Lectoraat Cybersafety. NHL Hogeschool. Politie Academie

                 

Lectoraat Cybersafety    

  NHL Hogeschool    &    Politie Academie          Jaarverslag 2012                                  Prof. dr. W.Ph. Stol  November 2013   

        Inhoud:  1. 

Inleiding .......................................................................................................... 1 

2. 

Missie, ambitie en doelen .............................................................................. 1  2.1  Missie en ambitie .................................................................................. 1  2.2  Doelen ................................................................................................... 2 

3. 

Directe bijdrage aan onderwijs ...................................................................... 2  3.1  Vertrekpunten ...................................................................................... 2  3.2  Geleverde directe bijdrage aan het onderwijs ..................................... 2 

4. 

Professionalisering van docenten .................................................................. 5  4.1  Vertrekpunten ...................................................................................... 5  4.2  Bijdrage aan professionalisering van docenten .................................... 5 

5. 

Kennisdiensten voor het beroepenveld ......................................................... 6  5.1  Vertrekpunten ...................................................................................... 6  5.2  Realisatie van kennisdiensten voor het beroepenveld ........................ 7 

6. 

Kenniscirculatie .............................................................................................. 8  6.1  Vertrekpunten ...................................................................................... 8  6.2  Realisatie aangaande kenniscirculatie .................................................. 8 

7. 

Externe positionering van het lectoraat ...................................................... 11  7.1  Vertrekpunten .................................................................................... 11  7.2  Externe positionering ......................................................................... 11  7.3  Lectoraat in de media ......................................................................... 12  7.4  Lectoraat in landelijk beleid en politiek .............................................. 13  8.1  Vertrekpunten .................................................................................... 13  8.2  Realisatie begroting 2012 ................................................................... 13 

9. 

Conclusies en aandachtspunten .................................................................. 14  Bijlage 1: staat van baten en lasten 2012 (realisatie) .................................. 15 

   

     

 

1.  Inleiding  Op 1 september 2004 start aan de NHL Hogeschool (NHL) het lectoraat Integrale Vei‐ ligheid (2004‐2008) met als één van de inhoudelijke hoofdlijnen Veiligheid en tech‐ nologie.  Speciaal  gaat  de  aandacht  uit  naar  veiligheid  in  cyberspace  (cybersafety).  Signalen uit het werkveld wijzen op een fors kennistekort op dit terrein, tegelijk laat  een marktverkenning zien dat er bijzonder weinig onderzoekers zijn die zich op dit  thema toeleggen. In 2008 kiest de NHL er voor zich te profileren op de speerpunten  livability  &  creative  technologies.  In  Cybersafety  komen  beide  speerpunten  tot  uit‐ drukking, dus ook gezien vanuit NHL‐beleid is Cybersafety in 2008 een goede keuze  voor een nieuw lectoraat.    Op  1  september  2008  gaat  het  NHL‐lectoraat  Integrale  Veiligheid  verder  als  het lectoraat Cybersafety (2008‐2012). Op 1 juni 2009 wordt de lector Cybersafety  aangesteld aan de Open Universiteit (OU) als bijzonder hoogleraar Politiestudies met  bijzondere aandacht voor vraagstukken van cybersafety. Daarmee bundelen NHL en  OU hun krachten op dit thema.    Op  30  november  2010  wordt  het  lectoraat  gevisiteerd  door  een  externe  be‐ oordelingscommissie.  Die  rapporteerde  haar  bevindingen  in  een  rapport  op  14  maart 2011. De commissie schrijft dat ‘het lectoraat Cybersafety floreert’ en dat ‘De  samenvattende conclusie is: ga door op de ingeslagen weg.’ Als inhoudelijke verbe‐ terpunten noemt de commissie: het uitbreiden en verstevigen van contacten in de  regio, het uitwerken van de onderzoekslijn ‘bedrijf en cybersafety’ en het uitbouwen  van het internationale netwerk.    Op  15  februari  2011  sluiten  NHL  en  Politieacademie  een  samenwerkings‐ overeenkomst  aangaande  cybersafety.  Sindsdien  is  het  lectoraat  een  gezamenlijk  lectoraat van beide kennisinstellingen en is de lector zowel lector aan de NHL als aan  de Politieacademie (PA). Het lectoraat dient alles met elkaar bij te dragen aan de or‐ ganisatiedoelstellingen van de NHL, de PA en de OU.    Omdat het lectoraat succesvol is in onderzoek en onderwijs en voorziet in een  kennisbehoefte  in  het  beroepenveld,  geeft  de  NHL  het  lectoraat  per  1  september  2012 een tweede termijn (2012‐2016). Onderhavig jaarverslag gaat over het kalen‐ derjaar 2012.      In dit jaarverslag komen aan de orde: bijdrage van het lectoraat Cybersafety  aan  het  onderwijs  (paragraaf  3),  bijdrage  aan  de  professionalisering  van  docenten  (4), uitvoering van kennisdiensten voor het beroepenveld (5), kenniscirculatie (6), de  positionering  van  de  lectoraat (7), en de begroting 2012 (8). Eerst echter, bij wijze  van  achtergrondschets,  een  paragraaf  over  de  doelen  zoals  vastgelegd  bij  de  aan‐ vang van de tweede termijn van het lectoraat.  2.  Missie, ambitie en doelen  2.1  Missie en ambitie  Het lectoraat Cybersafety heeft als maatschappelijke missie bij te dragen aan de vei‐ ligheid in cyberspace, in het bijzonder in de Nederlandse context.  Het  lectoraat  verzorgt  haar  bijdrage  middels  hoogwaardig,  onafhankelijk  en  praktijkgericht veiligheidskundig onderzoek ten gunste van het veiligheidsonderwijs  en  de  veiligheidspraktijk.  Veiligheidskunde  is  de  wetenschap  die  zich  bezig  houdt  met het beschrijven en begrijpen van veiligheidsproblemen en van het functioneren  van verbanden waarin mensen samenwerken aan veiligheid. Het onderzoek is onaf‐ hankelijk in die zin dat conclusies uit onderzoek uitsluitend gebaseerd zijn op onder‐ zoeksbevindingen verkregen aan de hand van wetenschappelijke criteria.       

 

1

  Het lectoraat wil haar toonaangevende positie in Nederland op het gebied van  cybersafety behouden en versterken, onder meer door in verschillende samenwer‐ kingsverbanden een initiërende en constructieve bijdrage te leveren (onder meer via  CyREN  en  CyREN‐jeugd;  zie  www.cybersafety.nl).  In  de  loop  van  de  lectoraats‐ periode verwerft het lectoraat zich een degelijker internationale reputatie, hetgeen  blijkt  uit  sterker  wordende  internationale  relatienetwerken  (aansluiting  bij  een  of  meer relevante communities), samenwerkingen en publicaties.    2.2  Doelen  Het lectoraat Cybersafety werkt aan haar missie aan de hand van drie hoofddoelen:  1. Werken aan een consistent onderzoeksprogramma ‘Cybersafety’.  2. Realiseren  van  een  structurele,  substantiële  bijdrage  aan  veiligheidsonderwijs,  ten gunste van het onderwijsniveau en de praktijkgerichtheid ervan.  3. Realiseren van een kennisbijdrage aan de beroepspraktijk.  3.  Directe bijdrage aan onderwijs  3.1  Vertrekpunten  Bij de start van de tweede termijn van het lectoraat is over het leveren van een bij‐ drage aan het onderwijs vastgelegd: ‘Het lectoraat moet bijdragen aan de kwaliteit  van veiligheidsonderwijs. Middels toegepast onderzoek van wetenschappelijke kwa‐ liteit  werkt  het  lectoraat  aan  kennisvermeerdering  in  het  vakgebied,  zodanig  dat  studenten  direct  zelf  die  kennis  opdoen  of  dat  de  opgedane  kennis  toegankelijk  is  voor overdracht aan studenten:  a. Studenten participeren in het onderzoeksprogramma van het lectoraat.  b. Docenten  die  aan  NHL/PA  veiligheidsonderwijs  verzorgen,  kunnen  participeren  in het onderzoeksprogramma van het lectoraat (professionalisering).  c. Het lectoraat initieert de ontwikkeling van veiligheidsonderwijs. Bijvoorbeeld: in  2011 verscheen de tweede, geheel heziene druk van het Basisboek Integrale Vei‐ ligheid; gepland voor 2012 staat een Engelstalige inleiding in digitale veiligheid:  Cybersafety: an Introduction; en er wordt gewerkt aan een multimediaal e‐boek  voor methodenonderwijs.’     Het lectoraat werkt aan de kwaliteit van het onderwijs door daaraan zelf een directe  bijdrage te leveren (onderwijs geven, studenten begeleiden bij stage en/of afstude‐ ren, en ontwikkelen van onderwijsprogramma’s) en op twee manieren langs indirec‐ te  weg:  professionalisering  van  docenten  en  het  schrijven  van  onderwijsmateriaal  (kenniscirculatie). Deze paragraaf gaat verder over de directe bijdrage. De professi‐ onalisering komt aan bod in paragraaf 4, de kenniscirculatie in paragraaf 6.    3.2  Geleverde directe bijdrage aan het onderwijs  De door het lectoraat Cybersafety in 2012 geleverde bijdrage aan het NHL‐onderwijs  bestaat uit:  - het begeleiden van studenten bij stage en/of afstuderen;  - het meewerken van NHL‐studenten aan onderzoek van het lectoraat;  - het geven van gastcolleges tijdens NHL‐onderwijsprogramma’s die worden ver‐ zorgd vanuit NHL‐onderwijs;  - het ontwikkelen en/of verzorgen van NHL‐onderwijsprogramma’s.   

     

 

2

In  2012  begeleidde  het  lectoraat  de  volgende  studenten  bij hun stage en/of afstu‐ deeropdracht:  - Thomina de Vries. Politie, jeugd en de virtuele wereld: Op weg naar een veiligere  (online) wereld.  - Jeroen Veenstra en Jorrit Siderius. Mobiel bankieren: veilig bankieren of doelwit  van fraude?  - Herre Roosma. Borging informatiebeveiliging bij de Gemeente Groningen.    In  het kader van de minor Cybersafety 2011‐2012 begeleidde het lectoraat de vol‐ gende groepjes studenten die werkten aan de volgende onderwerpen:  - Inzet van Twitter door Wijkagenten. Door: Jorgo Leermakers (IV extern), Vincent  Stegenga (Integrale Veiligheid), Ingrid Wijnja, Mandy Mensen (beide Forensic Sci‐ ence).  - Phishing: Een onderzoek naar phishing, de gehanteerde methoden, de veroor‐ zaakte schade en de voorlichting. Door: Joël van Harten, Wiebren Kloosterman,  Annelies Pietersma (alle drie Integrale Veiligheid), Marianne Siesling, Jorrit van  Vaals (beide HBO Rechten).  - Netwerkpartners politie 3‐noord: onderzoek naar bedrijven welke mogelijk een  rol kunnen spelen bij gegevensverzameling op het gebied van hacken voor de po‐ litie 3‐noord. Door: Hilgur Demmer (hbo rechten), Remco van Rennes (integrale  veiligheid), Marijke Damsma, Ulrike Soos (beide forensic science).  - Social media en opsporingsonderzoeken. Door: Ilja Brander (Informatica). Justin  Moody, Bart Driessen (beide Forensic Science), Melissa Bergsma.    In het kader van de minor Cybersafety 2011‐2012 hebben de volgende studenten  (begeleidt door het lectoraat) de volgende rapportages opgeleverd:  - Schoolplein vs. Profielsites ‐ Het probleem verplaatst…: Een onderzoek naar lo‐ verboys en social media en de rol die voorlichting daarin speelt. Door: Eline Kuil‐ der (Integrale Veiligheid), Ilona van der Leer en Marijke van Lunteren (beide Poli‐ tie Academie).  - Cybersafety:een onderzoek naar digitale meldpunten van pesterij, stalking en  smaad op het internet en de bereidheid van zowel jongeren als de politie om  hieraan mee te werken. Door: Nathalie de Wit (Integrale Veiligheid) en Marjolein  van Koelen (Integrale Veiligheidskunde).  - Politie en sociale media: Een onderzoek naar welke kennis er nodig is bij de poli‐ tie voor het effectief gebruiken van en leren omgaan met sociale media. Door:  Dennis Flisijn, Marlous Haasnoot, Jorrit Lepstra, John van der Molen, Ernst Spren‐ ger (allen Integrale Veiligheid).  - Integrale aanpak van cyberpesten: een onderzoek naar effectieve samenwerking  bij de aanpak van cyberpesten. Door: Jeroen Veenstra, Jorrit Siderius, Thomina de  Vries en Emiel Woortman (allen Integrale Veiligheid).  - Cyber warfare: NATO, US and the Netherlands. Door: Jasper van Haren (Integrale  Veiligheid dt).  - Onderzoek naar de inzet van Twitter bij de politie. Door: Robin Holtrop, Marijke  Damsma, Martin Baar, Marjon van Slageren en Bart Driessen (Forensic Science,  onvoldoende).  - Exotische dieren: het in kaart brengen van illegale handel met behulp van sociale  media. Door: Marloes Velsma, Feyke Stadt, Melanie Coenraadts en Stephanie van  Zoelen (Forensic Science).  - De digitale winkeldief. Door: Dick Dreves en Ina van der Wal (Integrale Veilig‐      

 

3

heid dt).  - Onderzoek naar rechts‐extremistisch haatzaaien middels social media. Door:  Dennis Vellinga, Rianne Hummel, Lisette Bel, Anke van der Kooi (allen Integrale  Veiligheid) en Quintijn de Boer (Informatica).  - De rol van social media in de voorlichting over haatzaaien door gemeente en poli‐ tie. Door: Tamara Nieuwenburg en Melani Boumans (Integrale Veiligheid dt).    In 2012 verzorgde het lectoraat de volgende gastcolleges tijdens NHL‐onderwijspro‐ gramma’s:  - Bij de opleiding IT Service Management een gastcollege over ICT en Recht.  - Aan studenten van de minor Community Safety een gastcollege over de   theorie  van de technologische handhaving.  - Aan studenten van de minor Community Safety over de theorie  van de technolo‐ gische handhaving.  - Bij de Minor Social Media. Een gastcollege over Cybercrime: Slachtoffer‐ en da‐ derschap in cyberspace.    Colleges in het kader van de minor Cybersafety (3e en 4e jaars studenten):  - Startbijeenkomst  - Inleiding Cybercrime  - Uitleg onderzoeksopdracht  - Praktijkvoorbeelden onderzoek  - Jeugd & Cybersafety (1): seksualiteit  - Jeugd & Cybersafety (2): cyberpesten, gaming en virtuele diefstal  - Het schrijven van een essay  - Techniekfilosofie & Gedragsregulering  - Politie & Bestrijding van cybercrime  - Internet & Criminologische theorieën  - Beschermende maatregelen    De directe bijdrage aan het onderwijs omvat ook het ontwikkelen en het in de ont‐ wikkelfase verzorgen van onderwijs. In 2012:   - Coördineerde het lectoraat de minor Cybersafety en verzorgde een substantieel  deel van de inhoud.  - Coördineerde het lectoraat de onderwijsmodule Community Safety en vezorgde  een  substanhtieel  deel  van  de  inhoud.  Binnen  die  onderwijsmodule  wordt  stu‐ denten inzicht geboden in de grondbeginselen van de criminologie, penologie en  het Strafrecht. Daarnaast voeren zij in projectgroepen onderzoek uit. Van de 11  onderzoeksgoepen, hebben drie groepen een onderzoek uitgevoerd naar een aan  cybersafety gerelateerd onderwerp.  - Leverde het lectoraat een bijdrage aan de ontwikkeling van de minor Recht en In‐ ternet.  Studenten  moeten  binnen  die  minor  beroepsrelevante  onderzoeks‐ opdrachten  uitvoeren.  In  dat  kader  heeft  het  lectoraat  binnen  haar  netwerk  23  onderzoeksopdrachten verzameld bij partners als het PAC, het OM en het kennis‐ centrum Cybercrime voor de Rechtspraak. Aan 17 van die onderzoeksopdrachten  is door studenten gewerkt.  - Zette  het  lectoraat  de  samenwerking  voort  met  de  Donau  Universität  Krems  (Oostenrijk), in de richting van een MSc Social Media Practice & Cybersafety. 

     

 

4

4.  Professionalisering van docenten  4.1  Vertrekpunten  Bij de start van het lectoraat is over het leveren van een bijdrage aan de professio‐ nalisering van docenten vastgelegd: ‘Docenten die aan NHL/PA veiligheidsonderwijs  verzorgen, kunnen participeren in het onderzoeksprogramma van het lectoraat (pro‐ fessionalisering).’ Zie ook par. 3.1.    4.2  Bijdrage aan professionalisering van docenten  In  2012  namen  zeven  NHL‐docenten  structureel  deel  aan  de  minor  Cybersafety:  Sander Hupkes, Tilly Boerma, Jurjen Jansen, Mark Ros, Wouter Stol, Sander Veenstra  en Marika Toutenhoofd.    Het lectoraat draagt bij aan de NHL‐doelstelling om te komen tot een hoger percen‐ tage gepromoveerde medewerkers:  1. Na toekenning van de RAAK‐subsidie voor het onderzoek Jeugd en Cybersafety in  2009  is  Joyce  Kerstens  voor  haar  volledige  werktijd  benoemd  tot  projectleider  van dat onderzoek, tevens haar promotieonderzoek. Deze benoeming impliceert  dat Joyce Kerstens niet meer als docent beschikbaar is voor de reguliere onder‐ wijsplanning. Wel blijft ze haar aandeel leveren aan het onderwijs door het bege‐ leiden van studenten (stage, afstuderen) en het verzorgen van colleges.  2. Op 1 april 2012 startte het Kennisprogramma Veiligheid Digitaal Betalingsverkeer  (KVDB),  in  het kader waarvan vier promotieonderzoekers zijn aangesteld bij het  lectoraat. Ook zij dragen bij aan NHL‐onderwijs via het begeleiden van studenten  en het verzorgen van colleges.    In 2012 is de lector lid van het dagelijks bestuur van het landelijk Netwerk van Sa‐ menwerkende  Kennisinstellingen  voor  Veiligheid,  het  SKV‐netwerk  (www.skv‐ netwerk.nl). Het in het SKV‐convenant vastgelegde doel van het SKV‐netwerk is ‘de  verdere professionalisering van veiligheid als vakgebied.’ Daartoe initieert en facili‐ teert het SKV‐netwerk verschillende activiteiten, waar onder:  − Landelijk Overleg Onderwijs Integrale Veiligheid (LOO‐IV);  − Tijdschrift voor Veiligheid (TvV, www.bju.nl);  − Nederlandse Vereniging voor Integrale Veiligheid (www.nviv.nl);  − Basisboek Integrale Veiligheid (www.basisboekintegraleveiligheid.nl);  − Publicatiereeks Veiligheidsstudies (www.bju.nl);    Langs  deze  weg  draagt  het  lectoraat  bij  aan  de  (landelijke)  professionalisering  van  docenten op het vakgebied van veiligheid. Docenten van verschillende hogescholen  worden  met  elkaar  in  contact  gebracht  en  onderlinge kennisuitwisseling wordt ge‐ stimuleerd  (bv.  LOO‐IV,  redactiewerk  voor  TvV,  publicatiereeks);  kennis  over  het  vakgebied wordt gebundeld en komt zo ter beschikking voor de docenten (TvV, Ba‐ sisboek  IV,  publicatiereeks)  en  docenten  worden  gestimuleerd  tot  zelf  publiceren  (TvV, Basisboek).    Los van het SKV‐netwerk startte het lectoraat het Cybersafety Research and  Education  Network  (CyREN;  www.cybersafety.nl).  Dit  netwerk  is  primair  een  ont‐ moetingsplaats voor docenten en professionals op het gebied van Cybersafety. Do‐ centen  en  onderzoekers  van  kennisinstellingen  vinden  elkaar  en  het  beroepenveld  vindt  hier  de  experts  op  Cybersafety‐gebied.  CyREN  biedt  een  website  met  een  overzicht  van  deelnemende  kennisinstellingen  op  het  vlak  van  Cybersafety.  Ook  in  2012 onderhield het lectoraat dit netwerk. 

     

 

5

  In  het  kader  van  het  onderzoeksprogramma  Jongeren  &  Cybersafety  is  een  daarop aanvullend kennisnetwerk opgebouwd: CyREN‐Jeugd. Dat is een netwerkor‐ ganisatie van allerlei mensen die zich beroepsmatig bezighouden met het bevorde‐ ren  van  de  veiligheid  voor  kinderen  en  jongeren  in  cyberspace.  De  kennispartners  van  CyREN  komen  uit  verschillende  organisaties,  uit  verschillende  beroepsgroepen  en uit verschillende wetenschappelijke disciplines (www.cyren‐jeugd.nl).   Naast het bovengenoemde omvat professionalisering ook diverse activiteiten  die lectoraatsleden ondernemen in hun rol als onderzoeker. Te denken valt aan het  bezoeken van congressen en netwerkbijeenkomsten, aan werkbezoeken en natuur‐ lijk het opdoen van ervaring met onderzoek.  5.  Kennisdiensten voor het beroepenveld  5.1  Vertrekpunten  Bij aanvang van het lectoraat is over het leveren van kennisdiensten aan het beroe‐ penveld  opgenomen  dat  het  lectoraat  invulling  geeft  aan  een  consistent  onder‐ zoeksprogramma ‘Cybersafety’ en dat zij een kennisbijdrage levert aan de beroeps‐ praktijk.  Het  begrip  ‘kennisbijdrage’  is  wat  breder  dan  ‘kennisdiensten’,  want  dat  laatste  begrip  verwijst  enkel  naar  onderzoek  in  opdracht  van  (betaald  door)  het  werkveld.  Het  begrip  ‘kennisbijdrage’  omvat  ook  onbetaalde  activiteiten,  zoals  bij‐ voorbeeld een expertmeeting onder CyREN‐vlag.  In de financiële paragraaf van de startnotitie staan drie geldstromen onder‐ scheiden  voor  de  financiering  van  het  lectoraat:  een  eerste  geldstroom  welke  be‐ staat uit een bijdrage vanuit het NHL‐budget; een tweede geldstroom welke bestaat  uit (bijvoorbeeld RAAK) subsidies die het lectoraat verwerft voor onderzoek in de lijn  van  haar  onderzoeksprogramma;  en  een  derde  geldstroom  welke  bestaat  uit  in‐ komsten die het lectoraat verwerft middels opdrachtonderzoek.    De eerste geldstroom wordt niet gebruikt voor het financieren van een com‐ pleet  onderzoek.  Wel  wordt  de  eerste  geldstroom  gebruikt  voor  acquisitie  van  tweede en derde geldstroom, en wordt de eerste geldstroom gebruikt voor het rea‐ liseren van vooronderzoek en eventueel het co‐financieren van onderzoek. De derde  geldstroom  gaat  steeds  zoveel  mogelijk  om  onderzoek  in  de  lijn  van  het  onder‐ zoeksprogramma.    Het onderzoeksprogramma in de eerste termijn van het lectoraat (2008‐2012)  omvatte drie lijnen:  1. Patronen en trends in Cybercrime  2. Jeugd en Cybersafety  3. Bedrijf en Cybersafety    Zoals gepland bij aanvang van de eerste termijn, lag het accent in het onderzoeks‐ programma op verkennend onderzoek met (dus) een brede scope. Dat was logisch,  gezien de beschikbare kennis op dit terrein bij aanvang van de eerste termijn. Als er  nog weinig bekend is, dan ligt het uitvoeren van breed opgezet, exploratief onder‐ zoek immers voor de hand. Inmiddels is er wel iets gewijzigd in de kennisvoorraad  inzake  cybersafety  in  Nederland  en  het  lectoraat  had  daar,  in  samenwerking  met  anderen,  een  duidelijk  aandeel  in.  Het  lectoraat  publiceerde  in  de  periode  2008‐ 2012  enkele  verkennende  onderzoeken:  onderzoek  naar  de  intake  van  cybercrime  (Toutenhoofd e.a., 2009; in opdracht van het PAC), onderzoek naar de omvang van  het  werkaanbod  cybercrime  in  politiedossiers  (Domenie  e.a.,  2009;  i.o.v.  het  PAC),  een inhoudelijke verkenning naar cybercrime in politiedossiers (Leukfeldt e.a., 2010;  PAC), een verkenning van illegale handel in kunst‐ en cultuurvoorwerpen op internet 

     

 

6

(Van Ham e.a., 2011; ministerie van OC&W)1, een landelijk onderzoek naar slachtof‐ ferschap cybercrime onder burgers in Nederland (Domenie e.a.; KLPD/PAC), landelijk  onderzoek  naar  jeugd  en  veiligheid  in  de  digitale  wereld  (Kerstens  &  Stol,  red.;  RAAK). Ook zijn in die periodie drie meer toegespitste studies verschenen: een eva‐ luatie van filteren en blokkeren van kinderporno (Stol e.a., 2008; WODC), een studie  naar achtergronden van e‐fraudeurs (Leukfeldt, 2010; PAC/NHL) en een onderzoek  naar  afhandeling  van  processen‐verbaal  inzake  cybercrime  in  de  strafrechtketen  (Leukfeldt e.a.; PAC/OM).    In de tweede termijn van het lectoraat Cybersafety is het onderzoeksprogramma  niet veel maar toch enigszins anders:  1. Meer ruimte voor verdiepende analyses, ook in de vorm van secundaire analyses  over de in verkennend onderzoek aangelegde grote databestanden (slachtoffer‐ onderzoek met n>9.000 en jeugdonderzoek met n>6.000).  2. Vertaling  van  onderzoeksbevindingen  naar  de  praktijk  in  de  vorm  van  ‘handrei‐ kingen’ waarin staat opgenomen wat onderzoeksbevindingen betekenen voor het  handelingsrepertoire van specifieke beroepsbeoefenaren en/of burgers.  3. Een vierde onderzoekslijn, die betreft het bestrijden van onveiligheid in een gedi‐ gitaliseerde  samenleving,  met  daarin  bijvoorbeeld  aandacht  voor  het  optreden  van politie en andere professionals, en aandacht voor de effectiviteit van speci‐ fieke maatregelen (zoals het eerder genoemde evaluatieonderzoek naar filteren  en blokkeren van kinderporno).  4. Ander  gebruik  van  de  term  ‘cybercrime’.  Verschijningsvormen  van  onveiligheid  dienen  niet  te  worden  genoemd  naar  de  technologie  die  daarbij  een  rol  speelt  (i.c. cyber) maar naar de sociale processen die daaraan ten grondslag liggen. Het  gaat  om  maatschappelijke  belangen,  verantwoordelijkheden,  rechten,  bevoegd‐ heden  en  rolverdelingen.  De  technologie  is  een  representatie  van  de  heden‐ daagse  omgeving  waarin  deze  sociale  processen  plaats  vinden:  als  context  van  duidelijk belang, maar in essentie niet bepalend voor wat er maatschappelijk ge‐ zien gaande is. Anders gezegd: fraude blijft fraude, ook als de dader internettech‐ nologie gebruikt – hoe belangrijk die technologie ook is om de hedendaagse frau‐ de te begrijpen.    Het onderzoeksprogramma 2012‐2016 omvat vier lijnen:  1. Patronen en trends in criminaliteit in cyberspace.  2. Jeugd en Cybersafety  3. Bedrijf en Cybersafety  4. Bestrijden van onveiligheid in cyberspace.    5.2  Realisatie van kennisdiensten voor het beroepenveld  Binnen  de  eerste  onderzoekslijn  voerde  het  lectoraat  in  2012  verschillende  op‐ drachtonderzoeken uit (derde geldstroom onderzoek):  − Slachtofferonderzoek  Cybercrime.  (Van  welke  cybercrimes  worden  burgers  in  Nederland slachtoffer en welke factoren spelen een rol bij slachtofferschap?) In  opdracht van het KLPD en het PAC samen. Van dit onderzoek verscheen een pu‐ blicatie in de reeks Veiligheidsstudies (Domenie e.a. 2012).   − Afhandeling  van  aangiften  cybercrime  in  de  strafrechtketen.  (Wat  gebeurt  er  met dergelijke aangiften nadat de politie ze heeft opgenomen?) In opdracht van                                                          1

     

 Van dat onderzoek was de penvoerder bureau Beke in Arnhem.  

 

7

het landelijke parket van het OM en het PAC. Van dit onderzoek verscheen een  rapport (Leukfeldt e.a., 2012).    De tweede onderzoekslijn bestaat uit het (tweede geldstroom) RAAK‐project Jeugd  en  Cybersafety.  De  partners  in  het  consortium  investeren  in  het  onderzoek  in  de  vorm  van  hun  inbreng  in  uren.  Dat  kan  worden  beschouwd  als  een  derde  ‘geld‐ stroom’ in natura.    Binnen  de  derde  onderzoekslijn  voert  het  lectoraat in 2012 de volgende opdracht‐ onderzoeken uit:  − Onderzoek naar slachtofferschap cybercrime onder MKB’s.  − Kennisprogramma  Veiligheid  Digitaal  Betalingsverkeer.  Naar  de  veiligheid  van  het digitale betalingsverkeer (i.s.m. met de bancaire sector en de politie).    Met het aldus invullen van deze onderzoekslijn is invulling gegeven aan één van de  aanbevelingen  van  de  evaluatiecommissie  (‘het  uitwerken  van  de  onderzoekslijn  ‘bedrijf en cybersafety’).1  Binnen de vierde onderzoekslijn diende het lectoraat in het kader van de lande‐ lijke Cyber Security Reserarch Agenda bij NWO een onderzoeksvoorstel in naar het  gebruik van politiebevoegdheden in cyberspace. Het voorstel is niet gehonoreerd.  6.  Kenniscirculatie  6.1  Vertrekpunten  Twee manieren om kennis te circuleren is het verzorgen van lezingen en het publice‐ ren van artikelen in vakbladen en wetenschappelijke tijdschriften alsmede het publi‐ ceren van boeken of hoofdstukken daarin.    6.2  Realisatie aangaande kenniscirculatie  Het lectoraat verzorgde in 2012 verschillende lezingen voor het werkveld:    Datum  Titel bijeenkomst  Organisatie  25 jan  Lunchlezing Cybersafety  ING‐bank 13 mrt  Security Café: Trends in informatiebevei‐ Platform voor Informatie  liging  Beveiliging (PvIB)  30 mrt  Lunchlezing Cybersafety Expertisecentrum Cybercri‐ me Gerechtshof Den Haag  30 mrt  Themadag Cybercrime Politieacademie  11 mei  Gastcollege: Cybersafety Avans Hogeschool Den  Bosch  14 mei  Lunchlezing Cybersafety GGD Gelderland Midden  1 juni  Workshop Cybercrime en betalingsver‐ Recherche Vakbeurs  keer  6 juni  Lezing ‘De digitaliserende samenleving:  Tweedejaars studenten  implicaties voor criminaliteit en opspo‐ Forensic Sciene Van Hall  ring  Nederlandse Vereniging voor  14 juni  NVK Congres, Leiden Kriminologie   ‘Online risico’s vanuit het perspectief van  jongeren’.                                                          1

  De  drie  inhoudelijke  verbeteradviezen  waren:  het  uitbreiden  en  verstevigen  van  contacten  in  de  regio,  het  uitwerken van de onderzoekslijn ‘bedrijf en cybersafety’ en het uitbouwen van het internationale netwerk. 

     

 

8

14 juni 

19 juni 

29 juni 

13 juli  25 sept  27 sept 

28 sept 

24 sep  09 okt  10 okt  11 okt  2 nov  8 nov  14 nov  16 nov  19 nov 

NVK Congres, Leiden Workshop ‘Slachtofferschap van Cyber‐ crime’  Lezing ‘De digitaliserende samenleving:  implicaties voor criminaliteit en opspo‐ ring’.  Congres over Jongeren, Veiligheid en In‐ ternet.  ‘Online dader‐ en slachtofferschap onder  minderjarigen’.  Dag van de mediawijsheid. ‘Wijs op internet’.  Lezing ‘Minderjarigen en online  (on)veiligheid’.  Pesten 2.0, Utrecht  Lezingen: ‘Pesten op afstand zonder  weerstand.  ‘Onderzoek naar cyberpesten voor pro‐ fessionals uit het onderwijs’.  Symposium online dader‐ en slachtoffer‐ schap onder minderjarigen.  Boekpresentatie.  Recherchervakdag  Post‐HBO cursus Social Media & Sy‐ bersafety  Lezing ‘Online (on)veiligheid onder scho‐ lieren’.  Cyberpesten: oude wijn in nieuwe zak‐ ken?’ Een lezing over cyberpesten   Lezing ‘Criminaliteit in een gedigitaliseer‐ de samenleving’.  Seksueel misbruik via het net. Alumnidag OU: Veiligheid in een digitale  wereld  Gastcollege: Safety in a Digital World Alert Online: Policing Crime in a Digital  World 

30 nov  13 dec 

Post‐HBO cursus Cybercrime Themadag Cybercrime

13 dec 

Pesten 2.0?’ Een presentatie over cyber‐ pesten voor docenten uit het Middelbaar  Onderwijs op een congres over pesten 

Nederlandse Vereniging voor  Kriminologie 

Politieacademie 

Politieacademie i.s.m. Ex‐ pertgroep Digikids 

Bibliotheken ZO‐Fryslan  GGD, Gelderland Midden  Medilex

Cyren‐Jeugd 

Politieacademie  NHL Hogeschool  Minkemacollege, Woerden. Docenten van het Noorder‐ poortcollege in Groningen  NHL Hogeschool  Kinderrechtenhuis, Leiden Open Universiteit (OU)  Vrije Universiteit  Nationaal Coordinator Ter‐ rorsimebestrijding en Veilig‐ heid (NCTV)  OSR Juridische Opleidingen Programma Aanpak Cyber‐ crime (PAC)  Medilex

    Lector en kenniskringleden realiseerden in 2012 de volgende publicaties:    Wetenschappelijk (peer reviewed)  1. Domenie, M.M.L., Leukfeldt, E.R., Wilsem, J. van, & Stol, W. Ph. (2012). Slachtof‐ 9        

2. 3. 4.

ferschap  van  cybercrime  in  kaart  gebracht.  Hacken,  e‐fraude,  identiteitsfraude  en voorschotfraude. Tijdschrift voor Veiligheid, 11(2), 47‐56.  Kerstens, J., & Wilsem, J. van (2012). Identificatie van Nederlandse jongeren die  risico lopen op internet. Tijdschrift voor veiligheid, 11(2), 57‐72.  Leukfeldt, E.R. en W.Ph. Stol (2012) De rol van internet bij fraudedelicten. Inter‐ netfraudeurs  en  klassieke  fraudeurs  vergeleken. Justitiële Verkenningen, 38(1),  108‐120.  Stol,  W.Ph.,  E.R  Leukfeldt  en  H.Klap  (2012).  Cybercrime  en  politie.  Een  schets  van de Nederlandse situatie anno 2012. Justitiële Verkenningen, 38(1), 25‐39. 

  Vakpublicaties  1. Kerstens,  J.  (2012).  Pubers  op  het  net.  Online  dader‐  en  slachtofferschap.  Tijdschrift voor de Politie, 74(10), 6‐11.  Boeken  1. Kerstens, J., & Stol, W.Ph. (Eds.) (2012). Jeugd en cybersafety. Online slachtof‐ fer‐  en  daderschap  onder  Nederlandse  jongeren.  Den  Haag:  Boom  Lemma  Uitgevers.  2. Leukfeldt,  E.R.,  Kentgens,  A.,  Frans,  B.,  Toutenhoofd,  M.,  Stol,  W.Ph.,  &  Stam‐ huis,  E.  (2012).  Alledaags  politiewerk  in  een  gedigitaliseerde  wereld.  Hand‐ reiking voor delicten met een digitale component. Den Haag: Boom Lemma.  3. Leukfeldt,  E.R.,  &  Stol,  W.Ph.  (Eds.)  (2012).  Cybersafety.  An  Introduction.  The  Hague: Eleven Publishers.    Hoofdstukken in boeken  1. Jansen,  J.  (2012).  Methodiek.  In:  J.  Kerstens  &  W.  Stol  (eds):  Jeugd  en  Cyber‐ safety:  Online  slachtoffer‐  en  daderschap  onder  Nederlandse  Jongeren.  Den  Haag: Boom Lemma Uitgevers.  2. Jewkes, Y. & E.R. Leukfeldt (2012) Policing cybercrime. In: E.R. Leukfeldt & W.Ph.  Stol (eds) Cyber Safety: an Introduction. The Hague: Eleven Int. Publishers; 253‐ 265.  3. Kerstens, J., Jansen, J., & Veenstra, S. (2012). Adolescents receiving online solici‐ tations. In E.R. Leukfeldt & W. Ph. Stol (Eds.), Cybersafety: An Introduction. The  Hague: Eleven Int. Publishers; 193‐204.  4. Kerstens, J., Veenstra, S., & Jansen, J. (2012). Youth and sexually explicit materi‐ al: Exposure and effects. In E.R. Leukfeldt & W. Ph. Stol (Eds.), Cybersafety: An  Introduction. The Hague: Eleven Int. Publishers; 205‐216.  5. Leukfeldt, E.R. & E. de Jong (2012) Hacking. In E.R. Leukfeldt & W.Ph. Stol (eds)  Cyber Safety: an Introduction. The Hague: Eleven Int. Publishers; 103‐116.  6. Leukfeldt,  E.R  &  A.Ph.  van  Wijk  (2012)  Child  Pornography.  In  E.R.  Leukfeldt  &  W.Ph.  Stol  (eds)  Cyber  Safety:  an  Introduction.  The  Hague:  Eleven  Int.  Publish‐ ers; 129‐141.  7. Leukfeldt, E.R & J.A. van Wilsem (2012) E‐Fraud. In E.R. Leukfeldt & W.Ph. Stol  (eds) Cyber Safety: an Introduction. The Hague: Eleven Int. Publishers; 117‐128.  8. Leukfeldt,  E.,  M.  van  Eekelen,  E.  de  Jong  &  H.  Vranken  (2012)  Basic  criminal  techniques & techniques to cause damage. In E.R. Leukfeldt & W.Ph. Stol (eds)  Cyber Safety: an Introduction. The Hague: Eleven Int. Publishers; 167‐179.  9. Leukfeldt, E.R. & E. de Jong (2012) Criminal techniques to steal information. In  E.R. Leukfeldt & W.Ph. Stol (eds) Cyber Safety: an Introduction. The Hague: Elev‐ en International Publishers; 181‐190.  10. Leukfeldt, E.R. & E. de Pauw (2012) ‘Fighting cybercrime: an integral approach’,       

 

10

11. 12. 13. 14.

in:  E.R.  Leukfeldt & W.Ph. Stol (eds) Cyber Safety: an Introduction. The Hague:  Eleven International Publishers; 239‐252.  Stol,  W.Ph.  (2012)  Cyberspace  and  Safety.  In  E.R.  Leukfeldt  &  W.Ph.  Stol  (eds)  Cyber Safety: an Introduction. The Hague: Eleven Int. Publishers; 19‐30.  Stol,  W.Ph.  (2012)  Digitisation  and  the  Orwellian  Society.  In  E.R.  Leukfeldt  &  W.Ph.  Stol  (eds)  Cyber  Safety:  an  Introduction.  The  Hague:  Eleven  Int.  Publish‐ ers; 89‐100.  Stol, W. Ph., & Leukfeldt, E.R. (2012). Politiewerk in een gedigitaliseerde samen‐ leving. In N. Kop, R. van der Wal en G. Snel (Eds.) Opsporing belicht. Den Haag:  Boom/Lemma Uitgevers; 337‐346.  Veenstra,  S.,  Vandebosch,  H.  en  Walrave,  M.  (2012).  Cyberbullying:  defining,  understanding and intervening. Insights from empirical research (pp. 217‐237).  In: Stol, W. Ph. & Leukfeldt, E.R. (eds) Cyber Safety: An Introduction. The Hague:  Eleven Int. Publishing 

  Onderzoeksrapporten  1. Dijk, T. van, Walle, R. van de, Veenstra, S., Jansen, J. & Kerstens, J. (2012). Jeugd  en  Cybersafety:  Een  kwalitatief  onderzoek  naar  online  risico’s  vanuit  het  per‐ spectief van jongeren. Leeuwarden: Lectoraat Cybersafety.  2. Leukfeldt,  E.R.,  Veenstra,  S.,  Domenie,  M.M.L.  &  Stol,  W.  Ph.  (2012).  De  straf‐ rechtketen  in  een  gedigitaliseerde  samenleving:  een  onderzoek  naar  de  straf‐ rechtelijke afhandeling van cybercrime. Leeuwarden: NHL Hogeschool  7.  Externe positionering van het lectoraat    7.1  Vertrekpunten  Bij de start van de tweede termijn van het lectoraat is over de externe positionering  van het lectoraat vastgelegd: ‘Het lectoraat wil haar toonaangevende positie in Ne‐ derland op het gebied van cybersafety behouden en versterken, onder meer door in  verschillende samenwerkingsverbanden een initiërende en constructieve bijdrage te  leveren (onder meer via CyREN en CyREN‐jeugd; zie www.cybersafety.nl). In de loop  van  de  lectoraatsperiode  verwerft  het  lectoraat  zich  een  degelijker  internationale  reputatie, hetgeen blijkt uit sterker wordende internationale relatienetwerken (aan‐ sluiting bij een of meer relevante communities), samenwerkingen en publicaties.’    7.2  Externe positionering  Aan de externe positionering van het lectoraat (en daarmee van de NHL en de PA)  dragen  alle  eerder  genoemde  activiteiten  bij,  maar  in  het  bijzonder  het  realiseren  van een onderzoeksprogramma en dan speciaal het publiceren daarover. Daarnaast  maakt het lectoraat gebruik van gerichte netwerkactiviteiten:  a. Het lectoraat Cybersafety maakt gebruik van en bouwt voort op eerder door het  lectoraat  IV  tot  stand  gebrachte  netwerken:  het  netwerk  van  Samenwerkende  Kennisinstellingen voor Veiligheid (SKV‐netwerk) en de daarmee verbonden sub‐ netwerken, en het Tijdschrift voor Veiligheid (TvV; www.bju.nl).  b. In  het  Cybersafety  Research  and  Education  Network  (CyREN)  zijn  verschillende  voor Cybersafety relevante partners bijeengebracht, zowel nationaal als interna‐ tionaal.  

     

 

11

c. De leerstoel ‘Politiestudies met speciale aandacht voor cybersafety’ vergroot de  zichtbaarheid van het lectoraat en genereert meer aandacht voor het thema cy‐ bersafety,  hetgeen  blijkt  uit  vragen  en  verzoeken  die  het  lectoraat  bereiken  vanwege het hoogleraarschap.  d. Internationaal is de samenwerking met de Donau Universität Krems (A) in 2012  voortgezet. Deze moet leiden tot een Engelstalige MSc ‘Social Media Practice &  Cybersafety’ t.b.v. overwegend DUK‐deeltijdstudenten.     Herhaaldelijk namen mensen contact op met het lectoraat vanwege de daar aanwe‐ zige  expertise  op  het  gebied  van  cybersafety.  Dat  leidde  tot  verschillende  lezingen  en netwerkcontacten (zie hierboven). Diverse keren droegen mensen uit het werk‐ veld en andere onderzoekers bij aan activiteiten vanuit het lectoraat (bv. in de vorm  van gastcollege, lezing of hoofdstuk).    7.3  Lectoraat in de media  In 2012 was er weer frequent aandacht vanhuit de media voor het lectoraat. Hier‐ onder een aantal voorbeelden:      Aandacht in de media voor het Kennisprogramma Digitaal Betalingsverkeer:  - NVB Persconferentie presentatie Jaarcijfers Fraude Betalingsverkeer met kor‐ te presentatie aanpak cybercrime (maart 2012);  - Security.nl: Cybercrime in de relationele sfeer (april 2012);  - Een  artikel  in  tijdschrift  “Bank|Wereld”,  kwartaalblad,  Cybersecurity:  een  gemeenschappelijk belang.    Aandacht in de media voor het Raak Pro Project ‘Jeugd en Cybersafety’:   - Een op de vijf jongeren krijgt op internet seksuele verzoeken, door J. Dijkhuis  in Leeuwarder Courant;  - Artikel met interview met J.Kerstens naar aanleiding van publicatie Jeugd &  Cybersfety. 2012‐09‐28;  - Klas na klas zag haar naaktfoto, door Ditty Eimers in Trouw;  - Artikel  met  interview  J.Kerstens  over  het  fenomeen  sexting  in  Trouw  11.01.12;  - J. Kerstens, interview op radio Omrop Fryslan naar aanleiding van publicatie  Jeugd & Cybersfety, 2012‐09‐28;  - J.Kerstens, interview op radio 5 over regulering Facebook, 2012‐11‐19;  - J.  Kerstens,  interview  op  radio  NTR  Dichtbij  Nederland  over  het  aanbieden  van  pornofilters  aan  ouders  met  kinderen  door  de  overheid  van  Groot‐ Brittannië om de toegang tot internetporno en social media te bemoelijken.  - Nieuwsflits van IKP Jeugd en Gezin (verspreiding online). Themanummer Jon‐ geren & Cybersafety;  Themanummer  naar  aanleiding  van  presentatie  J.  Kerstens  voor  CMO  Par‐ toer over het onderzoek J&CS.    Aandacht in de media voor de lector/lectoraat was er onder meer in/bij:  - Radio  Nederland  Wereldomroep:  Nederland  bundelt  kennis  Cybermisdaad  (jan. 2012);  - Volkskrant: Vuist tegen cybercrime (febr. 2012);  - ANP Pers Support: Overhandiging handreiking “Alledaags politiewerk in een  gedigitaliseerde wereld (april 2012);       

 

12

-

Security.nl: Cybercrime in de relationele sfeer (april 2012);  Security.nl: Kennisgebrek politie nekt bestrijding cybercrime (mei 2012),   Secondant van CVV: Artikel over cybercrime (juni 2012);  Radio 3FM: Wouter Stol over cybercriminaliteit (okt 2012);  TV Gelderland: interview lector in ‘Dossier Gelderland’ over cybercrime (nov  2012). 

  7.4  Lectoraat in landelijk beleid en politiek  Soms is zichtbaar dat het werk van het lectoraat haar weg vindt tot in de omgeving  van landelijk beleid en/of landelijke politiek. Bijvoorbeeld:  − In het ‘Trendsignalement 2012’ van het landelijke Centrum voor Criminaliteitspre‐ ventie en Veiligheid (CCV) worden de lector en het lectoraatslid Rutger Leukfeldt  diverse  keren  geciteerd.  Passages  van  de  lector  zijn  ontleend  aan  zijn  oratie  uit  2010.  − Op 12 april 2012 nam minister Opstelten van Veiligheid en Justitie aan politiebu‐ reau Laak in Den Haag een exemplaar van de handreiking ‘Alledaags politiewerk  in een gedigitaliseerde wereld – Handreiking voor delicten met een digitale com‐ ponent’ in ontvangst. De handreiking werd hem overhandigd door de portefeuil‐ lehouder cybercrime van de Raad van Korpschefs de heer Frans Bakker. De hand‐ reiking  is  ontwikkeld  door het gezamenlijk lectoraat Cybersafety van NHL Hoge‐ school en Politieacademie.    8.  Financiën    8.1  Vertrekpunten  Er  zijn,  zoals  reeds  gememoreerd  in  paragraaf  5.1,  drie  geldstromen:  een  eerste  geldstroom welke bestaat uit een bijdrage vanuit het NHL‐budget; een tweede geld‐ stroom  welke  bestaat  uit  (bijvoorbeeld  RAAK)  subsidies  die  het  lectoraat  verwerft  voor onderzoek in de lijn van haar onderzoeksprogramma; en een derde geldstroom  welke bestaat uit inkomsten die het lectoraat verwerft middels opdrachtonderzoek.  Doelstelling  van  het  lectoraat  is  om  50  procent  en  bij  voorkeur  75  procent  van  de  omzet te behalen uit externe bron (2e en 3e geldstroom).    8.2  Realisatie begroting 2012  Het lectoraat is in 2012 gefinancierd op basis van een mix van drie geldstromen. De  1e geldstroom is de bijdrage van de NHL, onderverdeeld in een reguliere bijdrage, de  bijdrage leerstoel OU en de plasterkgelden. De 2e en de 3e geldstroom zijn gelden uit  externe bron. De totale omzet bedroeg 442.530 euro. Tabel 8.1 geeft een uitsplitsing  naar geldstromen. Tevens bevat de tabel de vergelijkbare gegevens uit eerdere ja‐ ren.  Gemiddeld  over  2009‐2012  is  het  percentage  externe  gelden  66  procent,  in  2012 is dat 69 procent.  De exploitatie over 2012 laat echter wel een negatief saldo zien van 49.633  euro  (bijlage  1).  Dit  wordt  met  name  veroorzaakt  door  de  eigen  bijdrage  van  33  proecnt op het project Raak Pro Jongeren in Cyberspace en door de periode van dit  project  tussen  fase  1  en  fase  2,  welke  niet  declarabel  was  maar  waarin  wel  werd  gewerkt aan de afronding van de eerste fase van het project.            13        

  Tabel 8.1: omzet lectoraat naar geldstroom

1e geldstroom 2e geldstroom 3e geldstroom Totaal

2009 K€ % 158 40 121 31 112 29 391 100

2010 K€ % 170 49 34 10 141 41 345 100

2011 K€ % 150 26 174 30 259 44 583 100

2012 K€ % 135 31 85 19 223 50 443 100

GEM. K€ % 153 35 104 24 184 42 441 101

  9.  Conclusies en aandachtspunten  1. Het lectoraat floreert nog immer. In 2012 is een groot en prestigieus project ge‐ start  in  de  vorm  van  een  opdracht  van  politie  en  bancaire  sector  bestaande  uit  vier  promotieonderzoeken:  het  Kennisprogramma  Veiligheid  Digitaal  Betalings‐ verkeer  (KVDB).  Daarmee  heeft  het  lectoraat  twee  werkelijk  grote  projecten  lo‐ pen (KVDB en Jongeren en Cybersafety) en heeft het lectoraat 5 promovendi in  haar gelederen.  2. Op  1  september  2014  eindigt  het  RAAK‐project  ‘Jongeren  en  Cybersafety’  en  daarmee  valt  dan  een  omvangrijke  financiering  weg.  Een  aandachtspunt  is  dus  om te voorzien in continuiteit van financiering uit externe bron.  3. Het  lectoraat  heeft  eind  2012  nog  immer  versterking  nodig  in  de  vorm  van  een  ervaren onderzoeker, mede met het oog op het in competitie verwerven van sub‐ sidies.  4. Bij de start van de tweede termijn van het lectoraat is onder het kopje ‘missie en  ambitie’  onder  meer  vastgelegd:  ‘In  de  loop  van  de  lectoraatsperiode  verwerft  het lectoraat zich een degelijker internationale reputatie, hetgeen blijkt uit ster‐ ker  wordende internationale relatienetwerken (aansluiting bij een of meer rele‐ vante  communities),  samenwerkingen  en  publicaties.  Daaraan  zal  de  komende  tijd  verder  moeten  worden  gewerkt.  Dat  betekent  overigens  niet  dat  aandacht  voor  een  regionale  verbinding  verdwijnt,  maar  zeker  bij  een  onderwerp  als  cy‐ bersafety geldt dat een lectoraat haar regionale functie vooral goed kan vervullen  als ze is voorzien van internationale input. Ook het aantrekken van externe gel‐ den is gebaat bij een sterkere internationale positie.       

     

 

14

Bijlage 1: staat van baten en lasten 2012 (realisatie)      Resultaat Lectoraat Cybersafety 2012. Begroting t/m dec.

Realisatie t/m dec.

over/tekort t/m dec.

Opbrengsten van derden Interne baten: Overige

400.000 135.432

307.098 135.432

-92.902 0

TOTAAL BATEN

535.432

442.530

-92.902

511.308 10.000 521.308

371.853 -4.565 20.275 76.509 464.072

139.455 4.565 -10.275 -76.509 57.235

120

-120

2.124 2.124

6.463 9.167 6.380 25 689 22.724

-6.463 -7.043 -6.380 -25 -689 -20.600

-

-

BATEN

LASTEN Netto loonkosten Caso Interne loonkosten Overige personele lasten Personeel niet in loondienst Ontvangen uitkeringen Personele lasten Huisvestingslasten

-

Administratie Reis en verblijfkosten Leermiddelen Apparatuur en inventaris kosten Overige beheerslasten Inkopen Beheerslasten Afschrijvingen Interne lasten

12.000

5.246

6.754

TOTAAL LASTEN

535.432

492.163

43.269

-49.633

-49.633

RESULTAAT

-

   

     

-

 

15