Themarekening Gemeente Heerenveen

Themarekening 2010 Gemeente Heerenveen

Heerenveen, 17 mei 2011

Inhoudsopgave bladzijde 1.0.

Inleiding

3

2.0.

Jaarverslag

9

2.1.

Themaverantwoording 01. Heerenveen bestuurt en organiseert 02. Heerenveen werkt 03. Heerenveen kiest voor leefbaarheid wijken en dorpen 04. Heerenveen bevordert meedoen 05. Heerenveen stimuleert duurzaamheid 06. Heerenveen ontwikkelt

13 27 37 47 55 63

Paragrafen 01. Weerstandsvermogen 02. Onderhoud kapitaalgoederen 03. Financiering 04. Bedrijfsvoering 05. Verbonden partijen 06. Grondbeleid 07. Lokale heffingen

73 80 83 85 88 89 92

2.2.

3.0.

Jaarrekening 01.Balans en toelichting 02.Overzicht lasten en baten + toelichting

Bijlagen 1. 2. 3. 4.

Accountantsverklaring Totaaloverzicht themarekening Overzicht reserves en voorzieningen Verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen (SISA)

1

99 139

151 155 159 163

2

1.0.

Inleiding

3

4

Inleiding Jaarstukken Met dit document wordt aan u verantwoording afgelegd over de uitvoering van de voorgenomen beleidsdoelstellingen. Op basis van het uitgangspunt “rekening volgt begroting” is de opzet van de themabegroting 2010 terug te vinden in deze jaarstukken, met name in de structuur van de thema’s en de paragrafen. Zoals bekend telt de themabegroting 2010 zes thema’s, die u ook in deze jaarrekening aantreft. De jaarstukken bestaan uit twee hoofdonderdelen, te weten het jaarverslag (themaverantwoording en paragrafen) en de jaarrekening (balans en overzicht lasten en baten met bijbehorende toelichtingen). Opgemerkt wordt, dat in de cijfermatige opstellingen in de themaverantwoording sprake is van afrondingen van 1 (€ 1.000). Deze afrondingen beïnvloeden het eindresultaat op geen enkele wijze. Financiële verantwoording Er is sprake van een (netto) positief resultaat in de jaarrekening 2010 van de gemeente Heerenveen van circa € 0,3 miljoen. Dit saldo bestaat enerzijds uit de positieve uitkomsten van de thema’s (€ 4,1 miljoen) en anderzijds uit de afwaardering van de gronden van het grondbedrijf (€ 3,8 miljoen). Uitkomsten thema’s Het voordeel van € 4,1 miljoen bestaat voornamelijk uit een hogere algemene uitkering gemeentefonds (€ 0,2 miljoen), niet benodigde gereserveerde bedragen (€ 0,3 miljoen) en voordeel kapitaallasten € 0,8 miljoen), correctie uitkomst bestuursrapportage 2010 (€ 1,0 miljoen). Daarnaast is er op alle zes thema's sprake van niet volledig bestede kredieten, waarmee een bedrag is gemoeid van bijna € 1,8 miljoen. Een specificatie hiervan is opgenomen in onderdeel 2 van deze jaarrekening. Uitkomsten grondbedrijf Het grondbedrijf heeft een nadelig resultaat van € 475.000 en is gedekt ten laste van de algemene bedrijfsreserve exploitatie gronden. Het betreft algemene kosten (€ 386.000) en de afboeking van het nadelige resultaat op complex Heidemeer (€ 194.000). Daarnaast is er sprake van een opbrengst van € 105.000 (Jagtlustweg). In de jaarrekening 2010 is een bedrag van € 3,8 miljoen afgeboekt in verband met de afwaardering van de gronden van het grondbedrijf. Deze correctie op de waardering vloeit voort uit de gemaakte analyse waar en in welke mate er sprake is van onafwendbare verliezen binnen lopende complexen van het grondbedrijf. Als gevolg van de kredietcrisis en de daarop volgende huidige economische crisis zijn de exploitatieresultaten van bouwlocaties voor bedrijven en woningen sterk teruggelopen. Uit hoofde van het voorzichtigheidsbeginsel hebben wij deze verliezen voorzien, door een correctie op de waardering van de complexen aan te brengen. Niet geraamde mutaties bestemmingsreserves 2010 Het netto-resultaat van ruim € 0,3 miljoen is afzonderlijk op de balans verantwoord in afwachting van de besluitvorming over de definitieve bestemming. Hierbij zijn de toevoegingen en onttrekkingen aan elk van de bestemmingsreserves verwerkt tot maximaal het bedrag dat via begrotings(wijziging) door de raad is vastgesteld voor de betreffende bestemmingsreserves. Geadviseerd wordt om de navolgende niet geraamde toevoegingen en onttrekkingen in de bestemmingsreserves alsnog te muteren, om daarmee deze reserves op het benodigde niveau te houden. Daarnaast is er sprake van vrijval in verband met het opheffen/afromen van een aantal reserves.

5

reserve Onderwijshuisvesting vrijval Oud papier vrijval gladheidsbestrijding vrijval calamiteiten gebouwen vrijval BTW compensatiefonds vrijval Jeugdgezondheidszorg vrijval Totaal mutaties onttrekkingen

toelichting restant 31 december restant 31 december restant 31 december restant 31 december restant 31 december restant 31 december

2010 2010 2010 2010 2010 2010

soort onttrekking onttrekking onttrekking onttrekking onttrekking onttrekking

totaal 6.409 48.374 81.201 105.223 229.867 125.000

totaal

596.074

facilitaire diensten en middelen toevoeging niet bestede middelen storting hogere opbrengsten betaald parkeren storting betaald parkeren ROM-project toevoeging niet bestede middelen storting Totaal stortingen Totaal mutaties reserves Totaal mutaties reserves afgerond

-60.000 -107.578 -102.126 -269.704 326.370 326.000

Vrijval van reserves De aanwezige reserves zijn beoordeeld en geconstateerd is, dat een aantal niet meer beantwoorden aan het doel, waarvoor ze destijds zijn gecreëerd. In verband hiermee wordt voorgesteld om de navolgende reserves op te heffen, waarmee een bedrag is gemoeid van € 596.000. Het betreft onderwijshuisvesting, oud papier, gladheidsbestrijding, calamiteiten gebouwen, BTW compensatiefonds en jeugdgezondheidszorg. Toevoegingen aan reserves Geadviseerd wordt om in een drietal gevallen (niet geraamde middelen) toe te voegen aan onderstaande reserves Facilitaire diensten en middelen (Websiteonderhoud) Vorig jaar is het bestaande vier jaar oude CMS gerevitaliseerd. Dit heeft geleid tot een "nieuwe " website waarbij een aantal nieuwe functionaliteiten zijn toegevoegd. Dit was nodig omdat er te veel problemen waren met de bestaande website. Er is gekozen voor een tussenfase, waarbij in eerste instantie alleen de noodzakelijke voorzieningen en op basis van wettelijke verplichtingen vanuit het rijk zijn doorgevoerd. Daarnaast zullen in het kader van het Programma Eén in dienstverlening onder andere een Midoffice moeten worden geïnstalleerd en een Klant Kontakt centrum ontwikkeld. Een deel van de bestaande onderhoudsbudgetten kunnen hiervoor weliswaar worden gebruikt, maar die zijn niet toereikend voor dergelijke ingrijpende maatregelen. In verband met het vorenstaande wordt geadviseerd om € 60.000 toe te voegen aan de reserve Facilitaire Diensten en Middelen. Betaald parkeren In de Bestuursrapportage 2010 is al aangegeven dat de kosten en de opbrengsten bijdragen aan een positief saldo van het product betaald parkeren. De schatting in de bestuursrapportage blijkt achteraf te laag te zijn geweest. Het uiteindelijke saldo van het product betaald parkeren ligt € 107.578 hoger. Geadviseerd wordt om via de bestaande gedragslijn het surplus ten gunste te brengen van de reserve betaald parkeren. Reserve ROM tbv Landschapsfonds Oranjewoud/Katlijk In 2010 is het budget ROM-project niet volledig benut. Er resteert een bedrag van € 102.126. Conform voorgaande jaren wordt geadviseerd om het restant budget toe te voegen aan de Reserve ROM-project. Inmiddels heeft de raad zich uitgesproken het hierin aanwezige budget te bestemmen voor het Landschapsfonds Oranjewoud/Katlijk. Resumé Met inachtneming van het vorenstaande bedraagt het te bestemmen resultaat uit de jaarrekening 2010 bijna € 0,7 miljoen (afgerond). Laatstgenoemd bedrag bestaat uit het (netto) rekeningresultaat van € 355.000 en (per saldo) een vrijval aan reserves van € 326.000.

6

(bruto) rekeningsresultaat 2010 (afgerond) afwaardering boekwaarden grondbedrijf (netto) rekeningsresultaat 2010 (afgerond) mutaties reserves 2010 (afgerond) Totaal te bestemmen resultaat 2010

4.155.000 -3.800.000 355.000 326.000 681.000

7

8

2.0.

Jaarverslag

9

10

2.1. Themaverantwoording

11

12

Thema 1: Heerenveen bestuurt en organiseert!

1.1

Beschrijving en hoofdstructuur

Thema 1 bestaat voornamelijk uit de bestaande programma's 1 (Democratie en publieke dienstverlening), 3 (Vergunningverlening en Handhaving) en 11 (Interne organisatie en algemene dekkingsmiddelen). Hiernaast bevat het de producten 316 Rampenbeheersing en 390 Brandweer uit programma 2 (Veiligheid) en het product 229 Kermissen, markten, evenementen uit programma 9 (Woon- leefomgeving). Zoals in de naamgeving van het thema reeds is weergegeven, bestaat het thematische programma uit twee subthema‟s Heerenveen bestuurt en Heerenveen organiseert. Onder Heerenveen bestuurt hebben we inhoudelijke doelen ondergebracht en onder Heerenveen ondersteunt de meer procesmatige en ondersteunende doelen, die voorwaardenscheppend zijn om projecten of activiteiten te kunnen uitvoeren, niet alleen voor de inhoudelijke doelen uit dit thema, maar ook voor die van de andere 5 thema‟s.

Heerenveen bestuurt en organiseert

Organiseert = procesmatig en ondersteunende doelen

Bestuurt = inhoudelijke doelen

bestuurt en regelt

heft

faciliteert evenementen

werkt samen

bevordert veiligheid

koopt in

13

verleent diensten

verbetert

handhaaft

beheert eigendommen

schept organisatorische voorwaarden

Afbakening Onder Heerenveen ondersteunt hebben we de meer procesmatige en ondersteunende doelen ondergebracht. Dat betekent dat dit tweede onderdeel van dit thema vooral veel raakvlakken heeft met de paragrafen uit de begroting, en dan met name met de bedrijfsvoeringsparagraaf. De afbakening wordt gemaakt door de externe of interne werking die een activiteit heeft. Als we het over digitale dienstverlening hebben in Thema 1 doelen we daarmee op die activiteiten van de dienstverlening die effect hebben voor burgers (met directe externe werking). Digitale dienstverlening is ook een item in de bedrijfsvoeringsparagraaf omdat we er intern een aantal randvoorwaarden voor in orde moeten brengen. Deze activiteiten hebben vooral een interne (directe) werking. Een andere afbakening hebben we gemaakt voor het onderwerp veiligheid. Er is een raakvlak met het thema Leefbaarheid. Afgesproken is voor de volledigheid van het onderwerp alle activiteiten die met veiligheid te maken hebben van het thema Leefbaarheid naar het thema Bestuurt en organiseert te verplaatsen. Voor onze inwoners en bedrijven wordt dit Thema in de dagelijkse praktijk zichtbaar bij de volgende door ons verrichte werkzaamheden:            

1.2

afhandelen van aanvragen van inwoners en bedrijven door de Front-office en Vergunningverlening afgifte van documenten aan inwoners en bedrijven : vergunningen, reisdocumenten, rijbewijzen, uittreksels GBA, Verklaringen Omtrent Gedrag, geslachtsnaamwijzigingen, plattegronden, Akten van Erkenning , geboorte-akten registratie van inwonersgegevens, mutaties in de Gemeentelijke Basisadministratie ( GBA ) zorgdragen voor veiligheid: branden blussen, rampen bestrijden verlenen van vergunningen: bouw-, gebruiks- en milieuvergunningen bodembescherming monumentenzorg handhaving verleende bouw-, gebruiks- en milieuvergunningen, middels inspecties handhaving leerplicht handhaving bij illegale afvalstort heffing belastingen kwijtschelding / vermindering belastingen

Koers van Heerenveen (uit begroting 2010)

Ook Heerenveen heeft te kampen met de gevolgen van de recessie. Dat maakt het ook voor Heerenveen noodzakelijk de koers te richten op de nieuwe werkelijkheid. Wij laten daarbij de ontwikkelingsgerichtheid van Heerenveen niet los. In 2010 hebben wij u bij de behandeling van de begroting 2011 dan ook voorstellen gedaan voor bezuinigingen en ombuigingen van formaat. Daarbij zijn ook voorstellen voor nog efficiënter werken, anders werken en doelmatige aanpak. Om klaar te staan voor de toekomst blijven we investeren in mensen.

1.3 – – –

Doelen, resultaten en maatschappelijke effecten efficiënte en doelmatige organisatie verbeterde dienstverlening strategische inzet van mensen en middelen op zowel korte als lange(re) termijn.

1.3.1 Heerenveen bestuurt en regelt ER-doelen 1. 2. 3.

grotere betrokkenheid van burgers bij de politiek; ruimere mogelijkheden voor alle inwoners van de gemeente om deel te nemen aan de voorbereiding en uitvoering van beleid; gezondere gemeentelijke financiën als basis voor het beleid met daarbij aandacht voor de lastendruk die rust op de burgers.

14

Gerealiseerde resultaten 2010 1. 2. 3.

De Tweedekamer – en de gemeenteraadsverkiezingen zijn geheel conform de Kieswet verlopen. N.v.t. Voor de bezuinigingen 2012-2014 zijn de kaders vastgesteld (11 november 2010).

Maatschappelijke effecten 2010 N.v.t.

1.3.2 Heerenveen heft ER-doelen 1.

Transparanter stelsel van lokale belastingen en heffingen, waarbij in principe de lokale belastingen jaarlijks met niet meer dan het inflatiepercentage worden verhoogd en de heffingen kostendekkend zijn.

Gerealiseerde resultaten 2010 1.

Reclamebelasting is ingevoerd en de gegenereerde middelen zijn in een ondernemersfonds gestort.


1.3.3 Heerenveen faciliteert evenementen ER-doelen 1.

Betere marketing, aankleding en promotie van Heerenveen-Centrum, mede in relatie tot de activiteiten in dorpen en wijken.


Evenementen Mede op basis van de ingevoerde reclamebelasting, zijn in 2010 diverse evenementen in Heerenveen-centrum georganiseerd met als absoluut hoogtepunt de tv-opnamen van het Tros muziekfeest op 13 juli. Het beschikbare budget is in z‟n geheel benut. De gemeente vervult hierin de kassiersfunctie. De uiteindelijke verantwoording van de uitgegeven gelden berust bij het bestuurlijk overleg gemeente/HOV. Voor wat betreft de marketing en promotie van het totaal concept evenementen zijn de eerste stappen gezet naar de totstandkoming van een strategisch concept, waarbij alle betrokken stake-holders zijn betrokken (Posthuis, VVV, Sportstad, Thialf, Horeca en natuurlijk de winkeliers). Uiteindelijk zal er een kwaliteitsvisie tot stand komen die als paraplu zal dienen voor het toekomstig (evenementen)imago van Heerenveen. Aankleding centrum De realisering van de feestverlichting is nagenoeg afgerond. De bijzondere vormgeving en combinatie van verschillende variaties, oogst van een breed publiek alom complimenten en waardering.

Maatschappelijke effecten 2010 1.

Een bruisend en gezellig Heerenveen waarin gastvrijheid, goodwill en waardering van initiatieven de sleutelbegrippen vormen.

15

2. 3.

Meer bestedingen in het centrum van Heerenveen (in 5 jaarlijks koopstromenonderzoek (2007, 2012)) Meer werkgelegenheid in het centrum van Heerenveen; werkgelegenheidscijfers in economische monitor

1.3.4 Heerenveen werkt samen ER-doelen 1.

Betere samenwerking met partners, andere overheden en in het bijzonder de gemeente Skarsterlân.


De gemeenten Skarsterlân, Lemsterland en Gaasterlân-Sleat hebben in 2010 een herindelingsontwerp opgesteld. In reactie hierop heeft de raad van Heerenveen een zienswijze ingediend. De zienswijze beschrijft de onderlinge relaties tussen Heerenveen, Skarsterlân en Lemsterland en beargumenteert waarom een fusie tussen Heerenveen en deze gemeenten meer voor de hand ligt dan het herindelingsontwerp. Daarnaast heeft de raad een voorstel van het college vastgesteld met drie herindelingsvarianten: fusie met Skarsterlân en Lemsterland, fusie met Smallingerland en toedeling van gebieden aan zowel de west-, noord- als oostzijde. Het onderzoek naar de voor- en nadelen van fusie met Smallingerland is in het voorjaar van 2011 afgerond. Parallel hieraan heeft de gemeente Boarnsterhim eind 2010 besloten een deel van haar grondgebied aan Heerenveen toe te delen. Dit zal leiden tot een herindelingsontwerp in het najaar van 2011.


1.3.5 Heerenveen bevordert veiligheid ER-doelen 1. 2. 3.

verdere professionalisering van de brandweerzorg ten bate van een adequate hulpverlening; zowel bestuurlijk als operationeel optimaal voorbereid blijven op rampen en grootschalige incidenten; betere inrichting en facilitering van de veiligheidsketen, zodat passend en en op de juiste schaal wordt gereageerd op signalen van (dreigende) onveiligheid.


In december heeft de raad besloten de eigen gemeentelijke brandweer in stand te houden tot 1-1-2015. Inmiddels wordt er door de minister van V & J echter gewerkt aan een wijziging van de Wet Veiligheidsdregio‟s die regionalisering verplicht zal stellen. Onduidelijk is wanneer deze wijziging in werking zal treden.

2.

In 2010 is in regionaal verband een bijdrage geleverd aan het opstellen van het regionaal crisisplan. Dit plan zal in de loop van 2011 het gemeentelijk rampenplan vervangen. Tot die tijd zullen de vigerende deelplannen in het kader van gemeentelijke rampenbestrijding actueel worden gehouden. Dit heeft ook in 2010 plaatsgevonden. Alle betrokkenen bij de verschillende gemeentelijke deelplannen hebben in 2010 een verdiepingscursus gevolgd. Een oefening maakte deel uit van deze cursus. Eind 2010 heeft het college ingestemd met het incidentbestrijdingsplan voor het Abe Lenstrastadion en is ter vaststelling, implementatie en beheer aangeboden aan het regionaal veiligheidsbestuur.

16

3.

Gerealiseerde resultaten uit het uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid 2010: Veilige woon- en leefomgeving Burgernet Nog niet ingevoerd wegens ontbreken middelen. Middelen uit bestaande budgetten vanaf 2011 beschikbaar, invoering medio 2011. Herziening opzet 'buurtbemiddeling' in conflictsituaties: nog niet ingevoerd wegens ontbreken middelen. Middelen uit bestaande budgetten voor een pilotfase gedurende 1 jaar beschikbaar: invoering per 1 maart 2011. Klantvolgsysteem Het bestaande klantvolgsysteem ten behoeve van het Sociaal Team is uitgebreid tot een integraal casussysteem voor alle doelgroepen in de gemeente (in relatie tot Centrum voor Jeugd en Gezin). Draaiboek aanpak jaarwisseling Het draaiboek aanpak jaarwisseling in regionaal verband is geoptimaliseerd. Methodiek tijdige signalering van huiselijk geweld Deze methodiek is geoptimaliseerd i.c. het protocol toetsing Wet Tijdelijk Huisverbod wordt toegepast. Communicatie preventie Er heeft gerichte communiceren inzake preventie inbraak woningen, diefstal uit en vanaf motorvoertuigen plaatsgevonden. Inzake diefstal fiets, brom- en snorfiets is dit nog niet gerealiseerd; onderdeel communicatieplan Integrale veiligheid 2010. Bedrijvigheid en veiligheid Keurmerk Veilig Ondernemen Het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) is in 2010 opnieuw toegekend aan het bedrijventerreinen Heerenveen Noord. De procedure om te komen tot KVO voor de bedrijventerreinen IBF/de Kavels die is gestart in 2009, is nog niet afrond, maar wel in volle gang. Casusoverleg voetbalvandalen/voetbal Binnen het casusoverleg voetbalvandalen/voetbal gerelateerd geweld dat binnen het Veiligheidshuis Fryslân in 2009 is gestart, wordt een persoonsgerichte aanpak nagestreefd De nieuwe Wet Maatregelen Bestrijding Voetbalvandalisme en Ernstige Overlast (voetbalwet) is wegens ontbreken urgentie nog niet geïmplementeerd (Wet ingevoerd per 1 september 2010); implementatie begin 2011. Reorganisatie van de diverse horeca-overleggen De reorganisatie van de diverse horeca-overleggen en de aanwijzing van een horecacoördinator en tot een efficiënt en effectief intern-horecaoverleg is tot volle tevredenheid van de betrokken (interne en externe) deelnemers en partners uitgevoerd. Jeugd en veiligheid Jeugdoverlast Het plan van aanpak jeugdoverlast (2007) wordt uitgevoerd evenals fase II (aanpak harde kern) conform de nota Jeugd- en Jongerenbeleid, vastgesteld in 2006; Het Uitvoeringsplan jeugd, alcohol en genotmiddelen dat is in 2009 is vastgesteld, wordt uitgevoerd. Het casusoverleg GHB-gebruikers is nog niet geoptimaliseerd (gestart in 2009); betere regievoering begin 2011.

17

Fysieke veiligheid Uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid 2010 In het Uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid 2010 zijn ten aanzien een aantal thema's gericht op preventie, geen activiteiten/projecten opgenomen; in het beleidsplan uit 2008 is vastgelegd dat uitvoering, monitoring en evaluatie vindt plaats in het kader van diverse andere beleidsterreinen: verkeersbeleid (verkeersveiligheid), handhavingsbeleid (vergunningen) en milieubeleid (externe veiligheid). Specifieke doelgroepen Ex-gedetineerden: de in 2009 geëvalueerde werkwijze nazorg ex-gedetineerden op de terreinen identiteitsdocumenten, onderdak, inkomen en hulpverlening worden toepast. Integrale veiligheid algemeen Communicatieplan Integrale Veiligheid 2010 is vastgesteld en wordt grotendeels uitgevoerd. Maatschappelijke effecten 2010 1. N.v.t. 2. N.v.t. 3. communicatie: bewustwording van burgers, vermindering criminaliteit en onveiligheid Is niet te meten of burgers wel of niet bewuster zijn geworden en ook niet of eventuele vermindering criminaliteit en onveiligheid het gevolg is van communicatie. Op een groot aantal veiligheidsthema‟s vermindert de criminaliteit en onveiligheid (objectieve gegevens politie) sterk: vernieling, diefstal brom- en snorfiets en fiets, geweld tegen personen, bedreiging, woonoverlast/burenoverlast, inbraken in bedrijven en instellingen, jeugdoverlast, aanrijdingen (materiële schade), drugshandel en zedenmisdrijven. horeca-overleg en horeca-coördinator: samen met de externe partners blijven werken aan de vermindering van overlast- en geweldsituaties, ook in relatie tot het betaald voetbal in Heerenveen; Het algemene beeld is dat er geen sprake is van toenemend uitgaansgerelateerde overlast-/geweldsituaties tijdens horeca-nachten (weekends). Zie voor voetbal gerelateerd: persoonsgerichte aanpak voetbalvandalisme. overlast door middelengebruik terugdringen; vooral de overlast door GHB-gebruik neemt toe; er is een (kleine) groep gebruikers die voor overlast zorgt. aanpak ex-gedetineerden: gericht op goede reïntegratie/preventie recidive over het algemeen is er sprake van een goede reïntegratie. persoonsgerichte aanpak voetbalvandalen c.q. implementeren voetbalwet: gedragsverandering bewerkstelligen waardoor voetbalvandalisme en -geweld verminderen; De effecten hiervan zijn nog niet duidelijk, zeker nu de Voetbalwet nog niet is toegepast kunnen worden.

1.3.6 Heerenveen verleent diensten ER-doelen 1.

Meer eigen verantwoordelijkheid voor burgers en bedrijven bij vergunningverlening.


Op 1 oktober 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht ( Wabo ) in werking getreden. Er is een speciale vergunningenbalie in het leven geroepen om burgers te helpen bij het indienen van aanvragen om omgevingsvergunningen.

18


Het beoogde maatschappelijke effect komt wat betreft administratieve lastenverlichting, vooralsnog niet goed uit de verf. Uit zowel de landelijke als de Heerenveense praktijk, blijkt dat een grote groep van incidentele niet professionele, aanvragers veel moeite heeft met het indienen van een digitale aanvraag via het verplichte digitale loket; omgevingsloket online. De afdeling vergunningen heeft een speciale vergunningenbalie in het leven geroepen om burgers te informeren en te assisteren bij het indienen van vergunningaanvragen.

1.3.7 Heerenveen handhaaft ER-doelen 1 2.

betere handhaving van weten regelgeving; verder aanpassen van onnodige en ondoorzichtige regelgeving binnen de juridische mogelijkheden van de gemeente Heerenveen.


In 2010 heeft de voorbereiding van de 26e, APV –wijziging plaatsgevonden. Uitgangspunten hierbij waren deregulering – zo behoeft niet meer voor elk evenement een vergunning aangevraagd te worden, vereenvoudiging – zo is slechts een melding benodigd voor collectes en afschaffing, zoals die van de in- en uitritvergunning.

Maatschappelijke effecten 2010 Vermindering administratieve lasten voor burgers.

1.3.8 Heerenveen koopt in ER-doelen 1. doelmatiger en rechtmatiger inkopen; 2. maatschappelijk verantwoord inkopen/duurzaam inkopen. Gerealiseerde resultaten 2010 1.

2.

De gemeente Heerenveen heeft deelgenomen aan de MSU (Michigan State University) + audit. Uit dit onderzoek bleek, dat het tactisch inkoopproces binnen onze gemeente staat als een huis en dat daarmee aan de doelstellingen van rechtmatigheid goed is voldaan. Door de procesgerichte benadering is ook de doelmatigheid van de individuele aanbestedingen niet in het geding. De doelmatigheid van de totale inkopen binnen de gemeente Heerenveen kan echter nog verhoogd worden. Hiertoe worden een aantal aanbevelingen gedaan. energieverbruik bij aankoop “ thin client ” bij ICT voorzieningen; aanschaf koffie (gebruik duurzame grondstoffen); aanschaf 2 elektrische auto‟s; leerwerkplekken bij begrazing; “Total cost of ownership” bij bouw sporthal Nieuwehorne p.m.


1.3.9 Heerenveen verbetert ER-doelen 1. 2.

beter zicht op op de effectiviteit, efficiency en rechtmatigheid; verdere professionalisering van de dienstverlening;

19

3. 4. 5.

verdere ontwikkeling naar een organisatie waar medewerkers eigen verantwoordelijkheid tonen en vrijheid hebben in de manier waarop zij hun vooraf afgesproken bijdrage aan de doelen van de organisatie leveren; verdere verbetering van de P&C-instrumenten (programmabegroting, dienstplannen etc.) op basis van een themagerichte indeling; betere informatiehuishouding, door onder meer de verticale (per dienstonderdeel) te veranderen in een horizontale (organisatiebrede) informatievoorziening.

Gerealiseerde resultaten 2010 Verbetering website Het afgelopen jaar hebben wij de website vernieuwd. Het bestaande CMS ( de motor van de website) is vernieuwd zodat een aantal veel voorkomende problemen niet meer kunnen voorkomen. Daarnaast heeft nieuwe regelgeving ons ook genoodzaakt het CMS aan te passen. De webformulieren zijn gekoppeld met DigiD, zodat een deel van de gevraagde informatie - na inloggen - automatisch wordt ingevuld. Bij het gebruik van „slimme‟ formulieren hoeven aanvragers alleen de vragen in te vullen die relevant zijn voor hun aanvraag of aanmelding. Vanuit de visie van het programma Eén in Dienstverlening wordt de website doorontwikkeld naar een digitale balie, waarbij wordt gekoppeld met verschillende (interne) systemen en wettelijk verplichte modules. In het najaar van 2010 hebben wij een nieuw BIS en intranet opgeleverd. Uitgangspunten midoffice Wij onderkennen dat de burger steeds meer, door elkaar heen, van verschillende kanalen gebruik gaat maken. De aanvraag bijvoorbeeld via een e-formulier digitaal, de aanvullende informatie per mail of post of afgegeven aan de balie om vervolgens bijvoorbeeld te bellen over de status naar de medewerker van het Klant Contact Center (KCC). Papieren en digitale informatiestromen lopen daarbij bovendien volledig door elkaar heen. De situatie in Heerenveen is niet uniek, alle gemeenten in Nederland worstelen met deze dagelijkse praktijk. Voor de realisatie van dit dienstverleningsconcept (een essentieel onderdeel van het KCC) is een midoffice een harde randvoorwaarde. Een midoffice brengt allerlei gegevens bij elkaar en maakt daarmee het volgende mogelijk. Een proces kan daardoor digitaal (vanaf de website) worden gestart (aanvraag kan worden gedaan), ook buiten kantooruren. Op elk gewenst moment kan door burgers statusinformatie over lopende zaken worden opgevraagd (via persoonlijke internet pagina Heerenveen). Vanuit het gemeentelijke KCC, antwoordconcept (of vergelijkbaar) kan ook direct informatie over lopende zaken worden opgevraagd, zonder daarvoor allerlei backoffice-applicaties naast en door elkaar te hoeven raadplegen. Het tempo van realisatie van de midoffice wordt voornamelijk bepaald door het ambitieniveau van een gemeente op het gebied van dienstverlening en de inrichting van het KCC. Daarbij spelen ook organisatorische vragen een rol ten aanzien van werkprocessen en procesgegevens. Samengevat vormt een midoffice een randvoorwaarde om invulling te kunnen geven aan de ambities van een gemeente op het gebied van (verbetering van) de dienstverlening en bijvoorbeeld ook de inrichting van het concept van een KCC. Een midoffice zorgt er in essentie voor dat, welke combinatie van kanalen er bij de communicatie met de burger ook wordt gekozen, er altijd antwoord kan worden gegeven op de vraag hoe het staat met „de zaak‟. Het is daarmee dus ook de basis voor „Antwoord©‟.

1.3.10

Heerenveen beheert eigendommen en zaken

ER-doelen 1. 2.

beter en gecentraliseerd inzicht in gemeentelijke (te beheren) zaken en eigendommen; beter (vastgoed)beheer.

20

Gerealiseerde resultaten 2010 1. In het jaar 2010 hebben we in plaats van het inhuren van een loonbedrijf ten behoeve van het maaien van het IBF een agrariër bereid gevonden de braakliggende gronden te pachten. In plaats van een kostenpost van € 30.000,- is een opbrengt van € 5.000,gegenereerd. Snippergroenbeleid 2010 De afgelopen jaren is de uitvoering van het Snippergroenbeleid vooral gedaan door inzet van externe inhuur. Het Snippergroenbeleid genereert jaarlijks een behoorlijke opbrengst. Door de inzet van “ eigen “ personeel en het niet hoeven inzetten van externe inhuur kan dit een hogere opbrengst generen voor de komende jaren. De opbrengst voor 2010 bedroeg € 32.000,00. Deze opbrengst is minus de kosten voor handhaving en verjaring voortvloeiende uit het Snippergroenbeleid. Maatschappelijke effecten 2010 N.v.t.

1.3.11

Heerenveen schept organisatorische randvoorwaarden

ER-doelen 1.

beter lerende ambtelijke organisatie met blijvende aandacht voor de integriteit

Gerealiseerde resultaten 2010 Verbetering ICT-omgeving (software) In 2010 zijn wij gestart met het verbeteren van de ICT infrastructuur. Alle kernelementen zijn in kaart gebracht, benoemd en worden opnieuw vormgegeven op basis van de nieuwste technieken en inzichten. Dit leidt tot een zeer moderne ICT infrastructuur die de ambities van Heerenveen op het gebeid van digitalisering en nieuwe manieren van werken optimaal kan ondersteunen, de organisatie flexibeler maakt en de ICT beheerskosten verminderd. Arbeidsmarktbeleid Onderzoek wijst uit dat jonge werknemers veel belang hechten aan mogelijkheden zich verder te ontwikkelen. Werkgevers die hier aandacht aan schenken hebben meer kans op de arbeidsmarkt. Heerenveen heeft in 2010 het opleidingsbudget verruimd en biedt medewerkers de gelegenheid niet alleen directe werkgerelateerde trainingen te volgen maar ook zich te verdiepen in persoonlijke ontwikkeling. Bij drie afdelingen is een pilot gestart met het gericht sturen op (ontwikkeling) van competenties in relatie tot huidige en toekomstige werkwijze waarbij de nadruk ligt op houding en gedrag. Maatschappelijke effecten 2010 De zorg voor de kwaliteit van eigen personeel, o.a. door arbeidsmarktbeleid en vorming en opleiding, is terug te vinden in de kwaliteit van de dienstverlening. Een adequate manier van omgaan met overtollige arbeidscapaciteit vertaald zich in zorgvuldig omgaan met gemeenschapsgeld.

21

1.4

Wat heeft het gekost

(Bedragen x €1.000)

Lasten

Begroting 2010

010 Bestuurszaken 129 Veiligheidsbeleid 202 Dierenopvang 205 Privaatrechtelijke Zaken 212 Beheer eigendommen 229 Kermissen, markten, evenementen 310 Belastingen 315 Openbare orde en rampenbeheersing 320 Vergunningverlening, verkeer 331 Bouwvergunningen 332 Overige vergunningen 350 Verkiezingen 351 Reisdocumenten 352 Burgerlijke stand 390 Brandweer 402 Oud archief 410 Algemene uitgaven en inkomsten 411 Algemene uitkering gemeentefonds 412 Beleggingen 413 Onvoorziene uitgaven 415 Saldo kostenplaatsen 420 Voormalig personeel 430 Rechtsbescherming 431 Communicatie 501 Griffie Totaal Lasten

2.110 10 50 598 424 521 791 126 25 1.922 597 80 799 653 2.449 45 1.664 12 489 114 6 400 210 499 967 15.561


Baten

Begroting 2010

Begroting 2010 na wijzigingen

2.289 10 44 650 427 624 734 138 25 2.263 605 100 858 654 2.405 45 6.641 12 540 99 81 323 210 499 984 21.260


Rekening 2010

2.307 10 48 641 480 652 788 108 16 2.179 616 98 856 666 2.178 41 6.178 12 540 6 97 318 203 496 879 20.412

Rekening 2010

Verschil Begroting Rekening 2010 -18 -0 -3 10 -53 -28 -55 30 9 84 -10 2 2 -12 228 4 464 0 0 93 -16 5 7 4 105 848

Verschil Begroting Rekening 2010

010 Bestuurszaken 129 Veiligheidsbeleid 202 Dierenopvang 205 Privaatrechtelijke Zaken 212 Beheer eigendommen 229 Kermissen, markten, evenementen 310 Belastingen 315 Openbare orde en rampenbeheersing 320 Vergunningverlening, verkeer 331 Bouwvergunningen 332 Overige vergunningen 350 Verkiezingen 351 Reisdocumenten 352 Burgerlijke stand 390 Brandweer 402 Oud archief 410 Algemene uitgaven en inkomsten 411 Algemene uitkering gemeentefonds 412 Beleggingen 413 Onvoorziene uitgaven 415 Saldo kostenplaatsen 420 Voormalig personeel 430 Rechtsbescherming 431 Communicatie 501 Griffie Totaal Baten

0 0 9 0 192 268 8.766 0 26 780 169 0 489 75 82 2 2.023 44.055 1.769 0 0 0 0 0 0 58.705

0 0 9 0 290 381 8.861 0 19 994 176 0 644 75 82 2 6.246 45.204 1.884 0 0 0 0 0 0 64.867

1 0 9 0 331 419 8.952 0 10 1.212 206 0 636 94 115 7 7.049 45.403 1.788 0 0 0 0 0 1 66.233

1 0 0 0 41 38 91 0 -9 218 30 0 -7 20 32 5 803 200 -96 0 0 0 0 0 1 1.366

Saldo Lasten / Baten

43.143

43.607

45.821

2.214

22

Algemene toelichting verschillen begroting 2010 en rekening 2010 Belastingen De meerkosten van € 55.000 zijn het gevolg van meer juridische inspanningen rond bezwaaren beroepsprocedures en van hogere uitgaven wegens inspanningen op ict-gebied, waaronder de aanschaf van applicaties om zelf modelmatig te waarderen en bezwaren af te handelen. Deze werkzaamheden worden vanaf 2010 niet meer uitbesteed, maar voeren we in eigen beheer uit. De opbrengst in de Belastingen is € 91.000 hoger uitgekomen, waarvan de OZB met € 89.000 de grootste factor is. Daarin werkt de vervolmaking van de WOZ-administratie nog door en nieuw is het nu opleggen van het gebruikersdeel voor bouwgrond onbebouwd, waardoor aan meer objecten een (hogere) aanslag mag worden opgelegd. Met de lopende overeenkomst met het International Businespark Friesland, die het I.B.F. vrijstelt van de heffing van Onroerende Zaakbelasting, was krap € 35.000 gemoeid. De ontbinding van deze overeenkomst is thans in voorbereiding. Bouwvergunningen De (voorgenomen) evaluatie van het Handhavingsbeleid is niet tot uitvoering gekomen. Daarvoor was € 84.000 beschikbaar. De legesinkomsten vielen € 218.000 mee. De crisis in de bouw is nog niet uitgewerkt, maar we hebben wel veel kleinere vergunningen verstrekt en fors ingezet op het wegwerken van achterstanden. Het totale voordeel bedraagt € 302.000. Brandweer Het onderdeel Brandweer sluit 2010 af met een batig saldo van € 260.000. Een belangrijk deel van het overschot wordt veroorzaakt door éénmalige meevallers. Zo zijn er in 2010 geen nieuwe vrijwilligers toegetreden tot het brandweerkorps en was vrijwel het gehele korps reeds opgeleid voor de taken waarvoor men is aangesteld. In 2011 zullen er echter weer nieuwe vrijwiligers worden opgeleid. Een deel van het overschot is echter ook te danken aan het anticiperen op de eerder voorgestelde CISKA-maatregelen voor de Brandweer, zijnde € 200.000 per jaar per 2013. Wij gaan er van uit dat een deel van die maatregelen al eerder kan worden gerealiseerd. Daar komen we in de Verantwoordings- en Perspectiefnota op terug. Algemene uitgaven en inkomsten Als gevolg van het later in uitvoering nemen van projecten is sprake van lagere kapitaallasten over het jaar 2010 dan geraamd. In totaliteit een bedrag van 2,5 miljoen voordelig waarvan melding is gemaakt in de bestuursrapportage 2010 (€ 0,7 miljoen) en de Verantwoordings- en Perspectiefnota 2010 (€ 1,0 miljoen), resteert nu nog een voordeel van € 803.000 (baten). In 2010 is het rentepercentage dat wordt toegerekend aan investeringen verlaagd van 4,75% naar 3,25% en de ramingen bijgesteld met -/- € 1,628 miljoen. Op begrotingsbasis was rekening gehouden met een bijstelling ad € 1,5 miljoen, waardoor er nu nog een voordeel resteert van € 128.000. In de begroting is een bedrag van € 498.000 voor de mei-circulaire gemeentefonds 2010 gereserveerd, hiervan is € 246.000 onderdeel van het resultaat. De geraamde structurele lasten (2009 en 2010) voor aanpassing publiekscentrum vallen vrij in het resultaat 2010 (€ 30.000). In 2010 is een bedrag van € 15.000 ontvangen in verband met afrekening/liquidatie woonwagenschap Friesland. Tevens is er een bedrag van € 45.000 ontvangen in verband met subsidie tijdelijke regeling CO2 reductie diverse gebouwen. Het voordeel op de lasten bedraagt € 464.000. In totaliteit is er sprake van een voordeel van € 1.267.000. Algemene uitkering Gemeentefonds De verantwoorde algemene uitkering is gebaseerd op de ten tijde van het opstellen van de jaarrekening 2010 bekende informatie, zijnde de maartcirculaire 2011. Deze circulaire bevat een aantal elementen, waarvoor de raming niet is aangepast (verlaging van € 112.000). Over voorgaande jaren is een bedrag van totaal € 312.000 ontvangen, zodat er op dit product sprake is van een voordeel van € 200.000.

23

Beleggingen Op reserves wordt slechts in een beperkt aantal gevallen rente bijgeschreven, zoals bijvoorbeeld de algemene reserve geblokkeerd (zie onderdeel 1.5. Reserves en voorzieningen). Er is sprake van een nadeel van € 94.000 bestaande uit een lagere opbrengst van rente eigen middelen (rentepercentage daalt van 4,5 % geraamd naar 4,15% werkelijk). Onvoorziene uitgaven Oorspronkelijk is in de begroting op de post onvoorziene uitgaven een bedrag geraamd van € 107.365. Ten laste van onvoorzien is het besluit uit de bestuursrapportage 2009 gebracht om miv. 2010 de post onvoorzien met € 50.000 te verlagen. Toegevoegd is het saldo van de uitkomst begroting 2010 ad € 35.311. Per saldo bedraagt het voordeel over 2010 € 93.000. Griffie De kosten voor de Rekenkamer zijn in 2010 lager dan geraamd, voordelig € 53.000. (in het kader van CISKA is besloten om met ingang van 2013 dit budget met € 30.000 te verlagen) De salariskosten zijn lager in verband met de vacature Griffier, deze is 7 maanden ingevuld op interim basis, voordelig € 31.000. Op diverse budgetten o.a. Faciliteiten Raad, Fractievergoedingen, kosten van studie en cursussen is minder uitgegeven dan geraamd totaal voordelig € 21.000. In totaliteit is er sprake van een voordeel van € 105.000.

24

1.5

Reserves en voorzieningen Reserves en voorzieningen thema 1: Heerenveen bestuurt en organiseert

Reserve Omschrijving 60700 Algemene Reserve geblokkeerd 60705 Algemene reserve niet geblokkeerd 60706 Algemene reserve niet gebl. MJP 2007-2010 60707 Algemene reserve niet gebl. MJP 2008-2011 60708 Algemene reserve niet gebl. MJP 2009-2012 60710 Algemene bedrijfsreserve exploitatie gronden 62450 Dienstreserve Visie en Ontwikkeling 62520 Snippergroen 62530 Eigen risico tractie 62555 Leegstandsrisico Werk-State a/d Trambaan 62570 Dienstreserve Regie en Realisatie 62655 Dienstreserve Publiekszaken en Veiligheid 62710 Facilitaire diensten en middelen 62720 Digitaal Archiveren 62730 Informatie Communicatie Technologie 62740 Effecten invoering BTW-compensatiefinds 62790 Reserve kapitaallasten 62795 Frictiekosten concern 62800 Dienstreserve Organisatie en Ondersteuning Totaal reserves

Stand 1-1-10 Storting Onttrekking Stand 31-12-10 Rente 26.955.892 0 0 26.955.892 1.118.670 5.032.418 2.569.318 1.285.900 6.315.836 0 572.362 0 572.362 0 0 1.195.927 0 635.927 560.000 0 58.261 0 58.261 0 0 3.964.310 633.587 1.298.693 3.299.204 155.758 0 235.000 0 235.000 0 155.727 0 155.727 0 0 118.085 1.771 0 119.857 1.771 77.142 0 0 77.142 0 267.561 0 200.277 67.284 0 155.622 0 0 155.622 0 56.843 30.196 0 87.039 0 10.829 10.775 0 21.604 0 65.259 11.825 50.000 27.084 0 152.867 77.000 0 229.867 0 3.747.043 147.591 283.873 3.610.762 122.591 1.284.765 88.300 358.300 1.014.765 0 0 0 0 0 0 43.870.913 3.805.364 4.899.320 42.776.957 1.398.790

Voorziening Omschrijving Stand 1-1-10 Storting Onttrekking Stand 31-12-10 Rente 68470 Kostenverhaal herinrichting centrum Heerenveen 2.205.000 110.250 0 2.315.250 0 68500 Groot onderhoud gemeentehuis 256.816 0 0 256.816 0 68589 Groot onderhoud MFA Us Kubus 0 5.406 0 5.406 0 68590 Groot onderhoud MFA De Barte De Knipe 128.814 22.952 0 151.766 0 68700 Risico's 55.794 0 55.794 0 0 68710 Gevolgen wet APPA 470.916 67.000 33.500 504.416 0 68750 WAO-fonds 197.601 105.400 14.135 288.866 0 68760 Inventaris gemeentehuis 40.702 36.360 0 77.062 0 68790 Afwikkeling projecten 230.021 629.820 142.931 716.910 0 68795 Faciliteiten Raad 20.163 5.150 9.737 15.576 0 68796 Millenniumactiviteiten 2008,2009 en 2010 32.756 0 8.766 23.990 0 Totaal voorzieningen 3.638.583 982.338 264.863 4.356.058 0

1.6

Totaal middelen

Heerenveen bestuurt en organiseert 717

-1.094

Voorzieningen

-20.412

Reserves Inkomsten exploitatie 66.233

Uitgaven exploitatie

x € 1.000

25

26

Thema 2: Heerenveen werkt!

2.1


Onder het programma ”Heerenveen werkt” vallen alle activiteiten die leiden tot economische participatie en tot een structurele en duurzame versterking van de economie van Heerenveen. Het achterliggende doel is om daarmee het gemiddeld besteedbaar inkomen te vergroten van de inwoners van Heerenveen en van hen die hier werken. Het versterken van de economie betekent dat we streven naar het vergroten van de werkgelegenheid en het verkleinen van de werkloosheid. Enerzijds is daarvoor een economisch beleid gericht op het faciliteren en stimuleren van ondernemers(schap) nodig, anderzijds een sterk sociaal beleid. Het arbeidsmarktbeleid is de verbindende schakel tussen het economisch en het sociaal beleid.

Heerenveen werkt

Versterken economische participatie van inwoners

Versterken economie

Kennisoverdracht, innovatie, ondernemerschap, samenwerking

Toerisme, recreatie, plattelandsontwikkeling

Profilering, positionering, acquisitie

Onderwijs, Arbeidsmarkt

iedereen aan het werk

ja iedereen passend werk

nee iedereen maatschappelijk/ sociaal actief

Afbakening thema Activiteiten die bijdragen aan een versterking van de economie in Heerenveen hebben ook duidelijk een relatie met diverse ontwikkelactiviteiten in het programma “Heerenveen ontwikkelt”. Daar gaat het over de ontwikkeling van bedrijfslokaties (bedrijventerreinen en kantoren), aquisitie van bedrijven en relatiebeheer, het versterken van het centrum (winkels en horeca), het initiëren van een nieuw aanbod van hoger onderwijs (HBO in Heerenveen: Academie voor Sport in Business&Management) en het realiseren van een aantrekkelijke woonomgeving.

27

De activiteiten gericht op de ontwikkeling van de werkgelegenheid in de toeristische sector en op het platteland hebben een duidelijke link met de activiteiten in het programma 'Heerenveen draagt bij aan leefbaarheid' (plattelandsvernieuwing en ILG). Een adequate schuldhulpverlening is vaak voorwaarde voor een succesvolle reïntegratie op de arbeidsmarkt en valt daarmee onder dit programma. Armoedebeleid (waaronder schuldhulpverlening), re-integratiebeleid en het beleid inburgering nieuwkomers hebben daarnaast vooral tot doel om maatschappelijke participatie te bevorderen en vallen daarmee ook onder het programma 'Heerenveen bevordert meedoen'. Jeugd- en onderwijsbeleid vallen onder het programma 'Heerenveen werkt' voor zover het betrekking heeft op een ononderbroken schoolloopbaan, onderwijsachterstanden, leerplicht, het voorkomen van voortijdig schoolverlaten en dagarrangementen. Kinderopvang is een voorziening die het ouders mogelijk maakt om zorg en arbeid beter te combineren. Dagarrangementen (een dagarrangement is een doorlopend aanbod van voorzieningen in opvang, onderwijs en vrije tijd, voor kinderen van 0-16 jaar) hebben dit ook mede ten doel. Voor onze inwoners en bedrijven wordt dit Thema in de dagelijkse praktijk zichtbaar bij de volgende door ons verrichte werkzaamheden  bevorderen werkgelegenheid door nauwe contacten te onderhouden met het bedrijfsleven  scholings- en re-integratietrajecten voor werkzoekenden gericht op economische participatie  verlenen van bijstand door het verstrekken van uitkeringen in het kader van de WWB, IOAW en IOAZ

2.2


Het thema 'Heerenveen werkt' heeft twee sporen. De hoofddoelstellingen voor de aankomende jaren zijn: 1. versterking van de economie in Heerenveen 2. versterken van de economische participatie in Heerenveen De eerste hoofddoelstelling zoals bedoeld in dit thema wordt middels de volgende speerpunten uitgewerkt: Heerenveen stimuleert kennisoverdacht, innovatie, ondernemerschap en samenwerking Toegang tot kennis en het toepassen daarvan is goed voor ondernemers. Inspelen op nieuwe markten, producten, processen verhoogt de economische vitaliteit van het ondernemen. Veel MKB bedrijven hebben te weinig tijd en aandacht voor deze zaken. Daarnaast is het nodig om de aansluiting van het bedrijfsleven met het onderwijs te verbeteren. Het stimuleren van netwerkvorming en concrete samenwerking is essentieel. Het optimaal gebruik maken van de bestaande relatienetwerken en de accountmanagers zijn van groot belang. Heerenveen wil samen met andere partijen de kansen die er zijn benutten door projecten op te pakken en te stimuleren. Als gevolg van de economische crisis geven wij dit onderdeel in 2010 een hoge prioriteit. Heerenveen heeft oog voor de kansen op het gebied van toerisme en recreatie en plattelandsontwikkeling Toerisme is één van de groeisectoren in de economie. Heerenveen heeft een bescheiden positie in de toeristische markt, maar kan profiteren van de kansen die er liggen. Meer geld voor vrije tijd en de aanwezige kwaliteiten van het gebied bieden een goede uitgangspositie. Het stimuleren van samenwerking en promotie is een belangrijk aandachtspunt. Middels kleinschalige projecten kan veel worden bereikt. Als gevolg van de economisch crisis heeft het binnenlands toerisme goede vooruitzichten. Regionale samenwerking is nodig om de potenties te benutten. Heerenveen scherpt haar profilering, positionering en acquisitie aan. Heerenveen heeft een goed imago, zowel als woongemeente als bij ondernemers. De naamsbekendheid van de voetbalclub en Thialf dragen daar aan bij. Vanuit economisch

28

perspectief is het belangrijk het profiel van Heerenveen verder aan te scherpen en nog sterker in te zetten als marketinginstrument (breed). Met de tweede hoofddoelstelling beogen we dat: 1. iedereen aan het werk is Iedereen die tot de Heerenveense beroepsbevolking hoort is economisch zelfstandig. Het gaat dus om betaald werk. Dit is een kwantitatieve opgave. Hiervoor is nodig dat er voldoende en gevarieerde werkgelegenheid in Heerenveen is. Ook is goede ondersteuning en onderwijs nodig voor diegenen die niet op eigen kracht werk kunnen vinden. Werk gaat boven uitkering. Door de economische crisis verwachten we in 2010 een hogere instroom van werkzoekenden. Ook stagneert de uitstroom naar werk. Door beide processen stijgt het aantal Wwb-ers met financiële gevolgen vandien. Door de instroom te beperken (Poortwachter) wordt er minder beroep gedaan op het inkomensdeel. Dit leidt ertoe dat de bemiddeling naar werk de hoogste prioriteit krijgt en we wat minder inzetten op de 2 onderstaande doelen (passend werk en maatschappelijk/sociaal actief). Voor de mensen die werken is het doel dat: 2. iedereen passend werk heeft Dit is werk dat past bij zijn/haar kwaliteiten en ambities en zorgt dat door (bij)scholing (een leven lang leren) iedereen inspeelt op ontwikkelingen in het vakgebied. Dit is een kwalitatieve opgave en vraagt om evenwicht in vraag en aanbod op de arbeidsmarkt en partijen die hier flexibel op inspelen. Hiervoor zijn nodig innovatieve ondernemers, vraaggerichte onderwijsinstellingen, flexibele werknemers en goede samenwerking. Als de 1e doelstelling tijdelijk of voor langere tijd voor iemand niet haalbaar is, is het afgeleide doel dat diegene: 3. maatschappelijk of sociaal actief is Re-integratie op de arbeidsmarkt is een belangrijk doel, maar het is realiteit dat er ook mensen zijn die, ondanks allerlei inspanningen, niet in reguliere banen kunnen functioneren. Het is belangrijk dat deze mensen zoveel mogelijk maatschappelijk actief blijven. Dit onderdeel is opgenomen onder het thema Heerenveen bevordert meedoen en ondersteunt. Heerenveen brengt vraag en aanbod op de arbeidsmarkt bij elkaar. Het onderwijs-arbeidsmarktbeleid draagt bij aan beide hoofddoelstellingen. Heerenveen is actief in netwerken om de samenwerking tussen partners op het gebied van onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren. Gezien de economische crisis heeft dit onderdeel een hoge prioriteit. Speerpunt in 2010 De economische crises verandert de doelstellingen van dit thema niet, maar leidt er wel toe dat we in 2010 extra inzetten op de bovengenoemde 2 doelstellingen: – onderwijs en arbeidsmarkt: het stimuleren van netwerken, kennisuitwisseling en samenwerking tussen overheid, ondernemers en onderwijs (de 3 O's) – iedereen aan het werk: we richten ons vooral op de bemiddeling van werklozen naar betaald werk en op de aanpak van de jeugdwerkloosheid.

2.3

Doelen, resultaten en maatschappelijke effecten

2.3.1 Stimuleren kennisoverdracht, innovatie, ondernemerschap en samenwerking ER-doelen 1. 2. 3.

meer werkgelegenheid in het algemeen en specifiek in de (zakelijke) dienstverlening, in de toeristische sector en in het landelijk gebied; meer innovatiepotentieel binnen het bedrijfsleven; meer startende ondernemers (collegeprogramma).


Breedband: de vraagbundeling voor de aanleg glasvezel op de bedrijventerreinen op Noord, IBF/De Kavels is afgerond. Het plan van aanpak voor overige doelgroepen is in ontwikkeling.

29

2.

3. 4.

Innovatie: Diverse ondernemersbijeenkomsten in het kader van A7, Incubator/De Match zijn geweest. In kader van A7 project Duurzaam gewoon doen hebben we voorbereidingen gestart voor een project om ondernemers te stimuleren duurzaam te ondernemen, het zogenaamde “ koplopersproject “. De Detailhandelsvisie is vastgesteld. Hij vormt de basis voor verdere ondenemerssamenwerking en stimuleren innovatie. Samenwerking met diverse ondernemersverenigingen is geïntensiveerd.

Maatschappelijke effecten 2010 N.v.t. Werkgelegenheidsontwikkeling 2010 De cijfers over 2010 zijn medio februari 2011 beschikbaar gekomen. Onderstaande de ontwikkelingen in Heerenveen (NB de cijfers over de hele periode 2001-2010 zijn herzien, vergelijken met voorgaande tabellen is dus niet mogelijk.) Branche Landbouw/visserij

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

596

533

521

532

499

463

458

461

475

460

Industrie/delfstoffenwin ning Nutsbedrijven

3391

3355

2932

2992

2954

2944

3139

3220

3242

3225

137

92

103

42

203

279

286

270

271

267

Bouwnijverheid

1118

1088

1097

1159

1200

1221

1290

1311

1276

1169

Handel en reparatie

2970

2986

2760

2902

2857

2851

3095

3166

3118

3118

Vervoer, opslag en communicatie Horeca

1171

1040

1091

1401

1374

1462

1738

1614

1674

1654

380

373

387

387

363

394

433

429

436

406

551

618

584

544

473

489

521

537

495

549

Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur en overheid Onderwijs

2250

2221

2097

1991

2178

2211

2445

2465

2605

2549

945

887

895

824

764

693

701

726

727

733

885

971

1104

1148

1211

1369

1454

1488

1621

1591

Gezondheids- en welzijnszorg Overige dienstverlening

2397

2646

2864

2975

2945

3070

3156

3279

3502

3686

Financiële instellingen

574

611

623

635

676

703

767

812

868

852

17365

17421

17058

17532

17697

18149

19483

19778

20310

20259

Groei absoluut

56

-363

474

165

452

1334

295

532

-51

Groei %

0,3

-2,1

2,8

0,9

2,6

7,4

1,5

2,7

-0,3

7,92

7,80

8,02

8,15

8,27

8,60

8,53

8,74

8,82

Heerenveen totaal

Aandeel gemeente in Fryslan %

8,01

Na een jarenlange goede groei is in 2010 de werkgelegenheid afgenomen. De afname is heel beperkt, zeker ook in vergelijking met andere gemeenten en de provincie als geheel. Gemeente of regio Heerenveen Smallingerland Leeuwarden Sneek Skarsterlân Opsterland Fryslân

2009 20310 24506 54742 14918 10293 8039 232497

2010 20259 23978 54201 15028 10025 7899 229631

procentueel verschil -0,3 -2,2 -1,0 +0,7 -2,6 -1,7 -1,2

 meer werkgelegenheid in zakelijke dienstverlening (zie tabel werkgelegenheidsontwikkeling 2001-2010),  meer ondernemers op breedband (bijna 100 bedrijven via vraagbundeling aangesloten)

30

2.3.2 Stimulering toerisme, recreatie en plattelandsontwikkeling ER-doelen 1. 2.

grotere werkgelegenheid in de toeristische en recreatieve sector; meer regionale samenwerking en projecten.

Gerealiseerde resultaten 2010 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Provinciaal Dienstencentrum VVV: Het go-besluit is genomen. Toeristisch netwerk Friese Wouden: De aanjager is aangesteld en financiering voor 2 jaar. Fryslân Marketing: start nieuwe promotiecampagne met meer aandacht voor Friese Wouden. Provinciaal toeristisch beleid: meer subsidiemogelijkheden voor Friese Wouden. Marrekrite: deelname is gestopt, omdat vanuit de Marrekrite niet tijdig inzicht is geboden in de nieuwe taken (op het gebied van landrecreatie) en de tarieven. Diverse toeristische netwerken tot stand gekomen, dit draagt bij aan ondernemerssamenwerking en toeristisch profiel, diverse concrete projecten (Fryske frucht, toeristisch profiel Jubbega/Hoornsterzwaag). Lokaal netwerk cultuur, toerisme en ondernemersschap verder ontwikkeld. Toeristische ondernemers, culturele ondernemers en overige actieve ondernemers die met elkaar aan de slag willen om o.m. het toeristisch profiel van Heerenveen te versterken, meer af te stemmen op het gebied van activiteiten en een betere promotie en communicatie te organiseren.


2. 3.

Meer overnachtingen en hogere bezettingsgraad toeristische accommodaties (jaarlijkse cijfers: Zuidoost Fryslan: hotels en pensions 178.000 overnachtingen, bezettingsgraad 45,6%; kampeerterreinen 584.000 overnachtingen, bezettingsgraad toeristische plaatsen 14%, en seizoenplaatsen 96,8%; recreatiewoningen en groepsaccommodaties 204.000 overnachtingen ) Groei van het aantal bezoekers in Zuidoost Fryslan en Heerenveen (zie koopstromenonderzoek) Meer bestedingen en werkgelegenheid in het centrum van Heerenveen (zie werkgelegenheidsontwikkeling en koopstromenonderzoek)

2.3.3 Profilering, positioneringen en acquisitie ER-doelen 1. 2.

het binnenhalen van meer bedrijven uit de Randstad en de rest van Nederland; faciliteren van de groei van al gevestigde bedrijven.

Gerealiseerde resultaten 2010 1. 2.

De bedrijventerreinvisie gemeente Heerenveen en regionaal bedrijventerreinplan Zuidoost Fryslân is gereed voor verdere besluitvorming; De voorbereidingen zijn getroffen voor de strategische denktank citymarketing en centrumpromotie.

Maatschappelijke effecten 2010 1. 2.

Groei van de werkgelegenheid, zie tabel. Groei van het aantal bedrijven: in 2010 6214 bedrijven in Heerenveen, dat zijn 207 bedrijven meer dan in 2009.

31

2.3.4 Onderwijs-arbeidsmarkt ER-doelen 1. 2.

betere aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt voor zowel het reguliere beroepsonderwijs als het volwassenenonderwijs (SEB 2005); betere samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen.


Gefaciliteerd in totstandkoming commissie onder leiding van OKH waarin de 3O‟s samenwerken (incl. onderwijs en overheid).


Minder jeugdwerkloosheid (NWW tussen 15 en 27 jaar: 129, maart 2011) Groei werkgelegenheid

2.3.5 Iedereen aan het werk ER-doelen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

meer vrouwen aan het werk; meer uitstroom van cliënten WWB naar betaald werk; meer succesvol ingeburgerde mensen met betaald werk; lagere instroom cliënten in de WWB; groter gebruik van voorzieningen op het gebied van volwasseneneducatie ; alle kinderen sluiten de schoolloopbaan af met een diploma dat past bij hun kwaliteiten meer flexibele mogelijkheden voor kinderopvang; een minder actieve benadering voor mensen die nu verder van de arbeidsmarkt afstaan ( zoals Nuggers ).

Gerealiseerde resultaten 2010 . 1. De gemeente Heerenveen heeft deelgenomen aan het experiment „bevordering arbeidsparticipatie alleenstaande ouders WWB‟ 2009-2010. Hiervoor zijn middelen van het rijk ontvangen waarvoor wij extra instrumenten hebben ingezet. Zo is er een arbeidspool bij combinatie werken en leren in het leven geroepen (verloning via Meteos) waar in 2010, 10 cliënten werkzaam zijn geweest bij uiteenlopende werkgevers; cliënten met parttime werk hebben ter stimulering een gedeeltelijke vrijlating van inkomen ontvangen; bij combinatie werken en leren was recht op een bonus en bij volledige uitstroom naar arbeid van minimaal 6 maanden was recht op een uitstroompremie. In 2010 zijn er 39 alleenstaande ouders uitgestroomd waarvan 19 naar arbeid. In veel gevallen is re-integratie ingezet gericht op activering. Hierbij is veel aandacht besteed aan zaken waar deze doelgroep tegenaan loopt: bijvoorbeeld hoe combineer je werk en zorg. Het resultaat van dit traject is dat een grote groep geactiveerd en gemotiveerd naar een ander traject, hetzij vrijwilligerswerk, een opleiding, werk via arbeidspool is doorgestroomd waarbij de vooruitzichten op termijn positiever zijn dan voor inzet van dit traject. 2. De harde cijfers over het aantal in 2010 gerealiseerde duurzame plaatsingen naar werk van inactieven zijn: 53. Duurzaam wordt hierbij gehanteerd als meer dan 6 maanden uitstroom vanwege regulier, ongesubsidieerd werk. Kanttekening hierbij is dat van een aantal plaatsingen nog niet met zekerheid gezegd kan worden dat ze als duurzaam kunnen worden bestempeld, vanwege het simpele feit dat de plaatsing minder dan 6 maanden geleden is gestart.

32

3. 4. 5.

6.

Naast dit harde uitstroomcijfer zijn er in 2010 nog vele uitkeringen beëindigd of zelfs niet gestart wegens het aanvaarden van een dienstbetrekking, waarbij (tijdelijk) nog financiële middelen vanuit het Participatiebudget worden ingezet. De inzet van deze financiële middelen dienen veelal als voortraject van een uiteindelijke duurzame plaatsing. Op het moment van duurzame plaatsing zijn zij echter niet meer aan te merken als inactief. Wanneer deze groep meegenomen zou kunnen worden, dan ligt het cijfer minimaal 2 tot 3 keer zo hoog. Voor 18 mensen is in 2010 een inburgeringsvoorziening vastgesteld Als gevolg van de economische crisis is de vraag naar inkomensvoorzieningen in de bijstand verder opgelopen. Op 31 december 2010 maakten 810 cliënten gebruik van een bijstandsuitkering. Gedurende 2010 hebben zestien (16) inwoners het volwasseneneducatie gevolgd. Van deze zestien inwoners hebben vier inwoners 1 t/m 3 vakken gevolgd, drie inwoners hebben 4 t/m 6 vakken gevolgd en negen inwoners hebben 7 vakken of meer gevolgd. In totaal hebben negenendertig (39) inwoners deelgenomen aan alfabetiseringscursussen en Nederlands als tweede taal. Verder hebben er nog vijftig (50) inwoners deelgenomen aan alfabetiseringscursussen door het aanvalsplan laaggeletterdheid In de 2e helft van 2010 is tevens een start gemaakt met het opstellen van de visie leerplicht Heerenveen, waarbij met name aandacht is besteed aan het ontbreken van een beleidskader, te weinig capaciteit voor de uitvoering van taken, onvoldoende afstemming en aansturing binnen de gemeentelijke organisatie en een onduidelijke rol/positionering van leerplicht binnen het jeugd- en onderwijsbeleid. Resultaten in het lokale actieplan aanpak jeugdwerkloosheid voor het Werkpleingebied Heerenveen: 





Plaatsingen op leerwerkbanen: o 87 jongeren. Dit zijn de jongeren in de WIJ die door klantmanagers van de gemeenten bemiddeld zijn naar leerwerkbanen (48) en stages (39); o Door het UWV WERKbedrijf zijn in 2010 494 jongeren bemiddeld naar regulier werk en leerwerkbanen (het systeem van het UWV maakt geen onderscheid); Voorschakeltrajecten voor risicojongeren: o 24 jongeren verdeeld over 2 trajecten: Doekomst van Rework (9) en StapOp van Kroek & partners (15) Te onderscheiden naar naar groeps- en individuele aanpak voor jongeren die te kampen hebben met meerdere problemen waardoor ze mislukken op de gangbare trajecten). Loopt nog. Werkervaringsplaatsen binnen de gemeenten: o Doelstelling is om in Heerenveen 7, Ooststellingwerf 5, en Weststellingwerf 5 en in Skarsterlân 3 jongeren met behoud van uitkering een half jaar werkervaring te laten opdoen. Dit traject is pas in december 2010 gestart met 3 deelnemers en heeft nu tot doel in 2011 ook het achtergebleven aantal van 2010 te behalen (in totaal nog 17).

Resultaten van deelname aan regionale projecten van het Actieplan aanpak jeugdwerkloosheid voor Fryslân: De volgende projecten zijn op regionaal niveau gestart. Dit betekent dat de klantmanagers en werkcoaches uit onze regio klanten konden aanmelden, op kosten van de regionale component van het Actieplan:  Andersom Werkgeversaanpak van Sovov: 2 van de 11 deelnemers die geselecteerd zijn voor het ICT-project, komen uit ons gebied. Ze hebben echter geen baan gekregen in aansluiting op de selectie. Ze worden begeleid door Sovov;  Duurzaam Werkt van Randstad en Empaselect: 5 van de 21 deelnemers is afkomstig uit ons gebied. Hiervan zijn 4 tijdens de rit uitgevallen (3 vanwege motivatieproblemen 1 vanwege ontbreken passend werk) en 1 heeft een baan gekregen;  Traineebanen Friesland College: 4 deelnemers uit gemeente Heerenveen aan de pilot en 6 aan het regionale traject. Van de pilot zijn 2 deelnemers voortijdig ge-

33



stopt, 1 vanwege het aanvaarden van uitzendwerk en de ander vanwege de start in een passender traject. De andere 2 hebben werk. Van het regionale traject zijn 3 deelnemers nog in het traject, hebben 2 een baan en is 1 werkloos. Activeringsmanifestatie: op de manifestatie in april 2010 in Drachten zijn ruim 400 jongeren geweest. Uit ons gebied waren er 61 jongeren. Van deze 17 deelnemers hebben 3 werk gevonden en zijn 3 nog in traject.

Wurkstiper: Met de oprichting van de Wurkstiper op 1 maart 2010 willen we als gemeente meer re-integratietaken (weer) in eigen beheer gaan uit voeren. Binnen de Wurkstiper worden projecten ontwikkeld voor cliënten die een uitkering ontvangen van de gemeente Heerenveen. De doelstelling van de Wurkstiper is dat de cliënten stijgen op de participatieladder. Als concreet doel is genoemd 100 mensen te laten deelnemen aan leerwerkprojecten gedurende 2 jaar, waarvan 40 in 2010. In 2010 waren er 42 geplaatst. De Wurkstiper richt zich op cliënten op trede 3 en 4 van de participatieladder. Uitgangspunt is de cliënt. Er wordt een leerwerkplek bij de cliënt gezocht. Door cliënten te bundelen kun je komen tot een project. Op deze manier zijn er een aantal projecten ontwikkeld: Mobiel wijkteam; cliënten kunnen door middel van een leerwerkplek ervaring opdoen in het buitenwerk. Buurtsuper; Het project dorpswinkel Oudeschoot is een initiatief van Plaatselijk belang. Cliënten kunnen hier ervaring opdoen in een supermarkt op diverse functies of taken (administratie tot kassawerkzaamheden). De Basis/VCO; er zijn bij de basisscholen die aangesloten zijn bij de Basis of het VCO diverse mogelijkheden voor leerwerkplekken van conciërge tot Klasse-assistenten. Gemeente Heerenveen; binnen de gemeente Heerenveen zijn er een aantal cliënten op leerwerkplekken werkzaam, o.a. bij het archief, facilitaire dienst en bij het project de Wurkstiper

7.

8.

Werkplein regio Heerenveen De samenwerking tussen de gemeente Heerenveen, Skarsterslan en het UWV werkbedrijf moet leiden tot een integrale werkgeversbenadering. Deze schaalvergroting maakt dat zowel werkgevers als werkzoekenden eerder de juiste kandidaat vinden of een baan. Want vraag en aanbod van werk zullen nog beter op elkaar aansluiten. Hieraan is intensief gewerkt in het afgelopen jaar door diverse deelnemers van de drie organisaties. Het dienstverlening concept is verder uitgewerkt in gezamenlijke uitgangspunten met betrekking tot doelen en ambities, deze zijn uiteindelijk vertaalt in een ketenjaarplan. Door de gezamenlijke inspanningen is de verwachting dat de doorstroom van WW ers in de WWB afneemt. Daardoor kunnen tijdig de juiste acties worden ingezet. In 2010 had ruim 30% van de WWB instroom een WW uitkering. Door de gezamenlijk inspanningen is nu ingezet naar een verlaging van 25%. In 2010 is de overeenkomst met Kinderwoud betreffende het aantal plaatsingen naar beneden bijgesteld, omdat er te weinig gebruik van gemaakt werd. Verzoeken voor kinderopvang in combinatie met arbeidsinschakeling worden gewoonlijk wel gehonoreerd. Er wordt in toenemende mate kritisch gekeken naar de intake van Nuggers (Niet UitkeringsGerechtigden Werkzoekenden) in het kader van toeleiding naar de arbeidsmarkt. Dit neemt niet weg dat de weg gewezen wordt naar schuldhulpverleningstrajecten, die veelal bij deze doelgroep nodig zijn. Overig Wetswijziging gastouderopvang: de gastouders zijn geregistreerd in het Landelijk Register.


34

2.3.6 Iedereen passend werk ER-doelen 1. 2.

meer duurzame uitstroom van cliënten WWB naar betaald werk; een grotere doorstroming van begeleid werken plaatsen in de reguliere arbeidsmarkt voor arbeidsgehandicapten (WSW).

Gerealiseerde resultaten 2010 1. 2.

De duurzame uitstroom van cliënten WWB naar betaald werk is opgenomen onder paragraaf 2.3.5. Beleid sociale werkvoorziening Er is geen uitvoering van het wachtlijstbeleid vanwege de krimpende taakstelling van het rijk en de achterblijvende resultaten van de uitstroom bij Caparis. Mede o.i.v. de economische crisis is het financiële risico van de gemeenten vergroot. Er zijn achterblijvende resultaten bij de uitvoering van Caparis, een oplopende wachtlijst en financiële tekorten. De doorstroming naar de reguliere arbeidsmarkt is minimaal. Door de financiële tekorten is een andere beleidskoers van de GR en gemeenten noodzakelijk.


2.4



Lasten

Begroting 2010

114 Sociaal Economisch Beleid en Toerisme 125 Beleid Sociale Werkvoorziening 126 Participatie naar Werk 130 Relatiebeheer bestaand bedrijfsleven 264 Recreatie 272 Migrantenbeleid 297 Sociale Werkvoorziening 360 Werkgelegenheid 375 Inburgering Totaal Lasten

302 12 52 56 49 100 11.265 6.407 781 19.025


Baten

Begroting 2010


402 12 52 56 49 100 11.265 6.414 732 19.082


Rekening 2010

398 12 52 56 49 118 10.897 6.632 682 18.895

Rekening 2010

Verschil Begroting Rekening 2010 4 0 0 0 0 -18 369 -218 50 187


114 Sociaal Economisch Beleid en Toerisme 125 Beleid Sociale Werkvoorziening 126 Participatie naar Werk 130 Relatiebeheer bestaand bedrijfsleven 264 Recreatie 272 Migrantenbeleid 297 Sociale Werkvoorziening 360 Werkgelegenheid 375 Inburgering Totaal Baten

0 0 0 0 0 91 10.899 5.349 425 16.763

120 0 0 0 0 91 10.899 5.329 411 16.849

120 0 0 0 0 91 10.578 5.529 361 16.679

0 0 0 0 0 0 -320 200 -50 -170


2.261-

2.233-

2.216-

17

35

Algemene toelichting verschillen begroting 2010 en rekening 2010 Sociale Werkvoorziening Het budget ten behoeve van de Sociale Werkvoorziening laat een restant zien van € 49.000. Dit resultaat is ontstaan uit vrijgevallen reserveringen uit het verleden. De bijdrage 2010 aan Caparis is opgesteld aan de hand van voorlopige cijfers m.b.t. de gerealiseerde taakstelling. Definitieve cijfers kunnen er voor zorgen dat Heerenveen alsnog met een verplichting wordt geconfronteerd.

2.5

Reserves en voorzieningen

Reserve Omschrijving 62400 Werkgelegenheid 62620 Wet werk en bijstand werkdeel Totaal reserves

Stand 1-1-10 Storting Onttrekking Stand 31-12-10 85.835 0 85.835 0 241.188 0 0 241.188 327.023 0 85.835 241.188

Rente

Voorziening Omschrijving 68646 Bevordering reintegratie Totaal voorzieningen

Stand 1-1-10 Storting Onttrekking Stand 31-12-10 242.844 0 0 242.844 242.844 0 0 242.844

Rente

2.6

Totaal middelen

Heerenveen werkt 0

-86

Voorzieningen Reserves 16.679 -18.895

Inkomsten exploitatie Uitgaven exploitatie

x € 1.000

36

0 0 0

0 0

Thema 3: Heerenveen kiest voor leefbaarheid wijken en dorpen!

3.1


Onder het thema „Heerenveen kiest voor leefbaarheid wijken en dorpen‟ vallen alle activiteiten die een bijdrage leveren aan meer leefbare buurten, wijken en dorpen. Het betreft activiteiten rond veiligheid, wonen en woon/leefomgeving, opvoeding/onderwijs, ondersteuning en zorg en participatie. Het achterliggende doel is tweeërlei: enerzijds om de fysieke en sociale leefomgeving te versterken en anderzijds om burgers meer te betrekken bij hun leefomgeving om zodoende tot een versterking van de sociale samenhang en dus leefbaarheid te komen. Het gaat dus om veranderingen die Heerenveen beter, mooier, veiliger, leefbaarder enz. moeten maken.

Heerenveen kiest voor leefbaarheid wijken en dorpen

Betere Woon- en leefomgeving

Stedelijke vernieuwing

Verkeer en openbaar vervoer

Betere opvoeding/ ondersteuning/onderwijs

Meer veiligheid

Meer participatie

Inrichting en beheer openbare ruimte

Afbakening Afbakening met andere programma’s Het programma „Heerenveen kiest voor leefbare wijken en dorpen ‟ is als volgt afgebakend van de andere programma's. Het programma leefbaarheid richt zich vooral op burgers als wijk-, buurt-, en dorpsbewoners. Het programma „Heerenveen bevordert meedoen‟ richt zich vooral op individuele bewoners. Er is een overlap omdat beide programma‟s ook streven naar het versterken van de sociale samenhang.

37

In het programma „Heerenveen kiest voor leefbare wijken en dorpen‟ is aktief burgerschap het middel tot versterking van sociale samenhang in wijk of dorp en daarmee van de leefbaarheid. In het programma „Heerenveen bevordert meedoen‟ is het versterken van de individuele competenties ( empowerment) een middel om de sociale netwerken van mensen te versterken en daarmee de sociale samenhang. Beiden versterken elkaar. Daarnaast richt het programma Heerenveen kiest voor leefbaarheid wijken en dorpen zich op die activiteiten die zich goed lenen voor een gebiedsgerichte benadering enerzijds en/of waarbij de effecten ervan juist zichtbaar worden op dit niveau. Afbakening met “Heerenveen ontwikkelt” is als volgt. Het programma Heerenveen ontwikkelt hanteert doelstellingen die Heerenveen positioneren in zijn Friese en nationale context. Het ontwikkelen van extra woongebieden past in die context. De invulling van die woonwijk echter wordt bepaald vanuit de doelstellingen van het programma leefbaarheid, waaronder bijvoorbeeld het woonbeleid.

3.2


Het programma „Heerenveen kiest voor leefbaarheid wijken en dorpen‟ heeft zoals gezegd twee hoofddoelen: 1. versterking van de kwaliteit van de sociale en fysieke leefomgeving 2. vergroting van de participatie van de burgers in hun leefomgeving Het eerste hoofddoel kent de volgende speerpunten: 1a: op het gebied van wonen en leefomgeving:  Heerenveen kiest voor een stedelijke kwaliteitsverbetering in vijf prioritaire gebieden  Heerenveen kiest voor plattelandsvernieuwing (dorpsvisies) en voor een tweetal pilotprojecten landelijk wonen  Heerenveen kiest voor versterking van de kwaliteit van de openbare ruimte 1b: op het gebied van opvoeding en onderwijs; ondersteuning en zorg  Heerenveen kiest voor realisatie van vier MFA's in deze collegeperiode en een vervolgprogramma daarna  Heerenveen kiest voor sterke netwerken voor kinderen  Heerenveen kiest voor woonservicezones Voor het tweede hoofddoel gelden de volgende speerpunten: 2: op het gebied van participatie  Heerenveen kiest voor verregaande betrokkenheid van bewoners voor hun directe leefomgeving  Heerenveen kiest voor een pilot om samen met bewoners de sociale samenhang te versterken  Heerenveen kiest voor een pilot voor een gecombineerde oplossing van inkomens- en opvoedingsproblemen

3.3

Doelen , resultaten en maatschappelijke effecten

Overkoepelende ER-doelen

 

meer kwaliteit sociale/fysieke omgeving; meer participatie burgers.

3.3.1 Betere woon- en leefomgeving – Stedelijke vernieuwing ER-doelen 1. 2. 3.

betere kwaliteit van bestaande woonmilieus; meer gemêleerde, heterogene wijken wat betreft samenstelling van bevolking en leefstijlen; meer mogelijkheden voor mensen om, los van welke zorgvraag dan ook, zo lang en zo zelfstandig mogelijk te kunnen blijven functioneren in hun eigen wijk en/of dorp.

38


Heerenveen-Midden  In Tuindorp zijn 28 huurwoningen gerealiseerd. De openbare ruimte is daar heringericht.  De planvoorbereiding voor de West-Indische Buurt, Tellepark ( zuidelijk gedeelte), Kempenaarsingel en Falkena Binnen verloopt grotendeels volgens planning. De oude Brandweerkazerne is verkocht.

2.

De Akkers Op de Akkers is ondertussen een flink verbeterprogramma gerealiseerd, dat zich in een eindstadium bevindt. Het afgelopen jaar zijn zo‟n 20 huurwoningen gesloopt en ongeveer 60 woningen gerealiseerd, voor diverse doelgroepen.

3.

MFA’s Zie onder 3.2.

4.

Sportcomplex Nieuwehorne Aanbesteding “ design en build” van het nieuwe sportcomplex is gegund.

5.

Landschapfonds Oranjewoud Katlijk Het landschapsfonds Oranjewoud/Katlijk is gevormd. Particuliere bijdragen worden geworven . Het beheer van het landschap is voor de komende decennia veilig gesteld.

6.

Pilot collectief particulier opdrachtgeversschap Geschikte locaties zijn aangewezen, het communicatietraject om de belangstelling te peilen is gestart maar nog niet afgerond.

Maatschappelijke effecten 2010 Daling van het aantal wijken en dorpen (industrieterreinen buiten beschouwing gelaten) met eenzijdige bevolkingsopbouw. Eenzijdige bevolkingsopbouw is hier gedefinieerd als de onder- of oververtegenwoordiging van een bepaalde leeftijdsgroep ( uitgedrukt in afwijking van het indexcijfer ( gemeentelijk gemiddelde = 100). Er is een onderverdeling gemaakt naar de groepen: kinderen ( tot 15 jaar), volwassenen ( 15-64 jaar ) en senioren ( 65 +). In 2009 hadden 7 wijken een over- of ondervertegenwoordiging van een van deze leeftijdsgroepen met meer dan 50 % waarvan 2 op 2 leeftijdsgroepen. Heerenveen Centrum had 50 % minder kinderen en 50 % meer senioren, in Skoatterwâld was sprake van het omgekeerde beeld, nl 50 % meer kinderen en 50 % minder senioren. Cijfers: www.cbsinuwbuurt.nl

3.3.2 Betere woon- en leefomgeving – Verkeer en openbaar vervoer ER-doelen 1. 2.

Vergroten van de verkeersveiligheid (Duurzaam Veilig); Verbeteren parkeervoorzieningen in het centrum van Heerenveen voor bezoekers en bewoners.


60 km/u zone In 2010 is het laatste nog resterende deel van het buitengebied van Heerenveen, (grofweg gelegen tussen De Knipe- Jubbega en ten noorden van de Schoterlandseweg), aangewezen en ingericht als 60 km/u zone.

2.

Halteplan Alle haltes zijn conform het halteplan aangepast voor gehandicapten en de betreffende

39

subsidie van de provincie is hiervoor ontvangen. In 2010 zijn 48 haltes (48 haltepalen) toegankelijk gemaakt. Dit is inclusief de uitstaphalte bij het station. 3.

Maatregelenpakket Schoolomgevingsplan De notitie Maatregelpakket Schoolomgevingsplan is door ons vastgesteld. Op basis hiervan voeren scholen die hier aan mee willen werken en ouders maatregelen uit om de verkeersveiligheid rond scholen te verbeteren. U en de scholen zijn hierover geïnformeerd.

4.

Acties uit ‘Actieplan Verkeersveiligheid’ In het kader van dit actieplan zijn verkeersmarkten en verkeersexamens georganiseerd voor scholen.


De realisatie van de 60 km/u zone is een “Duurzaam Veilig maatregel” en heeft een beoogd positief verkeersveiligheideffect. De plaatsing van de parkeerautomaten (op zonne-energie) heeft naast verbetering van het gebruiksgemak ook als doel om de bedrijfszekerheid te garanderen. De oude waren technisch afgeschreven.

3.3.3 Betere woon- en leefomgeving –

Inrichting openbare ruimte

ER-doelen 1.

meer kwaliteit van de openbare ruimte (wegen, groen, water, evenementen, terugdringing CO2 via openbare verlichting, etc.).

Gerealiseerde resultaten 2010 1. Net als voorgaande jaren is ook in 2010 uitvoering gegeven aan het roekenbeheerplan om overlast van roekenkolonies te verminderen en tegelijkertijd roeken te beschermen. De aanpak is geëvalueerd in 2010. 2. Voorbereiding bestrijding toekomstige overlast en risico‟s voor volksgezondheid door de eikenprocessierups, informeren bewoners en deelname intergemeentelijke / interprovinciale werkgroep. 3. Uitvoering landschapsproject Versterking dorp en landschap Nieuweschoot waarin het landschap is hersteld en versterkt, het landelijk karakter van het dorp is hersteld en particuliere erven landschappelijk zijn ingepast. 4. Openbaar groen dat niet meer aan de gewenste kwaliteit voldoet of onevenredig veel onderhoud vraagt is gerenoveerd. 5. 41 ha openbaar groen is begraasd door schaapskuddes. 6. Er is een start gemaakt met de inventarisatie van monumentale en waardevolle, beschermwaardige bomen in de gehele gemeente Heerenveen. 7. Wegbeheerprogramma (groot- en klein onderhoud verhardingen) 2010 uitgevoerd. o Reconstructie / renovatie o.a. Thialfweg, Oranje Nassaulaan, Hendrik de Vosweg / Jogchem Alberdaweg, Kanaalsweg, Tjongervallei (deels), Wietse Muldersreed; slijtlagen diverse wegen de Greiden. 8. Voorbereidingen uitgevoerd m.b.t. beheer en onderhoudsprogramma wegen voor 2011. o De Wijkring de Greiden en de Mr. Halbe Binnertstraat 9. Renovatie Trambrug (K.R. Poststraat); vervangen van 3 houten voetgangersbruggen op de Greiden; vervangen van diverse brugdekken en leuningen(houten voet-, fietsbruggen). Naast genoemde werkzaamheden zijn er ook diverse calamiteiten verholpen waaronder het vervangen van dragende constructies van enkele houten bruggen in Nijehaske. 10. Uitvoering geven aan gladheidsbestrijding. 11. Handhaving fietsparkeren rondom het station. (inclusief verwijderen wrakken)

40

Maatschappelijke effecten 2010 1. De overlast van roeken maar ook de klachten zijn aanzienlijk verminderd en uitvoering van het roekenbeheerplan heeft een veilige, gezonde, aantrekkelijke woonomgeving tot gevolg. 2. Vroegtijdige aandacht voor de toekomstige overlast en risico‟s van eikenprocessierupsen t.b.v. een veilige, gezonde omgeving om te wonen, werken en recreëren. Deelname aan de werkgroep bevorderd het delen van kennis en een gestructureerde, gezamenlijke aanpak in Groningen, Drenthe en Friesland . 3. Uitvoering van landschapsprojecten heeft meer draagvlak voor structureel landschapsonderhoud en een betere kwaliteit van het landschapvoor de komende 20 jaar tot gevolg. De kwaliteit van de openbare ruimte in Nieuwschoot is samen met bewoners verbeterd. 4. Renovatie groen heeft een betere kwaliteit van de openbare ruimte tot gevolg. 5. Begrazing door schaapskuddes is een duurzame en milieuvriendelijke manier van beheren en bevorderd vergroting van de biodiversiteit. 6. Door het in beeld brengen van alle beschermwaardige bomen en laanstructuren kan ons cultuurhistorisch erfgoed beter beschermd worden. Monumentale bomen dragen bij aan de (karakteristieke) sfeer en leefbaarheid van de woonomgeving. 7. Uitvoering Wegbeheerprogramma: Een positieve waardering van de leef- woonomgeving. 8. Voorbereiding Wegbeheerprogramma: Een positieve waardering van de leef- woonomgeving. 9. Het waarborgen van goede, veilige en functionerende CT kunstwerken. 10. T.g.v. Verkeersveiligheid, bereikbaarheid, doorstroming verkeer. 11. Beter beeld / uitstraling omgeving.

3.4

Betere opvoeding / ondersteuning / onderwijs

ER-doelen 1. 2. 3.

betere netwerken op wijken dorpsniveau ten behoeve van de ontwikkeling van kinderen en jongeren; betere netwerken op wijken dorpsniveau ten behoeve van de ondersteuning van ouderen e.d.; verdere concentratie van accommodaties op basis van “gebundelde kwaliteit”.


MFA’s In Jubbega is de MFA de Kompenije opgeleverd en in gebruik genomen inclusief 12 zorgwoningen en 18 psycho-geriatrische plekken. In Oudeschoot kan de bouw van de MFA van start. In Tjalleberd loopt nog het onderzoek naar uitvoering in eigen beheer. Naast “ stenen stapelen” is in Jubbega en Oudeschoot geïnvesteerd in inhoudelijke samenwerking in kader van brede school en voor Jubbega ook in woonservicezone. In Jubbega heeft realisatie van de MFA geleid tot een uitbreiding met nieuwe functies als kinderopvang en zorg/ondersteuning voor mensen met een verzorgings- dan wel verpleeghuisindicatie. De omtinker is al jaren een vaste verschijning in Jubbega.

2.

Huisvesting speciaal onderwijs Het speciaal onderwijs wordt gehuisvest in Skoatterwald. Oerset en Duisterhoutschool gaan samen verder onder een dak. De 1e fase van de architectenselectie is afgerond.

3.

Visie op huisvesting primair onderwijs De visie rond huisvesting van het primair onderwijs vindt plaats tegen de achtergrond van en is onderdeel van de gemeentelijke bezuinigingstaakstelling 2012-2014. In het kader van gezonde scholen is bij het ministerie van O.C. en W. een subsidieaanvraag ingediend voor verbetering binnenklimaat schoolgebouwen in het

41

primair onderwijs dat voor onze gemeente volledig is toegekend. De regeling gaat uit van 60% subsidie van het rijk en 40% cofinanciering van de gemeente. In de gemeente Heerenveen is ingezet op het aanbrengen van energiezuiniger verlichting in de schoolgebouwen en het toepassen van dubbele beglazing. In de loop van 2010 is een aanvang gemaakt met de uitvoering van de maatregelen; de voltooiing volgt in 2011. Hoewel in 2010 al vermindering in energieverbruik merkbaar was, zal het effect vooral met ingang van 2011 groter worden. Maatschappelijke effecten 2010 N.v.t.

3.5

Meer veiligheid

Zie Thema 1 onder 3.5 Heerenveen bevordert Veiligheid

3.6

Participatie in wijken en dorpen

ER doelen 1. 2. 3.

meer interactieve beheerplannen per wijk/dorp; meer beslissingsmacht voor bewoners (bewoners als partners); versterken sociale samenhang samen met bewoners en professionals.

Gerealiseerde resultaten 2010 1. 2/3.

In 2010 zijn geen initiatieven ondernomen ten aanzien van interactieve beheerplannen. Het is de bedoeling dat het dorp Oranjewoud dit in 2011 gaat oppakken. Initiatieven en activiteiten per wijk en dorp in 2010 Denk eens aan de realisering van het project De Kompenije in Jubbega en Hoornsterzwaag Of de de voorbereiding van de “playground” aan de Schoolstraat en de realisering van het multifunctionele speelveld in Hoornsterzwaag. Het enthousiasme en de daadkracht in Oude– en Nieuwehorne wierp vruchten af bij de aanbesteding van de nieuwe sporthal en sportveld. Een nieuw sportcomplex dat mede door de initiatieven en zelfwerkzaamheid vanuit het dorp tot stand komt. In Heerenveen Midden hebben de bewoners zich volop ingezet voor de realisering van het kunstwerk op de rotonde en de planvorming voor de Ete Kuyperspeeltuin bij de Halbe Binnertstraat. Katlijk stond voor groen licht en gezelligheid. Nieuwe energiezuinige groene verlichting aan de Bisschopslaan, een nieuw schelpenpad rond de begraafplaats en het veiliger maken van de schoolroute waren een pakket aan activiteiten. In Nieuweschoot is het landschap hersteld , is het dorp weer in het groen gezet en heeft de Rotstergaastweg een dorpser karakter gekregen. In De Akkers is samen met actieve bewoners een plan gemaakt en uitgevoerd voor een nieuwe inrichting van het parkje bij de Vlielandlaan. Daarnaast zijn de plannen voorbereid voor het spelen langs de spoorsloot en is het aantal activiteiten in De Vlinder behoorlijk uitgebreid. Mildam heeft zich ingezet voor het verbeteren van de recreatieve mogelijkheden in de Tjonger: er is een zwemtrapje aangeschaft. Ook hier is de verkeersveiligheid bij de school een punt van aandacht geweest. In Noord heeft het wijkplatform zich ingezet voor de verkeersveiligheid rond de scholen, een natuurspeelterrein op bij Eikenlaan/ J.H. Kruisstraat en een aantal visplekken aan de Leeuwarderstraatweg.

42

In het Centrum zijn bewoners heel actief geweest om de Heideburen een facelift te geven. De looproute van station naar stadion is met een logo in de bestrating gemarkeerd en er is een jeux de boulebaan gerealiseerd naast Crackstate. In Nijehaske zijn verschillenden speelterreinen gerenoveerd en opgepimpt en wijkbelang heeft samen met Caleidoscoop alle activiteiten in de wijk onder de loep genomen: er is een start gemaakt met een nieuw plan van aanpak. De bewoners van Oudeschoot realiseerden heel veel nieuwe leefbaarheid met de realisering van Multifunctionele Buitenruimte aan de van Leeuwenhoekweg en natuurlijk de nieuwe Buurtsuper. Ook de realisering van de speelvoorziening aan het Kelvinpad draagt hiertoe bij. Oud Aengwirden heeft zich in 2010 vooral beziggehouden met de bewegwijzering, de publicatiebord, het uitzoeken van nieuwe wandelpaden en de mogelijkheden voor een pontje over de hooivaart. In Oranjewoud zijn diverse speelvoorzieningen opgeknapt en is de dorpskrant nieuw leven ingeblazen. Onlangs is een uniek project “Omtinken Oranjewoud” van start gegaan. Gersloot Polder hield zich vooral bezig met een mogelijk nieuw/ander onderkomen voor vergaderingen en activiteiten. Een tijdelijke oplossing bij het sportveld is voorlopig een uitkomst. Skoatterwâld zette zich in voor de jeugdactiviteiten in de Spil, de paaltjes in de bermen, kunst in de wijk en nieuwe activiteiten in de wijk. De Knipe heeft met trots een nieuwe survivalbaan geopend en de website is vernieuwd. Daarnaast zijn er diverse nieuwe activiteiten opgezet vanuit de bestaande sportverenigingen. In de wijk De Heide waren in 2010 de veilige schone wandelroutes en hondenpoep de onderwerpen van gesprek. Een uitbreiding met enkele bakken en goede communicatie was de oplossing. In de Greiden is veel aandacht geweest voor het project “ Werken aan wijken” en de “light challenge” in de Valeriaan. Daarnaast speelde bij de diverse wijkactiviteiten het wijkplatform een belangrijke rol. In bijna alle dorpen en het buitengebied van de gemeente is bovendien door de plaatselijke belangen veel energie gestoken in het voorbereiden en organiseren van de gezamenlijke recreatievisie, oude paden nieuwe wegen en de reflecterende huisnummerpaaltjes. 3.

Pilot Sociale Cohesie De pilot sociale cohesie in Oudeschoot is als project afgesloten. Resultaat van de pilot is een breed gedragen toekomstagenda, als vervolg en in aanvulling op de dorpsvisie. De uitvoering van de toekomstagenda vindt plaats in nauw overleg tussen Plaatselijk belang en het gemeentelijk wijkmanagement.

43

Maatschappelijke effecten 2010 1. 2. 3.

N.v.t. verbetering van de samenwerking tussen dorpen wijkbewoners en de gemeente; meer sociale samenhang; vergroting van de leefbaarheid in de dorpen en wijken; vergroting van de zelfredzaamheid.

3.7



Lasten

Begroting 2010

113 Stedelijke vernieuwing en plattelandsbeleid 115 Verkeers- en Vervoersbeleid 121 Onderwijsbeleid 131 Accommodatiebeleid 210 Individuele dienstverlening verkeer en vervoer 215 Betaald parkeren 220 Beheer en onderhoud openbare ruimte 250 Sportaccommodaties 273 Sociaal-cultureel werk 280 Openbaar primair onderwijs 282 Gymnastieklokalen primair onderwijs 284 Huisvesting scholen 286 Openbaar voortgezet onderwijs Totaal Lasten

282 345 142 7 370 1.733 11.314 2.142 1.263 538 603 6.205 18 24.963


Baten

Begroting 2010

113 Stedelijke vernieuwing en plattelandsbeleid 115 Verkeers- en Vervoersbeleid 121 Onderwijsbeleid 131 Accommodatiebeleid 210 Individuele dienstverlening verkeer en vervoer 215 Betaald parkeren 220 Beheer en onderhoud openbare ruimte 250 Sportaccommodaties 273 Sociaal-cultureel werk 280 Openbaar primair onderwijs 282 Gymnastieklokalen primair onderwijs 284 Huisvesting scholen 286 Openbaar voortgezet onderwijs Totaal Baten


44


463 572 145 7 373 1.978 11.640 2.257 1.461 538 727 5.375 18 25.554


Rekening 2010

488 533 145 7 481 1.920 11.464 2.349 1.424 538 614 5.293 18 25.273

Rekening 2010

Verschil Begroting Rekening 2010 -25 39 0 0 -108 59 177 -92 37 0 113 83 0 281


60 100 0 0 203 1.825 61 144 4 520 56 139 0 3.112

241 344 3 0 203 2.070 601 143 4 520 56 139 0 4.324

386 344 3 0 201 2.101 597 144 2 520 81 112 0 4.491

145 0 0 0 -2 31 -5 1 -2 0 26 -27 0 167

21.851-

21.230-

20.782-

448

Algemene toelichting verschillen begroting 2010 en rekening 2010 Individuele dienstverlening verkeer en vervoer Het product Individuele dienstverlening verkeer en vervoer, laat een negatief saldo zien ad. € 110.000. Dit bedrag wordt volledig veroorzaakt doordat er de afgelopen jaren meer gebruik is gemaakt van het lokaal vervoer. Na het wegvallen van de provinciale subsidie in 2008 is dit een structureel tekort. In 2010 is het aantal verkochte kaartjes gestabiliseerd. Beheer en onderhoud openbare ruimte Het product Beheer en onderhoud openbare ruimte sluit met een saldo van € 172.000. Dit bedrag komt bijna in haar geheel door minder onderhoud in de openbare ruimte. Doordat het onderhoud in de openbare ruimte een causaal verband hebben met de weersomstandigheden, is gepland onderhoud en renovatie door geschoven naar een later tijdstip. Sportaccommodaties Het negatieve saldo (€ 91.000) op het product Sportaccommodaties wordt veroorzaakt door een niet geraamde storting van € 100.000 in de voorziening deelneming Sportstad Heerenveen BV. Dit in verband met de fluctuatie van de waarde van de deelneming in Sportstad Heerenveen BV. Gymnastieklokalen primair onderwijs De exploitatie van de gymnastieklokalen laat in 2010 een positief saldo zien van € 139.000. Het voordeel op de lasten (€ 113.000) heeft betrekking op het later in gebruik nemen van de gymnastieklokalen in Jubbega (MFA De Kompanije en Skoatterwâld (MFA De Spil). Hierdoor zijn zowel de lasten voor de huur als exploitatie niet volledig benut. De baten laten een hogere opbrengst zien dan de raming (€ 26.000). De hogere baat komt voort uit een hogere huuropbrengst van de gymnastieklokalen en de turnhal.

3.8


Reserve Omschrijving 62510 Calamiteiten onderwijsgebouwen 62535 Betaald parkeren 62550 Gladheidsbestrijding 62575 Wijkvoorzieningen 62580 Speelvoorzieningen 62590 Onderwijshuisvesting 62597 Reserve Kompanije 62598 Reserve Baggeren Totaal reserves

Stand 1-1-10 125.857 2.230.938 81.201 454.168 49.222 468.875 1.506.553 549.318 5.466.132

Storting Onttrekking Stand 31-12-10 Rente 5.223 25.857 105.223 5.223 594.459 185.000 2.640.397 0 0 0 81.201 0 0 0 454.168 0 0 0 49.222 0 142.534 25.000 586.409 0 0 0 1.506.553 0 0 0 549.318 0 742.216 235.857 5.972.491 5.223

Voorziening Omschrijving Stand 1-1-10 Storting Onttrekking Stand 31-12-10 Rente 68515 Kunststofsportvoorzieningen 308.169 246.682 149.847 405.004 0 68525 Accomadoatiebeleidsplan 2008-2014 220.275 0 0 220.275 0 68540 Onderhoud onderwijsgebouwen 2.226.180 342.624 387.995 2.180.809 0 68570 Plan Hepkema 20.774 0 20.774 0 0 68575 Onderhoud walbeschoeiingen 60.000 0 0 60.000 0 68580 Plan Kattebos 62.384 0 62.384 0 0 Totaal voorzieningen 2.897.782 589.306 621.000 2.866.088 0

45

3.9

Totaal middelen

Heerenveen kiest voor leefbaarheid -32

506

4.491

Voorzieningen Reserves Inkomsten exploitatie


-25.273

x € 1.000

46

Thema 4: Heerenveen bevordert meedoen!

4. 1


Dit thema is opgebouwd rond de sociale participatie en maatschappelijke participatie van inwoners van de gemeente Heerenveen. Het thema is gericht op het bieden van ontwikkelingsmogelijkheden, die leiden tot het verkrijgen of behouden van aansluiting met het maatschappelijk verkeer. Participatie die leidt tot (economische) zelfstandigheid heeft daarbij prioriteit.

Heerenveen bevordert meedoen

Bevorderen meedoen inwoners

Algemene voorzieningen, faciliteren verenigingsleven/ sport/cultuur, preventieve zorg faciliteren ontmoeting

Versterken zelfredzaamheid

Bieden vangnet aan inwoners

Versterken sociale netwerken, vrijwilligers, mantelzorg, volwasseneneducatie

Vroegtijdig herkennen en signaleren van problemen voorzieningen bieden cliëntondersteuning

Afbakening Het thema ‘Heerenveen bevordert meedoen en ondersteunt’ richt zich vooral op individuele mensen. Het thema ‘Heerenveen kiest voor leefbare wijken en dorpen’ richt zich vooral op bewoners van wijken en dorpen (op groepsniveau). Er is een overlap omdat beide thema’s streven naar het versterken van de sociale samenhang. In het thema ‘Heerenveen kiest voor leefbare wijken en dorpen’ is het versterken van de sociale samenhang in de wijk of het dorp een middel om de leefbaarheid in de wijk of het dorp te vergroten. In het thema ‘Heerenveen bevordert meedoen en ondersteunt’ is het versterken van de sociale samenhang een middel om de sociale netwerken van mensen te versterken. Beide versterken elkaar. Er is ook een relatie met het thema ‘Heerenveen werkt’. Een adequate schuldhulpverlening is vaak voorwaarde voor een succesvolle re-integratie op de arbeidsmarkt en valt daarmee ook onder het thema ‘Heerenveen werkt’. Het hebben van werk is vaak de beste oplossing om uit armoede en sociaal isolement te komen. Dit is de hoogste trede op de Wmo-behoeftenladder.

47

Het beleid inburgering nieuwkomers heeft tot doel om de participatie van nieuwkomers te bevorderen inclusief het vinden van werk. Voor een deel van de WWB-ers is het vinden van betaald werk geen haalbare optie. Voor hen is sociale en maatschappelijke participatie het doel. Voor onze inwoners wordt dit Thema in de dagelijkse praktijk zichtbaar bij de volgende door ons verrichte werkzaamheden:  Het verstrekken van bijstand en schuldhulpverlening ter bevordering van maatschappelijke participatie  Het verstrekken van voorzieningen huishoudelijke hulp, vervoersvoorzieningen en woningaanpassingen voor daartoe geïndiceerden in het kader van de WMO  De vestiging van scholingstrajecten en maatschappelijke begeleidingstrajecten bij inburgering

4. 2


Het motto van het thema ‘Heerenveen bevordert meedoen’ is ‘voorkomen is beter...’ Het thema heeft drie sporen. De hoofddoelstellingen zijn: 1. bevorderen dat inwoners actief participeren in de Heerenveense samenleving; 2. versterken van zelfredzaamheid van inwoners; 3. sociaal vangnet bieden voor inwoners die het (tijdelijk) niet redden. Ad 1 Voorkomen is beter. De nadruk ligt op preventief beleid. Stimuleren en faciliteren dat bewoners actief deelnemen aan de samenleving, bv. aan sport- en cultuur. Kortom: meedoen. Ook het voorkomen van problemen staat centraal, bv. preventieve gezondheidszorg, preventief jeugdbeleid. Ad 2 De eigen verantwoordelijkheid van mensen staat centraal. De inwoners moeten regie over hun eigen leven kunnen voeren. Collectieve activiteiten en voorzieningen gaan voor individuele activiteiten en voorzieningen. Als mensen hulp nodig hebben zullen wij hen stimuleren om in eerste instantie een beroep te doen op eigen sociale netwerken. Als dat geen oplossing biedt kunnen inwoners een beroep doen op georganiseerd vrijwilligerswerk. Speerpunt is het ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligersorganisaties. Ad 3 De gemeente biedt een sociaal vangnet voor die inwoners die problemen hebben en er zelfstandig niet uitkomen. Ook niet met behulp van het eigen sociale netwerk. Het doel van de ondersteuning is altijd om mensen zelfredzaam te maken. Speerpunt is het vroegtijdig herkennen van problemen en het tijdig signaleren ervan bij hulpverlenende instanties. Ontwikkelingen zijn de gezamenlijke cliëntondersteuning door middel van het omtinken, de ontwikkeling van het centrum voor jeugd en gezin en de omslag van een aanbodgerichte naar een vraaggerichte rol van de gemeente in de te herziene Wmo-verordening.

4. 3


4.3.1 Bevorderen meedoen inwoners ER-doelen 1. 2. 3. 4.

meer kansrijke ontwikkelingsmogelijkheden voor kinderen en jongeren; meer collectieve voorzieningen die voor alle inwoners toegankelijk zijn; betere gezondheid en gezondere leefstijl van inwoners; meer deelname van inwoners aan activiteiten die bijdragen aan sociale participatie.

48

Gerealiseerde resultaten 2010 1

In 2010 is in overleg met de aanbieders van peuterwerk gewerkt aan het opstellen van een nieuw systeem van subsidiering van het reguliere peuterwerk (2 dagdelen per week). Per 1-1-2011 is dit geëffectueerd. De instellingen ontvangen een bedrag dat uit de volgende componenten is opgebouwd: personeelskosten, huisvestingskosten, overhead en activiteiten. Gezien het late tijdstip waarop de instellingen over het besluit zijn geïnformeerd is voor 2011 en 2012 een overgangsregeling van toepassing, die de instellingen compenseert als ze nadeel van de nieuwe systematiek ondervinden.

2.

Concretisering van het beleid op het gebied van kunst en cultuur heeft als resultaat dat het accent is verschoven naar brede kunst en cultuureducatie aan de basis om ontwikkelingskansen van vooral kinderen en jongeren te vergroten.In 2010 is Ateliers Majeur van start gegaan als uitvoeringsorganisatie voor kunst en cultuureducatie. Deze geeft uitvoering aan de brede kunst en cultuureducatie binnen scholen en buitenschools.

3.

Op diverse fronten wordt ingezet op betere gezondheid, namelijk bij jongeren op het gebied van middelengebruik door uitvoering van het plan van aanpak jeugd en alcohol en het GHB-overleg. Via CJG wordt aandacht geschonken aan life-style thema’s als gezonder leven. Daarnaast wordt ingezet op meer bewegen vooral bij kinderen en ouderen. De inzet van combinatiefunctionarissen bij het bewegingsonderwijs binnen school en door aanbod van sport-activiteiten draagt er toe bij dat meer kinderen bewegen.

4.

Deelname van inwoners aan activiteiten die bijdragen aan sociale participatie wordt bevorderd via de diverse welzijnsactiviteiten zoals het opbouwwerk, het ouderenwerk, kinderwerk, jeugd- en jongerenwerk en het vrijwilligerswerk. De Omtinker zoals we in Jubbega kennen heeft hierin ook belangrijke functie. In maart heeft Jongerencentrum Club Gossip haar deuren geopend als aanvulling op het bestaande jeugd- en jongerenwerk en als aansluiting op het gemeentelijk jeugdbeleid en dan in het bijzonder de bevordering van de jongerenparticipatie. In het eerste jaar heeft het jongerencentrum zo’n 5100 bezoekers getrokken en hebben zo’n 40-tal zeer uiteenlopende, kleine en grote activiteiten, workshops en overige evenementen daar plaatsgevonden. In 2010 heeft het gemeentelijk playgroundbeleid 12+ een vlucht genomen met als hoogtepunt de afronding eerste fase MFB Oudeschoot, wat uiteindelijk een officieel Richard Krajicek Playground voor Heerenveen gaat geworden. Naast Oudeschoot zijn in Jubbega initiatieven ontwikkeld en hebben voorbereidende werkzaamheden plaatsgevonden voor de realisatie van een multifunctionele playground en is een Marc Lammers Plaza aangeschaft. Dit is een sport en speeltoestel voorzien van kunstgras en doeltjes met LED-verlichting. Daarnaast is een professionele buitensportvloer aangeschaft voor een basketbalveldje in de openbare ruimte. Tenslotte heeft op het B.K.-plein een regiofinale van het populaire Cruyff Court 6 vs Toernooi succesvol plaatsgevonden.


De nieuwe subsidiesystematiek zorgt voor een rechtvaardige verdeling van de middelen voor regulier peuterspeelzaalwerk, elke instelling weet exact wat men, op basis van het aantal peuters, aan subsidie van de gemeente kan verwachten.

2.

Er is gericht zicht op de doelgroep waardoor je meer focus kunt hebben op de in te zetten interventies.

4.3.2

Versterken zelfredzaamheid

ER-doelen 1.

minder vroegtijdige schoolverlaters in onze gemeente;

49

2. 3. 4. 5. 6.

minder jeugdigen die te kampen hebben met onderwijsachterstanden; meer deelname aan activiteiten die bijdragen aan het vergroten van de individuele zelfredzaamheid en sociale participatie, in het bijzonder inwoners met een minimum inkomen; meer succesvol ingeburgerde allochtone inwoners; meer inwoners die zich belangeloos inzetten voor andere inwoners, i.c. meer vrijwilligers; meer kansrijke ontwikkelingsmogelijkheden voor kinderen en jongeren.


2.

3. 4. 5.

6.

7.

In 2010 heeft een reductie plaatsgevonden van 34% voortijdig schoolverlaters in de gemeente Heerenveen. De gemeente scoort daarin ten opzichte van de overige gemeentelijke partners binnen de Friesche Wouden goed. De regio de Friesche Wouden scoort ten opzichte van de andere regio’s en het landelijk gemiddelde (25%) minder goed. Nieuw beleid voor Voor-en vroegschoolse educatie (VVE) is ingevoerd waarbij onderwijsachterstanden bij jonge kinderen (peuters) vroegtijdig worden gesignaleerd en waarbij programma’s worden aangeboden in peuterspeelzalen en kinderopvang om deze kinderen extra te ondersteunen en de afstand te verkleinen. Met de Jeugdgezondheidszorg is een pilot gestart met als doel om zorg te dragen dan 100% van de doelgroepkinderen worden toegeleid naar de VVE. p.m. p.m. Concretisering van het vrijwilligersbeleid is vertaald in opdracht aan VSP. Dit betreft twee sporen. Het eerste spoor is het bij elkaar brengen van vraag en aanbod van vrijwilligers. Het tweede spoort betreft het ondersteunen van organisaties in hun vrijwilligersbeleid. Daarnaast is in 2010 het familiespreekuur gerealiseerd voor mantelzorgers.  Doorontwikkeling van (de samenwerking in) het Centrum voor Jeugd en Gezin o Lokaal convenant samenwerking CJG: De basispartners van het CJG in de gemeente Heerenveen (Jeugdgezondheidszorg, Stichting Maatschappelijk Werk Fryslân, Caleidoscoop, MEE Friesland, Bureau Jeugdzorg en de gemeente) hebben op 8 april 2010 het Samenwerkingsconvenant CJG Heerenveen ondertekend. In het convenant onderschrijven de partners de uitgangspunten, doelen en vorm van het te ontwikkelen CJG in de gemeente Heerenveen. o Front Office is voorbereid en doorontwikkeld De CJG website is in juni 2010 gelanceerd. De CJG website biedt (digitale) landelijk gevalideerde informatie over opvoeden en opgroeien. Dit is een onderdeel van de front office CJG. Een fysiek inlooppunt, telefonische bereikbaarheid en de werkwijze binnen het CJG maken hier ook onderdeel van uit. Deze aspecten zijn zover klaar dat ze begin 2011 operationeel kunnen worden. o Opvoedondersteuning Het aanbod is uitgebreid met het product gezinscoaching, cursussen over opvoeden, begeleiding van risico ouders tijdens de zwangerschap en daarna. In juni 2010 zijn twee opvoeddebatten georganiseerd. o Communicatieplan CJG Een communicatieplan voor de opening van het CJG in 2011 en daarna is gereed. Integrale cliëntondersteuning / omtinker: De omtinker blijft in Jubbega, de dekking van de kosten is structureel budgettair neutraal geregeld. De invoering in andere gebieden dan Jubbega is vertraagd, met minder externe partners. We richten ons nu op samenwerking met Caleidoscoop, het algemeen maatschappelijk werk en stichting MEE. Dit maakt onderdeel uit van de kanteling WMO.

Maatschappelijke effecten 2010 CJG; de maatschappelijke effecten van het Centrum voor Jeugd en Gezin zijn nog niet meetbaar. In de loop van 2011 zal er een monitor worden ontwikkeld, zodat deze effecten naar verwachting over een aantal jaren wel meetbaar zullen zijn.

50

4.3.3

Bieden vangnet aan inwoners

ER-doelen 1. 2. 3. 4.

minder laaggeletterde inwoners; minder inwoners die in een sociaal isolement verkeren; meer minima die gebruik maken van voorzieningen in kader armoedebeleid; minder cliënten in de hulpverlening die tussen wal en schip vallen. Betere afstemming tussen hulpverleners onderling.

Gerealiseerde resultaten 1.

Aanvalsplan Laaggeletterdheid Gedurende 2010 is het aanvalsplan laaggeletterdheid voortgezet. Hierdoor hebben vijftig (50) inwoners deelgenomen aan alfabetiseringscursussen voor laaggeletterden. Het ROC heeft hiertoe activiteiten ondernomen ten aanzien van het benaderen van scholen, werkgevers, bibliotheken en maatschappelijk relevante organisaties. Daarnaast is actief geworven d.m.v. advertenties.

2.

Minder inwoners die in een sociaal isolement verkeren Binnen het welzijnswerk is meer focus aangebracht op de inzet van onder andere het ouderenwerk. Door meer outreachend te werken wordt actief ingezet om burgers die in een sociaal isolement verkeren of dreigen te geraken, te laten particperen. De omtinker in Jubbega is een concreet voorbeeld hiervan. Dit concept wordt verder uitgewerkt en uitgerold.

3.

Armoedebeleid In het kader van minimabeleid waren in 2010 voor de doelgroep diverse regelingen beschikbaar. Hier is intensief gebruik van gemaakt. Gezien de toename van dit gebruik is in 2010 via de bestuursrapportage tussentijds € 100.000 bijgeraamd. De uitgaven komen circa € 63.000* hoger uit. Dit is exclusief het tekort op de langdurigheidstoeslag 2010 van € 55.000. Deze post was in 2010 onder het product bijstandsverlening opgenomen. Met ingang van 2011 is de post onder het armoedebeleid gebracht. In 2010 is onderzocht hoe de uitvoering van het minimabeleid in de toekomst financieel beheersbaar kan blijven. Daartoe hebben wij voorstellen gedaan waarmee uw raad niet heeft kunnen instemmen. Uw raad heeft aan de rekenkamer verzocht om een onderzoek uit te voeren dat moet leiden tot inzicht en verbetering van het armoedebeleid in Heerenveen. *Noot. Op de post kinderopvang Sociaal Medisch geïndiceerden van € 60.000 zijn geen uitgaven gedaan. Daarom bedraagt het saldo van de lasten en baten in de productenrealisatie 2010 op minimabeleid € 3.000.


Laaggeletterdheid Door de inzet op dit gebied zijn in ieder geval vijftig inwoners bereikt die d.m.v. alfabetiseringscursussen beter in staat worden geacht om mee te kunnen doen in de maatschappij.

2.

Minder inwoners die in een sociaal isolement verkeren Door meer focus aan te brengen op de inzet van het welzijnswerk en meer outreachend burgers te benaderen worden burgers eerder en beter bereikt ter voorkoming van het sociaal isolement.

3.

Armoedebeleid Meer burgers hebben gebruik gemaakt van de minima regelingen.

51

4.

Schuldhulpverlening Door de kortere lijnen in het proces en de verbeterafspraken die gemaakt zijn gedurende het jaar is in 2010 het aantal aanvragen naar schuldhulpverlening vrijwel gelijk gebleven aan het voorgaande jaar. Het vroegtijdig signaleren en handelen, bijv. bij huurachterstand, draagt bij aan het terugdringen van ernstige schuldenproblematiek. De samenwerking tussen professionele organisaties en vrijwilligersorganisaties met een heldere rolverdeling voor de verschillende partijen biedt een meerwaarde.

4.4



Lasten

Begroting 2010

122 Jeugdbeleid 124 WMO-beleid 127 Sportbeleid 238 Bibliotheek 240 Eenmalige subsidies 245 Kunstzinnige Vorming 255 Sportstimulering 260 Posthuis Theater 262 Musea 266 Fryske taal en kultuer en mediabeleid 268 Maatschappelijke dienstverlening 270 Ouderenwerk 275 Jeugdwerk 277 Peuterspeelzaalwerk 290 Onderwijskansenbeleid 295 Volksgezondheid 340 Onderwijskansenbeleid 342 Leerlingenvervoer 361 Bijstandsverlening 362 Gemeentelijk minimabeleid 370 WMO Totaal Lasten

35 344 55 925 46 1.115 308 1.648 459 23 834 31 223 341 775 1.903 268 711 13.601 1.300 6.344 31.288


Baten

Begroting 2010

122 Jeugdbeleid 124 WMO-beleid 127 Sportbeleid 238 Bibliotheek 240 Eenmalige subsidies 245 Kunstzinnige Vorming 255 Sportstimulering 260 Posthuis Theater 262 Musea 266 Fryske taal en kultuer en mediabeleid 268 Maatschappelijke dienstverlening 270 Ouderenwerk 275 Jeugdwerk 277 Peuterspeelzaalwerk 290 Onderwijskansenbeleid 295 Volksgezondheid 340 Onderwijskansenbeleid 342 Leerlingenvervoer 361 Bijstandsverlening 362 Gemeentelijk minimabeleid 370 WMO Totaal Baten


52


35 357 324 925 46 1.096 471 1.634 458 23 921 31 502 488 665 2.401 267 811 12.780 1.701 6.587 32.525


Rekening 2010

35 378 40 925 44 1.023 471 1.961 459 21 856 31 537 485 927 2.280 267 711 13.304 1.740 6.945 33.438

Rekening 2010

Verschil Begroting Rekening 2010 0 -21 284 0 2 73 0 -327 -1 3 65 0 -35 3 -262 121 0 100 -524 -38 -358 913-


0 0 0 0 0 250 32 503 0 0 0 0 0 0 639 773 0 2 12.031 49 603 14.881

0 13 269 0 0 250 32 503 0 0 0 0 178 0 529 976 0 2 11.151 354 728 14.985

0 13 269 0 0 252 32 830 0 0 0 0 206 0 791 976 0 1 11.609 390 958 16.326

0 0 0 0 0 1 0 327 0 0 0 0 28 0 262 -1 0 0 458 36 230 1.341

16.408-

17.540-

17.112-

428

Algemene toelichting verschillen begroting 2010 en rekening 2010 Sportbeleid Het in 2009 toegekende budget ten behoeve van het onderzoek naar mogelijk hoger beroepsonderwijs in Heerenveen komt ten gunste van het resultaat (€ 254.000). Het restant van het budget Talentenacademie/CTO is in 2010 niet gebruikt (€ 30.000). Totaal € 284.000. Kunstzinnige vorming Het positieve saldo op het product Kunstzinnige vorming, ad. € 75.000, wordt veroorzaakt door minder onderhoud door het Gemeentebedrijf bij zowel de Heerenveense school als muziekcentrum De Rinkelbom. Maatschappelijke dienstverlening Het voordelige saldo (€ 65.000) komt voort uit een niet volledig besteed budget voor de Coördinatie vrijwillige thuis- en mantelzorg (€ 34.000) en een bedrag van de balans 2009. Beide bedragen dienen ter dekking van de pilot Familie spreekuur, voor de periode 1 juni 2010 – 1 juni 2012. Volksgezondheid Het overschot (€ 121.000) op het product Volksgezondheid, wordt veroorzaakt doordat er minder is besteed aan maatwerk in de jeugdgezondheidszorg. Daarnaast is er een lagere dotering, t.o.v. de raming, in de reserve Centrum Jeugd & Gezin. Leerlingenvervoer Het aantal vervoerde leerlingen ligt evenals voorgaande jaren vrij constant rond de 180, de lagere kosten in 2010 houden verband met vervoer over minder grote afstanden. De kosten van het gymvervoer vielen echter beduidend hoger uit. Dat vloeit deels voort uit de prijsvorming in het aanbestedingstraject van 2009 en deels uit grotere te rijden afstanden in verband met ver/nieuwbouw van gymlokalen. Per saldo vielen de uitgaven € 100.000 mee. Bijstandsverlening De uitgaven voor de Langdurigheidstoeslag en de uitvoering van de regelingen Bbz en sociale recherche vielen hoger uit. Daartegenover staat een voordeel op de uitgaven budgetten voor reguliere bijstandsuitkeringen.Persaldo resulteert een nadeel van € 66.000. WMO Na saldering van het overschot op de bijdragen van cliënten wegens gebruik van huishoudelijke hulp met de hogere uitgaven voor hulp in de huishouding resulteert een tekort van € 128.000. Voornaamste oorzaak daarvan is het inlopen van achterstanden in de facturering van hulpuren aan Heerenveen en aanlevering van die uren aan het Centraal Administratie Kantoor over de jaren 2008 en 2009. Het inlopen van die achterstanden werkt door in de werkelijke aantallen uren bij cliënten in de jaarschijf 2010.

53

4.5


Reserve Omschrijving 62500 Sociaal Cultureel werk Aengwirden 62505 Aankoop kunstwerken 62516 Reserve Jeugd en Alcohol 62585 Bedrijfsvoering Posthuis 62595 Jeugdgezondheidszorg 0-4 jarigen 62596 Reserve Centrum Jeugd en Gezin 62610 WMO 62625 Wet werk en bijstand inkomensdeel Totaal reserves

Stand 1-1-10 Storting Onttrekking Stand 31-12-10 Rente 39.671 2.167 0 41.838 0 16.319 0 0 16.319 0 0 70.000 0 70.000 0 63.080 40.814 0 103.894 0 111.000 125.000 111.000 125.000 0 117.800 60.134 0 177.934 0 437.949 0 125.000 312.949 0 1.736.872 0 0 1.736.872 0 2.522.692 298.114 236.000 2.584.806 0

Voorziening Omschrijving Stand 1-1-10 Storting Onttrekking Stand 31-12-10 Rente 68593 Digitaal dossier Jeugdgezondheidszorg 0 116.693 0 116.693 0 68596 Voorziening Welzijn 2.347 0 2.347 0 0 68770 Participatiefonds kwijtschelding 131.629 179.759 153.783 157.605 0 Totaal voorzieningen 133.976 296.452 156.130 274.298 0

4.6

Totaal middelen

Heerenveen bevordert meedoen en ondersteunt 140

62

Voorzieningen Reserves

16.326

Inkomsten exploitatie

-33.438


x € 1.000

54

Thema 5: Heerenveen stimuleert duurzaamheid!

5.1


Onder het programma Heerenveen stimuleert duurzaamheid vallen alle activiteiten die leiden tot een verbetering van de duurzaamheid van Heerenveen. Duurzaam houdt vooral in een grote houdbaarheid, lang bruikbaar, een goede kwaliteit en respect voor het leefmilieu van toekomstige generaties. Het achterliggende doel is tweeërlei: aan de ene kant om Heerenveen nu en in de toekomst een beter milieu te bieden en duurzamer te ontwikkelen, aan de andere kant om de duurzame bewijzen uit het verleden (bv. cultuurhistorie, archeologie) te waarderen. Voor het deel dat het programma zich op het heden, maar vooral op de toekomst richt, zijn er twee sporen: 

Heerenveen verbetert het milieu. Een verbeterd milieu kan schoner, gezonder, stiller of zuiniger zijn. Hieronder vallen alle milieutaken van de gemeente, zowel de wettelijke als de eigen milieu-ambities die vastgelegd zijn in het milieubeleidsplan. Er zijn drie onderdelen: 

 



energie: hieronder vallen de maatregelen in het kader van energie en klimaat, zoals de stimuleringsregeling lokale klimaatinitiatieven, het lichtbeleid, initiatieven om duurzame energie op te wekken zoals windturbines en biomassa. De maatregelen hebben betrekking op het eigen energieverbruik van de gemeente, maar ook op het stimuleren van bewoners en bedrijven op dit gebied. Water: hieronder valt de rioleringszorg, de uitvoering van het watertakenplan en het baggerplan. Microklimaat: bij de uitvoering van de gemeentelijke milieutaken gaan we niet uit van standaard milieunormen, maar houden we rekening met de specifieke functies, kwaliteiten en knelpunten in een gebied. Gebiedsgerichte milieukwaliteit wordt ook wel microklimaat genoemd. Hieronder vallen de overige milieutaken, zoals geluid, bodem, geur, afval/zwerfvuil, externe veiligheid en milieuvergunningen/-meldingen en milieuhandhaving

Heerenveen groeit duurzaam. We hebben aandacht voor duurzaamheid bij de uitvoering van alle gemeentelijke taken, ook de niet-milieutaken. We vervullen een makelaarsfunctie om het aspect duurzaamheid bij alle afwegingen te betrekken. De resultaten hiervan komen tot uitdrukking in andere thema‟s. Hieronder vallen onze activiteiten in het kader van Heerenveen Millenniumgemeente, maatschappelijk verantwoord inkopen, welstandbeleid en ruimtelijke kwaliteit, aandacht voor duurzaamheid in bv. bestemmingsplannen en het woonbeleid/woonconvenant.

55

Voor het deel dat het programma zich richt op het verleden, staat het begrip cultuurhistorie centraal. Aan het landschap en de bebouwing kan je de geschiedenis van Heerenveen als veenkolonie aflezen. De karakteristieke lintbebouwing aan het kanaal, monumentale gebouwen, kerken en karakteristieke bomen typeren Heerenveen. Al deze elementen hebben bewezen dat ze duurzaam zijn en dragen bij tot de identiteit van de Heerenveense samenleving. Wij zijn hier trots op en willen de cultuurhistorie van Heerenveen versterken en uitdragen.

Heerenveen bevordert duurzaamheid

Heerenveen verbetert het milieu

Energie

Water

Heerenveen groeit duurzaam

Microklimaat

Gericht op heden en toekomst

Duurzaamheid als facet beleid: aandacht voor duurzaamheid bij uitvoering van alle taken : Makelaarsfunctie Gericht op toekomst

Heerenveen is trots op haar historie

Duurzame elementen uit het verleden, identiteit Heerenveense samenleving

Gericht op verleden

Afbakening Alle gemeentelijke milieutaken vallen onder dit programma. Dat geldt ook voor milieuvergunningen en -meldingen en handhaving daarvan. Op dit onderdeel is er een raakvlak met het programma Heerenveen bestuurt en organiseert , nl. Heerenveen verleent diensten en handhaaft. In de vergunningen en bij handhaving is aandacht voor duurzaamheid. De toekomstige omgevingsvergunning biedt mogelijkheden om integraal aandacht te schenken aan duurzaamheidsaspecten. Er is nog een raakvlak met Heerenveen bestuurt en organiseert. Om praktische redenen zijn de begraafplaatsen bij het programma duurzaamheid ondergebracht. Er is een raakvlak met het programma Heerenveen stimuleert meedoen over het museum Willem van Haren en de ontwikkeling van dit museum tot erfgoedcentrum. Dit past goed in het onderdeel Heerenveen is trots op haar cultuurhistorie, maar is ondergebracht bij het programma meedoen vanuit het aspect participatie. Er is een raakvlak met het programma Heerenveen ontwikkelt als het gaat om ruimtelijke kwaliteit, bv. welstandsbeleid. Dit is ondergebracht in Heerenveen groeit duurzaam. Ruimtelijke projecten die we nu realiseren moeten duurzaam zijn, dus een goede ruimtelijke kwaliteit hebben.

5.2

Koers van Heerenveen ( uit begroting 2010)

Het programma Heerenveen stimuleert duurzaamheid heeft 3 sporen. De hoofddoelstellingen voor de aankomende jaren zijn: 1. Heerenveen verbetert het milieu; 2. Heerenveen groeit duurzaam; 3. Heerenveen is trots op haar historie.

56

ad 1 Heerenveen werkt actief aan de verbetering van het milieu. Vanzelfsprekend voert Heerenveen alle wettelijke milieutaken uit, waarbij het wettelijke minimum slechts het vertrekpunt is. Op drie onderdelen hebben we een hogere ambitie. Deze speerpunten zijn: a) Energie/klimaat Heerenveen wil een voorloper zijn in de uitvoering van haar taken op het gebied van energie en het klimaat. Heerenveen wil haar eigen energieverbruik verminderen en zoveel mogelijk overschakelen naar het gebruik van duurzame energie . De gemeente heeft een voorbeeldfunctie en stimuleert bedrijven, instellingen en bewoners om dit ook te doen. b) Water Heerenveen is al voorloper in de uitvoering van haar taken op het gebied van water en wil dat blijven. c) Microklimaat Heerenveen streeft naar een gebiedsgerichte milieukwaliteit. Dit heet ook wel microklimaat en betekent dat we de milieukwaliteit afstemmen op de functie van een gebied. We zien microklimaat als de focus die we in het milieubeleid hanteren. ad 2 Heerenveen wil meer aandacht voor het aspect duurzaamheid bij alle werkzaamheden van de gemeente. Heerenveen streeft naar de verwezenlijking van de millenniumdoelstellingen. Maatschappelijk verantwoord inkopen is een van de speerpunten. ad 3 We zijn trots op de geschiedenis van Heerenveen als veenkolonie en willen de cultuurhistorie van Heerenveen versterken en uitdragen. De overgebleven elementen uit het verleden dragen bij tot de identiteit van de Heerenveense samenleving.

5.3


5.3.1. Heerenveen verbetert het milieu – energie ER-doelen 1. 2. 3. 4. 5.

minder energieverbruik door de gemeente; meer zelf duurzame energie opwekken; minder energieverbruik door het woningbestand; energiezuiniger nieuwbouw dan wettelijk verplicht; betere bewustwording bij bevolking en bedrijfsleven om energie te besparen en duurzame energie te gebruiken.

Gerealiseerde resultaten 1.

Betaalautomaten In 2010 is een 30 tal zonnecel betaalautomaten geplaatst in het centrum van Heerenveen. Hiermee zijn 30 stroomaansluitingen komen te vervallen. Openbare verlichting Het energieverbruik door Openbare Verlichting staat volop in de belangstelling; naast het duurzaam vervangen van verlichting, bewuster plaatsen van verlichting is ook de innovatiewedstrijd voor openbare verlichting door de gemeente Heerenveen geïnitieerd: Voorbereiding van de Light Challenge 2011; deze wedstrijd moet een energieneutrale straatverlichting voor een woonstraat opleveren.

57

Aardgasauto’s Ook het wagenpark van de gemeente Heerenveen wordt meer en meer verduurzaamd; naast de 2 aardgasauto‟s (die inmiddels op groengas rijden) zijn 2 elektrische voertuigen voor wijkbeheer in gebruik genomen. 2.

Zonne-energie Voor 2 zonne-energiesystemen is subsidie verkregen (het gemeentehuis en de gemeentewerf kunnen hiermee van PV-cellen worden voorzien).

3.

Woningbestand De voorbereiding van het woningenplan Heerenveen, samen met wooncorporaties Accolade en WoonFriesland is afgerond. In het projectplan, dat inhoudelijk gereed is, is aandacht voor de fysieke verbetering van de woningvoorraad, communicatie, voorlichting, bedrijven, onderwijs, bewoners, etc. Hiervoor is extra subsidie A7 gekregen. In 2010 is een plan ontwikkeld voor het energiezuiniger maken van het woningbestand in Heerenveen onder de titel „Smûk en Sunich ‟; verder is tijdens de Energiebeurs volop aandacht geweest voor energiebesparing.

4.

N.v.t.

5.

Project Energiebesparing supermarkten De gemeente Heerenveen doet mee aan het project Energiebesparing supermarkten; hierbij wordt in het handhavingstraject extra aandacht besteed aan o.a. het afdekken van koelingen in supermarkten (branchegerichte aanpak). Sinnewiken Tijdens de Sinnewiken is er volop aandacht geweest voor duurzaamheid in meest brede zin; de eerste editie van de Duurzaamheidskrant werd huis-aan-huis verspreid en het scholenproject Wetterwiken was een succes met bijna 600 deelnemende basisschoolleerlingen.

Maatschappelijke effecten 2010 Door de realisatie van de betaalautomaten op zonne-energie, die volledig „zelfsupport‟ zijn, wekt de gemeente zelf energie op (1) en verbruikt hierdoor minder energie vanaf het net (2).

5.3.2.

Heerenveen verbetert het milieu – water

ER-doelen 1. 2. 3. 4. 5.

beter voldoen aan de landelijke hergebruiks- en rioleringsdoelstellingen meer bevorderen van gescheiden afvalstromen meer ecologische kwaliteit oppervlaktewateren minder wateroverlast voor burgers en bedrijven minder afvoer van afvalwater naar de waterzuivering en meer infiltratie of afvoer van regenwater naar oppervlaktewater

Gerealiseerde resultaten 2010 1. 2. 3. 4. 5.

p.m. vervanging gemengd riool voor gescheiden riool in de Akkers, Tuindorp en de Mr. Halbe Binnertsstraat. aanleg ecologische oever en verruiming watergang langs Gooilandlaan (de Akkers). p.m. Verbeteren kwaliteit en kwantiteit oppervlaktewater, door ecologische inrichting oever,

58

vergroting waterberging en vermindering overstort uit riool. Verbeteren “klimaatbestendigheid” openbare ruimte door robuust systeem voor afvoer regenwater. Maatschappelijke effecten 2010 1. 2. 3.

N.v.t. Bevordering en verbetering van de afvalwaterstromen; Verbeteren kwaliteit en kwantiteit oppervlaktewater, door ecologische inrichting oever, vergroting waterberging en vermindering overstort uit riool.

5.3.3. Heerenveen verbetert het milieu – microklimaat ER-doelen 1. 2. 3.

meer gebiedsgerichte beïnvloeding van het microklimaat (bodem, geluid, geur, etc.); minder zwerfafval in Heerenveen; meer afvalscheiding.

Gerealiseerde resultaten 2010

1. Bodembeheernota

De bodembeheernota is gereed, de kwaliteitskaarten vastgesteld. Het is gecommuniceerd met stakeholders. Het beleid is in werking. Beleidsnotitie geur De geurnotitie en geurverordening zijn gereed en in werking. Tevens heeft communicatie met stakeholders plaatsgevonden.

2.

Zwerfafval De gemeente heeft in 2010 geparticipeerd in een door SenterNovem en Omrin opgestart project bijplaatsingen bij ondergrondse voorzieningen. Aan de hand van deze bevindingen is voor een enkele locatie (aan de Beugel) in overleg met Accolade een aantal verbetermaatregelen getroffen. Daarnaast wordt via lik-op-stuk beleid nauwlettend gecontroleerd op het achteloos weggooien van zwerfafval (blikjes, snoeppapiertjes etc) in de openbare ruimte.

3.

Afvalscheiding Het is opvallend dat 2010 wederom een lichte daling van het totaal tonnage grijs afval en grof huisvuil laat zien. Hetzelfde geldt voor de hoeveelheid ingezameld oud papier. Deze daling heeft te maken met de recessie. Bovendien is er een tendens waarneembaar dat er steeds minder oud papier vrij komt (burgers schaffen het abonnement van de krant af en lezen deze via internet en het reclame-materiaal wordt in hoeveelheden steeds minder). De hoeveelheid glas stabiliseert. De gescheiden inzameling van luier-afval is met ingang van 2011 beëindigd. Het tonnage gft-afval is iets gedaald ten opzichte van 2009. Dat blijkt ook uit het aantal ledigingen (10.000 minder 240-liter ledigingen). Dat kan ook te maken hebben gehad met het verloop van het seizoen (we hebben niet een mooi zomer gehad). Het aantal kleine groene container ledigingen is gestabiliseerd. De verlaging van het gft-ledigingstarief werpt nog steeds z‟n vruchten af.

Maatschappelijke effecten 2010 1. 2. 3.

N.v.t. schonere leefomgeving; realisering landelijke doelstellingen afvalscheiding (stedelijkheidsklasse 3).

59

5.4

Heerenveen groeit duurzaam

ER-doelen 1.

meer aandacht voor duurzaamheid bij alle werkzaamheden van de gemeente.


Welstandsbeleid De evaluatie van het welstandsbeleid is op grond van de vorig jaar door u vastgestelde startnotitie ingezet. Ook is begonnen met de formulering van de zogenaamde sneltoetscriteria, waardoor de welstandstoetsing in veel gevallen versneld kan worden. Hierbij zal gebruik gemaakt worden van de gebiedsindeling die bij het cultuurhistorisch beleid is gemaakt. Aanbesteding Sportterreinen Nieuwehorne Bij de aanbesteding voor het nieuwe sportpark in Nieuwehorne, is duurzaamheid en energie een belangrijk wegingscriterium was bij de gunning. Door zwaar in te zetten op duurzaamheid stimuleren we bewuste keuzen bij bijvoorbeeld materiaalgebruik, isolatie, verwarming en inzet duurzame energie


5.5

Cultuurhistorische kwaliteiten

ER-doelen 1. 2.

meer aandacht voor het versterken van bestaande cultuurhistorische kwaliteiten; meer inzicht krijgen in gemeentelijke monumenten (objecten, structuren en omgevingen).

Gerealiseerde resultaten 2010 1/2.

Beleid cultuurhistorisch erfgoed en monumenten In het voorjaar is inspraak geweest op het concept-beleid cultuurhistorie en monumenten. De reacties hebben we verwerkt. Dit heeft niet geleid tot aanpassing van het beleid, wel tot toevoeging van enkele monumenten. De beleidsnota over de gebiedsindeling en de verordening zijn vastgesteld in uw raad van 4 oktober 2010 en de aanwijzingsperocedure is aansluitend gestart. Er zijn 256 monumenten geselecteerd om te worden voorgedragen als gemeentelijk monument. Hiervan zijn de objectbeschrijvingen gemaakt. Archeologiebeleid De startnotitie is vastgesteld. De overeenkomst met de provincie over het maken van de Heerenveense archeologiekaart is getekend.

Maatschappelijke effecten 2010 1/2.

Geschiedenis van Heerenveen beter herkenbaar in de Heerenveense samenleving.

60

5.6



Lasten

Begroting 2010

111 Cultuurhistorie 128 Milieu- en leefomgevingsbeleid 201 Onderhoud specifieke gebouwen 230 Afvalinzameling 232 Riolering 235 Begraafplaatsen 330 Milieuvergunningen en handhaving Totaal Lasten

102 119 41 4.889 3.056 293 1.128 9.628


Baten

Begroting 2010

111 Cultuurhistorie 128 Milieu- en leefomgevingsbeleid 201 Onderhoud specifieke gebouwen 230 Afvalinzameling 232 Riolering 235 Begraafplaatsen 330 Milieuvergunningen en handhaving Totaal Baten



179 360 40 4.889 3.086 291 1.455 10.299


Rekening 2010

138 386 39 4.744 3.013 295 1.533 10.148

Rekening 2010

Verschil Begroting Rekening 2010 41 -26 1 145 73 -4 -79 151


0 0 0 4.915 3.287 84 10 8.296

62 108 0 4.915 3.317 84 596 9.082

62 108 0 4.759 3.192 92 682 8.896

0 0 0 -155 -125 8 86 -186

1.333-

1.217-

1.252-

-35

Algemene toelichting verschillen begroting 2010 en rekening 2010 Afvalinzameling Per saldo sluit dit product met het bedrag van de compensabele BTW die samenhangt met de kosten van bouwstoffen en bouwen sloopafval. Volgens de regelgeving van het BCF, mag de BTW worden doorberekend aan de burgers, door deze kosten te verdisconteren in de tarieven. De begrote BTW die is verdisconteerd in de tarieven is € 25.723. Doordat er op het product Afval minder kosten zijn verantwoord, is de werkelijke BTW die wordt verrekend € 15.659. Het verschil tussen begrote en werkelijke BTW is het uiteindelijke saldo van € 10.000 nadelig (afgerond). Riolering Per saldo sluit dit product met het bedrag van de compensabele BTW die samenhangt met de kosten van bouwstoffen en bouwen sloopafval. Volgens de regelgeving van het BCF, mag de BTW worden doorberekend aan de burgers, door deze kosten te verdisconteren in de tarieven. De begrote BTW die is verdisconteerd in de tarieven is € 231.372. Doordat er op het product Riolering minder kosten zijn verantwoord, is de werkelijke BTW die wordt verrekend € 179.197. Het verschil tussen begrote en werkelijke BTW is het uiteindelijke saldo van € 52.000 nadelig (afgerond).

61

5.7


Reserve Omschrijving Stand 1-1-10 Storting Onttrekking Stand 31-12-10 Rente 61500 Afvalstoffenheffing 655.792 0 64.878 590.914 0 62480 Ontw.lokale eco. Ontwikkeling 115.000 2.000 60.000 57.000 0 62540 Oud papier 406.586 0 228.000 178.586 0 62545 Afkoop onderhoud Karst de Jongweg 115.105 0 115.105 0 0 Totaal reserves 1.292.484 2.000 467.983 826.500 0

Voorziening Omschrijving 68597 Rioleringen 68650 Revolverend fonds Totaal voorzieningen

5.8

Stand 1-1-10 6.776.714 0 6.776.714

Storting Onttrekking Stand 31-12-10 Rente 556.201 707.870 6.625.045 0 200.000 0 200.000 0 756.201 707.870 6.825.045 0

Totaal middelen

Heerenveen bestuurt en organiseert 48

-466

Voorzieningen Reserves -10.148

8.896


x € 1.000

62

Thema 6: Heerenveen ontwikkelt!

6.1


Heerenveen ligt centraal in het regionaal stedelijk netwerk Sneek-Heerenveen-Drachten van de A7-zone zoals genoemd in de nota Ruimte, op het kruispunt van de snelwegen en aan de IC spoorlijn Zwolle – Leeuwarden. Deze uitstekende bereikbaarheid is een belangrijke factor voor de sociaal-economische ontwikkeling van Heerenveen. Voor de toekomst zetten wij in op een evenwichtige groei voor wonen, werken en voorzieningen in Zuidoost Fryslân. De gemeenten Heerenveen en Skarsterlân hebben een Integrale Visie opgesteld voor de ruimtelijke ontwikkeling van het stedelijke bundelingsgebied Heerenveen – Joure, met onder meer de realisatie op termijn van een landschappelijke lijst voor een optimale ruimtelijke inpassing van het stedelijk gebied.

Heerenveen ontwikkelt

Ontwikkelt structuurbeleid en instrumenten

6.2

Ontwikkelt projecten


De koers is gericht op een evenwichtige groei voor wonen, werken en voorzieningen. Met als richtinggevende documenten de Integrale visie Heerenveen-Joure en de structuurvisie Centrum-Breed. De Structuurvisie Heerenveen Centrum-Breed geeft aan hoe het centrumgebied van Heerenveen ontwikkeld zal worden. In het kader van het 'Programma Heerenveen Stad van Sport' zijn de gemeente, de provincie Fryslân, Sportstad Heerenveen bv en Thialf bv overeengekomen hoe ze gezamenlijk het thema sport willen gebruiken om de ontwikkeling van Heerenveen verder te versterken met onder meer een nieuw Thialf ijsstadion, een Sport Experience Centre (dagattractie) en uitbreiding van het Abe Lenstra stadion. Bij de komende uitwerking van de koers in diverse programma's (Centrum-breed, Stad van Sport etc) zal op gemeentelijk nivo de vraag centraal staan welke keuzes, in de zin van de inzet van publieke middelen in prioriteit en fasering, worden gemaakt en welk ambitieniveau gewenst en haalbaar is. In dat kader zal ook de financiële positie van het Grondbedrijf daarbij worden betrokken.

63

6.3


6.3.1 Heerenveen ontwikkelt structuurbeleid ER-doelen 1. 2. 3.

aantrekkelijker woonmilieu's; sterkere economische positie van Heerenveen (bedrijvigheid); meer verantwoord grondgebruik.

Gerealiseerde resultaten 2010 Woningbouwcijfers Woningbouwprogrammering: Overzicht woningbouwmutaties per 31 december 2010

Woningen

niet begonin uitvoering nen wel BV

gereed

Heerenveen

onttrokken aan voorraad

in beh. voor BVG

194

105

31

193

168

Jubbega

15

6

0

1

3

Overige dorpen

11

23

6

25

7

220

134

37

219

178

Stand van zaken per 31-12-10 Netto toegevoegd

42

Netto toevoeging In 2010 is het aantal woningen dat netto toegevoegd is aan de voorraad fors gedaald ten opzichte van eerdere jaren. Dit wordt veroorzaakt door een licht dalend aantal gereed gemelde woningen in combinatie met een forse sloop in de wijk De Akkers. Deze wijk heeft echter het afgelopen jaar ook een fors deel van de nieuwbouw geleverd. Daarnaast is het project Jubbega De Kompanije afgerond. Skoatterwâld heeft tevens een fors deel van de nieuwbouw voor haar rekening genomen waaronder de woningen rondom ‘De Spil’. Woningbouwprogramma In het woningbouwprogramma dat onderdeel uit maakt van de Strategische Woonvisie, is voor de komende jaren een netto woningproductie van ongeveer 150 woningen gemiddeld per jaar opgenomen. De netto woningbouwproductie van 42 woningen in 2010 ligt ruim onder dit gemiddelde.

Netto toevoeging Aantallen woningen

1.

300 200 100

Netto toevoeging

0 2007

2008

2009

2010

Jaar

Overige woningbouwgegevens Opvallend is het hoge aantal woningen dat ‘in behandeling voor bouwvergunning’ is. Dit hoge aantal luidt helaas niet het herstel van de woningbouwproductie in. Het hoge aantal wordt toegeschreven aan de golf aan bouwaanvragen die vooraf ging aan de aangescherpte energieprestatie-eisen die per 1 januari 2011 in werking traden. Het is daarom niet de verwachting dat dit hoge aantal een nieuwe trend neerzet. Het is een top die naar verwachting gevolgd wordt door een periode van minder bouwaanvragen.

64

Daarnaast valt het hoge aantal woningen op dat is onttrokken aan de voorraad. Hierin is de herstructurering in De Akkers terug te zien. In deze wijk heeft grootschalige herstructurering plaatsgevonden met de sloop van zo’n 140 woningen en nieuwbouw van ongeveer 90 woningen. De Akkers neemt daarmee ongeveer de helft van de totale nieuwbouw voor haar rekening.

Woningbouwgegevens Gereed

350 Aantallen woningen

300

In uitvoering op 31-12

250 200

Niet begonnen met realisatie, wel bouwvergunning op 31-12

150 100

In behandeling voor bouwvergunning op 31-12

50

Onttrokken aan voorraad

0 2007

2.

2008

2009

Jaar

2010

Verkoopcijfers bedrijventerreinen

uitgifte bedrijventerrein (in ha) bedrijventerreinen totaal bedrijventerr. oppervlakte in ha IBF 150 De kavels 57,1 Kanaal 57,2 Haskerveen *) 45,5 BPF 25,8 Totaal incl. gem Skarterlân 335,6 Totaal gem. heerenveen 290,1

uitgifte afgelopen 4 jaar

beschikbaar zonder aftrek reservering

2007 11 0,6 -1,2 12,8 11,6

2008 6,4 --2,5 0,2 9,1 6,6

*) grondgebied gemeente Skarsterlân

2009 3,7 --3,56 -7,26 3,7

reservering /opties 2010 31/12/2010 0,95 119,3 15 0,7 3,4 3,4 0 0,9 0,9 0,36 7,98 2 0 0 0 2,01 131,58 21,3 1,65 123,6 19,3 registratie op basis van cashflow

vrij beschikbaar voor uitgifte 31/12/2010 104,3 0 0 5,98 0 110,28 104,3

Zoals uit het bijgaande overzicht blijkt is op de bedrijfsterreinen in de gemeente Heerenveen totaal verkocht 1,65 ha. bedrijfsgrond. Dit is met uitzondering van een perceel grond dat op Heerenveen-Zuid is verkocht aan de Jagtlustweg, groot ongeveer 0,26 ha, hierdoor komt het totaal op 1,9 ha. De oorzaak van deze minimale verkopen is met name gelegen in de economische situatie waarin we verkeren. Als positief punt kan vermeld worden dat er van uit het bedrijfsleven wel interesse is in de aankoop van leegstaand bedrijfsonroerend goed. Zo nodig bemiddelt de gemeente daarbij. Afgelopen jaar is wederom sterk ingezet op het aantrekken van bedrijven. Hierdoor zijn positieve contacten ontstaan. Voor het komende jaar worden positievere resultaten verwacht in de grondverkoop. Het gereserveerde aantal m2 is hoger dan in voorgaand jaar.

65

3.

Uitvoering woonconvenant en strategische woonvisie De voortgang van het woonconvenant wordt periodiek besproken op ambtelijk en bestuurlijk niveau. De uitvoering van verschillende deelprojecten, zoals Collectief Opdrachtgeverschap, het vergroten van het aanbod aan grondgebonden 0tredenwoningen en Energiezuinig Wonen Heerenveen, loopt. Het Strategisch Woonbeleid is door u vastgesteld. Actualiseren bestemmingsplannen Het streven is er op gericht om alle bestemmingsplannen per 1-1-2012 actueel te hebben. In ieder geval geldt als wettelijke deadline 1-7-2013. Wanneer dan niet alle bestemmingsplan actueel zijn, heeft dit financiële consequenties. Om alle bestemmingsplannen actueel te hebben moeten er 21 nieuwe bestemmingsplannen worden vastgesteld. Ten aanzien daarvan was per 31-12-2010 de stand van zaken als volgt: 1 bp is vastgesteld. 1 bp is gereed voor vaststelling (vaststelling in 2011) Voor 6 bestemmingsplannen is inspraaktermijn beëindigd (vaststelling in 2011) Van 1 bp is het Voorontwerp gereed (inspraak start begin 2011) Van 2 bp. is inspraak afgerond (ontwerp-plan begin 2011) Voor 9 plangebieden moeten nog bestemmingsplannen worden opgesteld. Voor 5 daarvan waren de uitgangspunten in concept gereed. In verband met prioritering is het onderzoek exploitatie beschermd dorpsgezicht Oranjewoud nog niet begonnen. Om die reden is in 2010 evenmin een begin gemaakt met het bestemmingsplan voor het Beschermd Dorpsgezicht. Dat zal nu in 2011 plaatsvinden. Ontwikkeling bedrijventereinen De bedrijfsterreinenvisie is klaar voor besluitvorming. Structuurvisie Centrum-Breed Op het definitieve ontwerp van de Structuurvisie Centrum-breed zijn twee zienswijzen ingediend. Deze hebben niet geleid tot aanpassingen. Wel zijn een aantal ambthalve wijzigingen doorgevoerd Stad van Sport – Nieuw Thialf Na het maatschappelijk debat is in opdracht van de Regiegroep van de vier samenwerkende partijen van Stad van Sport een verdiepingsslag uitgevoerd. Uiteindelijk zijn twee varianten aanbevolen en gelijkwaardig beschreven: een 1-baans nieuwbouwvariant in het stadiongebied en een vernieuwbouw variant op de huidige locatie. Van alle varianten zijn de kosten geactualiseerd en de exploitatiemodellen opgesteld en zijn de aspecten duurzaamheid, verkeer- en parkeren en evenementenmanagement verder uitgewerkt. Ook is verder ingegaan op de economische effecten van een nieuw Thialf. Tevens is door de Regiegroep een voorkeur uitgesproken voor de nieuwbouwvariant. Verkeersstudie RSP bereikbaarheidspakket gebiedsontwikkeling Heerenveen en relatie met Structuurvisie A32-zone Het Masterplan voor het RSP project ‘Bereikbaarheid Gebiedsontwikkeling Heerenveen’ is nagenoeg afgerond. Verwacht wordt dat in het voorjaar van 2011 door de samenwerkende partners rijk, gemeente en provincie overeenstemming kan worden bereikt. Op basis daarvan kunnen gemeente en provincie verder uitvoering geven aan het eerder gesloten convenant over de twee Heerenveense RSP projecten en kan dit project worden gedefinieerd en gestart. De RSP projecten (en bijbehorende investeringen) worden voorts betrokken bij de in voorbereiding zijn Samenwerkingsagenda provinciegemeente.

66

RSP project spoorlijn Groningen – Heerenveen In november 2010 is een informatieavond geweest over voortgang, rekentracés en planning spoorlijn. Samenwerkingsagenda Provincie en gemeente hebben in december 2010 besloten een samenwerkingsagenda op te stellen. Centraal staan de gemeenteoverschrijdende ambities / projecten (waarbij er dus sprake is van provinciaal belang) en de daarbij behorende investeringen. Doel van de agenda is inzicht en balans aan te brengen tussen ambities en financiele spankracht en het organiseren van een gezamenlijke investeringsagenda etc. Integrale gebiedsontwikkeling Tjalleberter Krite De raad heeft het besluit genomen af te zien van de landelijke wooncluster. De verkenning van de "rest"deelprojecten natuur, recreatie, landbouw loopt. Landgoed Katlijk Het stedenbouwkundig concept is nagenoeg gereed. Gemeente heeft faciliterende rol. Verkennende gesprekken door de landinrichtingscommissie met marktpartijen worden gevoerd. Windturbines en verdieping KNO Onder de vlag van de Samenwerkingsagenda provincie-gemeente vindt een gezamenlijke verkenning plaats van vernieuwende, brede energieconcepten, vanuit welk perspectief er wellicht ontwikkelkansen liggen voor de gemeentelijke gronden KNO en omgeving De Plasse (oorspr. zoekgebied grootschalige dagattractie). Maatschappelijke effecten 2010 N.v.t.

6.3.2 Heerenveen ontwikkelt projecten ER-doelen 1. 2. 3. 4.

sterkere bovenregionale functie Heerenveen; kwaliteitsimpuls aan het centrumgebied; versterken en uitbouwen Sportstad als structuurversterkend en imagobepalend project met bovenregionale uitstraling; betere bereikbaarheid.

Voor het bereiken van bovenstaande doelen ontwikkelt Heerenveen projecten: Enerzijds zijn dit structuurontwikkelings/samenwerkingsprojecten en anderzijds fysieke uitvoeringsprojecten. Voor projecten worden, anders dan voor de reguliere werkzaamheden binnen de gemeente, de middelen per project separaat door de raad beschikbaar gesteld. Voor de projecten binnen het grondbedrijf verwijzen wij naar de inhoud van de Bijlage Projecten waarin per project zowel de inhoudelijke voortgang als de financiële voortgang in beeld is gebracht. Een en ander komt overeen met de intenties zoals die bij de vaststelling van de Raad van de nota Grondbeleid zijn vastgelegd. Gerealiseerde resultaten 2010 1.

Het Poortje Het eindmodel is ter inzage gelegd voor de inspraakfase. De contracten + het RO uitgangspunt zijn vastgesteld

67

OSG/SBO Beide projecten bevinden zich in de afrondende fase IBF Het bestemmingsplan/MER is in voorbereiding. 2.

Woonproject aan de Nieuwburen te Heerenveen (Focusproject) Het woonproject aan de Nieuwburen (voor de Focus doelgroep ev) is afgelopen jaar zowel inhoudelijk als procedureel nagenoeg voorbereid. De inspraakprocedure en overleg met de omwonenden is afgerond. En het bouwproject is ontwikkeld en voorbereid voor uitvoering in 2011. Herontwikkeling Molenplein c.a. Voor het project Molenplein zijn in de structuurvisie de contouren vastgelegd. Afgelopen periode is de laatste hand gelegd aan het opstellen van een concept samenwerkingsovereenkomst tussen gemeente en initiatiefnemer De Hoge Dennen. Parallel is een concept overeenkomst tussen gemeente en Accolade opgesteld en een gezamenlijke projectgroep geformeerd Herontwikkeling Ged. Molenwijk De verkenning voor een collectief particulier opdrachtgeverschap is gestart.

3.

Uitbreiding stadion westtribune Project is door initiatiefnemer in de ijskast gezet.

4.

N.v.t.


6.4



Lasten

Begroting 2010

101 Externe dienstverlening 110 Ruimtelijke planvorming 112 Woonbeleid 140 Ov. Ruimtelijke en/of infrastructurele projecten 150 Projecten grondbedrijf Totaal Lasten

18 1.241 160 1.544 17.927 20.890


Baten

Begroting 2010


18 6.823 191 1.506 21.999 30.536


Rekening 2010

0 6.719 207 63 17.431 24.420

Rekening 2010

Verschil Begroting Rekening 2010 18 103 -16 1.443 4.568 6.116


101 Externe dienstverlening 110 Ruimtelijke planvorming 112 Woonbeleid 140 Ov. Ruimtelijke en/of infrastructurele projecten 150 Projecten grondbedrijf Totaal Baten

18 168 0 1.486 17.927 19.599

18 5.638 37 1.448 22.008 29.149

0 5.640 37 0 14.640 20.317

-18 2 0 -1.448 -7.368 -8.832


1.290-

1.387-

4.104-

-2.717

68

Algemene toelichting verschillen begroting 2010 en rekening 2010 Ruimtelijke planvorming De kosten ten behoeve van stedebouwkundige adviezen zijn lager uitgevallen dan begroot, er vindt geen onderzoek plaats naar de ontsluiting van de Wetterwille, het budget voor Planologisch beleid is niet nodig gebleken en er is sprake van enkele andere incidentele meevallers. In totaliteit betreft het een bedrag van € 105.000. Projecten grondbedrijf Uit de actualisatie van de verwachte tekorten in het grondbedrijf blijkt, dat het verlies in 2010 oploopt met € 4,6 miljoen tot € 8,7 miljoen. Hiervan is in de Bestuursrapportage alvast € 0,8 miljoen gereserveerd. Het tekort van € 3,8 miljoen is in deze jaarrekening verwerkt. Voor de toelichting wordt verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen (2.1) van deze jaarrekening en de jaarrekening 2010 van het grondbedrijf.

6.5


Reserve Omschrijving Stand 1-1-10 Storting Onttrekking Stand 31-12-10 Rente 62430 Structuur Versterkend Investerings Plan 143.672 900.019 135.000 908.691 2.155 62440 Lichtmasten 53.679 0 0 53.679 0 62460 ROM Zuid-Oost Friesland 334.326 77.097 60.000 351.422 13.875 62470 Projecten uit eigen middelen 4.536.740 3.805.910 4.536.739 3.805.911 0 Totaal reserves 5.068.417 4.783.026 4.731.739 5.119.704 16.030

Voorziening Omschrijving 68460 Participatie Thialf 68480 Voorziening deelneming SSH BV Totaal voorzieningen

6.6

Stand 1-1-10 Storting Onttrekking Stand 31-12-10 Rente 1.500.000 0 0 1.500.000 0 302.916 100.000 0 402.916 0 1.802.916 100.000 0 1.902.916 0

Totaal middelen

Heerenveen ontwikkelt 100

51

Voorzieningen

-17.493

Reserves 13.389


x € 1.000

69

70

2.2. Paragrafen

71

72

2.1. Weerstandsvermogen Algemeen De financiële positie van een gemeente kan worden beoordeeld op basis van de mate waarin tegenvallers kunnen worden opgevangen (het weerstandsvermogen/ solvabiliteit) en de mate waarin meevallers respectievelijk tegenvallers zich voordoen (het resultaat op de jaarlijkse rekeningen). Een jaarlijks positief resultaat kan daarbij aanvulling geven om de solvabiliteit te verbeteren. Ook de mate waarin resultaten kunnen worden bijgestuurd is van eminent belang. De berekening van het weerstandsvermogen geeft inzicht in de financiële gezondheid van de gemeente. De omvang van het weerstandsvermogen moet in relatie staan met het risicoprofiel van de gemeente: een hoger risicoprofiel vraagt om een hoger weerstandsvermogen. In de raadsvergadering van 10 juli 2006 is deze notitie vastgesteld. Ten aanzien van het grondbeleid wordt kortheidshalve verwezen naar paragraaf 2.6. Grondbeleid. Berekening weerstandsvermogen per 31 december omschrijving algemene reserve niet geblokkeerd algemene reserve grondbedrijf sub-totaal algemene reserve niet geblokkeerd mjp 2008-2011 algemene reserve geblokkeerd totaal reserves balanstotaal 2010 rekeningsomvang

2010 x € 1.000 6.315 3.299 9.614 560 26.955 37.129 276.577 126.015

vrije reserve in % van begroting/rekening

7,6%

maximaal te dekken tegenvallers %

7,6%

reserves en voorzieningen tbv risico's onvoorziene uitgaven Totaal incidentele weerstandscapaciteit

9.614 0 9.614

begrotingsruimte kostenreductie totaal structurele weerstandscapaciteit

0 0 0

Volledigheidshalve wordt opgemerkt, dat het weerstandsvermogen van de algemene reserve niet geblokkeerd circa € 4,8 miljoen bedraagt (gewenst minimum bedrag is € 3,75 miljoen) en van het grondbedrijf € 3,3 miljoen (gewenst minimum bedrag is € 6,0 miljoen). Ontwikkeling risico‟s Gegarandeerde geldleningen De gemeente loopt risico voor de in het verleden afgegeven garanties voor geldleningen. Er worden sinds een aantal jaren geen nieuwe garantstellingen gegeven aan instellingen op het gebied van zorg en woningbouw. Voor woningcorporaties geldt de achtervangregeling van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Voor particuliere woningen geldt de Nationale Hypotheek Garantie van de Stichting waarborgfonds eigen woningen. Voor een (totaal)overzicht van de gegarandeerde geldleningen wordt verwezen naar de bijlagen bij de jaarrekening 2010 (bijlage 5). In 2003 is door de aandeelhouders (gemeente Heerenveen en Sc Heerenveen Vastgoed BV) een vermogensinstandhoudingsverklaring aan Sportstad Heerenveen afgegeven. Dit betekent dat, indien het garantievermogen van Sportstad Heerenveen BV, niet meer toereikend is, de aandeelhouders het verschil op verzoek van de bank moeten aanvullen. Het garantievermogen

73

is opgebouwd uit het aandelenvermogen, de reserves en de achtergestelde leningen. Financiële effecten rijksbeleid 2012-2015 Algemene uitkering gemeentefonds Tegen de achtergrond van de recessie zal er vanaf 2012 sprake zijn van forse ingrepen in het gemeentefonds om de overheidsfinanciën op orde te brengen Grote vraag is in welke mate dat zal geschieden en in welk tempo. Zolang er geen duidelijkheid (Bestuursakkoord) is met betrekking tot de werkelijke ombuigingen voor het gemeentefonds, blijft een en ander onzeker voor onze algemene uitkering uit het gemeentefonds. Specifieke uitkeringen Een aantal maatregelen uit het Regeerakkoord, zoals ombuigingen op specifieke uitkeringen en decentralisaties met omvangrijke financiële consequenties zullen onderdeel gaan uitmaken van het Bestuursakkoord. Met name de daarmee gepaard gaande kortingen vormen een knelpunt voor de gemeenten, zoals de efficiencykorting op de regionale uitvoeringsdiensten, de RUD‟s. Grote onduidelijkheid blijft er verder over de decentralisatie van de jeugdzorg en de Awbz. Ook is er zorg over de ontwikkeling van de rijksbijdragen voor de Wet Werk en Bijstand (reïntegratie en uitkeringen) en de Sociale Werkvoorziening. Informatiebeveiliging Wanneer de informatievoorziening niet goed is georganiseerd of uitvalt dan kan er simpelweg niet meer gewerkt worden. Om dit risico zo klein mogelijk te maken worden alle ICT faciliteiten zo veel als mogelijk is meervoudig uitgevoerd en wordt er een moderne uitwijkvoorziening gerealiseerd in de nieuwe ICT infrastructuur. Bij een grote uitval neemt dit uitwijkcenter de taken over en kunnen de primaire taken van de gemeente gewoon doorgaan. Deze voorziening wordt in 2011 operationeel. Het ontbreken daarvan vormt nog een belangrijk risico. Een ander aandachtgebied is het opslaan, bewaren en beschermen van informatie. Hiervoor hebben wij een Document Informatie Systeem in gezet dat wij de komende jaren verder zullen benutten. Voor het beschermen van bedrijfs- en persoonsgegevens zijn er wettelijke kaders die dit borgen. Ons eigen beveiligingsbeleid is hier ondersteunend aan en wordt mede daarvoor in 2011 door ons herzien. Vanuit dit herziene beleid zullen adequate technische beveiligingsmaatregelen genomen. Een derde aandachtsgebied is het op niveau houden van kennis, kunde en vaardigheden van ICT medewerkers door hen voldoende scholing en opleidingsmogelijkheden aan te bieden. In het afgelopen jaar hebben wij het accent gelegd op het verbeteren van de ICT faciliteiten. In 2011 zullen de betrokken medewerkers geschoold worden om deze faciliteiten adequaat te kunnen beheren. Herindeling Boarnsterhim Op grond van zowel de komende herindeling met Boarnsterhim als onze eigen taakstelling is het niet uigesloten dat niet voor alle medewerkers passend werk te vinden is. Voor de medewerkers van Boarnsterhim zal een Sociaal Plan worden vastgesteld dat de personele overgang regelt, voor onze eigen medewerkers geldt het vigerend Sociaal Statuut. Op dit moment kunnen wij geen inschatting maken van mogelijk gedwongen ontslagen, wel betreft het een financieel risico. Wet dwangsom Door de invoering van de Wet dwangsom is de gemeente bij te late besluiten een dwangsom verschuldigd. Hiervoor zijn geen middelen geraamd en wordt nu in voorkomende gevallen ten laste gebracht van hieraan gerelateerde budgetten, ook als dat een overschrijding betekent. Tot nu toe is dat financiële omvang zeer beperkt gebleven. Sociale werkvoorziening De Sociale Werkvoorziening heeft nog steeds last van de economische crisis. Het waarmaken van de ambities en het behalen van de resultaten uit het transitieplan staat nog steeds onder druk. Tegelijkertijd loopt ook de omslag "Van binnen naar buiten" vertraging op. Vorig jaar is

74

gewezen op het risico dat de deelnemende gemeenten bovenop de rijksbijdrage een gemeentelijke bijdrage verschuldigd blijven. Dit geldt in ieder geval voor 2010. De financiële voorzichten voor de komende jaren zijn eveneens allesbehalve rooskleurig. Een belangrijke ontwikkeling in dit kader is dat het huidige kabinet de Wet Werken naar vermogen in voorbereiding heeft. Dit houdt in dat een aantal bestaande regelingen, waaronder WWB, WSW, Wajong, WIJ, worden samengevoegd. Op grond van de informatie die nu bekend is, wordt een aantal (financiële) gevolgen voorzien. De voortekenen zijn zodanig dat door de acht samenwerkende gemeenten overleg en onderzoek noodzakelijk is. Het betreft dan de gevolgen van de nieuwe regelgeving voor de sociale werkvoorziening in Zuidoost Fryslân en de organisatorische en financiële consequenties die dit heeft voor de uitvoering van de sociale werkvoorziening c.q. voor Caparis. Naar verwachting zal een onderzoek hiernaar binnen afzienbare tijd plaatsvinden. Ontwikkeling bijstandsuitgaven Als gevolg van de economische crisis is de vraag naar inkomensvoorzieningen in de bijstand verder opgelopen. Op 31 december 2010 maakten 810 cliënten gebruik van een bijstandsuitkering. Begin maart 2011 schommelt het aantal uitkeringen rond de 825. Opgemerkt wordt dat het verloningsinstrument in 2010 gaandeweg minder is toegepast. Verloning is duurder dan het verstrekken van een uitkering. De effecten van de crisis zijn nog niet uitgewerkt en wij verwachten voor 2011 nog een toename van het beroep op bijstand, in lijn met de landelijke trend tot op heden. In 2012 zou een lichte daling kunnen inzetten. De ontwikkeling van economie en werkgelegenheid zijn van doorslaggevend belang, met name in de bouw. In haar financiering van de gemeenten volgt het Rijk de macro-ontwikkelingen. De ontwikkeling van zowel de uitgaven als de rijksbijdragen zijn bepalend voor de mate waarin Heerenveen met de risico's van tekorten wordt geconfronteerd. Waterbouwkundige oeverbescherming In de notitie kapitaalgoederen is uitgebreid ingegaan op de stand van zaken betreffende waterbouwkundige oeverbescherming. Afhankelijk van de uitkomsten uit de inventarisatie, zal een keuze worden gemaakt over het onderhoudsniveau en de te vervangen oeverbescherming. Ook zullen dan de financiële consequenties inzichtelijk worden gemaakt. Civieltechnische kunstwerken In de notitie kapitaalgoederen is ingegaan op de stand van zaken van de civieltechnische kunstwerken. Na vaststelling van het nieuwe beleidsplan 2010-2014 zal, afhankelijk van de te maken keuzes, duidelijk worden welke aanvullende financiële middelen benodigd zullen zijn. In de V&P-nota 2010 zijn middelen aangevraagd voor de dekking van het beheer en onderhoud (structureel € 143.000). Deze middelen zijn in 2011 incidenteel beschikbaar gesteld. Zolang er geen structurele dekking is, blijven de civieltechnische kunstwerken een risico. Gebouwen Op 2 juni 2008 is het Accommodatiebeleidsplan 2008-2014 “Hart voor Accommodaties” vastgesteld. Hierin is aangegeven dat nog niet alle toekomstige investeringen gedekt zijn. Er vindt onderzoek plaats naar de knelpunten rond het beheer van de bestaande MFA's, maar ook andere accommodaties. Het doel is om meer „rendement‟ te halen het gebruik van accommodaties. We gaan we er van uit dat hier mogelijkheden zijn. Wegen Het gemeentelijk wegen-, voet- en fietspadennet wordt onderhouden aan de hand van een beheerprogramma en visuele inspecties. In dat programma zijn de landelijke normen voor beheer en onderhoud (de zogenaamde CROW-normen) opgenomen. De gemeente Heerenveen beheert haar wegennet op basisniveau, het minimum. Daaronder gaan zitten betekent feitelijk kapitaalvernietiging. In 2010 is de concept wegennota verschenen. De eerste conclusies zijn wel dat we de vinger aan de pols moeten houden. Want ondanks extra investeringen in de afgelopen jaren is het huidige onderhoudsbudget, om al onze wegen op orde te houden, nog altijd aan de krappe kant. Dit mede omdat het beleid, volgens de nieuwe CROW eisen, aangepast wordt. Daarnaast hebben we te maken met een verandering van “functie en gebruik” van de erftoegangswegen. Denk hieraan de schaalvergroting van de agrarische bedrijven. Voor de wegen (alle verhardingen) is een nieuw beleidsplan (2012 - 2016) in de

75

maak. Deze zal in de loop van 2011 aan het bestuur ter besluitvorming aangeboden worden. Art. 6.1 WRO Schadeclaims (voormalig art. 49 WRO) In het bestemmingsplan buitengebied blijkt een incidentele onvolkomenheid te zijn geslopen, die moet worden gecorrigeerd. Als gevolg daarvan is de gemeente aangesproken voor schadevergoeding op basis van de WRO (planschade). Het verzoek is in behandeling. De verwachting is dat we planschadeplichtig zijn. De hoogte van het bedrag is nog niet bekend. Projecten Grondbedrijf Algemeen In de themabegroting 2012 wordt een uitgebreide analyse van de risico‟s binnen het grondbedrijf en verwante projecten gepresenteerd. De actuele economische situatie en als gevolg daarvan bijgestelde verwachtingen en financiële gevolgen zullen in de themabegroting ter besluitvorming worden voorgelegd. In de jaarrekening 2010 zijn de nu voorzienbare onafwendbare verliezen verwerkt in een voorziening. De overige items die invloed hebben op het weerstandsvermogen worden in deze paragraaf benoemd. Door de huidige economische crisis zijn de exploitatieresultaten van bouwlocaties voor bedrijven en woningen sterk teruggelopen. Projecten van het grondbedrijf starten later of gaan in het geheel niet meer van start en gestarte projecten hebben een langere doorlooptijd. Naast negatieve gevolgen van de economische crisis speelt ook de verwachte demografische ontwikkeling (afnemende groei inwoners en vraag naar bedrijventerreinen) een rol met als gevolg langere doorlooptijden van exploitaties/projecten. Bij de themabegroting 2011 hebben wij eerder de verwachte resultaten van de economische crisis binnen het grondbedrijf gepresenteerd. Daarbij zijn de volgende veronderstellingen aangehouden: - De halvering van de woningafzet is verlengd tot 2012, waar eerder 2011 werd aangehouden. - De halvering van gronduitgifte van bedrijventerrein tot 2012 is nu verlengd tot 2014, daarna volgt de gronduitgifte de prognose van het groeiscenario uit de bedrijventerreinvisie. - De strategische gronden ten noordoosten van het verkeersplein het klaverblad worden afgewaardeerd tot agrarische waarde, hier wordt in de toekomst geen functiewijziging meer verwacht. - De boekwaarde van complex Uhlweg wordt geheel afgewaardeerd, hier worden geen opbrengsten meer verwacht. - De niet verrekenbare kosten van nutsvoorzieningen in het complex Heidemeer/bufferzone worden ten laste gebracht van de algemene reserve grondbedrijf. Op basis van deze veronderstellingen zijn de vigerende grondexploitaties gewijzigd en in de themabegroting 2011 vastgesteld. Monitoring van de complexen in het grondbedrijf wijst uit dat de eerder gemaakte veronderstellingen niet afwijken van de actuele stand. Er is een inschatting gemaakt waar en in welke mate er sprake is van onafwendbare verliezen binnen de complexen. De ingeschatte onafwendbare verliezen zijn in de tabel, zoals die aan het eind van deze paragraaf is gepresenteerd, weergegeven. Deze onafwendbare verliezen worden hierna afzonderlijk toegelicht: 

Heerenveen Noord-oost Als gevolg van de vertraging in de woningbouw veroorzaakt door de huidige economische situatie en een bijgestelde marktsituatie (structureel) in verband met de gewijzigde demografische ontwikkelingen ontstaat voor dit complex een onafwendbaar verlies van ca. € 0,7 miljoen. Hiervoor is al eerder in de jaarrekening 2009 een voorziening getroffen. Het resultaat van Skoatterwâld wordt door dezelfde factoren nadelig beïnvloed. Vooralsnog is dit op te vangen binnen de exploitatie zelf.

76



IBF De gevolgen van de economische crisis voor het bedrijventerrein is al aangegeven in de jaarrekening 2009, de exploitatie gaf een tekort zien van 2,9 mln. In de geactualiseerde exploitatie is nu de afzetprognose van het groeiscenario uit de bedrijventerreinvisie aangehouden. Daarnaast is de eerdere aangehouden halvering van gronduitgifte tot 2012 verlengd tot 2014. De markt en de cashflow van grondopbrengsten hebben in 2010 nog geen aanwijsbare verbetering laten zien. Ook de gronduitgifte van het duurzaamheidpark (voormalig SCI complex) ondervindt een vertraging door de marktsituatie. Het financieel resultaat van de exploitatie laat nu een tekort zien van € 3,7 miljoen. De bestaande voorziening van € 2,9 miljoen wordt met € 0,8 miljoen verhoogd tot € 3,7 miljoen.



Heidemeer Het plan blijft een financieel tekort van € 0,5 miljoen houden, waarvoor al eerder een voorziening is getroffen.



Strategische gronden Dit betreft gronden en opstallen die aangekocht zijn onder de noemer van strategische aankopen ten behoeve van mogelijke toekomstige planontwikkelingen. De gronden die buiten het geplande bedrijventerrein KNO liggen zijn ingebracht onder strategische gronden. In de nota Integrale Visie Heerenveen-Skarstelân zijn deze gronden als zoekgebied aangewezen voor grootschalige dagattracties. Echter met de huidige kennis over dagattracties is het duidelijk geworden dat realisatie van deze functie hier financieel economisch niet haalbaar is. Eveneens zijn er geen alternatieve functies aanwezig om als kostendrager te dienen voor de boekwaarde. De gronden worden afgewaardeerd tot agrarische waarde en voor het te verwachten verlies wordt een voorziening van € 2,1 miljoen getroffen.



Uhlweg Dit betreft de grond en de opstallen van de voormalige wasserij “De Blinde” die direct ten zuiden van de rijksweg A7 liggen. De bedrijfsbestemming van de gronden ondervinden beperkingen op gebied van milieu. De aanwezigheid van de nabij gelegen woningbouw beperkt de gebruiksmogelijkheden van de locatie. Het terrein zelf ligt binnen de geluidzone van de rijksweg A7. De locatie is diverse malen onderzocht voor invulling of een alternatieve bestemming, doch dit heeft niets opgeleverd. Daar herontwikkelingskansen voor deze locatie nihil zijn, wordt de boekwaarde geheel afgewaardeerd. Voor het te verwachten verlies wordt een voorziening van € 0,7 miljoen getroffen.

Herstructureringsprojecten Er zijn diverse herstructureringsprojecten waarbij het grondbedrijf betrokken is door inbreng van haar grond, opstallen, voorfinanciering voorbereidingskosten en grondverwerving. Herstructurerinsprojecten zijn: - Heerenveen Midden - Heerenveen de Greiden - Gedempte Molenwijk Heerenveen Voor het pand de oude Brandweerkazerne in Heerenveen Midden is recent een verkoopoverkomst gesloten, met deze verkoop kan in 2011 de boekwaarde binnen het grondbedrijf geheel worden verrekend. De resterende verkoopopbrengst zal ten gunste komen van de reserve algemene dienst. Klaverblad Noordoost De risico‟s rond dit complex zijn bekend. Ontwikkelen als regulier bedrijventerrein lijkt, gelet op de jongste inzichten met betrekking tot vraag en aanbod definitief van de baan. Reden om samen met de provincie te heroverwegen op welke wijze alsnog invulling kan worden gegeven aan een alternatieve ontwikkelingsmogelijkheid. Samen met de provincie wordt gewerkt aan

77

een samenwerkings- en investeringsagenda waaronder de potenties van KNO. Mede vanwege de rol van de provincie bij het ontstaan van de noodzaak voor de gemeente destijds een grondpositie op KNO te nemen is uitdrukkelijk sprake van een gezamenlijke inspanning de financiële risico‟s zoveel mogelijk te beperken. De gezamenlijke verkenningen moeten leiden tot een perspectief voor een haalbare ontwikkeling rond KNO. Daarbij wordt primair de focus gelegd op een energielandschap, vormen van bedrijvigheid, welke hiermee annex is en een koppeling aan innovaties op het gebied van landbouw etc. Wij gaan er van uit dat de nieuwe ontwikkelingsvormen kunnen voorkomen dat de grondwaarde te ver gaat afwijken van de actuele boekwaarde. Uiteindelijk kan het mogelijke tekort oplopen in de orde van grootte van circa € 15 miljoen In het kader van de samenwerkingsagende moet blijken in hoeverre dit mogelijke tekort verder terug te brengen is c.q. welke aanvullende dekkingsmiddelen ontstaan. Heerenveen Oost stadiongebied De exploitatie van het stadiongebied is ondergebracht bij de Grondexploitaie BV/CV. Gelet op de samenwerkingsconstructie en het beperkte inbreng van eigen vermogen door de partners gemeente en BNG-gebiedsontwikkeling, zullen eventuele risico‟s nagenoeg volledig voor rekening van de gemeente komen. Als gevolg van de vastgoedcrisis kan het oorspronkelijk geplande programma niet en/of niet volledig binnen de gestelde tijdsperiode worden gerealiseerd. Voor een belangrijk gedeelte van de nog braakliggende gronden (de noordplot ca) is op dit moment een mogelijke invulling binnen handbereik indien uiteindelijk (eind dit jaar) tot nieuwbouw van Thialf wordt besloten. Indien de nieuwbouwvariant haalbaar wordt door voldoende externe steun van rijk en provincie kan een definitief besluit worden genomen tot het bouwen van een nieuw stadion in het stadiongebied ten noorden van de Atalantastraat (de zogeheten noordplot). Binnen het thialf-project worden de gronden door de gemeente (cq de Grex BV/CV) voor marktwaarde ingebracht. Omdat de marktwaarde van de grond lager is dan de huidige boekwaarde ontstaat een tekort. Om die reden is met de partners binnen het Thialf project afgeweken van de eerdere norm van 10% gemeentelijke bijdrage in de stichtingskosten. Om het tekort op de grondwaarde te kunnen compenseren is met partijen overeengekomen dat dit tekort, dat is gewaardeerd op maximaal € 7 miljoen, in mindering wordt gebracht op de gemeentelijke bijdrage in de stichtingskosten. In de onlangs vastgestelde verdiepingslag (contourennota) is dit uitgangspunt overgenomen door de Regiegroep: van de totale stichtingskosten van ca € 100 miljoen wordt een bijdrage van de gemeente gevraagd van ca € 3 miljoen in plaats van € 10 miljoen. Overigens moet voor zowel de eigen bijdrage als het tekort op de grondexploitatie nog een definitief besluit worden genomen omtrent het dekken van deze kosten. Daartoe wordt het komende half jaar een voorstel voorbereid. Daarbij wordt ondermeer gekeken naar de mogelijkheid toekomstig dividend uit te keren door Heerenveen Sportstad BV aan te wenden. Analyse moet uitwijzen of dit tot de mogelijkheden behoort en welke risico‟s dit met zich meebrengt. Overigens kan een keuze voor nieuwbouw van Thialf op de noordplot ook leiden tot een gunstiger ontwikkeling van de overige gronden binnen de grondexploitatie waardoor het tekort op de grondexploitatie waarschijnlijk wordt getemperd. Dat zal niet het geval zijn bij een keuze het huidige Thialf te vernieuwen of te renoveren. Skoatterwâld Door de huidige economische crisis is het verwachte financiële overschot van de exploitatie bijna geheel verdampt. Voor de afzet van 2009 en 2010 was al eerder rekening gehouden met een halvering van de woningproductie en omzet. Monitoring van de afzetgegevens over 2010 heeft de veronderstelling bevestigd, dat de uitgifte in 2011 en waarschijnlijk daarna nog niet hersteld zal zijn. Om wel het gewenste planconcept en woningprogramma vast te houden, wordt de 3e fase van het plan voorbereid. De 3e fase zal in gedeelten worden uitgevoerd afhankelijk van vraag naar woningen. Verwacht wordt een voordelig resultaat van circa € 1,7 miljoen te realiseren. Gezien de lange looptijd (ongeveer 15 jaar) is dit verwacht resultaat nog heel onzeker.

78

Nieuwehorne Het grootste deel van de investering in het sportcomplex Nieuwehorne wordt gefinancieerd uit de door uw raad op 23 maart 2009 vastgestelde integrale grondexploitatie Nieuwehorne. In het begin van de exploitatieperiode is er sprake van een hoog risicoprofiel. Dit wordt veroorzaakt door de grote kapitaalinvesteringen voor de grondverwerving en de realisatiekosten van het sportcomplex. Deze investeringen moeten binnen de grondexploitatie worden terugverdiend via de uitgifte van woningbouwkavels. Het nog niet voldoende hersteld zijn van de woningmarkt en/of het stagneren van de uitgifte van particuliere kavels zal nadelig op de exploitatie kunnen uitwerken. Voorziening projecten grondbedrijf Bij de jaarrekening 2009 is een voorziening projecten grondbedrijf gevormd. Bij de jaarrekening 2010 is deze berekening geactualiseerd en de gevolgen zijn verwerkt. Er is sprake van een huidige stand van € 8,7 miljoen, gespecificeerd als volgt: omschrijving Strategische gronden Heerenveen oost woningen no Bedrijventerrein IBF 1 + 2 Uhlweg Heidemeer + Heidemeerbuffer Bedrijventerrein KNO Aengwirderkrite Sub-totaal algemene reserve grondbedrijf Totaal

2009 x 1.000 700 2.900 500 4.100 4.100

2010 totaal x 1.000 x 1.000 2.100 2.100 700 800 3.700 700 700 200 700 0 1.000 1.000 4.800 8.900 -200 -200 4.600 8.700

BTW grondbedrijf Met de belastingdienst is nog geen definitieve overeenkomst aangaande de jaren 2003 tot en met 2010 gesloten.

79

2.2. Onderhoud kapitaalgoederen Algemeen In 2009 is door u de notitie kapitaalgoederen vastgesteld. In deze notitie is de financiële onderbouwing geschetst van het meerjarig beheer en onderhoud van alle kapitaalgoederen. Voor een totaaloverzicht verwijzen wij u naar deze notitie. In deze paragraaf wordt kort ingegaan op de stand van zaken en de recente ontwikkelingen. Specifiek Het betreft de navolgende kapitaalgoederen bij de gemeente: Wegen, Riolering, Water, Waterbouwkundige oeverbescherming, Civieltechnische kunstwerken, Groen, ICT, Sportvelden, Kunststofsportvoorzieningen, Gebouwen (onderwijs en overige gebouwen). In de paragraaf weerstandsvermogen wordt ook ingegaan op de risico's van een aantal kapitaalgoederen. Wegen De gemeente beschikt over een wegbeheerprogramma dat jaarlijks, middels schouw / inspectie van alle wegen in de gemeente Heerenveen, geactualiseerd wordt. Het programma genereert een meerjaren beheer- en onderhoudsplanning. De financiële dekking voor het beheer en onderhoud is geregeld binnen de exploitatie. Riolering De financiële (meerjarige) dekking voor beheer, onderhoud en vervanging is geborgd binnen het in 2009 vastgestelde Watertakenplan. Voor het uitvoeren van het 'dagelijks' beheer en onderhoud aan de riolering wordt gebruik gemaakt van het rioolbeheerprogramma. In dit programma is alle gemeentelijke riolering ondergebracht. Jaarlijks wordt de staat van onderhoud van de riolering middels rioolinspecties geactualiseerd. Al deze informatie levert uiteindelijk de data die gebruikt wordt als basis voor het kostendekkingsplan van het Watertakenplan. De financiële dekking voor het beheer en onderhoud is geregeld binnen de exploitatie. Water Het gemeentelijke baggerplan is in 2009 geactualiseerd. De gemeente ligt 'op schema' met de geplande baggerwerkzaamheden. De onderhoudsbudgetten zijn afdoende om kleinschalige baggerwerkzaamheden, overeenkomstig het (allereerste) baggerplan uit te voeren. Het jaarlijkse saldo op de begroting wordt gedoteerd aan een bestemmingsreserve. Waterbouwkundige oeverbescherming (Niet zijnde stenen kaden/stalen damwanden) De gemeente Heerenveen beschikt over een bestand, waarin de aanwezigheid van oeverbescherming, alsmede het materiaal, is aangegeven. Voor het regulier beheer en onderhoud zijn in de begroting middelen opgenomen. Voor grootschalig onderhoud en vervanging dient separaat bij de raad kredieten te worden aangevraagd. Momenteel moet er in de gemeente Heerenveen op 3 locaties beschoeiing worden vervangen. • De Schoterlandse Compagnonsvaart • Polderdijk • Veenscheiding Al deze projecten worden er door gekenmerkt dat het eigendom van de beschoeiing niet bij één eigenaar zit. De gemeente is 'volgend' aan anderen in deze projecten. Civieltechnische kunstwerken In januari 2010 is de notitie “Beleidsplan Civieltechnische Kunstwerken 2010-2014” vastgesteld. Dit beleidsplan geeft een beeld van „het areaal‟, de staat van onderhoud en de gewenste structurele dekking, dat noodzakelijk is voor verantwoord beheer. In de Verantwoordings- & Perspectief nota 2010 is incidenteel € 143.000 beschikbaar gesteld. In de V&P nota 2011 wordt de afweging gemaakt om deze middelen structureel in de begroting op te nemen.

80

Groen Het beleid, beheer en de gewenste kwaliteit van het openbaar groen is in beheer- en beleidsplannen en het beeldkwaliteitsbestek groen vastgelegd. Al het openbaar groen is geïnventariseerd en in een beheerprogramma verwerkt. Het landschapsbeleidsplan geeft de visie op het landschap weer en de beheerparagraaf vormt de basis voor uitvoeringsprojecten. Het beheer van landschap en de grotere groenobjecten verloopt via beheer- en uitvoeringsplannen. De kwaliteit van het groen in de wijken wordt op het gewenste niveau gehouden d.m.v. jaarlijkse renovaties. De financiële dekking voor het beheer en onderhoud is geregeld binnen de exploitatie. ICT In januari 2010 is gestart met de migratie van de oude naar de nieuwe ICT omgeving. Hierbij is de Novell omgeving uitgefaseerd en volledig overgezet naar een Windows omgeving. Tevens is in januari ook Outlook 2000 gemigreerd naar Outlook 2010. In februari is de vervanging van de netwerkbekabeling opgeleverd. In december 2010 is de bekabeling in Crackstate volledig vervangen. In februari 2010 is gestart met de Europese aanbesteding ICT voorzieningen. Deze aanbesteding is in juli gegund aan Pecoma business technologie uit Groningen. In de aanbesteding worden 400 werkplekken vervangen door “thin-clients” en worden 100 werkplekken geschikt gemaakt voor thuiswerken, ook worden alle werkplekken gevirtualiseerd en wordt een volledige uitwijk van onze ICT omgeving bij de brandweer gerealiseerd. In juni 2010 is de kantoorsoftware OpenOffice.org vervangen door Microsoft Office 2007. Van oktober tot december 2010 is er gewerkt om alle software die nog op oude systemen draaiden te migreren van de Windows omgeving. Dit is in december afgerond zodat alle applicaties nu draaien op de nieuwe ICT omgeving. Tot slot is er in november een start gemaakt om alle software die in gebruik is bij de gemeente geschikt te maken voor de nieuwe werkplekomgeving. Dit project wordt in mei 2011 afgerond en opgeleverd. Sportvelden Vanaf 1996 is de exploitatie van enkele gemeentelijke sportvelden inclusief de zich eventueel daarop bevindende gemeentelijke was- en kleedgelegenheden voor een termijn van 15 á 20 jaar aan een aantal verenigingen overgedragen. De overige gemeentelijke sportvelden en de daarop bevindende was- en kleedgelegenheden worden onderhouden door gemeente Heerenveen. De financiële dekking hiervan is geregeld in de exploitatie. Kunststofbuitensportvoorzieningen De kunststof atletiekaccommodatie, kunstgras hockeyveld, kunstgras korfbalvelden (Heerenveen, Mildam en De Knipe) en kunstgras voetbalvelden (Heerenveen en Tjalleberd) worden door en voor rekening van de gemeente beheerd. Met betrekking tot het grotere beheer en onderhoud is een onderhoudsprogramma opgesteld dat voorziet in programmering en daarmee gemoeide bedragen van onderhoud. De financiële dekking hiervan is, naast het opbouwen van een reserve, geregeld in de exploitatie. Gebouwen Gebouwen onderwijs De gemeente heeft als lokale overheid een verantwoordelijkheid voor de bekostiging van het groot onderhoud aan schoolgebouwen. Met toepassing van het systeem Systematisch Onderhoud Gebouwenbeheer houdt de gemeente een planning aan van het te plegen grootschalige onderhoud. Voor de bekostiging ervan is een onderhoudsfonds ingesteld, waarin jaarlijks een storting plaatsvindt. Anderzijds vinden er onttrekkingen plaats voor in het jaar uit te voeren onderhoud. Overige gebouwen Op basis van het gebouwenbeheersysteem (Systematisch Onderhoud) wordt het jaarlijkse onderhoud van de gemeentelijke gebouwen op de complexen verzorgd. Daarnaast dragen de

81

verenigingen in het kader van zelfwerkzaamheid zorg voor een aantal kleine onderhoudswerkzaamheden aan de sportvelden en was- en kleedgelegenheden.

82

2.3. Financiering Algemeen De begroting en rekening 2010 zijn gebaseerd op de wet financiering decentrale overheden (fido). Dit geldt eveneens voor het treasurybeheer. Deze wet bevat instrumenten die de risico’s die gemeenten lopen bij lenen en beleggen te beperken, zoals bijvoorbeeld de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. Beheer In artikel 9 van de Financiële verordening is op hoofdlijnen de financieringsfunctie vastgelegd. Het college van burgemeester en wethouders heeft in het financieringsstatuut (2007) de richtlijnen, limieten en doelstellingen nader geformuleerd. Voor de jaarrekening 2010 zijn deze uitgangspunten van toepassing. Er zijn geen middelen buiten de publieke taken ingezet. Wel zijn middels garantstellingen en financiële deelnemingen – gemeenschappelijke regelingen en kapitaaldeelnames in besloten vennootschappen - middelen ingezet ten behoeve van derden die geheel of gedeeltelijk publieke taken uitvoeren. De gemeente staat garant voor een aantal leningen die door bouwcoöperaties en maatschappelijke instellingen zijn afgesloten. Het beleid om over te gaan tot afbouw van deze garanties is eind 2001 ingevoerd. Er worden geen nieuwe directe garantstellingen verstrekt. Overigens wordt in voorkomende gevallen deelgenomen aan de achtervangregeling van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). De gemeente neemt deel in publieke en private organisaties op het vlak van afvalinzameling en verwerking, grondexploitatie (ten behoeve van bedrijfsvestigingen en woningen) alsmede voorzieningen op het vlak van sport, zoals zwembad, voetbal- en ijsstadion en sporthallen. Leningenportefeuille opgenomen gelden In 2010 zijn twee vaste geldleningen afgesloten. In januari 2010 is bij de Bank Nederlandse Gemeenten te Den Haag in verband met consolidatie een vaste geldlening afgesloten van € 10 miljoen met een looptijd van 25 jaar (4,19%) en bij Robeco Direct NV te Rotterdam eveneens € 10 miljoen met een looptijd van 5 jaar (2,69%). Ook voor de komende jaren is sprake van een aanzienlijke financieringsbehoefte, waaraan nog invulling moet worden gegeven. Afhankelijk van de renteontwikkelingen zal een en ander worden beoordeeld. Uitzettingen De leningen aan deelnemingen betreffen o.a. Fryslân Miljeu hebben een vaste rente van 5 %. De hypothecaire geldleningen ambtenaren zijn rentedragend tegen gemiddeld 5,24 %. Omdat geen nieuwe geldleningen meer worden verstrekt lopen deze t.z.t. af. Relatiebeheer De (kort geld) financiering van de gemeente komt grotendeels tot stand via de BNG middels rekening-courant en kasgeldleningen. Daarbij vindt saldoregulatie plaats. Daarnaast wordt ook bij ABN-AMRO bank en de ING-bank een rekening-courant aangehouden. Het relatiebeheer heeft in 2010 geen wijzigingen ondergaan. Kasbeheer De functie van treasury (beleid en beheer van de kasstromen) wordt geheel gescheiden gehouden van de functie van uitvoering van inning en uitgifte van de kasstromen. Periodiek vindt afstemming plaats tussen beide functies.

83

Kasgeldlimiet Over de vier kwartalen over 2010 zijn de navolgende berekeningen van de kasgeldlimiet berekening van toepassing: x € 1.000 begrotingsbedrag

stap 1 2 3

1e kw. 121.355 8,50% 10.315

2e kw. 121.355 8,50% 10.315

3e kw. 121.355 8,50% 10.315

4e kw. 121.355 8,50% 10.315

gemiddelde netto vlottende schuld (4)

4

-11.671

-4.638

-6.138

-9.733

ruimte volgens kasgeldlimiet (3-4)

5

-1.356

5.677

4.177

582

percentage

toegestane kasgeldlimet (1 x 2)

In 2010 is er in het 1e kwartaal van 2010 sprake geweest van overschrijding van de kasgeldlimiet, waarin is voorzien door het aantrekken van eerdergenoemde twee vaste geldleningen in 2010. Renterisiconorm Voor het jaar 2010 is de navolgende renterisiconorm berekend. Hieruit blijkt dat Heerenveen ruim binnen de wettelijk geldende norm blijft. omschrijving x € 1.000 Renterisico renteherzieningen aflossingen Renterisico (1+ 2)

stap

2010

1 2 3

0 12.046 12.046

renterisiconorm rekeningstotaal vastgesteld percentage renterisiconorm (4a x 4b)

4a 4b 4

126.015 20% 25.203

Ruimte onder renterisiconorm (4-3)

5

13.157

84

2.4. Bedrijfsvoering Inleiding De bedrijfsvoeringparagraaf geeft inzicht in de stand van zaken en beleidsvoornemens omtrent de bedrijfsvoering. Daaronder verstaan we de intern gerichte pijoffac-taken: personeel, informatisering, juridische kwaliteitszorg, organisatie, financiën, facilitaire dienstverlening, automatisering en communicatie. Digitalisering Documenten en Processen (DDP) Het digitaliseren van documenten en processen (DDP) heeft in 2010 wederom tot succesvolle resultaten geleid. Rondom documentbehandeling zijn belangrijke stappen gezet, het contractenbeheer voor de gemeente is verder uitgerold, alle personeelsdossiers van de medewerkers van de gemeente zijn gedigitaliseerd en het digitaliseren van het afhandelen van bezwaarschriften is vergevorderd en ligt op koers om begin 2011 in gebruik genomen te worden. Om DDP te borgen in het bredere kader van de gemeente in Heerenveen is het project per eind december, conform doelstelling, opgegaan in het programma “Eén in dienstverlening”. Hiermee wordt beoogd dat digitalisering van processen en documenten nog beter leidt tot efficiëntere en effectievere bedrijfsvoering en een optimale dienstverlening. Voor 2011 zijn de contouren van toekomstige toepassingen ook uiteraard al weer zichtbaar aan het worden. Een aantal processen heeft een doorlooptijd na het jaar 2011. Deze mogelijke doelen bestaan in hoofdlijnen uit: Bestuurlijke besluitvorming  Minder papieren aanbod van documenten, voorstellen en andere relevante zaken;  Documenten en andere relevante zaken worden zoveel mogelijk digitaal aangeboden;  Meer aanbod op maat / persoonlijke behoefte;  Het realiseren van een zoekfunctie voor bestuur en raadsleden in het Bestuursinformatiesysteem (BIS). Cliëntendossiers  De digitalisering van cliëntendossiers van de afdeling Wimo (Werk Inkomen en Maatschappelijke Ondersteuning). ICT In januari 2010 is gestart met de migratie van de oude naar de nieuwe ICT omgeving. Hierbij is de Novell omgeving uitgefaseerd en volledig overgezet naar een Windows omgeving. Tevens is in januari ook Outlook 2000 gemigreerd naar Outlook 2010. In februari is de vervanging van de netwerkbekabeling opgeleverd. In december 2010 is de bekabeling in Crackstate volledig vervangen. In februari 2010 is gestart met de Europese aanbesteding ICT voorzieningen. Deze aanbesteding is in juli gegund aan Pecoma business technologie uit Groningen. In de aanbesteding worden 400 werkplekken vervangen door “thin-clients” en worden 100 werkplekken geschikt gemaakt voor thuiswerken, ook worden alle werkplekken gevirtualiseerd en wordt een volledige uitwijk van onze ICT omgeving bij de brandweer gerealiseerd (operationeel sinds november 2010). In juni 2010 is de kantoorsoftware OpenOffice.org vervangen door Microsoft Office 2007. Van oktober tot december 2010 is er gewerkt om alle software die nog op oude systemen draaiden te migreren van de Windows omgeving. Dit is in december afgerond zodat alle applicaties nu draaien op de nieuwe ICT omgeving. Tot slot is er in november een start gemaakt om alle software die in gebruik is bij de gemeente geschikt te maken voor de nieuwe werkplekomgeving. Dit project wordt in mei 2011 afgerond en opgeleverd. Informatisering Op het gebied van informatisering hebben wij in 2010 flinke stappen gezet. Het applicatielandschap is sterk vereenvoudigd. Er zijn minder applicaties in gebruik waardoor de beheerslast is verminderd en er minder kosten worden gemaakt. Ook “praten” de applicaties beter met elkaar waardoor er minder separate invoer nodig is van gegevens wat leidt tot

85

efficiënter werken met minder fouten. Door al deze maatregelen kan Heerenveen ook gemakkelijker digitaal gegevens uitwisselen met andere (overheids) instellingen en bedrijven. Dit proces is nog niet afgerond en zal de aankomende jaren nog verbeterd en versterkt worden, zodat de Heerenveen haar digitale doelstellingen kan realiseren en we als een netwerkpartner optimaal kunnen functioneren. Communicatie Het afgelopen jaar is de website vernieuwd. Het bestaande CMS (de motor van de website) is vernieuwd zodat een aantal veel voorkomende problemen niet meer kunnen voorkomen. Daarnaast heeft nieuwe regelgeving ons ook genoodzaakt het CMS aan te passen. De website voldoet nu weer aan de wettelijke eisen. In 2011 zal beoordeeld worden of de huidige website, en in het bijzonder het CMS, de Heerenveense ambities op het gebeid van digitaal werken, voldoende kan ondersteunen. Ook hebben we een groot aantal „slimme‟ digitale aanvraagformulieren toegevoegd. De webformulieren zijn gekoppeld met DigiD, zodat een deel van de gevraagde informatie - na inloggen - automatisch wordt ingevuld. Bij het gebruik van „slimme‟ formulieren hoeven aanvragers alleen de vragen in te vullen die relevant zijn voor hun aanvraag of aanmelding. Vanuit de visie van het programma Eén in Dienstverlening wordt de website doorontwikkeld naar een digitale balie, waarbij wordt gekoppeld met verschillende (interne) systemen en wettelijk verplichte modules. In het najaar van 2010 hebben wij een nieuw BIS en intranet opgeleverd. Financiën In de raadsvergadering van 1 november 2010 is het onderzoeksrapport “Onderzoek naar het budgetrecht van de raad” van de rekenkamercommissie Heerenveen van april 2010 behandeld. De raad heeft kennis genomen van het rapport en heeft ingestemd met de door de rekenkamercommissie aangedragen aanbevelingen. Het betreft:  de financiële verordening ex artikel 212 Gemeentewet te herzien en deze in overeenstemming te brengen met de wet Fido;  de vaststelling van het controleprotocol voor de accountant te beleggen bij de raad;  een auditcommissie in te stellen;  in de financiële verordening ex artikel 212 Gemeentewet grondslagen op te nemen voor prijzen van verhuur, verkoop en diensten;  met ingang van de begroting 2012 te starten met het SMART formuleren van doelen en kengetallen;  de raad goed inzicht te verschaffen in de weerstandscapaciteit;  een paragraaf “reserves en voorzieningen” in de begroting en rekening op te nemen. Inmiddels is er begin 2011 een eerste aanzet gemaakt voor het vormen van een auditcommissie. In eerste instantie zal de rol en de samenstelling van de commissie worden beoordeeld en vervolgens zullen in het verlengde van het raadsbesluit de wensen worden geïnventariseerd en nader worden uitgewerkt. Daarbij zal ook de aangenomen motie in de raadsvergadering van 11 november 2010 worden betrokken (Meerjarenbegroting 2012-2014 en uitvoeringsprogramma collegeakkoord). Juridische zaken Naast het onderzoek van de rekenkamercommissie is in 2009 een breder onderzoek gedaan naar de bestuurlijke en juridische werkzaamheden. Dat heeft geresulteerd in een rapport met conclusies en aanbevelingen. Met de implementatie van de aanbevelingen uit dat rapport en dat van de rekenkamercommissie is in 2010 begonnen. Afronding geschiedt in 2011. Verbetering Dienstverlening en verbetering Informatiehuishouding Het raadsbesluit over het Programma Dienstverlening en E-overheid heeft in 2009 zijn vervolg gekregen. Een concrete opdracht is geschreven. Een programmastructuur is gemaakt. Een programmamanager is aangewezen. In 2010 hebben wij dit vastgesteld. Als gevolg daarvan is inmiddels een uitgewerkte visie op dienstverlening in voorbereiding. Zoals het er nu uitziet zal het thema „de zelfredzame burger, met een vangnet voor zij die daar niet toe in staat zijn‟, centraal staan. Deze beleidskeuze zal de nodige consequenties met zich

86

meebrengen ten aanzien van werkprocessen,maar ook ten aanzien van opvattingen met betrekking tot digitalisering. Op dit moment kunnen daar nog geen concrete financiële vertalingen aan worden gegeven, maar er dient wel rekening te worden gehouden met het feit dat ook in dit geval „de kosten voor de baat uit zullen gaan‟. Concreet betekent dat er op termijn efficiencyslagen gemaakt zullen zijn, maar dat in eerste instantie geïnvesteerd zal moeten worden in de randvoorwaarden daarvoor. Onderzoek ex artikel 213a Gemeentewet Jaarlijks toetsen wij ons inkoopbeleid (of onderdelen daarvan) in de vorm van een onderzoek ex artikel 213a van de Gemeentewet. Daarmee geven we invulling aan een in deze wet vastgelegde verplichting en wordt tevens een aanbeveling van de rekenkamercommissie, naar aanleiding van haar follow-up onderzoek naar de inzet van externe adviseurs”, gerealiseerd. In 2010 hebben wij onderzoek gedaan naar ons inkoopbeleid. Hierover is in juni 2010 rapport uitgebracht. Daarnaast is in maart 2010 gerapporteerd over het onderzoek Waar staat je gemeente, dit onderzoek is in het najaar van 2009 uitgevoerd. Het voor het najaar van 2010 geplande medewerkerstevredenheidsonderzoek wordt in het voorjaar van 2011 uitgevoerd.

87

2.5. Verbonden partijen Algemeen. In maart 2006 is de notitie verbonden partijen door de gemeenteraad vastgesteld. In de notitie is een uitputtend overzicht van alle verbonden partijen opgenomen, zoals die op dat moment aanwezig waren. Voor een actueel overzicht van de aan de gemeente Heerenveen verbonden partijen wordt verwezen naar de productenrealisatie 2010 (bijlage Verbonden partijen). In deze paragraaf wordt alleen ingegaan op recente ontwikkelingen op het gebied van verbonden partijen. Specifiek. A.4 Sociale Werkvoorziening/Caparis De voorlopige cijfers 2010 laten een groot tekort zien, de oorzaak hiervan kan op meerdere terreinen worden gevonden. Met name in de bedrijfsvoering zijn nog veel kostenbesparingen te realiseren. Daarnaast wordt de SW-sector geconfronteerd met een terugloop van de Rijkssubsidie, ook Caparis zal hier de gevolgen van ondervinden. Tevens zorgen de nieuwe kabinetsplannen, ‘nieuwe regeling voor de onderkant’, voor een noodzakelijke aanpassing van Caparis. Inmiddels is er vanuit de GR een onderzoeksopdracht geformuleerd waarmee duidelijk moet worden hoe Caparis verder moet in de toekomst. A.5 De Marrekrite De gemeente Heerenveen is per 1 januari 2004 uit de gemeenschappelijke regeling getreden. De financiële verplichtingen liepen door tot en met 2008. In de jaren 2009 en 2010 heeft de gemeente weer subsidie verstrekt. Er moet nog een keuze worden gemaakt over het al dan niet opnieuw toetreden tot de Marrekrite. A.7 GR Woonwagenschap Friesland De liquidatiecommissie heeft de afgelopen jaren een aantal stappen richting finale opheffing van het Woonwagenschap gemaakt. De overdracht van het juridische eigendom van het laatste perceel heeft in 2010 plaats gevonden. De Gemeenschappelijke Regeling is in 2010 opgeheven. B.1/B.2 IBF BV/CV De verwachting is dat er een flinke vertraging zal optreden in de uitgifte van de gronden binnen het IBF-complex. De verwachting medio 2009 was dat er een positief resultaat zou worden behaald van € 2 a € 3 miljoen. Dit resultaat zal het verwachte negatieve resultaat in de exploitatie van het gemeentelijke deel enigszins dempen maar is niet voldoende om het gehele tekort van het gemeentelijk deel binnen het IBF complex af te dekken. Gezien het feit dat ultimo 2012 de scheiding tussen IBF BV/CV en het gemeentelijk deel zal vervallen door opheffing van de BV/CV is het niet realistisch een waarde te activeren op de balans.

88

2.6. Grondbeleid Algemeen In de nota grondbeleid en gebiedsontwikkeling is het grondbeleid geformuleerd. Het volgende is een samenvatting van hetgeen in deze nota is opgenomen. Tevens is hierbij rekening gehouden met de Nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening en de notitie grondexploitatie van de Commissie BBV. Doelstellingen grondbeleid ● Bevorderen van maatschappelijk gewenst ruimtegebruik: grondbeleid levert een bijdrage aan het realiseren van een bestemming in de vorm van uitvoering zoals door de gemeente wordt gewenst. ● Het bevorderen van een rechtvaardige verdeling van kosten en opbrengsten over gebruikers, exploitanten, eigenaren en overheid: grondbeleid streeft naar een evenwichtiger verdeling van de (financiële) voor- en nadelen van de realisatie van ruimtelijke plannen. ● Het verhogen van de kwaliteit van het ruimtegebruik, de zeggenschap voor de burger en de marktwerking op de grondmarkt. Uit het beleid van het Rijk blijkt dat meer aandacht nodig is voor nieuwe thema’s zoals kwaliteit en zeggenschap. De vergroting van de zeggenschap kan geschieden door de burger meer invloed te geven over woonvormen, indeling van woningen etc. Ook in het grondbeleid krijgen deze thema’s meer aandacht. ● Het tijdig kunnen realiseren van nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen: het grondbeleid bevat een aantal instrumenten dat gericht is op het stimuleren van een voortvarende realisatie van ruimtelijke plannen. ● Het realiseren van nieuwe ontwikkelingen tegen aanvaardbare maatschappelijke offers en kosten. Bij de keuze van nieuwe locaties is het noodzakelijk stil te staan bij financieel beleid, maar ook bij andere beleidsvelden zoals natuur, flora en fauna. Factoren die van invloed zijn op gemeentelijk grondbeleid In de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening is ook voor rijk en provincies een rol voorzien. Op welke wijze en in welke mate rijk en provincie uitvoering gaan geven aan het grondbeleid bestaat nog geen duidelijkheid. Op korte termijn zal de provincie Friesland een nota grondbeleid uitbrengen op welke wijze zij haar rol ziet. Naast het voorgaande is de gemeente bij de uitvoering van het grondbeleid gehouden aan diverse andere wetgeving en rijks- en provinciaal beleid. Vormen van grondbeleid In theorie zijn er twee hoofdvormen van grondbeleid: actief en faciliterend (passief) grondbeleid. In de nota grondbeleid zijn deze twee vormen nader beschreven met daarbij de voor- en nadelen. Hier wordt volstaan met de constatering dat in voorkomende gevallen een keuze zal worden gemaakt tussen deze vormen of een mengvorm indien dat de voorkeur geniet. Samenwerking In de nota grondbeleid worden de volgende samenwerkingsmodellen genoemd: ● Bouwclaimmodel ● Joint-Venture Model ● Concessiemodel Om een keuze hieruit te (kunnen) maken zijn de volgende afwegingsfactoren van belang: ● Zeggenschap/regie ● Risico ● Rendement In zijn algemeenheid kan uit de doelstellingen worden geconcludeerd dat de gemeente streeft naar grote zeggenschap, een klein risico en hoog rendement. Het mag duidelijk zijn dat bij samenwerking met marktpartijen deze drie niet altijd samengaan.

89

Instrumenten grondbeleid In de nota grondbeleid worden de volgende instrumenten genoemd en uitgewerkt: ● Wet op de ruimtelijke ordening ● Verwerven ● Wet voorkeursrecht gemeenten ● Onteigenen ● Uitgifte ● Exploitatieverordening ● Baatbelasting ● Grondexploitatiewet Informatievoorziening Projectmatig werken De gemeente past bij locatieontwikkeling projectmatig werken toe met als doel heldere communicatie, besluitvorming, bevoegdheids- en verantwoordelijkheidsverdeling. In de nota grondbeleid worden de volgende fases genoemd: ● Initiatief ● Definitie ● Ontwerp ● Realisatie ● Beheer Voor elk van deze fases wordt in de nota benoemd wat de essentie en de daarbijbehorende documenten en besluitvorming behelst. De Raad beslist met name de over de uitkomsten van de Ontwerpfase (Realisatieplan incl. exploitatieopzet als budgetinstrument) en de Beheersfase (dmv vaststelling budgetten in de programmabegroting). Bijlage Projecten Er is behoefte aan een gestructureerde en integrale monitoring, afweging en eventuele bijstelling van programma’s en projecten. Hieraan wordt voldaan door jaarlijks een bijlage Projecten in de themabegroting op te nemen. Het is de intentie in deze bijlage alle lopende projecten, zowel de grondbedrijfprojecten als de gebiedsontwikkelingsprojecten, inhoudelijk en financieel te beschrijven. Grondprijsbeleid In de nota grondbeleid is vastgelegd dat Het college van burgemeester en wethouders jaarlijks de grondprijzen vaststelt. Dit binnen de grenzen van de door de raad vastgestelde grondexploitatie. Dit specifieke aspect is opgenomen in de bijlage projecten. Risicomanagement Weerstandsvermogen Dit is een belangrijk begrip bij de bepaling van de financiële positie van het grondbedrijf. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen weerstandscapaciteit en de risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen zijn afgesloten. ● Soorten risico’s ● Marktrisico ● Kostenrisico ● Politiek Gewenst weerstandsvermogen (gewenst niveau Algemene Reserve Grondbedrijf) In de nota grondbeleid is opgenomen dat het minimumniveau van de weerstandscapaciteit wordt gesteld op 6% van de boekwaarde en het maximumniveau op 9% van de boekwaarden. In de praktijk betekent dat minimaal een buffer van € 6,0 miljoen wenselijk is. Zolang dit niet is gerealiseerd betekent dit concreet dat er in ieder geval geen aanwendingen vanuit het grondbedrijf ten gunste van andere producten/projecten kunnen plaatsvinden.

90

Afsluiten van grondexploitaties/winstneming Op enig moment worden grondexploitaties afgesloten. Afsluiting vindt plaats in het kader van de bijlage Projecten. Resultaten uit grondexploitaties komen ten goede aan dan wel ten laste van de ARG (Algemene Reserve Grondbedrijf). Verwachte maar nog niet gerealiseerde positieve resultaten mogen niet als winst genomen worden. De basisregel die hierbij in acht wordt genomen is dat voordelen pas mogen worden genomen op het moment dat zij daadwerkelijk gerealiseerd worden. Het tussentijds nemen van positieve resultaten is alleen toegestaan als het project is onderverdeeld in duidelijk herkenbare delen en als er geen negatief resultaat verwacht wordt op andere deelprojecten, tenzij er voldoende voorzieningen zijn getroffen voor verwachte negatieve resultaten op deelprojecten. Verliesneming Er zijn, conform de notitiegrondexploitatie BBV, twee manieren om verliesneming te presenteren, namelijk: • of via een (niet-herstelbare) afboeking, • of via het treffen van een voorziening, die wordt afgetrokken van de waarde van het actief. Algemene Reserve Grondbedrijf (ARG) projecten grondbedrijf De ARG van projecten grondbedrijf is een financiële buffer voor het afdekken van financiële risico’s in grondexploitaties. Het gaat hierbij om risico’s waarvoor niet op voorhand een specifieke voorziening is getroffen. De voeding van de ARG wordt gevormd door de winstneming bij het afsluiten van een exploitatie en indien mogelijk door voeding vanuit de Algemene reserve (niet geblokkeerd).

91

2.7. Lokale heffingen Ontwikkelingen (Verbrede)rioolheffing Vanaf 2010 is het rioolrecht gewijzigd in de rioolheffing. De (verbrede)rioolheffing wordt geheven van alle percelen waarvan (afval)water ter nadere verwerking wordt aangeboden aan een gemeentelijke voorziening voor inzameling en transport van (afval)water. Via deze heffing worden de kosten voor de gemeentelijke watertaken, te weten de afvalwater- hemelwater- en grondwaterzorgplicht gedekt, zoals vastgelegd in het gemeentelijk Watertakenplan 2009 – 2012. Onder het “oude” rioolrecht ging het alleen om afvalwater. Afwijkend van het “oude” rioolrecht is voor de rioolheffing niet meer alleen sprake van een fysieke aansluiting in de vorm van een buis. Daarom wordt in de rioolheffing bijvoorbeeld ook geheven van percelen die alleen hemelwater afvoeren zonder rioolaansluiting (bijvoorbeeld een garagebox). Hiervoor is een apart tarief ingesteld. Baatbelasting Heerenveen-Centrum Op 6 januari 2011 heeft de rechtbank Leeuwarden uitspraak gedaan in de beroepszaken die waren aangespannen door bezwaarmakers tegen de baatbelasting herinrichting centrum Heerenveen. Hierbij zijn alle beroepen gegrond verklaard, de door de gemeente Heerenveen genomen beslissingen op bezwaarschriften vernietigd, en ook de opgelegde belastingaanslagen nietig verklaard. Het college heeft op grond van de stand van de jurisprudentie besloten om geen hoger beroep aan te tekenen. Tegelijk heeft het college de raad voorgesteld om ook alle niet-bestreden aanslagen baatbelasting én de privaatrechtelijk ontvangen bijdragen op basis van exploitatie-overeenkomsten voor de herinrichting van Heerenveen-Centrum terug te betalen c.q. kwijt te schelden. Dit laatste op grond van de uitdrukkelijk gecommuniceerde insteek inzake het kostenverhaal bij de herinrichting van het centrum in de jaren 2001-2003, dat kostenverhaal uitsluitend zou worden toegepast als daarvoor alle belanghebbenden konden worden aangeslagen. Ter dekking van deze tegenvaller dient de risicovoorziening ad. € 2,1 miljoen die daarvoor in 2008 in de begroting is opgenomen. Heffing Belastingen Onroerende zaakbelastingen De belasting wordt geheven van eigenaren en gebruikers van alle onroerende zaken in de gemeente en is gebaseerd op de waarde van de onroerende zaak. De waarde is in 2010 gebaseerd op waardepeildatum 1 januari 2009. Voor een adequate heffing is een actuele W.O.Z.-administratie van doorslaggevend belang. In dat kader was het verbeterproces van de W.O.Z.-administratie in 2009 al afgerond en is in 2010 gestart met zelf modelmatig waarderen en afhandelen van bezwaarschriften. In 2010 is aan alle objecten een aanslag opgelegd, de OZB-opbrengst is daarmee volledig. De opbrengst OZB bedraagt € 8,7 miljoen. Dit is ruim € 89.000 boven de raming. In 548 gevallen is een bezwaarschrift tegen de vastgestelde objectwaarde ingediend. De afhandeling van de bezwaarschriften heeft geleid tot een bedrag aan verminderingen van bruto € 275.000. Daarin zitten tevens bezwaren, die later in nieuwe aanslagen zijn omgezet. Afvalstoffenheffing In Heerenveen wordt bij de afvalstoffenheffing onderscheid gemaakt in een vast deel en een variabel deel, ook wel Diftar genoemd. De tarieven zijn vastgesteld op basis van de verwachte kosten van het ophalen, afvoeren en verwerken van het huisvuil. In principe zijn de opbrengsten kostendekkend. Indien op rekeningbasis overschotten ontstaan dan wordt die toegevoegd aan de egalisatiereserve afvalstoffenheffing. Het vaste gedeelte is verschuldigd ongeacht de aangeboden hoeveelheid afval, en wordt jaarlijks via het aanslagbiljet gemeentelijke belastingen bij iedere woning in rekening gebracht waarvoor de gemeente een inzamelplicht heeft. Het variabele gedeelte wordt per kwartaal via de Diftar-aanslag in rekening gebracht op basis van het aantal ledigingen van grijze en groene containers of van het aantal malen dat afvalzakken worden gestort in de verzamelcontainers (bij hoogbouw). Het vaste tarief afvalstoffenheffing in combinatie met Diftar bedroeg in 2010 € 136,80 per woning. In 2010 bedroeg de opbrengst afvalstoffenheffing vast deel in totaal € 2.595.149.

92

De opbrengst Diftar fluctueert per kwartaal. Over het algemeen is de opbrengst over het eerste en het laatste kwartaal van het jaar lager dan de opbrengst over de resterende twee kwartalen omdat de gft-container in die periode veel minder wordt aangeboden. Het gftledigingstarief is in 2009 verlaagd naar € 1.00 per lediging. Dit heeft inmiddels geleid tot een (gewenste) responsverhoging van het ingezamelde gft-afval van ruim 35% terwijl ook het aantal ledigingen drastisch is gestegen. Mede door de weesrinvloeden, is er dit jaar een kleine terugval in het aantal ledigingen en tonnage van het GFT afval. In 2010 is voor het variabele deel van de afvalstoffenheffing (Diftar) 68.596 aanslagen verzonden, per kwartaal derhalve rond 17.150 aanslagen. Over 2010 is de opbrengst Diftar vastgesteld op € 1.598.823. De totale opbrengst afvalstoffenheffing over 2010 is derhalve € 4.193.972. Het resultaat van het product Afvalinzameling (onderdeel van thema 5; Stimuleert duurzaamheid) saldeert in de desbetreffende egalisatiereserve. Rioolheffing De rioolheffing wordt geheven over alle percelen die zijn aangesloten op de riolering (fysieke aansluiting in de vorm van een buis). Voor woningen is een vast bedrag per jaar verschuldigd. Voor industriële aansluitingen waar veel water wordt gebruikt en geloosd is een vast bedrag op basis van de hoeveelheid afgevoerd water verschuldigd. Via de rioolheffing worden de kosten voor beheer en onderhoud, vervanging en verbetering van de riolering gedekt. In het GRP, zoals vastgesteld in 2003, wordt de voorziening riolering en het rioolheffing verantwoord. De tarieven voor 2009 zijn gebaseerd op de jaarlijkse evaluatie van het GRP en het nieuw vastgestelde Watertakenplan 2009 – 2012. Eventuele jaarlijkse overschotten of tekorten worden verrekend met de voorziening riolering waardoor een zekere egalisatie in de tarieven kan plaatsvinden en toekomstige investeringen kunnen worden gefinancierd. In 2010 bedroeg de opbrengst rioolheffing € 3.111.975. Hondenbelasting. Houders van honden zijn hondenbelasting verschuldigd. Het tarief voor 2010 is vastgesteld op € 39,87 per hond en € 159,38 per kennel. In 2010 zijn 3.499 aanslagen opgelegd. Sinds 2004 wordt er in de gemeente jaarlijks door een extern bureau een controle uitgevoerd op het bezit van honden. Met behulp van deze controle wordt het aantal geregistreerde honden op peil gehouden. Over 2010 zijn 4.312 honden en 16 kennels in de belastingheffing betrokken. De totale opbrengst in 2010 bedroeg € 160.316, de raming beliep op € 159.227. Alle geregistreerde honden zijn in de belastingheffing betrokken. Forensenbelasting Personen die in de gemeente langer dan 90 dagen per jaar een gemeubileerde woning beschikbaar houden zonder in de gemeente in het bevolkingsregister te zijn ingeschreven zijn forensenbelasting verschuldigd. Het tarief voor 2010 is vastgesteld op € 402,75 per woning. Het aantal 2e woningen varieert de afgelopen jaren tussen de 40 en 50. In 2010 zijn 45 woningen in de heffing betrokken (in 2009 waren dat er 49). In 2010 is een opbrengst forensenbelasting gerealiseerd van € 18.124, geraamd was € 17.616. Toeristenbelasting Ingaande 2005 wordt in de gemeente Heerenveen een toeristenbelasting op nachtverblijf geheven. De belasting wordt geheven van degene die gelegenheid biedt tot overnachten. Deze kan de verschuldigde belasting van € 0,35 per persoon per nacht verhalen op degene die verblijf heeft gehouden. Heerenveen kent 10 belastingplichtigen (3 hotels en 7 (mini)campings). Over 2010 is nog geen aanslag verstuurd. Conform de werkwijze wordt in het nieuwe jaar opgelegd, zodra de aantallen overnachtingen beschikbaar komen. Er wordt uitgegaan van een opbrengst van circa € 19.000. Parkeergelden In het centrum van Heerenveen en in een aangewezen schil daaromheen wordt een parkeerbelasting geheven. De totale opbrengst over 2010 bedraagt € 2.100.654 (waarvan € 1.425.606 parkeergelden, € 145.532 Geerts Willigen garage, € 353.048 naheffingen en € 176.468 vergunningen), de oorspronkelijke raming was € 2.070.000. Overigens heeft de opbrengst naheffingen niet alleen betrekking op 2009, maar zit daarin ook een bedrag

93

begrepen voor de afwikkeling van eerdere jaren. Doordat de handhaving van het betaald parkeren opnieuw is aanbesteed, zijn er in 2009 geen nieuwe vergunningen voor het jaar 2010 uitgegeven. De opbrengsten voor vergunningen worden normaliter in de maanden november en december verantwoord. Deze opbrengsten komen nu dus ten gunste van het dienstjaar 2010, evenals het gros van de opbrengsten van vergunningen voor 2011. Leges bouwvergunningen De hoogte van de leges is lineair afhankelijk van de bouwsom van het object waarvoor een bouwvergunning wordt aangevraagd. De tarieven worden aangepast met het inflatiepercentage. De daadwerkelijke opbrengsten zijn sterk afhankelijk van de afgifte van vergunningen voor grotere projecten. In de oorspronkelijke begroting waren de bouwleges geraamd op € 700.000. In het najaar van 2010 is duidelijk geworden, dat de voorgenomen bouwkundige uitbreiding van de Westtribune in het Abe Lenstra-Stadion niet door zou gaan. De bouwaanvraag is om die reden ingetrokken. Op grond van de legesverordening was een bedrag van € 180.000 wegens bouwleges verschuldigd. Met dat bedrag is de raming aangepast. De volledige opbrengst bouwleges over 2010 bedroeg € 1.091.705, inclusief de bate Westtribune ten bedrage van € 180.000. Buiten die bate om is ruim € 900.000 gerealiseerd, ondanks de voortdurende malaise in de bouwwereld. Invordering Belastingen De onroerend zaakbelastingen, het vaste deel van de afvalstoffenheffing, de rioolrechten woningen en de hondenbelasting worden jaarlijks op een gecombineerde aanslag opgelegd aan de belastingplichtigen. In 2010 zijn 22.689 aanslagen opgelegd. Die aanslagen kunnen worden voldaan in 6 termijnen, maar als de belastingplichtige een automatische incasso heeft afgegeven aan de gemeente, dan vindt de betaling in maximaal 9 termijnen plaats. Wanneer de aanslag lager dan € 100 en hoger dan € 2.500 is, dient deze in één termijn te worden voldaan. Voor het variabele deel van de afvalstoffenheffing (Diftar) worden per kwartaal ca. 17.100 nota’s verzonden. Die nota’s moeten binnen een maand worden voldaan. Tevens worden er nog afzonderlijke aanslagen opgelegd voor de forensenbelasting en voor het grootverbruik van de rioolrechten. Indien niet tijdig wordt betaald ontvangen de belastingschuldigen een maand na de laatste vervaldatum van de aanslag een aanmaning inclusief de daaraan verbonden kosten. In 2010 zijn 3.941 aanmaningen verzonden. Wordt dan nog niet betaald, dan wordt een dwangbevel uitgevaardigd dat door de belastingdeurwaarder wordt betekend. Ook hieraan zijn voor de belastingschuldige kosten verbonden. In 2010 zijn 2.625 dwangbevelen uitgevaardigd en zijn er 360 betalingsregelingen getroffen. In tegenstelling tot het aantal aanmaningen is er een stijging te zien bij het aantal aangemaakte dwangbevelen. Dit is ook het geval waarbij de invordering wordt overgedragen aan de deurwaarder. De ontwikkeling in 2010 is, qua aanmaningen, in tegenstelling tot de jaren 2007 t/m 2009. De voorgaande jaren duiden nadrukkelijk op de consequenties van een verminderde betaalmoraal en/of een verminderde betaalcapaciteit bij de burgers. De stijging van het aantal dwangbevelen staat hier dan ook haaks op. De invorderingsinspanningen dragen bij aan een dalende trend in zowel het aantal uitstaande posten per jaar ultimo als in het uitstaande saldo openstaande vorderingen. Onderstaand zijn deze ontwikkelingen geschetst.

Aantal aangemaakte aanmaningen Aantal aangemaakte dwangbevelen Aantal dwangbevelen die na betekening opnieuw ter invordering naar deurwaarder zijn verstuurd Openstaande vorderingen belastingen ultimo Openstaande posten belastingen per jaar ultimo

2010 3.941 2.625

2009 5.763 2.424

2008 4.659 2.278

2007 3.546 1.291

562

426

542

568

653.712 4.902

739.273 5.158

1.006.026 5.380

1.211.871 5.902

Eén van de manieren om de invorder-efficiency te verbeteren, is het aanbieden van de mogelijkheid van automatische incasso. Nadeel is wel, dat min of meer regelmatig sprake is van “mislukte” incasso's, die dan aan de belastingplichtige moeten worden terugbetaald.

94

Daarnaast doen wij ook onderzoek naar de mogelijkheid van outsourcing van het dwanginvorderingstraject en de verwachte positieve effecten daarvan op zowel de kosten als de invorderingsscore. Kwijtschelding Aan personen die de belastingen op grond van de geldende normen niet of met grote moeite kunnen voldoen wordt kwijtschelding verleend. De kwijtscheldingsnorm die de gemeente hanteert is 100% van de bijstandsnorm. De kosten gemoeid met de kwijtscheldingen stijgen gestaag. De stijging van de kosten vloeit voort uit de stijging van het aantal aanvragen en het effect van onze 100% norm, waardoor inwoners sneller voor kwijtschelding in aanmerking kunnen komen. Voor 2010 was € 311.610 geraamd voor dit beleidsterrein. De kosten beliepen € 465.393. Het meerdere ad € 153.783 is betaald uit het Fonds Participatie.

95

96

3.0. Jaarrekening

97

98

1. Balans en toelichting

99

100

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Algemeen Inleiding De onderstaande uiteenzetting van de grondslagen van waardering en resultaatbepaling is bedoeld als een leidraad voor een juiste interpretatie van de in deze jaarrekening gepresenteerde financiële gegevens. Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten De jaarrekening 2010 is samengesteld met inachtneming van de verslaggevingeisen zoals opgenomen in het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Het BBV is ingaande het verantwoordingsjaar 2004 in de plaats gekomen van het Besluit Comptabiliteitsvoorschriften 1995 (CV‟95). De in de jaarrekening 2010 genoemde bedragen zijn, tenzij anders vermeld, opgenomen in euro‟s. Financiële verordeningen ex artikel 212, 213 en 213a Gemeentewet In 2002 is het duale stelsel in werking getreden. De gemeenteraad kreeg daarbij nadrukkelijk de kaderstellende en controlerende rol en het college werd nog sterker dan voorheen verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid en legt daarover verantwoording af. Belangrijk uitgangspunt hierbij is dat de raad op hoofdlijnen stuurt. Dit is echter alleen mogelijk als de raad voldoende inhoud kan geven aan zijn kaderstellende en controlerende rol. Eén van de instrumenten om daar goed vorm aan te geven zijn de financiële verordeningen in het kader van artikel 212 en volgende Gemeentewet. Om de verordening 212 in lijn te brengen met de nieuwe planning en controlcyclus is de verordening gewijzigd op 24 november 2008. Deze nieuwe verordening 212 is op 1 januari 2009 in werking getreden. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende balanspost anders wordt vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover deze op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke. Voor arbeidskostengerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming te weten vier jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (reorganisaties) dient wel een verplichting gevormd te worden.

101

Balans Vaste activa Algemeen Op grond van de financiële verordening worden investeringen beneden de € 5.000,- niet geactiveerd, maar worden direct ten laste van de exploitatie gebracht. Met het afschrijven op vaste activa wordt gestart, zodra in enig jaar sprake is van een boekwaarde. Voor de gehanteerde afschrijvingstermijnen wordt verwezen naar artikel 6 van de vastgestelde financiële verordening ex artikel 212 Gemeentewet. Artikel 59 BBV beschrijft het onderscheid tussen investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte en investeringen met een (beperkt) economisch nut. Investeringen die op enigerlei wijze kunnen leiden tot of bijdragen aan het verwerven van inkomsten zijn investeringen met economisch nut. De vraag of de investering geheel kan worden terugverdiend is niet relevant voor de classificatie. Krachtens artikel 63, lid 1 BBV dienen alle activa te worden gewaardeerd op basis van de verkrijgingsof vervaardigingsprijs. Eventuele van derden verkregen specifieke investeringsbijdragen mogen desgewenst in mindering worden gebracht op het geactiveerde bedrag (artikel 62, lid 2 BBV). Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. In de balans worden onder de immateriële vaste activa afzonderlijk opgenomen: a. Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio; b. Kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief. De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in 5 jaar afgeschreven. De afschrijving van de geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling vangt aan bij de ingebruikname van het gerelateerde materiële vaste actief. Artikel 64, lid 6 stelt aan de afschrijving van immateriële vaste activa een maximum van 5 jaar. Een uitzondering hierop vormen de als immateriële activa opgenomen kosten van het sluiten van geldleningen en disagio. Op grond van art. 64, lid 5 is in deze situatie de afschrijvingsduur maximaal gelijk aan de looptijd van de lening. Afsluitkosten van opgenomen geldleningen worden op grond daarvan afgeschreven gedurende de looptijd van de desbetreffende geldlening. De activeringscriteria zijn opgenomen in artikel 60 en zijn aanmerkelijk aangescherpt. Materiële vaste activa In de balans worden onder de materiële vaste activa afzonderlijk opgenomen: a. Investeringen met een economisch nut; b. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Onder activa met een economisch nut wordt verstaan investeringen die bijdragen aan de mogelijkheid om middelen te genereren of welke (mogelijk) verhandelbaar zijn. In erfpacht uitgegeven gronden. De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (i.c. de waarde die bij eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen).

Overige investeringen met economisch nut

102

Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsof vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht; in die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. Slijtende investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur, waarbij rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. Op grond van artikel 65 van het BBV wordt bij de waardering van de vaste activa rekening gehouden met een vermindering van hun waarde, indien deze vermindering naar verwachting duurzaam is. Investeringen met een economisch nut moeten op grond van artikel 59, lid 1 BBV bruto worden geactiveerd. Op de waarde van deze activa mogen vanaf 1-1-2004 reserves niet meer in mindering worden gebracht. Investeringssubsidies en andere bijdragen van derden mogen daarentegen wel in mindering worden gebracht (artikel 62, lid 2 BBV). Compensabele BTW wordt niet geactiveerd. Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut. Infrastructurele werken in de openbare ruimte, zoals bijvoorbeeld wegen, pleinen, bruggen, viaducten en parken worden geactiveerd en afgeschreven in 40 jaar. De ondergrond van deze werken wordt daarbij als integraal onderdeel van het werk beschouwd (en daarop wordt dus ook afgeschreven). Voor zover in voorkomende gevallen een snellere budgettaire dekking mogelijk is, wordt op dergelijke activa overigens (resultaatafhankelijk) extra afgeschreven. De boekwaarden moeten dus nadrukkelijk als nog te dekken investeringsrestanten worden gezien. Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zonodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. Van een “deelneming” is krachtens artikel 1d van de BBV sprake als de gemeente participeert in het aandelenkapitaal van een NV, BV of CV. Participaties in het aandelenkapitaal van NV‟s en BV‟s (“kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen” in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen structureel daalt tot onder de verkrijgingsprijs, vindt afwaardering plaats. In 2010 is de deelname Sportstad Heerenveen, oorspronkelijk € 11.900.000, afgewaardeerd naar € 11.497.084. Geactiveerde bijdragen aan activa in eigendom van derden zijn gewaardeerd op het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden afgeschreven in de periode waarin het betrokken actief van de derde op basis van de door de gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak. Vlottende activa Voorraden Grond- en hulpstoffen De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, dan wel lagere marktwaarde. Er wordt geen rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden. De overige gronden hulpstoffen (magazijnvoorraden) worden gewaardeerd tegen inkoopprijs. Onderhanden werk De als “onderhanden werken” opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, dan wel lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouwen woonrijpmaken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voorzover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingskosten in mindering gebracht. Ter zake van eventueel te verwachten verliezen op complexen zijn voorzieningen gevormd, die in mindering worden gebracht op de boekwaarde.

103

Gereed product De voorraad gereed product wordt gewaardeerd tegen de kostprijs of tegen de marktwaarde indien de marktwaarde lager is dan deze kostprijs. Dat laatste doet zich met name voor indien voorraden incourant worden. De kostprijs bestaat uit de verrekenprijzen van gronden hulpstoffen en de loon- en machinekosten die aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Op het punt van uitzettingen is gekozen om de terminologie van de Wet Fido (Wet financiering decentrale overheden) te volgen. Het begrip uitzettingen heeft zowel betrekking op vorderingen als op effecten. Het onderscheid tussen beiden is komen te vervallen. Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is hierop een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt statisch bepaald op basis van de geschatte inbaarheid. Liquide middelen en overlopende activa Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen. Vaste passiva Reserves Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve, de bestemmingsreserves en het saldo van de rekening van baten en lasten over 2010. Conform de verslaggevingsvoorschriften wordt het saldo van de rekening van baten en lasten separaat in de balans verantwoord. Een nadere uiteenzetting van de reserves is opgenomen in de toelichting op de balans. Reserves worden gevormd en bestemd overeenkomstig de door de raad genomen raadsbesluiten. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd wegens:   

verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten; op de balansdatum bestaande risico's ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten; kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren.

Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s Voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Voorzieningen worden alleen dan gevormd indien er sprake is van een te kwantificeren financiële verplichting, verlies of (financieel) risico. Elke voorziening heeft de omvang ter dekking van de desbetreffende verplichting, verlies of risico. Mutaties in voorzieningen wegens toevoeging of vrijval vloeien derhalve uitsluitend voort uit het aanpassen aan een nieuw noodzakelijk niveau. Overige mutaties bestaan alleen uit aanwending van de voorziening ter dekking van de verplichting, verlies of het risico. De voorziening valt vrij ten gunste van de exploitatie indien de aanwending niet meer noodzakelijk wordt geacht.

104

Voorzieningen worden gevormd voor kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. Voorzieningen worden gewaardeerd tegen het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De onderhoudsvoorzieningen zijn gebaseerd op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die ter zake geformuleerd zijn. In de paragraaf “onderhoud kapitaalgoederen” opgenomen in het jaarverslag - is het beleid hieromtrent nader uiteengezet. Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De aflossingen die binnen een jaar vervallen, worden in de toelichting apart vermeld evenals de daarmee gepaard gaande rentelast in het betreffende jaar. Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Gewaarborgde geldleningen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten de balanstelling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen.

105

106

Exploitatie De baten en lasten worden opgenomen voor de aan het verslagjaar toe te rekenen bedragen. Conform de voorschriften van het BBV wordt het zogenaamde stelsel van baten en lasten gehanteerd. De begrotingscijfers 2010 zijn ontleend aan de door de raad vastgestelde primitieve begroting en aan de in 2010 doorgevoerde begrotingswijzigingen. In het verantwoordingsjaar 2010 zijn 17 bestuurlijke begrotingswijzigingen geweest. De lasten en de baten worden tegen de nominale waarde toegerekend aan de perioden waarop ze betrekking hebben. Verliezen worden genomen zodra ze voorzienbaar zijn. Winsten worden eerst verantwoord zodra ze gerealiseerd zijn. De afschrijvingslasten worden conform de afschrijvingstermijnen berekend. De rentelasten over de vaste activa worden berekend over de boekwaarde per 1 januari van het verslagjaar. De berekening van de rentelasten in de jaarrekening 2010 is (conform voorgaande jaren) gebaseerd op de omslagrente. Het omslagrentepercentage berekend over het verantwoordingsjaar 2010 bedraagt 4,18%. Het verloop van de gemeentelijke omslagrente over de laatste vier verslagjaren kan als volgt worden weergegeven: Gemeentelijke omslagrente 5,10 Percentage

4,08

2007

2008

107

3,67

2009

4,18

2010

Balans per 31 dec. 2010 (bedragen x € 1.000

ACTIVA

ultimo 2009

ultimo 2010

Vaste activa 93

Immateriële vaste activa - Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio - Kosten van onderzoek en ontw ikkeling

268

0

0

93

268 85.423

Materiële vaste activa

87.530

- Investeringen met een economisch nut - gronden uitgegeven in erfpacht - overige investeringen met een economisch nut -Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut

43

136

82.427

84.496

2.953

2.898 35.267

Financiële vaste activa

33.449

- Kapitaalverstrekkingen aan:

12.245

12.285

- gemeenschappelijke regelingen

5.287

4.063

- Overige langlopende leningen u/g

806

607

- deelnemingen

- Overige uitzettingen rentetyp. looptijd > 1 jr. - Bijdragen aan activa in eigendom van derden

129

102

16.800

16.392

Totaal vaste activa

120.783

121.247

131.762

133.343

Vlottende activa Voorraden - Grond- en hulpstoffen: - niet in exploitatie genomen bouw gronden - overige gronden hulpstoffen - Onderhanden w erk, w aaronder gronden in exploitatie

43.642

46.008

5

14

88.115

87.320 16.016

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

15.734

- Vorderingen op openbare lichamen

5.338

5.549

- Rekening-courantverhoudingen met niet financiële instellingen

2.297

-160

- Overige vorderingen

8.381

10.345 89

Liquide middelen

127

- Kassaldi

12

18

- Bank- en girosaldo

77

109 4.601

5.126

Totaal vlottende activa

152.468

154.330

Totaal activa

273.251

275.577

Overlopende activa

108

(bedragen x € 1.000

PASSIVA

ultimo 2009

ultimo 2010

Vaste passiva 58.547

Eigen vermogen 37.778

- Algemene reserve

57.522 37.131

- Bestemmingsreserves - Voor egalisatie van tarieven - Overige bestemmingsreserves

656

591

20.113

19.800 355

- Nog te bestemmen resultaat

13.690

Voorzieningen

14.564

- Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's

3.732

4.642

- Onderhoudsegalisatievoorzieningen

9.958

9.922

160.524

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer

168.477

- Onderhandse leningen van:

138.281

- binnenlandse banken en overige financiële instellingen - binnenlandse bedrijven - overige binnenlandse sectoren

146.477

243

0

22.000

22.000 232.762

Totaal vaste passiva

240.918

Vlottende passiva 21.540

Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

18.619

11.000

9.000

- Bank- en girosaldi

3.935

4.776

- Overige schulden

6.605

4.843

- Kasgeldleningen

18.948

Overlopende passiva -Vooruitontvangen bedragen -Nog te betalen bedragen

Totaal vlottende passiva Totaal passiva Gewaarborgde geldleningen

109

16.040

7.104

4.015

11.844

12.025

40.488

34.659

273.251

275.577

38.983

36.112

110

Toelichting op de balans ACTIVA Vaste activa Onder de vaste activa worden afzonderlijk opgenomen de immateriële, de materiële en de financiële vaste activa. Het verloop van de vaste activa in het verantwoordingsjaar 2010 kan als volgt worden weergegeven:

Boekwaarde per 1 januari 2010 Voorziening (t.b.v. financiële vaste activa) Vaste activa per 1 januari 2010

120.781.649 1.802.916 122.584.565

Vermeerderingen: Investeringen Kapitaalverstrekking

8.680.296 799.303

Verminderingen: Investeringsbijdragen derden Overige verminderingen Afschrijvingen / aflossingen

2.154.931 0 6.759.618

Erfpachtgronden Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa

Extracomp. voorzieningen

8.914.549 565.050 123.149.614 -1.902.916 121.246.698

Vaste activa per 31 december 2010 Voorziening (t.b.v. financiële vaste activa) Boekwaarde per 31 december 2010

-

9.479.599

Boekwaarde 31-12-2009


42.525 93.123 85.380.161 37.068.755

135.525 268.460 87.393.765 35.351.864

122.584.565

123.149.614

-1.802.916

-1.902.916

120.781.649

121.246.698

Hierna worden de afzonderlijke posten binnen de vaste activa inhoudelijk nader toegelicht. Voor een nog gedetailleerde specificatie van de vaste activa wordt verwezen naar bijlage 2; staat van investeringen. Deze bijlage is in een separaat bijlagenboek bij deze jaarrekening opgenomen.

111

Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa hebben in z‟n algemeenheid betrekking op kosten samenhangende met het sluiten van geldleningen en kosten voor onderzoek en ontwikkeling van een bepaald actief. Sinds de invoering van de verslaggevingvoorschriften (BBV) in 2004 is de mogelijkheid tot het activeren van bedragen beperkt tot bovenstaande posten. De in 2010 verantwoorde kosten hebben betrekking op het project “Digitalisering Documenten en Processen” en “Eén in Dienstverlening”. Materiële vaste activa De in de balans gepresenteerde materiële vaste activa bestaan naast „reguliere‟ materiële vaste activa ook uit erfpachtgronden. De volgende gronden zijn door de gemeente in erfpacht uitgegeven: Oppervlakte (in m2) Industrieterrein; Het Kanaal Tjalleberd: de Eide IBF

1.275 22 1.550 2.847

In 2010 is er voor € 93.000 grond uitgegeven in erfpacht op het IBF. Deze mutatie wordt in 2011 verwerkt in de staat van investeringen. De totale waarde van de erfpachtgronden bedraagt per 31 dec. 2010 € 135.525. Op grond van de verslaggevingvoorschriften dienen de (overige) materiële vaste activa te worden verbijzonderd naar materiële vaste activa met een economisch nut en materiële vaste activa met een maatschappelijk nut. Materiële vaste activa met een economisch nut zijn die activa die kunnen bijdragen tot het verkrijgen van middelen, dan wel die activa die verhandelbaar zijn.

Investeringen materiële vaste activa

Boekw aarde Investeringen en Afschrijvingen Afw aar1 jan. 2010 desinvesteringen

2010

dering

Bijdragen

Boekw aarde

derden

31 dec. 2010

Economisch nut Gronden en terreinen

3.160.113

0

2.750

0

0

125.389

0

7.088

0

0

118.301

Bedrijfsgebouw en

63.029.226

4.822.887

2.804.857

0

1.654.931

63.392.325

Grond-, w eg- en w aterbouw kundige w erken

Woonruimten

3.157.364

10.369.670

1.030.988

381.042

0

0

11.019.616

Vervoermiddelen

1.731.795

23.612

237.244

8.693

0

1.509.469

Machines, apparaten en installaties

2.774.811

1.710.962

553.493

16.164

0

3.916.116

Overige materiële vaste activa

1.236.403

488.363

321.703

20.222

0

1.382.841

82.427.407

8.076.812

4.308.178

45.078

1.654.931

84.496.032

Maatschappelijk nut Gronden en terreinen Grond-, w eg- en w aterbouw kundige w erken Machines, apparaten en installaties

Totaal

2.992

0

747

0

0

2.245

2.727.267

107.808

206.621

114.000

0

2.514.454

222.496

186.113

27.574

0

0

381.035

2.952.754

293.921

234.942

114.000

0

2.897.733

85.380.161

8.370.733

4.543.120

159.078

1.654.931

87.393.766

112

Gronden en terreinen Tot de gronden en terreinen behoren onder andere de gronden voor schoolgebouwen, begraafplaatsen, gemeentelijke grondbank en overige gemeentelijke eigendommen. In beginsel wordt op gronden en terreinen niet afgeschreven. Alleen op de grond “uitbreiding begraafplaats Schoterland” en de grond ten behoeve van het toegangspad naar deze begraafplaats, wordt afgeschreven. Woonruimten De gemeente heeft een klein aantal woonruimten met een geringe boekwaarde in eigendom. Bedrijfsgebouwen Hiertoe behoren onder meer de gebouwen voor huisvesting van de gemeentelijke organisatie (personeel en materieel), de brandweer, het Posthuis, het museum Willem van Haren, de Heerenveense School, (voormalige) schoolgebouwen, multifunctionele centra, sportaccommodaties, de parkeergarage op het Geert Willigensplein en gebouwen waar bedrijfsmatige activiteiten plaatsvinden. De belangrijkste in het boekjaar 2010 gedane investeringen: Aanp.gebouwen aan eigentijdse eisen v.h. onderwijs Renovatie sportterreinen ingevolge Sportnota Nieuwbouw OSG Rottumerweg Bouwbudget OSG Fedde Schurerplein Kunstgras korfbalveld De Knipe Posthuis (ARBO maatregelen) Renovatie Heerenveense School Verbetering binnenklimaat huisv.prim.onderwijs

126.796 337.683 999.945 2.720.540 58.986 99.994 95.299 350.741

OSG Sevenwolden; Fedde Schurerplein € 2.720.540 Het nieuwe schoolgebouw, locatie Fedde Schurer aan de Schans 100 is sinds de zomervakantie in gebruik genomen en hier is begonnen met de sloop van het oude schoolgebouw. Vervolgens moet het schoolterrein en de bereikbaarheid hiervan worden afgemaakt. De werkzaamheden voor de OSG op e het Fedde Schurerplein zijn naar verwachting het 3 kwartaal 2011 gereed. Ontvangen bijdragen derden: € 1.654.931 In 2010 zijn de volgende bijdragen van derden ontvangen: OSG Sevenwolden, bijdrage investering nieuwbouw Provincie, bijdrage renovatie H‟veense School Ministerie, bijdrage verbetering binnenklimaat huisvesting primair onderwijs

€ 1.265.004 -. 71.092 - 318.835

Grond- wegen waterbouwkundige werken Hiertoe behoren met name de geactiveerde kosten van rioleringen. Conform voorgaand verslagjaar heeft de investering (€ 1.030.988) volledig te maken met de kosten die zijn gemaakt voor de riolering in het buitengebied. Onder andere in het kader van de Brede Zorgplicht Rioleringen (BZR) zijn kosten gemaakt. De BZR is een omvangrijk project waarbij percelen worden aangesloten. Het project “Brede Zorgplicht Riolering” is noodzakelijk omdat er geen ongezuiverd afvalwater meer geloosd mag worden op het oppervlaktewater. Dat betekent, dat eigenaren van woningen zonder aansluiting op de riolering of een ander goedgekeurd zuiveringssysteem maatregelen moeten treffen om zulke lozingen in de toekomst te voorkomen. De gemeente heeft met dit project de zorg voor zuivering van het afvalwater deels overgenomen van haar inwoners. In 2010 heeft er een afwaardering plaatsgevonden van € 114.000 op de kosten infrastructuur Ds. Kingweg i.v.m. het niet doorgaan van de minirotonde. Vervoermiddelen De post voertuigen betreft voornamelijk het materieel van de afdeling wijkbeheer en de brandweer. Machines, apparaten en installaties Hiertoe behoren onder meer de computerapparatuur en installaties van het gemeentelijk apparaat, de brandweer, het Posthuis, de parkeergarage op het Geert Willigensplein, parkeerautomaten en het materieel van de afdeling Wijkbeheer.

113

De belangrijkste in het boekjaar 2010 gedane investeringen: Vervanging Probev en update's GH+ Vervanging bekabeling Implementatie SAN Werkplekken Virtuele werkplekken datacenter Posthuis: Toneeltechniek en automatisering Parkeerautomaten straatparkeren Parkeerautomaten Molenplein Overname inventaris PCH Mech./elektr.syst.Tram/Schansterbrug

298.436 79.646 74.881 118.465 298.615 60.987 303.474 128.000 209.740 186.113

Overige materiële vaste activa Deze activa omvatten voornamelijk de aanschaf van software ten behoeve van de gemeentelijke organisatie en de brandweer en de aanschaf van hulpmiddelen voor gehandicapten. De belangrijkste in het boekjaar 2010 gedane investeringen zijn de aanschaf van hulpmiddelen WMO (€ 328.346).

114

Financiële activa De financiële activa bestaan per ultimo uit:

31-12-2009

31-12-2010

Kapitaalverstrekkingen deelnemingen Kapitaalverstrek. gemeenschap. regelingen Overige langlopende leningen Overige uitzettingen > 1 jaar Bijdragen in activa van derden

14.047.786 5.286.726 805.941 128.548 16.799.755

14.187.786 4.063.251 606.929 101.774 16.392.124

Voorziening kapitaalverstrek. deelnemingen

37.068.755 -1.802.916

35.351.864 -1.902.916

35.265.839

33.448.948

Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het verantwoordingsjaar 2010 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:

FVA Kap.verstr.Deelnem. FVA Kap.verstr.Gem.Regelingen

Boekw aarde

Mutaties

Aflossing

Afschrijving

Boekw aarde

1 jan. 2010

2010

2010

2010

31 dec. 2010

12.244.870

40.000

12.284.870

5.286.726

1.223.475

4.063.251

FVA Over.langlop.leningen

805.941

199.012

606.929

FVA Overige uitz.lpt.>1 jr.

128.548

-26.774

FVA bijdr.aan act.eigend. Derden

16.799.755

159.303

Totaal

35.265.839

172.529

101.774

1.422.487

566.934

16.392.124

566.934

33.448.948

Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen Een specificatie van de kapitaalverstrekking aan deelnemingen per 31 december kan als volgt worden weergegeven:

-

Thialf Gemeentelijk Sportcentrum Sportstad Heerenveen IJshockeyhal Thialf Heerenveen Participatiemaatschappij "It Hearrenfean" Afvalsturing Friesland Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Sportstad Heerenveen; Grondexploitatie CV Stichting Volkskredietbank (GKB) Fryslân Miljeu

100% 100% 50% 100% 100%

31-12-2009

31-12-2010

1.500.000 18.000 11.900.000 18.000 18.000 54.454 127.864 60.000 226.890 124.578

1.500.000 18.000 11.900.000 18.000 158.000 54.454 127.864 60.000 226.890 124.578

14.047.786

14.187.786

In verband met een mogelijk risico van oninbaarheid is ten behoeve van deze balanspost een voorziening getroffen van € 1.500.000 i.v.m. Thialf. Op grond van de verslaggevingsvoorschriften wordt deze voorziening ten behoeve van de presentatie in de balans in mindering gebracht op het desbetreffende activum. Dezelfde situatie doet zich voor bij de deelneming in Sportstad Heerenveen. Hier is een voorziening voor getroffen van € 402.916.

115

Verder heeft de Gemeente Heerenveen een deelneming in IBF BV/CV. In het verleden hebben wij het ingebrachte kapitaal reeds afgeboekt. Gezien de economische vooruitzichten handhaven we dit. Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen De kapitaalverstrekking ad € 4.063.251 per 31 december 2010 bestaat volledig uit de kapitaalverstrekking aan het Bedrijvenpark A7. Overige langlopende geldleningen u/g Een specificatie van de langlopende geldleningen kan als volgt worden weergegeven: 31-12-2009 31-12-2010 - Voetbalclub Heerenveense boys - Tennisvereniging De Horne - Hypothecaire geldlening ambtenaren

18.151 454 787.336

13.613 0 593.316

805.941

606.929

Sinds 2007 is het verstrekken van gemeentelijke hypotheken aan ambtelijk personeel niet meer toegestaan. Aan (extra) aflossingen van de annuïtaire hypothecaire geldleningen is in 2010 een bedrag ontvangen van € 194.020 (2009: 219.149). Aan berekende rente is een bedrag ontvangen van € 36.468 (2009: € 45.533). Eind 2010 hebben 26 personen nog een hypotheek ( totaal € 593.347) bij de gemeente Heerenveen. Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd > 1 jr. In verband met de liquidatie van Stichting Samenwerk zijn de in het bezit van de stichting zijnde obligaties overgedragen aan de gemeente Heerenveen. De nominale waarde van deze obligaties bedraagt € 26.774. De slotkoers per 31 december 2010 bedraagt € 37.845 (2009: € 64.043). De gemeente Heerenveen beschikt vanuit het verleden eveneens nog over zogenaamde effecten grootboek nationale schuld. Ten opzichte van 2009 zijn deze effecten met ruim € 15.400 in waarde gestegen. De slotkoers per 31 december 2010 bedraagt ruim € 109.087 (2009: € 93.682). De effecten zijn in de balans echter gewaardeerd tegen de nominale waarde van € 75.000. Bijdrage aan activa in eigendom van derden De specificatie per 31 december 2010 van de gemeentelijke bijdragen in de activa van derden kan als volgt worden weergegeven: 31-12-2009 31-12-2010 -

Fryslân Miljeu Zuid-oost Gemeentelijk sportcentrum Uitbreiding Bornego College Nieuwbouw SBO

242.512 8.915.689 2.066.544 5.575.010

0 8.807.731 2.001.640 5.582.753

16.799.755

16.392.124

De oorspronkelijke bijdrage in het gemeentelijke sportcentrum bedroeg € 9.215.000. Deze bijdrage wordt in 40 jaar annuïtair afgeschreven. De jaarlijkse annuïteit bedraagt € 469.044. Binnen dit bedrag is voor 2010 een bedrag aan afschrijving beschikbaar van € 107.959. De uitbreiding van het Bornego College en nieuwbouw SBO zijn ondergebracht bij financiële activabijdrage aan activa in eigendom van derden, omdat de gemeente geen eigenaar is van de betreffende gebouwen, maar alleen een geldelijke bijdrage beschikbaar gesteld heeft voor de realisering van de uitbreiding/nieuwbouw.

116

Vlottende activa Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën:

Niet in expl.genomen bouwgronden Overige grond-en hulpstoffen Onderhanden werk,wo.gr.in expl.

Voorziening verliezen grondbedrijf

31-12-2009

31-12-2010

43.641.804 4.721 92.215.083

46.007.868 13.892 96.021.464

135.861.607

142.043.223

4.100.000 131.761.607

8.700.000 133.343.223

Niet in exploitatie genomen bouwgronden In de complexen die nog niet in exploitatie zijn genomen worden de gronden opgenomen die voor toekomstige in- en uitbreidingslocaties bestemd zijn. Om er voor te zorgen dat op het moment dat deze complexen in exploitatie worden genomen er sprake kan zijn van een winstgevend complex, dient er voor te worden gezorgd dat de inbrengwaarde van deze gronden niet te hoog wordt. Hoe hoger de prijs per vierkante meter wordt, des te hoger wordt het risico dat de uiteindelijke exploitatie niet meer kostendekkend kan worden uitgevoerd. Op basis van praktijk- en ervaringscijfers blijkt dat indien de vierkante meterprijs beneden de € 15 blijft er nauwelijks tot geen sprake is van risico‟s. Bij een vierkante meterprijs die daarboven uit stijgt, neemt het risico toe.

117

Van de complexen die nog niet in exploitatie zijn genomen, kan het volgende overzicht worden gegeven: Nog niet in exploitatie genomen gronden

Boekwaarde

Boekwaarde

31-12-2009

31-12-2010

31-12-2009

31-12-2010

31-12-2010

3.023.485 241.472 75.856 1.403.628 226.882 29.274 9.711 70.441 1.137.209 114.128 1.761 188.361 32.366 -136.452 747.747 81.644 10.028 266.968 30.719

3.158.833 237.329 78.836 1.245.133 236.001 64.584 10.093 -44.825 1.061.393 73.029 1.830 763.869 15.737 105.264 779.078 121.297 12.710 281.321 0

298.750 68 nihil 92.744 1.242 nihil 339 nihil 4.357 nihil nihil nihil nihil nihil 7.112 nihil nihil 633 nihil

298.750 68 nihil 92.744 1.242 nihil 339 nihil 4.357 nihil nihil nihil nihil nihil 7.112 nihil nihil 633 nihil

10,57 3.490,13

53.761 -4.041 8.107 0 81.421 865.974 28.684 2.218.779

56.457 -4.200 687.876 62.200 103.581 935.702 46.732 2.326.951

13.500 nihil nihil 0 875 60.000 nihil 371.940

13.500 nihil nihil 0 875 60.000 nihil 371.940

4,18

Klaverblad Noord Leeuwarderstraatweg Klaverblad NO

1.167.211 412.924 31.238.053

1.217.237 429.965 31.943.855

148.642 22.470 1.425.670

148.642 22.470 1.425.670

8,19 19,14 22,41

Totaal

43.626.101

46.007.868

2.448.342

2.448.342

18,79

Oppervlakte (in m 2)

Boekwaarde (per m 2)

Heerenveen: Strategische gronden Heerenveen Centrum De Greiden Heidemeer/Rotstergaastweg Hepkema (saneringsterrein) Breedpad terrein Smit Schotanuslaan 2e fase Dubbele Regel 38-40 Heerenveen Midden Oude Brandweerkazerne eo Bebouwing Geerts Willigenplein Gedempte Molenwijk Fok van Helomalaan Centrum Breed Uhlweg Amelandlaan Meander Het Meer 2 Uitbreiding Westtribune

13,43 190,02 29,77 243,61

109,54

444,42

Overige dorpen: Schoterlandseweg 34 Voorm. locatie CBS Pream De Kompanije Schoollocaties Jubbega Nieuwehorne Boskpaed 2e fase Nieuwehorne Oranjewoud-Katlijk Landelijk wonen Tjalleberd

118,38 15,60 6,26

Industriegebieden:

118

Het verloop van de boekwaarden van de niet in exploitatie genomen bouwgronden kan gedurende het verslagjaar 2010 als volgt worden weergegeven: Gronden zonder kostprijsberekening 43.626.101

Boekwaarde per 1 januari 2010 Lasten 2010 Aankopen Bouwrijpmaken ca Overige exploitatielasten/baten

489.477 1.257.487 1.266.683 3.013.647

Baten 2010 Verkopen Bijdragen/overboekingen

302.880 329.000 631.880 46.007.868

Boekwaarde per 31 december 2010

Onderhanden werk (bouwgronden in exploitatie) De voorraad onderhanden werk in exploitatie wordt gevormd door de complexen van het grondbedrijf waar „de schop reeds de grond in is gegaan‟. Complexen waarin nog geen activiteiten worden ontwikkeld (hierbij is veelal slechts sprake van de aanschaf van gronden), worden gewaardeerd onder de post „voorraad gronden nog niet in exploitatie‟. Zoals blijkt uit het onderstaande overzicht, bedraagt de boekwaarde van de complexen waarbinnen reeds activiteiten plaats vinden € 96.021.459. Gezien de onafwendbaarheid van de verliezen op de complexen Heerenveen Strategische gronden, Noord-Oost, IBF Uhlweg, Aengwirder Krite en Heidemeer is hiervoor een voorziening gevormd. Rekeninghoudend met deze mutaties laten de diverse complexen een verwacht resultaat zien variërend van € 4,6 miljoen negatief tot € 2,8 miljoen positief. Hierbij dient echter wel de kanttekening te worden geplaatst dat het behalen van dit resultaat voor een belangrijk deel afhankelijk is van economische factoren. Indien het „tij tegen zit‟ kan stagnatie van de verkopen dan wel lagere opbrengsten. Met name een stagnatie in de verkopen leidt snel tot een drukkend effect op de winstgevendheid van de complexen (als gevolg van de stagnerende verkoopopbrengsten dient er meer rente aan de desbetreffende complexen te worden toegerekend, waardoor de kostendekkendheid van de verkoopopbrengsten sterk kan worden verkleind).

119

Per 31 december 2010 zijn een tiental complexen nog in exploitatie. De specificatie van deze complexen luidt als volgt: In exploitatie genomen gronden

Boekwaarde Aankopen 31-12-2009

Kosten bouwrijpmaken

Overige lasten / baten

Verkopen

Bijdragen/ overboekingen


182.300

508.585

4.496

0

14.451.949

182.300

284.544 224.041

0 4.496

299.587 0 1.595.596 1.902.845 -2.840.717 1.110.558

2.753.030 2.083.589 573.000

0 0 0

4.729.181 43.847.903 30.438.084

Projecten met een looptijd > 5 jaar Heerenveen: Heerenveen Oost

13.765.560

0

Heerenveen Oost Noord Heerenveen Oost Kompasgebied

Heerenveen Noord-Oost Skoatterwâld IBF

7.182.624 42.433.051 26.424.059

0 0 6.317.184

Tjalleberd de Eide

2.143.236

0

165.367

85.512

0

0

2.394.115

Totaal

91.948.530

6.317.184

-597.867

3.607.500

5.414.115

0

95.861.232

121.649 524.001 15.703

0 0 0

12.900 118.232 56.647

6.712 22.485 4.924

0 0 0

0 0 0

141.261 664.718 77.274

-38.771

0

0

-1.523

0

0

-40.294

-140.355 -199.974

0 0

2.881 17.873

-4.335 11.178

0 370.000

0 0

-141.809 -540.923

282.253

0

208.533

39.441

370.000

0

160.227

92.230.783

6.317.184

-389.334 3.646.941

5.784.115

0

96.021.459

Overige dorpen:

Projecten met een looptijd < 5 jaar Heerenveen: Heidemeer bufferzone Stationsgebied Fedde Schurerplein Overige dorpen: Jubbega Zuid Industriegebieden: Industrieterr.Kanaal Bedr.terrein De Kavels Totaal

Generaal totaal

Het verloop van de boekwaarden van de in exploitatie genomen complexen kan gedurende het verslagjaar 2010 als volgt worden weergegeven: Onderhanden werk 92.230.783

Boekwaarde per 1 januari 2010 Lasten 2010 Aankopen Bouwrijpmaken ca Overige exploitatielasten/baten

6.317.184 -389.334 3.646.941 9.574.791

Baten 2010 Verkopen Bijdragen/overboekingen

5.784.115 0 5.784.115 96.021.459

Boekwaarde per 31 december 2010

120

Overige gronden hulpstoffen en gereed product en handelsgoederen De per 31 december 2010 aanwezige voorraden van het Posthuis en de voorraad eigen verklaringen van de afdeling Publiekszaken zijn verantwoord onder de overige gronden hulpstoffen en gereed product en handelsgoederen. Voorziening verliezen grondbedrijf Uit herziene exploitatieberekeningen is gebleken dat er onafwendbare verliezen zijn geconstateerd op enkele projecten binnen het gemeentelijk grondbedrijf. De commissie BBV schrijft in haar notitie grondexploitatie voor om in deze situatie een voorziening te treffen t.b.v. de geconstateerde verliezen. Daarnaast geeft ook onze notitie grondbeleid en gebiedsontwikkeling aan dat indien verliezen worden geconstateerd hiervoor een voorziening wordt getroffen. Deze verliezen hebben betrekking op de volgende projecten: Strategische gronden Heerenveen Oost woningen NO Aengwirder Krite IBF Uhlweg Heidemeer

€ -

2.100.000 700.000 1.000.000 3.700.000 700.000 500.000

Totaal

€

8.700.000

Voor een nadere en gedetailleerdere toelichting op de grondexploitatie en de 'voorziening verliezen grondbedrijf' wordt verwezen naar de jaarrekening van het grondbedrijf

121

Uitzettingen korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden: 31-12-2009 Openbare lichamen Rek.courant niet-financ.instellingen Overige vorderingen

Voorziening voor oninbaarheid

31-12-2010

5.338.190 2.296.741 8.449.509

5.549.113 159.67710.436.877

16.084.440

15.826.314

68.524

91.855

16.015.915

15.734.458

Vorderingen op openbare lichamen Binnen de post vorderingen „openbare lichamen‟ is onder andere de vordering op het BTWCompensatiefonds opgenomen (het hiermee gepaard gaande bedrag bedraagt voor het verantwoordingsjaar 2010 € 4,8 miljoen (2009: € 4,2 miljoen)). Op 1 januari 2003 is het BTW-compensatiefonds (BCF) ingevoerd. Dit fonds is destijds ingevoerd om de afweging tussen zelf werkzaamheden uitvoeren binnen de publieke sector of uitbesteden aan private partijen niet te laten verstoren doordat de ene vorm wel is vrijgesteld (interne uitvoering) van BTW en de andere vorm (uitbesteding) niet. Uit het BCF krijgen gemeenten, provincies en kaderwetgebieden in beginsel compensatie voor de BTW die zij hebben betaald aan private partijen voor de uitvoering van overheidstaken. Na afloop van het kalenderjaar wordt door de inspecteur van de rijksbelasting de definitieve bijdrage over het betreffende kalenderjaar vastgesteld. De definitieve bijdrage bedraagt het saldo van de opgave van de gemeenten, de verstrekte voorschotten (indien van toepassing) en de verschuldigde omzetbelasting (hetgeen de gemeente verschuldigd is aan het Rijk) en wordt 6 maanden na vaststelling uitbetaald of teruggevorderd. Tot vijf jaar na het kalenderjaar waarop de BTW-compensatie betrekking heeft kan nog worden nabetaald of teruggevorderd door het Rijk. Bij een nabetaling of terugvordering wordt rekening gehouden met rente. Verder zijn binnen deze post de algemene vorderingen (staat O € 396.633) verantwoord. Tenslotte worden diverse vorderingen op het Rijk, provincie etc. voor bijdragen aan grote investeringen onder deze post gerubriceerd. Rekening-courantverhoudingen met niet-financiële instellingen De gemeente heeft in 2006 aan het International Business Park Friesland C.V. een kredietfaciliteit ter beschikking gesteld. De kredietfaciliteit bestaat in de eerste plaats uit een krediet in rekening-courant. In plaats van het krediet in rekening-courant kunnen in onderling overleg door de gemeente aan het IBF leningen worden verstrekt; een en ander met inachtneming van de kredietlimiet. T/m 2010 is alleen krediet verstrekt in rekening-courant. Per 31 december 2010 bedraagt de stand van de rekening courant verhouding -/- € 159.677.

122

Overige vorderingen Binnen de post „Overige vorderingen‟ zijn onder andere de volgende posten verantwoord: 31-12-2009 Debiteuren algemeen (staat O) Diverse gemeentelijke belastingen Exploitatie-bijdrage Heerenveen-Centrum Baatbelasting Heerenveen-Centrum Bijdr.grb. Tbv. Tuindorp Bijdr. ISV de Akkers Bijdr. Wijkontwikkeling H'veen Midden Bijdr. Sportcomplex Nieuwehorne Bijdr. De Akkers Bijdr. Tuindorp Rente en kapitaalverstrekking A7 Huur De Barte/Werkstate/Us Kubus Bijstandsontvangers Bijdrage cliënten huishoudelijke hulp Terug te ontvangen subsidies Div.bijdr. De Kompanije Westtribune Sportstad Overig

Voorziening dubieuze debiteuren

31-12-2010

2.249.772 1.435.014 108.012 883.566 339.929 148.708 0 0 0 0 0 269.351 1.221.000 225.000 75.204 1.117.416 0 376.537

1.954.526 1.098.304 87.473 883.566 339.929 148.708 233.134 201.706 99.431 295.503 1.445.517 257.000 1.230.000 325.000 13.454 1.117.416 214.000 492.210

8.449.509

10.436.877

68.524

91.855

8.380.984

10.345.022

Een verdere gedetailleerde specificatie van de vorderingen is aanwezig bij de diverse afdelingen. De inbaarheid van de uitstaande vorderingen op uitkeringsgerechtigden is beoordeeld. Er is sprake van een brutowaarde met betrekking tot de uitkeringsdebiteuren (Wet Werk en Bijstand, IOAW, IOAZ en BBZ) van circa € 3,8 miljoen. Hiervan is bijna € 2,6 miljoen voorzien voor dubieuze debiteuren. Na beoordeling van de mutaties in de jaarschijf 2010 ontstaat er een vordering met een netto-waarde van € 1,2 miljoen. In januari 2008 zijn de uitvoeringsregels voor oninbare vorderingen (met terugwerkende kracht tot 1 januari 2007) door het college vastgesteld. Conform de uitvoeringsregels is er voor een drietal „debiteurengroepen‟ een voorziening voor mogelijke oninbaarheid getroffen. Het betreft hier de volgende groepen van debiteuren:   

gemeentelijke belastingen en rechten, naheffingen betaald parkeren, overige vorderingen.

In het jaar 2010 is in totaliteit een bedrag van € 78.711 afgeboekt, zijnde € 78.113 als niet invorderbaar over de oude belastingjaren en € 597 voor overige vorderingen. Tezamen bedraagt het totale bedrag inzake de „voorziening dubieuze debiteuren‟ per 31 december 2010 € 91.855 (2009: € 68.524). Dit bedrag kan als volgt worden gespecificeerd: 31-12-2009 Debiteuren naheff. betaald parkeren Dubieuze debiteuren belastingen Dubieuze debiteuren

12.465 38.174 17.886 68.524

123

31-12-2010 27.465 40.060 24.330 91.855

Liquide middelen Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten:

31-12-2009 Kassaldi Girosaldi Banksaldi

31-12-2010

11.917 29.974 46.940

17.560 68.682 40.818

88.831

127.060

De gemeente maakt gebruik van een pakket voor geïntegreerde dienstverlening voor het betalingsverkeer en kredietoperaties van de NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). Hiervoor zijn een tweetal overeenkomsten afgesloten, namelijk een rekening-courant overeenkomst en een (raam)overeenkomst voor geïntegreerde dienstverlening. Op grond van deze overeenkomsten vindt ondermeer de renteberekening plaats over de hoofdrekening en de nevenrekeningen bij de BNG tezamen; er is bij deze berekening sprake van een zogenaamde “concernblok”-koppeling. Per 31 december 2010 bedroeg het rekening-courantsaldo op de hoofdrekening bij de BNG € 4.783.139 negatief (2009: € 3.933.942 negatief). Voor een nadere toelichting wordt daarom verder verwezen naar de toelichting op de vlottende passiva (netto vlottende schulden). Overlopende activa: De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden: 31-12-2009 Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen

410.318 4.190.284 4.600.602

31-12-2010 583.083 4.542.880 5.125.963

De post „nog te ontvangen bedragen‟ wordt in 2010 conform voorgaande jaren grotendeels gevormd door het bedrag aan te ontvangen BTW.

124

PASSIVA Vaste passiva Eigen vermogen Om financiële tegenvallers te kunnen opvangen heeft de gemeente weerstandsvermogen nodig. Het weerstandsvermogen is de verhouding tussen de weerstandscapaciteit en de risico‟s die de gemeente loopt. De risico‟s die worden gelopen zijn velerlei en van diverse aard. De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen die kunnen worden ingezet om tegenvallers op te vangen: naast de bufferreserves zijn dit langlopende voorzieningen, ongebruikte belastingcapaciteit en ruimte op de begroting. Bij het optimaliseren van het weerstandsvermogen spelen naast weerstandscapaciteit en risico‟s als zodanig ook andere factoren een rol. Het gaat hierbij om het aanpassingsvermogen of de flexibiliteit van de organisatie, en om de kans op gelijktijdigheid van tegenslagen. Op zichzelf genomen kleine risico‟s kunnen door toeval gelijktijdig of vlak na elkaar optreden, waardoor toch een groot beroep op de weerstandscapaciteit noodzakelijk is. De kansen op verschillende soorten tegenvallers kunnen afhankelijk zijn. Zo kan bijvoorbeeld een terugval van de economische groei leiden tot een lagere algemene uitkering, hogere rente, een groter beroep op garanties en meer bijstandsuitgaven. Het eigen vermogen vormt een van de belangrijkste componenten van de weerstandscapaciteit. Het in de balans opgenomen eigen vermogen (excl. jaarrekeningresultaat 2010) bestaat uit de volgende posten:

31-12-2009 31-12-2010 Algemene Reserve Bestemmingsreserve eg. Tarieven Overige bestemmingsreserves

37.779.169 655.792 20.112.699

37.130.932 590.914 19.799.801

58.547.660

57.521.647

De mutaties op de reserves van de algemene dienst zijn via functie 980 verantwoord in de exploitatie. Voor een nadere specificatie wordt eveneens verwezen naar bijlage 2 van deze jaarrekening (overzicht verrekening met reserves). Het verloop van de reserves in 2010 wordt in onderstaand overzicht weergegeven; voor een nadere specificatie wordt verwezen naar bijlage 3 (staat D).

Verloopoverzicht

Stand 01-01-2010

Toevoeging Onttrekking Stand 31-12-2010

Algemene reserves Bestemmingsreserves

37.779.169 20.768.491

3.202.905 6.427.815

3.851.142 6.805.591

37.130.932 20.390.715

Totaal reserves

58.547.660

9.630.720

10.656.733

57.521.647

125

De post „algemene reserves‟ is opgebouwd uit een aantal onderdelen: 31-12-2009

Algemene reserve geblokkeerd Algemene reserve niet-geblokkeerd Algemene reserve niet-geblokkeerd mjp 2007-2010 Algemene reserve niet-geblokkeerd mjp 2008-2011 Algemene reserve niet-geblokkeerd mjp 2009-2012 Algemene bedrijfsreserve exploitatie gronden

31-12-2010

26.955.892 5.032.418 572.362 1.195.927 58.261 3.964.310

26.955.892 6.315.836 0 560.000 0 3.299.204

37.779.169

37.130.932

Geblokkeerd deel Door middel van het geblokkeerde deel van de algemene reserve worden rentebaten gegenereerd die structureel in de begroting als bate zijn opgenomen en die daarmee bestemd zijn voor dekking van structurele lasten. De bedoeling van het geblokkeerde deel van de algemene reserve is om deze in stand te blijven houden; immers een uitname uit dit deel van de reserve zal betekenen dat er in de exploitatie een tekort ontstaat ter grootte van de met de betreffende uitname wegvallende rentebaten. De rente van de „algemene reserve geblokkeerd‟ ad € 1.118.670 (4,15% van het beginsaldo) is verantwoord op programma 11 “Interne organisatie en algemene dekkingsmiddelen” (product 1460 beleggingen) van de rekening van baten en lasten. Niet-geblokkeerd deel De doelstelling van de algemene reserve niet-geblokkeerd is gelegen in het vormen van een buffer voor het opvangen van risico‟s waarvoor geen bestemmingsreserve of voorziening is gevormd. De buffer is dus gevormd om eventuele tegenvallers in de reguliere exploitatie van de algemene dienst op te vangen. In het meerjarenperspectief 2007-2010, 2008-2011 en 2009-2012 zijn projecten gedekt met eenmalige middelen, waarvan de afwikkeling de komende jaren zal plaatsvinden. Voor het juiste inzicht in de afwikkeling van deze besluiten is binnen de algemene reserve niet geblokkeerd een apart onderdeel gecreëerd (algemene reserve niet geblokkeerd mjp 2007-2010, mjp 2008-2011 en 20092012). Niet-geblokkeerd Het verloop van dit onderdeel van de algemene reserve kan als volgt worden weergegeven: Stand 1 januari 2010

5.033

Toevoeging: - Verantwoordings- en Perspektief Nota 2010 - Berap 2010: Jeugd-en onderwijsbeleid - Berap 2010: Reservering tbv wachtgeldverpl.ea. - Berap 2010: Uitkomst bestuursrapportage 2010 - Herstrstructurering H‟veen-midden - Berap 2010: Overtuin - Participatie Thialf

743 50 800 423 300 103 150 2.569

Onttrekkingen: - Eénmalige maatregelen begroting 2010 - Herstel vorstschade - Bijdrage incubator - Jaarrekening 2009 - Berap 2010: Project Jong in Heerenveen - Berap 2010: Digitaal dossier jeugdgezondheidszorg

307 520 60 313 55 31 -/- 1.286

Stand 31 december 2010

6.316

126

Niet-geblokkeerd mjp 2007-2010 Het verloop van dit onderdeel van de algemene reserve kan als volgt worden weergegeven: Stand 1 januari 2010 Onttrekkingen: - Thema 3: H‟veen kiest voor leefbaarheid wijken en dorpen 520 - Berap 2010: Vrijval tgv. Algemene reserve niet geblokkeerd 52

572

-/-572 Stand 31 december 2010

0

Niet-geblokkeerd mjp 2008-2011 Het verloop van dit onderdeel van de algemene reserve kan als volgt worden weergegeven: Stand 1 januari 2010 Onttrekkingen: - Thema 1: H‟veen bestuurt en organiseert 67 - Thema 2: H‟veen Werkt 91 - Thema 3: H‟veen Kiest voor leefbaarheid wijken en dorpen 212 - Thema 6: H‟veen ontwikkelt 168 - Berap 2010: Vrijval tgv.algemene reserve niet geblokkeerd 98

1.196

-/- 636 Stand 31 december 2010

560

Niet-geblokkeerd mjp 2009-2012 Het verloop van dit onderdeel van de algemene reserve kan als volgt worden weergegeven: Stand 1 januari 2010 Onttrekkingen: - Thema 3: H‟veen Kiest voor leefbaarheid wijken en dorpen - Berap 2010: Vrijval tgv algemene reserve niet geblokkeerd

58 20 38

-/- 58


0

Algemene bedrijfsreserve exploitatie gronden De doelstelling van de algemene bedrijfsreserve exploitatie gronden is het vormen van een buffer voor het opvangen van risico‟s van grondexploitaties. Het verloop van de algemene bedrijfsreserve exploitatie gronden luidt: Stand 1 januari 2010 Toevoegingen: - Dotatie rente 2010 - Berap 2010: Verkoop Jagtlustweg - Berap 2010: Temporisering stip Onttrekkingen: - Jaarrekening 2009: nadelig saldo grondbedrijf - Berap 2010: Heidemeer - Berap 2010: Algemene kosten grondbedrijf Stand 31 december 2010

3.964 156 105 373 718 194 387

634

-/-

1.299 3.299

Voor een gedetailleerdere specificatie van deze post wordt verwezen naar de ter inzage liggende jaarrekening van het grondbedrijf.

127

Bestemmingsreserves Bestemmingsreserves zijn reserves waaraan door de Raad een bepaalde bestemming is gegeven. De precieze doelstelling per reserve staat beschreven in de notitie „Reserves en Voorzieningen‟ per 1 januari 2011. De samenstelling van de bestemmingsreserves luidt als volgt: 31-12-2009 Egalisatie van tarieven Overige bestemmingsreserves

655.792 20.112.699 20.768.491

31-12-2010 590.914 19.799.801 20.390.715

Egalisatie van tarieven Dit betreft de egalisatie van de tarieven van de afvalstoffenheffing. Het verloop van deze bestemmingsreserve luidt: Stand 1 januari 2010

656

Onttrekkingen: - Dekking produkt Afvalstoffenheffing

-/-


65 591

Overige bestemmingsreserves Het verloop van de overige bestemmingsreserves luidt: Stand 1 januari 2010 Toevoegingen: -Rente en inflatie -Structuur Versterkend Investerings Plan -Dienstreserve Visie en Ontwikkeling -Projecten uit eigen middelen -Betaald parkeren -Onderwijshuisvesting -Jeugdgezondheidszorg 0-4 jarigen -Overige Onttrekkingen:

-Structuur Versterkend Investerings Plan -Projecten uit eigen middelen -Snippergroen -Betaald parkeren -Oud papier -Afkoop onderhoud Karst de Jongweg -Dienstreserve Regie en Realisatie -Jeugdgezondheidszorg 0-4 jarigen -WMO -Reserve kapitaallasten -Frictiekosten concern -Overige

20.113 146 898 235 3.806 594 143 125 481

6.428

135 4.537 156 185 228 115 200 111 125 284 358 307 -/- 6.741


19.800

128

Nog te bestemmen resultaat 2010 Het te bestemmen resultaat van de jaarrekening 2010 bedraagt € 355.105 voordelig (2009 voordelig € 1.077.390).

Specificatie resultaat: Resultaat exploitatie 2010 Afwaardering gronden grondbedrijf

4.155.105 3.800.000355.105

129

Voorzieningen De vorming van een voorziening geschiedt op basis van bedrijfseconomische grondslagen. Ondanks dat de gemeenteraad bij het treffen van een voorziening feitelijk geen keus heeft, dient het vormen van een voorziening wel geaccordeerd te worden door de gemeenteraad. Dit vloeit voort uit het feit dat de gemeenteraad beschikt over het zogenaamde budgetrecht. Aangezien de voorziening wordt gevormd ten laste van de exploitatierekening, betekent dit dat de gemeenteraad met de vorming er van moet instemmen. Voorzieningen worden, conform BBV, gevormd wegens: a. Verplichtingen en risico‟s waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten. b. Op de balansdatum bestaande risico‟s ter zake van betaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten. c. Kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. Voorzieningen mogen niet worden gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Rentetoevoeging aan voorzieningen is bovendien niet toegestaan. Het verloop van de voorzieningen in 2010 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: Boekw aarde

Toevoeging

Onttrekking

Boekw aarde

1 jan. 2010

2010

2010

31 dec. 2010

Voorz.voor verpl.,verliezen en risico's

3.732.229

1.414.072

504.151

4.642.150

Onderhoudsegalisatievoorzieningen

9.957.670

1.210.225

1.245.712

9.922.183

13.689.899

2.624.297

1.749.863

14.564.332

Totaal

Voor een nadere specificatie wordt verwezen naar bijlage 3, staat model D. De doelstelling per voorziening staat beschreven in de notitie „Reserves en Voorzieningen‟ per 1 januari 2011. Verplichtingen, verliezen en risico‟s Het verloop van deze voorzieningen van de gemeente kan als volgt worden weergegeven: Stand 1 januari 2010 Toevoegingen: - Kostenverhaal herinrichting centrum Heerenveen - Digitaal dossier jeugdgezondheidszorg - Revolverend fonds - Gevolgen wet APPA - WAO-fonds - Participatiefonds kwijtschelding - Afwikkeling projecten - Faciliteiten Raad

3.732 110 117 200 67 105 180 630 5 1.414

130

Onttrekkingen: - Plan Hepkema - Plan Kattebos - Voorziening welzijn - Risico‟s - Gevolgen wet APPA - WAO-fonds - Participatiefonds kwijtschelding - Afwikkeling projecten - Faciliteiten Raad - Millenniumactiviteiten 2008,2009 en 2010

21 62 2 56 34 14 153 143 10 9


-/-

504 4.642

Onderhoudsvoorzieningen Het verloop van de onderhoudsvoorzieningen van de gemeente luidt: Stand 1 januari 2010 Toevoegingen: - Kunststofsportvoorzieningen - Onderhoud onderwijsgebouwen - Groot onderhoud MFA Us Kubus - Rioleringen - Inventaris gemeentehuis - Groot onderhoud MFA De Barte De Knipe Onttrekkingen:

- Kunststofsportvoorzieningen - Onderhoud onderwijsgebouwen - Rioleringen


9.958 247 343 5 556 36 23 150 388 708

1.210

-/- 1.246 9.922

131

Vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt:

Onderh.leningen v.banken Onderh.leningen v.bedrijven Onderh.len.v.over.binnenl.sectoren

Totaal van de langlopende schulden

31-12-2009

31-12-2010

138.281.097 242.514 22.000.000

146.477.332 0 22.000.000

160.523.610

168.477.332

In het onderstaande overzicht wordt het verloop weergegeven van de langlopende schulden over het jaar 2010. Voor een nadere specificatie wordt verwezen naar de staat van langlopende schulden (bijlage 4, staat model E).

Verstrekker

Hoofdsom

Saldo per 01-01-2010

Afgesloten 2010

Banken 211.773.890 Bedrijven 1.973.944 Provincie Fryslân 22.000.000

138.281.096 242.514 22.000.000

235.747.834

160.523.610

Aflossing 2010

Saldo per 31-12-2010

Rente 2010

20.000.000 0 0

11.803.765 146.477.332 242.514 0 0 22.000.000

6.356.584 11.883 380.600

20.000.000

12.046.279 168.477.332

6.749.067

In 2010 zijn er twee nieuwe geldleningen aangegaan. In het kader van de wet Fido (Wet financiering decentrale overheden) mag de gemeente maximaal zo‟n € 9 miljoen met vlottende middelen financieren. Omdat de rente van de kortlopende financieringsinstrumenten lager is dan de langlopende rente, wordt de financieringsbehoefte zoveel mogelijk ingevuld met kortlopende middelen. Gelet op de in de wet Fido gestelde voorwaarden in relatie tot de standen van de kortlopende financieringsinstrumenten, is op 22 februari 2010 een langlopende lening afgesloten bij de huisbankier (Bank Nederlandse Gemeenten), hoofdsom € 10.000.000, rente 4,19%, aflossing 25 jaar lineair en is er op dezelfde datum een lening afgesloten bij Robeco Direct N.V., hoofdsom € 10.000.000, rente 2,69%, aflossing in één termijn op 23 februari 2015. De totale rentelast met betrekking tot de vaste schulden voor het jaar 2010 bedroeg - zoals blijkt uit het bovenstaande verloopschema - € 6.749.067 (2009: € 6.291.598). Voor het jaar 2011 wordt een rentelast gecalculeerd van € 6.316.338. De aflossingsbedragen (uitgaande van de per ultimo 2010 bestaande langlopende schulden) kunnen voor de komende jaren als volgt worden gespecificeerd: Termijn 1 jaar 2 - 5 jaar 6 jaar en langer

Aflossing 12.203.765 62.874.726 93.398.840 168.477.332

132

Vlottende passiva Onder de vlottende passiva zijn de netto-vlottende schulden en de overlopende passiva verantwoord. Netto-vlottende schulden Onder netto-vlottende schulden worden verstaan die schulden die een rentetypische looptijd kennen die korter is dan één jaar. De in de balans opgenomen netto-vlottende schulden kunnen als volgt worden gespecificeerd: 31-12-2009 Kasgeldleningen Bank-en girosaldi Overige schulden

31-12-2010

11.000.000 3.934.720 6.604.607

9.000.000 4.776.206 4.843.174

21.539.328

18.619.379

Kasgeldleningen In 2009 is de nieuwe wet Financiering decentrale overheden (wet Fido) in werking getreden. Deze wet schept een bindend kader voor een verantwoordelijke en professionele inrichting van de treasuryfunctie bij decentrale overheden waaronder gemeenten. Het uitgangspunt voor de wet Fido, het beheersen van risico's uit zicht in een tweetal randvoorwaarden voor het treasurybeleid: het aangaan en verstrekken van leningen alsmede het verstrekken van garanties is alleen toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak en  tijdelijke uitzettingen en derivaten moeten een prudent (verstandig) karakter hebben en mogen niet zijn gericht op het genereren van inkomsten door het lopen van overmatige risico's Het beheersen van risico's als uitgangspunt van de wet Fido uit zich verder in voorschriften omtrent de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. Beiden beogen de renterisico's te begrenzen die verbonden zijn aan de financiering door middel van achtereenvolgens de korte schuld en de lange schuld. Het begrenzen van de risico‟s van de korte schuld geschiedt via voorschriften ten aanzien van de kasgeldlimiet. Voor het jaar 2010 is de kasgeldlimiet voor de gemeente Heerenveen becijferd op ruim € 10,3 miljoen. Gedurende het jaar heeft consolidatie van de op dat moment aanwezige kortlopende schuld plaats gevonden tot een bedrag van € 20 miljoen. Eveneens wordt hierbij verwezen naar de toelichting op de balanspost „langlopende schulden‟. 

Ultimo 2010 is sprake van twee afgesloten kasgeldleningen bij de BNG te Den Haag: Soort Kasgeldlening Kasgeldlening

Hoofdsom 2.000.000 7.000.000

Renteperc. 0,81 0,75

Looptijd Begin Eind 01-12-2010 20-12-2010

03-01-2011 03-01-2011

9.000.000

Voor een verdere toelichting wordt tevens verwezen naar de paragrafen behorende bij de jaarstukken 2010 (onderdeel 3.2. financiering).

133

Bank-en girosaldi De banken girosaldi per 31 december 2010 ad € 4.776.206 worden gevormd door de debet- en creditsaldi van de BNG. Het saldo kan als volgt worden gespecificeerd:

B.N.G. B.N.G. B.N.G. B.N.G.

(algemeen) nr. 28.50.03.550 (belastingen) nr. 28.50.29.762 (Posthuis) nr. 28.50.48.708 (Floatrek.) nr.28.51.44.642

31-12-2009

31-12-2010

3.933.942 749 30 0 3.934.720

4.783.139 634 43 7.6104.776.206

Overige schulden Van de overige schulden per 31 december 2010 kan de volgende specificatie worden gegeven: 31-12-2009 31-12-2010 Crediteuren algemeen Rekening-courant A7

6.591.701 12.906

4.830.267 12.906

6.604.607

4.843.174

Voor een verdere specificatie van de post “overige schulden” wordt verwezen naar de afdeling financiële dienstverlening. De afwikkeling van de post „overige schulden‟ vertoont een normaal verloop.

134

Overlopende passiva De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt: 31-12-2009 Nog te betalen bedragen Vooruitontvangen bedragen

31-12-2010

11.844.096 7.104.012

12.024.675 4.014.934

18.948.107

16.039.609

Nog te betalen bedragen De bedragen per ultimo verslagjaar kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Uitkeringslasten Soza BTW fiscus Overlopende rente Nog te betalen Overig

31-12-2009

31-12-2010

478.322 4.112.999 3.330.398 3.878.288 44.088

799.974 4.504.338 3.284.011 3.430.303 6.050

11.844.096

12.024.675

Voor een verdere specificatie van de post “nog te betalen bedragen” wordt verwezen naar bijlage 8, staat model N. Deze bijlage is in een afzonderlijk boekwerkje bij de jaarrekening opgenomen. De nog te betalen bedragen worden in de loop van het jaar 2011 regulier afgewikkeld. Vooruitontvangen bedragen Niet bestede middelen van uitkeringen van Europese en Nederlandse overheidslichamen met een specifiek bestedingsdoel moeten ingaande 2008 worden verantwoord onder de 'overlopende passiva'. Dit laatste is geregeld in artikel 49 van het BBV. Het balansbedrag van € 4.014.934 kan als volgt worden gespecificeerd:

SZW; werkdeel WWB-budget SZW; inburgeringsgelden SZW; nieuwkomers SZW; kinderopvang SZW; participatiebudget OCenW; OAB-gelden VROM; stads-en dorpsvernieuwing VROM; invest. stedel. vernieuw. Overig

31-12-2009

31-12-2010

0 956.935 266.330 472.195 1.155.356 254.837 221.209 3.104.389 672.761

0 832.927 204.531 372.195 298.954 0 221.209 1.509.305 575.814

7.104.012

135

4.014.934

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN De gemeente Heerenveen kent de volgende belangrijke financiële verplichtingen waaraan de gemeente de komende jaren is gebonden: Gewaarborgde geldleningen Garant- en borgstellingen Een garantie is een vorm van zekerheidstelling. Het is een overeenkomst waarbij de ene partij (de garant) zich jegens een andere partij (de schuldeiser) verbindt tot nakoming van een verbintenis die een derde (de gegarandeerde) jegens de schuldeiser heeft. Dit is overigens geen vastomlijnd juridisch begrip. Dat geldt wel voor een andere vorm van zekerheidstelling: de borgtocht. Borgtocht is volgens het Burgerlijk Wetboek (artikel 7:850) een overeenkomst waarbij de ene partij (de borg) zich jegens een andere partij (de schuldeiser) verbindt tot nakoming van een verbintenis die een derde (de hoofdschuldenaar) jegens de schuldeiser heeft of zal verkrijgen. Daar waar wordt gesproken van gemeentelijke garantstelling is formeel sprake van borgtocht. De gemeente Heerenveen staat per 31 december 2010 nog borg voor een bedrag van € 36.112.187. Het bedrag is, conform de jaarverslaggevingseisen, buiten de balans onder de passiva verantwoord. Gewaarborgde geldleningen Van de door de gemeente per ultimo december 2010 gewaarborgde geldleningen kan - onder verwijzing naar bijlage 5 (staat F) bij de gemeenterekening - het volgende overzicht worden gegeven.

Bedrag gegarandeerde geldleningen 31-12-2009 Woningbouw (div. instellingen) Serviceflat Oranjewoud Ziekenhuis De Tjongerschans Humanist. St. Huisv. Bejaarden Stichtingen Zorgcentra Moerborch Div. verenigingen en instellingen

31-12-2010

32.616.598 676.547 45.378 3.067.229 2.070.376 507.216

30.161.561 592.181 22.689 3.014.665 1.845.908 475.182

risicodragend deel gemeente 22.819.993 592.181 22.689 3.014.665 1.845.908 475.182

38.983.344

36.112.187

28.770.618

Overig Bruidsschat OSG Sevenwolden Om de nieuwe stichting voor voortgezet onderwijs financieel op eigen benen te kunnen laten staan, heeft de gemeente een bruidsschat meegegeven op het gebied van administratie, beheer en bestuur. Het uitgangspunt hierbij is dat de stichting na vijf jaar toe moet kunnen met de rijksbijdrage. Over een periode van vijf jaar zal aan de nieuwe stichting een bedrag van (afgerond) € 726.000 worden betaald. De jaartranches bedragen derhalve € 145.000 en zijn bedoeld voor de OSG, maar ook voor de Compagnie. Langlopende huurverplichtingen onroerend goed Door de gemeente Heerenveen wordt een pand langlopend gehuurd. Dit huurcontract kent per 31 december 2010 een resterende looptijd van 15 maanden. De financiële verplichting komt daarmee uit op - afgerond - € 55.000. Langlopende verplichtingen roerend goed Bedrijf: Ricoh Type: levering op basis van huur van kopieerapparatuur en bijbehorende dienstverlening Apparaten: 20 stuks Termijn: 36 maanden (aanvang 01-12-2009 – 30-11-2012) Waarde: € 60.000,-

136

Procedure: in fasen Bedrijf: Nashuatec Type: levering op basis van huur van Centrale (repro) kopieerapparatuur en bijbehorende dienstverlening Apparaten: repro-apparatuur DSC460 en M10515 Termijn: 5 jaar (aanvang 01-08-2005 – einde 31-07-2010), optie tot verlenging voor maximaal 12 maanden (01-08-2010 – 31-07-2011) DSC460 € 491,73 per maand, additionele afdrukprijs € 0,075 M10515 € 1.111,63 per maand, additionele afdrukprijs € 0,0046 Extra: levering Fiery Controller Waarde: circa € 60.000,Procedure: Europese aanbestedingsprocedure met twee kavels Bedrijf: Pecoma Business Technology B.V. Type: levering van ICT voorzieningen met bijbehorende diensten en onderhoud op het gebied van ICT voorzieningen Termijn: aanvang 30-07-2010 – einde 30-07-2015. Optie tot verlenging met 12 maanden tot tweemaal toe. Waarde: circa € 80.000 op jaarbasis Procedure: Europese aanbestedingsprocedure Bedrijf: Douwe Egberts Coffee Sustems Nederland b.v. Type: leveren van diensten op het gebied van Drankenautomaten + ingrediënten Termijn: 6 jaar (aanvang 01-10-2010 - einde 30-09-2016) Werkstate 6 jaar (aanvang 01-01-2011 – einde 31-12-2016) Waarde: circa € 60.000,- op jaarbasis Automaten op basis van koop Automaatkosten jaarlijks servicepakket: Locatie Gemeentehuis (9 stuks) € 4.413,40 Locatie Werkstate (4 stuks) € 1.760,80 Locatie Gemeentewerf (1 stuk) € 440,20 Optie per 2013: Locatie Brandweer (2 stuks) € 880,40 Procedure: aanbestedingsprocedure

137

138

2. Overzicht lasten en baten + toelichting

139

140

02. Overzicht lasten en baten (met toelichting) Rekeningresultaat 2010 Er is sprake van een positief saldo op de thema’s van circa € 4,1 miljoen. In 2010 is er wederom sprake van afwaardering van boekwaarden in het grondbedrijf, waarmee een bedrag is gemoeid van circa € 3,8 miljoen. Laatstgenoemd bedrag is in de jaarrekening 2010 verwerkt. bruto resultaat 2010 (afgerond) afwaardering boekwaarden grondbedrijf netto resultaat 2010 (afgerond)

4.155.000 -3.800.000 355.000

Resultaat thema’s (Bedragen x €1.000)

Lasten

Begroting 2010

THEMA 1 Bestuurt en Organiseert THEMA 2 Werkt THEMA 3 Kiest voor Leefbaarheid THEMA 4 Bevordert Meedoen en Ondersteunt THEMA 5 Stimuleert Duurzaamheid THEMA 6 Ontwikkelt Totaal Lasten


15.561 19.025 24.963 31.288 9.628 20.890 121.355


Baten

Begroting 2010

THEMA 1 Bestuurt en Organiseert THEMA 2 Werkt THEMA 3 Kiest voor Leefbaarheid THEMA 4 Bevordert Meedoen en Ondersteunt THEMA 5 Stimuleert Duurzaamheid THEMA 6 Ontwikkelt Totaal Baten


141

Rekening 2010

21.260 19.082 25.554 32.525 10.299 30.536 139.256


20.412 18.895 25.273 33.438 10.148 24.420 132.587

Rekening 2010

Verschil Begroting Rekening 2010 848 187 281 913151 6.116 6.669


58.705 16.763 3.112 14.881 8.296 19.599 121.355

64.867 16.849 4.324 14.985 9.082 29.149 139.256

66.233 16.679 4.491 16.326 8.896 20.317 132.942

1.366 -170 167 1.341 -186 -8.832 -6.314

0

0

355

355

Onderstaand zijn de verschillen cijfermatig op hoofdlijnen weergegeven. Voor een algemene toelichting van de verschillen tussen de begroting 2010 en de rekening 2010 wordt kortheidshalve verwezen naar de desbetreffende thema’s. nr.

omschrijving

begroting na wijziging rekening verschil 310 331 390 410 410 410 411 412 413 501 297 210 220 250 282 127 245 268 295 342 361 370 230 232 110 150

Belastingen Bouwvergunningen Brandweer Algemene uitgaven en inkomsten idem (correctie Bestuursrapportage) idem (projecten grondbedrijf) Algemene uitkering gemeentefonds Beleggingen Onvoorziene uitgaven Griffie Sociale Werkvoorziening Ind. Dienstverl. verkeer en vervoer Beh. en onderhoud openbare ruimte Sportaccommodaties Gymnastieklokalen Sportbeleid Kunstzinnige vorming Maatschappelijke dienstverlening Volksgezondheid Leerlingenvervoer Bijstandsverlening WMO-beleid Afvalinzameling Riolering Ruimtelijke planvorming Projecten grondbedrijf overige mutaties

thema's Totaal 1 2 3 4 5 6 x 1.000 x 1.000 x 1.000 x 1.000 x 1.000 x 1.000 x 1.000 43.607 -2.233 -21.230 -17.540 -1.217 -1.387 0 45.821 -2.216 -20.782 -17.112 -1.252 -4.104 355 2.214 17 448 428 -35 -2.717 355 91 302 260 1.267 1.000 -1.000 200 -94 93 105 49 110 172 -91 139 284 75 65 121 100 -66 -128 -52 -10

-10 2.214

-32 17

118 448

-23 428

27 -35

105 -2.800 -22 -2.717

91 302 260 1.267 1.000 -1.000 200 -94 93 105 49 110 172 -91 139 284 75 65 121 100 -66 -128 -52 -10 105 -2.800 58 355

Het resultaat van circa € 0,3 miljoen positief is afzonderlijk op de balans verantwoord in afwachting van de besluitvorming over de definitieve bestemming. Toelichting verrekening met reserves In de jaarrekening 2010 zijn de toevoegingen en onttrekkingen aan elk van de bestemmingsreserves verwerkt tot maximaal het bedrag dat via begrotingswijzigingen door de raad is vastgesteld voor de betreffende bestemmingsreserves. Zowel aan de lastenkant als aan de batenkant is sprake van een mutatie van circa € 10,0 miljoen. Per saldo is er op de thema’s een bedrag van circa €1.026.000 in het dienstjaar 2010 verrekend met de reserves. Geadviseerd wordt om de navolgende niet geraamde toevoegingen en onttrekkingen in de bestemmingsreserves alsnog in 2011 te muteren (stortingen), om daarmee deze reserves op het benodigde niveau te houden. Daarnaast is er sprake van vrijval in verband met het opheffen/afromen van een aantal reserves.

142

reserve Onderwijshuisvesting vrijval Oud papier vrijval gladheidsbestrijding vrijval calamiteiten gebouwen vrijval BTW compensatiefonds vrijval Jeugdgezondheidszorg vrijval Totaal mutaties onttrekkingen

toelichting restant 31 december restant 31 december restant 31 december restant 31 december restant 31 december restant 31 december

2010 2010 2010 2010 2010 2010

soort onttrekking onttrekking onttrekking onttrekking onttrekking onttrekking

totaal 6.409 48.374 81.201 105.223 229.867 125.000

totaal

596.074

facilitaire diensten en middelen toevoeging niet bestede middelen storting hogere opbrengsten betaald parkeren storting betaald parkeren ROM-project toevoeging niet bestede middelen storting Totaal stortingen Totaal mutaties reserves Totaal mutaties reserves afgerond

-60.000 -107.578 -102.126 -269.704 326.370 326.000

Vrijval reserves (restant 31 december 2010) In de Bestuursrapportage 2010 zijn er in het kader van de CISKA-operatie diverse reserves en voorzieningen opgeheven. In de afronding hiervan zijn er in de jaarrekening 2010 nog een aantal reserves aangemerkt, waarvan wordt voorgesteld op die per 31 december 2010 op te heffen dan wel af te romen conform eerdere besluitvorming en de middelen thans vrij te laten vallen. Het opheffen betreft de reserves, onderwijshuisvesting, Oud papier, calamiteiten onderwijsgebouwen, effecten BTW compensatiefonds en Jeugdgezondheidszorg. Facilitaire diensten en middelen (Websiteonderhoud) Vorig jaar is het bestaande vier jaar oude CMS gerevitaliseerd. Dit heeft geleid tot een "nieuwe " website waarbij een aantal nieuwe functionaliteiten zijn toegevoegd. Dit was nodig omdat er te veel problemen waren met de bestaande website. Er is gekozen voor een tussenfase, waarbij in eerste instantie alleen de noodzakelijke voorziening en op basis van het NUP (Wettelijke verplichtingen vanuit het rijk), zijn doorgevoerd. Daarnaast zullen in het kader van het Programma Een in dienstverlening onder andere een Midoffice moeten worden geïnstalleerd en een Klant Kontakt centrum ontwikkeld. Daar zijn nu geen middelen voor beschikbaar. Een deel van de bestaande onderhoudsbudgetten kan hier welis waar voor worden gebruikt, maar die zijn niet toereikend voor dergelijke ingrijpende maatregelen. Geschat wordt dan er ongeveer € 80.000 euro voor nodig is. Geadviseerd wordt om het overschot van 2010 ad € 60.000 toe te voegen aan de reserve Facilitaire Diensten en Middelen. Betaald parkeren In de Bestuursrapportage 2010 is al aangegeven dat de kosten en de opbrengsten bijdragen aan een positief saldo van het product betaald parkeren. De schatting in de bestuursrapportage was, waar werd uitgegaan van een extra plus ad. € 400.000, tot een totaal van € 594.000, blijkt achteraf dat deze raming nog niet positief genoeg is geweest. Het uiteindelijke saldo van het product betaald parkeren (€ 107.578) wordt via de bestaande gedragslijn ten gunste gebracht van de reserve betaald parkeren. Reserve ROM tbv Landschapsfonds Oranjewoud/Katlijk In 2010 is het budget ROM-project niet volledig benut. Er resteert een bedrag van € 102.126. Conform voorgaande jaren wordt het restant budget toegevoegd aan de Reserve ROM-project. Inmiddels heeft de raad zich uitgesproken het hierin aanwezige budget te bestemmen voor het Landschapsfonds Oranjewoud/Katlijk. Resumé Met inachtneming van het vorenstaande bedraagt het te bestemmen resultaat uit de jaarrekening 2010 in totaliteit bijna 0,7 miljoen, bestaande uit bijna € 0,4 miljoen (afgerond) rekeningsresultaat 2010, te vermeerderen met de vrijval van enkele reserves (€ 0,3 miljoen).

143

(bruto) rekeningsresultaat 2010 (afgerond) afwaardering boekwaarden grondbedrijf (netto) rekeningsresultaat 2010 (afgerond) mutaties reserves 2010 (afgerond) Totaal te bestemmen resultaat 2010

4.155.000 -3.800.000 355.000 326.000 681.000

Begrotingsonrechtmatigheid Als blijkt dat de gerealiseerde lasten hoger zijn dan de, ook na begrotingswijziging geraamde lasten op de geautoriseerde thema’s, is sprake van onrechtmatige uitgaven (begrotingsonrechtmatigheid), omdat de overschrijding strijd kan opleveren met het budgetrecht. Volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) dienen deze overschrijdingen herkenbaar in de jaarrekening te worden opgenomen. In 2010 is er op de totale lasten per thema alleen op thema 4 (Bevordert meedoen en Ondersteunt) sprake van de navolgende budgetoverschrijdingen. nummer

124 260 262 275 290 361 362 370

product

WMO-beleid Posthuis Theater Musea Jeugdwerk Onderwijskansenbeleid Bijstandsverlening Gemeentelijk minimabeleid WMO-beleid Totaal productoverschrijdingen producen met onderschrijdingen Totaal thema 4

saldo lasten x 1.000 -21 -327 -1 -35 -262 -524 -38 -358 -1.566 651 -915

saldo baten x 1.000 0 327 0 28 262 458 36 230 1.341 0 1.341

saldo overschrijding x 1.000 -21 0 -1 -7 0 -66 -2 -128 -225 651 426

Van het totaal aan budgetoverschrijdingen van € 1,566 miljoen wordt € 1,341 miljoen gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten, zodat deze posten als rechtmatig zijn aan te merken. Van het resterende bedrag ad € 225.000 wordt opgemerkt, dat deze uitgaven hebben plaatsgevonden binnen het door de gemeenteraad geaccordeerde beleid. Algemene toelichting Algemene dekkingsmiddelen Lokale belastingheffingen De gemeente Heerenveen kent met name de volgende niet bestedingsgebonden gemeentelijke heffingen: omschrijving ozb eigenaren woningen ozb eigenaren niet woningen ozb gebruikers niet woningen hondenbelasting forensenbelasting toeristenbelasting Totaal

product belastingen belastingen belastingen belastingen belastingen belastingen

raming begroting realisatie na wijziging begrotingjaar (ozb) 4.514.620 4.566.442 (ozb) 2.364.410 2.467.980 (ozb) 1.784.775 1.718.871 (overige) 159.227 160.316 (overige) 17.616 18.124 (overige) 20.200 20.461 8.860.848 8.952.193

afwijking 51.822 103.570 -65.904 1.089 508 261 91.345

Algemene uitkering Gemeentefonds De verantwoorde algemene uitkering is gebaseerd op de ten tijde van het opstellen van de jaarrekening 2010 bekende informatie, zijnde de maartcirculaire 2011. Uit het gemeentefonds ontvangt Heerenveen in 2010 een totaalbedrag van € 44,8 miljoen. Dit bedrag komt nagenoeg

144

overeen met de raming. Daarnaast is er in 2010 een bedrag van bijna € 0,6 miljoen ontvangen met betrekking tot voorgaande jaren. Hiervan is € 0,3 miljoen niet geraamd. Kapitaallasten Als gevolg van het later in uitvoering nemen van projecten is sprake van lagere kapitaallasten over het jaar 2010 dan geraamd. In totaliteit een bedrag van 2,5 miljoen voordelig waarvan melding is gemaakt in de bestuursrapportage 2010 (€ 0,7 miljoen) en de Verantwoordings- en Perspectiefnota 2010 (€ 1,0 miljoen). Er resteert nu nog een voordeel van € 800.000. In 2010 is het rentepercentage dat wordt toegerekend aan investeringen verlaagd van 4,75% naar 3,25% en zijn de ramingen naar beneden bijgesteld met € 1,625 miljoen. Op begrotingsbasis was rekening gehouden met een bijstelling van € 1,5 miljoen. In de jaarrekening is nog sprake van een voordeel van € 125.000. Onvoorzien Met ingang van 2010 is de post onvoorzien verlaagd met € 50.000 en omvat een bedrag van € 57.000. Hieraan is toegevoegd het saldo (€ 35.000) van de einduitkomst van de begroting 2010. Gedurende het jaar 2010 is er geen beroep gedaan op deze post, zodat er sprake is van een voordeel van € 93.000 in de jaarrekening 2010. In het kader van de bezuinigingen 20122014 zal worden voorgesteld om met ingang van 2012 de post onvoorzien structureel met € 60.000 te verlagen. Grondbedrijf Het grondbedrijf heeft een nadelig resultaat van € 475.000 (is via een geraamde mutatie van € 494.000) gedekt uit de algemene bedrijfsreserve exploitatie gronden. Dit resultaat heeft betrekking op het negatieve bedrijfsresultaat van € 386.000 en de afboeking van het nadelige resultaat op het Heidemeer van € 194.000. Daarnaast is er sprake van een opbrengst van € 105.000 (Jagtlustweg). Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de jaarrekening van het grondbedrijf. Door de kredietcrisis en de daarop volgende huidige economische crisis zijn de exploitatieresultaten van bouwlocaties voor bedrijven en woningen sterk teruggelopen. Projecten van het grondbedrijf zullen later of in het geheel niet van start gaan en reeds gestarte projecten zullen een langere doorlooptijd kennen. Naast negatieve gevolgen van de economische conjunctuur speelt ook de verwachte demografische ontwikkeling (afnemende groei inwoners en vraag naar bedrijventerreinen) een rol met als gevolg langere doorlooptijden van exploitaties/projecten. In 2009 is hiervoor een “voorziening verliezen grondbedrijf” gevormd, waarin ten tijde van het vaststellen van de jaarrekening 2009 een bedrag van € 4,1 miljoen is gestort. In de themabegroting 2011 hebben wij in de bijlagen (onderdeel 5 projecten grondbedrijf) een actualisatie gemaakt van de verwachte tekorten in het grondbedrijf. Onlangs is deze actualisatie nogmaals beoordeeld. De inzichten van eind vorig jaar zijn thans niet gewijzigd. De conclusie is, dat het verlies van het grondbedrijf in 2010 oploopt met € 4,6 miljoen. Zoals bekend is er in de Bestuursrapportage 2010 hiervoor alvast € 0,8 miljoen gereserveerd. Het tekort van € 3,8 miljoen1 is in deze jaarrekening verwerkt, hetgeen betekent dat de voorziening thans een omvang heeft van € 8,7 miljoen. Dit bedrag wordt als volgt gespecificeerd:

1 In het raadsvoorstel behorende bij de begroting 2011 (raad 11 november 2010) is voorgesteld om genoemd bedrag te activeren, waarvoor met ingang van 2012 € 200.000 is gereserveerd. Gelet op het huidige rekeningsresultaat 2010 is het verlies ad € 2,8 miljoen in deze jaarrekening vooralsnog verwerkt. Indien nodig wordt er in de Verantwoordings- en Perspectiefnota 2011 hierop teruggekomen.

145

omschrijving

2009 x 1.000

Strategische gronden Heerenveen oost woningen no Bedrijventerrein IBF 1 + 2 Uhlweg Heidemeer + Heidemeerbuffer Bedrijventerrein KNO Aengwirderkrite Sub-totaal algemene reserve grondbedrijf Totaal

700 2.900 500

4.100 4.100

2010 totaal x 1.000 x 1.000 2.100 2.100 700 800 3.700 700 700 200 700 * 0 1.000 1.000 4.800 8.900 -200 -200 4.600 8.700

* In 2010 is de toename van het verlies van het Heidemeer + Heidemeerbuffer ten laste gebracht van de algemene reserve grondbedrijf (ARG). Voor de toelichting wordt verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen (2.1.) in deze programmarekening en naar de jaarrekening van het grondbedrijf. In de jaarrekening 2010 heeft de “voorziening verliezen grondbedrijf” een omvanf van € 8,7 miljoen. Deze voorziening corrigeert de waardering van de voorraad gronden. Reserves en voorzieningen Algemeen Heerenveen beschikt per 31 december 2010 over bijna € 75 miljoen aan reserves en voorzieningen. Onderstaand zijn beknopt de standen van de reserves en voorzieningen weergegeven. Bij de ter inzage liggende stukken treft u de geactualiseerde Notitie reserves en voorzieningen aan per 1 januari 2011. Standen reserves/voorzieningen rekening

x 1.000 stand 1-1-2010

Algemene reserves algemene reserve geblokkeerd algemene reserve niet geblokkeerd algemene reserve ng mjp2007-2010 algemene reserve ng mjp 2008-2011 algemene reserve ng mjp 2009-2012 algemene reserve exploitatie gronden Totaal algemene reserves

26.956 5.032 573 1.196 58 3.964 37.779

Bestemmingsreserves egalisatiereserves overige reserves Totaal bestemmingsreserves

x 1.000 storting

x 1.000 x 1.000 onttrekking stand 31-12-2010

633 3.202

-1.286 -573 -636 -58 -1.298 -3.851

26.956 6.315 0 560 0 3.299 37.130

656 20.113 20.769

6.428 6.428

-65 -6.741 -6.806

591 19.800 20.391

Voorzieningen diverse voorzieningen Totaal voorzieningen

15.493 15.493

2.724 2.724

-1.750 -1.750

16.467 16.467

Totaal reserves en voorzieningen

74.041

12.354

-12.407

73.988

146

2.569

Actuele stand algemene reserve niet geblokkeerd De stand van de algemene reserve niet-geblokkeerd ontwikkelt zich (na opschoning van oude verplichtingen e.a.) vanaf 1 januari 2011 als volgt:

omschrijving stand 1 januari 2011 verplichtingen uit voorgaande jaren bestuursrapportage 2010 begroting 2011 raadsvergadering februari 2011 raadsvergadering maart 2011 thialf (oud) stand 1 januari 2012 verplichtingen uit mjp 2008-2011 raadsvergadering maart 2011 thialf (oud) stand 1 januari 2013

mutaties x 1.000

saldo x 1.000 6.315

-271 -1.253 -400 -70 -214 150 -2.058 4.257 -112 -25 150 13 4.270

thialf (oud)

150 150 stand 1 januari 2014

thialf (oud)

4.420 150

stand 1 januari 2015

4.570

Algemene reserve Grondbedrijf Per 1 januari 2010 bedroeg de stand van deze reserve circa € 3.9 miljoen. In 2010 is een bedrag van € 0,6 miljoen aan deze reserve toegevoegd en € 1,3 miljoen is onttrokken. Per 31 december 2010 bedraagt de stand bijna € 3,3 miljoen. Instellen nieuwe reserves en voorzieningen Om het juiste inzicht in het verloop van diverse budgetten te kunnen blijven volgen en daarbij te blijven voldoen aan de verantwoordingsvoorschriften (BBV) zijn er in 2010 een aantal nieuwe reserves/voorzieningen ingesteld, te weten: omschrijving Jeugd en Alcohol Digitaal dossier Jeugdgezondheidszorg Revolverend fonds Elektronisch Kind Dossier

soort reserve voorziening voorziening voorziening

Stand 31-12-2010 70.000 116.693 200.000 0

Over het Digitaal dossier Jeugdgezondheids hebben wij u geïnformeerd in de Bestuursrapportage 2010 (bladzijde 18) en over het Revolverend Fonds is informatie opgenomen in de Verantwoordings- en Perpectiefnota 2010 (bladzijde 14) Voor een totaaloverzicht van de reserves en voorzieningen verwijzen wij u naar bijlage 3 van deze themarekening 2010. Investeringskredieten De lopende investeringskredieten zijn overgeheveld van 2010 naar 2011. Het betreft investeringen, waarvoor in 2010 of voorgaande jaren kredieten door u beschikbaar zijn gesteld, doch de realisatie heeft nog niet plaatsgevonden dan wel is nog niet afgerond. Bij de overheveling geldt de algemene regel dat twee jaar na datum van het raadsbesluit het krediet automatisch wordt afgesloten, tenzij gemotiveerd is dat verlenging van de termijn noodzakelijk is. Voor een nadere toelichting op de overgehevelde investeringskredieten verwijzen wij u naar de bijlagen behorende bij de jaarstukken 2010 (overzicht 11).

147

148

Bijlagen

149

150

Bijlage 1 Accountantsverklaring

151

152

153

154

Bijlage 2 Totaaloverzicht themarekening

155

Themarekeningtotaal 2010 Wat heeft het gekost: (Bedragen x €1.000)

Lasten

Begroting 2010

THEMA 1 Bestuurt en Organiseert THEMA 2 Werkt THEMA 3 Kiest voor Leefbaarheid THEMA 4 Bevordert Meedoen en Ondersteunt THEMA 5 Stimuleert Duurzaamheid THEMA 6 Ontwikkelt Totaal Lasten


15.561 19.025 24.963 31.288 9.628 20.890 121.355


Baten

Begroting 2010

THEMA 1 Bestuurt en Organiseert THEMA 2 Werkt THEMA 3 Kiest voor Leefbaarheid THEMA 4 Bevordert Meedoen en Ondersteunt THEMA 5 Stimuleert Duurzaamheid THEMA 6 Ontwikkelt Totaal Baten


156

Rekening 2010

21.260 19.082 25.554 32.525 10.299 30.536 139.256


20.412 18.895 25.273 33.438 10.148 24.420 132.587

Rekening 2010

Verschil Begroting Rekening 2010 848 187 281 913151 6.116 6.669


58.705 16.763 3.112 14.881 8.296 19.599 121.355

64.867 16.849 4.324 14.985 9.082 29.149 139.256

66.233 16.679 4.491 16.326 8.896 20.317 132.942

1.366 -170 167 1.341 -186 -8.832 -6.314

0

0

355

355

TOTALEN THEMAREKENING 2010 UITGAVEN PER THEMA lasten x € 1.000

355

20.412

24.420

Heerenveen bestuurt en organiseert Heerenveen werkt

10.148

Heerenveen kiest voor leefbaarheid

18.895 Heerenveen bevordert meedoen en ondersteunt Heerenveen stimuleert duurzaamheid

Heerenveen ontwikkelt Saldo jaarrekening 2010

25.273

33.438

Totaal € 132.941.000

TOTALE INKOMSTEN baten x € 1.000

5.319

3.996

9.041

Algemene uitkering gemeentefonds

45.403

Overige inkomensoverdrachten Rijk

Gemeentelijke belastingen en rechten

10.839

Tarieven dienstverlening

Projectsubsidies en reserves

16.893

Overige inkomsten

Beleggingen (rente-opbrengsten)

Overige verrekeningen

12.195

29.255

Totaal € 132.941.000 Bron: IV3; rekening 2010

157

158

Bijlage 3 Overzicht reserves en voorzieningen

159

STAAT VAN RESERVES REKENING 2010 Thema Reserve 1 60700 1 60705 1 60706 1 60707 1 60708 1 60710 5 61500 2 62400 6 62430 6 62440 1 62450 6 62460 6 62470 5 62480 4 62500 4 62505 3 62510 4 62516 1 62520 1 62530 3 62535 5 62540 5 62545 3 62550 1 62555 1 62570 3 62575 3 62580 4 62585 3 62590 4 62595 4 62596 3 62597 3 62598 4 62610 2 62620 4 62625 1 62655 1 62710 1 62720 1 62730 1 62740 1 62790 1 62795 1 62800 Totaal reserves

Omschrijving Algemene Reserve geblokkeerd Algemene reserve niet geblokkeerd Algemene reserve niet geblokkeerd MJP 2007-2010 Algemene reserve niet geblokkeerd MJP 2008-2011 Algemene reserve niet geblokkeerd MJP 2009-2012 Algemene bedrijfsreserve exploitatie gronden Afvalstoffenheffing Werkgelegenheid Structuur Versterkend Investerings Plan Lichtmasten Dienstreserve Visie en Ontwikkeling ROM Zuid-Oost Friesland Projecten uit eigen middelen Ontw.lokale eco. Ontwikkeling Sociaal Cultureel werk Aengwirden Aankoop kunstwerken Calamiteiten onderwijsgebouwen Reserve Jeugd en Alcohol Snippergroen Eigen risico tractie Betaald parkeren Oud papier Afkoop onderhoud Karst de Jongweg Gladheidsbestrijding Leegstandsrisico Werk-State a/d Trambaan Dienstreserve Regie en Realisatie Wijkvoorzieningen Speelvoorzieningen Bedrijfsvoering Posthuis Onderwijshuisvesting Jeugdgezondheidszorg 0-4 jarigen Reserve Centrum Jeugd en Gezin Reserve Kompanije Reserve Baggeren WMO Wet werk en bijstand werkdeel Wet werk en bijstand inkomensdeel Dienstreserve Publiekszaken en Veiligheid Facilitaire diensten en middelen Digitaal Archiveren Informatie Communicatie Technologie Effecten invoering BTW-compensatiefinds Reserve kapitaallasten Frictiekosten concern Dienstreserve Organisatie en Ondersteuning

Stand 1-1-10 26.955.892 5.032.418 572.362 1.195.927 58.261 3.964.310 655.792 85.835 143.672 53.679 0 334.326 4.536.740 115.000 39.671 16.319 125.857 0 155.727 118.085 2.230.938 406.586 115.105 81.201 77.142 267.561 454.168 49.222 63.080 468.875 111.000 117.800 1.506.553 549.318 437.949 241.188 1.736.872 155.622 56.843 10.829 65.259 152.867 3.747.043 1.284.765 0 58.547.660

160

Storting 0 2.569.318 0 0 0 633.587 0 0 900.019 0 235.000 77.097 3.805.910 2.000 2.167 0 5.223 70.000 0 1.771 594.459 0 0 0 0 0 0 0 40.814 142.534 125.000 60.134 0 0 0 0 0 0 30.196 10.775 11.825 77.000 147.591 88.300 0 9.630.720

Onttrekking Stand 31-12-10 0 26.955.892 1.285.900 6.315.836 572.362 0 635.927 560.000 58.261 0 1.298.693 3.299.204 64.878 590.914 85.835 0 135.000 908.691 0 53.679 0 235.000 60.000 351.422 4.536.739 3.805.911 60.000 57.000 0 41.838 0 16.319 25.857 105.223 0 70.000 155.727 0 0 119.857 185.000 2.640.397 228.000 178.586 115.105 0 0 81.201 0 77.142 200.277 67.284 0 454.168 0 49.222 0 103.894 25.000 586.409 111.000 125.000 0 177.934 0 1.506.553 0 549.318 125.000 312.949 0 241.188 0 1.736.872 0 155.622 0 87.039 0 21.604 50.000 27.084 0 229.867 283.873 3.610.762 358.300 1.014.765 0 0 10.656.733 57.521.646

Rente 1.118.670 0 0 155.758 0 0 2.155 0 0 13.875 0 0 0 0 5.223 0 0 1.771 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 122.591 0 0 1.420.043

STAAT VAN VOORZIENINGEN REKENING 2010 Thema Voorziening Omschrijving 6 68460 Participatie Thialf 1 68470 Kostenverhaal herinrichting centrum Heerenveen 6 68480 Voorziening deelneming SSH BV 1 68500 Groot onderhoud gemeentehuis 3 68515 Kunststofsportvoorzieningen 3 68525 Accommodatiebeleidsplan 2008-2014 3 68540 Onderhoud onderwijsgebouwen 3 68570 Plan Hepkema 3 68575 Onderhoud walbeschoeiingen 3 68580 Plan Kattebos 1 68589 Groot onderhoud MFA Us Kubus 1 68590 Groot onderhoud MFA De Barte De Knipe 4 68593 Digitaal dossier Jeugdgezondheidszorg 4 68596 Voorziening Welzijn 5 68597 Rioleringen 2 68646 Bevordering reintegratie 5 68650 Revolverend fonds 1 68700 Risico's 1 68710 Gevolgen wet APPA 1 68750 WAO-fonds 1 68760 Inventaris gemeentehuis 4 68770 Participatiefonds kwijtschelding 1 68790 Afwikkeling projecten 1 68795 Faciliteiten Raad 1 68796 Millenniumactiviteiten 2008,2009 en 2010 Totaal voorzieningen

Stand 1-1-10 1.500.000 2.205.000 302.916 256.816 308.169 220.275 2.226.180 20.774 60.000 62.384 0 128.814 0 2.347 6.776.714 242.844 0 55.794 470.916 197.601 40.702 131.629 230.021 20.163 32.756 15.492.815

58.800.000

16.600.000

58.600.000

16.400.000

58.400.000

16.200.000

58.200.000

16.000.000

58.000.000

15.800.000 Reserves

57.600.000

0 110.250 100.000 0 246.682 0 342.624 0 0 0 5.406 22.952 116.693 0 556.201 0 200.000 0 67.000 105.400 36.360 179.759 629.820 5.150 0 2.724.297

Onttrekking Stand 31-12-10 0 1.500.000 0 2.315.250 0 402.916 0 256.816 149.847 405.004 0 220.275 387.995 2.180.809 20.774 0 0 60.000 62.384 0 0 5.406 0 151.766 0 116.693 2.347 0 707.870 6.625.045 0 242.844 0 200.000 55.794 0 33.500 504.416 14.135 288.866 0 77.062 153.783 157.605 142.931 716.910 9.737 15.576 8.766 23.990 1.749.863 16.467.248

Voorzieningen

15.600.000 15.400.000

57.400.000

15.200.000

57.200.000

15.000.000

57.000.000

1 januari

1 januari

Rente

Verloop voorzieningen 2010

Verloop reserves 2010

57.800.000

Storting

31 december

161

31 december

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

TOTALEN THEMAREKENING 2010 TOTAAL RESERVES PER THEMA x € 1.000

5.120 827 Heerenveen bestuurt en organiseert

2.585

Heerenveen werkt


5.972

241

Heerenveen bevordert meedoen en ondersteunt

42.777

Heerenveen stimuleert duurzaamheid Heerenveen ontwikkelt

Stand per 31 december 2010 € 57.521.646

TOTAAL VOORZIENINGEN PER THEMA x € 1.000 Heerenveen bestuurt en organiseert

Heerenveen werkt

1.903

4.356


Heerenveen bevordert meedoen en ondersteunt

243

6.825

Heerenveen stimuleert duurzaamheid

2.866 Heerenveen ontwikkelt

274

Stand per 31 december 2010 € 16.467.248 Bron: IV3; rekening 2010

162

Bijlage 4 Verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen (SISA) Toelichting In deze bijlage wordt informatie opgenomen over verschillende specifieke uitkeringen die in het kader van Sibngle Information single Audit (SISA) niet langer afzonderlijk worden gecontroleerd door de accountant, maar bij de jaarrekening worden verantwoord en gecontroleerd. Hiermee wordt de verantwoording over en controle op specifieke uitkeringen van het Rijk naar medeoverheden vereenvoudigd. De informatie is opgenomen in een voorgeschreven tabel en wordt tevens tezamen met de jaarstukken van de gemeente elektronisch verzonden aan het CBS. Het CBS vervult namens de minister van BZK een intermediarie rol. Dit betekent dat het CBS de jaarstukken van medeoverheden ontvangt, verwerkt en toetst op tijdigheid en plausibiliteit en vervolgens doorstuurt aan de verschillende vakdepartementen.

163

C2

Verzameluitkering WWI

Regeling verzameluitkering

Ontvanger

Juridische grondslag

Specifieke uitkering

Nummer

Departement BZK

Provincies, gemeenten

I N D I C A T O R E N

Besteding t/m 2010 Aard controle R

BZK

BZK

C5

C7C

Tijdelijke stimuleringsregeling woningbouwprojecten 2009 derde tranche

Investering stedelijke vernieuwing (ISV)

Tijdelijke stimuleringsregeling Gemeenten woningbouwprojecten 2009 derde tranche

Provinciale beschikking en/of verordening

Project-gemeenten (SiSa tussen medeoverheden)

€ 300.000 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie

Aantal woningen waarvan de bouw voor 1 januari 2011 is gestart of voortgezet

Aard controle n.v.t.

Aard controle D1

1 SW00743902 Hieronder per regel één beschikkingskenmerk en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie


1 913436 2 Kenmerk 604411, gewijzigd kenmerk 00808639 (ISVII)

8 Investeringsbudget

Besteding 2010 ten laste van provincie

Overige bestedingen 2010

Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

€ 624.488 € 2.447.355

€ 38.702 € 2.447.355

€0 € 15.702.842

Toelichting afwijking


Eindverantwoording Ja/Nee


Nee

Deel van de projecten is nog niet afgerond. Afspraak gemaakt provincie dat als de kosten groter of gelijk zijn aan ISV-bijdrage dan declareren. Voor eindverantwoording verwijzen wij u naar brief 6 jan. 2011 aan de Provincie met kenmerk 11.3000061 met als onderwerp: aanbieding eindverantwoording ISV-2 en Meerjarenontwikkelingsprogramm a ISV 3. Hierin zijn ook de Ja indicatoren opgenomen. Bestedingen van vóór 2010, Uitgaven van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 waarvan besteding in 2010 plaatsvindt plaatsvindt

OCW

D2

Onderwijsachterstandenbeleid nietGSB (OAB)

Besluit vaststelling doelstelling en bekostiging Onderwijsachterstandenbeleid 2006-2010 (art 4 t/m 10)

Gemeenten, niet G-31

Zie Nota baten-lastenstelsel


Aard controle R

Aard controle R

€0 €0 Beginstand 2010 van voorziening / overlopende post

Schakelklassen, artikel 166 van de Wet op het primair Onderwijs Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie

Aard controle R

€ 259.919 Besteding 2010 aan voorbereiding inrichten schakelklassen Besteding na 2007 voor dit doel niet meer mogelijk Aard controle R Besteding 2010 voor overige of Bestedingen voor overige of coördinerende activiteiten inzake coördinerende activiteiten inzake onderwijsachterstandenbeleid onderwijsachterstandenbeleid van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 plaatsvindt Zie Nota baten-lastenstelsel Aard controle R

Aard controle R

Uitgaven voor overige of coördinerende activiteiten inzake onderwijsachterstandenbeleid van vóór 2010, waarvan besteding in 2010 plaatsvindt Zie Nota baten-lastenstelsel Aard controle R

€ 45.559 Besteding 2010 aan voorschoolse educatie

€ 4.290 Aantal deelnemende kinderen aan voorschoolse educatie in 2010

Aard controle R

Aard controle D2

€ 396.277 Besteding 2010 aan schakelklassen

164 Aantal deelnemende leerlingen aan schakelklassen in 2010

€0 Bestedingen aan schakelklassen van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 plaatsvindt

Aard controle D2

Aard controle R

0

€0

Aard controle R €0

€0 Bestedingen aan voorschoolse Uitgaven aan voorschoolse educatie van vóór 2010, waarvan educatie van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 besteding in 2010 plaatsvindt plaatsvindt Zie Nota baten-lastenstelsel Zie Nota baten-lastenstelsel Aard controle R

Aard controle R

€0 Uitgaven aan schakelklassen van vóór 2010, waarvan besteding in 2010 plaatsvindt Aard controle R €0

Pagina 1 van 4 164

Activiteiten stedelijke vernieuwing Activiteiten stedelijke vernieuwing Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen) (in aantallen) (in aantallen) Alleen in te vullen na afloop project

Alleen in te vullen na afloop project

Alleen in te vullen na afloop project

Afspraak

Realisatie


Aard controle D1

Aard controle D1


Ontvanger



Nummer

Departement

Besteding 2010 aan vroegschoolse educatie

Aard controle R

€0 Besteding 2010 aan voorschoolse educatie voor verlaging ouderbijdrage van doelgroepkinderen op de peuterspeelzaal


Bestedingen aan vroegschoolse Uitgaven aan vroegschoolse educatie van vóór 2010, waarvan educatie van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 besteding in 2010 plaatsvindt plaatsvindt Zie Nota baten-lastenstelsel


Aard controle R

Aard controle R

€0 Gemiddelde prijs ouderbijdrage in 2010 voor voorschoolse educatie op de peuterspeelzaal voor doelgroepkinderen

€0 % doelgroepkinderen bereikt in 2010 met voorschoolse educatie op de peuterspeelzaal en kinderdagverblijven

Bestedingen aan voorschoolse educatie voor verlaging ouderbijdrage van doelgroepkinderen op de peuterspeelzaal van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 plaatsvindt Zie Nota baten-lastenstelsel

Aard controle R

OCW

D5

Regeling verbetering binnenklimaat primair onderwijs 2009

Regeling verbetering binnenklimaat primair onderwijs 2009

€ 28.683 Besteding tot en met 2010 ten laste van rijksmiddelen

Gemeenten

Uitgaven aan voorschoolse educatie voor verlaging ouderbijdrage van doelgroepkinderen op de peuterspeelzaal van vóór 2010, waarvan besteding in 2010 plaatsvindt Zie Nota baten-lastenstelsel

Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

€ 105 Eindverantwoording Ja/Nee

60,00%

€ 7.361

€0

Aard controle R


Aard controle R


€ 347.109 Alleen invullen bij eindverantwoording:

Nee Alleen invullen bij eindverantwoording:

Brinnummer

Alle activiteiten afgerond Ja/Nee


Alleen invullen bij eindverantwoording: Toelichting per brinnummer welke activiteit(en) niet zijn afgerond en daarbij het bijbehorende bedrag exclusief 40% cofinanciering noemen Aard controle n.v.t.

Aard controle D2

1 I&M

E9B

Programma Externe Veiligheid (EV)


Gemeenten (SiSa tussen medeoverheden)

Besteding 2010 ten laste van provinciale middelen

Eindverantwoording ja/nee

Bestedingen van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 plaatsvindt Zie Nota baten-lastenstelsel

I&M

E27B

Brede doeluitkering verkeer en vervoer


Gemeenten (SiSa tussen medeoverheden)

Aard controle R


€ 2.272 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie

Ja €0 Percentage van de verstrekte Toelichting afwijking bijdrage 2010 dat is gebruikt voor het in dienst nemen vast personeel EV


Aard controle D2


0,00% Besteding 2010 ten laste van provincie

Overige bestedingen 2010



Aard controle R

Aard controle R



€0 €0 €0 €0

Nee Nee Nee Nog geen overeenstemming over Nee verantwoording met prov. Friesland. 50 haltes Ja Is verantwoord in 2009 Ja

1 934213 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t.

1 821399 Kempenaerssingel €0 2 821794 V.Maasd.str-K.Poststr. €0 3 821404 Fietspad Oudeschoot-Tjonger/carpoolplek €0 4 €0 00687883 BDU 2007-2010 5 772439 1 juli 2008Halteplan € 260.000 6 852078 Subs.Verkeersveiligheid 2009 €0 Bestedingen van vóór 2010, Uitgaven van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 waarvan besteding in 2010 plaatsvindt plaatsvindt

I&M

E29

Tijdelijke regeling eenmalige uitkering stedelijke synergieprojecten Kaderrichtlijn Water

Tijdelijke regeling eenmalige uitkering stedelijke synergieprojecten Kaderrichtlijn Water

Gemeenten



Aard controle R

Aard controle R

€0 Besteding 2010 ten laste van rijksmiddelen

€0 Eindverantwoording Ja/Nee

Aard controle R

€ 203.602 €0

Bestedingen van vóór 2010, Uitgaven van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 waarvan besteding in 2010 plaatsvindt plaatsvindt Zie Nota baten-lastenstelsel


Aard controle R


Aard controle R

Aard controle R

€ 374.000

Nee

€0

€0

Pagina 2 van 4 165

G1C

Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

Ontvanger



Nummer

Departement SZW

Gemeente die uitvoering geheel Het totaal aantal geïndiceerde of gedeeltelijk heeft uitbesteed inwoners per gemeente dat een aan Openbaar lichaam o.g.v. Wgr dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2010, exclusief deel openbaar lichaam Aard controle R

0,00 Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren

G1C-2


Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren, exclusief deel openbaar lichaam

Aard controle R

0,00 Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren

inclusief deel openbare lichamen inclusief deel openbare lichamen in te vullen in SiSa 2011 in te vullen in SiSa 2011

SZW

G2

Wet werk en bijstand (WWB) Gebundelde uitkering (WWB+WIJ+IOAW+IOAZ+levensonderhoud beginnende zelfstandigen Bbz 2004+WWIK)

Wet investeren in jongeren (WIJ)

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)

Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen (Bbz 2004)

Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)

SZW

G3

Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)

Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004

Gemeenten

Gemeenten

Gemeenten

Gemeenten

Gemeenten

Gemeenten

Gemeenten

Aard controle R

Aard controle R

Besteding 2010 WWBinkomensdeel

Baten 2010 WWB-inkomensdeel Bestedingen WWBUitgaven WWB-inkomensdeel (excl. Rijk) inkomensdeel van vóór 2010, van vóór 2010, waarvan waarvan de uitgave in of na 2010 besteding in 2010 plaatsvindt plaatsvindt


Aard controle R

Aard controle R

€ 9.767.865

€ 295.483

€0

€0

Besteding 2010 WIJ

Baten 2010 WIJ (excl. Rijk)

Bestedingen WIJ van vóór 2010, Uitgaven WIJ van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 waarvan besteding in 2010 plaatsvindt plaatsvindt

Wet Werkloosheidsvoorziening (WWV)

Wet Werkloosheidsvoorziening (Wwv)

Gemeenten





Aard controle R

Aard controle R

€ 683.869

€ 5.644

€0

€0

Besteding 2010 IOAW

Baten 2010 IOAW (excl. Rijk)

Bestedingen IOAW van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 plaatsvindt

Uitgaven IOAW van vóór 2010, waarvan besteding in 2010 plaatsvindt





Aard controle R

Aard controle R

€ 308.577

€ 1.138

€0

€0

Besteding 2010 IOAZ

Baten 2010 IOAZ (excl. Rijk)

Bestedingen IOAZ van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 plaatsvindt

Uitgaven IOAZ van vóór 2010, waarvan besteding in 2010 plaatsvindt





Aard controle R

Aard controle R

€ 78.926

€0

€0

€0

Besteding 2010 Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

Baten 2010 Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

Bestedingen Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 plaatsvindt

Uitgaven Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen van vóór 2010, waarvan besteding in 2010 plaatsvindt





Aard controle R

Aard controle R

€ 176.368

€ 7.747

€0

€0

Besteding 2010 WWIK

Baten 2010 WWIK (excl. Rijk)

Bestedingen WWIK van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 plaatsvindt

Uitgaven WWIK van vóór 2010, waarvan besteding in 2010 plaatsvindt



Aard controle R

Aard controle R

€0

€0

€0

€0

Besteding 2010 levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (excl. Bob)

Besteding 2010 kapitaalverstrekking (excl. Bob)

Baten 2010 levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (excl. Bob) (excl. Rijk)

Baten 2010 kapitaalverstrekking (excl. Bob) (excl. Rijk)

€ 131.804 G4



Aard controle R

SZW


Aard controle R

€ 260.479

Aard controle R € 13.879

Aard controle R

€ 107.446

Besteding 2010 aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (excl. Bob)

Besteding 2010 Bob

Baten 2010 Bob (excl. Rijk)

Besteding 2010 aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004



Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

€ 67.988

€0

€0

€0

€0

€0

Baten 2010 Aard controle R € 1.250

Pagina 3 van 4 166

G5

Wet participatiebudget (WPB)

Wet participatiebudget (WPB)

Ontvanger



Nummer

Departement SZW

Gemeenten

Besteding 2010 participatiebudget

Waarvan besteding 2010 van educatie bij roc's

Baten 2010 (niet-Rijk) participatiebudget

Waarvan baten 2010 van educatie bij roc’s

I N D I C A T O R E N Terug te betalen aan rijk Het aantal in 2010 gerealiseerde duurzame plaatsingen naar werk Omvang van het aan het rijk terug te van inactieven betalen bedrag, dat wil zeggen het Omvang van het in het jaar 2010 in het jaar 2010 niet-bestede bedrag Dit onderdeel moet door alle niet-bestede bedrag dat wordt voor zover dat de gemeenten worden ingevuld. gereserveerd voor het reserveringsregeling overschrijdt, Indien ingevuld met een nul, dan participatiebudget van 2011. Dit alsmede het in het jaar 2010 ten bestaat er voor 2011 geen recht bedrag is exclusief het bedrag onrechte niet-bestede bedrag aan op regelluwe bestedingsruimte dat een gemeente ten onrechte educatie bij roc’s niet heeft besteed aan educatie bij een roc; hiervoor geldt geen reserveringsregeling (het ten onrechte niet-bestede wordt teruggevorderd door het rijk). Reserveringsregeling: overheveling overschot/tekort van 2010 naar 2011

Besteding 2010 Regelluw Dit onderdeel dient uitsluitend ingevuld te worden door de gemeenten die in 2009 duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk.

óf Omvang van het in het jaar 2010 rechtmatig bestede bedrag participatiebudget als voorschot op het participatiebudget van 2011 (bij overheveling van een tekort wordt een negatief getal ingevuld) Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

€ 5.647.951

€ 355.899

€ 131.223

€0

€ 298.954

€0

Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2010 een inburgeringsvoorziening heeft vastgesteld, dan wel met wie het college in dit jaar een inburgeringsvoorziening is overeengekomen

Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2010 een duale inburgeringsvoorziening of een taalkennisvoorziening heeftvastgesteld, dan wel met wie het college in dit jaar een duale inburgeringsvoorziening of een taalkennisvoorziening is overeengekomen

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het elektronisch praktijkexamen, bedoeld in artikel 3.9, eerste lid, onderdeel a, van het Besluit inburgering, heeft behaald

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 de toets gesproken Nederlands, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel b, van het Besluit inburgering, heeft behaald

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het examen in de kennis van de Nederlandse samenleving, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel c, van het Besluit inburgering, heeft behaald

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het praktijkdeel van het inburgeringsexamen, bedoeld in artikel 3,7, eerste lid, van het Besluit inburgering, heeft behaald

Aard controle D1

Aard controle D1

Aard controle D1

Aard controle D1

Aard controle R Aard controle R

53 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het staatsexamen NT2 I of II heeft behaald

Aard controle D1 Aard controle D1

18 SZW

G6

Schuldhulpverlening

Kaderwet SZW-subsidies

Gemeenten

35

38 39 46 48 Bovenstaande indicatoren verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI)

Besteding 2010 Aard controle R € 177.859

VWS

H2

Regeling Buurt, Onderwijs en Sport (BOS)

Tijdelijke stimuleringsregeling buurt, onderwijs en sport

Gemeenten

Hieronder per regel één Activiteit beschikkingskenmerk invullen en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie

Realisatie





0 = niet uitgevoerd 1 = gedeelte uitgevoerd 2 = uitgevoerd


Aard controle D2

1 verlengde schooldag

40

2 = uitgevoerd

Ja

2 Sport-en speltoernooi

150

2 = uitgevoerd

Ja

3 Sportspektakel

40

2 = uitgevoerd

Ja

4 BAKfiets

20

2 = uitgevoerd

Ja

5 Accuactiviteiten

25

2 = uitgevoerd

Ja

6 Bewegingsonderwijs

leerlingen PO

2 = uitgevoerd

Ja

7 Sportkennismaking

50

2 = uitgevoerd

Ja

8 Straatspeeldag

50

2 = uitgevoerd

Ja

9 Van schoolp[lein naar speelplein

leerlingen PO

2 = uitgevoerd

10 Weerbaarheidstraining

30

2 = uitgevoerd

11 Voorlichting over gezonde voeding en bewegen

50

2 = uitgevoerd

12 Gezond koken

8

2 = uitgevoerd

Ja

13 Buitenschoolse sportopvang

30

2 = uitgevoerd

Ja

14 BOS spoorwijzer/Activiteitenkalender

1

2 = uitgevoerd


Ja Ja Ja

Ja VWS

H10

Brede doeluitkering Centra voor jeugd en gezin (BDU CJG)

Tijdelijke regeling CJG

Gemeenten

Besteding 2010 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin. Aard controle R

€ 1.292.594


Aard controle R

€ 42.118


Aard controle R €0

Pagina 4 van 4 167

Aard controle D1

6

€0

Themarekening Gemeente Heerenveen

Recommend Documents