Laboratoria voor Materialenonderzoek en Chemische analyse Overzicht uit te voeren organoleptische bepalingen 2010 Januari 2010 Versie 1.4
Laboratoria voor Materialenonderzoek en Chemische analyse Overzicht uit te voeren organoleptische bepalingen 2010 Januari 2010 Versie 1.4
© 2009 KWR Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Colofon Overzicht uit te voeren organoleptische bepalingen 2010 Laboratoria voor Materialenonderzoek en Chemische analyse
Ten geleide In deze brochure wordt informatie gegeven over de bepalingsmethoden die bij KWR, Watercycle Research Institute te Nieuwegein voor organoleptische analyses bij de Laboratoria voor Materialenonderzoek en Chemische analyse (LMC) worden uitgevoerd. Deze brochure vervangt alle eerder uitgebrachte informatie. De meest actuele informatie kan bij het laboratorium worden opgevraagd. In korte samenvattingen worden de bepalingsmethoden voor organoleptische verbindingen weergegeven. Bij de monsterneming is het van belang, dat al het materiaal op de juiste wijze gereinigd is en wordt voorgespoeld met het te bemonsteren water. Vervolgens vindt in het algemeen de monsterneming plaats door middel van langzaam langs de wand vullen van de monsterfles. De monsters dienen in het algemeen te worden aangeleverd in glazen flessen. Het volume van de fles hangt af van de uit te voeren bepaling. Meer informatie is vermeld in deze brochure. Conservering anders dan koel en donker bewaren en transporteren is in de regel niet noodzakelijk. De houdbaarheidstermijn van de monsters kan per bepaling verschillend zijn. De meest recente informatie is altijd op te vragen bij het laboratorium. Na overleg vooraf is het altijd mogelijk om bepalingen op korte termijn of met spoed uit te voeren. Het is hiervoor wenselijk om contact met het laboratorium op te nemen. Evenzo is het mogelijk om niet genoemde bepalingen bij het laboratorium aan te melden. Deze zullen na overleg door ons worden ontwikkeld ofwel de bepaling wordt uitbesteed bij een (erkend) ander laboratorium.
Overzicht uit te voeren organoleptische bepalingen 2010
Versie 1.4
© KWR
Januari 2010
- 01 -
KWR en het LMC KWR, Watercycle Research Institute ondersteunt waterleidingbedrijven en andere opdrachtgevers met onderzoek en advies op het terrein van drinkwater, waterkwaliteit en waterbeheer. KWR bestrijkt het gehele traject van winning, behandeling, distributie en kwaliteitsbeoordeling van (drink)water en de daarmee verwante natuurontwikkeling en milieu- en gezondheidsaspecten. Het researchcentrum onderscheidt zich door bundeling van uiteenlopende wetenschappelijke, technische en beleidsondersteunende deskundigheden, variërend van hydrologie, ecologie, procestechnologie en distributietechniek tot analytische chemie, biologie, toxicologie en informatica. Naast de laboratoria voor Materialenonderzoek en Chemische analyse beschikt KWR, Watercycle Research Institute over een laboratorium voor Microbiologie. De laboratoria voor Materialenonderzoek en Chemische analyse voeren o.m. analyses uit op aanwezigheid van organoleptische componenten in diverse matrices waar onder drinkwater, oppervlaktewater, grondwater, ultra zuiver water en migratiewater. Indien gewenst, kan KWR de monsterneming voor deze analyses uitvoeren. De juiste selectie van monsters en parameters is niet alleen van belang voor het verkrijgen van goede informatie, maar kan ook kostenbesparend zijn. Naast de toepassing van analyses kan in samenwerking met één van de aandachtsvelden van KWR, Watercycle Research Institute worden geadviseerd op het gebied van methodeontwikkeling of aanpassing van analysemethoden. Ook worden in het werkgebied ringonderzoeken voorbereid. KWR, Watercycle Research Institute heeft experts in huis om te assisteren bij het opstellen van onderzoekplannen, het interpreteren van de analyseresultaten in relatie met gezondheidsaspecten of te adviseren bij complexe problemen. Analyses van microbiologische, organische, anorganische en/of organoleptische parameters kunnen in dergelijke onderzoeken worden opgenomen. Deze kunnen in een gezamenlijk onderzoek bij de KWR-laboratoria worden uitgevoerd.
Het LMC werkterrein voor organoleptische parameters Het werkterrein van het LMC omvat onder andere de volgende specialisaties: het op routinematige basis analyses uitvoeren met behulp van • Geur en smaak in migratieproducten, afkomstig van kunststoffen, • Geur en smaak in diverse watermatrices, • Kleur in diverse watermatrices, • Troebelheid in diverse watermatrices. Het laboratorium voert analyses uit in het kader van onderzoek en voor adviesopdrachten. De analysemethoden zijn toegespitst op bovengenoemde matrices en materialen t.b.v. de drinkwaterproductie en transport. De rapportagegrenzen van de analyses liggen dan ook in de ordegrootte zoals die gebruikelijk is in de drinkwaterbranche. Als basis voor de analyses worden in huis ontwikkelde analysevoorschriften gebruikt. Hiervan afgeleid zijn meerdere NEN-voorschriften tot stand gekomen. Waar mogelijk wordt aangesloten bij (inter)nationaal geaccepteerde werkwijzen, zoals ISO-normen. Nieuwe analysetechnieken worden door ons in samenwerking met collega's binnen KWR, Watercycle Research Institute, of daarbuiten, ontwikkeld en vervolgens ingezet ten behoeve van de waterkwaliteitsbeoordeling.
Kwaliteitsborging De laboratoria van KWR, Watercycle Research Institute zijn sinds 1989 door de Raad voor Accreditatie (RvA) geaccrediteerd. De accreditatie staat vermeld onder nummer L479. Een groot deel van het analysepakket is ondergebracht in deze accreditatie. De basis hiervoor is de ISO 17025. In 1996 is daar de accreditatie voor ringonderzoeken bijgekomen. KWR, Watercycle Research Institute als geheel beschikt over het ISO-9001:2000 certificaat. Om de kwaliteitsborging verder vorm te geven, wordt deelgenomen aan beschikbare interlaboratorium onderzoeken (ringonderzoeken).
Overzicht uit te voeren organoleptische bepalingen 2010
Versie 1.4
© KWR
Januari 2010
- 02 -
Wat kost het onderzoek Omdat het onderzoek zeer uiteenlopend kan zijn van soort en matrix, is het niet mogelijk om hierop één antwoord te geven. Er is wel een overzicht in deze brochure opgenomen met alle organoleptische bepalingen, die door het laboratorium kunnen worden uitgevoerd. Daarin is informatie vermeld over de gehanteerde meetmethoden, parameters, rapportagegrenzen, benodigde monsterhoeveelheid en prijs in Water Analyse Punten (WAP). Voor 2010 bedraagt het tarief van één Kiwapunt excl. BTW € 3,96. Tevens wordt kort ingegaan op het beginsel van de bepaling en de uitvoering ervan. Voor elk onderzoek kan een offerte worden aangevraagd. Bij omvangrijk onderzoek kan aanzienlijke korting worden verleend op de uitvoering van de analyses.
Informatie Voor nadere informatie kunt u terecht bij mevr. Nanda Berg, coördinator chemie voor de planning van de werkzaamheden, tel: 030-6069517, e-mail
[email protected], Fax: 030- 606 11 65
Overzicht uit te voeren organoleptische bepalingen 2010
Versie 1.4
© KWR
Januari 2010
- 03 -
Bepalingen voor organoleptische parameters Geur en Smaak Voorschrift
Geur en Smaak NEN-EN 1622
Methode
Organoleptisch
Rapportagegrens
Norm afhankelijk
Meetonzekerheid
n.v.t.
Analysevolume
Norm afhankelijk
Fles
glas ( 30% H2O2, 24 uur, naspoelen met ultrapuur water)
Basisprijs (WAP)
in overleg
Troe Voorschrift
troebelingsgraad LAM-044, conform NEN-ISO 7027 (1994)
Methode
bij doorval van licht door een troebel monster treedt naast lichtverzwakking tevens lichtverstrooiing op. Het meten van de lichtverstrooiing geeft de mogelijkheid om de troebelingsgraad met een lagere onderste analysegrens te bepalen. Deze methode is er op gericht de troebeling te bepalen door de meting van verstrooid licht (nefelometrisch).
Rapportagegrens
Zie index componenten in deze brochure
Meetonzekerheid
Zie separaat overzicht kengetallen per parameter
Analysevolume
250 ml
Fles
borosilicaatglas
Basisprijs (WAP)
5
per monster
Overzicht uit te voeren organoleptische bepalingen 2010
Versie 1.4
© KWR
Januari 2010
- 04 -
Index componenten In deze index zijn alle componenten opgenomen, welke in deze brochure genoemd worden. Tevens is van elke verbinding de rapportagegrens, de bepalingsmethode(n) en een verwijzing naar de betreffende methodecode in deze brochure genoemd. Indien een verbinding met behulp van meerdere methoden kan worden bepaald, zijn deze allemaal vermeld. Parameter
Matrix:
Aantoonbaar- Analyseheidsgrens methode code
Methode-
T troebelingsgraad troebelingsgraad troebelingsgraad
drinkwater 0,1 FTE grondwater 0,1 FTE ultra puur water (Milli-Q 0,1 FTE water)/migratiewater
troebelingsgraad troebelingsgraad troebelingsgraad
Troe Troe Troe
Overzicht uit te voeren organoleptische bepalingen 2010
Versie 1.4
© KWR
Januari 2010
- 05 -
Overzicht uit te voeren organoleptische bepalingen 2010 Postbus ©1072 KWR3430 BB Nieuwegein
T 030 606 95 11
F 030 - 06 - 606 11 65
Versie 1.4 E
[email protected]
IJanuari www.kwrwater.nl 2010
