1 Thema-avond gemeenteraad 3 november 2015 Energie uitvoeringsprogramma 2015 t/m 2018 Berkelland naar energie neutraal in 20302 C. Huijser (beleidsmed...
Thema-avond gemeenteraad 3 november 2015 Energie uitvoeringsprogramma 2015 t/m 2018 Berkelland naar energie neutraal in 2030
• C. Huijser (beleidsmedewerker afd. Ruimtelijke ontwikkeling) Inleiding Energie Uitvoerings Programma 2015 tm 2018
2
Programma Opening voorzitter dhr A. Kion met toelichting B.O.B. proces voor dit onderwerp. Duo presentatie
Toelichting Energie Uitvoerings Programma 2015-2018 Joke Pot (Wethouder (portefeuillehouder milieu energie ) Carlos Huijser (beleidsmedewerker Afd. ruimtelijke ontwikkeling)
4 partners bij de speerpunten Wat gebeurd er nu al? Wat gaat er tot en met 2018 gebeuren ? dhr. R. Smet Voorzitter Platform BV Berkelland dhr. J. Stoel Manager vastgoed Prowonen dhr. W Klein Willink Voorzitter Land en Tuinbouw Organisatie afd. Berkelland Dhr. J. Straatman programma manager St Achterhoek Duurzaam Verbouwen /Verduursaam Energieloket
3
Wat stellen we voor in het EUP 2015 t/m 2018? • Kapstok voor versnelde bespaar- en duurzame opwek opgaven t/m 2018
• Uitwerking voorbeeld- en aanjaagrol gemeente + woningen +bedrijven • Onderbouwing van de kansen, het tempo- en de financiering
4
• Weth. Joke Pot (milieu en energie) Draagvlak , de ambitie en wat gebeurd er al
5
Wat willen we: De ambitie Programmabegroting 2016: In 2019 is één derde van het energieverbruik duurzaam opgewekt en/of bespaart ten opzichte van 2011 Betekenis Energieneutraal 2030
Evenwicht duurzame opwekking energie verbruik op jaarbasis Warmte en elektriciteit worden duurzaam opgewekt Zo min mogelijk fossiele brandstof Wat bespaart wordt in bedrijfspanden en woningen hoeft niet duurzaam te worden opgewekt met zon, biomassa (mest hout ) wind ook restwarmte gebruik telt mee
Wat als we niks doen? Met huidige tempo zijn we 4 generaties verder 2080 6
Draagvlak voor de ambitie(1): Internet enquête Respons 82% n=602
7
Draagvlak voor de ambitie (2): stellingen in brainstorm sessie 11 jan 2015
8
Samenvatting brainstormsessie raadsleden11 jan 2015 • Draagvlak voor energieneutraal Berkelland in 2030 door: – Energiebesparing (energie renovatie) – Duurzame opwekking uit: Zon (daken en grond beschikbaar stellen) Wind en Biomassa (=hout en mest)
• Nu in werking zetten: – Duurzaamheidslening uitbreiden met energiebesparende maatregelen – Bijeenkomsten organiseren voor bewustwording inwoners – Gemeentelijk daken beschikbaar stellen voor zonPV – Windenergie nader uitwerken – Inzetten gemeentelijke biomassa
9
Wat gebeurt er al in Berkelland ? Veel lopende initiatieven en partners
10
Partners Gelders Energieakkoord
Zonatlas Berkelland
11
Berkellanders investeren al in duurzame opwekking én besparing ! • SVn duurzaamheids- en stimuleringslening (opwekking) 98 particulieren + 3 agrarische bedrijven investeerden € 652.000.
• Achterhoek bespaart 2009-2015 (besparing) 1.720 inwoners investeerden zelf € 3,8 miljoen aan isolatie van woningen (waarvan € 860.000 directe subsidie provincie) Dus vasthouden en aansluiten bij wat er al leeft en groeit bij gemeente, Inwoners en bedrijven 12
Stevige groei van zonne energie: • • •
2011: 790 nu 1.110 aansluitingen St Joris Dalton school Agrarisch/ LTO/Provincie: zonnepanelen/asbest Aanstaande : • Zonneparkplan 2 MW in RBT Laarberg • 1e postcoderoos-coöperaties bijv: gemeentekantoor en werf met 64 inwoners
13
• C. Huijser (beleidsmedewerker afd. Ruimtelijke ontwikkeling) Toelichting op Energie Uitvoerings Programma 2015 tm 2018
14
Wat is de uitgangspositie ? Zijn we voldoende op weg naar 2030? Het huidige groeitempo zon PV dekt in 2030 10% van de stroom behoefte Opwek = 23 miljoen kWh in 2030. (9,6 % van de stroom behoefte van 240 miljoen kWh in 2030)
Opwek = 7 miljoen kWh in 2019 uit 1800 aansluitingen (2,9% van de behoefte van 240 milj kWh in
16.000.000 14.000.000 12.000.000 10.000.000
Totale opwekking stroom PV zonne energie kWh/jr
8.000.000 6.000.000 4.000.000
2030
2029
2028
2027
2026
2025
2022
2021
2020
doeljr 2019
2018
2017
2016
2015
2014
2013
2012
nul ref. 2011
2010
2009
2008
0
2024
2.000.000
2023
Exponentieel (Totale opwekking stroom PV zonne energie kWh/jr)
15
Autonome trend gasverbruik Berkelland In huidig tempo gas besparing door particulieren : over 95 JAAR 4 generaties E-Neuraal in het jaar 2110
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0 Gemid.2011-2014
Gas Totaal m3 /jr (Gas) Zakelijk
In huidig tempo gas besparing door bedrijven: over 2 generaties over 45 JAAR E-neutraal in het jaar 2060
Gas Totaal m3/jr (Gas) Particulier
2019
2024
2029
16
Autonome trend elektriciteitsverbruik 2014-2030 bedrijven grootste verbruik+de behoefte en opwek opgave neemt toe tot 2030
17
Conclusie: Versnelling nodig 1e: doelen voor 2019 aan de kapstok Wat is er nodig? Kansen en speerpunten
18
Wat is er nodig ? Wat stellen we voor te doen ?: Wat betekent de ambitie concreet ? jaarverbruik nu Aardgas
50 miljoen m3/jr
Elektriciteit
230 miljoen kWh/jr
eind 2018 - 18 miljoen m3/jr besparen + 85 miljoen kWh/jr duurzaam opwekken
Speerpunten zijn: Gemeente als aanjager incl. verbeterd ruimtelijk kader opwekking Gemeente als voorbeeld Stimuleren van investering door woningeigenaren Stimuleren van investering door bedrijven • De uitvoeringsagenda EUP t/m 2018 (bijlage 3) omvat 29 maatregelen waarvan 11 gemeentelijke (mede) financiering vragen 19
Wat stellen we voor te doen ?: Financiële maatregelen
Stimulering Woning eigenaren € 1,38 miljoen + verbreed SVn fonds
€ 1,69 € 1,43 € 3,13 € 4,5 € 7,63
milj 1e tranche milj 2e tranche milj sub totaal milj verbreed SVn fonds revolverend milj Totaal
Gemeente in voorbeeldrol € 474.000
Energie UitvoeringsProgramma 2015 t/m 2018 Berkelland naar energieneutraal 2030
Samenwerking met partners
Ambtelijke capaciteit Bestuurlijke lobby College
aandacht en interesse wekken dat draagvlak versterkt en waaruit investeringsbereidheid ontstaat
Organisatorische maatregelen Uitvoeringscapaciteit om met partners woningeigenaren en bedrijven aan te zetten tot investeringsbereidheid en uitvoering. Procedurele maatregelen
Met gemeenteraad scheppen van een RO kader notitie voor bestemmingsplannen en procedure mogelijkheden voor duurzame opwekking
Gemeente in aanjaagrol € 300.000
20
Motieven voor de maatregelen (1) • • •
Inzet op zonne-energie en isolatiemaatregelen levert meeste rendement Er is nu draagvlak en toenemende investeringsbereidheid Samenwerking met partners ook kansen op uitvoerings capaciteit en/of cofinan. (GEA)
Subsidie en of SVn lening jagen investeringen en economie aan • Levert een investering multiplier factor 4 tot 6 , • Zonne-energie levert voor inwoners meer rendement dan sparen • Levert voor het bouw en installatie bedrijfsleven 4,5 x meer omzet van • Verhoogt marktwaarde woningen € 0,9 miljoen/jr bij labelsprong van
21
Waar liggen de kansen op versnelling ? Stimuleren van besparing en duurzame opwekking heeft naast een milieu/ klimaat motief ook een economische kapstok van betekenis jaarlijks ca. € 74 miljoen aan energierekeningen. Jaarlijkse investeringsniveau tot 2030 nodig energieneutraal Berkelland tot 2030 € 26 miljoen/jr Investeren in energierenovatie en duurzame opwekking in bedrijven en woningen van <1980 22
De jaarlijkse Energie rekening Berkelland € 74 miljoen/jaar 18.700 woningen (11.000 <1980) Gemiddelde/jr 2011-2014 Energierekening/Jaar € 0,63per m3 en € 0,215 per Kwh + € 100 vastrecht/jr.
Totaal Gas/jr (m3) 24.895.728 € 16.619.309
Totaal Gas/jr (m3) 25.043.797 € 13.473.012
Gemiddelde/jr 2011-2014 Energierekening/Jaar € 0,53per m3 en € 0,18 per Kwh + € 108 30 miljoen/jr vastrecht/jr. http://www.nuon.nl/mkb/lightbox/tarievenflexibel.jsp
Databron: Energie in Beeld Kaarten Liander (17% =1813 verbruiksdata adressen zijn afgeschermd van registratie door Liander i.v.m. privacy: te weinig huisnummers op pc 6 nivo) 23
We hebben in kaart waar energierenovatie in woningen nodig is Voor versnelling vraaggericht stimuleren zijn we vraaggericht
We zetten in op bewezen technologie en “no regret” aanpak waar dat het meeste oplevert.
24
Hoe aanjagen?: met de ADV is er proceservaring met de reis van ‘geen belangstelling’ naar ‘dat ga ik doen’ (AIDA-model) Bewust maken Pers, social media, web Algemene voorlichting
Attention: Aandacht trekken, in contact komen, bewust maken
Interest: Relevantie, belang voor doelgroep duiden, bewoner wil er meer van weten
Desire: Duurzaamheid vertalen naar persoonlijk belang, manifeste behoefte
Doen
Offerte, opdracht, uitvoering
Action: Bewoner komt concreet in actie en treft maatregelen
Deze reis duurt een jaar of langer.
25
Kans 3x win win: uit besparen op gas door stimuleren van vraaggericht verbouwen • lagere E rekening voor huishoudens • werk voor bedrijven • toename waarde van woningen
26
Opgave en effect woningen 10.870 huur +koop woningen (60%) <1980 in Berkelland investering van € 3.500 tot € 9.500 per woning in de schil • levert bouwvolume bouw/installatie +bewoners tot 2030 aan werk en lagere energierekeningen ca. € 6,5 miljoen per jaar (4,5 zoveel werk als nu) • Waarde 500 woningen/jr van
27
Kans: RO kader duurzame opwekking •
1 ha. zonnestroom levert meer op dan akkerbouwgewas. 0,5 miljoen KWh/ha/jr (=verbruik van 150 huishoudens)
• Voor eind 2018 is 85 milj kWh /jr opwekking nodig . Bestemmen we (deel van) 150 ha. Als zonnekakkers = 0,6 % van ons 20.500 ha. agrarisch oppervlak of 200 voetbalvelden of 50 sportcomplexen. • Verruimen naast daken de mogelijkheden voor bijv. zonnegevels, ( mini)wind en snelgroeiende houtteelt • LTO noord wil Ruimtelijk kaders zien BP wijziging en gebieden. Wat is mogelijk in of nabij de randen van wijken voor 2019? • Gemeentelijke ongebruikte grond voor duurzame energie ontwikkelaars/ coöperaties. Bijv. 8,5 ha in (Lintveldseweg Eib, Olland Zuid in Rietmolen, Kronenkamp Neede) 28
Kans: ipv 10% in 2030 met huidige groei, versnellen naar 30% van de duurzame stroombehoefte in 2019 door 7000 daken (nu 1100) daarnaast ook wind en zonneakkers
26.000.000 24.000.000
Als we 22.500 geschikte daken (Zontatlas) volledig beleggen kan 187 miljoen kWh/jr opgewekt worden= 78% behoefte in 2030. In 2019 komen aan 7 miljoen kWh
Waarom en welke 1e en 2e tranche stimuleringsmaatregelen ?: 1e: Versnelling realiseren per 1- 1 - 2016 • continuïteit Achterhoek bespaart 2009-2015 :op korte termijn de regeling als gemeente zelf in 2016 voorzetten • Keuze welke maatregelen in welke tranche 2e: Draagvlak bij uitvoerend betrokken partners • Overleg met bedrijven • Kansen Gelders energie akkoord • RO kader duurzame opwekking
32
Hoe gaan we besluiten en evalueren? We volgen B.O.B. proces met raad en direct uitvoerend betrokkenen •
3 november 2015 Beeldvormende thema avond
•
26 januari 2016 Beeldvormende thema avond met opinies over het uitvoeringsprogramma van direct betrokken of uitvoerende maatschappelijke partners
•
3 februari 2016 Oordeelsvormende raadscommissie bestuur en ruimte
•
Afhankelijk van de inbreng is 17 november , 8 december , 9 februari dan wel 8 maart 2016 mogelijk als datum voor Besluitvormende raadsvergadering
Jaarlijks voortgang rapporteren in milieu- energie jaarverslag SVn regeling ivm aanloop om de 1,5 jaar separaat te evalueren 33
4 Pitches van direct betrokken partners bij het uitvoeringsprogramma 2015 t/m2018
dhr. R. Smet voorzitter Platform BV Berkelland (mondeling) dhr. J. Stoel Manager vastgoed Prowonen (met power point) dhr. W Klein Willink Land en Tuinbouw Organisatie afd. Berkelland (mondeling) Dhr. J. Straatman programmamanager St Achterhoek duurzaam verbouwen /Verduursaam Energieloket (met power point)
