TerBrAACk Agricultural Advising Centre
Kringloop neutraal denken Emissie, mineralen, energie
Eddie ter Braack
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
• Waarom nieuwe generatie vergister-raffinage • Ontwikkeling/Stand van zaken op dit moment • Nog uit te voeren acties
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
• • • • • • •
‘Problemen’ grootschalige vergister
Uitspraak Raad van State Provinciaal/Gemeentelijk beleid Wegvallen MEP, SDE niet toereikend Maatschappelijk weerstand (nationaal, internationaal) Weerstand vanuit de sector Prijzen input grillig (mais/glycerine etc.) Hoe CO2 neutraal is vergisting?
Samenstelling voor en na zuivering Component
Unit
Natural Gas (Dutch quality)
Upgraded biogas
Methane
Vol%
81,30
Circa 88,5
Ethane
Vol%
2,85
0
Higher Cx
Vol%
0,60
0
Nitrogen
Vol%
14,35
0-1
Oxygen
Vol%
0,01
<0,5
Carbon dioxide
Vol%
0,89
10
Water (freezing point)
oC
-5
-5
H2S
Mg/Nm3
-
5
Chlorine
Mg/Nm3
-
0,5
LHV
MJ/Nm3
31,69
31,80
Wobbe index
MJ/Nm3
43,70
43,46-44,41
93
4 3
47,83-48,38
Nieuwe generatie vergisting
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
• • • • • •
Nieuwe generatie raffinage
Mineralenconcentraat Gezuiverd biogas (eigen energievoorziening op het bedrijf) Emissiearme boerderijen/gronden (Natura 2000) Volumevermindering (kunst)mest Afzetten teveel aan groen gas op de markt (50-75 %) Economisch rendabel zonder subsidie
TerBrAACk
Voordelen AgriMoDEM (raffinage)
Agricultural Advising Centre
• • • • • •
Eenvoudige aanvraag milieu-/bouwvergunning Geen SDE afhankelijke installatie Geen kelders nieuwbouw stallen Bestaande kelders ombouwen Geen enorme productie digestaat (mest) Geen grond voor teelt energiegewassen (ethiek, invloed grondprijs, grondstoffenprijs, voedselprijs) • Schone producten na vergisten
TerBrAACk
Voordelen AgriMoDEM (raffinage)
Agricultural Advising Centre
• Restproducten bovengronds kunnen uitrijden (sleepslang e.d. overbodig) • NPK gemineraliseerd. • Vermindering transport van mest/digestaat/coproducten • Opgewaardeerd biogas kan rechtstreeks naar eindgebruiker • Geschikt voor co-vergisting (organische stof)
TerBrAACk
Voordelen AgriMoDEM (raffinage)
Agricultural Advising Centre
• • • • •
Bestemmingsplan niet aan hoeven te passen Kleinschalig en toch duurzaam Vitaal platteland Autonomie Etc.
TerBrAACk
Vergistingsprocessen
Agricultural Advising Centre
• • • • • •
cellulose-glucose + H2O glucose glucose (C6H12O6) 2 azijnzuur + 2 CO2 + 4 H2 Glucose azijnzuur + propionzuur + CO2 + H2 Azijnzuur (CH3COOH) CO2 + CH4 Propionzuur (C2H5COOH) + H2O azijnzuur + CO2 + 3 H2 CO2 + 4 H2 CH4 + 2 H2O Organisch materiaal bestaat globaal uit :
1/3 cellulose 1/3 hemicellulose 1/3 lignine
De verstrengeling van de drie componenten moet opgeheven worden om te komen tot een betere vergisting van organisch materiaal
TerBrAACk
Eindproducten
Agricultural Advising Centre
• 1 m3 mest produceert na vergisting – N-P meststof (+ zwavelmeststof) – N-K meststof – Water (omgekeerde osmose) – Bestendige o.s (lignine) wordt gecomposteerd – 25-30 % verdampingswater – CO2 – 18-20 m3 (gezuiverd) biogas
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
Bron Nieuwe Oogst d.d. 28 mei 2011
Tijd voor actie
Kunstmestbesparing
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
Gebruikersnorm Stikstof (N) en Fosfaat (P)
2009
Uitgangssituatie rundveebedrijf 60 ha grasland (250 kg N/ha en 100 kg P/ha) 20 ha maisland (250 kg N/ha en 85 kg P/ha)
N-gift P-gift 15000 6000 5000 1700 20000 7700
Totaal aan te wenden
Produk tie N en P uit mest 150 melkkoeien (120 kg N en 44,3 kg P per dier) 40 jongvee < 1j ( 28 kg N en 9,3 kg P per dier) 30 jongvee > 1j ( 70 kg N en 24,1 kg P per dier) Totale produktie bedrijf
N prod. P prod. 18000 6645 1120 372 2100 723 21220 7740
Werkingscoefficient N = 65 % (35 % mag je dus aanvullen met kunstmest tot 250 kg N/ha) 250 x 0,65 = 162,5 per ha 250 - 162,5 = 87,5 kg N uit kunstmest bijstrooien per ha Besparing 7000 kg N aankoop door alle N uit mest te benutten ( E x t r a d ie r e n d ie r e n h o u d e n ? )
TerBrAACk
Afzetmogelijkheden groen gas
Agricultural Advising Centre
• • • •
Zelfvoorzienend (woning, bedrijf, tractor, auto) Bestaand leidingnetwerk Nieuw groen gas leiding netwerk RGO – Transportbrandstof – 25 miljard vrachtwagenkilometers 1:3 – 95 miljard autokilometer 1:14 (15 miljard liter brandstof nodig)
– Opslagplaatsen – Vuilnisstortplaatsen – Buffering leidingnetwerk – Lege aardgasvelden
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
• • • • • • •
Interesse binnen-/buitenland
Onafhankelijkheid overheid (Advies ECN- SDE) (On)voldoende aanbod vergistingsproducten Markt grootschalige vergister is snel vol Zuivelsector wil groene zuivelproductie (NZO) Convenant Schoon & Zuinig Geen uitgebreid leidingnetwerk Dunbevolkte gebieden zelfvoorzienend worden
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
Niks nieuws
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
Nog te voeren acties
-
Erkenning kunstmestvervangende producten
-
Afzet ‘overtollige’ groengas regelen
-
Vergunningen bovengrondse opslag e.d.
-
Snel en goedkoop in kunnen pluggen van groengas leidingen op bestaande leidingen
-
Knop moet om bij iedereen, doen
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
Green Deal
-
Onderzoeksprogramma mineralen
-
Emissie meting ammoniak
-
Afzet groen gas regelen via lokale netwerken
-
Vergunningen alleen nog meldingsplicht
-
SDE+ aanvraag
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
Hoofdstuk I. Algemene bepalingen Artikel 1 1. In deze bijlage wordt verstaan onder: bijbehorend bouwwerk: uitbreiding van een hoofdgebouw dan wel functioneel met een zich op hetzelfde perceel bevindend hoofdgebouw verbonden, daar al dan niet tegen aangebouwd gebouw, of ander bouwwerk, met een dak; Hoofdstuk III. Categorieën gevallen waarin voor bouwactiviteiten geen omgevingsvergunning is vereist Artikel 3 Een omgevingsvergunning voor een activiteit als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, onder a, van de wet is niet vereist, indien deze activiteit betrekking heeft op: Een op de grond staand bijbehorend bouwwerk in achtererfgebied, mits niet hoger dan 5 m
TerBrAACk Agricultural Advising Centre
Vragen?