouwen rondom een beperkt thema als een hoed is geen sinecure. Toch heeft het geleid tot een reeks van diverse soorten beelden, variërend van figuratieve tot abstracte verbeeldingen van de bolhoed. Met behulp van verschillende technieken is geprobeerd de prenten interessante structuren te geven, zoals het zo goed mogelijk benaderen van de viltstructuur van de bolhoed. De techniek? Karnemelk! Tot slot Oh My Bowler! wil iets uitdrukken van verbazing en onthutsing. Ik werk autonoom en in opdracht, maak grafiek, tekeningen, olieverf schilderijen, assemblages en fotografie. Werk zit in bedrijfs- en particuliere collecties. De thematiek is divers, maar veelal werk ik in series om zo het gekozen onderwerp te kunnen uitdiepen. Terugkerende thema’s zijn de natuur, bomen, tabakscultuur, stedelijke landschappen en reizen naar o.a. Amerika, China en Suriname. Lithografieën, 48 x 64 cm, een serie van tien prenten, uitgebracht in vijf luxe linnen cassettes.



Dan

Oh My Bowler!

19

Dan Dickhof

Oh My Bowler!

Dan Dickhof


Untitled I

21

Dan Dickhof

20

Untitled II

Untitled III

Untitled IV

Untitled V

Leendert

van Duijn

Marco Polo Het verhaal van Marco Polo is een verhaal over een lange reis naar het verre Oosten in de 13e eeuw. Marco Polo vertrok als jongen van zeventien uit zijn geboortestad Venetië om de heerser van het grote Mongoolse rijk, Kublai Khan, een brief van de Paus te brengen. Hij trok met karavanen over de zijderoute, een lange gevaarlijke route over bergen en door woestijnen naar Cathay, het land dat nu China heet. In dienst van Kublai Khan trok hij door het hele rijk en zag vele dingen waarover hij zich verbaasde en die grote indruk op hem maakten. Na 25 jaar in het verre oosten keerde hij terug in Venetië. Enkele jaren later werd Marco gevangen genomen tijdens een zeeslag en kwam hij in een gevangenis in Genua terecht. Daar deelde hij een cel met Rustichello van Pisa, een schrijver. Marco vertelde wat hij allemaal had gezien en beleefd tijdens zijn verre reizen en Rustichello schreef alles op. Het boek, Il Milione, dat hieruit voortkwam werd later in zeer veel verschillende talen vertaald en overgeschreven. In deze reeks prenten geef ik een eigen interpretatie van de reis die Marco Polo maakte. Door verschillende elementen samen te voegen probeer ik een beeld te schetsen van delen uit het verhaal die mij persoonlijk fascineren. Als technieken om deze prenten te maken heb ik gekozen voor de zeefdruk en de ets. Bij de verschillende etsen die zijn verwerkt in deze serie heb ik gebruik gemaakt van de lijnets en de suikerets techniek. De prenten zijn gedrukt op 300 grams Hahnemühle-etspapier, 50 x 65 cm, in een oplage van 5 stuks waarvan er 3 zijn uitgegeven in een luxe doos.


Marco Polo

Leendert van Duijn

Leendert van Duijn

23


Langs berg Ararat

Oost en West ontmoeten


Het vertrek

De terugreis

25

Leendert van Duijn

24

Reis door Takla Makan

Marco terug in Italië

Ellen

Hooghoudt

De raaf en de vos

Deze reeks van acht prenten is gebaseerd op de beroemde fabel ‘Le corbeau et le renard’ (Fables, I, 2, 1668) van Jean de La Fontaine (1621-1695). Ook nu nog kent vrijwel iedereen dit verhaal over een sluwe vos die uit is op de kaas die een verwaande raaf in zijn bek heeft. De vos vleit de raaf net zo lang totdat hij hem heeft overgehaald om een stukje te zingen. Als de raaf zijn bek opent om de eerste noot in te zetten laat hij prompt de kaas vallen, waarna de vos ermee vandoor gaat. Het verhaal, dat de lezer waarschuwt voor ijdelheid en valse bedoelingen achter vleierij, is afkomstig van Aesopos (ca. 620-560 v.C.). De zeventiende-eeuwse versie op rijm van La Fontaine kreeg meer bekendheid dan het origineel en is een inspiratiebron geweest voor menig kunstenaar. In de reeks In Alle IJdelheid heb ik geprobeerd een eigentijdse visie op de raaf en de vos te tonen. Ik heb me bij het ontwerpen vooral laten inspireren door pop-art en cartoons. Raaf, vos en kaas heb ik in het merendeel van mijn voorstellingen vervangen door personen of voorwerpen met een hedendaagse betekenis. Hierdoor zijn de prenten satires geworden op contemporaine sociale of politieke situaties. Ze dragen echter nog steeds dezelfde eeuwenoude moraal uit: wees niet al te ijdel en pas op voor vleiers! Zeefdrukken op Hahnemühle-etspapier, 78 x 56 cm, oplage van acht, waarvan vier in een luxe map, 2008.

'Οδυσσεu πολυτροπε

Listige Odysseus

Als kind was ik al gefascineerd door Homeros’ (ca. 800-750 v.C.) verhaal over de omzwervingen van de Griekse held Odysseus. Alle beproevingen die hij moest doorstaan om na twintig jaar weer thuis te kunnen komen op zijn geliefde Ithaka, hebben zo tot mijn verbeelding gesproken dat ik er met liefde een prentenserie aan wilde wijden. Ik heb ervoor gekozen om een reeks etsen te maken, omdat ik in die techniek het fantasievolle, grillige karakter van de Odyssee kon uitdrukken. Bovendien kon ik me daardoor richten op het beoefenen van diverse speciale druk- en etstechnieken, zoals de meerkleurendruk, de fotografische ets en de suikertint. Technieken die bij tijd en wijle even verrassend waren als het verhaal waarop ik mijn prenten baseerde!



Οδυσσευ Οδυσσεu πολυτροπε

In Alle IJdelheid

Etsen op Hahnemühle-etspapier, 50 x 60 cm, oplage van tien, waarvan twee in een luxe cassette, 2009.

27

Ellen Hooghoudt

In Alle IJdelheid

Ellen Hooghoudt

Moralisé

(In Alle IJdelheid)

(In Alle IJdelheid)

You’re So Vain

All-Day Deals

(In Alle IJdelheid)

(In Alle IJdelheid)

29

Ellen Hooghoudt

28


The Russian Tearoom

Polyfemos

Helios

Rachelle

Keller

Sch/etsen ‘Je kunt iemand in een dag leren etsen, maar het duurt vaak een heel leven lang om etser te worden.’ ~ grafisch kunstenaar John Buckland Wright (1897-1954). De etstechniek geeft verschillende mogelijkheden tot expressie. In de jaren dat ik kennis heb gemaakt met de grafiek, ben ik hier steeds meer mee gaan experimenteren. In deze prenten pas ik de verschillende technieken toe, die allen een aparte plaats innemen in de compositie van de ets. Deze composities bestaan uit een combinatie van de lijnets, de aquatint, de suikeraquatint en vernis mou. Deze etstechnieken geven mij de mogelijkheid de verbeelding gestalte te geven. Wat onzichtbaar is wordt zichtbaar, wat ontastbaar is wordt tastbaar. Esthetiek en kleur spelen hierin een belangrijke rol. Deze elementen, of juist de afwezigheid ervan, versterkt en stimuleert de beleving van het afgebeelde. Ets, aquatint, vernis mou op Hahnemühle-etspapier, 15 x 10 cm, oplage van tien prenten, 2009.


Sch/etsen

Rachelle Keller

Rachelle Keller

31


Rachelle Keller

Dragonfly

Inside wants out

32

Untitled


Grafika

33

Trappen

Karin

Crisis Stoelen Carnaval Toonladder Jakob’s ladder Dikkertje Dap, en Upstairs/Downstairs

van der Kooy

De prentenserie Trappen bestaat uit 7 prenten. De prenten hebben allemaal een eigen onderwerp. Alle prenten zijn gesneden en gevouwen en hebben een relatie met trappen: hogerop komen heeft een risico; stoelen om op te klimmen; loltrappen maar daarna vasten; muziek leren spelen; dromen over de hemel; suikerklontjes voeren aan de giraf; en, zij die bedienen en bediend worden. Met deze serie heb ik geprobeerd om de prent uit het platte vlak te halen. De trap werd mijn trouwe bondgenoot en hielp mij om dit karwei te klaren. Voor alle prenten heb ik gebruik gemaakt van de zeefdruktechniek. Bij vier prenten combineerde ik dit grafische procedé met verschillende etstechnieken: lijnets met zowel harde als zachte etsgrond, droge naald, indrukmethode met zachte etsgrond, en suikeraquatint. De prenten zijn afgedrukt op 180 grams Clairfontaine papier in variërende oplagen, van vijf, zes of acht exemplaren, waarvan er twee zijn uitgegeven in een luxe cassette.

35

Karin van der Kooy

Zeefdrukken deels gecombineerd met etsen op 180 grams Clairfontaine papier, 29,7 X 42 cm, in staande positie: hoogte en diepte 21 cm, breedte 29,7 cm, 2009.


Trappen

Karin van der Kooy


Carnaval

Jacobsladder

Dikkertje Dap

37

Karin van der Kooy

36


Stoelen

Toonladder

Upstairs/Downstairs

Petra

van der Lem

Food for Thought De titel van de prentenreeks is Food for Thought. Wat zoveel betekent als ‘stof om over na te denken’. De voorstellingen met het onderwerp eten hebben vaak een diepere betekenis waarbij de titel een tipje van de sluier oplicht. Petra is gefascineerd door het gebruik van kleuren en heeft een passie voor eten. Dit onderwerp is voor haar aldus een logische keuze. De prenten zijn gedrukt op Hahnemühle-etspapier van ca. 50 x 65 cm in een oplage van acht prenten, waarvan er vijf uitgegeven zijn in luxe cassettes.


Food for Thought

Petra van der Lem

Petra van der Lem

39


Petra van der Lem

Athens’ Olives

Afternoon Tea

40

Hypnos


Fragile

41

De Pôllebern

Marijke

Swart

Zelfportret De serie Zelfportret bevat 8 prenten die zijn opgebouwd uit lithografie, zeefdruk en sjablonen. De prenten zijn gedrukt op 225 grams Zerkall Bütten lithografiepapier in een oplage van 7 stuks waarvan er 2 zijn uitgegeven in een cassette.

De Pôllebern De serie De Pôllebern bevat 7 prenten met een combinatie van lithografie en zeefdruk. De prenten zijn gedrukt op 260 grams Hahnemühle lithografiepapier in een oplage van zes stuks waarvan er 2 zijn uitgegeven in een cassette. Met dank aan de werkplaatsen Grafiek, Drukkerij/Zetterij en Fotografie van de KABK te Den Haag, omdat deze procedés uitdagen tot verdere verdieping.


Zelfportret

Marijke Swart

Marijke Swart

43


Zelfportret 3

Zelfportret 4


Zelfportret 1

Fen ljipaeijen

45

Marijke Swart

44

Zelfportret 6

Fen lytse en graete Hans

Reba

Wesdorp

Telkens Anders De vijf zeefdrukken die in deze tentoonstelling worden getoond onder de titel Telkens Anders, zijn ontstaan na het lezen van verschillende gedichten van Toon Tellegen (1941). Deze schrijver wist mij te inspireren door zijn beeldende manier van schrijven. Met name de gedichten uit de bundel In N en andere gedichten (1989) ligt ten grondslag aan dit beeldend werk. Ik heb zijn woorden geïnterpreteerd en geabstraheerd, zodat er voor mij nieuwe, interessante beelden ontstonden. Zeefdrukken op 300 grams Hahnemühle-etspapier, 40 x 50 cm, 2009.


Telkens Anders

Reba Wesdorp

Reba Wesdorp

47


Omzien


Zonder tussenkomst

Woelige herinnering

49

Reba Wesdorp

48

Weerbarstig verlangen

Paradox

Colofon Adres Kamerlingh Onnes Gebouw (KOG) Steenschuur 25 2311 ES Leiden

Openingstijden maandag t/m donderdag vrijdag zaterdag zondag

07.30 - 22.30 uur 07.30 - 20.00 uur 10.00 - 17.00 uur gesloten

Teksten Ard van der Steur Ellen Hooghoudt

Vormgeving Petra van der Lem, Catchydesign - Zoetermeer

Exposanten Judith van Amelsvoort [email protected]

Rachelle Keller [email protected]

Melissa van den Berg [email protected]

Karin van der Kooy [email protected]

Linda Couwenberg [email protected]

Petra van der Lem [email protected]

Dan Dickhof [email protected]

Marijke Swart [email protected]

Leendert van Duyn [email protected]

Reba Wesdorp [email protected]

Ellen Hooghoudt [email protected]

Judith van Amelsvoort Melissa van den Berg Linda Couwenberg Dan Dickhof Leendert van Duyn Ellen Hooghoudt Rachelle Keller Karin van der Kooy Petra van der Lem Marijke Swart Reba Wesdorp

Leidse Grafiek. Examenwerk minor Grafiek en grafische technieken

Recommend Documents