Leescentrum
Samenwerkingsverband Barneveld e.o.
Jaarverslag Leescentrum Schooljaar 2010-2011
Barneveld, december 2011
Inhoudsopgave 1 Inleiding
3
2 Het leescentrum van het Samenwerkingsverband Barneveld 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
Doel Toelating De behandelaars Aanmelding en behandeling Professionalisering
4 4 4 4 4
3 Kwantitatieve gegevens 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
Aantal aanmeldingen Wachtlijst Behandeling en afsluiting Resultaten van de behandeling op tekstniveau Aantal aangemelde leerlingen per school
5 5 5 5 6
4 Slotopmerkingen en doelstellingen voor het komend jaar 4.1 4.2
Conclusies Doelstellingen voor het komend jaar
Bijlage
7 7 8
2
1. Inleiding Hieronder treft u het jaarverslag van het leescentrum aan over het schooljaar 2010-2011. In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de doelstelling en werkwijze van het leescentrum. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 een overzicht gegeven van de kwantitatieve gegevens (hoeveel aanmeldingen, hoeveel op de wachtlijst, hoeveel succesvol afgesloten, etc.). Ten slotte worden in hoofdstuk 4 enkele slotopmerkingen geplaatst en worden de doelstellingen voor het komende jaar vermeld. Het leescentrum voorziet in een grote behoefte. Leerlingen, ouders, leerkrachten en IB’ers zijn enthousiast. De motivatie, het leesplezier en het leesniveau van de kinderen gaat duidelijk vooruit.
Gerda Simons Jantine van Steenbergen Grietje van der Horst Marit Koops Marjoke van Heusden
3
2.
Het leescentrum van het Samenwerkingsverband Barneveld
2.1
Doel
1. Het behandelen van leerlingen met ernstige leesproblemen of dyslexie, zodat zoveel mogelijk leerlingen op de basisschool kunnen blijven. 2. Door de samenwerking met de betrokken leerkrachten en IB’ers, kennis en materialen overbrengen naar de basisscholen. 2.2
Toelating
Het leescentrum heeft een beperkt aantal plaatsen. Om die reden zijn er duidelijke criteria voor de aanmelding. Zie bijlage. Bij de toelating wordt rekening gehouden met: · de volgorde van aanmelding · de zwaarte van de problematiek · of er al een leerling van de school behandeld is 2.3 1. 2. 3. 4. 5.
De behandelaars
Gerda Simons, orthopedagoog, GZ psycholoog Marjoke van Heusden, dyslexiespecialist Jantine van Steenbergen, dyslexiespecialist Grietje van der Horst, ambulant begeleider van De Vogelhorst Marit Koops, dyslexiespecialist
2.4
Aanmelding en behandeling
Het leescentrum werkt volgens het volgende stappenplan. 1. De aanmelding 2. Bespreking van de aanmelding en plaatsing op de wachtlijst 3. Onderzoek op de basisschool · Intakegesprek met ouders · Leesonderzoek bij de leerling · Intakegesprek met leerkracht en IB’er 4. Opstellen behandelplan 5. Kennismaking met het leescentrum · Bespreken behandelplan · Ondertekenen van het contract 6. Behandeling · De leerling krijgt 2 keer per week 45 minuten individuele leesbehandeling bij het leescentrum. · Op school wordt nog 2 keer per week het huiswerk van het leescentrum geoefend. In principe biedt het leescentrum 2 behandelperioden van 8 weken aan. In uitzonderingsgevallen is een 3e periode mogelijk. 7. Afsluiting van de behandeling 2.5
Professionalisering
Dit schooljaar zijn er 5 overleg- en intervisiemomenten geweest. 4 behandelaars hebben een 3-daagse training gevolgd voor het inzetten van ictmiddelen.
4
Via publicaties en conferenties van o.a. Masterplan Dyslexie, Kwaliteitsinstituut Dyslexie, Balans, Lexima en Stichting Dyslexie Nederland blijven de behandelaars op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen. 3.
Kwantitatieve gegevens
3.1
Aantal aanmeldingen
aantal aanmeldingen
20062007
20072008
20082009
20092010
20102011
21
21
25
28
28
3.2 Wachtlijst Aan het eind van het schooljaar 2010-2011 stonden 12 leerlingen op de wachtlijst. Van deze leerlingen zijn er 8 in oktober 2011 gestart met de behandeling. 3.3 Behandeling en afsluiting In het schooljaar 2010-2011 zijn36 leerlingen behandeld: 5 leerlingen waren al in behandeling en 31 leerlingen zijn dat jaar gestart. Bij 25 leerlingen is de behandeling succesvol beëindigd. Bij de overige 11 leerlingen is de behandeling in het schooljaar 2011-2012 nog voortgezet. Het leesniveau is verbeterd, de leerlingen vinden het leuk om naar het leescentrum te gaan en de motivatie voor het lezen is erg toegenomen. 3.4 Resultaten van de behandeling op tekstniveau Het start- en eindniveau is in dle’s weergegeven.
40 35 30 25 20 15 10 5 0 1 2
3
4 5
6
7 8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 startniveau
eindniveau
Leerling nummer 10 is maar 1 periode geweest en heeft nog geen AVI-niveau. In een behandelperiode van 16 weken zijn alle andere leerlingen minimaal 5 dle’s (5 maanden onderwijs) vooruitgegaan.
5
3.5 Aantal aangemelde leerlingen per school Naam school 20062007
2007 -2008
20082009
1 1
1
1
2
1 1 1
De Lichtboei, Kootwijkerbroek Het Anker, Zwartebroek Besselaarschool, De Glind De Hoeksteen, Voorthuizen De Fontein, Barneveld v.d. Berghschool, Voorthuizen De Spreng, Barneveld De Branding, Barneveld Kon. Julianaschool, Woudenberg
2 2 1
1
Koningin Julianaschool, Barneveld Prins Mauritsschool, Barneveld Pr. Willem-Alexanderschool, Barneveld Prinses Beatrixschool, De Glind Willem van Oranjeschool, Barneveld De Zaaier, Terschuur S. v.d. Oyeschool, Hoevelaken
1
1
1
1 1
2
2
De De De De
3 2 1 1
2
Basisschool Nederwoud, Lunteren
Wilhelminaschool, Lunteren Julianaschool, Lunteren Beatrixschool, Lunteren
1
4 3 1
2 1
1 1
1 2
2 1 2
1 2
1
1
2
2
2
3 2
1 4 1 1 2
De Wegwijzer, Lunteren De Bron Lunteren Kon. Beatrixschool, Kootwijkerbroek Prins Bernhardschool, Garderen De Bron, Stroe
20102011
1
1
Plantijn, Barneveld Lijster, Barneveld Regenboog, Voorthuizen Zandberg, Barneveld
20092010
1 1 2 1 2 1
4
4
1 1
2
2
3
2
Willem van Oranjeschool, Woudenberg Rehobothschool, Woudenberg De Maatjes, Scherpenzeel De Glashorst, Scherpenzeel De Bruinhorst, Scherpenzeel
2 1
Kon. Wilhelminaschool, Voorthuizen De Wheemschool, Voorthuizen
2
Totaal
21
6
1
1
2 2
1 1
1
21
25
28
28
4.
Slotopmerkingen en doelstellingen voor het komend jaar
4.1 Slotopmerkingen · · · · · ·
Het leescentrum blijft in een duidelijke behoefte voorzien. Er is één leerling na behandeling bij het leescentrum aangemeld bij de PCL. De leerlingen, ouders, leerkrachten en IB’ers zijn enthousiast. Het leesniveau van de behandelde leerlingen gaat duidelijk vooruit. De motivatie en het leesplezier van de leerlingen gaat sterk vooruit. De behandeling bij het leescentrum wordt steeds vaker door de scholen gebruikt om de hardnekkigheid van een leesprobleem bij een leerling aan te tonen. Wanneer de school de hardnekkigheid van het leesprobleem kan aantonen kan er dyslexieonderzoek plaatsvinden en komt de leerling bij ernstige enkelvoudige dyslexie in aanmerking voor de vergoede dyslexiebehandeling. · Bij 5 leerlingen heeft er na de behandeling in PAB tijd een dyslexieonderzoek plaatsgevonden en is een dyslexieverklaring afgegeven. · Bij nog 4 leerlingen heeft na de behandeling in het kader van de vergoede dyslexiebehandeling een dyslexieonderzoek plaatsgevonden. · Door de toename van het aantal leerlingen met een speciale zorgbehoefte in de scholen, wordt het voor scholen steeds moeilijker om tijd vrij te maken om 2 keer per week individueel met een leerling te oefenen. 4.2 Doelstellingen voor het komende jaar • • • • •
Door middel van een enquête meer zicht krijgen op het effect van de leesbehandeling op langere termijn Regelmatig overleg voeren en intervisie met de 5 behandelaars. Aandacht voor het inzetten van ict-middelen en het organiseren van een voorlichtingsmiddag hierover. Verdere scholing op het gebied van dyslexie en de behandeling. Overdragen van kennis aan de basisscholen.
7
Bijlage Toelatingscriteria Algemeen · Het niveau van lezen ligt significant beneden het beheersingsniveau dat gebruikelijk is voor de leeftijd en het aantal maanden/jaren onderwijs. Dit geldt voor zowel het lezen van teksten als het lezen van losse woorden. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat er sprake is van een normaal leerstofaanbod. · Normale intelligentie · Geen comorbiditeit (ADHD, PDD-NOS) · Geen complexe leerproblematiek of ernstige sociaal-emotionele problemen · Liefst niet ouder dan 10 jaar Lezen Woordniveau · Het lezen van losse woorden, getoetst met de DMT van het Cito, score op D- of E-niveau en/of EMT (BRUS) en KLEPEL score = 7 of lager. · De woordidentificatie komt moeizaam tot stand, d.w.z. het decoderen en synthetiseren verloopt sterk spellend en/of radend. · De automatisering van de letterkennis verloopt sterk vertraagd. Tekstniveau · De leerling heeft een achterstand van meer dan een half jaar. o eind groep 3, AVI M3 niet behaald. o midden groep 4, E3 niet behaald. o eind groep 4, M4 niet behaald. o enz Ouders · De ouders zijn bereid en in staat het vervoer van en naar het leescentrum in De Vogelhorst te regelen. · De ouders zijn indien nodig bereid thuis met het kind te oefenen. School · De leerling heeft minimaal gedurende 2 interventieperiodes (ong. een half jaar) hulp in de klas en/of bij RT’er gehad. · De leesinterventies, bij voorkeur n.a.v. Protocol leesproblemen & Dyslexie, hebben niet tot het gewenste resultaat geleid (een leerrendement van 80%). · De leerkracht / intern begeleider is bereid (periodiek) overleg met de behandelaar te voeren. · De leerkracht is bereid het heen-en-weerschrift te gebruiken, zodat er een goed contact is tussen de behandelaar en de leerkracht. · Tijdens de behandelperiode worden op school de volgende toetsen niet afgenomen: DMT, AVI, Brus en KLEPEL; dit i.v.m. toetsgewenning. · De school geeft daadwerkelijk minimaal 2 keer per week steun bij huiswerk vanuit het leescentrum. · Er is overleg over de regels en termen die worden gebruikt/aangeboden bij het lezen van woorden (b.v. open en gesloten lettergreep enz). · De school is bereid in overleg met de behandelaar aanpassingen en/of keuzes binnen het eigen (lees/leer) aanbod voor de leerling te maken. Als de leerling begeleiding van het leescentrum krijgt, mist het tijdens de behandeling uren op school. Dit moet niet tot een dubbele belasting leiden. 8