Maaseik, 30 April 2015
“Kunnen
wij onze hoge welvaart (en welzijn) blijven verdienen?
Dr. ir. U. Vandeurzen, Voorzitter Gimv, Ex- Voorzitter/CEO LMS Voorzitter Ondernemersplatform Limburg, Erevoorzitter VOKA Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
Kunnen wij onze hoge welvaart (en welzijn) blijven verdienen?
Inhoud (*) De formidabele sprong voorwaarts in de voorbije 50 jaar Waar moet toekomstige economische groei vandaan komen? “Talentontwikkeling”, “Innovatie” en “Ondernemerschap”, de hefbomen van welvaart en welzijn Besluit (*) Bijdragen van McKinsey, BNP Paribas, Petercam 2
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
De formidabele “sprong” voorwaarts in de voorbije 50 jaar
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
3
De formidabele Welvaartsprong van de voorbije 50 jaren… België: Top 10% rijkste landen Reële levenstandaard: x6 Onderwijs: Universiteitsstudenten: x4 Hoge technologisch comfort, Globale wereldwijde mobiliteit en connectiviteit Uitstekende gezondheidszorg, welzijnsvoorzieningen, cultuur-aanbod… Vrede in Europa, sinds 1945
4
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
Maar Oh Paradox… België: Ook Top 1(0)% in Klagen Stress, agressiviteit (oa verkeer)
Verzuring, jaloezie, ontevredenheid
Angst, onzekerheid, depressies
Individualisme, egoïsme,…
5
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
De economische groei van de voorbije 50 jaar was uitzonderlijk… G19 + Nigeria (1) CAGR 3,5%
Wereldwijde BBP x6: 1964-2014 1. Verdubbelen aantal actieven (CAGR 1,7%)
48%
Toename bevolking tot 7 MiA (2) (hoge fertiliteit, toenemende levensverwachting) Toename actieve gedeelte van 58% tot 68%
2. Toenemende productiviteit (CAGR 1,8%) • 63% bevolking • 80% BBP
Shift van landbouw naar industrie- en diensten economie Globalisering en digitalisering
(1) (2)
6
52%
Ref McKinsey Global Institute Wereldbevolking 1960: +/- 3MiA
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
De economische groei van de voorbije 50 jaar: Van snel naar traag en nog trager…
7
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
… En het Belgisch “Model” komt steeds meer onder druk! Overheidsschuld > 100% BNP, hypotheek op toekomst
Concurrentievermogen? Loonkosten?
Pensioenen? Solidariteit tussen generaties?
Activiteitsgraad? Solidariteit werkenden en niet-actieven?
Begroting deficit! Rentebonus opgesoupeerd
8
Jobcreatie? Economische groei valt stil…
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
Een “verloren” decennium, … Het alarmerende Bedrijven-rapport…! Productiviteitsgroei: vertraagt en valt stil (2008 – 2012) Verlies marktaandelen: meer dan 15% op 10 jaar Des-industrialisering: reductie met 1/3 op 10 jaar Innovatie-intensiteit stagneert – Export buiten Europa neemt (te) langzaam toe…
België tuimelt uit Top 20% “Meest attractieve landen” (*) 189 economieën onderzocht door Wereldbank, België was 18de in 2006
9
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
De structurele handicaps van België Een agenda voor structurele hervormingen (NBB 2/2015) 1. We leven boven onze stand Overheidsbeslag en schuld afbouwen
2. We verdienen te veel Bruto en netto (hoger dan D,F,NL)
3. We werken met te weinig om toekomstige pensioenen betaalbaar te houden
4. Alleen overheid creëert jobs 1,7MiO Belgen betaald door overheid (36,5% activa)
10
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
Waar moet toekomstige economische groei (en welvaart) vandaan komen?
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
11
12
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
Demografische evolutie in Europa Actieve populatie piek
Source: BNP Paribas Fortis
13
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
…en bovendien neemt de “productiviteitsgroei” af
Source: BNP Paribas Fortis
14
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
“Talentontwikkeling”, “Innovatie” en “Ondernemerschap”, de hefbomen van welvaart en welzijn
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
15
De “industrie” als motor van de economie Het buitengewoon belang van de industrie voor Vlaanderen 15%
van de toegevoegde waarde
80% export 80% private R&D investeringen Hoge bijdrage aan groei productiviteit (België 1995 - 2015) Industrie: +2,02% per jaar Economie: +0,76% per jaar
16
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
De toekomst van de Europese Industrie ligt vooral in het high technology segment Europe’s Manufacturing has lost 3 Million jobs between 20082011 High technology +26%
120
Medium technology
110 100
+5%
90
-6%
80
Low technology
70 2005
2005 Q1 2005 Q2 2005 Q3 2005 Q4 2006 Q1 2006 Q2 2006 Q3 2006 Q4 2007 Q1 2007 Q2 2007 Q3 2007 Q4 2008 Q1 2008 Q2 2008 Q3 2008 Q4 2009 Q1 2009 Q2 2009 Q3 2010 Q4 2011 Q1 2011 Q2 2011 Q3 2011 Q4 2012 Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 Q4 2013 Q1
PRODUCTION INDEX
130
High technology
Source: The European house Ambrosetti
17
Medium/high technology
Medium/low technology
Low technology
2013
12%
OUTPUT
“Disruptieve” technologiën en business modellen zullen de wereld verder transformeren Mobile internet
Next-generation genomics
Automation of knowledge work
Energy storage
The Internet of Things
3D printing
Cloud technology
Advanced materials
Advanced robotics
Advanced oil and gas exploration and recovery
Autonomous and nearautonomous vehicles
Renewable energy
SOURCE: McKinsey Global Institute analysis
18
…Ons “Talentontwikkelingsmodel” wordt vandaag fundamenteel uitgedaagd in tal van dimensies Leerachterstand, integratieproblematiek
Bestuurskracht van ondernemende attractieve “scholen”
Samenwerking bedrijfsleven en onderneming
Visie: “Accent” op ieder talent
Modernisering lerarenopleiding en leerprocessen
19
Digitalisering van economie… en onderwijs
Techniek en Technologie als hefboom op excellentie
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
Kunnen wij onze hoge welvaart (en welzijn) blijven verdienen? Onze (relatieve) toppositie kan enkel behouden worden MITS… 1) Talentontwikkeling van wereldklasse 2) Internationaal ondernemerschap van wereldklasse 3) Politieke moed voor doorvoeren van noodzakelijke structurele hervormingen
20
Hoe onze hoge welvaart blijven verdienen?
