Graduaatsopleiding grafische technieken

REACH

Moet uw bedrijf ook pre-registreren?

De knelpuntberoepen De weg naar erkenning?

De grafische wereld kleurt grijs Rondleiding tussen de leeftijdspiramides

Graduaatsopleiding grafische technieken In de Haute Ecole de la Ville de Liège

Jaargang 01 - nummer 07 - juli 2008 Maandblad van de federatie van de Belgische grafische industrie

LONEN EN WEDDEN Gezondheidsindex in mei 2008 (basis 2004): 110,20 Arbeiders PC 130 Het rekenkundig gemiddelde voor de laatste 4 maanden bedraagt 109,43 en situeert zich in de stabilisatieschijf van 105,89 tot 110,17. Bijgevolg is er geen indexering. Bedienden PC 218 De reële lonen worden geïndexeerd op 1 januari 2009 op basis van de evolutie van het rekenkundig gemiddelde van de indexcijfers van november / december 2007 in verhouding tot het gemiddelde van november / december 2008.

RSZ PERCENTAGES VANAF 01.01.2008

werkgeversbijdrage loonmatiging totaal werkgeversbijdrage

arbeiders bedrijf 1 <10 33,11 7,50 40,61

bedrijf 2 10-20 35,36 7,59 42,95

bedienden bedrijf 1 <10 25,55 7,50 33,05

bedrijf 3 >=20 35,37 7,59 42,96

bedrijf 2 10-20 27,15 7,59 34,74

bedrijf 3 >=20 27,16 7,59 34,75

De eenmalige betaling voor jaarlijkse vakantie is niet opgenomen in deze tabel. (1) Ingevolge het KB 401 dd. 18.04.1986 (BS 06.05.1986) wordt de loonmatiging geïnd via de RSZ, maar wordt gescheiden van de eigenlijke sociale zekerheidsbijdragen.

SOCIALE LOONLAST Arbeiders vanaf 14.04.2008

1 ploeg

2 ploegen

tijdslast

1,1859

18,59%

1,3445

34,45%

sociale lasten

1,5638

56,38%

1,5706

57,06%

sociale loonlast

1,8545

85,45%

2,1117

111,17%

Er werd rekening gehouden met de niet doorstorting van de voorheffing van 0,25% alsook met de 10,70% bij ploegenarbeid. Bedienden vanaf 01.01.2008 tijdslast 1

1,2348

23,48%

tijdslast 2

0,0882

8,82%

sociale lasten

1,3845

38,50%

tijdslast met sociale lasten

1,2348

x

1,3845

1,7096

tijdslast zonder sociale lasten

0,0882

x

1,0370

0,0915

Er is nog structurele lastenvermindering mogelijk.

1,8011

totale sociale loonlast

80,11%

LOONINDEX 2007 2008 2008

10.12.2007 01.01.2008 14.04.2008

138,86 139,64 142,49

De berekeningen zijn gebaseerd op arbeiders klasse 14, 1 ploeg, onderneming >=20

Papierindexen De papierindexen geven de evolutie weer van de aankoopkosten van papier, één van de voornaamste grondstoffen in de grafische nijverheid. Er worden indexen berekend voor het offset houtvrij papier, het MACO houtvrij papier en het MACO houthoudend papier. Referentiepunt zijn de aankoopkosten op 01/01/1973. De indexen van de papierprijzen worden op die datum gelijkgesteld aan 100. Datum

Offset houtvrij

Maco houtvrij

Maco houthoudend

Datum

Offset houtvrij

Maco houtvrij

31/05/2008 246,76 244,48 256,85 31/05/2007 231,08 240,27 30/04/2008 243,86 242,87 253,31 30/04/2007 232,31 240,88 30/03/2008 242,72 239,03 255,01 31/03/2007 228,92 239,77 29/02/2008 241,84 242,95 255,01 28/02/2007 226,51 238,71 31/01/2008 243,42 243,93 253,55 01/01/2007 223,80 236,29 31/12/2007 241,84 242,95 253,60 31/12/2006 219,56 235,16 30/11/2007 241,73 242,53 252,87 30/11/2006 220,40 235,31 30/10/2007 241,35 241,85 254,21 31/10/2006 220,98 235,63 30/09/2007 236,98 238,91 253,13 30/09/2006 221,28 237,09 31/08/2007 233,39 239,42 253,13 31/08/2006 221,23 238,54 31/07/2007 234,16 239,69 253,47 31/07/2006 220,57 239,22 30/06/2007 233,12 239,78 254,79 ➜ De meeste recente cijfers vindt u op onze website www.febelgra.be onder Diensten / Documenten en cijfers / Andere. De auteurs, de redactie en de uitgever streven naar betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie waarvoor ze echter niet aansprakelijk kunnen worden gesteld.

Maco houthoudend 253,20 253,30 255,42 255,42 251,31 251,26 251,96 252,25 252,02 253,71

253,71

Voorwoord

FACTUA MAGAZINE Maandelijks tijdschrift van de federatie van de Belgische grafische industrie vzw Uitgave van Febelgra

Het moet allemaal wat groener Tijdens de 1ste Nacht van de Grafische Industrie – de afwezigen hadden ongelijk! - hebben wij er samen iets trachten aan te doen: de misverstanden over papier en drukwerk wegwerken. Want wij kunnen er niet blind voor zijn. Het moet allemaal groener! De overheid, maar niet in het minst onze klanten en eindverbruikers gaan er steeds meer belang aan hechten. Terecht vinden wij, want de grafische sector scoort al bijzonder goed.

www.febelgra.be REDACTIE David Caen Jan De Brabanter Gisèle Désiront Wim Dubois Joke Geets Pascal Genot Gilberte Le Jeune Philippe Lerot Rudi Miseur Johan Van Baelen Jocelyne Vandrise Valérie Vercammen

Opmerkelijk in heel het maatschappelijke gebeuren rond milieuzorg is dat zinloos papierverbruik de boosdoener is, zeker niet de gedrukte communicatie ‘an sich’. Wie van ons zou het nut van boeken, van kranten en tijdschriften, van catalogi, brieven of folders in vraag durven stellen? Uit een recent onderzoek in de VS naar het milieubewustzijn op het werk bleek dat de meeste mensen zich ‘groen’ ergeren aan collega’s die zich niet groen gedragen. Het nodeloos kopiëren en printen staat nr. 1 in de top 10 van irritaties. Het ontbreken van gescheiden afvalverwerking staat op 3 en een mateloos gebruik van papieren weggooiartikels zoals koffiebekers op 5. Ook binnen de ergernis top 10 staan collega’s die niet dubbelzijdig printen als het kan of die te veel coverpagina’s gebruiken bij het faxen en afdrukken. Of nog: het archiveren van papieren bestanden als die ook digitaal bestaan.

ADRES Febelgra vzw Belliardstraat 20 b16 1040 Brussel t. + 32 (0)2 512 36 38 f. + 32 (0)2 513 56 76 [email protected] Febelgra Brussels Hoofdstedelijk Gewest vzw Belliardstraat 20 b16 1040 Brussel t. + 32 (0)2 411 22 96 f. + 32 (0)2 513 56 76 [email protected]

Juist, niemand stoort zich aan collega’s die zich goed informeren door magazines, kranten of folders te lezen. Wie zou een collega met de vinger wijzen als die van een goed boek kan genieten? Natuurlijk moeten wij verstandig omgaan met papier. Wij kunnen het weten wat voor ons is het een dierbare grondstof. Niets fout met onze ecologische voetafdruk.

Febelgra Vlaanderen vzw Van de Werverstraat 8 b24 2060 Antwerpen t. + 32 (0)3 232 94 25 f. + 32 (0)3 225 17 10 [email protected]

Maar ook in de top 10: ergernis voor de collega’s die de computer laten opstaan in plaats van die ’s avond uit te zetten. De nieuwe media zijn ook gewaarschuwd: verzorg uw groen imago.

Spoorwegstraat 48 8200 Brugge t. + 32 (0)50 71 35 23 f. + 32 (0)50 38 75 16 [email protected] Febelgra Wallonie asbl c/o Cpgra Techno Futur Avenue Georges Lemaitre 22 6041 Gosselies t. + 32 (0)71 25 03 96 f. + 32 (0)71 25 03 92 [email protected] VORMGEVING www.wens.be www.mazout.nu DRUKWERK www.antilope.com V.U. Jan De Brabanter p/a Belliardstraat 20/16 1040 Brussel

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

Jan De Brabanter secretaris-generaal

inhoud 04

De grafische sector kleurt grijs

06

REACH

09

De knelpuntberoepen in de grafische sector

13

Institut Supérieur d’Enseignement Technologique (ISET)

“Vergrijzing”, “Ontgroening”, “Krapte op de arbeidsmarkt”: hippe modebegrippen of is de demografische toestand van de grafische sector echt zorgwekkend? Op 1 juni 2008 startte de pre-registratiefase van REACH - wat betekent dit voor uw bedrijf? Febelgra en de sectorfondsen werken er hard aan om een aantal grafische functies te laten erkennen als ‘knelpuntberoep’. Het ISET is de enige hogeschool van de Franse Gemeenschap met een graduaatsopleiding (bachelor, bac +3) grafische technieken, waar men tijdens de technische vakken ook het vak offsetdrukken aanleert.

Analyse

De Grafische Sector kleurt Grijs! “Vergrijzing”, “Ontgroening”, “Krapte op de arbeidsmarkt”: hippe modebegrippen of is de demografische toestand van de grafische sector echt zorgwekkend? De leeftijdspiramide van de werknemers uit de grafische sector is een vrij oude piramide. Dit staat vast. Het feit dat de werknemers gemiddeld op 56.5 jaar uittreden (!) maakt de situatie nog problematischer. Het fenomeen van “Vergrijzing” is reëel aanwezig in onze sector! Is het effectief “vijf voor twaalf” of wordt het probleem overdreven? Febelgra maakte deze demografische sectoranalyse voor u.

Werknemers uit de grafische sector treden op gemiddeld 56,5 jaar uit Gemiddelde uittredeleeftijd

Uit een enquête van het Onderzoekscentrum Personeel & Organisatie van de KU Leuven onder leiding van Professor Luc Sels blijkt dat de gemiddelde uittredeleeftijd in onze sector zeer jong is: gemiddeld 56,5 jaar. Enkel in de textielnijverheid, de bouw- en de metaalsector stoppen de werknemers nog vroeger met werken: respectievelijk op Gemiddelde uittredeleeftijd gemiddeld 55,6, 56 en 56,3 jaar! 60

Conclusie: De huidige krapte op de arbeidsmarkt is geen conjunctureel probleem meer, maar het evolueert stilaan naar een structureel probleem. Door deze situatie zal het aantal knelpuntberoepen in de toekomst alleen maar toenemen.

Leeftijdspiramide per gewest

Vlaanderen

In Vlaanderen is 48,58 % van de werknemers ouder dan 40 jaar. 31,16% is ouder dan 45 en 17,72 % is ouder dan 50 jaar. De leeftijdspiramide voor de grafische sector in het Vlaamse Gewest is wat jonger dan die uit de andere 2 gewesten, maar Vlaanderen heeft meer risico’s van “ontgroening”: het potentiële arbeidsaanbod zal in Vlaanderen in de toekomst veel beperkter zijn dan in Wallonië en Brussel. Dit vermindert de kans op instroom van nieuw talent in alle Leeftijdspiramide Vlaamse Gewest sectoren, inclusief de grafische sector.

59

58

57

56

55

2500 2155

54 2000

2200

1864 1698

M et aa l Tr an sp or t O nd er N wij zi uts s en vo in or ge O n be pen st ba ur r en e G r in af du isc st he rie C he m ie

1500

1289 994

1000

756

De potentiële uitstroom

626

18,6

18,4

6 o 5e u d n e r

9

-6 4

-5

0

5 5

-5 0 5

6

9

4

4

-4

-4

5 4

4 0

4

-3 9

-3

5

0

3

2

7 -2

9

6

4

-2 2 4

2

2 0

2

-2

-2

1

0

7

-2

-1

1 9

5

35

Wallonië

17,9

800 668 653

700 600

368

165 153

200

4 -6

-5

9 0

16

6 o 5e u d n e r

5

0

-5

4

9

4

-4 5 4

9

-4 0

4

-3 5

4

2

7

-2

9

6

4

-2 4 2

1

-2

-2

2 2

0 0

7 -1 5

w ijs N u zi ts en vo in or ge O n be pen st ba ur r en e G r in af du isc st he rie C he m ie

rt O

nd

er

po

l Tr a

ns

aa et M

l

uw Bo

tie Te x

-2

0

14

69

52

9

7

9

14,5

2

100

1

14,9

287

256

300

15,5 15

476

400

15,7

-3

16

531

500

16,2

0

16,2

3

16,5

5

17

5

17,3

6

17,5

17,5

3

18

F in ina st nc el ië lin le ge n

158

In Wallonië is de piramide nog ouder. 50,38% van de werknemers is er ouder dan 40 jaar. 32,78 % is ouder dan 45 en 19,95% is zelfs ouder Leeftijdspiramide Waalse Gewest dan 50!

18,9

18,5

190 50

7

0

1

19

500

1

De potentiële uitstroom in onderstaande tabel wordt berekend door het aantal werknemers te tellen dat 5 jaar jonger is dan de gemiddelde uittredeleeftijd vermeerderd met het aantal werknemers dat 5 jaar ouder is met de gemiddelde leeftijd en daarbij het personeel op te tellen dat effectief de gemiddelde uittredeleeftijd heeft. Uit deze berekening blijkt dat 15,7 % 51,5 jaar is of ouder. Potentiële uitstroom

608

3

Bo uw

F in ina st nc el ië lin le ge n Te xt ie l

53

BRUSSEL

Federale leeftijdspiramide arbeiders

In het Brusselse Gewest zijn de grafische medewerkers gemiddeld het oudst. 53,91% is ouder dan 40 jaar. 36,56% is ouder dan 45 en 22,54% is er zelf ouder dan 50! Dit neigt naar 1 op 4 werknemers die ouder zijn dan 50. Rekening houdend met de gemiddelde uittredeleeftijd van 56,5 jaar betekent dit dat Brussel binnen 4 jaar (De cijfers van de leeftijdspiramides dateren van 2006!) meer dan 1 op 4 van zijn grafische medewerkers kan zien uitstappen. Hoog tijd om na te denken en tot actie over te gaan dus! Leeftijdspiramide Brussel

De arbeiders uit de grafische sector hebben een gelijkaardige leeftijdspiramide: 50,39% is ouder dan 40 32,26% is ouder dan 45 18,39% is ouder dan 50

250

Leeftijdspiramide arbeiders (federaal)

2500

2000

2000

1866

224

1530

1522 1500

207 200

181

1150

153

147

150

1000 767

101

100

468

500

61

50

214

37

50 16

7

728

571

100

7

0

9 15-17

129

56 18-19

22 20-21

22-24

25-26

27-29

30-34

35-39

40-44

45-49

50-54

55-59

60-64

65+

4 6 o 5e u d n e r

9

Conclusie:

-6

-5 5

0

5

-5 0 5

6

9

4

4

-4 5 4

9

-4 0

4

-3 5

4

2

3

3

9

-3

-2 7

0

6

4 4 2

2

2

0

2

-2

-2

1

0

-2

-2

-1 1

1

5

9

7

0

Er zijn geen significante verschillen tussen arbeiders en bedienden. De vergrijzing is aanwezig in beide groepen.

Conclusie: Globaal genomen kunnen we stellen dat 1 op de 2 werknemers in onze sector ouder is dan 40. 1 op de 3 is ouder dan 45 jaar en 1 op de 5 is zelfs ouder dan 50. De vergrijzing is een feit! In het Brusselse Gewest is de situatie het ernstigst. Wallonië zit middenin. In Vlaanderen zijn de grafische medewerkers gemiddeld wat jonger dan in de andere 2 gewesten, doch de verschillen zijn niet significant. Bovendien heeft Vlaanderen meer risico’s op “ontgroening” door een grotere demografische druk dan in de andere 2 gewesten. 1 op 2 werknemers is ouder dan 40 ! 1 op 3 werknemers is ouder dan 45 !! 1 op 5 werknemers is ouder dan 50 !!!

Regionale vergelijking oudere werkneme

Conclusie: In het Brusselse gewest zijn er onder de oudere werknemers meer arbeiders dan bedienden. In het Waalse gewest geldt de omgekeerde trend: de bedienden zijn gemiddeld ouder dan de arbeiders. In het Vlaamse gewest is er slechts weinig verschil tussen de gemiddelde leeftijd van arbeiders en bedienden.

Arbeiders en bedienden: geen significante verschillen Federale leeftijdspiramide bedienden

Bij de Belgische bedienden in de grafische sector ziet de situatie er als volgt uit: 47,61% is ouder dan 40 31,29% is ouder dan 45 18,79% is ouder dan 50 Leeftijdspiramide Brussel 250

224 207

200

181 153

147

150 101

100

100 61

50

37

50 16

7

7

4 6 o 5e u d n e r

6 0

-6

9 -5 5 5

9

4 -5 0

5

4

-4 5 4

9

-4 4 0

-3 5 3

4

9

-3 0

-2 7 2

3

6

4

-2 4 2

1

-2

0 -2 2

2 2

0 -2 9

-1 1 5

1

7

0

CONCLUSIES EN OPLOSSINGEN Als we rekening houden met de gemiddelde uittredeleeftijd van 56,5 jaar is het inderdaad “5 voor 12” voor de bedrijven. Het voorbeeld van het Brusselse Gewest waar binnen minder dan 5 jaar 22% van de werknemers potentieel kan stoppen met werken illustreert dit, jammer genoeg, uitstekend! De voorbije decennia werden oudere werknemers te vaak beschreven als een “kost”, een “last” voor het bedrijf en zelfs als “overtollig”. De perceptie verandert en men beseft nu al dat uitval van oudere werknemers verlies aan kennis en expertise teweegbrengt. Oudere werknemers worden steeds meer “gekoesterd”: men omschrijft hen als “kapitaal”, “waardevol” en “onmisbaar” voor de onderneming. Kennisretentiebeleid en demografie verdienen een plaats in het personeelsbeleid van onze bedrijven. Er bestaan geen mirakeloplossingen, maar effectstudies tonen aan dat loopbaanbegeleiding en vorming vaak een langere inzetbaarheid stimuleren. Leeftijdsbewust personeelsbeleid is nu al een “must”! VV Bronnen: Studie: “Bedrijven onder demografische druk” van Prof. Dr. Luc Sels Cijfers: RSZ: 2de kwartaal 2006

Actua

Belgische investeringen op Drupa In Düsseldorf liep op woensdag 11 juni Drupa 2008 ten einde. land wordt. De machine zal worden ingezet voor de afwerking van Volgens de organisatoren hadden, toen de beurs halfweg boeken en catalogi met PUR-lijm. De ingebruikname is gepland voor volgende maand. was, al ruim 213.000 bezoekers hun weg naar de Messehallen gevonden. Samen zouden die, voor zover bekend, - Drukkerij Geers Offset laat weten dat zij één van de eerste Europese grafische bedrijven die Kodak’s nieuwe Electra XD Thermal reeds voor meer dan 450 miljoen euro aan orders hebben Plate technologie, voorgesteld op Drupa, zal testen. De nieuwe geplaatst.Daartoe behoren o.a. de volgende investeringen technologie moet er een besparing op plaat- en energieverbruik door Belgische grafische bedrijven: - Drukkerij Bulckens uit Herenthout scoort een wereldprimeur met de aankoop van de op Drupa tentoongestelde tienkleuren Mitsubishi Diamond V3000TP tandemperfector vellenpers. - Hoorens Printing uit Heule (Kortrijk) heeft bij manroland een Lithoman III ‘short grain’ 32-pagina heatsetpers besteld. Deze machine zal begin 2009 worden geleverd. - Proost in Turnhout heeft geïnvesteerd in een Kolbus Publica garenloosbinder die met 21 stations en een unit voor het kleven van schutbladen naar verluidt de grootste configuratie van het

reACH Op 1 juni 2008 startte de preregistratiefase van REACH - wat betekent dit voor uw bedrijf? REACH (Registratie, Evaluatie, Autorisatie en beperkingen van CHemische stoffen) is een Europese verordening die bedrijven verplicht om informatie te verzamelen over zo’n 30.000 chemische stoffen om aldus de risico’s ervan voor mens en milieu te beperken. Op 1 juni 2007 trad de REACH verordening in werking. Febelgra en Fetra organiseerden kort daarna een infosessie voor hun leden. Een overzicht van de voornaamste aandachtspunten voor de sector, evenals links naar handige documentatie of websites, vindt u op onze website, in het artikel “Basisinformatie voor REACH – Uw grondstoffen doorgelicht”, onder Diensten / Kennisdatabank / Milieu. Sinds 1 juni 2008 is de cruciale pre-registratiefase van REACH van gestart gegaan. Deze fase eindigt op 1 december 2008. Europese ondernemingen die chemische stoffen produceren of invoeren (> 1 ton/ jaar)

6 | Factua #07, 2008

opleveren, tegen een constante kwaliteit en stabiliteit. Het bedrijf is niet vies van pionierswerk, ze waren ook de eerste Europese gebruiker van de Nexpress S3000 Digital Production Color Press.

Drupa was voor heel wat Febelgra leden hét moment van investeren. Zo vernamen we (voorlopig) van deze bedrijven hun aanwinsten, er volgen er vast en zeker nog meer

dienen deze vóór 1 december 2008 te preregistreren. Ook invoerders van producten die stoffen bevatten die bedoeld zijn om vrij te komen (bv. inkt in pen) vallen onder de pre-registratieplicht. Tegen 1 januari 2009 zal het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA) een lijst publiceren van de gepre-registreerde substanties. Na preregistratie volgt de registratiefase, die loopt van 2010 tot 2018.

Moet uw bedrijf ook pre-registreren? Drukkerijen en papier- en kartonverwerkende bedrijven behoren volgens REACH tot de groep actoren die als “downstream users” worden gelabeld. Doorgaans zijn “downstream users” niet betrokken bij de pre-registratieplicht en is dit vooral een zaak voor producenten van chemische stoffen. Echter, grafische en papier- en kartonverwerkende bedrijven dienen alsnog zelf te pre-registreren, indien: 1. zij stoffen van buiten Europa invoeren, in hoeveelheden van >1 ton/jaar; 2. hun leverancier niet de nodige stappen onderneemt om substanties te pre-registreren. Pre-registratie is gratis, en moet elektronisch gebeuren via het REACH-IT portaal van ECHA.

Enkel basisinformatie, zoals gegevens over het bedrijf, de stofnaam, de hoeveelheidsklasse, …, dient opgegeven te worden.

Geen pre-registratie voor u, maar toch best alert blijven… Als “downstream user” is de voornaamste impact van REACH wellicht dat u geen producten op de markt mag brengen die stoffen bevatten die niet geregistreerd werden volgens de REACH verplichting, en dat u uw werknemers niet mag blootstellen aan niet- geregistreerde stoffen. Om de continuïteit van uw bedrijfsactiviteiten

Bescherming afgevaardigden Syndicale afgevaardigden alsook de leden van de ondernemingsraad en van het comité voor preventie en bescherming op het werk zijn beschermd tegen ontslag. Uiteraard kan in bepaalde gevallen wel overgegaan worden tot ontslag (bv. dringende reden) maar steeds dient een speciale ontslagprocedure nageleefd te worden. Een overzicht van de termijnen waarbinnen men geniet van deze bescherming. Effectieve en plaatsvervangende leden van de OR en het comité Deze werknemers zijn beschermd gedurende de volledige duur van het mandaat (4 jaar). De bescherming neemt een einde bij de aanstelling van de bij volgende verkiezingen verkozen kandidaten. Als moment van aanstelling dient beschouwd te worden de eerste bijeenkomst van de nieuwe OR of nieuw comité. Niet verkozen kandidaten met een eerste kandidatuur De duurtijd van de bescherming bedraagt eveneens 4 jaar.

dan ook te garanderen, adviseert het ECHA in hun “Guidance for the implementation of REACH for downstream users” om nog vóór het einde van de pre-registratieperiode: 1. bij uw leveranciers te verifiëren of zij de substanties, preparaten of producten die u bij hen aankoopt, zullen pre-registreren en registreren, of dat zij op hun beurt bij hun leveranciers vragen om te bevestigen dat de preparaten of producten stoffen bevatten die ge(pre)registreerd zullen worden. Ook dienen zij u op de hoogte te brengen of hun producten/ preparaten/ substanties “zorgwekkende chemische

Niet verkozen kandidaten met een tweede, derde, … kandidatuur De bescherming eindigt twee jaar na de aanplakking van de verkiezingsuitslag. Syndicale afgevaardigden De bescherming tegen ontslag vangt aan vanaf de aanstelling tot het einde van het mandaat. Het mandaat neemt een einde: • door de beslissing van de syndicale organisatie die de afgevaardigde heeft aangeduid • door ontslag van de betrokkene als syndicaal afgevaardigde • wanneer de afgevaardigde geen personeelslid meer is van de onderneming • wanneer de afgevaardigde geen lid meer is van de syndicale organisatie die hem heeft aangeduid • wanneer de afgevaardigde de wettelijke pensioenleeftijd heeft bereikt. GLJ/JV

stoffen” bevatten; 2. uw leveranciers te informeren over de manier waarop u hun producten gebruikt, hoe uw werknemers eraan worden blootgesteld,zodanig dat zij hiermee rekening kunnen houden bij het aanpassen van eventuele veiligheidsfiches en uw gebruikswijze in deze fiches zullen opnemen als een “intended use”1. De milieudienst van Febelgra en Fetra stelt u hiertoe een standaardbrief voor uw leveranciers ter beschikking. Let wel, soms zijn inkt- en andere leveranciers ook “downstream users”; in die zin hangen zij ook af van leveranciers van basisgrondstoffen. Het is dus zeker mogelijk dat ook de leveranciers nog moeten wachten tot ze op hun beurt de nodige info gekregen hebben van hun leveranciers, vooraleer ze u kunnen antwoorden… Ook kan u op onze website een brief downloaden waarmee u, op uw beurt, aan uw klanten kan aangeven dat u zich in orde stelt of heeft gesteld met de REACH verplichtingen. JG/DC

Bijkomende inlichtingen Met vragen kunt u terecht bij de milieudienst van uw federatie: Febelgra (tel. 02 512 36 38) mevr. Joke Geets, [email protected] dhr. David Caen, [email protected] Fetra (tel. 02 344 19 62). mevr. Ilse Vervloet, [email protected] Ook staat de Belgische REACH helpdesk steeds ter beschikking ([email protected]). Nuttige links REACH-IT portaal van ECHA : http://echa. europa.eu/ Belgische REACH helpdesk : http://economie. fgov.be/reach.htm

“intended use”1: Indien u het gebruik van een bepaalde stof (waarvan het gebruik >1 ton/jaar bedraagt) confidentieel wil houden, kan u ofwel zelf een chemische veiligheidsanalyse voor dat gebruik uit laten voeren, ofwel een algemene omschrijving van de omstandigheden waarin de stof gebruikt wordt en de genomen veiligheidsmaatregelen meedelen.

Factua #07, 2008 | 7

Actua

Bevoegdheden van het Comité uitgebreid

U bent minder dan 40 jaar oud en werkt u in een drukkerij? Neem dan deel aan de eerste EUROPEAN YOUNG LEADERS IN PRINT conferentie! INTERGRAF, de Europese federatie van de grafische sector, en haar Spaanse federatie FEIGRAF nodigen u uit om samen met hen in Barcelona deel te nemen aan de eerste « European Young Leaders in Print » conferentie in november 2008. Deze meeting geeft aan jonge drukkers een unieke gelegenheid om hun collega’s uit heel Europa te ontmoeten, en te debatteren over de nieuwste trends en feiten in de grafische industrie. Drukken is een fantastisch communicatiemiddel en we zijn ervan overtuigd dat het ook in de toekomst een belangrijke rol zal spelen in de wereld van de multimedia. Maar de Europese drukkers staan voortdurend onder druk om hun prijzen te verlagen en een optimale kwaliteit te blijven aanbieden. De jonge generatie drukkers neemt nu deze uitdagingen aan en maakt van de gelegenheid gebruik om vorm te geven aan de toekomst van het beroep. Dit tweedaags evenement bestaat uit een seminarie waarvoor sprekers uit de grafische industrie, leveranciers en klanten, worden uitgenodigd, maar biedt ook de mogelijkheid tot networking en deelname aan groepsactiviteiten in Barcelona.

7 – 8 november 2008 Barcelona, Spanje Mis deze kans niet om uw collega’s uit heel Europa te ontmoeten! Meldt uw interesse om deel te nemen: Martina Flink [email protected]. Het inschrijvingsformulier en het gedetailleerd programma zijn binnenkort beschikbaar op www.intergraf.eu

EDUCATIEF VERLOF VOOR DEELTIJDSE WERKNEMERS In onze vorige editie vestigden wij uw aandacht op de terugbetalingstermijn waarbinnen het dossier dient ingediend te worden. Vandaag willen we even herinneren welke werknemers die deeltijds werken recht hebben op betaald educatief verlof. Het gaat hier enkel om de deeltijdse werknemers die • ten minste 4/5-tijds tewerkgesteld zijn en • de deeltijdse werknemers tewerkgesteld met een variabel uurrooster Andere vormen van deeltijdse tewerkstelling komen dus niet in aanmerking voor het recht op betaald educatief verlof. GLJ/JV

8 | Factua #07, 2008

U herinnert zich wellicht dat België veroordeeld werd wegens het niet-omzetten van de Europese richtlijn die alle ondernemingen verplicht om bepaalde economische en financiële informatie door te geven aan de werknemers. Deze materie deed naar aanleiding van de recente sociale verkiezingen heel wat stof opwaaien. Ondertussen is een compromis bereikt. Er zijn geen wijzigingen aan de huidige drempels voor het al dan niet houden van sociale verkiezingen voor ondernemingsraad en voor het comité voor preventie en bescherming op het werk. Ondernemingsraad: ondernemingen met 100 of meer werknemers Comité: onderneming met 50 of meer werknemers Merken we hier even op dat “vakbondsafgevaardigden” niet verkozen worden maar aangeduid worden door hun werknemersorganisatie. De CAO in het PC 130 (arbeiders) bepaalt dat elke syndicale organisatie een aantal afgevaardigden - afhankelijk van het totaal aantal arbeiders - mag aanduiden. 5 tot en met 30 arbeiders: 1 afgevaardigde per syndicale organisatie 31 tot en met 75 arbeiders: 2 afgevaardigden per syndicale organisatie 76 tot en met 100 arbeiders: 3 afgevaardigden per syndicale organisatie 101 tot en met 150 arbeiders: 4 afgevaardigden per syndicale organisatie Meer dan 150 arbeiders: 6 afgevaardigden per syndicale organisatie De bevoegdheden van de syndicale afgevaardigden worden omschreven in de desbetreffende CAO die u kan consulteren op www.febelgra.be WAT VERANDERT ER DAN WEL AAN DE BEVOEGDHEDEN? In de ondernemingen met 50 of meer werknemers en zonder ondernemingsraad, krijgt het comité een nieuwe bevoegdheid. Zij ontvangen voortaan de financiële en economische informatie betreffende de onderneming. In de ondernemingen met minder dan 50 werknemers en met een vakbondsafvaardiging, ontvangen de vakbondsafgevaardigden een afgeslankte versie van de financiële en economische informatie. In de ondernemingen met een comité maar zonder vakbondsafgevaardigden ontvangt het comité voortaan de informatie over de tewerkstelling en de arbeidsvoorwaarden. GLJ/JV

Knelpuntberoepen in de grafische sector

De regionale overheden in België zijn er niet altijd van overtuigd dat de grafische sector voor sommige functies moeilijk geschikt personeel vindt. Febelgra en de sectorfondsen werken er hard aan om een aantal grafische functies te laten erkennen als ‘knelpuntberoep’. Knelpuntberoepen zijn moeilijk in te vullen werkaanbiedingen. Deze functies zijn door de regionale overheid opgenomen in lijsten, die in Vlaanderen, Brussel en Wallonië onafhankelijk van elkaar worden opgesteld. De regionale overheden baseren zich daarbij vooral op de openstaande werkaanbiedingen bij de databanken van de VDAB, Actiris en Forem, de regionale tewerkstellingsorganismen.

Belangrijk Het feit dat functies erkend zijn als knelpuntberoep is belangrijk omdat ze voorrang hebben bij speciale opleidingsacties. Op basis van cijfers en analyse investeren de regionale tewerkstellingsorganismen in de grafische opleidingscentra van de VDAB (Turnhout en Haasrode), Cepegra Gosselies en Cepegra Brussel, evenals in opleidingen die via onderaannemers gebeuren (Syntra, CF2m, Cevora, …). Voor knelpuntberoepen bestaan ook soepeler voorwaarden bij het aanwerven van buitenlandse werknemers, wat gezien de krapte op de arbeidsmarkt ook een oplossing kan bieden.

Vlaanderen In Vlaanderen is het Grafoc, het paritair samengestelde sectorale opleidingsfonds, dat sinds enkele jaren samen met de VDAB jaarlijks de knelpuntberoepen voor de grafische sector definieert. Net als in de voorbije jaren werden ook in 2007 de beroepen van drukker (meerkleuren, rotatie, flexo) en drukafwerker (snijden, vouwen, verzamelhechter, bindstraat, ...) gedefinieerd als knelpuntberoepen. Het beroep van calculator-orderbegeleider is een kwantitatief knelpunt, in de prepress stelt zich eerder een kwalitatief probleem. Deze definiëring is de balans van het aantal (door bedrijven) geplaatste en (door VDAB) ingevulde vacatures, maar ook door wat de Grafoc sectorconsulenten ervaren tijdens bedrijfsbezoeken en gesprekken met personeelsverantwoordelijken en bedrijfsleiders. De vraag is echter, hoe lang nog blijven deze beroepen knelpuntberoepen? Op basis van het percentage ingevulde vacatures, lijken er relatief weinig problemen te zijn, dit in tegenstelling met wat vele bedrijven ervaren.

Brussel De erkenning tot knelpuntberoep gebeurt via een onderzoek door het Brussels Observatorium van de Arbeidsmarkt en Kwalificaties (BOAK), en een erkenning door Actiris en de bevoegde minister. Op de tweejaarlijkse lijst waarvan de jongste dateert uit 2006 komen de functies van drukker, boekbinder-afwerker niet voor, deze van ‘zetter-typograaf’ wel. Momenteel doet het BOAK een nieuw onderzoek naar knelpuntberoepen. Het stelde daarvoor een voorlopige lijst op, gebaseerd op de bij Actiris ingevulde en openstaande vacatures en consulteerde de beroepsfederaties. Aangezien op deze lijst geen grafische beroepen voorkwamen, reageerde Febelgra Brussel met een enquête bij de Brusselse grafische bedrijven. De resultaten ervan werden, samen met statistieken, cijfers en concrete gegevens over de situatie in de sector, gebruikt om een dossier op te stellen dat het BOAK moet overtuigen om een positief advies te geven over de erkenning van de functies

van meerkleurendrukker, boekbinder-afwerker, technisch-creatieve drukvoorbereider en calculator-orderbegeleider tot knelpuntberoep. Een belangrijk argument hierbij is ondermeer de leeftijdspiramide van de werknemers in de Brusselse grafische sector, waarover u meer info vindt op pagina’s 4 en 5 van deze Factua. Het advies van BOAK en de beslissing van Actiris en van de Brusselse minister van tewerkstelling zijn nog niet bekend en dus is het wachten op de nieuwe lijst van Brusselse knelpuntberoepen.

Wallonië In Wallonië zijn de statistieken van de tewerkstellingsdienst van Forem de basis voor erkenning tot knelpuntberoep. Deze statistieken bevatten de bij Forem ingediende werkaanbiedingen die niet ingevuld werden. Omwille van culturele, historische of economische redenen zijn er echter weinig grafische ondernemingen die hun vacante betrekkingen doorgeven aan de tewerkstellingsdienst. Wat dan ook aanleiding geeft tot dit belangrijke probleem. In 2007 werd geen enkele grafische functie erkend als knelpuntberoep. De profielen waarnaar men op de arbeidsmarkt het meest op zoek is, zijn dezelfde als in Brussel en Vlaanderen : de Waalse grafische wereld heeft een duidelijk tekort aan afwerkers en drukkers.

“Grafische bedrijven hebben er alle belang bij om hun vacatures te melden aan VDAB, Actiris of Forem” Febelgra Wallonië heeft een samenwerking opgebouwd met de leden, die hun vacante betrekkingen meedelen. Via het paritaire sectorale opleidingsfonds van de Franse gemeenschap, Cefograf asbl, werd de overheid reeds meermaals gewezen op de krapte van technische beroepen. Een andere opdracht is de leden aan te sporen om hun vacatures door te geven aan Forem, zodat ze opgenomen worden in de statistieken.

Vacatures VDAB, Actiris en Forem De regionale tewerkstellingsorganismen baseren zich bij de erkenning tot knelpuntberoep dus in de eerste plaats op hun vacaturedatabanken, en daar zit hem het eerste probleem voor wat betreft de grafische functies. Blijkbaar doen de grafische bedrijven niet zo vlot beroep op de regionale tewerkstellingsorganismen voor het invullen van hun vacatures. Misschien begrijpelijk, omdat de werking van de databanken van VDAB, Actiris of Forem in het verleden vaak te wensen overliet. De oorspronkelijke problemen van de vacaturedatabanken zijn nu echter al voor een stuk opgelost, en dus hebben de bedrijven er alle belang bij om hun vacatures te melden aan de tewerkstellingsorganismen. Febelgra blijft dit mee opvolgen. Heeft u opmerkingen over de vacaturewerking van VDAB, Actiris of Forem : meld het ons ! RM/PG/PL

Factua #07, 2008 | 9

Actua

Eerste bezoekerscijfers van de vernieuwde Febelgra-website Tijd voor een nuchtere eerste evaluatie. Want hoe goed veranderingen ook mogen zijn, nieuwe middelen moeten uiteraard eerst gekend zijn voor ze voluit gebruikt worden. De eerste vaststellingen zijn positief. Begin oktober 2007 werd de nieuwe Febelgra-website online geplaatst. Het doel van deze grondige aanpassing was om de informatie beter toegankelijk te maken voor de bezoekers, voor zowel leden als niet leden. Daartoe werden er ook een aantal nieuwe communicatiekanalen aangereikt, onder andere de elektronische nieuwsbrief “e-Factua”, het digitale “Febelgra handboek”, de ledendatabank “Printed in Belgium” (die door de leden zelf bijgewerkt kan worden), netwerktools, … Via de eerste bezoekerstatistieken heeft Febelgra, na 6 maanden online zijn van de site, vastgesteld dat deze drempels voor de grafische bezoekers vrijwel géén beletsel vormen om hun weg naar de site te vinden: • sinds december 2007 stijgt het aantal bezoeken, unieke bezoeken, hits, bytes en bezochte pagina’s • ook het aantal geraadpleegde pagina’s per bezoeker stijgt gevoelig sinds december 2007 • na ontvangst van de e-Factua wordt de website 1 à 2 dagen na verzending drukker bezocht dan gewoonlijk • de intensiteit van het aantal bezoeken na de verzending van de e-Factua ligt in stijgende lijn • na het verzenden van de Factua, de papieren nieuwsbrief, stellen we eveneens (met enige dagen vertraging) een stijging vast van het aantal bewegingen op de site

Referentiedatum 1/1/2007 - Bron: AWStats -> De meeste recente cijfers vindt u op onze website onder Diensten / Publicaties / Website

We danken u voor het enthousiast onthalen van de vele vernieuwingen, en blijven de Febelgra-website verder voor u optimaliseren. Tips en opmerkingen kunt u overmaken aan de webmaster [email protected].

Brugpensioen - indexatie Als gevolg van de stijging van het indexcijfer der consumptieprijzen, dienen de bedragen van de sociale vergoedingen en dus ook van de aanvullende vergoeding brugpensioen ten laste van de werkgever per 01.05.2008 verhoogd te worden met 2%. Het maximumbedrag van het maandelijks bruto referteloon voor de berekening van de aanvullende brugpensioenvergoeding ten laste van de werkgevers bedraagt 3.391,61 EUR vanaf 01.05.2008. Meer info in verband met brugpensioen en terugbetaling door het Febelgra Fonds vindt u op www.febelgra.be / Diensten / Advies / Sociaal / Febelgra Fonds RM

10 | Factua #07, 2008

Regio

Drupa De internationale vakbeurs Drupa heeft intussen haar deuren gesloten. De beurs kon opnieuw rekenen op massale interesse, ook bij onze leden. We blikken nog even terug op onze reizen naar dit grafische mekka. All-in-formule Febelgra Vlaanderen en Gropaca zorgden voor de organisatie van de luxe all-in formule waarbij er tussen 29 mei en 11 juni 11 bussen reden richting Drupa. In totaal mochten we 622 passagiers verwennen met een lekker ontbijt en een gratis drankje bij de heen- en bij de terugreis. Voorverkoop In voorverkoop kon u bij Febelgra Vlaanderen terecht voor toegangskaarten en catalogi aan gunsttarieven: 907 dagkaarten, 47 vierdaagse kaarten en 97 catalogi wisselden van hand. Bedankt voor jullie vertrouwen en jullie aangenaam gezelschap op de bussen! Tot binnen vier jaar voor de volgende Drupauitgave!

Westerlund

Op 22 mei ll. had de Grafische Kamer Antwerpen een luxeprobleem. Het bedrijfsbezoek op uitnodiging van en aan Westerlund was op een minimum aan tijd volgeboekt. Samen met de snelle inschrijvers kunnen we bevestigen dat het meer dan de moeite waard was. De rondleiding op de terminal in de haven was indrukwekkend en boeiend. De ontvangst door de heer Jean Jacques Westerlund op de Flandria was meer dan geslaagd.

Tips Kredietverzekering In de loop van april en mei brachten we twee lancerende infosessies over de nieuwe Febelgra Kredietverzekering. Eén in Antwerpen en één in Brugge, waarbij we gerust kunnen stellen dat onze geïnteresseerde leden nu goed geïnformeerd zijn over het wat, hoe en waarom van een kredietverzekering. Naast de duidelijke presentatie door onze partner Atradius, werden ook de 4 praktijkgetuigenissen van onze leden Rita Geraerts (Gerearts Etiketten), Erik Michiels (Emico Offset), Patrick Tanghe (Tanghe Printing) en Luc Niemegeers (Drukkerij Schaubroeck) bijzonder gesmaakt. Een bloemlezing uit hun praktische tips, kanttekeningen en bedenkingen: van dossiers. Eén dag over het hoofd gezien – bv. door vakantieperiode - en het is te laat. Aan Atradius wordt gevraagd om de termijnen vast te leggen in een einde maandsysteem.” “Zelf met de Febelgra polis blijft het onderhandelen van de polis noodzakelijk. Denk hierbij o.a. aan wie je moet verzekeren en wie niet (overheid, gemeente, contante betalers, …), bepaal de landen waar je wil opereren, bespreek een clausule ivm het voorleveringsrisico, collectieve sluiting (vakantie), een clausule voor bijkomende dagen indiening dossiers, …

Voor wie? “Dat een kredietverzekering enkel voor grote bedrijven is, valt tegen te spreken. Het is net bij die kleinere dat een goed debiteurenbeheer intern moeilijk uit te voeren is, gewoon omdat de zaakvoerder al teveel zaken zélf moet doen.”

Waarom? “Een kredietverzekering biedt de broodnodige zekerheid tegenover nieuwe of minder bekende klanten, en laat een vlotte, rustige groei van uw bedrijf toe.”

“Vaak draai je 80% van je omzet op basis van 20% van je klanten, het is onmiskenbaar dat die maar “Doe de oefening. Wat als 1 of 2 klanten niet meer beter kredietwaardig zijn.” betalen. Een ramp? Dan is het onverantwoord om “Bij buitenlandse klanten heb je met Atradius een niet naar een verzekering te informeren.” goede partner voor incasso en eventuele andere noodzakelijke procedures.” Wat kost het? “Een prijsaanvraag doen kan geen kwaad, het inte- “Als er 2 bedrijven zijn met elk 100 klanten, dan kenen en gebruiken is veel minder omslachtig dan heeft die ene mét kredietverzekering na 10 jaar de goeie als klant, en de andere zonder verzekering je denkt en is zeker de moeite waard.” de risicovolle.” “Kijk niet alleen naar de bedragen die je het voorbije jaar verloren bent door niet-betaling om af te wegen “Met de kredietverzekering heb je ook een positief of een verzekering zin heeft. Denk ook aan de meer- dreigmiddel in handen naar de klanten toe die waarde die de verzekering zal bieden: de vlottere het niet zo nauw nemen met stipte betalingen. Wij hebben een contract met Atradius en zijn dus groei, de tijdswinst door minder incasso’s.” contractueel verplicht om u als slechte betaler door “Het voordeel van de Febelgra-polis bij Atradius te geven. Hierdoor komt de naam en faam van uw is er wel degelijk. Dit bleek uit een prijs- en voor- firma in een slecht daglicht. Wanbetalers weten waardencontrole ten opzichte van onze huidige dan vlug dat ze ook problemen kunnen krijgen bij polis bij Atradius.” andere leveranciers.” Werking? “Een antwoord op een aanvraag tot dekking krijg je vaak onmiddellijk.”

“Bij onze onderhandeling met de banken over investeringen, heeft onze overeenkomst met Atradius een zeer positieve invloed gehad.”

“Atradius leeft de contractuele bepalingen stipt na, wat je in het begin soms zelfs ergerlijk vindt. Maar op termijn ervaar je deze correctheid als een pluspunt en ga je zelf ook gestructureerder te werk.”

En tot slot: “Van een kredietverzekering weet je vooraf wat het kost. Voor de kost van wanbetalers is een glazen bol nodig.”

“Vermits Atradius over een nieuw opgericht bedrijf geen historiek heeft en je dus meer kans hebt op een negatief advies , kan je best via de blinde dekking werken, uiteraard indien het te verzekeren bedrag niet te hoog is.”

Misschien was dit ook voor uw bedrijf een voorzet tot kredietverzekering? Meer info via [email protected]

“Een vervelende clausule in de verzekeringspolis zijn de termijnen uitgedrukt in dagen voor het indienen

Factua #07, 2008 | 11

Regio

Grafische en communicatiesector Exportdag in Parijs

Op 3 juni jl organiseerde de Economische en Commerciële vertegenwoordiging van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in Frankrijk een professionele ontmoetingsdag voor Brusselse bedrijven, actief in de grafische en communicatiesector, met potentiële klanten uit de regio Parijs. Een twintigtal Brusselse bedrijven, waarvan zowat de helft uit de grafische sector, kregen in het Pavillon Dauphine te Parijs de gelegenheid om hun producten voor te stellen aan de communicatieverantwoordelijken en aankopers van grote Parijse bedrijven. Het opzet was vrij eenvoudig, maar daardoor erg betaalbaar. Voor 125 EUR kregen ze een tafel en enkele stoelen ter beschikking en een kleine ruimte om hun informatiemateriaal en stalen te presenteren. De oproep van de Economische en Commerciële vertegenwoordiging werd door meer dan 400 Franse bedrijven positief beantwoord. Een 100-tal hiervan was effectief aanwezig op de ontmoetingsdag, 200 hadden zich ingeschreven, maar kwamen niet opdagen, en 80 konden niet aan-

Infosessie over het nieuwe Vlaams reglement rond bodemsanering (Vlarebo) schrijf nu in! Na 11 jaar praktische ervaring met de VLAREBO- reglementering werd deze wetgeving grondig herzien. Vele knelpunten en verzuchtingen werden in de vernieuwde reglementering verholpen. Om u te informeren, of om uw specifieke vragen te beantwoorden, organiseren Febelgra en Fetra deze infosessie in de vergaderzaal van Fetra (Steenweg op Waterloo 715 bus 25, 1180 Brussel, Als lid van Febelgra of Fetra kan u zich hiervoor inschrijven via Cora Degreef, Fetra ([email protected]) bij voorkeur via het inschrijvingsformulier, terug te vinden op www.febelgra.be.

12 | Factua #07, 2008

wezig zijn, maar toonden wel interesse in de voorstellingsbrochure met informatie over de Brusselse deelnemers. Waren de organisatoren van de Economische en Commerciële vertegenwoordiging lichtjes ontgoocheld over de lagere opkomst dan bij vorige uitgaven van dit tweejaarlijkse evenement, dan hoorden we bij de Brusselse grafische bedrijven toch eerder positieve commentaren. Alle hadden ze een aantal interessante contacten met potentiële klanten. Nu is het nog afwachten of uit de prijsaanvragen ook bestellingen zullen voortvloeien… De Brusselse deelnemers ontvingen nadien ook een bestand met de Franse bedrijven die deelnamen of interesse toonden, met daarin hun gegevens en informatie over de producten waarvoor ze belangstelling hebben. Als prospectiemiddel eveneens een nuttig instrument! RM www.brussels-france.com www.brussels-export.be

Gesloten?

Veel grafische bedrijven trekken ergens tussen half juli en half augustus de deur achter zich dicht. Heb je toch nog een last-minute werkje of wil je die klant in nood nog van dienst zijn? Neem voor je vertrek even contact op met het Febelgra secretariaat. Wij blijven op post en verzamelden door de jaren heen adressen van grafische bedrijven die normaal gezien open blijven tijdens het klassieke zomerverlof en met plezier kunnen helpen. [email protected]

Te Koop Minipack-torre MAILBAG inpakmachine in polyethyleen film in perfecte staat van werking. Met een nieuwwaarde van 6.000 €, wordt aangeboden aan 3.000 € (te onderhandelen). Doe uw bod bij [email protected]

Nieuwe LEDEN We mogen opnieuw een nieuw lid verwelkomen binnen Febelgra Vlaanderen. Hun lidmaatschap wordt bekrachtigd op de volgende Algemene Vergadering: Prestige Media Putsesteenweg 85 2920 Kalmthout

GEBOORTE Op 12 mei werd Jorn geboren, een eerste zoontje voor Maarten & Isolde Van Reeth – Verraes (Drukkerij Verraes) We wensen het jonge gezin het allerbeste toe. Kristof, Lies en Lex Jacobs melden ons de geboorte van hun zoon en broer Daan op 15 mei jl. Van harte proficiat aan de trotse ouders en broer Lex alsook aan de fiere grootvader Raf Jacobs (drukkerij Proost). Ook Drukkerij Soetaert te Lichtervelde breidt uit. Christophe en Heidi Soetaert – Declercq zijn trotse ouders van Ruben, geboren op 17 mei. Proficiat, zeker ook aan grootvader Luc!

Noteer alvast Bedrijfsbezoek Arets – 10.09.2008 Febelgra Limburg bezoekt Arets Graphics, producent van UV-inkt en vernis. [email protected] Circus Ronaldo – 19.09.2008 We hebben op vrijdag 19 september het Circus Ronaldo exclusief voor Febelgra afgehuurd. Alle leden zijn dan ook welkom met hun gezin, vrienden en kennissen. Westgrafica-feest – 03.10.2008 Jaarlijks en feestelijk treffen van de West-Vlaamse grafische sector, ditmaal in Domein Maelstede te Kuurne. [email protected]

Spectrum “Spectrum” wil via getuigenissen van leden een mooi zicht bieden op de veelkleurige waaier aan activiteiten die de grafische sector rijk is. Van pre-press, nieuwe media, over druk en print tot afwerking en verzending... Iedere maand zetten we onze spectraalmeter boven een andere deelsector.

Deze maand... OPLEIDING : Institut Supérieur d’Enseignement Technologique (ISET), Haute Ecole de la Ville de Liège. Het ISET is de enige hogeschool van de Franse Gemeenschap met een graduaatsopleiding (bachelor, bac +3) grafische technieken, waar men tijdens de technische vakken ook het vak offsetdrukken aanleert. Sedert begin 2008 is het ISET ook lid van Febelgra. Wij hadden het genoegen de Heer Albert Villette (Directeur) en de Heer Marcel Wilkin (Meester-assistent) te ontmoeten. Zij stellen hun school en de afdeling Grafische Technieken voor. De bacheloropleiding, die uit drie jaar bestaat, telt momenteel 35 studenten. Het programma bestaat uit drie gelijke delen: • Algemene vakken: wiskunde, Frans, tweede taal, … • Theoretische vakken: druktechnieken, mechanica, typografische regels, kostprijsberekening, bedrijfseconomie, … • Praktische vakken: bedienen van een drukpers, tekst- en beeldverwerking, digitalisering, elektronische montage, … Tijdens het derde jaar komt hierbij ook nog een verplichte stage van 14 weken in een bedrijf, waarbij de student zelf op zoek moet gaan naar een stageplaats. Ook het realiseren van een eindwerk is een belangrijke opdracht bij het afwerken van de studies. Bedrijven die regelmatig stagiairs ontvangen en die ook vaak oud-studenten van het ISET in hun personeelbestand hebben, zijn ondermeer Snel Graphics, Imprimeries Fortemps, Imprimerie Vervinck, Schmitz Digital Printing, … Het zijn ook vaak de afgestudeerden van het ISET die in hun bedrijf de nieuwe stagiairs opleiden. Het percentage van bachelors die nadien in de grafische industrie terecht komen ligt rond de 75%. De 25 % andere afgestudeerden zoeken werk in andere sectoren.

Wat zijn de sterke punten van de opleiding ? Volgens de Heer Wilkin “Kan men eerder spreken van ‘sleutelprincipes’ die als leidraad gebruikt worden tijdens de opleiding : • Wij leggen heel sterk het accent op werken in een groep en samenwerking met iedereen. • Wij houden eraan dat onze studenten voortdurend contact hebben met de realiteit van de bedrijfswereld. • Een veelzijdige opleiding in technologieën, gaande van infografie over DTP en het bedienen van een drukpers, is een garantie voor een polyvalente vorming.

INTERESSE?

Heeft u hierover een verrassende visie, een pakkend pleidooi of een guitige gedachtegang klaar? Neem even contact op met de redactie en wie weet… ➜ [email protected] ➜ [email protected] ➜ [email protected] ➜ [email protected]

Wij hechten trouwens veel belang aan zorgvuldig en goed uitgevoerd werk. Bovendien waken we erover dat de kwaliteiten van elke stagiair aansluiten bij zijn opleiding in het bedrijf. Het is dan ook geen toeval dat onze studenten tijdens hun stage een goede reputatie hebben voor het opvolgen van de opdrachten die ze krijgen, initiatief te nemen bij het vervullen van hun taken en het werk uitvoeren zoals een betaalde kracht het ook moet doen.”

Wenst u meer informatie over het ISET, neem dan contact op : hun deuren staan voor u open ! Institut Supérieur D’enseignement Technologique (ISET). Rue Sohet, 21 | 4000 Liège Directeur van de afdeling Grafische Technieken : de Heer A-J. VILLETTE. ➜ Tel. 04 254 10 10 ➜ Fax. 04 254 10 04 ➜ [email protected] ➜ [email protected] ➜ www.iset-liège.be PG/RM

Factua #07, 2008 | 13

Agenda 6/09/2008

Boatshow Grafoc Promotie van het belang van vorming

10/09/2008

Bedrijfsbezoek Arets Febelgra Limburg bezoekt Arets Graphics, producent van UV-inkt en vernis.

11/09/2008

Nieuw Vlaamse Reglement Bodemsanering (VLAREBO) – Infosessie Febelgra & Fetra Infosessie over het nieuwe Vlaams reglement rond bodemsanering (Vlarebo). Georganiseerd door Fetra en Febelgra in de vergaderzaal van Fetra.

15/09/2008

Wijnproeven Ontdek met ons de grand crus van Bordeaux, de Rhônevallei en de Loire.

COLUMN

Arctic Volume HighWhite Bij Drukkerij Die Keure (Brugge) gebruiken wij zelf ook het Arctic Volume HighWhite papier geleverd door Antalis, dit zijn onze bevindingen bij het produceren op dit hoogwitte papier: Het bedrukken van het papier komt voor ons wat “cool” over doordat het papier een wat blauwig effect heeft. Via de scanafdeling gebruiken wij dan ook persprofielen speciaal aan gemaakt voor dit wittere papier, die de vellen ten volle tot hun recht laten komen. Een ander facet bij het drukken is de toch wat

19/09/2008

Circus Ronaldo

extra nodige aandacht voor de schuurvastheid.

We hebben op vrijdag 19 september het Circus Ronaldo exclusief voor Febelgra afgehuurd. Alle leden zijn dan ook welkom met hun gezin, vrienden en kennissen.

En het papier moet bedrukt worden met oxidatief drogende inkten. Een tip die we kunnen geven is de vellen niet te hoog te stapelen, en die stapels ook voldoende laten verluchten.

24/09/2008

Empack 2008 Vakbeurs voor de verpakkingssector

Maar het papier is deze extra aandacht waard, het heeft een mooi oppervlak om te bedrukken.

3/10/2008

Westgrafica-feest Jaarlijks ledenevenement van Febelgra West-Vlaanderen, de editie ‘08 vindt plaats te Kuurne - Domein Maelstede.

23/10/2009

Nieuwe technieken en toepassingen In zeefdruk en digitale druk groot formaat.

En, niet te vergeten, Arctic Volume HighWhite heeft het FSC label, wat zeker een meerwaarde is. Jan Van Zwam Production Manager – Die Keure www.diekeure.be

30/10/2008

Viscom Germany 2008 International Trade Fair for Visual Communication

7/11/2008

Are you the future of European print ? U bent minder dan 40 jaar oud en werkt u in een drukkerij ? Neem dan deel aan de eerste EUROPEAN YOUNG LEADERS IN PRINT conferentie !

INTERESSE?

Surf snel naar de volledige agenda voor meer details ➜ www.febelgra.be

14 | Factua #07, 2008

Papier in de kijker

e t i h W h g i H e Arctic Volum n Arctic c Volume assortiment va cti Ar e uw nie t he n va uit maakt deel Arctic Volume HighWhite t door Antalis. Paper, dat verkocht word

iment producten ten een compleet assort Samen vormen de drie tin van echt papier oel eit, die het gev tinten : drie in og volume van topkwalit ho t me worden allepapiersoort Ze n ie. hEé tic Volume Hig beeldreproduct eren met fantastische tic Volume White en Arc bin Arc com ry, Ivo e gens de ISO um vol Vol erd tic taArc kende drukresul manier geproduce per vlak zorgt voor uitste op dezelfde natuurlijke al op ma ken tre . ges ing t He cer ite. rtifi wh ume aangenaam t trots de FSC-ce standaard en dragen me afwerking blijft Arctic Vol 01 tte 140 ma de j kzi dan en ten len. zacht en natuurlijk aanvoe g het allerwitste e HighWhite is vandaa Het nieuwe Arctic Volum wanneer u veel ier op de markt. Per fect opdikkend gestreken pap se look. nneer u gaat voor een fris contrast nodig hebt, of wa in het segment mt een nieuw alternatief Arctic Volume Ivory vor een warmere uitaal wanneer u kiest voor mat gestreken papier. Ide . ken papier wil gebruiken straling, maar toch gestre

opdikkend gestreken “Het allerwitsteop de markt.” papier Meer informatie

ww w.arcticpaper.com tches kan aanvragen. waar u ook stalen en swa

Technische fiche INfo

egenheid Deze Factua is voor de gel HighWhite e um Vol tic Arc gedruk t op ww w.antalis.be. 2 130gr/m , verkrijgbaar bij paca. In samenwerking met Gro

Factua #07, 2008 | 15

Febelgra is de representatieve beroepsvereniging van de Belgische grafische industrie en vertegenwoordigt alle zelfstandige ondernemingen in de drukkerijsector, de prepress- en de afwerkingbranches. Febelgra telt meer dan 750 aangesloten ondernemingen die samen 65% van de tewerkstelling realiseren in de sector. Febelgra behartigt de belangen en is de spreekbuis van de grote, middelgrote en kleine ondernemingen van de sector. Febelgra treedt op als officieel woordvoerder van de sector bij de regionale, federale, Europese en internationale overheden, bij de administratie, de vakbonden, de media, de academische wereld en de nietgouvernementele organisaties. Haar acties betreffen alle materies die belangrijk zijn voor de grafische nijverheid. Deze zijn vooral toegespitst op de economische, sociale, federale, regionale en internationale reglementeringen, fiscale, juridische en milieuvraagstukken en promotieactiviteiten. Als koepelorganisatie telt Febelgra 3 regionale pijlers, Febelgra Vlaanderen, Febelgra Wallonië en Febelgra Brussel die instaan voor de rechtstreekse contacten en dienstverlening aan de aangesloten bedrijven. ➜ www.febelgra.be