ENERGIEK RENOVEREN Presentatie Energie neutraal renoveren In Wageningen

ALS JE HET DOET, DOE HET DAN GOED

ENERGIEK RENOVEREN

Presentatie Energie neutraal renoveren In Wageningen Bouw Lokalen 30-05-2013 Bouwlokalen Nuth


2

PassiefhuisSp ecialist

•Clarence Rose

European certified passive house designer

•Ben Hartman •Richard Fielt •Oskar Oldeman •Carl-Peter Goossen

30-05-2013 Bouwlokalen Nuth


VOORBEELD UIT DE PRAKTIJK: frisse passiefschool te Ede

Stichtingskosten geraamd: € 2.947.000,(crisis:-7,5% marktwerking) Stichtingskosten werkelijk: € 2.765.000,(€ 1.200,-/m2 bvo, excl. btw) 30-05-2013 Bouwlokalen Nuth Praktijkvoorbeeld

Bijdrage subsidie € 100.000,Eigen bijdrage duurzaamheid van de school: € 53000,Eigen bijdrage € 47000,-


4

Post onvoorzien in stichtingskostenraming: 5% (wordt meestal gesteld op 10% en soms op 8%) 30-05-2013 Bouwlokalen Nuth

Passief Bouwen


5

Duurzaam bouwen is duur business as usual is onbetaalbaar



6

Doelstellingen overheid

}

2006 - EPC ≤ 0,8 2011 - EPC ≤ 0,6 2015 - EPC ≤ 0,4 2020 - EPC ≈ ≤ 0 (energieneutraal)

Europees beleid Energy Performance of Buildings Directive 2010/31/EU (EPBD)

2050 – alle gebouwen in Nederland energieneutraal Om dit te kunnen berekenen komt er een EPG (energie prestatie gebouwen) NEN 7120. Deze wordt van kracht in bouwbesluit 2012

Definitie energieneutraal: Output duurzaam opgewekte energie Input fossiele brandstof ≥ 1



7

Wat is energie neutraal?

Veel termen in gebruik: •Energie: -neutraal, -nul, -balans, -evenwicht, -indifferent •Energieplus of energieleverend •CO2: -neutraal, -balans, -emissievrij •Nulenergie •Klimaatneutraal •EPC = 0 •nZEB (near Zero Energy Buildings) •enz.

Bron: Ernst-Jan Bakker TNO



8

Wat is energie neutraal?

Gehanteerde kaders zijn veelal onduidelijk • Gebouwgebonden, gebruikersgebonden (ook transport?) en (bouw)materiaalgebonden • Gebruiksfase, realisatiefase (productie, transport, bouw) en sloop • Welke systeemgrenzen




9

Wat is energie neutraal? Energieneutraal past beter bij gebouwen dan CO2- of klimaatneutraal • Richtlijnen voor goede definitie (AgentschapNL) •

Jaarlijks energieverbruik ≤ nul.

•

Jaarlijks niet meer energie uit openbaar net gebruiken dan het gebouw duurzaam opwekt of betrekt uit duurzame bronnen uit directe omgeving.

•

Geef de systeemgrenzen voor deze “directe omgeving” aan.

•

Energievraag is de gemeten behoefte voor gebouwen gebruikersgebonden functies. (CO2 is afgeleide van MJ/ of kWh).




10

Trias energetica 1. Reduceer de vraag (energie besparing)

3. Gebruik fossiele brandstoffen zo schoon mogelijk

2. Zet duurzame energie bronnen in

Energie vraag



11


3. Gebruik fossiele brandstoffen zo schoon mogelijk


Energie vraag



12


Passiefhuis 3. Gebruik fossiele brandstoffen zo schoon mogelijk


Energie vraag



13


Passiefhuis 3. Gebruik fossiele brandstoffen zo schoon mogelijk


Pelletkachel+ Zon energie Energie vraag



14

Passief Bouwen 30-05-2013 Bouwlokalen Nuth


Renovatie naar passiefhuis Kerkrade


15


Renovatie naar passiefhuis Kerkrade


16


17

Verbouw in Kerkrade in 8 dagen



18

Bestaande woning Roghorst Wageningen



19

Bestaande woning Roghorst Wageningen



20

Na passiefhuis renovatie



21




22




23




24




25




26

Uw Woning



27

Uw Woning



28

Kosten per woning • Verbouwkosten met pelletkachel en PV-cellen € 95.500,-- (energie neutraal) • Verbouwkosten zonder PV-cellen € 85.000,-• Verbouwkosten zonder pelletkachel en PV-cellen € 73.000,--

+

+ 30-05-2013 Bouwlokalen Nuth


29

Dit gaat de particulier niet doen dus!



30

Dit gaat de particulier niet doen dus!

• Zoveel geld heb ik niet, waar moet ik het geld vandaan halen • We blijven hier toch niet lang meer wonen • Het huis is dit niet waard • Zit al te hoog met mijn hypotheek • Ik heb net onderhoud gedaan • Ik hoef het alleen in mijn woonkamer warm te hebben



31

Waarom wel doen! Afhankelijkheid fossiele brandstoffen

Bron DWA 30-05-2013 Bouwlokalen Nuth


32

Energieneutraal – de opgave



33

No-regret maatregelen Ten Eerste: •Niet zo maar een techniek toepassen op een bestaande warmtevraag Ten Tweede: •Renovatie legt het systeem vast voor de komende 30 jaar! Ten Derde: •Streef naar maximaal haalbare. 80-90% besparing is haalbaar Dus doe het nu goed en niet half!



34

Woonlasten

Bron: Rapport RU groningen COELO Woonlastenmonitor 2012 Energie en water is 52% van 47% => nu 24,4% totale woonlasten 30-05-2013 Bouwlokalen Nuth


35

Woonlasten Woonlasten Nederland hoogste van Europa Uit onderzoek voor de Europese Commissie blijkt dat de woonlasten in Nederland de hoogste van Europa zijn. In Nederland slokken de woonlasten gemiddeld 30,9% van het besteedbaar inkomen op, terwijl het Europese gemiddelde 22,2% is. Met name huurders hebben met een percentage van 38,7% een hoge woonlastenquote. Opvallend is ook de hoge woonlastenquote van de 20% huishoudens met de laagste inkomens in Nederland: bijna de helJ (47,4%) van hun besteedbaar inkomen gaat op aan woonlasten. 30-05-2013 Bouwlokalen Nuth


36

Woonlasten



37

Woonlasten

Hoe ziet de woonlasten er over 10 jaar eruit als we niets doen? Rekenkamer: in jaar 2023 is 50% van de woonlasten energie en water



38

Woonlasten



39

Woonlasten voor Roghorst Wageningen


Renovatie zonder PV en PK ALGEMENE'GEGEVENS naam$ adres postcode/plaats

ENERGIEVERBRUIK/KOSTEN'EERSTE'JAAR gas

dhr.$Kusters Roghorst$222 Wageningen

biogas gebouwtype

tussenwoning

AANNAMES prijs$gas prijs$vaste$kosten$gas prijs$per$kWh$elektriciteit$afnemen prijs$vaste$kosten$elek. prijs$per$MJ$(stadsverwarming) prijs$vaste$kosten$stadsverw. prijs$per$kg$pellets prijs$biogas prijs$vaste$kosten$biogas

elektriciteit 0,5802 $per$m3 190,68 $per$jaar 0,18 $per$kWh 21,78 $per$jaar 0,029 $per$MJ 600 $per$jaar 0,267 $per$kg 0,5 $per$m3 20 $per$jaar

stadsverwarming pelletkachel

opwekking$elektriciteit

omrekenfactor$MJ$PE$gas$SSSS>$m3$gas omrekenfactor$MJ$PE$elek.$SS>$kWh$elek. omrekenfactor$MJ$PE$elek.$SS>$kg$pellets omrekenfactor$MJ$PE$gas$SSSS>$m3$biogas PERIODE start$jaar start$maand te$beschouwen$periode

104,09% 105,88% 105,00% 101,78%

$per$jaar

(standaard$104,09%$CBS)

$per$jaar


$per$jaar $per$jaar

0,028433 0,108342 0,057143 0,028

(standaard$101,78%$CBS) (standaard$0,028433$TNO)

RESERVERING'ONDERHOUD'PER'JAAR schilder onderhoud$warmteSinstallatie vervanging$gevel$op$termijn,$stel vervanging$cv

bestaand 750 250 1.000 200

BOUWKOSTEN verbouwkosten$ingreep$inclusief$btw eigen$bijdrage$aan$de$verbouwkosten

73.000 10.000

BELASTINGEN eigen$woningforfait stijging$WOZSwaarde aftrekbaar$in$belastingschijf$ kosten$forfait

0,60% 20.000 38,00% 46 per$jaar

$m3

1.177

$kWh $MJ $m3 $kWh

0 661

$MJ $kWh $MJ

0

$kWh $MJ $kg

0 0 €$1.838

517

$m3 $kWh $MJ

0 598

$m3 $kWh $MJ $kWh

0

$MJ $kWh $MJ

0

$kg

0 €$1.115

nieuw 0 250 0 200

$per$jaar $per$jaar $per$jaar $per$jaar


(standaard$0,057143)

$per$jaar

$per$jaar $per$jaar

€$2.200 $per$jaar

€$450 $per$jaar

ENERGIEMETER 0$

5.000$

10.000$

15.000$

20.000$

$jaar $per$jaar

BESTAANDE'SITUATIE

$per$jaar $per$jaar

*)$verwerkt$in$leensom

NIEUWE'SITUATIE


elektriciteit$ elektriciteit$opwekken$ stadsverwarming$ pelletkachel$ gas$

0 0 $per$jaar 0 jaar 102,00% $per$jaar

$MJ

0 $kWh 0 $MJ 8.700 $kWh

AFNAME'ENERGIEGEBRUIK

SUBSIDIES subsidie$(eenmalig) jaarlijkse$subsidie duur$jaarlijkse$subsidie index$jaarlijkse$subsidie

kosten $kWh

$per$jaar

2014 $jaartal 1 $maandtal 30 $jaar

25 4,50% 0,50% 4,00% 63.000

$MJ

nieuw 5.500 19.800 563 0 0 0 3.200 11.520 0 0 0 0 0

(standaard$0,108342$TNO)

totaal

LENING looptijd$lening$(o.b.v.$annuiteit) annuiteit$rente$bank korting$annuiteit$rente reken$annuiteit$rente *)$leensom$

kosten $kWh

0 $kWh 0 $MJ 20.158 $kWh

totaal$energieverbruik stijging$gasprijs stijging$$elektriciteitsprijs stijging$stadsverarmingsprijs index$inflatie

bestaand 16.608 59.790 1.700 0 0 0 3.550 12.780 0 0 0 0 0

biogas$

prijzen/kosten$zijn$inclusief$belastingen$en$btw prijzen/kosten$worden$automatisch$geindexeerd opwekking$energie$uitsluitend$voor$eigen$gebruik$(geen$teruglevering)


E56,84%

25.000$

kWh

KOSTENEBATEN'ANALYSE'GEBOUWRENOVATIE'BLAD'1'


40


omrekenfactor$MJ$PE$gas$SSSS>$m3$gas omrekenfactor$MJ$PE$elek.$SS>$kWh$elek. omrekenfactor$MJ$PE$elek.$SS>$kg$pellets omrekenfactor$MJ$PE$gas$SSSS>$m3$biogas

0,028433 0,108342 0,057143 0,028


Renovatie zonder PV en PK

PERIODE start$jaar start$maand te$beschouwen$periode


vervanging vervanging 41


ENERGI

2014 $jaartal 1 $maandtal 30 $jaar

LENING looptijd$lening$(o.b.v.$annuiteit) annuiteit$rente$bank korting$annuiteit$rente reken$annuiteit$rente *)$leensom$

25 4,50% 0,50% 4,00% 63.000

BOUWKOSTEN verbouwkosten$ingreep$inclusief$btw eigen$bijdrage$aan$de$verbouwkosten

73.000 10.000

BELASTINGEN eigen$woningforfait stijging$WOZSwaarde aftrekbaar$in$belastingschijf$ kosten$forfait

0,60% 20.000 38,00% 46 per$jaar

totaal

0$

$jaar $per$jaar

BESTAAND

$per$jaar $per$jaar


NIEUWE'SI


elek

elek

stad

pelle

gas$

SUBSIDIES subsidie$(eenmalig) jaarlijkse$subsidie duur$jaarlijkse$subsidie index$jaarlijkse$subsidie

0 0 $per$jaar 0 jaar 102,00% $per$jaar

prijzen/kosten$zijn$inclusief$belastingen$en$btw prijzen/kosten$worden$automatisch$geindexeerd opwekking$energie$uitsluitend$voor$eigen$gebruik$(geen$teruglevering)


biog

Renovatie zonder PV en PK ENERGIEVERBRUIK/KOSTEN'EERSTE'JAAR gas

biogas

elektriciteit stadsverwarming pelletkachel

opwekking$elektriciteit totaal$energieverbruik RESERVERING'ONDERHOUD'PER'JAAR schilder onderhoud$warmteSinstallatie vervanging$gevel$op$termijn,$stel vervanging$cv

totaal

ENERGIEMETER

bestaand 16.608 59.790 1.700 0 0 0 3.550 12.780 0 0 0 0 0

kosten $kWh $MJ $m3 $kWh $MJ $m3 $kWh

0 661

$MJ $kWh $MJ

0

$kWh $MJ $kg

0 $kWh 0 $MJ 20.158 $kWh bestaand 750 250 1.000 200

1.177

0 0 €$1.838

nieuw 5.500 19.800 563 0 0 0 3.200 11.520 0 0 0 0 0

kosten $kWh $MJ $m3 $kWh $MJ $m3 $kWh $kWh $MJ

$per$jaar $per$jaar $per$jaar

$MJ $kg


$per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

€$2.200 $per$jaar

€$450 $per$jaar


0

$kWh

0 $kWh 0 $MJ 8.700 $kWh

0 250 0 200

0 598

$MJ

nieuw $per$jaar

517

0 0 €$1.115

GEBOUWRENOVATIE'BLAD'1'


42

totaal

200 $per$jaar

200 $per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

€$2.200 $per$jaar

€$450 $per$jaar


43

ENERGIEMETER 0$

5.000$

10.000$

15.000$

20.000$

BESTAANDE'SITUATIE

NIEUWE'SITUATIE AFNAME'ENERGIEGEBRUIK elektriciteit$

E56,84%

elektriciteit$opwekken$ stadsverwarming$ pelletkachel$ gas$ biogas$


25.000$

KOSTENEBATEN'ANALYSE'GEBOU


vervanging$cv

kWh

GRAFIEK(NIEUWE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR

ALGEMENE'GEGEVENS subsidie( naam$ belasVng( adres 18.000( postcode/plaats

onderhoud(

GRAFIEK(NIEUWE(EN(BESTAANDE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR

ENERGIEVERBRUIK/KOSTEN'EERSTE'JAAR bestaand( nieuw( gas

energie( dhr.$Kusters eigen(inbreng,(rente(en(aflossing(

Roghorst$222 Wageningen

16000(

biogas

16.000( gebouwtype

tussenwoning

14000(

14.000( AANNAMES

elektriciteit 0,5802 $per$m3 190,68 $per$jaar 0,18 $per$kWh 21,78 $per$jaar 0,029 $per$MJ 600 $per$jaar 0,267 $per$kg 0,5 $per$m3 20 $per$jaar

jaar

energiereservering

totaal cumulatief


$per$jaar


=

RESERVERING'ONDERHOUD'PER'JAAR 4000( schilder onderhoud$warmteSinstallatie KOSTEN!EENMALIG vervanging$gevel$op$termijn,$stel 2000( nieuwvervanging$cv


2044(

2043(

2041(

2039(


2040(

2038(

2037(


2042(


30 $jaar

2014 1838 2200 4038 4038 13.990 H902 LENING 2015 1919 2239 4159 8196 3.990 H878 looptijd$lening$(o.b.v.$annuiteit) 25 2016 2005 2279 4284 12481 3.990 H854 2017 2095 2320 4414 16895 3.990 H829 annuiteit$rente$bank 4,50% 2018 2189 2361 4550 21445 3.990 H803 korting$annuiteit$rente 0,50% 2019 2288 2403 4690 26135 3.990 H776 reken$annuiteit$rente 4,00% 2020 2391 2446 4837 30972 3.990 H748 *)$leensom$ 63.000 2021 2499 2489 4989 35961 3.990 H718 2022 2613 2534 5147 41107 3.990 H687 2023 2732 2579 5311 46418 3.990 H656 BOUWKOSTEN 2024 2858 2625 5482 51901 3.990 H622 verbouwkosten$ingreep$inclusief$btw 73.000 2025 2989 2671 5660 57561 3.990 H588 2026 3127 2719 5845 63406 3.990 H552 eigen$bijdrage$aan$de$verbouwkosten 10.000 2027 3271 2767 6038 69444 3.990 H514 2028 3423 2816 6239 75684 3.990 H475 BELASTINGEN 2029 3582 2867 6449 82132 3.990 H435 eigen$woningforfait 0,60% 2030 3749 2918 6667 88799 3.990 H393 2031 3924 2970 6894 95693 3.990 H349 stijging$WOZSwaarde 20.000 2032 4108 3022 7131 102824 3.990 H303 aftrekbaar$in$belastingschijf$ 38,00% 2033 4302 3076 7378 110201 3.990 H255 kosten$forfait 46 2034 4505 3131 7636 117837 3.990 H206 2035 4718 3187 7904 125742 3.990 H154 2036 4942 3243 8185 133927 3.990 H101 SUBSIDIES 2037 5177 3301 8478 142404 3.990 H45 subsidie$(eenmalig) 0 2038 5424 3360 8784 151188 3.990 13 jaarlijkse$subsidie 2039 5683 3420 9103 160291 0 460 duur$jaarlijkse$subsidie 2040 5956 3481 9436 169727 0 460 2041 6242 3542 9784 179511 0 102,00% 46 index$jaarlijkse$subsidie 2042 6543 3606 10148 189660 0 46 2043 6859 3670 10529 200189 0 46 prijzen/kosten$zijn$inclusief$belastingen$en$btw 2044 0 0 0 200189 0 0 prijzen/kosten$worden$automatisch$geindexeerd opwekking$energie$uitsluitend$voor$eigen$gebruik$(geen$teruglevering)

+ totaal

10.000

+

2014 $jaartal

energiereservering

subsidie

1.115 450 0 1.166 458 0 $jaar1.220 466 0 1.276 474 0 $per$jaar 1.335 483 0 $per$jaar 1.398 492 0 $per$jaar 1.463 500 0 1.532 509 0 1.605 518 0 1.681 527 0 1.761 537 0 1.845 *)$verwerkt$in$leensom 546 0 1.934 *)$verwerkt$in$leensom 556 0 2.028 566 0 2.126 576 0 2.230 586 0 2.339 597 0 2.454 607 0 2.575 618 0 2.702 629 0 per$jaar 2.836 640 0 2.978 652 0 3.127 663 0 3.284 675 0 3.449 687 0 $per$jaar 3.623 699 0 jaar 3.807 712 0 4.000 725 0 $per$jaar 4.204 737 0 4.419 751 0 0 0 0

14.654 4.736 4.822 4.912 5.006 5.104 5.206 5.314 5.426 5.543 5.666 5.795 5.929 6.070 6.217 6.372 6.534 6.703 6.881 7.067 7.262 7.466 7.680 7.904 8.140 4.368 4.564 4.770 4.987 5.215 0

14.654 19.390 24.212 29.124 34.129 39.233 44.439 49.753 55.179 60.722 66.388 72.183 78.112 84.182 90.399 96.771 103.305 110.008 116.889 123.955 131.217 138.683 146.363 154.267 162.407 166.775 171.339 176.110 181.097 186.312 186.312

bestaand 336 347 357 368 379 391 403 416 429 443 457 472 487 503 520 537 556 574 594 615 636 659 682 706 732 759 786 815 846 877 0

$kWh $MJ $m3 $kWh

0 661

$MJ $kWh $MJ

0

$kWh $MJ $kg

0 0

0(

kosten $kWh $MJ

517

$m3 $kWh $MJ

0 598

$m3 $kWh $MJ $kWh

0

$MJ $kWh $MJ

0

$kg

0 $kWh 0 $MJ 8.700 $kWh

€$1.838

0 €$1.115

nieuw 0 250 0 200


$per$jaar $per$jaar $per$jaar $per$jaar $per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

€$2.200 $per$jaar

€$450 $per$jaar

ENERGIEMETER

KOSTEN!PER!MAAND

totaal cumulatief

bestaand 750 250 1.000 200

1.177

$per$jaar

10.000 0

totaal

NIEUWE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR 1 $maandtal bruto belasting

bijdrage subsidie

$m3

0 $kWh 0 $MJ 20.158 $kWh

totaal$energieverbruik 6000( NETTO!KOSTEN

$per$jaar

$MJ

nieuw 5.500 19.800 563 0 0 0 3.200 11.520 0 0 0 0 0

2014( 2015( 2016( 2017( 2018( 2019( 2020( 2021( 2022( 2023( 2024( 2025( 2026( 2027( 2028( 2029( 2030( 2031( 2032( 2033( 2034( 2035( 2036( 2037( 2038( 2039( 2040( 2041( 2042( 2043( 2044(


2035(

2031(

2029(

2028(

2027(

2025(

0,028433 0,108342 0,057143 0,028

10000(

8000(

$per$jaar

$per$jaar

12000(

kosten

$kWh

0$

nieuw

verschil

5.000$

GRAFIEK(VERSCHIL(NIEUW(T.O.V.(BESTAAND!KOSTEN!CUMULATIEF 10.000$

388 H51 395 H48 402 H45 409 H41 15.000( 417BESTAANDE'SITUATIE H38 425 H34 434 H31 10.000( 443 H27 452 H23 462 H19 472 H15 5.000( 483NIEUWE'SITUATIE H11 494 H7 506 H3 0( 518 2 elektriciteit$ 531 6 544 11 elektriciteit$opwekken$ H5.000( 559 16 573 21 stadsverwarming$ 589 26 pelletkachel$ 605 31 H10.000( 622 37 gas$42 640 659 48 biogas$ H15.000( 678 54 364 395 380 406 398 418 H20.000( 416 430 435 443 0 0


15.000$

20.000$

25.000$

20.000(


E56,84%

2014( 2015( 2016( 2017( 2018( 2019( 2020( 2021( 2022( 2023( 2024( 2025( 2026( 2027( 2028( 2029( 2030( 2031( 2032( 2033( 2034( 2035( 2036( 2037( 2038( 2039( 2040( 2041( 2042( 2043( 2044(

PERIODE start$jaar BESTAANDE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR start$maand te$beschouwen$periode

2026(

2023(

2021(

2022(

2019(

2020(

2018(

2017(

2015(

2016(

omrekenfactor$MJ$PE$gas$SSSS>$m3$gas H2.000( omrekenfactor$MJ$PE$elek.$SS>$kWh$elek. omrekenfactor$MJ$PE$elek.$SS>$kg$pellets omrekenfactor$MJ$PE$gas$SSSS>$m3$biogas

2024(

0(

pelletkachel

2036(

104,09% 105,88% 105,00% 101,78%

2030(

stijging$gasprijs stijging$$elektriciteitsprijs 2.000( stijging$stadsverarmingsprijs index$inflatie

stadsverwarming

2034(

4.000(

2033(

prijs$per$kWh$elektriciteit$afnemen prijs$vaste$kosten$elek. 10.000( prijs$per$MJ$(stadsverwarming) prijs$vaste$kosten$stadsverw. 8.000( prijs$per$kg$pellets prijs$biogas 6.000( prijs$vaste$kosten$biogas

2032(

prijs$gas 12.000( prijs$vaste$kosten$gas

bestaand 16.608 59.790 1.700 0 0 0 3.550 12.780 0 0 0 0 0

kWh

KOSTENABATEN!ANALYSE!GEBOUWRENOVATIE!BLAD!2! KOSTENEBATEN'ANALYSE'GEBOUWRENOVATIE'BLAD'1'


2014(


44

GRAFIEK(NIEUWE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR ALGEMENE'GEGEVENS naam$ dhr.$Kusters belasVng( subsidie( onderhoud( energie( eigen(inbreng,(rente(en(aflossing( adres Roghorst$222 18.000( postcode/plaats Wageningen tussenwoning

0,5802 $per$m3 190,68 $per$jaar 0,18 $per$kWh 21,78 $per$jaar 0,029 $per$MJ 600 $per$jaar 0,267 $per$kg 0,5 $per$m3 20 $per$jaar (standaard$104,09%$CBS)

$per$jaar


$per$jaar

nieuw

2044(

2043(

2041(

2042(

2039(

2040(

2038(

2037(

2035(

2036(


bijdrage subsidie

10.000 0

+ totaal

jaar

energiereservering

totaal cumulatief

+ ENERGIEMETER

2014 $jaartal 1 $maandtal NIEUWE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR 30 $jaar

bruto belasting

energiereservering

subsidie

2014 1838 2200 4038 4038 14.687 I1.067 900 150 0 LENING 2015 1919 2239 4159 8196 4.687 I1.040 940 153 I204 looptijd$lening$(o.b.v.$annuiteit) 25 $jaar 2016 2005 2279 4284 12481 4.687 I1.011 981 155 I208 annuiteit$rente$bank 2017 2095 2320 4414 16895 4.687 4,50% I982$per$jaar1.025 158 I212 2018 2189 2361 4550 21445 4.687 0,50% I951$per$jaar1.071 161 I216 korting$annuiteit$rente 2019 2288 2403 4690 26135 4.687 I919 1.120 164 I221 reken$annuiteit$rente 4,00% $per$jaar 2020 2391 2446 4837 30972 4.687 I886 1.172 167 I225 *)$leensom$ 2021 2499 2489 4989 35961 4.687 74.000 I851 1.226 170 I230 2022 2613 2534 5147 41107 4.687 I815 1.283 173 I234 2023 2732 2579 5311 46418 4.687 I778 1.343 176 I239 BOUWKOSTEN 2024 2858 2625 5482 51901 4.687 I739 1.406 179 I244 verbouwkosten$ingreep$inclusief$btw 84.000 *)$verwerkt$in$leensom 2025 2989 2671 5660 57561 4.687 I698 1.473 182 0 eigen$bijdrage$aan$de$verbouwkosten *)$verwerkt$in$leensom 2026 3127 2719 5845 63406 4.687 10.000 I656 1.544 185 0 2027 3271 2767 6038 69444 4.687 I612 1.618 189 0 2028 3423 2816 6239 75684 4.687 I566 1.696 192 0 BELASTINGEN 2029 3582 2867 6449 82132 4.687 I519 1.779 195 0 eigen$woningforfait 2030 3749 2918 6667 88799 4.687 0,60% I469 1.866 199 0 stijging$WOZSwaarde 2031 3924 2970 6894 95693 4.687 20.000 I417 1.959 202 0 2032 4108 3022 7131 102824 4.687 38,00% I364 2.056 206 0 aftrekbaar$in$belastingschijf$ 2033 4302 3076 7378 110201 4.687 I308 2.158 210 0 kosten$forfait 46 per$jaar 2034 4505 3131 7636 117837 4.687 I250 2.267 213 0 2035 4718 3187 7904 125742 4.687 I189 2.381 217 0 2036 4942 3243 8185 133927 4.687 I126 2.502 221 0 SUBSIDIES 2037 5177 3301 8478 142404 4.687 I61 2.630 225 0 subsidie$(eenmalig) 0 2038 5424 3360 8784 151188 4.687 8 2.764 229 0 jaarlijkse$subsidie 200 $per$jaar 2039 5683 3420 9103 160291 0 46 2.907 233 0 duur$jaarlijkse$subsidie 1046jaar 3.057 2040 5956 3481 9436 169727 0 237 0 2041 6242 3542 9784 179511 0102,00%46$per$jaar3.216 242 0 index$jaarlijkse$subsidie 2042 6543 3606 10148 189660 0 46 3.383 246 0 2043 6859 3670 10529 200189 0 46 3.560 250 0 prijzen/kosten$zijn$inclusief$belastingen$en$btw 2044 0 0 0 200189 0 0 0 0 0 prijzen/kosten$worden$automatisch$geindexeerd opwekking$energie$uitsluitend$voor$eigen$gebruik$(geen$teruglevering)

KOSTEN!PER!MAAND

totaal cumulatief

14.670 4.536 4.604 4.676 4.752 4.831 4.914 5.001 5.093 5.189 5.290 5.644 5.760 5.882 6.009 6.143 6.284 6.431 6.585 6.748 6.918 7.097 7.284 7.481 7.688 3.185 3.340 3.503 3.675 3.856 0

0(

10.000

totaal

PERIODE start$jaar start$maand BESTAANDE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR te$beschouwen$periode

bestaand 750 250 1.000 200

4000(

onderhoud$warmteSinstallatie KOSTEN!EENMALIG vervanging$gevel$op$termijn,$stel vervanging$cv 2000(


2034(

2031(

2029(

RESERVERING'ONDERHOUD'PER'JAAR

= schilder



0 $kWh 0 $MJ 20.158 $kWh

totaal$energieverbruik6000( NETTO!KOSTEN

$per$jaar

0,028433 0,108342 0,057143 0,028 2030(

2027(

2025(

2026(

2024(

2021(

2022(

2019(

2020(

2018(

2017(

2015(

2016(

2023(

I2.000(

omrekenfactor$MJ$PE$gas$SSSS>$m3$gas omrekenfactor$MJ$PE$elek.$SS>$kWh$elek. I4.000( omrekenfactor$MJ$PE$elek.$SS>$kg$pellets omrekenfactor$MJ$PE$gas$SSSS>$m3$biogas


$per$jaar

2033(

104,09% 105,88% 105,00% 101,78%

2028(

stijging$gasprijs 2.000( stijging$$elektriciteitsprijs stijging$stadsverarmingsprijs 0( index$inflatie

2032(

4.000(

8000(

14.670 19.206 23.810 28.486 33.238 38.069 42.983 47.985 53.078 58.267 63.556 69.201 74.961 80.842 86.852 92.995 99.278 105.709 112.295 119.042 125.960 133.056 140.341 147.822 155.510 158.695 162.035 165.537 169.212 173.068 173.068

bestaand 336 347 357 368 379 391 403 416 429 443 457 472 487 503 520 537 556 574 594 615 636 659 682 706 732 759 786 815 846 877 0

0$

nieuw

verschil

5.000$

30.000( 389 I53 378 I31 384 I27 25.000( 390 I22 396 I17 BESTAANDE'SITUATIE 403 I12 20.000( 410 I6 417 I1 424 4 15.000( 432 10 441 16 NIEUWE'SITUATIE 470 1 10.000( 480 7 490 13 501 19 elektriciteit$ 5.000( 512 25 524 32 elektriciteit$opwekken$ 536 39 549 45 stadsverwarming$ 0( 562 53 pelletkachel$ 576 60 591 67 I5.000( gas$ 75 607 623 83 biogas$ 641 91 I10.000( 265 493 278 508 292 523 I15.000( 306 539 321 556 0 0


0

$MJ

0

$m3 $kWh $MJ

0 598

$m3 $kWh $MJ $kWh

0

$MJ $kWh $MJ

302

$kg

0 $kWh 0 $MJ 8.700 $kWh

€$1.838

0 €$900

nieuw

$per$jaar

0 $per$jaar 150 $per$jaar 0 $per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

$per$jaar $per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

€$2.200 $per$jaar

€$150 $per$jaar

2014( 2015( 2016( 2017( 2018( 2019( 2020( 2021( 2022( 2023( 2024( 2025( 2026( 2027( 2028( 2029( 2030( 2031( 2032( 2033( 2034( 2035( 2036( 2037( 2038( 2039( 2040( 2041( 2042( 2043( 2044(

14.000( AANNAMES prijs$gas 12.000( prijs$vaste$kosten$gas prijs$per$kWh$elektriciteit$afnemen 10.000( prijs$vaste$kosten$elek. prijs$per$MJ$(stadsverwarming) 8.000( prijs$vaste$kosten$stadsverw. prijs$per$kg$pellets 6.000( prijs$biogas prijs$vaste$kosten$biogas

kosten $kWh

GRAFIEK(VERSCHIL(NIEUW(T.O.V.(BESTAAND!KOSTEN!CUMULATIEF 10.000$

15.000$

20.000$

25.000$


E56,84%

2014( 2015( 2016( 2017( 2018( 2019( 2020( 2021( 2022( 2023( 2024( 2025( 2026( 2027( 2028( 2029( 2030( 2031( 2032( 2033( 2034( 2035( 2036( 2037( 2038( 2039( 2040( 2041( 2042( 2043( 2044(

16.000( gebouwtype

GRAFIEK(NIEUWE(EN(BESTAANDE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR ENERGIEVERBRUIK/KOSTEN'EERSTE'JAAR bestaand kosten nieuw gas 16.608 $kWh 0 bestaand( nieuw( 59.790 $MJ 0 16000( 1.700 $m3 1.177 0 biogas 0 $kWh 0 0 $MJ 0 14000( 0 $m3 0 0 elektriciteit 3.550 $kWh 661 3.200 12.780 $MJ 11.520 12000( stadsverwarming 0 $kWh 0 0 $MJ 0 0 pelletkachel 0 $kWh 5.500 10000( 0 $MJ 19.800 0 $kg 0 1.131

kWh

KOSTENEBATEN'ANALYSE'GEBOUWRENOVATIE'BLAD'1' KOSTENABATEN!ANALYSE!GEBOUWRENOVATIE!BLAD!2!

Renovatie zonder PV

2014(


45

ALGEMENE'GEGEVENS GRAFIEK(NIEUWE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR naam$ dhr.$Kusters belasVng( subsidie( onderhoud( energie( eigen(inbreng,(rente(en(aflossing( adres Roghorst$222 postcode/plaats Wageningen

ENERGIEVERBRUIK/KOSTEN'EERSTE'JAAR bestaand kosten nieuw GRAFIEK(NIEUWE(EN(BESTAANDE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR gas 16.608 $kWh 0 bestaand( nieuw( 59.790 $MJ 0 1.700 $m3 1.177 0 16000( biogas 0 $kWh 0 0 $MJ 0 0 $m3 0 0 14000( elektriciteit 3.550 $kWh 661 3.200 12.780 $MJ 11.520 stadsverwarming 12000( 0 $kWh 0 0 $MJ 0 0 pelletkachel 0 $kWh 5.500 0 $MJ 19.800 10000( 0 $kg 0 1.131

18.000(

gebouwtype

tussenwoning

16.000(

AANNAMES 14.000( prijs$gas prijs$vaste$kosten$gas 12.000( prijs$per$kWh$elektriciteit$afnemen prijs$vaste$kosten$elek. 10.000( prijs$per$MJ$(stadsverwarming) prijs$vaste$kosten$stadsverw. 8.000( prijs$per$kg$pellets prijs$biogas 6.000( prijs$vaste$kosten$biogas

0,5802 $per$m3 190,68 $per$jaar 0,18 $per$kWh 21,78 $per$jaar 0,029 $per$MJ 600 $per$jaar 0,267 $per$kg 0,5 $per$m3 20 $per$jaar

8000( opwekking$elektriciteit

totaal$energieverbruik

4.000(

energiereservering

LENING 2014 1838 2200 2015 1919 2239 looptijd$lening$(o.b.v.$annuiteit) 2016 2005 2279 annuiteit$rente$bank 2017 2095 2320 korting$annuiteit$rente 2018 2189 2361 reken$annuiteit$rente 2019 2288 2403 2020 2391 2446 *)$leensom$

totaal cumulatief

4038 4159 4284 4414 4550 4690 4837 2021 2499 2489 4989 2022 2613 2534 5147 BOUWKOSTEN 2023 2732 2579 5311 2024 2858 2625 5482 verbouwkosten$ingreep$inclusief$btw 2025 2989 2671 5660 eigen$bijdrage$aan$de$verbouwkosten 2026 3127 2719 5845 2027 3271 2767 6038 BELASTINGEN 2028 3423 2816 6239 2029 3582 2867 6449 eigen$woningforfait 2030 3749 2918 6667 stijging$WOZLwaarde 2031 3924 2970 6894 aftrekbaar$in$belastingschijf$ 2032 4108 3022 7131 2033 4302 3076 7378 kosten$forfait 2034 4505 3131 7636 2035 4718 3187 7904 SUBSIDIES 2036 4942 3243 8185 subsidie$(eenmalig) 2037 5177 3301 8478 2038 5424 3360 8784 jaarlijkse$subsidie 2039 5683 3420 9103 duur$jaarlijkse$subsidie 2040 5956 3481 9436 index$jaarlijkse$subsidie 2041 6242 3542 9784 2042 6543 3606 10148 prijzen/kosten$zijn$inclusief$belastingen$en$btw 2043 6859 3670 10529 prijzen/kosten$worden$automatisch$geindexeerd 2044 0 0 0

4038 8196 12481 16895 21445 26135 30972 35961 41107 46418 51901 57561 63406 69444 75684 82132 88799 95693 102824 110201 117837 125742 133927 142404 151188 160291 169727 179511 189660 200189 200189

opwekking$energie$uitsluitend$voor$eigen$gebruik$(geen$teruglevering)

$per$jaar


NETTO!KOSTEN

RESERVERING'ONDERHOUD'PER'JAAR

= schilder 4000( onderhoud$warmteLinstallatie

$per$jaar $per$jaar


vervanging$gevel$op$termijn,$stel KOSTEN!EENMALIG vervanging$cv


nieuw

2044(

2043(

2041(

2042(

2039(

2040(

2038(

2037(

2035(

2036(

2034(

2033(

2031(

(standaard$0,108342$TNO) (standaard$0,057143)

bijdrage subsidie

15.416 I1.240 5.416 I1.208 25 $jaar 5.416 I1.176 4,50% $per$jaar 5.416 I1.142 $per$jaar 5.416 0,50% I1.106 $per$jaar 5.416 4,00% I1.069 5.416 85.500 I1.031 5.416 I991 5.416 I949 5.416 I906 5.416 95.500 I861 5.416 10.000I814 5.416 I765 5.416 I714 5.416 I661 5.416 0,60% I606 5.416 I549 20.000 5.416 I489 5.41638,00%I427 5.416 46I363 per$jaar 5.416 I296 5.416 I226 5.416 I153 0I77 5.416 5.416 2 200 $per$jaar 0 46 10 jaar 0 46 102,00% $per$jaar 0 46 0 46 0 46 0 0

subsidie

324 150 0 330 153 I204 336 155 I208 341 158 I212 348 161 I216 354 164 I221 360 167 I225 366 170 I230 373 173 I234 380 176 I239 386 179 I244 *)$verwerkt$in$leensom 393 182 *)$verwerkt$in$leensom 0 400 185 0 407 189 0 415 192 0 422 195 0 430 199 0 437 202 0 445 206 0 453 210 0 461 213 0 469 217 0 477 221 0 486 225 0 495 229 0 503 233 0 512 237 0 522 242 0 531 246 0 540 250 0 0 0 0

10.000

KOSTEN!PER!MAAND 0$

totaal cumulatief

14.650 4.485 4.523 4.561 4.601 4.643 4.686 4.731 4.778 4.826 4.876 5.177 5.236 5.297 5.361 5.427 5.495 5.566 5.639 5.715 5.794 5.876 5.961 6.050 6.141 782 795 809 822 836 0

0(

+ ENERGIEMETER

2014 $jaartal 1 $maandtal NIEUWE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR 30 $jaar energiereservering

2000(

10.000 0+ totaal

totaal

bruto belasting

6000(

14.650 19.135 23.658 28.219 32.821 37.464 42.150 46.881 51.659 56.485 61.361 66.538 71.775 77.072 82.433 87.859 93.354 98.920 104.559 110.275 116.069 121.945 127.907 133.956 140.097 140.879 141.675 142.483 143.306 144.142 144.142

bestaand 336 347 357 368 379 391 403 416 429 443 457 472 487 503 520 537 556 574 594 615 636 659 682 706 732 759 786 815 846 877 0

nieuw

verschil

5.000$

$kWh $MJ

0 598

$m3 $kWh $MJ $kWh

0

$MJ $kWh $MJ

302

$kg

3.200 $kWh 11.520 $MJ 5.500 $kWh

L576 €$324

nieuw

$per$jaar

0 $per$jaar 150 $per$jaar 0 $per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

$per$jaar $per$jaar

$per$jaar

$per$jaar

€$2.200 $per$jaar

€$150 $per$jaar

GRAFIEK(VERSCHIL(NIEUW(T.O.V.(BESTAAND!KOSTEN!CUMULATIEF 10.000$ 15.000$ 20.000$

25.000$

60.000(

387 I51 374 I27 377 I20 380 I12 50.000( BESTAANDE'SITUATIE 383 I4 387 4 391 13 40.000( 394 21 398 31 402 40 406 50 30.000( NIEUWE'SITUATIE 431 40 436 51 441 62 20.000( 447 73 elektriciteit$ 452 85 elektriciteit$opwekken$ 458 98 10.000( 464 111 stadsverwarming$ 470 124 476 139 pelletkachel$ 483 153 0( 490 gas$ 169 497 185 biogas$ 504 202 I10.000( 512 220 65 693 66 720 67 748 I20.000( 69 777 70 808 0 0


bestaand 750 250 1.000 200

€$1.838

0

$m3

2014( 2015( 2016( 2017( 2018( 2019( 2020( 2021( 2022( 2023( 2024( 2025( 2026( 2027( 2028( 2029( 2030( 2031( 2032( 2033( 2034( 2035( 2036( 2037( 2038( 2039( 2040( 2041( 2042( 2043( 2044(


2032(

2029(

2030(

$per$jaar

0

$MJ


E72,72%

2014( 2015( 2016( 2017( 2018( 2019( 2020( 2021( 2022( 2023( 2024( 2025( 2026( 2027( 2028( 2029( 2030( 2031( 2032( 2033( 2034( 2035( 2036( 2037( 2038( 2039( 2040( 2041( 2042( 2043( 2044(

PERIODE start$jaar start$maand BESTAANDE(SITUATIE,(KOSTEN!PER!JAAR te$beschouwen$periode

0,028433 0,108342 0,057143 0,028

2028(

2027(

2025(

2026(

2021(

2022(

2019(

2020(

2018(

2017(

2015(

2016(

I2.000( omrekenfactor$MJ$PE$gas$LLLL>$m3$gas omrekenfactor$MJ$PE$elek.$LL>$kWh$elek. I4.000( omrekenfactor$MJ$PE$elek.$LL>$kg$pellets omrekenfactor$MJ$PE$gas$LLLL>$m3$biogas

2024(

104,09% 105,88% 105,00% 101,78%

2023(

stijging$gasprijs 2.000( stijging$$elektriciteitsprijs stijging$stadsverarmingsprijs 0( index$inflatie

jaar

0 $kWh 0 $MJ 20.158 $kWh

kosten $kWh

kWh

KOSTENEBATEN'ANALYSE'GEBOUWRENOVATIE'BLAD'1' KOSTENABATEN!ANALYSE!GEBOUWRENOVATIE!BLAD!2!

Renovatie met PV +PK

2014(


46


47

Lijstje opmerkingen • Bestaande woonlasten alleen gerekend met een stijging van de gasprijs van %4,09 per jaar (standaard CBS) • Stijging elektra met %5,88 (CBS) • Inflatie %1,78 (CBS) • Gehele invul oefening moet individueel per bewoner gedaan worden om een balans te krijgen in de woonlasten • Uitgezocht moet worden, misschien collectief, of de financiering verhoogd kan worden tov. inkomen. • Na renovatie nauwelijks onderhoud over de komende 30 jaar • Uw huis wordt zeker meer waard, tov. de investering • Er zijn geen maatregelen genomen om het contactgeluid van uw buren te verminderen. 30-05-2013 Bouwlokalen Nuth


Passief Bouwen

30-05-2013 Bouwlokalen Nuth Passiefhuis


49

Comfort



Denken vanuit energie concepten



51

Passief Bouwen

l

l

l

l

Concept bedacht in Zweden: Prof. Bo Adamson van de Universiteit van Lund. Verder ontwikkeld en verspreid door het Passiv Haus Institut (PHI) in Darmstadt onder leiding van Dr.Wolfgang Feist. Meer dan 20.000 passiefhuizen gebouwd in Duitsland, Zweden, Oostenrijk en Zwitserland. Ook in Nederland, Denemarken, België, Italië en Frankrijk zijn de afgelopen zes jaar al vele passiefhuizen gerealiseerd.



52

Wetenschap alsbouwstandaard: bouwstandaard: Wetenschap als het Passiefhuis Het Passiefhuis als simpel concept simpel concept Passiefhuisstandaard: 15 kWh / (m².a) = 54 MJ / (m².a) = 1,42 m3 aardgas (m².a)

1

1 Oriëntatie op de zon 2 Compact ontwerp 3 Thermische isolatie

6 3 5

2 8

7

4 Warmtebrug-vrij 5 Kierdicht 6 Ventilatie met WarmteTerugWinning 7 Passieve koeling 8 Energiezuinige installatie

4

en apparatuur

synergie 30-05-2013 Bouwlokalen Nuth


53

Wetenschap als bouwstandaard: Het Passiefhuis als simpel concept



54

Ventilatie Balansventilatie met Warmte terugwinning



55

Luchtdicht bouwen

30-05-2013 Bouwlokalen Nuth Passiefhuis


Luchtdicht; waarvoor?

•Energie •Duurzaamheid

constructie

•Comfort

Bron: Gosse Landstra



Woning •gebruiksoppervlak = 105 m2 •volume = 307 m3

Ventilatie •verblijfsgebied 55 % = 58 m2 •eis Bouwbesluit = 58m2 x 0,9dm3/s.m2 = 50 dm3/s = 180 m3/hr

Infiltratie door luchtlekken •eis Bouwbesluit = max. 200 dm3/s = 720 m3/hr




Woning Energieverbruik Woning is voorzien van mechanische toe- en afvoer met WTW (η=95%), stookseizoen is 210 dagen

Ventilatieverliezen; 45.000 m3/jaar (180 m3/hr x η 95% = 9 m3/hr x 24h x 210 dagen = 45.360 m3/jaar)

Infiltratieverliezen; 1.200.000 m3/jaar (720 m3/hr x 50 % (wind van 1 kant) x 2/3 (ca 5 Pa) = 240 m3/ hr x 24h x 210 dagen = 1.209.600 m3/jaar) Bron: Gosse Landstra



Woning Gasverbruik door ventilatie: 30 m3 aardgas per jaar door infiltratie: 733 m3 aardgas per jaar



Renovatie Heuff

Bakhuis uit 1700 gemeente monument

Conceptrenovatie 21-09-2011

60

Renovatie Heuff



61

Renovatie Heuff



62

Renovatie Heuff



63

Renovatie Heuff



64

Renovatie Heuff



65

Renovatie Heuff



66

Renovatie Heuff



67

Renovatie Heuff



68

Renovatie Heuff



69

Renovatie Heuff



70

Renovatie Heuff



71

Renovatie Heuff



72

Renovatie Heuff



73

Renovatie Heuff



74

Renovatie Heuff



75

Renovatie Heuff



76


77

Duurzaam bouwen is duur business as usual is onbetaalbaar



Bedankt voor uw aandacht U kunt deze presentatie vinden via ons Profiel [email protected]


ENERGIEK RENOVEREN Presentatie Energie neutraal renoveren In Wageningen

Recommend Documents