Leidraad P & C cyclus 2013 Gemeente Heerenveen

Leidraad P & C cyclus 2013 Gemeente Heerenveen

Heerenveen, 19 december 2012

CONCEPT DD 06-12-10

Inhoudsopgave pagina 1.

Inleiding

2.

P & C cyclus

3.

3

Structuur P & C - cyclus

4

de Planningskant - de Heenweg

5

de Controlkant

6

- de Terugweg

Documenten met besluitvorming door Raad en Directie

7

Eerste Stollingsmoment / Raadsvergadering van 13 juni 2013

8

Themarekening 2012

8

Verantwoordings- en Perspectiefnota 2013

11

Tweede Stollingsmoment / Raadsvergadering van 7 november 2013

12

Themabegroting 2014

12

Managementrapportage>Bestuursrapportage 2013

15

5.

Verbindingsplan 2014

16

6.

Controlagenda/Risicomanagement

17

7.

Dienstplan

18

8.

Belastingverordeningen 2014 e.a.

19

9.

Bijlagen

20

Data aanlevering en behandeling Concernstukken

21

Samenstelling themagroepen

29

4.

2

1.

Inleiding

Planning & Control (P&C) is een instrument dat voor bestuur en organisatie wordt ingezet om tijdens en na afloop van een jaar in beeld te krijgen wat gerealiseerd is ( Control ) van de beleids- en bedrijfsvoeringsdoelen (Planning) om daar vervolgens naar te kunnen handelen. Zo leidt Control tot een bijstelling van de Planning, die weer leidt tot Control, die weer leidt tot bijstelling van de Planning enzovoorts. Dit cyclisch proces wordt in het platte vlak als cirkel of ellips weergegeven. Deze twee-dimensionale figuur is in wezen een zich in de tijd ontrollende spiraal die van bovenaf bezien wordt.

Planning en Control worden zichtbaar gemaakt in documenten voor bestuur en organisatie. De schematische weergave van de cyclus met gescheiden elementen is een sterk vereenvoudigde. In werkelijkheid grenzen de elementen sterker aan elkaar of zijn zij hechter met elkaar verbonden. Bestuur Verbinding, Vereenvoudiging en Verduidelijking zijn de sleutelwoorden van onze organisatieontwikkeling en hierdoor kennen wij sinds 2009 nog maar twee stollingsmomenten voor de gemeenteraad. Dit zijn de momenten waarop jaarlijks verleden, heden en toekomst met elkaar verbonden worden: bij de totstandkoming van de Verantwoordings - en Perspectiefnota en bij de Bestuursrapportage en de Begroting. Organisatie Het Verbindingsplan is het richtinggevende P&C - document voor de ambtelijke organisatie. Het bevat de dienstoverstijgende beleids- en ontwikkelprojecten en dient als basis voor de Control-agenda voor het Bouwteam/Stuurgroep die periodiek wordt opgesteld. Met ingang van 2012 is Risicomanagement als onderdeel van de Controlagenda opgenomen, met ontwikkelingen ten aanzien van de financiële en niet-financiële risico‟s en zicht op de voortgang van de ingezette bezuinigingsmaatregelen. De stafbureaus coördineren de bijdragen van de diensten aan de concernstukken. Niet alle werkzaamheden rond de P&C – cyclus zijn dienst- of afdelingsoverstijgend. Zo worden de Productenraming en Beheersbegroting door de afdeling Beleid & Advies – unit Financiën opgesteld. De Productenraming dient volgens de wettelijke voorschriften door het college te worden vastgesteld en de Beheersbegroting fungeert in de dagelijkse praktijk als codeboek voor kredietbeheerders bij de afhandeling van facturen. De concernstukken worden voorbereid door zes themagroepen, die voorgezeten worden door de diensthoofden. De indeling van de themagroepen is in de bijlagen bijgevoegd. De documenten van de P&C-cyclus worden ook behandeld in de Stuurgroep financiën. De Stuurgroep bestaat uit de burgemeester, de wethouder financiën, de algemeen directeur/gemeentesecretaris, de concerncontroller en het diensthoofd Organisatie en Ondersteuning. De Regiegroep evalueert gedurende het jaar de werking van de P&C-cyclus en brengt verbeteringen aan. De Regiegroep bestaat uit het diensthoofd van O&O, de concerncontroller, de adviseurs concernfinanciën, de hoofden van de stafbureaus en de medewerkers ondersteuning bedrijfsvoering. Deze leidraad heeft enerzijds ten doel de gang van zaken rond Planning en Control en de relaties tussen de verschillende documenten te verduidelijken, anderzijds om aan te geven wie op welk moment wat bijdraagt aan de werking van de cyclus. 3

2. Planning & Control cyclus

Perspectiefnota

Verantwoordingsnota

mei

Perspectiefnota

a Themabegroting inclusief Meerjarenbestedingsplan

Bestuursrapportage

Bestuur Organisatie

Verbindingsplan

Managementrapportage

Dienstplan

Controlagenda / rapportage Risicomanagement

4

4

de Planningskant

de Heenweg met de formulering van bestuurlijke beleidsvoornemens / beoogde maatschappelijke effecten en de vertaling daarvan naar resultaten en activiteiten voor de Diensten

Documenten

Componenten 

Perspectiefnota

  

Themabegroting inclusief Meerjarenbestedingsplan

  

De beleidsinhoudelijke koers uitgezet door de raad voor jaar T + 1 t/m jaar T + 3 en verder Er-doelen, de ambities vertaald in b.v. meer en beter Beoogde maatschappelijke effecten Themabeschrijving en afbakening met andere thema‟s voor jaar T + 1 De ingezette koers op basis van discussie over de Verantwoordingsnota en de beschikbare middelen Er-doelen / resultaten / beoogde mts. effecten Lasten en baten jaar T + 1, T +2, T + 3

Bestuur Organisatie

Verbindingsplan

    

Dienstplan

 



Er-doelen Prioritering Dienstoverstijgende beleids- en ontwikkelprojecten jaar T + 1 Resultaatsverantwoordelijkheid per dienst Aandachtspunten / mogelijke ontwikkelingen het Dienstplan voor jaar T + 1 is vormvrij p.m. Benodigde inspanningen versus beschikbare capaciteit p.m. Inzet op medewerkersniveau p.m. Bedrijfsvoeringsaspecten

5

Op 2 momenten wordt de formele balans opgemaakt: per 1 januari via de jaarrekening – moment 1 - en per 1 juli via de managementrapportage (marap) aan de directie en vervolgens via de bestuursrappportage (berap) aan het college in oktober, in de raadsvergadering van november – moment 2. De (thema)rekening is de spiegel van de (thema)begroting en de marap de spiegel van het verbindingsplan plus de relevante bedrijfsvoeringsinformatie uit de diensten. De bestuursrapportage is gebaseerd op de bestuurlijk relevante zaken uit de marap.

Componenten   



de Controlkant

de Terugweg met de verantwoording over de realisatie van de beleidsvoornemens

Documenten

realisatie van de beleidsdoelen over het gehele afgelopen jaar, jaar T – 1 rekening per thema / themaverantwoording bestuurlijke conclusies en evaluatie beleidsprogramma

Verantwoordingsnota

Uit de managementrapportage worden de beleidsrelevante componenten voor de bestuursrapportage gedestilleerd, over het eerste halfjaar van het lopende jaar T. Rapportage op raadsniveau.

Bestuursrapportage

\

Bestuur Organisatie   



 

Stand van zaken beoogde resultaten en ontwikkelingen per eind juni jaar T Resultaten per thema Concretisering inhoudelijke bijdragen per dienst, bondig weergegeven

Managementrapportage

Matrix Verbindingsplan met beleids- en ontwikkelprojecten en benoemde resultaatsverantwoordelijkheid per dienst als basis voor de Controlagenda Stand van zaken voortgang benoemde halfjaarlijkse / jaarlijkse resultaten en ontwikkelingen / aandachtspunten Matrix per groep met de financiële en niet-financiële risico‟s, waarbinnen ook de ingezette bezuinigingsmaatregelen worden gevolgd.

6

Controlagenda / rapportage Risicomanagement

Documenten met besluitvorming door de Raad

Perspectiefnota

Verantwoordingsnota

Perspectiefnota

Eerste Stollingsmoment a Besluit door de raad in juni van jaar T over één document voorbereiding januari t/m mei jaar T De Verantwoordings- en Perspectiefnota beoogt richting college en raad verleden, heden en toekomst met elkaar te verbinden: de jaarrekening en de evaluatie van het beleidsprogramma – het verleden - met de bijsturing in het lopend jaar – het heden – met de toekomst van het perspectief voor de komende 4 jaar en verder. De raad stelt jaarlijks in juni de Verantwoordingsnota/jaarrekening vast, tegelijk met de Perspectiefnota. Themabegroting inclusief Meerjarenbestedingsplan

Bestuursrapportage

Tweede Stollingsmoment Besluit door de raad in november van jaar T over twee documenten voorbereiding juni t/m oktober jaar T input marap jaar T

De raad stelt de Themabegroting, waar het Meerjarenbestedingsplan over een periode van vier jaar deel van uitmaakt , jaarlijks in november vast, tegelijk met de behandeling van de Bestuursrapportage over het eerste half jaar.

Document met besluitvorming door de Directie

Verbindingsplan

Besluit directie januari jaar T + 1 voorbereiding oktober t/m december jaar T

7

3. Stollingsmoment I Raadsvergadering van 13 juni 2013 In deze vergadering wordt richting het college en de raad beoogd om het verleden (rekening, evaluatie beleidsprogramma) heden (bijsturing in het lopend jaar) en het perspectief voor de komende 4 jaar met elkaar te verbinden. De Verantwoordings- en Perspectiefnota 2013 wordt vastgesteld in de raadsvergadering van 13 juni 2013 Themarekening 2012 Themarekening 2012

De Themarekening is de afsluitende rapportage waarin verantwoording wordt afgelegd over het gehele voorgaande jaar. De jaarstukken 2012 bestaan uit een deel dat betrekking heeft op het jaarverslag ( themaverantwoording en paragrafen ) en een deel dat betrekking heeft op de jaarrekening ( themarekening + toelichting en balans). Daarnaast wordt er een productenrealisatie opgesteld. Componenten die opgenomen worden in de Themarekening  de 6 uitgewerkte themaformulieren met de daarbij behorende toelichtingen;  inhoudelijke bijdragen voor de verplichte paragrafen ( weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen , grondbeleid en lokale heffingen);  overzicht aan te leveren onderwerpen voor de gemeenteraad Op grond van het BBV 2004 en het Besluit Accountantscontrole Decentrale Overheden (BADO) moeten in de verantwoordingsnota (jaarrekening) de volgende analyses en toelichtingen worden gegeven:    

een analyse van de afwijkingen tussen de begroting na wijziging en de jaarrekening (op themaformulier); een analyse van de verschillen tussen de begrote en werkelijke resultaten voor en na bestemming (op themaformulier); een toelichting op de begrotingsoverschrijdingen, die aangeeft wat de oorzaken van de begrotingsoverschrijdingen (en onderschrijdingen) zijn en in hoeverre deze verwijtbaar zijn (op themaformulier); een overzicht van de incidentele baten en lasten.

Het is de bedoeling dat de hoofdlijnen van afwijkingen op themaniveau worden weergegeven en toegelicht. De details (binnen producten) dienen zichtbaar te zijn in de productenrealisatie. De toelichting bij de productenrealisatie wordt opgesteld in overleg tussen budgethouder en financieel adviseur. Deze toelichting wordt vermeld op het productformulier. De Sisa verantwoordingsinformatie (Single information single audit) dient te worden opgenomen als bijlage in de verantwoordingsnota (jaarrekening). Inhoudelijke bijdragen worden per dienst door de stafbureaus verzameld. De voorgeschreven (concept)bijlage bij de verantwoordingsnota (kruisjeslijst) in het kader van Sisa is in de bijlagen opgenomen. De definitieve kruisjeslijst is vaak pas in een laat stadium beschikbaar. Algemene uitgangspunten In de Themarekening 2012 dient verantwoording afgelegd te worden over   

hebben we bereikt wat we wilden bereiken? hebben we gedaan wat we daarvoor zouden doen? heeft het gekost wat we dachten dat het ging kosten

8

In de productenrealisatie wordt een toelichting gevraagd bij opvallende verschillen tussen de begroting na wijziging en de realisatie. De toelichting bij de productenrealisatie kan input zijn voor de financiële toelichting op themaniveau (producten maken immers deel uit van een thema). Verklarende toelichtingen zijn nodig voor verschillen tussen:  de begroting 2012 (na wijziging) en de rekening 2012;  bij de verklaring van het verschil dient te worden aangegeven of er sprake is van een eenmalig dan wel van een structureel effect. Specifieke uitgangspunten Reserves en voorzieningen Bij reserves of voorzieningen die direct gekoppeld zijn aan één product wordt inzicht in de ontwikkeling van deze reserves/voorzieningen gegeven door vermelding onder "toelichting" (stand begin jaar, dotaties, onttrekkingen en stand einde jaar). In voorkomende gevallen zal zowel bij de producten als bij de toelichting op de balans dezelfde informatie worden opgenomen. De notitie Reserves en voorzieningen dient te worden geactualiseerd per 1 januari 2013. In deze notitie is per reserve/voorziening doel, soort, voeding, aanwending, minimum- en maximumbedrag geïnventariseerd. Hetzelfde geldt voor de bestedingsplannen behorende bij de reserves en voorzieningen. Eisen aan over te boeken kapitaalkredieten Twee jaar na datum raadsbesluit (kredieten 2011 en 2012 gaan automatisch over naar 2013) wordt het krediet automatisch afgesloten, tenzij de budgethouder de noodzaak van verlenging van de termijn aangeeft is. Besluitvorming hierover geschiedt door B&W. In de jaarrekening 2012 zal worden ingegaan op de stand van zaken omtrent de ontwikkeling van de kapitaalkredieten. Om die reden wordt gevraagd om gelijktijdig met de voorstellen voor het overhevelen van kapitaalkredieten in te gaan op de over- en onderschrijdingen van de kapitaalkredieten. Procedure met betrekking tot over te boeken kapitaalkredieten Voor 28 januari 2013 leveren de diensten (budgethouder samen met de financieel adviseur) aan welke kapitaalkredieten moeten worden overgeheveld naar het volgende jaar. De afdeling Beleid & Advies – unit Financiën (afdeling B&A–F) vervat de door de diensten aangereikte voorstellen in een advies aan B&W. De afdeling B&A-F beoordeelt de voorstellen op de hiervoor genoemde eisen. Bij afwijkingen wordt de budgethouder vooraf door de afdeling B&A-F geïnformeerd. B&W nemen een besluit over het al of niet overboeken van de kapitaalkredieten. Eisen aan over te boeken exploitatiebudgetten Budgetten mogen in zijn algemeenheid worden overgeboekt met inachtneming van het volgende:    

de overboeking van het budget mag niet leiden tot een overschrijding op het desbetreffende product in verslagjaar T. het over te boeken budget mag niet binnen het budget van het jaar T + 1 worden opgevangen en het moet een substantieel bedrag van minimaal € 5.000 per product betreffen. het over te boeken budget moet binnen één jaar worden afgewikkeld; dat wil zeggen dat in verslagjaar T+1 het overgeboekte budget moet zijn afgewikkeld c.q. besteed. Uit de toelichting moet duidelijk de noodzaak van overboeking van het budget blijken.

9

Procedure met betrekking tot over te boeken exploitatiekredieten Op 28 januari 2013 leveren de diensten (budgethouder samen met de financieel adviseur) aan welke budgetten moeten worden overgeboekt naar het volgende jaar. In de jaarrekening 2012 zal het resultaat worden gepresenteerd, inclusief de voordelen uit de niet bestede budgetten. In de resultaatbestemming zal worden aangegeven welk deel van het resultaat (via budgetoverheveling) bestemd is c.q. welk beslag er ligt voor eenzelfde doel in het volgende boekjaar. Afwikkeling debiteuren, crediteuren, tussenrekeningen, aangegane verplichtingen ( agv’s ) etc. Bij het samenstellen van de jaarrekening 2012 wordt de administratie kritisch door de diensten - budgethouder samen met de financieel adviseur – beoordeeld op de aanwezigheid van oude posten betreffende debiteuren, crediteuren en tussenrekeningen. Oude posten worden zodanig opgeschoond dat per 1 januari 2013 nog slechts posten uit de jaren 2011 en 2012 resten. SISA verantwoordingsinformatie De kruisjeslijst van het Ministerie van Binnenlandse Zaken met de door de gemeente Heerenveen als bijlage bij de jaarrekening op te nemen onderwerpen, zal door de afdeling B&A–F ter invulling door de diensten aan de stafbureaus worden uitgereikt, met 25 februari 2013 als laatste datum van aanlevering. Tijdplanning Ambtelijke voorbereiding in de periode januari t/m februari 2013. Werkzaamheden van de accountant zijn gepland in maart 2013, vaststelling van de jaarrekening door het college op 23 april 2013 en behandeling in de raad op 13 juni 2013. Formats In O3-spaces worden door de afdeling B & A - Fin in de map getiteld “eerste stollingsmoment 2013 ” de Thema-formulieren ter vulling door de diensten/stafbureaus beschikbaar gesteld. Akties Van de diensten - budgethouder samen met financieel adviseur - worden de navolgende bijdragen verwacht:  

tekstbijdragen voor de productenrealisatie 2012 (met gebruikmaking van de structuur van de bestaande producten). in artikel 17 van het BBV is voorgeschreven dat in de recapitulatie van de jaarrekening een overzicht van baten en lasten per thema wordt opgenomen, waaruit ondermeer blijkt welke toevoegingen en onttrekkingen aan reserves zijn opgenomen. In een overzicht dient per thema te worden aangegeven, welke onttrekkingen en toevoegingen aan reserves over 2012 aan reserves in de desbetreffende thema‟s hebben plaats gevonden.

Van de diensten worden de volgende bijdragen verwacht: 



inhoudelijke bijdragen voor de verplichte paragrafen ( weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen, grondbeleid en lokale heffingen ); tekstuele bijdragen voor de 6 uitgewerkte thema‟s.

Op basis van hetgeen door de diensten is aangeleverd bij de afdeling B&A-F, bereidt de directie voor het college een afgewogen voorstel voor. De afdeling B&A-F verzorgt de voorbereiding en coördineert het proces van totstandkoming.

10

Verantwoordings- en Perspectiefnota 2013

Verantwoordings- en Perspectiefnota 2013 De Verantwoordings- en Perspectiefnota is in principe bedoeld om de raad in staat te stellen om op strategisch niveau op hoofdlijnen de kaders vast te stellen voor de uitwerking van het meerjarenperspectief 2014 - 2017. Echter gelet op de gemeenteraadsverkiezingen in november 2013 en de gemeentelijke herindeling Boarnsterhim/grenscorrectie Skarsterlân per 1 januari 2014 dient terughoudendheid in acht te worden genomen voor het perspectiefdeel van deze nota (beperken van nieuw beleid ingaande 2014). In dit geval zal het (perspectief)deel van de nota worden gekenmerkt als “beleidsarm”. Op zich is dat geen probleem, omdat de zorgwekkende financiële positie van de gemeente en het einde van de collegeperiode ook deze terughoudendheid al met zich meebrengt. In deze nota zal aandacht moeten zijn voor de evaluatie van het collegeprogramma 2010-2014. Het toekomstdeel kan met name worden gebruikt voor het leveren van (globale) input voor het nieuwe collegeprogramma. Van belang daarbij is uiteraard het nieuwe regeerakkoord 2012. De diensthoofden worden gevraagd om de collegeleden in een vroegtijdig stadium, met name tijdens de portefeuille-overleggen, periodiek te betrekken bij de voorbereiding van de Perspectiefnota 2013. De bedoeling hiervan is, dat de collegeleden vooraf en tijdens het proces van voorbereiding worden betrokken bij de totstandkoming van de Perspectiefnota. Vaststelling van deze nota vindt plaats in de raadsvergadering van 13 juni 2013. Per thema worden de volgende componenten opgenomen: 1. Beschrijving en hoofdstructuur 2. Koers van Heerenveen 3. Financiële mutaties 4. Voortgang bezuinigingen (3 rondes) 5. Beleidsmatige ontwikkelingen, incl. evaluatie collegeprogramma 2010-2014 (◄verleden ■ heden ► toekomst). Boarnsterhim/Skarsterlân Per 1 januari 2014 is sprake van herindeling met de gemeente Boarnsterhim en een grenscorrectie met de gemeente Skarsterlân. Hierop betrekking hebbende onderwerpen, waarover vooraf richtinggevende uitspraken nodig zijn dienen in de Verantwoordings- en Perspectiefnota 2013 te worden opgenomen (voorlopige uitkomsten begrotingen 2014 Boarnsterhim en Skarsterlân, conclusies uit harmonisatienota lokale heffingen). Uitgangspunten  de financiële positie, zoals weergegeven in de begroting 2013 en bijbehorende meerjarencijfers (voor de jaren 2014 t/m 2016);  het Collegeprogramma 2010-2014. Tijdplanning Ambtelijke voorbereiding vindt plaats in de periode januari t/m maart 2013 en het document wordt op 13 juni 2013 door de raad behandeld. Format In O3-spaces worden door de afdeling B & A - Fin in de map getiteld “eerste stollingsmoment 2013 ” de Thema-formulieren ter vulling door de diensten/stafbureaus beschikbaar gesteld. Akties Van de diensten wordt een inhoudelijke tekstbijdrage per thema aan de totstandkoming van de Verantwoordings- en Perspectiefnota verwacht. Op basis van hetgeen door de themagroepen en diensten is aangeleverd bij de afdeling B&A-F , bereidt de directie voor het college een afgewogen voorstel voor. De afdeling B&A - F verzorgt de voorbereiding en coördineert het proces van totstandkoming. 11

4. Stollingsmoment II Raadsvergadering van 7 november 2013 In deze vergadering wordt richting het college en de raad beoogd zowel de Themabegroting 2014 (voorlopig) te autoriseren als de formele balans op te maken over het eerste half jaar van 2013 aan de hand van de bestuursrapportage (berap) 2013 – de Control . Themabegroting 2014

Themabegroting 2014 inclusief Meerjarenbestedingsplan

2015 - 2017 2014- 2016 2015 Algemeen

Met ingang van 1 januari 2014 wordt de Gemeente Boarnsterhim opgeheven en verdeeld over een viertal gemeenten, waaronder Heerenveen. Formeel betekent dit dat de „oude‟ gemeente Heerenveen opgeheven wordt en er een „nieuwe‟ gemeente Heerenveen gevormd wordt, bestaande uit het grondgebied van de oude gemeente Heerenveen en een deel van de oude gemeente Boarnsterhim. Daarnaast is er per 1 januari 2014 sprake van een grenscorrectie met de gemeente Skarsterlân. In een plan van aanpak is uitgeschreven op welke wijze de begroting 2014 zal worden uitgewerkt. De hoofdlijn hiervan is, dat ter voorbereiding van de begroting 2014 er drie aparte begrotingen 2014 worden gemaakt: - Heerenveen oud (exclusief de cijfers van het nieuwe grondgebied); - Boarnsterhim oud (alleen voor het nieuwe grondgebied Heerenveen); - Skarsterlân (alleen voor het nieuwe grondgebied Heerenveen). Dit betreft alleen een (voorlopige) administratieve scheiding. In de Themabegroting 2014 die aan college/raad wordt aangeboden, worden de cijfers van de drie genoemde onderdelen geïntegreerd gepresenteerd. Overigens wordt in de voorbereiding hiervoor in het 1e kwartaal van 2013 door B&A-F gezorgd voor ombouw van de begrotingen 2013 Boarnsterhim (oud) en Skarsterlân (oud). De (voorlopige) uitkomsten hiervan zullen worden verwoord in de Verantwoordings- en Perspectiefnota 2013. Vervolgens zal vanuit deze documenten de begroting 2014 worden samengesteld. Betekenis van de Themabegroting inclusief Meerjarenbestedingsplan Doel is het autoriseren door de raad van activiteiten/werkzaamheden/budgetten die het eerstvolgende jaar zullen worden uitgevoerd. Aan de Themabegroting 2014 wordt een meerjarenbestedingsplan voor een periode van drie jaar toegevoegd. In de raadsvergadering van 7 november 2013 worden door de oude raad (voorlopige) besluiten genomen over de Themabegroting 2014. De nieuwe gemeenteraad zal in het 1e kwartaal van 2014 de Themabegroting 2014 (definitief) vaststellen. Structuur herhaling uit de Verantwoordings- en Perspectiefnota; - koers, ontwikkeling en kaders; - beoogde maatschappelijke effecten;  beschrijving thema;  afbakening/relaties met andere thema's;  beoogde resultaten (resultaten indien raad erbij betrokken is en of in procestermen als dit niet het geval is). De conclusies van de auditcommissie over de vernieuwing van de opzet van de thema‟s zal nog afzonderlijk aandacht vragen in 2013. 

12

Uitgangspunten Begroting 2014 Het vastgesteld beleid dient te worden gebaseerd op de in de begroting 2013 geraamde financiële middelen en activiteiten (inclusief de tot dan toe door de raad vastgestelde begrotingswijzigingen) plus de vastgestelde V&P-nota 2013 en vastgestelde V&P- nota‟s uit voorgaande jaren (inclusief 3 bezuinigingsrondes) en wat op dit gebied overkomt vanuit de gemeenten Boarnsterhim en Skarsterlân. Personeelsformatie Als basis voor de Themabegroting 2014 geldt de personeelsformatie per 1 januari 2013 (inclusief Boarnsterhim en Skarsterlân, waarbij rekening dient te worden gehouden met de eerdergenoemde 3 bezuinigingsrondes in Heerenveen. Voor het jaar 2014 gaan we uit van de bedragen over januari 2013 en een verwachte loonstijging. In de aanvullende begrotingsrichtlijnen zal hierop worden ingegaan. Prijspeil De budgethouders ontvangen in het eerste kwartaal 2013 aanvullende informatie over het in de begroting op te nemen prijspeil 2014 en de wijze waarop dit zal worden verwerkt. De prijsontwikkeling wordt in principe ook vertaald in de in rekening te brengen tarieven voor huren en niet reguliere pachten, werken voor derden en goederen en diensten in z‟n algemeenheid. Voor de afvalstoffenheffing en de rioolheffing gelden specifieke afspraken. Het prijspeil voor de jaren 2015 tot en met 2017 is vooralsnog gebaseerd op het verwachte prijspeil 2014. Indien van toepassing zal door de afdeling B&A–F voor de verwachte loon- en prijsmutaties voor deze jaren een stelpost worden opgenomen. Bij de meerjarencijfers worden accressen afzonderlijk aangegeven. Voorts worden de besluiten van de V&P–nota 2013 meegenomen. De kapitaallasten voor 2014 tot en met 2017 zullen worden gebaseerd op de te verwachten kosten voor rente en afschrijving. Gesubsidieerde instellingen Hierover komt in het eerste kwartaal 2013 informatie beschikbaar. Incidentele baten en lasten (nieuw) Overeenkomstig het gestelde in het Besluit Begroting en Verantwoording (artikel 19, letter c) dient in de begroting een overzicht van incidentele baten en lasten te worden opgenomen. Beleid & Advies-Financiën draagt zorg voor de totstandkoming hiervan. Hiervoor is een format beschikbaar. Tijdplanning Ambtelijke voorbereiding vindt plaats in de periode april t/m september 2013 en het document wordt op 7 november 2013 door de (oude) raad behandeld (voorlopige vaststelling). De definitieve vaststelling hiervan geschiedt in het 1e kwartaal van 2014 door de nieuwe gemeenteraad. Format In O3-spaces worden door de afdeling B&A-Fin in de map getiteld “tweede stollingsmoment 2013 ” de Thema-formulieren/paragrafen ter vulling door de diensten/stafbureaus beschikbaar gesteld. Akties Van de diensten (budgethouder samen met financieel adviseur) worden de navolgende bijdragen verwacht:  aanleveren urenverdelingen, budgetten e.a.;  tekstbijdragen voor de productenraming (met gebruikmaking van de (aangepaste) structuur van de bestaande producten);  uitwerking van de beheersbegroting (met gebruikmaking van de (aangepaste) structuur van de bestaande beheersbegroting);  in artikel 17 van het BBV is voorgeschreven dat in de recapitulatie van de 13

themabegroting een overzicht van baten en lasten per thema wordt opgenomen, waaruit ondermeer blijkt welke toevoegingen en onttrekkingen aan reserves zijn opgenomen. In een overzicht dient per thema te worden aangegeven welke voorgenomen onttrekkingen en toevoegingen aan reserves over de jaren 2013 t/m 2017 aan reserves in de desbetreffende thema‟s zijn geraamd. Van de diensten (budgethouders) worden de navolgende bijdragen verwacht:  inhoudelijke tekstbijdragen aan de verplichte paragrafen (weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen , grondbeleid en lokale heffingen);  tekstbijdragen voor de thema‟s van de begroting 2014;  inhoudelijke tekstbijdragen per thema in de totstandkoming van het meerjarenbestedingsplan 2015-2017. Op basis van hetgeen door de themagroepen en diensten is aangeleverd bij de afdeling Beleid & Advies – unit Financiën, bereidt de directie voor het college een afgewogen voorstel voor. De afdeling B&A–F verzorgt de voorbereiding en coördineert het proces van totstandkoming.

14

Managementrapportage 2013 > Bestuursrapportage 2013

Bestuursrapportage 2013

Managementrapportage 2013

De Managementrapportages (maraps) van de diensten vormen voor de basis voor de Bestuursrapportage. In de fase van omvorming naar de Bestuursrapportage (berap) krijgt de politiek bestuurlijke verantwoording een sterker accent, met de onderkenning dat complexe en politiek gevoelige onderwerpen zich niet via overzichtjes laten verantwoorden. Inhoudelijk De marap geeft over het eerste halfjaar van een lopend jaar aan wat gerealiseerd is van de geformuleerde beleidsdoelen en welke budgettaire afwijkingen/ontwikkelingen zich aandienen. De bedoeling is dat de beschouwingen in de maraps zullen komen te vervallen en worden vervangen door zakelijke informatie, onder andere gebaseerd op de zogenaamde dashboards. Tijdplanning Ambtelijke voorbereiding vindt plaats in de periode juni t/m september 2013 en de bestuursrapportage wordt op 7 november 2013 door de raad behandeld. Format Indeling maraps/bestuursrapportage met financiële overzichten. Akties Van de diensten worden de navolgende bijdragen verwacht:  

Zorg dragen voor aanlevering van dienstmaraps; Aangeven welke bestuursrelevante informatie in de marap als input voor de bestuursrapportage kan dienen.

Op basis van hetgeen door de diensten is aangeleverd bij de afdeling Beleid & Advies – unit Financiën, bereidt de directie voor het college een afgewogen voorstel voor. De afdeling B&A-F verzorgt de voorbereiding en coördineert het proces van totstandkoming.

15

5. Verbindingsplan Verbindingsplan 2014

Directiebehandeling Het Verbindingsplan wordt door de directie vastgesteld en ter kennisneming aan het College aangeboden. Het Verbindingsplan wordt ter vaststelling aan het College voorgelegd, wanneer er sprake is van spanning tussen het Verbindingsplan en de Themabegroting. Het Verbindingsplan beperkt zich tot dienstoverstijgende beleids- en ontwikkelprojecten en vormt de basis voor de Controlagenda die periodiek voor het Bouwteam/Stuurgroep Financiën wordt opgesteld. Structuur  In het tekstdeel worden per thema de navolgende onderdelen beschreven – beschrijving en hoofdstructuur – er-doelen, de bestuurlijke ambitie – nadere toelichting van geselecteerde projecten en activiteiten uit de matrix – Overige opmerkingen  Matrix  Bijlagen - de voortgangslijstlijst voor de gemeenteraad met de tijdsplanning van aan te leveren onderwerpen aan de raad. Uitgangspunten In de matrix worden de onderwerpen opgenomen, die voldoen aan de navolgende criteria:  vastleggen van afspraken tussen diensten over zaken waar meerdere diensten een bijdrage aan moeten leveren en de inhoudelijke bijdrage die elke dienst gaat leveren (waar het nog niet goed loopt of moet worden opgestart);  politieke en bestuurlijk lastige dossiers waar collegiale samenwerking in het bouwteam tot een meerwaarde leidt;  programma‟s waar de hele organisatie bij is betrokken (Dienstverlening,bezuinigingen); Daarbij worden  de resultaatverantwoordelijkheid per dienst aangeven met een R;  voorstellen voor prioriteiten aangeven;  politiek/bestuurlijke projecten worden tekstueel toegelicht. Tijdplanning: Voorbereiding organisatie in de periode: oktober t/m december jaar T Het document wordt ter vaststelling aangeboden aan de directie in januari jaar T+1 Format:  format verbindingsplan;  matrix verbindingsplan. Akties De Diensten dragen zorg voor de aanlevering van gegevens vanuit het Dienstplan voor het Verbindingsplan Op basis van hetgeen door de themagroepen en diensten is aangeleverd bij Beleid & Advies unit financiën, bereidt de directie voor het college een afgewogen voorstel voor. Beleid en Advies verzorgt de voorbereiding en coördineert het proces van totstandkoming.

16

6. Controlagenda/rapportage Risicomanagement Met ingang van 2012 is aan de Controlagenda een rapportage Risicomanagement toegevoegd. De Controlagenda wordt daardoor meer financieel georiënteerd. Hieronder worden de twee verschillende onderdelen van dit ene document even apart uitgelicht.

Controlagenda 2013

Voortgang Verbindingsplan De matrix van het Verbindingsplan met de beleids- en ontwikkelingsprojecten voor het lopende jaar vormt de basis voor de Controlagenda. De Controlagenda wordt vier keer per jaar gemaakt. Behandeling vindt plaats in het Bouwteam en Stuurgroep Financiën (burgemeester, portefeuillehouder financiën, concerncontroller en diensthoofd O&O). Het Lijnmanagement informeert het diensthoofd over voortgang en ontwikkelingen bij de beleids- en ontwikkelprojecten waar de dienst resultaatverantwoordelijk voor is. Het diensthoofd bepaalt wat op de Controlagenda opgenomen wordt en de stafbureaus vullen op grond hiervan de matrix op de volgende wijze: afwijking ja ■■ / nee ■

toelichting afwijking (resultaten, middelen, ontwikkeling etc.)

Groene items worden niet op de Controlagenda opgenomen. De oranje-items worden in de hoedanigheid van aandachtspunt/melding op de Controlagenda opgenomen en de rode items bij afwijkingen ten opzichte van in het Verbindingsplan benoemde resultaten of processen. De afdeling B & A – F bundelt de input van de diensten en stelt de Controlagenda voor het Bouwteam/Stuurgroep Financiën op. Als bijlage wordt een voortgangslijstlijst raad toegevoegd, waarin de opleverdata staan vermeld. Ook toezeggingen (moties e.a.) aan de raad zullen hierin worden opgenomen.

rapportage Risicomanagement 2013

Risicomanagement Risicomangement is als onderdeel opgenomen in de Controlagenda. Het inschatten van mogelijke toekomstige gebeurtenissen en hun effecten kan er voor zorgen dat de organisatie minder wordt verrast en dat er tijdig maatregelen kunnen worden genomen, indien er ingrijpende negatieve effecten optreden. Dit zonder de continuïteit van de gemeente en de dienstverlening aan te tasten. De economische recessie en de bezuinigingsrondes in onze begroting zijn aanleiding geweest om te starten met het regelmatig in beeld brengen van onze financiële risico‟s,welke zijn gekoppeld aan de Controlagenda. De totstandkoming van de inhoud is een co-productie van de financieel adviseurs van de afdeling B&A-F en de diensten, waarbij het initiatief bij de Afdeling Beleid & Advies ligt.

17

7. Dienstplan 2014

Dienstplan 2014

In de Dienstplannen worden per dienst de beleids- en de ontwikkelingsprojecten uit het Verbindingsplan vertaald naar de dagelijkse uitvoeringspraktijk. De in het Verbindingsplan benoemde resultaatsverantwoordelijkheid per dienst is hierbij leidend. De dienstplannen zijn vormvrij en worden vanuit verschillende invalshoeken per dienst vormgegeven. Een matrix met urentoerekening op persoonsniveau maakt veelal deel uit van de Dienstplannen. Bij de urentoerekening wordt uitgegaan van 1.450 productieve uren bij een full-time dienstverband.

18

8. Belastingverordeningen 2014 e.a belastingverordeningen 2014 e.a

De vier nieuwe gemeenten zijn zelf verantwoordelijk voor het harmoniseren van de lokale heffingen. Daarbij is het van belang welke lokale belastingen en heffingen er met ingang van 2014 geheven gaan worden in de nieuwe gemeente Heerenveen en hoe vervolgens de tarieven er uit komen te zien. Uitgangspunten De Wet algemene regels herindeling (Wet Arhi) kent een aantal bepalingen met betrekking tot de gemeentelijke belastingen. 1. De Verordening onroerende-zaakbelastingen komt per 1 januari 2014 van rechtswege te vervallen. Uiterlijk 31 maart 2014 moet er een nieuwe verordening onroerende zaak belastingen worden vastgesteld (door de nieuwe gemeenteraad), met terugwerkende kracht tot en met 1 januari 2014. 2. De overige belastingen kunnen gedurende twee jaren na de herindeling blijven gelden voor het grondgebied waarvoor ze golden op de dag voorafgaand aan de herindeling. Besluitvorming hierover kan volgens het reguliere traject eind 2013 geschieden. Daarbij dient de datum van ingang van de heffing gesteld te worden op 31 december 2013. Indien de bekendmaking en dus de inwerkingtreding na de herindeling plaatsvindt, gelden deze verordeningen voorafgaand aan de datum van de herindeling voor het totale gebied van de nieuwe gemeente Heerenveen. Tijdplanning De besluitvorming voor de belastingen en heffingen kan als volgt plaatsvinden: 1. In de Verantwoordings- en Perspectiefnota 2013 de harmonisatieaspecten voor de lokale heffingen door de (oude) gemeenteraad laten vaststellen. 2. Uiterlijk 31 december 2013 vaststelling van de noodzakelijke belastingverordeningen (behalve onroerendezaakbelastingen) en overige regelgeving op fiscaal gebied door de (oude) gemeenteraad. 3. Uiterlijk 31 maart 2014 vaststelling van de verordening onroerendezaakbelastingen door de (nieuwe) gemeenteraad. Akties De belangrijkste akties voor de harmonisatie van de lokale heffingen voor de nieuwe gemeente Heerenveen zijn: Verantwoordings- en Perspectiefnota 2013 (initiatief Beleid & Advies – unit financiën) - het kiezen van een stabiele tariefstructuur als uitgangspunt voor de lokale heffingen (logisch is de Heerenveense situatie); - voor heffingen die Heerenveen niet kent (en omgekeerd) de keus maken om de betreffende heffing al/niet in te voeren (voorbeeld is wel niet invoeren rioolheffing eigenaren in Heerenveen). Ingeval van niet invoeren of afschaffen is de vraag of de gederfde opbrengsten gecompenseerd moeten worden bij een van de andere heffingen; - inzichtelijk maken van de gevolgen van de lastendrukverschuivingen voor de betrokken gemeenten (Boarnsterhim/Heerenveen). - aandacht schenken aan het gemeentelijk kwijtscheldingsbeleid. Raadsvoorstel vaststelling belastingverordeningen e.a. 2014 (initiatief ligt bij de diensten en coördinatie bij de dienst P&V). - vaststelling belastingverordeningen door gemeenteraad (met uitzondering van onroerende zaakbelastingen) e.a. uiterlijk in de maand december 2013; - vaststelling belastingverordening (onroerende zaakbelastingen) door gemeenteraad in januari 2014. 19

9. Bijlagen

20

data behandeling Themarekening 2012 op 13 juni 2013 activiteiten rond de totstandkoming van de Themarekeningning 2012 stop facturen en administratieve boekingen op investeringsrekeningen 2012 voorstellen overheveling investeringskredieten van 2012 naar 2013 voorstellen overheveling exploitatiekredieten van 2012 naar 2013 stop voor facturen in de exploitatie 2012 stop voor ( administratieve) boekingen 2012

kredietbeheerders

datum afronding activiteit maandag 14-01-13

stafbureaus

maandag

28-01-13

5

stafbureaus

maandag

28-01-13

5

kredietbeheerders

maandag

04-02-13

6

afdeling B&A-F

vrijdag

15-02-13

7

actor

Voorjaarsvakantie

week 3

8

aanleveren balansgegevens rubriek 1,2 en 3 inclusief specificaties bij de afdeling B & A

afdeling ID-FA

maandag

25-02-13

9

aanlevering tekstbijdragen Themarekening en paragrafen bij de afdeling B & A – F

diensten > stafbureaus

maandag

25-02-13

9

aanlevering SISA – verantwoordingsinformatie bij de afdeling B & A – F

stafbureaus

maandag

25-02-13

9

cijfermatige uitkomsten rekening 2012

afdeling B&A-F

maandag

25-02-13

9

beoordeling concept-Themarekening 2012

diensten > stafbureaus

woensdag

04-03-13

11

start controle accountant Behandeling in themagroepen Concept-bevindingen accountant beschikbaar intern uitzetten van de conceptbevindingen van de accountant

afdeling B&A-F themagroepen Pwc

maandag

04-03-13

maandag

25-03-13

11 13 13

afdeling B&A-F

maandag

25-03-13

13

Behandeling in regiegroep Bespreking concept-bevindingen eaccountant definitief accountantsverslag behandeling door Bouwteam/Stuurgroep behandeling in portefeuillehoudersoverleg

regiegroep K&A en B&A-F afdeling B&A-F afdeling B&A-F diensten

dinsdag Donderdag maandag maandag maandag

26-03-13 28-03-13 08-04-13 08-04-13 15-04-13

13 13 15 15 16

eerste lezing door college meivakantie tweede lezing en vaststelling door college

afdeling B&A-F

dinsdag

23-04-13

afdeling B&A-F

dinsdag

21-05-13

17 18/19 21

aanlevering bij de griffie behandeling in de auditcommissie behandeling in de commissie AZ behandeling Themarekening in de raad

afdeling B&A-F auditcommissie afdeling B&A-F afdeling B&A-F

woensdag donderdag donderdag donderdag

23-05-13 30-05-13 06-06-13 13-06-13

21 22 23 24

21

data behandeling V&P-nota 2013 op 13 juni 2013 activiteiten rond de totstandkoming van de V&P-nota 2013 tekstbijdragen

actor diensten > stafbureaus

conclusies ombouw begrotingen Skarsterlân en Boarnsterhim

afdeling B&A-F

behandeling in themagroepen behandeling in regiegroep behandeling door Bouwteam/ Stuurgroep behandeling in portefeuillehoudersoverleg

themagroepen regiegroep afdeling B&A-F diensten

eerste lezing door college meivakantie tweede lezing en vaststelling door college aanlevering bij de griffie behandeling in de auditcommissie behandeling in de commissie AZ behandeling V & P – nota in de raad raadsbehandeling V & P – nota 2012

datum afronding activiteit maandag 18-03-13

12

18-03-13

12

dinsdag maandag maandag

26-03-13 08-04-13 15-04-13

13 13 15 16

afdeling B&A-F

dinsdag

23-04-13

afdeling B&A-F

dinsdag

21-05-13

17 18/19 21

afdeling B&A-F auditcommissie afdeling B&A-F afdeling B&A-F

woensdag donderdag donderdag donderdag

23-05-13 30-05-13 06-06-13 13-06-13

21 22 23 24

22

maandag

week

data behandeling Berap 2013 op 7 november 2013 activiteiten rond de totstandkoming van van Marap / Berap 2012

actor

datum afronding activiteit

week

tekstbijdragen inhoudelijke bijdragen behandeling regiegroep behandeling door Bouwteam/Stuurgroep behandeling in portefeuillehoudersoverleg

diensten diensten regiegroep afdeling B&A–F diensten

maandag maandag dinsdag maandag maandag

26-08-13 26-08-13 10-09-13 16-09-13 23-09-13

36 36 38 39 40

eerste lezing college tweede lezing college en vaststelling aanlevering griffie technisch beraad raad / commissie AZ raadsbehandeling Berap 2013

afdeling B&A–F afdeling B&A–F afdeling B&A–F griffie griffie

dinsdag 01-10-13 dinsdag 15-10-13 donderdag 17-10-13 nb nb donderdag 07-11-13

41 43 43 Nb 45

23

data behandeling concept Begroting 2014 op 7 november 2013 activiteiten rond de totstandkoming van de Themabegroting 2014, inclusief Meerjarenbestedingsplan 2015 – 2017 Plan van aanpak ombouw begrotingen Boarnsterhim en Sakarsterlân

actor Afdeling B&A-F

datum afronding activiteit Maandag

03-12-12

week 49

Concept begrotingen Boarnsterhim en Skarsterlân gereed tekstbijdragen inhoudelijke bijdragen cijfermatige uitkomsten behandeling in themagroepen behandeling in regiegroep behandeling door Bouwteam/Stuurgroep behandeling in portefeuillehoudersoverleg

Afdeling B&A-F diensten diensten diensten themagroepen regiegroep afdeling B&A–F diensten

maandag maandag maandag

26-08-13 26-08-13 26-08-13

dinsdag maandag maandag

10-09-13 16-09-13 23-09-13

36 36 36 38 38 39 40

eerste lezing college tweede lezing college en vaststelling aanlevering griffie technisch beraad raad/commissie AZ raadsbehandeling concept-Begroting 2014

afdeling B&A–F afdeling B&A–F afdeling B&A–F griffie griffie

dinsdag dinsdag donderdag nb donderdag

01-10-13 15-10-13 17-10-13 nb 07-11-13

41 43 43 Nb 45

vaststelling begroting college aanlevering griffie technisch beraad raad/commissie AZ raadsbehandeling begroting 2014

afdeling B&A–F afdeling B&A–F griffie griffie

dinsdag donderdag nb nb

22-01-14 24-01-14 nb nb

4 4 nb nb

24

9

data behandeling belastingverordeningen 2014 e.a activiteiten rond de totstandkoming van de belastingverordeningen 2014 Harmonisatieaspecten Boarnsterhim/skarsterlân belastingen en heffingen uitwerken in V&P-nota 2013.

actor O&O/B&A-F

datum afronding activiteit maandag 18-03-13

week 12

vaststellen belastingverordeningen 2014 e.a., exclusief onroerende zaakbelastingen 2014 door college

P&V

nb

nb

nb

aanlevering griffie raadsbehandeling belastingverordeningen 2014

P&V Griffie

nb nb

nb nb

nb nb

vaststellen belastingverordening onroerende zaakbelastingen 2014 door college

P&V

dinsdag

22-01-14

4

aanlevering griffie raadsbehandeling belastingverordening onroerende zaakbelastingen 2014 e.a.

P&V Griffie

donderdag nb

24-01-14 nb

4 nb

25

data directiebehandeling Verbindingsplan 2014 activiteiten rond de totstandkoming van het Verbindingsplan 2014 tekstbijdragen / vullen matrix bijeenkomsten themagroepen directiebehandeling Verbindingsplan 2014

actor diensten > stafbureaus afdeling B&A–F afdeling B&A–F

26

datum afronding activiteit

week 4 5 7

Data Controlagenda/rapportage Risicomanagement 2013 activiteiten rond de totstandkoming van actor de rapportages Risicomanagement rapportage Risicomanagement maart diensten over de periode januari t/m maart 2013 behandeling door Bouwteam/Stuurgroep afdeling B & A – F

datum afronding activiteit maandag 08-04-13 maandag

15-04-13

16

rapportage Risicomanagement mei diensten over de periode januari t/m mei 2013 behandeling door Bouwteam/Stuurgroep afdeling B & A – F rapportage Risicomanagement sept. diensten over de periode januari t/m september 2013

maandag

10-06-13

24

maandag maandag

17-06-13 14-10-13

25 42

behandeling door Bouwteam/Stuurgroep afdeling B & A – F rapportage Risicomanagement november diensten over januari t/m over de hetperiode eerste halfjaar van november 2013 2013 behandeling door Bouwteam/Stuurgroep afdeling B & A – F

maandag maandag

21-10-13 09-12-13

43 50

maandag

16-12-13

51

27

week 15

Recapitulatie aanleverdata documenten P&C-cyclus 2013 activiteiten rond de totstandkoming van de rapportages Risicomanagement Tekstbijdragen overheveling kapitaalkredieten van 2012 naar 2013 Tekstbijdragen overheveling exploitatiebudgetten van 2012 naar 2013 tekstbijdragen Themarekening 2012

diensten

datum afronding activiteit maandag 28-01-13

diensten

maandag

28-01-13

5

diensten

maandag

25-02-13

9

Aanlevering SiSa verantwoordingsinformatie tekstbijdragen Verantwoordings- en Perspectiefnota 2013

diensten

maandag

25-02-13

9

diensten

maandag

18-03-13

12

tekstbijdragen Controlagenda (januari t/m maart) tekstbijdragen Controlagenda (januari t/m mei)

diensten

maandag

08-04-13

15

diensten

maandag

10-06-13

24

tekstbijdragen Themabegroting 2014

diensten

maandag

26-08-13

36

maraps diensten tekstbijdragen Controlagenda (januari t/m september)

diensten diensten

maandag maandag

26-08-13 14-10-13

36 42

tekstbijdragen Controlagenda (januari t/m november)

diensten

maandag

09-12-13

50

actor

28

week 5

Samenstelling Themagroepen

29

Themagroep 1 Heerenveen bestuurt en organiseert

Themagroep 2 Heerenveen werkt

Themagroep Themagroep Themagroep Themagroep 3 4 5 6 Heerenveen Heerenveen Heerenveen Heerenveen kiest voor bevordert stimuleert ontwikkelt Leefbaarheid meedoen duurzaamheid in wijken en dorpen voorzitter voorzitter voorzitter voorzitter voorzitter voorzitter Marjolijn Boot Frederike Gossink Cor Bredenhoff Cor Bredenhoff Frederike Gossink Marjolijn Boot waarnemer waarnemer waarnemer waarnemer waarnemer waarnemer B&A B&A B&A B&A B&A B&A Harry v.d. Meulen Harry v.d. Meulen Alex de Boer Harry v.d. Meulen Alex de Boer Alex de Boer leden leden leden leden leden leden George Kuntz Marion Mulder Douwe Staal Marion Mulder Douwe Staal Douwe Staal Izaäk de Haan René Roossien Jan Kraak René Roossien Rutgert Smit Rutgert Smit Wim Paauw Douwe Staal Marion Mulder Jos Kleinheerenbrink Erik de Vries Arnold Bruins Jan Kraak Rutgert Smit Haaije Jorritsma Peter de Bruijn Erik de Vries Jos Kleinheerenbrink vertegenwoordiger vertegenwoordiger vertegenwoordiger vertegenwoordiger vertegenwoordiger vertegenwoordiger stafbureaus stafbureaus stafbureaus stafbureaus stafbureaus stafbureaus Jan Pal Joop Oudshoorn Trijntje v.d. Laan Catrinus Nouta Mike Floothuis Trijntje v.d. Laan

30

31